ÓÕÍÈÅÔÉÊÅÓ ÅÑÃÁÓÉÅÓ ÓÔÇÍ/ÌÅ ÔÇÍ ÔÅ×ÍÏËÏÃÉÁÓ

Ì. Ì. ÓáññÞò

I. ÔÏ ÁÍÔÉÊÅÉÌÅÍÏ ÔÏÕ ÌÁÈÇÌÁÔÏÓ ÔÇÓ ÔÅ×ÍÏËÏÃÉÁÓ

Áíáöåñüìáóôå óôçí ôå÷íïëïãßá Ç/Õ:

1. Ôé åßíáé ôåëéêÜ áõôü ôï "ìáýñï êïõôß" ï Ç/Õ.

2. Ôé åßíáé ðëçñïöïñßá êáé ðþò ôçí åðåîåñãÜæåôáé.

3. Ðþò áíôáëëÜóóåé ï Ç/Õ ðëçñïöïñßá ìå ôï ðåñéâÜëëïí. (Ðëçñïöïñßá

êáé áíôáëëáãÞ ìå ôï ðåñéâÜëëïí: ìç öáíôáæüìáóôå Ýíáí õðÜëëçëï íá
ðëçêôñïëïãåß óôïí õðïëïãéóôÞ êáé íá êïéôÜåéôçí ïèüíç ôïõ, áëëÜ Ýíáí
õðïëïãéóôÞ ðïõ ìðïñåß íá ìåôñÜ ôç èåñìïêñáóßá êáé ôçí õãñáóßá ôïõ
ðåñéâÜëëïíôüò ôïõ, ôï öùò ãýñù ôïõ êáé íá áíÜâåé áíåìéóôÞñåò, íá
óâÞíåé ôá öþôá ê.ô.ë.)

II. Ç ÓÕÍÈÅÔÉÊÇ ÅÑÃÁÓÉÁ: "Ï Ç/Õ ÁÉÓÈÁÍÅÔÁÉ ÊÁÉ ÅÍÅÑÃÅÉ"

Áðáñáßôçôá üñãáíá, õëéêÜ: ¸íáò õðïëïãéóôÞò (áêüìá êáé 8086) êáé

ìéêñïûëéêÜ (áîßáò ðåñßðïõ 1.000 äñá÷ìþí).

á) Ï Ç/Õ êáé ôï ðåñéâÜëëïí:

ï Ç/Õ áéóèÜíåôáé

O H/Y Ý÷åé ìéá ðáñÜëëçëç áíáëïãéêÞ èýñá (game port), ç ïðïßá

åóùôåñéêÜ Ý÷åé ôç äõíáôüôçôá íá ìåôñÜ áíôéóôÜóåéò.

ÁõôÞ ç êÜñôá ðåñéÝ÷åé åóùôåñéêÜ Ýíáí ðõêíùôÞ öïñôéóìÝíï êáé Ýíá

÷ñïíïêýêëùìá. Ïôáí óõíäÝóïõìå óôá Üêñá áõôÞò ôçò èýñáò ìéá
áíôßóôáóç, ï ðõêíùôÞò åêöïñôßæåôáé êáé ìåôñþíôáò ï Ç/Õ ôïí ÷ñüíï
åêöüñôéóÞò ôïõ (10 RC) õðïëïãßæåé ôçí áíôßóôáóç.

Áíáæçôïýí ëïéðüí ïé ìáèçôÝò óôçí áãïñÜ áðëÜ çëåêôñéêÜ óôïé÷åßá ôùí

ïðïßùí ç ôéìÞ ôçò áíôßóôáóÞò ôïõò íá ìåôáâÜëëåôáé ìå äéÜöïñåò öõóéêÝò
ðïóüôçôåò.

ÖùôïáíôéóôÜóåéò ãéá Öùò.

ÈåñìïáíôéóôÜóåéò ãéá Èåñìïêñáóßá.

Õãñüìåôñá ãéá Õãñáóßá.

FET ãéá ÔÜóç.

