Asia Kimseyi

••

Oldii_: di ___

BenimBabam
�eviren: Zafer Demez
 ASLA KiMSEYi OLDURMEDi BENiM BABAM

Jean-Louis Fournier 1938 y1lmda Fransa'nm kuzeyindeki Arras

�ehrinde dogdu. Yazarhgmm yam s1ra televizyon programlan
da hazirlad1. Nereye Gidiyoruz Baba? adh kitab1yla 2008 Femina
odiiliinii ald1.
Oretken bir yazar olan Fournier'nin yap1tlarmdan baz1lan �un­
lard1r: Le curriculum vitae de Dieu, 1995; II a jamais tue personne mon
papa, 1999 (Asia Kimseyi Oldiirmedi Benim Babam, <;:ev. Zafer De­
mez, YKY 2009); f'irai pas en enfer, 2001; Mouchons nos morveux,
2002; Mon dernier cheveu noir, 2006 (Son Siyah Sapm, <;:ev. Billur
Koker, YKY 2012); A ma derniere cigarette, 2007; Ou on va, papa?,
2008 (Nereye Gidiyoruz Baba? <;:ev. Ash Gene;, YKY 2009); Veuf, 2011
(Dul, <;:ev. Can Beige, YKY 1013); <;a m'agace!, 2012.

Zafer Demez 1982 y1lmda Ad1yaman'da dogdu. Y1ld1z Teknik

Oniversitesi Miitercim Terciimanhk mezunu.
 fean-Louis Fournier'nin
YKY'deki kitaplan:

Asia Kimseyi Oldiirmedi Benim Baba m (2009)

Nereye Gidiyoruz Baba? (2009)
Son Siyah Sa�1m ve ihtiyar Delikanhlara Baz1 Ogiitler (2012)
Dul (2013)
 JEAN-LOUIS FOURNIER

Asia Kimseyi Oldiirmedi

B enim Babam

Anlat1

<;eviren
Zafer Demez

0130
YAPI KREDi YAYINLARI
 Yap• Kredi Yaymlan - 2840
Edebiyat - 855

Asia Kimseyi Oldiirmedi Benim Baham I jean-Louis Fournier

Ozgiin adi: II a jamais tue personne, mon papa
<;:eviren: Zafer Demez

Kitap editiirii: Korkut Erdur

Diizelti: Mahmure ileri

Kapak tasanmi: Nahide Dikel

Bash Acar Bas1m ve Cilt San. Tic. A.$.

Beysan Sanayi Sitesi, Birlik Caddesi, No: 26, Acar Bi
34524, Haramidere - Beylikdiizii / Istanbul
Tel: (0 212) 422 18 34 Faks: (0 212) 422 18 04
www .acarbasim.com
Sertilika No: 11957

<;:eviriye temel alman bash Stock, 1999

1. bask!: Istanbul, $ubat 2009
2. bask!: istanbul, $ubat 2016
ISBN 978-975-08-1555-3

© Yap1 Kredi Kiiltiir Sanat Yaymc1hk Ticaret ve Sanayi A.!,?., 2015

Sertifika No: 12334
© 1999, 2008, Editions Stock

Biitiin yaym haklan sakhd1r.

Kaynak giisterilerek tamhm ii;in yap1lacak k1sa ahnhlar d1�mda
yaymcmm yaz1h izni olmaks1zm hi<;bir yolla i;ogalhlamaz.

Yap1 Kredi Kiiltiir Sanat Yaymc1hk Ticaret ve Sanayi A.$.

istiklal Caddesi No: 142 Odakule i� Merkezi Kat: 3 Beyoglu 34430 istanbul
Telefon: (0 212) 252 47 00 (pbx) Faks: (0 212) 293 07 23
http://www.ykykultur.com.lr
e-posta: ykykultur@ykykultur.com.tr
internet sah� adresi: http://alisveris.yapikredi.com.tr

Yap1 Kredi Kiiltiir Sanat Yaymc1hk

PEN International Publishers Circle iiyesidir.
 . . .

IC::INDEKILER

Bahamm Tokad1 • 13
Baham ve Ben • 14
Baham Doktordu • 15
Baha mm Ayakkah1lan • 16
Bahamm Fakiilte Odii lii • 17
Baham ve Utangac; Bir Mii�teri • 18
Baham ve intiharlan • 19
Baham ve $efta li ler • 20
Baham ve Para • 21
Pazar Giysileri • 22
Baham m Bistrolan • 23
Baha mm Hediyeleri • 24
Baham ve Tavuklar • 25
Bahamm Kemam • 26
Bahamm Mii�terileri • 27
Baham Latince Konu�uyor • 28
Baham ve Sigaralar • 29
Baham ve Bomhalar • 30
Baham ve Bisikleti • 31
Baha m ve Erimi� Yag • 32
Baham ve Otomatik Taha ncas1 • 33
Baha m ve Marsilya Sahunu • 34
 Annemin Davetleri • 35
Baha m ve Alhaym Kans1 • 37
Doktor Jekyll • 38
Sinema Makinisti Baha m• 39
Baha m1 Kayhettik • 40
Baham ve Futhol • 41
Bahamm Bir $akas1 • 42
Baham Odun Y1gmmm Ostiinde • 43
Baha m ve Biiyiikannem • 44
Baha m ve Tespi hi • 45
Kudas Ayini • 46
Baha m Lourdes'da • 47
Baha m ve Papaz • 48
Baham ve Rahiheler• 49
Baha m Bay $ampanya • 50
Baha m ve Kutsa l Kitap • 51
Baha m ve Ja ndarmalar• 52
Baha m ve Pol is• 53
Baha m ve Bisikletim • 54
Baha m ve Bisiklet Yan�c;1lan • 55
Baha m ve idam Mahkumlan • 56
Fra nsa ic;in Olen Baham • 57
Baha m ve Polonya • 58
Baham ve K1z1lderililer• 59
$a raph \:orha • 60
Baha mm igneleri • 61
Baha mm Tatilleri • 62
Ak�amleyin Baha m• 63
Baha m ve Bisiklet Pompas1 • 64
Bahamm Komik Hi kayeleri • 65
Baham ve Citroen'i • 66
Baham ve Arahalar• 67
Baha m ve $oforii • 68
Baha m Hastanede• 69
 Baha m la Birlikte Kafede• 70
Baha m Dagda • 71
Baha mm Ka racigeri • 72
Baha m ve Kaptan Haddock• 73
Babam, Annem ve Ben • 74
Baha m Evde• 75
Bir Giin, Baha m Gerc;ekten Oldii • 76
Bir Fila ntrop Aram1zdan Aynhyor• 77
Baha mm Defned ild igi Giin • 78
ilk Siga ra • 79
Bu kitabz anneme ithaf ediyorum.
Kiii;iik i sa'dan, s1k s1k, baba mm arhk ii;memesini ve annem i
oldiirmemesi ni isterd i m . Ve bu vesileyle Noel'de bir hediye de
isterd im.
Yine bir Noel'de ondan bir taba nca isted i g imi hahrhyoru m.
Na sil bir tabanca istedig imi i;ok iyi biliyordum. Bir Solido isti­
yordu m. Fakat, Kiii;iik i sa'ya ozellikle markasm1 soylememi�ti m.
Bana Kiii;iik i sa'nm her �eyi bi ld ig i n i, dii�iincelerimizi okudu­
g unu soylemi�lerd i, o halde ben im bir Solido isted i g imi biliyor
olmahyd1. Dog ru olup olmad 1g m1 gorecekt ik.
Hediye olarak bir Solido yerine markas1z bir tabanca alm1�­
hm, baba m da omriiniin sonuna kadar ii;meye deva m etmi�ti.
 Babamm Tokad1

Siyah-beyaz filmlerde gordiigiimiiz kada nyla, biitiin ic;ki ic;en

adamlar genelde kotii olurlar, kanlanm ve c;ocuklanm doverler.
Fakat babam bizi h ic;bi r zaman dovmedi; pek sevmed igi bana
bi le, k1zgmhgm1 kel imelerle ifade ederd i.
Bir giin ba na hie; de ho� olmaya n bir mektup yazd1; bu mek­
tupta benim kiic;iik bir horoz oldugumu yazm1�h . Hayatmdan
c;ok memnu n olmad 1gm1 dii�ii niiyordum, bunu bildigi mi hisse­
d iyordu, bu da ho�una gitmiyor olmahyd1.
Baha m bana bir kez vurmu�, ama bunu hahrlam 1yordum,
dogdugum gii nmii�.
Annem bana, dogdugum zaman nefes almad1g1m1, baba­
mm beni bir tav�a n gibi ayaklanmdan tuttugunu ve ya�ama ilk
ad1m1m1 atma m ic;in suhma biiyiik bir tokat athgm1 anlath.

13
 Babam ve Ben

Aile albii mii nde sevd igim bir fotogra f va r, o da baba mla benim
fotograf1m.
Babam bir d ivanm iistiinde uzanm1� kitap okuyor, ben de
yamna yatm1�1m. Bir ya�mda olmahy1m, mutlu bir halim var;
ba�1ma kotii bir �ey gelmez, babamla birlikteyim.
Ben i m baba m, gene; ve yak1�1kh bir adamdir, ona bilgin ha­
vas1 veren metal c;erc;eveli gozliikleri var; aym zamanda, giiven
verici bir ki�idir, ya mnda huzur duyulacak biri; aynca da doktor,
0 bu radayken huzu rluyuz c;iinkii olmerniz imkans1z.
Baba m �imd i neden iizgiin, nic;in arhk benimle konu�mu­
yor, neden anneme iyi davranm1yor, nic;in a rada s1rada bizi kor­
kutuyor?
Resimdeki baba m nereye gitti?

14
 Babam Doktordu

Baham insa nlan tedavi ed iyordu, zengin ol mayan insanlan, bu

insanlar da c;ogunlukla para vermezlerd i ama kar�1hgmda bir
kadeh ic;ki ikram ederlerd i, c;iinkii babam bir kadeh, hatta birc;ok
kadeh ic;meyi severdi; ak�amlan eve dondiigiindeyse c;ok yor­
gun olurdu. Bazen annemi Oldiirecegini soylerd i, sonra da beni;
c;i.inkii ben agabeydim ve onu n gozdesi degild im.
Koti.i biri degildi, ya lmzca c;ok ic;tigi zaman biraz deliriyor­
du. Asia kimseyi oldi.irmed i ben im babam, bununla ovi.iniirdi.i.
Aksine birc;ok insam olmekten kurtardt.
Arabas1yla insanlan neredeyse oldiirecekti, ama neredey­
se. Birc;ok tavuk, ordek ezd i. Hie; inek ezmedi, sadece koyunlan
ezd i.
Bir giin arabas1yla bir siiriiniin ic;ine dald1. Bi rkac; koyunu
yaralad1 ama c;obam ezmed i, ta m onii nde durdu.

15
 Babamm Ayakkabzlarz

Baba m d iger doktorlar g ibi degildi. Giizel giyinmezdi. Biiyiik bir

deri ka nadiyeni ve ayakkab1lan vard i.
0 kadar eskim i�lerd i ki, onleri a«;1lm1�, topuklan aynlm1�h.
Gu ler g ibi bir halleri va rdi. Baba m, ayak kabilarmm ac;ilan bu­
runlanm kapatmak ve yiiriirken dii�memek ic;in ayakkab1smm
etrafma biiyiikannemin konserve yaparken kulland1g1 kavanoz
kauc;ugu koymu�tu.
Kauc;uklar ayak kab1lannm ucuna sanhyd1, kirm1z1 renk­
l iyd i ler, siyah aya kkabilarm iizerinde kom i k duruyorlard1; yani
doktor i�i degild i.
Mii�teriler giiliiyordu ama annem giilmiiyordu.
Bir giin annem in canma tak etti. Babamm ayakkabila nm
c;ope ath.
Sonra babam, vizitelerine terlikle c;1kh.

16
 Babamm Fakiilte Odiilii

Evin kap1smm iistiinde baku bir levha vard1. Dstiinde "Doktor

Paul Fournier" yaz1yordu. Altmdaysa "Fakiilte Odiili.ine Lay1k
Goriil mii�tiir."
Bir odiile lay1k goriilmek, "bir yan�mada ba�an kazanan"
anlamma geliyor. C:: o cuklan olarak babam1zm bir yan�mada ba­
�an kazanm1� olmasmdan dolay1 gurur duyuyorduk. Ku�kusuz
bu doktorlar arasmda bir yan�mayd1, \i.inkii baba m en iyi dok­
tordu.
Diger doktorlann, te�his koyamad1klan bir hasta lan oldu­
gunda, fikrini almak i\in baba m1 \agumalan, onun da \ogu kez
hastahg1 te�his etmesi bunun ka mhyd1. Yorgun oldugunda bile,
te�hislerinin isabetli oldugu nu soylerlerdi.
Levhamn altmda, baba mm, "Lille �ehrindeki hasta nelerin
eski gi.indiizlii gen\ hekimi" oldugu ya z1hyd1. Bize kom i k geli­
yordu \i.inki.i biz de Saint-Joseph okulunda yahh degildik. Eger
babam \Ok a kilh bir ki�iyse, \Ocuklarmm aptal olmayacagm1
di.i�i.ini.iyordum . Benim bile.
Levha haftada bir cilalamyor, neredeyse bir ayna kadar par­
lak oluyordu .
Levhada ho�u ma giden �ey, babam hakkmda ya l mzca iyi
�eylerin yaz1h olmas1yd1.

