Professional Documents
Culture Documents
inbound5245597158033213875
inbound5245597158033213875
inbound5245597158033213875
CHỦ ĐỀ 1:
CĂN THỨC
VÀ
CÁC BÀI TOÁN LIÊN QUAN
Ngô Trọng Hiếu Ôn thi vào lớp 10 – Môn Toán
7. 29.
8. 30.
9.
31.
10.
11. 32.
12. 33.
13. 34.
14. 35.
15.
36.
16.
37.
17. 38.
18. 39.
40.
19.
41.
20.
42.
21.
43.
1. 35.
2.
36.
3.
4. 37.
1 33 1 38.
5. 48 2 75 5 1
2 11 3
39.
6.
7. 40. 9 4 5 9 80
8.
9. 41.
10. 42. 3 2 2 64 2
11. 43. -
12. 44.
13.
45.
14.
46.
15.
47.
16.
48.
17.
18. 49.
19. 50.
20. 2 3 48 75 243 51.
21. 52.
53.
22.
54.
23. 55.
24. 56.
25. 57.
26. 58.
27. 59.
28. 60.
29.
61.
30.
31. 62.
32. 63.
33.
64.
34.
Ngô Trọng Hiếu Ôn thi vào lớp 10 – Môn Toán
65. 87.
66. 88.
67.
89.
68.
90.
69.
91.
70.
92.
71.
93.
72.
94.
73.
95.
74.
75. 96.
76.
97.
77.
98.
78.
99.
79. 100.
101.
80.
102.
103.
81.
104.
82.
105.
83. 106.
1 1 1
84. 107.
2 1 3 2 4 3
85. 108. 4 8 . 2 2 2 . 2 2 2
86.
Ngô Trọng Hiếu Ôn thi vào lớp 10 – Môn Toán
109. 133.
134.
110.
135.
111. 136.
112.
137.
113.
114. 138.
139.
115.
140.
141.
116.
142.
117. 143.
144.
118.
145.
119.
146.
4 8 15
120.
3 5 1 5 5
121. 147.
148.
122. 149.
123. 150.
124. 151.
125.
152.
126.
127. 153.
128.
154.
129.
155.
130.
131. 156.
132.
Ngô Trọng Hiếu Ôn thi vào lớp 10 – Môn Toán
157.
180.
158.
159. 181.
160.
182.
161.
183.
162.
184.
163.
185.
164. 186.
3 13 6 187.
165.
2 3 4 3 3
188.
3 13 6
166.
2 3 4 3 3
189.
167.
190.
168.
191.
169.
192.
170.
193.
171.
194.
195.
172. 32 50 27 27 50 32
173. 196.
174.
197.
175.
176. 198.
177.
199.
178.
179. 200.
Dạng 3: Rút gọn biểu thức
1.
2.
3.
4.
5.
6. Q =
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
48.
49.
50.
51.
52.
53.
54.
55.
56.
57.
58.
59.
60.
61.
62.
63.
64.
65.
66.
67.
68.
69.
70.
71.
72.
73.
74.
75.
76.
77.
78.
79.
80.
81.
82.
83.
84.
85.
86.
87.
88.
89.
90.
91.
92.
93.
94.
95.
96.
97.
98.
99.
100.
Phương pháp: Thực hiện theo các bước sau
Để tính giá trị của biểu thức biết ta rút gọn biểu thức rồi thay
vào biểu thức vừa rút gọn.
Để tìm giá trị của khi biết giá trị của biểu thức A ta giải phương
trình
Lưu ý: Tất cả mọi tính toán, biến đổi đều dựa vào biểu thức đã rút
gọn.
a) Rót gän P
b) T×m gi¸ trÞ cña a ®Ó P < 1
a) Rót gän P
b) T×m gi¸ trÞ cña a ®Ó P < 0
a) Rót gän P
b) T×m c¸c gi¸ trÞ cña x ®Ó P =
a) Rót gän P
b) T×m gi¸ trÞ cña a ®Ó P < 1
c) T×m gi¸ trÞ cña P nÕu
a) Rót gän P
b) XÐt dÊu cña biÓu thøc M = a.(P- )
a) Rót gän P
b) TÝnh gi¸ trÞ cña P khi x
a) Rót gän P
b) T×m x ®Ó P 0
8. Cho biÓu thøc: P =
a) Rót gän P
b) XÐt dÊu cña biÓu thøc P.
a) Rót gän P
b) So s¸nh P víi 3
a) Rót gän P
b) T×m a ®Ó P <
a) Rót gän P
b) T×m x ®Ó P <
c) T×m gi¸ trÞ nhá nhÊt cña P
a) Rót gän P
b) T×m gi¸ trÞ cña x ®Ó P < 1
a) Rót gän P
b) T×m c¸c gi¸ trÞ cña x ®Ó P=
c) Chøng minh P
a) Rót gän P
b) TÝnh x theo m ®Ó P = 0.
c) X¸c ®Þnh c¸c gi¸ trÞ cña m ®Ó x t×m ®îc ë c©u b tho¶ m·n ®iÒu kiÖn x
>1
a) Rót gän P
b) BiÕt a > 1 H·y so s¸nh P víi
c) T×m a ®Ó P = 2
d) T×m gi¸ trÞ nhá nhÊt cña P
16. Cho biÓu thøc P =
a) Rót gän P
b) TÝnh gi¸ trÞ cña P nÕu a = vµ b =
a) Rót gän P
b) TÝnh gi¸ trÞ cña P khi a = vµ b =
a) Rót gän P
b) Chøng minh r»ng P > 0 x
a) Rót gän P
b) TÝnh khi x=
a) Rót gän P
b) T×m gi¸ trÞ cña x ®Ó P = 20
a) Rót gän P
b) Víi gi¸ trÞ nµo cña x th× P < 1
25. Cho biÓu thøc P =
a) Rót gän P
b) T×m nh÷ng gi¸ trÞ nguyªn cña a ®Ó P cã gi¸ trÞ nguyªn
a) Rót gän P
b) T×m gi¸ trÞ cña a ®Ó P >
a) T×m x ®Ó
b) T×m sè nguyªn x ®Ó Q cã gi¸ trÞ nguyªn.
28. Cho biÓu thøc P =
a) Rót gän biÓu thøc sau P.
b) TÝnh gi¸ trÞ cña biÓu thøc P khi x =
a) T×m x ®Ó A < 1.
b) T×m ®Ó A Z
a) Rót gän A.
b) T×m GTLN cña A.
c) T×m x ®Ó A =
d) CMR : A
a) Rót gän A.
b) T×m GTLN cña A
40. Cho A = víi x 0 , x 1.
a) Rót gän A.
b) CMR :
41. Cho A =
a) Rót gän A. T
b) T×m ®Ó A Z
a) T×m a ®Ó A < 1
b) T×m ®Ó A Z
a) Rót gän A.
b) So s¸nh A víi
a) Rót gän A.
b) T×m x ®Ó A = 6
a) Rót gän A
b) TÝnh A víi x =
a) Rót gän A
b) TÝnh A víi x =
a) Rót gän A.
b) T×m x nguyªn ®Ó A nguyªn
a) Rót gän A.
b) T×m x ®Ó A ®¹t GTNN
a) Rót gän A.
b) T×m x ®Ó A < -
a) TÝnh A víi x =
b) CMR : A 1
a) Rót gän A
b) So s¸nh A víi 1
a) T×m x ®Ó A =
b) T×m x ®Ó A < 1.
d. Tìm max A.
2 x 4x 2 x x3 x
55. Cho biểu thức : P = :
2 x x 4 2 x 2x x
3
a) Rút gọn P.
b) Tìm các số nguyên của x để P chia hết cho 4.
x 3 x 1 x 1 4 x 1
56. Cho biểu thức : M = :
x 1 1 x x x x
a) Rút gọn M.
b) Tìm các số tự nhiên x để M là số nguyên
c) Tìm x thoả mãn M < 0
a) Rút gọn P
b) Tìm giá trị của a để P > 0.
a) Rút gọn A.
b) Tìm a để
a) Rút gọn A
b) Tìm các giá trị nguyen của x sao cho A có giá trị nguyên.
a) Rút gọn A
b) Tìm x nguyên để A có giá trị nguyên
a) Rót gän P
b)T×m gi¸ trÞ cña a ®Ó P<0
66. Cho biÓu thøc: P=
a) Rót gän P
b) T×m c¸c gi¸ trÞ cña x ®Ó P=
a) Rót gän P
b) T×m gi¸ trÞ cña a ®Ó P<1
c) T×m gi¸ trÞ cña P nÕu
68. Cho biÓu thøc: P=
a) Rót gän P
b) TÝnh gi¸ trÞ cña P khi x
a) Rót gän P
b) T×m x ®Ó P 0
a) Rót gän P
b) XÐt dÊu cña biÓu thøc P.
71. Cho biÓu thøc: P=
a) Rót gän P
b) So s¸nh P víi 3
72. Cho biÓu thøc: P=
a) Rót gän P
b) T×m x ®Ó P<
c) T×m gi¸ trÞ nhá nhÊt cña P
73. Cho biÓu thøc : P=
a) Rót gän P
b) T×m gi¸ trÞ cña x ®Ó P<1
74. Cho biÓu thøc : P=
a) Rót gän P
b) T×m c¸c gi¸ trÞ cña x ®Ó P=
c) Chøng minh P
a) Rót gän P
b) T×m c¸c gi¸ trÞ cña a ®Ó P<0
c) T×m c¸c gi¸ trÞ cña a ®Ó P=-2
77. Cho biÓu thøc : P=
a) Rót gän P
b) Chøng minh r»ng P>0 x
78. Cho biÓu thøc : P=
a) Rót gän P
b) TÝnh khi x=
a) Rót gän P
b) T×m gi¸ trÞ cña x ®Ó P=20
80. Cho biÓu thøc: P=
a) Rót gän P
b) Cho P= t×m gi¸ trÞ cña a
d/ T×m x ®Ó
e/ T×m nh÷ng gi¸ trÞ nguyªn cña x ®Ó gi¸ trÞ cña Q nguyªn.
a) Rót gän M
b) T×m gi¸ trÞ cña a ®Ó M= - 4
a) Rót gän K
b) TÝnh gi¸ trÞ cña K khi a=9
c) Víi gi¸ trÞ nµo cña a th×
d) T×m a ®Ó K=1
e) TÝm c¸c gi¸ trÞ tù nhiªn cña a ®Ó gi¸ trÞ cña K lµ sè tù nhiªn
a/ Rót gän Q
b/ Chøng minh r»ng Q<0
a/ Rót gän T
c/ T×m x ®Ó T=2
d/ Víi gi¸ trÞ nµo cña x th× T<0
e/ T×m xZ ®Ó TZ
89. Cho biÓu thøc: Rót gän L
91. Cho
a) Rót gän N
b) TÝnh N khi
a) Rót gän A
b) T×m x ®Ó A = 3
93. Cho
94. Cho
a) Rót gän K
b) TÝnh gi¸ trÞ cña K khi
c) T×m gi¸ trÞ cña x ®Ó K >1
95. Cho biÓu thøc
97. Cho
a) Rót gän P
b) T×m x ®Ó P < -1/2
c) T×m gi¸ trÞ nhá nhÊt cña P
a) T×m ®iÒu kiÖn ®èi víi biÕn x ®Ó biÓu thøc A ®îc x¸c
®Þnh.
b) Rót gän biÓu thøc A.
a) Rót gän P .
b) TÝnh gi¸ trÞ cña P víi a = 9 .
a) Rót gän A.
b) So s¸nh A víi 1
102. Cho M =
a) Rót gän M.
b) T×m a ®Ó / M / 1
c) T×m gi¸ trÞ lín nhÊt cña M.
a) Rót gän C
b) T×m gi¸ trÞ cña C ®Ó / C / > - C
c) T×m gi¸ trÞ cña C ®Ó C2 = 40C.
a) Rót gän M
b) T×m gi¸ trÞ cña a ®Ó M < 1
c) T×m gi¸ trÞ lín nhÊt cña M.
CHỦ ĐỀ 2:
VÀ
HÀM SỐ
Hàm số bậc nhất
Hµm sè bËc nhÊt lµ hµm sè ®îc cho bëi c«ng thøc y = ax + b trong ®ã
a0
Hµm sè bËc nhÊt x¸c víi mäi gi¸ trÞ x R vµ cã tÝnh chÊt ®ång biÕn
khi a > 0; nghÞch biÕn khi a < 0
§å thÞ cña hµm sè bËc nhÊt lµ mét ®êng th¼ng. C¾t trôc tung t¹i
®iÓm B(0; b). C¾t trôc hoµnh t¹i ®iÓm (trong ®ã a gäi lµ
hÖ sè gãc, b gäi lµ tung ®é gãc)
C¸c ®êng th¼ng cã cïng hÖ sè gãc a th× t¹o víi trôc Ox c¸c gãc b»ng
nhau. NÕu gäi lµ gãc hîp bíi gi÷a ®êng th¼ng vµ tia Ox th× a = tg
NÕu ®êng th¼ng (d): y = ax + b (a 0) vµ ®êng th¼ng (d’): y = a’x +
b’ (a’ 0) th×:
(d) c¾t (d’) a a’ (d) song song (d’)
Bµi 1: a) ViÕt ph¬ng tr×nh ®êng th¼ng ®i qua hai ®iÓm (1 ; 2) vµ (-1 ; -4).
b) T×m to¹ ®é giao ®iÓm cña ®êng th¼ng trªn víi trôc tung vµ trôc hoµnh
Bµi 2 Cho hµm sè y = (m – 2)x + m + 3.
a) T×m ®iÒu kiÖn cña m ®Ó hµm sè lu«n nghÞch biÕn.
b) T×m m ®Ó ®å thÞ cña hµm sè c¾t trôc hoµnh t¹i ®iÓm cã hoµnh ®é b»ng 3.
c) T×m m ®Ó ®å thÞ cña hµm sè trªn vµ c¸c ®å thÞ cña c¸c hµm sè y = -x + 2 ; y
= 2x – 1 ®ång quy
Bµi 3: Cho hµm sè y = (m – 1)x + m + 3.
a) T×m gi¸ trÞ cña m ®Ó ®å thÞ cña hµm sè song song víi ®å thÞ hµm sè y = -2x
+ 1.
b) T×m gi¸ trÞ cña m ®Ó ®å thÞ cña hµm sè ®i qua ®iÓm (1; -4).
c) T×m ®iÓm cè ®Þnh mµ ®å thÞ cña hµm sè lu«n ®i qua víi mäi m
Bµi 4 : Cho hai ®iÓm A(1 ; 1), B(2 ; -1).
a) ViÕt ph¬ng tr×nh ®êng th¼ng AB.
b) T×m c¸c gi¸ trÞ cña m ®Ó ®êng th¼ng y = (m2 – 3m)x + m2 – 2m + 2 song
song víi ®êng th¼ng AB ®ång thêi ®i qua ®iÓm C(0 ; 2).
Bµi 5: Cho hµm sè y = (2m – 1)x + m – 3.
a) T×m m ®Ó ®å thÞ cña hµm sè ®i qua ®iÓm (2; 5)
b) Chøng minh r»ng ®å thÞ cña hµm sè lu«n ®i qua mét ®iÓm cè ®Þnh víi mäi
m. T×m ®iÓm cè ®Þnh Êy.
c) T×m m ®Ó ®å thÞ cña hµm sè c¾t trôc hoµnh t¹i ®iÓm cã hoµnh ®é x =
Bµi 6 : T×m gi¸ trÞ cña k ®Ó c¸c ®êng th¼ng sau : y = ;y= vµ y = kx + k
+ 1 c¾t nhau t¹i mét ®iÓm.
Bµi 7 : Gi¶ sö ®êng th¼ng (d) cã ph¬ng tr×nh y = ax + b. X¸c ®Þnh a, b ®Ó (d) ®i qua
hai ®iÓm A(1; 3) vµ B(-3; -1).
Bµi 8 : Cho hµm sè : y = x + m (D). T×m c¸c gi¸ trÞ cña m ®Ó ®êng th¼ng (D) :
a) §i qua ®iÓm A(1; 2010).
b) Song song víi ®êng th¼ng x – y + 3 = 0.
Bµi 9: Cho hµm sè y = (m - 2)x + n (d)
T×m gi¸ trÞ cña m vµ n ®Ó ®å thÞ (d) cña hµm sè :
a) §i qua hai ®iÓm A(-1;2) vµ B(3;-4)
b) C¾t trôc tung t¹i ®iÓm cãtung ®é b»ng 1- vµ c¾t trôc hoµnh t¹i ®iÓm cã
hoµnh ®é b»ng 2+ .
c) C¾t ®êng th¼ng -2y + x – 3 = 0
d) Song song vèi ®êng th¼ng 3x + 2y = 1
Bµi 10: Cho hµm sè : (P)
a) VÏ ®å thÞ (P)
b) T×m trªn ®å thÞ c¸c ®iÓm c¸ch ®Òu hai trôc to¹ ®é
c) XÐt sè giao ®iÓm cña (P) víi ®êng th¼ng (d) theo m
d) ViÕt ph¬ng tr×nh ®êng th¼ng (d') ®i qua ®iÓm M(0; -2) vµ tiÕp xóc víi (P)
Bµi 11 : Cho (P) vµ ®êng th¼ng (d)
1) X¸c ®Þnh m ®Ó hai ®êng ®ã :
a) TiÕp xóc nhau . T×m to¹ ®é tiÕp ®iÓm
b) C¾t nhau t¹i hai ®iÓm ph©n biÖt A vµ B , mét ®iÓm cã hoµnh ®é x= -1.
T×m hoµnh ®é ®iÓm cßn l¹i T×m to¹ ®é A vµ B
2) Trong trêng hîp tæng qu¸t, gi¶ sö (d) c¾t (P) t¹i hai ®iÓm ph©n biÖt M vµ N.
×m to¹ ®é trung ®iÓm I cña ®o¹n MN theo m vµ t×m quü tÝch cña ®iÓm I khi m thay
®æi.
Bµi 12: Cho ®êng th¼ng (d)
a) T×m m ®Ó ®êng th¼ng (d) c¾t (P) t¹i hai ®iÓm ph©n biÖt A vµ B
b) T×m to¹ ®é trung ®iÓm I cña ®o¹n AB theo m
c) T×m m ®Ó (d) c¸ch gèc to¹ ®é mét kho¶ng Max
d) T×m ®iÓm cè ®Þnh mµ (d) ®i qua khi m thay ®æi
Bµi 13: Cho (P)
a) T×m tËp hîp c¸c ®iÓm M sao cho tõ ®ã cã thÓ kÎ ®îc hai ®êng th¼ng vu«ng
gãc víi nhau vµ tiÕp xóc víi (P)
b) T×m trªn (P) c¸c ®iÓm sao cho kho¶ng c¸ch tíi gèc to¹ ®é b»ng
Bµi 14: Cho ®êng th¼ng (d)
a) VÏ (d). TÝnh diÖn tÝch tam gi¸c ®îc t¹o thµnh gi÷a (d) vµ hai trôc to¹ ®é
b) TÝnh kho¶ng c¸ch tõ gèc O ®Õn (d)
Bµi 15: Cho hµm sè (d)
a) NhËn xÐt d¹ng cña ®å thÞ. VÏ ®å thÞ (d)
b) Dïng ®å thÞ , biÖn luËn sè nghiÖm cña ph¬ng tr×nh
Bµi 16: Víi gi¸ trÞ nµo cña m th× hai ®êng th¼ng : (d) (d')
a) Song song víi nhau b) C¾t nhau c) Vu«ng gãc
víi nhau
Bµi 17: T×m gi¸ trÞ cña a ®Ó ba ®êng th¼ng : (d1): y = 2x – 5; (d2): y = x + 2; (d3): ax -
12 ®ång quy t¹i mét ®iÓm trong mÆt ph¼ng to¹ ®é
Bµi 18: CMR khi m thay ®æi th× (d) 2x + (m - 1)y = 1 lu«n ®i qua mét ®iÓm cè ®Þnh
Bµi 20: Cho (P) vµ ®êng th¼ng (d) y=ax + b .X¸c ®Þnh a vµ b ®Ó ®êng th¼ng
(d) ®I qua ®iÓm A(-1; 0) vµ tiÕp xóc víi (P).
Bµi 21: Cho hµm sè
a) VÏ ®å thÞ hµn sè trªn
b) Dïng ®å thÞ c©u a biÖn luËn theo m sè nghiÖm cña ph¬ng tr×nh
a) T×m m sao cho (P) vµ (d) tiÕp xóc nhau.T×m to¹ ®é tiÕp ®iÓm
b) Chøng tá r»ng (d) lu«n ®i qua mét ®iÓm cè ®Þnh
Bµi 30: Cho (P) vµ ®iÓm I(0; -2) .Gäi (d) lµ ®êng th¼ng qua I vµ cã hÖ sè
gãc m.
a) VÏ (P) . CMR (d) lu«n c¾t (P) t¹i hai ®iÓm ph©n biÖt A vµ B
b) T×m gi¸ trÞ cña m ®Ó ®o¹n AB ng¾n nhÊt
Bµi 31: Cho (P) vµ ®êng th¼ng (d) ®i qua ®iÓm I( ) cã hÖ sè gãc lµ m
a) T×m m sao cho (d) tiÕp xóc (P)
b) T×m m sao cho (d) vµ (P) cã hai ®iÓm chung ph©n biÖt
Bµi 32: Cho (P) vµ ®êng th¼ng (d)
a) T×m to¹ ®é giao ®iÓm cña (P) vµ (d)
b) T×m to¹ ®é cña ®iÓm thuéc (P) sao cho t¹i ®ã ®êng tiÕp tuyÕn cña (P) song
song víi (d)
Bµi 33: Cho (P)
a) Gäi A vµ B lµ hai ®iÓm thuéc (P) cã hoµnh ®é lÇn lît lµ -1 vµ 2. ViÕt ph¬ng
tr×nh ®êng th¼ng AB
b) ViÕt ph¬ng tr×nh ®êng th¼ng (d) song song víi AB vµ tiÕp xóc víi (P)
Bµi 34: Cho (P) . Trªn (P) lÊy ®iÓm A cã hoµnh ®é x=1 vµ ®iÓm B cã hoµnh
®é x=2 . X¸c ®Þnh c¸c gi¸ trÞ cña m vµ n ®Ó ®êng th¼ng (d) y=mx+n tiÕp xóc víi (P)
vµ song song víi AB
Bµi 35: X¸c ®Þnh gi¸ trÞ cña m ®Ó hai ®êng th¼ng cã ph¬ng tr×nh c¾t
b. C¾t trôc tung t¹i ®iÓm cã tung ®é b»ng vµ c¾t trôc hoµnh t¹i ®iÓm cã
hoµnh ®é b»ng .
Hàm số
Hµm sè cã tÝnh chÊt: NÕu a > 0 th× hµm sè nghÞch biÕn khi x < 0 vµ
®ång biÕn khi x > 0. NÕu a < 0 th× hµm sè ®ång biÕn khi x < 0 vµ
nghÞch biÕn khi x > 0
§å thÞ hµm sè lµ mét Parabol víi ®Ønh lµ gãc to¹ ®é vµ nhËn trôc Oy
lµm trôc ®èi xøng
NÕu a > 0 th× ®å thÞ n»m phÝa trªn trôc hoµnh, O lµ ®iÓm thÊp
nhÊt cña ®å thÞ
D¹ng 1: X¸c ®Þnha hµm
NÕu sè bËc
< 0 th× ®å nhÊt (ph¬ng
thÞ n»m tr×nh
phÝa ®ênghoµnh,
díi trôc th¼ng)O lµ ®iÓm cao
Ph¬ng ph¸p:
nhÊt cña ®å thÞ Dùa vµo c¸c ®iÓm sau: NÕu ®iÓm A(x 0; y0) thuéc ®å
thÞ hµm sè y = ax + b th× ax0 + b = y0
C¸c kÕt qu¶Các
®· nªudạng
ë phÇntoán
lý thuyÕt trªn
D¹ng 2: X¸c ®Þnh hµm sè y = ax (a 0)
2
Ph¬ng ph¸p: Dùa vµo ®iÓm sau: NÕu ®iÓm A(x0; y0) thuéc ®å
thÞ hµm sè y = ax2 th× ax02 = y0
D¹ng 3: T×m giao ®iÓm cña hai ®å thÞ
Ph¬ng ph¸p: LËp ph¬ng tr×nh hoµnh ®é giao ®iÓm
Gi¶i ph¬ng tr×nh, tõ ®ã t×m ra to¹ ®é c¸c giao ®iÓm
D¹ng 4: T¬ng giao gi÷a ®êng th¼ng vµ Parabol
Ph¬ng ph¸p: Cho ®êng th¼ng cã ph¬ng tr×nh y = ax + b (a 0) vµ
Parabol y = Ax2 (A 0). XÐt ph¬ng tr×nh hoµnh ®é giao ®iÓm Ax 2 = ax + b
(1). Ta cã sè giao ®iÓm cña hai ®å thÞ phô thuéc vµo sè nghiÖm cña ph¬ng
tr×nh nµy
- §êng th¼ng c¾t Parabol khi vµ chØ khi ph¬ng tr×nh (1) cã nghiÖm
- §êng th¼ng kh«ng c¾t Parabol khi vµ chØ khi ph¬ng tr×nh (1) v«
nghiÖm
Bµi 1 : Cho (P) vµ ®êng th¼ng (d) y=a.x+b .X¸c ®Þnh a vµ b ®Ó ®êng th¼ng
(d) ®I qua ®iÓm A(-1;0) vµ tiÕp xóc víi (P).
