Professional Documents
Culture Documents
Final Seminar - Yugantha Dasun
Final Seminar - Yugantha Dasun
Final Seminar - Yugantha Dasun
1
^05& ls%lÜ lKavdhula miq.sh jif¾ lS%vd l< ;r`. 40 § ,nd.;a ,l=Kq ms<sn`o
f;dr;=re my; ixLHd; jHdma;sfhys ±lafõ'
(i) 175 - 185 m%dka;rfhys uOH w.h Wml,ams; uOHkHh f,i f.k" fuu
lKavdhu ;r`.hl § ,nd .;a uOHkH ,l=Kq m%udKh wdikak mQ¾K
ixLHdjg fidhd" tu`.ska fuu jif¾ § meje;afjk ;r`. lKavdhu ,nd
.kq we;ehs wfmalaId l< yels uq¨ ,l=Kq m%udKh fidhkak'
(ii) fuu ls%lÜ lKavdhu miq.sh jif¾ jeäu ,l=kq ,enQ ;r`. 10 § ,ndf.k
;sìh yels jeäu uq¨ m%udKh 2170 g jvd wvq nj fmkajkak'
^06& ù f.dú;eka lrk rfïIa j.dj i`oyd úhoï l< uqo, mshjd .ekSu i`oyd ;u
1 3
wiajekafkka la úl=Khs' b;sßfhka mßfNdackh i`oyd .nvd lr we;'
3 4
2
^07& (a) rEmfha ±lafjkafka wrh 14m jk flakaøsl
LKavhl wdldrfha u,a md;a;shla A yd B f,i
fldgia follg fnod we;s wdldrhhs'
(i) u,a md;a;sfha mßñ;sh fidhkak'
(ii) u,a md;a;sfha A f,i kï lr we;s
fldgfia j¾.M,h fidhkak'
(iii) B f,i kï lr we;s fldgfia j¾.M,h
fidhkak'
(iv) u,a md;a;sfha A fldgig hdnoj A ys j¾.M,hg iudk jk mßÈ
u,a md;a;shg msg;ska tla mdohla flakaøsl LKavfha wrhg iudk
jk fia RcqfldaKdi% fldgil ;Kfld< j.d lsÍug kshñ;j
we;' tu fldgfia ñkqï iys; o< rEmigykla by; rEmfha u
we`o olajkak'
3
^09& k.r iNd n, m%foaYhl msysá jd¾Isl jákdlu re' 30" 000 la jQ ;s,la uy;df.a
ksji i`oyd jßmkï nÿ jYfhka ld¾;=jlg re' 450 la f.jhs'
(i) ;s,la uy;df.a ksjig jd¾Islj wh lrk jßmkï noao fidhkak'
(ii) k.r iNdj wh lrk jßmkï nÿ m%;sY;h fidhkak'
(iii) ;s,la uy;d ;u ksji udislj re' 3"000 lg l=,shg § we;s w;r ksjfia
kv;a;= lghq;= i`oyd jd¾Islj re' 2"200 la jeh lrhs' ksji l=,shg §fuka
Tyq ,nk jd¾Islj Y=oaO wdodhu yd úhou w;r wkqmd;h fidhkak'
(iv) Ksjfia jy, w¨;ajeähdjla i`oyd jd¾Islj 8] l iq¨ fmd,shg Kh
uqo,la ,nd .;a ;s,la uy;dg jirla wjidkfha Kfhka ksoyia ùug re'
21"600 la f.ùug isÿfõ' Tyq ,nd.;a Kh uqo, fidhkak'
^10& re' 140"000 la jákd úÿ,s WmlrKhla m<uqj re' 32"000 la f.jd b;sßh fmd,sh;a
iu`. re' 6"750 ne.ska iudk udisl jdßl 24 lska f.jd wjika lrk fmdfrdkaÿj
msg Kh ,nd .; yelsh' fmd,sh .Kkh lrkq ,nkafka ySk jk fYaI l%uhgh'
fuys§ wh lrk jd¾Isl fmd,S wkqmd;slh .Kkh lrkak'
