‫"ައ ިދ ިތ ަމްނ ަރ ްސ ަކ ާލ ނެގ ަޘ ޫމުދ ާބ ަގ ިއ ީމުހ ްނ ެގ ާގަތ ްށ ެއ ުއ ެރ ްނ ެގ ައ ްޚ ‪ާ ،‬ޞ ިލ ްޙ ެގ ާފުނ (ޮފުނ ްއ ީވެމ ެވ ‪ެ ).

‬އ ަކ ޭލެގ ާފުނ‬

‫ިވ ާދުޅ ިވ ެއ ެވ ‪ޭ .‬އ ައ ުހ ެރ ްނ ެގ ަޤ ުއ ުމ ެގ ީމުހ ްނ ޭނ ެވ ! ިތ ަޔ ަބ ިއ ީމުހ ްނ ‪ ،‬ﷲ ައ ްށ ައ ުޅ ަކ ްނ ުކ ާރ ެށ ެވ ! ެއ ަކ ާލ ނެގ ިފ ަޔ ަވ ިއ ‪،‬‬

‫ެއ ެހ ްނ ިއ ާލަހ ުކ ިތ ަޔ ަބ ިއ ީމުހ ްނ ަނ ަކ ްށ ުނ ެވ ެއ ެވ ‪ަ( ".‬އ ްލައ ުޢ ާރ ްފ ‪)73‬‬

‫ެއ ަބ ިއ ީމުހ ްނ ﷲ ައ ްށ ީއާމްނ ާވްނ ީވ ީކްއ ެވެގ ްނ ަކ ްނ ެވްސ ާޞ ިލ ްޙ ެގ ާފުނ ެއ ަބ ިއ ީމުހ ްނ ަނ ްށ ައ ްނ ަގ ަވ ިއ ެދ ްއ ިވ ެއ ެވ ‪ަ .‬އ ިދ‬

‫ﷲ ުސ ްބ ާޙަނ ޫހ ަވަތ ާޢާލ ެއ ަބ ިއ ީމުހ ްނ ަނ ްށ ެދ ްއ ިވ ިނ ުޢ ަމ ްތ ަތ ުކ ެގ ަމ ިތ ްނ ެއ ަބ ިއ ީމުހ ްނ ަނ ްށ ަހ ނާދްނ ޮކްށ ެދ ްއ ިވ ެއ ެވ ‪.‬‬

‫ަނ ަމ ެވްސ ެއ ަދ ުޢ ަވުތ ަޤ ޫބ ުލ ުކ ުރ ުމ ެގ ަބ ަދ ުލ ަގ ިއ ެއ ީމުހ ްނ ެގ ެމ ުދ ަގ ިއ ައ ާރ ުރ ްނ ުއ ެފ ިދ ެގ ްނ ިދ ަޔ ެއ ެވ ‪.‬‬

‫"ަހ ަމަކ ަށ ަވުރ ްނ ‪ި ،‬ތ ަމ ްނ ަރ ްސ ަކ ާލ ނެގ ަޘ ޫމުދ ާބ ަގ ިއ ީމުހ ްނ ެގ ާގަތ ްށ ެއ ުއ ެރ ްނ ެގ ައ ްޚ ‪ާ ،‬ޞ ިލ ްޙ ެގ ާފުނ ޮފުނ ްއ ީވެމ ެވ ‪.‬‬

‫ިތ ަޔ ަބ ިއ ީމުހ ްނ ﷲ ައ ްށ ައ ުޅ ަކ ްނ ުކ ާރ ޭށ ައ ްނ ަގ ަވުމ ްނ ެނ ެވ ‪ަ .‬ފެހ ‪ެ ،‬އ ާހުރ ްނ ެއ ުއ ެރ ްނ ައ ާރ ުރ ްނ ާވ ެދ ަބ ަޔ ަކ ްށ‬

‫ެބ ިހ ެގ ްނ ިދ ަޔ ޫއެއ ެވ ‪ެ .‬އ ަކ ޭލެގ ާފުނ ިވ ާދުޅ ިވ ެއ ެވ ‪ޭ .‬އ ައ ުހ ެރ ްނ ެގ ަޤ ުއ ުމ ެގ ީމުހ ްނ ޭނ ެވ ! ިތ ަޔ ަބ ިއ ީމުހ ްނ ަރ ނަގ ުޅ ޮގުތ ެގ ުކ ިރ ްނ ‪،‬‬

‫ުނ ަބ ިއ ޮގްތ ައ ަވްސ ުވަމްށ ިތ ަޔ ެއ ެދ ީނ ީކްއ ެވެގ ްނ ެހ ްއ ެޔ ެވ ؟" (ައ ްއ ަނ ްމުލ ‪)46-45‬‬

‫ާޞ ިލ ްޙ ެގ ާފުނ ‪ަ ،‬ޘ ޫމުދ ާބ ަގ ިއ ީމުހ ްނ ަނ ްށ ﷲެގ ެއ ްއ ަކ ުއ ަވްނ ަތ ަކ ަމ ްށ ަދ ުޢ ަވުތ ެދ ްއ ުވުމ ްނ ެއ ަބ ިއ ީމުހ ްނ ެގ ެމ ުދ ަގ ިއ‬

