BÀI TẬP : CÁCH MẠNG THÁNG TÁM

NĂM 1945.
1. Thời cơ bùng nổ và thắng lợi của một cuộc cách mạng là sự kết hợp nhuần nhuyễn của các yếu
tố nào?
- Kẻ thù suy yếu đến mức không thể tiếp tục thống trị như cũ được nữa
- Quần chúng nhân dân bị thống trị không thể cam chịu cuộc sống như cũ được nữa, lực lượng trung gian
đã ngả về phe cách mạng.
- Đội tiên phong của cách mạng đã sẵn sàng lãnh đạo.
2. Vì sao nói thời cơ của Cách mạng tháng Tám năm 1945 là thời cơ "ngàn năm có một"? (vì sao
nói Chiến tranh thế giới thứ 2 kết thúc vừa mang đến thời cơ vừa mang đến nguy cơ cho cách mạng
Việt Nam?)
-Thời cơ này chín muồi khi Nhật đầu hàng đồng minh (giữa tháng 8/1945) và sẽ biến mất hoàn toàn vào
đầu tháng 9/1945 khi quân đội các đế quốc dưới danh nghĩa Đồng minh kéo vào nước ta. Vì thế ta phải
nhanh chóng giành chính quyền từ tay phát xít Nhật lấy tư cách chủ đất nước để tiếp đón quân Đồng
Minh, thời cơ sẽ không còn nữa khi quân.
3. Nêu điều kiện khách quan thuận lợi cho Tổng khởi nghĩa tháng 8/1945?
-Nhật đầu hàng Đồng minh không điều kiện sau chiến tranh thứ hai kết thúc và quân Nhật ở Đông Dương
đang dần trở nên rệu rã.
4. Thời cơ để cách mạng VN giành chính quyền được Trung ương Đảng xác định trong khoảng thời
gian nào?
Từ khi Nhật tuyên bố đầu hàng phe Đồng minh đến trước khi quân Đồng minh tiến vào Việt Nam để xóa
bỏ dấu vết của quân phát xít Nhật
5. Lệnh Tổng khởi nghĩa trong cả nước được ban bố trong hoàn cảnh nào?
Nhật Bản sắp đầu hàng Đồng minh.
6. Khi nhận được tin Nhật đầu hàng Đồng minh, Trung ương Đảng và Tổng bộ Việt Minh đã có
hành động gì?
- 13/8/45, khi nhận được những thông tin về việc Nhật Bản sắp đầu hàng. Trung ước Đảng và Tổng bộ
Việt Minh lập tức thành lập Ủy ban Khởi nghĩa toàn quốc. 23h cùng ngày, Ủy ban ban bố “ Quân lệnh số
1”, chính thức phát lện Tổng khởi nghĩa trong cả nước.
- 14-15/08/1945, Hội nghị toàn quốc của Đảng họp tại Tân Tràp thông qua kế hoạch lãnh đạo toàn dân
tổng khởi ngĩa và quyết định những vấn đề quan trọng về chính sách đối nội, đội ngoại sau khi giành
chính quyền.
- Từ 16-17/08/1945, Đại hộc Quốc sân được triệu tập ở Tân Trào, tán thành chủ trương tổng khởi nghĩa
của Đảng.
7. Bài hát Tiến quân ca do nhạc sĩ nào sáng tác? Văn Cao.
8. Tổng khởi nghĩa diễn ra trong khoảng thời gian nào? 14/8/1945 đến 28/8/1945.
9. Những tỉnh lị nào giành được chính quyền đầu tiên trong Cách mạng tháng Tám 1945? Bắc
Giang, Hải Dương, Hà Tĩnh, Quảng Nam.
10. Sự kiện nào trong diễn biến Tổng khởi nghĩa có tác dụng cổ vũ mạnh mẽ, khích lệ các địa
phương trong cả nước tiếp tục đứng lên giành chính quyền? Cuộc khởi nghĩa ở Hà Nội ngày
19/08/1945 đã tác động mạnh mẽ đến phong trào cách mạng của cả nước.
