FELSEFE

NEDİR?
Felsefe;
Felsefe sözcüğü,ilk kez antik egede; ‘’
PYTHAGORAS ‘’ tarafından kullanılmıştır (i.ö / 6.
yy).

Fhilo = SEVGİ / Sophia= BİLGELİK

SEVGİ + BİLGELİK = FELSEFE

Felsefenin başlangıcı ise ; ( i.ö / 6.yy) ‘’ THALES ‘’ ile

dir.

Yunanlı düşünürlere göre felsefe en genel

manasıyla:
- BİLGELİK SEVGİSİ
- BİLGİNİN DOSTLUĞU anlamına geliyor.
 Evren nedir?

THALES
M.Ö.624 ve
M.Ö.546

‘’DÜŞÜNCEDİR..’’

PLATON GUTEK
(M.Ö. 427 ve ‘’TASAVVUFİ
SOCRATES
M.Ö. 347) BİR
‘’ DÜŞÜNCEDİR’’ BİLGİDİR.’’
‘’İDEALİST BİR
ÇALIŞMADIR’’
Felsefenin ilk çıkış
noktası ‘’ Evrenin’’
sorgulanmasıyla
olmuştur.

‘’DÜŞÜNCEYİ’’ temel
almaktadır.

Felsefe insan
oğlunun sahip
olduğu ilk bilim
dalıdır .
 18. YY (YAKIN ÇAĞ) FİLOZOFLARI

Felsefe
alanındaki RENE DESCARTES
gelişmeler (MATHEMATİK/FELSEFE )
‘’DÜŞÜNÜYORUM O HALDE VARIM’’
özellikle
‘’ RÖNESANS ’’ ile
diğer bilim
dalları üzerinde THOMAS HOBBES
(FİZİK/FELSEFE)
de etkili olmaya ‘’BİLGİ, KUDRETTİR.’’
başlamıştır.

ISAAC NEWTON
(FİZİK/FELSEFE)
‘’ NE DEMEK YANLIŞ? BEN Mİ? ‘’
"Felsefe bir bilimdir ve felsefeyi kesin bir bilim yapmak için geometrik yöntemi
metafiziğe uygulamak gerekir."
DESCARTES

"Felsefe, genelleştirilmiş bir matematiktir."

SPİNOZA

"Gerçekte doğru olanı algılamaktır. Felsefe göklerden yere inerek, beş duyuyla
kavranan konularla ilgilenmelidir."
LEİBNİZ

"Bütün düşüncelerimizin duyumlarımızla, gerçek alemden geldiğini kanıtlamaktır."

LOCKE

(17.yy)
 18. yy. da ise:

"Felsefe duyumların bilgisidir."

CONDİLLAC

"İnsan zihninin mahiyetini incelemektir."

HUME
 20. yy. da ise:

 "Felsefe yapmak ölmeyi öğrenmektir."

Karl JASPERS (20.yy)

 Sonuç olarak;
Felsefe Yaşamdır...
Felsefede Sorular ve Cevaplar:
Felsefe, soruların ve o sorulara yönelik, aranan cevapların
oluşturduğu bir bütündür. Her yanıt yeni bir soruyla sürer…
SORU + yaklaşım/paradigma=yanıt=soru
Çocuklarımıza bilimsel düşünme becerilerini niçin öğretemiyoruz? PISA
Fen okur yazarlığı karnemiz niçin kötü? SBS ve LYS sınavlarında fen
bilimleri alanlarında niçin doğru yanıt ortalamaları düşük?
A) Müfredat kaynaklı sorunlardan dolayı
B) Öğretmenlerin nitelikleri ve yeterliği sorunlarından dolayı
C) Eğitim politikalarından dolayı
D) Eğitim fakültelerindeki öğretmen yetiştirme uygulamalarından dolayı
E) Ülkemizdeki bilim politikalarından dolayı

.
 TUTARLILIK?

BÜTÜNSELLİK İLİŞKİSELLİK?

FELEFE’DE
İLKELER
BİLİM VE FELSEFE ARASINDAKİ BAĞINTI
 Her bilimsel gelişme, buluş, icat, geçerli ve
güvenilir bilgi felsefeyi etkiler ve değiştirir.
 Onun ufuklarını açar. Yeni felsefelerin doğmasına
neden olur.
Felsefe,birçok bilim alanın temel yapıtaşıdır.