^11& w;amsg uqo,g re'100"000 la jQ YS;lrKhla uq,ska re'40"000 la f.jd b;sßh iudk
udisl jdßl j,ska jir 2 lska f.ùug ,nd.; yel' Kh i`oyd ySk jk fYaI
l%uh hgf;a 6] l jd¾Isl fmd,shla wh lrhs' udisl jdßlhl jákdlu
fidhkak'
2
^12& ,emafgdma mß.Kl hka;%hla w;amsg uqo,g re'135"000 la jk w;r bka la uq,ska
3
f.jd b;sßh remsh,a 3"480 ne.ska iudk udisl jdßl 15 lska f.jd ksu lsÍug
,nd .; yel' fï i`oyd fmd,sh wh lrkq ,nkafka ySk jk fYaIh jk kï
wh lrkq ,nk jd¾Isl fmd,S wkqmd;slh fidhkak'
^13& jd¾Isl ,dNdxYh fldgilg re' 5 la f.jk is;=ï iy iud.fï fldgia 4000 la
ysñj ;snq w;=, uy;d tu fldgil fj<`o fmd< ñ, remsh,a 45 la jQ wjia:dfõ
tajd úl=Kd ouhs' fldgia úlsKSfuka ,o iïmQ¾K uqo,u fhdojd fj<`ofmd<
ñ, remsh,a 25 la jQ me;=ï iy iud.fï fldgia ñ, § .;af;ah' tu wdfhdackh
ksid Tyqf.a wdodhu uq,ska ,enQ wdodhug jvd remsh,a 8800 lska jeä úh' me;=ï
iy iud.fï fldgila i`oyd f.jk jd¾Isl ,dNdxYh fidhkak'
^14& (i) wrh 4cm la jk >k f,day Rcq is,skavrhl Rcq Wi wrh fuka ;=ka
.=Khls' fuu is,skavrh WKq lr iudk wrhka we;s >k f,day f.da, 3
1
la iE§fï § is,skavrfha f,day mßudfjka la wmf;a hhs' idod .kq ,nk
6
3
f,day f.da,hl wrh 2 × √5 nj fmkajkak'
4
(ii) ,>q .Kl j.= Ndú;fhka tu f.da,hl wrh fojk oYuia:dkhg
ksjerÈj fidhkak'
^17& (a) iudka;r fY%aÎhl f;jk mohg 30 la tl;= l< úg wgjk moh ,efí'
(i) tu fY%aÎfha fmdÿ wka;rh fidhkak'
(ii) tu fY%aÎfha yhjk moh uq,a moh fuka y;a .=Khla kï tys m<uq
moh fidhkak'
(iii) tu fY%aÎfha uq,a moh yd fmdÿ wka;rh ;=fkka .=K lsÍfuka
,efnk kj fY%aKsfha ftlHh fidhkak'
(b) .=fKda;a;r fY%aÎhl y;r jk moh 81 o" fmdÿ wkqmd;h 3 o fõ' tys uq,a
mo ;=k ,shkak'
5
1 1
(b) , , 1 , … … .. hk .=fKda;a;r fYa%Îfha 10 jk moh 2 ys n,hla f,i
4 2
olajkak'
^19& (a) YsIHfhla ;udg wjYH fmd;la ñ,§ .ekSu i`oyd i;sfha wdrïNl Èkhl
§ re' 5 la o fojk Èkfha § re' 7 la o f;jk Èkfha § re' 9 la o hkd§
rgdjlg uqo,a b;sß lr leghlg ouhs' Èk 16 lg miq Tyq fuu ls%hdj
kj;hs'
(i) fuh lskï fY%aÎhl msysghs o@ Bg fya;=j olajkak'
(ii) 16 jk Èkfha § Tyq leghg ±uQ uqo, lSho@
(iii) Èk 16 l § Tyq b;sß l< uq¨ uqo, lSho@
(iv) Tyq ñ,g .; hq;= fmd; re' 480 la fõ kï Tyq fkdkej;S ;j Èk
lShla fufia uqo,a b;sß l< hq;=o@