‫ެދ ަބ ްސ ުވްނ ުއ ެފުދ ެނ ެވ ‪ަ .‬ޤ ުއ ުމ ެގ ީމުހ ްނ ެދ ަބ ަޔ ަކ ްށ ެބ ިހ ެގ ްނ ިދ ަޔ ެއ ެވ ‪ެ .‬އ ްއ ަބ ަޔ ުކ ‪ާ ،‬ޞ ިލ ްޙ ެގ ާފަނ ީކ ﷲ ޮފުނ ްއ ިވ‬

‫ަނ ީބ ޭބ ަކ ެލ ްއ ަކ ަމްށ ީއާމްނ ިވ ެއ ެވ ‪ަ .‬އ ެނ ްއ ަބ ަޔ ުކ ީއާމެނ ްއ ުނ ިވ ެއ ެވ ‪ެ .‬އ ަކ ޭލެގ ާފުނ ެގ ަދ ުޢ ަވަތ ްށ ިއ ްނ ާކ ުރ ުކ ިރ ީމުހ ްނ ‪،‬‬

‫ެއ ަކ ޭލެގ ާފުނ ެގ ިރ ާސ ަލ ުތ ޮދުގ ުކ ުރ ަމްށ ‪ަ ،‬ޤ ުއ ުމ ެގ ެއ ެހ ްނ ީމުހ ްނ ަނ ްށ ަވްސ ާވްސ ީދ ަފާސ ަދ ުއ ެފްއ ުދ ަމ ްށ ަމ ަސ ްއ ަކ ްތ ުކ ިރ‬

‫ެއ ެވ ‪.‬‬
 ‫"ެއ ަކ ޭލެގ ާފުނ ިވ ާދުޅ ިވ ެއ ެވ ‪ޭ .‬އ ައ ުހ ެރ ްނ ެގ ަޤ ުއ ުމ ެގ ީމުހ ްނ ޭނ ެވ ! ﷲ ައ ްށ ިތ ަޔ ަބ ިއ ީމުހ ްނ ައ ުޅ ަކ ްނ ުކ ާރ ެށ ެވ ! ެއ ަކ ާލ ނެގ‬

‫ިފ ަޔ ަވ ިއ ‪ެ ،‬އ ެހ ްނ ިއ ާލަހ ުކ ިތ ަޔ ަބ ިއ ީމުހ ްނ ަނ ަކ ްށ ުނ ެވ ެއ ެވ ‪ެ .‬އ ަކ ާލ ނެގ ިތ ަޔ ަބ ިއ ީމުހ ްނ ިބ ުމ ެގ ެތ ެރ ިއ ްނ ުއ ެފްއ ެދ ިވ ެއ ެވ ‪.‬‬

‫ައ ިދ ެއ ިބ ުމ ަގ ިއ ިޢ ާމާރ ްތ ޮކްށ ‪ެ ،‬އ ިބ ުމ ެގ ަފ ިއ ާދ ިލ ިބ ަގ ްނ ަނ ަބ ަޔ ުކ ަކ ުމ ަގ ިއ ިތ ަޔ ަބ ިއ ީމުހ ްނ ެލ ްއ ިވ ެއ ެވ ‪ަ .‬ފެހ ‪،‬‬

‫ިތ ަޔ ަބ ިއ ީމުހ ްނ ާފަފުފްއ ެސ ުވްނ ެއ ިދ ‪ެ ،‬އ ަކ ާލ ނެގ ައ ްށ ަދ ްނ ަނ ާވެށ ެވ ! ެދ ްނ ިތ ަޔ ަބ ިއ ީމުހ ްނ ‪ެ ،‬އ ަކ ާލ ނެގ ައ ްށ ަތ ުއ ާބ‬

‫ާވެށ ެވ ! ަހ ަމ ަކ ަށ ަވުރ ްނ ‪ި ،‬ތ ަމ ްނ ަކ ޭލެގ ާފުނ ެގ ެވ ިރ ަރ ްސ ަކ ާލ ނެގ ީއ‪ު ،‬ކ ްއ ަތ ްނ ެވޮވިޑ ެގ ްނ ާވ (ުދ ާޢ ) ިއ ާޖަބ ުކ ަރ ްއ ާވ ަރ ްސ ަކ ާލ ނެގ‬

‫ެއ ެވ ‪ޫ( ".‬ހްދ ‪)61‬‬

‫ާޞ ިލ ްޙ ެގ ާފުނ ‪ެ ،‬އ ަކ ޭލެގ ާފުނ ެގ ަޤ ުއ ުމ ެގ ީމުހ ްނ ަނ ްށ ަބ ާޔ ްނ ޮކްށ ެދ ްއ ީވ‪ެ ،‬އ ަބ ިއ ީމުހ ްނ ަނ ީކ ެވްސ ިއ ުހ ެގ ުއ ްނ ަމ ްތ ަތ ްއ ަފަދ ިއ ްނ‬

‫ިމ ިބ ުމ ެގ ެވ ިލ ްނ ާނ ިއ ަމ ިށ ްނ ަޚ ްލުޤ ުކ ެރ ްއ ިވ ަބ ެއ ްއ ަކ ެމ ެވ ‪ެ .‬އ ާހ ަބ ިލ ަކ ިށ ާއަދ ިއ ެގ ެއ ްއ ަޗުކ ްނ ުއ ެފ ިދ ަފ ިއ ާވ ަބ ަޔ ުކ ެވްސ ‪،‬‬