Bµi 2 : Cho (P) vµ ®êng th¼ng (d) y=2x+m
a) VÏ (P)
b) T×m m ®Ó (P) tiÕp xóc (d)
Bµi 3: X¸c ®Þnh gi¸ trÞ cña m ®Ó hai ®êng th¼ng cã ph¬ng tr×nh c¾t
nhau t¹i mét ®iÓm trªn (P)
Bµi 4: Cho (P)
a) VÏ (P)
b) Trªn (P) lÊy ®iÓm A cã hoµnh ®é x=1 vµ ®iÓm B cã hoµnh ®é x=2 . X¸c ®Þnh
c¸c gi¸ trÞ cña m vµ n ®Ó ®êng th¼ng (d) y=mx+n tiÕp xóc víi (P) vµ song song
víi AB
Bµi 5: Cho (P)
a) VÏ (P)
b) Gäi A vµ B lµ hai ®iÓm thuéc (P) cã hoµnh ®é lÇn lît lµ -1 vµ 2 . ViÕt ph¬ng
tr×nh ®êng th¼ng AB
c) ViÕt ph¬ng tr×nh ®êng th¼ng (d) song song víi AB vµ tiÕp xóc víi (P)
Bµi 6: Cho (P) vµ ®êng th¼ng (d)
a) VÏ (P) vµ (d)
b) T×m to¹ ®é giao ®iÓm cña (P) vµ (d)
c) T×m to¹ ®é cña ®iÓm thuéc (P) sao cho t¹i ®ã ®êng tiÕp tuyÕn cña (P) song song
víi (d)
Bµi7 : Cho (P) vµ ®êng th¼ng (d) ®i qua ®iÓm I( ) cã hÖ sè gãc lµ m
a) VÏ (P) vµ viÕt ph¬ng tr×nh (d)
b) T×m m sao cho (d) tiÕp xóc (P)
c) T×m m sao cho (d) vµ (P) cã hai ®iÓm chung ph©n biÖt
Bµi 8: Cho (P) vµ ®iÓm I(0;-2) .Gäi (d) lµ ®êng th¼ng qua I vµ cã hÖ sè
gãc m.VÏ (P) .
CMR (d) lu«n c¾t (P) t¹i hai ®iÓm ph©n biÖt A vµ B
a) T×m gi¸ trÞ cña m ®Ó ®o¹n AB ng¾n nhÊt
Bµi 9: Trong hÖ to¹ ®é xoy cho Parabol (P) vµ ®êng th¼ng (d)
a) VÏ (P)
b) T×m m sao cho (P) vµ (d) tiÕp xóc nhau.T×m to¹ ®é tiÕp ®iÓm
c) Chøng tá r»ng (d) lu«n ®i qua mét ®iÓm cè ®Þnh
Bµi 10: Cho hµm sè (P)
a) VÏ (P)
b) Gäi A,B lµ hai ®iÓm thuéc (P) cã hoµnh ®é lÇn lît lµ -1 vµ 2. ViÕt ph¬ng
tr×nh ®êng th¼ng AB
c) ViÕt ph¬ng tr×nh ®êng th¼ng (d) song song víi AB vµ tiÕp xóc víi (P)
Bµi 11: Cho ®iÓm A(-2;2) vµ ®êng th¼ng ( ) y=-2(x+1)
a) §iÓm A cã thuéc ( ) ? V× sao ?
b) T×m a ®Ó hµm sè (P) ®i qua A
c) X¸c ®Þnh ph¬ng tr×nh ®êng th¼ng ( ) ®i qua A vµ vu«ng gãc víi ( )
d) Gäi A vµ B lµ giao ®iÓm cña (P) vµ ( ) ; C lµ giao ®iÓm cña ( ) víi trôc tung .
T×m to¹ ®é cña B vµ C . TÝnh diÖn tÝch tam gi¸c ABC
Bµi 12: Cho (P) vµ (d) y=x+m
a) VÏ (P)
b) X¸c ®Þnh m ®Ó (P) vµ (d) c¾t nhau t¹i hai ®iÓm ph©n biÖt A vµ B
c) X¸c ®Þnh pt ®êng th¼ng (d') song song víi ®êng th¼ng (d) vµ c¾t (P) t¹i ®iÎm cã
tung ®é b»ng -4
d) X¸c ®Þnh ph¬ng tr×nh ®êng th¼ng (d'') vu«ng gãc víi (d') vµ ®i qua giao ®iÓm
cña (d') vµ (P)
Bµi 13: Cho parabol y= 2x2. (p)
a. t×m hoµnh ®é giao ®iÓm cña (p) víi ®êng th¼ng y= 3x-1.
b. t×m to¹ ®é giao ®iÓm cña (p) víi ®êng th¼ng y=6x-9/2.
c. t×m gi¸ trÞ cña a,b sao cho ®êng th¼ng y=ax+b tiÕp xóc víi (p) vµ ®i qua
A(0;-2).
d. t×m ph¬ng tr×nh ®êng th¼ng tiÕp xóc víi (p) t¹i B(1;2).
e. biÖn luËn sè giao ®iÓm cña (p) víi ®êng th¼ng y=2m+1. ( b»ng hai ph¬ng
ph¸p ®å thÞ vµ ®¹i sè).
f. cho ®êng th¼ng (d): y=mx-2. T×m m ®Ó
+(p) kh«ng c¾t (d).
+(p)tiÕp xóc víi (d). t×m to¹ ®é ®iÓm tiÕp xóc ®ã?
+ (p) c¾t (d) t¹i hai ®iÓm ph©n biÖt.
+(p) c¾t (d).
Bµi 14: cho hµm sè (p): y=x2 vµ hai ®iÓm A(0;1) ; B(1;3).
a. viÕt ph¬ng tr×nh ®êng th¼ng AB. t×m to¹ ®é giao ®iÓm AB víi (P) ®· cho.
b. viÕt ph¬ng tr×nh ®êng th¼ng d song song víi AB vµ tiÕp xóc víi (P).
c. viÕt ph¬ng tr×nh ®êng th¼ng d1 vu«ng gãc víi AB vµ tiÕp xóc víi (P).
d. chøng tá r»ng qua ®iÓm A chØ cã duy nhÊt mét ®êng th¼ng c¾t (P) t¹i hai
®iÓm ph©n biÖt C,D sao cho CD=2.
Bµi 15: Cho (P): y=x2 vµ hai ®êng th¼ng a,b cã ph¬ng tr×nh lÇn lît lµ
y= 2x-5
y=2x+m
a. chøng tá r»ng ®êng th¼ng a kh«ng c¾t (P).
b. t×m m ®Ó ®êng th¼ng b tiÕp xóc víi (P), víi m t×m ®îc h·y:
+ Chøng minh c¸c ®êng th¼ng a,b song song víi nhau.
+ t×m to¹ ®é tiÕp ®iÓm A cña (P) víi b.
+ lËp ph¬ng tr×nh ®êng th¼ng (d) ®i qua A vµ cã hÖ sè gãc b»ng -1/2. t×m to¹
®é giao ®iÓm cña (a) vµ (d).
Bµi 16: cho hµm sè (P)
a. vÏ ®å thÞ hµm sè (P).
b. víi gi¸ trÞ nµo cña m th× ®êng th¼ng y=2x+m (d) c¾t ®å thÞ (P) t¹i hai ®iÓm
ph©n biÖt A,B. khi ®ã h·y t×m to¹ ®é hai ®iÓm A vµ B.
c. tÝnh tæng tung ®é cña c¸c hoµnh ®é giao ®iÓm cña (P) vµ (d) theo m.
Bµi 17: cho hµm sè y=2x2 (P) vµ y=3x+m (d)
a. khi m=1, t×m to¹ ®é c¸c giao ®iÓm cña (P) vµ (d).
b. tÝnh tæng b×nh ph¬ng c¸c hoµnh ®é giao ®iÓm cña (P) vµ (d) theo m.
c. t×m mèi quan hÖ gi÷a c¸c hoµnh ®é giao ®iÓm cña (P) vµ (d) ®éc lËp víi m.
Bµi 18: cho hµm sè y=-x2 (P) vµ ®êng th¼ng (d) ®I qua N(-1;-2) cã hÖ sè gãc k.
a. chøng minh r»ng víi mäi gi¸ trÞ cña k th× ®êng th¼ng (d) lu«n c¾t ®å thÞ (P)
t¹i hai ®iÓm A,B. t×m k cho A,B n»m vÒ hai phÝa cña trôc tung.
b. gäi (x1;y1); (x2;y2) lµ to¹ ®é cña c¸c ®iÓm A,B nãi trªn, t×m k cho tæng
S=x1+y1+x2+y2 ®¹t gi¸ trÞ lín nhÊt.
Bµi 19: cho hµm sè y=
a. t×m tËp x¸c ®Þnh cña hµm sè.
b. t×m y biÕt:
+ x=4
+ x=(1- )2
+ x=m2-m+1
+ x=(m-n)2
c. c¸c ®iÓm A(16;4) vµ B(16;-4), ®iÓm nµo thuéc ®å thÞ hµm sè, ®iÓm nµo
kh«ng thuéc ®å thÞ hµm sè? t¹i sao.
d. kh«ng vÏ ®å thÞ h·y t×m hoµnh ®é giao ®iÓm cña ®å thÞ hµm sè ®· cho víi
®å thÞ hµm sè y= x-6
Bµi 20: cho hµm sè y=x2 (P) vµ y=2mx-m2+4 (d)
a.t×m hoµnh ®é cña c¸c ®iÓm thuéc (P) biÕt tung ®é cña chóng y=(1- )2.
b.chøng minh r»ng (P) víi (d) lu«n c¾t nhau t¹i 2 ®iÓm ph©n biÖt. t×m to¹ ®é
giao ®iÓm cña chóng. víi gi¸ trÞ nµo cña m th× tæng c¸c tung ®é cña chóng ®¹t gi¸
trÞ nhá nhÊt.
Bµi 21: cho hµm sè y=2x2 (P) vµ y=3x+m (d)
a. khi m=1, t×m to¹ ®é c¸c giao ®iÓm cña (P) vµ (d).
b. tÝnh tæng b×nh ph¬ng c¸c hoµnh ®é giao ®iÓm cña (P) vµ (d) theo m.
c. t×m mèi quan hÖ gi÷a c¸c hoµnh ®é giao ®iÓm cña (P) vµ (d) ®éc lËp víi m.
Bµi 22: trªn hÖ trôc to¹ ®é Oxy cho c¸c ®iÓm M(2;1); N(5;-1/2) vµ ®êng th¼ng (d)
y=ax+b.
a. t×m a vµ b ®Ó ®êng th¼ng (d) ®I qua c¸c ®iÓm M, N.
b. x¸c ®Þnh to¹ ®é giao ®iÓm cña ®êng th¼ng MN víi c¸c trôc Ox, Oy.
Bµi 23: cho hµm sè y= mx-m+1 (d).
a. chøng tá r»ng khi m thay ®æi th× ®êng th¼ng (d) lu«n ®I qua ®iÓm cè ®Þnh.
t×m ®iÓm cè ®Þnh Êy.
b. t×m m ®Ó (d) c¾t (P) y=x2 t¹i 2 ®iÓm ph©n biÖt A vµ B, sao cho AB= .
Bµi 24: cho hµm sè y=x2 (P) vµ y=3x+m2 (d).
a. chøng minh víi bÊt kú gi¸ trÞ nµo cña m ®êng th¼ng (d) lu«n c¾t (P) t¹i 2 ®iÓm
ph©n biÖt.
b. gäi y1, y2 kµ c¸c tung ®é giao ®iÓm cña ®êng th¼ng (d) vµ (P) t×m m ®Ó cã
biÓu thøc y1+y2= 11y1.y2
Bµi 25:
a. viÕt ph¬ng tr×nh ®êng th¼ng tiÕp xóc víi (P) y=2x2 t¹i ®iÓm A(-1;2).
b. cho hµm sè y=x2 (P) vµ B(3;0), t×m ph¬ng tr×nh tho¶ m·n ®iÒu kiÖn tiÕp xóc
víi (P) vµ ®i qua B.
c. cho (P) y=x2. lËp ph¬ng tr×nh ®êng th¼ng ®i qua A(1;0) vµ tiÕp xóc víi (P).
d. cho (P) y=x2 . lËp ph¬ng tr×nh d song song víi ®êng th¼ng y=2x vµ tiÕp xóc
víi (P).
e. viÕt ph¬ng tr×nh ®êng th¼ng song song víi ®êng th¼ng y=-x+2 vµ c¾t (P)
y=x2 t¹i ®iÓm cã hoµnh ®é b»ng (-1).
f. viÕt ph¬ng tr×nh ®êng th¼ng vu«ng gãc víi (d) y=x+1 vµ c¾t (P) y=x2 t¹i
®iÓm cã tung ®é b»ng 9.
Bµi 26:
a) Vẽ đồ thị (P): y = -2x2 .
b) Lấy 3 điểm A, B, C trên (P), A có hoành độ là –2, B có tung độ là – 8, C có
hoành độ là – 1. Tính diện tích tam giác ABC.Em có nhận xét gì về cạnh AC của tam
giác ABC
Bµi 27:
a) Vẽ đồ thị hàm số : y = -2x2
b) Viết phương trình đường thẳng qua 2 điểm A(1; 4) và B(-2; 1)
Bµi 28: Cho hàm số y = x2 và y = x + 2
a) Vẽ đồ thị của các hàm số này trên cùng một mặt phẳng tọa độ Oxy
b) Tìm tọa độ các giao điểm A,B của đồ thị hai hàm số trên bằng phép tính
c) Tính diện tích tam gicsc OAB
Bµi 26: Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, cho đường thẳng (d): y k 1 x 4 (k là
tham số) và parabol (P): y x .
2
a) Khi k 2 , hảy tìm toạ độ giao điểm của đường thẳng (d) và parabol (P);
b) Chứng minh rằng với bất kỳ giá trị nào của k thì đường thẳng (d) luôn cắt parabol
(P) tại hai điểm phân biệt;
c) Gọi y1; y2 là tung độ các giao điểm của đường thẳng (d) và parabol (P). Tìm k
sao cho: y1 y 2 y1 y 2 .
1 2
Bµi 29: Cho hàm số : y = x
2
a) Nêu tập xác định, chiều biến thiên và vẽ đồ thi của hàm số.
b) Lập phương trình đường thẳng đi qua điểm ( 2 , -6 ) có hệ số gúc a và tiếp xúc với
đồ thị hàm số trên .
x2
Bµi 30: Cho hàm số : y và y = - x – 1
4
a) Vẽ đồ thị hai hàm số trên cùng một hệ trục toạ độ .
b) Viết phương trình các đường thẳng song song với đường thẳng y = - x – 1 và cắt
x2
đồ thị hàm số y tại điểm có tung độ là 4 .
4
Bµi 31: Cho đường thẳng (d) có phương trình: y = 3(2m + 3) – 2mx và Parapol (P) có
phương trình y = x2.
a) Định m để hàm số y = 3(2m + 3) – 2mx luôn luôn đồng biến.
b) Biện luận theo m số giao điểm của (d) và (P).
c) Tìm m để (d) cắt (P) tại hai điểm có hoành độ cùng dấu.
Bµi 32: : Trong mặt phẳng toạ độ cho điểm A (–1; 2) và đường thẳng (d1): y = –2x +3
a) Vẽ (d1). Điểm A có thuộc (d1) không ? Tại sao ?
b) Lập phương trình đường thẳng (d2) đi qua điểm A và song song với đường (d1).
Tính khoảng cách giữa hai đường thẳng (d1) và (d2).
Bµi 33: Cho các đường thẳng có phương trình như sau: (d1): y = 3x + 1, (d2): y = 2x – 1
và (d3): y = (3 – m)2. x + m – 5 (với m ≠ 3).
a) Tìm tọa độ giao điểm A của (d1) và (d2).
b) Tìm các giá trị của m để các đường thẳng (d1), (d2), (d3) đồng quy.
c) Gọi B là giao điểm của đường thẳng (d1) với trục hoành, C là giao điểm của
đường thẳng (d2) với trục hoành. Tính đoạn BC
Bài 34: Cho hàm số: y = 2x2 (P)
a) Vẽ đthị (P)
b) Chứng minh rằng Đthị (P) nhận Oy là trục đối xứng
c) Bằng đồ thị hãy tìm Max, Min của P khi
Bài 35: Cho hàm số: y = - x2 (P)
a) Vẽ (P)
b) Tìm trên (P) những điểm cách đều hai trục tọa độ
c) Tìm trên (P) mhững điểm mà khoảng cách từ nó tới Oy gấp hai lần khoảng cách từ
nó tới Ox
d) Vẽ (d) có phương trình y = 2x+1 và xác định giao điểm của (P) và (d)
Bài 36: Cho y = x2 (P)
a) Xác định giao của y = 2 với (P) và tính độ dài đoạn thẳng trên y = 2 bị chắn bởi
(P)
b) Cmr y = 2x +3 (d) cắt (P) tại hai điểm phân biệt A, B. Tìm tọa độ trung điểm
của AB
c) Không tính giá trị hàm số, hãy giải thich tại sao trên (P) điểm có hoành độ là 2
thấp hơn điểm có hoành độ là 5 và -6?
Bài 37: Cho hàm số (P)
a) Vẽ đồ thị (P)
b) Cmr phương trình luôn có một nghiệm duy nhất với mọi
m
Bài 38: Cho hàm số y = 2x2 (P)
a) Tìm m để đồ thị hàm số y = x – 2m +2 cắt (P) tại hai điểm phân biệt A, B
b) Tìm m để xA + 2xB = 4
c) Tìm m để hiệu hai tung độ của A, B bằng ½
Bài 39: Cho hàm số y = 3x2 (P) và đường thẳng (d) có phương trình y = 2x + 3m -1
a) Tìm m để (P) cắt (d) tại một điểm duy nhất (trong t/hợp này ta nói d là tiếp tuyến
của (P))
b) Tìm m để (P) cắt (d) tại hai điểm phân biệt A, B ở cùng một nửa mặt phẳng bờ
Oy. Khi đó A, B nằm trong những góc phần tư nào của mp tọa độ?
Bài 40: Cho hàm số y = 2x2 (P) và (d) có phương trình y = 2mx +3
a) Cmr (P) và (d) luôn cắt nhau tại hai điểm phân biệt A, B.
b) Hạ AH Ox, BG Ox. Cmr OH.OG không phụ thuộc vào m.
c) Hạ AQ Oy, BP Oy. Cmr OQ.OP không phụ thuộc vào m.
d) Khi m = ½ , hãy tính diện tích hình AHGB
Bài 41: Cho hàm số y = x2 (P) . Viết phương trình đường thẳng d biết rằng:
a) d song song với y = 2x -4 và cắt (P) tại một điểm duy nhất. Xác định giao điểm
này
b) d đi qua (2,0) và cắt (P) tại một điểm duy nhất
c) d tạo với Ox một góc 450 và cắt (P) tại hai điểm phân biệt
Bài 42: Cho hàm số y = 4x2 (P)
a) Vẽ (P)
b) Tìm trên (P) những điểm cách (0; 2) một khoảng 3 đơn vị
c) Xác định các điểm A và B trên (P) sao cho xA= -1 và xB = 2
d) Tìm trên cung AB của (P) điểm M sao cho diện tích tam giác AMB nhỏ nhất.
Bài 43: Tìm tập hợp các điểm M trên mặt phẳng tọa độ sao cho:
a) Từ đó kẻ được hai đường thẳng mà mỗi đường thẳng chỉ cắt (P) tại một điểm
duy nhất và hai đường thẳng này vuông góc với nhau
b*) Từ đó chỉ kẻ được một đường thẳng mà đường thẳng này chỉ cắt (P) tại một điểm
duy nhất
Bài 44: Cho hàm số y = -2x2.
a) Tìm PT đthẳng (d) sao cho (d) cắt (P) tại hai điểm phân biệt và nhận (0, - 2) là
trung điểm
b) Tìm PT đthẳng (d) sao cho (d) cắt (P) tại hai điểm phân biệt và khoảng cách
giữa hai điểm này là 4
c) Tìm trên (P) điểm cách (0; 2) một khoảng nhỏ nhât.
CHỦ ĐỀ 3:
HỆ PHƯƠNG TRÌNH
BẬC NHẤT
MỘT ẨN
C¸ch 1: Sö dông ph¬ng ph¸p céng ®¹i sè:
- Nh©n c¸c vÕ cña hai ph¬ng tr×nh víi sè thÝch hîp (nÕu cÇn) sao cho
c¸c hÖ sè cña mét Èn nµo ®ã trong hai ph¬ng tr×nh cña hÖ b»ng nhau hoÆc
®èi nhau
- Sö dông quy t¾c céng ®¹i sè ®Ó thùc hiÖn ph¬ng tr×nh míi, trong ®ã
cã mét ph¬ng tr×nh mµ hÖ sè cña mét trong hai Èn b»ng 0 (tøc lµ ph¬ng
tr×nh mét Èn sè)
- Gi¶i ph¬ng tr×nh mét Èn võa thu ®îc råi suy ra nghiÖm cña hÖ ph-
¬ng tr×nh ®· cho
C¸ch 2: Sö dông ph¬ng ph¸p thÕ
- Dïng quy t¾c thÕ biÕn ®æi hÖ ph¬ng tr×nh ®· cho ®Ó ®îc hÖ ph-
¬ng tr×nh míi, trong ®ã cã mét ph¬ng tr×nh mét Èn
- Gi¶i ph¬ng tr×nh mét Èn võa cã, råi suy ra nghiÖm cña hÖ ®· cho
a) b) c)
d) e) f)
g) h) i)
j) k) l)
m) n) o)
p) q) r)
s) t) u)
a) b) c)
a) b) c)
d) e) f)
a)
b)
c)
Bài 5: Dạng bậc cao
a) b)
c) d)
a) h)
b) i)
j)
c)
k)
d)
l)
e)
m)
n)
f)
o)
g)
p)
Bài 7: Dùng ẩn phụ
a) f)
b) g)
c) h)
d) i)
e)
o)
b)
p)
c)
q)
d)
r)
e)
f) s)
g)
t)
h)
u)
i)
ị) v)
x)
k)
l) y)
m) z)
Bài 9: Hệ đối xứng loại 2:
a) b) c)
d) e) f)
g) h) i)
j) k) l)
a) g)
b) h)
i)
c)
j)
d)
e)
k)
f)
l)
m) p)
n)
CHỦ ĐỀ 4:
PHƯƠNG TRÌNH
BẬC HAI
1. §Þnh nghÜa: Ph¬ng tr×nh bËc hai lµ ph¬ng tr×nh cã d¹ng (a 0)
2. C«ng thøc nghiÖm: Ta cã .
- NÕu < 0 th× ph¬ng tr×nh v« nghiÖm.
- NÕu = 0 th× ph¬ng tr×nh cã nghiÖm kÐp
S2 =
S3 =
- NÕu th× ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm d¬ng. NÕu th× ph¬ng
; ;
D¹ng 4: HÖ thøc gi÷a hai nghiÖm kh«ng phô thuéc vµo tham sè m
Ph¬ng ph¸p: Bíc 1: T×m ®iÒu kiÖn ®Ó ph¬ng tr×nh cã nghiÖm
Bíc 2: TÝnh S = ;P= , theo m
Bíc 3: Khö m ®Ó lËp hÖ thøc gi÷a S vµ P, tõ ®ã suy ra hÖ thøc
gi÷a hai nghiÖm kh«ng phô thuéc tham sè m
D¹ng 5: §iÒu kiÖn ®Ó hai nghiÖm liªn hÖ víi nhau bëi mét hÖ thøc cho tríc
Ph¬ng ph¸p: Bíc 1: T×m ®iÒu kiÖn ®Ó ph¬ng tr×nh cã nghiÖm
Bíc 2: TÝnh S = ;P= , theo m
Bíc 3: Gi¶i ph¬ng tr×nh víi Èn sè m, so s¸nh ®iÒu kiÖn
Bíc 4: KÕt luËn
Ph¬ng tr×nh quy vÒ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt (bËc hai)
1. Ph¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu sè:
Ph¬ng ph¸p: Bíc 1: §Æt ®iÒu kiÖn ®Ó ph¬ng tr×nh cã nghÜa
Bíc 2: Qui ®ång mÉu sè ®Ó ®a vÒ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt (bËc hai)
Bíc 3: Gi¶i ph¬ng tr×nh bËc nhÊt (bËc hai) trªn
Bíc 4: So s¸nh víi ®iÒu kiÖn vµ kÕt luËn nghiÖm
2. Ph¬ng tr×nh chøa dÊu trÞ tuyÖt ®èi:
Ph¬ng ph¸p: Bíc 1: §Æt ®iÒu kiÖn ®Ó ph¬ng tr×nh cã nghÜa
Bíc 2: Khö dÊu gi¸ trÞ tuyÖt ®èi, biÕn ®æi ®a vÒ ph¬ng tr×nh
bËc nhÊt (bËc hai)
Bíc 3: Gi¶i ph¬ng tr×nh bËc nhÊt (bËc hai) trªn
Bíc 4: So s¸nh víi ®iÒu kiÖn vµ kÕt luËn nghiÖm
3. Ph¬ng tr×nh trïng ph¬ng: (a 0)
Ph¬ng ph¸p: Bíc 1: §Æt x = t 0
2
s)
t)
u)
v)
x)
y)
Bài 3:
a) b)
c) d)
e)
f)
g)
h)
i)
Bái 4:
a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
Bài 5:
a)
b)
c)
d)
e)
Bài 6
a) b)
c) d)
e) f)
g) h)
Bài 7
a)
b)
c)
d)
e)
Bài 8
a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
Bài 9
a)
b)
c)
Bài 10
a) b)
c) d)
e) f)
g) h)
i) j)
k) l)
m)
n)
o)
p)
Bài 11:
a) b)
c) d)
e) f)
g) h)
i) j)
k) l)
Bài 12:
a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
Bài 13:
a) b)
c) d)
e) f)
g) h)
Bài 14:
a) b)
c) d)
e) f)
g)
h)
i)
j)
k) l)
m) n)
o)
p)
q) r)
s) t)
u) v)
Bài 15:
a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
i)
j)
k)
l)
m)
n)
o)
p)
q)
r)
s)
t)
u)
Bài 16:
a) b)
c) d)
e) f)
g) h)
i) ị)
k) l)
Bài 17:
a)
b)
c)
d)
e)
d)
e)
Bài 18
a) b) c)
d) e) f)
g) h) i)
j) k) l)
m) n) o)
p) q) r)
s) t) u)
v) x) y)
z) aa) ab)
ac) ad)
Bài 19
a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
Bài 20
a) b) c)
d) e) f)
g) h) i)
j) k) l)
m) n) o)
p) q) r)
Bài 21
a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
i)
j)
l)
m)
n)
o)
p)
q)
r)
s)
t)
u)
v)
Bài 22
a) b)
c) d)
e) f)
g) h)
i) j)
k) l)
m) n)
o) p)
q) r)
Bài 23
a) b)
c) d)
e)
f)
C= D = (3x1 + x2)(3x2 +
x1)
b) LËp ph¬ng tr×nh bËc 2 cã c¸c nghiÖm lµ vµ
Bµi 29: Cho ph¬ng tr×nh: x2 – ( k – 1)x - k2 + k – 2 = 0 (1) (k lµ tham sè)
a) Chøng minh ph¬ng tr×nh (1 ) lu«n cã hai nghiÖm ph©n biÖt víi mäi gi¸ trÞ cña
k
b) T×m nh÷ng gi¸ trÞ cña k ®Ó ph¬ng tr×nh (1) cã 2 nghiÖm ph©n biÖt tr¸i dÊu
c) Gäi x1, x2 lµ nghÖm cña ph¬ng tr×nh (1) .T×m k ®Ó : x13 + x23 > 0
Bµi 30: Cho ph¬ng tr×nh: x2 – 2( m + 1) x + m – 4 = 0 (1) (m lµ tham sè)
a) Gi¶i ph¬ng tr×nh (1) víi m = -5
b) Chøng minh r»ng ph¬ng tr×nh (1) lu«n cã hai nghiÖm x1 , x2 ph©n biÖt víi mäi
m
c) T×m m ®Ó ®¹t gi¸ trÞ nhá nhÊt (x1 , x2 lµ ha1 nghiÖm cña ph¬ng
tr×nh (1) nãi trong phÇn b)
Bµi 31: Cho ph¬ng tr×nh (m + 2) x2 + (1 – 2m)x + m – 3 = 0 (m lµ tham sè)
a) Gi¶i ph¬ng tr×nh khi m = -
b) Chøng minh r»ng ph¬ng tr×nh ®· cho cã nghiÖm víi mäi m
c) T×m tÊt c¶ c¸c gi¸ trÞ cña m sao cho ph¬ng tr×nh cã hai nghiÖm ph©n biÖt vµ
nghiÖm nµy gÊp ba lÇn nghiÖm kia.