17
 Babam ve Utangaf Bir Mii�teri

Baham muayenelerini ogleden sonra lan evde yapard1 . Bi r hiz­

met<;i tutacak kadar param1z olmad1g1 i<;in, genel likle kap1ya an­
nem bakard1, biz de bazen, tatillerde bu gorevi yerine getirird ik.
Mii�terileri, sandalyelerin ve eski Paris Match dergilerinin bulun­
dugu kii<;iik bir odaya ahrd1k, buraya bekleme salonu derdi k.
Babamm mii�terilerini muayene odasma gotiirmek i<;in geld igi
yer buras1yd1.
Bir gun annem kap1y1 koylii bir bayana a<;m1�tl. Kadm m <;e­
kingen bir hali vard1. An nem, ilk mii�teri oldugu i<;in bayam he­
men babamm bekledigi <;ah�ma odasma gotiirmii�tii.
Bir saat sonra ba�ka mii�teriler gelm i�ti ve bayan hala i\e­
rideydi. Bunun iizerine annem <;ah�ma odasma gidip bakmaya
karar vermi�ti. Kap1y1 <;a ld1, ama cevap yoktu. Kap1y1 a<;h: kadm,
el <;antas1 dizlerinin i.istii nde, masanm oniinde oturuyor, k1mil­
damaya cesaret edemiyor, giiriiltii yapmaktan korkuyordu.
Babamsa masamn arkasmda uyuyordu.

18
 Babam ve intiharlarz

Babam intihar etmeyi seviyordu. Buna bir\ok kez te�ebbiis etti.

Genellikle Pazar giinleri, ogle vakti, herkesin orada bulu n­
dugu, tercihen de bayram yemekleri oldugu zaman inti hara te­
�ebbiis ederd i .
Babam ne�terini a h r v e dirseginin i \ yiiziinden b i r daman
keserdi. c;ar�af1 kirletmemek i\i n alta kii\iik bir kap koyard1.
Ba�larda biraz korkuyorduk, onun olmesi ni istemiyorduk.
Bu duruma ah�km olan annem, h i\bi r �ey olmam1� gibi davra­
nu, bizimle konu�maya deva m ederd i. Kan akarken bize okulu­
muz, arkada�la nm1z hakkmda soru lar sorardi. . .
Kendisiyle ilgilenmed igimizi goren babam, meraklanmaya
ba �lar ve pansuman yapma k i\in alelacele \ah�ma odasma gi­
derd i .
Sonra, bunu yineled igi zaman, a r h k korkmazd 1 k . Ah�m1�­
h k, �akasma oldugunu bil iyorduk.

19
 Babam ve �eftaliler

Baham kotii bir insan degildi, ama bazen, sinirli oldugu zaman,
tuhaf �eyler yapard 1.
Bir giin, sofradayd 1k, yemegin sonuna gelmi�tik. Babamm
si nirlend igini, ayaga kalkhgm 1, bir taba ktan �eftali ald1gm1 ve
herkesi �eftali yagmu runa tuttugu nu hahrhyorum. Biz <;ocuk­
lar masanm altma sakland1k fakat annem ve ninem oturduklan
yerde kalakald1lar, yiizlerinin tam ortasma �eftali yememek i<;in
elleriyle yiizlerini kapatm1�lard1.
Biz, altta, duvarda ezilen �eftalilerin sesini duyuyordu k.
Biraz giiliiyor, ama aym zamanda korkuyorduk. Baba mm
�efta liler bitince daha sert �eyler athg1 da oluyordu. $ans1m1za
�efta liler yumu�akh, <;iinkii olgundu lar; boyle olunca da ezili­
yorlard1, <;ak1l gibi degillerdi.
Baham, cephanesi bitince durdu ve biirosuna hastalan tedav i
etmeye gitti. Boylece biz de masa mn altmdan <;1kabild ik. Annem
ve ninem isabet almam1�lard1, <;iinkii baba m kotii ni�a nc1yd 1.
Duvarm iistiinde, yap1�m1� ezik �efta l i par<;alan oldugunu
hahrhyorum. Duva n temizled ik ama izler uzunca bir sii re kald1,
ta ki duvar kag1tla nm degi�tirene kadar.

20
 Babam ve Para

Baham paray1 hie; iplemezdi.

Gerc;ekten de durumu iyi olmayan mii�terilere para odet­
mezdi . Yine de, sonradan tazmin edilebi lmeleri ic;in hasta kag1t­
lanm doldururdu. Baha m kazanmad1g1 para ic;in vergi odiiyor,
bu da annemi k1zd myordu.
Yine de, c;ogu zaman, cebinde c;ok m iktarda para olurdu. Bir
gun an nem bizi m ic;in baba mda n para isted i. Baham bunu n iize­
rine kiiplere bindi.
Anneme, hep paraya i htiyac1 oldugunu soyled i. Kend isinin
pa ray1 iplemed igini soyled i. Bunun ardmdan ocag1 yakh ve bir
avuc; pa ray1 ate�e ath.
Annemle birli kte ya nan pa ralara bakhk. Uziiciiydii. San ki
yeni ayakkab1lar, gii zel kaza klar, hed iyeler fala n ya k1hyordu.
Baham odadan c;1kar c;1kmaz, annem hemen ocagm alh­
m kapath, ardmdan kiilleri toplad1k. Paralarm hepsi tama men
ya nmam1�h, bi rkac; tanesini kurtard1g1m1z1 hatirhyorum.
Biz annemle, kara rm1� olan paralan yeniden birle�tirmeye
c;ah�1rken, baba m, tezga hm iistiine g1cir g1c1r jilet gibi pa rala r
koyuyordu.

21
 Pazar Giysileri

Baba m, neden bize her zaman elbise almmas1 gerektigini anla­

m1yordu. Annem, her zaman giizel giyinmemizi isterd i, ancak
bu zordu c;iinkii fazla paras1 yoktu.
Erkek ka rde�lerim pek umursam1yorlard1 ama ben komik
goriinmek istemezd im. Bu yiizden de annemin bize giydirdigi
elbiseleri her zaman begenmezd im. Bunu ona soyleyemiyordum
c;iinkii bu durumda bile yeteri nce kayg1s1 vard 1.
Bunlar genellikle aile iiyeleri tarafmdan yap1lan ve magaza­
dakiler kadar giizel olmayan elbiselerd i.
Kesimleri c;ok iyi olmaya n ev yap1m1 kanad iyenleri, s1rf s1-
cak tuttuklan ic;in birkac; k1� saklamak zorunda kald1g1mlZI bi­
liyorum ve ozellikle de, eli�i, pamuklu kuma�tan yap1lma, bizi
ka�mdiran ve muayenede gostermeye utand1g1m1z donlan hahr­
hyorum. Bense bir kanguru donu hayal ed iyordum.
Ta hta topu klu galo�lanm1z da va rd1. �ok ses c;1kanyorlard1.
bnceleri rahats1z oluyorduk ama sonra miimkiin oldugunca faz­
la ses c;1karmak ic;in saga sola ko�ar dururduk. Ayakkab1lanmlZI
annem tamir ed iyordu, evde demir ayag1m1z vard1.
Philippe admda okuldan bir arkada�1mm, bana, bir doktor
oglu olmama ragmen iyi giyinmed igimi soyledigini hahrhyo­
rum. Kend imi savundum, ona bunu n dogru olmad1gm1 soyle­
dim; ama em in de degild im.
Da ha da kotiisii, okul bayra mmda bayan ogretmenin pek
ho�nut olmayan bir tav1rla bana dogru gelip, "Jea n-Lou is, size
Pazar k1yafetlerinizi giymenizi soylemi�tim" demesiyd i.
Dzerimdekilerin Pazar k1yafetlerim oldugunu soylemeye ce­
sa ret edemed im.

22
 Babamm Bistrolarz

Babamm mudavimi oldugu U\ bistro vard1; ikisi Arras'ta, bir ta­

nesi de Louez-les Duisans'dayd1. Her gun ugrard 1. Bu da i�imizi
kolayla�hnrd1, her zaman i\in babam1 nerede bulabilecegimizi
bilirdik.
Arhk mu�teriler babamdan, kendilerine ugramasm1 iste­
mek i\in eve gelmeyip dogru bistrolara giderlerd i .
Babam bistrolara yerle�mi�ti, oras1 e v i gibiydi.
Bistro sahipleri babam1 pek severlerd i. Bir seferinde patron­
lardan birinin, doktorun oliimu buyuk kay1p olu r, dedigini ha­
hrhyorum.
Bir gun, babamm mudavimi oldugu bistrolardan birinin sa­
h ibi, i�yeri nde bi.iyi.ik tadilat yaph. Yeni bir tezgah a ld1. Herkes
tad ilah Doktor Fourn ier'nin si.ibvanse ettigini soylem i�ti. "Si.ib­
vanse etmek"in ne anlama geld igini bi lmiyordu m. Sozli.ige bak­
tim, "mali olara k yard1m etmek" a n lamma geldigini ogrend im.
Annem neden bir bistro a\mam1�h?

23
 Babamm Hediyeleri

Baham bazen annem ic;in ald1g1 hed iyelerle gelirdi. Her zaman
tuhaf hediyeler olurdu bunlar. Annemin ho�una gidip g itme­
d igini bilmiyorum ama babamm bu hed iyeleri onu her zaman
giildiiriirdii.
Bir keresinde, anneme eld iven ve parfiim getird igini hahrh­
yorum. Tamam1 yald1zh ve Eiffel Kulesi �eklindeki parfiim �i�esi
hpk1 panayulardaki c;ekili�lerde dag1hlanlara benziyordu. Par­
fiim c;ok agu kokuyordu. Baham bunun sinek oldiiren parfiim­
lerden oldugunu soyled i.
Eld ivenlerse, d irsege kadar uzanan man�eti ve biiyiik to­
kalan olan, siyah kahn deridend i. Motorcu eldivenlerinden. Ba­
ham, c;ok saglam olduklanm ve jand a rmadaki arkada�lanmn da
ayms1m kulland1gm1 soyledi.
Erkek karde�lerimle, bir sonra k i anneler giiniinde, ona bii­
yiik bir motor hed iye ederiz diye dii�iindiik.

24
 Babam ve Tavuklar

Evin bah\esinin arka tarafmda bir tavuk kiimesimiz vard1 ve

tavuklan kesen her zaman babam olurdu.
A\Ik kalp ameliyatma ba�lar gibi koyu lurdu i�e. Ne�terini
\Ika nrd1, biz etkilenm i� bir halde, doktorluk meslegini yapan
babam1 izlerdik. Tavugu yakalard1, sonra onu dizlerinin arasma
s1k1�hnr ve k1rt, bir ne�ter darbesi indirirdi.
Fakat, iki seferden birinde 1skalard1, \iinkii baba m m el leri
i\tigi kadehler yiiziinden titrerd i; tavu k da, boynundan sarkan
ve kan fi�k1ran bir hortumla ka\ard1.
Sonra babam tavugu yakala maya \ah�ir, kii fiir ederek ko­
va la r, fakat beceremez ve yard1m etmem izi istemezd i.
Sonunda, biiyiik bir ta�1 veya tuglay1 ahp, tavuga ni�an ahr
fakat vurmazd1.
Bu i�in sonu herkes i\in kotii biterd i, ozellikle de tavuk
i\in.
Ak�amleyin i�tah1m1z pek olmazd1, tavugun garip bir tad1
olurdu.

25
 Babamm Kemam

Bir giin babam, anneme, bir Strad ivarius'u oldugunu anlatm1�h.