‫ިހ ަލ ިއ ެގ ިބ ަޔ ަފުރ ަބ ަދ ަތ ުކ ެގ ަމ ްއ ަޗްށ ާބ ުރ ޯފުރ ޭވ ަބ ަޔ ުކ ަކ ުމ ަގ ިއ ަލ ްއ ަވ ިއ ިބ ަޔ ަފުރ ަބ ަދ ަތ ުކ ަގ ިއ ަގ ނުޑަވުރ ަތ ާކ ިއ ެގ ޮދުރ‬

‫ަހ ަދ ިއ ުއ ުޅ ުމ ެގ ުކ ަޅ ާދަނ ަކ ްނ ެދ ްއ ީވ ﷲ ަކ ްނ ަހ ނާދްނ ޮކްށ ެދ ްއ ިވ ެއ ެވ ‪.‬‬

‫ައ ިދ ެއ ަބ ިއ ީމުހ ްނ ަނ ްށ ެއ ނިގ ެގ ްނ ުނ ަވަތ ޭނ ނިގ ަނ ަމ ެވްސ ‪ ،‬ﷲ ަނ ީހ ުކ ެރ ްއ ިވ ަކ ްނ ަތ ްއ ަތ ަކ ަކ ްށ ައ ަރ ިއ ަގ ެނ ިވ ަފ ިއ ާވީތ ‪ެ ،‬އ‬

‫ީމުހ ްނ ެގ ާފަފަތ ްއ ުފްއ ަސ ަވ ިއ ެދ ްއ ުވްނ ެއ ިދ ‪ ،‬ﷲެގ ަޙ ްޟ ަރ ަތ ްށ ެދ ްނ ެނ ުވަމ ްށ ެއ ަކ ޭލެގ ާފުނ ެއ ަބ ިއ ީމުހ ްނ ަނ ްށ‬

‫ިވ ްސ ަނ ަވ ިއ ެދ ްއ ިވ ެއ ެވ ‪ަ .‬އ ިދ ަތ ުއ ާބ ެވ ިޝ ުރ ުކ ެގ ަޢ ީޤާދ ައ ްށ ެއ ނުބ ިރ ުނ ިދ ުއ ަމ ްށ ަނ ޭސ ަހ ްތ ެތ ިރ ެވަވަޑ ިއ ަގ ެތ ެވ ‪.‬‬

‫ަނ ަމ ެވްސ ެއ ަކ ޭލެގ ާފުނ ެގ ަނ ޭސ ަހ ްތ ަގ ޫބ ުލ ުކ ާރ ަކ ްށ ޭބ ުނ ެމ ްއ ުނ ިވ ެއ ެވ ‪ާ .‬ޞ ިލ ްޙ ެގ ާފުނ ެގ ެދ ްއ ިވ ަދ ުޢ ަވުތ ަގ ިއ ަވ ީނ ‪،‬‬

‫ެއ ީމުހ ްނ ެގ ައ ިމ ްއ ަލ ަނ ްފުސ ަތ ުކ ެގ ެއ ުދ ްނ ަތ ާކ ިޚ ާލުފ ަކ ްނ ަތ ެކ ްއ ަކ ަމ ްށ ުވުމ ްނ ‪ެ ،‬އ ީމުހ ްނ ާފުޅ ަގ ިއ ެއ ަކ ޭލެގ ާފާނ ަޖަދ ުލ‬

‫ުކ ަރ ްނ ެފ ިށ ެއ ެވ ‪.‬‬
 ‫ﷲެގ ަދ ުޢ ަވުތ ީމްސ ަތ ުކ ްނ ަނ ްށ ޯފުރ ޮކްށ ިދ ުނ ުމ ެގ ަމ ްސ ޫއ ިލ ްއ ަޔ ުތ ަހ ާވުލ ުކ ެރ ްއ ުވުމ ެގ ުކ ިރ ްނ ެވްސ ާޞ ިލ ްޙ ެގ ާފަނ ީކ‬

‫ެއ ަކ ޭލެގ ާފުނ ެގ ަޤ ުއ ުމ ެގ ީމުހ ްނ ެގ ެތ ޭރަގ ިއ ައ ުބ ުރ ެވ ިރ ާމްތ ޭބ ަކ ެލ ެކ ެވ ‪ަ .‬ރ ުށ ެގ ަޤ ަދ ުރ ެވ ިރ ެއ ެކ ެވ ‪ަ .‬ނ ަމ ެވްސ ﷲެގ‬

‫ެއ ްއ ަކ ުއ ަވްނ ަތ ަކ ަމްށ ީއާމްނ ުވަމ ްށ ‪ަ ،‬ޘ ޫމުދ ާބ ަގ ިއ ީމުހ ްނ ަނ ްށ ‪ާ ،‬ޞ ިލ ްޙ ެގ ާފުނ ޮގަވ ިއ ެލ ްއ ުވުމ ްނ ‪ެ ،‬އ ީމުހ ްނ ުބ ީނ ެއ ަކ ޭލެގ ާފަނ ީކ‬