ÓõíäÝïíôáò áõôÜ ôá óôïé÷åßá óôçí game port, ìðïñïýìå íá ìåôñÜìå öùò,

áíôßóôáóç ê.ô.ë. Åôóé, ëÝìå üôé: ï Ç/Õ áéóèÜíåôáé.
 ï Ç/Õ åíåñãåß

Ï Ç/Õ Ý÷åé ìéá ðáñÜëëçëç øçöéáêÞ èýñá. ÌÝóù áõôÞò ï Ç/Õ Ý÷åé ôç
äõíáôüôçôá íá óôÝëíåé óÞìáôá ôÜóçò 5 Volts óôïí åêôõðùôÞ êáé óõíåðþò
óôï ðåñéâÜëëïí. ÁõôÞ ç ôÜóç äåí åßíáé éêáíÞ íá ïäçãÞóåé ìéá óõóêåõÞ
Ýóôù êáé ôùí 5 Volts ãéáôß ç ðáñå÷üìåíç Ýíôáóç ñåýìáôïò åßíáé ðïëý
ìéêñÞ. Ìðïñïýìå üìùò ìå ôç âïÞèåéá åíüò transistor êáé ìéáò ìðáôáñßáò,
íá åíéó÷ýóïõìå áõôü ôï óÞìá êáé Ýôóé íá ìðïñïýìå íá ïäçãÞóïõìå ìéá
óõóêåõÞ ðïõ ëåéôïõñãåß ìå ôçí ôÜóç ôçò ìðáôáñßáò. Ãéá íá ìðïñÝóïõìå
íá åíåñãïðïéÞóïõìå ìéá óõóêåõÞ ðïõ ëåéôïõñãåß ìå ìåãáëýôåñç ôÜóç ìå
ôç âïÞèåéá üìùò åíüò çëåêôñïíüìïõ (relay).

Ìðïñïýìå ëïéðüí íá áíÜøïõìå êáé íá óâÞóïõìå Ýíáí áíåìéóôÞñá, ìéá

ëÜìðá, Ýíáí ðïôéóôÞ. ¸ôóé, ëÝìå üôé ï Ç/Õ åíåñãåß.

ï Ç/Õ íá áéóèÜíåôáé êáé íá åíåñãåß

ÓõíäõÜæïíôáò áõôÝò ôéò äýï ëåéôïõñãßåò ìå ðïëý áðëÜ ðñïãñÜììáôá

(BASIC), êáôáöÝñíïõìå ï Ç/Õ íá áéóèÜíåôáé êáé íá åíåñãåß.

ÂëÝðåé öùò, óõãêñßíåé ìå ðñïêáèïñéóìÝíåò ôéìÝò, áíáâïóâÞíåé ôá öþôá.

ÌåôñÜ èåñìïêñáóßá, óõãêñßíåé ìå ðñïêáèïñéóìÝíåò ôéìÝò, áíïéãïêëåßíåé
ôïí áíåìéóôÞñá/óüìðá.
ÌåôñÜ õãñáóßá, óõãêñßíåé ìå ðñïêáèïñéóìÝíåò ôéìÝò, áíïéãïêëåßíåé ôç
âñýóç.

Ôï üëï ðñüãñáììá ðáñïõóßáóå ìåãÜëç åðéôõ÷ßá. Ç åñãáóßá

ðáñïõóéÜóôçêå áðü ôá ßäéá ôá ðáéäéÜ óôéò ðïëéôéóôéêÝò åêäçëþóåéò êáé
óõãêÝíôñùóå ôï åíäéáöÝñïí üëùí. Ôá ðáéäéÜ áðïêüìéóáí ãíþóåéò,
Ýìáèáí íá äïõëåýïõí êáé íá äéáâÜæïõí/ìáèáßíïõí.