Bµi 32: Cho ph¬ng tr×nh : mx2 – 2(m-2)x + m – 3 = 0 (1) víi m lµ tham sè .
a) BiÖn luËn theo m sù cã nghiÖm cña ph¬ng tr×nh (1)
b) T×m m ®Ó (1) cã 2 nghiÖm tr¸i dÊu.
c) T×m m ®Ó (1) cã mét nghiÖm b»ng 3. T×m nghiÖm thø hai.
Bµi 33: Cho ph¬ng tr×nh : x2 + 2kx + 2 – 5k = 0 (1) víi k lµ tham sè
a) T×m k ®Ó ph¬ng tr×nh (1) cã nghiÖm kÐp
b) T×m k ®Ó ph¬ng tr×nh (1) cã 2 nghiÖm x 1 , x2 tho¶ m·n ®iÒu kiÖn : x12 + x22
= 10
Bµi 34: Cho ph¬ng tr×nh : x2 – 6x + 1 = 0, gäi x1 vµ x2 lµ hai nghiÖm cña ph¬ng tr×nh.
Kh«ng gi¶i ph¬ng tr×nh, h·y tÝnh: a) x12 + x22 b)
c) .
a) Gi¶i pt khi
f) T×m k ®Ó tæng b×nh ph¬ng c¸c nghiÖm cã gi¸ trÞ nhá nhÊt.
+) Chøng minh
+) T×m m sao cho A = 27.
c) T×m m ®Ó pt cã nghiÖm nµy b»ng hai nghiÖm kia. Khi ®ã h·y t×m hai
nghiÖm Êy?
a) Gi¶i pt khi m = -5
b) CMR pt lu«n cã nghiÖm x1; x2 víi mäi m.
c) T×m m ®Ó pt cã hai nghiÖm tr¸i dÊu.
d) T×m m ®Ó pt cã hai nghiÖm d¬ng.
e) CMR biÓu thøc kh«ng phô thuéc m.
d) TÝnh theo m.
e) T×m tæng nghÞch ®¶o c¸c nghiÖm, tæng bØnh ph¬ng nghÞch ®¶o c¸c
nghiÖm.
Bµi 58:
nghiÖm cña
x2 tho¶ m·n
; ;
a) T×m m ®Ó pt cã nghiÖm
a)
+) Chøng minh
+) TÝnh gi¸ trÞ cña m ®Ó A = 8
+) T×m min cña A
Bµi 67: Cho pt
a) Gi¶i pt khi a = -2
b) T×m a ®Ó pt cã hai nghiÖm ph©n biÖt
c) T×m a ®Ó pt cã hai nghiÖm tho¶
d) T×m a ®Ó pt cã hai nghiÖm d¬ng.
Bµi 76: T×m gi¸ trÞ cña m ®Ó ®¹t gi¸ trÞ nhá nhÊt:
a) b)
a) Gi¶i pt khi m = 1
b) Víi gi¸ trÞ nµo cña m th× pt nhËn x = 3 lµ nghiÖm. T×m nghiÖm cßn l¹i.
c) Chøng minh r»ng pt lu«n cã nghiÖm víi mäi m.
d) T×m m ®Ó pt cã nghiÖm tho¶
e) T×m gi¸ trÞ cña m ®Ó pt cã hai nghiÖm d¬ng? hai nghiÖm ©m?
+) +)
dạng:
8.
18.
9.
10. 19.
11.
2. Lập phương trình bậc hai có hai nghiệm thoả mãn20. biểu thức chứa hai nghiệm của
một phương trình cho trước:
V í dụ: Cho phương trình : x 2 3 x 2 0 có 2 nghiệm phân biệt x1 ; x2 . Không giải
1
phương trình trên, hãy lập phương trình bậc 2 có ẩn là y thoả mãn : y1 x2 và
x1
1
y2 x1 Theo h ệ th ức VI- ÉT ta c ó:
x2
c) vµ g) vµ
d) vµ h) vµ
e) vµ i) vµ
j) vµ
có ẩn y thoả mãn y1 x1 và y2 x2 (có nghiệm là luỹ thừa bậc 4 của các nghiệm của
4 4
tr×nh. H·y lËp mét ph¬ng tr×nh bËc hai víi c¸c hÖ sè nguyªn cã nghiÖm lµ:
vµ
tr×nh. H·y lËp mét ph¬ng tr×nh bËc hai víi c¸c hÖ sè nguyªn cã nghiÖm lµ:
vµ
7. Gäi p; q lµ hai nghiÖm cña ph¬ng tr×nh . Kh«ng gi¶i ph¬ng
tr×nh. H·y lËp mét ph¬ng tr×nh bËc hai víi c¸c hÖ sè nguyªn cã nghiÖm lµ:
vµ
tr×nh. H·y lËp mét ph¬ng tr×nh bËc hai víi c¸c hÖ sè nguyªn cã nghiÖm lµ:
vµ
9. Gi¶ sö x1; x2 lµ hai nghiÖm cña ph¬ng tr×nh: . Kh«ng gi¶i ph¬ng
tr×nh, h·y lËp mét ph¬ng tr×nh bËc hai cã c¸c nghiÖm lµ:
a) -x1 vµ -x2
g) vµ
b) 4x1 vµ 4x2
h) vµ
c) vµ
i) vµ
d) vµ
j) vµ
e) vµ
k) vµ
f) vµ l) x12x2 vµ x1x22
( =…….)
(= =……. )
(= =…… )
(= = ……..)
1. Không giải phương trình, tính giá trị của biểu thức nghiệm
a) Cho phương trình : x 2 8 x 15 0 Không giải phương trình, hãy tính
1 1
1. x1 x2 2. x x
2 2
1 2
x x
3. x x 4. x1 x2
1 2 2
2 1
1 2
1 2
2. Cho ph¬ng tr×nh: . Gäi x1; x2 lµ hai nghiÖm cña ph¬ng tr×nh kh«ng
gi¶i ph¬ng tr×nh h·y tÝnh:
a)
i)
b)
c) j)
d)
k)
e)
l)
f)
m)
g)
n)
h)
5. Tìm giá trị tham số của phương trình thõa mãn biểu thức chứa nghiệm đã
cho
Đối với các bài toán dạng này, ta làm như sau:
Đặt điều kiện cho tham số để phương trình đã cho có hai nghiệm x1 và x2
(thường là a 0 và 0)
Từ biểu thức nghiệm đã cho, áp dụng hệ thức VI-ÉT để giải phương trình
(có ẩn là tham số).
Đối chiếu với điều kiện xác định của tham số để xác định giá trị cần tìm.
Ví dụ: Cho phương trình : mx 6 m 1 x 9 m 3 0 Tìm giá trị của tham số m
2
Suy ra:
Vậy với m = 7 thì phương trình đã cho có 2 nghiệm x1 và x2 thoả mãn hệ thức :
x1 x2 x1.x2
Bài tập áp dụng
1.Cho pt . TÝnh gi¸ trÞ cña m biÕt pt cã hai nghiÖm x1; x2 tho¶:
a)
c)
b)
d)
2.Cho pt . T×m c¸c gi¸ trÞ cña m ®Ó pt cã hai nghiÖm x 1; x2 tho¶ mét
trong c¸c hÖ thøc sau:
a) c)
b) d)
4.
minh:
thức : x1 2 x2 0
thức: 4 x1 3 x2 1
8.Cho phương trình : 3 x 3m 2 x 3m 1 0 . Tìm m để 2 nghiệm x1 và x2 thoả mãn hệ
2
thức : 3 x1 5 x2 6
CHỦ ĐỀ 5
1. Hai tØnh A vµ B c¸ch nhau 180 km. Cïng mét lóc, mét «t« ®i tõ A ®Õn B vµ mét
xe m¸y ®i tõ B vÒ A. Hai xe gÆp nhau t¹i thÞ trÊn C. Tõ C ®Õn B «t« ®i hÕt 2
giê , cßn tõ C vÒ A xe m¸y ®i hÕt 4 giê 30 phót. TÝnh vËn tèc cña mçi xe biÕt
r»ng trªn ®êng AB hai xe ®Òu ch¹y víi vËn tèc kh«ng ®æi
2. Mét ca n« xu«i dßng tõ bÕn A ®Õn bÕn B råi l¹i ngîc dßng tõ bÕn B vÒ bÕn A
mÊt tÊt c¶ 4 giê. TÝnh vËn tèc cña ca n« khi níc yªn lÆng, biÕt r»ng qu·ng s«ng
AB dµi 30 km vµ vËn tèc dßng níc lµ 4 km/h.
3. Mét ca n« xu«i tõ bÕn A ®Õn bÕn B víi vËn tèc 30 km/h, sau ®ã l¹i ngù¬c tõ B
trë vÒ A. Thêi gian xu«i Ýt h¬n thêi gian ®i ngîc 1 giê 20 phót. TÝnh kho¶ng
c¸ch gi÷a hai bÕn A vµ B biÕt r»ng vËn tèc dßng níc lµ 5 km/h
4. Mét ngêi chuyÓn ®éng ®Òu trªn mét qu·ng ®êng gåm mét ®o¹n ®êng b»ng vµ
mét ®o¹n ®êng dèc. VËn tèc trªn ®o¹n ®êng b»ng vµ trªn ®o¹n ®êng dèc t¬ng
øng lµ 40 km/h vµ 20 km/h. BiÕt r»ng ®o¹n ®êng dèc ng¾n h¬n ®o¹n ®êng
b»ng lµ 110km vµ thêi gian ®Ó ngêi ®ã ®i c¶ qu·ng ®êng lµ 3 giê 30 phót.
TÝnh chiÒu dµi qu·ng ®êng ngêi ®ã ®· ®i.
5. Mét xe t¶i vµ mét xe con cïng khëi hµnh tõ A ®Õn B. Xe t¶I ®i víi vËn tèc 30
km/h, xe con ®i víi vËn tèc 45 km/h. Sau khi ®i ®îc qu·ng ®êng AB, xe con
t¨ng vËn tèc thªm 5 km/h trªn qu·ng ®êng cßn l¹i. TÝnh qu·ng ®êng AB biÕt r»ng
xe con ®Õn B sím h¬n xe t¶i 2giê 20 phót.
6. Mét ngêi ®i xe ®¹p tõ A ®Õn B c¸ch nhau 33 km víi mét vËn tèc x¸c ®Þnh. Khi
tõ B vÒ A ngêi ®ã ®i b»ng con ®êng kh¸c dµi h¬n tríc 29 km nhng víi vËn tèc lín
h¬n vËn tèc lóc ®i 3 km/h. TÝnh vËn tèc lóc ®i, biÕt r»ng thêi gian vÒ nhiÒu
h¬n thêi gian ®i lµ 1 giê 30 phót.
7. Hai ®Þa ®iÓm A,B c¸ch nhau 56 Km. Lóc 6h45phót mét ngêi ®i xe ®¹p tõ A víi
vËn tèc 10 Km/h. Sau ®ã 2 giê mét ngêi ®i xe ®¹p tõ B ®Õn A víi vËn tèc 14
Km/h. Hái ®Õn mÊy giê hä gÆp nhau vµ chç gÆp nhau c¸ch A bao nhiªu Km ?
8. Mét ngêi ®i xe ®¹p tõ A ®Õn B víi vËn tèc 15 km/h. Sau ®ã mét thêi gian, mét
ngêi ®i xe m¸y còng xuÊt ph¸t tõ A víi vËn tèc 30 km/h vµ nÕu kh«ng cã g× thay
®æi th× sÏ ®uæi kÞp ngêi ®i xe m¸y t¹i B. Nhng sau khi ®i ®îc nöa qu·ng ®êng
AB, ngêi ®i xe ®¹p gi¶m bít vËn tèc 3 km/h nªn hai ngßi gÆp nhau t¹i C c¸ch B
10 km. TÝnh qu·ng ®êng AB
9. Mét ngêi ®i xe m¸y tõ A ®Õn B víi vËn tèc trung b×nh lµ 30 km/h. Khi ®Õn B
ngêi ®ã nghØ 20 phót råi quay trë vÒ A víi vËn tèc trung b×nh lµ 24 km/h. TÝnh
qu·ng ®êng AB biÕt r»ng thêi gian c¶ ®i lÉn vÒ lµ 5 giê 50 phót.
10. Mét ca n« xu«i tõ bÕn A ®Õn bÕn B víi vËn tèc trung b×nh 30 Km/h, sau ®ã ng -
îc tõ B vÒ A. Thêi gian ®i xu«i Ýt h¬n thêi gian ®i ngîc lµ 40 phót. TÝnh kho¶ng
c¸ch gi÷a hai bÕn A vµ B biÕt r»ng vËn tèc dßng níc lµ 3 Km/h vµ vËn tèc riªng
cña ca n« lµ kh«ng ®æi .
11. Mét « t« dù ®Þnh ®i tõ tØnh A ®Õn tØnh B víi vvËn tèc trung b×nh lµ 40 km/h .
Lóc ®Çu « t« ®i víi vËn tèc ®ã, khi cßn 60 km n÷a th× ®îc mét nöa qu·ng ®êng
AB, ngêi l¸i xe t¨ng vËn tèc thªm 10 km/h trªn qu·ng ®êng cßn l¹i. Do ®ã « t«
®Õn tØnh B sím h¬n 1 giê so víi dù ®Þnh. TÝnh qu·ng ®êng AB.
12. Hai ca n« khëi hµnh cïng mét lóc vµ ch¹y tõ bÕn A ®Õn bÕn B. Ca n« I ch¹y víi
vËn tèc 20 km/h, ca n« II ch¹y víi vËn tèc 24 km/h. Trªn ®êng ®i ca n« II dõng l¹i
40 phót, sau ®ã tiÕp tôc ch¹y. TÝnh chiÒu dµi qu·ng ®êng s«ng AB biÕt r»ng
hai ca n« ®Õn B cïng mét lóc .
13. Mét ngêi ®i xe ®¹p tõ A ®Õn B c¸ch nhau 50 km. Sau ®ã 1 giê 30 phót, mét ngêi
®i xe m¸y còng ®i tõ A vµ ®Õn B sím h¬n 1 giê. TÝnh vËn tèc cña mçi xe, biÕt
r»ng vËn tèc cña xe m¸y gÊp 2,5 lÇn vËn tèc xe ®¹p.
14. Mét ca n« ch¹y trªn s«ng trong 7 giê, xu«i dßng 108 km vµ ngîc dßng 63 km. Mét
lÇn kh¸c, ca n« ®ã còng ch¹y trong 7 giê, xu«i dßng 81 km vµ ngîc dßng 84 km.
TÝnh vËn tèc dßng níc ch¶y vµ vËn tèc riªng (thùc) cña ca n«.
15. Mét tÇu thuû ch¹y trªn mét khóc s«ng dµi 80 km, c¶ ®i vµ vÒ mÊt 8 giê 20 phót.
TÝnh vËn tèc cña tÇu khi níc yªn lÆng, biÕt r»ng vËn tèc dßng níc lµ 4 km/h.
16. Mét chiÕc thuyÒn khëi hµnh tõ bÕn s«ng A. Sau ®ã 5 giê 20 phót mét chiÕc ca
n« ch¹y tõ bÕn s«ng A ®uæi theo vµ gÆp chiÕc thuyÒn t¹i mét ®iÓm c¸ch bÕn
A 20 km. Hái vËn tèc cña thuyÒn, biÕt r»ng ca n« ch¹y nhanh h¬n thuyÒn 12
km/h.
17. Mét «t« chuyÓn ®éng ®Òu víi vËn tèc ®· ®Þnh ®Ó ®i hÕt qu·ng ®êng dµi 120
km trong mét thêi gian ®· ®Þnh. §i ®îc mét nöa qu·ng ®êng xe nghØ 3 phót nªn
®Ó ®Õn n¬i ®óng giê, xe ph¶i t¨ng vËn tèc thªm 2 km/h trªn nöa qu·ng ®êng cßn
l¹i. TÝnh thêi gian xe l¨n b¸nh trªn ®êng.
18. Mét «t« dù ®Þnh ®i tõ A ®Ðn B c¸ch nhau 120 km trong mét thêi gian quy
®Þnh. Sau khi ®i ®îc 1 giê «t« bÞ ch¾n ®êng bëi xe ho¶ 10 phót. Do ®ã, ®Ó
®Õn B ®óng h¹n, xe ph¶i t¨ng vËn tèc thªm 6 km/h. TÝnh vËn tèc lóc ®Çu cña
«t«.
19. Mét ngêi ®i xe ®¹p tõ A ®Õn B trong mét thêi gian ®· ®Þnh. Khi cßn c¸ch B 30
km, ngêi ®ã nhËn thÊy r»ng sÏ ®Õn B chËm nöa giê nÕu gi÷ nguyªn vËn tèc
®ang ®i, nhng nÕu t¨ng vËn tèc thªm 5 km/h th× sÏ tíi ®Ých sím h¬n nöa
giê.TÝnh vËn tèc cña xe ®¹p tren qu·ng ®êng ®· ®i lóc ®Çu.
20. Hai « t« khëi hµnh cïng mét lóc ®i tõ A ®Õn B c¸ch nhau 300 km. ¤ t« thø nhÊt
mçi giê ch¹y nhanh h¬n « t« thø hai 10 km nªn ®Õn B sím h¬n « t« thø hai 1 giê.
TÝnh vËn tèc mçi xe « t« .
21. Mét « t« dù ®Þnh ®i tõ A ®Õn B víi vËn tèc 50 km/h. Sau khi ®i ® îc qu·ng
®êng víi vËn tèc ®ã, v× ®êng khã ®i nªn ngêi l¸i xe ph¶i gi¶m vËn tèc mçi giê 10
km trªn qu·ng ®êng cßn l¹i. Do ®ã « t« ®Õn B chËm 30 phót so víi dù ®Þnh.
TÝnh qu·ng ®êng AB
22. Mét « t« dù ®Þnh ®i tõ A ®Òn B trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh. NÕu xe ch¹y víi
vËn tèc 35 km/h th× ®Õn chËm mÊt 2 giê . NÕu xe ch¹y víi vËn tèc 50 km/h th×
®Õn sím h¬n 1 giê . TÝnh qu·ng ®êng AB vµ thêi gian dù ®Þnh ®i lóc ®Çu .
23. Qu·ng ®êng AB dµi 180 km. Cïng mét lóc hai «t« khëi hµnh tõ A ®Ó ®Õn B. Do
vËn tèc cña «t« thø nhÊt h¬n vËn tèc cña «t« thø hai lµ 15 km/h nªn «t« thø nhÊt
®Õn sím h¬n «t« thø hai 2h. TÝnh vËn tèc cña mçi «t«?
24. Kho¶ng c¸ch gi÷a hai thµnh phè A vµ B lµ 180 km. Mét « t« ®i tõ A ®Õn B,
nghØ 90 phót ë B råi trë l¹i tõ B vÒ A. Thêi gian tõ lóc ®i ®Õn lóc trë vÒ lµ 10
giê. BiÕt vËn tèc lóc vÒ kÐm vËn tèc lóc ®i lµ 5 km/h. TÝnh vËn tèc lóc ®i cña
« t«.
25. Mét ca n« xu«i dßng tõ bÕn s«ng A ®Õn bÕn s«ng B c¸ch nhau 24 km, cïng lóc
®ã còng tõ A mét bÌ nøa tr«i víi vËn tèc dßng níc 4 km/h. Khi ®Õn B ca n« quay
l¹i ngay vµ gÆp bÌ nøa tr«i t¹i mét ®Þa ®iÓm C c¸ch A lµ 8 km. TÝnh vËn tèc
thùc cña ca n«.
26. Kho¶ng c¸ch gi÷a hai tØnh A vµ B lµ 108 km. Hai « t« cïng khëi hµnh mét lóc ®i
tõ A ®Õn B, mçi giê xe thø nhÊt ch¹y nhanh h¬n xe thø hai 6 km nªn ®Õn B tríc
xe thø hai 12 phót. TÝnh vËn tèc mçi xe
27. Hai ®Þa ®iÓm A, B c¸ch nhau 56km. Lóc 6h45' mét ngêi ®i tõ A víi vËn tèc
10km/h. Sau 2h, mét ngêi ®i xe ®¹p tõ B tíi A víi vËn tèc 14km/h . Hái ®Õn mÊy
giê th× hä gÆp nhau, chç gÆp nhau c¸ch A bao nhiªu km
28. Mét ca n« xu«i tõ A ®Õn B víi vËn tèc 30km/h, sau ®ã ngîc tõ B trë vÒ A. Thêi
gian ®i xu«i Ýt h¬n thêi gian ®i ngîc lµ 40'. TÝnh kho¶ng c¸ch gi÷a A vµ B.
BiÕt vËn tèc ca n« kh«ng ®æi, vËn tèc dßng níc lµ 3km/h.
29. Mét ngêi ®i xe ®¹p tõ A ®Õn B c¸ch nhau 50km. Sau 1h30' mét ngêi ®i xe m¸y
còng tõ A vµ ®Õn B sím h¬n mét giê. TÝnh vËn tèc cña mçi xe, biÕt r»ng vËn
tèc xe m¸y gÊp 2,5 lÇn xe ®¹p
D¹ng 2: C¸c bµi to¸n vÒ n¨ng suÊt lao ®éng
Dùa vµo quan hÖ ba ®¹i lîng: N: n¨ng suÊt lao ®éng (khèi lîng c«ng
viÖc hoµn thµnh trong mét ®¬n vÞ thêi gian); t: thêi gian ®Ó hoµn thµnh
mét c«ng viÖc; s: lîng c«ng viÖc ®· lµm th× N =
1. Hai ®éi c«ng nh©n cïng lµm mét c«ng viÖc th× lµm xong trong 4 giê. NÕu mçi
®éi lµm mét m×nh ®Ó lµm xong c«ng viÖc Êy, th× ®éi thø nhÊt cÇn thêi gian
Ýt h¬n so víi ®éi thø hai lµ 6 giê. Hái mçi ®éi lµm mét m×nh xong c«ng viÖc Êy
trong bao l©u?
2. Mét xÝ nghiÖp ®ãng giÇy dù ®Þnh hoµn thµnh kÕ ho¹ch trong 26 ngµy. Nhng
do c¶i tiÕn kü thuËt nªn mçi ngµy ®· vît møc 6000 ®«i giÇy do ®ã ch¼ng nh÷ng
®· hoµn thµnh kÕ ho¹ch ®· ®Þnh trong 24 ngµy mµ cßn vît møc 104 000 ®«i
giÇy. TÝnh sè ®«i giÇy ph¶i lµm theo kÕ ho¹ch.
3. Mét c¬ së ®¸nh c¸ dù ®Þnh trung b×nh mçi tuÇn ®¸nh b¾t ®îc 20 tÊn c¸, nhng
®· vît møc ®îc 6 tÊn mçi tuÇn nªn ch¼ng nh÷ng ®· hoµn thµnh kÕ ho¹ch sím 1
tuÇn mµ cßn vît møc kÕ ho¹ch 10 tÊn. TÝnh møc kÕ ho¹ch ®· ®Þnh
4. Mét ®éi xe cÇn chuyªn chë 36 tÊn hµng. Tríc khi lµm viÖc ®éi xe ®ã ®îc bæ
sung thªm 3 xe n÷a nªn mçi xe chë Ýt h¬n 1 tÊn so víi dù ®Þnh. Hái ®éi xe lóc
®Çu cã bao nhiªu xe ? BiÕt r»ng sè hµng chë trªn tÊt c¶ c¸c xe cã khèi lîng b»ng
nhau.
5. Hai tæ s¶n xuÊt cïng nhËn chung mét møc kho¸n. NÕu lµm chung trong 4 giê tæ
1 vµ 6 giê cña tæ 2 th× hoµn thµnh ®îc møc kho¸n. NÕu ®Ó mçi tæ lµm riªng
th× tæ nµy sÏ lµm xong møc kho¸n th× mçi tæ ph¶i lµm trong bao l©u ?
6. Hai tæ c«ng nh©n lµm chung trong 12 giê sÏ hoµn thµnh xong c«ng viÖc ®·
®Þnh. Hä lµm chung víi nhau trong 4 giê th× tæ thø nhÊt ®îc ®iÒu ®i lµm viÖc
kh¸c, tæ thø hai lµm nèt c«ng viÖc cßn l¹i trong 10 giê. Hái tæ thø hai lµm mét
m×nh th× sau bao l©u sÏ hoµn thµnh c«ng viÖc.
7. Hai ngêi thî cïng lµm mét c«ng viÖc trong 16 giê th× xong . NÕu ngêi thø nhÊt
lµm 3 giê vµ ngêi thø hai lµm 6 giê th× hä lµm ®îc 25% c«ngviÖc . Hái mçi ngêi
lµm c«ng viÖc ®ã trong mÊy giê th× xong .
8. Theo kÕ ho¹ch, mét tæ c«ng nh©n ph¶i s¶n xuÊt 360 s¶n phÈm. §Õn khi lµm
viÖc, do ph¶i ®iÒu 3 c«ng nh©n ®i lµm viÖc kh¸c nªn mçi c«ng nh©n cßn l¹i
ph¶i lµm nhiÒu h¬n dù ®Þnh 4 s¶n phÈm. Hái lóc ®Çu tæ cã bao nhiªu c«ng
nh©n ? BiÕt r»ng n¨ng suÊt lao ®éng cña mçi c«ng nh©n lµ nh nhau.
