Professional Documents
Culture Documents
Paper - 10 - Essay
Paper - 10 - Essay
II
II Three hours
II
Total Marks
ku - '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
úNd. wxlh - '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
mdi, - '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
m%Yak m;% mx;shg muKla iyNd.S fõ kï yßhla () fhdod olajkak' -
id¾j;% jdhq ksh;h R = 8.314 J K-1 mol-1 wej.dâfrda ksh;h NA = 6.022 x 1023 mol-1
ma,dkalaf.a ksh;h h = 6.626 x 10-34 J s wdf,dalfha m%fõ.h C = 3 x 108 m s-1
A fldgi - jHqy.; rpkd
m%Yak y;rg u fuu m;%fhau ms<s;=re imhkak' ^tla tla m%Yakh i`oyd kshñ; ,l=Kq m%udKh 10 ls&
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
1. (a) jryka ;=< § we;s .=Kh jeäjk ms<sfj<g my; i|yka oE ilikak'
(i) P , Al , O , C , As - ^mrudKql wrh&
''''''''''''''''''''''''' < ''''''''''''''''''''''''' < ''''''''''''''''''''''''' < ''''''''''''''''''''''''' < '''''''''''''''''''''''''
(ii) PCl3 , PBr3 , NO2 , NO2+ , NO2- - ^nkaOk fldaKh&
''''''''''''''''''''''''' < ''''''''''''''''''''''''' < ''''''''''''''''''''''''' < ''''''''''''''''''''''''' < '''''''''''''''''''''''''
(iii) CO32- , CO , CO2 , HCO3- , CH3OH - ^C - O nkaOk È.&
''''''''''''''''''''''''' < ''''''''''''''''''''''''' < ''''''''''''''''''''''''' < ''''''''''''''''''''''''' < '''''''''''''''''''''''''
(iv) H2O , H2S , H2Se , H2Te , H2Po - ^wdï,sl m%n,;djh&
''''''''''''''''''''''''' < ''''''''''''''''''''''''' < ''''''''''''''''''''''''' < ''''''''''''''''''''''''' < '''''''''''''''''''''''''
(v) Na2CO3, BaCO3, BeCO3 , CaCO3 , NaHCO3 - ^;dmia:dhs;dj&
''''''''''''''''''''''''' < ''''''''''''''''''''''''' < ''''''''''''''''''''''''' < ''''''''''''''''''''''''' < '''''''''''''''''''''''''
^ ,l+Kq 2'0 hs &
(b) (i) BH3 iy CO m%;sls%hdlr BH3CO (borane carbonyl) wKqj idohs' malonic acid (C3H4O4)
úc,kh l< úg C3O2 (carbon suboxide) wKqj idohs'
BH3CO wKqj i|yd iy C3O2 wKqj i|yd ia:dhS ¨úia jHqy w¢kak'
BH 3CO C 3O 2
DIAMOND - Chemistry Special Papers - 2022 ohd,a fyar;a [B.Sc. (Hon’s) / P.G.D.E. (Colombo)]
AL/2022/02-S-IIA/B -2-
(iii) ii wKqj i|yd fjk;a iïm%hqla; jHqy ^¨úia ;s;a bß jHqy& 2 la we| tajdfha ia:dhs;d (ii) ys
Tn úiska w¢k ,o ia:dhs ¨úia jHqyhg idfmaCIj i|yka lrkak'
(iv) my; i|yka ¨úia ;s;a - bß jHqyh iy tys f,an,a lrk ,o iels,a, mokï lrf.k my; §
we;s j.=j iïmQ¾K lrkak'
1
_ _ _ _ 2 _ 3 _4 _ 5 _ 6
:
:
:
:
H O N N =C=O H O N N C O
:
:
Cl 7
:
Cl
:
O2 N3 N4 C5
3 mrudKqfõ uqyqïlrKh
4 nkaOk fldaKh
(v) (iv) ys fok ,o ¨úia jHqyfha my; § we;s mrudKq w;r is.aud ^& nkaOk iE§ug iyNd.s jk
mrudKql $uqyqïldlaIsl y÷kd.kak'
I' H1 _ O2 H 1 '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' O 2 ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