An nem, babamm kiii;iikken keman i;a lmay1 ogrendigini
bil iyordu ama babam ona bir Stradivarius'u oldugunu soyleme­
mi�ti.
Annem, bize Strad iva rius'un i;ok pahah bir keman oldugu­
nu anlatm1�h. Bir arabadan, bir evden d a ha pahah oldugunu.
Annemle birlikte, Strad ivarius'la neler alabilecegimizin ha­
yalini kurmaya ba�lad 1k. Buzdolabm1 dolduracakhk, elbiseler
alacakhk, zengin olacakhk.
Fakat once onu bulmak gerekiyordu. Baha m nerede oldu­
gunu hahrlam1yordu, biz de arad 1k. Evin altm1 iistiine getird ik,
bod rumdan tava narasma kadar, hii;bi r �ey bulamad1k.
Sonunda, bir giin, dolabm ii;inde, annem bir keman kutusu
ke�fetti. Bizi i;agird1 ve sanki ii;inde hazine varm1� gibi, yava�i;a
oniimiizde ai;h.
Kutunun ii;inde kiii;ii k bir i;ah�ma kemam vard1. Bir bisik­
let ten daha ucuzdu.
Boyle �akalar yapmay1 pek severd i benim babam.

26
 Babamzn Mii�terileri

Mii�terileri pek severlerd i babam1. Ona muayene olabilmek ic;i n,

kendisine giivenmeleri gerekirdi. Aletlerine c;ok ya kmdan bak­
ma mahydilar, c;iinkii her zaman mii kemmel ola mazlard1.
$mnga kutu larmm d ibinde pa mu k va rd1, yemye�illerd i .
Baham, �mngalanm iistiine koyar, sonra da onunla, insanla n
tedavi etmek ic;in igne yapard1. D1�and an bakild1gmda, ba�anh
olnm�tu, insanlar daha c;abuk ol miiyorlard1, hatta kend isi onlar­
dan once oldii.
insanlan kurtanrd1, c;iinkii iyi bir doktordu babam. Ne�el iy­
di, bilgic;lik taslam1yordu, hic;bir zaman surat asm1yordu, hatta
bazen olmek iizere olanlan gii ldii rebil iyordu.
Sonra, vicdanhyd 1 da. Durumu iyi g itmeyen bir hastas1 ol­
dugunda end i�elenir, anneme bahsederd i ve c;ogunlukla, c;agnl­
ma ks1zm, para da istemeden, onu tekra r gormeye giderd i .
Hastalarmm temiz hra�h, kiba r doktorlardan gozii kork­
mu�tu. Eski elbiseleri ve ayakkab1 lanmn ucunda ki lastik leriyle
baba m1 tercih ederlerdi, aya kta duramad1g1 ve dii�memek ic;in
hastanm yatagma tutunmak zorunda oldugu za man bile.
Hastalan, babam1 gordiikleri zaman, arhk olmek isteme­
diklerini soylerlerd i.

27
 Babam Latince Konu�uyor

Bahamm evde olmad1g1 zamanlar, annem kap1y1 a\hgmda, mi.i�­

teriler s1k s1k tavsiyeler isterdi. Zor �eyler olmad1g1 zaman, annem
onlan hilgilendirirdi, acayip �eyler oldugunda hize anlahrdi.
Bir seferinde, hayan mi.i�terinin hiri gelmi� ve hahamm ko­
cas1 i\in yazd1g1 si.ili.ikleri, ki.i\i.ik yuvarlak par\alar halinde ke­
sip, yag ve maydonozla heraher pi�irmesine ragmen kocasmm
hunlan yemek istemed igini soylemi�ti.
Bir ha�ka sefer, annem kap1y1 yine hir hayan mi.i�teriye a\­
m1�h, kadm pek mem nun gori.inmi.iyordu .
Bahama \Ok k1zm1�h, \i.inki.i onun kocasmm "\ok ince hir
erkek k1c;1"• oldugunu soylemi�. Bayan mi.i�teri hunun dogru ol­
mad1gm1 anlatmaya \ah�1yordu .
Annem pek iyi anlam1yor ama hayan mi.i�teriyi yah�hrma­
ya \ah�1yor, ona anlamakta zorluk \ektigini, hoylesi �eyleri soy­
lemenin haha mm tarz1 olmad1g1m soyli.iyordu. Aym zamanda,
annemin gi.ilesi geliyordu.
Baham, kocasmm "delirium tremens"i oldugunu soylemi�.
Soyledikleri Latinceydi, titremeli say1klama anlamma gelen ve al­
koliklerde gori.ilen, hir \e�it delilik olan \Ok agir hir hastahkhr.
Bayan mi.i�teriyi a nlam1�hm. Eminim annem de, kocasmm
\Ok ince hir erkek kl\l olmas1m istemezdi.

"�ok ince bir erkek ku;1"mn Frans1zcadaki kar�1hgmm siiyleni�i "deryerdom­

tromens"tir (derrier d'homme trop mince); bu, "delirium tremens"in siiyleni�i olan
"deliriyomtremens"e <;ok yakmd1r. Kadmm yanh� anlamasmm sebebi budur.
«;.n.)

28
 Babam ve Sigaralar

Baham filtresiz, mavi kutu lu Gauloises siga rasmdan i<;erd i . An­

nem bize, gece yatagmda bile i<;tigini ve i<;erken s1k s1k <;ar�aflar­
da delikler a<;hgm1 soylerd i.
Parmaklan sanyd1, cigerleri ta�komiirii gibi sert olmahyd1.
Bogaz1 �omine gibi kapkara olmahyd1, kurumunu temizlemek
gerekiyordu. Bu nedenle de her sabah, sert ve uzun uzun oksii­
riirdii. Belki de ate�ini sondiirmek i<;in i<;ki i<;erd i.
Bir giin babam1 bir delilik krizi gibi bir �eyin tuttugunu ha­
hrhyorum. Bir siirii sigaray1 ortasmda bir pu royla birlikte agz1-
na doldurdu. Kafas1 sa nki bir karahind iba <;i<;egi gibiydi. Bu hal­
de evin i<;inde dola�h ama kimsenin cam giilmek istemiyordu.
Durum cidd iydi, ne yaphgm1 bilmiyordu.
Baham, sigara i<;en mii�terilerine, bu ah�kanhktan vazge<;­
melerini, sigaranm kendi saghklan i<;i n zararh oldugunu soyler­
di. Bu soyled i kleri onlan giildiiriirdii, babam1 da.
Annem in mobilyalarmm iizeri nde hala sigara yamklan var,
bunlar babamm hahralan.

29
 Babam ve Bombalar

1944 y1lmdayd1k, sava� bitmemi�ti. Geceleri hala alarm verilirdi,

sirenleri duydugumuzda s1gmaga inmemiz gerekiyordu.
S1gmaklarm hepsi birbi riyle baglanh hyd1 ve gecelik ya da
pijamalarmm iizerinde ma ntolar ve ba�larmda <;ar�afla nyla,
hala uyku sersemi olan kom�ulanm1z1 bulurdu k.
Hikayeler anlahhrd1 ve biiyiikannem, Kii<;iik isa'nm evin
iistiine bombalar dii�iirmemesi i<;in tespih duas1m yiiksek sesle
okurdu.
Kii<;iik isa onu dinledi. Evin iistiine hi<; bomba dii�med i . Bu
babam i<;in iyi bir �eyd i, <;iinkii o hep odasmda kahrd1. Kaptan
dedigin gemiyi en son terk etmesi gereken ki�idir, derdi .
Baba m s1gmaga inmezd i, <;iinkii korkmuyordu. Baba m hi<;bir
�eyden korkmazd1. Bombalan umursa mazd1, olmeyi de umursa­
mazd1.
Tann'nm "Ayaga kalkm oliiler!" diyecegi, olii lerin dirilecegi
giin bile ayaga kalkacagm1 sanm1yorum.

30
 Babam ve Bisikleti

Babamm vizitelerini bisikletle yaphg1 bir donem oldu. Sava� za­

mamyd1, araba i<;in lastik ve benzin bu lmak zordu. Babam bisik­
letiyle gider, fakat her zaman bisikletle geri donmezdi.
Bir keresinde, k1�m, gece vakti eve yayan dondi.igi.ini.i hahr­
hyorum. Smls1 klamd1. Ertesi giin, bir bahk\I, babamm bisikle­
tini gordi.igi.ini.i soylemek i<;in eve geld i. Bisiklet bir nehirdeyd i,
Gy admda kii<;iik bir nehirde.
Muhtemelen <;ok yorgun olan babam, kopri.iden onceki vira­
j1 alamay1p bisi kletiyle birlikte nehre u<;mu�tu. Karanhk oldugu
i<;i n bisikleti bu lamam1�, boylece yayan donmi.i�ti.i. Be� kilomet­
re kadar yo! katetmi�ti. Smls1klamd1 ve o gece hava buz gibiydi.
Arna nezle bile olmad1.
Gii<;liiydi.i benim babam, herkes onun yi.iz y1l ya�amak i<;in
yarahld1gm1 soylerdi.

31
 Babam ve Erimi� Yag

Sava� s1rasmda babam s1k s1k eve bisikletinin bagajmda yiyecek

�eyler getirirdi.
Babamm bin;ok c;iftc;i mi.i�terisi vard1. Boyle olunca da ken­
d i sine tavuk, yumurta, yag verirlerdi ve babam hepsini eve ge­
tirmekten gurur duya rd 1.
Bir keresinde, baba mm, bisikletinin bagajmda bir aya kkab1
kutusuyla eve dondi.igiini.i hahrhyorum. Kutuyu getirip, yemek
odasmdaki masanm i.istiine koydu, sonra da ac;t1. ic;i, kremah ki.i­
lahlarla doluydu.
En az yirmi ki.ilah va rd 1. Evde be� ki�i oldugumuz ic;in her
birimize dorder ki.ilah di.i�iiyordu.
Bir ba�ka seferindeyse, babama yanm kilo yag vermi�ler, o
da bisikletinin bagajmm iistiine koymu�. 0 zamanlar, yanm kilo
yag, bir kiilc;e altmd an daha k1ymetliydi. Ogleden sonrayd1, c;ok
s1cakh. Ak�amleyin, yag tamam1yla erimi� ve bisikletinin zinci­
rinin iisti.ine akm1�h. Babamm bisikleti hic;bir zaman bu kadar
iyi yagla nmam1�h.
Ak�am yemeklerinde, ekmek dilimlerinin i.istiine yag si.irer­
ken, bisiklet akhm1za gelird i.

32
 Babam ve Otomatik Tabancasz

Babamm otomatik tabancas1 va rd1, <;iinkii o bir direni�<;iyd i . Ge­

celeyin arkada�lanyla birl ikte gider, otomatik tabancas1m da ya­
nmda gotiiriirdii. Biz, izciler gibi iz siirmeye g ider samrd1k.
Babamm otomatik tabancas1 salondaki d ivanm a ltmda sak­
hyd1. Babamm bir otomatik tabancas1 olmasm1 pek istemezdik,
<;iinkii bazen kafasmda tuhaf fikirler olu�urdu.
Bir<;ok kez, annemi oldiirecegini soylerdi. Biz bunu �akasma
soyledigini sa mrd1k ama h i\ de �aka yapar g ibi bir hali yoktu.
Biiyiikannem k1z1 i<;in, biz de annem i<;in korkard1k.
Bir giinii hahrhyorum, per�embeydi, evdeydik. Babam, bii­
yiikanneme, annemi beklemeleri i<;in sokaga adamlanm yerle�­
tirdigini soyledi . Giin i<;erisi nde, biiyii kanneme tabutu haz1rla­
y1p haz1rlamad1gm1 sormak i<;in geri geld i. Biiyiikannem sa<;ma­
la may1 b1ra kmasm1 soyledi. Konu�ulanlan duyuyor ama fazla
giilemiyorduk, <;iinkii sa<;ma lay1p sa<;malamad1gmdan emin
degildik.
Annem biiroda n dondii, babamsa <;ok ge<; va kitte, olduk<;a
yorgun bir halde geldi . Hi<;bir �ey olmad1.
Babam o giin annemi oldiirecegini unutmu� olmahyd1.

33
 Babam ve Marsilya Sabunu

Sava� zamam bir gi.in baba m bir kafede karaborsadan gen;ek bir
Ma rsilya sabunu alm1�tI. Anneme getirmeden once iyi y1kay1p
y1kamad1gm1 gormek ii;in denemi�ti. Sonra da arkada�larma de­
nettirmi�ti. Kafede herkes elini y1kam1�h.
Babam, yeni gelen her mi.i�teriye bir y1kama gosterisi yap1-
yor, sonra ona da sabunu denettirip birlikte sabu nun �erefine bir
kadeh ii;iyorlard1.
Gi.ini.in sonu nda, bistrodaki herkes kirliydi, ama hepsinin el­
leri temizdi. Ak�am, babam eve dondi.igi.inde olduki;a yorgundu.
Anneme getirdigi bi.iyi.ik sabun ise madeni bir paradan bile daha
ki.ii;i.ikti.i.