‫ޮދުގ ެވ ިރ ެއ ްއ ަކ ަމެށ ެވ ‪.‬‬

‫"ަޘ ޫމުދ ާބ ަގ ިއ ީމުހ ްނ ‪ަ ،‬ރ ޫސ ުލ ްނ ޮދުގ ުކ ޫރ ެއ ެވ ‪ެ( .‬އ ީއ) ެއ ުއ ެރ ްނ ެގ ައ ްޚ ‪ާ ،‬ޞ ިލ ްޙ ެގ ާފުނ ެއ ުއ ެރ ްނ ަނ ްށ ިވ ާދުޅ ިވ‬

‫ިހ ނުދ ަގ ެއ ެވ ‪ި .‬ތ ަޔ ަބ ިއ ީމުހ ްނ (ﷲ ައ ްށ ) ަތ ްޤ ާވެވ ިރ ުނ ަވ ީނ ެހ ްއ ެޔ ެވ ؟ ަހ ަމ ަކ ަށ ަވުރ ްނ ‪ަ ،‬އ ުހ ެރ ްނ ީނ ިތ ަޔ ަބ ިއ ީމުހ ްނ ެގ‬

‫ާގަތ ްށ ޮފުނ ްއ ާވަފ ިއ ާވ ައ ާމާނ ްތ ެތ ިރ ަރ ޫސ ަލ ީކެމ ެވ ‪ަ .‬ފެހ ‪ި ،‬ތ ަޔ ަބ ިއ ީމުހ ްނ ﷲ ައ ްށ ަތ ުޤ ާވެވ ިރ ާވެށ ެވ ! ައ ިދ ިތ ަޔ ަބ ިއ ީމުހ ްނ‬

‫ައ ުހ ެރ ްނ ަނ ްށ ިކ ަޔ ަމ ްނ ެތ ިރ ާވެށ ެވ !" (ައ ްއ ުޝ ަޢ ާރ ‪)144 ،141‬‬

‫ަޘ ޫމުދ ާބ ަގ ިއ ީމުހ ްނ ާޞ ިލ ްޙ ެގ ާފުނ ެގ ްނ ެނ ިވ ިރ ާސ ަލ ުތ ޮދުގ ޮކްށ ިއ ްނ ާކ ުރ ޮކްށ ަފ ިއ ުހ ްއ ަޓ ިއ ީލީކ ޫނ ެނ ެވ ‪ެ .‬އ ަކ ޭލެގ ާފުނ ެގ‬

‫ިއ ްސ ަތ ިށ ުފުޅ ަގ ިއ ަތ ާފުތ ުތ ުހ ަމ ުތ ަތ ްއ ެއ ުޅ ިވ ެއ ެވ ‪ާ .‬ކަބ ަފ ިއ ްނ ެގ ަފާރ ުތ ްނ ާވުރ ަތ ެވަފ ިއ ޮއްތ ުބ ުދ ީދ ްނ ޫދުކ ުރ ަމްށ‬

‫ާޞ ިލ ްޙ ެގ ާފުނ ޮގަވ ިއ ެލ ްއ ުވުމ ްނ ެއ ީމުހ ްނ ާފުޅ ަގ ިއ ުކ ީރ ިއ ްނ ާކ ެރ ެވ ‪.‬‬

 ‫ަމާދ ިއ ްނ ާޞ ިލ ްޙ ެގ ަނ ުމ ްނ ިމ ާހުރ ަމްޝ ޫހުރ ެވަފ ިއ ާވ ަސ ަރ ަހ ްއ ުދ ަގ ިއ ‪ަ ،‬ޘ ޫމުދ ާބ ަގ ިއ ީމުހ ްނ ަފުރ ަބ ަދ‬
‫ަކ ނަޑ ިއ ެގ ްނ ިބ ާނ ުކ ިރ ަބ ެއ ްއ ިއ ާމާރ ްތ ަތ ްއ ‪.‬‬

‫"ެއ ުއ ެރ ްނ ެދ ްނ ެނ ޫވ ެއ ެވ ‪ޭ .‬އ ާޞ ިލ ްޙ ެގ ާފެނ ެވ ! ަހ ަމ ަކ ަށ ަވުރ ްނ ‪ީ ،‬މެގ ުކ ިރ ްނ ިތ ަމްނ ެމ ްނ ެގ ެތ ޭރަގ ިއ ެއ ެދ ިވ ެގ ްނ ާވ (ާމްތ )‬

‫ީމެހ ްއ ަކ ުމ ަގ ިއ ަކ ޭލެގ ާފުނ ީވުމ ެއ ެވ ‪ެ( .‬އ ެހ ްނ ަކ ާމ ެއ ުކ ެވްސ ) ިތ ަމ ްނ ެމ ްނ ެގ ާކ ަބ ަފ ިއ ްނ ައ ުޅ ަކ ްނ ުކ ާރ ަފާރ ްތ ަތ ަކ ްށ ‪،‬‬

‫ައ ުޅ ަކ ްނ ުކ ުރ ްނ ިތ ަމްނ ެމ ްނ ަނ ްށ ަމ ާނ ުކ ަރ ްއ ަވ ީނ ޯތ ެއ ެވ ؟ ަހ ަމ ަކ ަށ ަވުރ ްނ ‪ި ،‬ތ ަމްނ ެމ ްނ ަނ ްށ ަކ ޭލެގ ާފުނ ިތ ަޔ ޮގަވ ިއ ަލ ްއ ާވ‬

