EĞİTİM

PSİKOLOJİSİ
1. Hafta:
Gelişim
Psikolojisi
15.02.2024 13:10 1/48
Gelişim Psikolojisine Giriş

 Temel Kavramlar
 Etkileyen Faktörler

 Temel İlkeler

15.02.2024 13:10 2/48

İnsanın doğumuyla ilgili
varsayımlar
 Çocuklar yetişkinlerin minyatürüdür
 Çocuklar yetişkinin minyatürü değil ayrı bir
bireydir ve boş levhalar olarak doğarlar
 Çocuğun kendine ait duygu ve şemaları
vardır ve bunlar zamanla değişir

15.02.2024 13:10 3/48

Gelişim :

Organizmanın döllenmede başlayarak bedensel,

zihinsel, dilsel, duygusal, sosyal yönden belli
koşullar dahilinde, en son aşamaya ulaşıncaya
kadar sürekli ilerleme sağlayan değişim sürecidir.

15.02.2024 13:10 4/48

Gelişim

 Tanım: Döllenmeden ölüme kadar süren

yaşam dönemi içinde organizmada gözlenen
düzenli ve sürekli değişikliklerdir.
 Olgunlaşma ve öğrenmenin etkileşimi sonucu
oluşur.

15.02.2024 13:10 5/48

Temel Kavramlar

1-Büyüme
2-Olgunlaşma
3-Hazırbulunuşluk
4-Öğrenme

15.02.2024 13:10 6/48

Temel Kavramlar

Büyüme
Bireyin bedensel yönüyle
ilgilidir.
Bedenin boy, kilo ve hacim
olarak artması anlamındadır.

15.02.2024 13:10 7/48

 Olgunlaşma
Bedensel gelişim sürecinde organların kendilerinden
beklenilen işlevleri yerine getirebilecek düzeye
gelmesidir. Bireyin bir davranışı bedensel ve zihinsel
açıdan öğrenme kapasitesine ulaşmasıdır.

Belli bir olgunluk düzeyine gelmeyen

çocuk yürüyemez.
Çevrenin olgunlaşma üzerindeki etkisi
nedir? 11 I:

*
Hayır. Çevre olmadan da yurume
gerçekleş"r Olgunlaşma kaltıma bağudır
. .

15.02.2024 13:10 8/48

 * Bacaklarının pedalları çev!reb!lecek
1 1

Uzunlukta
Hazırbulunuşluk
olması =
buyume
* Pedalları Çev!eb!lecek f!z!ksel ve

Bir öğrenmenin
b!l!ssel Olgunlagua
durum =

gerçekleşebilmesi ya da öğrenme
yaşantısının etkili olabilmesi için
gerekli yeterliğe sahip olma
durumudur. *
Çocuğunb!s!kleteb!ree
Hazırbulunuşluk olgunlaşmanın bulunuşluk

yanı sıra önceki öğrenmeleri, ilgileri,

tutumları, güdülenmişlik düzeylerini, Fiziksel
yetenekleri ve genel sağlık Bilişsel
durumunu da kapsayan bir Duyuşsal
kavramdır.

15.02.2024 13:10 9/48

Öğrenme
Bireyin çevresiyle belli bir düzeydeki etkileşimleri
sonucunda meydana gelen nispeten kalıcı izli
davranış değişmesidir.

Çevre tarafından öğrenme olanakları

sağlanmadığında çocuğun yeterli olarak gelişmesini
beklemek mümkün değildir.

Uyaran eksikliği!

15.02.2024 13:10 10/48

Gelişimi Etkileyen Faktörler

 Gelişim, kalıtım ve çevrenin etkileşimiyle

gerçekleşir.
 Peki hangisi daha etkilidir?
↓ alanlanında farkl etk!
Farkl
gel!ş!n

15.02.2024 13:10 11/48

 Etkileyen Faktörler
Kalıtım
 Daha çok fiziksel ve bilişsel gelişimde rolü olduğu savunulmaktadır.
 Anne ve babadan gelen kromozomların birleşmesiyle zigot meydana gelir ve
gelişim süreci başlar.

