Professional Documents
Culture Documents
F3 SISWATI 3
F3 SISWATI 3
Write your name, Centre number and candidate number on all the work you hand in.
Write in blue or black pen.
Do not use staples, paper clips, highlighters, glue or correction fluid.
At the end of the examination, fasten all your work securely together.
The number of marks is given in brackets [ ] at the end of each question or part question.
____________________________________________________________________________
This document consists of 8 printed pages.
©ECESWA [Turn over
2
UMBUTO 1
Koboyi Koboyi
YeKoboyi!
Unyok’uyephi?
YeKoboyi!
Uyokujuma
YeKoboyi!
Emajaheni
YeKoboyi!
Abuye nesisu
YeKoboyi!
Atale umntfwana
YeKoboyi!
Ambeke etjeni
YeKoboyi!
Adliwe timphetfu
YeKoboyi! (Likhasi 60: 1989)
©ECESWA 207/03/O/N/2020
3
Imibuto
(h) Ngekubuka kwakho yini likhambi lelingehlisa futsi livikele kutsi bantfwana
bahlukubeteke njenganangu lokulomlolotelo? [2]
[Sekukonkhe: 20]
TINCWADZI LETIFUNDZIWE
UMBUTO 2
…Ngekuphatima kweliso yendlule nalo ngelihlombe libhodlela esandleni saMadondo, liye kanye
litsi phihli phansi esiyilweni. Ahleke kakhulu manje Madondo logulako, abahleke bulima bonkhe
laba labamvakashele. Icale indzaba! Lapho-ke sigulane sesibuyise ema tfundvu, kuyabonakala
kutsi sesingabhubuka nome nini manje sigubhu semsekenya… (Likhasi 9: 2002)
(c) Ngekubuka kwakho, Madondo ubahleka bulima buni laba labamvakashele? [2]
[Sekukonkhe: 20]
©ECESWA 207/03/O/N/2020
5
UMBUTO 3
(b) Nika kube kutsatfu lokwenta kutsi Cindzi ashaye Simo. [3]
(d) Kushaya Simo kwamsita yini Cindzi? Sekela imphendvulo yakho ngalokufundze
emdlalweni. [2]
(e) Nika sifundvo sibe sinye lesitfolakala kulesiceshana. Sekela imphendvulo yakho. [3]
(f) Simo bekafanele kunatsa esikolweni futsi adzakwe. Vumela noma uphikise lombono
ngemaphuzu lamabili. [4]
[Sekukonkhe: 20]
UMBUTO 4
…Phela inkhumbulo yemhelo yase imane itidlela nje kumake. Watikhandza sekashaya lomncane
umthandazo, anika siciniseko kulosemafini kutsi uma nje ingase imvele iNkhosi yemusa,
imbuyisele indvodzakati yakhe iphila, abeyawuvele ayishwale nako konkhe kwayo, lokufaka
ekhatsi leso sitselo sesilingo senyama lebutsakatsaka, aye ashwale ngisho nalomkhwenyane
lokhohlakele, bonkhe ababeke kanyekanye emhlane, ayewushona nabo eNdzingeni, bese uyafa
khona lapho, angakaze ente lesinye sono… (Likhasi 103: 2015)
(b) Lomake uthandaza kutsi abuyiselwe indvodzakati yakhe nje yahambelani ekhaya,
futsi ikuphi? [3]
[Sekukonkhe: 20]
©ECESWA 207/03/O/N/2020
7
UMBUTO 5
(a) Kuhlehla
(i) Bhala indlela libutfo lembali lelihlehla ngayo emakhosini. [1]
(ii) Bhala tindzawo letimbili lapho sive semaSwati kufanele sihlehle khona. [2]
(iii) Umuntfu longahlehli wentiwa njani? Ngekubuka kwakho kufanele yini kutsi entiwe
lolotsi wentiwa kona? Chaza kuvakale. [3]
(b) Kubutseka
(i) Chaza kutsi liyini lisiko lekubutseka unike nendzawo yinye lapho kubutsekelwa
khona. [2]
(ii) Chaza loku lokulandzelako lokuhambelana nekubutseka usho kutsi yini umsebenti
wako:
simohlwane
inkilingane [4]
[Sekukonkhe: 20]
UMBUTO 6
(a) Kwetfula
(i) Bhala kunye lokwetfulwa lutsango emakhosini. [1]
(iii) Umfana wetfula kubani ekhaya futsi wetfulelani kulowo letfula kuye? [3]
(iv) Lisiko lekutsi lijaha lelisebentako letfule endlunkhulu / kagogo alisenteki kahle.
Sekela lombono ngemaphuzu lamabili. [4]
(b) Umcwasho
(i) Chaza kutsi liyini lisiko lemcwasho. [2]
[Sekukonkhe: 20]
______________________________________________________________________________________________________
Permission to reproduce items where third party owned material protected by copyright is included has been sought and cleared
where possible. Every reasonable effort has been made by the publisher (ECESWA) to trace copyright holders, but if any items
requiring clearance have unwittingly been included, the publisher will be pleased to make amends at the earliest possible
opportunity.
©ECESWA 207/03/O/N/2020