ÉÉÉ. ÐÑÏÔÁÓÅÉÓ ÃÉÁ ÓÕÍÈÅÔÉÊÅÓ ÅÑÃÁÓÉÅÓ ÌÅ ÔÇ ÂÏÇÈÅÉÁ ÔÇÓ

ÔÅ×ÍÏËÏÃÉÁÓ

ÐáñïõóéÜæïíôáé ðåéñÜìáôá, ôá ïðïßá ìðïñïýí íá ðñáãìáôïðïéçèïýí

åýêïëá êáé ìå óõìâáôéêÜ üñãáíá ìÝôñçóçò, üìùò êáôáäåéêíýïõí ìå ôïí
êáëýôåñï ôñüðï áõôÞí áêñéâþò ôç äõíáôüôçôá ôïõ õðïëïãéóôÞ ãéá
åðéêïéíùíßá ìå ôï ðåñéâÜëëïí. Ç åêðáéäåõôéêÞ áîßá áõôþí ôùí
ðåéñáìÜôùí åßíáé ìåãÜëç, äéüôé âïçèïýí ôïõò ìáèçôÝò íá êáôáíïÞóïõí ôç
öõóéêÞ ðïõ êñýâåôáé ìÝóá óôïõò áéóèçôÞñåò, áëëÜ êáé ôç öõóéêÞ ðïõ
õðÜñ÷åé óôç äõíáôüôçôá ôïõ õðïëïãéóôÞ íá áíôáëëÜóóåé óÞìáôá ìå ôï
ðåñéâÜëëïí, ôé åßäïõò óÞìáôá åßíáé áõôÜ êáé ðþò ãßíïíôáé áõôÜ
"êáôáíïçôÜ" áðü ôïí Ç/Õ.

1) ÖÕÓÉÊÇ
Ï Ç/Õ ìðïñåß íá ëåéôïõñãÞóåé ùò êáôáãñáöéêü óýóôçìá ðïëëþí èÝóåùí.
Ôïðïèåôïýìå óôçí ôñï÷éÜ åíüò êéíçôïý, äåîéÜ öþôá êáé áñéóôåñÜ
öùôïáíôéóôÜóåéò. Ïôáí ôï êéíçôü ðåñíÜ ìðñïóôÜ áðü ôï öùò ôï êñýâåé
êáé ç öùôïáíôßóôáóç áõîÜíåé ôçí ôéìÞ ôçò êé Ýôóé ï Ç/Õ êáôáëáâáßíåé
ðüôå ðÝñáóå ôï êéíçôü. Åôóé, ï Ç/Õ ëåéôïõñãåß óáí áõôüìáôï ÷ñïíüìåôñï
ðïõ ìåôñÜ Ät. Ãíùñßæïíôáò ôéò áðïóôÜóåéò óôéò ïðïßåò Ý÷ïõí ôïðïèåôçèåß
ïé öùôïáíôéóôÜóåéò, õðïëïãßæïõìå ìÝóåò ôá÷ýôçôåò, åðéôá÷ýíóåéòêáé
ó÷åäéÜæïõìå ìå ôïí Ç/Õ ôá äéáãñÜììáôá êßíçóçò.

x v α

2) ×ÇÌÅÉÁ
ÌÝôñçóç ôá÷ýôçôáò áíôßäñáóçò.
ÕðÜñ÷ïõí áíôéäñÜóåéò üðïõ ôï ÷ñþìá ôùí ðñïúüíôùí åßíáé äéáöïñåôéêü
áðü ôùí áíôéäñüíôùí. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ç áíôßäñáóç ôïõ éùäéêïý êáëßïõ
ãíùóôÞ êáé ùò ñïëüé éùäßïõ. Ôï äéÜëõìá ôùí áíôéäñüíôùí Ý÷åé ÷ñþìá
äéáöáíÝò, åíþ ôùí ðñïúüíôùí åßíáé êõáíü. ÌÜëéóôá, üóï ðåñéóóüôåñï ÊÉ
óõóóùñåýåôáé, ôüóï ðéï âáèý êõáíü ãßíåôáé ôï ÷ñþìá ôïõ.
KIO3  8KI  6H  3KI3  3H2O
H3AsO3  KI3  H2O  K2HAsO4  3KI  4H