(b) .=fKda;a;r fY%aÎhl m<uq moh 4 o" fmdÿ wka;rh 1$2 fõ' fuys 9 fjks
moh o¾Yl wdldrhg ,shQ úg 2-8 f,i ,smsh yels nj YsIHfhla m%ldY
lrhs' fuu m%ldYfha i;H wi;H;dj fya;= iys;j fmkajkak'
^20& (a) 5 fY%aKsfha <uqka ;s%fldaK rgd mdvfï oS .sKsl+re fhdod w,jd ilid .;a
uq,a wjia:d ;=k my; rEm j, ±lafõ'
(i) by; wjia:d ;=k i`oyd fhdod.;a .sKsl+re m%udKh ms<sfj,ska ,shkak'
(ii) fuu rgdfõ 20 jk wjia:dj ieliSug wjYH .sKsl+re .Kk lSho@
(iii) 20 jk rgdj f;la ieliSu i`oyd wjYH uq¨ .sKsl+re ixLHdj i`oyd .sks
fmÜá 10 la wjYH nj rù mjihs' .sksfmÜáhl .sksl+re 45 la we;ehs
i,ld rùf.a m%ldYh i;H±hs fidhkak'
(b) 3" 6" 12" ''''' .=fKda;a;r fY%aÎfha uq,a mo j, ftlHh 93 ùug tl;= l<
hq;= mo .Kk .=fKda;a;r fY%aÎ ms<sn`o iQ;% fhdod .ksñka fidhkak'
6
(i) iqÿiq mßudKhla fhdod .ksñka y = x2 – 4x – 3 YS%;fha m%ia;drh w`Èkak'
Tn we`È m%ia;drh Ndú;fhka"
(ii) Y%s;fha wju w.h ,shkak'
(iii) -6 < y <0 m%dka;rh ;=< Ys%;fha w.h jeäjk x ys w.h m%dka;rh ,shkak'
(iv) x2 – 4x – 3 = 0 ys uQ, fidhd" ta weißka √7 ys w.h wdikak m<uqjk
oYuia:dkhg ,nd .kak'
(v) iqÿiq ir, f¾Ldjla we§fuka" m%ia;drh u; x LKavdxlh y LKavdxlh
fuka fo.=Khla f,i msysgk ,laIHhl LKavdxl ,shkak'
x -1 0 1 2 3 4 5
y 6 1 -2 …… -2 1 6
(i) x = 2 jk úg y ys w.h fidhkak'
(ii) iqÿiq mßudKhla fhdod .ksñka by; w.h j.=jg wkqj § we;s j¾.c
YS%;fha m%ia;drh w`Èkak'
(iii) YS%;h RKj jeä jk x ys w.h m%ia;drh ,shkak'
(iv) § we;s j¾.c YS%;h 𝑦 = (𝑥 + 𝑎)2 + 𝑏 wdldrhg m%ldY lrkak'
(v) m%ia;drh weiqfrka 𝑥 2 − 4𝑥 + 1 = 0 ys uQ, fidhd tu.ska √3 ys w.h
m<uq oYuia:dkhg ,nd .kak'
^23&
fldßhdkq rfÜ /lshd i`oyd iqÿiaika f;dard .ekSu i`oyd isxy," bx.S%is yd
fldßhka hk NdId i`oyd f;dard .ekSfï m%ùK;d mÍlaIKhlg whÿïlrejka
120 la fmkS isá w;r tys m%;sM, f;dr;=re by; fjka rEmfhka oelafjk w;r
isxy, NdIdj iu;a 100 la o fldßhka NdIdj iu;a 65 la o bx.S%is NdIdj iu;a
80 la o isáhy'
7
(ii) isxy," bx.S%is yd fldßhka NdId ;=ku m%ùK;d úNd.fhka iu;a wh
fldßhdkq /lshd i`oyd m%uqL;djh ÿkakd kï ta i`oyd iqÿiqlï ,nk ixLHdj
fldmuKo@
(iii) NdId folla muKla m%ùK;d úNd.fhka iu;a wh ixLHdj fldmuKo@
(iv) w`ÿre l< m%foaYh jpkfhka úia;r lr th E, Syd K weiqfrka l=,l
wxlkfhka o olajkak'
(v) m%ùK;d úNd.fhka fldßhdkq NdIdj we;=<;aj wvqu jYfhka NdId folla