34
 Annemin Davetleri

Annemin, gittigi davetlere kar�1hk olarak bazen davet vermesi

gerekirdi; bunun i<;in geceler diizenlerd i. Samyoru m pek sever­
di bu geceleri, ama babamm gelip de her �eyi mahvetmesinden
korkard1.
Hahrhyorum, bir keresinde, gezici jandarma birligi a lbay1
ve subaylanm e�leriyle birlikte d avet etmi�ti.
Baham erken dondii, eve ad 1mm1 athgmda olduk<;a yorgun­
du ve ayakta durmakta zorlamyordu. Annem, babam1 mutfaga
soktu, daha sonra kendisiyle ilgilenen bir kuzini de oradayd1.
Davetl iler geldiginde pijamalanm1zla merdivenlerin ba�m­
dayd1k. Onlarm salona giri�lerini izled ik. Dii� kmkhgma ugra­
d1g1m1z1 hahrhyorum; albay, iiniformah bile degildi.
Annem davetl ilere yalan soylemek zoru nda kald 1 . Onlara,
babamm donmed igini, \Ok i�i oldugunu soyled i. i<;ecek ikram
etti ve mutfaga geri dondii. Baha m, masanm iistiinde uyuklu­
yordu. Zor bir raunttan <;1km1� boksorler gibi, sanki kafasma
agir bir darbe yemi�ti. Onu ay1ltmaya <;ah�1yordu k; kuzini ba­
�ma buz koyuyor, annemse aci ka hve i<;iriyor; sonra da davet­
li lere giiliiciikler dagitmak ve baba mm neredeyse donecegini
soylemek i<;in salona gid iyor ve tekrar babamla ilgilenmek i<;in
mutfaga doniiyordu.
Sonunda baba m 1 ayaga kald1rmay1 ba�ardilar ve annem
onu kolundan s1k1ca tutarak salona gotiirdii. Daha sonra, annem
bize, babamm diizgiin durdugunu, sadece biraz uyuk luyormu�
gibi bir hali oldugunu soyled i.

35
 Annem kazanm1�h. Davetliler hi<;bir �eyin farkma va rma­
m1�h. Anneme, bu kadar \Ok hastas1 olmasmdan dolay1 babam1
yorgu n gormelerine �a�1rmad1kla n m soylediler!
Annem, onlara bunun nedeninin hastalarmm <;oklugu ol­
mad1gm1 soylemek istiyordu . . .
Nedeni Byrrh' lard 1:

Byrrh, k1rm1Z1 �arapla hazirlanan bir ap eritif markas1d1r. (c;.n.)

36
 Babam ve Albaym Kans1

Babam, gezici jandarma birliginin doktoruydu. Dolay1s1yla, an­

nemle birlikte subaylarm balolarma davet ed ilirdi.
Babam balolara gitmeyi pek severd i, c;i.inki.i gi.ilmeyi severd i
ve oralarda hep ic;ecek bir �eyler olurdu. Annem de pek severd i,
c;i.inki.i c;ok s1k d1�an c;1kmazd1. Arna babamm sac;ma sapan bir i�
yapmasmdan her zaman korkard1.
Subaylar eglenmeyi severlerd i ama her zaman babamm eg­
lendigi gibi degil. Gi.inlerden bir gi.in, bir davette, babam ufak
bir kadeh ic;tikten sonra, onlara ta�ra agz1yla bir �ark1 soyled i.
Ta�ra agzm1 anlamayanlar ic;in, �ark1y1, a lbaym kans1yla birlikte
canland1rd1. $ark m m sozleri �oyleyd i: "C:: o gi.i ver, galk1 ver, gar­
mm benimkine si.irti.i ver, Gier"
0 gi.inden sonra, annem ve babam ic;in subay gecesi bir daha
olmad1.

37
 Doktor Jekyll

Babam kimi zaman annemle birlikte sinemaya giderd i ama \Ok

s1k degil. Bir giin, Li lle'de sinemaya gittiklerini ve annemin er­
tesi giin, bize filmi anlathg1m hahrhyorum. Filmin ad1 Doktor
Jekyll ve Mister Hyde 'd1.
�ok iyi ve bilgili bir doktorun hikayesiyd i. Giindiiz vakti
\ah�ir, fakat ak�am donii�iime ugrardi. Bir canavar gibi olur ve
gece boyunca insanlara saldmrd1.
Filmi hi\ seyretmed im. Annem \ocuklara gore bir fil m ol­
mad1g1m, bizi korkutacagm1 soylerd i. Fakat o kadar giizel anlat­
m1�h ki, filmi izled igimi samrd1m. Bazen de, geceleyin, Doktor
Jekyl l'i dii�iindiigiimde korkard1m.
Acaba annem, bunun biraz babamm hikayesine benzed i­
ginin farkma va rm1� m 1yd1? Ben bunu hemen dii�ii n mii�tiim.
Babam giindiiz Doktor Jekyll gibi iyi bir doktordu, ama ak�am,
Mister Hyde g ibi kotii olurdu, tek fark1 i nsanlara sa ldirmazdi.
Fakat baba m korkuturdu, arhk eskisi gibi degildi. i\inde iki ayn
ki�i va rdi.
Babamm filmdeki gibi olmasm 1 \Ok isterd im. �iinkii en so­
nunda, Mister Hyde iyi bir insan oluyordu.

38
 Sinema Makinisti Babam

Evde her zaman sinemam1z oldu . Ba�la ng1c;ta sabit goriintiilerdi:

Tilki ve Yedi Oglak'1 hahrhyoru m. Sonra 9,5 mm'lik projektOrii­
miiz oldu ve goriintiiler oyna maya ba�ladi.
Pazar giinleri, sessiz filmier kiralard1k. Makinist babam
olurdu. Alete bobi nleri yerle�tirirken onu rahats1z etmemek ge­
rekird i.
Birc;ok film izled ik. Harry Baur'u n oynad1g1 Taras Bulba'y1,
Pierre Blanchard'm oynad1g1 imparatorlugun Albay1'm, Pontcarral'1
hahrhyoru m. Bu nlar aglatan, ciddi filmlerd i.
Karde�lerimle beraber tercih ettiklerimiz komik filmlerdi:
Laurel ve Hardy, Harold Loyd, Oscar Amca . . Fakat s1k s1k anzalar
.

olurdu ve oyle olunca da giilmeyi bir kenara b1rakmak gerekirdi.

Bazen, perdede yanan filmi goriirdiik. Bir keresinde, hahrh­
yorum, c;ok komik bir filmden sonra, 1�1klan yakhg1m1z zaman,
projektOriin dibinde koca bir film y1gm1 gordiik. Biitiin film bii­
yiik bir y1lan gibi yere serilmi� ve tekrar makaraya sanlmam1�h.
Baba mm suratm 1 goriince, kahkahalarla g ii l memem izin
bizim ic;in daha iyi olacagm1 anlam1�hk, kom ik film gerc;ekten
bitmi�ti . . .

39
 Babamz Kaybettik

Bir gun babam ortadan kayboldu. A nnem evden <;1kmad1g ma

emind i ama onu bir tiirlii bulam1yorduk.
Her yeri arad1k, evi didik d id i k etti k, biitiin odalan ince­
led ik, yata klann altma bakhk, kii<;ii k biiyiik dolaplarm hepsini
a<;hk, babamdan eser yoktu.
i<;im izden birinin aklma <;ah;;ma odasma bir daha bakmak
geld i. Babamm <;ah;;ma odasmda bir piya no vard1, oda nm bir ko­
;;esinde duruyordu. Piyanonun arkasmdaysa, uzanm1;; halde, a g­
zmda sigara s1yla babam vard1, bir de acayip giiliimsemesi. Sanki
"Nasil da kand1rd1m sizi" der gibi bir hali va rd1.
Babam saklamba\ oynamay1 pek severd i.

40
 Babam ve Futbol

Baha m futbolu pek severd i, ozellikle de radyodan dinlemeyi.

Pazar giinleri bas bas bagiran radyonun oniinde uyurdu . Lille
ve Lens tak1mlarmm futbolcularmm isimlerini biliyordu m. Hal­
buki hahrlan mas1 zor isimlerd i bunlar, <;iinkii aralarmda bir<;ok
Polonyah vard 1.
Sommerlynck'in Baratte'a pas athgm1, onun da topu Tem­
povski 'ye verd igini, Ruminski'nin topu ahp uzakla�hrmasm1,
Marek'in topu Stani s'e, onun da Levandowski'ye verdigini ha­
hrhyorum. Ya da tam tersiydi.
Bazen radyoyu k1smaya giderd ik <;iinkii <;ah�a mazd 1k.
Bunun ii zerine babam uyamr ve <;ok sinirlenird i. Onun ma­
\Im dinlemesine izin vermed igimizi soylerd i.
Sesi a<;ar ve yeniden uyu rdu.

41
 Babamzn Bir $akasz

Bir ak�am, yemekten sonra, kap1 i;al md1. Baham heniiz donme­
m i�ti. Annem kap1y1 ai;mak ii;in kalkt1. Kapmm ai;Ild1gm1 ve an­
nemin <;:1ghgm1 duyduk.
Koridora dogru ko�tuk. A<;:1k kapmm oniinde, kaldmmm
iistiinde, karanhkta duran bir C:: i nli giiliimsiiyordu. Elini yiiziine
koydu ve yiiziindekini i;1kard1. Bu hahamd1, hir maske tak m1�­
h . Komik hir maske deg i ld i, korkutucuydu. Annem, gece vakti,
C:: i nlinin g ii lii mseyi�ini goriince korkmu�, <;:1ghk atm1�h.
Baham anlamam1�h. Giizel hir �aka yaphgm1 dii�ii niiyordu.
C:: o k sinirlenen annemin maskeyi ahp yirthgm1, sonra da
ate�e athgm1 hahrhyorum. Belki de ho�una korkmu� olmaktan
dolay1 iiziilmii�tii.
Maskenin i<;:inde, kulaklara tutturmak ii;in lastikler vard1.
Annemin lastikleri de ate�e atmasmdan dolay1 iiziilmii�tiim, on­
lan hir motor yaparken kullanahilirdim.
Baham yatmaya gitti, matrak hir kans1 olmad1gm1 dii�ii nii­
yor olmahyd1.

42
 Baham Odun Yzgznznzn iistiinde

Bir gece avluda sesler duyduk, sonra da bag1ran birini. Annem

kal kh, cam1 a<;h ve ba h<;eye ba kh. Baba md 1 orada ki.
Yatag1 <;ok s1cak geldigi i<;in d1�anda uyumaya karar ver­
mi�ti. Avluda, odun y1gmmm iistiine uzanm1� ve uyumu�tu.
Arna, gece ya ns1 uyanm1�, k1m1ldaymca dizili odunlar yu­
varlamp iistiine dii�mii�, boyle olunca da sinirlenmi� ve Kaptan
Haddock gibi, fakat ondan daha ag1r kii fii r leri s1ralay1vermi�ti.
Biitiin evi ayaga kaldirm1�h. Odunlara klZlyordu. Bir<;ok kez
de "Lanet olsun" demi�ti. Bizim soylememiz yasak olan biitiin
kii fii r leri soyliiyordu. Biiyiikannem, babamm cehenneme g it­
memesi i<;in, bize dua etmemizi soylemi�ti. Baba mm kiifii rlerini
duymamam1z i<;in bizimle yiiksek sesle konu�uyordu a ma biz
yine de duyuyorduk. <;iinkii babam <;ok bagmyordu.
Bir ara, samnm biiyiikanneme, "Kapa <;eneni" dedi.

43
 Babam ve Biiyiikannem

Benim haham, hiiyiikanneme kar�1 her zaman sayg1h davran­

mazd1, hatta yorgun oldugunda onu "ya�h softa" diye <;agmr ve
s1k s1k camdan atmak isterd i . Bizi giildiiriiyordu ama hunu hell i
etmemek gerekird i .
Baham, "Gidin piskoposluk iiyeleriyle yatm" d a derd i. Bi z ne
demek oldugunu hilmezdik, ama hiiyiikannem hiliyor olmahyd1
ki, ha<; i�areti yapar, istavroz <;tkanr, hahama hunu soyled igi i<;in
cehen neme gidecegini soylerdi . Baham, daha iyi der, cehennem­
de cennetten d aha <;ok eglenecegini soylerdi.
Koyu hir Katolik olan hiiyiikannem, <;ok dua eder ve haha­
mm artik i<;memesi i<;in ayinler yaptmrd1. Bir giin haha m hunu
ogrend i. Bunun iizerine, paray1 papaza verecegine kendisine
vermesini, ayini de hizzat kendisinin yapacag1m soyled i.
Ayin �arab1m dii�ii niiyor olmahyd1.