15.02.2024 13:10 12
Etkileyen Faktörler

Çevre
 Genetik yapının bireyde gözlenebilen özellikler olarak
ortaya çıkmasında etkilidir.
 Doğum öncesi etmenler

 Doğum sırası etmenler

 Doğum sonrası etmenler

15.02.2024 13:10 13
Çevre: Doğum Öncesi Etmenler
 Annenin yaşı,
 beslenmesi,
 zararlı alışkanlıkları,
 hamilelikte geçirilen hastalıklar,
 radyasyona maruz kalması,
 Rh faktörü

15.02.2024 13:10 14/48

Çevre: Doğum Sırası Etmenler
 Erken ya da geç doğum,
 hijyenik ortam,
 doğumdaki komplikasyonlar
 (kordon dolanması, oksijensiz kalma

15.02.2024 13:10 15/48

Çevre: Doğum Sonrası Etmenler
 Beslenme
 Yorgunluk
 Hastalıklar, kazalar ve savaşlar
 Aile, Sosyo-ekonomik ve kültürel düzey
 Eğitim, Arkadaş grupları
 Kitle iletişim araçları
 Doğum Sonrası
 Anne-Babanın çocuk yetiştirme tarzları,
 ailenin parçalanması
 Çocukların doğuş sırası.

15.02.2024 13:10 16/48

 Gelişimin Temel İlkeleri
Tüm dünyadaki insanlar için aynı gelişim ilkeleri
geçerlidir.
1. Gelişim, kalıtım ve çevre etkileşiminin ürünüdür.
2. Büyüme baştan ayağa, içten dışa doğrudur.
3. Gelişim, genelden özele doğrudur.
4. Gelişimde bireysel farklılıklar vardır.
5. Gelişimde kritik dönemler vardır.
6. Gelişim bir bütündür ve bireysel farklar vardır.

15.02.2024 13:10 17/48

 Gelişimin Temel İlkeleri ↑ b!l!sseel!g!n
6. Gelişim alanları birbirleriyle etkileşim içindedir. f!z!ksel
ger!s!n
7. Gelişim süreklidir ve belli aşamalarda gerçekleşir.
8. Gelişim nöbetleşe devam eder. Bir gelişim alanının
çok hızlandığı dönemlerde, diğerleri duraklama
gösterebilir.

15.02.2024 13:10 18/48

Kritik Dönem
Bazı gelişim dönemlerinde ve yaşlarda belli tür öğrenmelere
karşı yüksek duyarlık gösterme eğilimidir.
Zamanlama en önemli noktadır.
Yaşamın belli dönemlerinde üst düzeyde
gelişimi sağlamak için fırsatların
sunulmasıdır. Aksi takdirde, gelişim
daha geride kalabilir ya da sonradan
kazanılması daha uzun zaman alır ve
zordur.
Yetişkinlere okuma yazma öğretmek
çocuklara öğretmekten daha zor
olabilir.
Bilişim teknolojilerine uyum sağlama?

15.02.2024 13:10 19
 Gelişim Görevi
İnsanın bir gelişim döneminde gerçekleştirmesi
beklenen büyüme, olgunlaşma düzeyi ve
davranışlarıdır.

Gelişim Alanları
 Fiziksel

 Bilişsel

 Dil

 Psiko-sosyal

 Psiko-seksüel

 Ahlak

15.02.2024 13:10 20/48

Gelişim Dönemi

Bireyin gelişim süreci içinde, değişik zaman

dilimlerinde belirli özelliklerin öne çıktığı gözlenir.
Bu gelişim aşamalarına dönem denir ve sınıflama
yaşa göre yapılandırılır.

15.02.2024 13:10 21/48

 Gelişim Dönemleri YAŞ
Doğum öncesi dönem -
Bebeklik 0-2
İlk Çocukluk (Okul Öncesi) 2-6
İkinci Çocukluk 6-12
Ergenlik 12-18
Genç Yetişkinlik 18-30
Orta Yetişkinlik 30-65
İleri Yetişkinlik 65 ve

15.02.2024 13:10 22/48

Doğum öncesi dönem

 Döllenmeden doğuma kadar geçen süredeki

gelişim.

