1. Ano-ano ang mga pangunahing prinsipyo, pilosopiya at paninindigan ni Rizal?

Magbigay ng
mga patunay dito

 Ang mga pangunahing prinsipyo, pilosopiya, at paninindigan ni Rizal ay makikita sa

kanyang mga gawa at adhikain na nananatiling mahalaga sa kasaysayan ng Pilipinas. Isa
sa mga prinsipyo ni Rizal ay ang kalayaan at karapatan ng mga Pilipino. Ito ay malinaw na
inihayag sa kanyang mga nobelang "Noli Me Tangere" at "El Filibusterismo," kung saan
binatikos niya ang mga pang-aabuso ng mga prayle at mga opisyal ng pamahalaan. Ayon
kay Schumacher (1991), "Rizal’s works ignited the nationalistic fervor of Filipinos and
exposed the socio-political injustices under Spanish rule."
 Ang pilosopiya ng edukasyon ay isa pang mahalagang prinsipyo ni Rizal. Naniniwala siya
na ang edukasyon ay susi sa kalayaan at progreso ng bansa. Itinatag niya ang La Liga
Filipina upang itaguyod ang edukasyon at pakikilahok ng mga Pilipino sa civic activities.
Sinabi ni Ocampo (2011), "Rizal believed that education would elevate the Filipinos to a
level where they could stand equally with Spaniards and advocate for their rights."
 Sa usapin ng reporma, mas pinipili ni Rizal ang mapayapang pagbabago kaysa sa marahas
na rebolusyon. Ang kanyang mga sulatin ay nakatuon sa paghahanap ng mga reporma sa
loob ng sistemang kolonyal ng Espanya. Sa kanyang mga liham at talumpati, pinahayag
niya na ang karunungan at mapayapang pagkilos ay mas mabisa kaysa sa karahasan para
sa tunay na pagbabago (Guerrero, 1998).

2. Ano-ano ang mga suliraning kinaharap ni Rizal sa kanyang buhay kaugnay ng kanyang mga
paninindigan at prinsipyo sa buhay?

 Maraming suliranin ang kinaharap ni Rizal dahil sa kanyang mga paninindigan at prinsipyo
sa buhay. Una, siya ay muling-muling inuusig ng mga kolonyal na awtoridad ng Espanya.
Dahil sa kanyang mga sulatin at gawaing pampulitika, siya ay itinatapon sa Dapitan. Ayon
kay Zaide at Zaide (1999), "Rizal’s exile in Dapitan was a result of his relentless advocacy
for reforms and his criticisms of the Spanish colonial administration."
 Ang kanyang pagkakahiwalay sa pamilya ay isa pang malaking sakripisyo. Dahil sa
kanyang pagkakatapon at patuloy na paglalakbay, madalas siyang malayo sa kanyang
pamilya at mga mahal sa buhay. Si Rizal mismo ay nagsulat sa kanyang mga liham na ang
pagkakahiwalay sa pamilya ay isang malaking personal na pagsubok na kanyang tiniis para
sa bayan (Ocampo, 2011).
 Sa kabila ng kanyang mapayapang adhikain, naharap si Rizal sa parusang kamatayan.
Dahil sa kanyang mga paniniwala at gawaing lumalaban sa pamumuno ng Espanya, siya
ay nilitis at hinatulan ng kamatayan. Ayon kay Schumacher (1991), "Rizal’s execution was
 intended to silence the growing call for independence, but it instead galvanized the
Filipinos’ resolve to fight for their freedom."

3. Ano ang pangkalahatang kalagayan ng mga Pilipino sa panahon ni Jose Rizal? Magbigay ng
mga patunay dito

 Sa panahon ni Jose Rizal, ang kalagayan ng mga Pilipino ay puno ng kahirapan at

kawalang-katarungan. Pangangamkam ng lupa ang isa sa mga pangunahing isyu, kung
saan maraming Pilipino ang nawalan ng kanilang mga lupain dahil sa mga prayle at mga
opisyal ng Espanya. Sinulat ni Rizal sa "Noli Me Tangere" ang mga karanasan ng mga
magsasakang nawalan ng lupa at kabuhayan, na nagpapakita ng malawakang kahirapan
(Guerrero, 1998).
 Ang diskriminasyon at kawalan ng karapatan ay isa pang malaking isyu. Ang mga Pilipino
ay nakaranas ng diskriminasyon at kakulangan ng mga batayang karapatang sibil sa ilalim
ng pamumuno ng Espanya. Ang mga sulatin ni Rizal ay naglalahad ng mga pang-aabuso at
kawalang-katarungan, tulad ng mga eksena sa "El Filibusterismo" na naglalarawan ng
kalupitan ng mga kolonyal na opisyal (Zaide & Zaide, 1999).
 Bukod dito, kakulangan sa edukasyon ang isa pang malaking problema. Limitado at
kontrolado ng mga Espanyol ang akses sa edukasyon, na nais baguhin ni Rizal sa kanyang
adbokasiya. Sa kanyang mga sulatin, binigyang-diin ni Rizal na ang edukasyon ang susi sa
pag-unlad ng bansa at pagpapalaya ng mamamayan mula sa ignoransya at pang-aapi
(Ocampo, 2011).