44
 Babam ve Tespihi

Babam Katolikti, hem de koyu Katolik. Kiii;iik bir papaz oku­

lunda papazlar tarafmdan egitilmi�ti. Hatta bir ara neredeyse
papaz olacakm1�. Arna olmad1. Yiice Tann ii;in daha m1 iyi bil­
miyorum ama, doktor olmas1 hastalan ii;in iyiydi.
izciymi� babam. $ef izci. Biiyii k �apkah iiniformas1yla gor­
diigiimiiz fotografla n var. Zamanmda, cebinde siirekli bir "on­
luk tespih" ta�IrmI�. Etrafmda on tane di� ve bir hai; olan demir
bir halkaym1�. Tespih yerine kullamhrm1�. izciler ii;in, bir spor
�apkas1 gibi, daha hafif ve daha az yer kaplarm1�.
Biz, yavru kurtlarm da tespihi vard1. Acil bir duru mda, yani
biiyiik bir giinaha girmek iizereyken ve irademizin buna yenik
dii�eceginden korktugumuzda, herhangi bir yerde dua etmemi­
ze imkan verirdi. Babam, biiyiiyiip doktor olunca da, cebinde
her zaman tespihini ta�1m1�. Kahveye benzeyen siyah ta neleri
olan eski bir tespihti. Anneme, giinaha girmemek ii;in oldugu nu
soylerdi. Baba m rahathkla giinah i�leyebilecek biriydi. <:;iinkii
kuzeyde biri;ok kafe va rd1.
Babam, anneme, bir bistronun oniinden gei;tigi zaman, tes­
pihi i;ok s1k1 tuttugunu soylerd i. Fakat yine de bist roya girerdi.
Babammki iyi bir tespih degildi herhalde.

45
 Kudas Ayini

Karde�im Yves-Marie ve ben, ayini birlikte yaphk. Babam ayine

bile gelmedi. Yine de giizel bir gun olmu�tu.
Yeni elbiselerimiz, saatimiz, biiyiik bir mumumuz vardi.
Va ftiz andmm yi nelenmesi olan "$eytana, tahriklerine ve yap­
hklarma s1rt doniiyorum ... "u ezbere okuduk.
Solido olaymdan beri isa'ya tamamen g iiven duymuyor­
dum . Arna cehenneme gitmekten korktugum i\in, gerekeni ya­
p1yordum. $eytam inkar ettim.
Ayin yemegi \Ok lezzetliydi. Hayahmda ilk defa ananas ye­
digimi hahrhyorum. Sonra da kuzinimin i\tigi Week-End sigara­
smdan bir nefes \ektim.
Baba m yemegin sonunda biraz garip ve soguk, kafas1 dalgm
ha lde �oyle bir goriindii. Sanki And Daglan'm a�m1� Jean Mer­
moz g ibiydi. Bizimle ilgilenmed i.
Baba m da kii\iikken �eytana ve tahriklerine sirt donmii�tii,
ama sanmm �eytan babama hi\ sirtm1 donmemi�ti.

46
 Babam Lourdes'da

Baham sedyeci olara k ara sua Lourdes'a gider, hastalara e�lik

ederd i . Acil durumlarda bi r doktor, Meryem Ana'dan daha gu­
venilirdir.
Babam, Lourdes'daki gen;ek mucizenin, hastalarm havuzda
ba�ka hastahklar kapmamas1 oldugunu soylerdi. <;unkii havuz­
da, ic;inde y1kanan biitiin hastalann mikroplan vard1.
Lourdes'da baba mm ca m s1kilm1yordu.
Giindiiz hastalarla ayin alaylan olu �turur, magarada dualar
eder, ilahiler soylerd i.
Ak�am arkada�lanyla bulu�ur, birlikte ilahi yerine �arkilar
soyler, Lou rdes suyu yerine de ic;ki ic;erlerdi.
Baha m ic;in Lourdes'da hir mucize olmad1, ic;kiyi hic;bir za­
man buakmad1.

47
 Babam ve Papaz

Babamm ic;kiyi b1ra kmas1 ic;in her �ey denendi; dualar, dokuz
giinli.ik ibadetler, ayinler. . . Hatta papazm biri bile bu konuda
c;aba sarf etti.
C:: ok sempati k, gem; bir papaz yard1mc1s1yd1. Adi Peder Le­
sage idi. Vizitelerinde baba ma e�lik eder, arabada baba mm vizi­
tesin i bitirmesini beklerken dua kitabm1 okur ve ak�am babam1
eve getirirdi.
Babam, ba�larda peder yi.izi.inden kafeye gitmeye cesaret
edemiyordu. En azmdan, daha seyrek gitti.
Peder ve babam iyi arkada� olmu�la rd1. Babam pederi gi.il­
diiri.irdi.i, onu "koca ka rga" diye c;agmrd1.
Sonra, pederi kafeye ah�hrmak isted i . Peder once dirend i.
Ardmdan da, babamm ya nmda kalmasmm daha iyi olacagm1
dii�i.indi.i ve kabul etti . Babam Byrrh ic;erken, peder limonata
ic;erdi.
Bir gi.in, peder gitti. Limonatadan b1km1� olmahyd 1.
Babam, deva m etti. Byrrh' lardan b1kmam1� olmahyd 1.

48
 Babam ve Rahibeler

Arras'ta, sofular arasmda ya�ard1k. Sokag1m1zda iki rahibe oku­

lu vard1; biri evin yamndaki, siyah giyinen, Tann'mn Rahibele­
ri, d igeri sokagm sonunda, beyaz giyinen ve \Ok iyi olan Kutsal
Ru h Rahibeleri.
Babam, sokag1m1zdaki biitiin ra hibelerin doktoruydu.
Ra hibeler arada sirada biiyiikannemi gormek i\in eve gelir­
lerd i. Geld ikleri zaman, biiyiikannemin, rahibeler ki.i\i.i k bronz
Manneken-Pis'in pipisini gormesinler d iye onu duvara dogru
\evirdigini hahrhyoru m.
Babam bize ra hibeler hakkmda, ozel likle de Tann'nm Rahi­
beleri ha kkmda hi kayeler anlahrdi. Biz hepsinin azize oldukla­
n m samr, hi\ giinah i�lemed iklerini dii�iiniirdii k. Bu dogru de­
gild i, babam rahibelerin bazen kend i arala nnda kotii olabildik­
lerini, ozelli kle de ya�hlann, kilisede papazm yanmda olmak
i\in birbirlerini \imdiklediklerini anlahrd i. Papaza ve elbette
babama a�1k olduklanm samyorum.
Annem k1skanmazd1, babama katla nmak i\in biiyiik bir
azize, hatta neredeyse bir melek olmak gerektigini biliyordu.

49
 Babam Bay $ampanya

Babam bazen radyodaki gibi bir yan�ma diizenlerdi. "Bay $am­

pa nya" oynard 1k.
Bizi mutfa k masasmm etrafma yerle�tirir, kendisi de kar�1-
m1za oturur ve oniimiize bozuk pa ralarm tura k1sm1m koyard1.
Sonra bize sorular, her tiirden soru lar sorard1; tarih, cogra fya,
spor vb. hpk1 radyo oyunlarmdaki gibi.
Karde�im Yves-Marie her zaman kazamrd1. En akilh oydu,
onemli olanm en h1zh �ekilde ve tereddiit etmeden cevap veril­
mesi gerektigini anlam1�h.
Bu bir siirat yan�1yd1.
Herhangi bir cevap verebilirdik, onemli degildi, <;iinkii ba­
bam arhk cevaplan bilmiyordu.
Bir keresinde babamm Marignan Sava�1'mn tarihini sordu­
gunu, Yves-Marie'nin dalgasma, bir Peugeot modeli gibi "203"
cevabm1 verd igini, babam m da aferin ded igini hahrhyorum. Ben
biraz dii�iindiikten sonra 1515 oldugunu hahrla m1�hm ve "1515"
dedim.
Babam yine de paralan Yves-Marie'ye vermi�ti. Adil degildi,
<;iinkii Marignan Sava�1 203'te degil 1515'te olmu�tu, tarih kita­
b1mdan kontrol etmi�tim.
itiraz etmi�tim ve babam bana "Sen h i<;bir zaman mem nun
degilsin" demi�ti
Oyle ya da boyle, Yves-Marie baba mm bir tanesiyd i .

50
 Babam ve Kutsal Kitap

Baham "hayir" demesini hi<; bilmezd i. Bardagm1 dolduran bii­

tiin bistro patronlan ve kendisini ziyaret eden biitiin satl� tem­
silcileri i<;in iyiyd i.
Annem pazarlamac1lan pek sevmezd i, <;iinkii babamm evet
dedigi zaman senetleri kend isinin odemek zorunda kalacagm1
bilirdi. Baham hi<; dii�iinmeden sipa ri� verird i, ozellikle de ge­
reksiz �eyleri.
Babamm evi n merdivenlerinin tiim basamaklanm do�emek
i<;in elli metre hah almak istedigini hatirhyorum. Sonra annem,
sipari�i iptal ettirmekte <;ok gii<;liik <;ekmi�ti, <;iinkii baba m soz­
le�meyi imzalam1�tl.
Her zaman ba�anh olamazd1 annem. Bir giin babam, liiks
bask1s1 ve <;ok orijinal resimleri olan <;ok giizel, birka<; ci ltlik Kut­
sal Kitap sipa ri� etmi�ti. Annem birka<; ay boyunca yiiklii senet­
ler odemek zorunda kalm1�tI.
Bize, Kutsal Kitap'm cildinin domuz derisi oldugunu soy­
lem i�lerd i. Ku �kusuz o pa rayla a nnem pi rzola al may1 tercih
ederd i.

51
 Babam ve Jandarmalar

Bahamm <;ok arkada�1 vard1. Jandarmalarm doktoru oldugun­

dan jandarma arkada�lan da vardi.
Hahrhyorum, hir keresinde, hahamla hirlikte arahadayd1m;
onde, hahamm yanmda otu ruyordum. Ters yola girdi, end i�elen­
d i m ama ona soylemeye cesaret edemed im. Ostelik h1zh gidi­
yordu.
Yiiz metre kadar ileride jandarmalar yolu kapatm1�h. 0
anda ger<;ekten korktum. Baham du rdu ve janda rma lar pek de
ho� olmayan hir edayla arahaya yakla�hlar. Bahamm korkuyor­
mu� gihi hir hali yoktu, oylece hekliyordu.
Az sonra jandarmalar yamm1za gelince haham onlara k1zdi.
Jandarmalara, hir doktorun i�ini yapmasm1 engelleyemezsiniz,
dedi.
Jandarmalar haham1 tamymca giiliip oziir diledi ler, sonra
da hiraz sohhet ettiler. Baha m gitmeye karar verince, yeniden
yanh� yoldan deva m edehilmesi i<;i n, dogru yoldan giden araha­
lan durdurdular.
Samnm haha m her zaman yasa k ola n �eyleri yapmay1 sevi­
yordu.

52
 Baham ve Polis

Babam bazen sinirli ya da ofkeli olur, ardmdan polisi arard1.

Ja ndarmalar her zaman gelir ve kend ilerine sa<;ma sapan �eyler
soyleyen babam l sakinle�tirmeye <;ah�irlard1.
Bir giin babam, biiyiikannemi n kend isine tecaviiz etmek
isted igini soyled i. Ne anlama geld igini bilmiyordum ama ciddi
bir �ey olmahyd1. 0 kelimeyi bir gazetede gormii�tiim, sanmm
bir kad m1 oldiirmek anlamma geliyordu, hatta daha kotiisii.
Sanmm ja ndarmalar ona inanmam1�h. Babama, gelip din­
lenmesini soylediler; giilmek isted iklerini a<;1k<;a goriiyordum,
ama <;ok ofkelenen biiyiikannem in yanmda buna cesaret ede­
m iyorlard1.
Biiyiikannem, baba m1 genellikle yorgun oldugunda affedi­
yordu ama bu kez onu bag1�lamak isteyecegi n i sanm1yordum.
Biiyiik ihtimalle babam1 affetmi�ti. Zaten buna da mecbur­
du. Bizim babam1z duasm1 her giin okuturdu bize. Bu duada
"bize hakaret edenleri bag1�lad1g1m1z gibi, siz de bizi affedin"
derd ik.
Biiyiikanneme, babamm bunu �aka olsun diye yaphgm1
soyled i annem. Biiyiikannem ise ba�ka tii rlii �akalarm d a oldu­
gu cevabm1 verd i.
Biiyiikannemin nelere giildiigiinii bilmiyorduk, pek s1k
gii lmezdi.