9. Hai ngêi thî cïng lµm mét c«ng viÖc trong 16 giê th× xong. NÕu ngêi thø nhÊt
lµm 3 giê vµ ngêi thø 2 lµm 6 giê th× hä lµm ®îc 25% c«ng viÖc. Hái mçi ngêi
lµm mét m×nh c«ng viÖc ®ã trong mÊy giêi th× xong ?.
10. Th¸ng thø nhÊt hai tæ s¶n xuÊt ®îc 800 s¶n phÈm. Sang th¸ng thø hai tæ 1 vît
15%.tæ 2 vît 20%. Do ®ã cuèi th¸ng c¶ hai tæ x¶n xuÊt ®ùoc 945 s¶n phÈm.
TÝnh xem trong th¸ng thø nhÊt mçi tæ s¶n xuÊt ®îc bao nhiªu s¶n phÈm
D¹ng 3: C¸cth¸ng
11. Trong bµi giªng
to¸n hai
vÒ tæ
lµm
s¶nchung – lµm
xuÊt ®îc riªng,
720 chi tiÕtvßi
m¸y.níc ch¶y
Trong chung
th¸ng – ch¶y
hai, tæ I vît
riªng møc
... 15%, tæ II vît møc 12% nªn s¶n xuÊt ®îc 819 chi tiÕt m¸y. TÝnh xem trong
Dùagiªng
th¸ng vµo kÕt qu¶
mçi tæ s¶nsau
xuÊt ®îc bao nhiªu chi tiÕt m¸y ?
- NÕu
12. N¨m ngo¸ixtæng
giê (hoÆc ngµy)
sè d©n cña lµm Axong
hai tØnh vµ B c«ng viÖcngêi.
lµ 4 triÖu th×D©n
mçi sègiê (hoÆc
tØnh A n¨m
nay t¨ng 1,2%, cßn tØnh B t¨ng 1,1%. Tæng sè d©n cña c¶ hai tØnh n¨m nay lµ 4
ngµy)045 lµm ®îc
000 ngêi. c«ng
TÝnhviÖc ®ãcña mçi tØnh n¨m ngo¸i vµ n¨m nay ?
sè d©n
- NÕu trong 1 giê: §èi tîng A lµm ®îc c«ng viÖc, ®èi tîng B lµm ®îc
c«ng viÖc th× lîng c«ng viÖc mµ c¶ hai lµm ®îc trong 1 giê lµ +
c«ng viÖc
- NÕu mçi giê lµm ®îc c«ng viÖc th× a giê lµm ®îc c«ng viÖc
1. Hai vßi níc cïng ch¶y vµo mét c¸i bÓ kh«ng chøa níc ®· lµm ®Çy bÓ trong 5 giê
50 phót. NÕu ch¶y riªng th× vßi thø hai ch¶y ®Çy bÓ nhanh h¬n vßi thø nhÊt lµ
4 giê. Hái nÕu ch¶y riªng th× mçi vßi ch¶y trong bao l©u sÏ ®Çy bÓ ?
2. Hai vßi níc cïng ch¶y vµo mét c¸i bÓ kh«ng cã níc vµ ch¶y ®Çy bÓ mÊt 1 giê 48
phót. NÕu ch¶y riªng, vßi thø nhÊt ch¶y ®Çy bÓ nhanh h¬n vßi thø hai trong 1
giê 30 phót. Hái nÕu ch¶y riªng th× mçi vßi sÏ ch¶y ®Çy bÓ trong bao l©u ?
3. Mét m¸y b¬m muèn b¬m ®Çy níc vµo mét bÓ chøa trong mét thêi gian quy ®Þnh
th× mçi giê ph¶i b¬m ®îc 10 m3. Sau khi b¬m ®îc thÓ tÝch bÓ chøa, m¸y
b¬m ho¹t ®éng víi c«ng suÊt lín h¬n, mçi giê b¬m ®îc 15 m3. Do vËy so víi quy
®Þnh, bÓ chøa ®îc b¬m ®Çy tríc 48 phót. TÝnh thÓ tÝch bÓ chøa.
4. NÕu hai vßi níc cïng ch¶y vµo mét c¸i bÓ chøa kh«ng cã níc th× sau 1 giê 30 phót
sÏ ®Çy bÓ. NÕu më vßi thø nhÊt trong 15 phót råi kho¸ l¹i vµ më vßi thø hai ch¶y
tiÕp trong 20 phót th× sÏ ®îc bÓ. Hái mçi vßi ch¶y riªng th× sau bao l©u sÏ
®Çy bÓ ?
5. Hai vßi níc cïng ch¶y vµo mét c¸i bÓ chøa kh«ng cã níc th× sau 2 giê 55 phót sÏ
®Çy bÓ. NÕu ch¶y riªng th× vßi thø nhÊt ch¶y ®Çy bÓ nhanh h¬n vßi thø hai 2
giê. Hái nÕu ch¶y riªng th× mçi vßi ch¶y ®Çy bÓ trong bao l©u ?
6. Hai vßi níc cïng ch¶y vµo bÓ th× sau 4 giê 48 phót th× ®Çy. Nðu ch¶y cïng mét
thêi gian nh nhau th× lîng níc cña vßi II b»ng lîng níc cña vßi I ch¶y ®îc. Hái
mçi vßi ch¶y riªng th× sau bao l©u ®Çy bÓ
7. NÕu më c¶ hai vßi níc ch¶y vµo mÖt bÓ c¹n th× sau 2 giê 55phót bÓ ®Çy bÓ.
NÕu më riªng tõng vßi th× vßi thø nhÊt lµm ®Çy bÓ nhanh h¬n vßi thø hai lµ hai
giê. Hái nÕu më riªng tõng vßi th× mçi vßi ch¶y bao l©u ®Çy bÓ ?
D¹ng 4: C¸c bµi to¸n s¾p xÕp, chia ®Òu s¶n phÈm (hµng hãa ...)
Nh d¹ng 2: Ch¼ng h¹n víi ba ®¹i lîng: N: sè lîng hµng ho¸ ph©n phèi
cho mçi xe; t: lµ sè xe chë hµng; s: tæng sè lîng hµng ho¸ trong kho th× N =
1. Hai ®éi bãng bµn cña hai trêng A, B thi ®Êu giao h÷u ®Ó chuÈn bÞ tranh gi¶i
toµn tØnh. BiÕt r»ng mçi ®Êu thñ cña ®éi trêng A ph¶i lÇn lît gÆp c¸c ®èi thñ
cña trêng B mét lÇn vµ sè trËn ®Êu gÊp 2 lÇn tæng sè ®Êu thñ cña 2 ®éi. T×m
sè ®Êu thñ cña mçi trêng.
2. Trong mét cuéc gÆp mÆt häc sinh giái cã 35 b¹n häc sinh giái v¨n vµ to¸n tham
dù. C¸c häc sinh giái v¨n tÝnh sè ngêi quen cña m×nh lµ c¸c b¹n häc sinh giái to¸n
vµ nhËn thÊy r»ng : b¹n thø nhÊt quen 6 b¹n; B¹n thø 2 quen 7 b¹n; B¹n thø 3 quen
8 b¹n ; ... vµ cø thÕ b¹n cuèi cïng quen tÊt c¶ c¸c b¹n häc sinh giái to¸n. TÝnh sè
häc sinh giái v¨n, giái to¸n. BiÕt r»ng kh«ng cã häc sinh nµo võa giái v¨n võa giái
to¸n.
3. Trong mét buæi liªn hoan, mét líp kh¸ch mêi 15 kh¸ch ®Õn dù. V× líp ®· cã 40
häc sinh nªn ph¶i kª thªm mét d·y ghÕ n÷a vµ mçi d·y ghÕ ph¶i ngåi thªm mét n÷a
th× míi ®ñ chç ngåi. BiÕt r»ng mçi d·y ghÕ ®Òu cã sè ngêi ngåi nh nhau vµ ngåi
kh«ng qu¸ n¨m ngêi. Hái líp häc lóc ®Çu cã bao nhiªu d·y ghÕ
4. Mét ®oµn gåm 50 häc sinh qua s«ng cïng mét lóc b»ng 2 lo¹i thuyÒn : Lo¹i thø
nhÊt, mçi thuyÒn chë ®îc 5 em vµ lo¹i thø 2 chë ®îc 7 em mçi thuyÒn. Hái sè
thuyÒn mçi lo¹i ?
5. Hai ®éi cê thi ®Êu víi nhau. Mçi ®Êu thñ cña ®éi nµy ph¶i ®Êu mét v¸n víi mçi
®Êu thñ cña ®éi kia. BiÕt r»ng tæng sè v¸n cê ®· ®Êu b»ng b×nh ph¬ng sè ®Êu
thñ cña ®éi thø nhÊt céng víi sè ®Êu thñ cña ®éi thø hai. Hái mçi ®éi cã bao
nhiªu ®Êu thñ ?
6. Mét khèi líp tæ chøc ®i tham quan b»ng « t«. Mçi xe chë 22 häc sinh th× cßn thõa
1 häc sinh. NÕu bít ®i 1 «t« th× cã thÓ xÕp ®Òu c¸c häc sinh trªn c¸c «t« cßn l¹i.
Hái lóc ®Çu cã bao nhiªu «t«, bao nhiªu häc sinh. Mçi xe chë kh«ng qu¸ 32 häc
sinh.
7. Mét nhµ m¸y dù ®Þnh s¶n xuÊt chi tiÕt m¸y trong thêi gian ®· ®Þnh vµ dù ®Þnh
sÏ s¶n xuÊt 300 chi tiÕt m¸y trong mét ngµy. Nhng thùc tÕ mçi ngµy ®· lµm
thªm ®îc 100 chi tiÕt, nªn ®· s¶n xuÊt thªm ®îc tÊt c¶ lµ 600 chi tiÕt vµ hoµn
thµnh kÕ ho¹ch tríc 1 ngµy. TÝnh sè chi tiÕt m¸y dù ®Þnh s¶n xuÊt.
8. Mét ®éi xe cÇn chuyªn chë 120 tÊn hµng. H«m lµm viÖc cã 2 xe ph¶i ®iÒu ®i
n¬i kh¸c nªn mçi xe ph¶i chë thªm 16 tÊn. Hái ®éi cã bao nhiªu xe ?
9. Hai tæ häc sinh trång ®îc mét sè c©y trong s©n trêng. NÕu lÊy 5 c©y cña tæ 2
chuyÓn cho tæ mét th× sè c©y trång ®îc cña c¶ hai tæ sÏ b»ng nhau. NÕu lÊy 10
c©y cña tæ mét chuyÓn cho tæ hai th× sè c©y trång ®îc cña tæ hai sÏ gÊp ®«i sè
c©y cña tæ mét. Hái mçi tæ trång ®îc bao nhiªu c©y ?
10. Hai hîp t¸c x· ®· b¸n cho nhµ níc 860 tÊn thãc. TÝnh sè thãc mµ mçi hîp t¸c x· ®·
b¸n cho nhµ níc. BiÕt r»ng 3 lÇn sè thãc hîp t¸c x· thø nhÊt b¸n cho nhµ níc nhiÒu
h¬n hai lÇn sè thãc hîp t¸c x· thø hai b¸n lµ 280 tÊn
11. §Ó chë mét sè bao hµng b»ng «t«, ngêi ta nhËn thÊy nÕu mçi xe chë 22 bao th×
cßn thõa mét bao. NÕu bít ®i mét «t« th× cã thÓ ph©n phèi ®Òu c¸c bao hµng
cho c¸c «t« cßn l¹i. Hái lóc ®Çu cã bao nhiªu «t« vµ tÊt c¶ cã bao nhiªu bao hµng.
BiÕt r»ng mçi «t« chØ chë ®îc kh«ng qu¸ 32 bao hµng (gi¶ thiÕt mçi bao hµng cã
khèi lîng nh nhau)
12. Mçi ngêi d¸n tÊt c¶ tem cña m×nh vµo mét quyÓn vë. NÕu d¸n 20 tem trªn mét tê
th× quyÓn vë kh«ng ®ñ ®Ó d¸n hÕt sè tem. Cßn nÕu mçi tê d¸n 23 tem th× Ýt
nhÊt mét tê trong quyÓn vë cßn bÞ bá trèng. NÕu gi¶ sö còng trªn quyÓn vë ®ã
mµ trªn mét tê d¸n 21 tem th× tæng sè tem d¸n trªn quyÓn vë ®ã víi sè tem thùc cã
cña ngêi ®ã lµ 500 tem. Hái quyÓn vë ®ã cã bao nhiªu tê vµ sè tem ngêi ®ã cã ?
1. Mét khu vên h×nh ch÷ nhËt cã chu vi lµ 280 m. Ngêi ta lµm lèi ®i xung quanh v-
ên (thuéc ®Êt trong vên) réng 2 m. TÝnh kÝch thíc cña vên, biÕt r»ng ®Êt cßn l¹i
trong vên ®Ó trång trät lµ 4256 m2.
2. Cho mét h×nh ch÷ nhËt. NÕu t¨ng chiÒu dµi lªn 10 m, t¨ng chiÒu réng lªn 5 m
th× diÖn tÝch t¨ng 500 m2. NÕu gi¶m chiÒu dµi 15 m vµ gi¶m chiÒu réng 9 m
th× diÖn tÝch gi¶m 600 m2. TÝnh chiÒu dµi, chiÒu réng ban ®Çu.
3. Cho mét tam gi¸c vu«ng. NÕu t¨ng c¸c c¹nh gãc vu«ng lªn 2 cm vµ 3 cm th× diÖn
tÝch tam gi¸c t¨ng 50 cm2. NÕu gi¶m c¶ hai c¹nh ®i 2 cm th× diÖn tÝch sÏ gi¶m
®i 32 cm2. TÝnh hai c¹nh gãc vu«ng.
1. Mét « t« ®i tõ A ®Õn B víi mét vËn tèc x¸c ®Þnh vµ trong mét thêi gian ®· ®Þnh.
NÕu vËn tèc « t« gi¶m 10 km/ h th× thêi gian t¨ng 45 phót. NÕu vËn tèc « t« t¨ng 10 km/
h th× thêi gian gi¶m 30 phót. TÝnh vËn tèc vµ thêi gian dù ®Þnh ®i cña « t«.
2. Hai xÝ nghiÖp theo kÕ ho¹ch ph¶i lµm tæng céng 360 dông cô. Thùc tÕ, xÝ nghiÖp
I vît møc kÕ ho¹ch 10%, xÝ nghiÖp II vît møc kÕ ho¹ch 15%, do ®ã c¶ hai xÝ nghiÖp
®· lµm ®îc 404 dông cô. TÝnh sè dông cô mçi xÝ nghiÖp ph¶i lµm theo kÕ ho¹ch.
3. Mét c«ng nh©n dù ®Þnh lµm 72 s¶n phÈm trong mét thêi gian ®· ®Þnh. Nh ng thùc
tÕ xÝ nghiÖp l¹i giao 80 s¶n phÈm. MÆc dï ngêi ®ã mçi giê ®· lµm thªm mét s¶n phÈm
so víi dù kiÕn, nhng thêi gian hoµn thµnh c«ng viÖc vÉn chËm so víi dù ®Þnh lµ 12
phót. TÝnh sè s¶n phÈm dù kiÕn lµm trong 1 giê cña ngêi ®ã. BiÕt mçi giê ngêi ®ã lµm
kh«ng qu¸ 20 s¶n phÈm.
4. Mét xe kh¸ch vµ mét xe du lÞch khëi hµnh ®ång thêi tõ A ®Ó ®i ®Õn B. BiÕt vËn
tèc cña xe du lÞch lín h¬n vËn tèc xe kh¸ch lµ 20 km/h. Do ®ã nã ®Õn B tríc xe kh¸ch
50 phót. TÝnh vËn tèc mçi xe, biÕt qu·ng ®êng AB dµi 100km
5. Theo kÕ ho¹ch, mét c«ng nh©n ph¶i hoµn thµnh 60 s¶n phÈm trong thêi gian nhÊt
®Þnh. Nhng do c¶i tiÕn kÜ thuËt nªn mçi giê ngêi c«ng nh©n ®ã ®· lµm thªm ®îc 2 s¶n
phÈm. V× vËy, ch¼ng nh÷ng hoµn thµnh kÕ ho¹ch sím h¬n dù ®Þnh 30 phót mµ cßn v-
ît møc 3 s¶n phÈm. Hái theo kÕ ho¹ch, mçi giê ngêi ®ã ph¶i lµm bao nhiªu s¶n phÈm.
6. §Ó hoµn thµnh mét c«ng viÖc, hai tæ ph¶i lµm chung trong 6 giê. Sau 2 giê lµm
chung th× tæ II ®îc ®iÒu ®i lµm viÖc kh¸c, tæ I ®· hoµn thµnh c«ng viÖc cßn l¹i trong
10 giê. Hái nÕu mçi tæ lµm riªng th× sau bao l©u sÏ xong c«ng viÖc ®ã.
7. Mét khu vên h×nh ch÷ nhËt cã chu vi b»ng 48 m. NÕu t¨ng chiÒu réng lªn bèn lÇn vµ
chiÒu dµi lªn ba lÇn th× chu vi cña khu vên sÏ lµ 162 m. H·y t×m diÖn tÝch cña khu vên
ban ®Çu.
8. Mét ngêi ®i xe m¸y tõ A ®Õn B. V× cã viÖc gÊp ph¶i ®Õn B tríc thêi gian dù ®Þnh
lµ 45 phót nªn ngêi ®ã t¨ng vËn tèc lªn mçi giê 10 km. TÝnh vËn tèc mµ ngêi ®ã dù
®Þnh ®i, biÕt qu·ng ®êng AB dµi 90 km.
9. Mét ®éi c«ng nh©n hoµn thµnh mét c«ng viÖc víi møc 420 ngµy c«ng thî (nghÜa lµ
nÕu c«ng viÖc ®ã chØ cã mét ngêi lµm th× ph¶i mÊt 420 ngµy). H·y tÝnh sè c«ng
nh©n cña ®éi biÕt r»ng nÕu ®éi t¨ng thªm 5 ngêi th× sè ngµy ®Ó ®éi hoµn thµnh c«ng
viÖc sÏ gi¶m ®i 7 ngµy.
(trÝch §Ò thi Tèt nghiÖp THCS 1999 - 2000, tØnh VÜnh Phóc)
10. Hai líp 9A vµ 9B cïng tham gia lao ®éng vÖ sinh s©n trêng th× c«ng viÖc hoµn
thµnh sau 1 giê 20 phót. NÕu mçi líp chia nhau lµm nöa c«ng viÖc th× thêi gian hoµn
tÊt lµ 3 giê. Hái nÕu mçi líp lµm mét m×nh th× ph¶i mÊt bao nhiªu thêi gian.
11. Ngêi ta muèn lµm mét chiÕc thïng t«n h×nh trô kh«ng cã l¾p cã b¸n kÝnh ®¸y lµ 25
cm, chiÒu cao cña thïng lµ 60 cm. H·y tÝnh diÖn tÝch t«n cÇn dïng (kh«ng kÓ mÐp
nèi). Thïng t«n ®ã khi chøa ®Çy níc th× thÓ tÝch níc chøa trong thïng lµ bao nhiªu.
12. Mét tam gi¸c cã chiÒu cao b»ng c¹nh ®¸y. NÕu t¨ng chiÒu cao thªm 3 dm, gi¶m
c¹nh ®¸y ®i 2 dm th× diÖn tÝch cña nã t¨ng thªm 12 dm 2. TÝnh chiÒu cao vµ c¹nh ®¸y
cña tam gi¸c.
(trÝch §Ò thi tuyÓn sinh THPT 1999-2000, ngµy 09- 07- 1999, tØnh VÜnh Phóc)
13. Mét ®éi xe vËn t¶i ph¶i vËn chuyÓn 28 tÊn hµng ®Õn mét ®Þa ®iÓm qui ®Þnh.
V× trong ®éi cã 2 xe ph¶i ®iÒu ®i lµm viÖc kh¸c nªn mçi xe ph¶i chë thªm 0,7 tÊn hµng
n÷a. TÝnh sè xe cña ®éi lóc ®Çu.
(trÝch §Ò thi tuyÓn sinh THPT 1999-2000, ngµy 10- 07- 1999, tØnh VÜnh Phóc)
14. Ba « t« chë 100 tÊn hµng tæng céng hÕt 40 chuyÕn. Sè chuyÕn thø nhÊt chë gÊp rìi
sè chuyÕn xe thø hai. Mçi chuyÕn, xe thø nhÊt chë 2 tÊn, xe thø hai chë 2,5 tÊn, xe thø
ba chë 3 tÊn. TÝnh xem mçi « t« chë bao nhiªu chuyÕn.
(trÝch §Ò thi tuyÓn sinh THPT 2000-2001, ngµy 02- 08- 2000, tØnh VÜnh Phóc)
15. Ba chiÕc b×nh cã thÓ tÝch tæng céng lµ 132 lÝt. NÕu ®æ ®Çy níc vµo b×nh thø
nhÊt råi lÊy níc ®ã ®æ vµo hai b×nh kia th×:
HoÆc b×nh thø ba ®Çy níc, cßn b×nh thø hai chØ ®îc mét nöa b×nh.
HoÆc b×nh thø hai ®Çy níc, cßn b×nh thø ba chØ ®îc mét phÇn ba b×nh.
(Coi nh trong qu¸ tr×nh ®æ níc tõ b×nh nµy sang b×nh kia lîng níc hao phÝ b»ng
kh«ng).
H·y x¸c ®Þnh thÓ tÝch cña mçi b×nh.
(trÝch §Ò thi tuyÓn sinh THPT 2000-2001, ngµy 03- 08- 2000, tØnh VÜnh Phóc)
16. Mét ngêi ®i xe m¸y tõ A tíi B. Cïng mét lóc mét ngêi kh¸c còng ®i xe m¸y tõ B tíi A
víi vËn tèc b»ng vËn tèc cña ngêi thø nhÊt. Sau 2 giê hai ngêi gÆp nhau. Hái mçi ngêi
17. Mét thöa ruéng h×nh ch÷ nhËt cã diÖn tÝch lµ 100 m 2. TÝnh ®é dµi c¸c c¹nh cña
thöa ruéng. BiÕt r»ng nÕu t¨ng chiÒu réng cña thöa ruéng lªn 2 m vµ gi¶m chiÒu dµi
cña thöa ruéng ®i 5 m th× diÖn tÝch cña thöa ruéng sÏ t¨ng thªm 5 m2.
(trÝch §Ò thi tuyÓn sinh THPT 2002-2003, ngµy 03- 08- 2002, tØnh VÜnh Phóc)
18. T×m hai sè biÕt r»ng tæng cña hai sè ®ã b»ng 17 ®¬n vÞ. NÕu sè thø nhÊt t¨ng thªm
3 ®¬n vÞ, sè thø hai t¨ng thªm 2 ®¬n vÞ th× tÝch cña chóng b»ng 105 ®¬n vÞ.
(trÝch §Ò thi tuyÓn sinh THPT 2003-2004, ngµy 14- 07- 2003, tØnh VÜnh Phóc)
19. Mét ca n« ngîc dßng tõ bÕn A ®Õn bÕn B víi vËn tèc 20 km/h, sau ®ã l¹i xu«i tõ
bÕn B trë vÒ bÕn A. Thêi gian ca n« ngîc dßng tõ A ®Õn B nhiÒu h¬n thêi gian ca n«
xu«i dßng tõ B trë vÒ A lµ 2 giê 40 phót. TÝnh kho¶ng c¸ch gi÷a hai bÕn A vµ B. BiÕt
vËn tèc dßng níc lµ 5 km/h, vËn tèc riªng cña ca n« lóc xu«i dßng vµ lóc ngîc dßng b»ng
nhau.
(trÝch §Ò thi tuyÓn sinh THPT 2003-2004, ngµy 15- 07- 2003, tØnh VÜnh Phóc)
20. Ngêi ta dù kiÕn trång 300 c©y trong mét thêi gian ®· ®Þnh. Do ®iÒu kiÖn thuËn
lîi nªn mçi ngµy trång ®îc nhiÒu h¬n 5 c©y so víi dù kiÕn, v× vËy ®· trång xong 300
c©y Êy tríc 3 ngµy. Hái dù kiÕn ban ®Çu mçi ngµy trång bao nhiªu c©y? (Gi¶ sö sè
c©y dù kiÕn trång mçi ngµy lµ b»ng nhau).
(trÝch §Ò thi tuyÓn sinh THPT 2004-2005, ngµy 29- 06- 2004, tØnh VÜnh Phóc)
21. Mét khu vên h×nh ch÷ nhËt, chiÒu dµi lín h¬n chiÒu réng 5 m, diÖn tÝch b»ng 300
m2. TÝnh chiÒu dµi vµ chiÒu réng cña khu vên.
(trÝch §Ò thi tuyÓn sinh THPT 2004-2005, ngµy 30- 06- 2004, tØnh VÜnh Phóc)
22. Cho mét h×nh ch÷ nhËt. NÕu t¨ng ®é dµi mçi c¹nh cña nã lªn 1 cm th× diÖn tÝch
cña h×nh ch÷ nhËt sÏ t¨ng thªm 13 cm 2. NÕu gi¶m chiÒu dµi ®i 2 cm, chiÒu réng ®i 1
cm th× diÖn tÝch cña h×nh ch÷ nhËt sÏ gi¶m 15 cm 2. TÝnh chiÒu dµi vµ chiÒu réng
cña h×nh ch÷ nhËt ®· cho.
(trÝch §Ò thi tuyÓn sinh THPT 2005-2006, ngµy 06- 07- 2005, tØnh VÜnh Phóc)
23. Mét m¶nh ®Êt h×nh ch÷ nhËt cã chu vi 80 m. NÕu t¨ng chiÒu dµi thªm 3 m, chiÒu
réng thªm 5 m th× diÖn tÝch cña m¶nh ®Êt t¨ng thªm 195 m 2. TÝnh chiÒu dµi, chiÒu
réng cña m¶nh ®Êt.
24. Hai xe m¸y khëi hµnh cïng mét lóc tõ hai tØnh A vµ B c¸ch nhau 90 km, ®i ngîc
chiÒu vµ gÆp nhau sau 1,2 giê (xe thø nhÊt khëi hµnh tõ A, xe thø hai khëi hµnh tõ B).
T×m vËn tèc cña mçi xe. BiÕt r»ng thêi gian ®Ó xe thø nhÊt ®i hÕt qu·ng ®êng AB Ýt
h¬n thêi gian ®Ó xe thø hai ®i hÕt qu·ng ®êng AB lµ 1 giê.