II' O2 _ N3 O 2 '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' N 3 ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
III' N3 _ N4 N 3 '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' N 4 ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
4 _ 5 4
IV' N C N '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' C 5 ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
V' C5 _ O6 C 5 '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' O 6 '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
VI' N3 _ Cl7 N 3 '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' Cl7 ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(vi) fok ,o ¨úia jHqyfha my; § we;s mrudKq w;r *hs ^& nkaOk iE§ug iyNd.s jk
mrudKql $ uqyqïldlaIsl y÷kd.kak'
I' N4 _ C5 N 4 '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' C 5 ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
II' C5 _ O6 C 5 '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' O 6 '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(vii) O2 , N3 , N4 iy C5 mrudKq j, úohQ;aiDK;djh wdfrdayKh jk wkqms<sfj<g ilikak'
'''''''''''''''''''''' < '''''''''''''''''''''' < '''''''''''''''''''''' < ''''''''''''''''''''''
^ ,l+Kq 4'0 hs &
(c) (i) my; i|yka m%ldY i;Hh o ke;fyd;a wi;Hh o hk nj ;s;a bß u; i|yka lrkak' fya;= wjYH ke;'
I. ydlsrK w;=ßka yd lsrK úoHq;a lafIa;%hl §
W;al%uKh jk w;r lsrK tfia W;al%uKh fkdfõ' '''''''''''''''''''''''
II. ro¾*¾âf.a rkam;a mÍCIdfõ§ wxY=j,ska nyq;rhla rka
m;%fha je§ fmd,d mksk nj ksÍlaIKh úh' '''''''''''''''''''''''
III. H2O2 wKQfjys yhsfv%dlaihs,a ldKav fol tlu ;,fha msysghs' '''''''''''''''''''''''
DIAMOND - Chemistry Special Papers - 2022 ohd,a fyar;a [B.Sc. (Hon’s) / P.G.D.E. (Colombo)]
AL/2022/02-S-IIA/B -3-
DIAMOND - Chemistry Special Papers - 2022 ohd,a fyar;a [B.Sc. (Hon’s) / P.G.D.E. (Colombo)]
AL/2022/02-S-IIA/B -4-
(v) Y ys i,af*agfha c,Sh ødjKfha pH w.h 3 la muK fõ' Tn fuh meyeÈ,s lrkqfha flfia o@
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(vi) Z hk ixfhda.fha Ndú;hka 2 la olajkak'
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
^ ,l+Kq 4'0 hs &
(b) úoHd.drfha we;s c,Sh ødjK 4 l f,an,a .e,ù we;' tajd CuSO4, K2CO3, Pb(NO3)2 yd ;' HCl nj
y÷kd f.k we;' tla tla ødjKh l=ula±hs y÷kd.ekSug fnda;,a y;rla 1, 2, 3 yd 4 f,i f,an,a lr
^ms,sfj,ska fkdfõ'& hq.,a jYfhka ñY% l< úg ,enqKq ksÍCIK my; olajd we;'
(c) A isg E olajd f,an,a lrk ,o mÍlaIK k, 5 l FeSO4(s) , Cr2(SO4)3(s) , AlBr3(s) , Na2CO3(s) iy
NH4Cl(s) wvx.= fõ' ^wkqms<sfj<ska fkdfõ'& c,Sh NaOH iy idkaø H2SO4 fjk fjku by; idïm,j,g
tlal< úg ,o ksÍlaIK my; j.=fõ ±lafõ'
A fld< meye wjlafIamhla ,efnk w;r thg H2O2 meyeÈ,s ødjKhla ,efí'
iaj,amhla tlal< úg th ÿUqre meye wjlafIamhla
njg m;a fõ'