j;a iu;a wh fldßhdkq /lshd i`oyd iqÿiqlï ,enqjd kï ta i`oyd iqÿiqlï
,enQ ixLHdj lSho@
^24& ñY% mdi,l 11 jk fY%aKsfha isiqka 200 la isák w;r bka 110 la .eyeKq <uqka
fõ' .eyeKq <uhskaf.ka 30 la ix.S; úIh yodrk w;r 45 la f;dr;=re
;dlaIKh úIhh yodrkq ,nhs' tu f;dr;=re ksrEmKh i`oyd w`Èk ,o iïmQ¾K
fjka rEmhla fuys ±lafõ'
(i) fuu fjkarEmh msgm;a lrf.k by; f;dr;=re tys we;=,;a lrkak'
(ii) by; úIhhka folu yodrk .eyeKq <uqka .Kk fldmuKo@
(iii) f;dr;=re ;dlaIKh yodrk msßñ <uqka ±lafjk fmfoi w`ÿre lr
olajkak'
(iv) f;dr;=re ;dlaIKh yodrk uq¨ isiqka .Kk 78 la kï ix.S;h fyda
f;dr;=re ;dlaIKh hk úIhhka foflka tllaj;a yodrkafka ke;s msßñ
<uhska .Kk fidhkak'
(v) by; úIhhka foflka tllaj;a yodrk .eyeKq <ufhl= ùfï
iïNdú;dj fidhkak'
8
C isg B ys È.xYh 2300 la jk w;r CB ÿr 6km f,i ±kqï § ;snqKs' Èla lrk
,o AC ud¾.hg B isg we`È ,ïNfha wäh D fõ'
(i) rEmh msgm;a lrf.k wod, o;a; ,l=Kq lrkak'
(ii) 𝐵𝐶̂ 𝐷 = 700 nj rEmigyfka wfkl=;a fldaK j, w.hhka ,l=Kq lsÍfuka
fmkajkak'
(iii) ;s%fldaKñ;sl j.= Ndú;fhka BD, CD È.j,a fidhkak'
(iv) wdikak mQ¾K ixLHdjg ,nd .;a DB,CD w.hka fhdod .ksñka 𝐷𝐴̂𝐵 ys
w.h fidhkak'
^27& (a)
9
x ys w.h x2 + 4x – 46 = 0 u.ska imqrd,k nj fmkajd j¾. mQrKfhka fyda wka
l%uhlska fyda x ys w.h wdikak mQ¾K ixLHdjg fidhkak' ^√2 = 1.41 f,i
.kak&
^30& my; ±lafjk ks¾udK i`oyd cm/mm mßudKhla iys; ir, odrhla" ljlgqjla
yd mekai,la muKla Ndú;d lrkak' ks¾udK f¾Ld meyeÈ,sj olajkak'
^31& ljlgqjla iy cm/mm mßudKhla iys; ir, odrhla muKla Ndú; lr"
10
^32& nia r:hl tla;rd .uklg jeäysáka iy jhi wjqreÿ 12g wvq <uqka msßila
iyNd.s fõ' uq¨ msßi 55 fofkls' jeäysáfhl=f.ka re' 40 la o jhi 12 g wvq
<ufhl=f.ka re'20 la o .uk i`oyd wh flf¾ kï jeh jk uq¨ uqo, re' 1800
ls'
(i) jeäysáhka .Kk x f,i o <uqka .Kk y f,i o f.k x yd y
we;=<;a iu.dó iólrK hq.,hla f.dvk`.d jeäysáhka .Kk
yd <uqka .Kk fjk fjku fidhkak'
(ii) jeäysáhkaf.ka re' 45 la o <ufhl=f.ka re' 15 la o wh l<fyd;a
wdodhu fmrg jvd jeä fõ hehs fldkafodia;r uy;d m%ldY lrhs'
fuys i;H wi;H;dj fmkajkak'
11
12
13
14
15
16
17
18
iudka;r fY%aKs .=fKda;a;r fY%aKs
𝒏
udi tall .Kk = (𝒏 + 𝟏)
𝟐
19
iïNdú;dj ir, f¾Çh m%ia;dr
A yd B iajdhka; isoaê 2la kï"
P (A1) = 1-P(A)
20