(trÝch §Ò thi tuyÓn sinh THPT 2005-2006, ngµy 07- 07- 2005, tØnh VÜnh Phóc)
25. Mét xe löa ®i tõ ga Hµ Néi vµo ga TrÞ B×nh (Qu¶ng Ng·i). Sau ®ã 1 giê, mét xe löa
kh¸c ®i tõ ga TrÞ B×nh ra ga Hµ Néi víi vËn tèc lín h¬n vËn tèc cña xe thø nhÊt lµ 5
km/h. Hai xe gÆp nhau t¹i mét ga ë chÝnh gi÷a qu·ng ®êng. T×m vËn tèc cña mçi xe
löa, biÕt qu·ng ®êng s¾t Hµ Néi- TrÞ B×nh dµi 900km
(trÝch ®Ò thi tèt nghiÖp THCS tØnh Bµ RÞa- Vòng Tµu, n¨m 2004 - 2005)
2
6. Theo kÕ ho¹ch hai tæ s¶n xuÊt 600 s¶n phÈm trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh. Do ¸p
dông kÜ thuËt míi nªn tæ I ®· vît møc 18% vµ tæ II ®· vît møc 21%. V× vËy trong thêi
gian quy ®Þnh hä ®· hoµn thµnh vît møc 120 s¶n phÈm. Hái sè s¶n phÈm ®îc giao cña
mçi tæ theo kÕ ho¹ch?
(trÝch ®Ò thi tèt nghiÖp THCS thµnh phè Hµ Néi, n¨m 2002- 2003)
27. Hai «t« khëi hµnh cïng mét lóc trªn qu·ng ®êng tõ A ®Õn B dµi120 km. Mçi giê «t«
thø nhÊt ch¹y nhanh h¬n «t« thø hai lµ 10 km nªn ®Õn B tríc «t« thø hai lµ giê. TÝnh
28. Mét ca n« xu«i dßng tõ bÕn s«ng A ®Õn bÕn s«ng B c¸ch nhau 24 km; cïng lóc ®ã,
còng tõ A vÒ B mét bÌ nøa tr«i víi vËn tèc dßng níc lµ 4 km/h. Khi ®Õn B ca n« quay l¹i
ngay vµ gÆp bÌ nøa t¹i ®Þa ®iÓm C c¸ch A lµ 8 km. TÝnh vËn tèc thùc cña ca n«.
(trÝch §TTS THPT tØnh B¾c Giang, n¨m 2003- 2004)
29. Cã 3 ®éi x©y dùng cïng lµm chung mét c«ng viÖc. Lµm chung ®îc 4 ngµy th× ®éi
III ®îc ®iÒu ®éng lµm viÖc kh¸c, 2 ®éi cßn l¹i cïng lµm thªm 12 ngµy n÷a th× hoµn
thµnh c«ng viÖc. BiÕt r»ng n¨ng suÊt cña ®éi I cao h¬n n¨ng suÊt cña ®éi II; n¨ng suÊt
cña ®éi III lµ trung b×nh céng cña n¨ng suÊt ®éi I vµ n¨ng suÊt ®éi II; vµ nÕu mçi ®éi
lµm mét m×nh mét phÇn ba c«ng viÖc th× ph¶i mÊt tÊt c¶ 37 ngµy míi xong. Hái nÕu
mçi ®éi lµm mét m×nh th× bao nhiªu ngµy xong c«ng viÖc trªn.
(trÝch §TTS THPT n¨ng khiÕu §HQG TP. Hå ChÝ Minh, n¨m 2003- 2004)
30. Mét khu vên h×nh ch÷ nhËt cã chiÒu dµi b»ng chiÒu réng vµ cã diÖn tÝch b»ng
31. Cïng mét thêi ®iÓm, mét chiÕc «t« XA xuÊt ph¸t tõ thµnh phè A vÒ híng thµnh phè
B vµ mét chiÕc kh¸c XB xuÊt ph¸t tõ thµnh phè B vÒ híng thµnh phè A. Chóng chuyÓn
®éng víi vËn tèc riªng kh«ng ®æi vµ gÆp nhau lÇn ®Çu t¹i mét ®iÓm c¸ch A lµ 20 km.
C¶ hai chiÐc xe sau khi ®Õn B vµ A t¬ng øng, lËp tøc quay trë l¹i vµ chóng gÆp nhau
lÇn thø hai t¹i mét ®iÓm C. BiÕt thêi gian xe X B ®i tõ C ®Õn B lµ 10 phót vµ thêi gian
gi÷a hai lÇn gÆp nhau lµ 1 giê. H·y tÝnh vËn tèc cña tõng chiÕc «t«.
(trÝch §TTS THPT n¨ng khiÕu §HQG TP. Hå ChÝ Minh, n¨m 2004- 2005)
32. §Ó hoµn thµnh mét c«ng viÖc, hai tæ ph¶i lµm chung trong 6 giê. Sau 2 giê lµm
chung th× tæ II ®îc ®iÒu ®i lµm viÖc kh¸c, tæ I ®· hoµn thµnh c«ng viÖc cßn l¹i trong
10 giê. Hái nÕu mçi tæ lµm riªng th× sau bao l©u sÏ lµm xong c«ng viÖc ®ã?
(trÝch ®Ò thi tèt nghiÖp THCS TP. Hµ Néi, n¨m 2003- 2004)
33. Mét xuång m¸y xu«i dßng s«ng 30 km vµ ngîc dßng 28 km hÕt mét thêi gian b»ng
thêi gian mµ xuång ®i 59,5 km trªn mÆt hå yªn lÆng. TÝnh vËn tèc cña xuång khi ®i
trªn hå biÕt r»ng vËn tèc cña níc ch¶y trong s«ng lµ 3 km/h
34. NÕu më c¶ hai vßi níc ch¶y vµo mét bÓ c¹n th× sau 2 giê 55 phót bÓ ®Çy níc. NÕu
më riªng tõng vßi th× vßi thø nhÊt lµm ®Çy bÓ nhanh h¬n vßi thø hai lµ 2 giê. Hái nÕu
më riªng tõng vßi th× mçi vßi ch¶y bao l©u ®Çy bÓ?
35. Mét m¶nh vên h×nh ch÷ nhËt cã diÖn tÝch lµ 720 m 2, nÕu t¨ng chiÒu dµi thªm 6 m
vµ gi¶m chiÒu réng ®i 4 m th× diÖn tÝch m¶nh vên kh«ng ®æi. TÝnh c¸c kÝch thíc
cña m¶nh vên.
(trÝch §TTS THPT 2005- 2006, tØnh Th¸i B×nh)
36. NÕu hai vßi níc cïng ch¶y vµo mét c¸i bÓ kh«ng cã níc th× sau 12 giê bÓ ®Çy. Sau
khi hai vßi cïng ch¶y 8 giê th× ngêi ta kho¸ vßi I, cßn vßi II tiÕp tôc ch¶y. Do t¨ng c«ng
suÊt vßi II lªn gÊp ®«i, nªn vßi II ®· ch¶y ®Çy phÇn cßn l¹i cña bÓ trong 3 giê r ìi. Hái
nÕu mçi vßi ch¶y mét m×nh víi c«ng suÊt b×nh thêng th× ph¶i bao l©u míi ®Çy bÓ?
37. Mét tam gi¸c cã chiÒu cao b»ng c¹nh ®¸y. NÕu chiÒu cao gi¶m ®i 2 dm vµ c¹nh
38. Méi thöa ruéng h×nh ch÷ nhËt cã chu vi 250 m. TÝnh diÖn tÝch cña thöa ruéng biÕt
r»ng nÕu chiÒu dµi gi¶m 3 lÇn vµ chiÒu réng t¨ng 2 lÇn th× chu vi thöa ruéng vÉn
kh«ng thay ®æi.
39. Nhµ trêng tæ chøc cho 180 häc sinh khèi 9 ®i tham quan di tÝch lÞch sö. Ngêi ta dù
tÝnh: NÕu dïng lo¹i xe lín chuyªn chë mét lît hÕt sè häc sinh th× ph¶i ®iÒu Ýt h¬n nÕu
dïng lo¹i xe nhá lµ hai chiÕc. BiÕt r»ng mçi xe lín cã nhiÒu h¬n mçi xe nhá lµ 15 chç
ngåi. TÝnh sè xe lín, nÕu lo¹i xe ®ã ®îc huy ®éng.
40. Mét xe m¸y ®i tõ A ®Õn B trong mét thêi gian dù ®Þnh. NÕu vËn tèc t¨ng thªm 14
km/ giê th× ®Õn sím 2 giê, nÕu gi¶m vËn tèc ®i 4 km/ giê th× ®Õn muén 1 giê.
TÝnh vËn tèc dù ®Þnh vµ thêi gian dù ®Þnh.
41. Mét tµu thuû ch¹y trªn khóc s«ng dµi 120 km, c¶ ®i vµ vÒ mÊt 6 giê 45 phót. TÝnh
vËn tèc cña tµu thuû khi níc yªn lÆng, biÕt r»ng vËn tèc cña dßng níc lµ 4 km/ h.
42. Mét ca n« ®i xu«i dßng 48 km råi ®i ngîc dßng 22 km. BiÕt r»ng thêi gian ®i xu«i
dßng lín h¬n thêi gian ®i ngîc dßng lµ 1 giê vµ vËn tèc ®i xu«i lín h¬n vËn tèc ®i ngîc
lµ 5 km/h. TÝnh vËn tèc ca n« lóc ®i ngîc dßng.
(trÝch §TTS THPT chuyªn NguyÔn BØnh Khiªm 2005 - 2006, tØnh VÜnh Long)
43. Mét xe « t« dù ®Þnh ®i tõ A ®Õn B trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh. NÕu xe ch¹y
mçi giê nhanh h¬n 10 km th× ®Õn n¬i sím h¬n dù ®Þnh 3 giê, nÕu xe ch¹y chËm l¹i
mçi giê 10 km th× ®Õn n¬i chËm nhÊt 5 giê.
TÝnh vËn tèc cña xe lóc ®Çu, thêi gian dù ®Þnh vµ chiÒu dµi qu·ng ®êng AB.
44. Hai ®éi bãng bµn cña hai trêng phæ th«ng thi ®Êu víi nhau. Mçi cÇu thñ cña ®éi
nµy ph¶i thi ®Êu víi mçi cÇu thñ cña ®éi kia mét trËn. BiÕt rÇng tæng sè trËn ®Êu
b»ng 4 lÇn tæng sè cÇu thñ cña hai ®éi vµ sè cÇu thñ cña Ýt nhÊt mét trong hai ®éi lµ
sè lÎ. Hái mçi ®éi cã bao nhiªu cÇu thñ?
45. Mét thöa ruéng h×nh ch÷ nhËt, nÕu t¨ng chiÒu dµi thªm 2m, chiÒu réng thªm 3 m
th× diÖn tÝch t¨ng thªm 100 m2. NÕu gi¶m c¶ chiÒu dµi lÉn chiÒu réng ®i 2 m th×
diÖn tÝch gi¶m ®i 68 m2. TÝnh diÖn tÝch cña thöa ruéng ®ã.
46. Ba xe « t« chë 118 tÊn hµng tæng céng hÕt 50 chuyÕn. Sè chuyÕn xe thø nhÊt chë
gÊp rìi sè chuyÕn xe thø hai. Mçi chuyÕn xe thø nhÊt chë 2,5 tÊn, xe thø ba chë 3 tÊn.
Hái mçi « t« chë mÊy chuyÕn.
46. Ba ca n« cïng rêi bÕn s«ng A mét lóc ®Ó ®Õn B. Ca n« thø 2 mçi giê ®i kÐm ca n«
thø nhÊt 3 km nhng h¬n ca n« thø ba 3km nªn ®Õn B sau ca n« thø nhÊt 2 giê, nhng tríc
ca n« thø ba lµ 3 giê. TÝnh chiÒu dµi qu·ng s«ng AB.
47. Mét bÌ løa tr«i tù do (tr«i theo vËn tèc dßng níc) vµ mét ca n« ®ång thêi rêi bÕn A
®Ó su«i dßng s«ng. Ca n« su«i dßng ®îc 96 km th× quay ngay l¹i A. C¶ ®i lÉn vÒ hÕt
14 giê. Trªn ®êng quay vÒ A khi cßn c¸ch A lµ 24 km th× ca n« gÆp chiÕc bÌ løa nãi
trªn. TÝnh vËn tèc cña ca n« vµ vËn tèc cña dßng níc.
48. Ba vßi níc A, B, C ®îc b¾c cïng vµo mét bÓ chøa. C¸c vßi ch¶y ®îc mét lîng níc
b»ng thÓ tÝch cña bÓ theo thêi gian ch¶y ®îc ghi trong c¸c trêng hîp sau:
a)Vßi A : 2giê vµ vßi B : 1giê 30 phót;
b)Vßi A : 1giê vµ vßi C : 4 giê;
c)Vßi B : 3 giê vµ vßi C : 2 giê.
TÝnh thêi gian ®Ó riªng tõng vßi ch¶y ®îc mét lîng b»ng thÓ tÝch cña bÓ.
49. Cã 2 hép ®ùng bi, nÕu lÊy tõ hép thø nhÊt mét sè bi b»ng sè bi cã trong hép thø hai
råi bá vµo hép thø hai, råi l¹i lÊy tõ hép thø hai mét sè bi b»ng sè bi cßn l¹i trong hép thø
nhÊt vµ bá vµo hép thø nhÊt, cuèi cïng lÊy tõ hép thø nhÊt mét sè bi b»ng sè bi cßn l¹i
trong hép thø hai vµ bá vµo hép thø hai. Khi ®ã sè bi trong mçi hép ®Òu lµ 16 viªn. Hái
lóc ®Çu mçi hép cã bao nhiªu viªn bi?
50. Ba chiÕc b×nh cã thÓ tÝch tæng céng lµ 120 lÝt. NÕu ®æ ®Çy níc vµo b×nh thø
nhÊt råi rãt vµo hai b×nh kia th× hoÆc b×nh thø ba ®Çy níc, cßn b×nh thø hai chØ ®îc
thÓ tÝch cña nã, hoÆc b×nh thø hai ®Çy níc cßn b×nh thø ba chØ ®îc thÓ tÝch
cña nã. H·y x¸c ®Þnh thÓ tÝch cña mçi b×nh.
51. Hai m¸y cµy cã c«ng suÊt kh¸c nhau cïng lµm viÖc ®· cµy ®îc c¸nh ®ång trong
15 giê. NÕu m¸y thø nhÊt cµy 12 giê, m¸y thø hai cµy trong 20 giê th× c¶ hai m¸y cµy
®îc 20% c¸nh ®ång. Hái nÕu mçi m¸y lµm viÖc riªng th× sÏ cµy song c¸nh ®ång trong
bao l©u?
52. Hai ngêi cïng lµm mét c«ng viÖc nh theo c¸ch sau:
_Ngêi thø nhÊt lµm trong thêi gian mµ ngêi thø hai lµm mét m×nh xong c«ng vÞªc
®ã.
_TiÕp ®ã ngêi thø hai lµm trong thêi gian mµ ngêi thø nhÊt mét m×nh lµm xong
53. §em mét sè cã hai ch÷ sè nh©n víi tæng c¸c ch÷ sè cña nã th× ®îc 405.
NÕu lÊy sè ®îc viÕt bëi hai ch÷ sè Êy nhng theo thø tù ngîc l¹i nh©n víi tæng c¸c ch÷ sè
cña nã th× ®îc 468. H·y t×m sè cã hai ch÷ sè ®ã.
54. Mét ®oµn häc sinh tæ chøc ®i th¨m quan b»ng « t«. Ngêi ta nhËn thÊy r»ng nÕu mçi
xe chØ trë 22 häc sinh th× cßn thõa 1 häc sinh. NÕu bít ®i mét « t« th× cã thÓ ph©n
phèi ®Òu c¸c häc sinh trªn c¸c « t« cßn l¹i. Hái lóc ®Çu cã bao nhiªu « t« vµ cã bao nhiªu
häc sinh ®i th¨m quan, biÕt r»ng mçi « t« chØ chë ®îc kh«ng qu¸ 32 häc sinh.
55. Mét h×nh ch÷ nhËt cã diÖn tÝch 1200 m 2. TÝnh c¸c kÝch thíc cña vên ®ã, biÕt
r»ng nÕu t¨ng chiÒu dµi thªm 5 m vµ gi¶m chiÒu réng ®i 10 m th× diÖn tÝch cña v ên
gi¶m ®i 300m2.
56. Mét thöa ruéng h×nh tam gi¸c cã diÖn tÝch 180m 2. TÝnh c¹nh ®¸y cña thöa ruéng
®ã, biÕt r»ng nÕu t¨ng c¹nh ®¸y thªm 4 m vµ gi¶m chiÒu cao t¬ng øng ®i 1 m th× diÖn
tÝch cña nã kh«ng ®æi.
57. Hai c«ng nh©n nÕu lµm chung th× hoµn tyhµnh mét c«ng viÖc trong 4 ngµy. Ngêi
thø nhÊt lµm mét nöa c«ng viÖc, sau ®ã ngêi thø hai lµm nèt nöa c«ng viÖc cßn l¹i th×
toµn bé c«ng viÖc sÏ ®îc hoµn thµnh trong 9 ngµy. Hái nÔu mçi ngêi lµm riªng th× sÏ
hoµn thµnh c«ng viÖc ®ã trong bao nhiªu ngµy.
58. Mét phßng häp cã 100 ngêi ®îc s¾p xÕp ngåi ®Òu trªn c¸c ghÕ. NÕu cã thªm 44 ng-
êi th× ph¶i kª thªm hai d·y ghÕ vµ mçi d·y ghÕ ph¶i xÕp thªm hai ngêi n÷a. Hái lóc ®Çu
trong phßng häp cã bao nhiªu d·y ghÕ?
59. Lóc 6h30 phót mét ngêi ®i xe m¸y tõ A ®Õn B dµi 75km víi vËn tèc ®Þnh tríc. §Õn
B ngêi ®ã nghØ l¹i 20 phót råi quay trë vÒ A víi vËn tèc lín h¬n vËn tèc dù ®Þnh lµ
5km/h. Ngêi ®ã vÒ ®Õn A lóc 12 giê 20 phót. TÝnh vËn tèc dù dÞnh cña ngêi ®i xe
m¸y.
60. Hai bÕn s«ng A vµ B c¸ch nhau 40 km. Cïng mét lóc mét chiÕc ca n« xu«i dßng tõ A
®Õn B vµ mét chiÕc bÌ còng tr«i tõ A ®Õn B víi vËn tèc 3km/h. Sau khi ®Õn B, ca n«
quay vÒ A ngay vµ gÆp chiÕc bÌ ë mét ®Þa ®iÓm c¸ch A lµ 8km. TÝnh vËn tèc cña ca
n«.
61. Ngêi ta trén 4 kg chÊt láng lo¹i I víi 3 kg chÊt láng lo¹i II th× ®îc mét hçn hîp cã khèi
lîng riªng lµ 700kg/m3. BiÕt r»ng khèi lîng riªng cña chÊt láng lo¹i I lín h¬n khèi lîng
riªng cña chÊt láng lo¹i II lµ 200kg/m3. TÝnh khèi lîng riªng cña mçi chÊt láng.
62. Mét hîp kim gåm ®ång vµ kÏm trong ®ã cã 5 gam kÏm. NÕu thªm 15 gam kÏm vµo
hîp kim nµy th× ®îc mét hîp kim míi mµ trong hîp kim ®ã lîng ®ång ®· gi¶m so víi lóc
®Çu lµ 30%. T×m khèi lîng ban ®Çu cña hîp kim.
63. Sè ®êng chÐo cña mét ®a gi¸c låi lµ 230. TÝnh sè c¹nh cña ®a gi¸c nµy.
64. Mét ca n« dù ®Þnh ®i tõ A ®Õn B trong thêi gian ®· ®Þnh. NÕu vËn tèc ca n« t¨ng
3km/h th× ®Õn n¬i sím hai giê. NÕu vËn tèc ca n« gi¶m 3km/h th× ®Õn n¬i chËm 3
giê. TÝnh chiÒu dµi khóc s«ng AB.
65. TÝnh c¸c kÝch thíc cña mét h×nh ch÷ nhËt biÕt r»ng nÕu t¨ng chiÒu dµi 3m, gi¶m
chiÒu réng 2 m th× diÖn tÝch kh«ng ®æi; nÕu gi¶m chiÒu dµi3 m, t¨ng chiÒu réng 3 m
th× diÖn tÝch kh«ng ®æi.
66. Mét c«ng nh©n ph¶i lµm mét sè dông cô trong mét thêi gian. NÕu mçi ngµy t¨ng 3
dông cô th× hoµn thµnh sím 2 ngµy, nÕu mçi ngµy lµm gi¶m 3 dông cô th× thêi gian
ph¶i kÐo dµi 3 ngµy. TÝnh sè dông cô ®îc giao.
67. §Ó söa ch÷a mét qu·ng ®êng, cÇn huy ®éng mét sè ngêi lµm trong mét sè ngµy.
NÕu bæ sung thªm 3 ngêi th× thêi gian hoµn thµnh rót ®îc 2 ngµy. NÕu rót bít 3 ngêi
th× thêi gian hoµn thµnh ph¶i kÐo dµi thªm 3 ngµy. TÝnh sè ngêi dù ®Þnh huy ®éng vµ
sè ngµy dù ®Þnh hoµn thµnh c«ng viÖc.
68. Trong mét trang s¸ch, nÕu t¨ng thªm 3 dßng, mçi dßng bít 2 ch÷ th× sè ch÷ cña trang
kh«ng ®æi; nÕu bít ®i 3 dßng, mçi dßng t¨ng thªm 3 ch÷ th× sè ch÷ cña trang còng
kh«ng ®æi. TÝnh sè ch÷ trong trang s¸ch.
70. Mét phßng häp cã mét sè d·y ghÕ, tæng céng 40 chç. Do ph¶i xÕp 55 chç nªn ngêi ta
kª thªm 1 d·y ghÕ vµ mçi d·y xÕp thªm 1 chç. Hái lóc ®Çu cã mÊy d·y ghÕ trong
phßng?
72. Mét h×nh vên h×nh ch÷ nhËt cã chu vi 450 m. NÕu gi¶m chiÒu dµi ®i chiÒu dµi
cò, t¨ng chiÒu réng lªn chiÒu réng cò th× chu vi h×nh ch÷ nhËt kh«ng ®æi. TÝnh
73. Mét vên h×nh ch÷ nhËt cã chiÒu dµi h¬n chiÒu réng 20 m, diÖn tÝch 3500 m 2.
TÝnh ®é dµi hµng rµo xung quanh vên biÕt r»ng ngêi ta chõa ra 1 m ®Ó lµm cæng ra
vµo.
74. Mét tuyÕn ®êng s¾t cã mét sè ga, mçi ga cã mét lo¹i vÐ ®Õn tõng ga cßn l¹i. BiÕt
r»ng cã tÊt c¶ 210 lo¹i vÐ. Hái tuyÕn ®êng Êy cã bao nhiªu ga?
75. Hai trêng A vµ B cña mét thÞ trÊn cã 210 häc sinh thi ®ç hÕt líp 9, ®¹t tû lÖ tróng
tuyÓn 84%.
TÝnh riªng th× trêng A ®ç 80%, trêng B ®ç 90%.
TÝnh xem mçi trêng cã bao nhiªu häc sinh líp 9 dù thi?
76. D©n sè cña mét thµnh phè hiÖn nay lµ 408 040 ngêi, hµng n¨m d©n sè t¨ng 1%. Hái
hai n¨m tríc ®©y, d©n sè thµnh phè lµ bao nhiªu?
77. Møc s¶n xuÊt cña mét xÝ nghiÖp c¸ch ®©y hai n¨m lµ 75000 dông cô mét n¨m,
hiÖn nay lµ 90750 dông cô mét n¨m. Hái n¨m sau xÝ nghiÖp lµm t¨ng h¬n n¨m tríc bao
nhiªu phÇn tr¨m?
78. Qu·ng ®êng AB gåm mét ®o¹n lªn dèc dµi 4 km, ®o¹n xuèng dèc dµi 5 km. Mét ng-
êi ®i xe ®¹p tõ A ®Õn B hÕt 40 phót vµ ®i tõ B vÒ A hÕt 41 phót (vËn tèc lªn dèc lóc
®i vµ vÒ nh nhau, vËn tèc xuèng dèc lóc ®i vµ vÒ nh nhau). TÝnh vËn tèc lóc lªn dèc
vµ lóc xuèng dèc.
79. Mét ca n« xu«i khóc s«ng dµi 40 km råi ngîc khóc s«ng Êy hÕt 4 giê rìi. BiÕt thêi
gian ca n« xu«i 5 km b»ng thêi gian ngîc 4km .
TÝnh vËn tèc dßng níc.
81. Mét ngêi ®i xe ®¹p tõ A ®Õn B ®êng dµi 78 km. Sau ®ã mét giê, ngêi thø hai ®i tõ
B ®Õn A. Hai ngêi gÆp nhau t¹i C c¸ch B lµ 36 km. TÝnh thêi gian mçi ngêi ®· ®i tõ
lóc khëi hµnh ®Õn lóc gÆp nhau biÕt r»ng vËn tèc ngêi thø hai lín h¬n vËn tèc ngêi thø
nhÊt lµ 4 km/h.
82. Hai c«ng nh©n ph¶i lµm mét sè dông cô b»ng nhau trong cïng mét. Ngêi thø nhÊt
mçi giê lµm t¨ng thªm 2 dông cô nªn hoµn thµnh c«ng viÖc tríc thêi h¹n 2 giê. Ngêi thø
hai mçi giê lµm t¨ng 4 dông cô nªn kh«ng nh÷ng hoµn thµnh c«ng viÖc tríc thêi h¹n 3 giê
mµ cßn lµm thªm 6 chiÕc n÷a. TÝnh sè dông cô mçi ngêi ®îc giao.
83. Vµo thÕ kû thø III tríc C«ng Nguyªn, vua xø Xiracut giao cho AcsimÐt kiÓm tra
xem chiÕc mò b»ng vµng cña nhµ vua cã bÞ pha thªm b¹c hay kh«ng. ChiÕc mò cã träng
lîng 5 Niut¬n (theo ®¬n vÞ hiÖn nay), nhóng trong níc th× träng lîng gi¶m 0,3 Niut¬n.
BiÕt r»ng khi c©n trong níc, vµng gi¶m träng lîng, b¹c gi¶m träng lîng. Hái
chiÕc mò chøa bao nhiªu gam vµng, bao nhiªu gam b¹c?