4. Ano ang mga suliraning panlipunan ang lumilitaw sa panahon ni Rizal na lumilitaw pa rin sa
kasalukuyang panahon? Magbigay ng mga datos lalo na sa mga pangyayari sa kasalukuyang
panahon.

 Ang mga suliraning panlipunan noong panahon ni Rizal ay patuloy na lumilitaw hanggang
sa kasalukuyang panahon. Ang korapsyon ay nananatiling malaking isyu sa Pilipinas, tulad
ng panahon ni Rizal. Ayon sa Transparency International’s Corruption Perceptions Index,
ang Pilipinas ay patuloy na may mataas na antas ng korapsyon, na nagdudulot ng
malawakang problema sa pamahalaan at ekonomiya.
 Ang kahirapan at hindi pantay na pagkakataon ay patuloy na nararanasan ng maraming
Pilipino. Ang datos mula sa Philippine Statistics Authority ay nagpapakita ng nagpapatuloy
na antas ng kahirapan sa bansa. Katulad noong panahon ni Rizal, ang hindi
pagkakapantay-pantay ng ekonomiya ay nagdudulot ng malawakang kahirapan at kawalan
ng oportunidad para sa maraming Pilipino (Schumacher, 1991).
 Bukod dito, ang kawalan ng kalayaan sa pahayag ay umiiral pa rin. Ang mga isyu sa
kalayaan ng pamamahayag at sensura ay makikita sa pagsasara ng mga pangunahing
 media network at mga pag-atake sa mga mamamahayag, na nagpapahiwatig ng patuloy na
pakikibaka para sa kalayaan sa pagpapahayag. Ayon sa ulat ng Reporters Without
Borders, ang Pilipinas ay isa sa mga bansa na may mataas na antas ng panganib para sa
mga mamamahayag (Ocampo, 2011).

5. Magbigay ng repleksiyon o mga take away sa inyong napanood.

 Ang aking repleksiyon sa mga napanood ay nagbibigay ng mas malalim na pagpapahalaga

sa pamana ni Rizal at kung paano ang kanyang mga prinsipyo ay maaaring magbigay-
inspirasyon sa kasalukuyan at susunod na henerasyon. Ang kanyang pagpapahalaga sa
edukasyon, reporma, at tungkulin bilang mamamayan ay nananatiling mahalaga sa
pagharap sa mga modernong isyung panlipunan. Sa personal na antas, maaaring
magkaroon ng mas malalim na pagpapahalaga sa mga sakripisyong ginawa ng mga
makasaysayang pigura tulad ni Rizal at isang pangako na magbigay ng positibong
kontribusyon sa lipunan. Ang mga sakripisyong ito ay nagbibigay-inspirasyon sa bawat
Pilipino na ipagpatuloy ang laban para sa karapatan at kalayaan, at itaguyod ang
edukasyon bilang daan tungo sa progreso ng bayan (Guerrero, 1998; Ocampo, 2011;
Schumacher, 1991).

Mga Sanggunian:

Guerrero, L. (1998). The First Filipino: A Biography of Jose Rizal. National Historical Institute.
https://books.google.com/books?
hl=en&lr=&id=o5UU2gSFxgsC&oi=fnd&pg=PA3&dq=The+First+Filipino:
+A+Biography+of+Jose+Rizal&ots=gOpGripug6&sig=53RafZf4kl2NBZl6tp1XRzp4jXw

Ocampo, A. (2011). Rizal Without the Overcoat. Anvil Publishing.

https://archium.ateneo.edu/history-faculty-pubs/35/

Schumacher, J. (1991). The Propaganda Movement, 1880-1895: The Creation of a Filipino

Consciousness, the Making of the Revolution. Ateneo de Manila University Press.
https://cir.nii.ac.jp/crid/1130000798343653120

Zaide, G., & Zaide, S. (1999). Jose Rizal: Life, Works, and Writings of a Genius, Writer, Scientist,
and National Hero. All-Nations Publishing. https://cir.nii.ac.jp/crid/1130000795953821312