Professional Documents
Culture Documents
حکم تجلیل از روز نوروز در اسلام
حکم تجلیل از روز نوروز در اسلام
{}1
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
{}2
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
لٗصي ٌٖػؿت مًالب
مٌٍٗم کلمي ای "هٍروز"4/.............................................................
ثاریظچي هٍروز4/.........................................................................
چػا مرٍؿی ًا هٍروز را ثرلی ٞکػدهع؟8/.........................................
ِادت و رؿم مرٍؿی ًا در روز هٍروز01/........................................
اِماؿ مرٍؿی ًا در روز هٍروز00/.................................................
چگٍهي ثرلی ٞهٍروز وارد ؿػزمین ًای مؾلماهان قع؟01/...............
ٓ
شػمت ثرلی ٞهٍروز در ٚػاهکػیم05/.............................................
کػجػػب ثٗؾػػیػی کػػيا اقػػجػا در ِیػػع مفػػػکین ومرػػٍس را شػػام وعاقػػجي
اهع08/.......................................................................................
شػمت ثرلی ٞاز هٍروز در اشادیح هبٍی ملسو هیلع هللا یلص10/..............................
هَػِات ِلماء ّػامٍن لٌٗ شعیح« :ولٌم ٍِمان»15-11/................
ٓ
ایا شعیح اهؽ رهی هللا ِوي هّیٕ اؿت؟15/..............................
ٓ
ایا ؽ از هٌی یامبػ ملسو هیلع هللا یلصا در زؼیػة الّػب کؾی هٍروز را ثرلی24/....ٞ
شػمت ثرلی ٞاز روز هٍروز از هَػ وگػٗجار الصاب یامبػ ملسو هیلع هللا یلص25/..........
اٍٚاؿ ؿلٕ در ثصػیم هٍروز31/....................................................
شػمت ثرلی ٞاز روز هٍروز در مغاًب چٌارگاهي اً ٞؿوت33/...........
الِٕ :لمای شوٗی مغًب34/........................................................
بِ :لمای مالکی مغًب46/..........................................................
جِ :لمای قاّٖی مغًب47/.........................................................
دِ :لمای شوبلی مغًب48/..........................................................
شػمت ثرلی ٞهٍروز از دیع ِلمای مّالػ50/..................................
{}3
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
ازماع ِلمای أٖاهؾجان بػ ثصػیم ثرلی ٞاز روز هٍروز62/.................
( )11مٗاؿع وٚبایس ثرلی ٞاز هٍروز66/..........................................
ٓ
ایا ِلی رهی هللا ِوي در مؼار دٖن قعى اؿت؟71/............................
شکم بػاٖػاقجن ػچم هٍروز در قٌػ مؼار75/....................................
شکم ثٌیي ًٗت ؿین وٓیػى در هٍروز78/........................................
شکم ثرلی ٞو بؼرگعاقت از هٍروز بي هیت ثٗػیس و قادی81/.............
شکم هٍروزی بػدن در طاهي ای هامؼدا در روز هٍروز82/.....................
شکم روزى بٍدن در هٍروز و زفن مٌػزان83/.................................
ٓ
قبٌات وارد قعى در مٍرد ثرلی ٞاز هٍروز و اؿض بي اهٌا85/...............
قبي اوؿ :می گٍیوعا هٍروز هٌایت بعِت اؿتا شػام کي85/.............
قبٌي دوم :می گٍیوعا قما ثرلی ٞاز روز هٍروز را شػام می وعاریػعا امػا
مٍلٍی لاشبان زوعى باال می کووع؟011/.......................................
ٓ
قػػبٌي ؿػػٍم :اهچػػي کػػي قػػما ِیػػع مػػی هامیػػع و ش ػػام مػػی داهیػػع در شٙیٙػػت
ِیع هیؾت بلکي ٖٙى بؼرگعاقت یا مواؿبت و یادبٍدی اؿػت بػػ طػ ؼ
ٓ
اِیػػادی کػػي در اهٌػػا اذکػػاری مّػػینا همػػازی بظمػػٍص و یػػا امػػٍری از ایػػن
ٚبی ٞبػ ا می قٍد؟011/.............................................................
ٓ
قػػبٌي چٌػػارم :ایػػن بؼرگعاقػػت ًػػا بػػي مواؿػػبت ثرعیػػع يبیّػػتا امػػعن
ٓ
بٌارا ثمام قعن ؿػما و امٍری از این ٚبی ٞاؿتا کي ًعؼ از اهرام ان
ثفبي بي کػٗار هیؾتا بلکي زؼو ِاداثی اؿت کي در قػیّت012/....
ٖایعى :شکم گغاقجن اؿم «هٍروز» بػ هٍزاد014/..............................
ط لي بصح016/......................................................................
ٌٖػؿت ممادر ومػازُ017/.........................................................
{}4
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
-0مّرم الٍؿیى(.)851/1
ٔ
-1ثفبي الظؾیؽ باً ٞالظمیؽ(. )۶۴
{}5
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
مقطَززظي باب ز مززٍ نززص کػػي ِبّػػعي ًػػا ؿػػبب بػ و ممػػّبت در مّػػان
ٓ
مؾ ػػلماهان ق ػػعهعا اهٌ ػػا بٍده ػػع ک ػػي ِدر مػاؿ ػػم ب ػعِت را ب ػػػ روي ٖػل ػػت
ٓ
يلبان باز کػدهعا شجُ اهٌا اِّاد و زفن ًاي مرٍؿُ ًا و مؾػّصُ ًػا
را زفػػن مػػُ گػٖجوػػعا مدػػ ٞهػػٍروزا ٓؾػػ ٞثّمّػػع ِّؾػػُا مػػّ د مؾػػّسا
ٓ
طمّؽ الّعسا کي اِن از دالِلُ اؿت کي اهٌا از اؿػ م دور بػٍدى اهػعا
2 ٓ ٓ ٓ
و با ان زوگّعى و دقموُ داقجي اهعا با اِوکي ان را اقکار هکػدى اهع.
ي
د .غبزصهللا بززب غبززصالػظَظ بززب اذمززص تززًَحطي ز ززا ارزؾززمنص دارد
بززو اػززم« :البززصع الرًلی ز »(بززصغ ىززاي ػززال طد اـ ز ً ایززب ز ززا
رػالو ماػ ط ایؽان اػ .در ایب ز ا بصغ ىا واغمال منکط را
خمع اور نمًده وػپع بزو ردود وؾزبياپ دطداس زو اػز از خم زو
منکطاتی و تففزی ً انزطا مزًرد مًؾزکاوی و نحکزاو زطار داده دربزاره
نًروز اػ او در ـفرو( 381ىمیب ز ا می نًیغص:
هیػػػوز یػػا هػػٍروز :اولػػین روز از ایػػام ؿػػاؿ هػػؼد ٖارسًػػای مرٍؿػػی یّوػػی
ابجعای ٖم ٞبٌار در ًػ ؿاؿ میباقع.
ٓ
ایػػن روزا ِیػػع ٖارسًػػای مرٍؿػػی و از اِیػػاد اثـ ػؿػػجان و یک ػػی از
ٓ ٓ
بؼرگثػػػین ِیػػعًای اهػػان اؿػػت .و گػٗجػػي میقػػٍد :اولػػین کؾػػی کػػي ان را
مػؿػػٍم کػػػد زمفػػیع یکػػی از اولػػین ادقػػاًان ٖػػارس بػػٍدا بػػي او زمفػػاد
ًػػم گػٗجػػي میقػػٍدا زػػم بػػي مّوػػی مػػاى اؿػػتا و قػػاد بػػي مّوػػای هػػٍر و
3
روقوایػػی.
-2البعع الصٍلّة(ص.)072:
-3البعع الصٍلّة(ص.)072:
{}6
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
ؾیز دمحم ـالد المنحص در مًرد تاریشچو ا ٓنًروز می گًیص:
هٍروز یکی از اِیاد ٖارؿی ًا و بلکي بؼرگػجػػین ان بػٍدى کػي گػٗجػياهػع
هظؾجین بار ثٍؿى زمفیع یکی از ادقاًان کٌن ٖارس ایراد گػدیع.
هٍروز هظؾجین روز از روزًای ؿػاؿ ارؿػی اؿػت کػي چٌػار روز ادامػي
دارد.
و ٓ
ٚبًػیًػای ممػػ هیػؼ هیػػوز را زفػن مػیگیػػد و ایػن ر ز آػاز ؿػاؿ
ٓ ٓ
اهٌاؿت کي ان را قم الوؾیم میگٍیوع.
مف ی سصا نظط ذنفی می گًیص:
اوؿ باِع بعاهّػم هٍروزا ؿّؼدى بعر و چٌارقوبي ؿٍري چّؾت؟
ن ززًروز :روز ه ػػٍا ِّ ػػع اوؿ ؿ ػػاؿا روز اوؿ ٖ ػػػوردِن ک ػػي زف ػػن مل ػػُ
اِػاهّان اؿت و هٍروز ؿلًاهُ ًم مُ گٍ ِوع.
هػٍروز در زمػػان ًػػاي ٚػػعِم در اوؿ بٌػػار هبػٍد بلکػػي در ٖمػػ ٞؿػػاؿ مػُ
گفت وگاى بي بٌار وگاى بي ثابؾجان وگػاى بي زمؾجان مػُ اٖجػادا در ؿػاؿ
ً 360ػ ؽ بٗػمػػان زػ ؿ الػػعِن ملکفػػاى ؿػػلرٍُٚا شکػػّم ِمػػػ طّػػام و
چوػػع مػػورم دِگػػػ ثٙػػٍِم ز لػػُ را ثوَػػّم کػدهػػع و هػػٍروز را در روز اوؿ
4
بٌار ِا هظؾجّن بػج شمٚ ٞػار دادهع.
ػُظده بصر :مػاؿمُ کي در روز ؿػّؼدًم ٖػػوردِن در اِػػان بػگػؼار مػُ
ٓ
قػػٍد و م ػػػدم ب ػػي ط ػػارج ق ػػٌػ و بػػي ب ػػاغ و ل ػػصػا م ػػُ روه ػػع و ان روز را ب ػػي
ق ػػادي و ثٗ ػػػِس و ب ػػا اه ػػٍاع ب ػػازي ً ػػا م ػػُ گغراهو ػػع و ب ػػي ال ػػً ح هصؾ ػػُ
{}9
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
بػيػؼ میکػدهعا ؿشؽ با هؼدیکان طٍد بي مرالؽ اهؽ و قػادی طػٍد
8
میرٖجوع.
عادت و رسن هجوسی ها در روز ًوروز
ي
د .غبز ززصهللا بز ززب غبز ززصالػظَظ بز ززب اذمز ززص تز ززًَحطي در ز ز ززا « :البز ززصع
الرًلی »(بصغ ٓىاي ػال طد می نًیغص:
ِػػادت و رؿػػم اهٌػػا در ایػػن روز ایػػن بػػٍد کػػي :مػػػدی کػػي لػػٍرثی زیبػػا
ٓ
داقػػت قػػباهي هػػؼد ادقػػاى میامػػعا مػاٚػػب اِمػػاؿ ادقػػاى بػػٍدا ثػػا لػػبس
میق ػػع کو ػػار در ایف ػػان میایؾ ػػجادا ل ػػبس ک ػػي میق ػػع ب ػػعون از ػػازى ه ػػؼد
ادق ػػاى میرٖ ػػتا ادق ػػاى ًم ػػین ک ػػي او را میدی ػػع ب ػػي او میگػٗ ػػت :ث ػػٍ
ٓ
کیؾػػجی؟ از کرػػا امػػعىای؟ کرػػا میطػػٍاًی بػػػوی؟ اؿػػمت چیؾػػت؟ چػػا
وارد قعىای و ٓامعىای؟ ًمػاًت چیؾػت؟ او ًػم میگػٗػت :مػن مومػٍر
ٓ
ًؾ ػػجما ه ػػامم مب ػػار اؿ ػػت و از ي ػػػؼ هللا ام ػػعىاما طٍاً ػػان ادق ػػاى
ٓ
طٍق ػػبظجما ثبػی ػػک و ثٌوی ػػت و ؿ ػ مجی را ب ػػا ط ػػٍد اوردىاما ًم ػػاى ب ػػا
ؿػاؿ زعیػػعا ؿػػشؽ میهفػػیوعا بّػػع از او مػػػدی دیگػػػ وارد میقػػٍد یػػک
ٓ
ؿ ػػیوی از ه ٙػػػى ًمػ ػػاى داردا در ان گو ػػعما ز ػػٍا گی ػػاى کػؿ ػػوي (طل ػػػ)ا
هظٍدا کورعا بػهذا از ًػ کعام ًٗت قاطي و ُهي داهػيا و ثکػيای ٚوػعا
ٓ
دیو ػػار و درً ػػم ث ػػازى و زعی ػػعا در ان وز ػػٍد دارد و زل ػػٍ دؿ ػػجان ادق ػػاى
ٓ
گغاق ػػجي میق ػػٍدا ؿ ػػشؽ ً ػػعایا و کادوً ػػا روی ان گغاق ػػجي میق ػػٍدا و
ٓ ٓ
اهگاى مػدم بػاؿاس درزي هؼدیکی و مٙامفان هؾبت بي ادقاى میایوعا
بّعا هاهی بؼرگ (هٍِی بػبػی) کي از این داهيًا درؿػت قػعى اؿػت بػػای ً
-8البعع الصٍلّة(ص.)072:
{}11
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
ٓ ٓ
ادقاى اوردى و در ؿبعی گغاقجي میقٍدا از اهان میطٍرد و بي کؾػاهی
ٓ
کي اهرا شاهػهع میدًعا ؿشؽ میگٍیع :این روز ثازى و زعیعی اؿتا
ٓ
از ماًی هٍا ؿالی هٍ و زماهی هٍا الزم اؿت اهچي کي بػي مػػور زمػان کٌوػي
ق ػػعى ث ػػازى گ ػػػددا و ؿػ ػؼاوارثػین ِوػ ػٍ اهؾ ػػان از هَ ػػػ ٖو ػػ ٞو اشؾ ػػان
هؾبت بي ؿایػ اِوایـ ؿػش میباقعا ؿشؽ بؼرگان دولػت را طلّػت
ٓ ٓ
می دًع و اهچي از ًعایا و کادو بػای اواوردى قعى اؿت میاهفػان ثٙؾػیم
ٓ
میکوعا و از ِادت و روش ٖارسًای ٍِام در این قب بلوع کػدن اثػـ
01 ٓ ٓ
و ؿشؽ طامٍش کػدن ان با اب در لبصگاى اؿت.
اعوال هجوسی ها در روز ًوروز
ي
ىمچن ززان د .غب ززصهللا ب ززب غب ززصالػظَظ ب ززب اذم ززص ت ززًَحطي در ز ززا :
«البصع الرًلی »(بصغ ىاي ػال طد می نًیغص:
یکػػی از کارًػػای ِمػػعى کػػي در ایػػن ِیػػع اهرػػام میدًوػػع روقػػن کػػػدن
ٓ ٓ ٓ
اثـًػػای ٖػػاوان -چػػٍن مّبٍدقػػان اؿػػت -و اقػػیعن اب بؾػػیار بػػػ ان
ٓ
اؿتا مػػدم در طیابانًػاا میػعانًاا کوػار ابًػا و دریاًػا و دریاچػيًا
ٓ
گػػػد ًػػم میایوػػعا زن و مػػػد بػػا ًػػم ٚػػايی میقػػٍهعا لعایفػػان را بلوػػع
ٓ ٓ
همٍدىا اقکارا در راىًا میػان طػٍد قػػاب میهٍقػوعا مػػدم اب و قػػاب
ٓ ٓ
را بػ روی ًم می اقوعا بي شٍٙؽ اهػان کػي بػا اهٌػا در ایػن مػاؿػم قػػکت
ٓ ٓ
هکػدىاهع ثراوز و بي اهٌا بیاشجػامی میهمایوعا ابی کي با کػداٖت مظلٍط
اؿت بػ رویفان می اقوع و ؿایػ کارًػای ٖاؿػع و گوػاى دیگػػ کػي در ایػن
00
روز اهرام میدًوع.
ٔ ٔ 01
لیٕ هٍیػیا ()075/0؛ بي ه ٞٙاز قیض ثٍیرػی.