VËt cã khèi lîng 100 gam th× cã träng lîng 1 Niut¬n).
84. Cã hai lo¹i quÆng chøa 75% s¾t vµ 50% s¾t. TÝnh khèi lîng cña mçi lo¹i quÆng
®em trén ®Ó ®îc 25 tÊn quÆng chøa 66% s¾t.
85. Hai m¸y cµy lµm viÖc trªn mét c¸nh ®ång. NÕu c¶ hai m¸y cïng cµy th× 10 ngµy
xong c«ng viÖc. Nhng thùc tÕ hai m¸y chØ cïng lµm viÖc 7 ngµy ®Çu, sau ®ã m¸y thø
nhÊt ®i cµy n¬i kh¸c, m¸y thø hai lµm tiÕp 9 ngµy n÷a th× xong. Hái mçi m¸y lµm viÖc
mét m×nh th× trong bao l©u cµy xong c¶ c¸nh ®ång?
86. T×m sè cã ba ch÷ sè sao cho chia nã cho 11, ta ®îc th¬ng b»ng tæng c¸c ch÷ sè cña
sè bÞ chia.
87. T×m sè cã bèn ch÷ sè biÕt r»ng ch÷ sè hµng ngh×n vµ hµng tr¨m gièng nhau, ch÷ sè
hµng chôc vµ hµng ®¬n vÞ gièng nhau, sè ph¶i t×m cã thÓ viÕt ®îc thµnh mét tÝch cña
ba thõa sè, mçi thõa sè gåm hai ch÷ sè gièng nhau.
88. T×m sè chÝnh ph¬ng cã bèn ch÷ sè biÕt r»ng nÕu mçi ch÷ sè gi¶m ®i 1 ta ®îc mét
sè míi còng lµ sè chÝnh ph¬ng.
89. NÕu thªm 3 vµo mçi ch÷ sè cña mét sè chÝnh ph¬ng cã bèn ch÷ sè (mçi ch÷ sè cña
sè chÝnh ph¬ng nµy ®Òu nhá h¬n 7) ta ®îc mét sè chÝnh ph¬ng míi. T×m hai sè chÝnh
ph¬ng ®ã.
90. T×m ba sè tù nhiªn sao cho tæng c¸c nghÞch ®¶o cña chóng b»ng 2.
91. T×m ba sè tù nhiªn sao cho tæng c¸c nghÞch ®¶o cña chóng b»ng1.
92. Tuæi hai anh em céng l¹i b»ng 21. Tuæi anh hiÖn nay gÊp ®«i tuæi em lóc anh b»ng
tuæi em hiÖn nay. TÝnh tuæi mçi ngêi hiÖn nay.
93. Mét xÝ nghiÖp dù ®Þnh ®iÒu mét sè xe ®Ó chuyÓn 120 t¹ hµng. NÕu mçi xe chë
thªm 1 t¹ so víi dù ®Þnh th× sè xe gi¶m ®i 4 chiÕc. TÝnh sè xe dù ®Þnh ®iÒu ®éng.
94. Cã hai ®éi c«ng nh©n, mçi ®éi ph¶i söa 10 km ®êng. Thêi gian ®éi I lµm nhiÒu
h¬n ®éi II lµ 1 ngµy. Trong mét ngµy, mçi ®éi lµm ®îc bao nhiªu kil«mÐt biÕt r»ng c¶
hai ®éi lµm ®îc 4,5 km trong mét ngµy.
95. Mét s©n h×nh ch÷ nhËt cã diÖn tÝch 720 m 2. NÕu t¨ng chiÒu dµi 6 m, gi¶m chiÒu
réng 4 m th× diÖn tÝch kh«ng ®æi. TÝnh c¸c kÝch thíc cña s©n.
96. Mét tÊm s¾t cã chu vi 96 cm. Ngêi ta c¾t ra ë mçi gãc mét h×nh vu«ng c¹nh 4 cm råi
gÊp lªn thµnh mét h×nh hép ch÷ nhËt kh«ng n¾p cã thÓ tÝch 768 cm 3. TÝnh kÝch thíc
cña tÊm s¾t.
97. Hai ®éi thuû lîi cïng ®µo mét con m¬ng. NÕu mçi ®éi lµm mét m×nh c¶ con m¬ng
th× thêi gian tæng céng hai ®éi ph¶i lµm lµ 25 giê. NÕu hai ®éi cïng lµm th× c«ng viÖc
hoµn thµnh trong 6 giê. TÝnh xem mçi ®éi lµm mét m×nh xong c¶ con m¬ng trong bao
l©u?
98 T×m hai sè tù nhiªn biÕt tæng cña chóng bµng 59, hai lÇn sè nµy bÐ h¬n ba lÇn sè
kia lµ 7. T×m hai sè ®ã.
99: T×m hai sè biÕt r»ng bèn lÇn sè thø hai céng víi n¨m lÇn sè thø nhÊt b»ng 18040, vµ
ba lÇn sè sè thø nhÊt h¬n hai lÇn sè thø hai lµ 2002.
CHỦ ĐỀ 5
HÌNH HỌC
I. C¸c bµi to¸n h×nh häc ph¼ng
1. HÖ thøc lîng trong tam gi¸c vu«ng
a) Mét sè hÖ thøc vÒ c¹nh vµ ®êng cao trong tam gi¸c vu«ng A
Cho tam gi¸c ABC vu«ng t¹i A, ®êng cao AH ta cã
c b
b2 = a. b’ c2 = a. c’ h
b2 + c2 = a2 h2 = b’. c’ c' b'
B C
a. h = b. c H
a
b) TØ sè lîng gi¸c cña gãc nhän
- C¸c tØ sè lîng gi¸c cña gãc nhän ®îc ®Þnh nghÜa nh sau:
sin = cos =
c¹nh ®èi
tg = cotg =
- Víi hai gãc vµ phô nhau ta cã c¹nh kÒ
sin = cos cos = sin
tg = cotg cotg = tg
- Mét sè gãc ®Æc biÖt
S = p.r (p lµ nöa chu vi, r lµ b¸n kÝnh ®êng trßn néi tiÕp tam gi¸c)
S= (R lµ b¸n kÝnh ®êng trßn ngo¹i tiÕp tam gi¸c)
2. §êng trßn:
a) Sù x¸c ®Þnh ®êng trßn. TÝnh chÊt ®èi xøng cña ®êng trßn
- §êng trßn t©m O b¸n kÝnh R (víi R > 0) lµ h×nh gåm c¸c ®iÓm c¸ch ®Òu
®iÓm O mét kho¶ng b»ng R
- Tuú theo OM = R; OM < R; OM > R mµ ta cã ®iÓm M n»m trªn, n»m bªn
trong, n»m bªn ngoµi ®êng trßn
- Qua ba ®iÓm kh«ng th¼ng hµng, bao giê còng vÏ ®îc mét vµ chØ mét ®-
êng trßn
- §êng trßn cã t©m ®èi xøng, ®ã lµ t©m ®êng trßn. §êng trßn cã v« sè trôc
®èi xøng, ®ã lµ bÊt k× ®êng kÝnh nµo cña nã
b) §êng kÝnh vµ d©y cung cña ®êng trßn. Liªn hÖ gi÷a d©y vµ kho¶ng c¸ch tõ
t©m ®Õn d©y
- Trong mét ®êng trßn, d©y lín nhÊt lµ ®êng kÝnh
- §êng kÝnh vu«ng gãc víi mét d©y th× ®i qua trung ®iÓm cña d©y Êy
- §êng kÝnh ®i qua trung ®iÓm cña mét d©y kh«ng ®i qua t©m th× vu«ng
gãc víi d©y Êy
- Trong mét ®êng trßn: Hai d©y b»ng nhau khi vµ chØ khi chóng c¸ch ®Òu
t©m. Trong hai d©y kh«ng b»ng nhau, d©y lín h¬n khi vµ chØ khi nã gÇn t©m
h¬n
c) VÞ trÝ t¬ng ®èi cña ®êng th¼ng vµ ®êng trßn. DÊu hiÖu nhËn biÕt tiÕp
tuyÕn cña ®êng trßn
C¨n cø vµo sè ®iÓm chung 0, 1, 2 cña ®êng th¼ng vµ ®êng trßn mµ ta
®Þnh nghÜa c¸c vÞ trÝ: ®êng th¼ng vµ ®êng trßn kh«ng giao nhau; tiÕp xóc
nhau; c¾t nhau. øng víi mçi vÞ trÝ trªn, kho¶ng c¸ch d tõ t©m ®êng trßn ®Õn ®-
êng th¼ng vµ b¸n kÝnh R cña ®êng trßn cã c¸c liªn hÖ: d > R; d = R; d < R. Ta cã
c¸c ®Þnh lÝ
- NÕu mét ®êng th¼ng lµ tiÕp tuyÕn cña ®êng trßn th× nã vu«ng gãc víi
b¸n kÝnh ®i qua tiÕp ®iÓm
- NÕu mét ®êng th¼ng ®i qua mét ®iÓm cña ®êng trßn vµ vu«ng gãc víi
b¸n kÝnh ®i qua ®iÓm ®ã th× ®êng th¼ng Êy lµ mét tiÕp tuyÕn cña ®êng trßn
d) TÝnh chÊt cña hai tiÕp tuyÕn c¾t nhau:
NÕu hai tiÕp tuyÕn cña mét ®êng trßn c¾t nhau t¹i mét ®iÓm th×:
- §iÓm ®ã c¸ch ®Òu hai tiÕp ®iÓm
- Tia kÎ tõ ®iÓm ®ã ®i qua t©m lµ tia ph©n gi¸c cña gãc t¹o bëi hai tiÕp
tuyÕn. Tia kÎ tõ t©m ®i qua ®iÓm ®ã lµ tia ph©n gi¸c cña gãc t¹o bëi hai b¸n
kÝnh ®i qua c¸c tiÕp ®iÓm
e) §êng trßn néi tiÕp tam gi¸c, ngo¹i tiÕp tam gi¸c, bµng tiÕp tam gi¸c
- §êng trßn tiÕp xóc víi ba c¹nh cña mét tam gi¸c gäi lµ ®êng trßn néi tiÕp
tam gi¸c, cßn tam gi¸c gäi lµ ngo¹i tiÕp ®êng trßn. T©m cña ®êng trßn néi tiÕp
tam gi¸c lµ giao ®iÓm cña c¸c ®êng ph©n gi¸c c¸c gãc trong tam gi¸c
- §êng trßn ®i qua ba ®Ønh cña mét tam gi¸c gäi lµ ®êng trßn ngo¹i tiÕp
tam gi¸c, cßn tam gi¸c gäi lµ néi tiÕp ®êng trßn. T©m cña ®êng trßn ngo¹i tiÕp
tam gi¸c lµ giao ®iÓm cña c¸c ®êng trung trùc tam gi¸c
- §êng trßn tiÕp xóc víi mét c¹nh cña mét tam gi¸c vµ tiÕp xóc víi phÇn kÐo
dµi cña hai c¹nh kia lµ ®êng trßn bµng tiÕp tam gi¸c. T©m cña mçi ®êng trßn
bµng tiÕp tam gi¸c lµ giao ®iÓm cña hai ®êng ph©n gi¸c cña hai gãc ngoµi tam
gi¸c hoÆc giao ®iÓm cña tia ph©n gi¸c cña mét gãc trong vµ mét trong hai ®êng
ph©n gi¸c cña gãc ngoµi kh«ng kÒ víi nã
f) VÞ trÝ t¬ng ®èi cña hai ®êng trßn
C¨n cø vµo sè ®iÓm chung 0, 1, 2 cña hai ®êng trßn mµ ta ®Þnh nghÜa c¸c
vÞ trÝ: Hai ®êng trßn kh«ng giao nhau, tiÕp xóc nhau, c¾t nhau
Do tÝnh chÊt ®èi xøng cña ®êng trßn, nÕu hai ®êng trßn c¾t nhau th×
giao ®iÓm ®èi xøng víi nhau qua ®êng nèi t©m, nÕu hai ®êng trßn tiÕp xóc
nhau th× giao ®iÓm n»m trªn ®êng nèi t©m
g) Gãc víi ®êng trßn:
+ Gãc ë t©m: Gãc cã ®Ønh trïng víi t©m ®êng trßn ®îc gäi lµ gãc ë t©m.
Sè ®o cung nhá b»ng sè ®o cña gãc ë t©m ch¾n cung ®ã. Sè ®o cung lín b»ng
hiÖu gi÷a 3600 vµ sè ®o cung nhá. Sè ®o cña nöa ®êng trßn b»ng 1800.
+ Gãc néi tiÕp: Gãc néi tiÕp lµ gãc cã ®Ønh n»m trªn ®êng trßn vµ hai
c¹nh chøa d©y cung cña ®êng trßn ®ã. Cung bªn trong cña gãc gäi lµ cung bÞ
ch¾n. Trong mét ®êng trßn sè ®o cña gãc néi tiÕp b»ng n÷a sè ®o cung bÞ ch¾n
+ Gãc t¹o bëi gi÷a tiÕp tuyÕn vµ d©y cung: Cho ®êng trßn (O), A lµ tiÕp
®iÓm, xAy lµ tiÕp tuyÕn cña (O) t¹i A, AB lµ mét d©y cung. Gãc t¹o bëi tia Ax
(hoÆc tia Ay) víi d©y AB ®îc gäi lµ gãc t¹o bëi tiÕp tuyÕn vµ d©y cung. Sè ®o
cña gãc t¹o bëi tia tiÕp tuyÕn vµ d©y cung b»ng n÷a sè ®o cung bÞ ch¾n
+ Gãc cã ®Ønh ë bªn trong ®êng trßn: Mçi gãc cã ®Ønh ë bªn trong ®êng
trßn ch¾n hai cung: mét cung n»m bªn trong gãc vµ cung kia n»m bªn trong gãc
®èi ®Ønh cña cung ®ã. Sè ®o cã ®Ønh ë bªn trong ®êng trßn b»ng nöa tæng sè
®o hai cung bÞ ch¾n
+ Gãc cã ®Ønh ë bªn ngoµi ®êng trßn: Sè ®o gãc cã ®Ønh ë bªn ngoµi ®-
êng trßn b»ng nöa hiÖu hai cung bÞ ch¾n
Chó ý: Trong mét ®êng trßn
- C¸c gãc néi tiÕp b»ng nhau ch¾n c¸c cung b»ng nhau
- C¸c gãc néi tiÕp cïng ch¾n mét cung th× b»ng nhau
- C¸c gãc néi tiÕp ch¾n c¸c cung b»ng nhau th× b»ng nhau
- Gãc néi tiÕp nhá h¬n hoÆc b»ng 900 cã sè ®o b»ng nöa sè ®o cña gãc ë
t©m cïng ch¾n mét cung.
- Gãc néi tiÕp ch¾n nöa ®êng trßn lµ gãc vu«ng vµ ngîc l¹i gãc vu«ng néi
tiÕp th× ch¾n nöa ®êng trßn.
- Gãc t¹o bëi tia tiÕp tuyÕn vµ d©y cung vµ gãc néi tiÕp cïng ch¾n mét
cung th× b»ng nhau.
h) §é dµi ®êng trßn - §é dµi cung trßn.
- §é dµi ®êng trßn b¸n kÝnh R: C = 2R = d
- §é dµi cung trßn n0 b¸n kÝnh R :
I) DiÖn tÝch h×nh trßn - DiÖn tÝch h×nh qu¹t trßn
- DiÖn tÝch h×nh trßn: S = R2
- DiÖn tÝch h×nh qu¹t trßn b¸n kÝnh R, cong n0:
3. C¸c d¹ng to¸n c¬ b¶n
D¹ng 1: Chøng minh hai gãc b»ng nhau.
C¸ch chøng minh: - Chøng minh hai gãc cïng b»ng gãc thø ba
- Chøng minh hai gãc b»ng víi hai gãc b»ng nhau kh¸c
- Hai gãc b»ng tæng hoÆc hiÖu cña hai gãc theo thø tù
®«i mét b»ng nhau
- Hai gãc cïng phô (hoÆc cïng bï) víi gãc thø ba
- Hai gãc cïng nhän hoÆc cïng tï cã c¸c c¹nh ®«i mét
song song hoÆc vu«ng gãc
- Hai gãc so le trong, so le ngoµi hoÆc ®ång vÞ
- Hai gãc ë vÞ trÝ ®èi ®Ønh
- Hai gãc cña cïng mé tam gi¸c c©n hoÆc ®Òu
- Hai gãc t¬ng øng cña hai tam gi¸c b»ng nhau hoÆc
®ång d¹ng
- Hai gãc néi tiÕp cïng ch¾n mét cung hoÆc ch¾n hai
cung b»ng nhau.
D¹ng 2: Chøng minh hai ®o¹n th¼ng b»ng nhau
C¸ch chøng minh: - Chøng minh hai ®o¹n th¼ng cïng b»ng ®o¹n thø ba
- Hai c¹nh cña mét tam gi¸c c©n hoÆc tam gi¸c ®Òu
- Hai c¹nh t¬ng øng cña hai tam gi¸c b»ng nhau
- Hai c¹nh ®èi cña h×nh b×nh hµnh (ch÷ nhËt, h×nh
thoi, h×nh vu«ng)
- Hai c¹nh bªn cña h×nh thang c©n
- Hai d©y tr¬ng øng hai cung b»ng nhau trong mét ®êng
trßn hoÆc hai ®êng b»ng nhau. TÝnh chÊt 2 tiÕp
tuyÕn c¾t nhau
D¹ng 3: Chøng minh hai ®êng th¼ng song song
C¸ch chøng minh: - Chøng minh hai ®êng th¼ng cïng song song víi
®êng th¼ng thø ba
- Chøng minh hai ®êng th¼ng cïng vu«ng gãc víi ®êng
th¼ng thø ba
- Chøng minh chóng cïng t¹o víi mét c¸t tuyÕn hai gãc
b»ng nhau: ë vÞ trÝ so le trong; ë vÞ trÝ so le ngoµi; ë
vÞ trÝ ®ång vÞ.
- Lµ hai d©y ch¾n gi÷a chóng hai cung b»ng nhau trong
mét ®êng trßn
- Chóng lµ hai c¹nh ®èi cña mét h×nh b×nh hµnh, ch÷
nhËt, h×nh vu«ng, ...
D¹ng 4: Chøng minh hai ®êng th¼ng vu«ng gãc
C¸ch chøng minh: - Chóng cïng song song víi hai ®êng th¼ng vu«ng
gãc kh¸c.
- Chøng minh chóng lµ ch©n ®êng cao trong mét tam
gi¸c.
- §êng kÝnh ®i qua trung ®iÓm cña d©y vµ d©y kh«ng
®i qua t©m.
- Chóng lµ ph©n gi¸c cña hai gãc kÒ bï nhau.
- TÝnh chÊt 2 ®êng chÐo h×nh thoi, h×nh vu«ng
D¹ng 5: Chøng minh ba ®iÓm th¼ng hµng, ba ®êng th¼ng ®ång quy.
C¸ch chøng minh: - Dùa vµo tæng hai gãc kÒ bï cã tæng b»ng 1800
- Dùa vµo hai gãc ®èi ®Ønh
- Dùa vµo hai ®êng th¼ng ®i qua mét ®iÓm cïng song
song víi ®êng th¼ng kh¸c
- Dùa vµo hai gãc b»ng nhau cã 1 c¹nh trïng nhau
- Chøng minh chóng lµ ba ®êng cao, ba trung tuyÕn, ba
trung trùc, ba ph©n gi¸c trong (hoÆc mét ph©n gi¸c trong vµ
ph©n gi¸c ngoµi cña hai gãc kia)
- VËn dông ®Þnh lÝ ®¶o cña ®Þnh lÝ Talet.
D¹ng 6: Chøng minh hai tam gi¸c b»ng nhau
* Hai tam gi¸c thêng: - Trêng hîp gãc - c¹nh - gãc (g-c-g)
- Trêng hîp c¹nh - gãc - c¹nh (c-g-c)
- Trêng hîp c¹nh - c¹nh - c¹nh (c-c-c)
* Hai tam gi¸c vu«ng: - Cã mét c¹nh vµ mét gãc nhän b»ng nhau
- Cã c¹nh huyÒn b»ng nhau vµ mét c¹nh gãc vu«ng b»ng
nhau
- C¹nh gãc vu«ng ®«i mét b»ng nhau
D¹ng 7: Chøng minh hai tam gi¸c ®ång d¹ng
* Hai tam gi¸c thêng: - Cã hai gãc b»ng nhau ®«i mét (g-g)
- Cã mét gãc b»ng nhau xen gi÷a hai c¹nh t¬ng øng tû lÖ
(c-g-c)
- Cã ba c¹nh t¬ng øng tû lÖ (c-c-c)
* Hai tam gi¸c vu«ng: - Cã mét gãc nhän b»ng nhau
- Cã hai c¹nh gãc vu«ng t¬ng øng tû lÖ
- Cã c¹nh huyÒn vµ mét c¹nh gãc vu«ng t¬ng øng tû lÖ
D¹ng 8: Chøng minh tø gi¸c néi tiÕp
C¸ch chøng minh: - Tø gi¸c cã tæng hai gãc ®èi b»ng 1800
- Tø gi¸c cã gãc ngoµi t¹i mét ®Ønh b»ng gãc trong cña
®Ønh ®èi diÖn
- Tø gi¸c cã 4 ®Ønh c¸ch ®Òu mét ®iÓm.
- Tø gi¸c cã hai ®Ønh kÒ nhau cïng nh×n c¹nh chøa hai
®Ønh cßn l¹i díi mét gãc .
- Dùa vµo ph¬ng tÝch cña ®êng trßn
N
D
E
M
O
B
C
Bài 2: (lấy)
Cho(O) đường kính AC. trên đoạn OC lấy điểm B và vẽ đường tròn tâm O’,
đường kính BC. Gọi M là trung điểm của đoạn AB. Từ M vẽ dây cung DE vuông
góc với AB;DC cắt đường tròn tâm O’ tại I.
1. Tứ giác ADBE là hình gì?
2. C/m DMBI nội tiếp.
3. C/m B;I;E thẳng hàng và MI=MD.
4. C/m MC. DB=MI. DC
5. C/m MI là tiếp tuyến của (O’)
D
A C
M O B O'
E
H×nh 2
Bài 3(lấy)
Cho ABC có =1v. Trên AC lấy điểm M sao cho AM < MC. Vẽ đường
tròn tâm O đường kính CM cắt BC tại E;đường thẳng BM cắt (O) tại D;AD kéo dài
cắt (O) tại S.
1. C/m BADC nội tiếp.
2. BC cắt (O) ở E. Cmr:MD là phân giác của .
3. C/m CA là phân giác của góc BCS.
A D
S
M
E C
B
Hình 3
Bài 4:
Cho ABC có = 1v. Trên cạnh AC lấy điểm M sao cho AM > MC. Dựng
đường tròn tâm O đường kính MC; đường tròn này cắt BC tại E. Đường thẳng BM
cắt (O) tại D và đường thẳng AD cắt (O) tại S.
1. C/m ADCB nội tiếp.
2. C/m ME là phân giác của góc AED.
3. C/m: = .
K
4. Chứng tỏ ME là phân giác của góc AED.
5. C/m ba đường thẳng BA;EM;CD đồng quy.
A
D
M
B C
E
Bài 5: H×nh 4
Cho tam giác ABC có 3 góc nhọn và AB < AC nội tiếp trong đường tròn tâm
O. Kẻ đường cao AD và đường kính AA’. Gọi E:F theo thứ tự là chân đường
vuông góc kẻ từ B và C xuống đường kính AA’.
1. C/m AEDB nội tiếp.
2. C/m DB. A’A=AD. A’C
3. C/m:DE AC.
4. Gọi M là trung điểm BC. Chứng minh MD = ME = MF.
A
P
N
E
O I
B M C
D
F
A'
H×nh 5
Bài 6:
Cho ABC có ba góc nhọn nội tiếp trong đường tròn tâm O. Gọi M là một
điểm bất kỳ trên cung nhỏ AC. Gọi E và F lần lượt là chân các đường vuông góc
kẻ từ M đến BC và AC. P là trung điểm AB;Q là trung điểm FE.
1 . C/m MFEC nội tiếp.
M
2 . C/m BM. EF=BA. EM A
3. C/M AMP FMQ.
4 . C/m = 90o.
P F
O
Q
B E C
Bài 7: H×nh 6
Cho (O) đường kính BC,điểm A nằm trên cung BC. Trên tia AC lấy điểm D
sao cho AB=AD. Dựng hình vuông ABED;AE cắt (O) tại điểm thứ hai F;Tiếp
tuyến tại B cắt đường thẳng DE tại G.
1. C/m BGDC nội tiếp. Xác định tâm I của đường tròn này.
2. C/m BFC vuông cân và F là tâm đường tròn ngoại tiếp BCD.
3. C/m GEFB nội tiếp.
4. Chứng tỏ:C;F;G thẳng hàng và G cùng nằm trên đường tròn ngoại tiếp
BCD. Có nhận xét gì về I và F
B C
O
E
H×nh 7
G
Bài 8:(lấy)
Cho ABC có 3 góc nhọn nội tiếp trong (O). Tiếp tuyến tại B và C của
đường tròn cắt nhau tại D. Từ D kẻ đường thẳng song song với AB,đường này cắt
đường tròn ở E và F,cắt AC ở I(E nằm trên cung nhỏ BC).
1. C/m: BDCO nội tiếp. A
C
B
H×nh 8
D
Bài 9:
Cho (O),dây cung AB. Từ điểm M bất kỳ trên cung AB(MA và MB),kẻ
dây cung MN vuông góc với AB tại H. Gọi MQ là đường cao của tam giác MAN.
1. C/m 4 điểm A;M;H;Q cùng nằm trên một đường tròn.
2. C/m:NQ. NA=NH. NM
3. C/m MN là phân giác của góc BMQ.
4. Hạ đoạn thẳng MP vuông góc với BN;xác định vị trí của M trên cung AB
để MQ. AN+MP. BN có giác trị lớn nhấ
M N
Q
P
A B
A B I H
I H
Q P
O
O
M
N
H×nh 9 b
H×nh 9 a
Bài 10:
Cho (O;R) và (I;r) tiếp xúc ngoài tại A (R> r) . Dựng tiếp tuyến chung
ngoài BC (B nằm trên đường tròn tâm O và C nằm trên trên đường tròn tâm (I).
Tiếp tuyến BC cắt tiếp tuyến tại A của hai đường tròn ở E.
1 . Chứng minh tam giác ABC vuông ở A.