Áí ôïí äïêéìáóôéêü óùëÞíá ôïí öùôßæïõìå ìå Ýíá ðñÜóéíï L.E.D., ôüôå ç

áðïññüöçóç ôïõ öùôüò ôïõ óôï äéÜëõìá èá ìåôáâÜëëåôáé êáôÜ ôç
äéÜñêåéá ôçò áíôßäñáóçò. Êáé áõôü ãéáôß ôï êõáíü ÷ñþìá áðïññïöÜ óå
ìåãÜëï âáèìü ôï ðñÜóéíï ÷ñþìá, åíþ ôï äéáöáíÝò ü÷é. Ïóï ëïéðüí
åîåëßóóåôáé ç áíôßäñáóç, ôüóï ëéãüôåñï ðñÜóéíï öùò ôïõ L.E.D. èá
ðåñíÜåé ìÝóá áðü ôï äéÜëõìá. ÅÜí áìÝóùò ìåôÜ ôï äïêéìáóôéêü óùëÞíá
ôïðïèåôçèåß ìéá öùôïáíôßóôáóç (Þ öùôïôñáíæßóôïñ), ôüôå óôçí áñ÷Þ ôçò
áíôßäñáóçò èá äÝ÷åôáé ðåñéóóüôåñï öùò êáé Üñá ç ôéìÞ ôçò áíôßóôáóÞò
ôçò èá åßíáé ÷áìçëÞ, åíþ, üóï åîåëßóóåôáé ç áíôßäñáóç, ç öùôïáíôßóôáóç
äÝ÷åôáé üëï êáé ëéãüôåñï öùò êáé óõíåðþò ç áíôßóôáóÞ ôçò ìåãáëþíåé.
ÓõíäÝïíôáò ôç öùôïáíôßóôáóç óôç game port ôïõ õðïëïãéóôÞ, ìðïñïýìå
íá ìåôñÞóïõìå ôç ìåôáâïëÞ ôçò áíôßóôáóÞò ôïõ, Üñá êáé ôç ìåôáâïëÞ
ôçò öùôåéíüôçôáò, êáèþò åðßóçò êáé ôç ìåôáâïëÞ ôçò óõãêÝíôñùóçò ôïõ
êõáíïý óôï äéÜëõìá, åðïìÝíùò êáé ôç óõãêÝíôñùóç ôïõ ÊÉ óôá ðñïúüíôá
ôçò áíôßäñáóçò êáé óõíåðþò ôç óôéãìéáßá ôá÷ýôçôá ôçò áíôßäñáóçò.
 L.E.D öùôïáíôßóôáóç
.

Ìðïñïýìå íá ìåëåôÞóïõìå áíôßóôïé÷á êáé ôçí åîïõäåôÝñùóç ìå ôïí

áðï÷ñùìáôéóìü êÜðïéïõ äåßêôç.

NaOH

L.E.D öùôïáíôßóôáóç
.

H 2 SO 4

ÌÝôñçóç p.H.
Åíáò Üëëïò, áêñéâüôåñïò üìùò áéóèçôÞñáò åßíáé áõôüò ôïõ p.H. Ìå ôç
÷ñÞóç ôïõ ìðïñïýìå íá ìåôñÞóïõìå ôï p.H. åíüò äéáëýìáôïò êáé íá
ìåëåôÞóïõìå êáé ìéá áíôßäñáóç.

Âåâáßùò ìðïñïýìå íá ðñáãìáôïìðïéÞóïõìå êáé óõíèåôüôåñá ðåéñÜìáôá.

 Vo

C
R

IV. ÏÉ ÊÏÉÍÏÉ ÓÔÏ×ÏÉ ÔÅ×ÍÏËÏÃÉÁÓ - ÓÕÍÈÅÔÉÊÇÓ ÅÑÃÁÓÉÁÓ

Áõôïß ïé óôü÷ïé ôïõ ìáèÞìáôïò áðïôåëïýí êáé óôü÷ïõò ôçò óõíèåôéêÞò

åñãáóßáò ìå èÝìá "ï Ç/Õ áéóèÜíåôáé êáé åíåñãåß".

Áò äïýìå áí ðëçñåß Ýíáí Ýíáí ôïõò óôü÷ïõò ãéá ôïõò ïðïßïõò Ý÷ïõí
èåóðéóôåß ïé óõíèåôéêÝò åñãáóßåò óôï ãõìíÜóéï óýìöùíá ìå ôï
áíôßóôïé÷ï ðñïåäñéêü äéÜôáãìá.

1)Óôéò óõëëïãéêÝò åñãáóßåò, óôçí êáëëéÝñãåéá ðíåýìáôïò óõíåñãáóßáò

êáé óõëëïãéêÞò ðñïóðÜèåéáò.
ÅðåéäÞ ôï ðëÜíï åñãáóßáò áðáéôåß êáé ìåëÝôç ôçò áñ÷éôåêôïíéêÞò ôïõ
õðïëïãéóôÞ, êáé Ýñåõíá áãïñÜò ãéá áéóèçôÞñåò/áðôÞñåò, êáé óõããñáöÞ
áðëïýóôáôïõ ëïãéóìéêïý (BASIC) áëëÜ êáé êáôáóêåõÞ, èá ðñÝðåé ïé
ìáèçôÝò íá äïõëÝøïõí êáôáìåñßæïíôáò åñãáóßåò, áëëÜ êáé óõíèåôéêÜ ãéá
ôçí åðßôåõîç ôïõ ôåëéêïý áðïôåëÝóìáôïò.

2)ÁíÜðôõîç ôçò óõíèåôéêÞò - äçìéïõñãéêÞò éêáíüôçôáò.

ÅðåéäÞ áêñéâþò ôï ôåëéêü áðïôÝëåóìá áðïôåëåß óýíèåóç üëùí áõôþí
ôùí åðéìÝñïõò åñãáóéþí, ç ðáñïýóá äçìéïõñãéêÞ åñãáóßá ðñïÜãåé áõôü
ôï óôü÷ï.

3)ÁíÜðôõîç êñéôéêÞò óêÝøçò.

Ï Ç/Õ Ý÷åé 3 èýñåò åéóüäïõ êáé 2 èýñåò åîüäïõ. Ïé ìáèçôÝò ðñÝðåé íá
åðéëÝîïõí ôçí êáôÜëëçëç ðïõ áíôáðïêñßíåôáé óôéò áðáéôÞóåéò ôïõò êáé
äåí ÷ñåéÜæåôáé ðïëýðëïêåò çëåêôñïíéêÝò êáôáóêåõÝò (ðïõ Üëëùóôå äåí
åßíáé óå èÝóç íá êÜíïõí).

4) ÊáëëéÝñãåéá ðíåýìáôïò áíáæÞôçóçò êáé Ýñåõíáò.

Ãéá ôçí áíåýñåóç ôùí áéóèçôÞñùí êáé ôùí çëåêôñïíüìùí/relays ôá
ðáéäéÜ ðñÝðåé íá êÜíïõí Ýñåõíá áãïñÜò ãéá ôçí áíáæÞôçóç ôïõ
êáôÜëëçëïõ óôïé÷åßïõ.

5)Ðñïþèçóç åéäéêþí êëßóåùí êáé åíäéáöåñüíôùí.

Ôï ìÜèçìá ôçò ôå÷íïëïãßáò õðïëïãéóôþí åßíáé Ýíá èÝìá ðïõ Ýëêåé ôïõò
ìáèçôÝò (Üëëùóôå ïé áíôßóôïé÷åò ó÷ïëÝò ôçò 1çò äÝóìçò âñßóêïíôáé
óôçí êïñõöÞ ðñïôßìçóçò êáé óõíåðþò êáé âáèìïëïãßáò). Óå áõôïýò ôïõò
ìáèçôÝò ðñïóöÝñïíôáé åðéðëÝïí åõêáéñßåò íá ãíùñéóôïýí ìå ôï èÝìá.
6)Åèéóìüò óôç óõóôçìáôéêÞ êáé õðåýèõíç åñãáóßá.
Åíáò óôü÷ïò ôçò åñãáóßáò åßíáé êáé ç ðáñïõóßáóÞ ôçò óôéò ðïëéôéóôéêÝò
åêäçëþóåéò ôïõ ó÷ïëåßïõ áëëÜ áðü ôïõò ßäéïõò ôïõò ìáèçôÝò. ÁõôÞ ç
åõèýíç ôïõò êÜíåé êáé ðéï õðåýèõíïõò óôçí åñãáóßá ôïõò.

7)Ôï íá ìÜèïõí ïé ìáèçôÝò íá ìáèáßíïõí êáéíïýñéá ðñÜãìáôá ìüíïé ôïõò.

Óå áõôü ôï ôåëåõôáßï Üöçóá ôá áðïôåëÝóìáôá. Óå Ýíá ÷ñüíï
äïêéìáóôéêÞò åöáñìïãÞò ìå ìßá ïìÜäá ôåóóÜñùí ðáéäéþí ôçò ã’
ãõìíáóßïõ ìå äïõëåéÜ üëï ôï ÷ñüíï, ìåôÜ ôéò äéáêïðÝò ôùí
×ñéóôïõãÝííùí äýï áðü áõôïýò ìïõ åßðáí üôé äéÜâáóáí üëï ôï âéâëßï ôçò
ÖõóéêÞò ôïõò ãéá íá âïçèçèïýí! Äåí îÝñù ðüóïé êáèçãçôÝò Ý÷ïõí
ðåôý÷åé êÜôé ôÝôïéï, åãþ üìùò áéóèÜíïìáé õðåñÞöáíïò!