11. Bản Tuyên ngôn độc lập của nước VNDCCH được HCM viết ở đâu? - Căn nhà lịch sử số 48 phố
Hàng Ngang (Hà Nội) là nơi Bác Hồ đã ở và viết tác phẩm đặc biệt “Tuyên ngôn Độc lập” trong những
ngày cuối tháng 8 và đầu tháng 9/1945.
12. Nguyên nhân chủ quan dẫn đến thành công của Cách mạng tháng Tám năm 1945?
+Truyền thống yêu nước, đoàn kết, đấu tranh kiên cường bất khuất của nhân dân Việt Nam
+ Sự lãnh đạo đúng đắn, sáng tạo của Đảng
+Quá trình chuẩn bị lâu dài và gian khổ.
13. Nguyên nhân cơ bản quyết định sự thắng lợi của Cách mạng tháng Tám 1945: Sự lãnh đạo tài
tình và những chính sách phát động cách mạng đúng đắn của Đảng cộng sản Đông Dương
14. Nguyên nhân khách quan góp phần đưa đến thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám? Chiến thắng
phát xít của Hồng quân Liên Xô và quân Đồng minh
15. Ý nghĩa lịch sử của Cách mạng tháng Tám năm 1945 đối với dân tộc?
+ Mở ra bước ngoặt lớn trong lịch sử dân tộc
+Phá tan 2 tầng xiềng xích nô lệ của Pháp và Nhật
+Lật nhào chế độ quân chủ chuyên chế; lập nên nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa
+ Mở ra một kỷ nguyên mới : dân tộc Việt Nam độc lập tự do, kỷ nguyên nhân dân lao động nắm quyền,
làm chủ đất nước; kỷ nguyên giải phóng dân tộc gắn liền với giải phóng xã hội.
+Đưa Đảng Cộng Sản Đông Dương trở thành một Đảng cầm quyền.
16. Ý nghĩa lịch sử của Cách mạng tháng Tám năm 1945 đối với thế giới?
+ góp phần vào chiến thắng chủ nghĩa phát xít trong CTTG II
+ chọc thủng khâu yếu nhất trong hệ thống thuộc địa của CN đế quốc, góp phần làm suy yếu chúng.
+cổ vũ các dân tộc thuộc địa đấu tranh tự giải phóng, có ảnh hưởng trực tiếp và to lớn đến hai dân tộc bạn
là Campuchia và Lào.
17. Bài học kinh nghiệm của CM tháng Tám năm 1945?
+ Sự lãnh đạo của Đảng: cần đường lối chiến lược đúng đắn và vận dụng sáng tạo, linh hoạt vào hoàn
cảnh cụ thể đất nước.
+ Phát huy sức mạnh khối đoàn kết toàn dân: tập hợp các lực lượng yêu nước trong một mặt trận dân tộc
thống nhất, phát huy sức mạnh to lớn cho các tầng lớp nhân dân.
+Xác định thời cơ, tạo và chớp thời cơ.
+Kết hợp sức mạnh dân tộc và sức mạnh thời đại.
18. Hãy xác định vai trò của HCM đối với thắng lợi của Cách mạng tháng Tám năm 1945?
+ Xác định đường lối và phương pháp cách mạng giải phóng dân tộc
+ Sáng lập Mặt trận Việt Minh, xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc, phân hóa và cô lập kẻ thù để tập
trung mũi nhọn đấu tranh vào chúng.
+ Cùng với Trung ương Đảng đẩy mạnh chuẩn bị lực lượng chính trị quần chúng, một lực lượng cơ bản
và có vai trò quyết định trong tổng khởi nghĩa.
+ Cùng với Trung ương Đảng chỉ đạo chuẩn bị lực lượng vũ trang và xây dựng căn cứ địa cách mạng.