2 . O E cắt AB ở N ; IE cắt AC tại F . Chứng minh N;E;F;A cùng nằm trên
một đường tròn .
3. Chứng tỏ : BC2= 4 Rr
4 . Tính tích tích tứ giác BCIO theo R;r
B
E
C
N
F
O A I
H×nh 10
Bài 11:
Trên hai cạnh góc vuông xOy lấy hai điểm A và B sao cho OA=OB. Một
đường thẳng qua A cắt OB tại M (M nằm trên đoạn OB). Từ B hạ đường vuông
góc với AM tại H,cắt AO kéo dài tại I.
1. C/m OMHI nội tiếp.
2. Tính góc OMI.
3. Từ O vẽ đường vuông góc với BI tại K. C/m OK=KH
4. Tìm tập hợp các điểm K khi M thay đổi trên OB.
y
M
O
x
B
K
I
H×nh 1 1
Bài 12:(hay)
Cho (O) đường kính AB và dây CD vuông góc với AB tại F. Trên cung BC
lấy điểm M. Nối A với M cắt CD tại E.
1. C/m: MA là phân giác của góc CMD.
2. C/m: EFBM nội tiếp.
3. Chứng tỏ: AC2 = AE. AM
4. Gọi giao điểm CB với AM là N;MD với AB là I. C/m NI//CD
5. Chứng minh N là tâm đường tròn nội tiếp CIM
C
A B
F O I
H×nh 12
Bài 13:
Cho (O) và điểm A nằm ngoài đường tròn. Vẽ các tiếp tuyến AB;AC và cát
tuyến ADE. Gọi H là trung điểm DE.
1. C/m A;B;H;O;C cùng nằm trên 1 đường tròn.
2. C/m HA là phân giác của góc BHC.
3. Gọi I là giao điểm của BC và DE. C/m AB2=AI. AH.
4. BH cắt (O) ở P. C/m AE//CP.
B
E
H
I
D
O A
K
H×nh 13
Bài 14:
Cho (O) đường kính AB = 2R; xy là tiếp tuyến với (O) tại B. CD là 1 đường
kính bất kỳ. Gọi giao điểm của AC; AD với xy theo thứ tự là M;N.
1. CMR: MCDN nội tiếp.
2. Chứng tỏ: AC. AM = AD. AN
3. Gọi I là tâm đường tròn ngoại tiếp tứ giác MCDN và H là trung điểm
MN.
CMR: AOIH là hình bình hành.
4. Khi đường kính CD quay xung quanh điểm O thì I di động trên đường
nào?
y
O
A B
I
D H
x H×nh 14
Bài 15:(lấy)
Cho tam giác ABC nội tiếp trong đường tròn tâm O. Gọi D là 1 điểm trên
cung nhỏ BC. Kẻ DE;DF;DG lần lượt vuông góc với các cạnh AB;BC;AC. Gọi H
là hình chiêu của D lên tiếp tuyến Ax của (O).
1. C/m AHED nội tiếp
2. Gọi giao điểm của AB với HD và với (O) là P và Q; ED cắt (O) tại M
C/m: HA. DP=PA. DE
3. C/m: QM = AB
4. C/m: DE. DG = DF. DH
5. C/m: E;F;G thẳng hàng.
O
G
B F
E
C
D
H×nh 15
Bài 16:(lấy)
Cho tam giác ABC có =1v; AB < AC. Gọi I là trung điểm BC;qua I kẻ
IKBC (K nằm trên AC). Trên tia đối của tia AC lấy điểm M sao cho MA =
AK.
1. Chứng minh:ABIK nội tiếp được trong đường tròn tâm O.
2. C/m:
3. Chứng tỏ: BC2= 2. AC. KC
4. AI kéo dài cắt đường thẳng BM tại N. Chứng minh AC = BN
5. C/m: NMIC nội tiếp.
B C
I
Hình 16
Bài 17:(lấy)
Cho (O) đường kính AB cố định, điểm C di động trên nửa đường tròn. Tia
phân giác của góc ACB cắt (O) tai M. Gọi H;K là hình chiêu của M lên AC và CB.
1. C/m: MOBK nội tiếp.
2. Tứ giác CKMH là hình vuông.
3. C/m: H;O;K thẳng hàng.
4. Gọi giao điểm HK và CM là I. Khi C di động trên nửa đường tròn thì I chạy
trên đường nào? C
O B
A
E F K
M
H×nh 17
Bài 18:
Cho hình chữ nhật ABCD có chiều dài AB = 2a, chiều roäng BC = a. Kẻ tia
phân giác của góc ACD, từ A hạ AH vuông góc với đường phân giác nói trên.
1. Chứng minh: AHDC nội tiếp trong đường tròn tâm O mà ta phải định rõ
tâm và bán kính theo a.
2 . HB cắt AD tại I và cắt AC tại M;HC cắt DB tại N. Chứng tỏ HB = HC
Và AB. AC = BH. BI
3. Chứng tỏ MN song song với tiếp tuyến tại H của (O)
4 . Từ D kẻ đường thẳng song song với BH;đường này cắt HC ở K và cắt
(O) ở J. Chứng minh HOKD nội tiếp.
y
A 2a B
M
a
I O
H J
N
K
C
D
x H×nh 18
Bài 19:(lấy)
Cho nửa đường tròn (O) đường kính AB,bán kính OC AB. Gọi M là 1 điểm
trên cung BC. Kẻ đường cao CH của tam giác ACM.
1. Chứng minh AOHC nội tiếp.
2. Chứng tỏ CHM vuông cân và OH là phân giác của góc COM.
3. Gọi giao điểm của OH với BC là I. MI cắt (O) tại D.
Cmr: CDBM là hình thang cân.
4. BM cắt OH tại N. Chứng minh BNI và AMC đồng dạng,từ đó suy ra:
BN. MC=IN. MA.
N
C
M
D
I
A B
O
H×nh 19
Bài 20:(lấy)
Cho đều ABC nội tiếp trong (O;R).
F
Trên cạnh AB và AC lấy hai điểm M;N sao
cho BM=AN.
1. Chứng tỏ OMN cân.
2. C/m :OMAN nội tiếp.
3. BO kéo dài cắt AC tại D và cắt (O) ở
A I
E. C/m BC2+DC2=3R2.
4. Đường thẳng CE và AB cắt nhau ở F. M E
Tiếp tuyến tại A của (O) cắt FC tại D
K
I;AO kéo dài cắt BC tại J. C/m BI đi N
O
qua trung điểm của AJ.
C
B J
H×nh 20
Bài 21:(lấy)
Cho ABC ( =1v) nội tiếp trong đường tròn tâm (O). Gọi M là trung điểm
cạnh AC. Đường tròn tâm I đường kính MC cắt cạnh BC ở N và cắt (O) tại D.
1. C/m ABNM nội tiếp và CN. AB=AC. MN.
2. Chứng tỏ B,M,D thẳng hàng và OM là tiếp tuyến của (I).
3. Tia IO cắt đường thẳng AB tại E. C/m BMOE là hình bình hành.
4. C/m NM là phân giác của góc AND.
A
D
M
B C
O N
H×nh 21
Bài 22:
Cho hình vuông ABCD có cạnh bằng a. Gọi I là điểm bất kỳ trên đường chéo
AC. Qua I kẻ các đường thẳng song song với AB;BC,các đường này cắt
AB;BC;CD;DA lần lượt ở P;Q;N;M.
1. C/m INCQ là hình vuông.
2. Chứng tỏ NQ//DB.
3. BI kéo dài cắt MN tại E;MP cắt AC tại F. C/m MFIN nội tiếp được trong
đường tròn. Xác định tâm.
4. Chứng tỏ MPQN nội tiếp. Tính diện tích theo a.
A P
B
5. C/m MFIE nội tiếp.
M Q
I
E
D N C
H×nh 22
Bài 23:
Cho hình vuông ABCD,N là trung điểm DC;BN cắt AC tại F,Vẽ đường tròn tâm
O đường kính BN. (O) cắt AC tại E. BE kéo dài cắt AD ở M;MN cắt (O) tại I.
1. C/m MDNE nội tiếp.
2. Chứng tỏ BEN vuông cân.
3. C/m MF đi qua trực tâm H của BMN.
4. C/m BI=BC và IE F vuông.
5 . C/m: BM là đường trung trực của QH (H là giao điểm của BE và AB) và
MQBN là thang cân A Q
B
E
M
H
O
I
D C
N
H×nh 23
Bài 24:(lấy)
Cho ABC có 3 góc nhọn (AB < AC). Vẽ A
Bài 25:(lấy)
Cho ABC ( =1v),đường cao AH. Đường tròn tâm H, bán kính HA cắt đường
thẳng AB tại D và cắt AC tại E;Trung tuyến AM của ABC cắt DE tại I.
1. Chứng minh D;H;E thẳng hàng.
2. C/m BDCE nội tiếp. Xác định tâm O của đường tròn này.
3. C/m: AMDE. A
H M C
B
H×nh 25
Bài 26:
Cho ABC có 2 góc nhọn,đường cao AH. Gọi K là điểm đối xứng của H qua
AB;I là điểm đối xứng của H qua AC. E;F là giao điểm của KI với AB và AC.
1. Chứng minh AICH nội tiếp.
2. C/m AI = AK
3. C/m các điểm: A;E;H;C;I cùng nằm trên một đường tròn.
4. C/m CE;BF là các đường cao của ABC.
5. Chứng tỏ giao điểm 3 đường phân giác của HFE chính là trực tâm của
ABC. A I
B
H
C
H×nh 26
Bài 27:
Cho ABC (AB = AC) nội tiếp trong (O).
D
Cho tứ giác ABCD nội tiếp trong(O). Gọi I là điểm chính giữa cung AB (Cung
AB không chứa điểm C;D). ID và IC cắt AB ở M;N.
1. C/m D;M;N;C cùng nằm trên một đường tròn.
2. C/m NA. NB=NI. NC
3. DI kéo dài cắt đường thẳng BC ở F;đường thẳng IC cắt đường thẳng AD ở
E. C/m:EF//AB.
F
4. C/m :IA2=IM. ID.E
B
N
A M
C
O
H×nh 28
Bài 29:
Cho hình vuông ABCD, trên cạnh BC lấy điểm E. Dựng tia Ax vuông góc với
AE, Ax cắt cạnh CD kéo dài tại F. Kẻ trung tuyến AI của AEF, AI kéo dài cắt
CD tại K. Qua E dựng đường thẳng song song với AB, cắt AI tại G.
1. C/m AECF nội tiếp.
2. C/m: AF2=KF. CF
3. C/m:EGFK là hình thoi.
4. Cmr:khi E di động trên BC thì EK=BE+DK và chu vi CKE có giá trị
không đổi.
5. Gọi giao điểm của EF với AD là J. C/m:GJ JK.
A B
G
E
I
J
F D K C
H×nh 29 A
Bài 30:(lấy)
Cho ABC. Gọi H là trực tâm của
tam giác. Dựng hình bình hành BHCD. M
M
I
D H
H×nh 31
Bài 32:(lấy)
Cho hình vuông ABCD. Gọi N là một điểm bất kỳ trên CD sao cho CN <
ND;Vẽ đường tròn tâm O đường kính BN. (O) cắt AC tại F;BF cắt AD tại M;BN
cắt AC tại E.
1. C/m BFN vuông cân.
2. C/m:MEBA nội tiếp
3. Gọi giao điểm của ME và NF là Q. MN cắt (O) ở P. C/m B;Q;P thẳng
hàng.
4. Chứng tỏ ME//PC và BP=BC. A B
5. C/m FPE là tam giác vuông
F
M O
Q
E
P
D N C
H×nh 32
Bài 33:(lấy)
Trên đường tròn tâm O lần lượt lấy bốn điểm A;B;C;D sao cho AB=DB; AB
và CD cắt nhau ở E. BC cắt tiếp tuyến tại A của đường tròn(O) ở Q;DB cắt AC tại
K. Q
E
1. Cm: CB là phân giác của góc ACE.
B
2. C/m: AQEC nội tiếp.
3. C/m: KA. KC=KB. KD C
K
4. C/m: QE//AD. A
D
O
H×nh 33
Bài 34:
Cho (O) và tiếp tuyến Ax. Trên Ax lấy hai điểm B và C sao cho AB=BC. Kẻ cát
tuyến BEF với đường tròn. CE và CF cắt (O) lần lượt ở M và N. Dựng hình bình
hành AECD.
1. C/m:D nằm trên đường thẳng BF. x
2. C/m ADCF nội tiếp. C
3. C/m: CF. CN=CE. CM
4. C/m:MN//AC.
D
5. Gọi giao điểm của AF với MN là I.
Cmr:DF đi qua trung điểm của NI. B
E N
J
O
A
I F
H×nh 34 M
Bài 35:(lấy)
Cho (O;R) và đường kính AB;CD vuông góc với nhau. Gọi M là một điểm trên
cung nhỏ CB.
1. C/m:ACBD là hình vuông.
2. AM cắt CD ;CB lần lượt ở P và I. Gọi J là giao điểm của DM và AB. C/m
IB. IC=IA. IM
3. Chứng tỏ IJ//PD và IJ là phân giác của góc CJM.
4. Tính tích tích AID theo R.
C
M
I
P
A B
O J
D
H×nh 35
Bài 36:
Cho ABC ( =1v). Kẻ AHBC. Gọi O và O’ là tâm đường tròn nội tiếp các
tam giác AHB và AHC. Đường thẳng O O’ cắt cạnh AB;AC tại M;N.
1. C/m: OHO’ là tam giác vuông.
2. C/m:HB. HO’=HA. HO
3. C/m: HOO’ HBA.
4. C/m:Các tứ giác BMHO;HO’NC nội tiếp.
5. C/m AMN vuông cân.
A
N
O'
O
M
C
B H
H×nh 36
Bài 37:(lấy)
Cho nửa đường tròn O,đường kính AB=2R,gọi I là trung điểm AO. Qua I
dựng đường thẳng vuông góc với AB,đường này cắt nửa đường tròn ở K. Trên IK
lấy điểm C,AC cắt (O) tại M;MB cắt đường thẳng IK tại D. Gọi giao điểm của IK
với tiếp tuyến tại M là N.
1. C/m:AIMD nội tiếp.
D
2. C?m CM. CA=CI. CD.
3. C/m ND=NC.
4. Cb cắt AD tại E. C/m E nằm trên
N
đường tròn (O) và C là tâm đường
M
tròn nội tiếp EIM. K
H
P
D
E
B
F
C
H×nh 38
Bài 39:
Cho hình bình hành ABCD ( > 90o). Từ C kẻ CE;CF;CG lần lượt vuông góc
với AD;DB;AB.
1. C/m DEFC nội tiếp.
2. C/m:CF2 = EF. GF.
3. Gọi O là giao điểm AC và DB. Kẻ OICD. Cmr: OI đi qua trung điểm của
AG
4. Chứng tỏ EOFG nội tiếp. A G B
E F
D
J I C
E
D
A
O
I O'
C B
F
H×nh 40
Bài 41:(lấy)
Cho (O;R). Một cát tuyến xy cắt (O) ở E và F. Trên xy lấy điểm A nằm ngoài
đoạn EF,vẽ 2 tiếp tuyến AB và AC với (O). Gọi H là trung điểm EF.
1. Chứng tỏ 5 điểm:A;B;C;O;H cùng nằm trên một đường tròn.
2. Đường thẳng BC cắt OA ở I và cắt đường thẳng OH ở K. C/m: OI.
OA=OH. OK=R2.
3. Khi A di động trên xy thì I di động trên đường nào?
4. C/m KE và KF là hai tiếp tyueán của (O)
O
I
x y
E H F A
K H×nh 41
Bài 42:
Cho ABC (AB<AC) có hai đường phân giác CM,BN cắt nhau ở D. Qua A kẻ
AE và AF lần lượt vuông góc với BN và CM. Các đường thẳng AE và AF cắt BC
ở I;K.
1. C/m AFDE nội tiếp. A
B
K I C
H×nh 42
Bài 43:(lấy)
Cho ABC(A=1v);AB=15;AC=20(cùng ñôn vị đo đoä dài). Dựng đường tròn
tâm O đường kính AB và (O’) đường kính AC. Hai đường tròn (O) và (O’) cắt
nhau tại điểm thứ hai D.
1. Chứng tỏ D nằm trên BC.
2. Gọi M là điểm chính giữa A
N B
A J K
D M C E
H×nh 44
Bài 45:
Cho đều ABC có cạnh bằng a. Gọi D là giao điểm hai đường phân giác góc A
và góc B của tam giác BC. Từ D dựng tia Dx vuông góc với DB. Trên Dx lấy điểm
E sao cho ED = DB (D và E nằm hai phía của đường thẳng AB). Từ E kẻ EFBC.
Gọi O là trung điểm EB.
1. C/m AEBC và EDFB nội tiếp,xác định tâm và bán kính của các đường tròn
ngoại tiếp các tứ giác trên theo a.
2. Kéo dài FE về phía F,cắt (D) tại M. EC cắt (O) ở N. C/m EBMC là thang
cân. Tính tích tích.
A
3. c/m EC là phân giác của góc E
DAC.
4. C/m FD là đường trung trực của
N
MB.
O
5. Chứng tỏ A;D;N thẳng hàng.
D
6. Tính tích tích phần mặt trăng
được tạio bởi cung nhỏ EB của
C
F B
hai đường tròn.
H×nh 45
Bài 46:(lấy) F
Cho nửa đường tròn (O) đường kính
BC. Gọi a là một điểm bất kỳ trên nửa
đường tròn;BA kéo dài cắt tiếp tuyến
Cy ở F. Gọi D là điểm chính giữa cung
AC;DB kéo dài cắt tiếp tuyến Cy tại E.
1. C/m BD là phân giác của góc A
E
ABC và OD//AB. I D
2. C/m ADEF nội tiếp.
3. Gọi I là giao điểm BD và AC.
B C
Chứng tỏ CI=CE và IA. IC = O
ID. IB. H×nh 46
4. C/m góc
Bài 47:(lấy)
Cho nửa đường tròn (O); Đường kính AD. Trên nửa đường tròn lấy hai điểm B và
C sao cho cung AB < AC; AC cắt BD ở E. Kẻ EF^AD tại F.
1. C/m: ABEF nội tiếp.
2. Chứng tỏ: DE. DB=DF. DA.
3. C/m:E là tâm đường tròn nội tiếp DCBF.
4. Gọi I là giao điểm BD với CF. C/m BI2 = BF. BC - IF. IC
C
B
E
I M
A
F O D
H×nh 47
Bài 48:
Cho (O) đường kính AB;P là một điểm di động trên cung AB sao cho PA<PB.
Dựng hình vuông APQR vào phía trong đường tròn. Tia PR cắt (O) tại C.
1. C/m DACB vuông cân.
2. Vẽ phân giác AI của góc PAB(I nằm trên(O);AI cắt PC tại J. C/m 4 điểm
J;A;Q;B cùng nằm trên một đường tròn.
3. Chứng tỏ: CI. QJ=CJ. QP.
4. CMR: Ba điểm P; Q; B thẳng hàng
I
P
Q
J
A B
O
C H×nh 48
Bài 49:
Cho nửa (O) đường kính AB=2R. Trên nửa đường tròn lấy điểm M sao cho cung
AM<MB. Tiếp tuyến với nửa đường tròn tại M cắt tia tiếp tuyến Ax và By lần lượt
ở D và C.
1. Chứng tỏ ADMO nội tiếp.
2. Chứng tỏ AD. BC = R2.
3. Đường thẳng DC cắt đường thẳng AB tại N;MO cắt Ax ở F;MB cắt Ax
ở E. Chứng minh: AMFN là hình thang cân.
4. Xác định vị trí của M trên nửa đường tròn để DE = EF
x y
C
E
M
N A O B
Bài 50: H×nh 49
K.
1. Chứng minh:BHCD nội tiếp.
2. Tính góc CHK.
3. C/m KC. KD=KH. KB. D C K
H×nh 50
4. Khi E di động trên BC thì H di
động trên đường nào?
Bài 51:
Cho (O), từ một điểm A nằm ngoài đường tròn (O), vẽ hai tia tiếp tuyến AB và AC
với đường tròn. Kẻ dây CD//AB. Nối AD cắt đường tròn (O) tại E.
1. C/m ABOC nội tiếp.
2. Chứng tỏ AB2=AE. AD.
3. C/m góc và BDC cân.
4. CE kéo dài cắt AB ở I. C/m IA=IB.
A
O
E Hình 51
Bài 52: C
Cho ABC (AB=AC); BC=6; Đường cao AH=4(cùng ñôn vị đoä dài), nội tiếp
trong (O) đường kính AA’.
1. Tính bán kính của (O).
2. Kẻ đường kính CC’. Tứ giác ACA’C’ là hình gì?
3. Kẻ AKCC’. C/m AKHC là hình thang cân.
4. Quay ABC một voøng quanh trục AH. Tính tích tích xung quanh của
hình được tạio ra.
A
C'
K
H
B C
A'
Bài 53:(lấy)
Cho(O) và hai đường kính AB; CD vuông góc với nhau. Gọi I là trung điểm
OA. Qua I vẽ dây MQOA (M cung AC ; Q AD). Đường thẳng vuông góc
với MQ tại M cắt (O) tại P.
1. C/m: a/ PMIO là thang vuông. C
M P
b/ P; Q; O thẳng hàng.
2. Gọi S là Giao điểm của AP với S
H
CQ. Tính Góc CSP.
A
3. Gọi H là giao điểm của AP với I
B
O
MQ. Cmr:
J
2
a/ MH. MQ= MP .
b/ MP là tiếp tuyến của
Q
đường tròn ngoại tiếp QHP. D
Bài 54:
Cho (O;R) và một cát tuyến d không đi qua tâm O. Từ một điểm M trên d và ở
ngoài (O) ta kẻ hai tiếp tuyến MA và MB với trênôømg tròn; BO kéo dài cắt (O)
tại điểm thứ hai là C. Gọi H là chân đường vuông góc hạ từ O xuống d. Đường
thẳng vuông góc với BC tại O cắt AM tại D.
1. C/m A; O; H; M; B cùng nằm trên 1 đường tròn.
2. C/m AC//MO và MD=OD.
3. Đường thẳng OM cắt (O) tại E và F. Chứng tỏ MA2=ME. MF
4. Xác định vị trí của điểm M trên d để MAB là tam giác đều. Tính tích tích
phần tạio bởi hai tia tiếp tuyến với đường tròn trong tröđường hợp này.
B
E O F
C A
H
Bài 55:(lấy)
Cho nửa (O) đường kính AB, vẽ các tiếp tuyến Ax và By cùng phía với nửa
đường tròn. Gọi M là điểm chính giữa cung AB và N là một điểm bất kỳ trên đoạn
AO. Đường thẳng vuông góc với MN tại M lần lượt cắt Ax và By ở D và C.
1. C/m: .
2. C/m: ANM = BMC.
3. DN cắt AM tại E và CN cắt
MB ở F. C/m FEAx.
4. Chứng tỏ M củng là trung
điểm DC.
x
D
y
M
E C
F
A B
N O
Bài 56:(lấy)
Từ một điểm M nằm ngoài (O) kẻ hai tiếp tuyến MA và MB với đường tròn.
Trên cung nhỏ AB lấy điểm C và kẻ CDAB; CEMA; CFMB. Gọi I và K là
giao điểm của AC với DE và của BC với DF.
1. C/m AECD nội tiếp.
2. C/m: CD2 = CE. CF
3. Cmr: Tia đối của tia CD là phân giác của góc FCE.
4. C/m: IK//AB.
A
F
K
C x
M
D
O
I
B
Bài 57:(lấy)
Cho (O; R) đường kính AB, Kẻ tiếp tuyến Ax và trên Ax lấy điểm P sao cho P >
R. Từ P kẻ tiếp tuyến PM với đường tròn.
1. C/m BM/ / OP.
2. Đường vuông góc với AB tại O cắt tia BM tại N. C/m OBPN là hình bình
hành.
3. AN cắt OP tại K; PM cắt ON tại I; PN và OM kéo dài cắt nhau ở J. C/m I;
J; K thẳng hàng.
N
P J Q
K
M
A B
O
Bài 58:(lấy)
Cho nửa đường tròn tâm O, đường kính AB; đường thẳng vuông góc với AB tại O
cắt nửa đường tròn tại C. Kẻ tiếp tuyến Bt với đường tròn. AC cắt tiếp tuyến Bt
tại I.
1. C/m ABI vuông cân
2. Lấy D là 1 điểm trên cung BC, gọi J là giao điểm của AD với Bt. C/m
AC. AI=AD. AJ.
3. C/m JDCI nội tiếp.
4. Tiếp tuyến tại D của nửa đường tròn cắt Bt tại K. Hạ DHAB. Cmr: AK
đi qua trung điểm của DH.
I
D J
K
N
A B
O H
Bài 59:(lấy)
Cho (O) và hai đường kính AB; CD vuông góc với nhau. Trên OC lấy điểm N;
đường thẳng AN cắt đường tròn ở M.
1. Chứng minh: NMBO nội tiếp.
2. CD và đường thẳng MB cắt nhau ở E. Chứng minh CM và MD là phân
giác của góc trong và góc ngoài góc AMB
3. C/m hệ thức: AM. DN=AC. DM
4. Nếu ON=NM. Chứng minh MOB là tam giác đều.
C
M
A B
O
D
Bài 60:(lấy)
Cho (O) đường kính AB, và d là tiếp tuyến của đường tròn tại C. Gọi D; E theo
thứ tự là hình chiêu của A và B lên đường thẳng d.
1. C/m: CD=CE.
2. Cmr: AD+BE=AB.
3. Vẽ đường cao CH của ABC. Chứng minh AH=AD và BH=BE.
4. Chứng tỏ:CH2=AD. BE.
5. Chứng minh:DH//CB.
d D
A B
O H
Bài 61:
Cho ABC có: A=1v. D là một điểm nằm trên cạnh AB. Đường tròn đường kính
BD cắt BC tại E. các đường thẳng CD;AE lần lượt cắt đường tròn tại các điểm thứ
hai F và G.
1. C/m CAFB nội tiếp.
2. C/m AB. ED = AC. EB
K
3. Chứng tỏ AC//FG.
4. Chứng minh rằng
AC;DE;BF đồng quy. A
F
O
G
B
E C
H×nh 61
Bài 62:
Cho (O;R) và một đường thẳng d cố định không cắt (O). M là điểm di động trên
d. Từ M kẻ tiếp tuyến MP và MQ với đường tròn. . Hạ OHd tại H và dây cung
PQ cắt OH tại I;cắt OM tại K.