Matematik,Fizik,Biyoloji..v.s bilim dalları

felsefeden ayrılmış bir bütündür.

Her bilim dalı gelişimini bir felsefenin temelinde

sürdürür.

Felsefe,diğer bilim dallarını etkilediği gibi

etkilenir de…Nasıl?
Bilim ve Felsefe Arasındaki Farklar :
BİLİM FELSEFE
Deneye dayalıdır. Düşünceye
dayalıdır.
Temel yöntemleri;
Mantık
Deney ve gözlem
Geçmiş,gelecek ve Geleceğe
bugüne dönüktür dönüktür
Doğruluk Yeterlilik
önemlidir. önemlidir.
İçeriği saptar . Amaçları saptar
Önermeleri Önermeler
doğrulana bilir. doğrulanamaz.
 Felsefe Felsefe Eğitim
Alanları Akımları Felsefeleri
Epistemoloji İdealizim Daimicilik
1) (Bilgi Felsefesi ) (Platon/Eflatun) (Değişmezlik)

Ontoloji Realizm
2) (Varlık Felsefesi) (Aristo)
Esasicilik

Aksiyoloji Pragmatizm
3) (Değerler Felsefesi) (John Dewes)
İlerlemecilik

Varoluşçuluk
4) Mantık
(J.P. Startre)
Yeniden Kurmacılık
 FELSEFE ALANLARI

Epistemoloji
1) ( Bilgi Felsefesi )
Ontoloji
2) ( Varlık Felsefesi )
Aksiyoloji
3) ( Değerler Felsefesi )
Mantık
4)
1- Epistemoloji (Bilgi Felsefesi ):
Bilgi elde etmenin ve bilginin doğruluğunu tahkik
etmenin yöntemlerini araştıran felsefe alanıdır.

✓ Özne = Kendini ve Nesneyi sorgulayandır.

✓ Nesne = Sorgulanan ve Çözümlenendir.

‘’ Ne Biliyorum? / ‘’ Nasıl Biliyorum? ‘’ niteliğinde

sorular sorar.

✓ Özne + Nesne = ‘’ BİLGİ ‘’

1- Epistemoloji (Bilgi Felsefesi ):
 Bilgi: Bilenle (insan, hayvan) bilinen (nesne, olgu) arasında
kurulan her türlü bağ olarak tanımlanabilir. Bu bağ kurma
sürecinde ortaya çıkan ürün olarak da tanımlanmaktadır.
 Bu bağ kurma algılama (Türk bayrağının rengi kırmızıdır),
anlama (Atatürk’ün sözlerinin değerini şimdi anladım) ve
açıklama (maddeler ısıtılınca genleşir; peki niçin?) şeklinde
olabilir.
 Bilgi, doğru olmak zorunda değildir, yanlış (doktorun yanlış
tanısı) ya da saçma da (öküz deprem ilişkisi) olabilir.
 Bilgi, politik, dinsel, sanatsal, bilimsel, felsefi bilgi biçiminde
sınıflandırılabilir. Apriori (akıldan gelen, deneyden önce) ya da
apostriori (deneye bağlı) sınıflama. Başka bir sınıflama da
analitik, sentetik veya metafizik bilgidir.
Epistemolojinin başlıca sorduğu sorular :
Bilgi nedir ?
Bilginin kaynağı var mıdır?
Bilginin kaynağı nedir?
Sizin branşınızda bilginin kaynağı, elde
edilme yolu, bilginin geçerliği ve güvenirliği
nedir?
Bilginin doğruluğu nedir?
Suyun belirli koşullarda kaynaması
Fetih-İşgal söylemi
Bilginin sınırları var mıdır?
İnsan aklının sınırları?
Mevcut olanakların sınırlılıkları?
Bilginin sınırları, kapsamı
 Bilginin sınırları ve kapsamı konusunda farklı felsefi
yaklaşımlar bulunmaktadır. Idealistler, zihinde
olanlarla dış dünyanın bilinebileceğini,
 realistler ise öznenin kendi dışındaki dünyayı
(deney, gözlem) bilme gücüne sahip olduğunu;
 pozitivistler bilgilerimizin sınırlarını duyularımızın
sınırları kadar olduğunu savunurlar. Bilginin
doğruluğunun ölçütü olarak uygunluk, yararlılık,
tutarlılık ve bilim insanlarının uzlaşıları gibi etmenler
ileri sürülmektedir.
Yani; Epistemolojinin bilgiyle İlgili Problemleri:

‘’ NE ‘’
Olduğu?