ربا ثا ٔ
-00بي هٌایي اال ٓ
-بي الظًى و االخارا ثالیٕ مٙػیؼیا ( )382/0مػازّي قٍدا بي ه ٞٙاز قیض ثٍیرػی.
{}11
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
-03راى هرات از ّ
قػ ٓ ة(ص.)141:
{}13
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
و روش کؾاهُ کي ًٍا و ًٍس طٍد را الي طٍد کػدى اهع اِن اؿػت کػي
بي اهرام کارًاِػػُ کي از شع و شعود دِن و قػؼ و کػامت طػارج ًؾػجوع
ٓ
ثماِػػ ٞدارهػػعا ًػػػ گػػاى راًػػُ بػػاي ان داقػػجي باقػػوع و ّػػعا کووػػع بؾػػٍِـ
م ػػُ روه ػػعا ػػؽ بػ ػػاي شو ػػٍر در ازجماِ ػػات و مػاؿ ػػم ً ػػاِػػُ ک ػػي اه ػػٍاع
ٓ
مّالػػُ در ان لػػٍرت مػػُ گّػهػػع شػػػِك ًؾػػجوعا چػػٍن زػػٍاب قػػٌٍت
ًاي هٗؾٌاي بّمار اِفان مُ دًوع -واى بي طعا :-
ْ { َا َٖ َ َػا ِْ َػت َمػػن ااث َظػ َػغ ِإ َل ٌَػ ُػي ًَػ َػٍ ُاى َو َا َهػ اػل ُي ا ُ
اِ َِ َلػػَ ِِلػ ٍػم َو َطػ َػج َم َِ َلػػَ َؿػ ْػم ِّ ِي ِ
ا َ َ َ َ َ ا َ ً َ َ َ َْ
َ
اِ اٖػ ثػػغُ ٝػون} َوٚل ِبػ ِػي َو َز َّػػَِ ٞلػػَ ب َمػ ِػػ ِى ِٓفػ َػاوة ٖ َمػػن ِ ٌْ ِعِػ ِػي ِمػػن بّػ ِػع ِ
ْ َ ْ َ ْ َ
(زاخّي)12 :
یّویًّ« :چ دِعى اي کؾُ را کي ًٍا و ًػٍس طػٍد را بػي طػعاِػػُ طػٍد
ٓ ٓ
گػٖجي اؿتا و با وزػٍد اگػاًُ (از شػ٘ و بايػ ٞارزو ػؿػجُ کػػدى اؿػت
و) هللا او را گمػاى ؿاطجي اؿتا و بػ گٍش و دؿ او مٌػ گغاقجي اؿتا
و بػ چفمـ ػدى اي اهعاطجي اؿت؟! ؽ چي کؾػُ زػؼ هللا (و هللا ًػم
ٓ
از او روي گػدان اؿت) مُ ثٍاهع او را راًوماِػػُ کوع؟ اِا وػع همػُ گّػِػع
04
و بّعار همُ قٍِع؟».
ي
ىمچن ززان د .غب ززصهللا ب ززب غب ززصالػظَظ ب ززب اذم ززص ت ززًَحطي در ز ززا :
البصع الرًلی »(بصغ ىاي ػال طد می نًیغص: « ٔ
بػػا ثاؿػػٕ ٖ ػػاوانا ایػػن ِیػػع ٖٙػػى مظجمػػػ بػػي ِرمًػػا هیؾػػتا بلکػػي
ٓ
کؾػػاهی کػػي در کفػػٍر طػػٍد ادِػػای اؿ ػ م و مؾػػلماهی میکووػػع هیػػؼ در ان
قػػػکت میهمایوػػعا و ؿػػایػ کفػػٍرًای دیگػػػا ِلیالظمػػٍص ادقػػاًانا
-04البعع الصٍلّة(ص.)072:
{}14
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
رؤؿاا و وزراء و ثرار و اِیان بي شعی اٌٍار طٍقصالی و ؿػػور میکووػع
و اهٍاع ثؼئیوات بکار میبػهع کي زای ثٍلیٕ هیؾتا ثفػکی ٞمػاؿػم و
ٓ
اٌٍار طٍقصالی و ثَّیم بػای این روز از طٍقصالی و ثَّػیم اهٌػا بػػای
05
ِیع ًٖػ و ٚػبان بؾیار بیفجػ اؿت.
س ـو اینکو:
از ٚعیم االیام ًیچ یکػی از اشػؼاب وٖػٚػي ًػای موجؾػب بػي اؿػ ما در
اخبات ثرلی ٞاز روز هٍروز ٚائ ٞهفعى اهع برؼ قیّي امامیي کي مّجٙعات
ٓ
طًػهػاکی را بػػي ًمػػاى دارهػػع .در ٌلػػٍی ثرلیػػ ٞاز روز هػػٍروزا اهٌػػا ِٙیػػعى
ٓ
دارهع کي دین قػیّت کام ٞهیؾػتا ومّجٙعهػع کػي دو ٚػػان وزػٍد دارد
ٓ
ویکػػی از اهٌػػا«ممػػصٕ ٖايمػػي» اؿػػتا والػػصاب یػػامبػ ملسو هیلع هللا یلص را مػثػػع مػػی
طٍاهوع.
د ز ط ذماد الحينٍ می گًیص:
قػػیّي امامیػػي ایوؾػػت ِّػػع هػػٍروز را ٝػػي از ِّػػع ًػػاي ٖارؿػػّان [ؿػػاب٘]
ٓ
مّباق ػػعا ثَّ ػػّم مّوماِو ػػعا و بّو ػػُ ق ػػان ٓؾ ػػ ٞهم ػػٍدن را در ان روز
06
ؿوت مّگٍِوع.
{}18
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
همػُ ثػػٍاهم بّػػون بّػػاِم و بػػي گػدقػگاى ًػػا وگٍقػػي وکوارًػا بػػػوم .بلکػػي
کؾػػاهُ بػػعاهرا مػػُ روهػػع کػػي بظٍاًوػػع لػػغت ببػهػػع و طػػٍش باقػػوع .دلٌػػاي
بػػعون ٓػػم و اهػػعوًُ داقػػجي باقػػوع و دلجوػػگ و رهرّػػعى طػػايػ هباقػػوع...
11 ٓ ٓ
دؿ ابػاًّم اؿٍدى هبٍد .درون او ارامـ هعاقت.
فایده:
کتب تفظّشی کٌ ،اشتشاک در غّز نششکّو هنجُس
را خشام پيزاشتٌ اىز
ٓ ٓ
در ذیٞا اؿم اهٌا را ًمػاى با ادرس در زعوؿا مػازّي کویع
ادرس نام مؤلف نام تفغیط ؾماره
ي
غ م ز ززو ابًالف ز ززصا (139 113 /1 تفغُط ابب كزثُط 3
ابب زثیط دمؽقی
ي
امام طظبی (78/31 الحامع الذكام القطان 3
(133/3 زمشؽطي 1الكؽ ز ز ززا غ ز ز ززب ذق ز ز ززا
ي
ال نظَززع وغُززًن اال اوَززع
ي
وٍ وخًه ال اوَع
امام بػ بی (353/7 الكؽف والبُان 4
5ال با وٍ غ ًم الكز ا ابب غادل دمؽقی (574/34
تفغُط البرط المرُط ام ز ز ز ززام ابًذی ز ز ز ززان (471/1 6
انصلغی
-11ثٗؾیػ ٖی ٍ ؿ در ثٗؾیػ ؿٍرى لاٖات.
{}19
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
(96/6 امام بغً مػالم ال نظَع 7
ي
ؾیز تفغیطایغط ال فاػیط 8
ي
ابًبکطالحظا ط
(333/5 امام سازن تفغُط الشازن 9
در تفغ ز ز ز ز ززیط ؾیز ؾنقیعی تفغیط اضًا البیان 33
ػًره ظو در
ایو(59
(36/1 امام ؾیطبینی 33تفغُط الغطاج المنُط
(733/3 33تفغز ز ززُط الػز ز ززظ بز ز ززب غبز ز ززص
الغ م
ي
(االنػ ز ز ز ز ززام : ام ززام وش ززط ال ززصیب 31تفغیط مفاتید الغی
68 راز
()115/00 امام ػیًظی الصر المنثًر 03
04
()071/0 05تفغیط ال رطیط وال نًیط ؾیز ابب غاؾًر
()313/4 06الر ز ز ز ززاو و ز ز ز ززی تفغ ز ز ز ززیط ؾیز ماش
القطانکطیم
()350/0 امام مظيط تفغُط المظيطى 07
(.)246/2 08رم ززًز الكن ززًز و ززٍ تفغ ززُط د .غبز ززصالم بز ززب
غبز ز ز ز ز ز ززصهللا بز ز ز ز ز ز ززب الكز ا الػظَظ.
دىُؼ.
{}21
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
{}21
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
ْ َ
اِ َ ٚػ ْػع َا ْب ػ َػعل ُک ْم ِب ٌِ َم ػػا َط ْی ػ ًػػا ِم ْو ٌُ َم ػػا َی ػ ْػٍ َم َاال ْه ػ َػصی َو َی ػ ْػٍ َم
ِلی ػػي وؿ ػػلم ِإ ان ا َ
10 ْ ْ
ال ًِٗ ِػ».
یّو ػػی« :رؿ ػػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص ( ػػؽ از ًر ػػػت از مک ػػي) ب ػػي معیو ػػي ثف ػػػیٕ
ٓ
اورده ػ ػػع واً ػ ػػالی معیو ػ ػػي دارای دو روز بٍده ػ ػػع[روز ه ػ ػػٍروز و مٌػزػ ػ ػان ی ػ ػػا
ٓ
مٌػزان(یکی دیگػ از اِیاد مرٍؿیان)] کي در ان دوا بي بػازی ػداطجػي
و قػػادی مػػی کػدهػػعا رؿػػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص ٖػمػػٍد :ایػػن دو روز چیؾػػت؟ ِػػػض
کػدهػ ػػع :مػ ػػا در زمػ ػػان زاًلیػ ػػت در ایػ ػػن دو روز بػ ػػي بػ ػػازی و قػ ػػادی مػ ػػی
ٓ
ػػػداطجیما رؿ ػػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص ٖػم ػػٍد :هللا دو روز دیگ ػػػ را ب ػػي ز ػػای ان دو
ٓ ٓ
بػایجان ٚػار دادى اؿت کي طیػػ و هیکػی دهیػا و اطػػت در ان دو ٚػػار دارد
(کي ِبارت اهع از) روز ِیع ٚػبان و روز ِیع ًٖػ».
ىظشِات غلهاء پّشانُن لفظ خزِث« :هلَم ُِنان»
د .خًاد غ زی در ز زا « :المففزع وزی تزاریز الػزط بزع االػز م»
ٓ ٓ می نًیغص:
اًػػ ٞیدػػػب دو روزی داقػػجوع کػػي در ان بػػي بػػازی مػػی ػداطجوػػعا و ان
ٓ
دو روز :هٍروز ومٌػزان می باقعا وٍاًػ اهؾت کي یدػبی ًا این دو روز
را از ٖػس گػٖجي بٍدهػع زیػػا هػٍروز ِیػع مفػٌٍری از اِیػاد ٖػػس ومٌػزػان
11
هیؼ ِیع دیگػی از اِیاد ٖارس اؿت.
-10رواى اشمػػع ٖػػُ مؾػػوعىا ( )012 /2و رواى ابػػٍداود ٖػػُ ؿػػوويا ()564 /0ا شػػعِح قػػمارى ( )0023و رواى الوؾػػائُ ٖػػُ ؿػػوويا
( )068 /2کػجاب الّّعِنا و مؾجعر شاکما کػجاب الّّعِنا و گػٗجي :اِن شعِح لصّس بػ قػط قػّظّن اؿػت امػا ٓان را رواِػت
هکػدى اهع.
.)01/8( -11
{}22
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
امام بصر الصیب غینی ذنفی گزف و ٓاػ :
ًػػػ ملجػػی ِیػػعی دارهػػع کػػي بوػػامی اه ػػا مؾػػمی مػػی کووػػع چػػٍن هػػٍروز
12
ومٌػزان.
ي
غ مو ػیًظی رذمو هللا درؾطح« :و ص ابزصلکما هللا بيمزا سیزطا» مزی
ٓ گًیص:
مٙم ػػٍد اهؾ ػػت ک ػػي ای ػػن دو روز از روز ه ػػٍروز ومٌػز ػان بٌج ػػػ اؿ ػػتا
13
واً ٞقػ در این روزًا اٌٍار ؿػور وطٍقصالی می کػدهع.
امززام منززاو رذمززو هللا در ؾززطح «و الىززع المصَن ز یًمززان ی ػبززًن
ویيما وی الحاى ُ » می گًیص:
14
این دو روز روز هٍروز ومٌػزان اؿت.
امام ظیبی نیظ در ؾطح ذصی می نًیغص:
«در ای ػػن ش ػػعیح هٌ ػػی اؿ ػػت ک ػػي در ای ػػن دو روز ب ػػازی وطٍق ػػصالی
لٍرت گیػدا
مظيط رذمو هللا می گًیص:
در ایػػن شػػعیح دلیػػ ٞاؿػت کػػي ثَّػػیم وبؼرگعاقػػت هػػٍروز ومٌػزػان
15 ٓ
وًماهوع اهٌا مموٍع اؿت.
امام مبار زفًر در ؾطح ذصی « :یًمان ی ػبًن ویيما» می گًیص:
16
این دو روز ٚػار گػٗجي قارشانا هٍروز ومٌػزان اؿت.
{}25
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
-20المظجارى.
.)61/1( -21
.)144/01( -22
.)331/1( -23
{}27
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
ٔ
-8ام ػػام ه ػػٍوی ای ػػن ش ػػعیح را در کػج ػػابـ «ط ل ػػة االشک ػػام ٖ ػػی مٌم ػػات
الؾون وٍٚاِع االؿ م» ذکػ همٍدى وگػٗجي :ابٍداودا هؾائی ودیگػان این شعیح
24
را بي ؿوع ًای لصیس روایت کػدى اهع.
-01قیض االؿػ م ابػن ثیمیػي در کػجػاب« :اٚجوػاء لػػاط المؾػجٙیم» هیػؼ ایػن
ٓ
شعیح را اوردىا ؿشؽ گػٗجي :این شعیح را امام اشمع وهؾائی روایت همٍدى اهع
25 ٓ
واؿواد ان بػ قػط مؾلم اؿت.
ن ُح ز ززو :در ش ػ ػػعیح دی ػ ػػعیم ک ػ ػػي رؿ ػ ػػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص ٓان دو ِی ػ ػػع (ه ػ ػػٍروز
ٓ ٔ
ومٌػزػػان) را ثایی ػػع هٗػم ػػٍدا و اهٌػػا را ب ػػي ش ػػاؿ ط ػػٍد رًػػا هک ػػػد ث ػػا يب ػػ٘
ٓ ٓ
مّمٍؿ بي بازی در ان دو روز بشػدازهعا بلکي ٖػمٍد« :هللا ان دو را بػای
ثػػان بػػا دو روز دیگػػػ ِػػٍض کػػػدى اؿػػت .و ثّػػٍین چیػػؼی بػػا چیػػؼ دیگػػػ
اٚجوا می کوع کي مػٍرد دوم ثػػ قػٍدا چػػا کػي امکػان زمػُ قػعن مػٍرد
ثٍّیوػػی بػػا قػػیء ثّػػٍین قػػعى وزػػٍد هػػعارد و بػػعین ِلػػت لٗػػٌ ثبػػعی ٞو
ٓ
ثٍّین(در زبان ِػب) اؿجّماؿ همی قٍد مگػ اهکػي زمػُ بػین دو چیػؼ
اِ َْ ٚػع
ثػ گػٗجي قٍد .ؽ این ٚػٍؿ رؿػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص کػي مػی ٖػمایػعِ « :إ ان ا َ
َ
َا ْب ػ َػعل ُک ْم ِب ٌِ َم ػػا َط ْی ػ ًػػا ِم ْو ٌُ َم ػػا» اٚجو ػػا م ػػی کو ػػع ک ػػي از زم ػػُ ب ػػین (ه ػػٍروز و
ٓ
مٌػز ػان یػػا مٌػزان)بػػا دو ِیػػع ٚػبػػان و ًٖػػػ و اهرػػام ًمؼمػػان اهٌػػا طػػٍد
داری قٍد.
ؽ مػدود همٍدن ِیع هٍروز از ؿٍی یامبػ ملسو هیلع هللا یلص بمػٍرت مًلػ٘ بػٍدى
اؿت و ایفان اقارى ای هکػدهع کي در لٍرت هیت اٖػاد بي بػگغاری ِیع
بػ اؿاس ثٗػیس ایػاد هعارد!.
.)708/1( -24
.)074/0( -25
{}28
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
اشجا در شػمػت ثرلیػ ٞاز روز هػٍروز مجاؿٗاهي با ایوکي این شعیح لػ ً ٔ
ٓ
داللت می کوعا اما با اهٌم بػطی از اٖػادی کي ٚلػب قػان ٖاؿػع قػعىا و
ٓ
رًػػػو قػػیًان اهػػعا وًمیفػػي دهبػػاؿ قػػبٌات وقػػکٍ ٚػػعم مػػی زهوػػعا اهػػا
ٓ
ز ػػؼو رؿ ػػٍم ػػعران ط ػػٍد داهؾ ػػجيا وب ػػي ثرلی ػػ ٞان اٖجظ ػػار م ػػی ورزه ػػعا
وزماِت بؼرگ مؾلماهان را از دین شویٕا وؿوت لصیس وخٙػي بؾػٍی
ٓ
ایین باي ٞوموصػؼ مرٍؿی ًا دٍِت وثفٍی٘ می همایوع.
حدیث دوم:
در رواِػػت لػػصّسا خابػػت بػػن هػػصاؾ رهػػُ هللا ِوػػي مػػُ گٍِػػعِ « :إ ِّهػػُ
َه َغ ْر ُت َا ْن َا ْه َص َػ ِب ُب ٍَ َاه َةا َٖ ََ ٙاؿ االو ِب ُُّ للُ هللا ِلّػي وؿػلمْ ًَ :ػَ َٝ ٞػان ِٖ ٌَّػاا
ْ
َو َخ ٌػن ِم ْػن َا ْو َخػ ِػان ال َر ِاً ِل اّ ِػة ُِ ّْ َب ُػع؟ َٚػ َػاؿ :الا ََ ٚػاؿْ ٌَ َٖ :ػَٝ ٞػ َػان ِٖ ٌَّػا ِِّ ٌػعا ِمػ ْػن
ْ
اِ لػػلُ هللا ِلّػػي وؿػػلمَ :ا ْو ِؼ بوػػغ ِر َؾا ُ َ َ َ َ
ا ِْ َّػ ِػاد ًِ ْم؟ ٚػػاؿ :الا ٚػػاؿ َر ُؿػػٍؿ ا ِ
َ
ْ
اِا َوال ِٖ ػػُ َ َّّ ًِ ٚػ ِػة َر ِش ػ ٍػما َوال ِٖ َّم ػػا ال َ
ِٖإ اه ػ ُػي ال َوٖ ػ َػاء ِل َو ػػغ ٍرا ِٖ ػػُ َم ّْ ِم ػ َػّ ِة ا ِ
َ
َ ْ ُ ْ ُ ٓ َ َ 26
ِم ِل ٛابن ادم».
یّوػػی« :مػػػدي در زمػػان رؿػػٍؿ هللا لػػلُ هللا ِلّػػي وؿػػلم هػػغر ٝػػػد ٝػػي
قػػجػي را در بٍاهػػي 27ذبػػس ٝوػػعا لػػغا هػػؼد رؿػػٍؿ هللا لػػلُ هللا ِلّػػي وؿػػلم
ٓ
امػع و گػٗػػت :مػػن هػػغر ٝػػػدم ٝػػي قػجػي را در بٍاهػػي ذبػػس ٝػومّ .ػػامبػ لػػلُ
ٓ ٓ
هللا ِلّي وؿلم ٖػمػٍد :اِػا در ان زػا بجػُ ًؾػت ٝػي ِبػادت قػٍد .گػٗػت:
ٓ ٓ
طّػػػ .ػؿػػّع :اِػػا دران زػػا مػاؿػػم ِّػػعي از اِّادقػػان بػگ ػؼار مػػُ قػػٍد!
گػٗجوع :طّػٖ .ػمٍد :بي هغر طٍد وٖػا ٝػن؛ چػػا ٝػي وٖػاي بػي هػغر در امػػي
-26ابٍداود ( )2202و ٓالباهُ درلصّس ابٍداود (ٓ )1723ان را لصّس داهؾجي اؿت.
-27بٍاهي :ؿػزمّن ؿػ ؿبؼي اؿت ٝي فت ِوبُ هؼدِ ٛؿاش ٞدرِاؿت.
{}29
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
ٓ
ٝي در ان مّمّت هللا باقػع زػاِؼ هّؾػت و ًمچوػّن وٖػاي بػي هػغري ٝػي
ٓ
اهؾان ثٍان اهرام ان را هعاردا روا هّؾت».
در ایػػن شػػعیح خابػػت قػػع کػػي رؿػػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص از لػػصابی مػػی ػؿػػع کػػي:
ٓ ٓ
«اِػػا دران ز ػػا مػاؿػػم ِّ ػػعي از اِّادقػػان بػگ ػؼار مػػُ ق ػػٍد!؟»ا ز ػػٍاب
لصابی را ببیویع کي می گٍیع« :هظیػ!».
ؽ اگػ لصابی می گػٗت کي« :بلي!»ا ؽ یامبػ ملسو هیلع هللا یلص او را ازازى همی
داد.
از ٍ ػػاًػ ش ػػعیح ای ػػن مّل ػػٍم م ػػی ق ػػٍد ک ػػي اق ػػجػا ک ػػػدن در اِی ػػاد
ٓ
ک ػػاٖػانا و ره ػػایت هف ػػان دادن ب ػػي اِی ػػاد اه ػػانا واهک ػػار هک ػػػدن اِی ػػاد
ِیوا ػؿجـ بت اؿت. ٓاهان؛ زػمـ ً
حدیث سوم:
ُ َ 28
ِّعا َوًغا ِّعها».
رؿٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص میٗػمایع« :إ ان ل ٍُْ َٚ ّٞ ٜم ً َ
ِ ِ ِ ٍ
یّویً« :ػ ملت و ٍٚمَ ِّعى داردا و امػوز ًم ِّع ما اؿت».
ٓ
از این شعیح خابت می قٍد کي ملػت ًػا واٚػٍام مجٗػاوت اهػعا واهػاهی
کػػي در امػػت رؿػػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص ٚػػار دارهػػعا ِیػػع مظمٍلػػی دارهػػع کػػي ًماهػػا
(ِیع ًٖػ وٚػبان) می باقعا وؿائػ اٍٚام وملػت ًػا هیػؼ ِیػعی دارهػع کػي
ِیع مرٍس هٍروز می باقع.
ٓ
ػػؽ طًػػاب مػػا در ایػػن کػجػػابا امػػت دمحم رؿػػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص اؿػػتا اهػػاهی
کي ادِای اثباع واياِت او را دارهعا وایفان را رًبػ وٚػعوى ای طػٍد مػی
ٔ
ٔ -28اطػزي البظاري ُٖٝ 02 :ػجاب الّّعِن 2 :باب ؿوة الّّعِن الً ٞاإلؿ م.
{}31
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
ٓ
داهوػػعا وبػػا اهػػاهی کػػي یػػػو دیػػن مرػػٍس وزرثفػػت اهػػعا در ایػػن مٍهػػٍع
بصدی هعاریم.
ؾطح ذصی ػًم:
ؾ ز ززیز واػ ز ز اد مز ززا د .دمحم اػ ز ززماغیع لبی ز ز "ب ش ز ززی" ذفظز ززو هللا
در ز ا « :نًروز در انصیؽو ىًا وسیال (ص 38-36:در ؾزطح ذزصی
ً می نًیغص:
-0زملػػي« :إن لکػػٚ ٞػػٍم ِیػػعا وًػػغا ِیػػعها»ا ایرػػاب میکوػػع کػػي ًػػػ
ٍٚم ِیع وزفن وی ى طػٍد را دارهػع چػػا کػي «الم» اطجمػاص را اٖػادى مػی
ٓ ٓ کوعا ً
بواء یٌٍد وهماری ِیع بظمٍص طٍد را دارهع کي مػا بػا اهػان در ان
ٓ
قػکت همی هماییما يٍریکي در قػیّت وٚبلي ای قان بػا اهٌػا مفػارکت
ٓ
هعاریم .وایوچوین اهاهػا همی گغاریم کي با ما در ِیع مان قػیک قٍهع.
ٓ
-1لٗػػٌ« :وًػػغا ِیػػعها»ا مٙجوػػی اهؾػػت کػػي ِیػػع مؾػػلماهان در ایػػن
ٓ اهصمار یاٖجي اؿتا ً
بواء مؾلماهان ٓیػ از انا ِیع دیگػی هعارهع.
وای ػػن چو ػػین در لٗ ػػٌ" :وإن ِی ػػعها ً ػػغا الی ػػٍم"ا ک ػػي ثّػی ػػٕ ب ػػي الم
واهػػاٖت اؿػػت اٖػػادى مػػی کوػػع کػػي ِیػػع مػػا مؾػػلماهان موصمػػػ در زػػوؽ
ٓ
چوػػین روز اؿػػت وًػػعؼ رؿػػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص شمػػػ در ِػػین ان ِیػػع ویػػا هٗػػؽ
ٓ
ان روز هیؾػػت بلکػػي اقػػارى بػػي زػػوؽ مفػػػوع اؿػػت يػػٍری کػػي ٌٖٙػػاء مػػی
گٍیوػػع :بػػاب لػ ة الّیػػعا والیرػػٍز لػػٍم الّیػػعا و در ایػػن ِبػػارات ًػػػدو
ِیع موعرج اؿت.
{}31
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
-2رؿ ػػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص در ب ػػازی دطجػ ػػان و دؼ زدن و ؿ ػػػود ط ػػٍاهی ب ػػي
ٓ
اهان بي این ثّلی ٞازازى دادهع 31کي ًػػ ٚػٍم ِیػعی دارهػعا والبجػي امػػوز
ِیع ما مؾلماهان اؿت.
وایػػن ؿػػیاؽ مػػی رؿػػاهع کػػي رطمػػت وازػػازى ؿػػػود وبػػازی بػػعان طػػايػ
شالػػ ٞاؿػػت کػػي ِیػػع مؾػػلماهان اؿػػت وایػػن ازػػازى و رطمػػت بػػي اِیػػاد
کاٖػان همی رؿع از این رو درؿػت هیؾػت کػي در اِیػاد کػاٖػان مؾػلماهان
بي لّب واٌٍار طٍقصالی بشػدازهػعا زیػػا ِبػارت «إن لکػٚ ٞػٍم ِیػع ًاا و
ٓ
إن ًػػغا ِیػػعها» ثٙاهػػا دارد کػػي ِلػػت رطمػػت اهؾػػت کػػي ًػػػ ٚػػٍم ِیػػعی
دارهػ ػػع و ایػ ػػن ِیػ ػػع مػ ػػا مؾػ ػػلماهان اؿػ ػػتا و ایػ ػػن ِلػ ػػت بػ ػػي مؾػ ػػلماهان
اطجمػاص یاٖجػػي اؿػػت از ایػػن رو بػػای مؾػػلماهان زػػایؼ هیؾػػت کػػي در ًػػػ
ٓ
ِیع وزفن مػػدما ان لّػب وبػازی را اهرػام دًوػع کػي در ِیػع مؾػلماهان
30
اهرام می دًوع ومًلٍب ًم ًمین اؿت.
ػػؽ از بیػػان ٖػػٍؽ واشػػادیدی کػػي ذکػػػ قػػع مّلػػٍم مػػی قػػٍد کػػي الػػٞ
شکم زعا ؿازی قػّائػ اؿػ می و از قػّائػ ٓیػػ اؿػ می اؿػت وِیػع ًػػ
ٓ
ملػت از مٌمجػػین قػّایػ ان ملػت اؿػػتا لػغا هبایػع مؾػلماهان در قػػّائػ
ٓ
ملت ًای دیگػ کي بػعون قػک در ان زاًلیػتا طػاٖػاتا بػعِات گوػاى
ٓ
وثر ػػاوز از ش ػػعود هللا اگو ػػعى اؿ ػػتا اق ػػجػا همایو ػػعا چ ػػي در شٙی ٙػػت
ٓ اینغ :
ٓ -43ب ً امع ذصی را مب ذ ط نکطدم امع ٓذصی
«ِاِفي می گٍِع :ابػٍ بٜػػ ( ػعرش) بػي موػؼؿ مػن امػعا و در ان ًوگػام دو ٝوّػؼ ٝػي هػؼد مػن بٍدهػعا اواز مػَ طٍاهعهػع و ٝلمػاثَ را مػَ
گػٗجوع ٝي اهمار در روز بّاث (روز زوگ اوس با طؼرج) در ثّػِٕ و ذم ًمعِگػ مَ گػٗجوػعا ِاِفػي بػي ابػٍ بٜػػ گػٗػت :اِػن دو ٝوّػؼ
بػي ٓاوازطػٍاهَ ِػػادت هعارهػع و ٓاوازطػٍان هّؾػػجوعا ابػٍ بٜػػ گػٗػػتٓ :اِػا ؿػؼاوار اؿػػت لػعاى قػًّان در موػػؼؿ یػامبػ -ملسو هیلع هللا یلص -بلوػع قػػٍد؟
البجي ٓان روزا روز ِّع بٍد».ّ
ٔ
ّٔمبػ -ملسو هیلع هللا یلص ٖ -ػمٍد :اى ابٍ بٜػ! ًػ ملت و ٍٚمَ ِّعى داردا و امػوز ًم ِّع مػا اؿػت( .اطػزػي البظػاري ٖػُٝ 02 :ػجػاب الّّػعِن:
ٔ
2باب ؿوة الّّعِن الً ٞاإلؿ م)
ٔ
ٔ -30اطػزي البظاري ُٖٝ 02 :ػجاب الّّعِن 2 :باب ؿوة الّّعِن الً ٞاإلؿ م.
{}32
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
اِیاد از زملي قػػع وبػهامػي ًػای دیوػی وِبػاداثی اؿػت کػي هللا ثّػالی در
مػػٍرد ٓاهٌػػا گػٗجػػي{ :ل ُٜػ ّػَ ٞز َّ ْل َوػػا مػ ُ
ػوْ ٜم ِقػ ْػػ َِ ًة َو ِم ْو ٌَ ًازػػا} [المائػػعة.]37 : ِ ِ ٍ
«بػاي ًػ ِ ٛاز قما قػِّت و راى روقوُ ٚػار دادِم».
ٓ
مفارکت مؾلماهان با ٓیػ مؾلماهان در اِیاد قان مفػارکت در ایػین
ٓ
و دیاهػػت اهٌػػا بػػٍدى کػػي ایػػن امػػػ بػػي شػػعی طًػهػػا اؿػػت کػػي مٍاٖٙػػي در
ٓ
کػٗػػػ اهٌػػا را مػػی رؿػػاهع زی ػػا اِیػػاد وزفػػن ًػػا از طػػاص ثػػػین وی گػػی ًػػای
ٓ
ادیػػان وقػػایُ بػػٍدى ًماهوػػعی ومٍاٖٙػػت در بػطػػی از ٖػػػوع ایػػین ایفػػانا
مٍاٖٙت در بػطی از قّبي ای کػٗػ اؿت.
ب کو بو گزف و ا ابب تیمیو :اِیاد وزفن ًا از طاص ثػین ممیػؼات
ٓ ٓ ٓ
ادیػػان بػػٍدى و از اقػػکار ثػػػین وبػػارز ثػػػین قػػّائػ اهٌػػا اؿػػتا بو ػػابػ ان
مٍاٖ ٙػػت ویکؾ ػػاهی ب ػػا ٓی ػػػ مؾ ػػلماهان در زف ػػن ً ػػای ق ػػان مٍاٖ ٙػػي در
31 ٓ
طاص ثػین روش کػٗػ و در بارز ثػین وٍاًػ ثػین قّائػ ان مػی باقػع.
طجم ؿظوان د .شَٗي هللا
حدیث چهارم:
32 ٔ ٔ
«ِن ِائفة ان الوبُ للَ هللا ِلّي و ؿلم امػ ب ًُٙالمػازّس».
یّویِ« :ائفػي رهػی هللا ِوٌػا مػی گٍیػع کػي رؿػٍؿ هللا لػلی هللا ِلیػي
وؿلم دؿجٍر دادهع ثا وؿائ ٞبازی روز هٍروزا ًُٚقٍد».
ؿلٕ لالس از بازی کػدن در روز هٍروزا بؾیار دوری می زؾػجوعا و
ٓ
در بػابػ اهٌایػػی کي در ایػن روز بػازی مػی کػدهػعا ِکػؽ الّمػ ٞهفػان مػی
ٔ
ٔ -31اطػزي البظاري ُٖٝ 02 :ػجاب الّّعِن 2 :باب ؿوة الّّعِن الً ٞاإلؿ م.
-32المّرم االوؿى(.)6210
{}33
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
ٔ ٔ ٓ
دادهعا امام بیٌٙی در قّب االیمان روایجی اوردى اؿػت کػي« :اطبػهػا ابػٍ
ٔ ٔ
الصؾػػّن بػػن بف ػػان اهػػا الصؾػػّن بػػن لػػٍٗان خوػػا ابػػن ابػػُ الػػعهّا شػػعخوُ
ٔ ٔ
الٗوػػ ٞبػػن إؿػػصاؽ خوػػا ابػػٍ ٚجّبػػة خوػػا الصؾػػن بػػن شٜػػّم ِػػن امػػي ٚالػػت :
ٔ ٔ ٔ ٔ ٔ
راِت ابا بػدة إذا راى اشعا من اًلػي وولػعى ِلّػب ِلػَ المػػازّس هػػبٌم
33
وٝؾػًا».
ٓ
ًمچوان امام بیٌٙی در قّب االیمان روایػت دیگػػی را هیػؼ اوردى کػي:
ٔ
«وخوا ابن ابُ العهّا خوا دمحم بن ِدمان الّرلُ خوا ابن همّػ ِن مالػ ٛبػن
ٔ
مٍٔؿ ِن يلصة ِّوُ ابن ممػؼ ٚاؿ :إهُ ال ٝػى المػػازّس ِػٍم الوّػػوز
34 ٔ
واراًا قّبة من المرٍؿّة».
و رز ٓ س ـو اینکو:
ؿ ػػلٕ ای ػػن ام ػػتا چیؼً ػػایػػی ک ػػي در ر ز ه ػػٍ و از اهٌ ػػا اؿ ػػجٗادى م ػػی
کػدهػػعا از بػػین مػػی بػدهػػعا وايٗػػاؿ را همػػی گغاقػػجوع در ایػػن روز بػػا ًػػم
ٓ
قٍطی کووعا چٍن روز هٍروز ِیع اهٌا هیؾتا وثوٌا روزی کي می ثٍاهوع
بي ِوٍان روز طٍقصالی ثرلی ٞکووعا ًماها دو روز اؿتًٖ :ػ وٚػبان.
-33قّب االیمان(.)5422
-34قّب االیمان(.)5423
{}34
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
آِا پض از ىَی پّانتش ملسو هیلع هللا یلص ،در جصِشة الػشب کظیی
ىُرهز را تجلّل کشد؟
د .دمحم اػززماغیع لبی ز "ب شززی" در ز ززا « :نززًروز در انصیؽززو ىززًا
وسیال ً» می نًیغص:
ًّٚا این امػ در بػاب هػٍروز ومٌػزػان ػغیػٖجوی هیؾػت کػي در زؼیػػة
ٓ
الّػػب ویػػا معیوػي موػػٍرى بّػػع از موػُ یػػامبػ ملسو هیلع هللا یلص بػازًم ثرلیػػ ٞاز ان ادامػػي
ٓ
یاٖجػػي باقػػعا وً ػػیچ دلیلػػی ًػػم در زمیو ػػي وزػػٍد هػػعارد ک ػػي بّػػع از اهک ػػي
ٓ ٓ
رؿٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص مػدم را از ان کار باز داقػجوع بػار دیگػػ مػػدم اهػػا ادا ادامػي
ٓ ٓ
دادى باقػوع ثػػا هیػاز بػػي ان مػی قػػع کػي یػػامبػ ملسو هیلع هللا یلص مکػػ ًرا مػػػدم را از ان موػػُ
ٓ ٓ
همایوع واهگاى ًمي الصاب یا اکػدػ اهٌػا مػی قػویعهع و روایػت مػی کػدهػعا
یامبػ ملسو هیلع هللا یلص ًمي ِادات و رواج ًای زاًلی را یکی بّع دیگػی ال ح وبػػ
بػطػػی طػػى بًػ ن مػػی کفػػیعهع ولػػصابي ًمؼمػػان بػػا قػػویعن از یػػامبػ از
ٓ
ان دؿػػت بػػػدار مػػی قػػعهع ًماهوػػع بػػعِجی ًػػای زمػػان مػػا هبٍدهػػع کػػي بػػا
ٓ ٔ
قویعن شکم اؿ م بػای ان ثاوی ت ٖاؿػع وبػی مّوػی ؿػػاغ کووػع و روی
اهگیؼى ًای هاروا شکم هاروا راا روا بظٍاهوع .اهجٌی
{}35
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
فایده:
ًػػػکؽ در دهیػػا کؾػػی را دوؿػػت بػػعارد؛ ػػؽ در روز رؿػػجاطیؼ هیػػؼ بػػا
ًمان قظك شفػ طٍاًع قع.
اگػ کؾی ثرلیػ ٞاز روز هػٍروز مػی کػػدا و دوؿػت داقػت در ایػن روز
طٍقػػصالی کوػػعا ػػؽ او بػػا مرٍؿػػی ًػػا شفػػػ طٍاًػػع قػػعا واگػػػ کؾػػی
بظػػايػ دیػػن وِٙیػػعى اش ٖٙػػى ثرلیػػ ٞاز روز ًٖػػػ وٚػبػػان کػػػدا و لػػػؼ
در ایػ ػػن دو روز طٍقػ ػػصالی همػ ػػٍدا ػ ػػؽ در روز رؿػ ػػجاطیؼ بػ ػػا کؾػ ػػی کػ ػػي
طٍق ػػصالی در ای ػػن دو روز را مف ػػػوع ٚػػار دادىا شف ػػػ طٍاً ػػع ق ػػع ک ػػي
ًماها دمحم رؿٍؿ هللا للی هللا ِلیي وؿلم می باقع.
ػؽ شػػاال دوؿػػت داریػػع بػػا زمفػػیع و مرٍؿػػی ًػػا شفػػػ قػػٍیعا یػػا بػػا
دمحم رؿٍؿ هللا للی هللا ِلیي وؿلم و الصاب وی؟!.
دنج :مادر مؤمنان غا ؽو ـصیقو رضی هللا غنيا
ِائفي رهی هللا ِوٌا هیؼ ثرلی ٞاز روز هٍروز را مکػوى می داهؾت.
ٓ
امام ابن ابی قیبي رشمي هللا روایجی را اوردى اؿت کي« :شعخوا زػِػا
ٔ ٓ ٔ ٔ ٔ ٔ
ِن ٚػابٍس ا ِػن ابّػي ؛ ان امػػاة ؿػالت ِائفػة ٚالػت :إن لوػا اٍػارا مػن
ٔ
المرٍس ا وإهي ٍِٜن لٌم الّّع ٌّٖعون لوا ؟ ٖٙالت :اما ما ذبػس لػغلٛ
41 ٔ ٔ
الٍّم ٖ ثاٝلٍا ا ولٜن ٝلٍا من اقرارًم».
یّوػػیٚ« :ػػابٍس از ػػعرش روایػػت مػػی کوػػع کػػي زهػػی از ِائفػػي رهػػی هللا
ٓ ٓ
ِوٌػػا ػؿػػیعً :مؾػػایي ًػػای مرٍؿػػی داریػػما واهٌػػا ِیػػعی دارهػػعا و در ان
بػػای مػػا ًعیػػي مػػی دًوػػعا چػػي شکػػم دارد؟ ِائفػػي رهػػی هللا ِوٌػػا زػػٍاب
{}41
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
ٝػػي از يلصػػي ػؿػػّعما از وي هّػػؼ ػؿػػّعم .او ًماهوػػع گػٗجػػي اي يلصػػيا
40
زٍاب مػا داد .گٍِػػُ ًػ دو ٚػار گغاقجوع ٝي اِن اؿض را بعًوع.
دوم :ػفیان بًر رذمو هللا
ٚبّمي بن ِٙبي روایت می کوػع کػي ؿػّٗان گػٗػتا از گػٗجػي ّػػ مػػدى
از طاهعان ؿعوسا از ابٍ مرلؼ بػاى ما شعِح ٝػد و گػٗت ِمػ بن ِبػع
الّؼِ ػػؼ هٌ ػػَ ٝػػػدى ب ػػٍد ٝػػي در زف ػػن ه ػػٍروز و مٌػزػ ػان چّ ػػؼى بػ ػػاى او
41
ببػهع.
ابز ززب ز ززیم رذمز ززو هللا در ز ز ززا اذکز ززام اىز ززع ذمز ززو (443/3
میگًیص:
ػجك کػٗػػارا بػػي اثٗػػاؽ ش ػػام اؿػػتا ماهوػػع:ثبػیػػک گػٗػػجن قػػّائػ مظػ ّ
ثبػیک ِیع و روز قان کي بگٍیع ِیع بػ قما مبار ! و ماهوع اینًا.
اگػ گٍیوػعى ایػن (ثبػیػک) از کػٗػػ ؿػالم بماهػعا ایػن ِمػ ٞاز مصػمػات
اؿػػتا چوػػین ثبػیکػػی بػػي موؼلػػيای ثبػیػػک بظػػايػ ؿػػرعىای بػػػ لػػلیب
اؿتا شجی گواًـ در هؼد هللا بؼرگػجػ و دقمویاش بػ هللا ؿظتثػا از
ثبػیک گػٗجن بظايػ قػابطٍاریا ٚجٞا زها و ...اؿت.
ٓ
بؾ ػػیاری از کؾ ػػاهی ک ػػي از دی ػػن اق ػػوایػػی هعاره ػػع مػثک ػػب ای ػػن چو ػػین
گواًاهی میقٍهع درشالیکي از زقجی ِملـ بیطبػ اؿت و اگػػ کؾػی بػػ
اهر ػػام دًو ػػعى ای گو ػػاىا ب ػػعِت ی ػػا کػٗ ػػػ ثبػی ػػک بگٍی ػػعا ط ػػٍدش را در
42
مّػض طفم و ٓوب هللا ثّالی ٚػار دادى اؿت.
( -43مرمٍِةالٗجاوای.)036/14
-44بي اٚجواء المػاط المؾجّٙما ( )406 /1مػازّي قٍد.
-45االِجمام.
{}43
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
س ـز ززو اینکز ززو :بغز ززیار از اىز ززع غ ز ززم تح یز ززع از نز ززًروز را ذ ز زطام
دانغ و امکان نزصارد زو نظطیزاپ تمزام ایزب ٔاىزع غ زم را در اینحزا ذ زط
نمززایم ب زطا مػ ًمززاپ بیؽز ط بززو ز ززا «« :اِّػػاد المفػػػّٝن» مػازّػػي
کویع.
خشنت تجلّل از رهز ىُرهز در نساٍب چَارگاىیٌ
اٍل طيت
ٔ
مجاؿٗاهي رؿاهي ًا در دؿجان بیگاهگان ٚػار داردا م ًػای دربػاری را
ٓ ٓ
زلػػٍی دوربػػین ًػػا مػػی اورهػػع وب ػػای اهٌػػا ِمامػػي بػػؼرگ مػػی بوعهػػع ولبػػاس
ٚیمجػػی ؿػػٗیع را بػػػ ثػػن قػػان مػػی کووػػعا وؿػػشؽ ػػٍؿ هػػاچیؼی را در زیػػب
ٓ
قان گغاقجيا و شػؼ ًای(ٚب ٞاز ٚب ٞثػثیب دادى قػعى!) را بػػای اهٌػا
مػػی دًوػػع و زیػػػ هػػام مػػغًب شوٗی ػت وٖػیػػب ِػػٍاما ثرلیػػ ٞاز هػػٍروز را
زائؼ داهؾجي ومی گًینص:
اػ م مػ صل با نًروز ار نصارد! واػ م اوطاظی وم ؽصد نًروز
را ذطام می دانص وما مػ صلیم نو اوطاظی!.
ؿبصان هللا؛ در این کلمي قان ؿي زػم را مػثکب می قٍهع:
-0ثٙؾیم اؿ م واشع بي دو اؿ م(مّجعؿ واٖػايی)ا
-1اباشت ثرلی ٞهٍروزا
-2وثصػیٕ(ماهوع یٌٍد).
سفًصا غ ما َػً َ ْ َمی اوطمایصٔ : رذمو هللا در َ ْ امام ابب یم
« ُِ َل َمػاء الؾػٍء زل ُؾػٍا ِلػَ بػاب الروػي یػعٍِن ِإلیٌػا الوػاس بػاٍٚالٌم
َ َ
ّ َ َ ٔ َ
ًلمػٍا َٚالػت ویػعٍِهٌم ِإلػَ االوػار باّٖػالٌم َٖکلمػا َٚالػت َا َْ ٚػٍالٌم اللوػاس
{}44
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
ٔ َ َ ٔ
اّٖػػالٌم ال ثؾػػمٍّا ِمػ ْػو ٌُم َٖ َلػػٍ َکػ َػان َمػػا دِػػٍا ِإل ْیػ ِػي َش ًٙػػا َکػ ُػاهٍا اوؿ
46
الًػؽ». ًٚاع ّ المٍ َرى ٔادالء َوٖی ْال َصَ ٙیٙي ّ المؾجریبین َل ُي ٌٖم ِٖی ُّ
ِ ِ
یّویِ« :لمػای ؿػٍء در زلؾػي ًایفػان در مػٍرد بٌفػت لػصبت مػی
کووع و با اٍٚالفان مػدم را بي راى بٌفت دٍِت می کووعا و با اّٖالفان
ٓ
مػدم را بي ؿٍی اثػـ مػی ٖػؿػجوعا و ًوگػامی کػي بػي اٍٚالفػان بػي مػػدم
می گٍیوع :بفجابیع.
ٓ
اّٖالفان می گٍیوع :بي ایوان گٍش هعًیعا چػا کي اگػػ اهچػي از قػما
ٓ
می طٍاًوع و بي ؿٍی ان دِػٍت مػی کووػع شػ٘ باقػعا طٍدقػان اولػین
ٓ
کؾاهی می بٍدهع کي بي ادِایفان ازابت می گػٗجوعا و اهٌا در ٍاًػ راى
را هفػاهجان مػی دًوػع ًػعایججان مػی کووػع و درشٙیٙػت راى را ًٚػُ مػی
کووع(مػدم را گمػاى می کووع)».
در اینحززا مززی سززًاىم بنززابط اینکززو ا زثطیز مززطدم اوغانغز ان وػززا ط
ؽًر ىا وارػزی زبزان بزو مزضى امزام ابًذنیفزو رذمزو هللا ىغز نص
ي
نشغ را مکز او را بیان دارم:
الف:علمایحىفیمذهة
ِلمای اشواؼ در رد بعِات وطػاٖػات زشمػاثی طیلػی ٖػاواهػی را بظػػد
دادى اهػػعا وا الصمػػع ِلمػػای اشوػػاؼ در رد ًػػػ بػػعِت وموکػػات کػجػػب و
رؿالي ًای مؾجٙلی هٍقجي اهػع وایػن شٙیٙػت اهکػار ها ػغیػ اؿػتا هػمن
ٔ ٔ
مد ػػاؿا ق ػػیض اب ػػٍ ِب ػػع هللا ق ػػمؽ ال ػػعِن ب ػػن دمحم ب ػػن اق ػػػؼ ب ػػن ّٚم ػػػ
ٔ
االٖٔػػاهُ (المجػػٍَٖ ً0311 :ػػ) کػجػػابی هٍقػػجي اهػػع بػػي اؿػػم «زٌػػٍد ِلمػػاء
-47ابٍشٗك اشمع بن شٗك بظاري از بؼرگان ِلماي شوّٗي ؿعى اي ؿٍم ًرػي در بظارا.
-48اِن ٖجٍاي کٍبوعى در (ٖجاوي ٚاهُ طان()773/3ا وطؼاهػة المٗجػّن()368/0ا و بؼازِػيا و ثکملػي ِمػعة الػِاِػي()24/3ا و
درالٗػِع(ص)84:ا و قػح ٖٙي اکبػ()1:121ا و قامُ و ِالمگّػي و ٖجس و بصػ و ٓیػىا مغکٍر و مؾًٍر اؿت.
ٖ( -51جاوی ٚاهی طان).
{}46
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
ٓ
یّوػػی« :قظمػػی چیػػؼی را ٖٙػػى در روز هػػٍروز مػػی طػػػد وان چیػػؼ را در
ٓ ٓ
ٓیػ از ان روز همی طػد اگػ هیجـ ثَّیم ان روز باقع ًماهگٍهي کي کػٗار
ٓ
ان را ثَّػػیم مػػی کووػػع کػٗػػػ طٍاًػػع بػػٍد واگػػػ بػػي ٚمػػع ثػٖػػي باقػػع کػٗػػػ
ٓ
بفمار همی رود واگػ ًعیي ای بي قظمػی داد هػي بػي ٚمػع بؼرگعاقػت ان
روز ٖ ٙػػى ب ػػي ٚم ػػع ِػ ػػادت وثٙلی ػػع م ػػػدم اهرػ ػػام داد کػٗ ػػػ هظٍاً ػػع بػ ػػٍد
ٓ ٓ
وقایؾػػجي اؿػػت ان ّٖػػ ٞرا دران روز اهرػػام هعًػػع واز مفػػابٌت بػػا کػٗػػار
بشػًیؼد».
-3ؾیز غثمان بب غ ی زیػ ی می گًیص:
«واإلًِػػاء باؿػػم الویػػػوز والمٌػزػػان ال یرػػٍز ای الٌػػعایا باؿػػم ًػػغین
50
الیٍمین شػام ب ٞکػٗػ».
یّوػػی« :بظفػػـ وًعیػػي بػػي هػػام هػػٍروز و مٌػز ػان زػػایؼ هبػػٍدىا بلکػػي
شػام ومورػ بي کػٗػ می گػدد».
-4ذغب بب منفًر ذنفی می ًیص:
اگػکؾی بظايػ ثَّیم این روز چیؼی را طػیع ؽ کاٖػاؿت.
-5ابب نحُم ذنفٍ می گًَص:
دادن چیػؼی بػػي هػػام هػػٍروز ومٌػزػػان زػػائؼ هیؾػػت وشجػػی کػٗػػػ اؿػػتا
51 ٓ
زیػا این دو روز از روز ًای کػٗار میباقع کي اهػا زفن می گػٖجوع».
-6مؤلف در مش ار می گًَص:
52
هٍروز ِیع مرٍؿی ًاؿت.
-50ثبیین الصٙای٘(.)117/5
( -51البصػ الػائ٘ قػح ٝوؼ العٚائ٘).
( -52العرالمظجار).
{}47
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
-7دمحم غ الصیب خففکی می گًیص:
«ًِ ػػاء وبظف ػػـ ب ػػي ه ػػام ه ػػٍروز و مٌػزػ ػان درؿ ػػت هب ػػٍدىا وش ػ ػػام
53
اؿت».
-8مؤلف و او غالمكُطَ نُظ می نًَغص:
54
ثرلی ٞاز هٍروز شػام بٍدى و دراؿ م زای هعارد.
-9ابب تط مانی ذنفی می گًیص:
ٚاؿ« :بّن الصاب مالک :من کؾػ یػٍم الویػػوز والمٌػزػان بًیظػة
ً 55 ٔ
ٖکاهما ذبس طوؼیػا».
ٓ
یّوػػی« :کؾػػی ثػبػػٍزی را در روز هػػٍروز ومٌػزػػان (بظػػايػ ثَّػػیم ان)
ارى(ٚاش) کوعا گٍیػػی طوؼیػی را ذبس همٍدى اؿت».
-11ب ززصر الززصَب غُن ززٍ ذنفززٍ در کػجػػاب ِمػػعة الٙػػاري قػػػح ل ػػصّس
البظاري ( )114/0ثرلی ٞاز هٍروز را ِم ٞمفػکین داهؾجي اؿت.
-11ؾززُز غظززُم ابززاد در ِػػٍن المّبػػٍد قػػػح ؿػػون ابػػی داود مػػی
گٍیع:
ومؾػلماهان موػػُ قػعى اهػػع از طٍقػصالی وؿػػاِت ثیػػی در روز هػػٍروزا
وشج ػػی ِلم ػػاء دادن ثظ ػػم را ب ػػي ِو ػػٍان ثصٗ ػػي در روز ه ػػٍروز کػٗ ػػػ داهؾ ػػجي
56
اهع.
-12م غ ٌ القزاري ذنفزی در ؾزطح غ زٍ القزاري غ زٍ كز زا الفزاظ
الكزفط (ص 337مٍ نًَغص:
-53درالمظجار(.)234/6
ٔ ٔ
( -54الٗجاوى الٌوعِة ُٖ مغًب اإلمام االَِم ابُ شوّٗة الوّمان).
-55اللمُ ٖی الصٍادث والبعع(.)381/0
ٍِ( -56ن المّبٍد قػح ؿون ٔابی داود).
{}48
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
«و مػن اًػعي ِػٍم الوّػػوز الػُ اهؾػان قػّائ و اراد بػي ثَّػّم الوّػػوز
ٝػٗػ».
ِّوُ ٝؾُ ٝي در روز هػٍروز بػي ٚمػع بؼرگعاقػت هػٍروز ًعِػي و ثصٗػي
اي را بػاي اهؾاهُ بعًعا از داِػى اؿ م بّػون قعى اؿت.
ىمچنان م غ ٍ اري مٍ ن ارد: ٔ
« و ؿػاؿ المّلػم الوّػوزِػي و لػم ًِّػي المؾػوٍؿ ِوػيا ِظفػُ ِلػُ
المّلم الٜػٗػا و لٍ اًُِ المؾوٍؿ ِويا ِظفُ ِلّي الٜػٗػ».
ِّوُ «مّلم اگػ از قاگػد طٍد ثصٗي هٍروزي يلػب هماِػعا و قػاگػد
چوػّن چّػؼ را بػػاِـ هعًػع بػػ مّلػم بػّم ٝػٗػػ مػُ رود و اگػػ قػاگػد بػي
طٍاؿت مّلمـ ثن دردًع و هٍروزي بعًع بػ وي بّم ٝػٗػ مّػود».
ٔ
بػي ًمػّن مؾػالي هػٍروزي ًػاي ٝػي در دروان هػامؼدي دادى و بػػدى مػُ
قٍد هّؼ ثًبّ٘ دادى مُ قٍد و بػطاهٍادى ًاي مؾلماهان الزم اؿت ٝي
از چوّن ثٙعِم ثصٗي ًاي هٍروزي ازجواب ورزهع.
-13غ الصَب الكاػانٍ می گًَص:
ثرلی ػػ ٞاز ه ػػٍروز ومٌػز ػػان ش ػ ػػام ب ػػٍدى زی ػ ػػا مف ػػابٌت ب ػػي مر ػػٍس
57
میباقع.
-14ؾاه ولی هللا دى ً می گًیص:
ال ٞدر اِن دو ِّعا اِن اؿت کي ًػ ٍٚم و ملجُ روزي دارهع کي در
ٓ ٓ ٓ
ان طػػٍد را اراِػػـ مػػُ دًوػػعا و بػػا زِوػػت و اراِػػـ از قػػٌػًا بّػػػون مػػُ
ٓ
اِوعا و اِن چوان طملت و ِادثُ اؿت کي ًّچ ِکُ از يٍإِ ِػب و
-1در مؾ ػػولي چٌارق ػػوبي ؿ ػػٍريا ٚػ ػػار دادن ز ػػان ً ػػا و م ػػاؿ ً ػػا در
مّػض طًػ ثلٕ و هٙػك ِوػٍ و اقػجٔاؿ بػي چّؼًػاي بٌّػٍدى و بّٗاِػعى
ْ ٓ
اؿت و در شعِح قػِٕ امعى اؿتِ « :م ْن ُش ْؾ ِن ِإ ْؿ ِم ال َم ْػ ِء َث ْػ ُُ ٝي َما ال
َِ ّْ ِو ِّي».
ٔ ٓ
-2اگػ اهؾان ماهوػع زرثفػجّان مّجٙػع بػي ثػاخّػ اثػـ در ثػعبّػ امػٍر از
ٓ
زملي بٌبٍدي و بٌػوزي و قادابُ .ثّّٔػ رهػگ و دٖػُ اٖػات زردي و ّٓػػى
ًّٚا اِن اِجٙاد ٓلى اؿت و ِا اِوکي اِن مػاؿم بٙمع ثَّّم و باقعا ً
ٓ
ثٙػػعِؽ اثػػـ چػػٍن زرثفػػجّان لػػٍرت گّػػػد از لصػػاظ اِجٙػػادي طًػهػػا
اؿت.
-3در مؾولي ؿّؼدى بعرا ثمام اِام ؿػاؿ در شػ٘ مؾػلماهان مبػار و
ٔ
طٍقػػبظجُ اؿػػت و اِػػام ًػػّچ ثػػاخّػي بغاثػػي مؾػػج ً ٙدر شػػٍادث و وٚػػاُِ
( -64بظاري ُٖ ٝػجاب الملس رٚم الصعِح1388 :ا مؾلم :االٚوّة :رٚم الصعِح.)2131 :
{}52
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
زٌان و کائوات هعارهعا بلکػي مػاخػ بالػغات و مؾػج ٞٙهللا ثبػار و ثّػالُ
مُ باقع و اگػ اِام هاطٍش بٍدى اهعدر ش٘ موکػان و کاٖػان بٍدى اؿػت
ٓ ٓ
کي بػ اهان در ان روزًا ِغاب هازؿ قعى اؿت و در ؿّؼدى بعر ِلٕ گػػى
زدن و گفادگُ و ٖػج در مؾولي بي طاهي بظت رٖجن و طٍقػبظت قػعن
ٓ ٔ
65
ال ً بُ ثاخّػ اؿت و اِجٙاد بي ان ِعم ثٍِٗن امٍر بي هللا اؿت.
َکی از غ ما ذنفی نًؾ و اػ : -22
بػَ گمػان ثمػامی اِّػادى ٝػي در مظالٗػت بػا اِّػاد قػػَِ ٚػػار داردا
ًمي اِّاد بعَِا طٍد ؿاطجي و هٍ ّعا اؿت ٝي در زماهي ای ػ اٖجظار
ٔٓ
ؿػلٕ لػالس مفػٌٍر هبػٍد چػي بؾػا ٝػي موفػا ان هّػؼ از زاهػب ّٓػػ
ٓ
مؾلماهان مَ باقع ؽ در ثرلّ ٞازان در ٝوار بعِت بػٍدن مفػابٌت
ٓ
بادقموان هللا مجّاؿ هّؼ بٍزٍد مَ ایع.
اِّاد مفٌٍر قػَِ ِّػع ؿػّّع ًٖػػ ِّػع ؿػّّع اهػصَ اهػعا مػاوراى
اِن اِّاد مبارؾ قػَِا ًػ زفن و ِّع دِگػىا هٍ ّعا و طٍد ؿاطجي
ٓ
ای بفػػ اؿػت .لػغا چوػّن اِّػادى بػؿػاطجي گػان ان مػػدود بػٍدى و در
قػِّت بػش٘ او ثّالَ بايٚ ٞلمعاد قعى اؿت .دلّ ٞبػػاِن مػعِاى مػا
اِػن ٖػمػٍدى ای رؿػٍؿ اٝػػم ملسو هیلع هللا یلص مػَ باقػع« :مػن اشػعث ٖػَ امػهاًػغا
66
مالّؽ موي ٌٍٖرد».
ٓ
یّویٝ« :ؾػّٜي در دِػن مػا چّػؼى را هػٍ ّػعا ٝوػع ٝػي از ان هباقػع ػؽ
ٓ
ان مػدود بٍدى و در هؼد هللا ثّالَ ّٓػ مٙبٍؿ اؿت».
{}56
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
ب:علمایمالکیمذهة
ابب رؾص طظبی مالکی می گًَص:
ومک ػ ػػػوى اؿ ػ ػػت اق ػ ػػجػا ک ػ ػػػدن در ِی ػ ػػعًای هم ػ ػػاری مد ػ ػػ ٞه ػ ػػٍروز
ٓ
ومٌػزانا وزائؼ هیؾت کػي کؾػی اهػػا اهرػام دًػع .وهیػؼ زػائؼ هیؾػت کػي
ٓ ٓ
اه ػػا ٚبػػٍؿ کوػػع زی ػػا کؾػػیکي اه ػػا ثَّػػیم کوػػع؛ ثصٙیػػ٘ قػػػ را ثَّػػیم
67
همٍدى اؿت.
ي
دمحم بب ًَػف بب ابٍ القاػم مالکی می گًَص:
واز اّٖاؿ وکػدار هماری ثرلی ٞاز هٍروز ومٌػزان مػی باقػع وثرلیػٞ
از روز هػػٍروز شػػام اؿػػت زیػػا رؿػػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص مػػی گٍیػػع« :کؾػػیکي دوؿػػت
68 ٓ
داقجي باقع ٍٚمی را؛ ًمػای اهٌا در ٚیامت شفػ طٍاًع قع».
ي ي
ابً البطكاپ اذمص بب دمحم الػصوي مالکی می گًَص:
از اّٖ ػػاؿ زماه ػػي زاًلی ػػت وهم ػػاریا ثرلی ػػ ٞوؿ ػػاِت ثی ػػػی در روز
71
هٍروز می باقع.
ً ً ً امام ابب الراج ٔگزف و:
«الیصػػ ٞلمؾػػلم ان یبیػػُ همػػاهیا قػػیائ مػػن ممػػلصة ِیػػعى ال لصمػػا و ال
ً ٔ
ادمػ ًػا و ال یّػػارون قػػیائ ال دابػػة إذ ًػػٍ مّاوهػػة لٌػػم ِلػػی کػٗػػػًم ...وموٌػػا
70 ٔ
ازجماٌِم ٖی الویػوز باک ٞالٌػیؾة».
( -71إلٙاء الصرػ لمن زکُ ؿاب ٔابُ بکػ و ِمػ -رهُ هللا ِوٌما .)-
{}58
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
"ثرلی ٞاز هٍروز" هٍقجي(یّوی :یکی از ؿبب ارثعاد ثرلی ٞاز هٍروز مػی
باقع).
ىمچنان در ىمیب ز ا می نًیغص:
از زقػػت ثػػػین بػػعِت ًػػا بػابػػػی ومٍاٖٙػػي مؾػػلماهان بػػا همػػاهی ًػػا در
ٓ
ِیػػعًا وزفػػن ًػػای قػػان بػػا ًمگػػٍهی بػػا اهػػان در طػػٍردن وًعیػػي دادن
72 ٓ
و غیػٖجن ًعیي اهان اؿت.
د:علمایحىثلیمذهة
ي
غز ز ال ززصَب اب ززً الرغ ززب غ ززٍ ب ززب ػز ز ُمان الم ززطداوي الصمؽ ززقٍ
الفالرٍ الرنب ی (الم ًوٌ 885 :ىز می ٓگًَص:
73
هٍروز ومٌػزان دو ِیعی اؿت کي کػٗار اهػا ثرلی ٞمی کووع.
ي
و دمحم ب ززب مف ززد ب ززب دمحم ب ززب مف ززطج اب ززً غب ززص هللا ؾ ززمع ال ززصَب
المقصػززٍ الطامُنززٌ بززم الفززالرٍ (الم ززًوٌ 761 :ىز ز در ٝػجػػاب الٗػػػوع
ثرلیػػ ٞاز هػػٍروز را ب ػػي قػػعت ثٙب ػػیس همػػٍدى وق ػػبٌات مظػػالٗین را اؿ ػػض
گػٗجي اؿت.
وهیؼ ابب م فد درکػجاب المبعع قػح المٙوُ می گٍیع :هٍروز ِیع کػٗػار
ٓ
میباقع وثرلی ٞاز ان قػِا شػام اؿت.
ي ي
ابً غبص هللا دمحم بب ابٍ الف د البػ ٍ الرنب ٍ می گًَص:
وٍِم الوّػوز والمٌػزان ِّعان للٜػٗار.
{}61
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
{}64
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
ٓ
شجػػی چػػي بؾػػا کػػي انًػػا را بػػي يمػػُ بػػی اهػػعازد ثػػا ٖػلػػت را ٓویمػػت
بفمارهع و هّٗا را بي ذلت بکفاهوعا ًػ کؽ چیؼی از این گٍهي اِمػاؿ
را اهرام دًع گواًکاراؿت ٖػٚی هعارد کي بػي طػاٍػ ؿػازشا دوؿػجیا از
روی قػم یا دیگػ اؿباب باقع .چٍن این ؿازش با کػٗار در دین اؿػت و
از اؿباب ثٍٙیت روشػی کػٗػار اؿػت و مٍزػب اٖجظػار کػػدن بػي دینقػان
میگػدد.
ٓ
از هللا میطػػٍاًیم کػػي مؾػػلماهان و دینقػػان را ِػػؼت دًػػعا بػػي انًػػا
ثٍٖیػػ٘ خبػػات در دیػػن و یػػاری ِلیػػي دقموانقػػان را ِوایػػت ٖػمایػػع کػػي او
75
ٍٚی و ِؼیؼ اؿت.
ؾیز دمحم ـالد منحص می گًیص:
ایبوع بٍدن بي دین اؿ م بػ دو ِومػ بؾیار مٌم ٚػار گػٖجي اؿت:
غیػٖجن واياِت کػدن از ٖػمایفات قارع.
ٓ
موکػ ػػػ قػ ػػعن ورد کػ ػػػدن وکػ ػػاٖػ قػ ػػعن بػ ػػي ائػ ػػین وِٙائػ ػػع بايػ ػػٞ
وهادرؿت.
ٓ ٔ ٓ
واز اهرػػایػػی کػػي اِیػػادی ماهوػػعِ :یػػع هػػٍروز وکػیؾػػمؽ وٓیػػػى از ائػػین
ٓ
ومٙعؿات ٓیػ اؿ می بفمار می ایع وازب اؿت ًػ ٖػد مؾلمان موکػ
این هٍع ِیعًا باقع وِلیػي ایػن ِیػع ًػا مبػارزات زػعی اهرػام دًػعا زیػػا
زفػػن گػػػٖجن وقػػاد بػػٍدن بػػي ایػػن هػػٍع ِیػػعًا ماهوػػع ایوؾػػت کػػي قػػظك
ٓ
اهٌا را غیػٖجي باقع در شالیکي در دین اؿ م دو ِیع بیفجػ وزٍد هعارد
ٔ ٓ
واهٌػػم ِیػػع ًٖػػػ وٚػبػػان ًماهگٍهػػي کػػي در شػػعیدی کػػي ابػػٍ داود ()0023
ٔ
-76ولصصي اال لباهی ٖی الؾلؾلة المصیصة (.)1110
" -77اللالا المکین من ٖجاوی ابن زبػین" (ص .)16
{}66
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
یّو ػ ػػی« :زف ػ ػػن گ ػ ػػػٖجن ب ػ ػػي ِی ػ ػػع ب ػ ػػعِجگػایان ماهو ػ ػػع ِی ػ ػػع هم ػ ػػاری
(مؾػیصیان) وِیػػع هػػٍروز وًمچوػػین زفػػن ًػػایػػی ماهوػػع مٍلػػٍد یػػامبػ کػػي
ٓ
در ربیػػُ االوؿ اهرػػام مػػی گیػػػد وزفػػن اؿ ػػاء ومّ ػػاج وماهوػػع ان زػػایؼ
ٓ ٓ ٔ
هبٍدى ویکی از امٍر هٍاوری در دین بفمار می ایع.
وز ػػایؼ هیؾ ػػت ق ػػظك از ٓ ػػغاًایػػی ک ػػي هم ػػاری (مؾ ػػیصیان) وکػٗ ػػار
ٓ ٓ
ومفػػػکین بػػي ٚمػػع زفػػن در ان روز امػػادى کػػػدى اهػػع بظػػٍرد وًمچوػػین
ٓ
زایؼ هیؾػت در ان مػاؿػم قػػکت کوػع بػػای ایوکػي ػغیػٖجن دِػٍت قػان
ٔ
دلگػمػػی بػایفػػان طٍاًػػع بػػٍد وًمچوػػین ثائیػػعی بػػاین هػػٍع مػاؿػػم قػػان
ومػ ػػعرکی طٍاًػ ػػع بػ ػػٍد ب ػ ػػای بػطػ ػػی ًػ ػػایػػی کػ ػػي مّلٍمػ ػػات قػ ػػػِی هعارهػ ػػع
وهعاهؾجي بي اؿجواد بي شوٍر ٖ ن قظك ایفان هیؼ شاهػ قٍهع».
ؾززیز ـززالد وززًزان در کػجػػاب :إِاهػػة المؾػػجّٗع بفػػػح ٝػجػػاب الجٍشّػػع
(ص )205بي قعت ثرلی ٞاز روز هٍروز را رد همٍدى اؿت.
در ز ززا "المًػ ززًغ الفقيُز ز " ( 7/33ززو نًؾز ز و خمػ ززی از
غ ما ًی می باؾص نًؾ و انص:
زائؼ هیؾت مفابٌت با کػٗار در ِیػع ًػای قػانا چواهچػي در شػعیح
ٓ ٓ
ام ػػعى ک ػػي« :کؾ ػػیکي مف ػػابٌت ب ػػا ٚػػٍمی میکو ػػع ػػؽ وی از زمل ػػي اهٌ ػػا
مصؾٍب میفٍد».
ػػؽ مّوػػی ایػػن شػػعیح موػػُ مؾػػلماهان از اقػػجػا ومصٗػػ ٞگػػػٖجن در
ثمام ِیعًای کػٗار اؿت.
{}67
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
ناـط بب غبص هللا بب غ ٍ القفاري می گًیص:
78
هٍروز ِیع مرٍؿی ًاؿت.
ؾیز غبصالػظیظ راخری در کػجػاب قػػح الّّٙػعة الًصاوِػة هیػؼ دال ئػٞ
ٓ
مصکمی را بػ رد هٍروز اوردى اؿت.
ؾیز مقبع بب ىاد الًادغی می گًیص:
ِیػػع هػػٍروزا ِیػػع مرػػٍس وِیػػع دولػػت راٖوػػی ًػػا مػػی باقػػعا وِیػػع
81 ٓ
کؾاهی اؿت کي در اثـ زٌوم ًؾجوع.
ي
غبص هللا بب غبص الػظَظ بب اذمص ال ًَحط ٓمی ٓگًیص:
ثرلی ٞاز هٍروز ِیع مرٍؿی ًا بٍدى کي در ان اثػـ ًػا را روقػن مػی
80
کػدهع...
مؤلف ز ا :ماذا تػط غب ذظ هللا نًؾ و اػ و:
مؾلماهان ِیعی بي اؿم هٍروز ومٌػزان وثرلیػ ٞاز روز قػٌادت ِمػػ
رهی هللا ِوي را همی قواؿوعا واین ِیع ًا ِیع مرٍؿیت می باقع.
مؤلف ز ا مًػًغ الطد غ ٌ الفًوُ می نًیغص و:
ِیػ ػػع هػ ػػٍروز وِیػ ػػع ًٓػ ػػاس وِیػ ػػع مػ ػػی د مؾػ ػػیس؛ ِیػ ػػعًای همػ ػػاری
ومرٍس می باقوع.
ویکی از غ ما مػاـط می گًیص:
از مٗاؿع دیگػی هٍروزا ؿػودن اقّار قػکی اؿت.
(ٔ -78الٍؿ مغًب الفّّة اإلمامّة اإلخوُ ِفػِة ِػض وهٙع .)75
( -81اإللصاد الظمّوُ ُٖ ٔارض الصػمّن.)151
( -80البعع الصٍلّة.)273
{}68
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
ؿػظوان قػػکُ و کػٗػػي کػي بػا مٍؿػِّ ُٙکرػا قػٍد ؿػظن بػي کرػامُ
کفع؟!
ٓ
آلب اًوگ ًاِػػُ کػي ًوػموػعان مػُ ؿػػاِوع مملػٍ از ٖؾػ٘ و ٖؾػاد و
ٓ
ثفٍِ٘ بي ان مُ باقعا ماهوع ؿظن از ِفػ٘ و ِاقػُٙا ولػٕ رطؾػار
و ٚع و ٚامت زنا و زلٕ ِار و زام قػاب و ّٓػى ......
ٓ ٓ
لّکن ٖػاثػ از انا بّوُ طٍاهوعى ًا رٖجي و اًوگ ًاِػػُ کي ؿظوان
ٓ ٓ
قػکُ و کػٗػي در ان مٍزٍد اؿت مُ ؿػاِوعا بًٍر مداؿ چوع بّت اهػا
ذکػ مُ هماِم:
ػط ًه ب نص وطَزاد زطدم غ ٍ ؾُط سصا را َاد طدم
غ ٍ ؾُط سصا َا ؾاه مطدان دل ناؾاد مارا ؾادگطدان
گؽًد ار دو غالم بو َک اؾار تًػ
بو ار ما چو درنگ اػ َا غ ٍ مصد
سصابًد َارپ طان ن يصارپ ػشٍ مصدگارپ
غم طدم بو زَارپ ىاي ؾمالٍ
ٓ ػطپ ؽ و ؾًم بُظار نمٍ ؾًم.
معد طٍاؿجن از بوعى ای ِػازؼي کػي ثػٍان و ٚػعرت وبػػاوردى ؿػاطجن
چّػؼي را هػعارد زػاِؼ هّؾػتا ػؽ چػي رؿػع بػي مػػدی کػي از دهّػا رٖجػي و
ٓ
اِمػالـ از ان ًٚػُ قػعى اؿػتِ .گاهػي مػعدگار بوػعى هللا هلالج لج اؿػتا و
ًمچوان ٚؾم طٍردن بي ّٓػ از هللا هلالج لج قػ اؿت .از اِن ٚبّػ ٞاقػّار
ٓ
در بؾػّاري اًوػگ ًػاي ًوػموػعان مٍزػٍد اؿػت .بػي ابّػات ذِػ ٞدٚػت
کوّع کي چي گ ٞاٖفاهُ مُ کوع:
روز هٍروز اؿت ِاران زوعى باال مّفٍد
{}69
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
از کػامات ؿظُ زان کٍر بّوا مُ قٍد
ٓ
ليزضا اول اَنکزو :ثرلّػ ٞروز هػٍروز از ِّػع ًػاي مرٍؿػّان اثػـ
ٓ
ػؿت اؿت وثرلّ ٞان بػاي مؾلماهان زاِؼ هّؾت.
دوم :بػاال همػٍدن زوػعى طػٍد ِػک بػعِت و ِمػ ٞطػاٖػاثُ اؿػت کػي
ًّچگٍهي مفػوِّت در اؿ م هعاردا و مظػالٕ بػا قػػِّت ٓػػاي دمحمي
ملسو هیلع هللا یلص مّباقعا شجُ بّوُ ًا طّػ و بػکت ؿاؿ زاري را هَػ بػي ؿػظجُ و
ٓ
اؿػاهُ بلوػع قػعن زوػعى مػػثبى مػُ داهوػعا کػي اِػن ِّٙػعى اهؾػان را در
قػ اکبػ داط ٞمّؾازد.
ػًم :قٗا و مػض از يػؼ هللا هلالج لج اؿت و ًّچ بوعى اطجّار و ثٍاهاِػػُ
در اِػن شمػي هػعاردا چػي رؿػع بػي ٚبػػي کػي طّػالُ و دروغ باٖجػي قػعى
ٓ
اؿػتا ٖػه ًػا اگػػ ِلػُ رهػُ هللا ِوػي در اهرػا مػعٍٖن ًػم باقػعا قػٗا
دادن مػػِن و بّوػا ؿػاطجن کػٍر ٖٙػى بعؿػت هللا ٚػادر وثٍاهاؿػتا
ٓ
ومػدى ًا چي هبُ باقع وِا ولُا و ِػاًػمظلٍُٚا اطجّػار و ثٍاهػاِػػُ ان را
ٓ
هعارهػع .زِػػا ِمػ ٞاهػان از دهّػا ًٚػُ گػدِػعى اؿػتا و اگػػ زهػعى ًػم مػُ
ٓ
بٍدهع اِوکار از ثٍان و اطجّار اهٌا بّػون اؿت.
بززو ىمززیب تطتی ز اػ ز اد گطامززی مززا دًىانززص د ز ززًر دمحم اػززماغیع
لبیز "ب شززی" ذفظززو هللا در شػمػػت از ثرلیػػ ٞهػػٍروزا رؿػػالي ای دارهػػع
بي ِوٍان« :هٍروزا در اهعیفي ای ًٍا وطیاؿ»ا کي در این کػجاب ذًبػی
بي بؾیاری از قبٌات مرٍزین اؿض ِلمی ارایي ٖػمٍدى اؿت.
{}71
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
اػز ز اد طیز ز هللا معی ززع در ز ززا 99(« :ػ ززًال وخ ززًا درب ززاره
غقیصه» می نًیغص:
بػعِت در بػػػ هامػػي ًػػاي طٍقػػُ ماهوػػعا ثرلّػػ ٞروز مػػادرا روز مّلػػما
ؿالگػى اي ايٗاؿ و اٖػوطجن قمُا ؿالگػى اي ِػوؿػُا میٌمػاهُ قػب
ٓ
قفم ثٍلع يٗٞا ثرلّ ٞروز هٍروز و امػادى کػػدن ًٗػت مّػٍىا مّلػي اي
دِگچػػيا مّلػػي اي قػػب ب ػػاتا ظػػجن ب ػػهذ و شبٍبػػات در روز ِاقػػٍراا
اؿت.
مًالنا دمحم غمط نقؽبنصي محصدي می گًیص:
ثَّػػّم ه ػػٍروز و مٌػز ػان را قػػػِّت مٙعؿ ػػي کػٗ ػػػ گػٗجػػي اؿ ػػت .باِػػع
مجٍزي قعت از ٖػػط موػُ در ٓلػٍ بػي ثَّػّم ّٓػػ هللا ثَّػّم روز طٍقػُ
81
مرٍس و کػٗار را قػِّت کػٗػ ٖػمٍدى اؿت.
س ـو و اوا غ ما اىع ػن ایطان:
اما در مٍرد ؿٗػى ًٗت ؿّن؛ اِن رؿم زؼو رؿٍم مؾػلماهان هّؾػت
و بلکػػي زػػؼو رؿػػٍمات ّٓػمؾػػلماهان اؿػػت و لػػغا زػػاِؼ هّؾػػتا طمٍلػػا
کي اهعاطجن اِن ؿٗػى بمواؿبت ِّع هٍروز مرٍؿّان اؿت و لغا ّػػوي
ٓ
از رؿػٍمات اهٌػا بػػاي مؾػلماهان زػاِؼ هّؾػت .بًػٍر کلػُ مواؿػبات ؿػاؿ
زعِػ ػػع اِػاهػ ػػُ از زملػ ػػي چٌارقػ ػػوبي ؿػ ػػٍري و ِّػ ػػع هػ ػػٍروز و ؿػ ػػّؼدى بػ ػػعر
ٓ
ًّچّػػک از اِّػػاد ِػػا مواؿػػبات اؿػ مُ و مؾػػلماهان هّؾػػت و بػگػؼاري ان
رؿٍمات و اِّاد شػػام اؿػت طمٍلػا بػگػغاري مػاؿػم چٌارقػوبي ؿػٍري
{}72
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
يالیتکاپیسا:
ٓ
ٖوػ ػػیلة الفػ ػػیض ِبعالٙػ ػػعوس"شکیمی" از مٗؾ ػ ػػان هػ ػ ِػام ٚػ ػػان کػ ػػػیم
ثرلی ٞاز هٍروز را شػام داهؾجي اهع.
يالیتمزار:
مٍلٍی ِبعالٙاًػ"ابٍاالؿػار" هیؼ يػی ویػعیٍی کػي از ؿػایت ایوجػهجػی
ایفان ظـ قع ٖػمٍد کي :ثرلی ٞاز هٍروز شػػام بػٍدى ودر رد ثرلیػ ٞاز
85
هٍروز از اٍٚاؿ ِلمای شوٗی اؿجعالؿ همٍدى اؿت.
يالیتتدخشان:
ِلمػ ػػای بعطفػ ػػان هیػ ػػؼ بػ ػػي هٍبػ ػػي ای طػ ػػٍد ثرلیػ ػػ ٞاز هػ ػػٍروز را ش ػ ػػام
ٓ
داهؾ ػجوع ومفػػٌٍر ثػػػین اهٌػػا :قػػیض مّجمػػم بػػاا "اکػامی"وقػػیض اک ػػام
العین"بعطفاهی" وٓیػى از اًِ ٞلم بعطفان.
يالیتپىجشیز:
قػػیض یصیػػی"ِوابػػي ای" هیػػؼ بػػي هٍبػػي ای طػػٍد در یکػػی از طًبػػي ًػػای
همػػاز زمّػػي بػػػ شػمػػت ثرلیػػ ٞاز روز هػػٍروز ؿػػظوػاهی ای داقػػت کػػي وا
الصمػع اکػدػیػػت بػػادران ورفػػیػی از ؿػظوان ِالماهػػي او یػامػٍن شػمػػت
ٓ
ثرلی ٞاز هٍروز اگاى قعهع.
يالیتوىگزهار:
بٙیػػة الؾػػلٕا قػػیض اشمعقػػاى شَٗػػي هللا يػػی هامػػي ای بػػي زبػػان ًػػای
ٓ
فػػجٍ وٖارؿػػی اِ ػ ن همػػٍد کػػي ثرلیػػ ٞاز روز هػػٍروز ش ػػام بػػٍدى وان ِیػػع
مرٍؿػػی ًػػا مػػی باقػػعا وقػػیظوا ؿػػػدارولی "خاٚػػب" در چوػػعین زلؾػػي
دیوی طٍد ثرلی ٞاز روز هٍروز را شػام داهؾت.
يالیتکىز:
ر ٓ
قػ ػػیض طٍق ػ ػصاؿ طػ ػػان شلػ ػػیم وقػ ػػیض ابٍٚاؿػ ػػم از ِلمػ ػػای بػ ػػؼ گ ان
ٓ
ؿػزمینا ثرلی ٞاز هٍروز را در ان والیت وثمام مواي٘ شػام داهؾجوع.
{}76
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
{}77
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
ٓ ٓ
مصؾٍب می گػددا بلکػي ان ٚػعر بػػ ان مػی اٖؼایوػع کػي ؿػػاهرام بػي مػػگ
اؿ م و شیات کػٗػ طٍاًع اهرامیع.
-5مف ػػابٌت ب ػػا کػٗ ػػار در اِیادق ػػان ؿ ػػبب ؿػ ػػایت رٖج ػػار ً ػػایػػی از
زاهب کػٗار طٍاًع قع کي مٍرد لّن و هٗػین هللا و رؿٍلـ ًؾجوع.
-6طٍاهعن اقّار قػکی وٓیػ اط ٚی در هٍروز:
یکی از اؾػار مؽيًر ؾان:
روز نًروز اػ َاران خنصه باال مُؽًد
از طاماپ ػشٍ خان ًر ٓبُنا مٍ ؾًد!
اول اَنک ززو :ثرلّ ػػ ٞروز ه ػػٍروز از ِّ ػػع ً ػػاي مرٍؿ ػػّان اث ػػـ ػؿ ػػت
ٓ
اؿت وثرلّ ٞان بػاي مؾلماهان زاِؼ هّؾت.
دوم :بػػاال همػػٍدن زوػػعى طػػٍد ِػػک بػػعِت و ِمػػ ٞطػاٖػػاثُ اؿػػت کػػي
ًّچگٍهي مفػوِّت در اؿػ م هػعاردا و مظػالٕ بػا قػػِّت ٓػػاي دمحمي
ملسو هلآو هيلع هللا ىلص مّباقعا شجُ بّوُ ًا طّػ و بػکت ؿاؿ زاري را هَػ بػي ؿػظجُ و
ٓ
اؿػػاهُ بلوػػع قػػعن زوػػعى م ػػثبى مػػُ داهوػػعا کػػي اِػػن ِّٙػػعى اهؾػػان را در
قػ اکبػ داط ٞمّؾازد.
ػًم :قٗا و مػض از يػؼ هللا هلالج لج اؿت و ًّچ بوعى اطجّار و ثٍاهاِػػُ
در اِػػن شمػػي هػػعاردا چ ػي رؿػػع بػػي ٚبػػػي کػػي طّػػالُ و دروغ باٖجػػي قػػعى
ٓ
اؿػػتا ٖػهػػاا اگػػػ ِلػػُ رهػػُ هللا ِوػػي در اهرػػا مػػعٍٖن ًػػم باقػػعا قػػٗا
دادن مػػِن و بّوػا ؿػػاطجن کػٍر ٖٙػى بعؿػػت طعاوهػع ٚػادر وثٍاهاؿػػتا
ٓ
ومػدى ًا چي هبُ باقع وِػا ولػُا و ِػاًػمظلٍُٚا اطجّػار و ثٍاهػاِػػُ ان را
ٓ
هعارهػػع .زِ ػػا ِمػػ ٞاهػػان از دهّػػا ًٚػُ گػدِػػعى اؿػػتا و اگػػػ زهػػعى ًػػم مػػُ
ٓ
بٍدهع اِوکار از ثٍان و اطجّار اهٌا بّػون اؿت.
{}78
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
ٓ
-7مفػػابٌت بػػا کػٗػػار ؿػػبب بػػػوز مصبػػت و دوؿػػجی اهٌػػا مػػی گػػػددا
دوؿػػجی و مصبجػػی بػػا کػٗػػار ومرػػٍس قػػظك را از دایػػػى اؿ ػ م طػػارج مػػی
گػداهع.
غ ما ذطمیب می گًینص:
مفابٌت در امٍر ٍاًػي ؿبب مفػابٌت در امػٍر بػايوُ ماهوػع ِٙاِػع
ٖاؿع مُ قٍد ٝي اِن ِٙاِع ٖاؿع دزداهي و وٌاهُ بي لٍرت ثػعرِرُ در
ٖػػػد اخػػػ مػػُ گػػغارد و از بػػؼرگ ثػػػِن مٗاؿػػعي ٝػػي از اِػػن يػِػػ٘ عِػػع مػػُ
ٓ
اِ ػػعا اِ ػػن اؿ ػػت ٝػػي مف ػػابٌت ٍ ػػاًػي ب ػػا ٝػٗ ػػار ؿ ػػبب اِر ػػاد مصب ػػت و
ٓ ٓ
دوؿجُ بايوُ بػا ان ًػا مػُ گػػدد و مصبػت و دوؿػجُ هؾػبت بػي ان ًػا بػا
86
اِمان مواُٖ اؿت.
-8بي طايػ ثّعد اِیػاد و قػػوع ػیـ از مٍِػع و طاثمػي هیػاٖجن ؿػػ
وٚتا زمان زیادی ثلٕ می قػٍد وهػیاع وٚػت از زملػي اِمػاؿ شػػام در
اؿ م اؿت.
ٓ ٓ
-9در يٍؿ این مػعت ِػعى ای بػػای قػادی طػٍدا ارامػـ و اؿػایـ
را از اٖػاد زیادی ًمچٍن کٍدکانا اٖػاد مؾن و بیماران ؿلب می کووع.
-11چوین اِیادی ؿػمایي ًای ک هی را بي ًعر می دًع.
ٓ
-11وٚت مٌم وٚیمجیا ًعر می رودا وهللا از ان طٍاًع ػؿیع.
-12بػػي ِلػػت شػػاکم بػػٍدن ٖوػػای ثٗػػاطػ و ثکبػػػ در زامّػػيا بػػػ ٚفػػػ
ٖٙیػ زٌت بػگغاری این چوین اِیادی ٖفار زیادی وارد می قٍد.
-87اإلؿجٙامة (.)۱/۷۵۳
{}81
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
ٓ
-21چٍن بي مکاهی کي می روهع اهرا دور اؿت وچوعین ؿاِت راى را
ٓ
يػػی مػػی کووػػعا ػػؽ بػػاالی لػػاشب طاهػػي چوػػعین روز را ٖفػػار مػػی اورهػػع.
واین در شٙیٙت ثکلٕ اؿت.
{}81
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
{}88
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
-010رواى ٔاشمع.
{}89
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
ٓ ٓ
اؿتا و اگػ ٚمػع و هیػجـ از ان کػار اشجػػام یػا ارج هٌػادن بػي ایػین کػٗػار
باقع گواًـ بیفجػ و چوع بػابػ می قٍد.
و یا ببیویع کي در شعیح زیػ چوع ثن از لصابي بي ٚمع ثٗػیس (هي بػي
ٚمع دیگػی) زفن ٓیػ مؾلمین را بػ ا کػػدى بٍدهػع و ببیویػع کػي رؿػٍؿ
ٓ
هللا ملسو هیلع هللا یلص در مػػٍرد ان چػػي ٖػمٍدهػػع :از اهػػؽ رهػػی هللا ِوػػي وارد قػػعى کػػي
گػٗت:
ٓ
«رؿػػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص ( ػػؽ از ًرػػػت از مکػػي) بػػي معیوػػي ثفػػػیٕ اوردهػػعا
ٓ
واًالی معیوي دارای دو روز بٍدهع کي در ان دو بي بازی ػداطجي و قادی
مػػی کػدهػػعا یػػامبػ ملسو هیلع هللا یلص ٖػمػػٍد :ایػػن دو روز چیؾػػت؟ ِػػػض کػدهػػع :مػػا در
زمػػان زاًلیػػت در ایػػن دو روز بػػي بػػازی و قػػادی مػػی ػػػداطجیما رؿػػٍؿ
ٓ
طعا ملسو هیلع هللا یلص ٖػمػٍد :طعاوهػع دو روز دیگػػ را بػي زػای ان دو بػایجػان ٚػػار دادى
ٓ ٓ
اؿت کي طیػ و هیکی دهیا و اطػػت در ان دو ٚػػار دارد :روز ِیػع ٚػبػان و
روز ِیع ًٖػ».
ٓ
شػػاؿ ببیویػػع! در ایػػن شػػعیح اًػػالی معیوػػي کػػي در ان دو روز قػػادی و
ٓ
ثٗػیس می کػدهعا باز یامبػ ملسو هیلع هللا یلص اهػػا رد کػدهػعا و هٗػمػٍد کػي " :ثرلیػ ٞاز
ٓ
ان دو روز بّوػٍان دیػػن درؿػت هیؾػػت امػا اگػػػ بػي ِوػػٍان یػک روز ثٗػػػیس
باقع اقکالی هعارد".
ٓ ٓ
و بّوػػی از ِلمػػا ٖػمػػٍدى اهػػع کػػي ان دو روزی را کػػي اًػػ ٞمعیوػػي در ان
بي قادی می ػداطجوعا ًمان ِیع هٍروز و مٌػزان ایػاهیػان بػٍدى کػي بػي
میان اِػاب هیؼ راى یاٖجي بٍد..
س ـو اَنکو :در بؼرگعاقت و اهرام رؿػٍم ملػی مػغًبی کػٗػارا ٚمػع
ٓ ٓ
و هیػػت مًػػػح هیؾػػت! بلکػػي مٌػػم اهؾػػت کػػي مؾػػلمان هبایػػع از اهٌػػا ثٙلیػػع
{}91
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
ٓ
کوعا زیػا ثٙلیػع از کػٗػار شػػام اؿػت و اگػػ از اهٌػا ثٙلیػع قػٍد بػي ًػػ هیجػی
کي باقع مفمٍؿ شعیح زیػ می قٍد« :من ثفبي بٍٙم ٌٍٖ موٌم».
ٓ
«کؾی کي از گػوًی ثٙلیع کػد از زملي ی اهٌا اؿت».
و اهػعاطجن ؿػػٗػى ی ًٗػػت ؿػین -بػػا ًػػػ ٚمػع و هیجػػی -یّوػػی مفػػارکت
مؾػػلماهان در زهػػعى کػػػدن و ابػزػػا بػػٍدن یػػک ٓایػػین ملػػی مػػغًبی کػػي زػػؼو
ٓ
مؾلماهان هیؾجوعا و این مفارکت و ثفابي ؿػازی بػا اهٌػا شػػام اؿػتا و
ٓ ٓ
اگػ بي هیت ارج هٌادن از ان ایین باقع گواى چوع بػابػ می قٍد.
{}91
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
{}92
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
{}93
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
-014االِجمام.
{}96
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
هّمجم را بػ قما ثمام همٍدم و راهُ قػعم اؿػ م دِوجػان باقػعا ػؽ ًػػ
ٓ
چّؼي ٝي در ان زمانا دِن هبٍدى ًػگؼ امػوز دِن هظٍاًع بٍد».
َ
ًَ ٞاالًٍاء ؛ ِٖإن ُمرال َؾ َج ٌُم الؽ َا َ غبصهللا بب غباس میگٍیع« :ال ُثر ْ
َ ْ
ممػهة َللٙلب».
ٓ
یّوػػی« :بػػا اًػػ ٞاًػػٍاء ًموفػػیوی مکػػنا زی ػػا مرالؾػػت انًػػا ٚلػػب را
بیمار میکوع».
ٔ َ
بعِػػة ال ثا َم ْوػػي َِلػػَ
ػاشب َ
غززالم زاىززص وضززیع بززب غیززاض میگٍیػػع« :لػ ُ
وال ثرلؽ ِإلّي ا َوم ْن َز َل َؽ ِإلػَ ل ِػاش ِب وال ُث َفاور ُى ُٖ َا ْمػ َؾ ا َ
ِ
دِو َ ٛا َ
ِ
ُ َ
بعِة ا ْورخ ُي هللا َالّ َمَا ِّوُ ُٖ ٚلبي».َ
یّوػ ػػی« :در مػ ػػٍرد دیػ ػػن طػ ػػٍد بػ ػػي بػ ػػعِت گػ ػػغار اِجمػ ػػاد هکػ ػػنا و در
کارًایت با او مفاورى هکن و ًمػاى او هوفػین و ًػػ کؾػی بػا بػعِت گػغار
ًموفیوی کوع هللا او را کٍردؿ و ٖاٚع بیوـ ٚلبی طٍاًع کػد».
ٔ
ارؾ َوثّالَ َا ْن ِا َذ َن ِل َم ِاشب هللا َثب َ امام ذغب بفط میگٍیعَ « :ابَ ُ
ًٍَى َبجٍبة».
یّوػ ػ ػػی« :هللا مجّػ ػ ػػاؿ ثٍبػ ػ ػػي لػ ػ ػػاشب بػ ػ ػػعِت و گ ػ ػ ػػایـ اهصػاٖػ ػ ػػی را
همی غیػد».
ْ ْ َ َ ا
امززام غبززصهللا بززب مبززار میگٍیػػع« :الل ٌُػ َػم ال ث ْر َّػػِ ٞل َمػ ِػاش ِب ِبع َِػػة
ْ
ِِ ْوعي َِعا؛ َٖ ُّصبي َٚل ِبُ».
یّوی« :بار الٌی چوان مکػن کػي بعِتگػغاری هؾػبت بػي مػن اشؾػاهی
ٓ
کػدى باقع کي انگاى دلم او را دوؿت طٍاًع داقت».
{}97
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
ٔ
امیطالمززؤمنیب در ذززصی امززام ػززفیان بززًر میگٍیػػعَ « :مػ ْػن الػػَٔ
َ
َؿ ػ ْػم َّ ُي ِإل ػػَ َل ػػاشب ِب ْع َِ ػػة ُوً ػػٍ َِ ّْ َل ػ ُػم َاه ػ ُػي ل ػ ِػاش ُب ِب ْع َِ ػ ٍػة ؛ ُه ِؼ َِ ػ ْػت ِم ْو ػ ُػي
َ
ِالّ ْم َم ُةا و ُو ِ ٞٝإلَ َه ْٗ ِؾي».