1. C/m: MHIK nội tiếp.
2. C/m OJ. OH=OK. OM=R2.
3. CMR khi M di động trên d thì vị trí của I luôn cố định.
P
d
O K
I
M
Bài 63:(lấy)
Cho vuông ABC ( = 1v) và AB < AC. Kẻ đường cao AH. Trên tia đối của
tia HB lấy HD = HB rồi từ C vẽ đường thẳng CEAD tại E.
1. C/m AHEC nội tiếp.
2. Chứng tỏ CB là phân giác của góc ACE và AHE cân.
3. C/m HE2 = HD. HC.
4. Gọi I là trung điểm AC. HI cắt AE tại J. Chứng minh: DC. HJ=2IJ. BH.
5. EC kéo dài cắt AH ở K. Cmr AB//DK và tứ giác ABKD là hình thoi.
A
J
C
B
H D
K
Bài 64:(lấy)
Cho tam giác ABC vuông cân ở A. Trong góc B,kẻ tia Bx cắt AC tại D,kẻ CE
Bx tại E. Hai đường thẳng AB và CE cắt nhau ở F.
1. C/m FDBC,tính góc BFD
2. C/m ADEF nội tiếp.
3. Chứng tỏ EA là phân giác của góc DEF
Nếu Bx quay xung quanh điểm B thì E di động trên đường nào?
E
D
B
C
O
Bài 65:
Cho nửa đường tròn (O) đường kính AB. Trên nửa đường tròn lấy điểm M, Trên
AB lấy điểm C sao cho AC<CB. Gọi Ax; By là hai tiếp tuyến của nửa đường tròn.
Đường thẳng đi qua M và vuông góc với MC cắt Ax ở P; đường thẳng qua C và
vuông góc với CP cắt By tại Q. Gọi D là giao điểm của CP với AM; E là giao
điểm của CQ với BM.
1 . cm: ACMP nội tiếp. x y
2 . Chứng tỏ AB//DE Q
D E
A
B
C O
H×nh 65
Bài 66:(lấy)
Cho nửa đường tròn (O), đường kính AB và một điểm M bất kỳ trên nửa đường
tròn. Trên nửa mặt phẳng bờ AB chứa nửa trên đường tròn, người ta kẻ tiếp tuyến
Ax. Tia BM cắt tia Ax tại I. Phân giác góc IAM cắt nửa đường tròn tại E; cắt tia
x
BM tại F; Tia BE cắt Ax tại H; cắt AM tại K.
1. C/m: IA2=IM. IB .
I
2. C/m: BAF cân. H×nh 66
3. C/m AKFH là hình thoi.
4. Xác định vị trí của M để AKFI nội F
tiếp được.
M
H
E
A
B
Bài 67: O
Cho (O; R) có hai đường kính AB và CD vuông góc với nhau. Trên đoạn thẳng
AB lấy điểm M(Khaùc A; O; B). Đường thẳng CM cắt (O) tại N. Đường vuông
góc với AB tại M cắt tiếp tuyến tại N của đường tròn tại P. Chứng minh:
1. COMNP nội tiếp.
2. CMPO là hình bình hành.
3. CM. CN không phụ thuộc vào vị trí của M.
4. Khi M di động trên AB thì P chạy trên đoạn thẳng cố định.
C
K
A B
O M
x y
D P
H×nh 67
Bài 68:(lấy)
Cho ABC có = 1v và AB > AC, đường cao AH. Trên nửa mặt phẳng bờ BC
chứa điểm A vẽ hai nửa đường tròn đường kính BH và nửa đường tròn đường
kính HC. Hai nửa đường tròn này cắt AB và AC tại E và F. Giao điểm của FE và
A
AH là O. Chứng minh:
1. AFHE là hình chữ nhật.
E
2. BEFC nội tiếp O
3. AE.AB = AF. AC F
I
A
D 2
1
2 3
1 4
B C
H O
H×nh 69
Bài 70:(lấy)
Cho ABC ( =1v); đường cao AH. Vẽ đường tròn tâm A bán kính AH. Gọi
HD là đường kính của đường tròn (A;AH). Tiếp tuyến của đường tròn tại D cắt CA
tại E.
1. Chứng minh BEC cân.
2. Gọi I là hình chiêu của A trên BE. C/m: AI = AH.
3. C/m:BE là tiếp tuyến của đường tròn
4. C/m: BE = BH + DE.
5. Gọi đường tròn đường kính AH có Tâm là K. Và AH = 2R. Tính tích tích
của hình được tạo bởi đường tròn tâm A và tâm K.
D E
I
A
C B
H
H×nh 70
Bài 71:
Trên cạnh CD của hình vuông ABCD,lấy một điểm M bất kỳ. Đường tròn
đường kính AM cắt AB tại điểm thứ hai Q và cắt đường tròn đường kính CD tại
điểm thứ hai N. Tia DN cắt cạnh BC tại P.
1. C/m:Q;N;C thẳng hàng.
2. CP. CB = CN. CQ.
3. C/m AC và MP cắt nhau tại 1 điểm nằm trên đường tròn đường kính AM
Bài 72:(lấy)
Cho ABC nội tiếp trong đường tròn tâm O. D và E theo thứ tự là điểm chính
giữa các cung AB;AC. Gọi giao điểm DE với AB;AC theo thứ tự là H và K.
1. C/m:AHK cân.
2. Gọi I là giao điểm của BE với CD. C/m:AIDE
3. C/m CEKI nội tiếp.
4. C/m:IK//AB.
5. ABC phải có thêm điều kiện gì để AI//EC.
Bài 73:
Cho ABC(AB=AC) nội tiếp trong (O),kẻ dây cung AA’ và từ C kẻ đường
vuông góc CD với AA’,đường này cắt BA’ tại E.
1. C/m:
2. C/m: A'DC=A'DE
3. Chứng tỏ: AC = AE. Khi AA' quay xung quanh A thì E chạy trên đường
nào?
4. C/m:
Bài 74: (lấy)
Cho ABC nội tiếp trong nửa đường tròn đường kính AB. O là trung điểm
AB;M là điểm chính giữa cung AC. H là giao điểm OM với AC
1. C/m: OM//BC.
2. Từ C kẻ tia song song và cung chiều với tia BM,tia này cắt đường thẳng OM
tại D. Cmr: MBCD là hình bình hành.
3. Tia AM cắt CD tại K. Đường thẳng KH cắt AB ở P. Cmr: KPAB.
4. C/m: AP. AB = AC. AH.
5. Gọi I là giao điểm của KB với (O). Q là giao điểm của KP với AI. C/m
A;Q;I thẳng hàng.
Bài 75: (lấy)
Cho nửa đường tròn tâm O đường kính EF. Từ O vẽ tia Ot EF, noù cắt nửa
đường tròn (O) tại I. Trên tia Ot lấy điểm A sao cho IA = IO. Từ A kẻ hai tiếp
tuyến AP và AQ với nửa đường tròn; chúng cắt đường thẳng EF tại B và C (P;Q là
các tiếp điểm).
1. Cmr: ABC là tam giác đều và tứ giác BPQC nội tiếp.
2. Từ S là điểm tuỳ ý trên cung PQ. vẽ tiếp tuyến với nửa đường tròn;tiếp
tuyến này cắt AP tại H,cắt AC tại K. Tính sđ của góc HOK
3. Gọi M; N lần lượt là giao điểm của PQ với OH; OK. Cm OMKQ nội tiếp.
4. Chứng minh raèng ba đường thẳng HN; KM; OS đồng quy tại điểm D, và
D cùng nằm trên đường tròn ngoại tiếp HOK.
Bài 76:
Cho hình thang ABCD nội tiếp trong (O),các đường chéo AC và BD cắt nhau ở
E. Các cạnh beân AD;BC kéo dài cắt nhau ở F.
1. C/m: ABCD là thang cân.
2. Chứng tỏ FD. FA = FB. FC.
3. C/m: Góc AED = AOD.
4. C/m AOCF nội tiếp.
Bài 77:
Cho (O) và đường thẳng xy không cắt đường tròn. Kẻ OAxy rồi từ A dựng
đường thẳng ABC cắt (O) tại B và C. Tiếp tuyến tại B và C của (O) cắt xy tại D và
E. Đường thẳng BD cắt OA;CE lần lượt ở F và M;OE cắt AC ở N.
1. C/m OBAD nội tiếp.
2. Cmr: AB. EN = AF. EC
3. So sánh góc AOD và COM.
4. Chứng tỏ A là trung điểm DE.
Bài 78:
Cho (O;R) và A là một điểm ở ngoài đường tròn. Kẻ tiếp tuyến AB và AC với
đường tròn. OB kéo dài cắt AC ở D và cắt đường tròn ở E.
1 . Chứng tỏ EC // với OA.
2 . Chứng minh raèng: 2AB. R = AO. CB.
3. Gọi M là một điểm di động trên cung nhỏ BC, qua M dựng một tiếp
tuyến với đường tròn, tiếp tuyến này cắt AB vàAC lần lượt ở I,J . Chứng tỏ chu vi
tam giác AI J không đổi khi M di động trên cung nhỏ BC.
4 . Xác định vị trí của M trên cung nhỏ BC để 4 điểm J,I,B,C cùng nằm
trên một đường tròn.
Bài 79: (lấy)
Cho(O),từ điểm P nằm ngoài đường tròn,kẻ hai tiếp tuyến PA và PB với đường
tròn. Trên đoạn thẳng AB lấy điểm M,qua M dựng đường thẳng vuông góc với
OM,đường này cắt PA,PB lần lượt ở C và D.
1 . Chứng minh A,C,M,O cùng nằm trên một đường tròn.
2 . Chứng minh: COD = AOB.
3. Chứng minh: Tam giác COD cân.
4 . Vẽ đường kính BK của đường tròn,hạ AH ^BK. Gọi I là giao
điểm của AH với PK. Chứng minh AI = IH.
Bài 80:
Cho tam giác ABC có 3 góc nhọn nội tiếp trong đường tròn tâm O. Ba đường cao
AK; BE; CD cắt nhau ở H.
1 . Chứng minh tứ giác BDEC nội tiếp.
2 . Chứng minh : AD. AB = AE. AC.
3. Chứng tỏ AK là phân giác của góc DKE.
4 . Gọi I; J là trung điểm BC và DE. Chứng minh: OA//JI.
Bài 81:
Cho tam giác ABC có 3 góc nhọn nội tiếp trong đường tròn tâm O. Tiếp tuyến tại
B và C của đường tròn cắt nhau tại D. Từ D kẻ đường thẳng song song với
AB,đường này cắt đường tròn ở E và F,cắt AC tại I(Enằm trên cung nhỏ BC)
1 . Chứng minh BDCO nội tiếp.
2 . Chứng minh: DC2 = DE. DF
3. Chứng minh DOCI nội tiếp được trong đường tròn.
4 . Chứng tỏ I là trung điểm EF.
Bài 82: (lấy)
Cho đường tròn tâm O,đường kính AB và dây CD vuông góc với AB tại F. Trên
cung BC,lấy điểm M. AM cắt CD tại E.
1 . Chứng minh AM là phân giác của góc CMD.
2 . Chứng minh tứ giác EFBM nội tiếp được trong một đường tròn.
3. Chứng tỏ AC2 = AE. AM
4 . Gọi giao điểm của CB với AM là N;MD với AB là I. Chứng minh
NI//CD.
Bài 83:
Cho ABC có A = 1v;Kẻ AHBC. Qua H dựng đường thẳng thứ nhất cắt cạnh
AB ở E và cắt đường thẳng AC tại G. Đường thẳng thứ hai vuông góc với đường
thẳng thứ nhất và cắt cạnh AC ở F,cắt đường thẳng AB tại D.
1. C/m: AEHF nội tiếp.
2. Chứng tỏ: HG. HA = HD. HC
3. Chứng minh EFDG và FHC = AFE.
4. Tìm điều kiện của hai đường thẳng HE và HF để EF ngaén nhất.
Bài 84:
Cho ABC (AB = AC) nội tiếp trong (O). M là một điểm trên cung nhỏ AC,
phân giác góc BMC cắt BC ở N,cắt (O) ở I.
1. Chứng minh A;O;I thẳng hàng.
2. Kẻ AK với đường thẳng MC. AI cắt BC ở J. Chứng minh AKCJ nội tiếp.
3. C/m: KM. JA = KA. JB.
Bài 85:
Cho nửa đường tròn (O) đường kính AB. Gọi C là một điểm trên nửa đường tròn.
Trên nửa mặt phẳng bờ AB chứa điểm C,kẻ hai tiếp tuyến Ax và By. Một đường
tròn (O’) qua A và C cắt AB và tia Ax theo thứ tự tại D và E. Đường thẳng EC
cắt By tại F.
1. Chứng minh BDCF nội tiếp.
2. Chứng tỏ: CD2 = CE. CF và FD là tiếp tuyến của đường tròn (O).
3. AC cắt DE ở I;CB cắt DF ở J. Chứng minh IJ//AB
4. Xác định vị trí của D để EF là tiếp tuyến của (O)
Bài 86:
Cho (O;R và (O’;r) trong đó R>r, cắt nhau tại Avà B. Gọi I là một điểm bất kỳ
trên đường thẳng AB và nằm ngoài đoạn thẳng AB. Kẻ hai tiếp tuyến IC và ID
với (O) và (O’). Đường thẳng OC và O’D cắt nhau ở K.
1. Chứng minh ICKD nội tiếp.
2. Chứng tỏ: IC2 = IA. IB.
3. Chứng minh IK nằm trên đường trung trực của CD.
4. IK cắt (O) ở E và F; Qua I dựng cát tuyến IMN.
a/ Chứng minh: IE. IF = IM. IN.
b/ E; F; M; N nằm trên một đường tròn.
Bài 87: (lấy)
ChoABC có 3 góc nhọn. Vẽ đường tròn tâm O đường kính BC. (O) cắt AB;AC
lần lượt ở D và E. BE và CD cắt nhau ở H.
1. Chứng minh: ADHE nội tiếp.
2. C/m: AE. AC = AB. AD.
3. AH kéo dài cắt BC ở F. Cmr: H là tâm đường tròn nội tiếp DFE.
4. Gọi I là trung điểm AH. Cmr IE là tiếp tuyến của (O)
Bài 88:
Cho(O;R) và (O’;r) cắt nhau ở Avà B. Qua B vẽ cát tuyến chung CBDAB
(C(O)) và cát tuyến EBF bất kỳ(E(O)).
1. Chứng minh AOC và AO’D thẳng hàng.
2. Gọi K là giao điểm của các đường thẳng CE và DF. Cmr: AEKF nội tiếp.
3. Cm: K thuộc đường tròn ngoại tiếp ACD.
4. Chứng tỏ FA. EC = FD. EA.
Bài 89:
Cho ABC có A = 1v. Qua A dựng đường tròn tâm O bán kính R tiếp xúc với
BC tại B và dựng (O’;r) tiếp xúc với BC tại C. Gọi M;N là trung điểm AB;AC,OM
và ON kéo dài cắt nhau ở K.
1. Chứng minh: OAO’ thẳng hàng
2. CM: AMKN nội tiếp.
3. Cm AK là tiếp tuyến của caû hai đường tròn và K nằm trên BC.
4. Chứng tỏ 4MI2 = Rr.
Bài 90: (lấy)
Cho tứ giác ABCD (AB>BC) nội tiếp trong (O) đường kính AC; Hai đường chéo
AC và DB vuông góc với nhau. Đường thẳng AB và CD kéo dài cắt nhau ở E; BC
và AD cắt nhau ở F.
1. Cm: BDEF nội tiếp.
2. Chứng tỏ: DA. DF = DC. DE
3. Gọi I là giao điểm DB với AC và M là giao điểm của đường thẳng AC với
đường tròn ngoại tiếp AEF. Cmr: DIMF nội tiếp.
4. Gọi H là giao điểm AC với FE. Cm: AI. AM = AC. AH.
Bài 91:
Cho (O) và (O’) tiếp xúc ngoài tại A. Đường thẳng OO’ cắt (O) và (O’) tại B và
C (khaùc A). Kẻ tiếp tuyến chung ngoài DE(D(O)); DB và CE kéo dài cắt nhau
ở M.
1. Cmr: ADEM nội tiếp.
2. Cm: MA là tiếp tuyến chung của hai đường tròn.
3. ADEM là hình gì?
4. Chứng tỏ: MD. MB = ME. MC.
Bài 92:
Cho hình vuông ABCD. Trên BC lấy điểm M. Từ C hạ CK với đường thẳng
AM.
1. Cm: ABKC nội tiếp.
2. Đường thẳng CK cắt đường thẳng AB tại N. Từ B dựng đường vuông góc
với BD, đường này cắt đường thẳng DK ở E. Cmr: BD. KN = BE. KA
3. Cm: MN//DB.
4. Cm: BMEN là hình vuông.
Bài 93:
Cho hình chữ nhật ABCD(AB>AD)có AC cắt DB ở O. Gọi M là 1 điểm trên
OB và N là điểm đối xứng với C qua M. Kẻ NE; NF và NP lần lượt vuông góc với
AB; AD; AC; PN cắt AB ở Q.
1. Cm: QPCB nội tiếp.
2. Cm: AN//DB.
3. Chứng tỏ F; E; M thẳng hàng.
4. Cm: PEN là tam giác cân.
Bài 94:
Từ đỉnh A của hình vuông ABCD,ta kẻ hai tia tạio với nhau 1 góc bằng 45 o. Một
tia cắt cạnh BC tại E và cắt đường chéo DB tại P. Tia kia cắt cạnh CD tại F và cắt
đường chéo DB tại Q.
1. Cm: E; P; Q; F; C cùng nằm trên 1 đường tròn.
2. Cm: AB. PE = EB. PF.
3. Cm: SAEF = 2SAPQ.
4. Gọi M là trung điểm AE. Cmr: MC = MD.
Bài 95:
Cho hình chữ nhật ABCD có hai đường chéo cắt nhau ở O. Kẻ AH và BK vuông
góc với BD và AC. Đường thẳng AH và BK cắt nhau ở I. Gọi E và F lần lượt là
trung điểm DH và BC. Từ E dụng đường thẳng song song với AD. Đường này cắt
AH ở J.
1. C/m: OHIK nội tiếp.
2. Chứng tỏ KHOI.
3. Từ E kẻ đườngthẳng song song với AD. Đường này cắt AH ở J. Chứng tỏ:
HJ. KC = HE. KB
4. Chứng minh tứ giác ABFE nội tiếp được trong một đường tròn.
Bài 96:
Cho ABC, phân giác góc trong và góc ngoài của các góc B và C gaëp nhau theo
thứ tự ở I và J. Từ J kẻ JH; JP; JK lần lượt vuông góc với các đường thẳng AB;
BC; AC.
1. Chứng tỏ A; I; J thẳng hàng.
2. Chứng minh: BICJ nội tiếp.
3. BI kéo dài cắt đường thẳng CJ tại E. Cmr: AEAJ.
4. C/m: AI. AJ = AB. AC.
Bài 97:
Từ đỉnh A của hình vuông ABCD ta kẻ hai tia Ax và Ay sao cho: Ax cắt cạnh
BC ở P,Ay cắt cạnh CD ở Q. Kẻ BKAx;BIAy và DMAx,DNAy .
1. Chứng tỏ BKIA nội tiếp
2. Chứng minh AD2 = AP. MD.
3. Chứng minh MN = KI.
4. Chứng tỏ KIAN.
Bài 98:
Cho hình bình hành ABCD có góc A>90o. Phân giác góc A cắt cạnh CD và
đường thẳng BC tại I và K. Hạ KH và KM lần lượt vuông góc với CD và AM.
1. Chứng minh KHDM nội tiếp.
2. Chứng minh: AB = CK + AM.
Bài 99:
Cho(O) và tiếp tuyến Ax. Trên Ax lấy điểm C và gọi B là trung điểm AC. Vẽ cát
tuyến BEF. Đường thẳng CE và CF gaëp lại đường tròn ở điểm thứ hai tại M và N.
Dựng hình bình hành AECD.
1. Chứng tỏ D nằm trên đường thẳng EF.
2. Chứng minh AFCD nội tiếp.
3. Chứng minh: CN. CF = 4BE. BF
4. Chứng minh MN//AC.
Bài 100:
Trên (O) lấy 3 điểm A;B;C. Gọi M;N;P lần lượt theo thứ tự là điểm chính giữa
cung AB;BC;AC . AM cắt MP và BP lần lượt ở K và I. MN cắt AB ở E.
1. Chứng minh BNI cân.
2. PKEN nội tiếp.
3. Chứng minh AN. BD = AB. BN
4. Chứng minh I là trực tâm của MPN và IE//BC.
Dạng 2: Mở đầu về hình học không gian
Bµi 1: Cho h×nh b×nh hµnh ABCD vµ ®iÓm S n»m ngoµi mp(ABCD). Gäi M, N theo
thø tù lµ trung ®iÓm cña SA, SD. Tø gi¸c MNCB lµ h×nh g× ?
Bµi 2: Cho tø diÖn ABCD. Gäi G, H theo thø tù lµ trung ®iÓm cña AD, CD. LÊy ®iÓm
E AB, F BC sao cho: .
Bµi 3: Chøng minh r»ng: NÕu mét mÆt ph¼ng song song víi ®êng th¼ng a cña mp(Q)
mµ (P) vµ (Q) c¾t nhau th× giao tuyÕn cña chóng song song víi a.
Bµi 4: Cho hai mÆt ph¼ng (P) vµ (Q) c¾t nhau theo giao tuyÕn d. Mét mÆt ph¼ng thø
ba (R) c¾t (P) , (Q) theo thø tù lµ c¸c giao tuyÕn a vµ b. CMR:
Bµi 6: Cho tam gi¸c ABC vu«ng t¹i A, ®êng cao AH. Mét ®êng th¼ng d (ABC) t¹i A.
Trªn d lÊy ®iÓm S bÊt kú.
Bµi 7: Cho tam gi¸c ABC ®Òu vµ trung tuyÕn AM, ®iÓm I AM sao cho IA = 2.IM .
Qua I vÏ ®êng th¼ng d vu«ng gãc víi mp(ABC), trªn d lÊy ®iÓm S bÊt kú.
a) Chøng minh SA = SB = SC.
b) Gäi IH lµ ®êng cao cña tam gi¸c SIM. CMR: IH (SBC).
c) TÝnh Sxq vµ V cña h×nh chãp S . ABC biÕt ; SA = 5 cm.
Bµi 8: Cho tø diÖn S . ABC. §iÓm E SA, F AB sao cho . Gäi G,
H theo thø tù lµ trung ®iÓm cña SC, BC. CMR:
Bµi 9: Cho tam gi¸c ABC vu«ng t¹i A, AB = 8 cm, AC = 6 cm. Mét ®êng th¼ng d
vu«ng gãc vãi mp(ABC) t¹i B, trªn d lÊy ®iÓm S sao cho SA = 10 cm.
Bµi 10: Cho h×nh vu«ng ABCD c¹nh 3 cm. Trªn ®êng th¼ng d vu«ng gãc víi
mp(ABCD) t¹i A lÊy ®iÓm S sao cho SA = 4 cm. CMR:
c) C¸c tam gi¸c SBC vµ SDC vu«ng. d) TÝnh Sxq, V cña h×nh chãp
SABCD.
Bµi 11: Cho l¨ng trô ®øng ABCD . A’B’C’D’ cã ®¸y lµ h×nh thoi. BiÐt ®êng cao AA’
= 5 cm, c¸c ®êng chÐo AC’ = 15 cm , DB’ = 9 cm.
Bµi 12: Cho l¨ng trô tam gi¸c ®Òu ABC . A’B’C’ cã AA’ = 4 cm , gãc BAB’ = 45 0 .
TÝnh Sxq vµ V.
Bµi 13: H×nh hép ch÷ nhËt ABCD . A’B’C’D’ cã AD = 3 cm, AB = 4 cm, BD’ = 13 cm.
TÝnh Sxq vµ V ?
Bµi 14: Cho h×nh hép ch÷ nhËt ABCD . A’B’C’D’ cã AB = 12 cm, AD = 16 cm, AA’ =
25 cm.
Bµi 15: Cho h×nh hép ch÷ nhËt ABCD . A’B’C’D’cã AB = AA’ = a vµ gãc A’CA = 30 0.
TÝnh Stp vµ V ?
Bµi 16: Cho h×nh lËp ph¬ng ABCD . A’B’C’D’ cã ®é dµi c¹nh lµ 6 cm .
Bµi 18: Mét mÆt ph¼ng qua trôc OO’ cña mét h×nh trô, phÇn mÆt ph¼ng bÞ giíi h¹n
bëi h×nh trô ( cßn gäi lµ thiÕt diÖn) lµ mét h×nh ch÷ nhËt cã diÖn tÝch b»ng 72 cm 2.
TÝnh b¸n kÝnh ®¸y, ®êng cao cña h×nh trô biÕt r»ng ®êng kÝnh ®¸y b»ng mét nöa
chiÒu cao.
Bµi 19: Mét h×nh trô cã thiÕt diÖn qua trôc lµ mét h×nh ch÷ nhËt cã chiÒu dµi 4 cm,
chiÒu réng 3 cm. TÝnh Sxq vµ V cña h×nh trô ®ã.
Bµi 20: Cho h×nh nãn ®Ønh A, ®êng sinh AB = 5 cm, b¸n kÝnh ®¸y OB = 3 cm.
c) Gäi CD lµ d©y cung cña (O; OB)vu«ng gãc víi OB. CMR: CD (AOB).
Bµi 21: Cho tam gi¸c ABC vu«ng t¹i A quay mét vßng quanh AB. TÝnh b¸n kÝnh ®¸y,
®êng cao cña h×nh nãn t¹o thµnh. Tõ ®ã tÝnh S xq , vµ V cña h×nh nãn biÕt r»ng BC = 6
cm, gãc ACB = 600.
Bµi 22: Mét h×nh nãn cã thiÕt diÖn qua trôc lµ mét tam gi¸c ®Òu c¹nh b»ng 4 cm.
TÝnh Sxq vµ V .
Bµi 23: Mét h×nh nãn côt cã ®êng cao 12 cm, c¸c b¸n kÝnh ®¸y lµ 10 cm vµ 15 cm.
a) TÝnh Sxq cña h×nh nãn côt. b) TÝnh V cña h×nh nãn sinh ra
h×nh nãn côt ®ã.
Bµi 24: Mét h×nh thang ABCD cã gãc A vµ = 900, AB = BC = a , = 600. TÝnh Stp
cña h×nh t¹o thµnh khi quay h×nh thang vu«ng mét vßng xung quanh: