‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬

‫{‪}1‬‬
‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬

‫{‪}2‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫لٗصي‬ ‫ٌٖػؿت مًالب‬
‫مٌٍٗم کلمي ای "هٍروز"‪4/.............................................................‬‬
‫ثاریظچي هٍروز‪4/.........................................................................‬‬
‫چػا مرٍؿی ًا هٍروز را ثرلی‪ ٞ‬کػدهع؟‪8/.........................................‬‬
‫ِادت و رؿم مرٍؿی ًا در روز هٍروز‪01/........................................‬‬
‫اِماؿ مرٍؿی ًا در روز هٍروز‪00/.................................................‬‬
‫چگٍهي ثرلی‪ ٞ‬هٍروز وارد ؿػزمین ًای مؾلماهان قع؟‪01/...............‬‬
‫ٓ‬
‫شػمت ثرلی‪ ٞ‬هٍروز در ‪ٚ‬ػاهکػیم‪05/.............................................‬‬
‫کػجػػب ثٗؾػػیػی کػػيا اقػػجػا در ِیػػع مفػػػکین ومرػػٍس را شػػام وعاقػػجي‬
‫اهع‪08/.......................................................................................‬‬
‫شػمت ثرلی‪ ٞ‬از هٍروز در اشادیح هبٍی ملسو هیلع هللا یلص‪10/..............................‬‬
‫هَػِات ِلماء ّػامٍن لٌٗ شعیح‪« :‬ولٌم ٍِمان»‪15-11/................‬‬
‫ٓ‬
‫ایا شعیح اهؽ رهی هللا ِوي هّیٕ اؿت؟‪15/..............................‬‬
‫ٓ‬
‫ایا ؽ از هٌی یامبػ ملسو هیلع هللا یلصا در زؼیػة الّػب کؾی هٍروز را ثرلی‪24/....ٞ‬‬
‫شػمت ثرلی‪ ٞ‬از روز هٍروز از هَػ وگػٗجار الصاب یامبػ ملسو هیلع هللا یلص‪25/..........‬‬
‫ا‪ٍٚ‬اؿ ؿلٕ در ثصػیم هٍروز‪31/....................................................‬‬
‫شػمت ثرلی‪ ٞ‬از روز هٍروز در مغاًب چٌارگاهي اً‪ ٞ‬ؿوت‪33/...........‬‬
‫الٕ‪ِ :‬لمای شوٗی مغًب‪34/........................................................‬‬
‫ب‪ِ :‬لمای مالکی مغًب‪46/..........................................................‬‬
‫ج‪ِ :‬لمای قاّٖی مغًب‪47/.........................................................‬‬
‫د‪ِ :‬لمای شوبلی مغًب‪48/..........................................................‬‬
‫شػمت ثرلی‪ ٞ‬هٍروز از دیع ِلمای مّالػ‪50/..................................‬‬
‫{‪}3‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ازماع ِلمای أٖاهؾجان بػ ثصػیم ثرلی‪ ٞ‬از روز هٍروز‪62/.................‬‬
‫(‪ )11‬مٗاؿع و‪ٚ‬بایس ثرلی‪ ٞ‬از هٍروز‪66/..........................................‬‬
‫ٓ‬
‫ایا ِلی رهی هللا ِوي در مؼار دٖن قعى اؿت؟‪71/............................‬‬
‫شکم بػاٖػاقجن ػچم هٍروز در قٌػ مؼار‪75/....................................‬‬
‫شکم ثٌیي ًٗت ؿین وٓیػى در هٍروز‪78/........................................‬‬
‫شکم ثرلی‪ ٞ‬و بؼرگعاقت از هٍروز بي هیت ثٗػیس و قادی‪81/.............‬‬
‫شکم هٍروزی بػدن در طاهي ای هامؼدا در روز هٍروز‪82/.....................‬‬
‫شکم روزى بٍدن در هٍروز و زفن مٌػزان‪83/.................................‬‬
‫ٓ‬
‫قبٌات وارد قعى در مٍرد ثرلی‪ ٞ‬از هٍروز و اؿض بي اهٌا‪85/...............‬‬
‫قبي اوؿ‪ :‬می گٍیوعا هٍروز هٌایت بعِت اؿتا شػام کي‪85/.............‬‬
‫قبٌي دوم‪ :‬می گٍیوعا قما ثرلی‪ ٞ‬از روز هٍروز را شػام می وعاریػعا امػا‬
‫مٍلٍی لاشبان زوعى باال می کووع؟‪011/.......................................‬‬
‫ٓ‬
‫قػػبٌي ؿػػٍم‪ :‬اهچػػي کػػي قػػما ِیػػع مػػی هامیػػع و ش ػػام مػػی داهیػػع در ش‪ٙ‬ی‪ٙ‬ػػت‬
‫ِیع هیؾت بلکي ٖ‪ٙ‬ى بؼرگعاقت یا مواؿبت و یادبٍدی اؿػت بػػ طػ ؼ‬
‫ٓ‬
‫اِیػػادی کػػي در اهٌػػا اذکػػاری مّػػینا همػػازی بظمػػٍص و یػػا امػػٍری از ایػػن‬
‫‪ٚ‬بی‪ ٞ‬بػ ا می قٍد؟‪011/.............................................................‬‬
‫ٓ‬
‫قػػبٌي چٌػػارم‪ :‬ایػػن بؼرگعاقػػت ًػػا بػػي مواؿػػبت ثرعیػػع يبیّػػتا امػػعن‬
‫ٓ‬
‫بٌارا ثمام قعن ؿػما و امٍری از این ‪ٚ‬بی‪ ٞ‬اؿتا کي ًعؼ از اهرام ان‬
‫ثفبي بي کػٗار هیؾتا بلکي زؼو ِاداثی اؿت کي در قػیّت‪012/....‬‬
‫ٖایعى‪ :‬شکم گغاقجن اؿم «هٍروز» بػ هٍزاد‪014/..............................‬‬
‫ط لي بصح‪016/......................................................................‬‬
‫ٌٖػؿت ممادر ومػازُ‪017/.........................................................‬‬
‫{‪}4‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬

‫هفهوم کلوه ای "ًوروز"‬

‫ٓ‬ ‫ؾیز دمحم ـالد المنحص می گًیص‪:‬‬
‫«هػٍروز کلمػيای ٖارؿػی اؿػت ودرِػبػی اهػػا «الویػػوز» مػی گٍیوػع کػي‬
‫ٓ‬
‫ال‪ ٞ‬ان در ٖارؿی هٍروز اؿت بي مّوای روز زعیع»‪.‬‬
‫ؾیز ابطاىُم مفعفٌ می گًیص‪:‬‬
‫«هػػٍروز کػػي در ٖارؿػػی بػػي مّوػػای روز هػػٍ اؿػػتا هظؾػػجین روز از روز‬
‫ًػػای ؿػػاؿ قمؾػػی ایػاهػػی اؿػػت وِیػػع هػػٍروز از بؼرگػجػػػین ِیػػع ًػػای ‪ٚ‬ػ ِػٍم‬
‫‪0‬‬
‫ٖارس می باقع»‪.‬‬
‫وًم ػػین گػٗجػ ػػي را «مػثوػ ػػی شؾ ػػیوی در کػجػ ػػاب‪« :‬ثػ ػػاج الّ ػػػوس(‪»)488/1‬ا‬
‫ومؾػػٍّدی در کػجػػاب‪« :‬مػػػوج الػػغًب(‪»)85/0‬ا وم‪ٙ‬ػیػػؼی در کػجػػاب‪« :‬المػػٍاٌِ‬
‫ٔ‬
‫واالِجبار»ا وقّض ب‪ٜ‬ػ بن ِبع هللا ابٍ زِع در کػجػاب‪« :‬مٌػغب مّرػم الموػاًی»ا‬
‫ٔ‬
‫وقیض ابن الٍردی در کػجاب‪« :‬ثاریض ابن الٍردی(‪»)24/0‬ا هیؼ ثاییع کػدى اهع‪.‬‬
‫تاریخچه ًوروز‬
‫ًػ موکػی یفوي ای داردا و ثاریض بّوی از بعِات وموکػػات بػػ مػی‬
‫گػدد بػ کاٖػان ویٌٍدیان‪.‬‬
‫ٓ‬ ‫امام ذىبی رذمو هللا می گًیص‪:‬‬
‫«اما هٍروزا ؽ اً‪ ٞ‬ممػ در اهرامـ مبالٔي میکووع و ان را زفن‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫مػیگیػهػع و ان روز هظؾػت از ؿػاؿ ‪ٚ‬بًػی اؿػت و ان را ِیػع مػیگیػهػع و‬
‫‪1‬‬ ‫ٓ‬
‫مؾلماهان طٍد را بي اهان قبیي میؿازهع»‪.‬‬

‫‪ -0‬مّرم الٍؿیى(‪.)851/1‬‬
‫ٔ‬
‫‪ -1‬ثفبي الظؾیؽ باً‪ ٞ‬الظمیؽ(‪. )۶۴‬‬
‫{‪}5‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫مقطَززظي باب ز مززٍ نززص کػػي ِبّػػعي ًػػا ؿػػبب بػ و ممػػّبت در مّػػان‬
‫ٓ‬
‫مؾ ػػلماهان ق ػػعهعا اهٌ ػػا بٍده ػػع ک ػػي ِدر مػاؿ ػػم ب ػعِت را ب ػػػ روي ٖػل ػػت‬
‫ٓ‬
‫يلبان باز کػدهعا شجُ اهٌا اِّاد و زفن ًاي مرٍؿُ ًا و مؾػّصُ ًػا‬
‫را زفػػن مػػُ گػٖجوػػعا مدػػ‪ ٞ‬هػػٍروزا ٓؾػػ‪ ٞ‬ثّمّػػع ِّؾػػُا مػػّ د مؾػػّسا‬
‫ٓ‬
‫طمّؽ الّعسا کي اِن از دالِلُ اؿت کي اهٌا از اؿػ م دور بػٍدى اهػعا‬
‫‪2‬‬ ‫ٓ ٓ‬ ‫ٓ‬
‫و با ان زوگّعى و دقموُ داقجي اهعا با اِوکي ان را اقکار هکػدى اهع‪.‬‬
‫ي‬
‫د‪ .‬غبزصهللا بززب غبززصالػظَظ بززب اذمززص تززًَحطي ز ززا ارزؾززمنص دارد‬
‫بززو اػززم‪« :‬البززصع الرًلی ز »(بززصغ ىززاي ػززال طد اـ ز ً ایززب ز ززا‬
‫رػالو ماػ ط ایؽان اػ ‪ .‬در ایب ز ا بصغ ىا واغمال منکط را‬
‫خمع اور نمًده وػپع بزو ردود وؾزبياپ دطداس زو اػز از خم زو‬
‫منکطاتی و تففزی ً انزطا مزًرد مًؾزکاوی و نحکزاو زطار داده دربزاره‬
‫نًروز اػ او در ـفرو(‪ 381‬ىمیب ز ا می نًیغص‪:‬‬
‫هیػػػوز یػػا هػػٍروز‪ :‬اولػػین روز از ایػػام ؿػػاؿ هػػؼد ٖارسًػػای مرٍؿػػی یّوػػی‬
‫ابجعای ٖم‪ ٞ‬بٌار در ًػ ؿاؿ میباقع‪.‬‬
‫ٓ‬
‫ایػػن روزا ِیػػع ٖارسًػػای مرٍؿػػی و از اِیػػاد اثـ ػؿػػجان و یک ػػی از‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫بؼرگثػػػین ِیػػعًای اهػػان اؿػػت‪ .‬و گػٗجػػي میقػػٍد‪ :‬اولػػین کؾػػی کػػي ان را‬
‫مػؿػػٍم کػػػد زمفػػیع یکػػی از اولػػین ادقػػاًان ٖػػارس بػػٍدا بػػي او زمفػػاد‬
‫ًػػم گػٗجػػي میقػػٍدا زػػم بػػي مّوػػی مػػاى اؿػػتا و قػػاد بػػي مّوػػای هػػٍر و‬
‫‪3‬‬
‫روقوایػػی‪.‬‬

‫‪ -2‬البعع الصٍلّة(ص‪.)072:‬‬
‫‪ -3‬البعع الصٍلّة(ص‪.)072:‬‬
‫{‪}6‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ؾیز دمحم ـالد المنحص در مًرد تاریشچو ا ٓنًروز می گًیص‪:‬‬
‫هٍروز یکی از اِیاد ٖارؿی ًا و بلکي بؼرگػجػػین ان بػٍدى کػي گػٗجػياهػع‬
‫هظؾجین بار ثٍؿى زمفیع یکی از ادقاًان کٌن ٖارس ایراد گػدیع‪.‬‬
‫هٍروز هظؾجین روز از روزًای ؿػاؿ ارؿػی اؿػت کػي چٌػار روز ادامػي‬
‫دارد‪.‬‬
‫و ٓ‬
‫‪ٚ‬بًػیًػای ممػػ هیػؼ هیػػوز را زفػن مػیگیػػد و ایػن ر ز آػاز ؿػاؿ‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫اهٌاؿت کي ان را قم الوؾیم میگٍیوع‪.‬‬
‫مف ی سصا نظط ذنفی می گًیص‪:‬‬
‫اوؿ باِع بعاهّػم هٍروزا ؿّؼدى بعر و چٌارقوبي ؿٍري چّؾت؟‬
‫ن ززًروز‪ :‬روز ه ػػٍا ِّ ػػع اوؿ ؿ ػػاؿا روز اوؿ ٖ ػػػوردِن ک ػػي زف ػػن مل ػػُ‬
‫اِػاهّان اؿت و هٍروز ؿلًاهُ ًم مُ گٍ ِوع‪.‬‬
‫هػٍروز در زمػػان ًػػاي ‪ٚ‬ػػعِم در اوؿ بٌػػار هبػٍد بلکػػي در ٖمػػ‪ ٞ‬ؿػػاؿ مػُ‬
‫گفت وگاى بي بٌار وگاى بي ثابؾجان وگػاى بي زمؾجان مػُ اٖجػادا در ؿػاؿ‬
‫‪ ً 360‬ػ ؽ بٗػمػػان زػ ؿ الػػعِن ملکفػػاى ؿػػلرٍ‪ُٚ‬ا شکػػّم ِمػػػ طّػػام و‬
‫چوػػع مػػورم دِگػػػ ث‪ٙ‬ػػٍِم ز لػػُ را ثوَػػّم کػدهػػع و هػػٍروز را در روز اوؿ‬
‫‪4‬‬
‫بٌار ِا هظؾجّن بػج شم‪ٚ ٞ‬ػار دادهع‪.‬‬
‫ػُظده بصر‪ :‬مػاؿمُ کي در روز ؿػّؼدًم ٖػػوردِن در اِػػان بػگػؼار مػُ‬
‫ٓ‬
‫قػػٍد و م ػػػدم ب ػػي ط ػػارج ق ػػٌػ و بػػي ب ػػاغ و ل ػػصػا م ػػُ روه ػػع و ان روز را ب ػػي‬
‫ق ػػادي و ثٗ ػػػِس و ب ػػا اه ػػٍاع ب ػػازي ً ػػا م ػػُ گغراهو ػػع و ب ػػي ال ػػً ح هصؾ ػػُ‬

‫‪ٖ( -4‬ػًوگ ِمّع)‪.‬‬

‫{‪}7‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ؿػػّؼدى را بػػعر مػػُ کووػػع و دطجػػان دم بظػػت ِلػػٕ ًػػا را گػػػى مػػُ زهوػػع و بػػا‬
‫اِن هّت کػي بظجفان باز قٍد و در ؿاؿ هٍ قًٍػي ّعا کووع‪.‬‬
‫چيارؾنبو ػًري‪ :‬چٌارقوبي ؿٍريا زفن و قادماهُ اِػاهػُ کػي ًػػ‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫ؿ ػػاؿ در ق ػػب چٌارق ػػوبي ًٗج ػػي اط ػػػ م ػػاى اؿ ػػٗوع م ػػُ گّػه ػػع و اث ػػـ م ػػُ‬
‫ٓ‬
‫اٖػوزهع و از روي ان مُ زٌوع و مُ گٍِوع‪« :‬ؿػطُ ثٍ از مػنا زردي مػن‬
‫از ثػػٍ» اِػػن زفػػن از زمػػان ًػػاي ‪ٚ‬ػػعِم در اِ ػػان مجػػعاوؿ بػػٍدى و در زمػػان‬
‫‪5‬‬
‫ؿاماهّان «ؿٍري» طٍاهعى مُ قع‪.‬‬
‫ىف ػزُب‪ :‬ؿػٗػى اي کػي در ًوگػام ثصٍِػ‪ ٞ‬ؿػاؿ هػٍ مػُ اهعازهػع و در‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫ان ًٗػػت ‪ٚ‬ؾ ػػم ط ػػٍردهُ کػػي ش ػػػؼ اوؿ اؿ ػػم اهٌػػا ؿ ػػّن باق ػػع از ‪ٚ‬بّ ػػ‪:ٞ‬‬
‫ٓ‬
‫ؿّػا ؿػکيا ؿّبا ؿماؽا ؿورع و ؿبؼي مُ گغارهع و از ان ؿ مجُ‬
‫‪6‬‬
‫و ؿّادت و ؿػ ؿبؼي ثٗاء ؿ مُ کووع‪.‬‬
‫ي‬
‫امام ابًالرغب نصو می نًیغص‪:‬‬
‫هٍِؾوعى اي کػجاب اِػان در ٌِع ؿاؿاهّان مُ گٍِع‪:‬‬
‫« ادق ػػاًان اِ ػػان ب ػػي ػػغِػٖجن ًعِ ػػي و ثصٗ ػػي از رِّ ػػت ِ ػػادت ک ػػػدى‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫بٍدهعا اِن ِم‪ ٞ‬را اِّن مػُ هامّعهػعا اِػّن چّػؼي ّٓػػ از مالّػت رؿػمُ‬
‫بػػٍدا در اِػػام هػػٍروز و زفػػن مٌػزػان بػػي زور از مػػػدم ًعِػػي مػػُ گػٖجوػػعا‬
‫مّادن ي در ارموؾجانا ملک طمٍلُ ادقػاى و ًؼِوػي ًػاي وِػ ى ي‬ ‫ِ‬
‫‪7‬‬
‫وي بٍد»‪.‬‬

‫‪ٖ( -5‬ػًوگ ِمّع)‪.‬‬

‫‪ٖ( -6‬ػًوگ ِمّع)‪.‬‬
‫‪ -7‬زٌان در ؿاِي اي ِ‪ٙ‬ب ماهعگُ مؾلماهان(‪.)003‬‬
‫{‪}8‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫بلػػيا اهػػاهی کػػي بػػای ثرلیػػ‪« ٞ‬هػػٍروز» امػػادگی مػػی گیػهػػعا و در ان روز‬
‫طٍقصالی می کووعا وبي ؿیػ وؿیاشت «بي ‪ٚ‬مع ثرلیػ‪ »ٞ‬مػی ػدازهػعا‬
‫ٓ‬
‫بعاهوػػع کػػي ِیػػع اهٌػػا بػػا طػػجم «هػػٍروز» ثمػػام مػػی قػػٍدا وشػػ٘ هعارهػػع کػػي بػػا‬
‫مؾػ ػػلماهان در «ِیػ ػػع ًٖػ ػػػ و‪ٚ‬ػبػ ػػان» اقػ ػػجػا ورزهػ ػػعا زی ػ ػػا کؾػ ػػی کػ ػػي‬
‫طٍقػػصالی اش را ب ػػا مرػػٍس ؿ ػػشػی کوػػعا ارزش اق ػػجػا در طٍق ػػصالی‬
‫مؾلماهان را هعارد!‪.‬‬
‫چرا هجوسی ها ًوروز را تجلیل کردًذ؟‬
‫ي‬
‫د‪ .‬غبز ززصهللا بز ززب غبز ززصالػظَظ بز ززب اذمز ززص تز ززًَحطي در ز ز ززا ‪« :‬البز ززصع‬
‫الرًلی »(بصغ ىاي ػال طد می نًیغص‪:‬‬
‫دلی‪ِ ٞ‬یع گػٖجن این روز این اؿت کي زماهی کي يٌٍمػت بي ً کت‬
‫ٓ‬
‫رؿ ػػیعا بّ ػػع از او زمف ػػیع ب ػػي ادق ػػاًی رؿ ػػیعا و روزی را ک ػػي در ان ب ػػي‬
‫ٓ‬
‫ادقاًی رؿیع ان را هٍروز هامیعا یّوی روز زعیع‪.‬‬
‫و بّوػی از ٖارسًػا مّج‪ٙ‬ػع ًؾػجوع کػي هػٍروزا روزی اؿػت کػي هللا در‬
‫ٓ‬
‫ان هٍر را طل٘ کػدى اؿتا کي هؼد زمفیع این روز طیلی با ارزش بٍد‪.‬‬
‫ٓ‬
‫و بّوػػی ًػػم گمػػان میکووػػع کػػي هػػٍروز ابجػػعای زمػػاهی اؿػػت کػػي در ان‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫ٖلک و اؿمان قػوع بي گػػدش و دوران کػػدى اؿػتا و اهٌػا ایػن مػعت را‬
‫ٓ‬
‫قػػـ روز میداهوػػع کػػي اولػػین روز ان روز اوؿ مػػاى ٖػػػوردینا اولػػین مػػاى‬
‫ٓ‬
‫ؿػػاؿ اهٌػػا میباقػػعا و روز قفػػم هػػٍروز را هػػٍروز بػػؼرگ مػػیهاموػػعا چػػٍن‬
‫ٓ‬ ‫ٔ‬
‫ادق ػػاًان ٖ ػػارس (اکاؿ ػػػى) در ان ػػوذ روز ش ػػٍایذ و هیازً ػػای م ػػػدم را‬

‫{‪}9‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫بػيػؼ میکػدهعا ؿشؽ با هؼدیکان طٍد بي مرالؽ اهؽ و قػادی طػٍد‬
‫‪8‬‬
‫میرٖجوع‪.‬‬
‫عادت و رسن هجوسی ها در روز ًوروز‬
‫ي‬
‫د‪ .‬غبز ززصهللا بز ززب غبز ززصالػظَظ بز ززب اذمز ززص تز ززًَحطي در ز ز ززا ‪« :‬البز ززصع‬
‫الرًلی »(بصغ ٓىاي ػال طد می نًیغص‪:‬‬
‫ِػػادت و رؿػػم اهٌػػا در ایػػن روز ایػػن بػػٍد کػػي‪ :‬مػػػدی کػػي لػػٍرثی زیبػػا‬
‫ٓ‬
‫داقػػت قػػباهي هػػؼد ادقػػاى میامػػعا مػا‪ٚ‬ػػب اِمػػاؿ ادقػػاى بػػٍدا ثػػا لػػبس‬
‫میق ػػع کو ػػار در ایف ػػان میایؾ ػػجادا ل ػػبس ک ػػي میق ػػع ب ػػعون از ػػازى ه ػػؼد‬
‫ادق ػػاى میرٖ ػػتا ادق ػػاى ًم ػػین ک ػػي او را میدی ػػع ب ػػي او میگػٗ ػػت‪ :‬ث ػػٍ‬
‫ٓ‬
‫کیؾػػجی؟ از کرػػا امػػعىای؟ کرػػا میطػػٍاًی بػػػوی؟ اؿػػمت چیؾػػت؟ چػػا‬
‫وارد قعىای و ٓامعىای؟ ًمػاًت چیؾػت؟ او ًػم میگػٗػت‪ :‬مػن مومػٍر‬
‫ٓ‬
‫ًؾ ػػجما ه ػػامم مب ػػار اؿ ػػت و از ي ػػػؼ هللا ام ػػعىاما طٍاً ػػان ادق ػػاى‬
‫ٓ‬
‫طٍق ػػبظجما ثبػی ػػک و ثٌوی ػػت و ؿ ػ مجی را ب ػػا ط ػػٍد اوردىاما ًم ػػاى ب ػػا‬
‫ؿػاؿ زعیػػعا ؿػػشؽ میهفػػیوعا بّػػع از او مػػػدی دیگػػػ وارد میقػػٍد یػػک‬
‫ٓ‬
‫ؿ ػػیوی از ه‪ ٙ‬ػػػى ًمػ ػػاى داردا در ان گو ػػعما ز ػػٍا گی ػػاى کػؿ ػػوي (طل ػػػ)ا‬
‫هظٍدا کورعا بػهذا از ًػ کعام ًٗت قاطي و ُهي داهػيا و ثکػيای ‪ٚ‬وػعا‬
‫ٓ‬
‫دیو ػػار و درً ػػم ث ػػازى و زعی ػػعا در ان وز ػػٍد دارد و زل ػػٍ دؿ ػػجان ادق ػػاى‬
‫ٓ‬
‫گغاق ػػجي میق ػػٍدا ؿ ػػشؽ ً ػػعایا و کادوً ػػا روی ان گغاق ػػجي میق ػػٍدا و‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫اهگاى مػدم بػاؿاس درزي هؼدیکی و م‪ٙ‬امفان هؾبت بي ادقاى میایوعا‬
‫بّعا هاهی بؼرگ (هٍِی بػبػی) کي از این داهيًا درؿػت قػعى اؿػت بػػای‬ ‫ً‬

‫‪ -8‬البعع الصٍلّة(ص‪.)072:‬‬
‫{‪}11‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫ادقاى اوردى و در ؿبعی گغاقجي میقٍدا از اهان میطٍرد و بي کؾػاهی‬
‫ٓ‬
‫کي اهرا شاهػهع میدًعا ؿشؽ میگٍیع‪ :‬این روز ثازى و زعیعی اؿتا‬
‫ٓ‬
‫از ماًی هٍا ؿالی هٍ و زماهی هٍا الزم اؿت اهچي کي بػي مػػور زمػان کٌوػي‬
‫ق ػػعى ث ػػازى گ ػػػددا و ؿػ ػؼاوارثػین ِوػ ػٍ اهؾ ػػان از هَ ػػػ ٖو ػػ‪ ٞ‬و اشؾ ػػان‬
‫هؾبت بي ؿایػ اِوایـ ؿػش میباقعا ؿشؽ بؼرگان دولػت را طلّػت‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫می دًع و اهچي از ًعایا و کادو بػای اواوردى قعى اؿت میاهفػان ث‪ٙ‬ؾػیم‬
‫ٓ‬
‫میکوعا و از ِادت و روش ٖارسًای ٍِام در این قب بلوع کػدن اثػـ‬
‫‪01‬‬ ‫ٓ ٓ‬
‫و ؿشؽ طامٍش کػدن ان با اب در لبصگاى اؿت‪.‬‬
‫اعوال هجوسی ها در روز ًوروز‬
‫ي‬
‫ىمچن ززان د‪ .‬غب ززصهللا ب ززب غب ززصالػظَظ ب ززب اذم ززص ت ززًَحطي در ز ززا ‪:‬‬
‫«البصع الرًلی »(بصغ ىاي ػال طد می نًیغص‪:‬‬
‫یکػػی از کارًػػای ِمػػعى کػػي در ایػػن ِیػػع اهرػػام میدًوػػع روقػػن کػػػدن‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫اثـًػػای ٖػػاوان ‪ -‬چػػٍن مّبٍدقػػان اؿػػت ‪ -‬و اقػػیعن اب بؾػػیار بػػػ ان‬
‫ٓ‬
‫اؿتا مػػدم در طیابانًػاا میػعانًاا کوػار ابًػا و دریاًػا و دریاچػيًا‬
‫ٓ‬
‫گػػػد ًػػم میایوػػعا زن و مػػػد بػػا ًػػم ‪ٚ‬ػػايی میقػػٍهعا لعایفػػان را بلوػػع‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫همٍدىا اقکارا در راىًا میػان طػٍد قػػاب میهٍقػوعا مػػدم اب و قػػاب‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫را بػ روی ًم می اقوعا بي ش‪ٍٙ‬ؽ اهػان کػي بػا اهٌػا در ایػن مػاؿػم قػػکت‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫هکػدىاهع ثراوز و بي اهٌا بیاشجػامی میهمایوعا ابی کي با کػداٖت مظلٍط‬
‫اؿت بػ رویفان می اقوع و ؿایػ کارًػای ٖاؿػع و گوػاى دیگػػ کػي در ایػن‬
‫‪00‬‬
‫روز اهرام میدًوع‪.‬‬
‫ٔ‬ ‫ٔ‬ ‫‪01‬‬
‫لیٕ هٍیػیا (‪)075/0‬؛ بي ه‪ ٞٙ‬از قیض ثٍیرػی‪.‬‬
‫ربا ثا ٔ‬
‫‪ -00‬بي هٌایي اال ٓ‬
‫‪ -‬بي الظًى و االخارا ثالیٕ م‪ٙ‬ػیؼیا (‪ )382/0‬مػازّي قٍدا بي ه‪ ٞٙ‬از قیض ثٍیرػی‪.‬‬
‫{‪}11‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬

‫چگوًه تجلیل ًوروز وارد سرزهیي های هسللواًاى‬

‫شذ؟‬
‫ًػگاى ِلماء در ثبلیْ ؿوت کٍثاًی کووعا اهػٍاع موکػػات وبػعِات در‬
‫‪01‬‬
‫زامّي یعا می قٍد‪.‬‬
‫ٓ‬
‫و‪ٚ‬جی کي در زامّي موکػی یعا قٍدا قیًان می کٍقع اهػػا در ‪ٚ‬لػب‬
‫ػجان قػػیًان ثمػػام ؿػػّی وث ػ ش‬ ‫دوؿػػجاهـ مصبػػٍب هفػػان دً ٓػػعا و دوؿػ ِ‬
‫ط ػػٍد را در زیب ػػا زل ػػٍى دادن انا بظ ػػػد م ػػی دًو ػػع؛ از ًم ػػین رو دی ػػعى‬
‫باقیع کي شجی در اخبات ثرلی‪ ٞ‬از هٍروز اً‪ ٞ‬بعِت و رواٖن دؿػت بػي‬
‫ثصػیٕ همٍص می زهوػعا چػي زیبػا گػٗجػي اؿػت امػام ؿػٗیان خػٍری رشمػي‬
‫هللا کي‪« :‬بعِت هؼد قًّان از گواى مصبٍبجػ اؿت چٍن گوٌکػار از گوػاى‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫ثٍبي میکوع یا فیمان میفػٍد ولػی بػعِجکار از ان ثٍبػي همیکوػع چػٍن ان‬
‫‪02‬‬
‫را ِبادت مصؾٍب میکوع‪.‬‬
‫َ‬ ‫می نًیغص‪:‬‬‫اػ اد ذُصر غ ٍ مصاراني ٓ‬
‫ًػ ػؼار اٖؾ ػػٍس ‪ ٝ‬ػػي بؾ ػػّار از اداب و ِ ػػادات ِمل ػػ‪ٌٝ ٞ‬وؾ ػػاؿ ‪ٚ‬ب ػػ‪ ٞ‬از‬
‫اؿ ػ ػ م ماهوػ ػػع ممػ ػػػِان و اِػاهّػ ػػان باؿػ ػػجان و ؿػ ػػٍمػِان و ًوػ ػػعِان و ‪...‬‬
‫ٓ‬
‫ثٍؿى ‪ٝ‬ؾاهُ ‪ٝ‬ي َي ٍْ ًِا َا ْو َ‪ْ ٝ‬ػ ًًا اؿ م اوردهع و ِا ‪ٝ‬ؾػاهُ ‪ٝ‬ػي بػي مؾػلماهُ‬ ‫ّ‬
‫مًٌػػى قػع و بػعِن ثػثّػب‬ ‫ثَاًػ مُ همٍدهع بي ثعرِذ وارد اِن قػِّت ّ‬
‫هػبات ‪ٝ‬فوعى اي بي ش‪ٙ‬اِ٘ ؿػّادت بظػـ اِػن دِػن مبػّن وارد گػدِػع‬
‫ٓ‬
‫و بعبظجاهػػي اِػػن ّفػػامعًا باِػػح قػػعى ‪ٝ‬ػػي امػػػوز ٓالػػب اداب و ِػػادات و‬

‫‪ -01‬امام قايبی رشمي هللا در االِجمام‪.‬‬

‫‪ [ -02‬قػح الٍؿ ل کالی‪.]118‬‬
‫{‪}12‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ٓ‬
‫مػاؿم و ِ‪ٙ‬ائع اهان در مّان مؾلمّن دِعى مُ قٍد ‪ٝ‬ي مصّ هي بػي ِ‪ٜ‬ػُ‬
‫ماِػػع قػػعى اؿػػت ماهوػػع ِّػػع هػػٍروز و ‪ ...‬و‬ ‫دو شػػعِح مرّػػٍؿ ّ‬
‫مووػػم و ّ‬
‫ٓ‬
‫ماهوػػع مٍهٍع"قػػٗاِت"‪ٝ‬ي در ؿػػػزمّوٌاي اؿػ مُ ٖؾػػادي بػػي بػػار اوردى‬
‫‪03‬‬
‫‪ٝ‬ي لف‪ٜ‬ػ چوگّؼ و ثّمٍر چوان ه‪ٜ‬ػدى اهع!‪.‬‬
‫ي‬
‫د‪ .‬غبز ززصهللا بز ززب غبز ززصالػظَظ بز ززب اذمز ززص تز ززًَحطي در ز ز ززا ‪« :‬البز ززصع‬
‫ٓ‬ ‫الرًلی »(بصغ ىاي ػال طد می نًیغص‪:‬‬
‫زف ػػن ه ػػٍروز ه ػػؼد ّٓ ػػػِرم ً ػػا ب ػػي موَ ػػٍر ثَّ ػػّم و ثک ػػػِم از اثف ػػُ‬
‫هّؾت کي مّبٍد ٖػارس ًاؿػتا و ِػا بػي طػايػ ِ ‪ٚ‬ػي بػي دِاهػت و ث‪ٙ‬لّػع‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫از اهٌا هّؼ همُ باقعا بلکي ثوٌا چّػؼي کػي اهٌػا را وادار بػي اهرػام اِػن کػار‬
‫کػػػدى اؿػػت قػػًّان مػػُ باقػػع کػػي بػػػ هٗػػؽ و ِ‪ٙ‬ػػ‪ ٞ‬قػػان مؾػػلى قػػعىا‬
‫ارثکاب و اهرام گواًان و مّالُ را بػاِفان زِوت دادى اؿتا از زملي‬
‫اط ػػج ط زه ػػان ب ػػا م ػػػدانا هٍق ػػّعن قػ ػػابا ً ػػػج و م ػػػج بؾ ػػّار زِ ػػادا‬
‫ٓ‬
‫ؿ ػػ‪ٍٙ‬ط و ثب ػػاًُ ثم ػػام اط ػ ؽ ً ػػا و اداب ً ػػاي ط ػػٍب و اهؾ ػػاهُا اهر ػػام‬
‫ٔ‬
‫کارًاي شٍّاهُ و دور از قػان ِػک اهؾػانا بلکػي طّلػُ او‪ٚ‬ػات شٍّاهػات‬
‫ٓ‬
‫ب ػػاي اهرػػام بّوػػُ از کارًػػا ّٓػػػت و قػػػم دارهػػع ولػػُ اهٌػػا در مػاؿػػم ًػػا‬
‫رِاِت همُ کووع‪:‬‬
‫ً‬ ‫ا ْ‬
‫{ ِإ ْن ًُ ْم ِإال َ‪َ ٝ‬اال ْه َّ ِام َب ْ‪ْ ًُ ٞ‬م َا َه ُّ‪َ ٞ‬ؿ ِبّ } (ٖػ‪ٚ‬ان‪)33 :‬‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫یّوی‪ ... « :‬بلکي اهٌا مد‪ ٞ‬چٌار اِان ًؾجوعا بلکػي از اهٌػا گمػػاى ثػػ و‬
‫بعثػهع»‪.‬‬

‫‪ -03‬راى هرات از ّ‬
‫قػ ٓ ة(ص‪.)141:‬‬
‫{‪}13‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫و روش کؾاهُ کي ًٍا و ًٍس طٍد را الي طٍد کػدى اهع اِن اؿػت کػي‬
‫بي اهرام کارًاِػػُ کي از شع و شعود دِن و قػؼ و کػامت طػارج ًؾػجوع‬
‫ٓ‬
‫ثماِػػ‪ ٞ‬دارهػػعا ًػػػ گػػاى راًػػُ بػػاي ان داقػػجي باقػػوع و ّػػعا کووػػع بؾػػٍِـ‬
‫م ػػُ روه ػػعا ػػؽ بػ ػػاي شو ػػٍر در ازجماِ ػػات و مػاؿ ػػم ً ػػاِػػُ ک ػػي اه ػػٍاع‬
‫ٓ‬
‫مّالػػُ در ان لػػٍرت مػػُ گّػهػػع شػػػِك ًؾػػجوعا چػػٍن زػػٍاب قػػٌٍت‬
‫ًاي هٗؾٌاي بّمار اِفان مُ دًوع ‪ -‬واى بي طعا ‪:-‬‬
‫ْ‬ ‫{ َا َٖ َ َػا ِْ َػت َمػػن ااث َظػ َػغ ِإ َل ٌَػ ُػي ًَػ َػٍ ُاى َو َا َهػ اػل ُي ا ُ‬
‫اِ َِ َلػػَ ِِلػ ٍػم َو َطػ َػج َم َِ َلػػَ َؿػ ْػم ِّ ِي‬ ‫ِ‬
‫ا‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ا‬ ‫َ‬ ‫ً‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َْ‬
‫َ‬
‫اِ اٖػ ثػػغ‪ُ ٝ‬ػون}‬ ‫َو‪ٚ‬ل ِبػ ِػي َو َز َّػػ‪َِ ٞ‬لػػَ ب َمػ ِػػ ِى ِٓفػ َػاوة ٖ َمػػن ِ ٌْ ِعِػ ِػي ِمػػن بّػ ِػع ِ‬
‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬
‫(زاخّي‪)12 :‬‬
‫یّوی‪ًّ« :‬چ دِعى اي کؾُ را کي ًٍا و ًػٍس طػٍد را بػي طػعاِػػُ طػٍد‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫گػٖجي اؿتا و با وزػٍد اگػاًُ (از شػ٘ و بايػ‪ ٞ‬ارزو ػؿػجُ کػػدى اؿػت‬
‫و) هللا او را گمػاى ؿاطجي اؿتا و بػ گٍش و دؿ او مٌػ گغاقجي اؿتا‬
‫و بػ چفمـ ػدى اي اهعاطجي اؿت؟! ؽ چي کؾػُ زػؼ هللا (و هللا ًػم‬
‫ٓ‬
‫از او روي گػدان اؿت) مُ ثٍاهع او را راًوماِػػُ کوع؟ اِا وػع همػُ گّػِػع‬
‫‪04‬‬
‫و بّعار همُ قٍِع؟»‪.‬‬
‫ي‬
‫ىمچن ززان د‪ .‬غب ززصهللا ب ززب غب ززصالػظَظ ب ززب اذم ززص ت ززًَحطي در ز ززا ‪:‬‬
‫البصع الرًلی »(بصغ ىاي ػال طد می نًیغص‪:‬‬ ‫« ٔ‬
‫بػػا ثاؿػػٕ ٖ ػػاوانا ایػػن ِیػػع ٖ‪ٙ‬ػػى مظجمػػػ بػػي ِرمًػػا هیؾػػتا بلکػػي‬
‫ٓ‬
‫کؾػػاهی کػػي در کفػػٍر طػػٍد ادِػػای اؿ ػ م و مؾػػلماهی میکووػػع هیػػؼ در ان‬
‫قػػػکت میهمایوػػعا و ؿػػایػ کفػػٍرًای دیگػػػا ِلیالظمػػٍص ادقػػاًانا‬

‫‪ -04‬البعع الصٍلّة(ص‪.)072:‬‬
‫{‪}14‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫رؤؿاا و وزراء و ثرار و اِیان بي شعی اٌٍار طٍقصالی و ؿػػور میکووػع‬
‫و اهٍاع ثؼئیوات بکار میبػهع کي زای ثٍلیٕ هیؾتا ثفػکی‪ ٞ‬مػاؿػم و‬
‫ٓ‬
‫اٌٍار طٍقصالی و ثَّیم بػای این روز از طٍقصالی و ثَّػیم اهٌػا بػػای‬
‫‪05‬‬
‫ِیع ًٖػ و ‪ٚ‬ػبان بؾیار بیفجػ اؿت‪.‬‬
‫س ـو اینکو‪:‬‬
‫از ‪ٚ‬عیم االیام ًیچ یکػی از اشػؼاب وٖػ‪ٚ‬ػي ًػای موجؾػب بػي اؿػ ما در‬
‫اخبات ثرلی‪ ٞ‬از روز هٍروز ‪ٚ‬ائ‪ ٞ‬هفعى اهع برؼ قیّي امامیي کي مّج‪ٙ‬عات‬
‫ٓ‬
‫طًػهػاکی را بػػي ًمػػاى دارهػػع‪ .‬در ٌلػػٍی ثرلیػػ‪ ٞ‬از روز هػػٍروزا اهٌػػا ِ‪ٙ‬یػػعى‬
‫ٓ‬
‫دارهع کي دین قػیّت کام‪ ٞ‬هیؾػتا ومّج‪ٙ‬عهػع کػي دو ‪ٚ‬ػػان وزػٍد دارد‬
‫ٓ‬
‫ویکػػی از اهٌػػا«ممػػصٕ ٖايمػػي» اؿػػتا والػػصاب یػػامبػ ملسو هیلع هللا یلص را مػثػػع مػػی‬
‫طٍاهوع‪.‬‬
‫د ز ط ذماد الحينٍ می گًیص‪:‬‬
‫قػػیّي امامیػػي ایوؾػػت ِّػػع هػػٍروز را ‪ٝ‬ػػي از ِّػػع ًػػاي ٖارؿػػّان [ؿػػاب٘]‬
‫ٓ‬
‫مّباق ػػعا ثَّ ػػّم مّوماِو ػػعا و بّو ػػُ ق ػػان ٓؾ ػػ‪ ٞ‬هم ػػٍدن را در ان روز‬
‫‪06‬‬
‫ؿوت مّگٍِوع‪.‬‬

‫‪ -05‬بي ثصغیػ ٓالمؾلمینا ص (‪ )040‬مػازّي قٍد‪.‬‬

‫‪ -06‬مٍؿٍِي اؿان در بّان ٖػ‪ٚ‬ي ًا و گػوًٌا(ص‪)117:‬مجػزم‪ :‬دمحم ياًػ هاقػ‪ :‬مػ‪ٝ‬ؼ الد‪ٙ‬اٖة اإلؿ مّة " بظارى"‪.‬‬
‫{‪}15‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬

‫حرهت تجلیل ًوروز در قرآًکرین‬

‫ٓ‬
‫مؾػلماهان ِیػعی هعارهػع کػي ان را زفػن بگیػهػع زػؼ دو ِیػعا(ًٖػ و‬
‫‪ٚ‬ػبان)ا و ًػ ِیعی زؼ این دو ؿػاطجگی اؿػت و زفػن گػػٖجوـ زػایؼ‬
‫هیؾت‪.‬‬
‫ِیػع هػٍروز و ِیػع مػادر(روز مػادر) و ِیػع ثٍلع(زفػن ثٍلػع) و ِیػع‬
‫اؿج‪ ٙ‬ؿ و قبیي ایوٌا هیؼا زؼو ِیعًای ؿاطجگی اؿت و اگػ ِیعی در‬
‫الػ‪ ٞ‬طػٍد از اِیػاد کػاٖػان بػٍدى ‪ -‬ماهوػع هػٍروز ‪ -‬مؾػالي بػعثػ و گوػاًـ‬
‫بؼرگػجػ اؿت‪.‬‬
‫ٓ‬
‫هػٍروز یػک ِیػع زػاًلی اؿػت کػي ٖػارسًػا ػیـ از اؿػ م ان را بػؼرگ‬
‫ٓ‬
‫میداقجوع و همػاهیان هیؼ ان را زفن میگیػهعا بوابػاین موُ از زفػن‬
‫ٓ‬
‫گػٖجن ان از زٌت مفابٌت بي کاٖػان هیؼ ثاکیع بیفجػی دارد‪.‬‬
‫ػالل ْٔ ٍِ َم ػ ُّػػوا‬ ‫یو اال ػ ِػغ َین َال َی ْف ػ َػٌ ُع َ‬
‫ون ال ػ ُّػؼو َر َوإ َذا َم ػ ُّػػوا ب ػ ا‬ ‫هللا م ػػی ٖػمای ػػع‪َ :‬‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ِک َػ ًاما﴾[ ٖػ‪ٚ‬ان ‪.]61‬‬
‫یّوػ ػػی‪« :‬و بوػ ػػعگان هللا کؾػ ػػاهی اه ػ ػػع کػ ػػي در مرػ ػػالؽ زور(موص ػ ػػػؼ و‬
‫هادرؿػػت وٓیػػػ قػػػِی) شوػػٍر یػػعا همػػی کووػػع و ًوگػػامی کػػي [اثٗػػا‪ٚ‬ی] بػػػ‬
‫ٓ‬
‫اً ػػ‪ ٞ‬باي ػػ‪ ٞ‬و ؿ ػػظوان ػػٍد و ی ػػاوى گ ػػغر کػده ػػع؛ ب ػػا اهک ػػار از اهٌ ػػا روی‬
‫گػداهعى و دور می گػدهع»‪.‬‬
‫در این قکی هیؾت کي هٍروز ِیع کػٗار اؿتا امام ابب زثیط گزف زو‬
‫اػز ‪ :‬زمػػاِجُ از ؿػػلٕا ماهوػػع ابػػن ؿػػّػِنا مراًػػع و ربّػػُ ابػػن اهػػؽ‬
‫‪07‬‬
‫اِن چوّن ثٗؾّػ ‪ٝ‬ػدى اهع‪ٝ :‬ي موٍَر از «زور» اِّاد ‪ٝ‬ػٗار اؿت‪.‬‬

‫‪ -07‬هگا ثٗؾّػ ابن ‪ٝ‬ػدّػ (‪218 /2‬ا‪.)221‬‬

‫{‪}16‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫و می وطمایص‪:‬‬ ‫و ٔدر روای ی از ابب غباس امصه اػ‬
‫‪08‬‬
‫«اهي اِّاد المفػ‪ّٝ‬ن»‪.‬‬
‫یّوی‪« :‬موٍَر از «الؼور» اِیاد مفػکین اؿت»‪.‬‬
‫وبطسززی از مفغزطیب در ایززو‪ :‬ی َ‪ٚ‬ػ َػاؿ َم ٍْ ِِػ ُػع ُ‪ْ ٝ‬م َِػ ْػٍ ُم ِالؼِو ِة﴾(ؿػػٍرى يػػي‪:‬‬
‫َ‬ ‫ّ‬
‫‪.)47‬‬
‫ثػزم ػػي‪(« :‬مٍؿ ػػی ِلی ػػي الؾػ ػ م) گػٗ ػػت‪ :‬وِ ػػعى گ ػػاى ث ػػان روز زف ػػن‬
‫باقع»؛ ثرلی‪ ٞ‬از روز هٍروز را شػام داهؾجي اهع‪.‬‬
‫ي‬
‫ؾیز القطان مًالنا اذمصؾاه ذفظو هللا می گًیص‪:‬‬
‫ًوگامی کي هللا ثّالی ‪ٚ‬باشت قػکت کػدن در مرالؽ «زور» را بیػان‬
‫لػٖا شوٍر دیعاری یا قػویعاری اؿػت ٖ‪ٙ‬ػىا‬ ‫ٖػمٍدى اؿتا قػکػجی کي ً‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫ػػؽ ًمػاًػػی کػػػدن بػػا اهٌػػا بػػا اهرػػام ِمػػ‪ ٞ‬زور کػػي شوػػٍر لػػػؼ در ان‬
‫مرػػالؽ و اؿػػجماع یػػا رؤیػػت ثوٌػػا هیؾػػتا چػػي شکمػػی طٍاًػػع داقػػت؟‪.‬‬
‫ٓ‬
‫لٌػػغا در ش‪ٙ‬ی‪ٙ‬ػػت ایػػن ایػػي قػػػکت هکػػػدن در اِیػػاد کػٗػػار را ثفػػٍی٘ کػػػدى‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫اؿتا و شوٍر در ان را بػي ِلجػی کػي هللا ان را «الػؼور» هامیػعىا مکػػوى‬
‫می داهع‪.‬‬
‫ي‬
‫د‪ .‬مفزعفی سطمززصل در تفغززیطانًار القزطان در تفغززیط ىمززیب ایززو مززی‬
‫ٓ‬ ‫نًیغص‪:‬‬
‫« َِ ٍْ ُم ِالؼِو ِػة»‪ :‬روز زِوػت‪ .‬روزي بػٍدى اؿػت ‪ٝ‬ػي ِ‪ٜ‬ػُ از اِّاد(اهٌػا) بػي‬ ‫َ‬ ‫ّ‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫شؾاب مُ امعى اؿت و ًمگان در ان طٍد را مػُ اراؿػجي اهػع و بػي ؿػػور‬
‫و قادي مُ ػداطجي اهع‪.‬‬

‫‪ -08‬ثٗؾّػ ابن ‪ٝ‬ػدّػ (‪218 /2‬ا‪.)221‬‬

‫{‪}17‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫اػ ز اد ػززیص ع ز ؾززيیص در مززًرد ززًم اب زطاىیم غ یززو الغ ز م مززی‬
‫ٓ‬ ‫گًیص‪:‬‬
‫ه‪ ٞٙ‬اؿت کي ان ‪ٍٚ‬م ِّعي داقجوع ‪-‬چي بؾا ِّع هٍروز بػٍدى اؿػت ‪-‬‬
‫ٓ‬
‫در ان ِّع بي ؿٍي بآٌا وگٍقي وکوارًا بّػون مُ رٖجوع‪ .‬ػّـ از بّػػون‬
‫رٖجن مٍّى ًا و طٍراکٌّائُ درکوار بجٌا مُ گغاقجوع ثا هللا گٍهي ًاِفػان‬
‫ٓ‬
‫اهٌا را مجبػ کووع‪ .‬بّع از ؿّػ و ؿّاشت وگػدش و چػ طػـ و قػادي و‬
‫ٓ‬
‫قادماهُ در بّػون ابػاديا بػمػُ گفػجوع و مّػٍى ًػا و طٍراکٌّػاي مجبػػ‬
‫طٍد را بػمُ داقجوع و ثواوؿ مُ کػدهػع ابػػاًّم ِلیػي الؾػ م ػؽ از اِػن‬
‫کػػي از اِفػػان مػػاٍِس گػدِػػع و داهؾػػت کػػي بػػعو همػػُ گػوهػػعا و ايمّوػػان‬
‫ِّعاکػدکػػي ًٖػثفػػان بػػي گٍهػػي اي اهص ػػاؼ ّػػعا کػػػدى اؿ ػت و بػػي کػ راًػػي‬
‫اٖج ػػادى اؿ ػػت ک ػػي ‪ٚ‬اب ػػ‪ ٞ‬ال ػ ح هّؾ ػػتا ثم ػػمّمُ راگػٖ ػػت و ه‪ٙ‬دب ػػي اي‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫کفّع‪ .‬موجَػػ ًمچػٍن روزي گػدِعکػي اهػان در ان روز از ػؿجفػگاى ًػا و‬
‫ٓ‬
‫بجٌػػا دور مػػُ گػدهػػع ثػػا در ان روز ثمػػمّم و ه‪ٙ‬فػػي طػػٍد را از ػػاء کوػػع‪ .‬از‬
‫اهص ػػاؼ وکػ راًػػي اٖجػػادن اِفػػان بؾػػّار هاراشػػت و رهرػػٍر و دؿ قکؾػػجي‬
‫ثصملػػـ بػػي هٌاِػػت‬ ‫وگػٖجػػي بػػٍد‪ .‬دِگػػػ ثػػاب و ثػػٍاهُ ب ػػاِـ هماهػػعى بػػٍد و ّ‬
‫رؿػػّعى بػػٍد‪ .‬و‪ٚ‬جػػُ کػػي از او درطٍاؿػػت قػػع بػػي ثػػػ ػؿجفػػگاى بگػػٍ ِػػع و‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫بّػػػون رودا هگػػاًُ بػػي اؿػػمان اهػػعاطت و ان را وراهػػعازکػد وگػٗػػت‪ِ { :‬إ ِّهػػُ‬
‫َؿ ِ‪ٌّ ٙ‬م}‬
‫یّوی‪« :‬من هػاطٍش ًؾػجم»(روشػم از اِػن کػٗػػ و قػػ و ٍلػم بّمػا ر‬
‫اؿت)‪.‬‬

‫{‪}18‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫همػُ ثػػٍاهم بّػػون بّػػاِم و بػػي گػدقػگاى ًػػا وگٍقػػي وکوارًػا بػػػوم‪ .‬بلکػػي‬
‫کؾػػاهُ بػػعاهرا مػػُ روهػػع کػػي بظٍاًوػػع لػػغت ببػهػػع و طػػٍش باقػػوع‪ .‬دلٌػػاي‬
‫بػػعون ٓػػم و اهػػعوًُ داقػػجي باقػػوع و دلجوػػگ و رهرّػػعى طػػايػ هباقػػوع‪...‬‬
‫‪11‬‬ ‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫دؿ ابػاًّم اؿٍدى هبٍد‪ .‬درون او ارامـ هعاقت‪.‬‬
‫فایده‪:‬‬
‫کتب تفظّشی کٌ‪ ،‬اشتشاک در غّز نششکّو هنجُس‬
‫را خشام پيزاشتٌ اىز‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫در ذی‪ٞ‬ا اؿم اهٌا را ًمػاى با ادرس در زعوؿا مػازّي کویع‬
‫ادرس‬ ‫نام مؤلف‬ ‫نام تفغیط‬ ‫ؾماره‬
‫ي‬
‫غ م ز ززو ابًالف ز ززصا (‪139 113 /1‬‬ ‫تفغُط ابب كزثُط‬ ‫‪3‬‬
‫ابب زثیط دمؽقی‬
‫ي‬
‫امام طظبی (‪78/31‬‬ ‫الحامع الذكام القطان‬ ‫‪3‬‬
‫(‪133/3‬‬ ‫زمشؽطي‬ ‫‪ 1‬الكؽ ز ز ززا غ ز ز ززب ذق ز ز ززا‬
‫ي‬
‫ال نظَززع وغُززًن اال اوَززع‬
‫ي‬
‫وٍ وخًه ال اوَع‬
‫امام بػ بی (‪353/7‬‬ ‫الكؽف والبُان‬ ‫‪4‬‬
‫‪ 5‬ال با وٍ غ ًم الكز ا ابب غادل دمؽقی (‪574/34‬‬
‫تفغُط البرط المرُط ام ز ز ز ززام ابًذی ز ز ز ززان (‪471/1‬‬ ‫‪6‬‬
‫انصلغی‬
‫‪ -11‬ثٗؾیػ ٖی ٍ ؿ در ثٗؾیػ ؿٍرى لاٖات‪.‬‬
‫{‪}19‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫(‪96/6‬‬ ‫امام بغً‬ ‫مػالم ال نظَع‬ ‫‪7‬‬
‫ي‬
‫ؾیز‬ ‫تفغیطایغط ال فاػیط‬ ‫‪8‬‬
‫ي‬
‫ابًبکطالحظا ط‬
‫(‪333/5‬‬ ‫امام سازن‬ ‫تفغُط الشازن‬ ‫‪9‬‬
‫در تفغ ز ز ز ز ززیط‬ ‫ؾیز ؾنقیعی‬ ‫تفغیط اضًا البیان‬ ‫‪33‬‬
‫ػًره ظو در‬
‫ایو(‪59‬‬
‫(‪36/1‬‬ ‫امام ؾیطبینی‬ ‫‪ 33‬تفغُط الغطاج المنُط‬
‫(‪733/3‬‬ ‫‪ 33‬تفغز ز ززُط الػز ز ززظ بز ز ززب غبز ز ززص‬
‫الغ م‬
‫ي‬
‫(االنػ ز ز ز ز ززام ‪:‬‬ ‫ام ززام وش ززط ال ززصیب‬ ‫‪ 31‬تفغیط مفاتید الغی‬
‫‪68‬‬ ‫راز‬
‫(‪)115/00‬‬ ‫امام ػیًظی‬ ‫الصر المنثًر‬ ‫‪03‬‬
‫‪04‬‬
‫(‪)071/0‬‬ ‫‪ 05‬تفغیط ال رطیط وال نًیط ؾیز ابب غاؾًر‬
‫(‪)313/4‬‬ ‫‪ 06‬الر ز ز ز ززاو و ز ز ز ززی تفغ ز ز ز ززیط ؾیز ماش‬
‫القطانکطیم‬
‫(‪)350/0‬‬ ‫امام مظيط‬ ‫تفغُط المظيطى‬ ‫‪07‬‬
‫(‪.)246/2‬‬ ‫‪ 08‬رم ززًز الكن ززًز و ززٍ تفغ ززُط د‪ .‬غبز ززصالم بز ززب‬
‫غبز ز ز ز ز ز ززصهللا بز ز ز ز ز ز ززب‬ ‫الكز ا الػظَظ‪.‬‬
‫دىُؼ‪.‬‬
‫{‪}21‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬

‫خشنت تجلّل از ىُرهز در اخادِث ىتُی ملسو هیلع هللا یلص‬

‫ٓ‬
‫دین رشمانا وقػیّت اؿ م بي ثمػام اداب و رؿػٍماثی کػي بػا ثٍشیػع‬
‫در ثوػػاد هباقػػعا وًمچوػػان بػػا یٌػػٍد وهمػػاری مفػػابٌت هعاقػػجي باقػػعا‬
‫ٓ‬
‫هٗی وهٌی همی داردا وبػ ان اشجػام می گػغارد‪ .‬ولػی ًػگػاى ‪ٚ‬ػٍؿ وِملػی بػا‬
‫ثٍشیػػع در ثوػػاد باقػػعا ویػػا مفػػابٌت بػػا دقػػموان دیػػن داقػػجي باق ػػع؛‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬ ‫قػ ً‬
‫ػعیعا در مص ػػٍ ان م ػػی کٍق ػػعا واهر ػػام دادن اه ػػا گو ػػاىا و در بػط ػػی از‬
‫مٍارد کػٗػ ثل‪ٙ‬ی می کوع‪.‬‬
‫و ایػػن ‪ٚ‬اِػػعى ٖ‪ٙ‬ػػى مظمػػٍص ملػػ‪ٓ ٞ‬یػػػ ِػػػب هیؾػػت بلکػػي طػػٍد ِػػػب‬
‫هیؼ مفمٍؿ این شکم قعى اهع‪.‬‬
‫این یک ش‪ٙ‬ی‪ٙ‬ت اؿػت کػي هػٍروز یػک رؿػم ثٗػیصػی وقػادی هیؾػتا‬
‫ٓ‬
‫بلک ػػي ی ػػک ای ػػین و رؿ ػػم دیو ػػی ای اؿ ػػت ک ػػي دق ػػموان اؿ ػ م بظم ػػٍص‬
‫ٓ‬
‫مرٍس اهػا اهرام می دادهعا از این روا ًوگامی کي رؿٍؿ هللا لػلی هللا‬
‫ِلیػػي وؿػػلم بػػي معیوػػي يیبػػي ثفػػػیٕ ٖػمػػا قػػعهعا زفػػن هػػٍروز را کػػي بػػي‬
‫ث‪ٙ‬لیع از ایػاهی ًا گػامی می داقجوعا مموٍع کػدهع‪.‬‬
‫در ای ززب بر ز ب ززو چي ززار ذ ززصی ـ ززرید از دی ززامبط ملسو هیلع هللا یلص در ذطمز ز‬
‫تح یع از روز نًروز اؾاره می نمایم‪:‬‬
‫حدیث اول‪:‬‬
‫و‬ ‫ي‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫گًیص‪:‬‬ ‫می‬ ‫و‬ ‫ْ‬ ‫اػ‬ ‫ؾصه‬ ‫َ‬ ‫ای‬ ‫ر‬ ‫غنو‬
‫ْ‬ ‫هللا‬ ‫رضی‬ ‫ُ‬ ‫ع‬ ‫ن‬‫ا‬ ‫َاز‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫اِ ملسو هیلع هللا یلص ال َم ِعیوة ول ٌُ ْم یٍم ِان یل َّ ُبٍن ِٖی ٌِ َما ٖ‪ٙ‬اؿ ما ًػغ ِان‬ ‫ا‬
‫«‪ِ ٚ‬ع َم َر ُؿٍؿ ِ‬
‫ُ‬ ‫َ َ‬ ‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫َ ُ‬ ‫ْ‬
‫اِ لػػلی هللا‬ ‫ال َی ٍْ َمػ ِػان ‪ٚ‬ػػالٍا ُک اوػػا َهل َّػ ُػب ِٖی ٌِ َمػػا ِٖػػی ال َر ِاً ِل ایػ ِػة ٖ َ‪ٙ‬ػػاؿ َر ُؿػػٍؿ ا ِ‬

‫{‪}21‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ْ‬ ‫َ‬
‫اِ َ‪ ٚ‬ػ ْػع َا ْب ػ َػعل ُک ْم ِب ٌِ َم ػػا َط ْی ػ ًػػا ِم ْو ٌُ َم ػػا َی ػ ْػٍ َم َاال ْه ػ َػصی َو َی ػ ْػٍ َم‬
‫ِلی ػػي وؿ ػػلم ِإ ان ا َ‬
‫‪10‬‬ ‫ْ ْ‬
‫ال ًِٗ ِػ»‪.‬‬
‫یّو ػػی‪« :‬رؿ ػػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص ( ػػؽ از ًر ػػػت از مک ػػي) ب ػػي معیو ػػي ثف ػػػیٕ‬
‫ٓ‬
‫اورده ػ ػػع واً ػ ػػالی معیو ػ ػػي دارای دو روز بٍده ػ ػػع[روز ه ػ ػػٍروز و مٌػزػ ػ ػان ی ػ ػػا‬
‫ٓ‬
‫مٌػزان(یکی دیگػ از اِیاد مرٍؿیان)] کي در ان دوا بي بػازی ػداطجػي‬
‫و قػػادی مػػی کػدهػػعا رؿػػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص ٖػمػػٍد‪ :‬ایػػن دو روز چیؾػػت؟ ِػػػض‬
‫کػدهػ ػػع‪ :‬مػ ػػا در زمػ ػػان زاًلیػ ػػت در ایػ ػػن دو روز بػ ػػي بػ ػػازی و قػ ػػادی مػ ػػی‬
‫ٓ‬
‫ػػػداطجیما رؿ ػػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص ٖػم ػػٍد‪ :‬هللا دو روز دیگ ػػػ را ب ػػي ز ػػای ان دو‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫بػایجان ‪ٚ‬ػار دادى اؿت کي طیػػ و هیکػی دهیػا و اطػػت در ان دو ‪ٚ‬ػػار دارد‬
‫(کي ِبارت اهع از) روز ِیع ‪ٚ‬ػبان و روز ِیع ًٖػ»‪.‬‬
‫ىظشِات غلهاء پّشانُن لفظ خزِث‪« :‬هلَم ُِنان»‬
‫د‪ .‬خًاد غ زی در ز زا ‪« :‬المففزع وزی تزاریز الػزط بزع االػز م»‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬ ‫می نًیغص‪:‬‬
‫اًػػ‪ ٞ‬یدػػػب دو روزی داقػػجوع کػػي در ان بػػي بػػازی مػػی ػداطجوػػعا و ان‬
‫ٓ‬
‫دو روز‪ :‬هٍروز ومٌػزان می باقعا وٍاًػ اهؾت کي یدػبی ًا این دو روز‬
‫را از ٖػس گػٖجي بٍدهػع زیػػا هػٍروز ِیػع مفػٌٍری از اِیػاد ٖػػس ومٌػزػان‬
‫‪11‬‬
‫هیؼ ِیع دیگػی از اِیاد ٖارس اؿت‪.‬‬

‫‪ -10‬رواى اشمػػع ٖػػُ مؾػػوعىا (‪ )012 /2‬و رواى ابػػٍداود ٖػػُ ؿػػوويا (‪)564 /0‬ا شػػعِح قػػمارى (‪ )0023‬و رواى الوؾػػائُ ٖػػُ ؿػػوويا‬
‫(‪ )068 /2‬کػجاب الّّعِنا و مؾجعر شاکما کػجاب الّّعِنا و گػٗجي‪ :‬اِن شعِح لصّس بػ قػط قػّظّن اؿػت امػا ٓان را رواِػت‬
‫هکػدى اهع‪.‬‬
‫‪.)01/8( -11‬‬
‫{‪}22‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫امام بصر الصیب غینی ذنفی گزف و ٓاػ ‪:‬‬
‫ًػػػ ملجػػی ِیػػعی دارهػػع کػػي بوػػامی اه ػػا مؾػػمی مػػی کووػػع چػػٍن هػػٍروز‬
‫‪12‬‬
‫ومٌػزان‪.‬‬
‫ي‬
‫غ مو ػیًظی رذمو هللا درؾطح‪« :‬و ص ابزصلکما هللا بيمزا سیزطا» مزی‬
‫ٓ‬ ‫گًیص‪:‬‬
‫م‪ٙ‬م ػػٍد اهؾ ػػت ک ػػي ای ػػن دو روز از روز ه ػػٍروز ومٌػز ػان بٌج ػػػ اؿ ػػتا‬
‫‪13‬‬
‫واً‪ ٞ‬قػ در این روزًا اٌٍار ؿػور وطٍقصالی می کػدهع‪.‬‬
‫امززام منززاو رذمززو هللا در ؾززطح «و الىززع المصَن ز یًمززان ی ػبززًن‬
‫ویيما وی الحاى ُ » می گًیص‪:‬‬
‫‪14‬‬
‫این دو روز روز هٍروز ومٌػزان اؿت‪.‬‬
‫امام ظیبی نیظ در ؾطح ذصی می نًیغص‪:‬‬
‫«در ای ػػن ش ػػعیح هٌ ػػی اؿ ػػت ک ػػي در ای ػػن دو روز ب ػػازی وطٍق ػػصالی‬
‫لٍرت گیػدا‬
‫مظيط رذمو هللا می گًیص‪:‬‬
‫در ایػػن شػػعیح دلیػػ‪ ٞ‬اؿػت کػػي ثَّػػیم وبؼرگعاقػػت هػػٍروز ومٌػزػان‬
‫‪15‬‬ ‫ٓ‬
‫وًماهوع اهٌا مموٍع اؿت‪.‬‬
‫امام مبار زفًر در ؾطح ذصی ‪« :‬یًمان ی ػبًن ویيما» می گًیص‪:‬‬
‫‪16‬‬
‫این دو روز ‪ٚ‬ػار گػٗجي قارشانا هٍروز ومٌػزان اؿت‪.‬‬

‫‪ِ -12‬معة ال‪ٙ‬اری(‪.)144/01‬‬

‫‪ -13‬قػح ؿون ابن مازي(‪.)012/0‬‬
‫‪ٖ -14‬ین ال‪ٙ‬عیػ(‪.)557/3‬‬
‫‪ٖ -15‬ین ال‪ٙ‬عیػ(‪.)557/3‬‬
‫‪ -16‬مػِاة المٗاثیس(‪.)83/4‬‬
‫{‪}23‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬

‫امام غ الصیب ابًالرغب غ ی بب وػ یمان مطداد می گًیص‪ٓ :‬‬

‫«زػػایؼ هیؾػػت کػػي اِیػػاد کػػاٖػان بػػي ر زى ثظمػػیك دادى قػػٍدا از ان‬
‫‪17‬‬
‫زملي هٍروز ومٌػزان دو ِیع کاٖػان اؿت»‪.‬‬
‫‪18‬‬
‫دمحم بب ابی الف د ذنب ی می گًیص‪:‬‬
‫روز هٍروز ومٌػزان دو روز ِیع کاٖػان اؿت‪.‬‬
‫مؤلزف «مط زاپ» و «ذاؾزُو ن ٓزار ابزً داود» وغزصه ا دَ زطى از‬
‫غ ماى كطام گزف زو انزص كزو مػػاد از ان دو روز دوران زاًلّػت(هٍروز)‬
‫هظؾجّن روز ماى شم‪ ٞ‬و اوؿ مّؼان (روز مٌػزان) مَ باقع‪.‬‬
‫و ِػ وى مػَ ‪ٝ‬ووػع ‪ٝ‬ػي بػازى و اٌٍػار ؿػػورا درِػن دو روز مموػٍع ‪ٚ‬ػػار‬
‫گػٖجي اؿت‪َ .‬كز ب از غ ما خُص اػ م بو نام (مظيط مُفطماَص‪ :‬اِػن‬
‫مموٍِّػت و ثبػعِلَ داؿ بػػاِن اؿػت ‪ٝ‬ػي ثَّػّم و ثرلّػ‪ ٞ‬هػٍروز و‬
‫مٌػزػان وؿػاِػ اِّػاد و زفػوٌاى ‪ٝ‬ػٗػار در دِػن مػا هٌػَ قػعى اؿػت و‬
‫بؼرگعاقت ّاهٌا زاِؼ همَ باقع‪.‬‬
‫مؤلف ز ا «ذكم و و غفو ؾطَػ » چنُب مٌ ن ارد‪:‬‬
‫اؿ م رؿٍم و ِادات زاًلّت را ِا ال ح ؿاطجي و ث‪ٜ‬مّلـ همٍدى‬
‫و ِا ٓاهػا بي ِمػ‪ ٞ‬بٌجػػى مبػعؿ ؿػاطجي اؿػت‪ .‬دلػّلـ ٓاهکػي ‪ٚ‬بػ‪ ٞ‬از ٌٍػٍر‬
‫ٓ‬
‫اؿ م بػاى اِػاب ِّعًاِػػَ بٍد ‪ٝ‬ي دران روزًا زفن وؿػػور داقػجوع از‬
‫ٓ‬
‫اهرملػي هػٍروز و مٌػزػان بػٍد و چػٍن رؿػٍؿ ا‪ٝ‬ػػم رؿػٍؿ هللا لػلی هللا‬
‫ِلیي وؿلم بي معِوي ثفػِٕ بػدهع اهمار را دِعهع ‪ٝ‬ي قّاِػ اِن دو ِّع‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫را رِاِت مَ ‪ٝ‬ووع از اهٌا ػؿّعهع ‪ٝ‬ي اِن دو روز ‪ٝ‬ػي قػما اهػػا زفػن مػَ‬
‫‪ -17‬االهماؼ(‪.)136/1‬‬
‫‪( -18‬المًلُ ِلی ٔابٍاب الم‪ٙ‬وُ‪.‬‬
‫{‪}24‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫گّػِع چي قان دارد ِػض ‪ٝ‬ػدهع ِا رؿٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص زمػان زاًلّػت درِػن‬
‫دو روز زفػن مػَ گػػٖجّم و بػي بػازى مػَ گغراهّػعِم یػامبػ ِلّػي الؾػ م‬
‫ٖػمٍدهػع‪« :‬هللا اِػن دو روز را بػي دو روز بٌجػػ بػػاى قػما ِػٍض گػداهّػع‬
‫ِ‪ َٜ‬روز ِّع اهصَ و دِگػى روز ِّع ًٖػ‪.‬‬
‫مؤلف اؾػ ال مػاپ مٌ نًَغص‪:‬‬
‫در شعِح قػِٕ ٍٖؽ از ثَّّم اِّاد و زفوٌاى مفػ‪ّٝ‬ن و مٍاؿم‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫اهػان و اٌٍػار ؿػػور و شوػٍر در ان هٌػَ قػعى اؿػت ثػا اهکػي بّوػَ از‬
‫ِلما مبالٔي همٍدى ب‪ٙ‬مع ززػ وثفعِع وؿع ذراُِ و ازجواب وزلٍ گّػى‬
‫از مَان ‪ٝ‬ػٗػ ش‪ٜ‬م بي ‪ٝ‬ػٗػ ‪ٝ‬ػدى اهع (‪ٝ‬غا َٖ ٖجس البارى)‪.‬‬
‫ٓ‬ ‫اینکو‪:‬‬
‫ٓ‬ ‫س ـو‬
‫هٍروز ‪ٝ‬ي ِّع اثـ ػؿجان اؿػت مصػعخین درمػٍرد ثرلّػ‪ ٞ‬ان چوػّن‬
‫ٓ‬
‫اثٗاؽ هَػ دارهع ‪ٝ‬ي‪ :‬مّلي گػػٖجن و ثَّػّم و بؼرگعاقػت ان اهؾػان را بػي‬
‫ؿػشع ‪ٝ‬ػٗػ مػُ ‪ٝ‬فػاهع و اِػن ًػا ثٍلػّي مػُ هماِوػع ‪ٝ‬ػي بػػ مؾػلماهان الزم‬
‫زعا از بؼرگعاقت اِن روز ازجواب ورزهع‪.‬‬ ‫اؿت ‪ٝ‬ي ً‬
‫د‪ .‬دمحم اػماغیع لبی "ب شی" بػزص از ذ زط ارا مرزصبیب در ذزصی‬
‫انع می گًیص‪:‬‬
‫بعین ؿان ثّعاد زیػادی از ِلمػای یفػین ومّالػػ در ثٗؾػیػ وقػػح‬
‫این شعیح از هٍروز ومٌػزان هام بػدى اهع‪.‬‬

‫{‪}25‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬

‫آِا خزِث اىض رضی اللٌ غيٌ ضػّف اطت؟‬

‫ٓ‬ ‫ٔ‬
‫مجاؿٗاهي اهػاهی کػي امػػوز بوػام‪ -‬روقػن ٖکػػی ‪ -‬یفػي زػػح وثّػعی‪ ٞ‬را‬
‫ٓ‬
‫ػٍد اهٌػا هػؼد مصػعخین ثػعلیؽ کووػعى وهػّیٕ اهػعا‬ ‫بػ ٌِػعى گػٖجوػع کػي ط ِ‬
‫ٓ‬
‫امػػا دربػػارى لػػصیس ثػػػین اشػػادیدی کػػي امػػت بػػػ لػػصت ان مٌػػػ اثٗػػاؽ زدى‬
‫اهعا ابػاز هَػ می همایوع‪.‬‬
‫شا‪ٝ‬م از ابًٍػِػى ‪ -‬رهُ هللا ِوي ‪ -‬چوّن ه‪ ٞٙ‬مُ ‪ٝ‬ووع ‪ٝ‬ي رؿػٍؿ هللا‬
‫‪ -‬ملسو هیلع هللا یلص ‪ٖ -‬ػمٍدهع‪:‬‬
‫ٔ‬
‫«ؿػػّاثُ ِلػػَ الوػػاس ؿػػوٍات طػػعاِات ِمػػعؽ ٌّٖػػا ال‪ٜ‬ػػاذب و ِ‪ٜ‬ػػغب‬
‫ٔ‬
‫ٌّٖػػا المػػادؽ و ِػػاثمن ٌّٖػػا الظػػائن و ِظػػٍن ٌّٖػػا االمػػّن و ِوًػػ٘ ٌّٖػػا‬
‫ٔ‬
‫الػوِبو ػػة‪ ّٚ .‬ػػ‪ :ٞ‬و م ػػا الػوِبو ػػة؟ ‪ ٚ‬ػػاؿ‪ :‬الػز ػػ‪ ٞ‬الجاٖ ػػي ِ ػػج‪ٜ‬لم ٖ ػػُ ام ػػػ‬
‫‪21‬‬
‫الّامة»‪.‬‬
‫ٓ‬
‫یّوی‪« :‬ؿاؿ ًاي ٖػِبوعى بػ مػدم طٍاًوع امعا اهؾان ًاي دروٓگػٍ‬
‫ثمعِ٘ ‪ٝ‬ػدى مُ قٍهعا طّاهت ‪ٝ‬اران امّن قمػدى مُ قػٍهع و روِبوػي‬
‫ؿظن مُ گٍِوع‪ .‬ػؿّعهع‪ :‬روِبوي ‪ّٝ‬ؾت؟ ٖػمٍدهع‪ :‬اهؾان ًاي ؾت‬
‫‪ٝ‬ي دربارى امٍر ِامي مػدم ؿظن مُ گٍِوع»‪.‬‬
‫شعیح اهػؽ رهػی هللا ِوػي را ثمػام امػت لػصیس داهؾػجيا وًػیچ یکػی‬
‫ٓ‬
‫از اً‪ِ ٞ‬لم بي هّٕ ان شکم هکػدى اؿت‪.‬‬
‫ؾیز واػ اد مزا د‪ .‬دمحم اػزماغیع لبیز "ب شزی" ذفظزو هللا بطسزی‬
‫از مرززصبینی را ززو ذززصی انززع رضززی هللا غنززو را ـززرید گزف ززو ان ززص‬

‫‪ -21‬ؿلؾلي اشادِح المصّصي‪ )417/3( :‬قمارى‪.)0776( :‬‬

‫{‪}26‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫در ز ا ‪« :‬نًروز در انصیؽو ىزًا وسیزال (ص‪ 38-36:‬این ًنزو لیغز‬
‫نمًده اػ ‪:‬‬
‫‪ -0‬امام شاکم در «المؾجعر » روایت کػدى وٖػمٍدى‪ :‬لصیس اؿػت‬
‫بػ قػط مؾلما وامام ذًبی رشمي هللا هیؼ با اوا مٍاٖ‪ٙ‬ت همٍدى اؿت‪.‬‬
‫‪ -1‬قػػیض البػػاهی از مجبصػػػین ایػػن امػػتا هیػػؼ شػػعیح اهػػؽ رهػػی هللا‬
‫ِوي را لصیس می داهع‪.‬‬
‫ٓ‬
‫‪ -2‬قػػیض شؾػػین ؿػػلیم اؿػػع در مؾػػوع ابػػٍیّلیا اؿػػواد اه ػػا لػػصیس‬
‫داهؾجي اؿت‪.‬‬
‫‪ -3‬امام ابن شرػػ ِؾػ‪ ٙ‬هی هیػؼ در شکػم بػػ شػعیح اهػؽ رهػی هللا‬
‫ِوي در «بلٍغ المػام» شعیح را لصیس می داهع‪.‬‬
‫‪20‬‬ ‫ٓ‬
‫‪ -4‬قیض هیاء م‪ٙ‬عؿی هیؼ ٖػمٍدى‪ :‬ؿوع ان لصیس اؿت‪.‬‬
‫‪21‬‬
‫‪ -5‬امام لوّاهی در «ؿب‪ ٞ‬الؾ م» می گٍیع‪ :‬این شعیح لصیس اؿت‪.‬‬
‫‪ -6‬ام ػػام ِیو ػػی شوٗ ػػی ش ػػعیح را در «ِم ػػعة ال‪ ٙ‬ػػاری» ب ػػاب الص ػ ػػاب‬
‫ٓ‬
‫والػػعرؽ یػػٍم الّیػػعا اوردى وگػٗجػػي‪ :‬ایػػن شػػعیح را هؾػػائی وابػػن شبػػان بػػي‬
‫‪22‬‬
‫ؿوع لصیس از اهؽ روایت همٍدى اهع‪.‬‬
‫‪ً -7‬مچوػان امػام ابػن شرػػػ رشمػي هللا در «ٖػجس البػػاری» گػٗجػي‪ :‬ایػن شػػعیح‬
‫‪23‬‬
‫در هؾائی وابن شبان بي ؿوع لصیس از اهؽ روایت قعى اؿت‪.‬‬

‫‪ -20‬المظجارى‪.‬‬
‫‪.)61/1( -21‬‬
‫‪.)144/01( -22‬‬
‫‪.)331/1( -23‬‬
‫{‪}27‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ٔ‬
‫‪ -8‬ام ػػام ه ػػٍوی ای ػػن ش ػػعیح را در کػج ػػابـ «ط ل ػػة االشک ػػام ٖ ػػی مٌم ػػات‬
‫الؾون و‪ٍٚ‬اِع االؿ م» ذکػ همٍدى وگػٗجي‪ :‬ابٍداودا هؾائی ودیگػان این شعیح‬
‫‪24‬‬
‫را بي ؿوع ًای لصیس روایت کػدى اهع‪.‬‬
‫‪ -01‬قیض االؿػ م ابػن ثیمیػي در کػجػاب‪« :‬ا‪ٚ‬جوػاء لػػاط المؾػج‪ٙ‬یم» هیػؼ ایػن‬
‫ٓ‬
‫شعیح را اوردىا ؿشؽ گػٗجي‪ :‬این شعیح را امام اشمع وهؾائی روایت همٍدى اهع‬
‫‪25‬‬ ‫ٓ‬
‫واؿواد ان بػ قػط مؾلم اؿت‪.‬‬
‫ن ُح ز ززو‪ :‬در ش ػ ػػعیح دی ػ ػػعیم ک ػ ػػي رؿ ػ ػػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص ٓان دو ِی ػ ػػع (ه ػ ػػٍروز‬
‫ٓ‬ ‫ٔ‬
‫ومٌػزػػان) را ثایی ػػع هٗػم ػػٍدا و اهٌػػا را ب ػػي ش ػػاؿ ط ػػٍد رًػػا هک ػػػد ث ػػا يب ػػ٘‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫مّمٍؿ بي بازی در ان دو روز بشػدازهعا بلکي ٖػمٍد‪« :‬هللا ان دو را بػای‬
‫ثػػان بػػا دو روز دیگػػػ ِػػٍض کػػػدى اؿػػت‪ .‬و ثّػػٍین چیػػؼی بػػا چیػػؼ دیگػػػ‬
‫ا‪ٚ‬جوا می کوع کي مػٍرد دوم ثػػ قػٍدا چػػا کػي امکػان زمػُ قػعن مػٍرد‬
‫ثٍّیوػػی بػػا قػػیء ثّػػٍین قػػعى وزػػٍد هػػعارد و بػػعین ِلػػت لٗػػٌ ثبػػعی‪ ٞ‬و‬
‫ٓ‬
‫ثٍّین(در زبان ِػب) اؿجّماؿ همی قٍد مگػ اهکػي زمػُ بػین دو چیػؼ‬
‫اِ َ‪ْ ٚ‬ػع‬
‫ثػ گػٗجي قٍد‪ .‬ؽ این ‪ٚ‬ػٍؿ رؿػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص کػي مػی ٖػمایػع‪ِ « :‬إ ان ا َ‬
‫َ‬
‫َا ْب ػ َػعل ُک ْم ِب ٌِ َم ػػا َط ْی ػ ًػػا ِم ْو ٌُ َم ػػا» ا‪ٚ‬جو ػػا م ػػی کو ػػع ک ػػي از زم ػػُ ب ػػین (ه ػػٍروز و‬
‫ٓ‬
‫مٌػز ػان یػػا مٌػزان)بػػا دو ِیػػع ‪ٚ‬ػبػػان و ًٖػػػ و اهرػػام ًمؼمػػان اهٌػػا طػػٍد‬
‫داری قٍد‪.‬‬
‫ؽ مػدود همٍدن ِیع هٍروز از ؿٍی یامبػ ملسو هیلع هللا یلص بمػٍرت مًلػ٘ بػٍدى‬
‫اؿت و ایفان اقارى ای هکػدهع کي در لٍرت هیت اٖػاد بي بػگغاری ِیع‬
‫بػ اؿاس ثٗػیس ایػاد هعارد!‪.‬‬