Kaynağı Sınırları

BİLGİ

İmkanı Doğruluğu
Evet;
Bakıyor olabiliriz;
Ancak,
Neyi görmek
İstediğimiz
Daha Önemli…
2- Ontoloji (Varlık Felsefesi) :
Varlığın, ne olduğunu temel sorun olarak kabul eder v
bu soruna çözüm bulmak amacıyla, onu bütünsel bir
anlayış içerisinde inceler.

Bu kavramı ilk ortaya atan ‘’ Aristotales ‘’ tir .

‘’ Var olan; var olandır. ‘’ diye tanımlamıştır.

‘’ Arkhe ‘’ en önemli soru ve sorunlarıdır.

‘’ Arkhe = İlk Olan ‘’ anlamına gelir.

Ontolojinin başlıca sorduğu sorular :

Arkhe nedir?
Varlık,varoluş,insan ve tanrı nedir?

İnsanın evrendeki yeri,önemi,rolü nedir?

▪ Varoluş bir özellik midir?
▪ Fiziksel nesneler nelerdir? Soyut olanlar? Tanrı?
▪ Bir nesne ne zaman yok olur, ne zaman değişir?
▪ Öğretmenlik mesleğinin var oluşsal sebebi nedir?
▪ Branşınızın mesleğinin var oluşsal sebebi nedir?
3- Aksiyoloji (Değerler Felsefesi) :
İnsanın eylemlerini, bu eylemlerin dayandığı değerleri ve
değerlerin doğasını inceler.

Aksiyoloji ikiye ayrılır:

1) Etik
2) Estetik

Etik = ‘’ Ahlaki ‘’
değerleri
konu edinir.

Estetik= ‘’ Sanatsal ‘’ değerleri konu edinir.

Aksiyoloji’nin başlıca sorduğu sorular :

Ahlak – Ahlaksızlık nedir?

İyi – Kötü nedir?

Erdem – Erdemsizlik
nedir?

Güzellik – Çirkinlik nedir?

Saygı – Saygısızlık nedir?
MANTIK

 Akıl nedir? Aklın kuralları var mıdır? Varsa nelerdir?

 Bu kurallar doğuştan mıdır, yoksa sonradan öğrenilme
midir?
 Evrensel ve genel geçerli midir? Göreceli ve değişken
midir?
 Doğru düşünmenin kuralları nelerdir? Akıl yürütme
yolları var mıdır? Varsa bunlar nelerdir? gibi soruları
inceleyen felsefenin disiplin alanlarından biridir.
 Bu sorulara da her felsefi sistem değişik yanıtlar
vermiştir.
 Bu yanıtlar da eğitim sistemini etkiler.
 Eğer doğuştandır derseniz, öğretmen öğrencinin
aklını kullanmasını sağlayacak hedef ve
davranışları sınıf ortamına getirir ve dersi ona
göre işler.
 Yoktur derseniz bu kez öğrencinin her olgu ve
olaya göre kurallar bulup, o sorunu çözmesi
istenir.
 FELSEFE AKIMLARI

İdealizim
1) (Platon/Eflatun)
Realizm
2) (Aristo)
Pragmatizm
3) (John Dewey)
Varoluşçuluk
4) (J.P. Startre)
1- İdealizm / (Platon/Eflatun) :
İdealizm :
Maddi ve fiziki varlığı olmayan,
ve duyularla algılanamayan şeylerin varlığını
kabul etmeye dayanan bir felsefedir.

Asıl gerçek; Fizik alemde değil; Aklın

içindedir.

İdealizm, insanı en değerli varlık olarak görür.

İdealizme Göre Eğitim ;

İnsanın değerini daha da arttıracağını öne

sürerek
‘’ Entellektüel ’’ eğitimi ön planda tutar.

Kavramlar + Değişmez Gerçekler = Eğitim

Öğretmenin öğrencisini etkilemekten çok

öğrencinin kendi kendisinin gelişimine
ortam hazırlamalıdır.

Öğrencisinin akıl yürütme becerisini

edinmesi için ortam hazırlamalıdır.
Eğitim,bireyi; iyi,doğru ve
güzele teşvik etmelidir.

Bireyin doğuştan getirdiği

bazı yetenekleri ortaya
çıkarmalıdır.