یّویً« :ػ کؾی بي بعِت گػغاری گػٍش ٖػادًػع در شػالی کػي میداهػع
کػػي او بػػعِت گػػغار اؿػػتا ممػػاهیت از او گػٖجػػي میقػػٍد و بػػي طػػٍدش
ؿشػدى میقٍد».
َ َ َ
دمحمبب ػیطیب با بػشغر داقجن از بعِتًا میگٍیعَ « :ما ا ْشعث َر ُزػٞ
ِب ْع َِة؛ َٖػ َازُ ُؿوة».
یّویً« :ػ کؾی بعِجی ایراد کػدىا بي ؿوت بازهگفجي اؿت».
ُ ْ ُ َ َ َ َ ُ ْ َ ُ َْ
امام مالک بب انزع میگٍیػع« :ال ثو ِٜصػٍا اًػِ ٞالبػع ِع وال ِػوٜس ِإلػّ ٌِم
ؾلم َِ َل ّْ ٌِم». َوال ُِ ّ
ٓ ٓ
یّوػػی« :بػػي بػػعِت گػػغاران زن هعًیػػع و از انًػػا زن هگیػیػع و بػػي انًػػا
ؿ م کػدى هفٍد».
ػٍاء؛ ْ َ َ َ َ
امام اىع ػن اذمص بب ذنبع میگٍیعِ « :إن اًػ ٞالبػع ِع واالً ِ
ػلمّ َن ؛ ٖػػإن ٖػػُ َذ ِلػ َػٛ ّان ِب ٌِػػم ٖػػُ َقػػُء ِمػ ْػن ٔامػػٍ ِر ُالم ْؾػ َ َال َِ ْو َبٔػػُ َا ْن ُِ ْؾػ َػج َ
َا ِْ ََم الوػر َِلَ العِن».
یّوػ ػػی« :قایؾػ ػػجي هیؾػ ػػت از بػ ػػعِت گػ ػػغاران و اًػ ػػ ٞاًػ ػػٍاء در امػ ػػٍر
مؾػػلمین کمػػک گػٖجػػي قػػٍدا چػػٍن ایػػن کػػار بؼرگػجػػػین زیػػان ب ػػای دیػػن
اؿت».
َ َ َ
امام غبصالطذمان بب ميص میگٍیػعِ « :إهػي ل ْػّ َؽ ٖػُ ا ْلػصاب اال ًْ ِ
ػٍاء
ػماء َقػػُء: ػّؽ ٖػػُ َ
الؾػ ِ ػصاب َزٌػػم؛ ُِػِػػعون َِلػػَ َا ْن َِ ٍُٙلػػٍاَ :لػ َ ِ َقػػػ ِمػ ْػن َا ْلػ
َىَ ا
هللا َاال ُِ َو َاُ ٝصٍاا َو َال ُِ ٍَارُخٍا».
ار و ِ
{}98
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
ٓ
یّو ػػی« :در می ػػان اً ػػ ٞاً ػػٍاء ب ػػعثػ از ال ػػصاب زٌ ػػم هیؾ ػػت؛ انً ػػا
ٓ
میگٍیوػػع :در اؿػػمان چیػػؼی هیؾػػت! ؿػػٍگوع بػػي هللا بػػي هَػػػ مػػن هبایػػع بػػي
ٓ ٓ
انًا زن داد و از انًا زن گػٖت و هبایع ارث ببػهع».
تز ززابػی وقیز ززو ابً بز ززو خطمز ززی بفز ززط میگٍی ػػعَ « :ال ُثرالؾ ػػٍا َاً ػ َػٞ
َ
َاال ًٍْاء؛ َِٖإهٜم إن ل ْم َث ْعطلٍا ّٖما َد َطلٍا ّٖي لبؾٍا َِ َل ّْ ُٜم َما َث ّْ ِػٍٖن».
ٓ
یّوی :با اًػ ٞاًػٍاء ًموفػیوی هکویػع؛ اگػػ قػما بػي دایػػى ٖکػػی انًػا
ٓ
وارد هفٍیع قما را در اهچي میداهیع دچار اقجباى میکووع».
از ٚػػٍؿ وضززُع غُززاض رذمززو هللا اورده انززص ٝػػي گػٗػػت :شػػغر ٝوّػػع از
ٝؾُ ٝي با لاشب بعِجُ هفؾجي اؿت.
نیظ از ًل او اورده انص ٝيً :ػ ٝؽ لاشب بعِجُ را دوؿت بعاردا
هللا ِملـ را بُ ارزش می ؿازد و هٍر مؾلماهُ را از دلـ بّػون می بػد.
و نُززظ او گزف ززو اػ ز ً :ػػػ گػػاى بػػعِت ؿػػازي را در راًػػُ دِػػعيا راى
طٍِـ را ٍِض کن.
و نُززظ گزف ززو اػ ز :هللا ِمػػ ٞلػػاشب بػػعِت را بػػاال همػػُ بػػػدا و ًػػػ
ٝؽ لاشب بعِجُ را ِاري ٝوع در وِػاهُ اؿ م قػٝت ٝػدى اؿت.
م ػػػدي ه ػػؼد وض ززُع رذم ززو هللا گػٗ ػػت ٝػػي ً ػػػ ٝػػؽ دطج ػػػ ط ػػٍد را ب ػػي
ثبٌٜاري بعًعا ًُٚرشم ٝػدى اؿت؛
وضُع گزف ً :ػ ٝؽ دطجػش را بي لػاشب بػعِجُ بعًػع ًٚػُ رشػم
ٝػدى؛ و ًػ ٝؽ با لػاشب بػعِت هفؾػجيا شٜمػت همػّبـ هفػعى؛ و
ٓ
چػػٍن هللا ٝؾػػُ را طمػػم بػػعِجگػان ِابػػع امّػػع ان دارم ٝػػي گواًػػان او را
بّامػزد.
{}99
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
دمحم بززب نضززط ذززاربٍ رذمززو هللا مػػی گٍِػػعً :ػػػ ٝػػؽ بػػي گػٗجػػار لػػاشب
بػػعِجُ گػػٍش ؿػػشارد هللا ِمػػمت (اِمػػاهُ) از او بػػػداردا و بػػي هٗػػؽ طػػٍد
واگغارش ٝوع.
ٓ
از ٚػٍؿ لُز بزب ػزػص رذمزو هللا اوردى اهػع ٝػي گػٗػتً :ػگػاى لػاشب
ٓ
بعِجُ را ببّوم ٝي بػ اب راى مػُ رود بػاز ًػم او را ٚبػٍؿ هػعارم اِػن ؿػظن
ٓ
بي امام ؾاوػٍ رذمو هللا رؿّعا گػٗت :لّح ٍٝثاى امعى اؿتا من اگػػ
لاشب بعِجُ را ببّوم ٝي در ًٍا ػواز مُ ٝوع باز ًم ٚبٍلـ هعارم!.
شتٌَ دهم :نی گُِيز ،شها تجلّل از رهز ىیُرهز را
خشام نی پيزارِز ،انا نُلُی صاختان جيزً ةاال نی
کييز؟
مػػی گػػٍیما ثمػػام دال ئػػ ٞرا در شػمػػت از ثرلیػػ ٞهػػٍروز بیػػان داقػػجما
ٓ
شاال ًػکؾی کي باقعا م یا ٓیػ انا اگػػ ایػن روز را ثرلیػ ٞکوػعا ِمػٞ
او بػای ما قػع قعى همی ثٍاهػع .اؿػ م ؿػظوگٍ هػعاردا ؿػظوگٍی اؿػ م
ٓ
ًماه ػػا ٚػػان و ی ػػامبػ اؿ ػػتا م ػػا ًػکؾ ػػی را در می ػؼان کػج ػػاب وؿ ػػوت م ػػی
ٓ
ؿوریما اگػ شػؼ ًای اهان مٍاٖ٘ قػع بٍدا می غیػیما واگػػ هبػٍدا
ؽ مکلٕ هیؾجیم از ؿظوان او یػوی کویم.
ي ي
دمحم بب ًَػف بب ابٍ القاػم الػبصري ابً غبص هللا می گًیص:
یرػػػح الػزػػ ٞبمػػویّة الویػػػوز والمٌػزػػان إذ ًػػٍ مػػن ّٖػػ ٞالومػػاریا
015 ً ٔ
لٍٙلي ملسو هیلع هللا یلص« :من اشب ٍٚما ٌٍٖ موٌم».
-015الجاج واالکلی.)064/5(ٞ
{}111
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
ٓ
یّوػػی« :در ایػػن کػجػػاب در بیػػان ِلػػ ٞواؿػػباب زػػػح راوی امػػعى اؿػػت:
راوی بػا اهرػػام دادن ثرلیػػ ٞهػٍروز و مٌػزػان مرػػػوح مػی قػػٍدا زیػػا کػػار
ثرلی ػػ ٞاز کػدارً ػػای هم ػ ػػاهیان اؿ ػػتا مر ػػػوح ق ػػعن راوی ب ػػي دلی ػػٞ
ٖػمػػٍدى رؿػػٍؿ هللا ملسو هیلع هللا یلص اؿػػت ًػکػػي مػدمػػی را دوؿػػت دارد او از زمػػػى ای
ٓ
اهٌا اؿت».
ٓ
وٚجی کػي راوی بظػايػ ثرلیػ ٞاز روز هػٍروز مػٍرد زػػح ٚػػار گیػػدا ایػا
ِلم ػػای درب ػػاری ای ک ػػي در ای ػػن روز زو ػػعى ب ػػاال م ػػی کوو ػػعا و ب ػػا مر ػػٍس
ٓ ٓ
طٍقػػصالی طػػٍیـ را قػػػیک مػػی ؿػػازهعا ایػػا ایمػػان در وزػػٍد اهٌػػا بػػاٚی
طٍاًع ماهع؟.
ًمچوػػانا م ًػػای کػػي در چوػػین مرػػالؽ موکػػػ اقػػجػا مػػی ورزهػػعا
ٓ
شػؼ قان را هشغیػیعا وقػٌادت قػان را ٚبػٍؿ هکویػعا و فػت اهٌػا همػاز
ي ي
را اٚج ػػعا هکوی ػػعا ام ززام اب ززً البطك ززاپ اذم ززص ب ززب دمحم الػ ززصوي الؽ ززيُط
بالززصردَط (الم ززًوٌ 3333 :ى ز مززی گًیززص« :لّػػب وبػػازی در روز هػػٍروز -
کي هظؾجین روز ؿاؿ ٚبًی ًا اؿت -ماهّی ٚبٍؿ قػٌادت اؿػتا زیػػا
016
این ِمٞا از اِماؿ زاًلیت وهمػاهیت اؿت».
-016قػح الکبیػ(.)070/3
{}111
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
{}112
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
ٓ ٓ
ؽ در شٙیٙت اهچي قما اهرام می دًیع ِیع اؿػتا شػاؿ چػي ان را
ٓ
ِیػػع بوامیػػع و چػػي اؿػػم دیگػػػی ب ػػان بوٌیػػعا چ ػػا کػػي شٙیٙػػت امػػػ مّجبػػػ
اؿت هي اؿامی.
دیگػی ٓ
بػ ان مػی هٌوػعا مفاًعى همٍدى ایم کي بّوی زها کػدى و اؿم
ٓ
ربػػا مػػی طٍرهػػع امػػا چیػػؼ دیگػػػی بػػي ان مػػی گٍیوػػعا ًمچواهکػػي رؿػػٍؿ هللا
َ َْ ُ َ ٌ ُ ْ
اس ِم ْن ا ام ِجی ال َظ ْم َػ ُی َؾ ُّم ٍَه ٌَا ِب َٔ ْی ِػ اؿ ِمٌا».
ْ َ 017
ملسو هیلع هللا یلص می ٖػمایع«:یفػب ه
یّوی« :مػدماهی از امت من قػاب طٍاًوع هٍقیع ولی با اؿم دیگػی
ٓ
از ان هام طٍاًوع بػد».
شتٌَ چَارم :اِو ةصرگزاشت ٍا ةٌ نياطتت تجزِیز
طتّػت ،آنزن ةَار ،تهام شزن طشنا ه انُری از اِو
قتّل اطت ،کٌ ٍزف از اىجام آن تشتٌ ةٌ کفار ىّظت،
ةلکٌ جصه غاداتی اطت کٌ در ششِػت اطالم اصل ةیش
خالل ةُدن آىَاطت!
پاسختهایهشثهه :مواؿبجٌای دیوػی ًمچػٍن هػٍروز و کػیؾػمؽ و
مواؿ ػػبجٌای دهی ػػٍی ًمچ ػػٍن روز م ػػادرا روز زن و روز زٌ ػػاهی ک ػػٍد از
کػٗار اطغ قعى اؿػت .و چواهچػي ٖػػض کوػیم کػي مؾػلماهانا طػٍد ِیػعی
ٓ ٓ ٓ
بٍزػػٍد اوردى باقػػوع و ًػػیچ کػػاٖػی ٚبػػ ٞاز اهٌػػا ان را اهرػػام هػػعادى باقػػعا
-017ؿون هؾائی.
{}113
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
ٓ
ایػػن امػػػ ثفػػبي بػػي اهٌػػا را هٗػػی همػػی کوػػعا چ ػػا کػػي اشػػعاث اِیػػاد قػػاد یػػا
ٓمگین زٌت اشیای مواؿبجی مّینا ؿوت و قیٍى کػٗار اؿت.
ب ػػای ثفػػبي بػػي کػٗػػار قػػػط هیؾػػت کػػي قػػظك ِملػػی را بػػي ایػػن ِلػػت
ٓ
اهرام دًع چٍن کػٗار ان را اهرام می دًوعا بلکي ًمین ٚعر کاٖی اؿت
ٓ
کػػي ِمػػ ٞاهرػػام قػػعى از امػػٍر اطجمالػػی کػٗػػار بػػٍدى و از اهٌػػا اطػػغ قػػعى
باقعا ًمچواهکي در این مػٍرد در لػٗصات ٚبػٚ ٞػٍؿ قػیض االؿػ م ابػن
018 ٓ
ثیمیي را اوردیم.
{}116
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
ذالصٌ ةدث
ٓ ٓ
دوؿت گػامػیا ٖفػػدى ای اهچػي کػي در ٚػػانا شػعیح اٚػٍاؿ واِمػاؿ
ؿػػلٕا واٚػػٍاؿ ِلمػػای مّالػػػا بػػای ثػػان بیػػان کػػػدم ایوؾػػت کػػي اهرػػام
اِمػػاؿ هػػٍروزی واقػػجػا در ایػػن ِیػػع(هٍروز) بػػا ًػػػ هیجػػی کػػي باقػػع زػػؼو
ٓ
اِیػ ػػاد مفػ ػػػکین اؿػ ػػت و زػ ػػؼو اِیػ ػػاد مؾػ ػػلمین هیؾػ ػػت وًػ ػػػکؽ در ان
ٓ
اقجػا همایع ویا اهػا زائؼ بعاهع يبػ٘ ایػن شػعیح «مػن ثفػبي بٙػٍم ٌٖػػ
ٓ
مػوٌم» یّوػیً« :ػػػ کؾػی کػػي طػٍدش را قػػبیي کػاٖػان ؿػػازد از زملػي اهػػان
بفػمار میػػػود»ا وگػٗجػػي ای بؼرگػػان ِلمػای شوٗػػی از دائػػػى ای دیػػن اؿػ م
طارج میگػدد.
و کؾی کي اٌٍار می دارد بػگغار همٍدن اِیاد ٓیػمؾػلماهان بػا ًػعؼ
ٓ
ثٗػیس ایػادی هعارد! ؿظن یاوى و ٍد اهٌا هیاز بي زػٍاز قػارع از کػجػاب و
ؿػػوت دارد و بػػا ادِػػا وطیػػاؿ ایػػن امػػػ خابػػت همػػی قػػٍد ثػػا ایوکػػي ادِػػای
طٍیـ را از کػجاب وؿوت خابت همایوعا وما ثمام دالئ ٞلػصیس ومٍاٖػ٘
ِ ٞٙؿلیم را بیان داقجم .الصمعا
{}117
حکن تجلیل از روز ًوروز در قرآى و حذیث
{}118