‫‪.)708/1( -24‬‬
‫‪.)074/0( -25‬‬
‫{‪}28‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫اشجا در شػمػت ثرلیػ‪ ٞ‬از روز هػٍروز‬ ‫مجاؿٗاهي با ایوکي این شعیح لػ ً‬ ‫ٔ‬
‫ٓ‬
‫داللت می کوعا اما با اهٌم بػطی از اٖػادی کي ‪ٚ‬لػب قػان ٖاؿػع قػعىا و‬
‫ٓ‬
‫رًػػػو قػػیًان اهػػعا وًمیفػػي دهبػػاؿ قػػبٌات وقػػکٍ ‪ٚ‬ػػعم مػػی زهوػػعا اهػػا‬
‫ٓ‬
‫ز ػػؼو رؿ ػػٍم ػػعران ط ػػٍد داهؾ ػػجيا وب ػػي ثرلی ػػ‪ ٞ‬ان اٖجظ ػػار م ػػی ورزه ػػعا‬
‫وزماِت بؼرگ مؾلماهان را از دین شویٕا وؿوت لصیس وخ‪ٙ‬ػي بؾػٍی‬
‫ٓ‬
‫ایین باي‪ ٞ‬وموصػؼ مرٍؿی ًا دٍِت وثفٍی٘ می همایوع‪.‬‬
‫حدیث دوم‪:‬‬
‫در رواِػػت لػػصّسا خابػػت بػػن هػػصاؾ رهػػُ هللا ِوػػي مػػُ گٍِػػع‪ِ « :‬إ ِّهػػُ‬
‫َه َغ ْر ُت َا ْن َا ْه َص َػ ِب ُب ٍَ َاه َةا َٖ َ‪َ ٙ‬اؿ االو ِب ُُّ للُ هللا ِلّػي وؿػلم‪ْ ًَ :‬ػ‪َ َٝ ٞ‬ػان ِٖ ٌَّػاا‬
‫ْ‬
‫َو َخ ٌػن ِم ْػن َا ْو َخػ ِػان ال َر ِاً ِل اّ ِػة ُِ ّْ َب ُػع؟ َ‪ٚ‬ػ َػاؿ‪ :‬الا َ‪َ ٚ‬ػاؿ‪ْ ٌَ َٖ :‬ػ‪َٝ ٞ‬ػ َػان ِٖ ٌَّػا ِِّ ٌػعا ِمػ ْػن‬
‫ْ‬
‫اِ لػػلُ هللا ِلّػػي وؿػػلم‪َ :‬ا ْو ِؼ بوػػغ ِر َؾا‬ ‫ُ‬ ‫َ َ‬ ‫َ َ‬
‫ا ِْ َّػ ِػاد ًِ ْم؟ ‪ٚ‬ػػاؿ‪ :‬الا ‪ٚ‬ػػاؿ َر ُؿػػٍؿ ا ِ‬
‫َ‬
‫ْ‬
‫اِا َوال ِٖ ػػُ َ‪ َّّ ًِ ٚ‬ػ ِػة َر ِش ػ ٍػما َوال ِٖ َّم ػػا ال‬ ‫َ‬
‫ِٖإ اه ػ ُػي ال َوٖ ػ َػاء ِل َو ػػغ ٍرا ِٖ ػػُ َم ّْ ِم ػ َػّ ِة ا ِ‬
‫َ‬
‫َ ْ ُ ْ ُ ٓ َ َ ‪26‬‬
‫ِم ِل‪ ٛ‬ابن ادم»‪.‬‬
‫یّوػػی‪« :‬مػػػدي در زمػػان رؿػػٍؿ هللا لػػلُ هللا ِلّػػي وؿػػلم هػػغر ‪ٝ‬ػػػد ‪ٝ‬ػػي‬
‫قػػجػي را در بٍاهػػي‪ 27‬ذبػػس ‪ٝ‬وػػعا لػػغا هػػؼد رؿػػٍؿ هللا لػػلُ هللا ِلّػػي وؿػػلم‬
‫ٓ‬
‫امػع و گػٗػػت‪ :‬مػػن هػػغر ‪ٝ‬ػػػدم ‪ٝ‬ػػي قػجػي را در بٍاهػػي ذبػػس ‪ٝ‬ػوم‪ّ .‬ػػامبػ لػػلُ‬
‫ٓ ٓ‬
‫هللا ِلّي وؿلم ٖػمػٍد‪ :‬اِػا در ان زػا بجػُ ًؾػت ‪ٝ‬ػي ِبػادت قػٍد‪ .‬گػٗػت‪:‬‬
‫ٓ ٓ‬
‫طّػػػ‪ .‬ػؿػػّع‪ :‬اِػػا دران زػػا مػاؿػػم ِّػػعي از اِّادقػػان بػگ ػؼار مػػُ قػػٍد!‬
‫گػٗجوع‪ :‬طّػ‪ٖ .‬ػمٍد‪ :‬بي هغر طٍد وٖػا ‪ٝ‬ػن؛ چػػا ‪ٝ‬ػي وٖػاي بػي هػغر در امػػي‬

‫‪ -26‬ابٍداود (‪ )2202‬و ٓالباهُ درلصّس ابٍداود (‪ٓ )1723‬ان را لصّس داهؾجي اؿت‪.‬‬
‫‪ -27‬بٍاهي‪ :‬ؿػزمّن ؿػ ؿبؼي اؿت ‪ٝ‬ي فت ِوبُ هؼدِ‪ ٛ‬ؿاش‪ ٞ‬درِاؿت‪.‬‬
‫{‪}29‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ٓ‬
‫‪ٝ‬ي در ان مّمّت هللا باقػع زػاِؼ هّؾػت و ًمچوػّن وٖػاي بػي هػغري ‪ٝ‬ػي‬
‫ٓ‬
‫اهؾان ثٍان اهرام ان را هعاردا روا هّؾت»‪.‬‬
‫در ایػػن شػػعیح خابػػت قػػع کػػي رؿػػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص از لػػصابی مػػی ػؿػػع کػػي‪:‬‬
‫ٓ ٓ‬
‫«اِػػا دران ز ػػا مػاؿػػم ِّ ػػعي از اِّادقػػان بػگ ػؼار مػػُ ق ػػٍد!؟»ا ز ػػٍاب‬
‫لصابی را ببیویع کي می گٍیع‪« :‬هظیػ!»‪.‬‬
‫ؽ اگػ لصابی می گػٗت کي‪« :‬بلي!»ا ؽ یامبػ ملسو هیلع هللا یلص او را ازازى همی‬
‫داد‪.‬‬
‫از ٍ ػػاًػ ش ػػعیح ای ػػن مّل ػػٍم م ػػی ق ػػٍد ک ػػي اق ػػجػا ک ػػػدن در اِی ػػاد‬
‫ٓ‬
‫ک ػػاٖػانا و ره ػػایت هف ػػان دادن ب ػػي اِی ػػاد اه ػػانا واهک ػػار هک ػػػدن اِی ػػاد‬
‫ِیوا ػؿجـ بت اؿت‪.‬‬ ‫ٓاهان؛ زػمـ ً‬

‫حدیث سوم‪:‬‬
‫ُ َ ‪28‬‬
‫ِّعا َوًغا ِّعها»‪.‬‬
‫رؿٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص میٗػمایع‪« :‬إ ان ل ُ‪ٍْ َٚ ّٞ ٜ‬م ً َ‬
‫ِ ِ ِ ٍ‬
‫یّوی‪ً« :‬ػ ملت و ‪ٍٚ‬مَ ِّعى داردا و امػوز ًم ِّع ما اؿت»‪.‬‬
‫ٓ‬
‫از این شعیح خابت می قٍد کي ملػت ًػا وا‪ٚ‬ػٍام مجٗػاوت اهػعا واهػاهی‬
‫کػػي در امػػت رؿػػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص ‪ ٚ‬ػػار دارهػػعا ِیػػع مظمٍلػػی دارهػػع کػػي ًماهػػا‬
‫(ِیع ًٖػ و‪ٚ‬ػبان) می باقعا وؿائػ ا‪ٍٚ‬ام وملػت ًػا هیػؼ ِیػعی دارهػع کػي‬
‫ِیع مرٍس هٍروز می باقع‪.‬‬
‫ٓ‬
‫ػػؽ طًػػاب مػػا در ایػػن کػجػػابا امػػت دمحم رؿػػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص اؿػػتا اهػػاهی‬
‫کي ادِای اثباع واياِت او را دارهعا وایفان را رًبػ و‪ٚ‬ػعوى ای طػٍد مػی‬

‫ٔ‬
‫‪ٔ -28‬اطػزي البظاري ُٖ‪ٝ 02 :‬ػجاب الّّعِن‪ 2 :‬باب ؿوة الّّعِن الً‪ ٞ‬اإلؿ م‪.‬‬
‫{‪}31‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ٓ‬
‫داهوػػعا وبػػا اهػػاهی کػػي یػػػو دیػػن مرػػٍس وزرثفػػت اهػػعا در ایػػن مٍهػػٍع‬
‫بصدی هعاریم‪.‬‬
‫ؾطح ذصی ػًم‪:‬‬
‫ؾ ز ززیز واػ ز ز اد مز ززا د‪ .‬دمحم اػ ز ززماغیع لبی ز ز "ب ش ز ززی" ذفظز ززو هللا‬
‫در ز ا ‪« :‬نًروز در انصیؽو ىًا وسیال (ص‪ 38-36:‬در ؾزطح ذزصی‬
‫ً‬ ‫می نًیغص‪:‬‬
‫‪ -0‬زملػػي‪« :‬إن لکػػ‪ٚ ٞ‬ػػٍم ِیػػعا وًػػغا ِیػػعها»ا ایرػػاب میکوػػع کػػي ًػػػ‬
‫‪ٍٚ‬م ِیع وزفن وی ى طػٍد را دارهػع چػػا کػي «الم» اطجمػاص را اٖػادى مػی‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬ ‫کوعا ً‬
‫بواء یٌٍد وهماری ِیع بظمٍص طٍد را دارهع کي مػا بػا اهػان در ان‬
‫ٓ‬
‫قػکت همی هماییما يٍریکي در قػیّت و‪ٚ‬بلي ای قان بػا اهٌػا مفػارکت‬
‫ٓ‬
‫هعاریم‪ .‬وایوچوین اهاهػا همی گغاریم کي با ما در ِیع مان قػیک قٍهع‪.‬‬
‫ٓ‬
‫‪ -1‬لٗػػٌ‪« :‬وًػػغا ِیػػعها»ا م‪ٙ‬جوػػی اهؾػػت کػػي ِیػػع مؾػػلماهان در ایػػن‬
‫ٓ‬ ‫اهصمار یاٖجي اؿتا ً‬
‫بواء مؾلماهان ٓیػ از انا ِیع دیگػی هعارهع‪.‬‬
‫وای ػػن چو ػػین در لٗ ػػٌ‪" :‬وإن ِی ػػعها ً ػػغا الی ػػٍم"ا ک ػػي ثّػی ػػٕ ب ػػي الم‬
‫واهػػاٖت اؿػػت اٖػػادى مػػی کوػػع کػػي ِیػػع مػػا مؾػػلماهان موصمػػػ در زػػوؽ‬
‫ٓ‬
‫چوػػین روز اؿػػت وًػػعؼ رؿػػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص شمػػػ در ِػػین ان ِیػػع ویػػا هٗػػؽ‬
‫ٓ‬
‫ان روز هیؾػػت بلکػػي اقػػارى بػػي زػػوؽ مفػػػوع اؿػػت يػػٍری کػػي ٖ‪ٌٙ‬ػػاء مػػی‬
‫گٍیوػػع‪ :‬بػػاب لػ ة الّیػػعا والیرػػٍز لػػٍم الّیػػعا و در ایػػن ِبػػارات ًػػػدو‬
‫ِیع موعرج اؿت‪.‬‬

‫{‪}31‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫‪ -2‬رؿ ػػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص در ب ػػازی دطجػ ػػان و دؼ زدن و ؿ ػػػود ط ػػٍاهی ب ػػي‬
‫ٓ‬
‫اهان بي این ثّلی‪ ٞ‬ازازى دادهع‪ 31‬کي ًػػ ‪ٚ‬ػٍم ِیػعی دارهػعا والبجػي امػػوز‬
‫ِیع ما مؾلماهان اؿت‪.‬‬
‫وایػػن ؿػػیاؽ مػػی رؿػػاهع کػػي رطمػػت وازػػازى ؿػػػود وبػػازی بػػعان طػػايػ‬
‫شالػػ‪ ٞ‬اؿػػت کػػي ِیػػع مؾػػلماهان اؿػػت وایػػن ازػػازى و رطمػػت بػػي اِیػػاد‬
‫کاٖػان همی رؿع از این رو درؿػت هیؾػت کػي در اِیػاد کػاٖػان مؾػلماهان‬
‫بي لّب واٌٍار طٍقصالی بشػدازهػعا زیػػا ِبػارت «إن لکػ‪ٚ ٞ‬ػٍم ِیػع ًاا و‬
‫ٓ‬
‫إن ًػػغا ِیػػعها» ث‪ٙ‬اهػػا دارد کػػي ِلػػت رطمػػت اهؾػػت کػػي ًػػػ ‪ٚ‬ػػٍم ِیػػعی‬
‫دارهػ ػػع و ایػ ػػن ِیػ ػػع مػ ػػا مؾػ ػػلماهان اؿػ ػػتا و ایػ ػػن ِلػ ػػت بػ ػػي مؾػ ػػلماهان‬
‫اطجمػاص یاٖجػػي اؿػػت از ایػػن رو بػػای مؾػػلماهان زػػایؼ هیؾػػت کػػي در ًػػػ‬
‫ٓ‬
‫ِیع وزفن مػػدما ان لّػب وبػازی را اهرػام دًوػع کػي در ِیػع مؾػلماهان‬
‫‪30‬‬
‫اهرام می دًوع ومًلٍب ًم ًمین اؿت‪.‬‬
‫ػػؽ از بیػػان ٖػػٍؽ واشػػادیدی کػػي ذکػػػ قػػع مّلػػٍم مػػی قػػٍد کػػي الػػ‪ٞ‬‬
‫شکم زعا ؿازی قػّائػ اؿػ می و از قػّائػ ٓیػػ اؿػ می اؿػت وِیػع ًػػ‬
‫ٓ‬
‫ملػت از مٌمجػػین قػّایػ ان ملػت اؿػػتا لػغا هبایػع مؾػلماهان در قػػّائػ‬
‫ٓ‬
‫ملت ًای دیگػ کي بػعون قػک در ان زاًلیػتا طػاٖػاتا بػعِات گوػاى‬
‫ٓ‬
‫وثر ػػاوز از ش ػػعود هللا اگو ػػعى اؿ ػػتا اق ػػجػا همایو ػػعا چ ػػي در ش‪ٙ‬ی‪ ٙ‬ػػت‬
‫ٓ‬ ‫اینغ ‪:‬‬
‫ٓ‬ ‫‪ -43‬ب ً امع ذصی را مب ذ ط نکطدم امع ٓذصی‬
‫«ِاِفي می گٍِع‪ :‬ابػٍ ب‪ٜ‬ػػ ( ػعرش) بػي موػؼؿ مػن امػعا و در ان ًوگػام دو ‪ٝ‬وّػؼ ‪ٝ‬ػي هػؼد مػن بٍدهػعا اواز مػَ طٍاهعهػع و ‪ٝ‬لمػاثَ را مػَ‬
‫گػٗجوع ‪ٝ‬ي اهمار در روز بّاث (روز زوگ اوس با طؼرج) در ثّػِٕ و ذم ًمعِگػ مَ گػٗجوػعا ِاِفػي بػي ابػٍ ب‪ٜ‬ػػ گػٗػت‪ :‬اِػن دو ‪ٝ‬وّػؼ‬
‫بػي ٓاوازطػٍاهَ ِػػادت هعارهػع و ٓاوازطػٍان هّؾػػجوعا ابػٍ ب‪ٜ‬ػػ گػٗػػت‪ٓ :‬اِػا ؿػؼاوار اؿػػت لػعاى قػًّان در موػػؼؿ یػامبػ‪ -‬ملسو هیلع هللا یلص ‪ -‬بلوػع قػػٍد؟‬
‫البجي ٓان روزا روز ِّع بٍد»‪.‬‬‫ّ‬
‫ٔ‬
‫ّٔمبػ ‪ -‬ملسو هیلع هللا یلص ‪ٖ -‬ػمٍد‪ :‬اى ابٍ ب‪ٜ‬ػ! ًػ ملت و ‪ٍٚ‬مَ ِّعى داردا و امػوز ًم ِّع مػا اؿػت‪( .‬اطػزػي البظػاري ٖػُ‪ٝ 02 :‬ػجػاب الّّػعِن‪:‬‬
‫ٔ‬
‫‪ 2‬باب ؿوة الّّعِن الً‪ ٞ‬اإلؿ م)‬
‫ٔ‬
‫‪ٔ -30‬اطػزي البظاري ُٖ‪ٝ 02 :‬ػجاب الّّعِن‪ 2 :‬باب ؿوة الّّعِن الً‪ ٞ‬اإلؿ م‪.‬‬
‫{‪}32‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫اِیاد از زملي قػػع وبػهامػي ًػای دیوػی وِبػاداثی اؿػت کػي هللا ثّػالی در‬
‫مػػٍرد ٓاهٌػػا گػٗجػػي‪{ :‬ل ُ‪ٜ‬ػ ّػ‪َ ٞ‬ز َّ ْل َوػػا مػ ُ‬
‫ػو‪ْ ٜ‬م ِقػ ْػػ َِ ًة َو ِم ْو ٌَ ًازػػا} [المائػػعة‪.]37 :‬‬ ‫ِ‬ ‫ِ ٍ‬
‫«بػاي ًػ ِ‪ ٛ‬از قما قػِّت و راى روقوُ ‪ٚ‬ػار دادِم»‪.‬‬
‫ٓ‬
‫مفارکت مؾلماهان با ٓیػ مؾلماهان در اِیاد قان مفػارکت در ایػین‬
‫ٓ‬
‫و دیاهػػت اهٌػػا بػػٍدى کػػي ایػػن امػػػ بػػي شػػعی طًػهػػا اؿػػت کػػي مٍاٖ‪ٙ‬ػػي در‬
‫ٓ‬
‫کػٗػػػ اهٌػػا را مػػی رؿػػاهع زی ػػا اِیػػاد وزفػػن ًػػا از طػػاص ثػػػین وی گػػی ًػػای‬
‫ٓ‬
‫ادیػػان وقػػایُ بػػٍدى ًماهوػػعی ومٍاٖ‪ٙ‬ػػت در بػطػػی از ٖػػػوع ایػػین ایفػػانا‬
‫مٍاٖ‪ٙ‬ت در بػطی از قّبي ای کػٗػ اؿت‪.‬‬
‫ب کو بو گزف و ا ابب تیمیو‪ :‬اِیاد وزفن ًا از طاص ثػین ممیػؼات‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫ادیػػان بػػٍدى و از اقػػکار ثػػػین وبػػارز ثػػػین قػػّائػ اهٌػػا اؿػػتا بو ػػابػ ان‬
‫مٍاٖ‪ ٙ‬ػػت ویکؾ ػػاهی ب ػػا ٓی ػػػ مؾ ػػلماهان در زف ػػن ً ػػای ق ػػان مٍاٖ‪ ٙ‬ػػي در‬
‫‪31‬‬ ‫ٓ‬
‫طاص ثػین روش کػٗػ و در بارز ثػین وٍاًػ ثػین قّائػ ان مػی باقػع‪.‬‬
‫طجم ؿظوان د‪ .‬شَٗي هللا‬
‫حدیث چهارم‪:‬‬
‫‪32‬‬ ‫ٔ‬ ‫ٔ‬
‫«ِن ِائفة ان الوبُ للَ هللا ِلّي و ؿلم امػ ب‪ ًُٙ‬المػازّس»‪.‬‬
‫یّوی‪ِ« :‬ائفػي رهػی هللا ِوٌػا مػی گٍیػع کػي رؿػٍؿ هللا لػلی هللا ِلیػي‬
‫وؿلم دؿجٍر دادهع ثا وؿائ‪ ٞ‬بازی روز هٍروزا ‪ ًُٚ‬قٍد»‪.‬‬
‫ؿلٕ لالس از بازی کػدن در روز هٍروزا بؾیار دوری می زؾػجوعا و‬
‫ٓ‬
‫در بػابػ اهٌایػػی کي در ایػن روز بػازی مػی کػدهػعا ِکػؽ الّمػ‪ ٞ‬هفػان مػی‬
‫ٔ‬
‫‪ٔ -31‬اطػزي البظاري ُٖ‪ٝ 02 :‬ػجاب الّّعِن‪ 2 :‬باب ؿوة الّّعِن الً‪ ٞ‬اإلؿ م‪.‬‬
‫‪ -32‬المّرم االوؿى(‪.)6210‬‬
‫{‪}33‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ٔ‬ ‫ٔ‬ ‫ٓ‬
‫دادهعا امام بیٌ‪ٙ‬ی در قّب االیمان روایجی اوردى اؿػت کػي‪« :‬اطبػهػا ابػٍ‬
‫ٔ‬ ‫ٔ‬
‫الصؾػػّن بػػن بف ػػان اهػػا الصؾػػّن بػػن لػػٍٗان خوػػا ابػػن ابػػُ الػػعهّا شػػعخوُ‬
‫ٔ‬ ‫ٔ‬
‫الٗوػػ‪ ٞ‬بػػن إؿػػصاؽ خوػػا ابػػٍ ‪ٚ‬جّبػػة خوػػا الصؾػػن بػػن ش‪ٜ‬ػػّم ِػػن امػػي ‪ٚ‬الػػت ‪:‬‬
‫ٔ‬ ‫ٔ ٔ‬ ‫ٔ ٔ‬
‫راِت ابا بػدة إذا راى اشعا من اًلػي وولػعى ِلّػب ِلػَ المػػازّس هػػبٌم‬
‫‪33‬‬
‫و‪ٝ‬ؾػًا»‪.‬‬
‫ٓ‬
‫ًمچوان امام بیٌ‪ٙ‬ی در قّب االیمان روایػت دیگػػی را هیػؼ اوردى کػي‪:‬‬
‫ٔ‬
‫«وخوا ابن ابُ العهّا خوا دمحم بن ِدمان الّرلُ خوا ابن همّػ ِن مالػ‪ ٛ‬بػن‬
‫ٔ‬
‫مٍٔؿ ِن يلصة ِّوُ ابن ممػؼ ‪ٚ‬اؿ ‪ :‬إهُ ال ‪ٝ‬ػى المػػازّس ِػٍم الوّػػوز‬
‫‪34‬‬ ‫ٔ‬
‫واراًا قّبة من المرٍؿّة»‪.‬‬
‫و رز ٓ‬ ‫س ـو اینکو‪:‬‬
‫ؿ ػػلٕ ای ػػن ام ػػتا چیؼً ػػایػػی ک ػػي در ر ز ه ػػٍ و از اهٌ ػػا اؿ ػػجٗادى م ػػی‬
‫کػدهػػعا از بػػین مػػی بػدهػػعا وايٗػػاؿ را همػػی گغاقػػجوع در ایػػن روز بػػا ًػػم‬
‫ٓ‬
‫قٍطی کووعا چٍن روز هٍروز ِیع اهٌا هیؾتا وثوٌا روزی کي می ثٍاهوع‬
‫بي ِوٍان روز طٍقصالی ثرلی‪ ٞ‬کووعا ًماها دو روز اؿت‪ًٖ :‬ػ و‪ٚ‬ػبان‪.‬‬

‫‪ -33‬قّب االیمان(‪.)5422‬‬
‫‪ -34‬قّب االیمان(‪.)5423‬‬
‫{‪}34‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬

‫آِا پض از ىَی پّانتش ملسو هیلع هللا یلص‪ ،‬در جصِشة الػشب کظیی‬
‫ىُرهز را تجلّل کشد؟‬
‫د‪ .‬دمحم اػززماغیع لبی ز "ب شززی" در ز ززا ‪« :‬نززًروز در انصیؽززو ىززًا‬
‫وسیال ً» می نًیغص‪:‬‬
‫‪ًّٚ‬ا این امػ در بػاب هػٍروز ومٌػزػان ػغیػٖجوی هیؾػت کػي در زؼیػػة‬
‫ٓ‬
‫الّػػب ویػػا معیوػي موػػٍرى بّػػع از موػُ یػػامبػ ملسو هیلع هللا یلص بػازًم ثرلیػػ‪ ٞ‬از ان ادامػػي‬
‫ٓ‬
‫یاٖجػػي باقػػعا وً ػػیچ دلیلػػی ًػػم در زمیو ػػي وزػػٍد هػػعارد ک ػػي بّػػع از اهک ػػي‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫رؿٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص مػدم را از ان کار باز داقػجوع بػار دیگػػ مػػدم اهػػا ادا ادامػي‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫دادى باقػوع ثػػا هیػاز بػػي ان مػی قػػع کػي یػػامبػ ملسو هیلع هللا یلص مکػػ ًرا مػػػدم را از ان موػػُ‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫همایوع واهگاى ًمي الصاب یا اکػدػ اهٌػا مػی قػویعهع و روایػت مػی کػدهػعا‬
‫یامبػ ملسو هیلع هللا یلص ًمي ِادات و رواج ًای زاًلی را یکی بّع دیگػی ال ح وبػػ‬
‫بػطػػی طػػى بًػ ن مػػی کفػػیعهع ولػػصابي ًمؼمػػان بػػا قػػویعن از یػػامبػ از‬
‫ٓ‬
‫ان دؿػػت بػػػدار مػػی قػػعهع ًماهوػػع بػػعِجی ًػػای زمػػان مػػا هبٍدهػػع کػػي بػػا‬
‫ٓ ٔ‬
‫قویعن شکم اؿ م بػای ان ثاوی ت ٖاؿػع وبػی مّوػی ؿػػاغ کووػع و روی‬
‫اهگیؼى ًای هاروا شکم هاروا راا روا بظٍاهوع‪ .‬اهجٌی‬

‫{‪}35‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬

‫خشنت تجلّل از رهز ىُرهز از ىظش هگفتار اصیداب‬

‫پّانتش ملسو هیلع هللا یلص‬
‫ػٍال وِم ػ ً در موک ػػات وبػػعِات بػػي مبػػارزى مػػی‬ ‫الػػصاب یػػامبػ ملسو هیلع هللا یلصا ‪ٚ‬ػ ً‬
‫ٓ‬
‫ػداطجوػػعا وثمػػام ؿػػّی وثػ ش طػػٍد را در زدودن اهٌػػا بظػػػد مػػی دادهػػع‪.‬‬
‫ثاریض شکایت از ایػن دارد کػي ثمػام الػصاب رؿػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص طػٍد را و‪ٚ‬ػٕ‬
‫طػػعمت ؿػػوت هبػػٍی کػػػدى بٍدهػػعا زیػػا ًػگػػاًی کػػي در ‪ٚ‬لػػب مػػػدم ؿػػوت‬
‫زػػای گیػػػدا بػػای بػػعِت وموکػػػی زػػای همػػی ماهػػعا و‪ٚ‬لػػب را ٖاؿػػع همػػی‬
‫ٓ‬
‫ؿازد‪ .‬از زملي موکػاثی کػي الػصاب رهػی هللا ِػوٌم بػي مبػارزى ِلیػي اهػان‬
‫ػداطجي بٍدهػعا هٌػی از اقػجػا وثرلیػ‪ ٞ‬از ِیػع مفػػکان بػٍدا ثػا زػایػػی‬
‫کي از الصاب خابت قعىا کي ؿٗػ کػدن بؾٍی ِیع مفػکانا واقجػا‬
‫ٓ‬
‫با اهان در طٍقصالیا شػام وهازایؼ اؿت‪.‬‬
‫مد ً ‪:‬‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫یک‪ :‬غمط بب الشعا رضی هللا غنو َ َ ْ ُ ُ َ َ ْ‬
‫ِمػ بن طًاب رهُ هللا ِوي مُ گٍِع‪« :‬ال ثعطلٍا ِلَ المف ِػِ‪ّٝ‬ن ُِٖ‬
‫ا ْ َ َ َ ْ ُ َ َ ْ ْ ‪35‬‬
‫َ‪َ ٝ‬وا ِئ ِؾ ٌِ ْم َِ ٍْ َم ِِ ِّع ًِ ْم َِٖإ ان الؾظًة ثو ِؼؿ ِلّ ٌِم»‪.‬‬
‫ٓ‬
‫یّوػػی‪« :‬در روز ِّػػع مفػػػ‪ّٝ‬ن بػػي مّبػػعًاي اهػػان وارد هفػػٍِعا چػػا ‪ٝ‬ػػي‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫ٓوب هللا بػان ًا ٖػود مُ اِع»‪.‬‬
‫و نُظ مٍ َگًَص‪:‬‬
‫« ْاز َج ِو ُبٍا ا ِْ َع َاء ِ‬
‫ا‬
‫ْ ‪36‬‬
‫اِ ُِٖ ِِ ِّع ًِم»‪.‬‬
‫ٓ‬
‫‪ -35‬بٌّ‪ ُٙ‬در الؾون ‪ٝ‬بػي (‪ )07531‬وهگا مرمٍع الٗجاوا (‪ )214 /14‬واالداب الفػِّة البن مٗلس (‪ً )306 /2‬ػػدو اِػن شػعِح را‬
‫لصّس داهؾجي اهع‪.‬‬
‫{‪}36‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫یّوی‪« :‬از دقموان هللا در روز ِّعقان ازجواب ‪ٝ‬وّع»‪.‬‬
‫فایده‪:‬‬
‫در این ؿظن ِمػػ رهػی هللا ِوػي داهؾػجي قػع کػي بػػای مؾػلمان زػایؼ‬
‫ٓ‬
‫هیؾت کي بي ِیع ٓیػ از مؾلماهان شوػٍر یابوػعا ودر ان روز طٍقػصالی‬
‫کووعا و دقموان هللا ثّالی کؾػاهی اهػع کػي ٓیػػ از ًٖػػ و‪ٚ‬ػبػان را ثرلیػ‪ٞ‬‬
‫می همایوع‪.‬‬
‫‪ :‬غبصهللا بب غمطو بب غاص رضی هللا غنو‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫ِبػػعهللا بػػن ِمػػػو بػػن ِػػاص رهػػُ هللا ِوػػي مػػُ گٍِػػع‪« :‬مػػن بوػػُ بػػب ِد‬
‫ٔ‬
‫االِ ػػازم ٖم ػػوُ َهّ ػ ُػػو َز ًُم و مٌ ػػػ ز ػػاهٌم و ثف ػ اػب َي بٌ ػػم شج ػػُ ِم ػػٍت و ً ػػٍ‬
‫‪37‬‬
‫‪ٝ‬غل‪ٛ‬؛ ُش ِف َػ مٌّم ٍِم ال‪ّٙ‬امة»‪.‬‬
‫یّوػػی‪ ً« :‬ػػػ ‪ ٝ‬ػػؽ در ب ػ د ِر ػػم طاه ػػي بؾ ػػازدا ب ػػي مواؿ ػػبت ه ػػٍروز و‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫مٌػزػان اِمػػاؿ ان ًػػا را اهرػػام دًػػع و ثػػا و‪ٚ‬ػػت مػػػگ طػػٍدا قػػبّي ان ًػػا‬
‫ٓ‬
‫بماهعا روز ‪ّٚ‬امت با ان ًا شفػ مُ قٍد»‪.‬‬
‫فایده‪:‬‬
‫ٓ‬
‫طاهػي ؿػػاطجن و‪ٚ‬جػػی در مصلػػی ممکػػن اؿػػت کػػي اهرػػا ؿػػٗػ قػػٍدا بوػ ًػاء‬
‫ٓ‬
‫ؿػػٗػ ک ػػػدن بػػي ‪ٚ‬م ػػع ثرلیػػ‪ ٞ‬از ه ػػٍروزا واهرػػام دادن ِی ػػع اهػػانا ش ػػام‬
‫ٔ‬
‫اؿت‪ .‬وًػکؽ کي ثاوی ت بی مٍردی در این مٍهٍع کوعا وکار بػايلـ‬
‫را زوبي ولبٔي ای قػِی دًعا در ایمان او قک کویع‪.‬‬

‫‪ -36‬بٌّ‪ ُٙ‬در ؿون ‪ٝ‬بػي (‪ )07530‬و بظاري در ثارِض ‪ٝ‬بّػ (‪.)0713‬‬

‫ٓ‬
‫‪ -37‬بٌّ‪ ُٙ‬در الؾون ‪ٝ‬بػي (‪ )07531‬وهگا مرمٍع الٗجاوا (‪ )214 /14‬واالداب الفػِّة البن مٗلس (‪ً )306 /2‬ػػدو اِػن شػعِح را‬
‫لصّس داهؾجي اهع‪.‬‬
‫{‪}37‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ي‬
‫ٓ‬ ‫غنو‬ ‫هللا‬ ‫رضی‬ ‫ظال‬ ‫بی‬ ‫ا‬ ‫ػو‪ :‬غ ی بب‬
‫ام ػام بیٌ‪ ٙ‬ػػی رشم ػػي هللا از دمحم ب ػػن ؿ ػػیػین روایج ػػی را اوردى اؿ ػػت ک ػػي‪:‬‬
‫«ِلػػی رهػػی هللا ِوػػي هػػام هػػٍروز را بػػع مػػی داهؾػػتا وکؾػػی کػػي ب ػػایـ در‬
‫‪38‬‬ ‫ٓ‬
‫هٍروز ًعیي یـ همٍد اهػاموُ کػد»‪.‬‬
‫فایده‪:‬‬
‫و‪ٚ‬جػی کػي لػصابی ای ماهوػع ِلػی بػن ابػی يالػبا ‪ٚ‬بػٍؿ کػػدن ًعیػي را‬
‫ٓ‬
‫در روز هػػٍروز بػػع مػػی داهؾػػتا واه ػػا هم ػی ػػغیػٖتا و ال ػ ً گػػػٖجن هػػام‬
‫«هػػٍروز» را مکػػػوى م ػػی داهؾػػتا ػػؽ مػػا چگٍهػػي در ای ػػن روز بػػي ط ػػٍرد‬
‫وهػػٍش بشػػػدازیما وبػػي ؿػػیػ وؿػػیاشت بػػػویما وب ػػای ًمػػعیگػ ایػػن ِیػػع‬
‫مرٍؿی ًا را ثبػیکی دًیم؟!‪.‬‬
‫ٔ‬ ‫چيار‪ :‬غبصهللا بب غمط رضی هللا غنو‬
‫و روی ِػػن ِبػػع هللا بػػن ِمػػػ رهػػی هللا ِوٌمػػا اهػػي ‪ٚ‬ػػاؿ‪« :‬مػن مػػػ بػػب د‬
‫ٔ‬
‫االِازم ٖموُ هیػوزًم ومٌػزاهٌم وثفبي بٌم شجی یمٍت وًػٍ کػغلکا‬
‫شفػ مٌّم یٍم ال‪ٙ‬یامة»‬
‫یّو ػػی‪« :‬از ِب ػػعهللا اب ػػن ِم ػػػ وارد ق ػػعى اؿ ػػت ک ػػي ٖػمٍده ػػع ‪ " :‬اگ ػػػ‬
‫قظمی بي قػٌػًای ِرمٌػا (ایػاهیػان وٓیػػى) ؿػٗػ کػػد وماهوػع ایفػان در‬
‫هػػٍروز وِیػػعًای قػػان قػػػکت کػػػد وبػػي ایفػػان مفػػابٌت همػػٍد وبػػػ ًمػػین‬
‫وهػػّیت بػػا‪ٚ‬ی ماهػػع ثػػا از ایػػن دهیػػا رٖػػت ػػؽ روز ‪ٚ‬یامػػت ًم ػػاى ایفػػان‬
‫شفػ طٍاًع قع"‪.‬‬
‫ْ‬ ‫اِ ْال َص ِاٖ ٌُ َش اع َخ َوا َا ُبٍ ْال َّ ابػاس ‪ُ :‬م َص ام ُػع ْب ُػن َِ ّْ ُ‪َ ٙ‬‬
‫ػٍب َش اػع َخ َوا ال َص َؾ ُػن ْب ُػن َِ ِل ِّػَ ْب ِػن َِ اٗ َػان َش اػع َخ َوا‬ ‫ِ‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫‪ -38‬مجن روایت ایوؾت‪« :‬ا ْط َب َػَها ا ُبٍ َِ ْب ِع ا ِ‬
‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َا ُبٍ ُا َؿ َام َة َِ ْن َش ام ِاد ْبػن َز ِْ ٍػع َِ ْػن ًِ َف ٍػام َِ ْػن ُم َص ام ِػع ْبػن ِؿػّػ َِن ‪ٚ‬ػاؿ ‪ :‬ا ِث َػَ َِ ِل هػَ َر ِه َػَ ا ُ‬
‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫اِ َِ ْوػ ُي ِب ٌَ ِع اِ ِػة االو ّْ ُػػ ِوز ٖ‪ٙ‬ػاؿ ‪َ :‬مػا ًَ ِػغ ِى؟ ‪ٚ‬ػالٍا ‪َِ :‬ػا‬ ‫ِ ِ‬ ‫ِ‬
‫ال َو ٍُّا ُ‪ ٝ‬ا‪ٍ ٍْ َِ ٞ‬م َٖ ّْ ُػ َوز‪( .‬ؿون الکبػی‪)113/03‬‬ ‫َا ِم َّػ ْال ُم ْا ِم ِو َ‬
‫ّن ًَ َغا َِ ٍْ ُم االو ّْ َػوز‪َ َٚ .‬اؿ ‪ْ َٖ :‬‬
‫ِ‬
‫{‪}38‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬

‫فایده‪:‬‬
‫ًػػػکؽ در دهیػػا کؾػػی را دوؿػػت بػػعارد؛ ػػؽ در روز رؿػػجاطیؼ هیػػؼ بػػا‬
‫ًمان قظك شفػ طٍاًع قع‪.‬‬
‫اگػ کؾی ثرلیػ‪ ٞ‬از روز هػٍروز مػی کػػدا و دوؿػت داقػت در ایػن روز‬
‫طٍقػػصالی کوػػعا ػػؽ او بػػا مرٍؿػػی ًػػا شفػػػ طٍاًػػع قػػعا واگػػػ کؾػػی‬
‫بظػػايػ دیػػن وِ‪ٙ‬یػػعى اش ٖ‪ٙ‬ػػى ثرلیػػ‪ ٞ‬از روز ًٖػػػ و‪ٚ‬ػبػػان کػػػدا و لػػػؼ‬
‫در ایػ ػػن دو روز طٍقػ ػػصالی همػ ػػٍدا ػ ػػؽ در روز رؿػ ػػجاطیؼ بػ ػػا کؾػ ػػی کػ ػػي‬
‫طٍق ػػصالی در ای ػػن دو روز را مف ػػػوع ‪ ٚ‬ػػار دادىا شف ػػػ طٍاً ػػع ق ػػع ک ػػي‬
‫ًماها دمحم رؿٍؿ هللا للی هللا ِلیي وؿلم می باقع‪.‬‬
‫ػؽ شػػاال دوؿػػت داریػػع بػػا زمفػػیع و مرٍؿػػی ًػػا شفػػػ قػػٍیعا یػػا بػػا‬
‫دمحم رؿٍؿ هللا للی هللا ِلیي وؿلم و الصاب وی؟!‪.‬‬
‫دنج‪ :‬مادر مؤمنان غا ؽو ـصیقو رضی هللا غنيا‬
‫ِائفي رهی هللا ِوٌا هیؼ ثرلی‪ ٞ‬از روز هٍروز را مکػوى می داهؾت‪.‬‬
‫ٓ‬
‫امام ابن ابی قیبي رشمي هللا روایجی را اوردى اؿت کي‪« :‬شعخوا زػِػا‬
‫ٔ ٓ‬ ‫ٔ ٔ ٔ‬ ‫ٔ‬
‫ِن ‪ٚ‬ػابٍس ا ِػن ابّػي ؛ ان امػػاة ؿػالت ِائفػة ‪ٚ‬الػت ‪ :‬إن لوػا اٍػارا مػن‬
‫ٔ‬
‫المرٍس ا وإهي ِ‪ٍٜ‬ن لٌم الّّع ٌّٖعون لوا ؟ ٖ‪ٙ‬الت ‪ :‬اما ما ذبػس لػغل‪ٛ‬‬
‫‪41‬‬ ‫ٔ‬ ‫ٔ‬
‫الٍّم ٖ ثا‪ٝ‬لٍا ا ول‪ٜ‬ن ‪ٝ‬لٍا من اقرارًم»‪.‬‬
‫یّوػػی‪ٚ« :‬ػػابٍس از ػػعرش روایػػت مػػی کوػػع کػػي زهػػی از ِائفػػي رهػػی هللا‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫ِوٌػػا ػؿػػیع‪ً :‬مؾػػایي ًػػای مرٍؿػػی داریػػما واهٌػػا ِیػػعی دارهػػعا و در ان‬
‫بػػای مػػا ًعیػػي مػػی دًوػػعا چػػي شکػػم دارد؟ ِائفػػي رهػػی هللا ِوٌػػا زػػٍاب‬

‫‪ -41‬مموٕ ابن ابی قیبة(‪.)13745‬‬

‫{‪}39‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫داد‪ :‬شیػػٍاهی کػػي ب ػػای ان مواؿػػبت کفػػجي قػػعىا از ان هظٍریػػعا ولػػی از‬
‫میٍى ًای کي ًعیي می دًوع؛ بظٍریع»‪.‬‬
‫اقُال طلف در تدشِم ىُرهز‬
‫در وا‪ ُٚ‬ؿلٕ لالسا کم ثػین ٖجػٍی را دربػارى هػٍروز وثرلیػ‪ ٞ‬کووػعى‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫ان دادى اهػػعا چػػٍن در میػػان اهٌػػا(شجی هػػّیٕ االیمػػان ًػػای اهػػان)ا از‬
‫ایػػن روز(هػػٍروز) ثرلیػػ‪ ٞ‬همػػی کػدهػػعا وبػػا ًػػم مجٗػػ٘ بٍدهػػع کػػي ثرلیػػ‪ ٞ‬از‬
‫ِیػػع کػٗػػارا ش ػػام وهازػػایؼ اؿػػتا ثػػا ایوکػػي ٖجوػػي ًػػا وموک ػػات در میػػان‬
‫مؾػػلماهان اوج گػٖػػتا وِلمػػای مّالػػػ در ش ػػام بػػٍدن از ثرلیػػ‪ ٞ‬ایػػن‬
‫روزا بیفجػین کػجابٌا را هٍقجوع‪.‬‬
‫هَػات بػطی از ؿلٕا دربارى هٍروز‪:‬‬
‫‪ ‬ظ رو بب غبیصهللا رضی هللا غنو‬
‫ابن وهاح از يػِ٘ رواِت ابان بن ابُ ِّاش رواِػت ‪ٝ‬ػػدى ‪ٝ‬ػي گٍِػع‪:‬‬
‫يلصػػي بػػن ِبّػػعهللا طؼاِػػُ را دِػػعم‪ .‬بػػي او گػٗػػجم‪ :‬چوػػع هٗػػػ از بػادراهػػت از‬
‫اً‪ ٞ‬ؿوت و زماِتا ًّچ ِ‪ ٛ‬از مؾلماهان را بعگٍِػػُ همُ ‪ٝ‬ووع‪.‬‬
‫ٓ‬
‫اِوػػان روزي در طاهػػي اي اِػػن ِ‪ٜ‬ػػُ و روزي در طاهػػي اي ان ِ‪ٜ‬ػػُ زمػػُ‬
‫ٓ‬
‫م ػػُ ق ػػٍهع و در روز ه ػػٍروز و مٌػزػ ػان زم ػػُ م ػػُ ق ػػٍهع و ان را روزى م ػػُ‬
‫گّػهع‪ .‬يلصي گػٗت‪ :‬بعِت بؼرگُ اؿت‪ .‬بي هللا ‪ٚ‬ؾػم اِوػان بػػاي هػٍروز و‬
‫مٌػزػان بّفػػجػ از ِّعقػػان ثَّػػّم و بؼرگعاقػػت ‪ٚ‬ائػػ‪ ٞ‬مػػُ قػػٍهع‪ .‬ؿػػشؽ‬
‫اهؽ بن مال‪ ٛ‬رهُ هللا ِوي بّػعار قػع‪ .‬ػّـ وي رٖػجم و ًمػان ؿػاالُ را‬

‫{‪}41‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫‪ٝ‬ػػي از يلصػػي ػؿػػّعما از وي هّػػؼ ػؿػػّعم‪ .‬او ًماهوػػع گػٗجػػي اي يلصػػيا‬
‫‪40‬‬
‫زٍاب مػا داد‪ .‬گٍِػػُ ًػ دو ‪ٚ‬ػار گغاقجوع ‪ٝ‬ي اِن اؿض را بعًوع‪.‬‬
‫‪ ‬دوم‪ :‬ػفیان بًر رذمو هللا‬
‫‪ٚ‬بّمي بن ِ‪ٙ‬بي روایت می کوػع کػي ؿػّٗان گػٗػتا از گػٗجػي ّػػ مػػدى‬
‫از طاهعان ؿعوسا از ابٍ مرلؼ بػاى ما شعِح ‪ٝ‬ػد و گػٗت ِمػ بن ِبػع‬
‫الّؼِ ػػؼ هٌ ػػَ ‪ ٝ‬ػػػدى ب ػػٍد ‪ ٝ‬ػػي در زف ػػن ه ػػٍروز و مٌػزػ ػان چّ ػػؼى بػ ػػاى او‬
‫‪41‬‬
‫ببػهع‪.‬‬
‫‪ ‬ابز ززب ز ززیم رذمز ززو هللا در ز ز ززا اذکز ززام اىز ززع ذمز ززو (‪443/3‬‬
‫میگًیص‪:‬‬
‫ػجك کػٗػػارا بػػي اثٗػػاؽ ش ػػام اؿػػتا ماهوػػع‪:‬‬‫ثبػیػػک گػٗػػجن قػػّائػ مظػ ّ‬
‫ثبػیک ِیع و روز قان کي بگٍیع ِیع بػ قما مبار ! و ماهوع اینًا‪.‬‬
‫اگػ گٍیوػعى ایػن (ثبػیػک) از کػٗػػ ؿػالم بماهػعا ایػن ِمػ‪ ٞ‬از مصػمػات‬
‫اؿػػتا چوػػین ثبػیکػػی بػػي موؼلػػيای ثبػیػػک بظػػايػ ؿػػرعىای بػػػ لػػلیب‬
‫اؿتا شجی گواًـ در هؼد هللا بؼرگػجػ و دقمویاش بػ هللا ؿظتثػا از‬
‫ثبػیک گػٗجن بظايػ قػابطٍاریا ‪ٚ‬ج‪ٞ‬ا زها و‪ ...‬اؿت‪.‬‬
‫ٓ‬
‫بؾ ػػیاری از کؾ ػػاهی ک ػػي از دی ػػن اق ػػوایػػی هعاره ػػع مػثک ػػب ای ػػن چو ػػین‬
‫گواًاهی میقٍهع درشالیکي از زقجی ِملـ بیطبػ اؿت و اگػػ کؾػی بػػ‬
‫اهر ػػام دًو ػػعى ای گو ػػاىا ب ػػعِت ی ػػا کػٗ ػػػ ثبػی ػػک بگٍی ػػعا ط ػػٍدش را در‬
‫‪42‬‬
‫مّػض طفم و ٓوب هللا ثّالی ‪ٚ‬ػار دادى اؿت‪.‬‬

‫‪( -40‬االِجمام قايبی)‪.‬‬

‫‪( -41‬يب‪ٙ‬ات الکبػی ابن ؿّع)‪.‬‬
‫‪ -42‬اش‪ٜ‬ام اً‪ ٞ‬ذمي (‪.)330 /0‬‬
‫{‪}41‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ؾیز تًیحط در تػ ی ػشب ابب ٓیم می نًػیص‪:‬‬
‫ثبػیػػک اِیػػاد دیوػػی کػٗػػار شػػام اؿػػت واهچػػي را کػػي ابػػن ‪ٚ‬ػػیم ذکػػػ کػػػدى‬
‫اؿػػت مایػػع ًمػػین مًلػػب اؿػػتا چػػٍن ثبػیػػک گػٗػػجن هػػٍِی ا‪ ٚ‬ػػار بػػػ‬
‫ٓ‬ ‫ٔ‬
‫قػػّائػ کػٗػػػ و ثاییػػع (و رهػػایت) وی بػػي هٗػػُ ِ‪ٙ‬یػػعى اهػػان اؿػػتا ًػػػ چوػػع‬
‫‪ٚ‬لبا چوین کػٗػی را بػای طٍد هشؾوعدا اما بػای ٖػد مؾلمان شػام اؿت‬ ‫ً‬
‫ٓ‬
‫کي قّائػ کػٗػ را بشؾوعد یػا انًػا را بػي کؾػی دیگػػ ثبػیػک بگٍیػعا چػٍن‬
‫هللا ثّالی این را همی ؾوعد و‪...‬‬
‫اِ َٓ ِوػ ػ هػی َِػ ػ ْػو ُک ْم َوال َی ْػ َهػ ػػی‬ ‫هللا ثّ ػػالی میٖػمایػ ػػع‪ِ {‌:‬إ ْن َث ْکػ ُٗػ ػ ُػػوا َٖ ػ ِػإ ان ا َ‬
‫َ‬ ‫ْ‬
‫ِل ِّ َب ِاد ِى ال ُکػ ْٗ َػ َو ِإ ْن َث ْف ُک ُػوا َی ْػ َه ُي ل ُک ْم}(زمػ‪.)6/‬‬
‫یّوی‪« :‬اگػ کػٗػان [هّمت] کویع هللا از قما بیهیاز اؿت و ًػگػؼ کػٗػػ‬
‫ٓ ٓ‬
‫را بػای بوعگاهـ همی ؾوعد و اگػػ قػکػ او را بػي زػا اوریػعان را بػػای قػما‬
‫می ؾوعد»‪.‬‬
‫ْ َ‬ ‫ْ‬
‫وهللا ثّػػالی میٖػمایػػع‪{ :‬ال َیػ ْػٍ َم َا ْک َملػ ُػت ل ُکػ ْػم ِدیػ َػو ُک ْم َو َا ْث َم ْمػ ُػت َِ َلػ ْػی ُک ْم‬
‫اإلؿ َم ِد ًیوا}(مائعى‪.)2/‬‬ ‫یت َل ُک ُم ْ‬‫ِه ّْ َم ِجی َو َر ِه ُ‬
‫یّوػػی‪« :‬امػػػوز دیػػن قػػما را کامػػ‪ ٞ‬کػػػدم و هّمػػت طػػٍد را بػػػ قػػما ثمػػام‬
‫ٓ‬
‫همٍدم و اؿ م را بي ِوٍان ایین [زاودان] قما غیػٖجم»‪.‬‬
‫‪ ‬ؾیز االػ م ابب تیمیو در ز ا «ا ضا الفطاط المغ قیم‬
‫وٓ‬ ‫مشالف اـرا ٓالحریم(ص‪ 339:‬میگًیص‪:‬‬
‫«مفابٌت بي انًا در بّوی از اِیادقان مٍزب قػادی و ؿػػ راهان‬
‫در ِم‪ ٞ‬باي‪ٞ‬قان میگػدد و‪.»...‬‬
‫{‪}42‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫وهی ػػؼ ق ػػیض االؿػ ػ م اب ػػن ثیمی ػػي رشم ػػي هللا میٗػمایع‪:‬کؾ ػػیکي اِم ػػاؿ‬
‫‪43‬‬
‫هٍروزی را اهرام میعًع ؽ طٍدرا بي ِغاب الٌی دٍِت میعًع‪.‬‬
‫ً‬ ‫ىمچنان ؾیز االػ م ابب تیمیو می گًیص‪:‬‬
‫زفن گػٖجن هٍروز زؼو اِّاد ملصعِن و کاٖػان بػٍدىا و قػػِا ث‪ٙ‬لّػع‬
‫ٓ‬
‫از اهٌا درؿت هّؾتا بػاي اهؾان مؾػلمان زػاِؼ هّؾػت در اِػن مػاؿػم‬
‫ق ػػػکت کو ػػعا و درؿ ػػت هّؾ ػػت ب ػػي اِ ػػن مواؿ ػػبت ب ػػي دِگ ػػان ثٌوّ ػػت و‬
‫ثبػِک گػٗتا و اگػػ کؾػُ دِػٍت و هػّاٖجُ بػي اِػن مواؿػبت ًػا ثػثّػب‬
‫داد ب ػي ط ػػايػ مظالٗػػت ب ػػا اِػػن اِّ ػػاد و مػاؿػػم ازاب ػػي دِػػٍت او واز ػػب‬
‫هّؾتا و ًػ مؾلماهُ در اِن ِّعًا ًعِي و کادوِػػُ بي دِگػي بعًع بي‬
‫دلّػػ‪ ٞ‬مظالٗػػت بػػا اِػػن ِّػػعًا ًعِػػي اش ‪ٚ‬بػػٍؿ همػػُ قػػٍد و هباِػػع ‪ٚ‬بػػٍؿ‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫کػدا بي طمٍص زماهُ کي ان ًعِي و کادو از چّؼًاِػػُ باقع کػي بػي اهٌػا‬
‫‪44‬‬
‫ثفبي و قباًت ّعا مُ کوع‪.‬‬
‫‪ ‬امام ؾاظبی می گًیص‪:‬‬
‫‪45‬‬
‫ثرلی‪ ٞ‬از هٍروز از مبٍٔض ثػین بعِجٌا می باقع‪.‬‬
‫‪ ‬ابب وضاح در کػجاب طٍیـ"البعع"ا هػٍروز را از بػعثػین بػعِت‬
‫ًا داهؾجي اؿت‪.‬‬
‫‪ ‬امام ػیًظی در ثٗؾیػ الػعر المودػٍر(‪ )187/1‬بػي ثکػٗیػػ کؾػاهی‬
‫ػداطجي اؿت کي از روز هٍروز ثَّیم می کووع‪.‬‬

‫‪( -43‬مرمٍِةالٗجاوای‪.)036/14‬‬
‫‪ -44‬بي ا‪ٚ‬جواء المػاط المؾج‪ّٙ‬ما (‪ )406 /1‬مػازّي قٍد‪.‬‬
‫‪ -45‬االِجمام‪.‬‬
‫{‪}43‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫س ـز ززو اینکز ززو‪ :‬بغز ززیار از اىز ززع غ ز ززم تح یز ززع از نز ززًروز را ذ ز زطام‬
‫دانغ و امکان نزصارد زو نظطیزاپ تمزام ایزب ٔاىزع غ زم را در اینحزا ذ زط‬
‫نمززایم ب زطا مػ ًمززاپ بیؽز ط بززو ز ززا ‪«« :‬اِّػػاد المفػػػ‪ّٝ‬ن» مػازّػػي‬
‫کویع‪.‬‬
‫خشنت تجلّل از رهز ىُرهز در نساٍب چَارگاىیٌ‬
‫اٍل طيت‬
‫ٔ‬
‫مجاؿٗاهي رؿاهي ًا در دؿجان بیگاهگان ‪ٚ‬ػار داردا م ًػای دربػاری را‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫زلػػٍی دوربػػین ًػػا مػػی اورهػػع وب ػػای اهٌػػا ِمامػػي بػػؼرگ مػػی بوعهػػع ولبػػاس‬
‫‪ٚ‬یمجػػی ؿػػٗیع را بػػػ ثػػن قػػان مػػی کووػػعا وؿػػشؽ ػػٍؿ هػػاچیؼی را در زیػػب‬
‫ٓ‬
‫قان گغاقجيا و شػؼ ًای(‪ٚ‬ب‪ ٞ‬از ‪ٚ‬ب‪ ٞ‬ثػثیب دادى قػعى!) را بػػای اهٌػا‬
‫مػػی دًوػػع و زیػػػ هػػام مػػغًب شوٗی ػت وٖػیػػب ِػػٍاما ثرلیػػ‪ ٞ‬از هػػٍروز را‬
‫زائؼ داهؾجي ومی گًینص‪:‬‬
‫اػ م مػ صل با نًروز ار نصارد! واػ م اوطاظی وم ؽصد نًروز‬
‫را ذطام می دانص وما مػ صلیم نو اوطاظی!‪.‬‬
‫ؿبصان هللا؛ در این کلمي قان ؿي زػم را مػثکب می قٍهع‪:‬‬
‫‪ -0‬ث‪ٙ‬ؾیم اؿ م واشع بي دو اؿ م(مّجعؿ واٖػايی)ا‬
‫‪ -1‬اباشت ثرلی‪ ٞ‬هٍروزا‬
‫‪ -2‬وثصػیٕ(ماهوع یٌٍد)‪.‬‬
‫سفًصا غ ما َػً َ ْ َمی اوطمایص‪ٔ :‬‬ ‫رذمو هللا در َ ْ‬ ‫امام ابب یم‬
‫« ُِ َل َمػاء الؾػٍء زل ُؾػٍا ِلػَ بػاب الروػي یػعٍِن ِإلیٌػا الوػاس بػا‪ٍٚ‬الٌم‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫ّ َ‬ ‫َ‬ ‫ٔ‬ ‫َ‬
‫ًلمػٍا َ‪ٚ‬الػت‬ ‫ویػعٍِهٌم ِإلػَ االوػار باّٖػالٌم َٖکلمػا َ‪ٚ‬الػت َا ْ‪َ ٚ‬ػٍالٌم اللوػاس‬
‫{‪}44‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ٔ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ٔ‬
‫اّٖػػالٌم ال ثؾػػمٍّا ِمػ ْػو ٌُم َٖ َلػػٍ َکػ َػان َمػػا دِػػٍا ِإل ْیػ ِػي َش ً‪ٙ‬ػػا َکػ ُػاهٍا اوؿ‬
‫‪46‬‬
‫الًػؽ»‪.‬‬ ‫‪ًٚ‬اع ّ‬ ‫المٍ َرى ٔادالء َوٖی ْال َص‪َ ٙ‬ی‪ٙ‬ي ّ‬ ‫المؾجریبین َل ُي ٌٖم ِٖی ُّ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫یّوی‪ِ« :‬لمػای ؿػٍء در زلؾػي ًایفػان در مػٍرد بٌفػت لػصبت مػی‬
‫کووع و با ا‪ٍٚ‬الفان مػدم را بي راى بٌفت دٍِت می کووعا و با اّٖالفان‬
‫ٓ‬
‫مػدم را بي ؿٍی اثػـ مػی ٖػؿػجوعا و ًوگػامی کػي بػي ا‪ٍٚ‬الفػان بػي مػػدم‬
‫می گٍیوع‪ :‬بفجابیع‪.‬‬
‫ٓ‬
‫اّٖالفان می گٍیوع‪ :‬بي ایوان گٍش هعًیعا چػا کي اگػػ اهچػي از قػما‬
‫ٓ‬
‫می طٍاًوع و بي ؿٍی ان دِػٍت مػی کووػع شػ٘ باقػعا طٍدقػان اولػین‬
‫ٓ‬
‫کؾاهی می بٍدهع کي بي ادِایفان ازابت می گػٗجوعا و اهٌا در ٍاًػ راى‬
‫را هفػاهجان مػی دًوػع ًػعایججان مػی کووػع و درش‪ٙ‬ی‪ٙ‬ػت راى را ‪ًٚ‬ػُ مػی‬
‫کووع(مػدم را گمػاى می کووع)»‪.‬‬
‫در اینحززا مززی سززًاىم بنززابط اینکززو ا زثطیز مززطدم اوغانغز ان وػززا ط‬
‫ؽًر ىا وارػزی زبزان بزو مزضى امزام ابًذنیفزو رذمزو هللا ىغز نص‬
‫ي‬
‫نشغ را مکز او را بیان دارم‪:‬‬
‫الف‪:‬علمایحىفیمذهة‬
‫ِلمای اشواؼ در رد بعِات وطػاٖػات زشمػاثی طیلػی ٖػاواهػی را بظػػد‬
‫دادى اهػػعا وا الصمػػع ِلمػػای اشوػػاؼ در رد ًػػػ بػػعِت وموکػػات کػجػػب و‬
‫رؿالي ًای مؾج‪ٙ‬لی هٍقجي اهػع وایػن ش‪ٙ‬ی‪ٙ‬ػت اهکػار ها ػغیػ اؿػتا هػمن‬
‫ٔ‬ ‫ٔ‬
‫مد ػػاؿا ق ػػیض اب ػػٍ ِب ػػع هللا ق ػػمؽ ال ػػعِن ب ػػن دمحم ب ػػن اق ػػػؼ ب ػػن ‪ّٚ‬م ػػػ‬
‫ٔ‬
‫االٖٔػػاهُ (المجػػٍَٖ ‪ ً0311 :‬ػػ) کػجػػابی هٍقػػجي اهػػع بػػي اؿػػم «زٌػػٍد ِلمػػاء‬

‫‪( -46‬الٍٗائع ‪.)۴۱/۱‬‬

‫{‪}45‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ٓ‬
‫الصوّٗة ُٖ إبًاؿ ِ‪ٙ‬ائع ال‪ٙ‬بٍرِة»ا اهاهی کي ِلمای لعر اوؿ اشوػاؼ را‬
‫در ایػػن مٍهػػٍِات م‪ٙ‬مػػػ مػػی داهوػػعا بایػػع کػجػػاب قػػیض قػػمؽ الػػعین را‬
‫مًالّػ ػػي همایوػ ػػعا ایوکػ ػػي امػ ػػػوز در لبػ ػػاس شوٗیػ ػػت ِلیػ ػػي مػ ػػغًب امػ ػػام‬
‫ابٍشویٗ ػػي رشم ػػي هللا ک ػػار م ػػی کوو ػػعا ب ػػعور از اهم ػػاؼ اؿ ػػت ک ػػي ایوٌ ػػا را‬
‫رًػوان امام ابٍشویٗي داهؾت!‪.‬‬
‫اخماع غ ما ػطؾناس مضىبی ذنفزی از ػز ف تزا س زف مبنزی بزط‬
‫بًدن تح یع ْاز نًروز‪:‬‬ ‫ذطام ي‬
‫‪47‬‬
‫ذفؿ الكبُط ذنفی می گًَص‪:‬‬ ‫َ‬
‫‪ -1‬ابً ٍ‬
‫اگػػػ کؾػػُ ورػػاى ؿػػاؿ ِبػػادت هللا ثّػػالی را کوػػع ػػؽ هػػٍروز بّاِػػعا و‬
‫ًمّن مػد مؾلم بػاي ثَّّم و اٌٍار طٍقُ درِن روز بي دِگػان ًعِػي‬
‫و ؿٍٓات‪ -‬اگػ چي ِک ثظم مػػغ‪ٖ -‬ػؿػجعا ػؽ بػي ثص‪ّٙ‬ػ٘ او کػاٖػ قػع و‬
‫‪48‬‬
‫اِماؿ او ًمي بػباد و شبى گػدِع‪.‬‬ ‫ِ‬
‫ٔ‬ ‫‪ -2‬اضی سان وطمًده اػ ‪:‬‬
‫"رز‪ ٞ‬اقجػی یٍم الویػوز قیائ لم یفجػى ٖی ٓیػ ذلک الیٍم ‪ :‬إن اراد‬
‫بػػي ثَّػػیم ذلػػک الیػػٍم کمػػا یَّمػػي الکػٗػػػة یکػػٍن کػٗػػا ا وإن ّٖػػ‪ ٞ‬ذلػػک‬
‫ٔ‬ ‫ٔ‬
‫الزػػ‪ ٞ‬الؾػػػؼ والجػػوّم ال لجَّػػیم الیػػٍم ال یکػػٍن کػٗ ػػا ‪ .‬وإن اًػػعی یػػٍم‬
‫الویػوز إلی إهؾان قػیائ ولػم یػػد بػي ثَّػیم الیػٍم ا إهمػا ّٖػ‪ ٞ‬ذلػک ِلػی‬
‫ٔ‬
‫ِادة الواس ال یکٍن کػٗػػا ‪ .‬ویوبٔػی ان ال یّٗػ‪ٖ ٞ‬ػی ًػغا الیػٍم مػا ال یّٗلػي‬
‫‪51‬‬ ‫ٔ‬
‫‪ٚ‬ب‪ ٞ‬ذلک الیٍم وال بّعى ا وان یصجػز ِن الجفبي بالکػٗػة"‪.‬‬

‫‪ -47‬ابٍشٗك اشمع بن شٗك بظاري از بؼرگان ِلماي شوّٗي ؿعى اي ؿٍم ًرػي در بظارا‪.‬‬
‫‪ -48‬اِن ٖجٍاي کٍبوعى در (ٖجاوي ‪ٚ‬اهُ طان(‪)773/3‬ا وطؼاهػة المٗجػّن(‪)368/0‬ا و بؼازِػيا و ثکملػي ِمػعة الػِاِػي(‪)24/3‬ا و‬
‫درالٗػِع(ص‪)84:‬ا و قػح ٖ‪ٙ‬ي اکبػ(‪)1:121‬ا و قامُ و ِالمگّػي و ٖجس و بصػ و ٓیػىا مغکٍر و مؾًٍر اؿت‪.‬‬
‫‪ٖ( -51‬جاوی ‪ٚ‬اهی طان)‪.‬‬
‫{‪}46‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ٓ‬
‫یّوػػی‪« :‬قظمػػی چیػػؼی را ٖ‪ٙ‬ػػى در روز هػػٍروز مػػی طػػػد وان چیػػؼ را در‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫ٓیػ از ان روز همی طػد اگػ هیجـ ثَّیم ان روز باقع ًماهگٍهي کي کػٗار‬
‫ٓ‬
‫ان را ثَّػػیم مػػی کووػػع کػٗػػػ طٍاًػػع بػػٍد واگػػػ بػػي ‪ٚ‬مػػع ثػٖػػي باقػػع کػٗػػػ‬
‫ٓ‬
‫بفمار همی رود واگػ ًعیي ای بي قظمػی داد هػي بػي ‪ٚ‬مػع بؼرگعاقػت ان‬
‫روز ٖ‪ ٙ‬ػػى ب ػػي ‪ٚ‬م ػػع ِػ ػػادت وث‪ٙ‬لی ػػع م ػػػدم اهرػ ػػام داد کػٗ ػػػ هظٍاً ػػع بػ ػػٍد‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫وقایؾػػجي اؿػػت ان ّٖػػ‪ ٞ‬را دران روز اهرػػام هعًػػع واز مفػػابٌت بػػا کػٗػػار‬
‫بشػًیؼد»‪.‬‬
‫‪ -3‬ؾیز غثمان بب غ ی زیػ ی می گًیص‪:‬‬
‫«واإلًِػػاء باؿػػم الویػػػوز والمٌػزػػان ال یرػػٍز ای الٌػػعایا باؿػػم ًػػغین‬
‫‪50‬‬
‫الیٍمین شػام ب‪ ٞ‬کػٗػ»‪.‬‬
‫یّوػػی‪« :‬بظفػػـ وًعیػػي بػػي هػػام هػػٍروز و مٌػز ػان زػػایؼ هبػػٍدىا بلکػػي‬
‫شػام ومورػ بي کػٗػ می گػدد»‪.‬‬
‫‪ -4‬ذغب بب منفًر ذنفی می ًیص‪:‬‬
‫اگػکؾی بظايػ ثَّیم این روز چیؼی را طػیع ؽ کاٖػاؿت‪.‬‬
‫‪ -5‬ابب نحُم ذنفٍ می گًَص‪:‬‬
‫دادن چیػؼی بػػي هػػام هػػٍروز ومٌػزػػان زػػائؼ هیؾػػت وشجػػی کػٗػػػ اؿػػتا‬
‫‪51‬‬ ‫ٓ‬
‫زیػا این دو روز از روز ًای کػٗار میباقع کي اهػا زفن می گػٖجوع»‪.‬‬
‫‪ -6‬مؤلف در مش ار می گًَص‪:‬‬
‫‪52‬‬
‫هٍروز ِیع مرٍؿی ًاؿت‪.‬‬

‫‪ -50‬ثبیین الص‪ٙ‬ای٘(‪.)117/5‬‬
‫‪( -51‬البصػ الػائ٘ قػح ‪ٝ‬وؼ الع‪ٚ‬ائ٘)‪.‬‬
‫‪( -52‬العرالمظجار)‪.‬‬
‫{‪}47‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫‪ -7‬دمحم غ الصیب خففکی می گًیص‪:‬‬
‫«ًِ ػػاء وبظف ػػـ ب ػػي ه ػػام ه ػػٍروز و مٌػزػ ػان درؿ ػػت هب ػػٍدىا وش ػ ػػام‬
‫‪53‬‬
‫اؿت»‪.‬‬
‫‪ -8‬مؤلف و او غالمكُطَ نُظ می نًَغص‪:‬‬
‫‪54‬‬
‫ثرلی‪ ٞ‬از هٍروز شػام بٍدى و دراؿ م زای هعارد‪.‬‬
‫‪ -9‬ابب تط مانی ذنفی می گًیص‪:‬‬
‫‪ٚ‬اؿ‪« :‬بّن الصاب مالک‪ :‬من کؾػ یػٍم الویػػوز والمٌػزػان بًیظػة‬
‫ً ‪55‬‬ ‫ٔ‬
‫ٖکاهما ذبس طوؼیػا»‪.‬‬
‫ٓ‬
‫یّوػػی‪« :‬کؾػػی ثػبػػٍزی را در روز هػػٍروز ومٌػزػػان (بظػػايػ ثَّػػیم ان)‬
‫ارى(‪ٚ‬اش) کوعا گٍیػػی طوؼیػی را ذبس همٍدى اؿت»‪.‬‬
‫‪ -11‬ب ززصر الززصَب غُن ززٍ ذنفززٍ در کػجػػاب ِمػػعة ال‪ٙ‬ػػاري قػػػح ل ػػصّس‬
‫البظاري (‪ )114/0‬ثرلی‪ ٞ‬از هٍروز را ِم‪ ٞ‬مفػکین داهؾجي اؿت‪.‬‬
‫‪ -11‬ؾززُز غظززُم ابززاد در ِػػٍن المّبػػٍد قػػػح ؿػػون ابػػی داود مػػی‬
‫گٍیع‪:‬‬
‫ومؾػلماهان موػػُ قػعى اهػػع از طٍقػصالی وؿػػاِت ثیػػی در روز هػػٍروزا‬
‫وشج ػػی ِلم ػػاء دادن ثظ ػػم را ب ػػي ِو ػػٍان ثصٗ ػػي در روز ه ػػٍروز کػٗ ػػػ داهؾ ػػجي‬
‫‪56‬‬
‫اهع‪.‬‬
‫‪ -12‬م غ ٌ القزاري ذنفزی در ؾزطح غ زٍ القزاري غ زٍ كز زا الفزاظ‬
‫الكزفط (ص‪ 337‬مٍ نًَغص‪:‬‬
‫‪ -53‬درالمظجار(‪.)234/6‬‬
‫ٔ‬ ‫ٔ‬
‫‪( -54‬الٗجاوى الٌوعِة ُٖ مغًب اإلمام االَِم ابُ شوّٗة الوّمان)‪.‬‬
‫‪ -55‬اللمُ ٖی الصٍادث والبعع(‪.)381/0‬‬
‫‪ٍِ( -56‬ن المّبٍد قػح ؿون ٔابی داود)‪.‬‬
‫{‪}48‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫«و مػن اًػعي ِػٍم الوّػػوز الػُ اهؾػان قػّائ و اراد بػي ثَّػّم الوّػػوز‬
‫‪ٝ‬ػٗػ»‪.‬‬
‫ِّوُ ‪ٝ‬ؾُ ‪ٝ‬ي در روز هػٍروز بػي ‪ٚ‬مػع بؼرگعاقػت هػٍروز ًعِػي و ثصٗػي‬
‫اي را بػاي اهؾاهُ بعًعا از داِػى اؿ م بّػون قعى اؿت‪.‬‬
‫ىمچنان م غ ٍ اري مٍ ن ارد‪:‬‬ ‫ٔ‬
‫« و ؿػاؿ المّلػم الوّػوزِػي و لػم ًِّػي المؾػوٍؿ ِوػيا ِظفػُ ِلػُ‬
‫المّلم ال‪ٜ‬ػٗػا و لٍ اًُِ المؾوٍؿ ِويا ِظفُ ِلّي ال‪ٜ‬ػٗػ»‪.‬‬
‫ِّوُ «مّلم اگػ از قاگػد طٍد ثصٗي هٍروزي يلػب هماِػعا و قػاگػد‬
‫چوػّن چّػؼ را بػػاِـ هعًػع بػػ مّلػم بػّم ‪ٝ‬ػٗػػ مػُ رود و اگػػ قػاگػد بػي‬
‫طٍاؿت مّلمـ ثن دردًع و هٍروزي بعًع بػ وي بّم ‪ٝ‬ػٗػ مّػود»‪.‬‬
‫ٔ‬
‫بػي ًمػّن مؾػالي هػٍروزي ًػاي ‪ٝ‬ػي در دروان هػامؼدي دادى و بػػدى مػُ‬
‫قٍد هّؼ ثًبّ٘ دادى مُ قٍد و بػطاهٍادى ًاي مؾلماهان الزم اؿت ‪ٝ‬ي‬
‫از چوّن ث‪ٙ‬عِم ثصٗي ًاي هٍروزي ازجواب ورزهع‪.‬‬
‫‪ -13‬غ الصَب الكاػانٍ می گًَص‪:‬‬
‫ثرلی ػػ‪ ٞ‬از ه ػػٍروز ومٌػز ػػان ش ػ ػػام ب ػػٍدى زی ػ ػػا مف ػػابٌت ب ػػي مر ػػٍس‬
‫‪57‬‬
‫میباقع‪.‬‬
‫‪ -14‬ؾاه ولی هللا دى ً می گًیص‪:‬‬
‫ال‪ ٞ‬در اِن دو ِّعا اِن اؿت کي ًػ ‪ٍٚ‬م و ملجُ روزي دارهع کي در‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫ان طػػٍد را اراِػػـ مػػُ دًوػػعا و بػػا زِوػػت و اراِػػـ از قػػٌػًا بّػػػون مػػُ‬
‫ٓ‬
‫اِوعا و اِن چوان طملت و ِادثُ اؿت کي ًّچ ِکُ از يٍإِ ِػب و‬

‫‪( -57‬بعائُ الموائُ ُٖ ثػثّب الفػائُ)‪.‬‬

‫{‪}49‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ٓ‬
‫ِرػػم از ان موٗػػک هّؾػػجوعا زمػػاهُ کػػي رؿػػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص در معِوػػي ثفػػػِٕ‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫ٖػما قعا دِع کي اًالُ انا دو روز دارهع کي در ان ًا بي لٌٍ و لّب مػُ‬
‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫ْ‬
‫ػدازهػػعا ػػؽ ٖػمػػٍد‪َ « :‬مػػا ًَػ َػغ ِان ال َّ ٍْ َمػ ِػان؟ َ‪ٚ‬ػػالٍا‪ ُٝ :‬اوػػا َهل َّػ ُػب ِّٖ ٌِ َمػػا ِٖػػَ‬
‫َ‬ ‫ْ‬
‫اِ َ‪ٚ‬ػ ْػع َا ْبػ َػعل ُ‪ْ ٜ‬م ِب ٌِ َمػػا َط ّْػ ًػػا ِم ْو ٌُ َمػػا‬
‫اِ ‪ -‬ملسو هیلع هللا یلص ‪ِ :-‬إ ان ا َ‬ ‫ُ‬ ‫َ َ‬
‫ال َر ِاً ِل اّػ ِػةا ٖ َ‪ٙ‬ػػاؿ َر ُؿػػٍؿ ا ِ‬
‫ْ ْ‬
‫َِ ٍْ َم َاال ْه َصَ َو َِ ٍْ َم ال ًِٗ ِػ» کي «اِػن ًػا چگٍهػي روزًػاِػػُ ًؾػجوع؟ گػٗجوػع‪:‬‬
‫در زمان زاًلّت در اِن روزًا باًم بازي مُ کػػدِما یػامبػ ملسو هیلع هللا یلص ٖػمػٍد‪:‬‬
‫ٓ‬
‫هللا بي ٍِض ان ًا بٌجػِن روزًاِػػُ را بي قماا ِواِت ٖػمٍدى اؿػت کػي‬
‫روز ِّع ‪ٚ‬ػبان و ِّع ًٖػ مُ باقوع»‪.‬‬
‫ٓ‬
‫بّوػػُ گػٗجػػي اؿػػت کػػي‪ :‬ان دو روز زمػػان زاًلّػػتا هػػٍروز و مٌػز ػان‬
‫ٓ‬
‫بٍدهعا و ثبعِلُ ان ًا ٖ‪ٙ‬ى بي اِن طػايػ بػٍد کػي ًػّچ ِّػعي بػّن مػػدم‬
‫هب ػػٍدىا مگ ػػػ اِ ػػن ک ػػي ؿ ػػببـ ب ػػاالبػدن ق ػػّاِػ دِو ػػُ ب ػػٍدى اؿ ػػتا ِ ػػا‬
‫ٓ‬
‫مٍاٖ‪ٙ‬ت بػي امػام مػغًبُ ِػا قػبّي انا ػؽ رؿػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص اشؾػاس طًػػ‬
‫ٓ‬
‫کػػػد کػػي اگػػػ بػػي ِػػادت ‪ٚ‬بلػػُ طٍدقػػان ازاد گغاقػػجي قػػٍهعا ػػؽ قػػّاِػ‬
‫زاًلّت ارزش ّعا مُ کوػعا ِػا روش گغقػجگان قػانا ثػػوِذ مػُ ِابػعا‬
‫ٓ‬
‫ػػؽ ان دو روز را بػػي دو روز دِگػػػ ثبػػعِ‪ ٞ‬همػػٍد کػػي در اِػػن دو روز قػػّاِػ‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫اِّن شوّّٗت باال رٖتا و ًمػاى بػا ثرمػ‪ ٞ‬و اراِػـا ذکػػ هللا هّػؼ وزػٍد‬
‫داقتا و درًاي از ياِت ًم بٍد ثا ازجماع مؾلماهان ثوٌػا بػػاي لٌػٍ و‬
‫(‪)58‬‬ ‫ٓ‬
‫لّب هباقعا و ًّچ ازجماُِ از اهان طالُ از اِ ي کلمة هللا هباقع‪.‬‬

‫‪ -58‬شرة هللا البالٔة(‪.)001‬‬

‫{‪}51‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫‪ -15‬زَ ػٍ ذنفی(ـاذ نف الطایو می گًَص‪:‬‬
‫وًعیي دادن چیؼی بظايػ هٍروز ومٌػزان زائؼ همی باقػع وشػػام مػی‬
‫‪61‬‬ ‫ٓ‬
‫باقع بلکي شجی ِلما ٖجٍی کػٗػ ثرلی‪ ٞ‬کووعى ای اهػا لادر کػدى اهع‪.‬‬
‫وهیؼ زیّلی شوٗی ا‪ٍٚ‬اؿ دیگػ ِلمای اشواؼ را ًماهوع ابٍشٗك کبیػػ‬
‫‪60‬‬
‫شوٗی در شػمت از روز هٍروز ذکػ کػدى اهع‪.‬‬
‫‪61‬‬
‫ذنفی می گًَص‪:‬‬‫‪16‬ر‪-‬زابب غابصَب (غ و یالصَب ٓ‬
‫هٍ و و مٌػزان دو ر ز اؿت کي اهػا اً‪ ٞ‬کػٗػ ثَّیم می کووع‪.‬‬
‫‪ -17‬كمال الصَب دمحم بب غبص الًاذص الغًُاػٍ می گًَص‪:‬‬
‫‪62‬‬
‫ما از ثَّیم وبؼرگ داقت هٍروز ومٌػزان موُ قعى اییم‪.‬‬
‫‪63‬‬
‫‪ -18‬غبص الطذمب بب دمحم بب ػ ُمان الك ُبًلٍ می گًَص‪:‬‬
‫زائؼ هیؾت دادن چیؼی بي اؿم هٍروزا زیػا کػٗػ می باقع‪.‬‬
‫‪ -19‬مؤلف مطا ی الف ح می گًَص‪:‬‬
‫و ثَّیم از روز هٍروز شػام میباقع‪.‬‬
‫‪ -21‬ؾیز غبصالػظیظ دى ً رذمو هللا میفطمایص‪:‬‬
‫«قفػػم ثَّػػیما روز هػػٍروز کػػي از اِیػػاد مرػػٍس اؿػػت‪ ...‬ایػػن ثَّػػیم‬
‫مصن ابجٔاء رؿٍم زاًلیت اؿت»‪.‬‬

‫‪( -61‬همب الػایي لجظػیذ ٔاشادیح الٌعایة)‪.‬‬

‫‪( -60‬ثبّن الص‪ٙ‬ائ٘ قػح ‪ٝ‬وؼ الع‪ٚ‬ائ٘)‪.‬‬
‫‪( -61‬ث‪ٜ‬ملة شاقّة رد المصجار)‪.‬‬
‫‪( -62‬قػح ٖجس ال‪ٙ‬عِػ)‪.‬‬
‫ٔ‬ ‫ٔ‬
‫‪( -63‬مرمُ االهٌػ ُٖ قػح ملج‪ َٙ‬االبصػ)‪.‬‬
‫{‪}51‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫‪ -21‬مف ی سصا نظط ذنفی می گًیص‪:‬‬
‫«‪ ...‬بوابػاِن ثٍهّصات داهؾجي مُ قٍد کي ِّع هٍروز و ِّع مٌػزػان‬
‫و ؿػػّؼدى بػػعرا ًمػػي اِّػػاد باؿػػجاهُ ًؾػػجوع و از اِّػػاد اؿػ مُ مؾػػلماهان‬
‫هّؾجوع و طعاوهع بي مؾػلماهان دو ِّػع بػؼرگ اؿػ مُ ًعِػي دادى اهػع کػي‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫بي ثَّّم و بؼرگعاقت ان ا‪ٚ‬عام هماِوع کي طّػ و ل ح اهان در اِػن مػُ‬
‫ٓ‬
‫باقػػع‪ .‬از ثّػِٗػػات ٖػػٍؽ اِوًػػٍر بػمػػُ اِػػع‪ -0 :‬باؿػػجاهُ بػػٍدن الػػ‪ ٞ‬اِػػن‬
‫اِّادا اما اِوکػي ِّػع هػٍروز در زمػان ؿػلرٍ‪ّٚ‬ان اوؿ ٖػػوردِن ‪ٚ‬ػػار دادى‬
‫ٓ‬
‫قػػعا بػػعِت مصؾػػٍب مػػُ قػػٍد در شػػعِح امػػعى اؿػػت‪َ « :‬مػ ْػن َا ْشػ َػع َث ِٖػػَ‬
‫َ‬
‫َا ْم ِػَها ًَ َغا َما ل ّْ َؽ ِٖ ِّي ٌٍٖ رد»‪.‬‬
‫َ ُ َ َ ه ‪64‬‬

‫‪ -1‬در مؾ ػػولي چٌارق ػػوبي ؿ ػػٍريا ‪ٚ‬ػ ػػار دادن ز ػػان ً ػػا و م ػػاؿ ً ػػا در‬
‫مّػض طًػ ثلٕ و ه‪ٙ‬ػك ِوػٍ و اقػجٔاؿ بػي چّؼًػاي بٌّػٍدى و بّٗاِػعى‬
‫ْ‬ ‫ٓ‬
‫اؿت و در شعِح قػِٕ امعى اؿت‪ِ « :‬م ْن ُش ْؾ ِن ِإ ْؿ ِم ال َم ْػ ِء َث ْػ ُ‪ُ ٝ‬ي َما ال‬
‫َِ ّْ ِو ِّي»‪.‬‬
‫ٔ ٓ‬
‫‪ -2‬اگػ اهؾان ماهوػع زرثفػجّان مّج‪ٙ‬ػع بػي ثػاخّػ اثػـ در ثػعبّػ امػٍر از‬
‫ٓ‬
‫زملي بٌبٍدي و بٌػوزي و قادابُ‪ .‬ثّّٔػ رهػگ و دٖػُ اٖػات زردي و ّٓػػى‬
‫‪ًّٚ‬ا اِن اِج‪ٙ‬اد ٓلى اؿت و ِا اِوکي اِن مػاؿم ب‪ٙ‬مع ثَّّم و‬ ‫باقعا ً‬
‫ٓ‬
‫ث‪ٙ‬ػػعِؽ اثػػـ چػػٍن زرثفػػجّان لػػٍرت گّػػػد از لصػػاظ اِج‪ٙ‬ػػادي طًػهػػا‬
‫اؿت‪.‬‬
‫‪ -3‬در مؾولي ؿّؼدى بعرا ثمام اِام ؿػاؿ در شػ٘ مؾػلماهان مبػار و‬
‫ٔ‬
‫طٍقػػبظجُ اؿػػت و اِػػام ًػػّچ ثػػاخّػي بغاثػػي مؾػػج‪ ً ٙ‬در شػػٍادث و و‪ٚ‬ػػاُِ‬

‫‪( -64‬بظاري ُٖ ‪ٝ‬ػجاب الملس ر‪ٚ‬م الصعِح‪1388 :‬ا مؾلم‪ :‬اال‪ٚ‬وّة‪ :‬ر‪ٚ‬م الصعِح‪.)2131 :‬‬
‫{‪}52‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫زٌان و کائوات هعارهعا بلکػي مػاخػ بالػغات و مؾػج‪ ٞٙ‬هللا ثبػار و ثّػالُ‬
‫مُ باقع و اگػ اِام هاطٍش بٍدى اهعدر ش٘ موکػان و کاٖػان بٍدى اؿػت‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫کي بػ اهان در ان روزًا ِغاب هازؿ قعى اؿت و در ؿّؼدى بعر ِلٕ گػػى‬
‫زدن و گفادگُ و ٖػج در مؾولي بي طاهي بظت رٖجن و طٍقػبظت قػعن‬
‫ٓ‬ ‫ٔ‬
‫‪65‬‬
‫ال ً بُ ثاخّػ اؿت و اِج‪ٙ‬اد بي ان ِعم ثٍِٗن امٍر بي هللا اؿت‪.‬‬
‫َکی از غ ما ذنفی نًؾ و اػ ‪:‬‬ ‫‪-22‬‬
‫بػَ گمػان ثمػامی اِّػادى ‪ٝ‬ػي در مظالٗػت بػا اِّػاد قػػَِ ‪ٚ‬ػػار داردا‬
‫ًمي اِّاد بعَِا طٍد ؿاطجي و هٍ ّعا اؿت ‪ٝ‬ي در زماهي ای ػ اٖجظار‬
‫ٔٓ‬
‫ؿػلٕ لػالس مفػٌٍر هبػٍد چػي بؾػا ‪ٝ‬ػي موفػا ان هّػؼ از زاهػب ّٓػػ‬
‫ٓ‬
‫مؾلماهان مَ باقع ؽ در ثرلّ‪ ٞ‬ازان در ‪ٝ‬وار بعِت بػٍدن مفػابٌت‬
‫ٓ‬
‫بادقموان هللا مجّاؿ هّؼ بٍزٍد مَ ایع‪.‬‬
‫اِّاد مفٌٍر قػَِ ِّػع ؿػّّع ًٖػػ ِّػع ؿػّّع اهػصَ اهػعا مػاوراى‬
‫اِن اِّاد مبارؾ قػَِا ًػ زفن و ِّع دِگػىا هٍ ّعا و طٍد ؿاطجي‬
‫ٓ‬
‫ای بفػػ اؿػت‪ .‬لػغا چوػّن اِّػادى بػؿػاطجي گػان ان مػػدود بػٍدى و در‬
‫قػِّت بػش٘ او ثّالَ باي‪ٚ ٞ‬لمعاد قعى اؿت‪ .‬دلّ‪ ٞ‬بػػاِن مػعِاى مػا‬
‫اِػن ٖػمػٍدى ای رؿػٍؿ ا‪ٝ‬ػػم ملسو هیلع هللا یلص مػَ باقػع‪« :‬مػن اشػعث ٖػَ امػهاًػغا‬
‫‪66‬‬
‫مالّؽ موي ٌٍٖرد»‪.‬‬
‫ٓ‬
‫یّوی‪ٝ« :‬ؾػّ‪ٜ‬ي در دِػن مػا چّػؼى را هػٍ ّػعا ‪ٝ‬وػع ‪ٝ‬ػي از ان هباقػع ػؽ‬
‫ٓ‬
‫ان مػدود بٍدى و در هؼد هللا ثّالَ ّٓػ م‪ٙ‬بٍؿ اؿت»‪.‬‬

‫‪ٖ -65‬جاواي دارالّلٍم زاًعان (‪/.)080/0‬‬

‫‪( -66‬رواى مؾلم)‪.‬‬
‫{‪}53‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ٔ‬ ‫ٓ‬
‫و در رواِػت دِگػػى چوػّن مػَ ایػع‪« :‬مػن ِمػ‪ِ ٞ‬مػ ً لػّؽ ِلّػي امػهػا‬
‫ٓ‬
‫ٌٍٖرد»‪ .‬یّوی‪ٝ« :‬ؾّ‪ٜ‬ي اهرام مّعًع ِملَ را ‪ٝ‬ي بػ ان دلّلَ از ما هعارد‬
‫ٓ‬
‫ؽ ان ِم‪ ٞ‬مػدود بٍدى و هؼد هللا م‪ٙ‬بٍؿ هّؾت»‪.‬‬
‫ػؽ و‪ٚ‬جػَ ‪ٝ‬ػي ؿػظن از اِػن ‪ٚ‬ػػار بػٍدى اهرػام دادن و اٌٍػار همػٍدن‬
‫ٓ‬
‫قػّاِػ ِّػع در زفػن هػٍروز و ثرلّػ‪ ٞ‬از ان بمدابػي ِػ‪ِّ ٛ‬ػع در موًػ٘‬
‫هػػاب اؿ ػ م درؿػػت و زػػاِؼ هّؾػػت ماهوػػع‪ :‬اٌٍػػار همػػٍدن ؿػػػور و‬
‫طٍقصالَا ث‪ٙ‬عِم ‪ٝ‬ػدن ًعاِاا دادن هٍروزىا ٍقّعن لبػاس زعِػع‬
‫و امداؿ ّان‪.‬‬
‫بػ مؾلمان ٖػض اؿت ‪ٝ‬ي بػدِوـ اٖجظار ‪ٝ‬وع و بػًمان شع و اهعازى‬
‫ٓ‬
‫‪ٝ‬ػي هللا و رؿػٍؿ بػػش‪ٙ‬ـ در دِػن راؿػجّن اؿػ م ‪ٝ‬ػي او ثّػالَ اهػػا بػػاى‬
‫بوعگاهـ بػگؼِعى و ثّّّن ٖػمٍدى اؿػت بؾػوعى قػٍدا هػي بػػ ٓان چّػؼى‬
‫ٓ‬
‫بّٗؼاِع وهي از ان چّػؼى ب‪ٜ‬اًػع و از زاهػب دِگػػ الزم اؿػت ‪ٝ‬ػي مؾػلمان‬
‫ٓ‬
‫امّي (ادم ًػ زاِػػَا بَ خبات و بَ ارادى) هباقع ‪ٝ‬ي در دهباؿ ًػ هّػى و‬
‫قػّار روان گػػدد بل‪ٜ‬ػػي قػاِان قػػان اوؿػت ‪ٝ‬ػػي قظمػّت طػٍد را‬
‫ٓ‬
‫بم‪ٙ‬جوػاى قػػِّت هللا ثّػالَ بػابػػ و اراؿػجي بؾػازد ثػا در هجّرػي مجبػٍع‬
‫باقع و هي ثابُ و ثا رًوما و الگٍ باقع و هػي دهبالػي رو زِػػا ‪ٝ‬ػي بصمػع هللا‬
‫قػِّت او ثّالَ از ًػ شّح ‪ٝ‬ام‪ ٞ‬اؿت‪.‬‬
‫ٔ‬
‫چواه‪ٜ‬ػي او ثّػالَ مّٗػماِػع‪{ :‬ا‪ٝ‬ملػت ا‪ٝ‬لمػت ل‪ٜ‬ػم دِػو‪ٜ‬م و اثممػت‬
‫ً‬
‫ِلّ‪ٜ‬م هّمجَ و رهّت ل‪ٜ‬م االؿ م دِوا}‬
‫یّوی‪« :‬امػوز دِن قما را ‪ٝ‬ام‪ٝ ٞ‬ػدم و هّمت طٍد را بػ قما ث‪ٜ‬مّ‪ٞ‬‬
‫ٓ‬
‫همٍدم و اؿ م را بي ِوٍان ایین زاودان قما غِػٖجم»‪.‬‬
‫{‪}54‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ثرلّ‪ ٞ‬از اِام اِّاد ‪ٝ‬ػٗارا هي ثوٌا هارواؿػت بل‪ٜ‬ػي قػػ‪ٝ‬ت ورزِػعن در‬
‫ٓ‬
‫اِػام ثرلّػ‪ ٞ‬اهٌػا هّػؼ گوػاى اؿػتا اؿػ م درِػن مػٍرد از طػٍد ّٓػػت و‬
‫شؾاؿػّت قػعِع هفػان دادى اؿػتا از ًمػّن زاؿػت ‪ٝ‬ػي اؿػ م در‬
‫ٓ‬
‫اؿػجاهي ًػاِػػَ ‪ٝ‬ػي مفػػ‪ّٝ‬ن وبػت ػؿػجانا بػػاى بجػان قػان شٍّاهػات را‬
‫‪ٚ‬ػباهَ مّ‪ٜ‬ػدهعا ‪ٚ‬ػباهَ ‪ٝ‬ػدن راا هاروا ‪ٚ‬ػار دادى اؿت‪.‬‬
‫بّوَ از لصابي ‪ٝ‬ػام از رؿٍؿ ا‪ٝ‬ػم ملسو هیلع هللا یلص طٍاؿجوع ثا بػي مدػ‪ ٞ‬اِػاهّػان‬
‫(ٖػارس ‪ٚ‬ػعِم) از اِػام هػٍروز و مٌػزػان ثرلّػ‪ ٞ‬هماِوػع ولػَ اِفػان لػلی‬
‫هللا ِلیػي وؿػلم اِػن ؿػظن را ؾػوع ه‪ٜ‬ػدهػع بوػابػ ًمػّن ؿػبب از همػاز‬
‫طٍاهػعن در او‪ٚ‬ػات ٓػػوب قػػوؽ و اؿػجٍا موػُ لػٍرت گػٖػت ‪ٝ‬ػي درِػن‬
‫ٓ‬
‫او‪ٚ‬ات بت ػؿػجان واٖجػاب ػؿػجان ِبػادت مّ‪ٜ‬ػدهػع و بػي ًمػّن ثػثّػب‬
‫ٌِػٍد در روز ِاقػٍرا روزى مػَ گػٖجوػع بظػايػ اِو‪ٜ‬ػي از اِفػان ثٗ‪ّٜ‬ػ‪ٛ‬‬
‫لٍرت گّػد و مفابٌت با اِفان بمّان هّاِع روزى گػٖجن روز دِگػػى را‬
‫ٓ‬
‫با ان همّمي ٖػمٍدهع‪.‬‬
‫شؾػاس بػٍدن وّٓػٍر بػٍدن اؿػ م در بػابػػ ‪ٝ‬ػٗػار و اِّػاد اِفػان ِػ‪ٛ‬‬
‫چّػؼ يبّّػَ اؿػت‪ .‬و باِػع اؿػ م در بػابػػ ‪ٝ‬ػٗػػ و اِّػادش اِو‪ٙ‬ػعر ّٓػٍر‬
‫باقعا چوان ٖ‪ٜ‬ػ هفٍد ‪ٝ‬ي گٍِا اؿػ م ّػػواهـ را ازػازى مّعًػع ‪ٝ‬ػي در‬
‫ثرلّػ‪ ٞ‬از اِّػاد و زفػوٌاى مػغًبَ اِفػان قػػ‪ٝ‬ت هماِوػع و ِػا ؾػوعش‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫‪ٝ‬ووع زِػا ‪ٝ‬ي اِن ثّاون بػا ‪ٝ‬ػٗػػ ثل‪ٙ‬ػَ مػَ قػٍد چّػؼى ‪ٝ‬ػي ‪ٚ‬ػاه‪ٜ‬ػػِم ازان‬
‫بفعت ثمام موُ ٖػمٍدى اؿت‪.‬‬
‫ال‪ ٞ‬در بػگغارى اِّاد و زفوٌا اِػن اؿػت ‪ٝ‬ػي ًػػ ‪ٚ‬ػٍم و ملجػَ روزى‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫دارهػع ‪ٝ‬ػي در ان طػٍد را ارایػـ مّعًوػع و بػا زِوػت و اراؿػجن از قػٌػًا‬
‫ٓ‬
‫بّػػون مػی ایوػع و اِػن طمػلت و ِػادثَ اؿػت ‪ٝ‬ػي ًػّچ ِ‪ٜ‬ػَ از يٍاِػٕ‬
‫{‪}55‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫ِػب و ِرم از ان ِارى هّؾجوع چواه‪ٜ‬ي در شعِح زِػ مَ ایػع‪ :‬اهػؽ بػن‬
‫اِ ملسو هیلع هللا یلص ْال َم ِع َیو َػة َو َل ٌُ ْػم َی ٍْ َمػان َی ْل َّ ُب َ‬
‫ػٍن ِٖی ٌِ َمػا‬ ‫ِ‬
‫مالک می گٍیع‪َٚ « :‬ع َم َر ُؿ ُ‬
‫ػٍؿ ا‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫َٖ َ‪ٙ‬ػ َػاؿ َمػػا ًَػ َػغان ْال َی ٍْ َمػػان َ‪ٚ‬ػ ُػالٍا ُک اوػػا َه ْل َّػ ُػب ٖیٌ َمػػا ٖػػی ْال َراًل ایػػة َٖ َ‪ٙ‬ػ َػاؿ َر ُؿػػٍؿُ‬
‫ا ا َِ َ ْ َ ْ َ َ ِ ُ ْ َ َ ْ ً ْ ُ َ ِ َ ِ ْ َ ِ ْ َ ْ َ ِ َ ِ َ ْ ِ َ ْ ْ‬
‫اِ ملسو هیلع هللا یلص ِإن اِ ‪ٚ‬ع ابعلکم ِب ٌِما طیػا ِموٌما یٍم االهصی ویٍم ال ًِٗ ِػ»‪.‬‬ ‫اِ‬
‫یّو ػػی‪« :‬رؿ ػػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص ( ػػؽ از ًر ػػػت از مک ػػي) ب ػػي معیو ػػي ثف ػػػیٕ‬
‫ٓ‬
‫اورده ػ ػػع واً ػ ػػالی معیو ػ ػػي دارای دو روز بٍده ػ ػػع[روز ه ػ ػػٍروز و مٌػزػ ػ ػان ی ػ ػػا‬
‫ٓ‬
‫مٌػزان(یکی دیگػ از اِیاد مرٍؿیان)] کي در ان دوا بي بػازی ػداطجػي‬
‫و قػػادی مػػی کػدهػػعا رؿػػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص ٖػمػػٍد‪ :‬ایػػن دو روز چیؾػػت؟ ِػػػض‬
‫کػدهػ ػػع‪ :‬مػ ػػا در زمػ ػػان زاًلیػ ػػت در ایػ ػػن دو روز بػ ػػي بػ ػػازی و قػ ػػادی مػ ػػی‬
‫ٓ‬
‫ػػػداطجیما رؿ ػػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص ٖػم ػػٍد‪ :‬هللا دو روز دیگ ػػػ را ب ػػي ز ػػای ان دو‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫بػایجان ‪ٚ‬ػار دادى اؿت کي طیػػ و هیکػی دهیػا و اطػػت در ان دو ‪ٚ‬ػػار دارد‬
‫(کي ِبارت اهع از) روز ِیع ‪ٚ‬ػبان و روز ِیع ًٖػ‪.‬‬

‫{‪}56‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬

‫ب‪:‬علمایمالکیمذهة‬
‫ابب رؾص طظبی مالکی می گًَص‪:‬‬
‫ومک ػ ػػػوى اؿ ػ ػػت اق ػ ػػجػا ک ػ ػػػدن در ِی ػ ػػعًای هم ػ ػػاری مد ػ ػػ‪ ٞ‬ه ػ ػػٍروز‬
‫ٓ‬
‫ومٌػزانا وزائؼ هیؾت کػي کؾػی اهػػا اهرػام دًػع‪ .‬وهیػؼ زػائؼ هیؾػت کػي‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫اه ػػا ‪ٚ‬بػػٍؿ کوػػع زی ػػا کؾػػیکي اه ػػا ثَّػػیم کوػػع؛ ثص‪ٙ‬یػػ٘ قػػػ را ثَّػػیم‬
‫‪67‬‬
‫همٍدى اؿت‪.‬‬
‫ي‬
‫دمحم بب ًَػف بب ابٍ القاػم مالکی می گًَص‪:‬‬
‫واز اّٖاؿ وکػدار هماری ثرلی‪ ٞ‬از هٍروز ومٌػزان مػی باقػع وثرلیػ‪ٞ‬‬
‫از روز هػػٍروز شػػام اؿػػت زیػػا رؿػػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص مػػی گٍیػػع‪« :‬کؾػػیکي دوؿػػت‬
‫‪68‬‬ ‫ٓ‬
‫داقجي باقع ‪ٍٚ‬می را؛ ًمػای اهٌا در ‪ٚ‬یامت شفػ طٍاًع قع»‪.‬‬
‫ي‬ ‫ي‬
‫ابً البطكاپ اذمص بب دمحم الػصوي مالکی می گًَص‪:‬‬
‫از اّٖ ػػاؿ زماه ػػي زاًلی ػػت وهم ػػاریا ثرلی ػػ‪ ٞ‬وؿ ػػاِت ثی ػػػی در روز‬
‫‪71‬‬
‫هٍروز می باقع‪.‬‬
‫ً‬ ‫ً ً‬ ‫امام ابب الراج ٔگزف و‪:‬‬
‫«الیصػػ‪ ٞ‬لمؾػػلم ان یبیػػُ همػػاهیا قػػیائ مػػن ممػػلصة ِیػػعى ال لصمػػا و ال‬
‫ً‬ ‫ٔ‬
‫ادمػ ًػا و ال یّػػارون قػػیائ ال دابػػة إذ ًػػٍ مّاوهػػة لٌػػم ِلػػی کػٗػػػًم‪ ...‬وموٌػػا‬
‫‪70‬‬ ‫ٔ‬
‫ازجماٌِم ٖی الویػوز باک‪ ٞ‬الٌػیؾة»‪.‬‬

‫‪( -67‬البّان والجصمّ‪ ٞ‬والفػح والجٍزّي والجّلّ‪ ٞ‬لمؾائ‪ ٞ‬المؾجظػزة)‪.‬‬

‫‪( -68‬الجاج واإل‪ٝ‬لّ‪ ٞ‬لمظجمػ طلّ‪.)ٞ‬‬
‫‪( -71‬قػح الکبیػ)‪.‬‬
‫‪ -70‬الٗجاوی الٗ‪ٌّٙ‬ة الکبػی(‪.)128/3‬‬
‫{‪}57‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫یّوی‪« :‬بػای مؾػلمان درؿػت هیؾػت کػي بػي همػػاهی چیػؼی از ممػالس‬
‫ِی ػػع او را بٗ ػػػوش بػؿ ػػاهع ه ػػي گٍق ػػت وه ػػي ادم ػػیا وب ػػای ًم ػػین روز ه ػػي‬
‫شیٍاهػػات چٌػػار ػػا وهػػي چیػػؼی دیگػػػی را بػػي ِاریػػت دًػػعا زی ػػا ایػػن کػػار‬
‫ٓ‬
‫ثّاون با اهان بػ کػٗػ قان می باقع»‪.‬‬
‫ج‪:‬علمایشافعیمذهة‬
‫بي این ثػثیبا ِلمای قاّٖی هیؼ ًمت ًای بؾیاری را در رد بعِات‬
‫وموکػػات بظػػػد دادى اهػػعا وکػجابٌػػای بؾػػیاری هٍقػػجوعا وؿػػظوػاهی ً ػای‬
‫ذًبػػی ای داقػػجوع‪ .‬بظمػػٍص امػػام ابػػن شرػػػا امػػام هػػٍوی وامػػام بیٌ‪ٙ‬ػػی؛‬
‫درش‪ٙ‬ی‪ ٙ‬ػػت ای ػػن ؿ ػػي قظم ػػیت م ػػغًب ام ػػام ق ػػاّٖی را در روزی زم ػػین‬
‫ٓ‬
‫ِکفت و ابیاری کػدهعا وامام قاّٖی بایع معیٍن این ؿي قظك باقع‪.‬‬
‫ي‬
‫ذززاوغ خز ل الززصَب غبززصالطذمب ابززب ابززٍ بکززط الغززًُظٍ الؽززاوػٍ‬
‫می گًیص‪:‬‬
‫«‪ ...‬اما ّػوي مرٍس ‪ٝ‬ي ًوٍز اؿتا ِّػع اللّفػان هػٍروز اؿػت بػي‬
‫يػِػػ٘ مرػػٍسا دِػػاي ثصٍِػػ‪ ٞ‬ؿػػاؿ و ًٗػػت ؿػػّن و اهػػٍاع قػػّػِوُ ًمػػي‬
‫ٓ‬
‫در هٍروز اؿتا اما در ِّع مؾلمّن (ًٖػ و اهصُ) ان رؿمّت هعاردا‬
‫‪71‬‬
‫هٍروز و مٌػزان در مرٍس طّلُ اًمّت بّفجػ دارد»‪.‬‬
‫ابب ذحط ىُثمی در کػجاب الٗجاوى ال‪ٜ‬بػػى الٗ‪ٌّٙ‬ػةا ثرلیػ‪ ٞ‬از هػٍروز‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫را در باب ارثعاد اوردى اؿتا وبي شػمػت ان دال ئػ‪ ٞ‬طیلػی زیػادی را ذکػػ‬
‫کػػػدى اؿػػت‪ .‬الميززم اینکززوا لػػٗصي اوؿ «کػجػػاب االرثػػعاد» طػػٍیـ را بػػا‬

‫‪( -71‬إل‪ٙ‬اء الصرػ لمن زکُ ؿاب ٔابُ بکػ و ِمػ ‪ -‬رهُ هللا ِوٌما ‪.)-‬‬
‫{‪}58‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫"ثرلی‪ ٞ‬از هٍروز" هٍقجي(یّوی‪ :‬یکی از ؿبب ارثعاد ثرلی‪ ٞ‬از هٍروز مػی‬
‫باقع)‪.‬‬
‫ىمچنان در ىمیب ز ا می نًیغص‪:‬‬
‫از زقػػت ثػػػین بػػعِت ًػػا بػابػػػی ومٍاٖ‪ٙ‬ػػي مؾػػلماهان بػػا همػػاهی ًػػا در‬
‫ٓ‬
‫ِیػػعًا وزفػػن ًػػای قػػان بػػا ًمگػػٍهی بػػا اهػػان در طػػٍردن وًعیػػي دادن‬
‫‪72‬‬ ‫ٓ‬
‫و غیػٖجن ًعیي اهان اؿت‪.‬‬
‫د‪:‬علمایحىثلیمذهة‬
‫ي‬
‫غز ز ال ززصَب اب ززً الرغ ززب غ ززٍ ب ززب ػز ز ُمان الم ززطداوي الصمؽ ززقٍ‬
‫الفالرٍ الرنب ی (الم ًوٌ ‪885 :‬ىز می ٓگًَص‪:‬‬
‫‪73‬‬
‫هٍروز ومٌػزان دو ِیعی اؿت کي کػٗار اهػا ثرلی‪ ٞ‬می کووع‪.‬‬
‫ي‬
‫و دمحم ب ززب مف ززد ب ززب دمحم ب ززب مف ززطج اب ززً غب ززص هللا ؾ ززمع ال ززصَب‬
‫المقصػززٍ الطامُنززٌ بززم الفززالرٍ (الم ززًوٌ ‪761 :‬ىز ز در ‪ٝ‬ػجػػاب الٗػػػوع‬
‫ثرلیػػ‪ ٞ‬از هػػٍروز را ب ػػي قػػعت ث‪ٙ‬ب ػػیس همػػٍدى وق ػػبٌات مظػػالٗین را اؿ ػػض‬
‫گػٗجي اؿت‪.‬‬
‫وهیؼ ابب م فد درکػجاب المبعع قػح الم‪ٙ‬وُ می گٍیع‪ :‬هٍروز ِیع کػٗػار‬
‫ٓ‬
‫میباقع وثرلی‪ ٞ‬از ان قػِا شػام اؿت‪.‬‬
‫ي‬ ‫ي‬
‫ابً غبص هللا دمحم بب ابٍ الف د البػ ٍ الرنب ٍ می گًَص‪:‬‬
‫وٍِم الوّػوز والمٌػزان ِّعان لل‪ٜ‬ػٗار‪.‬‬

‫‪ -72‬الٗجاوی الٗ‪ٌّٙ‬ة الکبػی(‪.)128/3‬‬

‫ٔ‬
‫‪( -73‬اإلهماؼ ُٖ مّػٖة الػازس من الظ ؼ ِلَ مغًب اإلمام اشمع بن شوب‪.)ٞ‬‬
‫{‪}59‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ابب صامو ذنب ی هیػؼ در کػجػاب‪ :‬المٔوػُ بػي قػعت ثرلیػ‪ ٞ‬از هػٍروز را‬
‫ٓ ٓ‬
‫رد همٍدى و دالئ‪ ٞ‬مصکمی را در رد ان اوردى اؿت‪.‬‬
‫وغبز ززص الز ززطذمب بز ززب دمحم بز ززب اػز ززم الػاـز ززمٍ الرنب ز ززٍ النحز ززصي‬
‫(الم ززًوٌ ‪3193 :‬ى ز ز در شاق ػػّة ال ػػػوض المػب ػػُ ق ػػػح زاد المؾ ػػج‪ٙ‬وُ‬
‫ثرلی‪ ٞ‬از هٍروز را شػام داهؾجي اؿت‪.‬‬

‫{‪}61‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬

‫خشنت تجلّل ىُرهز از دِز غلهای نػاصش‬

‫ِلمػػای مّالػػػ در شػمػػت هػػٍروز کػجابٌػػای بؾػػیاری را هٍق ػجوعا بػطػػی‬
‫مؾػػج‪ٞٙ‬ا وبػطی ػعر کػجػػب طػػٍیـ بػػاب یػػا ٖمػػلی را در شػمػػت ثرلیػػ‪ ٞ‬از‬
‫ٓ‬
‫هٍروز موّ‪ٙ‬ع کػدى اهعا کي بػطی از اهٌا را طعمت ثان ث‪ٙ‬عیم می دارم‪:‬‬
‫ؾیز غبصالػظیظ ابب باز رذمو هللا می گًینص‪:‬‬
‫" بػػعون ثػدیػػع هللا ثّػػالی ب ػػای مؾػػلماهان دو ثػػا ِیػػع را مفػػػوع ‪ ٚ‬ػػار‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫دادى اؿت کي دران دو روز بػػای دِػاا ذکػػ و همػاز زمػُ میقػٍهع‪ .‬ان دو‬
‫ِبارثوع از‪ِ :‬یع ًٖػ و ِیع ‪ٚ‬ػبانا این دو ِیػع زػایگؼین اِیػاد زاًلیػت‬
‫ٓ‬
‫‪ٚ‬ػارگػٖجي اؿت و ِیعًای دیگػی را هیؼ مفػوع ‪ٚ‬ػار دادى اؿت کػي دران‬
‫بي ذکػ و ِبػادت می ػدازهػع‪ .‬ماهوػع‪ :‬روز زمّػيا روز ِػٖػي و ایػام ثفػػی٘‪.‬‬
‫اما هللا ِیعی را بي هػام ِیػع ثٍلػع مفػػوع ‪ٚ‬ػػار هػعادى اؿػت‪ .‬هػي هػٍروز وهػي‬
‫ٓ‬
‫مػػی د یػػامبػ ملسو هیلع هللا یلص و هػػي کؾػػی دیگػػػا بلکػػي بػػي بیػػان ادلػػيی ‪ ٚ‬ػػان و ؿػػوت‬
‫زف ػػن ثٍل ػػع از ب ػػعِتًای زعی ػػع در دی ػػن و ثف ػػبیي ب ػػي دق ػػموان هللاا‬
‫یٌٍدا هماری و‪ ...‬اؿت‪.‬‬
‫ٓ‬
‫ػػؽ بػػػ مؾػػلماهان وازػػب اؿػػت کػػي ایػػن ِمػػ‪ ٞ‬را ثػػػ همػػٍدى و از ان‬
‫ٓ‬
‫بػشغر باقوع و ًػ کؽ ان را اهرام دًع ها ؾوع قمارهع و هگغارهع چوػین‬
‫ٓ‬
‫رؿٍمی ظـ قٍد یا کاری هکووع کي مٍزب ثفػٍی٘ بػي ظػـ و هفػػ ان‬
‫قٍد یا کػاری در رادیػٍا روزهامػيًا یػا ثلٍیؼیػٍن هفػٍد کػي مظايػب ثمػٍر‬
‫کوػػع چوػػین ِملػػی مبػػاح اؿػػت‪ .‬در شػػعیح لػػصیس یػػامبػ ملسو هیلع هللا یلص میٖػمایػػع‪:‬‬
‫ٖیي َٖ ٌُ ٍَ َر هد»‪ً( :‬ػکؽ در دین ما چیػؼی‬ ‫یؽ ِ‬ ‫شعث ٖی ٔا ِمػها ًغا ما َل َ‬ ‫« َمن ٔا َ‬
‫ٓ‬
‫وارد کوعکي ازان هباقعا مػدود اؿت)‪.‬‬
‫{‪}61‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫یؽ َِ َل ِیي ا ُمػها َٖ ٌُ ٍَ َر هد»‪ً( :‬ػ کػؽ ِملػی‬
‫ٔ‬ ‫و میٖػمایع‪َ « :‬من َِ ِم َ‪َ َِ ٞ‬م ً َل َ‬
‫ٓ‬
‫اهرام دًع کي يب٘ دؿجٍر ما هباقعاان ِم‪ ٞ‬مػدود اؿػت)‪ .‬مؾػلم ایػن‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫شعیح را در کػجاب لصیس طٍد اوردى و بظاری هیؼان را بي لػٍرت مّلػ٘‬
‫‪74‬‬ ‫ٓ‬
‫اوردى اؿت‪.‬‬
‫ًمچو ػػین ی ػػامبػ ملسو هیلع هللا یلص ًوگ ػػامی ک ػػي در معیو ػػي ثف ػػػیٕ داق ػػجوع زف ػػن‬
‫هٍروز را کي اِػاب بي ث‪ٙ‬لیع ایػاهیان گػامی می داقجوع هٗی همٍدهع‪:‬‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫اهػػؽ بػػن مالػػک مػػی گٍیػػع‪َٚ « :‬ػػع َم َر ُؿػ ُ‬
‫اِ ملسو هیلع هللا یلص ال َم ِع َیوػ َػة َول ٌُػ ْػم َی ٍْ َمػ ِػان‬
‫ِ‬ ‫ػٍؿ ا‬
‫ِ‬
‫ٍن ِٖی ٌِ َما َٖ َ‪َ ٙ‬اؿ َما ًَ َغان ْال َی ٍْ َمػان َ‪ُ ٚ‬ػالٍا ُک اوػا َه ْل َّ ُػب ِٖی ٌِ َمػا ِٖػی ْال َر ِاً ِلی ِػةا‬ ‫َی ْل َّ ُب َ‬
‫ِ‬ ‫ُ ا ا ا ِ‬
‫اِ َ‪ْ ٚ‬ع َا ْب َػع َل ُک ْم ِبٌ َمػا َط ْی ًػػا ِم ْو ٌُمػاَ‬ ‫اِ َِ َل ْی ِي َو َؿ ال َم ِإ ان ا َ‬
‫اِ َللی ُ‬ ‫ِ‬ ‫َٖ َ‪َ ٙ‬اؿ َر ُؿٍؿ‬
‫ِ‬ ‫ْ ْ‬ ‫ْ‬
‫َی ٍْ َم َاال ْه َصی َو َی ٍْ َم ال ًِٗ ِػ»‪.‬‬
‫یّو ػػی‪« :‬رؿ ػػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص ( ػػؽ از ًر ػػػت از مک ػػي) ب ػػي معیو ػػي ثف ػػػیٕ‬
‫ٓ‬
‫اورده ػػع واً ػػالی معیو ػػي دارای دو روز بٍده ػػع[روز ه ػػٍروز و مٌػزػ ػان (یک ػػی‬
‫ٓ‬
‫دیگػػػ از اِیػػاد مرٍؿػػیان)] کػػي در ان دو بػػي بػػازی ػداطجػػي و قػػادی مػػی‬
‫کػدهعا رؿ ػ ػ ػ ػ ػ ػ ػ ػػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص ٖػمٍد‪ :‬ایػن دو روز چیؾػت؟ ِػػض کػدهػع‪ :‬مػا‬
‫در زمان زاًلیت در این دو روز بي بازی و قادی مػی ػػداطجیما رؿػٍؿ‬
‫ٓ‬
‫هللا ملسو هیلع هللا یلص ٖػمٍد‪ :‬هللا دو روز دیگػ را بي زای ان دو بػایجان ‪ٚ‬ػار دادى اؿػت‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫کػػي طیػػػ و هیکػػی دهیػػا و اطػػػت در ان دو ‪ ٚ‬ػػار دارد‪ :‬روز ِیػػع ‪ٚ‬ػبػػان و روز‬
‫ِیع ًٖػ‪.‬‬
‫ٔ‬ ‫ٓ‬
‫ًمچواهک ػ ػػي مف ػ ػػاًعى م ػ ػػی ق ػ ػػٍد رؿ ػ ػػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص ان دو ِی ػ ػػع را ثایی ػ ػػع‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫هٗػمٍدا و اهٌا را بػي شػاؿ طػٍد رًػا هکػػد ثػا يبػ٘ مّمػٍؿ بػي بػازی در ان‬

‫‪ -74‬مرمٍع ٖجاوی و م‪ٙ‬االت مجوٍِة (‪.)70/3‬‬

‫{‪}62‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ٓ‬
‫دو روز بشػدازدا بلکػي ٖػمػٍد‪ :‬هللا ان دو را بػایجػان بػا دو روز دیگػػ ِػٍض‬
‫کػػػدى اؿػػت‪ .‬و ثّػػٍین چیػػؼی بػػا چیػػؼ دیگػػػ ا‪ٚ‬جوػػا مػػی کوػػع کػػي مػػٍرد دوم‬
‫ثػػػ قػػٍدا چ ػػا کػػي امکػػان زمػػُ قػػعن مػػٍرد ثٍّیوػػی بػػا قػػیء ثّػػٍین‬
‫قػػعى وزػػٍد هػػعارد و بػػعین ِلػػت لٗػػٌ ثبػػعی‪ ٞ‬و ثّػػٍین(در زبػػان ِػػػب)‬
‫ٓ‬
‫اؿػػجّماؿ همػػی قػػٍد مگػػػ اهکػػي زمػػُ بػػین دو چیػػؼ ثػػػ گػٗجػػي قػػٍد‪ .‬ػػؽ‬
‫َ‬
‫اِ َ‪ٚ‬ػ ْػع َا ْبػ َػعل ُک ْم ِب ٌِ َمػػا َط ْیػ ًػػا‬
‫ایػػن ‪ٚ‬ػػٍؿ رؿػػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص کػػي مػػی ٖػمایػػع‪ِ « :‬إ ان ا َ‬
‫ِم ْو ٌُ َما» ا‪ٚ‬جوا می کوع کي از زمُ بین (هٍروز و مٌػزان)با دو ِیع ‪ٚ‬ػبػان‬
‫ٓ‬
‫و ًٖػ و اهرام ًمؼمان اهٌا طٍدداری قٍد‪.‬‬
‫بوػػابػاین ثرلیػػ‪ ٞ‬از اِیػػاد و مػاؿػػمات و مواؿػػبات مظجلٗػػی کػػي امػػػوزى‬
‫قایُ قػعى اؿػت ًمگػی شػػام و بػعِت ًؾػجوع‪ .‬از زملػي روز ثٍلػع یػا روز‬
‫ٓ‬
‫مادر و یا عر و یا روز درطجکاری وهٍروز و امداؿ اهٌا‪...‬‬
‫در همن رٖجار و ِادات مػدم ِػبؾجان ویا مػدم أٖاهؾجان ویا ایػػان‬
‫م و شرت قػِی بػای مؾلماهان هیؾجوعا و کؾػی هبایػع بػي ث‪ٙ‬لیػع از‬
‫اٖػػاد یػػا ؿػػػزمیوی بشػػػدازدا برػػؼ اثبػػاع از کػجػػاب و ؿػػوت و قػػظك رؿػػٍؿ‬
‫هللا ملسو هیلع هللا یلصا و ًػکؽ یا ًػ کفٍری بػ راى کػجاب و ؿػوت ‪ٚ‬ػػار داقػت م‪ٙ‬بػٍؿ‬
‫اؿػػت و در ٓیػػػ ایومػػٍرت مػػا هبایػػع بػػي ِػػادات مػدمػػان یػػک کفػػٍر چفػػم‬
‫ٓ‬
‫بیاهعازیم و اهٌا را م طٍب و بع بعاهیم!‬
‫ط لي اهکي‪ :‬م و مّیار ‪ٚ‬ػان و اشادیح لصیس هبٍی ًؾػجوع هػي‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫ٓ‬
‫چیػؼ دیگػػیا و چػػٍن در ‪ٚ‬ػػان و ؿػػوت هبػٍی ًػػیچ دلیلػی بػػػ زػٍاز اهرػػام‬
‫مػاؿػمات مظجلػػٕ برػػؼ دو ِیػع ‪ٚ‬ػبػػان و رموػػان وزػٍد هػػعاردا لػػغا اهرػػام‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫ان مػاؿػػمات بػػعِت و شػػام ًؾػػجوع و کؾػػی کػػي اهٌػػا را زػػؼو دیػػن بفػػمارد‬
‫مػثکب کػٗػ می قٍد‪ .‬اهجٌیا با اهعکی اهاٖات‬
‫{‪}63‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ؾیز دمحم ـالد بب ٓغثیمیب می گًیص‪:‬‬
‫ثبػیک گػٗجن ِیع بي اهان(کػٗار) چػي بػا ٖػػد مؾػلمان ًمکػار باقػوع یػا‬
‫هباقوع؛ شػام اؿت‪ .‬شجی اگػ اِیادقان را بػي مػا ثبػیػک گػٗجوػع مػا هبایػع‬
‫ٓ‬
‫زػػٍاب ثبػیکقػػان را بػػعًیم؛ چ ػػا کػػي از اِیػػاد مػػا هیؾػػت و ِیػػع انًػػا‬
‫ٔ‬
‫ِیػػعی اؿػػت کػػي مػػٍرد ثاییػػع هللا ثّػػالی هیؾػػتا چػػا کػػي ایػػن ِیػػعًا یػػا در‬
‫دینقػػان هبػػٍدى لػػغا بػػعِت اؿػػت و یػػا مفػػػوع بػػٍدى و بػػي وؿػػیلي دیػػن‬
‫ٓ‬
‫اؿ ػ م کػػي هللا ثّػػالی دمحم ملسو هیلع هللا یلص را بػػا ان ب ػػای ثمػػام بوػػعگان مبّػػٍث کػػػدىا‬
‫موؾٍخ گػدیعى اؿت‪.‬‬
‫اإلؿ ػ ِم ِد ًیوػػا‬ ‫و در ایػػن رابًػػي هللا ثّػػالی میٖػمایػػع‪َ { :‬و َمػ ْػن َی ْب َجػػْ َٓ ْیػ َػػ ْ‬
‫ِ‬
‫ٓ‬ ‫ْ‬ ‫ٓ‬
‫َٖ َل ْن ُی ْ‪َ ٙ‬ب َ‪ِ ٞ‬م ْو ُي َو ًُ ٍَ ِٖی اال ِط َػ ِة ِم َن ال َظ ِاؿ ِػ َین}(اؿ ِمػان‪.)74/‬‬
‫یّوی‪ً« :‬ػ کؽ زؼ اؿ م دیوػی بػػای طػٍد اهجظػاب کوػع از او غیػٖجػي‬
‫ٓ‬
‫هظٍاًع قع و او در اطػت از زیانکاران اؿت»‪.‬‬
‫بي این ثػثیب بػای ٖػد مؾػلمان ازابػت دٍِتقػان بػي ایػن مواؿػبت‬
‫ٓ‬
‫شػام اؿت چٍن این ِم‪ ٞ‬از ثبػیک گػٗجن بي انًا بؼرگػجػ اؿت چػا کػي‬
‫ٓ‬
‫مفػػارکت بػػا انًػػا [در ایػػن ِمػػ‪ ٞ‬هازػػایؼ] اؿػػت و ًػػم چوػػین بػػػ مؾػػلمان‬
‫ثفػػبیي بػػي کػٗػػار در بػگػػغارکػدن زلؾػػات بػػي ایػػن مواؿػػبتًا یػػا رد و بػػعؿ‬
‫کػػػدن ًػػعایا یػػا ثٍزیػػُ شلػػٍاا ٓػػغا دادنا ثًّیػػ‪ ٞ‬کػػػدن کارًػػا و‪ ...‬ش ػػام‬
‫اؿػػتا بػػي دلیػػ‪ ٞ‬ایػػن کػي یػػامبػ هللا ملسو هیلع هللا یلص میٖػمایػػع‪َ « :‬مػػن َث َفػ اػب َي ِب َ‪ٙ‬ػ ٍػٍم َٖ ٌُػ َػٍ‬
‫ٓ‬
‫ِم ُوٌم»‪ً( :‬ػکؽ طٍدرابي ‪ٍٚ‬می ثفبیي کوع ازانًا اؿت)‪.‬‬

‫{‪}64‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ٓ‬
‫شجػػی چػػي بؾػػا کػػي انًػػا را بػػي يمػػُ بػػی اهػػعازد ثػػا ٖػلػػت را ٓویمػػت‬
‫بفمارهع و هّٗا را بي ذلت بکفاهوعا ًػ کؽ چیؼی از این گٍهي اِمػاؿ‬
‫را اهرام دًع گواًکاراؿت ٖػ‪ٚ‬ی هعارد کي بػي طػاٍػ ؿػازشا دوؿػجیا از‬
‫روی قػم یا دیگػ اؿباب باقع‪ .‬چٍن این ؿازش با کػٗار در دین اؿػت و‬
‫از اؿباب ث‪ٍٙ‬یت روشػی کػٗػار اؿػت و مٍزػب اٖجظػار کػػدن بػي دینقػان‬
‫میگػدد‪.‬‬
‫ٓ‬
‫از هللا میطػػٍاًیم کػػي مؾػػلماهان و دینقػػان را ِػػؼت دًػػعا بػػي انًػػا‬
‫ثٍٖیػػ٘ خبػػات در دیػػن و یػػاری ِلیػػي دقموانقػػان را ِوایػػت ٖػمایػػع کػػي او‬
‫‪75‬‬
‫‪ٍٚ‬ی و ِؼیؼ اؿت‪.‬‬
‫ؾیز دمحم ـالد منحص می گًیص‪:‬‬
‫ایبوع بٍدن بي دین اؿ م بػ دو ِومػ بؾیار مٌم ‪ٚ‬ػار گػٖجي اؿت‪:‬‬
‫‪ ‬غیػٖجن واياِت کػدن از ٖػمایفات قارع‪.‬‬
‫ٓ‬
‫‪ ‬موکػ ػػػ قػ ػػعن ورد کػ ػػػدن وکػ ػػاٖػ قػ ػػعن بػ ػػي ائػ ػػین وِ‪ٙ‬ائػ ػػع بايػ ػػ‪ٞ‬‬
‫وهادرؿت‪.‬‬
‫ٓ‬ ‫ٔ‬ ‫ٓ‬
‫واز اهرػػایػػی کػػي اِیػػادی ماهوػػع‪ِ :‬یػػع هػػٍروز وکػیؾػػمؽ وٓیػػػى از ائػػین‬
‫ٓ‬
‫وم‪ٙ‬عؿات ٓیػ اؿ می بفمار می ایع وازب اؿت ًػ ٖػد مؾلمان موکػ‬
‫این هٍع ِیعًا باقع وِلیػي ایػن ِیػع ًػا مبػارزات زػعی اهرػام دًػعا زیػػا‬
‫زفػػن گػػػٖجن وقػػاد بػػٍدن بػػي ایػػن هػػٍع ِیػػعًا ماهوػػع ایوؾػػت کػػي قػػظك‬
‫ٓ‬
‫اهٌا را غیػٖجي باقع در شالیکي در دین اؿ م دو ِیع بیفجػ وزٍد هعارد‬
‫ٔ‬ ‫ٓ‬
‫واهٌػػم ِیػػع ًٖػػػ و‪ٚ‬ػبػػان ًماهگٍهػػي کػػي در شػػعیدی کػػي ابػػٍ داود (‪)0023‬‬

‫‪ -75‬قیض ابن ِدیمین‪ -‬مرمٍع ٖجاوای و رؿائ‪.)33/2(ٞ‬‬

‫{‪}65‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫وهؾػػائی (‪ )0445‬از رؿػػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص روایػػت کػػػدى اهػػع کػػي ٖػمػػٍدى اؿػػت ‪:‬‬
‫َ‬ ‫ْ‬
‫اِ ملسو هیلع هللا یلص ال َم ِع َیوػ َػة َول ٌُػ ْػم َی ٍْ َمػ ِػان‬ ‫ُ‬ ‫َ َ َ‬
‫ػؽ رهػػی هللا ِوػػي ‪ٚ‬ػػاؿ ‪ٚ‬ػ ِػع ْ َم َر ُؿػػٍؿ ا ِ‬ ‫ٍ‬ ‫" َِػ ْػن َا َهػ‬
‫ْ‬ ‫ُ‬ ‫َی ْل َّ ُبػ َ‬
‫ػٍن ِٖی ٌِ َمػػاا َٖ َ‪ٙ‬ػ َػاؿ ‪َ :‬مػػا ًَػ َػغ ِان ال َی ٍْ َمػ ِػان ؟ َ‪ٚ‬ػػالٍا ‪ُ :‬ک اوػػا َهل َّػ ُػب ِٖی ٌِ َمػػا ِٖػػی‬
‫َ‬ ‫ْ‬
‫اِ َ‪ٚ‬ػ ْػع َا ْبػ َػعل ُک ْم ِب ٌِ َمػػا َط ْیػ ًػػا ِم ْو ٌُ َم ػا ‪:‬‬ ‫اِ ملسو هیلع هللا یلص ‪ِ « :‬إ ان ا َ‬ ‫ُ‬ ‫َ َ‬
‫ال َر ِاً ِل ایػ ِػة ‪َٙ ٖ .‬ػػاؿ َر ُؿػػٍؿ ا ِ‬
‫ْ ْ‬ ‫َْ‬
‫‪76‬‬
‫َی ٍْ َم اال ْه َصی ا َو َی ٍْ َم ال ًِٗ ِػ»‪.‬‬
‫ٔ‬
‫یّوی‪« :‬زماهیکي رؿٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص وارد معیوي قػعهع مفػاًعى کػدهػع اًػ‪ٞ‬‬
‫ٓ‬
‫معیو ػػي دو روز در ؿ ػػاؿ را بّو ػػٍان ِی ػػع اِػ ػ م ک ػػػدى اه ػػع ودر ان زف ػػن‬
‫ٓ‬
‫ومػاؿم بػگغاری می کووع کي از ان ػؿیع وگػٗجوػع ایػن روزی اؿػت کػي مػا‬
‫ٓ‬
‫در ان زفن می گیػیم»‪.‬‬
‫رؿٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص ٖػمٍدهػع‪ " :‬ػوردگػار دو روز بٌجػػی را بػایجػان ‪ٚ‬ػػار دادى‬
‫ٓ‬
‫اؿت واهٌم ِیع ًٖػ و‪ٚ‬ػبان اؿت"‪.‬‬
‫وطمًده اػ ‪:‬‬ ‫ٔ‬ ‫ؾیز ابب خبطیب‬
‫«ال یرػٍز االشجٗػػاؿ باالِیػاد المبجعِػػة کّیػع المػػی د للومػاریا وِیػػع‬
‫ٔ‬ ‫ٔ‬
‫الویػوز والمٌػزانا وکغا ما اشعخػي المؾػلمٍن کػالمی د ٖػی ربیػُ االوؿا‬
‫ٔ‬
‫وِیػػع اإلؿػػاء ٖػػی رزػػب وهصػػٍ ذلػػکا وال یرػػٍز اال کػػ‪ ٞ‬مػػن ذلػػک الًّػػام‬
‫ٔ‬ ‫ٔ‬ ‫ٔ‬
‫الػػغی اِػػعى الومػػاری او المفػػػکٍن ٖػػی مٍؿػػم اِیػػادًم ا وال ثرػػٍز إزابػػة‬
‫ٔ‬ ‫ٔ‬
‫دِػٍثٌم ِوػع االشجٗػػاؿ بجلػک االِیػاد ا وذلػػک الن إزػابجٌم ثفػریُ لٌػػم‬
‫ػببا ٖػػی اهظػػعاع الرٌلػػة‬ ‫ا وإ‪ ٚ‬ػػار لٌػػم ِلػػی ثلػػک البػػعع ا ویکػػٍن ًػػغا ؿػ ً‬
‫‪77‬‬ ‫ٔ‬ ‫ٔ ٔ‬
‫بغلکا واِج‪ٙ‬ادًم اهي ال باس بيا وهللا اِلم"‪.‬‬

‫ٔ‬
‫‪ -76‬ولصصي اال لباهی ٖی الؾلؾلة المصیصة (‪.)1110‬‬
‫‪" -77‬اللالا المکین من ٖجاوی ابن زبػین" (ص ‪.)16‬‬
‫{‪}66‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫یّو ػ ػػی‪« :‬زف ػ ػػن گ ػ ػػػٖجن ب ػ ػػي ِی ػ ػػع ب ػ ػػعِجگػایان ماهو ػ ػػع ِی ػ ػػع هم ػ ػػاری‬
‫(مؾػیصیان) وِیػػع هػػٍروز وًمچوػػین زفػػن ًػػایػػی ماهوػػع مٍلػػٍد یػػامبػ کػػي‬
‫ٓ‬
‫در ربیػػُ االوؿ اهرػػام مػػی گیػػػد وزفػػن اؿ ػػاء ومّ ػػاج وماهوػػع ان زػػایؼ‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬ ‫ٔ‬
‫هبٍدى ویکی از امٍر هٍاوری در دین بفمار می ایع‪.‬‬
‫وز ػػایؼ هیؾ ػػت ق ػػظك از ٓ ػػغاًایػػی ک ػػي هم ػػاری (مؾ ػػیصیان) وکػٗ ػػار‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫ومفػػػکین بػػي ‪ٚ‬مػػع زفػػن در ان روز امػػادى کػػػدى اهػػع بظػػٍرد وًمچوػػین‬
‫ٓ‬
‫زایؼ هیؾػت در ان مػاؿػم قػػکت کوػع بػػای ایوکػي ػغیػٖجن دِػٍت قػان‬
‫ٔ‬
‫دلگػمػػی بػایفػػان طٍاًػػع بػػٍد وًمچوػػین ثائیػػعی بػػاین هػػٍع مػاؿػػم قػػان‬
‫ومػ ػػعرکی طٍاًػ ػػع بػ ػػٍد ب ػ ػػای بػطػ ػػی ًػ ػػایػػی کػ ػػي مّلٍمػ ػػات قػ ػػػِی هعارهػ ػػع‬
‫وهعاهؾجي بي اؿجواد بي شوٍر ٖ ن قظك ایفان هیؼ شاهػ قٍهع»‪.‬‬
‫ؾززیز ـززالد وززًزان در کػجػػاب‪ :‬إِاهػػة المؾػػجّٗع بفػػػح ‪ٝ‬ػجػػاب الجٍشّػػع‬
‫(ص‪ )205‬بي قعت ثرلی‪ ٞ‬از روز هٍروز را رد همٍدى اؿت‪.‬‬
‫در ز ززا "المًػ ززًغ الفقيُز ز " (‪ 7/33‬ززو نًؾز ز و خمػ ززی از‬
‫غ ما ًی می باؾص نًؾ و انص‪:‬‬
‫زائؼ هیؾت مفابٌت با کػٗار در ِیػع ًػای قػانا چواهچػي در شػعیح‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫ام ػػعى ک ػػي‪« :‬کؾ ػػیکي مف ػػابٌت ب ػػا ‪ ٚ‬ػػٍمی میکو ػػع ػػؽ وی از زمل ػػي اهٌ ػػا‬
‫مصؾٍب میفٍد»‪.‬‬
‫ػػؽ مّوػػی ایػػن شػػعیح موػػُ مؾػػلماهان از اقػػجػا ومصٗػػ‪ ٞ‬گػػػٖجن در‬
‫ثمام ِیعًای کػٗار اؿت‪.‬‬

‫{‪}67‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ناـط بب غبص هللا بب غ ٍ القفاري می گًیص‪:‬‬
‫‪78‬‬
‫هٍروز ِیع مرٍؿی ًاؿت‪.‬‬
‫ؾیز غبصالػظیظ راخری در کػجػاب قػػح الّ‪ّٙ‬ػعة الًصاوِػة هیػؼ دال ئػ‪ٞ‬‬
‫ٓ‬
‫مصکمی را بػ رد هٍروز اوردى اؿت‪.‬‬
‫ؾیز مقبع بب ىاد الًادغی می گًیص‪:‬‬
‫ِیػػع هػػٍروزا ِیػػع مرػػٍس وِیػػع دولػػت راٖوػػی ًػػا مػػی باقػػعا وِیػػع‬
‫‪81‬‬ ‫ٓ‬
‫کؾاهی اؿت کي در اثـ زٌوم ًؾجوع‪.‬‬
‫ي‬
‫غبص هللا بب غبص الػظَظ بب اذمص ال ًَحط ٓمی ٓگًیص‪:‬‬
‫ثرلی‪ ٞ‬از هٍروز ِیع مرٍؿی ًا بٍدى کي در ان اثػـ ًػا را روقػن مػی‬
‫‪80‬‬
‫کػدهع‪...‬‬
‫مؤلف ز ا ‪ :‬ماذا تػط غب ذظ هللا نًؾ و اػ و‪:‬‬
‫مؾلماهان ِیعی بي اؿم هٍروز ومٌػزان وثرلیػ‪ ٞ‬از روز قػٌادت ِمػػ‬
‫رهی هللا ِوي را همی قواؿوعا واین ِیع ًا ِیع مرٍؿیت می باقع‪.‬‬
‫مؤلف ز ا مًػًغ الطد غ ٌ الفًوُ می نًیغص و‪:‬‬
‫ِیػ ػػع هػ ػػٍروز وِیػ ػػع ًٓػ ػػاس وِیػ ػػع مػ ػػی د مؾػ ػػیس؛ ِیػ ػػعًای همػ ػػاری‬
‫ومرٍس می باقوع‪.‬‬
‫ویکی از غ ما مػاـط می گًیص‪:‬‬
‫از مٗاؿع دیگػی هٍروزا ؿػودن اقّار قػکی اؿت‪.‬‬

‫‪(ٔ -78‬الٍؿ مغًب الفّّة اإلمامّة اإلخوُ ِفػِة ِػض وه‪ٙ‬ع ‪.)75‬‬
‫‪( -81‬اإللصاد الظمّوُ ُٖ ٔارض الصػمّن‪.)151‬‬
‫‪( -80‬البعع الصٍلّة‪.)273‬‬
‫{‪}68‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ؿػظوان قػػکُ و کػٗػػي کػي بػا مٍؿػّ‪ِ ُٙ‬کرػا قػٍد ؿػظن بػي کرػامُ‬
‫کفع؟!‬
‫ٓ‬
‫آلب اًوگ ًاِػػُ کػي ًوػموػعان مػُ ؿػػاِوع مملػٍ از ٖؾػ٘ و ٖؾػاد و‬
‫ٓ‬
‫ثفٍِ٘ بي ان مُ باقعا ماهوع ؿظن از ِفػ٘ و ِاقػ‪ُٙ‬ا ولػٕ رطؾػار‬
‫و ‪ٚ‬ع و ‪ٚ‬امت زنا و زلٕ ِار و زام قػاب و ّٓػى ‪......‬‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫لّکن ٖػاثػ از انا بّوُ طٍاهوعى ًا رٖجي و اًوگ ًاِػػُ کي ؿظوان‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫قػکُ و کػٗػي در ان مٍزٍد اؿت مُ ؿػاِوعا بًٍر مداؿ چوع بّت اهػا‬
‫ذکػ مُ هماِم‪:‬‬
‫ػط ًه ب نص وطَزاد زطدم غ ٍ ؾُط سصا را َاد طدم‬
‫غ ٍ ؾُط سصا َا ؾاه مطدان دل ناؾاد مارا ؾادگطدان‬
‫گؽًد ار دو غالم بو َک اؾار تًػ‬
‫بو ار ما چو درنگ اػ َا غ ٍ مصد‬
‫سصابًد َارپ طان ن يصارپ ػشٍ مصدگارپ‬
‫غم طدم بو زَارپ ىاي ؾمالٍ‬
‫ٓ‬ ‫ػطپ ؽ و ؾًم بُظار نمٍ ؾًم‪.‬‬
‫معد طٍاؿجن از بوعى ای ِػازؼي کػي ثػٍان و ‪ٚ‬ػعرت وبػػاوردى ؿػاطجن‬
‫چّػؼي را هػعارد زػاِؼ هّؾػتا ػؽ چػي رؿػع بػي مػػدی کػي از دهّػا رٖجػي و‬
‫ٓ‬
‫اِمػالـ از ان ‪ًٚ‬ػُ قػعى اؿػت‪ِ .‬گاهػي مػعدگار بوػعى هللا هلالج لج اؿػتا و‬
‫ًمچوان ‪ٚ‬ؾم طٍردن بي ّٓػ از هللا هلالج لج قػ اؿت‪ .‬از اِن ‪ٚ‬بّػ‪ ٞ‬اقػّار‬
‫ٓ‬
‫در بؾػّاري اًوػگ ًػاي ًوػموػعان مٍزػٍد اؿػت‪ .‬بػي ابّػات ذِػ‪ ٞ‬د‪ٚ‬ػت‬
‫کوّع کي چي گ‪ ٞ‬اٖفاهُ مُ کوع‪:‬‬
‫روز هٍروز اؿت ِاران زوعى باال مّفٍد‬
‫{‪}69‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫از کػامات ؿظُ زان کٍر بّوا مُ قٍد‬
‫ٓ‬
‫ليزضا اول اَنکزو‪ :‬ثرلّػ‪ ٞ‬روز هػٍروز از ِّػع ًػاي مرٍؿػّان اثػـ‬
‫ٓ‬
‫ػؿت اؿت وثرلّ‪ ٞ‬ان بػاي مؾلماهان زاِؼ هّؾت‪.‬‬
‫دوم‪ :‬بػاال همػٍدن زوػعى طػٍد ِػک بػعِت و ِمػ‪ ٞ‬طػاٖػاثُ اؿػت کػي‬
‫ًّچگٍهي مفػوِّت در اؿ م هعاردا و مظػالٕ بػا قػػِّت ٓػػاي دمحمي‬
‫ملسو هیلع هللا یلص مّباقعا شجُ بّوُ ًا طّػ و بػکت ؿاؿ زاري را هَػ بػي ؿػظجُ و‬
‫ٓ‬
‫اؿػاهُ بلوػع قػعن زوػعى مػػثبى مػُ داهوػعا کػي اِػن ِ‪ّٙ‬ػعى اهؾػان را در‬
‫قػ اکبػ داط‪ ٞ‬مّؾازد‪.‬‬
‫ػًم‪ :‬قٗا و مػض از يػؼ هللا هلالج لج اؿت و ًّچ بوعى اطجّار و ثٍاهاِػػُ‬
‫در اِػن شمػي هػعاردا چػي رؿػع بػي ‪ٚ‬بػػي کػي طّػالُ و دروغ باٖجػي قػعى‬
‫ٓ‬
‫اؿػتا ٖػه ًػا اگػػ ِلػُ رهػُ هللا ِوػي در اهرػا مػعٍٖن ًػم باقػعا قػٗا‬
‫دادن مػػِن و بّوػا ؿػاطجن کػٍر ٖ‪ٙ‬ػى بعؿػت هللا ‪ٚ‬ػادر وثٍاهاؿػتا‬
‫ٓ‬
‫ومػدى ًا چي هبُ باقع وِا ولُا و ِػاًػمظلٍ‪ُٚ‬ا اطجّػار و ثٍاهػاِػػُ ان را‬
‫ٓ‬
‫هعارهػع‪ .‬زِػػا ِمػ‪ ٞ‬اهػان از دهّػا ‪ًٚ‬ػُ گػدِػعى اؿػتا و اگػػ زهػعى ًػم مػُ‬
‫ٓ‬
‫بٍدهع اِوکار از ثٍان و اطجّار اهٌا بّػون اؿت‪.‬‬
‫بززو ىمززیب تطتی ز اػ ز اد گطامززی مززا دًىانززص د ز ززًر دمحم اػززماغیع‬
‫لبیز "ب شززی" ذفظززو هللا در شػمػػت از ثرلیػػ‪ ٞ‬هػػٍروزا رؿػػالي ای دارهػػع‬
‫بي ِوٍان‪« :‬هٍروزا در اهعیفي ای ًٍا وطیاؿ»ا کي در این کػجاب ذًبػی‬
‫بي بؾیاری از قبٌات مرٍزین اؿض ِلمی ارایي ٖػمٍدى اؿت‪.‬‬

‫{‪}71‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫اػز ز اد طیز ز هللا معی ززع در ز ززا ‪ 99(« :‬ػ ززًال وخ ززًا درب ززاره‬
‫غقیصه» می نًیغص‪:‬‬
‫بػعِت در بػػػ هامػػي ًػػاي طٍقػػُ ماهوػػعا ثرلّػػ‪ ٞ‬روز مػػادرا روز مّلػػما‬
‫ؿالگػى اي ايٗاؿ و اٖػوطجن قمُا ؿالگػى اي ِػوؿػُا میٌمػاهُ قػب‬
‫ٓ‬
‫قفم ثٍلع يٗ‪ٞ‬ا ثرلّ‪ ٞ‬روز هٍروز و امػادى کػػدن ًٗػت مّػٍىا مّلػي اي‬
‫دِگچػػيا مّلػػي اي قػػب ب ػػاتا ظػػجن ب ػػهذ و شبٍبػػات در روز ِاقػػٍراا‬
‫اؿت‪.‬‬
‫مًالنا دمحم غمط نقؽبنصي محصدي می گًیص‪:‬‬
‫ثَّػػّم ه ػػٍروز و مٌػز ػان را قػػػِّت م‪ٙ‬عؿ ػػي کػٗ ػػػ گػٗجػػي اؿ ػػت‪ .‬باِػػع‬
‫مجٍزي قعت از ٖػػط موػُ در ٓلػٍ بػي ثَّػّم ّٓػػ هللا ثَّػّم روز طٍقػُ‬
‫‪81‬‬
‫مرٍس و کػٗار را قػِّت کػٗػ ٖػمٍدى اؿت‪.‬‬
‫س ـو و اوا غ ما اىع ػن ایطان‪:‬‬
‫اما در مٍرد ؿٗػى ًٗت ؿّن؛ اِن رؿم زؼو رؿٍم مؾػلماهان هّؾػت‬
‫و بلکػػي زػػؼو رؿػػٍمات ّٓػمؾػػلماهان اؿػػت و لػػغا زػػاِؼ هّؾػػتا طمٍلػػا‬
‫کي اهعاطجن اِن ؿٗػى بمواؿبت ِّع هٍروز مرٍؿّان اؿت و لغا ّػػوي‬
‫ٓ‬
‫از رؿػٍمات اهٌػا بػػاي مؾػلماهان زػاِؼ هّؾػت‪ .‬بًػٍر کلػُ مواؿػبات ؿػاؿ‬
‫زعِػ ػػع اِػاهػ ػػُ از زملػ ػػي چٌارقػ ػػوبي ؿػ ػػٍري و ِّػ ػػع هػ ػػٍروز و ؿػ ػػّؼدى بػ ػػعر‬
‫ٓ‬
‫ًّچّػػک از اِّػػاد ِػػا مواؿػػبات اؿػ مُ و مؾػػلماهان هّؾػػت و بػگػؼاري ان‬
‫رؿٍمات و اِّاد شػػام اؿػت طمٍلػا بػگػغاري مػاؿػم چٌارقػوبي ؿػٍري‬

‫قمفّػ ُب ّػان بػ اقػا و بعِات دوران(ص‪.)020:‬‬

‫ِ‬ ‫‪-81‬‬
‫{‪}71‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫کػػي هػػي ثوٌػػا زػػؼو رؿػػمات مرٍؿػػّان اؿػػت بلکػػي اهٌػػا ِّوػػُ زرثفػػجّان اهػػا‬
‫ٓ‬
‫ِکُ از قّائػ دِوُ طٍد مُ داهوع و لغا بػگغاري ان شػام اؿت‪.‬‬
‫ونیززظ غ مززا غفززط ذنفززی‪ :‬چززًن ؾززیز غبززصالر در و ززاو ذقانیززو‬
‫ومف ززی وطی ززص ذنف ززی در و ززاو وطیصی ززو و ؾ ززیز مف ززی تق ززی غثم ززانی در‬
‫و زاو غثمزانی و مف ززی سزصا نظززط در و زاو زاىزصان ا ززع بزط ترزطیم‬
‫تح یع از روز نًروز ىغ نص‪.‬‬
‫مطاخػو ؾًد بو ز ذیع‪:‬‬
‫ٔ‬
‫‪ ‬ابٍ ِبع هللا دمحم بن وهػاح بػن بؼِػُ المػواهػُ (المجػٍَٖ ‪ً175 :‬ػػ)‬
‫در کػجاب‪ :‬البعع‪.‬‬
‫ٔ‬
‫‪ ‬قیض راقع در کػجاب‪ :‬البٌائّة الوالة‪ ...‬هفاثٌا واهصػاٖاثٌا‪.‬‬
‫‪ ‬قیض ؿٗػ الصٍالی در الج‪ٜ‬ػّٗػ وهٍابًي لؾٗػ الصٍالُ‪.‬‬
‫ٔ‬
‫‪ِ ‬لُ بن هإِ الفصٍد در کػجاب المٗم‪ ُٖ ٞ‬اش‪ٜ‬ام الٌرػة‪.‬‬
‫‪ٖ ‬ظػ الصؾن العًلٍي در کػجاب قػح ؿون ابن مازي‪.‬‬
‫ٔ‬
‫ػػِم ُمفػ َػار ِ‪ٝ‬ة ال ُ‪ٜ‬ػ اٗػ ِػار ِمػ ْػن اًػ ِػ‪ٞ‬‬
‫ػاب َ ثصػ ِ‬ ‫‪ ‬قػػیض وائػػ‪ ٞ‬در کػجػػاب‪ٝ :‬ػجػ ُ‬
‫ٔ‬ ‫ُْ ْ َ ٔ‬
‫ثٌوو ِج ٌِ ْم َبٌا‪.‬‬
‫ِّاد ًِ ْم او ِ‬
‫ّن ُٖ ا ِ‬ ‫جاب والمف ِػِ‪ٝ‬‬
‫ال ِ‪ٜ‬ػ ِ‬
‫ٔ‬
‫‪ ‬هال ػػػ ب ػػن ِب ػػع هللا ب ػػن ِل ػػُ ال‪ ٗٙ‬ػػاري در کػج ػػاب ال ػػٍؿ م ػػغًب‬
‫الفّّة اإلمامّة اإلخوُ ِفػِة ِػض وه‪ٙ‬ع ‪.‬‬

‫{‪}72‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬

‫اجهاع غلهای افغاىظتان ةش تدیشِم تجلّیل از رهز‬

‫ىُرهز‬
‫امػػام ابػػن ‪ٚ‬ػػّم رشمػػي هللا درشالّ‪ٜ‬ػػي لػػٗت ِلمػػاء ربػػاهُ را مػػُ همػػٍد‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫ٖػمٍدهع‪ٝ :‬ي اهان(ِلماء ربػاهُ) در زمػّن بػي موؼلػي ؿػجارى گػان در اؿػمان‬
‫ٓ‬
‫ًؾجوع بٍؿیلي اهان مػدم شیػػان و ػیفػان از ثػاریکی ًػا ی زٌػ‪ ٞ‬و کػٗػػ‬
‫راى ً ػػعایت را میابو ػػع وم ػػػدم ب ػػي ایف ػػان ه ػػػورت داره ػػع شج ػػی ازط ػػٍردهی‬
‫‪82‬‬
‫وهٍقیعهی قان ًم شازت بیفجػ دارهع مػدم بي ِلماء رباهُ‪.‬‬
‫در أٖاهؾػػجان بػػا وزػػٍدی کػػي ؿػػالٌای مجمػػادی بوػػام مػػغًب ويػی‪ٙ‬ػػت‬
‫ٓ‬
‫مػػػدم را ٖػیػػب دادى اهػػعا وبؾػػیاری از اهٌػػا دوکػػان بػػاز کػػػدى اهػػعا وب ػػای‬
‫ٓ‬
‫ایوکػػي چٌػػػى ِلمػػای ش‪ٙ‬ػػاهی را ثظػیػػب همایوػػعا اهٌػػا را ال‪ٙ‬ػػاب وبػچؾ ػ‬
‫ٓ‬
‫ً ػػای مظجلٗ ػػی م ػػی زهو ػػع؛ ب ػػا اهٌ ػػما ِلم ػػای ش‪ ٙ‬ػػاهی دؿ ػػت از مب ػػارزى ب ػػػ‬
‫هعاقػػجيا و زهػػعگی طػػٍیـ را در ایػػن مؾػػیػ و‪ٚ‬ػػٕ همػػٍدى اهػػعا اگػچػػي در‬
‫ایػػن مؾػػیػ ثٌمػػت ًػػای هػػاروایػػی را هدارقػػان مػػی کووػػعا و دؿػػت بػػػ ثػػػور‬
‫قػػان مػػی زهوػػع‪ .‬در ایززب بر ز بطسززی از ان غ مززا را یززاداور سززًاىم‬
‫طد‪ .‬باذن هللا‬
‫يالیتکاتل‪:‬‬
‫ٓ‬
‫قػػیض ال‪ ٙ‬ػػان ِبعالؾ ػ م "ِابػػع"ا اؿػػجاد ِبػػعالَاًػ"داِی"ا اؿػػجاد‬
‫دمحم مّػػػوؼ راؿػػض شٌَٗػػم هللاا وٓیػػػى از ِلمػػای زیػػعا ٖجػػٍی دادهػػع کػػي‬

‫‪( -82‬إِ م المٍ‪ّّٚ‬ن)‪.‬‬

‫{‪}73‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ثرلیػ‪ ٞ‬از هػػٍروز شػػام بػٍدى ٓوان ِیػػع مرٍؿػػی ًػػا مػی باقػػعا وایػػن کفػػٍر‬
‫‪83‬‬
‫اؿ می اؿتا هبایع در یک کفٍر اؿ می از اِیادکػٗار ثرلی‪ ٞ‬قٍد‪.‬‬
‫اؿجاد ِبعالَاًػ داِی خبجي هللا می گٍیع‪:‬‬
‫درکفٍرًاي دِگػي ِّعًاي ‪ٚ‬عِمُ ماهوع ِّع هػٍروزا ِّػع کػِؾػمؽ‬
‫و ؿاِػ ِّعًاي ‪ٚ‬عِمُ وزٍد داقت کػي مجاؿػٗاهي مؾػلماهان اِػن ِّػعًا‬
‫ٓ‬
‫را در بّوػػُ از کفػػٍرًا ثرلّػػ‪ ٞ‬مػػُ کووػػعا واه ػػا لػػبٔي اي اؿ ػ مُ مػػُ‬
‫دًوع‪.‬‬
‫يالیتهزات‪:‬‬
‫مٍل ػػٍی مری ػػب ال ػػػشمن "اهم ػػاری"ا اؿ ػػجاد ٖو ػػ‪ ٞ‬الػشمن"ٖ‪ ٌٙ‬ػػی"‬
‫ٔ‬
‫اؿجاد داهفگاى ًػاتا واؿجاد ِبعالػشمن "اشػاری"ا هیؼ گػٗجػي اهػع کػي‬
‫ٓ‬
‫ثرلی ػػ‪ ٞ‬از ه ػػٍروز شػ ػػام ب ػػٍدى وثرلی ػػ‪ ٞ‬ان بػ ػػای مؾ ػػلماهان درؿ ػػت هم ػػی‬
‫باقع‪.‬‬
‫يالیتپزيان‪:‬‬
‫‪84‬‬
‫ِلم ػػای زی ػػع ػػػوان امد ػػاؿ ق ػػیض ابٍِبی ػػعهللا"مجٍک‪ ٞ‬ث‪ٙ‬بلػ ػػي هللا "‬
‫چوعین طًبي ای را یػامٍن شػمػت ثرلیػ‪ ٞ‬از هػٍروز ارایػي کػػدىا وقػیض‬
‫ابٍاالبػار ؿیعاهٍر"ِمػی" در دروس اشادیح یامبػ ملسو هیلع هللا یلص ثرلیػ‪ ٞ‬از هػٍروز‬
‫را شػام داهؾجي اهع‪.‬‬

‫‪ -83‬بي یٍثٍب مػازّي کػدىا وؿظوػاهی ایفان را بفوٍیع‪.‬‬

‫ٓ‬
‫‪ -84‬هظؾػػجین بػػاری کػػي ایػػن کػجػػاب را هٍقػػجما قػػیض رشمػػي هللا در شیػػات بٍدهػػعا ان و‪ٚ‬ػػت هٍقػػجم"شَٗي هللا"ا ؿػػاؿ دیگػػػ زهػػعاهی‬
‫قعهعا هٍقجم"ٖک هللا"ا وامؾاؿ می هٍیؾػم"ث‪ٙ‬بلي هللا!"‪ .‬ػؽ بعاهیػع کػي زهػعگی ِلمػاء زود گػغر اؿػتا ػؽ ‪ٚ‬ػعر ٓاهٌػا را در زهػعگی‬
‫قان بعاهیم‪.‬‬
‫{‪}74‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬

‫يالیتکاپیسا‪:‬‬
‫ٓ‬
‫ٖوػ ػػیلة الفػ ػػیض ِبعال‪ٙ‬ػ ػػعوس"شکیمی" از مٗؾ ػ ػػان هػ ػ ِػام ‪ ٚ‬ػ ػػان کػ ػػػیم‬
‫ثرلی‪ ٞ‬از هٍروز را شػام داهؾجي اهع‪.‬‬
‫يالیتمزار‪:‬‬
‫مٍلٍی ِبعال‪ٙ‬اًػ"ابٍاالؿػار" هیؼ يػی ویػعیٍی کػي از ؿػایت ایوجػهجػی‬
‫ایفان ظـ قع ٖػمٍد کي‪ :‬ثرلی‪ ٞ‬از هٍروز شػػام بػٍدى ودر رد ثرلیػ‪ ٞ‬از‬
‫‪85‬‬
‫هٍروز از ا‪ٍٚ‬اؿ ِلمای شوٗی اؿجعالؿ همٍدى اؿت‪.‬‬
‫يالیتتدخشان‪:‬‬
‫ِلمػ ػػای بعطفػ ػػان هیػ ػػؼ بػ ػػي هٍبػ ػػي ای طػ ػػٍد ثرلیػ ػػ‪ ٞ‬از هػ ػػٍروز را ش ػ ػػام‬
‫ٓ‬
‫داهؾ ػجوع ومفػػٌٍر ثػػػین اهٌػػا‪ :‬قػػیض مّجمػػم بػػاا "اکػامی"وقػػیض اک ػػام‬
‫العین"بعطفاهی" وٓیػى از اً‪ِ ٞ‬لم بعطفان‪.‬‬
‫يالیتپىجشیز‪:‬‬
‫قػػیض یصیػػی"ِوابػػي ای" هیػػؼ بػػي هٍبػػي ای طػػٍد در یکػػی از طًبػػي ًػػای‬
‫همػػاز زمّػػي بػػػ شػمػػت ثرلیػػ‪ ٞ‬از روز هػػٍروز ؿػػظوػاهی ای داقػػت کػػي وا‬
‫الصمػع اکػدػیػػت بػػادران ورفػػیػی از ؿػظوان ِالماهػػي او یػامػٍن شػمػػت‬
‫ٓ‬
‫ثرلی‪ ٞ‬از هٍروز اگاى قعهع‪.‬‬

‫‪ -85‬بي یٍثٍب مػازّي کػدىا وؿظوػاهی ایفان را بفوٍیع‪.‬‬

‫{‪}75‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬

‫يالیتوىگزهار‪:‬‬
‫ب‪ٙ‬یػػة الؾػػلٕا قػػیض اشمعقػػاى شَٗػػي هللا يػػی هامػػي ای بػػي زبػػان ًػػای‬
‫ٓ‬
‫فػػجٍ وٖارؿػػی اِ ػ ن همػػٍد کػػي ثرلیػػ‪ ٞ‬از روز هػػٍروز ش ػػام بػػٍدى وان ِیػػع‬
‫مرٍؿػػی ًػػا مػػی باقػػعا وقػػیظوا ؿػػػدارولی "خا‪ٚ‬ػػب" در چوػػعین زلؾػػي‬
‫دیوی طٍد ثرلی‪ ٞ‬از روز هٍروز را شػام داهؾت‪.‬‬
‫يالیتکىز‪:‬‬
‫ر ٓ‬
‫قػ ػػیض طٍق ػ ػصاؿ طػ ػػان شلػ ػػیم وقػ ػػیض ابٍ‪ٚ‬اؿػ ػػم از ِلمػ ػػای بػ ػػؼ گ ان‬
‫ٓ‬
‫ؿػزمینا ثرلی‪ ٞ‬از هٍروز را در ان والیت وثمام مواي٘ شػام داهؾجوع‪.‬‬

‫{‪}76‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬

‫‪ "02#‬نفاطز هقتاِح تجلّل از ىُرهز‬

‫‪ -1‬مظالٗت از امػ هللا ثّالی و دؿجٍر رؿٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص‪.‬‬
‫ٓ‬
‫‪ً -2‬مچوػػان کػػي ‪ٚ‬ػػب ً اقػػارى قػػع اِیػػاد از زملػػي ق ػػایُ و اداب دیوػػی‬
‫ٓ‬
‫اؿػػت و مٍاٖ‪ٙ‬ػػت بػػا کػٗػػار در ًمػػي اِمػػاؿ ِیػػع مٍاٖ‪ٙ‬ػػت در کػٗػػػ اهٌػػاا و‬
‫ٓ‬
‫مٍاٖ‪ٙ‬ت در بّوی از ٖػوع انا مٍاٖ‪ٙ‬ت در بّوػی از قػّب کػٗػػ اؿػت‪.‬‬
‫و ً ػػیچ ق ػػکی در ای ػػن هیؾ ػػت ک ػػي ًم ػػاى ق ػػعن ب ػػا کػٗ ػػار در ِیعق ػػان ب ػػي‬
‫ٓ‬
‫ًمػاًی و مٍاٖ‪ٙ‬ت با ثمام کػٗػ اهٌا مورػ طٍاًع قع‪.‬‬
‫در المًػًغ الفقيی (‪ ۲۱/ ۷‬امزصه(ذکم ؾزبیو ػزاس ب سزًد بزو‬
‫زاوطان ‪ :‬قػباًت بػي کػاٖػان در اِیادقػان زػایؼ هیؾػت زیػػا در شػعیح‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫امعى کي‪ً :‬ػػکؽ طػٍد را بػي گػوًػی قػبیي ؿػازد از اهػان اؿػت و مّوػایـ‬
‫دور ؿػاطجن مؾػلماهان از مٍاٖ‪ٙ‬ػت بػا کػاٖػان در ًمػيی چیؼًػایػػی اؿػت‬
‫ٓ‬
‫کي وی ىی اهان اؿت‪...‬‬
‫ٓ‬
‫‪ -3‬اهچي کػٗار در ِیع اهرام می دًوعا مّمػیت هللا اؿػت؛ چػػا کػي‬
‫یا ؿػاطجي دؿػت طٍدقػان بػٍدى و یػا بػي یامبػقػان هؾػبت دادى اهػع و یػا‬
‫ٓ‬
‫موؾػٍخ گفػجي اؿػتا کػي در ًػػ دو لػٍرت مؾػلمان بػا بػگػغاری ان ِیػػع‬
‫دچار مّمیت می گػدد‪.‬‬
‫ٓ‬
‫‪ -4‬بػگؼاری گٍقي ًایػػی از اداب ِیع کػٗػارا بػي اهرػام بیفػجػ اِمػاؿ‬
‫ِیعق ػػان مور ػػػ طٍاً ػػع گػدی ػػعا و ٓاهگ ػػاى ک ػػي ٓان ِی ػػع مف ػػٌٍر ق ػػع ّ‬
‫ِام ػػي‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫مؾػػلمین بػػي بػگػػغاری ان مػػی ػدازهػػع و الػػ‪ ٞ‬ان را ٖػامػػٍش مػػی کووػػعا ثػػا‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫اهرػػا کػػي بػػي ِػػادت بلکػػي ِیػػع اهٌػػا مبػػعؿ گفػػجي و ًمچػػٍن اِیػػاد دیوػػی‬

‫{‪}77‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫مصؾٍب می گػددا بلکػي ان ‪ٚ‬ػعر بػػ ان مػی اٖؼایوػع کػي ؿػػاهرام بػي مػػگ‬
‫اؿ م و شیات کػٗػ طٍاًع اهرامیع‪.‬‬
‫‪ -5‬مف ػػابٌت ب ػػا کػٗ ػػار در اِیادق ػػان ؿ ػػبب ؿػ ػػایت رٖج ػػار ً ػػایػػی از‬
‫زاهب کػٗار طٍاًع قع کي مٍرد لّن و هٗػین هللا و رؿٍلـ ًؾجوع‪.‬‬
‫‪ -6‬طٍاهعن اقّار قػکی وٓیػ اط ‪ٚ‬ی در هٍروز‪:‬‬
‫یکی از اؾػار مؽيًر ؾان‪:‬‬
‫روز نًروز اػ َاران خنصه باال مُؽًد‬
‫از طاماپ ػشٍ خان ًر ٓبُنا مٍ ؾًد!‬
‫اول اَنک ززو‪ :‬ثرلّ ػػ‪ ٞ‬روز ه ػػٍروز از ِّ ػػع ً ػػاي مرٍؿ ػػّان اث ػػـ ػؿ ػػت‬
‫ٓ‬
‫اؿت وثرلّ‪ ٞ‬ان بػاي مؾلماهان زاِؼ هّؾت‪.‬‬
‫دوم‪ :‬بػػاال همػػٍدن زوػػعى طػػٍد ِػػک بػػعِت و ِمػػ‪ ٞ‬طػاٖػػاثُ اؿػػت کػػي‬
‫ًّچگٍهي مفػوِّت در اؿػ م هػعاردا و مظػالٕ بػا قػػِّت ٓػػاي دمحمي‬
‫ملسو هلآو هيلع هللا ىلص مّباقعا شجُ بّوُ ًا طّػ و بػکت ؿاؿ زاري را هَػ بػي ؿػظجُ و‬
‫ٓ‬
‫اؿػػاهُ بلوػػع قػػعن زوػػعى م ػػثبى مػػُ داهوػػعا کػػي اِػػن ِ‪ّٙ‬ػػعى اهؾػػان را در‬
‫قػ اکبػ داط‪ ٞ‬مّؾازد‪.‬‬
‫ػًم‪ :‬قٗا و مػض از يػؼ هللا هلالج لج اؿت و ًّچ بوعى اطجّار و ثٍاهاِػػُ‬
‫در اِػػن شمػػي هػػعاردا چ ػي رؿػػع بػػي ‪ٚ‬بػػػي کػػي طّػػالُ و دروغ باٖجػػي قػػعى‬
‫ٓ‬
‫اؿػػتا ٖػهػػاا اگػػػ ِلػػُ رهػػُ هللا ِوػػي در اهرػػا مػػعٍٖن ًػػم باقػػعا قػػٗا‬
‫دادن مػػِن و بّوػا ؿػػاطجن کػٍر ٖ‪ٙ‬ػى بعؿػػت طعاوهػع ‪ٚ‬ػادر وثٍاهاؿػػتا‬
‫ٓ‬
‫ومػدى ًا چي هبُ باقع وِػا ولػُا و ِػاًػمظلٍ‪ُٚ‬ا اطجّػار و ثٍاهػاِػػُ ان را‬
‫ٓ‬
‫هعارهػػع‪ .‬زِ ػػا ِمػػ‪ ٞ‬اهػػان از دهّػػا ‪ ًٚ‬ػُ گػدِػػعى اؿػػتا و اگػػػ زهػػعى ًػػم مػػُ‬
‫ٓ‬
‫بٍدهع اِوکار از ثٍان و اطجّار اهٌا بّػون اؿت‪.‬‬
‫{‪}78‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ٓ‬
‫‪ -7‬مفػػابٌت بػػا کػٗػػار ؿػػبب بػػػوز مصبػػت و دوؿػػجی اهٌػػا مػػی گػػػددا‬
‫دوؿػػجی و مصبجػػی بػػا کػٗػػار ومرػػٍس قػػظك را از دایػػػى اؿ ػ م طػػارج مػػی‬
‫گػداهع‪.‬‬
‫غ ما ذطمیب می گًینص‪:‬‬
‫مفابٌت در امٍر ٍاًػي ؿبب مفػابٌت در امػٍر بػايوُ ماهوػع ِ‪ٙ‬اِػع‬
‫ٖاؿع مُ قٍد ‪ٝ‬ي اِن ِ‪ٙ‬اِع ٖاؿع دزداهي و وٌاهُ بي لٍرت ثػعرِرُ در‬
‫ٖػػػد اخػػػ مػػُ گػػغارد و از بػػؼرگ ثػػػِن مٗاؿػػعي ‪ٝ‬ػػي از اِػػن يػِػػ٘ عِػػع مػػُ‬
‫ٓ‬
‫اِ ػػعا اِ ػػن اؿ ػػت ‪ ٝ‬ػػي مف ػػابٌت ٍ ػػاًػي ب ػػا ‪ٝ‬ػٗ ػػار ؿ ػػبب اِر ػػاد مصب ػػت و‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫دوؿجُ بايوُ بػا ان ًػا مػُ گػػدد و مصبػت و دوؿػجُ هؾػبت بػي ان ًػا بػا‬
‫‪86‬‬
‫اِمان مواُٖ اؿت‪.‬‬
‫‪ -8‬بي طايػ ثّعد اِیػاد و قػػوع ػیـ از مٍِػع و طاثمػي هیػاٖجن ؿػػ‬
‫و‪ٚ‬تا زمان زیادی ثلٕ می قػٍد وهػیاع و‪ٚ‬ػت از زملػي اِمػاؿ شػػام در‬
‫اؿ م اؿت‪.‬‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫‪ -9‬در يٍؿ این مػعت ِػعى ای بػػای قػادی طػٍدا ارامػـ و اؿػایـ‬
‫را از اٖػاد زیادی ًمچٍن کٍدکانا اٖػاد مؾن و بیماران ؿلب می کووع‪.‬‬
‫‪ -11‬چوین اِیادی ؿػمایي ًای ک هی را بي ًعر می دًع‪.‬‬
‫ٓ‬
‫‪ -11‬و‪ٚ‬ت مٌم و‪ٚ‬یمجیا ًعر می رودا وهللا از ان طٍاًع ػؿیع‪.‬‬
‫‪ -12‬بػػي ِلػػت شػػاکم بػػٍدن ٖوػػای ثٗػػاطػ و ثکبػػػ در زامّػػيا بػػػ ‪ٚ‬فػػػ‬
‫ٖ‪ٙ‬یػ زٌت بػگغاری این چوین اِیادی ٖفار زیادی وارد می قٍد‪.‬‬

‫‪ -86‬اهرمن داِمُ وًفٌاي ِلمُ و اٖجا‪-‬ش (‪ )10138‬و ثارِض (‪.)0311/7 /01‬‬

‫{‪}79‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫‪ -13‬در هػػٍروز و در چٌارقػػوبي ؿػػیاى کػػي بػػي چٌارقػػوبي ؿػػٍری مفػػٌٍر‬
‫ٓ‬
‫اؿتا مصیى زیؾت بي قعت الٍدى گفجيا ػٍؿ زیػادی بػعون کمجػػین‬
‫ٖایعى ای ًعر می رود و اٖػاد زیادی زطمی و یا کفجي می قٍهع‪.‬‬
‫ٓ‬
‫‪ٓ -14‬البػ ًػا در چوػػین اِیػػادی بػػي زػػای اب ػػاز مصبػػت و بػػي زػػای اوردن‬
‫ل ػػلي رش ػػم ک ػػي از طمٍل ػػیات اِی ػػاد اؿػ ػ می اؿ ػػتا زو ػػگ و دِ ػػٍا و‬
‫ٓ‬
‫کعورت بي وزٍد می ایع‪.‬‬
‫‪ -15‬اطج ط و بػی بوػع و بػاری و ٖؾػاد و دورقػعن از اهؾػاهیت بػي اوج‬
‫طٍد می رؿع‪.‬‬
‫ؾززیز االػ ز م ابززب تیمیززو مززی گًیززص‪« :‬و‪ٚ‬جػػی مػػػدان بػػا زهػػان مظلػػٍط‬
‫‪87‬‬ ‫ٓ‬
‫قعهع این بعین مداؿ اؿت کي اثـ با چٍب مظلٍط قعى!»‪.‬‬
‫‪ -16‬ممػؼ مفػوبات الکلی و مػٍاد مظػعر در ایػن اِیػاد اٖػػاد زیػادی‬
‫را بیمار کػدى و یا بي کام مػگ می ٖػؿجع‪.‬‬
‫‪ -17‬بػػی شػػع ؿػػػِت رٖػػجن ثرلیػػ‪ ٞ‬کووػػعگان بػػي ؿػػٍی ثٗػیصگػػاى ًػػاا‬
‫ولعمي وارد کػدن بي دیگػان‪.‬‬
‫‪ -18‬رطجمی وثًّی‪ ٞ‬مکاثب ومعارس دیوی بي ِلت ایوکي ٖػ ن روز‬
‫هٍروز اؿت!‪.‬‬
‫‪ -19‬رٖجن بچي زٍاهان بظايػ دطجػان در مػاکػؼ ثٗػیصػی(مد در گػ‪ٞ‬‬
‫ٓوعیا مؼار وٓیػى) وزهاًای چفم ودؿت و ا‪...‬‬
‫ٓ‬
‫‪ -21‬بػػي زػػایػػی مػػی روهػػع کػػي ال ػ ً اهرػػا ‪ٚ‬بػػػی هیؾػػتا وٖ‪ٙ‬ػػى دیگ ػػان‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫بظايػ ٍؿ اهرا را اِمار کػدى اهع وایوٌا اهرا ٍؿ می ریؼهع‪.‬‬

‫‪ -87‬اإلؿج‪ٙ‬امة (‪.)۱/۷۵۳‬‬
‫{‪}81‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ٓ‬
‫‪ -21‬چٍن بي مکاهی کي می روهع اهرا دور اؿت وچوعین ؿاِت راى را‬
‫ٓ‬
‫يػػی مػػی کووػػعا ػػؽ بػػاالی لػػاشب طاهػػي چوػػعین روز را ٖفػػار مػػی اورهػػع‪.‬‬
‫واین در ش‪ٙ‬ی‪ٙ‬ت ثکلٕ اؿت‪.‬‬

‫{‪}81‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬

‫آِا غلی رضی اللٌ غيٌ در نصار دفو شزً اطت؟‬

‫‪ٚ‬بػػػی کػػي در م ػؼار موؾػػٍب بػػي ِلػػی رهػػی هللا ِوػػي قػػعىا هػػي از لصػػاظ‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫ؿوع و هي از لصاظ ِ‪ ٞٙ‬وموً٘ هؾبت ان بؾٍی ان بؼرگٍار لصیس همػی‬
‫باقػعا از ‪ٚ‬ػعیم االیػام ثػاریض هٍیؾػان مجٗػ٘ اهػع کػي مصػ‪ ٞ‬دٖػن ِلػی رهػی‬
‫هللا ِوي در قٌػ مؼار هیؾت‪.‬‬
‫ٓ‬
‫از ق ػػّض االؿػ ػ م اب ػػن ثّمّ ػػي ػؿ ػػّعهع اِ ػػا بػ ػػاي ِلم ػػاء و مص ػػعخّن و‬
‫ٓ‬
‫کؾػػاهُ کػػي مػػُ ثػػٍان بػػي اهػػان ا‪ٚ‬جػػعا کػػػد خابػػت قػػعى کػػي امػػام ِلػػُ ٖػمػػٍدى‬
‫باقع اگػػ مػن ُمػػدم بػػ فػت قػجػم ؿػٍار کػػدى و قػجػ را رًػا کوّػع ًػکرػا‬
‫ٓ‬
‫طٍابّع اهرا مػا دٖن کوّع ؽ از قٌاداثـ اِن چوّن کػدهع و بي ًمّن‬
‫ِل ػػت در ش ػػاؿ شاه ػػػ مص ػػ‪ ٞ‬دٖ ػػن وي مّل ػػٍم هّؾ ػػت ٓاِ ػػا چو ػػّن چّ ػػؼي‬
‫ٓ‬
‫لصت دارد ِا طّػ؟ اِا کؾُ از ِلما مص‪ ٞ‬دٖن امام ِلػُ را مػُ داهػع؟ و‬
‫ال ػ ً ِلػػت بػػي ‪ٚ‬جػػ‪ ٞ‬رؿػػاهّعن وي چػػي بػػٍد؟ و در چػػي و‪ٚ‬جػػُ روي داد؟ و‬
‫چػػي کؾػػُ وي را بػػي قػػٌادت رؿػػاهعهع؟ و ًمچوػػّن و بػػي چػػي ِلػػت امػػام‬
‫ٓ‬
‫شؾػػّن را بػػي قػػٌادت رؿػػاهع؟ و اِػػا لػػصت دارد کػػي بػػي اًػػ‪ ٞ‬بّػػت ّػػامبػ‬
‫ٓ‬
‫ملسو هلآو هيلع هللا ىلص ثػػًٍّن قػػعى و ػػؽ از مػگفػػان اهٌػػا را بػػي لػػٍرت لظػػت و ِػِػػان بػػػ‬
‫قػجػ ؿػػٍار کػػػدى و ٍِرثفػػان را هشٍقػاهّعى باقػػوع و طعاوهػػع بػػاي قػػجػ دو‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫کًٍػػان اٖػِػػعى باقػػع ثػػا ِػػٍرت اهٌػػا را در مّػػان ان دو کًٍػػان بشٍقػػاهع؟ و‬
‫ٓ‬
‫اِػػا لػػصت دارد ػػؽ از قػػٌادت امػػام شؾػػّن ؿػ ِػػ وي را در ثمػػام قػػٌػًا‬
‫همػاِـ دادى ؿػػشؽ بػػي ؿػػٍرِي و ممػػػ اهج‪ٙ‬ػػاؿ دادى و در ممػػػ دٖػػن کػػػدى‬
‫باقػوع و ثمػام اِػن زواِجٌػا را ِؼِػع ؾػػ مّاوِػي بػا اًػ‪ ٞ‬بّػت ّػامبػ لػػلَ‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫هللا ِلّػػي والػػي وؿػػلم اهرػػام دادى باقػػع؟ (و در لػػٍرت ِػػعم لػػصت) اِػػا‬
‫{‪}82‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫گٍِوػػعى اِػػن زمػ ت بػػعِت گػػغار در دِػػن مصؾػػٍب مػػُ قػػٍد ِػػا طّػػػ؟ و‬
‫ؿػؼاي کؾػػُ کػي اِػػن زػِاهػػات را درمّػان مػػػدم اقػػاِي مػُ دًػػع چّؾػػت؟‬
‫ٓ‬
‫اِا کؾُ کػي زلػٍي ظػـ و اقػاِي اِوٌػا را بگّػػد کػارش امػػ بػي مّػػوؼ و‬
‫لًٗا بي لٍرت واهس و روقن ما‬ ‫هٌُ از موکػ بي شؾاب مُ ٓاِع ِا طّػ؟ ً‬
‫را راًوماِػػُ ٖػمائّع هللا مجّاؿ بي قما ازػ و اداش طّػ دًع؟!‪.‬‬
‫قّض االؿ م ابن ثّمّػي اؿػض دادهػع کػي‪ :‬اِػن کػي امّػػ المػاموّن ِلػُ‬
‫ولػػّت کػػػدى باقػػع کػػي ػػؽ از مػػػگـ بػػػ فػػت قػػجػش ؿػػٍارش کػػػدى و‬
‫قػػجػ را رًػػا کػػػدى و ًػػػ کرػػا کػػي قػػجػ طٍابّػػع دٖػػن گػػػدد و چوػػّن کػػػدى‬
‫باقوعا اِن زػِان بي اثٗاؽ ثمػام ِلمػا دروغ و ؿػاطجگُ و زّلػُ بػٍدىا‬
‫امػػام ِلػػُ چوػػّن ولػػّجُ هکػػػدى و چوػػّن زػِػػاهُ ال ػ ً رخ هػػعادى و ًػػّچ‬
‫ٓ‬
‫کػػعام از اًػػ‪ِ ٞ‬لػػم و اهمػػاؼ ان را هٗػمػػٍدى اهػػع اِػػن زمػ ت ٖ‪ٙ‬ػػى از ِػػعى‬
‫اي دروٓگػٍ ه‪ٙ‬ػػ‪ ٞ‬قػعى اؿػػت‪ .‬و الػ ً زػاِؼ هّؾػػت چوػػّن ِملػُ بػػا زوػػازى‬
‫ًّچ مؾلماهُ اهرام دادى قٍد و اِوچوّن ولػّجُ هامفػػوع اؿػت و اِػن‬
‫ٓ‬
‫ِم‪ً ٞ‬مان مدلي کػدن زوازى بي شؾاب مُ اِع و ٖاِعى اي در اهرام اِػن‬
‫ک ػػار وز ػػٍد ه ػػعارد اگ ػػػ موَ ػػٍر از اِ ػػن ِم ػػ‪ ٞ‬مظٗ ػػُ ؿ ػػاطجن مص ػػ‪ ٞ‬دٖ ػػن‬
‫اؿػػتا ال ػ ً هّػػازي بػػي اِػػن اًاهػػت و ثػػًٍّن بػػي زوػػازى هّؾػػت بلکػػي مػػُ‬
‫ٓ‬
‫ثػػٍان بػػي لػػٍرت ؿػ ّػػي و مظّٗاهػػي ‪ٚ‬بػػػي کوػػع و او را در ان دٖػػن کػػػد چػػي‬
‫هّازي ًؾت کي زوازى را ؿٍار بػ قجػ در مّان مػدم بگػداهوع‪.‬‬
‫امػػا ِلمػػا در مػػٍرد مصػػ‪ ٞ‬وا‪ّٚ‬ػػُ دٖػػن امػػام ِلػػُ اطػػج ؼ هَػػػ دارهػػعا‬
‫مّػػػوؼ و مفػػٌٍر هػػؼد ِلمػػا اِػػن اؿػػت کػػي امػػام ػػؽ از قػػٌادثـ در ‪ٚ‬مػػػ‬
‫شکػػٍمجُ کٍٖػػي مّػػػوؼ بػػي دار االمػػارى دٖػػن گفػػجي ثػػا بػػعِن قػػٍّى مظٗػػُ‬
‫ٓ‬
‫بماهػػع‪ .‬مبػػادا طػػٍارج وي را از ‪ٚ‬بػػػ بّػػػون اوردى و زوػػازى را ًجػػک شػمػػت‬
‫{‪}83‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ٓ ٓ‬
‫کووع‪( .‬چوّن کاري از طٍارج بػ مُ اِع) اهٌا امػام ِلػُ را کػاٖػ وعاقػجي و‬
‫طػػٍن رِظجػػوـ را ش ػ ؿ مػػُ داهؾػػجوع کؾػػّکي وي را بػػي قػػٌادت رؿػػاهع‬
‫ِبعالػشمن ؾػ ملرم مػادي ِکُ از اٖػاد طٍارج بٍد کي با دو هٗػ دِگػ‬
‫از طػػٍارج ب ػػاي کفػػجن امػػام ِلػػُا مّاوِػػي و ِمػػػو ِػػاص بػػا ًػػم ّمػػان‬
‫بؾجي بٍدهع چٍن ًػ ؿي هٗػ را کاٖػ مُ داهؾجوع و ًم چوّن ًػ کؾُ را‬
‫‪88‬‬ ‫ٓ‬
‫کي با ٖکػ و اهعِفي اهان ؿازگاري هعاقجي را ثکػّٗػ مُ کػدهع‪.‬‬
‫ٓ‬ ‫ٓس ـو اینکو‪:‬‬
‫ان مؼاری کي مفٌٍر قعى بي مؼار ِلػی ‪ -‬و اؿػم قػٌػ هیػؼ بػي ان قػٌػت‬
‫یاٖجي ‪ -‬یک ادِای وًمی و طیالی اؿت و ال لصت هعارد و مجاؿػٗاهي‬
‫بػطػػی از مبجػػعِین و ‪ٚ‬بٍریػػٍن بػػا اؿػػجواد بػػي ؿػػظوان بػػی اؿػػاس و بػػعون‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫ؿػػوع و اهجؾػػاب ان مکػػان بػػي ‪ٚ‬بػػػ ِلػػی رهػػی هللا ِوػػي اه ػػا بٌاهػػي ای ب ػػای‬
‫اهرام بعِت ًای طٍد و ثػویذ طػاٖات همٍدى اهع‪.‬‬
‫ِلػػی رهػػی هللا ِوػػي در مػؼار هیؾػػتا بوػػا بػػػ ‪ٚ‬ػػٍؿ الػػس ِلػی رهػػی هللا‬
‫ِوي در کٍٖي دٖن قعى اؿتا هي در مؼار‪.‬‬
‫امام ابن کػدیػ رشمي هللا در کػجاب طٍد «البعایة والوٌایة» میگٍیع‪:‬‬
‫«للی ِلی ِلی لی ودٖن بالکٍٖي وِمی مٍهُ ‪ٚ‬بػى»‪.‬‬
‫یّوػػی‪«:‬همػػاز (زوػػازى) طٍاهػػعى قػػع بػػاالی ِلػػی رهػػی هللا ِوػػي درقػػبا‬
‫ودٖن کػدى قع در کٍٖي و ٍقیعى ماهع مص‪ٚ ٞ‬بٍر او»‪.‬‬
‫بواء ‪ٚ‬بػ ؿیعها ِلی رهی هللا ِوي در کٍٖي اؿت هي در مؼار‪.‬‬

‫‪( -88‬م‪ٙ‬ج‪ِ ٞ‬لُ بن ابُ يالب رهُ هللا ِوي)‪.‬‬

‫{‪}84‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫اگػ ‪ٚ‬بٍؿ کویم واز ثػاریض چفػم ٍقػی کوػیم کػي ِلػی در کٍٖػي هیؾػت‬
‫ٓ‬
‫بلکي در مؼار اؿت ؽ ایا ما بایع ما در زیارت مؼار بػػویم وؿػٗػ کوػیم؟ا‬
‫در شالی کي ازین کار رؿػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص موػُ کػػدى وٖػمػٍد اؿػت‪ :‬قػما ؿػٗػ‬
‫هکوی ػػع مگ ػػػ ب ػػي ؿ ػػي مؾ ػػرعا مؾ ػػرع الص ػ ػػاما مؾ ػػرع الوب ػػیا مؾ ػػرع‬
‫(‪)011‬‬
‫اال‪ٚ‬می‪.‬‬
‫زالب ایوراؿت!ا ِلی رهی هللا ِوي یػک هٗػػ بػٍدى ولػی یػک ‪ٚ‬بػػ در‬
‫م ػؼار داردا ی ػػک ‪ٚ‬ب ػػػ در ً ػػاتا ی ػػک ‪ٚ‬ب ػػػ در کاب ػػ‪ٞ‬ا وی ػػک ‪ٚ‬ب ػػػ ً ػػم در‬
‫کٍٖي!‪.‬‬
‫این ثمام ‪ٚ‬بٍری کي بي اؿم ؿیعها ِلی رهی هللا ِوي زٍر کػدى اهع در‬
‫ٓ‬
‫دوکان (راشػت زمػُ اوری ػٍؿ) ؿػاطجي اهػعا ومػػدم اشمػ٘ ًػم‬ ‫ش‪ٙ‬ی‪ٙ‬ت ِ‬
‫در ً ػػػ ‪ٚ‬ب ػػػ رٖج ػػيا و ػػٍؿ ط ػػٍیـ را در ل ػػوعوؽ دوک ػػان دار راش ػػت م ػػی‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫ریؼهػػعا و اه ػػا خػػٍاب وعاقػػجيا واٖجظػػار قػػػؼ قػػعن بػػي اهرػػا را هیػػؼ مػػی‬
‫کووع!‪.‬‬
‫از يػٖیا شجی اگػ خابت قٍد کي مؼار ِلی رهی هللا ِوي اؿػت؟! بػاز‬
‫زایؼ هیؾت کي بػ مص‪ ٞ‬مغکٍر ؿاطجمان و مؾرع و بوایػػی ؿاطتا زیػا‬
‫ٓ‬
‫ثبػػػ زؾػػجن بػػي ‪ٚ‬بػػٍر و اخػػار اولیػػاءهللا یػػا ؿػػاطجن مػؼار و گوبػػع در اؿػ م‬
‫ٓ‬
‫شػام اؿت و یامبػ ملسو هیلع هللا یلص یٌٍد و هماری را بي ؿبب ان لّن کػدهع‪.‬‬

‫‪( -011‬البعایي والوٌایي‪.)۷۴۴/6‬‬

‫{‪}85‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬

‫خکم ةشافشاشتو پشچم ىُرهز در شَش نصار‬

‫ٓ‬
‫کؾاهی را کي قیًان ٖػیب دادىا و اهان را از هؼدیکان طٍد ؿػاطجيا‬
‫وگمػاى قان همػٍدىا ًوگػامی کػي ایػن روز ٖػػا رؿػعا در بّوػی از موػاي٘‬
‫ػچم را بلوع می کووعا وبّوی از زٌاؿ وؿادى لٍشان ٓاهػا ً‬
‫ثبػکا بلوع مػی‬
‫ٓ‬ ‫ِ‬
‫همایوعا ودؿجان طٍد را بي ان می مالوعا وزهاهی کي ٖػزهع هعارهعا هیؼ بي‬
‫ٓ‬
‫ان ثبػ می زٍیوع‪.‬‬
‫اً‪ِ ٞ‬لم گػٗجي اهع‪:‬‬
‫این ِم‪(ٞ‬بػاٖػاقجن ػچم) هي ثوٌا ًیچ مواؿبجی با اؿػ م و قػػیّت‬
‫ػػا هللا هػػعاردا بلکػػي یّوػػی بازگفػػت بػػي دوران زاًلیػػت و بؼرگعاقػػت‬
‫ٓ‬
‫رؿٍمات و ایین کػٗار مرٍؿی‪...‬‬
‫و کؾػػی کػػي ایػػن اِمػػاؿ زػػاًلی را اهرػػام مػػی دًػػعا طػػارج از دو شالػػت‬
‫زیػ هیؾت‪:‬‬
‫و ٓ‬ ‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫اوؿ‪ :‬اگػ بػي ان اِج‪ٙ‬ػاد داقػجي باقػع و اهػػا زػؼ ی از ایػین و دیػن طػٍد‬
‫بعاهػػع کػػي بایؾػػجی از ػػا و بػگػػغار قػػٍد ثػػا قػػکٍى دوران ‪ٚ‬بػػ‪ ٞ‬از اؿ ػ م را‬
‫بازگػداهعا بعون قک او کاٖػ طٍاًع قع‪.‬‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫دوم‪ :‬اگػ اهػا بّوٍان ثٗػیس و قادی اهرام می دًع ولػی اهػػا زػؼو دیػن‬
‫ط ػػٍد هم ػػی داه ػػعا در ای ػػن ق ػػایى وی ک ػػاٖػ هظٍاً ػػع ق ػػع ول ػػی ب ػػي ؿ ػػبب‬
‫ٓ‬
‫بؼرگعاقػػت مػاؿػػم و ایػػین زاًلیػػت و ‪ٚ‬بػػ‪ ٞ‬از اؿ ػ ما گواًکػػار اؿػػت و‬
‫ٓ‬
‫بایػػع ثٍبػػي کوػػع و دیگػػػ چوػػین مػاؿػػماثی را بػگػػغار هکوػػع و در ان قػػػکت‬
‫هومایع‪..‬‬
‫یامبػ ملسو هیلع هللا یلص ٖػمٍدهع‪« :‬من ثفبي ب‪ٍٙ‬م ٌٖػ موٌم»‬
‫{‪}86‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ٓ‬
‫یّوی‪ً :‬ػ کؾی کي طٍدش را قبیي کاٖػان ؿازد از زملي اهػان بفػمار‬
‫میػود‪.‬‬
‫ٓ‬
‫هػػٍروز و مٌػز ػان ًمگػػی هػػٍِی از ایػػین و یػػا شػػعا‪ ٞٚ‬رؿػػٍم زرثفػػجیان‬
‫ب ػػٍدا و ربً ػػی ب ػػي رؿ ػػم و رؿ ػػٍم مؾ ػػلماهان ه ػػعارد‪ .‬و روزً ػػایػػی ًمچ ػػٍن‬
‫چٌارق ػػوبي ؿ ػػٍری و ی ػػا ه ػػٍروز و ی ػػا ؿ ػػیؼدى ب ػػعر و ی ػػا ق ػػب یل ػػعا و ٓی ػػػى‬
‫ٓ‬
‫ًیچکػػعام اِیػػاد مؾػػلمین هیؾػػجوعا بلکػػي اِیػػاد مرٍؿػػیان اثػػـ ػؿػػت‬
‫اؿت و ما مؾلماهان بایػع از اِیػاد کػٗػار بػائػت کوػیما هػي ایوکػي زاً هػي‬
‫ایػػن روزًػػا را گػامػػی بػػعاریم‪ .‬از ایوػػػو ًػػػ ِملػػی کػػي مورػػػ بػػي بؼرگعاقػػت و‬
‫گػامیعاقت این روزًا گػدد شػام اؿت‪.‬‬
‫و بایػع بػعاهیم کػي از هػٍروز بّوػٍان یػک "ِیػع" هػام بػػدى مػی قػػٍدا در‬
‫شالیکي اگػ ‪ٚ‬ػار باقع روزًایػػی از ؿػاؿ مظمػٍص قػادی و زفػن و ِیػع‬
‫باقعا ٖ‪ٙ‬ى ِیع ‪ٚ‬ػبان و رموان زایؼ اؿتا زیػػا «رؿػٍؿ هللا لػلی هللا‬
‫ٓ‬
‫ِلیػػي وؿػػلم ( ػػؽ از ًرػػػت از مکػػي) بػػي معیوػػي ثفػػػیٕ اوردهػػعا واًػػالی‬
‫ٓ‬
‫معیوػػي دارای دو روز بٍدهػػع کػػي در ان دو بػػي بػػازی ػداطجػػي و قػػادی مػػی‬
‫کػدهعا یامبػ ملسو هیلع هللا یلص ٖػمٍد‪ :‬این دو روز چیؾت؟ ِػض کػدهػع‪ :‬مػا در زمػان‬
‫زاًلیت در این دو روز بي بازی و قادی می ػداطجیما رؿٍؿ هللا للی‬
‫ٓ‬
‫هللا ِلیػػي وؿػػلم ٖػمػػٍد‪ :‬هللا دو روز دیگػػػ را بػػي زػػای ان دو بػایجػػان ‪ ٚ‬ػػار‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫دادى اؿػػت کػػي طیػػػ و هیکػػی دهیػػا و اطػػػت در ان دو ‪ ٚ‬ػػار دارد‪ :‬روز ِیػػع‬
‫‪ٚ‬ػبان و روز ِیع ًٖػ»‪.‬‬
‫کؾػػاهی کػػي چوػػین رؿػػٍماثی را اهرػػام مػػی دًوػػعا ًػػعٖی زػػؼ کمػهػػگ‬
‫کػدن ثمعن و ٖػًوگ اؿػ م در میػان مؾػلمین هعارهػعا و ‪ٚ‬مػع دارهػع ثػا‬
‫ب ػػا زه ػػعى ک ػػػدن رؿ ػػٍمات ػػیـ از اؿػ ػ م م ػػػدم ؿ ػػادى ل ػػٍح را ب ػػي اهر ػػام‬
‫{‪}87‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫مػاؿمات بػي ‪ٚ‬ػٍؿ طػٍد ملػی ثػٓیػب کووػع و بػعین ثػثیػب چوػعین گػام بػي‬
‫اهمػاؼ کػدن مػدم از دیوفان (اؿ م) هؼدیکػجػ قٍهع‪.‬‬
‫مػدم أٖاهؾجان مػدم دیوعاری ًؾجوعا اما از زماهیکي کػٗػار اقػٔالگػ‬
‫ٓ‬
‫و شکٍمػت دؿػػت هفػػاهعى ای اهٌػػا بػػػ ؿػػ کػػار اؿػػتا لػػغا چػػارى ای کػػار را‬
‫در مبػػارزى ای ٓیػػػ مؾػػلصاهي یّوػػی مبػػارزى ی ٖػًوگػػی مػػی داهوػػع و ‪ٚ‬مػػع‬
‫دارهػع بػػا ثػػویذ ٖػًوػػگ کػػاٖػان و مػاؿػمات مصلػػی ‪ٚ‬بػ‪ ٞ‬از اؿػ م و امدػػاؿ‬
‫ٓ‬
‫این شػبي ًا مػدم را هؾبت بي دیوفان دلؾػد کووع و گػام بػي گػام اهٌػا را‬
‫بي ؿمجی کي می طٍاًوع بکفاهوع ثا زایػػی کي کؾی در ایػن کفػٍر هباقػع‬
‫کػػي شاهػػػ قػػٍد در راى هللا و دیػػوـ زٌػػاد کوػػعا و بػػعین ثػثیػػب مفػػک‪ٞ‬‬
‫کػٗار هیؼ ش‪ ٞ‬طٍاًع قع‪..‬‬
‫ؽ مػدم مؾلمان زٌان و أٖاهؾجان باد ًٍقیار باقوع و بعاهوػع کػي‬
‫کػٗار ‪ٚ‬مع مبارزى ای ٖػًوگی و ثػویذ ٖؾاد و بی دیوی و ارزقٌای کػٗػار را‬
‫ٓ‬
‫دارهعا و بایع مػدم را از این شػبي ی کػٗار اگاى ؿاطت‪.‬‬

‫{‪}88‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬

‫خکم تٌَّ ٍفت طّو هغّشً در ىُرهز‬

‫ؾ ز ززیز واػ ز ز اد مز ززا د‪ .‬دمحم اػ ز ززماغیع لبی ز ز "ب ش ز ززی" ذفظز ززو هللا‬
‫در ز ا ‪« :‬نًروز در انصیؽو ىًا وسیال (ص‪ 58:‬می نًیغص‪:‬‬
‫چیعن ؿٗػى ًٗت ؿین از دیػی از مػاؿم زعا هاقعهی هػٍروز اؿػتا‬
‫و‪ٚ‬جػػی کػػي ایػػن ؿػػٗػى گغاقػػجي مػػی قػػٍدا ًٗػػت ِػػعدی اؿػػت م‪ٙ‬ػػعس کػػي‬
‫هفػػان مػػی دًوػػع ًٗػػت ایػػؼد زردقػػجیان مٍؿػػٍم بػػي امفػػا ؿػػٌوعان اؿػػتا‬
‫وبي ًمین دلی‪ ٞ‬ؿین ًای هٍروزی بي هام ًٗت ؿین طٍاهػعى مػی قػٍهع‪.‬‬
‫اهجٌی‬
‫ٓ‬ ‫ىمچنان اىع غ م گزف و انص‪:‬‬
‫مٌػم هیؾػػت کػػي بػػي چػي ‪ٚ‬مػػعی ًٗػػت میػػٍى ثٌیػي قػػٍد مٌػػم اهؾػػت کػػي‬
‫اهرام این کار ( بي ًػ دلیلی کػي باقػع ) مٍزػب بؼرگعاقػت و زهػعى قػعن‬
‫رؿمی از رؿٍم ٓیػ مؾلمین اؿتا و این بؼرگعاقت و اهرػام دادن ایػن‬
‫ٓ‬
‫ایین ٓیػ مؾلمین یّوی ث‪ٙ‬لیع از کػٗارا در شالیکي یامبػ لػلی هللا ِلیػي‬
‫وؿلم از ثفبیي ؿاطجن طٍد بي ‪ٍٚ‬م کاٖػان هٌی ٖػمٍدى اهعا چواهکي می‬
‫‪010‬‬
‫ٖػمایوع‪« :‬من ثفبي ب‪ٍٙ‬م ٌٍٖ موٌم»‪.‬‬
‫ٓ‬
‫یّوی‪« :‬کؾی کي از گػوًی ث‪ٙ‬لیع کػد از زملي ای اهٌا اؿت»‪.‬‬
‫ؽ ث‪ٙ‬لیع کػدن از کػٗار شػام اؿػتا و هیػت م‪ٙ‬لػع مٌػم هیؾػتا مػد‬
‫کؾی کي شل‪ٙ‬ي ای هػامؼدی در دؿػت مػی کوػع او بػا ایػن کػار از کػٗػار ث‪ٙ‬لیػع‬
‫کػػدى اؿػتا ػؽ در مػشلػي ای هظؾػت بظػايػ ًمػین ث‪ٙ‬لیػعش گواًکػار‬

‫‪ -010‬رواى ٔاشمع‪.‬‬
‫{‪}89‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫اؿتا و اگػ ‪ٚ‬مػع و هیػجـ از ان کػار اشجػػام یػا ارج هٌػادن بػي ایػین کػٗػار‬
‫باقع گواًـ بیفجػ و چوع بػابػ می قٍد‪.‬‬
‫و یا ببیویع کي در شعیح زیػ چوع ثن از لصابي بي ‪ٚ‬مع ثٗػیس (هي بػي‬
‫‪ٚ‬مع دیگػی) زفن ٓیػ مؾلمین را بػ ا کػػدى بٍدهػع و ببیویػع کػي رؿػٍؿ‬
‫ٓ‬
‫هللا ملسو هیلع هللا یلص در مػػٍرد ان چػػي ٖػمٍدهػػع‪ :‬از اهػػؽ رهػػی هللا ِوػػي وارد قػػعى کػػي‬
‫گػٗت‪:‬‬
‫ٓ‬
‫«رؿػػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص ( ػػؽ از ًرػػػت از مکػػي) بػػي معیوػػي ثفػػػیٕ اوردهػػعا‬
‫ٓ‬
‫واًالی معیوي دارای دو روز بٍدهع کي در ان دو بي بازی ػداطجي و قادی‬
‫مػػی کػدهػػعا یػػامبػ ملسو هیلع هللا یلص ٖػمػػٍد‪ :‬ایػػن دو روز چیؾػػت؟ ِػػػض کػدهػػع‪ :‬مػػا در‬
‫زمػػان زاًلیػػت در ایػػن دو روز بػػي بػػازی و قػػادی مػػی ػػػداطجیما رؿػػٍؿ‬
‫ٓ‬
‫طعا ملسو هیلع هللا یلص ٖػمػٍد‪ :‬طعاوهػع دو روز دیگػػ را بػي زػای ان دو بػایجػان ‪ٚ‬ػػار دادى‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫اؿت کي طیػ و هیکی دهیا و اطػػت در ان دو ‪ٚ‬ػػار دارد‪ :‬روز ِیػع ‪ٚ‬ػبػان و‬
‫روز ِیع ًٖػ»‪.‬‬
‫ٓ‬
‫شػػاؿ ببیویػػع! در ایػػن شػػعیح اًػػالی معیوػػي کػػي در ان دو روز قػػادی و‬
‫ٓ‬
‫ثٗػیس می کػدهعا باز یامبػ ملسو هیلع هللا یلص اهػػا رد کػدهػعا و هٗػمػٍد کػي‪ " :‬ثرلیػ‪ ٞ‬از‬
‫ٓ‬
‫ان دو روز بّوػٍان دیػػن درؿػت هیؾػػت امػا اگػػػ بػي ِوػػٍان یػک روز ثٗػػػیس‬
‫باقع اقکالی هعارد‪".‬‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫و بّوػػی از ِلمػػا ٖػمػػٍدى اهػػع کػػي ان دو روزی را کػػي اًػػ‪ ٞ‬معیوػػي در ان‬
‫بي قادی می ػداطجوعا ًمان ِیع هٍروز و مٌػزان ایػاهیػان بػٍدى کػي بػي‬
‫میان اِػاب هیؼ راى یاٖجي بٍد‪..‬‬
‫س ـو اَنکو‪ :‬در بؼرگعاقت و اهرام رؿػٍم ملػی مػغًبی کػٗػارا ‪ٚ‬مػع‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫و هیػػت مًػػػح هیؾػػت! بلکػػي مٌػػم اهؾػػت کػػي مؾػػلمان هبایػػع از اهٌػػا ث‪ٙ‬لیػػع‬
‫{‪}91‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ٓ‬
‫کوعا زیػا ث‪ٙ‬لیػع از کػٗػار شػػام اؿػت و اگػػ از اهٌػا ث‪ٙ‬لیػع قػٍد بػي ًػػ هیجػی‬
‫کي باقع مفمٍؿ شعیح زیػ می قٍد‪« :‬من ثفبي ب‪ٍٙ‬م ٌٍٖ موٌم»‪.‬‬
‫ٓ‬
‫«کؾی کي از گػوًی ث‪ٙ‬لیع کػد از زملي ی اهٌا اؿت»‪.‬‬
‫و اهػعاطجن ؿػػٗػى ی ًٗػػت ؿػین ‪ -‬بػػا ًػػػ ‪ٚ‬مػع و هیجػػی‪ -‬یّوػػی مفػػارکت‬
‫مؾػػلماهان در زهػػعى کػػػدن و ابػزػػا بػػٍدن یػػک ٓایػػین ملػػی مػػغًبی کػػي زػػؼو‬
‫ٓ‬
‫مؾلماهان هیؾجوعا و این مفارکت و ثفابي ؿػازی بػا اهٌػا شػػام اؿػتا و‬
‫ٓ ٓ‬
‫اگػ بي هیت ارج هٌادن از ان ایین باقع گواى چوع بػابػ می قٍد‪.‬‬

‫{‪}91‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬

‫خکم تجلّل ه ةصرگزاشت از ىُرهز ةٌ ىّت تفیشِح ه‬

‫شادی‬
‫اً‪ِ ٞ‬لم گػٗجي اهع‪:‬‬
‫ثرلی‪ ٞ‬از هٍروز بي ًػ دلیلی باقع شػام اؿتا زیػا این روزا از اِیاد‬
‫ٓ‬
‫کػٗار مرٍؿی اؿتا بوابػاین بؼرگعاقت ان بّوٍان دیػن باقػع یػا ثٗػػیس‬
‫شػػام اؿػػتا زیػػا قػػادی و ثٗػػػیس کػػػدن در روز اِیػػاد کػٗػػار زػػٍاز قػػػِی‬
‫هػػعارد‪ .‬چػػا کػػي قػػػیّت ػػا اؿػ م بػػا يلػػٍع طػػٍد ًػػػ هػػٍع رؿػػم و رؿػػٍم‬
‫ٓ‬
‫زاًلی را مػدود اِ م کػدا و برػای اهٌػا دو ِیػع مبػار رموػان و ‪ٚ‬ػبػان‬
‫ٓ‬
‫را زػػایگؼین کػػػد ثػػا مؾػػلمین در ان دو روز ٖوػػ‪ ٞ‬هللا مجّػػاؿ را طٍاؿػػجار‬
‫ٓ‬
‫قٍهع و از بػکات ان بٌػى موع گػدهع‪.‬‬
‫ال ػ چػػي مؾػػلماهی اؿػػت کػػي هػػٍروز را بػػي هیػػت و ‪ٚ‬مػػع دیػػن ثرلیػػ‪ٞ‬‬
‫ٓ‬
‫کوع؟! چػا کػي اگػػ ٖػػد مؾػلمان باقػع دیگػػ اِج‪ٙ‬ػادی بػي ایػین مرٍؿػیت‬
‫ٓ‬
‫هػػعاردا لػػغا اگػػػ ان روز را هیػػؼ بػػؼرگ بػػعاردا ًػػعٖـ در ش‪ٙ‬ی‪ٙ‬ػػت ثٗػػػیس و‬
‫قػػادی اؿػػت هػػي دیػػن‪ ...‬ولػػی بػػي ًػػػ شػػاؿ شجػػی بػػا ایػػن ًػػعؼ هیػػؼ زػػایؼ‬
‫ٓ‬
‫هیؾتا زیػػا دیػعیم کػي در شػعیح ٖػٍؽ اًػالی معیوػي کػي ان دو روز را بػي‬
‫ٓ‬
‫قادی و ثٗػیس می ػداطجوعا باز رؿٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص اهػا رد کػدهع‪.‬‬
‫ٓ‬
‫از يػٖی ثٗػیس کػػدن در اهػػوز در ش‪ٙ‬ی‪ٙ‬ػت مفػابٌت ؿػاطجن طػٍد بػي‬
‫کػٗػػار اؿػػتا در شالیکػػي رؿػػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص ٖػمٍدهػػع‪« :‬مػػن ثفػػبي ب‪ٙ‬ػػٍم ٌٖػػٍ‬
‫موٌم»‪.‬‬
‫ٓ‬
‫یّوی‪«:‬کؾی کي از گػوًی ث‪ٙ‬لیع کػد از زملي ی اهٌا اؿت»‪.‬‬

‫{‪}92‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬

‫خکم ىُرهزی ةشدن در ذاىیٌ ای ىیانصد‪ ،‬در رهز‬

‫ىُرهز‬
‫یکػػی از موکػاثػػی کػػي در زامّػػي ای مػػا وزػػٍد داردا طػػاهٍادى دطجػػػا‬
‫ٓ‬
‫ؾػ را مکلٕ می کووع ثا بػای اهٌا بي ِوٍان «هٍروزی» چیؼی بػد!‪.‬‬
‫ایػن مٍهػػٍع هیػػؼ از موکػاثػی اؿػػت کػػي ِلمػای اؿػ ما مؾػػلماهان را از‬
‫ٓ‬
‫ان بػشػػغر مػػی دارهػػعا ثػػا زػػایػػی کػػي ِلمػػای بػػؼرگ شوٗػػی شجػػی دادن یػػک‬
‫ثظػػم را بػػي ِوػػٍان «هػػٍروز» کػٗػػػ مػػی داهوػػعا چػػي رؿػػع بػػي ایوکػػي ٓػػغاًای‬
‫ٓ‬
‫رهگارهگ ومجوٍع را ث‪ٙ‬عیم اهان کووع!‪.‬‬
‫م غ ٍٔ اري مٍ ن ارد‪:‬‬
‫« و ؿػػاؿ المّلػػم الوّػوزِػػي و لػػم ًِّػػي المؾػػوٍؿ ِوػػيا ِظفػػُ ِلػػُ‬
‫المّلم ال‪ٜ‬ػٗػا و لٍ اًُِ المؾوٍؿ ِويا ِظفُ ِلّي ال‪ٜ‬ػٗػ»‪.‬‬
‫ِّوُ «مّلم اگػ از قاگػد طػٍد ثصٗػي هػٍروزي يلػب هماِػعا و قػاگػد‬
‫چوػػّن چّػػؼ را ب ػػاِـ هعًػػع بػػػ مّلػػم بػػّم ‪ٝ‬ػٗػػػ مػػُ رود و اگػػػ قػػاگػد بػػي‬
‫طٍاؿت مّلمـ ثن دردًع و هٍروزي بعًع بػ وي بّم ‪ٝ‬ػٗػ مّػود»‪.‬‬
‫ٔ‬
‫بػػي ًمػػّن مؾػػالي هػػٍروزي ًػػاي ‪ٝ‬ػػي در دروان هػػامؼدي دادى و بػػػدى مػػُ‬
‫قٍد هّؼ ثًبّ٘ دادى مُ قٍد و بػطاهٍادى ًاي مؾلماهان الزم اؿت ‪ٝ‬ػي‬
‫از چوّن ث‪ٙ‬عِم ثصٗي ًاي هٍروزي ازجواب ورزهع‪.‬‬

‫{‪}93‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬

‫خکم رهزً ةُدن در ىُرهز ه جشو نَشجان‬

‫دكز ط سالص بب غبصالطذمب الحطَغٌ «الفزًم خنز (ص‪( » 43:‬روزه‬
‫ػپط دارػاَان می نًیغص‪:‬‬
‫اطجم ػػاص دادن روزى از روزً ػػاى ِّ ػػع ‪ٝ‬ػٗ ػػار ب ػػي گ ػػػٖجن روزىا ماهو ػػع‬
‫اطجمػػاص دادن ٖ‪ ٙ‬ػػى روز ق ػػوبي ِ ػػا ٖ‪ٙ‬ػػى روز ِ‪ٜ‬ف ػػوبي ب ػػي گ ػػػٖجن روزىا‬
‫ًمچو ػػّن اطجم ػػاص روز ِّ ػػع ه ػػٍروز ِ ػػا روز زف ػػن مٌػز ػ ػان (‪ ٝ‬ػػي ِّ ػػع‬
‫اِػاهّان بٍدى اؿت) بي گػٖجن روزى‪ .‬بػاى اِو‪ٜ‬ػي در اطجمػاص دادن اِػن‬
‫ٓ‬
‫روزًا بي گػٖجن روزىا قبٌي مٍاٖ٘ بٍدن با ّػػوان ان ًػا در بؼرگعاقػت‬
‫ٓ‬
‫ان روزً ػػا وز ػػٍد دارد‪ .‬هّػ ػػػوزا ِ ػػا هػ ػػٍروزا ِّ ػػع باؿػ ػػجاهَ م ػػػدم اِ ػ ػػانا‬
‫‪011‬‬ ‫ٓ‬
‫مٌػزان ِّع اِػان باؿجان در آاز ٖم‪ ٞ‬اِّؼ‪.‬‬
‫غ مو مف ٍ كزفاَ هللا دى ًي می گًیص‪:‬‬
‫ٖ‪ٙ‬ى ِ‪ٜ‬فوبي را روزى گػٖجن ِػا روز ِاقػٍرا بػعون ثاؿػٍِاا روز هػٍروزا‬
‫‪012‬‬
‫روزى هٗلُ زن بعون ازازى قًٍػ ًمي اِوٌا م‪ٜ‬ػوى ًؾجوع‪.‬‬
‫ؾُز امع دمحم غًَضو می گًیص‪:‬‬
‫اي طػٍاًػ مؾػػلماهما روزى بػػٍدن در اِػػن دو روز مکػػػوى اؿػػتا چػػٍن‬
‫اِن روزًا را کػٗار بؼرگ مُ داقجوع بوابػاِنا ثظمّك دادن اِن دو روز‬
‫ٓ‬
‫بي روزىا با بؼرگعاقت اهان مٍاٖ٘ بٍدى و مکػوى اؿت‪.‬‬
‫ًمچوّن در ثمامُ اِّاد کػٗار ِا ًػ روز دِگػي کي بؼرگ مُ قمارهعا‬
‫‪013‬‬
‫روزى گػٖجن کػاًت دارد‪.‬‬
‫‪( -011‬المٔوُ البن ‪ٚ‬عامة ‪88 /1‬ا الػوهُ المػبُ قػح زاد المؾج‪ٙ‬وُا البٌٍثُ ‪035 /0‬ا رد المظجػار البػن ِابػعِن ‪ -‬از ٖ‪ٌٙ‬ػاء شوٗػُ‬
‫‪.)74 /1 -‬‬
‫‪ -012‬ثّلّم االؿ م بػ اؿاس ٖ‪ٙ‬ي مغًب شوُٗ ابٍالصؾّن ِبعالمرّع مػادزًُ طاقُ(ص‪.)015:‬‬
‫{‪}94‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬

‫ٓ‬ ‫ؾیز غبصالػظیظ دى ً می گًیص‪:‬‬

‫بٌائُ ًا ِ‪ ٛ‬ماى بٌائُ را روزى مػُ گّػهػع ‪ٝ‬ػي اؿػم ان"ِػ " مػُ باقػع و‬
‫ٓ‬
‫از ‪ 1‬مػػارس ثػػا ‪ً 10‬مػػان مػػاى ادامػػي مػػُ ِابػػع ‪ٝ‬ػػي اطػػػِن مػػاى بٌائّػػت مػػُ‬
‫باقع و در ٓان از زمػان يلػٍع ثػا ٓػػوب ٓاٖجػاب از طػٍردن يّػام طػٍدداري‬
‫ٓ‬
‫مػػُ ‪ٝ‬ووػػعا و بػػي دهبػػاؿ مػػاًُ ‪ٝ‬ػػي در ان روزى بػػٍدى اهػػع ِّػػع هػػٍروز ٖػػا مػػُ‬
‫رؿعا و از ؿن ‪ 00‬ثا ‪ 31‬ؿالگُ روزى مُ گّػهػع و روزى بػػ اٖػػاد طػارج از‬
‫اِن ؿن الزم هّؾت‪.‬‬

‫‪ٖٙ -013‬ي زامُ باهٍان(ص‪.)110:‬‬

‫{‪}95‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬

‫شتَات هارد شزً در نُرد تجلّل از ىُرهز هپاطی‬

‫ةٌ آىَا‬
‫شتٌ اهل‪ :‬نی گُِيز‪ ،‬ىُرهز ىَاِت ةیزغت اطیت‪،‬‬
‫خشام کٌ ىّظت!‬
‫جُاب اِو شتٌَ‪ :‬بایع داهؾت ًیچ شػػ ِام ؿػؼایـ بػاالثػ از اهرػام‬
‫ٓ‬
‫بعِت وهٍاوری در دین هیؾتا زیػا مبجعع گمان مػی کوػع کػاری را کػي او‬
‫اهرػ ػػام دادىا بٌجػ ػػػین ک ػ ػػار اؿػ ػػتا در شالیک ػ ػػي یػ ػػامبػ ملسو هیلع هللا یلص وال ػ ػػصابـ‬
‫ٓ‬
‫وث ػػابّین ان ِم ػػ‪ ٞ‬طی ػػػ را اهر ػػام ه ػػعادى اه ػػعا وای ػػن ب ػػعین مّواؿ ػػت ک ػػي‬
‫رؿ ػػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص در ابػ ػ غ رؿ ػػالت ودِ ػػٍت کٍث ػػاًی ک ػػػدىا وشم ػػي ای از‬
‫ٓ‬
‫دین را بیان هعاقجيا واین قظك ان شمي را بیان کػد!ا والّیاذ باا‪.‬‬
‫امام مال‪ ٛ‬رشمػي هللا مػُ ٖػماِػع‪« :‬مػن ابجػعع ٖػُ اإلؿػ م بعِػة وِػاًػا‬
‫ٔ‬ ‫ٔ‬
‫شؾوة ٖ‪ٙ‬ع زِم ان دمحم ًا ‪ -‬ملسو هلآو هيلع هللا ىلص ‪ -‬طػان الػؿػالة الن هللا ثّػالُ ‪ٚ‬ػاؿ‪{ :‬الیػٍم‬
‫َ ْ َ ْ ُ َ ُ ْ َ ُ ْ َ َ ْ َ ْ ُ َ َ ْ ُ ْ ْ َ َ َر ُ َ ْ َ‬
‫ػّت ل ُ‪ٜ‬ػ ػ ُػم ِاإل ْؿ ػ ػ َم‬ ‫ا‪ٝ‬ملػ ػػت ل‪ٜ‬ػ ػػم ِدِػ ػػو‪ٜ‬م واثممػ ػػت ِلػ ػػّ‪ٜ‬م ِهّم ِجػ ػػُ و ِهػ ػ‬
‫ً ‪014‬‬ ‫د ًِوا}[المائعى‪ٖ ]2 :‬ما لم ِ‪ٜ‬ن ٍِموغ ً‬
‫دِوا ٖ ِ‪ٍٜ‬ن الٍّم دِوا»‪.‬‬ ‫ِ‬
‫ٓ‬
‫یّو ػػی‪ ً« :‬ػػػ‪ٝ‬ؽ در اؿ ػ م ب ػػعِجُ را اهر ػػام دً ػػع و ان را ط ػػٍب بعاه ػػع‬
‫(بػػعِت شؾػػوي) چوػػّن ٖػػػدي گمػػان مػػُ ‪ٝ‬وػػع دمحم ‪ -‬ملسو هلآو هيلع هللا ىلص ‪ -‬طّاهػػت ‪ٝ‬ػػػدى‬
‫اؿتا چٍن هللا ثّالُ مُ ٖػماِع‪ :‬امػوز دِوم را بػاي قػما ‪ٝ‬امػ‪ٝ ٞ‬ػػدم و‬

‫‪ -014‬االِجمام‪.‬‬
‫{‪}96‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫هّمجم را بػ قما ثمام همٍدم و راهُ قػعم اؿػ م دِوجػان باقػعا ػؽ ًػػ‬
‫ٓ‬
‫چّؼي ‪ٝ‬ي در ان زمانا دِن هبٍدى ًػگؼ امػوز دِن هظٍاًع بٍد»‪.‬‬
‫َ‬
‫ً‪َ ٞ‬االًٍاء ؛ ِٖإن ُمرال َؾ َج ٌُم‬ ‫الؽ َا َ‬ ‫غبصهللا بب غباس میگٍیع‪« :‬ال ُثر ْ‬
‫َ ْ‬
‫ممػهة َلل‪ٙ‬لب»‪.‬‬
‫ٓ‬
‫یّوػػی‪« :‬بػػا اًػػ‪ ٞ‬اًػػٍاء ًموفػػیوی مکػػنا زی ػػا مرالؾػػت انًػػا ‪ٚ‬لػػب را‬
‫بیمار میکوع»‪.‬‬
‫ٔ‬ ‫َ‬
‫بعِػػة ال ثا َم ْوػػي َِلػػَ‬
‫ػاشب َ‬
‫غززالم زاىززص وضززیع بززب غیززاض میگٍیػػع‪« :‬لػ ُ‬
‫وال ثرلؽ ِإلّي ا َوم ْن َز َل َؽ ِإلػَ ل ِػاش ِب‬ ‫وال ُث َفاور ُى ُٖ َا ْمػ َؾ ا َ‬
‫ِ‬
‫دِو َ‪ ٛ‬ا َ‬
‫ِ‬
‫ُ‬ ‫َ‬
‫بعِة ا ْورخ ُي هللا َالّ َمَا ِّوُ ُٖ ‪ٚ‬لبي»‪.‬‬‫َ‬
‫یّوػ ػػی‪« :‬در مػ ػػٍرد دیػ ػػن طػ ػػٍد بػ ػػي بػ ػػعِت گػ ػػغار اِجمػ ػػاد هکػ ػػنا و در‬
‫کارًایت با او مفاورى هکن و ًمػاى او هوفػین و ًػػ کؾػی بػا بػعِت گػغار‬
‫ًموفیوی کوع هللا او را کٍردؿ و ٖا‪ٚ‬ع بیوـ ‪ٚ‬لبی طٍاًع کػد»‪.‬‬
‫ٔ‬
‫ارؾ َوثّالَ َا ْن ِا َذ َن ِل َم ِاشب‬ ‫هللا َثب َ‬ ‫امام ذغب بفط میگٍیع‪َ « :‬ابَ ُ‬
‫ًٍَى َبجٍبة»‪.‬‬
‫یّوػ ػ ػػی‪« :‬هللا مجّػ ػ ػػاؿ ثٍبػ ػ ػػي لػ ػ ػػاشب بػ ػ ػػعِت و گ ػ ػ ػػایـ اهصػاٖػ ػ ػػی را‬
‫همی غیػد»‪.‬‬
‫ْ‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫ا‬
‫امززام غبززصهللا بززب مبززار میگٍیػػع‪« :‬الل ٌُػ َػم ال ث ْر َّػػ‪ِ ٞ‬ل َمػ ِػاش ِب ِبع َِػػة‬
‫ْ‬
‫ِِ ْوعي َِعا؛ َٖ ُّصبي َ‪ٚ‬ل ِبُ»‪.‬‬
‫یّوی‪« :‬بار الٌی چوان مکػن کػي بعِتگػغاری هؾػبت بػي مػن اشؾػاهی‬
‫ٓ‬
‫کػدى باقع کي انگاى دلم او را دوؿت طٍاًع داقت»‪.‬‬

‫{‪}97‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ٔ‬
‫امیطالمززؤمنیب در ذززصی امززام ػززفیان بززًر میگٍیػػع‪َ « :‬مػ ْػن الػػَٔ‬
‫َ‬
‫َؿ ػ ْػم َّ ُي ِإل ػػَ َل ػػاشب ِب ْع َِ ػػة ُوً ػػٍ َِ ّْ َل ػ ُػم َاه ػ ُػي ل ػ ِػاش ُب ِب ْع َِ ػ ٍػة ؛ ُه ِؼ َِ ػ ْػت ِم ْو ػ ُػي‬
‫َ‬
‫ِالّ ْم َم ُةا و ُو ِ‪ ٞٝ‬إلَ َه ْٗ ِؾي»‪.‬‬
‫یّوی‪ً« :‬ػ کؾی بي بعِت گػغاری گػٍش ٖػادًػع در شػالی کػي میداهػع‬
‫کػػي او بػػعِت گػػغار اؿػػتا ممػػاهیت از او گػٖجػػي میقػػٍد و بػػي طػػٍدش‬
‫ؿشػدى میقٍد»‪.‬‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫دمحمبب ػیطیب با بػشغر داقجن از بعِتًا میگٍیع‪َ « :‬ما ا ْشعث َر ُزػ‪ٞ‬‬
‫ِب ْع َِة؛ َٖػ َازُ ُؿوة»‪.‬‬
‫یّوی‪ً« :‬ػ کؾی بعِجی ایراد کػدىا بي ؿوت بازهگفجي اؿت»‪.‬‬
‫ُ ْ ُ َ َ َ َ ُ ْ َ ُ َْ‬
‫امام مالک بب انزع میگٍیػع‪« :‬ال ثو ِ‪ٜ‬صػٍا اًػ‪ِ ٞ‬البػع ِع وال ِػو‪ٜ‬س ِإلػّ ٌِم‬
‫ؾلم َِ َل ّْ ٌِم»‪.‬‬ ‫َوال ُِ ّ‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫یّوػػی‪« :‬بػػي بػػعِت گػػغاران زن هعًیػػع و از انًػػا زن هگیػیػع و بػػي انًػػا‬
‫ؿ م کػدى هفٍد»‪.‬‬
‫ػٍاء؛‬ ‫ْ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫امام اىع ػن اذمص بب ذنبع میگٍیع‪ِ « :‬إن اًػ‪ ٞ‬البػع ِع واالً ِ‬
‫ػلمّ َن ؛ ٖػػإن ٖػػُ َذ ِلػ َػ‪ٛ‬‬ ‫ّان ِب ٌِػػم ٖػػُ َقػػُء ِمػ ْػن ٔامػػٍ ِر ُالم ْؾػ َ‬ ‫َال َِ ْو َبٔػػُ َا ْن ُِ ْؾػ َػج َ‬
‫َا ِْ ََم الوػر َِلَ العِن»‪.‬‬
‫یّوػ ػػی‪« :‬قایؾػ ػػجي هیؾػ ػػت از بػ ػػعِت گػ ػػغاران و اًػ ػػ‪ ٞ‬اًػ ػػٍاء در امػ ػػٍر‬
‫مؾػػلمین کمػػک گػٖجػػي قػػٍدا چػػٍن ایػػن کػػار بؼرگػجػػػین زیػػان ب ػػای دیػػن‬
‫اؿت»‪.‬‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫امام غبصالطذمان بب ميص میگٍیػع‪ِ « :‬إهػي ل ْػّ َؽ ٖػُ ا ْلػصاب اال ًْ ِ‬
‫ػٍاء‬
‫ػماء َقػػُء‪:‬‬ ‫ػّؽ ٖػػُ َ‬
‫الؾػ ِ‬ ‫ػصاب َزٌػػم؛ ُِػِػػعون َِلػػَ َا ْن َِ ُ‪ٍٙ‬لػػٍا‪َ :‬لػ َ‬ ‫ِ‬ ‫َقػػػ ِمػ ْػن َا ْلػ‬
‫َىَ ا‬
‫هللا َاال ُِ َو َا‪ُ ٝ‬صٍاا َو َال ُِ ٍَارُخٍا»‪.‬‬
‫ار و ِ‬
‫{‪}98‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ٓ‬
‫یّو ػػی‪« :‬در می ػػان اً ػػ‪ ٞ‬اً ػػٍاء ب ػػعثػ از ال ػػصاب زٌ ػػم هیؾ ػػت؛ انً ػػا‬
‫ٓ‬
‫میگٍیوػػع‪ :‬در اؿػػمان چیػػؼی هیؾػػت! ؿػػٍگوع بػػي هللا بػػي هَػػػ مػػن هبایػػع بػػي‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫انًا زن داد و از انًا زن گػٖت و هبایع ارث ببػهع»‪.‬‬
‫تز ززابػی وقیز ززو ابً بز ززو خطمز ززی بفز ززط میگٍی ػػع‪َ « :‬ال ُثرالؾ ػػٍا َاً ػ َػ‪ٞ‬‬
‫َ‬
‫َاال ًٍْاء؛ َِٖإه‪ٜ‬م إن ل ْم َث ْعطلٍا ّٖما َد َطلٍا ّٖي لبؾٍا َِ َل ّْ ُ‪ٜ‬م َما َث ّْ ِػٍٖن»‪.‬‬
‫ٓ‬
‫یّوی‪ :‬با اًػ‪ ٞ‬اًػٍاء ًموفػیوی هکویػع؛ اگػػ قػما بػي دایػػى ٖکػػی انًػا‬
‫ٓ‬
‫وارد هفٍیع قما را در اهچي میداهیع دچار اقجباى میکووع»‪.‬‬
‫از ‪ٚ‬ػػٍؿ وضززُع غُززاض رذمززو هللا اورده انززص ‪ٝ‬ػػي گػٗػػت‪ :‬شػػغر ‪ٝ‬وّػػع از‬
‫‪ٝ‬ؾُ ‪ٝ‬ي با لاشب بعِجُ هفؾجي اؿت‪.‬‬
‫نیظ از ًل او اورده انص ‪ٝ‬ي‪ً :‬ػ ‪ٝ‬ؽ لاشب بعِجُ را دوؿت بعاردا‬
‫هللا ِملـ را بُ ارزش می ؿازد و هٍر مؾلماهُ را از دلـ بّػون می بػد‪.‬‬
‫و نُززظ او گزف ززو اػ ز ‪ً :‬ػػػ گػػاى بػػعِت ؿػػازي را در راًػػُ دِػػعيا راى‬
‫طٍِـ را ٍِض کن‪.‬‬
‫و نُززظ گزف ززو اػ ز ‪ :‬هللا ِمػػ‪ ٞ‬لػػاشب بػػعِت را بػػاال همػػُ بػػػدا و ًػػػ‬
‫‪ٝ‬ؽ لاشب بعِجُ را ِاري ‪ٝ‬وع در وِػاهُ اؿ م قػ‪ٝ‬ت ‪ٝ‬ػدى اؿت‪.‬‬
‫م ػػػدي ه ػػؼد وض ززُع رذم ززو هللا گػٗ ػػت ‪ ٝ‬ػػي ً ػػػ ‪ ٝ‬ػػؽ دطج ػػػ ط ػػٍد را ب ػػي‬
‫ثبٌ‪ٜ‬اري بعًعا ‪ ًُٚ‬رشم ‪ٝ‬ػدى اؿت؛‬
‫وضُع گزف ‪ً :‬ػ ‪ٝ‬ؽ دطجػش را بي لػاشب بػعِجُ بعًػع ‪ًٚ‬ػُ رشػم‬
‫‪ٝ‬ػدى؛ و ًػ ‪ٝ‬ؽ با لػاشب بػعِت هفؾػجيا ش‪ٜ‬مػت همػّبـ هفػعى؛ و‬
‫ٓ‬
‫چػػٍن هللا ‪ٝ‬ؾػػُ را طمػػم بػػعِجگػان ِابػػع امّػػع ان دارم ‪ٝ‬ػػي گواًػػان او را‬
‫بّامػزد‪.‬‬

‫{‪}99‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫دمحم بززب نضززط ذززاربٍ رذمززو هللا مػػی گٍِػػع‪ً :‬ػػػ ‪ٝ‬ػػؽ بػػي گػٗجػػار لػػاشب‬
‫بػػعِجُ گػػٍش ؿػػشارد هللا ِمػػمت (اِمػػاهُ) از او بػػػداردا و بػػي هٗػػؽ طػػٍد‬
‫واگغارش ‪ٝ‬وع‪.‬‬
‫ٓ‬
‫از ‪ٚ‬ػٍؿ لُز بزب ػزػص رذمزو هللا اوردى اهػع ‪ٝ‬ػي گػٗػت‪ً :‬ػگػاى لػاشب‬
‫ٓ‬
‫بعِجُ را ببّوم ‪ٝ‬ي بػ اب راى مػُ رود بػاز ًػم او را ‪ٚ‬بػٍؿ هػعارم اِػن ؿػظن‬
‫ٓ‬
‫بي امام ؾاوػٍ رذمو هللا رؿّعا گػٗت‪ :‬لّح ‪ٍٝ‬ثاى امعى اؿتا من اگػػ‬
‫لاشب بعِجُ را ببّوم ‪ٝ‬ي در ًٍا ػواز مُ ‪ٝ‬وع باز ًم ‪ٚ‬بٍلـ هعارم!‪.‬‬
‫شتٌَ دهم‪ :‬نی گُِيز‪ ،‬شها تجلّل از رهز ىیُرهز را‬
‫خشام نی پيزارِز‪ ،‬انا نُلُی صاختان جيزً ةاال نی‬
‫کييز؟‬
‫مػػی گػػٍیما ثمػػام دال ئػػ‪ ٞ‬را در شػمػػت از ثرلیػػ‪ ٞ‬هػػٍروز بیػػان داقػػجما‬
‫ٓ‬
‫شاال ًػکؾی کي باقعا م یا ٓیػ انا اگػػ ایػن روز را ثرلیػ‪ ٞ‬کوػعا ِمػ‪ٞ‬‬
‫او بػای ما قػع قعى همی ثٍاهػع‪ .‬اؿػ م ؿػظوگٍ هػعاردا ؿػظوگٍی اؿػ م‬
‫ٓ‬
‫ًماه ػػا ‪ ٚ‬ػػان و ی ػػامبػ اؿ ػػتا م ػػا ًػکؾ ػػی را در می ػؼان کػج ػػاب وؿ ػػوت م ػػی‬
‫ٓ‬
‫ؿوریما اگػ شػؼ ًای اهان مٍاٖ٘ قػع بٍدا می غیػیما واگػػ هبػٍدا‬
‫ؽ مکلٕ هیؾجیم از ؿظوان او یػوی کویم‪.‬‬
‫ي‬ ‫ي‬
‫دمحم بب ًَػف بب ابٍ القاػم الػبصري ابً غبص هللا می گًیص‪:‬‬
‫یرػػػح الػزػػ‪ ٞ‬بمػػویّة الویػػػوز والمٌػزػػان إذ ًػػٍ مػػن ّٖػػ‪ ٞ‬الومػػاریا‬
‫‪015‬‬ ‫ً‬ ‫ٔ‬
‫ل‪ٍٙ‬لي ملسو هیلع هللا یلص‪« :‬من اشب ‪ٍٚ‬ما ٌٍٖ موٌم»‪.‬‬

‫‪ -015‬الجاج واالکلی‪.)064/5(ٞ‬‬
‫{‪}111‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ٓ‬
‫یّوػػی‪« :‬در ایػػن کػجػػاب در بیػػان ِلػػ‪ ٞ‬واؿػػباب زػػػح راوی امػػعى اؿػػت‪:‬‬
‫راوی بػا اهرػػام دادن ثرلیػػ‪ ٞ‬هػٍروز و مٌػزػان مرػػػوح مػی قػػٍدا زیػػا کػػار‬
‫ثرلی ػػ‪ ٞ‬از کػدارً ػػای هم ػ ػػاهیان اؿ ػػتا مر ػػػوح ق ػػعن راوی ب ػػي دلی ػػ‪ٞ‬‬
‫ٖػمػػٍدى رؿػػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص اؿػػت ًػکػػي مػدمػػی را دوؿػػت دارد او از زمػػػى ای‬
‫ٓ‬
‫اهٌا اؿت»‪.‬‬
‫ٓ‬
‫و‪ٚ‬جی کػي راوی بظػايػ ثرلیػ‪ ٞ‬از روز هػٍروز مػٍرد زػػح ‪ٚ‬ػػار گیػػدا ایػا‬
‫ِلم ػػای درب ػػاری ای ک ػػي در ای ػػن روز زو ػػعى ب ػػاال م ػػی کوو ػػعا و ب ػػا مر ػػٍس‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫طٍقػػصالی طػػٍیـ را قػػػیک مػػی ؿػػازهعا ایػػا ایمػػان در وزػػٍد اهٌػػا بػػا‪ٚ‬ی‬
‫طٍاًع ماهع؟‪.‬‬
‫ًمچوػػانا م ًػػای کػػي در چوػػین مرػػالؽ موکػػػ اقػػجػا مػػی ورزهػػعا‬
‫ٓ‬
‫شػؼ قان را هشغیػیعا وقػٌادت قػان را ‪ٚ‬بػٍؿ هکویػعا و فػت اهٌػا همػاز‬
‫ي‬ ‫ي‬
‫را ا‪ٚ‬ج ػػعا هکوی ػػعا ام ززام اب ززً البطك ززاپ اذم ززص ب ززب دمحم الػ ززصوي الؽ ززيُط‬
‫بالززصردَط (الم ززًوٌ ‪3333 :‬ى ز مززی گًیززص‪« :‬لّػػب وبػػازی در روز هػػٍروز ‪-‬‬
‫کي هظؾجین روز ؿاؿ ‪ٚ‬بًی ًا اؿت ‪ -‬ماهّی ‪ٚ‬بٍؿ قػٌادت اؿػتا زیػػا‬
‫‪016‬‬
‫این ِم‪ٞ‬ا از اِماؿ زاًلیت وهمػاهیت اؿت»‪.‬‬

‫‪ -016‬قػح الکبیػ(‪.)070/3‬‬
‫{‪}111‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬

‫شتٌَ طُم‪ :‬آىچٌ کٌ شها غّز نی ىانّز ه خشام نی‬

‫داىّز در خقّقت غّز ىّظت ةلکٌ فقط ةصرگزاشت ِیا‬
‫نياطتت ه ِادةُدی اطت ةش ذالف اغّادی کٌ در آىَا‬
‫اذکاری نػّو‪ ،‬ىهازی ةرضُص ه ِا انیُری از اِیو‬
‫قتّل ةشپا نی شُد؟‬
‫ٓ‬
‫پاسخته ایه شثهه‪ :‬اهچػي قػما بؼرگعاقػت یػا مواؿػبت و یػا یػادبٍد‬
‫و‪ٚ‬ایُ ثکػاری در ؿاؿا ماى و یا ٓیػى می هامیعا ًمان مّوای ِیع اؿت‪.‬‬
‫چػػا کػي ِیػع ًمچوػػان کػي قػیض االؿػ م ابػػن ثیمیػي مػی ٖػمایوػع‪« :‬اؿػػم‬
‫ٔ‬
‫لما یٍّد من اإلزجماع الّام ِلی وزي مّجاد ِائع إما بّػع الؾػوة او بّػٍد‬
‫ٔ‬ ‫ٔ‬
‫االؿبٍع او هصٍ ذلک»ا (اؿمی اؿت کي بػ ازجماِی ِمٍمی ايػ ؽ مػی‬
‫ٓ‬
‫گػدد کي ًػ از چوع گاًی با ثرعیع و هٍ قعن ؿاؿا ًٗجي و امدػاؿ اهٌػاا‬
‫ثکػار می گػدد)کي با ثٍزي بي این ثّػیٕ مػاؿمی کػي ًػػ از چوػع گػاى بػي‬
‫ِوٍان ِؼاداری بػ ا می قٍهع ًم قام‪ ٞ‬مّوای ِیع اؿت‪.‬‬
‫ؽ بي بػگغاری کووعگان هٍروز و دیگػ اِیاد کػٗار می گٍییم‪:‬‬
‫ٓ‬
‫ایا مگػ ًػ ؿػالي بػػای بؼرگعاقػت هػٍروز بػػ ؿػػ ؿػٗػى ًٗػت ؿػین و یػا‬
‫ٓ‬
‫ًػ مرلؽ و ازجمػاع بػؼرگ و کٍچػک دیگػػ زمػُ هفػعى و از ان اؿػج‪ٙ‬باؿ‬
‫همی کویع و مػاؿم طالی را بػگغاری همی کویع؟‬

‫{‪}112‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫ؽ در ش‪ٙ‬ی‪ٙ‬ت اهچي قما اهرام می دًیع ِیع اؿػتا شػاؿ چػي ان را‬
‫ٓ‬
‫ِیػػع بوامیػػع و چػػي اؿػػم دیگػػػی ب ػػان بوٌیػػعا چ ػػا کػػي ش‪ٙ‬ی‪ٙ‬ػػت امػػػ مّجبػػػ‬
‫اؿت هي اؿامی‪.‬‬
‫دیگػی ٓ‬
‫بػ ان مػی هٌوػعا‬ ‫مفاًعى همٍدى ایم کي بّوی زها کػدى و اؿم‬
‫ٓ‬
‫ربػػا مػػی طٍرهػػع امػػا چیػػؼ دیگػػػی بػػي ان مػػی گٍیوػػعا ًمچواهکػػي رؿػػٍؿ هللا‬
‫َ َْ ُ َ ٌ ُ ْ‬
‫اس ِم ْن ا ام ِجی ال َظ ْم َػ ُی َؾ ُّم ٍَه ٌَا ِب َٔ ْی ِػ اؿ ِمٌا»‪.‬‬
‫ْ َ ‪017‬‬
‫ملسو هیلع هللا یلص می ٖػمایع‪«:‬یفػب ه‬
‫یّوی‪« :‬مػدماهی از امت من قػاب طٍاًوع هٍقیع ولی با اؿم دیگػی‬
‫ٓ‬
‫از ان هام طٍاًوع بػد»‪.‬‬
‫شتٌَ چَارم‪ :‬اِو ةصرگزاشت ٍا ةٌ نياطتت تجزِیز‬
‫طتّػت‪ ،‬آنزن ةَار‪ ،‬تهام شزن طشنا ه انُری از اِو‬
‫قتّل اطت‪ ،‬کٌ ٍزف از اىجام آن تشتٌ ةٌ کفار ىّظت‪،‬‬
‫ةلکٌ جصه غاداتی اطت کٌ در ششِػت اطالم اصل ةیش‬
‫خالل ةُدن آىَاطت!‬
‫پاسختهایهشثهه‪ :‬مواؿبجٌای دیوػی ًمچػٍن هػٍروز و کػیؾػمؽ و‬
‫مواؿ ػػبجٌای دهی ػػٍی ًمچ ػػٍن روز م ػػادرا روز زن و روز زٌ ػػاهی ک ػػٍد از‬
‫کػٗار اطغ قعى اؿػت‪ .‬و چواهچػي ٖػػض کوػیم کػي مؾػلماهانا طػٍد ِیػعی‬
‫ٓ ٓ‬ ‫ٓ‬
‫بٍزػػٍد اوردى باقػػوع و ًػػیچ کػػاٖػی ‪ٚ‬بػػ‪ ٞ‬از اهٌػػا ان را اهرػػام هػػعادى باقػػعا‬

‫‪ -017‬ؿون هؾائی‪.‬‬
‫{‪}113‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫ٓ‬
‫ایػػن امػػػ ثفػػبي بػػي اهٌػػا را هٗػػی همػػی کوػػعا چ ػػا کػػي اشػػعاث اِیػػاد قػػاد یػػا‬
‫ٓمگین زٌت اشیای مواؿبجی مّینا ؿوت و قیٍى کػٗار اؿت‪.‬‬
‫ب ػػای ثفػػبي بػػي کػٗػػار قػػػط هیؾػػت کػػي قػػظك ِملػػی را بػػي ایػػن ِلػػت‬
‫ٓ‬
‫اهرام دًع چٍن کػٗار ان را اهرام می دًوعا بلکي ًمین ‪ٚ‬عر کاٖی اؿت‬
‫ٓ‬
‫کػػي ِمػػ‪ ٞ‬اهرػػام قػػعى از امػػٍر اطجمالػػی کػٗػػار بػػٍدى و از اهٌػػا اطػػغ قػػعى‬
‫باقعا ًمچواهکي در این مػٍرد در لػٗصات ‪ٚ‬بػ‪ٚ ٞ‬ػٍؿ قػیض االؿػ م ابػن‬
‫‪018‬‬ ‫ٓ‬
‫ثیمیي را اوردیم‪.‬‬

‫‪ -018‬مػزُ‪ :‬ؿایت اً‪ ٞ‬ؿوت وزماِت‪.‬‬

‫{‪}114‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬

‫فاِزً‪ :‬خکم گساشتو اطم «ىُرهز» ةش ىُزاد‬

‫ٓ‬
‫هٍزاد باالی والعین ش‪ٍٚٙ‬ی دارهعا یکی از ش‪ٙ‬ػٍؽ اهٌػاا گغاقػجن اؿػم‬
‫ػب لػػصیس اؿػػتا اؿػػم مواؿػػب لػػصیس ًماهػػا گغاقػػجن‪« :‬اؿػػماء‬ ‫مواؿػ ِ‬
‫الصؾویا واؿماء یامبػ ملسو هیلع هللا یلص» می باقع‪.‬‬
‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫ػؽ ْب ػ ِػن َما ِل ػ ٍػ‪ - ٛ‬ره ػػُ هللا ِو ػػي ‪ ٚ -‬ػػاؿ‪ ٝ :‬ػ َػان االو ِب ػ ُّػُ ‪ -‬ملسو هیلع هللا یلص ‪ ِٖ -‬ػػُ‬ ‫ِ‬ ‫َِ ػ ْػن َا َه ػ‬
‫َ‬ ‫ْ‬ ‫ْ‬
‫ػٍؽا َٖ َ‪َ ٙ‬ػاؿ‪َ :‬ر ُز ٌػ‪َِ ٞ‬ػػا َا َبػا ال َ‪ِ ٙ‬اؿ ِػما َٖال َج َٗ َػت ِإل ّْػ ِػي االو ِب ُّػُ ‪ -‬لػلَ هللا ِلّػػي‬ ‫ِ‬ ‫ُّ‬
‫الؾ‬
‫اؿػ ِػمُ َوال‬ ‫وؿػػلم ‪َٙ َٖ -‬ػ َػاؿ‪ِ :‬إ اه َمػػا َد َِػ ْػٍ ُت ًَػ َػغاا َٖ َ‪ٙ‬ػ َػاؿ االو ِبػ ُّػُ ‪ -‬ملسو هیلع هللا یلص ‪َ « : -‬ؿػ ُّػمٍا ِب ْ‬
‫‪001‬‬
‫َث َ‪ ٜ‬او ٍْا ِب ُ‪ْ ٜ‬و َّ ِجُ»‪.‬‬
‫ثػزمػػي‪ :‬اهػػؽ بػػن مالػػ‪ ٛ‬ره ػُ هللا ِوػػي مػػُ گٍِػػع‪ :‬هبػػُ ا‪ٝ‬ػػػم لػػلَ هللا‬
‫ِلّي وؿػلم در بػازار بػٍد‪ .‬قظمػُ لػعا زد و گػٗػت‪ِ :‬ػا ابػا ال‪ٙ‬اؿػم! رؿػٍؿ‬
‫ٓ‬
‫هللا ‪ -‬ملسو هیلع هللا یلص ‪ -‬بػػي ؿػػٍي او هگػػاى ‪ٝ‬ػػػد‪ .‬ان قػػظكا گػٗػػت‪ :‬موَػػٍرم ٖ هػػُ بػػٍد‬
‫ٓ‬
‫هػػي قػػما‪ .‬اهگػػاىا رؿػػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص ٖػمػػٍد‪« :‬اػززم مزطا بززط سززًد ب ضارَززص ولزٍ‬
‫كنُو ام را بطاي سًد بكار نبطَص»‪.‬‬
‫ػصیس دارد وهػػي اؿػػم مواؿػػبی‬ ‫هػٍروز ًماهگٍهػػي کػػي گػٗجػػیما ٓهػػي مّوػی لػ ِ‬
‫بػای ٖػزهع می باقعا زیػا مّوی ان‪« :‬روز هٍ یا زعیع اؿت!»‪.‬‬
‫ٔ‬
‫بػ ػػعون قػ ػػکا گغاقػ ػػجن اؿػ ػػم هیکػ ػػٍ بػ ػػػ ٖػزهػ ػػعا از ثػ ػػاخیػات طالػ ػػی‬
‫ٔ‬
‫بػطٍردارؿػػتا کؾػػی کػػي اؿػػم ؾػػػش را «دمحما ابػػٍبکػا ِمػػػا ِدمػػانا‬
‫ٓ‬
‫ِل ػػیا يلص ػػيا زبی ػػػ و‪ »...‬م ػػی گ ػػغاردا و اه ػػی ک ػػي ٖػزه ػػعش را «ه ػػٍروزا‬
‫طاکػاىا کب‪ٞ‬ا ٓمیا و‪ »...‬هام گغاری می کوعا ببیویع کي چي ثٗػاوثی در‬
‫ایوٌا وزٍد دارد‪.‬‬

‫‪( -001‬بظارى‪.)1011 :‬‬

‫{‪}115‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬
‫لٌغاا والعین گػامی از هللا ثّالی بجػؿوعا واؿم طٍب ومواؿب بػای‬
‫ٖػزهعان قان اهجظاب همایوع‪.‬‬
‫اػز ز اد ـ ززاد رخبُ ززان تمز ز در ز ززا ‪« :‬نام ززضاري وطزن ززصان در‬
‫ٓ‬ ‫اػ م(ص‪ » 3:‬می نًیغص‪:‬‬
‫ِ‪ ُٜ‬از امٍر ؾوعِعى ازجماُِ ان اؿت ‪ٝ‬ي ؽ از ثٍلع ٖػزهػعا ػعر و‬
‫ٓ‬
‫مػادر بػػاي او هػامُ اهجظػاب مػُ ‪ٝ‬ووػػع ثػا بػا ان قػواطجي قػٍد و بػػاي دور و‬
‫هؼدِػػ‪ٚ ٛ‬ابػػ‪ ٞ‬قواؿػػاِػػُ باقػػع وچػػٍن قػػػِّت اؿػ مُ ‪ٝ‬امػػ‪ ٞ‬قػػع و ًػػّچ‬
‫ٓ‬
‫مػػٍردي را ٖػوگػػغار ه‪ٜ‬ػػدى اؿػػتا بػػي اِػػن ه‪ٜ‬ػجػػي هّػػؼ ثٍزػػي همػػٍدى و بػػي ان‬
‫اًمّت دادى اؿػت و اش‪ٜ‬ػامُ وهػُ همػٍدى ‪ٝ‬ػي هفػاهگػ ثٍزػي اِػن ِ‪ّٙ‬ػعى‬ ‫ّ‬
‫واال بػػي مٍهػػٍع ٖػػٍؽ اؿػػتا ثػػا امػػت اؿ ػ مُ ثمػػامُ مؾػػائ‪ ٞ‬مػبػػٍط بػػي‬
‫ٓ‬
‫هٍزاد را ًم بعاهػع و ثمػامُ اهچػي را ‪ٝ‬ػي باِػح ارث‪ٙ‬ػاء و ث‪ٜ‬امػ‪ ٞ‬قظمػّت و‬
‫ثػبّت او مُ گػدد بفواؿع و ب‪ٜ‬ار گّػد‪.‬‬

‫{‪}116‬‬
 ‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬

‫ذالصٌ ةدث‬
‫ٓ‬ ‫ٓ‬
‫دوؿت گػامػیا ٖفػػدى ای اهچػي کػي در ‪ٚ‬ػػانا شػعیح ا‪ٚ‬ػٍاؿ واِمػاؿ‬
‫ؿػػلٕا وا‪ٚ‬ػػٍاؿ ِلمػػای مّالػػػا بػػای ثػػان بیػػان کػػػدم ایوؾػػت کػػي اهرػػام‬
‫اِمػػاؿ هػػٍروزی واقػػجػا در ایػػن ِیػػع(هٍروز) بػػا ًػػػ هیجػػی کػػي باقػػع زػػؼو‬
‫ٓ‬
‫اِیػ ػػاد مفػ ػػػکین اؿػ ػػت و زػ ػػؼو اِیػ ػػاد مؾػ ػػلمین هیؾػ ػػت وًػ ػػػکؽ در ان‬
‫ٓ‬
‫اقجػا همایع ویا اهػا زائؼ بعاهع يبػ٘ ایػن شػعیح «مػن ثفػبي ب‪ٙ‬ػٍم ٌٖػػ‬
‫ٓ‬
‫مػوٌم» یّوػی‪ً« :‬ػػػ کؾػی کػػي طػٍدش را قػػبیي کػاٖػان ؿػػازد از زملػي اهػػان‬
‫بفػمار میػػػود»ا وگػٗجػػي ای بؼرگػػان ِلمػای شوٗػػی از دائػػػى ای دیػػن اؿػ م‬
‫طارج میگػدد‪.‬‬
‫و کؾی کي اٌٍار می دارد بػگغار همٍدن اِیاد ٓیػمؾػلماهان بػا ًػعؼ‬
‫ٓ‬
‫ثٗػیس ایػادی هعارد! ؿظن یاوى و ٍد اهٌا هیاز بي زػٍاز قػارع از کػجػاب و‬
‫ؿػػوت دارد و بػػا ادِػػا وطیػػاؿ ایػػن امػػػ خابػػت همػػی قػػٍد ثػػا ایوکػػي ادِػػای‬
‫طٍیـ را از کػجاب وؿوت خابت همایوعا وما ثمام دالئ‪ ٞ‬لػصیس ومٍاٖػ٘‬
‫ِ‪ ٞٙ‬ؿلیم را بیان داقجم‪ .‬الصمعا‬

‫ذتم رطالٌ‪6931 ،‬‬

‫{‪}117‬‬
‫حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث‬

‫فَشطت نضادر هنشاجع‬

‫ٓ‬
‫‪ٚ‬ػاهکػیم‬ ‫‪-1‬‬
‫کػجب ؿجي‬ ‫‪-2‬‬
‫مفکاة الممابیس‬ ‫‪-3‬‬
‫ریاض المالصین‬ ‫‪-4‬‬
‫زامُ االشادیح المصیس‬ ‫‪-5‬‬
‫ِمعة ال‪ٙ‬اری‬ ‫‪-6‬‬
‫ٖجس الباری‬ ‫‪-7‬‬
‫ؿب‪ ٞ‬الؾ م‬ ‫‪-8‬‬
‫مػِاة‬ ‫‪-9‬‬
‫ثصٗة االشٍذی‬ ‫‪-11‬‬
‫يب‪ٙ‬ات الکبػی‬ ‫‪-11‬‬
‫ثاریض الکبیػ‬ ‫‪-12‬‬
‫ٔ‬
‫ؿیػاِ م الوب ء‬ ‫‪-13‬‬
‫قواطت ادیان وٖػؽ‬ ‫‪-14‬‬
‫ا‪ٚ‬جواء لػاط المؾج‪ٙ‬یم‬ ‫‪-15‬‬
‫‪ٚ‬اهی طان‬ ‫‪-16‬‬
‫مّرم االوؿى‬ ‫‪-17‬‬
‫البعع الصٍلیة‬ ‫‪-18‬‬
‫هٍروز در اهعیفي ًٍا وطیاؿ‬ ‫‪-19‬‬
‫ٖ‪ٙ‬ي زامُ باهٍان‬ ‫‪-21‬‬
‫ؿایت ٖجاوی اً‪ ٞ‬ؿوت‬ ‫‪-21‬‬
‫ؿایت قیض دمحم لالس مورع‪.‬‬ ‫‪-22‬‬

‫{‪}118‬‬