Öğretmen,kültürel değerleri
temsil eden iyi bir model
olmalıdır.
2- Realizm (Aristo) :
Realizm;
‘’ Varlığın, insan bilincinden bağımsız ve nesnel
olarak var olduğunu ileri sürer.’’

İnsan zihnindeki bilgiler, dış dünyadan

alınan duyumlara göre şekillenir.

Ve her yeni duyumla bilgi yeni bir şekil alır.

Bilgide esas olan insan zihni değil; dış dünyadır.

Realizme Göre Eğitim :
Öğretmen önemlidir ve kendini
geliştirmelidir.

Çünkü; öğrenciyi bilgilendirmek ve ona

doğru olanı öğretmekle yüklü olan kişidir.

Bu düşünce temel alınarak öğretmen,

öğrenciyi
hayata hazırlar.
Realizme Göre Eğitimin Hedefleri :

‘’ İnsanın topluma ve
doğaya uyum sağlaya
bilmesi’’

‘’ İnsanın bu
bağlamda uyumunu
sağlamak için de bilgi
ve becerilerle
donatılması…’’
Realizm, bu hedeflere şu yöntemleri kullanarak sağlamak
istiyor :

REALİZM

DENEY GÖZLEM ARAŞTIRMA

3- Pragmatizm ( John Dewey) :
Pragmatizm;

Bir düşünce yaşamımız için elverişli olduğu

sürece doğrudur.

Doğru düşünce pratikte doğrulanabilen

düşüncedir.

Gerçek, insana ancak yararlı olandır.

İnsan için önemli olan, kendisinin işine

yarayandır.
Düşünce, Eylem ve Sanat :
‘’ Patikte bireye bir şeyler veriyorsa değerli;
Pragmatizme Göre Eğitim :

Eğitim, insanın kendi

deneyimleri yoluyla yapılan
değişikliklerdir.

Eğitimin amacı:
‘’ Akıl ve zekayı kültürleme;
bireyi devamlı değişen dış
dünyaya uyumunu sağlamadır. ‘’

Öğretilen bilgilerde değişim

geçirmeli ve işlevsel olanlar
anlatılmalıdır.
4- Varoluşçuluk/( Jean-Paul Startre) :
Varoluşçuluk;

İnsan haricinde tüm varlıklar önce yapılır sonra varolur.

İnsan ise; önce varolur sonra kendi özünü seçmeye dayanan özgür
iradesi ile kendisi yaratır.

İnsan önce varolan ve sonra kendi kendisini yaratan tek canlıdır.

İnsanın sosyal bir varlık olarak, toplum için ve ideali için

eğitilmesine karşıdır.

Vağrolmanın ve yaşamanın değerini gösteren tek şey ölümdür.

Varoluşçuluğa Göre Eğitim :
Eğitimde, bireysel farlılıkları kabul eder
ve grup olarak çalışmaya karşıdır.

Eğitimde, kişi serbest bırakılmalı

tercihlerini kendi yapmalıdır.

Tek tip öğrenci şablonuna karşı çıkar.

Eğitim,bireyin kendi kendini

gerçekleştirmesine bir aracıdır.
FELSEFE EĞİTİM İLİŞKİSİ
⚫ Felsefi akımlar ile eğitim arasında bağlantı
kurarken:
- Varlık ve Bilgi

- Nesne, Hedef ve Davranış

- İçerik ve Sınama

kavramları öne çıkar.

 Eğitim Felsefesi
Kimler eğitilmeli? Niçin eğitim gerekli? Nasıl eğitmeli?

Neler öğretilmeli?
? Önce ne öğretilmeli?
EĞİTİM FELSEFELERİ

Daimicilik
1) (Değişmezlik)
Esasicilik
2)
İlerlemecilik
3)
Yeniden
4) yapılandırmacılık
1- Daimicilik (Değişmezlik) :
Temeli klasik felsefe akımı olan ‘’ idealizme’’ dayanır.

Daimicilik kuramında eğitim; evrensel nitelikli belli

gerçeklere dayanmalıdır.

Gerçek, insan doğasında değişiklik içermez her yerde

aynıdır.

Eğitim de gerçeklere dayalıdır.

Ve insan mutlak gerçekleri öğrenip uyum sağladığı

sürece toplum da iyileşme gösterir.
Okul, gerçek hayatı öğretemez ve toplumun bir
benzeri olamaz.

Okul insan zihnini geliştirmek amaçlı olmalıdır.