B fld< meye wjlafIamhla ,efnk w;r jeämqr NaOH meyeÈ,s ødjKhla ,efí'
yuqfõ th Èh fõ' H2O2 iaj,amhla tlal< úg ly meye
ødjKhla ,efí'
C iqÿ meye wjlafIamhla ,efnk w;r jeämqr NaOH ÿUqre meye jdhqjla msg fõ'
yuqfõ wjlafIamh Èh fõ'
D meyeÈ,s ødjKhla ,efí' jdhq nqnq¿ msg fõ'
meyeÈ,s ødjKhla ,efí'
E jdhqjla msg fõ' meyeÈ,s ødjKhla ,efí' jdhqjla msg fõ'
meyeÈ,s ødjKhla ,efí'
DIAMOND - Chemistry Special Papers - 2022 ohd,a fyar;a [B.Sc. (Hon’s) / P.G.D.E. (Colombo)]
AL/2022/02-S-IIA/B -5-
G02
T2 WIaK;ajfha §
T1 < T 2
by; tla tla wjia:dfõ§ ´kEu ixhq;shlg wod<j m%;sl%shdfõ .síia Yla;s fjki G, m%ia;drfha
wkql%uKfhka ,efnk w;r th my; mßÈ o m%ldY l< yels fõ'
Gr = G0 -2.303 RT log (Qc)
Qc = m%;sl%shd ,íêh
(i) by; m%;sl%shdjg wod< S0 ys ,l=K fya;= olajñka ks.ukh lrkak' fhdod.;a Wml,amk wef;d;a
i|yka lrkak'
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(ii) moaO;sfha WIaK;ajh T1 isg T2 olajd jeä lsÍfï§ iu;=,s;;d ,CIHg isÿù we;s fjki l=ula o@
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(iii) by; m%;sl%shdjg wod< H0 ys ,l=K ks.ukh lrkak'
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(iv) A jdhqfjka ujq, 2 la T1 WIaK;ajfha§ m%;sl%shdùug bv yßk ,§' túg A f.ka 40 ] la m%;sl%shd ù
DIAMOND - Chemistry Special Papers - 2022 ohd,a fyar;a [B.Sc. (Hon’s) / P.G.D.E. (Colombo)]
AL/2022/02-S-IIA/B -6-
ld,h (min)
(x) m%;sl%shdjg wod< >k W;afm%arl iaj,amhla we;súg by; m%;sl%shdj T1 WIaK;ajfha§ u isÿùug bv
yrks ,§' A yd B ys idkaøK ld,h iuÕ úp,kh jk wldrh by; igyfkau ^lvbß u.ska&
olajkak' ^ ,l+Kq 7'0 hs &
DIAMOND - Chemistry Special Papers - 2022 ohd,a fyar;a [B.Sc. (Hon’s) / P.G.D.E. (Colombo)]
AL/2022/02-S-IIA/B -7-
(b) (i) my; i|yka m%ldY ksjerÈ kï ^& ,l=K o jerÈ kï ^& ,l=K o fhdokak'
I. 2NO(g) + O2(g) 2NO2(g) m%;sl%shdj CH4(g) + 2O2(g) CO2(g) + 2H2O(g)
m%;sl%shdjg jvd fõ.j;a h'
II. 2A B m%;sl%shdfõ YS>%;dj -[A] /t = +[B]/t f,i m%ldY l< yelsh'
III. ld,hg tÈßfhka m%;sl%shl idkaøkh m%ia:dr .; l< úg ld,h;a iu. jl%fha
nEjqu wvq fõ'
IV. we;eï m%;sl%shdj, hï m%;sl%shlhl idkaøKh jeä lsÍfuka YS>%;dj flfrys
n,mEula we;s fkdfõ'
V. 2A + B 2D hkq ;ks mshjr m%;sl%shdfõ A iy B j, fok ,o idkaøK i|yd
m%;sl%shdfõ is>%;djh R kï A iy B j, idkaøK fo.=K l< úg m%;sl%shdfõ
is>%;djh 8R fõ'
VI. m%;sl%shdjl fifuka u isÿ jk mshjr fõ. ks¾K mshjr f,i yÿkajhs'
VII. W;afm%arl m%;sl%shdjl fõ. ksh;h jeä lrhs'
VIII. uQ,sl m%;sl%shdj, w;rueÈ fkdue;'
IX. W;afm%arl" wod< ridhksl m%;sl%shdfõ M, m%udKh fjkia fkdlrhs'
X. m<uq fm< m%;sl%shdjl w¾O Ôj ld,h fok ,o WIaK;ajhl § ksh;hls'
(ii) HBr iu`. O2 ka TlaislrKh u`.ska o fn%dañka ksmo.; yel' m%;sl%shdfõ hka;%Kh i|yd nyqq
mshjr hka;%Khla fhdackd lr we;'
mshjr 1 HBr + O2 HBrO2
mshjr 2 HBrO2 + HBr 2HBrO
mshjr 3 HBrO + HBr Br2 + H2O
mshjr 4 HBrO + HBr Br2 + H2O ^ kej; jrla &
I. zfõ.h ;SrKh lrk mshjrZ hkq l=ula o@
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
II. m%;sl%shdfõ fõ. iólrKh my; ±lafõ'
fõ.h = K [HBr] [O2]
by; mshjr y;r u`.ska fõ.h ;SrKh lrk mshjr l=ula o@ ms<s;=r meyeÈ,s lrkak'
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
III. m%;sl%shdfõ iïmQ¾K m%;sl%shdj ;SrKh lrkak'
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
IV. m%;sl%shdfõ w;r ueÈ M, fudkjd o@
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
^ ,l+Kq 3'0 hs' &
4. (a) X kï we,afldfyd,hg C5H12O hk wKql iQ;%h we;' tu X we,afldfyd,h TlaislrKh l<úg"
ldfndlais,sla wï,hla we;s fõ'
(i) fuu X, we,afldfyd,h úh yels jHqy iudjhúl y;rla my; § we;s fldgqj, w|skak'
(ii) fuu X miqj Al2O3 iu. m%;sl%shd lrjd O%eùh ;;a;aj hgf;a" HBr fh¥ úg" Q iEfoa' bkamiq th
;kql NaOH iu. m%;sl%shd lrjk ,§' miqj ,o M,hg Ælia mÍCIdj ^ks¾' ZnCl2 / id' HCl) isÿ
l< úg" laIKslj ia:r fjka fõ' fï wkqj X i|yd jvd;a iqÿiq jHqyh jkafka l=ula o@
DIAMOND - Chemistry Special Papers - 2022 ohd,a fyar;a [B.Sc. (Hon’s) / P.G.D.E. (Colombo)]
AL/2022/02-S-IIA/B -8-
(iii) by; (a) (ii) ys olajk ,o tla tla m%;sl%shd mshjr i|yd ,efnk m%Odk M, P, Q, R yd S fõ kï"
my; § we;s fldgqj, tajdfha jHqy w¢kak'
COCH 3 CH3Cl
i. ks¾c,Sh
AlCl3
ii. úh,s B;¾
O
=
C-H CH3CH2MgCl
CH3 - C - CH3
CH 3
v. C2H5 - C - Cl uOHidÍh
CH 3 KOH
DIAMOND - Chemistry Special Papers - 2022 ohd,a fyar;a [B.Sc. (Hon’s) / P.G.D.E. (Colombo)]
AL/2022/02-S-IIA/B -9-
(c) (i) CH3CH2OH iy HBr w;r isÿjk m%;sl%shdfjys m%Odk M,fhys jHqyh l=ula o@
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(ii) by; i`oyka l< m%;sl%shdfjys hka;%Kh ,shkak'
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
(iii) m%;sl%shdfõ j¾.h l=ula o@
'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
^ ,l+Kq 3'0 hs &
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
B fldgi - rpkd
m%Yak folgu ms<s;=re imhkak' ^tla tla m%Yakh i`oyd kshñ; ,l=Kq m%udKh 15 ls&
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
5. (a) (i) my; i|yka tla tla tka;e,ams úm¾hdi i|yd ridhksl iólrK ,shkak'
I. CO2(g) i|yd W;amdok tka;e,amsh
II. NaHCO3(s) i|yd iïu; ødjK tka;e,amsh
III. C(graphite,s) i|yd iïu; W!¾Ojmd;k tka;e,amsh
IV. C6H14 i|yd iïu; oyk tka;e,amsh
V. MgBr2(s) i|yd iïu; oe,si tka;e,amsh
DIAMOND - Chemistry Special Papers - 2022 ohd,a fyar;a [B.Sc. (Hon’s) / P.G.D.E. (Colombo)]
AL/2022/02-S-IIA/B - 10 -
(b) ixjD; Ndckhla ;=< X yd Y ødjK ñY%Khla mßmQ¾K f,i yeisf¾' 25 0C § ixY=oaO X ys jdIam mSvkh
( P0X ) yd ixY=oaO Y ys jdIam mSvkh ( P0Y) ms<sfj<ska 2 : 3 wkqmd;fhka mj;S'
iu;=,s; wjia:dfõ § ødjKfha X yd Y ys ujq, wkqmd;h ms,sfj<ska 1 : 3 fõ' ødjKfha X ys jdIam
mSvkh PX yd ødjKfha uq¿ jdIam mSvkh PT kï"
(i) mßmq¾K ødjKhla hkq l=ula o@
(ii) PX / PT ys w.h fidhkak'
(iii) jdIam l,dmfha Y ys ujq, Nd.h fidhkak'
(iv) 25 0C § X yd Y ñY%Kfha wka;¾ wKql wdl¾IK n, tla tla øjfha wka;¾wKql wdl¾IK
n,j,g jvd iq¿ jYfhka ÿn, fõ kï"
I. ñY%Kfha uq¨ jdIam mSvkh Y ys ujq, Nd.h iu. fjkia jk wdldrh mSvk - ixhq;s
m%ia;drhlska fmkajkak'
II. ñY%Kfha ;dmdxlh Y ys ujq, Nd.h iu. fjkia jk wdldrh WIaK;aj - ixhq;s
m%ia;drhlska fmkajkak'
^ ,l+Kq 5'0 hs &
(c) msyskqï ;gdlj, c,h msßisÿ lsÍu i|yd fhdod.kq ,nkafka (Calcium Hypochlorite [Ca(OCl)2] fõ'
c,fha§ Ca(OCl)2 HClO (hypochlorous acid) njg m;a fõ'
(HClO ys Ka = 3 × 10-8 mol dm-3 ls'& fuys§ ClO- yd HClO m%n, Tlaisldrl f,i l%shd lrhs'
msyskqï lS%vlhkaf.a weia ±ú,a,g fya;= jkafka fuu Tlaisldrlj, idkaøKhhs' iQ¾hdf,dalh we;súg
HClO ys ú>gkh fya;=fjka c,Sh udOHh wdï,sl fõ'
msyskqï ;gdlhl we;s c,fha ks¾foaYs; pH w.h 7.8 ls' by; msyskqï ;gdlfha pH w.h 7.8 laa f,i
mj;ajd .ekSug fuu c,hg Ca(OCl)2 hïlsis m%udKhla tlal< hq;=h' msyskqï ;gdlfha È. 25 m , m<,
15 m yd c,fha Wi 2 m f,i i,lkak'
(i) c,fha § Ca(OCl)2 iy HClO ú>gkh i|yd ;=,s; iólrKh ,shkak'
(ii) HClO wï,fha Ka i|yd m%ldYkhla ,shkak'
(iii) c,fha [H+] idkaøKh .Kkh lrkak'
(iv) HClO ú>gk m%udKh .Kkh lrkak'
(v) Ca(OCl)2 ys idkaøKh yd c,hg tl;= l< hq;= Ca(OCl)2 ys ialkaOh .Kkh lrkak'
^ ,l+Kq 4'0 hs &
6. (a) (i) 2A(g) + B(g) 2C(g) hk jdhquh m%;sl%shdj i,lkak' A(g) yd B(g) j,ska ms<sfj<ska a mol iy
b mol ñY%lr T K WIaK;ajfha § iu;=,s; ùug bv yÍ' túg C ys x mol iE§ ;snQ w;r Ndckh ;=<
uq¿ mSvkh P úh' jdhq ñY%Kh mßmQ¾K f,i yeisf¾ kï KP i|yd m%ldYkhla P, a, b yd x u`.ska
,nd.kak'
a yd b iu. ii|k l, x b;d l=vd kï Kp = x2(a + b) / a2bP jk nj fmkajkak'
(ii) 25 0C § ixjD; moaO;shla ;=< my; iu;=,s;;djh mj;S'
NH4HS(s) NH3(g) + H2S(g)
I. 25 C § f¾pkh l< ixjD; Ndckhla ;=< ixY=oaO NH4HS(s) idïm,hla ;nd iu;=,s; ùug
0
DIAMOND - Chemistry Special Papers - 2022 ohd,a fyar;a [B.Sc. (Hon’s) / P.G.D.E. (Colombo)]
AL/2022/02-S-IIA/B - 11 -
(b) my; rEmigyfka fmkajd we;s mßÈ úoHq;a ridhksl fldaIhla idod we;' my; o;a; imhd we;'
Pt(s) | Cl2(g) | Cl-(aq) ; E0 = +1.36 V | Pt(s) | Sn4+(aq) | Sn2+(aq) ; E0 = +0.15 V
DIAMOND - Chemistry Special Papers - 2022 ohd,a fyar;a [B.Sc. (Hon’s) / P.G.D.E. (Colombo)]
AL/2022/02-S-IIA/B - 12 -
(b) whãka fm%dmfkdaka iu. wdï,sl fyda NdIañl udOHfha § fõ.fhka m%;sl%shd lrhs' tfy;a WodiSk
udOHfha § m%;sl%shdj fõ.j;a fkdfõ'
CH3COCH3(aq) + I2(aq) CI3COCH3(aq) + H+(aq) + I-(aq)
wdï,sl udOHfha § fuu m%;sl%shdfõ YS>%;dj my; mÍlaIK u`.ska fidhk ,§' fm%dmfkdaka 0.1 mol yd
HCl 0.01 mol wvx.= ødjK 90 cm3 la ma,dial=jlg f.k 10 cm3 l wvx.= whãka 0.0004 mol thg tl;=
lr WIaK;ajh ksh;j mj;ajd .kakd ,§'
tys 10 cm3 l idïm, f.k ñks' 10 ne.ska jQ ld, wka;rj, § thg NaHCO3 fhdod ødjKh WodiSk
lr tajd 0.01 mol dm-3 Na2S2O3 ødjKhla u`.ska wkqudmkh lrk ,§' túg ,enqK mdGdxl my;
m%ia;drfha ±la fõ'
Na2S2O3 mßudj / cm3
8
7
6
5
4
3
2
1
ld,h / min
0 10 20 30 40 50
(i) by; m%;sl%shdfõ I2(g) g idfmalaIj fm< l=ula o@ Tfí ms<s;=r myokak'
(ii) by; m%;sl%shdfõ wdrïNl fm%dmfkdaka idkaøKh yd HCl idkaøKh I2 ys wdrïNl idkaøKhg
idfmalaIj b;d by< fõ' tfia f;dard.ekSug fya;=j l=ula o@
(iii) I. Na2S2O3 iu. wkqudmkhg m%:u ødjKh WodiSk lrkafka uka±hs myokak'
II. fï i|yd NaOH ødjKhla iqÿiq fkdùug fya;=j l=ula o@
(iv) wdrïNl I2 idkaøKh fo.=K l<fyd;a m%ia;drfha wkql%ukhg l=ula isÿ fõ o@
(v) wdrïNl HCl idkaøKh fo.=K l<fyd;a m%;sl%shd YS>%;djh o fo.=K fõ' HCl j,g idfmalaIj
m%;sl%shdfõ fm< l=ula o@
(vi) mÍlaIKd;aul o;a; Ndú;hlska f;drj by; v ys i|yka l< wdldrhg m%;sl%shdfõ YS>%;dj i|yd
n,mdkafka Cl- whk fkdj H+ whk nj Tn fmkajd fokafka flfia o@
^ ,l+Kq 5'0 hs &
(c) A, B yd C hkq H12O6Cl3Cr hk tlu wKql iQ;%h we;s fl%dañhïys ixfhda. ;=kls' tajdg wIag;,Sh
cHdñ;shla we;' A ixfhda.h idkaø H2SO4 u`.ska úc,kh fkdfõ' B yd C idkaø H2SO4 u.ska
úc,kh ù ms<sfj<ska ialkaOh 6.75 % yd 13.5 % lska wvq fõ'
(i) ix.; ixfhda.j, fl%dañhïys TlaislrK wjia:dj fokak'
(ii) fuu ixfhda.j, fl%dañhïys bf,lafg%daksl úkHdih ,shkak'
(iii) ix.; ixlS¾K j, ,s.k y÷kd.kak'
(iv) A, B yd C ixfhda. j, jHqy iQ;% ,shkak'
(v) A ixfhda.fha c,Sh ødjKfhka ;kql NaOH u`.ska NdIañl lr th H2O2 ødjKfhla tla l< úg
D kï ixfhda.hla iEÿKs' tys ialkaOh wkqj Na 18.70 % la o" Cr 42.28 % la o Tlaiscka
39.02 % la o wvx.= fõ' D ys id' w' ia' 246 ls' D y÷kd.kak'
(vi) A ixfhda.h H2O2 iu. m%;sl%shdjg wod< ;=,s; ridhksl iólrKh ,shd olajkak'
^ ,l=Kq 5'0 hs &
DIAMOND - Chemistry Special Papers - 2022 ohd,a fyar;a [B.Sc. (Hon’s) / P.G.D.E. (Colombo)]
AL/2022/02-S-IIA/B - 13 -
C fldgi - rpkd
m%Yak folgu ms<s;=re imhkak' ^tla tla m%Yakh i`oyd kshñ; ,l=Kq m%udKh 15 ls&
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
8. (a) wKql iQ;%h C3H8O jk ixfhda.fha my; ,laIK fmkajhs'
* th Na iu. H2 uqodyßhs'
* ia:dk iudjhúl 2 la f,i A yd B wdldrhg mj;S'
* A yd B wdï,sl K2Cr2O7 iu. m%;sl%shd lr jQ miq ms<sfj,ska C yd D ,efí'
* C o Na iu`. m%;sl%shdfjka H2 jdhq uqod yßhs'
(i) A, B, C yd D ys jHqy olajkak' ^;%sudK jHqyh wkjYHhs'&
(ii) D iu. wdï,sl 2 , 4 - DNP m%;sl%shd lrhs' tys§ ,efnk M,fha jHqyh w¢kak' M,fha j¾K
olajkak'
(iii) C ixfhda. iu. NH4OH fhdod ,efnk ,jKh E, miqj r;a flf¾' túg ,efnk M<h F fõ'
E yd F j, jHqy w¢kak'
(iv) C yd PBr3 tlsfkl m%;sl%shd l< úg G ,efí' G iu. A m%;sl%shdfjka yd G iu. B m%;sl%shdfjka
,efnk M, ms<sfj,ska H yd I fõ'
G, H yd I ys jHqy w¢kak'
(v) Tn ,o H yd I ixfhda.j, ld¾ñl m%fhdackhla ne.ska ,shkak'
^ ,l=Kq 3'0 hs &
(b) my; i|yka tla tla mßj¾;kh ;=klg ^3& fkdjeä mshjr ixLHdjla Ndú; lr" isÿ lrkafka flfia±hs
fmkajkak'
(i) CH3CH2CH2CH2Br CH3CH = CHCH3 (ii) CH3CH2CO2CH3 CH3CH(OH)CH3
NH 2 Br CO 2H
(iii) (iv)
CH 3
^ ,l=Kq 3'0 hs &
NH 2
CH3 _ CH _ CH2
X2 X5 N = C _ CH3
R4 CH3
X3
^ ,l=Kq 3'0 hs &
(d) my; ±lafjk m%;sl%shdj i,lkak'
CH 3
OH C = N - NH
O H2N - NH O2N NO 2
NO 2 CH 3
CH3 - C - CH3 + CH3 - C - N - N NO 2 + H2O
m<uq mshjr fojk mshjr
CH 3 H H NO 2
NO 2
DIAMOND - Chemistry Special Papers - 2022 ohd,a fyar;a [B.Sc. (Hon’s) / P.G.D.E. (Colombo)]
AL/2022/02-S-IIA/B - 14 -
(e) (i) fm%dms,a weóka" wefudakshdj,g jvd m%N, NIauhla jkafka uka±hs myokak'
(ii) weks,Ska u.ska idok B M,h i|yka lrkak' fuu m%;sl%shdj
NH 2
kHIaáldñ wdfoaY m%;sl%shdjlao" kHIaáldó wdl,k m%;sl%shdjla o@ Br 2
bf,lafg%dakldó wdfoaY m%;sl%shdjla o@bf,lafg%daldó wdl,k B
m%;sl%shdjla o@ hkak i|yka lrkak'
(iii) weks,Ska b;d myiqfjka B M,h ,nd§ug fya;= idlÉPd lrkak'
^ ,l+Kq 3'0 hs' &
9. (a) Z kï c,Sh ødjKhl f,day legdhk y;rla tajdfha khsfÜ%Ü f,i mj;S' fuu legdhk y÷kd.ekSu
i|yd my; l%shd ms<sfj, wkq.ukh flf¾'
Z - ødjKh
;' HCl tla lsÍu
(b) Z kï c,Sh ødjKfha f,day legdhk ;=k la wvx.= fõ' fuu f,day legdhk y÷kd.ekSug my;
mÍlaIK isÿ lrk ,§'
mÍlaIKh ksÍlaIKh
^1& Z ødjKh ;kql HCl u.ska wdï,sl lr ,enqKq X1 l¿ wjlafIamh iEfoa'
meyeÈ,s ødjKhg H2S jdhqj nqnq,kh lrk ,§'
^2& X1 wjlafIamh fmrd bj;a lrk ,§' fmrkh r;a X2 iqÿ wjlafIamh iEfoa'
lr jeämqr Èh ù we;s H2S jdhqj bj;a lrk ,§'
thg idkaø HNO3 tl;= lr r;a lr NH4Cl yd NH4OH
tl;= lrk ,§'
^3& X2 wjlafIamh fmrd bj;a lrk ,§' fmrkhg X3 j¾Kj;a wjlafIamh iEfoa'
H2S jdhqj hjk ,§'
X1, X2 iy X3 i|yd mÍlaIK
mÍlaIKh ksÍlaIKh
^1& X1 wjlafIamh WKq id' HCl ys Èh lr iEfok iqÿ wjlafIamh iEfoa' th ;' HCl ys
meyeÈ,s ødjKhg c,h fhdod ;kql lrk ,§' ødjH fõ'
^2& X2 wjlafIamhg jeämqr NH4OH tl;= lrk ,§' iqÿ wjlafIamh Èh fkdfõ'
^3& X3 ;' HCl ys Èh ù iEfok meyeÈ,s ødjKhg oï mdg ødjKhla iEÿKs'
idkaø HNO3 yd PbO2 tl;= lr r;a lrk ,§'
DIAMOND - Chemistry Special Papers - 2022 ohd,a fyar;a [B.Sc. (Hon’s) / P.G.D.E. (Colombo)]
AL/2022/02-S-IIA/B - 15 -
(i) Z ødjKfha we;s legdhk ;=k y÷kd.kak' ^fya;= ±laùu wjYH fkdfõ'&
(ii) X1 , X2 yd X3 wjlafIamj, ridhksl iQ;% ,shkak'
(iii) X3 g wkqrEm legdhkh PbO2 iu. id' HNO3 u.ska wdï,sl l< úg isÿjk m%;sl%shdj i|yd ;=,s;
iólrKh ,shkak'
(iv) by; ^2& mÍlaIKfha §"
I. idkaø HNO3 tl;= lr r;a lsßug fya;=j meyeÈ,s lrkak'
II. NH4OH iu`. NH4Cl tl;= lsßug fya;=j meyeÈ,s lrkak'
^ ,l=Kq 5'0 hs &
(c) l¾udka; Yd,djlska bj;a lrkq ,nk wmøjH wvx.= ridhksl øj c,dYj,g uqod yeÍu i|yd ksis
kS;Ska iïmdokh lr we;' fuu kS;Skag wkqj msßhï lrk ,o wm c,h ;=< ;sìh yels Wmßu Fe3+
idkaøKh 660 ppm o" Fe2+ idkaøKh 420 ppm o fõ' Wla; idkaøK hgf;a wmc,h ksis m%ñ;slrKhlg
,laù we;a±hs fidhd ne,Su i|yd m¾fhaIlhska lKavdhula my; mÍlaIKd;aul l%shd mámdáh wkq.ukh
lrk ,§' (Fe = 56, 1 ppm = 1 mg dm-3)