‫ަކ ްނ ަތ ާކ ެމ ުދ ‪ި ،‬ތ ަމ ްނ ެމ ްނ ިމ ިތ ީބ ‪ަ ،‬ވްސ ާވްސ ެތ ިރ ަކ ުމ ްނ ުފ ިރ ެގ ްނ ާވ ަޝ ްއ ެކ ްއ ަގ ިއ ަކ ްނ ަކ ަށ ަވެރ ެވ ‪ޫ( ".‬ހްދ ‪)62‬‬

‫ާޞ ިލ ްޙ ެގ ާފުނ ެގ ަޤ ުއ ުމ ެގ ީމުހ ްނ ެއ ަކ ޭލެގ ާފަނ ްށ ިއ ްނ ާކ ުރ ުކ ިރ ަޔ ްސ ‪ެ ،‬އ ަޤ ުއ ުމ ެގ ަމ ުދ ަބ ަޔ ުކ ެއ ަކ ޭލެގ ާފަނ ްށ ީއާމްނ ިވ‬

‫ެއ ެވ ‪ަ .‬ނ ަމ ެވްސ ެއ ީއ ެއ ަރ ުށ ެގ ެއ ްނ ެމ ާއަދ ިއ ެގ ަރ ްއ ިޔ ުތ ްނ ެނ ެވ ‪ަ .‬ޤ ުއ ުމ ެގ ޮބ ުޑްނ ާނ ިއ ަކ ުމ ޮވިށ ެގ ްނ ާވ ީމުހ ްނ ިހ ެމ ޭނ‬

‫ޮގުތ ްނ ަގ ުއ ުމ ެގ ިގ ަނ ީމުހ ްނ ާޞ ިލ ްޙ ެގ ާފުނ ެގ ަދ ުޢ ަވަތ ްށ ާފުޅ ަގ ިއ ެދ ޮކުޅ ެހ ިދ ެއ ެވ ‪.‬‬

 ‫ެއ ަކ ޭލެގ ާފުނ ަދ ުޢ ަވުތ ެދ ްއ ިވ ެއ ްއ ަކ ުއ ަވްނ ަތ ަކ ުމ ެގ ަޢ ީޤާދާއ ެމ ުދ ަޔ ީގްނ ަކ ެމ ްއ ެނ ްތ ަކ ަމ ްށ ެއ ީމުހ ްނ ުބ ްނ ެޏ ެވ ‪ެ .‬އ ީމުހ ްނ‬

‫ަގ ޫބ ުލ ުކ ީރ ެއ ީއ ެއ ަކ ޭލެގ ާފުނ ައ ިމ ްއ ަލ ުފަޅ ްށ ަހ ަދ ަހ ަދ ިއ ެގ ްނ ަދ ްއ ަކ ާވ ާވަހ ަކ ަތ ެކ ްއ ަކ ަމެށ ެވ ‪ަ .‬އ ިދ ެއ ާވަހ ަކ ަތ ުކ ެގ‬

‫ޭބ ުނ ްނ ުފަޅ ީކ ުދ ިނ ަޔ ީވ ާމްއ ީދ ޮކްނ ެމ ެވްސ ަފ ިއ ާދަތ ެކ ްއ ޯހްއ ެދ ުވްނ ަކ ަމެށ ެވ ‪.‬‬

‫"ައ ުހ ެރ ްނ ީނ ިތ ަޔ ަބ ިއ ީމުހ ްނ ެގ ާގަތ ްށ ޮފުނ ްއ ާވަފ ިއ ާވ ައ ާމާނ ްތ ެތ ިރ ަރ ޫސ ަލ ީކެމ ެވ ‪ަ .‬ފެހ ‪ި ،‬ތ ަޔ ަބ ިއ ީމުހ ްނ ﷲ ައ ްށ ަތ ުޤ ާވެވ ިރ‬

‫ާވެށ ެވ ! ައ ިދ ިތ ަޔ ަބ ިއ ީމުހ ްނ ައ ުހ ެރ ްނ ަނ ްށ ިކ ަޔ ަމ ްނ ެތ ިރ ާވެށ ެވ ! ައ ިދ ައ ުހ ެރ ްނ ެއ ަރ ޫސ ުލ ަކ ްނ ިއ ްއ ުވަމ ަކ ްށ ‪،‬‬

‫ިތ ަޔ ަބ ިއ ީމުހ ްނ ެގ ިކ ަބ ިއ ްނ ުއ ޫޖަރ ައ ަކ ްށ ޭނ ެދ ެމ ެވ ‪ާ .‬ޢަލ ްމަތ ުކ ެގ ެވ ިރ ަރ ްސ ަކ ާލ ނެގ ަޙ ްޟ ަރ ުތ ްނ ެމ ުނ ީވ ައ ުހ ެރ ްނ ަނ ްށ‬

‫ަޘ ާވުބ ެދ ްއ ުވެމ ްއ ުނ ެވެތ ެވ ‪ަ( ".‬އ ްއ ުޝ ަޢ ާރ ‪)145 ،142‬‬

‫ެއ ީމުހ ްނ ީހުކ ިރ ޮގާތ ިޚ ާލަފްށ ާޞ ިލ ްޙ ެގ ާފުނ ެގ ަފާރ ްތ ުޕުޅ ްނ ަރ ްއ ުދ ިލ ުބ ުމ ްނ ެވްސ ‪ެ ،‬އ ަކ ޭލެގ ާފުނ ެއ ަދ ުޢ ަވުތ ެދ ްއ ާވ‬