‘’ Eğitim gerçek hayata hazırlıktır. ’’

Her yaşta ve her yerde geçerli olan bilgiler :

- Beşeri Bilimle
- Matematik
- Felsefe
- Tarih gibi derslerle verilmelidir.
Daimicilik İlkeleri :
Fiziksel ve fenomen olan gerçeklik tek gerçeklik
değildir; fiziksel olmayan gerçeklikte vardır.

İnsan Doğası = Fiziksel olan + Fiziksel Olmayan

Sezgiyle = Nihai Olan + Mutlak Olan

İnsanın amacı Nihai ve Mutlak olana ulaşmaktır.

Klasik anlamda eserlerin ve kaynaklar daha doğruyu

elde etmede yararlıdır.
Daimici (İdealist) eğitimde
öğretmenin özellikleri;
⚫ Öğrenciler için doğru bilgilerle donanık,
kültürlü olmalı,

⚫ İnsanları tanımada uzman olmalı,

⚫ Öğretme ortamında işini uzmanca yapmalı,

⚫ Öğrenciye arkadaş, dost gibi davranmalı,

⚫ Tutum ve davranışlarıyla öğrencide öğrenme

isteği uyandırmalı.
2- Esasicilik :
realizme dayanmaktadır.

‘’ İnsan toplumsal ve kültürel varlıktır. ‘’

‘’ Doğuştan hiçbir bilgiye sahip değildir. ‘’

Okulun Görevi :
- Öğrenciye bilgi aktarmaktır.

Eğitimin Temel İşlevi :

- Kültürün temel öğelerini ve özünü korumak ve
gelecek nesillere aktarmaktır.

Eğitimin Temel Amacı :

- Geçmişte yararlı olan bilim,sanat ve temel
yetenekleri gelecek kuşaklara aktarılmasıdır.
Konular ve dersler önemli olduğundan :

- Öğretmen merkezlidir.

- Çünkü; doğru ve tutarlı bilgi öğretmendedir.

- Öğrenciye gerekirse zor kullanmalıdır.

- Öğretmen otoriteyi korumalıdır.

- Ceza – Ödül gerektiğinde öğrenciye

uygulanabilir.
sasicilik İlkeleri :
Eğitimin merkezinde öğretmen yer alır.

Eğitim konu merkezlidir..

Öğrenciye gerektiğinde zor kullanılabilir.

Mesleğe ve vatandaşlığa dayanan bir eğitim

verilmelidir.

Klasik eserler öğrencilere tanıtılmalıdır.

Zihin :
Soyut düşünce,
Alıştırmalar ve Ezber gelenekselliğiyle
geliştirilmelidir.
3- İlerlemecilik :
Prgmatik (faydacı ), felsefeyi temel alır.

‘’ Değişim gerçeğin esasıdır. ‘’

‘’ Değişmeyen tek şey değişimdir. ‘’

Toplumun değişmezlerine ve geleneksel standartlara

karşı çıkar.
Eğitim, sürekli bir değişim içindedir.

Eğitim,sürekli değişen hayatı öğretmelidir.

Her çocuk kendi hayatını kendisi kurmalıdır.
Öğretmen öğrenciye gereğinden fazla müdahale etmemelidir.
İlerlemecilik İlkeleri :
Eğitim, aktif ve çocuğun ilgilerine göre olmalıdır.
Eğitim’de eleştirel düşünce kazandırılmalıdır.

Öğrenmede ‘’ problem çözme ‘’ esas alınmalıdır.

Okul yaşama hazırlık değil; yaşamın kendisi
olmalıdır.

Öğretmenin görevi yönetmek değil; rehberlik

etmektir.
İyi olanın ölçüsü topluma yararlı olmasıdır.

Öğrencinin işine yaracak bilgiler öğretilmelidir.

Eğitim ortamı demokratik olmalıdır.
4- Yeniden Kurmacılık :
Pragmatik (faydacı) felsefe akımını temel alır.

İlerlemecilik eğitim felsefesinin devamıdır.

Eğitimin Amacı :
‘’ Toplumu yeniden düzenlemek,topluma
gerçek demokrasi yerleştirmektir. ‘’

Okullar, toplumsal değişmeden sorumlu

kurumlardır.

Öğrenciye geleceğe yönelik bilgiler sağlamalıdır.

Öğretmenler önemli rol oynamaktadırlar; bu

değişimin temelini onlar öğrenciye aktarırlar.
 Eğitim Felsefeleri ve Hedeflerin Düzenlenmesi
EĞİTİM FELSEFESİ HEDEF
Eğitim programı tanrı ve kozmosla, insan arasındaki kesin ve mutlak ilişkileri ele
almalı ve açıklamalıdır.
Daimicilik

Kişinin toplumsallaşmasını sağlama, kültürel değerleri kazandırma, değişme ve

çatışmayı önleme, kültürel mirası koruma, topluma uyumunu sağlama, bilgili ve
Esasicilik becerili insanlar yetiştirme’dir.

sürekli değişmeye açık,

demokrasiyi gerçekleştirme ve yaşatma,
bilimsel yöntemi kullanma,
İlerlemecilik
deneme-yanılmayı kullanma,
hiçbir bilgiyi mutlak kabul etmeme,
yaratıcı, sorumluluk alan, hoşgörülü, bilinçli insan yetiştirme,
düşünmeyi öğretme ve kubaşık çalışma.
dünya uygarlığını kurma,
barış ve insanların mutluluğunu sağlama,
Yeniden sevgi, işbirliği, denge vb. değerleri kazandırma,
Kurmacılık
bilimsel yöntem ve eleştirel düşünceyi kullanmak,
demokratik yaşam biçimini kazanmak,
kişinin gizil yeteneklerini ve zihnini geliştirmek.
(Sönmez,1998).
 Eğitim Felsefeleri ve İçeriğin Düzenlenmesi
EĞİTİM FELSEFESİ İÇERİK
İçerik genel ve özel ilkeleri desteklemelidir.
Felsefe, teoloji ve matematiğin yanı sıra tarih, edebiyat, başat kültürel değerler,
Daimicilik otobiyografi, artistik eleştiri gibi dersler yer almalıdır.

Toplum bilimleri(sosyoloji, psikoloji, tarih vb.) fen bilimleri (fizik, kimya vb.)genel
kültür (dil, güzel sanatlar, geometri) gibi dersler yer almalıdır
Esasicilik

Her öğrencinin ilgi ve yeteneğine uygun her çeşit ve düzeyde dersler, yeni
ortamlarda değişebilen, mutlak olmayan bilgiler, öğrencilerin istedikleri her
İlerlemecilik konuyu sınıfa getirebilmeleri.

Bilgi kesin mutlak değildir, her an değişebilecek şekilde sunulmalıdır.

Yeniden Önemli olan amaçlardır. Dersler,konular, içerik amaçlara göre düzenlenmelidir.
yapılandırmacı
lık

(Sönmez,1998).
 Eğitim Felsefeleri ve Eğitim Ortamlarının
Düzenlenmesi
EĞİTİM FELSEFESİ EĞ İ T İ M O R T A M L A R I
Akıl yürütmede Tümdengelim tekniği kullanılmalı.
Ortam öğrencilerin akıllarını ve iradelerini geliştirecek biçimde olmalı.
Sokratik tartışma yöntemine yer verilmeli
Daimicilik Öğrenci kendisini gelişi güzel ifade etmemeli
Ortamda gerçek yaşamdan örnekler değil ideal yaşamdan örnekler olmalı, bunun için gerekirse
yapay ortamlar düzenlenebilir.
Öğretmen doğru bilgilerle donanık olmalı
Konular sunuş yolu stratejisi ile işlenmeli
Düz anlatım yöntemi kullanılmalı
Esasicilik
Öğrenci kendisine sunulan bilgileri tekrar etmeli ve ezberlemeli
Ortamda sıkı bir disiplin olmalı
Okulu ilgilendirmeyen hiçbir şey eğitim ortamında ele alınmamalıdır
Öğrenci merkeze alınmalı ve diğer unsurlara buna göre düzenlenmeli
Öğretmen rehberlik yapmalı
Öğrencide öğrenmeye karşı ilgi uyandırılmalı
İlerlemecilik Öğrencinin problem çözme yöntemini kullanması sağlanmalı/ Proje yöntemi kullanılmalı
Yaşamla ilgili her türlü olgu ve olay eğitim ortamına getirilmeli, ortam gerçek yaşama yakın olmalı
Ortam öğrencinin yaşam için yararlı bir ürün ortaya koyabileceği bir biçimde düzenlenmelidir.
Eğitim ortamında uygulamaya ağırlık verilmelidir/ Eğitim ortamı demokratik olmalı
Öğretmen reformist olmalı
Öğrenciler toplumu yeniden yapılandırabileceklerine inandırılmalı
Yeniden Kurmacılık Eleştirel düşünme yöntemine yer verilmeli
Uygulama ağırlıkta olmalı / Eğitim ortamı demokratik olmalı
Geleceğe dönük toplumsal ve çevre sorunları üzerinde durulmalı
Eğitim ortamında kesinlikle ceza olmamalı
(Sönmez,1998).
 Eğitim Felsefeleri ve Değerlendirme Durumlarının
Düzenlenmesi
EĞİTİM DEĞERLENDİRME DURUMU
FELSEFESİ
Liberal sanatlar, okuma-dinleme, yazma konuşma sanatı değerlendirilmeli,
Klasik konular ve edebi çözümlemelerin öğrenilmesi öğrenciden
Daimicilik beklenilmeli
(Alkan, 1983)

öğretmen kendi anlattıklarını, kitabın yazdıklarını öğrenciye sormalı,

öğrenciler yanıtı ezberleyip vermeli,
Esasicilik mesleki ve teknik eğitimin derslerinde öğrencinin işi, ürünü, davranışı
yapıp göstermesi istenmelidir.
(Sönmez, 1998).
ezbere dayalı sınav yapılamamalı,
iş ve üründen çok sürece ağırlık verilmeli,
İlerlemecilik sınavlar öğrencinin gizil güçlerini ortaya çıkarmalı.
(Sönmez, 1998).
sorular eleştirel düşünmeyi ve bilimsel yöntemi öğrencilerin kullanıp
Yeniden kullanmadığını ölçecek nicelik ve nitelikte olmalıdır,
Kurmacılık sorular gelecekle, toplumsal ve doğal olaylarla ilgili olmalıdır.
(Sönmez, 1998).
FELSEFİ AKIMLAR EĞİTİM FELSEFELERİ

İDEALİZM DAİMİCİLİK

İDEALİZM
ESASİCİLİK
REALİZM

PRAGMATİZM İLERLEMECİLİK

PRAGMATİZM YENİDEN
VAROLUŞÇULUK KURMACILIK
SONUÇ VE
ÖNERİLER
 SONUÇ
‘’Günümüz eğitim sisteminin
başat düşüncesi;
İLERLEMECİLİK ve
YAPILANDIRMACILIKTIR ‘tır.
Ancak; her ne kadar bu nitelikte
bir eğitim ön görülüyor olsa da
‘’ ESASİCİLİK ’’ eğitim felsefesi
koşulları,günümüz eğitim
sistemin de fiilen geçerliliğini
korumaktadır.’’
Nasıl bir Eğitim Felsefesi?
 Eğitim kurumları yoluyla toplumun bilimselleşme ve
teknikleşme süreci, insanın eşya, değer ve toplumsal
olgularla ilişkileri açısından da Türk ve Dünya kültürünün
özelliklerini göz önünde tutan teorik bir çerçeve
oluşturulmalıdır.
 Eleştiren, eleştirdiği kadar eleştiriye açık olan bireyler
yetiştirmelidir.
 Yıkıcı değil yapıcı, idealist olduğu kadar pragmatist bireyler
oluşturmalıdır.
 Disiplinlerarası bilgiye önem vermeli, bilginin tekdüzeliğini
yok etmelidir.
 Bütünleştirici ve dış dünyayla bağlantılı ortamlar yaratmalı,
bilginin toplumun her kesimine ulaşmasını sağlamalıdır.
Sonuç
 Eğitim sisteminde hedef belirlenirken bir karara
varabilmek için felsefeye başvurmak zorunludur.
 Hangi felsefe temele alınmışsa,o felsefenin ileri
sürdüğü ölçütlere,hedef davranışlar,eğitim ve sınama
durumları uygun olmalıdır.
Felsefeden nasıl yararlanacağız
Felsefe, okulların ne amaçla var
olduğunu, hangi konulara değer
verileceğini, hangi yöntem ve
tekniklerin kullanılacağını ve
bireylerin nasıl öğrendiğini anlamada
ve belirlemede yardımcı olur.
Felsefeden nasıl yararlanacağız
Felsefeden hedefler düzenini
oluştururken;
 Temel sayıltıları ortaya koymada,
 Aday hedeflere yenilerini katmada,
 Hedeflerin iç ve dış tutarlılığını ortaya
koymada,
 Hedefleri önem sırasına koymada
yararlanılır.