(P) i<lk wm c,fhka 100 mL l mßudjla îlrhlg f.k idkaøKh 0.02 mol dm-3 jQ
wdï,sl KMnO4 iu. wkqudmkh lrk ,§' fuys§ jeh jQ KMnO4 mßudj 8 mL ls'
(Q) ;j;a 100 mL l wmc,h idïm,hla f.k th ;=<g SO2(g) jeämqr nqnq,kh lrjk ,§'
miqj ødjKh r;a lr jeämqr jQ SO2 iïmQ¾Kfhkau bj;a lrjk ,§'
bÕsh - fuys§ SO2 SO42- njg TlaislrKh jk w;ru Fe3+ , Fe2+ njg TlaisyrKh fõ'
(R) jeämqr jQ SO2 bj;a l< miq tu ødjKh o wdï,sl KMnO4 iu. wkqudmkh lrjQ úg §
0.02 mol dm-3 jQ KMnO4 20 mL l mßudjla jeh úh'
(i) I. P l%shdj,sfha § isÿjk TlaislrK - TlaisyrK m%;sl%shd j,g wod< ;=,s; whksl iólrK ,shd
olajkak'
II. ødjKfha Fe2+(aq) idkaøKh .Kkh lrkak'
(ii) I. Q l%shdj,shg wod< TlaislrK - TlaisyrK l%shdjkag wod< ;=,s; whksl iólrK ,shd
olajkak'
II. R l%shdj,sfha § jehjk KMnO4 ujq, m%udKh .Kkh lr tkhska moaO;sfha Fe3+(aq) idkaøKh
.Kkh lrkak'
(iii) I. moaO;sfha Fe2+(aq) iy Fe3+(aq) idkaøK ppm w.hka j,ska .Kkh lrkak'
II. fï wkqj wmc,h ;=< mj;sk whk idkaøK iïnkaOj l=ula lsj yels o@
(iv) fuu ødjKfha 50 mL la ;=< we;s Fe3+ whk Fe2+ njg TlaislrKh i|yd KI iaMál fhdod.;af;a
hehs i,lkak' (K = 39, l = 127)
I. fuys§ isÿjk TlaislrK - TlaisyrK m%;sl%shd j,g wod< ;=,s; whksl m%;sl%shdj olajkak'
II. fuu l%shdj,sh i|yd wjYH jk KI(s) m%udKh mg j,ska .Kkh lrkak'
^ ,l=Kq 6'0 hs &
10. (a) my; olajd we;s ixfhda. tlla fyda jeä .Kkla Ndú; lr ksmojk ksmofjk nyqwjhjl muKla
i,ld wid we;s m%Yak j,g ms<s;=re imhkak'
*Sfkda,a" jhskhs,a laf,darhsâ" fgg%d*af,dafrdt;Ska" f*daue,aäyhsâ" whsffidm%Ska
(i) wêl WIaK;ajhlg Tfrd;a;= fok ;dm iqúld¾h wdl,k nyq wjhjlfha tal wjhjlh" mqkrdj¾;k
tallh iy nyqwjhjlfha jHqyh w¢kak'
(ii) m%;Hia: .=Kfhka hqla; iajNdúl nyqwjhjlfha tal wjhjlh iy mqkrdj¾;k tallfha jHqyh
w¢kak'
(iii) oDv núka by< ;dmia:dk ix.Kk nyqwjjlhla iE§ug .kakd talwjhjl fol y÷kdf.k
tajdfha jHqy w¢kak'
^ ,l+Kq 4'0 hs &
(b) l÷lr m%foaYj, lDIsld¾ñl lghq;= i|yd w;sßla; lDIs ridhksl Ndú;h ksid c,fha ner f,day
idkaøKh jeäfõ hhs mßirfõ§ka mjihs'
(i) lDIs ridhksl øjH Ndú;fhka c,hg tl;= úh yels ner f,day 3 la ,shkak'
(ii) c, idïm,hl we;s ner f,day ixhq;sh m%ldY lsÍu i|yd jvd;a m%dfhda.sl tll folla i|yka
lrkak'
DIAMOND - Chemistry Special Papers - 2022 ohd,a fyar;a [B.Sc. (Hon’s) / P.G.D.E. (Colombo)]
AL/2021/02/S-IA/IIA - 16 -
(iii) zzc,fha Èhù we;s ner f,day ixhq;sh fiùfï§ jvd;au iqÿiq c, ;;aj mrdñ;sh ikakdhl;djh
f,i YsIHfhla mjihsZZ tu m%ldYh iu. Tn tlÕ jkafka o meyeÈ,s lrkak'
(iv) ridhksl ner f,day i|yd bÈßm;a lr we;s ks¾kdhlh olajkak'
(v) mdkSh c,fha ner f,day ;sîu ksid orejkag we;sjk n,meï folla olajkak'
^ ,l+Kq 5'0 hs &
(c) my; olajd we;af;a m%Odk ld¾ñl ksIamdokhka lsysmhla iïnkaO jk .e,Sï igykls'
r;a P1 P3
P2 c,h
lsÍu ldnka iu.
R1 r;a lsÍu
P4 1 mshjr 2 mshjr
P6 P7
R3
jd;h P16
P 10 P15
wdï,sl ixfhda.hlg
isis,a c,h
wjfYdaIKh
P11 P14
P12 P13 R4