53
 Babam ve Bisikletim

Baha m bana bir bisiklet sozii vermi�ti. Uzun zamandu bunun

hayalini kuruyordum.
Bir giin, bir arkada�mm yerine gotiirdii beni. Adi Tranc­
hant'd1. Aym zamanda bisiklet yan�\ISI olan bir tiiccard1 kend isi.
Orada, ilk bisikletimi gordiim.
ikinci el, biiyiik bir bisikletti; maviye boya nm1�, mu hteme­
len krom olan yerleri meta lik boyayla boyanm1� ve taz1 agzma
benzeyen yan� selesi yerine, altmda bi.iyiik yaylar bulunan ve
inek kafasma benzeyen biiyiik bir selesi vard1.
Baham, ho�uma gidip gitmedigini sordu. Evet demek zorun­
da kalm1�hm.
U<; ay sonra, bisiklet ortadan ikiye aynld1. Govdesine kay­
nak yap1lm1� oldugunu fark ettik, ama kotii yap1lm1� bir kaynak.
Koca bisikletin govdesi bile saglam degildi.
ilk giizel bisikletim i daha sonra ald1m. Ortaokul d iplomam1
almam dolay1s1yla annem hed iye etmi�ti. Ger<;ek bir yan� bisik­
letiyd i. Baham, ben imle bisikleti almaya gelmi�, odeme i<;in de
annem babama bir <;ek vermi�ti. Baham, ince yan� lastigi a l ma­
m1 istememi�, kal m lastik takhrm1�h. Boylesinin daha emniyetli
olacagm1 soyled i. Ozi.ilmi.i�ti.im, ben yan�<;I larmki gibi ince las­
tikleri tercih ederdim.
Arna aym zamanda, babamm, ba�1ma bir kaza gelmesinden
korktugu i<;in de memnundum.

54
 Babam ve Bisiklet Yarz��zlarz

Baham, bisiklet yan�\Ilarmm doktoruydu. Bizi yan�lara gotii­

riirdii.
Bir giin, y1ld1zlarm eleme yan�larmda, babamm sayesinde,
�ampiyonlarm elini s1khk. isimleri hala hahrhyorum: Apo Laza­
rides, Raphael Geminiani, Jean Robie, Brambilla . . . Bizim i\in im­
zah fotograflar ald1. Karde�im Yves-Marie, Rene Vietko'nunkini
ald1, ben de Guy Lapebie'ninkini.
Yan�\Ilarm baldirlanm hahrhyorum. Sirf kas olan bald irlan
kocamand1 ve bronzla�m1�lard1. Tavuk butlan gibi bembeyaz ve
zay1f olan baldirlanm1 goriince utand1m. Golf pantolonlarmdan
almak i\in annemin ba�1m o kadar agntmamm sebebi de buydu.
Bir ba�ka sefer, Fransa Milli Tak1m1 yan�\ISI Cesar Marce­
lak, babama muayene olmak i\in eve ugram1�h. Bisikletle gel­
mi�ti. Bir tiiy kadar hafif ve parlak bisikletini evin oniine b1rak­
m1�h. 0 giin \antasm1 unutmu�, biz de a\IP ba km1�hk, i\inde bir
muz vard1.
Karde�lerimle birlikte, bisiklet yan�\ISI olmay1 dii�lerd ik.
Annemden bize muz almasm1 istedik. Fransa $ampiyonas1'nm
oldugu giin, yan�1 radyodan dinled ik. Cesar Marcelak kazan­
m1�h. Hahrhyoru m, babam aglam1�h.
Duygusald 1 benim babam.

55
 Babam ve jdam MahkCtmlarz

Babarnm bir siirii arkada�1 vardi. Hapishanenin doktoru oldu­

gundan idarn rnahkurnu arkada�lan bile vard1.
Her infazda g iyotin kullamhr ve babarnm da orada bulun­
rnas1 gerekirdi. Neden orada bulunrnas1 gerektigini hii;bir zarnan
tarn olarak anlarnad 1rn. Bir doktor i;agnld1g1 zarnan, insanlar ol­
rnesin diyed ir, onlarm olrnesini seyretsi n d iye degil.
infazm ardmdan, babarnm oliirn belgesini yazrnas1 gerekir­
di. Ba�1 kesik rnahkurnu n geri;ekten oldiigiinil kayda gei;irrne­
liyd i. Bir giin babarn, bir idarn rnahkurnundan ba�1 kesildikten
sonra kendisine goz k1rprnasm1 isterni�. Rivayete gore rnahkurn
baba rna goz k1rprn1�. Dogru olup olrnad1gm1 bilrniyoruz, babarn
�aka yaprnay1 severd i.
Babarn, iki tiir idarn rnahkurnu oldugunu soylerdi; bazilan
aglar, kend ini yere atar ve giyotine kadar siiriiklenrneleri gere­
kir, bazilanysa ernin ad1rnlarla, korkrnuyorrnu� gibi goriinerek
g iderdi.
Sanmrn babarn ikinci gruptan olurdu. Olrnekten korkrnaz­
d1, ka mhysa i;iiriirnii� cigerleriyle ii;ki ve sigara ii;rneye deva rn
etrnesiydi.

56
 Fransa i�in Olen Babam

Babam bizi pek severdi, ozellikle de yatm1� oldugumuz zaman­

lar. <;ocukla r m m her zaman yatm1� olmasm1 isterdi. Bazen eve
ogleden sonra geld igi nde, bizim yatmam1� ol mamam 1za �a�1-
nrd1.
Babamm ilgin<; fikirleri vard1. Bazen gece <;ok ge<; saatlerde
eve doner, o zaman da yatm1� olmam1z1 istemezdi. Bizi kaldmr
ve <;ok iiziicii �eyler anlahrd1.
<;inhind i'ne g idecegini, bir daha da donmeyecegini, <;iinkii
orada olecegini ve tespihini yamna, olii yatagmm iistiine koya­
caklanm soylerd i. Bunu soylerken de aglard1.
Biz, uykulu oldugumuzdan pek bir �ey anlamazd1k, ama
yine de aglard1k.
Da ha sonra Arras Oliiler Amh'nm ii zeri nde, "Doktor Four­
nier Fransa i<;in hayahm verd i" ya z1h mermer bir levhanm ola­
cag m 1 soylerd i. Bu nun ii zerine biz daha <;ok aglar ve " Hayu
baba, git me, Fra nsa i<;in olmeni istemiyoruz" derd ik.
Annem aglamazd1 ama giilmezdi de. Bahama yorgun oldu­
gunu, g idip yatmas1 gerektigini soylerdi .
B i z tekrar yatmaya gider ama uyumakta zorluk <;ekerd ik
<;iinkii biiyiik mermer levhay1 dii�iiniirdiik.
Ertesi giin okula gittigimiz zaman, Fransa i<;in oliim, bir <;an
sesi gibi kulag1m1zda <;mlard1.

57
 Babam ve Polonya

Mii�teriler babamm i<;tigini biliyorlard1. Hahrhyorum, bir giin,

si nirli bir mii�teri anneme babamm Polonya'nm ta mammdan
daha fazla i<;tigini soyledi. Arna biz a ilece bu durumu yine de
saklamaya <;ah�ird1k.
Bir ak�am, baba mm <;ok yorgun bir halde eve dondiigiinii
hatirhyorum. Giri�te dii�mii�tii, yeniden ayaga kald1ramam1�tik
ve koridorda, kap1ya ya km bir yere uzan m1�, do�emen in iistiin­
de uyuyakalm1�tI.
Kap1 <;ahnd1. Babam1 k1mildata m1yorduk, <;ok ag1rd1. Bunun
iizerine annem kap1y1 a<;maya gitti; babam1 o halde gormelerini
istemedigi i<;in de onii nde durdu.
Kap1y1 <;alan, bir bay ve baya n mii�teriyd i. Annem onlan
h1zla bekleme odasma gotiirdii.
Sonra baba mla ilgilend i. Baha ma ac1 ka hve i<;iriyorduk ama
yeterli olmuyor, yeniden uyuyordu. Sonunda kal kmay1 ba�a rd 1
ama yatmaya gitti.
Hepimiz yatmaya karar verince, bekleme sa lonundan oksii­
riik sesleri duyduk. Mii�terileri tamamen u nutmu�tuk. i ki saat­
ten fazlad1r bekliyorlard1. Paris Match dergilerini bile okuyama­
m1�lar, <;iinkii karanhkta kalm1�lard1.
Annem 1�1klan ya kmay1 unutmu�tu.

58
 Babam ve Kzzzlderililer

Arras'ta s1k s1k i;ocuklar ii;i n ikindi ka hva lhlan diizenlenirdi,

arada sirada erkek ka rde�imle ben de bu i kindi kahvalhlarma
davetli olurdu k.
Kostiimlii gid il mesi gereken bir ikindi ka hva lhs1 hah rhyo­
rum. Annemin bize kostiim alacak durumu yoktu ve neredeyse
bu ikindi ka hva lhsma gidemiyorduk.
Sokag1m1zda oturan misyoner rahibeler bu durumu ogren­
mi�ler ve bize kostiim hazirlamaya karar vermi�lerdi. K1z1lderili
kostiim leriyd i bunlar. Gomlegi Mia hahrhyorum, kirmIZI ve ye­
�il kareliydi. Siyah pantolonumuzla tiiyiimiiz vard1 ve yiiziimiiz
k1rm1z1ya boyanm1�h. \:ok �1khk.
\:ok eglendik. Bir siirii pasta ve giizel kristal siirahilerde
meyve sulan vard1. K1zlar vard1, hahrhyorum, bir tanesi XV. Lou­
is Markizi k1yafeti giymi�ti ve i;ok giizeldi, onunla uzun siire ko­
nu�mu�tum.
Ogleden sonra, daha eglence bitmeden, baba m bizi alma­
ya gelm i�ti. \:ok mutluydu k. Daveti veren i;ocu klann babasma
sai;ma sapa n �eyler soyled i. Doktor Tierny, i;ok saygm bir cer­
ra hh. \:ok terbiyeli oldugund a n, baba m m sai;ma hklarma gii­
liimsiiyordu.
Cerra h baba ma, "Sanmm K1zilderili leriniz yorulmu�, i;a­
d1rlanna gotii rmen iz gerekecek" ded i.
K1z1lderililer hii; yorulmam1�h.
Yorgun ola n baba md1.

59
 $araplz <;orba

Arras'm bu rjuva larmm hepsinin bizimle aras1 iyi degildi c;iinkii

baba m1z ic;erd i. Bazilan anneme, bizi gec;indi rmek ic;in biiroda
c;ah�masmdan dolay1 selam vermez; biz ise c;ocuklar ic;i n diizen­
lenen iki nd i ka hva lhlarma her zaman davet ed ilmezd ik.
Bazen bizimle dalga gec;en kimi salak ogrenci ler olurdu.
Hah rhyorum, bir keresi nde, okul yemekha nesinde �a raph c;orba
c;1km1�h. Bu c;orba, k1rm1z1 �arap kah lm1� sudan iba retti ve ii s­
tiinde sal gibi yiizen biiyiik bir biskiivi vard 1. 1 5 ya�larmda, ba­
bas1 noter ola n Fra ncis admdaki biiyiik bir c;ocu k, c;orba hakkm­
da konu�urken oldu kc;a yiiksek bir sesle "Fournier' ler, siz bunu
pek seviyor olmahsm1z" dedi.
Masadaki herkes giilmii�tii. 0 anda ne oldugunu anlaya ma­
m1�hm, sadece sonradan �arab1 pek seven babam akhma gelmi�ti.
Bir ba�ka seferinde, baba mm Kotii $a rap ic;me yem ini' etti­
gini soyleyen biri olmu�tu. iyi dii�iinmii�tii. Bunu ondan once
dii�iinmedigime iiziilmii�tiim. Ak�am bu olay1 anneme anlat­
hm, bu soz onu pek giildii rmii�tii ama babama bu ndan soz et­
mememi soyled i.
Bu onu giildiirmezmi�.

Fra ns1zcada "picra te" (pi krat) kotii �arap a n lamma gel i r. Yaza r bu sozcii k le "Hi­
pok ra t " sozciigii a rasmdaki ses benzerl iginden hareketle bir kel i me oyunu yap­
m 1�ttr. (�.n.)

60
 Babamm igneleri

Okulda, hahas1 jandarma olan hir arkada�1m1z va rd1. Arkada�­

lanyla ta rh�hg1 zaman, kilfilrlerin, hakaretlerin, yumruklarm
ard mdan, onlan korkutmak ic;i n haha sm1 devreye sokard1.
" Baham sen i hapse ataca k" derd i. Hapse gitmek isteme­
digimiz ic;in ve de ne olur ne olmaz d iyerek c;ogunlukla a ltta
ka hrd1k.
Fourn ier'nin c;ocu klan olan hizlerin, korkutmak ic;in cevap
olara k verehilecegi m i z tek �ey: "Baham sana igne yapaca k"
olu rdu .
Ya lmz, haha m igneleri o kadar iyi yapa rd 1 ki hie; ac1tmazd1.
"Bitti" ded iginde, hic;hir �ey hissetmemi� olurduk.
Yani hahamm igneleri kimseyi korkutmazd1.

