Bài 6: Động cơ 1 chiều

BÀI 6
ĐỘNG CƠ MỘT CHIỀU

PHẦN 1: MỤC ĐÍCH THÍ NGHIỆM

Sau khi hoàn tất bài thí nghiệm sinh viên sẽ biết cách kết nối, lắp đặt và có thể sử
dụng DC Motor module để minh họa và giải thích các đặc tính vận hành của động cơ một
chiều.
PHẦN 2: TÓM TẮT LÝ THUYẾT
Sinh viên tự tham khảo trong sách giáo trình Kỹ thuật điện.
PHẦN 3: TRÌNH TỰ THÍ NGHIỆM
I. ĐỘNG CƠ MỘT CHIỀU KÍCH TỪ ĐỘC LẬP

1. Cài đặt nguồn cung cấp, động cơ kéo/lực kế (đóng vai trò là tải để cung cấp mô men
hãm cho động cơ), động cơ/máy phát một chiều, và bộ giao tiếp thu thập dữ liệu vào bàn
thí nghiệm. Nối cơ khí giữa động cơ và lực kế. Giảng viên thực hiện phần này.

2. Chắc chắn rằng công tắc nguồn cung cấp được đặt ở vị trí O (OFF), và núm điều chỉnh
điện áp vặn hết mức ngược chiều kim đồng hồ.

3. Chắc chắn rằng dây cáp từ máy tính được nối với DAI. Nối nguồn 24 V - AC vào Low
Power Input của Data Acquisition và Prime Mover/ Dynamometer. Giảng viên thực hiện
phần này.

4. Nối mạch như hình 1.

+
I1
IA 1
7 + T
T
E1 DC MOTOR
ARMATURE DYNAMOMETER
N
N N
2

IF
+
I2
5
DC MOTOR
SHUNT
8 WINDING
6
7
N DC MOTOR
RHEOSTAT

Hình 1: Động cơ điện 1 chiều kích từ độc lập nối với lực kế

5. Mở nguồn cung cấp.

6. Mở màn hình ứng dụng Metering. Trong của sổ Metering, hiển thị đồng hồ đo
momen T, tốc độ N, điện áp phần ứng E1, dòng điện phần ứng I1, dòng điện kích từ I2.
1
Thực hành Phân tích mạch điện Đại học Dầu khí Việt Nam
Bài 6: Động cơ 1 chiều

Chế độ không tải:

7. Trên nguồn cung cấp, vặn núm điều chỉnh điện áp kích từ để điện áp vào phần ứng
tăng dần, và ghi số liệu vào Data Table. Chú ý: tốc độ không được vượt quá 800
vòng/phút, điện áp không vượt quá 130V.

8. Vẽ đồ thị biễu diễn mối liên hệ giữa tốc độ động cơ và điện áp phần ứng n = f(E). Trục
X là điện áp phần ứng, trục Y là tốc độ rotor động cơ. (làm ở nhà)

DC MOTOR SPEED (rpm)

ARMATURE VOLTAGE (V)

Liên hệ giữa điện áp phần ứng và tốc độ rotor n theo dạng nào?
...............................................................................................................................

...............................................................................................................................Đồ thị
chứng tỏ rằng ở động cơ kích từ độc lập tốc độ quan hệ tuyến tính với điện áp, điện
áp phần ứng cao sẽ cho tốc độ cao phải không?
 Phải  Không

Chế độ có tải:

9. Giữ tốc độ ổn định ở mức 900-1100 vòng/phút. Điều chỉnh núm LOAD CONTROL để
tăng dần mômen tải (hãm) đến khi động cơ dừng hẳn. Trong quá trình đó ghi số liệu vào
bảng Data Table.

10. Sau khi tất cả các số liệu được ghi, vặn nút LOAD CONTROL về vị trí
MIN(fully CCW). Báo giảng viên tắt nguồn cung cấp và vặn núm điều chỉnh điện
thế hết cở về phía ngược chiều kim đồng hồ.

11. Vẽ đồ thị biễu diễn mối quan hệ giữa tốc độ động cơ n như là hàm số của momen T.
Trục Y là tốc độ n, trục X là mômen động cơ. (làm ở nhà)

2
Thực hành Phân tích mạch điện Đại học Dầu khí Việt Nam
Bài 6: Động cơ 1 chiều

DC MOTOR SPEED (rpm)

DC MOTOR TORQUE (Nm)

Mô tả ngắn gọn, tốc độ động cơ thay đổi như thế nào khi tải cơ khí đặt lên trục động cơ
tăng, cũng như khi mômen động cơ tăng.
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
So sánh đặc tính đường biểu diễn mối quan hệ giữa tốc độ động cơ với mômen động cơ
của động cơ kích từ song song và động cơ kích từ độc lập.
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
PHẦN IV: KẾT LUẬN

Sinh viên viết các kết luận ở phần này:

..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
..........................................................................................................................................

3
Thực hành Phân tích mạch điện Đại học Dầu khí Việt Nam