‫ަކ ްނ ަތ ާކ ެމ ުދ ިވ ްސ ަނ ިއ ިފ ުކ ުރ ުކ ާރ ަކ ްށ ެއ ީމުހ ްނ ޭބ ުނ ެމ ްއ ުނ ިވ ެއ ެވ ‪ޭ .‬އެގ ަބ ަދ ުލ ަގ ިއ ެއ ީމުހ ްނ ުތ ުހ ަމ ުތ ުކ ިރ ޮގުތ ަގ ިއ ‪،‬‬

‫ަޤ ުއ ުމ ެގ ީމުހ ްނ ެއ ަކ ޭލެގ ާފުނ ެގ ާވަހ ަކ ުފަޅ ްށ ެލ ްނ ެބ ުވަމްށ ަޓ ަކ ިއ ެއ ަކ ޭލެގ ާފުނ ިސ ުޙ ުރ ަހ ްއ ަދ ަވ ީނ ެއ ެވ ައ ިދ ެއ ަކ ޭލެގ ާފުނ‬

‫ުހ ްނ ެނ ީވ ަވުރ ަގ ަދ ާޖޫދެއ ްއ ަގ ިއ ެޖ ިހ ުބ ްއ ިދ ޯގްސ ެވަފ ެއ ެވ ‪.‬‬

‫"ެއ ީމުހ ްނ ާޞ ީލްހ ެގ ާފަނ ްށ ެދ ްނ ެނ ިވ ެއ ެވ ؛ "ަކ ޭލެގ ާފުނ ަވ ީނ ާޖޫދެޖ ިހ (ުބ ްއ ިދ ޯގްސ ެވ ) ަފ ިއ ާވ ީމުހ ްނ ެގ ެތ ެރ ިއ ްނ ަކ ްނ‬

‫ަކ ަށ ަވެރ ެވ ‪ި .‬ތ ަމްނ ެމ ްނ ަކ ަހ ަލ ާއަދ ުމ ެގ ަދ ިރ ެޔ ްއ ަކ ުމ ަގ ިއ ެމ ުނ ީވ ަކ ޭލެގ ާފުނ ުނ ެވެތ ެވ ‪ަ( "...‬އ ްއ ުޝ ަޢ ާރ ‪)154 ،153‬‬
‫ެއ ީމުހ ްނ ަނ ްށ ަޤ ޫބ ުލ ުކ ެރ ުވ ީނ ‪ެ ،‬އ ީމުހ ްނ ެގ ަޢ ީޤާދ ާއ ިއ ުއ ުޅ ްނ ިއ ްޞ ާލްޙ ުކ ުރ ަމ ްށ ޮގަވ ިއ ުލ ަމ ްށ ަޓ ަކ ިއ ެއ ީމުހ ްނ ެގ ެތ ެރ ިއ ްނ‬

‫ެއ ީމުހ ްނ ަފަދ ާއަދ ުމ ެގ ަދ ިރ ަޔ ުކ ޮފުނ ްއ ުވަމ ީކ ާވޭނ ަކ ެމ ްއ ޫނ ެނ ެވ ‪ޭ .‬އެގ ަބ ަދ ުލ ަގ ިއ ެއ ީމުހ ްނ ެގ ާގަތ ްށ ﷲެގ ަރ ޫސ ަލ ުކ‬

‫ޮފުނ ްއ ާވޭނ ަނ ަމ ޮފުނ ްއ ާވީނ ަމ ާލ ިއ ަކ ުތ ްނ ެގ ެތ ެރ ިއ ްނ ަކ ަމެށ ެވ ‪.‬‬

‫ެއ ެހ ްނ ަކ ުމ ްނ ‪ަ ،‬ޘ ޫމުދ ާބ ަގ ިއ ީމުހ ްނ ާޞ ިލ ްޙ ެގ ާފަނ ްށ ޮގްނ ަޖަހ ިއ ެއ ަކ ޭލެގ ާފަނ ްށ ެދ ްނ ެނ ިވ ެއ ެވ ؛ "ިތ ަމ ްނ ެމ ްނ ަކ ަހ ަލ‬

‫ާއަދ ުމ ެގ ަދ ިރ ެޔ ްއ ަކ ުމ ަގ ިއ ެމ ުނ ީވ ަކ ޭލެގ ާފުނ ުނ ެވެތ ެވ ‪ަ .‬ކ ޭލެގ ާފުނ ެތ ުދ ެވ ިރ ްނ ެގ ެތ ެރ ިއ ްނ ާވ ަނ ަމ ‪ަ ،‬ފެހ ‪ު ،‬މ ުޢ ިޖ ާޒެއ ްއ‬

‫ެގ ްނ ަނ ަވ ިއ ަބ ްއ ަލ ާވެށ ެވ !" (ައ ްއ ުޝ ަޢ ާރ ‪)154‬‬

‫ާޞ ިލ ްޙ ެގ ާފާނ ިއ ެއ ަކ ޭލެގ ާފުނ ެގ ަޤ ުއ ުމ ެގ ީމުހ ްނ ާނ ެދ ެމ ުދ ަހ ީގީގ ަމްއ ަސ ަލ ުއ ެފުދ ީނ ިމ ާހ ިހ ާސ ުބ ްނ ެނ ެވ ‪ެ .‬އ ީމުހ ްނ‬