15.02.2024 13:10 23/48

Bebeklik 0-2 yaş

 Bakım ve denetim ihtiyacı

 Dil ve sembolik düşünce gelişir

15.02.2024 13:10 24/48

 Bebeklik Dönemi Gelişim Görevleri
0-2
 Doğumla birlikte çevre koşullarına uyum sağlar.
 Solunum sistemi ve nabzı düzene girer.
 Katı yiyecekleri çiğnemeyi ve yutmayı
gerçekleştirir.
 Uyku saati, gece gündüz uykuları düzene girer.
 Dönemin sonlarına doğru dışkı kontrolü, tuvalet
eğitimi gerçekleşir.
 Dönemin sonlarına doğru yürümeyi öğrenir.
15.02.2024 13:10 25/48
İlk Çocukluk (Okul Öncesi) 2-6

 Kendi başına hareket etme

 Yetişkinlere bağımlılıkta azalma
 Yaşıtlarla ilişkiler kurma ve oyun
 Okula hazırlık

15.02.2024 13:10 26/48

İlk Çocukluk Dönemi Gelişim Görevleri 2-6

 El ve göz koordinasyonunu sağlar.

 Konuşması rahat anlaşılır hale gelir.
 Kendi kendine yemek yiyebildiği gibi kendi kendine
giyinebilir.
 Cinsiyet farklılıklarını öğrenerek, cinsel kimliğinin
devamlılığını kabul eder.
 Aile bireyleriyle ve akranlarıyla yakın ilişkiler kurabilir.

15.02.2024 13:10 27/48

İkinci Çocukluk 6-12

 Düşünme becerisi somut özellikler taşır.

 Sosyalleşme ve başarı arzusu

15.02.2024 13:10 28/48

İkinci Çocukluk Dönemi Gelişim Görevleri 6-12
 Akranlarıyla birlikte olumlu ilişkiler geliştirir.
 Kendine ilişkin olumlu tutumlar geliştirir
 Cinsiyet rollerine uygun sosyal rolleri öğrenir.
 Okuma, yazma ve hesap yapma gibi temel okul
becerilerini geliştirir.
 Değerleri ve vicdan anlayışı gelişir.
 Kişisel bağımsızlığını oluşturur.

15.02.2024 13:10 29/48

Ergenlik 12-18

 Kızlarda 11 erkeklerde 13 yaşında başlar

 Kızlarda 18 erkeklerde 20 yaşında son bulur.
 Fiziksel büyüme
 Felsefe ve toplumla ilgili konulara merak
 İdeolojilere duyarlıdır.
 Çalkantılı bir dönemdir
 Ergenlere etkili rehberlik önemlidir.

15.02.2024 13:10 30/48

Ergenlik Dönemi Gelişim Görevleri 12-18
 Bedensel özelliklerini kabul etme
 Aile içinde duygusal bağımsızlığını kazanma
 Mesleğine karar verme ve buna hazırlanma
 Erkeksi veya kadınsı toplumsal rolü gerçekleştirme
 Evliliğe ve aile yaşamına hazırlanma
 Toplumsal temelde sorumlu bir davranış kazanma
 Değerlerini oluşturma ve ahlak sistemini geliştirme

15.02.2024 13:10 31/48

Genç Yetişkinlik 18-30
 Bireyin ekonomik özgürlüğünü kazanarak
kendi yaşamını, kendi ailesini kurduğu zaman
dilimidir.
 Kariyerinde önemli kararlar alarak toplumda
aktif olmaya başlar.

15.02.2024 13:10 32/48

Genç Yetişkinlik Dönemi Gelişim
Görevleri 18-30
 Eş seçimi, aile kurmak ve aile
sorumluluklarını yerine getirmek
 İş sahibi olmak ve kariyer gelişimi
 Vatandaşlık görevleri
 Bir toplumsal grubun üyesi olmak

15.02.2024 13:10 33/48

Orta Yetişkinlik 30-65

 Sorumluluklarda artış
 Kariyerde ilerleme
 Sonra gelen kuşaklara destek ve yardım.

15.02.2024 13:10 34/48

İleri Yetişkinlik 65 ve

 Emeklilik
 Yaşlılıkla ve yalnızlıkla başa çıkma
 Hayatın gözden geçirilmesi

15.02.2024 13:10 35/48