61
 Babamzn Tatilleri

Yazm, tatile sadece annemle birlikte g iderd ik. Baham h ie; bizim­
le gelmezd i. Baha m tatilleri ni bistroda gec;irirdi. Her giin tatilde
olmasmdan dolay1 okul tatilleri umurunda olmazd1.
Annem, her zaman tatile gidebilmemiz ic;in ugra�m1�h, bir
kez ha ric;. 0 zaman, yavru kurt kamplarma gidecektik. Pa ra s1-
m odemek gerekiyordu ve annemin hie; pa ras1 ka lmam1�h. Arna
bu nu soylememek gerek irdi c;iinkii doktorun c;ocu klanyd1k ve
kimse pa ram1zm olmamasma anlam veremezd i.
Annem oymak ba�ma yalan soylemek zorunda kaldi. A i le­
den bir davet almd 1gm1 ve ka mpa gidemeyecegimizi soyled i.
Ka mpm oldugu on be� giin boyunca evden d1�an c;1k ma­
mam1z ve mahal ledekilerin bizi gormemesi gerekiyordu. Sade­
ce ak�amlan c;1kard1k, giindiiz c;1khg1m1zdaysa birisi geldiginde
saklamrd1k.
<;ok eglend ik, tam bir saklambac; oynuyordu k, ama ciddi
cidd i . insanlarm g itmed igimizi bilmemeleri gerek ird i . An nem
ya lan soylemi�ti, hepimizin ya lan sdyleme hakk1 vard1, nine­
min bi le.
Bir kereligine yalan soylemek giinah degildi.

62
 Ak�amleyin Babam

Baba m eve donmeden asla ra hat ola mazd1k. Her zaman eve na­
sil gelecegini dii�iiniirdiik, her a k�a m bir siirprizd i bu.
Edindigimiz deneyimle, gel irken \Ikard1g1 giiriiltii lerden
nas1l bir du rumda oldugunu bilirdik.
Once anahtan delige sokmak i\in harcad1g1 zamam hesap
ederd ik. Uzu n siirdiigiinde iyiye i�a ret degildi. Eger kap1y1 a\a­
maz ve kii fii r etmeye ba�la rsa olabi leceklerin en kotiisiine haz1r
olup kap1y1 a\mak gerekirdi.
Sonra oksiirii�iine gore iyi ya da kotii, ne�eli ya da iizgiin
oldugunu bilirdik.
Babam her ak�am eve geld iginde Evian ya da Vittel marka
su i\tigini soylerd i, ama annem in ona inanmad1gm1 peka la an­
lard1m.

63
 Babam ve Bisiklet Pompasz

Bir giin annem b1km1�h. Gen;ekten b1km1�h. Babamla ya�amak

arhk c;ok zor, hatta miimkiin degild i . Yaphg1 biitiin yanh�la nn
bedeli n i odemek gerekiyordu. Baham a nnemin c;ah�masm1 iste­
m iyordu, ama annem bizi gec;indirmek ic;in gizli gizli mu hasebe
i�leri yapmak zorunda ka hyordu. Bir doktor kansmm c;a h�ma­
mas1 gerektigini soylerd i.
Aynca babam, ofkesiyle biz c;ocuklan korkutmaya ba�la­
m1�h. Her ak�am eve dondiigiimde korkar ve geceleri kabus
goriirdiik.
Bu nu n iizerine, bir ak�am, annem baba mm eve girmemesi
ic;in kap1y1 kilitledi ve yatmaya gittik. Sonunda rahat uyuyabi­
lecektik.
Geceleyin sesler duyduk. Bu babamd 1; bisikletinin yamnda,
kapmm oniindeki basamaga oturmu�, bisiklet pompas1yla kap1-
ya vu ruyordu. Bir siire sonra ah�hk bu duruma. Ta mtam sesi
gibiydi. Tenten Kongo'da'y1 dii�ii nerek uyudum.
Sabahleyin babam odasmda horluyordu. Annem kap1y1 ac;­
m1�h.
Kapm m sesini duymaktan usanm1� olmahyd 1 .

64
 Babamm Komik Hikayeleri

Sokagm ucunda bir bistro vard1. Buras1, baba mm giinii tamam­

lad1g1 yerdi. Babam m giiniinii tamamla mas1 genelde uzun sii­
rerdi.
Bazen mii�teriler, acil bir durumdan dolay1 eve geli rlerd i.
Babamm ah�kanhklanm bil mezlerd i. Adresi ahr ve onlara ha­
ber verecegimizi soylerd ik. �ogu zaman, annem babam1 \ag1r­
mak i\in bistroya gitmek zorunda kahrd1 ama bu annemi n pek
de ho�;una gitmezd i.
Bir ak�am evde yalmzd1m. Kap1 \almd1. Kocas1 hasta olan
bir bayand1 kap1y1 \alan. Babamm en k1sa zamanda ugramasm1
istiyordu.
Bayana, kend isine haber verecegimizi soyledim ve bistroya
gidip baba m1 \agirmaya karar verd im. Bistronun onii ne gelince
durdum ve i\eri bakhm. Babam ba rm yakmmda ayakta duru­
yordu, etrafmda bir siirii adam vard1 ve hep beraber gii liiyorlar­
d1. Babam onla ra komik bir hikaye anlahyor olmahyd1. Etra fm­
daki insanlarm giilmesini gormekten mutluymu� g ibi bir hali
vard 1. Babam bir komedyen olmahyd 1.
Bistroya girmeye cesaret edemedi m . Hikayenin sonunu
berbat etmek istemiyordum. Ozellikle de azar i�itmek istemiyor­
dum. Tekrar eve dondiim.
Babam neden bize, \Ocu klarma hi kayeler an latm1yordu?

65
 Babam ve Citroen'i

Babam uzun bir si.ire, Citroen ma rka bir araba kullanmu�h. C:: a ­
mur yi.izi.inden rengi siyahh.
Baba m vizitelerine arabayla gider ama bazen yayan donerd i.
Bir gi.in annem, baba ma araba nm nerede oldugu nu sormu�,
baba m da cevap vermemi�ti, unutmu�tu. Dalgm bi riydi babam.
Ertesi gi.in, bir c;i ftc;i evi aray1p, arabay1 pancar tarlasmm or­
tasmda buldugunu soyled i.
Babam, farkmda olmadan bu kadar uzun bir si.ire panca r
ta rlasmda araba si.irdi.igi.ine gore c;ok yorulmu� olma hyd1.
Ta rla c;amur ic;indeyd i. Araba c;amura saplanm1�h, bu yi.iz­
den de kend iliginden c;1kam1yordu. Bu durumda, arabay1 oradan
kurtarmak ic;in oni.ine atlar baglanm1� ve araba yola kadar c;ekil­
mi�ti.
Bu durum c;iftc;ileri c;ok gi.i ldi.irmi.i�hi. Babamm, vizitelerini
traktorle yapmasm m daha iyi olacagm1 soylemi�lerd i.

66
 Babam ve Arabalar

Bahama biitii n kiiliistiirleri ni kaka laya n araba ta mircisi bir ar­

kada�1 vard1. Bir giin kendisine eski bir Math is sath. Siyah, kare
�eklinde, kU.;iik bir arabayd1. Araba ta mircisi arabay1 evin onii­
ne kadar geti rmi� ve h1zla kac;1p gitmi�ti. Bir Pazar gii niiydii.
Baha m bize arabayla bir tur athrmak isted i. Mutlu ve heye­
canhyd1k. Arabaya bind ik, babam mar�a bash, defalarca mar�a
bash. Sonra kaportadan duman c;1kh, oksii rdiigii miiz ic;in ba­
bam bizi azarlad1, ardmdan da alevler c;1kh. Annem bizi c;abu­
cak arabadan ind i rd i ve c;ok ofkelenen babam gidip yatmamlZl
soyled i .
Mathis b i r y1l boy unca evin oniinde yath. Araba nm rengi
yagmurun etkisiyle once maviye, sonra yosunlar yiizii nden ye­
�ile dondii . Giiniin biri nde de araba c;opliigiine gitti.

67
 Babam ve $oforii

Baba m <;ok kaza yapm1�h. Bir �ofor tutma k daha iyi olurdu, ne
de olsa ta mirden daha ucuza gelirdi. En onemlisi de �oforiin pa­
rasm1 babam odiiyordu, tamir paralanmysa annem.
Bir giin, babam m arabasma elbiselerinin takild1gm 1 soyle­
yen birine elbisenin; bir ba�ka seferinde, babamm ezd igi biitiin
bir kuzunun; sonra baba mm devird igi <;i<;ek saks1lanyla yiiklii
bir el arabasmm parasmm; babamm bacagm1 k1salthg1 bir ada­
ma tazminatm ve daha ba�ka bir<;ok kaza nm bedelinin odenme­
si gerekmi�ti.
Baba mm �oforiiniin ad1 Bay Houriez'd i, kend isi bir taksi �o­
foriiydii. Baba m1 her giin evden ahr, vizitelerini yapacag1 yerlere
gotiiriirdii. Mii�terilerin evinin onii nde beklerdi. Baba m a rkaya
oturmaz, one, Bay Houriez'in yanma otururdu. Al<;akgoniilliiy­
dii benim baba m.
Bazen de, arabada babama e�lik ederd im. Araba siya h bir
Hotchk iss'ti. Bir giin, Bay Houriez ile birlikte vizitesini yapan
babam1 bekledigimizi hahrhyorum. i�i uzun siirmii�tii ve evin
perdesi nin arasmdan, once ilk, sonra ikinci kadehi i<;en babam1
gormii�tii m. Bunun iizeri ne, direksiyonu n ortasmdaki kornaya
basm1�hm. Babam <;ok ofkeli bir halde geldi. Kornaya benim bas­
hg1m1 hemen anlam1�h. <;ah�irken onu asla ra hats1z etmemem
gerektigini soylem i�ti.
Daha sonra, onu <;ah�mas1 i<;in rahat b1rakhm. Ak�amleyin
baba m o kad ar <;ok <;ah�m1�h ki dogru diizgiin yiiriiyem iyordu .

68
 Babam Hastanede

Bir gi.in babam, d igerleri gibi bir hasta olmak i�in hasta neye git­
mek isted i. Belki de ger�ekten hastayd 1 ya da arhk cesareti kal­
mam1� ve her �eyden b1km1�h.
Annem baba mm g itmesini istem iyordu. Ona evde kal mas1-
m, kendisinin onu tedavi edecegini ve banyo yaphracagm1 soy­
led i. Baham tereddi.it etti, bir ayag1 d 1�andayd1, i.izgi.in bir hali
vard 1 ama yine de gitti.
Onu hala hatirhyorum, Pai x Caddesi'nin sonu nda giden, o
deri k1ya fetli ya�h adam1.
Hastanede, ozel odada kalmak istemed i. Bi.iti.in hastalar,
doktorun yanmda yahyor olmakta n dolay1 gurur ve mutlu luk
duyuyor, ozellikle de onlan gi.ildi.irmek i�in bir si.iri.i sa�mahk
yapmasm1 seviyorlard1. Baham portaka llarla top oynuyor, hatta
hastalara bile ni�an ahyordu.
Bi.iyi.ikannemle birlikte hastaneye babam1 gormeye gittigi­
mizde, babam ninem in �apkasm1 ald1 ve kend i kafasma takh.
Bel ki de, babamm sayesinde, olmeden once son bir kez gi.i­
len hastalar ol mu�tur.

69
 Babamla Birlikte Kafede

Bir Paza r giinii baba m beni bir kafeye gotiirdii ve hpk1 bir biiyii­
ge ikram eder gibi bir aperit if ikram etti. On bir ya�mdayd 1m ve
gen;ekten bir Pazar giiniiydii.
Bir Martini ic;tim c;iinkii Martini biraz �ekerlidir. Ozeri nde
yiizen bir l i mon kabugu pa rc;as1 vardi. Bir mercek gibi c;ok kalm
bi r bardakta sundular, ic;inde c;ok Martini va rm1� gibi goriinii­
yordu. Arna oyle degildi, bardak c;abucak bo�alm1�tl.
Babamla yalmz olma ktan dolay1 gurur duyuyordum. Her­
kes ona merhaba demek ic;in geliyor, babam da beni onlarla ta­
m�tmyordu. Ben biiyiik ogluydum.
Kend imi iyi hissed iyordum. Martini'nin etkisiyle kulakla­
nm biraz yamyordu, herkesi c;ok ho� bu luyordum.
Bir kafede insan kendini ra hat hisseder, c;iinkii orada sizinle
ilgilenen i nsanlar vard 1r. Cammz bir �ey istediginde soylersiniz
ve hemen oniiniize gelir, tlpk1 peri masallarmda ki gibi. Baham,
giinde yirmi defa "Martini" diyebiliyordu ve yirmi defa da Mar­
tini geliyordu.
0 giin, babam benimle ilgilend i. Bana ileride ne yapmak is­
ted igimi sordu. Tiyatroyla ugra�mak isted igimi soyled i m . Sam­
nm bana bunun gen;ek bir meslek olmad1gm1 soyledi. Bir adam­
la konu�u r gibi konu�uyordu benimle.
Sonra, babam, bi rc;ok kez "Martini" d iye tekrarlad1 ve o ho�­
luk azaldi.

70
 Babam Dagda

Al kol ve tiitiin, baba mm cigerlerinde biiyiik hasar meydana ge­

tirmi�ti. Bunun iizerine, bir giin, cigerlerini tedavi etmek a ma­
c1yla daga gitmek zorunda kald1. Kend ini Fra nsa'mn bahsmdaki
Vosges bolgesinde, Schlucht Dag1 gec;idinde bir sanatoryumda
buldu .
Baham tedavi oldu ama tedavisi siirerken sanatoryumdan
kac;may1 da ba�anyordu. Koyiin tek kafesinde bir �eyler ic;meye
g itmek ic;in karm iizerinde terli kle y ii riiyordu.
Cigerleri iyi le�iyordu bel k i ama gerc;ek hastahg1 iyi le�mi­
yordu.
Annem babam1 gormeye gitti. Sa mnm birbirlerine kavu�tuk­
lan ic;in c;ok mutluydular. Orada, hasta la r arasmda birc;ok arkada�
ed inmi�ti babam. Hatta bir tanesi, Afri ka'dan yeni donen bir mis­
yoner, kend isine boyah bir deveku�u yumurtas1 vermi�ti.
Sonra, baba m eve dondii. Bize hediyeler getirmi�ti: ic;i ince
tiiylerle dolu, parlak mu�ambadan hayvanlar. Karde�im Bernard
ic;in bir fil, karde�im Yves-Marie ic;in bir yavru geyik, benim ic;inse
bir at geti rmi�ti. Bana hediyemi verirken, �aha kalkan bir at sec;ti­
gini, c;iinkii benim de oyle bir egilimim oldugunu soylemi�ti.
Sanmm babam atlan pek sevmezd i.

71
 Babamm Karacigeri

Bir giin, bir arkada�1m bana, "Bak, baba ndan soz ediliyor" d iye­
rek bir kitap sayfas1 gosterdi.
Gurur duymu�tum. Sayfay1 elime a ld 1m, okumak i\in acele
etmi�tim, o anda anlayamad1m.
Eski bir doga bilimleri kitabmm "insanm Organlan" bolii­
miinden yirthg1 bir sayfayd1. Ostii nde saghkh bir insanm ka ra­
cigerinin, midesinin, kalbinin ve akcigerlerinin resim leri vard1.
Onun ya nmdaysa aym organ la rm, bir alkoli kteki hallerinin re­
si mleri.
Ka raciger \Ok biiyiiktii. "Biiyiimii�" ya z1hyd1. Mide yara lar­
la kaphyd 1, "iilserli" yaz1hyd1. Kalpse yagla kaphyd1.
Ya ni, baba mm karnmda c;iiriik orga nlar olmahyd 1. Ben im
baba mm aksine, arkada�1mm babas1 sagh khyd1, orga nlan tap­
taze olma hyd 1.
Sonra, alkolik babalarm c;ocuklarmm zay1f, c1hz, tam geli�­
memi� ve her tiirlii hasta hga kar�1 direnc;siz olduklan yaz1 hyd 1.
Bazen de, deli veya apta l olduklan.
Bu nu hie; kimseye soylemed im.

72
 Babam ve Kaptan Haddock

Ald1g1m ilk Tenten kitab1 Gizemli Yildzz idi. Noel'de a l m 1�hm.

Karde�im Yves-Marie Tenten Amerika'da'y1 alm 1�h. Bernard oku­
may1 bi lm iyordu, k1z karde�im Catherine ise heniiz dogmam1�­
ti. Sonra onlan hepi miz okuduk. 62 . sayfaya gelince c;ok iizii­
liirdiim. �iinkii sondan bir onceki sayfa oldugunu, ardmdan
da bitecegini bilirdim. Ben Kaptan Haddock'u severd i m . Biitiin
o kiifiirleriyle beni giildiiriir, dahas1 bana baba m1 hahrlahrd1.
Yiizii aym degild i; baba mm sakah yoktu, ama Kaptan, babam
gibi ic;meyi pek severd i .
Kaptan Haddock'un oglu ol may1 c;ok isterd im. bncelikle,
�atoda otu ruyor olu rdum ve en onemlisi Kaptan Haddock ic;­
tigi nde her zaman komik oluyordu . H ie; kimseyi ra hats1z etmi­
yordu, ya lmzca Tenten ile Nestor'u biraz rahats1z ed iyordu, ama
Tenten kend ini korumasm1 biliyordu, Nestor ise ah�kmd1, sonra
istedigi zaman patronunu degi�tirebi lird i .
Kaptan Haddock ailesini rahats1z etmiyordu, c;iinkii ai lesi
yoktu. Hic;bir zaman evlen mek istemed i ve hie; c;ocugu olmadi.
Castafiore'nin annemden daha c;irkin oldugunu da belirtmek
gerekir.
Acaba babam hie; evlenmeyip, dart c;ocuk sahibi olmasayd 1
daha m1 iyi olu rdu?

73
 Babam, Annem ve Ben

Bir giin annem ve babamla birlikte arabadayd1m. Araba sadece

iki ki�ilik yeri olan bi r Simca 5 idi. Ben, arkada, valizlerin konu l­
dugu do�emenin iizerinde oturuyordum. Zaten ben de bir valiz­
den daha biiyiik degildim.
Her ikisini de goriiyordum. Baha m anneme iyi davramyor,
onu giildiiriiyordu. Her ikisi de benimdi, sanmm o giin oldu­
gum kadar hi<; mutlu olmam1�hm. Annemin bir an bana bakmak
ic;in dondiigiinii ve bana "Bizimle birlikte ol maktan mutlu mu­
sun?" dedigini hahrhyorum.
H ic;bir cevap vermedim, c;ocuklann en mutlusunun ben ol­
dugumu gayet iyi gorebiliyorlard1.
Bu mutlulugun uzun siire boyle devam edebilecegini hayal
etmeye ba�lad 1m, belki de her zaman boyle olurdu. Mutlu luk <;ok
kolayd1. Babamm iyi davranmas1 yetiyor, boylece annem mutlu
oluyordu ve biz <;ocuklar da onunla birlikte mutlu oluyorduk.
Ertesi giin, baba m eve gee; vakitte, c;ok yorgun bir halde don­
dii; arhk iyi davranm1yordu, aym baba degildi.
Bahama gore mutluluk o kadar kolay olmamahyd 1.

74
 Babam Evde

Bazen babam biitiin bir giin boyunca evde kahrd1. 0 giin bistro­
ya gitmezd i . Mutlu olurduk. Annem, babamm ho�una gitmesi
i<;in yemekler yapar, fakat babam hi<; a<; ol maz ve onlan yemezdi.
Biz <;ocuklar ic;in bu iyiydi, <;iinkii bize daha <;ok yemek kahrd1.
Zaten babam her yedigi �eye sirke, karabiber ve hardal koyard1.
Onun i<;in arhk hi<;bir �eyin tad1 yoktu.
Babam, evde iizgiin olurdu. H i<;bir �eye ilgi duymuyormu�
gibi bir his vard1 i<;imde. Arhk okumuyor, radyo dinlemiyordu .
Bir �eyin eksi k oldugunu hissediyorduk. ilacm1 almam1� bir
hasta gibiyd i.
Bazen annem �a rap a hrd1. Arna babam o �arab1 ic;mezdi.
Arkada�lanyla birlikte bistroda olmay1 ozliiyordu. Onun hayah
oradayd1, bizimle degil.
Neden baz1 evlerin i<;inde bar oldugunu �i md i anhyorum;
babanm cam bir yere gitmek istemesin d iye.
Bizim evde ba r yoktu, biiyiikannem hi<; istemezd i zaten.

75
 Bir Giin, Babam Ger�ekten Oldii

Bir sabah, c;ok erken vakitte, annem odama geldi, "Sanmm ba­
ba n oldii" dedi.
"Yine mi . . . " ded igi mi hatirhyorum.
Ka lkmak istemiyordum, yorgundum ve yorgamn altma gir­
dim.
Baba m1 o kadar kor kiitiik sarho� gormii�tiim ki, gerc;ek bir
oliiyle kor kiitiik sa rho� biri arasmda ki fark1 bilemiyordum. Son­
ra babam doktordu ve bir doktor olemezdi.
Annem, "Bu seferki gerc;ek. Hadi kalk" dedi.
Kalktim. Odasma gittim. Yatagm ya m ba�ma dii�mii�, agz1
kan doluydu. Beni azarlamad1, gerc;ekten olmii�tii.

76
 Bir Filantrop Aramzzdan Ayrzlzyor

Gazetelerde yazilar yer aldi. "Bir filantrop aram1zdan aynhyor"

ba�hkh bir yaz1 hahrhyorum.
Babam m doktor oldugunu biliyordum ama bir filantrop ol­
dugunu bilmiyordum.
Gid ip sozliige ba khm: "Kend ini biitiin insanlan sevmeye
adam1� kimse" demekmi�.
Acaba daha biiyiiyiip adam olmam1� m1yd1m?

77
 Babamm Defnedildigi Giin

Babam m defnedildigi giin, hava kotiiydii. Herkes iizgiindii,

ozellikle de mii�terileri.
Aralarmdan bin;ogu aghyordu. Biz, ailesi, aglam1yorduk.
Mii�terileri olma �ans1m1z olmam1�h. Mii�terileri, iizerinde altm
harflerle "Doktorun mahalle dostlan" yaz1h, mermerden, biiyiik
bir kabir defteri almak i<;in aralarmda para toplam1�lard1. <;ok
para odemi� olmahydilar, ii stelik bun}ar \Ok paras! o}mayan in­
san}ard1.
Ozgiindiim, babamm olmii� olmasmdan dolay1 degil de, ha­
yatmm sonuna kadar i<;mi� olmasmdan dolay1.
Ben, bir giin ii;meyi birakacagm1, para m1zm olacagm1, anne­
min arhk <;ah�mak zorunda kalmayacagm1, digerleri gibi normal
bir hayahm1zm olabilecegini samyordum.
0 giin, bunu n asla olamayacagm1 anlad1m.

78
 jfk Sigara

Taziyelerden sonra, birka<;1m1z mezarm ba�mda kald1k. Baba­

mm eski �of6rii Bay Houriez'in, orada olan adamlara sigara ik­
ram ettigini, bana da bir tane verdigini hahrhyorum. Bana ilk
kez bir sigara ikram ediliyordu, <;ok gururlanm1�hm. Markas1
Gitane id i.
Sigaray1 yakhm, sonra dumamm iyice i<;ime <;ektim ve ok­
siirmeye ba�lad1 m; gozlerim ya�la doldu, az kalsm boguluyor­
dum, sirhma vurmak zorunda kald1lar. T1pk1, dogdugum gun,
babamm yaphg1 gibi.
Biiyii k olarak ya�a m1m kotii ba�hyordu.

79
Babam ve ben
 Babam kirk iif ya�mda Oldii, ben on be� ya�mdaydzm . Bugiin on-
dan daha ya�l1y1m.
Onu daha iyi tam mamz� olmaktan dolayz iizgiiniim.
Bundan dolayz ona kzzgm degilim.
�imdi biiyiidiim, ya�amm zor oldugunu biliyorum ve hayatz daha
dayamlzr kzlmak irin "kOtii " yollara ba�vuran kimi daha hassas insan­
lara k1zmamak gerektigini de.

Jean-Louis FOURN IER

Kas1m 1998
 "Bir sabah, rok erken vakitte, an nem odama geldi, 'Sanmm
baban oldu ' dedi.

'Yine m i . . . ' dedigim i hattrltyorum.

Kalkmak istem iyordum, yorgundum ve

yorgamn altma girdim.

Babamt o kadar kor kutuk sarhof gormujtum k i, gerrek bir

oluyle kor kutuk sarhof biri arasmdakifarkt bilemiyordum.
Sonra babam doktordu ve bir doktor olemezdi.

Annem, 'Bu seferki gerrek. Hadi kalk ' dedi.

Kalkttm. Odasma gittim. Yatagm yam bajtna dujmuj, agzt

kan doluydu. Ben i azarlamadt,
gerrekten Olmuftu. "

2008 Prix Fem ina odiillii Jean-Lou is Fournier' den

otobiyografik bir anlati .

Bir r;ocugun goziinden kahraman, koruyucu, p kac1,

alr,:akgoniillii, sorunlu bir i mge:
Baba.

ISBN 978-975-08 - 1 555-3

l�J LJIJ Jll�JIJIJIJl

8

9
TL