+Cùng với Trung ương Đảng giải quyết vấn đề thời cơ và kịp thời phát động tổng khởi nghĩa
+ Là người sáng lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nhà nước của dân, do dân và vì dân mà tồn tại.
19. Cách mạng tháng Tám năm 1945 ở VN có phải là một cuộc cách mạng bạo lực hay không? Tại
sao?
- CMT8 diễn ra dưới hình thức khởi nghĩa vũ trang, nên đó là cuộc cách mạng bạo lực
- Bởi vì: theo quan điểm của chủ nghĩa Mác Lê-nin thì một cuộc cách mạng bạo lực phải dựa vào hai lực
lượng và tuân theo hai hình thức cơ bản là chính trị và vũ trang. Đặc biệt phải có sự gắn kết chặt chẽ của
hai lực lưỡng đó và cả hai hình thức đấu tranh cơ bản đều xảy ra trong quá trình cách mạng và Cách mạng
tháng 8 của dân tộc ta dưới sự lãnh đạo của Đảng và Hồ Chí Minh có đầy đủ mọi yếu tố trên để trở thành
một cuộc cách mạng nổi dậy của toàn dân tộc, lật đổ ách thống trị của phát xít Nhật và dẫn đến toàn thắng
lợi.
20. Phương thức giành chính quyền trong cách mạng tháng Tám?
- Nếu như cuộc Cách mạng tháng Mười Nga 1917 bùng nổ ở các trung tâm đô thị rồi tỏa về vùng nông
thôn, cách mạng Trung Quốc từ nông thôn tiến vào thành thị, lấy nông thôn bao vây thành thị, thì Cách
mạng tháng Tám năm 1945 ở Việt Nam lại diễn ra với sự kết hợp hài hòa giữa nông thôn và thành thị.
Trong đó những cuộc nổi dậy ở thành thị nhằm vào cơ quan đầu não của kẻ thù có tác dụng quyết định
thắng lợi của Tổng khởi nghĩa.
21. Cuộc CMT8 năm 1945 mang những tính chất nào? Tính chất nào là chủ yếu?
- CMT8 năm 1945 có những tính chất : chính nghĩa, giải phóng dân tộc và dân chủ.
- Tính chất giải phóng dân tộc là chủ yếu vì Việt Nam bắt đầu trở thành thuộc địa của Pháp từ năm 1884
và sau đó tiếp tục lại rơi vào tay phát xít Nhật khiến cho dân tộc ta liên tục rơi vào cảnh bị bóc lột và
thống trị. Sau CTTG II thì CMT8 đã đập tan mọi ách thống trị, giải quyết được những vấn đề ấp ức vì bị
bóc lột của nhân dân và mang lại độc lập hoàn toàn cho đất nước
22. Trên cơ sở phân tích mối quan hệ giữa điều kiện chủ quan và khách quan của Tổng khởi nghĩa
Tháng Tám, hãy rút ra bài học cho tiến trình hội nhập quốc tế và hoạt động đối ngoại của Việt
Nam hiện nay.
Mối quan hệ giữa các điều kiện đó: Điều kiện chủ quan và khách quan gắn bó, tác động lẫn nhau. Điều
kiện khách quan hết sức quan trọng nhưng điều kiện chủ quan giữ vai trò quyết định. Nếu không có sự
chuẩn bị chu đáo về mọi mặt thì kể cả có điều kiện khách quan thuận lợi, tổng khởi nghĩa cũng không thể
bùng nổ và thắng lợi
- Bài học: Trong tiến trình hội nhập quốc tế, điều kiện chủ quan vẫn là yếu tố quyết định. Đó là yếu tố
đảm bảo hội nhập vì để có thể tiến xa hơn ra thị trường và đấu trường quốc tế, để ngồi cùng và sánh bước
cùng các cường quốc và các đất nước khác thì ta đều phải có sự chuẩn bị và đề phòng trước mọi trường
hợp rủi ro có thể xảy ra