‫ޭބ ުނ ްނ ީވ ާޞ ިލ ްޙ ެގ ާފަނ ީކ ﷲެގ ަނ ީބ ޭބ ަކ ެލ ްއ ަކ ަމ ްށ ެއ ަކ ޭލެގ ާފުނ ިވ ާދުޅ ާވ ާވަހ ަކ ުފަޅ ީކ ާބ ިޠ ުލ ާވަހ ަކ ުފެޅ ްއ ަކ ްނ ަގ ުއ ުމ ެގ‬

‫ީމުހ ްނ ަނ ްށ ާހަމ ޮކްށ ިދ ުނ ަމެށ ެވ ‪ާ .‬ޞ ިލ ްޙ ެގ ާފަނ ީކ ެއ ްނ ެމ ުތ ްއ ުޕުޅ ިއ ުރ ްއ ުސ ެރ ަހ ަމ ެއ ީމުހ ްނ ެގ ެތ ޭރަގ ިއ ުއ ެޅ ޮބ ުޑ ިވ‬

‫ޭބ ަކ ަލ ަކ ްށ ާވީތ ‪ެ ،‬އ ީމުހ ްނ ަނ ްށ ަގ ޫބ ުލ ުކ ެރ ުވ ީނ ‪ެ ،‬އ ަކ ޭލެގ ާފުނ ެއ ަދ ްއ ަކ ާވ ާވަހ ަކ ުފުޅ ަތ ުކ ަގ ިއ ެއ ްއ ެވްސ ައ ާސ ެސ ްއ ެނ ްތ‬

‫ަކ ަމ ެށ ެވ ‪.‬‬

‫ަޘ ޫމުދ ާބ ަގ ިއ ީމުހ ްނ ެގ ުކ ީރ ަގ ިއ ުދ ިނ ޭޔަގ ިއ ުއ ެޅ ެނ ިތ ަފާނ ެވ ިދ ަޔ ުއ ްނ ަމ ްތ ަތ ަކ ްށ ެވްސ ަރ ޫސ ުލ ޭބ ަކ ުލ ްނ ާނ ިއ ަނ ީބ‬

‫ޭބ ަކ ުލ ްނ ޮފުނ ްއ ިވ ަކ ްނ ‪ަ ،‬ޘ ޫމުދ ާބ ަގ ިއ ީމުހ ްނ ަނ ްށ ެވްސ ެއ ނެގ ެއ ެވ ‪ަ .‬އ ިދ ެއ ަރ ޫސ ުލ ްނ ާނ ިއ ަނ ީބ ޭބ ަކ ުލ ްނ ެގ‬

‫ިރ ާސ ަލ ުތ ެގ ެތ ުދ ަކ ްނ ަކ ަށ ަވުރ ޮކްށ ެދ ްއ ުވަމ ްށ ަޓ ަކ ިއ ެއ ޭބ ަކ ުލ ްނ ަނ ްށ ަތ ާފުތ ުމ ުޢ ިޖ ާޒްތ ަތ ްއ ެދ ްއ ިވ ަކ ްނ ެވްސ ެއ ީމުހ ްނ‬

‫ަހ ނާދުނ ަގ ިއ ުހ ްއ ެޓ ެވ ‪.‬‬

 ‫ެއ ެހ ްނ ަކ ުމ ްނ ެއ ީމުހ ްނ ެގ ާގަތ ްށ ަނ ީބ ަކ ާމ ިއ ެގ ްނ ޮފުނ ްއ ެވ ިވ ާޞ ިލ ްޙ ެގ ާފުނ ެގ ިރ ާސ ަލ ުތ ެގ ެތ ުދ ަކ ްނ ަކ ަށ ަވުރ ުކ ުރ ަމްށ ަޓ ަކ ިއ‬

‫ެވްސ ެއ ީމުހ ްނ ެއ ަކ ޭލެގ ާފުނ ެގ ައ ިރ ުހ ްނ ެއ ުދ ީނ ‪ެ ،‬އ ަކ ޭލެގ ާފަނ ީކ ަނ ީބ ޭބ ަކ ެލ ްއ ަކ ުމ ަގ ިއ ާވ ަނ ަމ ‪ު ،‬މ ުޢ ިޖ ާޒެތ ްއ‬

‫ެދ ްއ ެކ ުވަމ ެށ ެވ ‪.‬‬

‫ަތ ްފ ީސ ުރ ިޢ ްލުމ ެވ ިރ ްނ ިވ ާދުޅ ާވ ޮގުތ ަގ ިއ ަޘ ޫމުދ ާބ ަގ ިއ ެގ ޮބ ުޑްނ ެއ ްއ ުދ ަވަހ ުކ ަސ ްއ ާލ ުކ ަރ ްނ ިތ ްއ ަބ ިއ ެއ ަތ ަނ ްށ‬

‫ާޞ ިލ ްޙ ެގ ާފުނ ަވަޑ ިއ ަގ ެތ ެވ ‪ަ .‬އ ިދ ެއ ަކ ޭލެގ ާފުނ ެގ ޮކ ނުޑުފުޅ ަގ ިއ ެއ ިޅ ަފ ިއ ާވ ާވިޖ ުބ ައ ާދ ުކ ެރ ްއ ުވުމ ެގ ޮގުތ ްނ ‪ެ ،‬އ ަމ ިޖ ީލުހ ަގ ިއ‬

‫ެވްސ ‪ ،‬ﷲެގ ެއ ްއ ަކ ުއ ަވްނ ަތ ަކ ަމ ްށ ެއ ަބ ިއ ީމުހ ްނ ަނ ްށ ަދ ުޢ ަވުތ ެދ ްއ ިވ ެއ ެވ ‪ަ .‬އ ިދ ީއާމްނ ުނ ެވްއ ެޖ ަނ ަމ ‪ެ ،‬އ ީމުހ ްނ ަނ ްށ‬

‫ާއ ިޚ ަރ ުތ ަގ ިއ ުހ ިރ ެގ ްއ ުލ ާމ ިއ ަހ ާލުކ ެވ ާވަހ ަކ ިއ ްނ ިއ ްނ ާޒުރ ުކ ެރ ްއ ިވ ެއ ެވ ‪.‬‬

‫ެއ ިހ ނުދ ެއ ަބ ިއ ީމުހ ްނ ެއ ަކ ޭލެގ ާފަނ ްށ ެދ ްނ ެނ ިވ ެއ ެވ ؛ ަކ ޭލެގ ާފަނ ީކ ަހ ީގަގ ުތ ަގ ިއ ެވްސ ަނ ީބ ޭބ ަކ ެލ ްއ ަކ ުމ ަގ ިއ ާވ ަނ ަމ ‪ި ،‬މ ިހ ަރ‬

‫ިހ ަލ ަފުރ ަބ ަދ ިއ ްނ ައ ްނ ެހ ްނ ަޖަމ ެލ ްއ ުއ ަފްއ ަދ ަވ ިއ ެނ ެރ ެދ ްއ ާވެށ ެވ ! ައ ިދ ެއ ަޖަމ ުލ ަގ ިއ ުހ ްނ ަނ ްނ ީވ ެއ ެވ ިނ ިމ ެވ ިނ ިސ ަފަތ ެކ ްއ‬

‫ަކ ުމ ަގ ިއ ުބ ްނ ެޏ ެވ ‪.‬‬

‫ާޞ ިލ ްޙ ެގ ާފުނ ިވ ާދުޅ ިވ ެއ ެވ ؛ ިތ ަޔ ަބ ިއ ީމުހ ްނ ިތ ަޔ ެއ ޭދ ަކ ްނ ަތ ްއ ުފ ިރ ަހ ަމ ެވްއ ެޖްއ ާޔ ﷲެގ ެއ ްއ ަކ ުއ ަވްނ ަތ ަކ ަމ ްށ ީއާމްނ ާވަނ ްނ‬

‫ެހ ްއ ެޔ ެވ ؟ ެއ ީމުހ ްނ ާއޭދޭހ‪ެ ،‬ދ ްނ ެނ ުވުމ ްނ ާޞ ިލ ްޙ ެގ ާފުނ ެއ ަބ ިއ ީމުހ ްނ ެގ ަފާރ ުތ ްނ ެއ ަކ ަމ ްށ ަޢ ުހ ުދ ަކ ަށ ަވުރ ިހ ްއ ެޕ ިވ ެއ ެވ ‪.‬‬

‫ެދ ްނ ާޞ ިލ ްޙ ެގ ާފުނ ީމްސ ަތ ުކ ްނ ާނ ަވ ިކ ްނ ެއ ަކ ެހ ިރ ެވ ަވަޑ ިއ ެގ ްނ ‪ ،‬ﷲެގ ަޙ ްޟ ަރ ަތ ްށ ުމ ާނ ާޖ ެދ ްނ ެނ ުވުމ ަގ ިއ ުހ ްނ ެނ ިވ ެއ ެވ ‪.‬‬

‫ަނ ާމުދ ުފުޅ ުކ ަރ ްއ ަވ ިއ ﷲ ައ ްށ ުދ ާޢ ެދ ްނ ެނ ިވ ެއ ެވ ‪ަ .‬އ ިދ ެއ ަކ ޭލެގ ާފުނ ެގ ަޤ ުއ ުމ ެގ ީމުހ ްނ ެއ ުދ ުނ ަފަދ ިއ ްނ ‪،‬‬

‫ެއ ަބ ިއ ީމުހ ްނ ަނ ްށ ﷲެގ ުކ ަޅ ުދ ްނ ަވްނ ަތ ަކ ުމ ެގ ެހ ްއ ެކ ްއ ެގ ޮގުތ ަގ ިއ ެއ ިހ ަލ ަފުރ ަބ ަދ ިއ ްނ ައ ްނ ެހ ްނ ަޖަމ ެލ ްއ ަޚ ްލުޤ ުކ ަރ ްއ ަވ ިއ‬

‫ެނ ެރ ެދ ްއ ުވަމްށ ެއ ިދ ަވަޑ ިއ ަގ ެތ ެވ ‪.‬‬

‫(ުނ ިނ ޭމ)‬