we bray ee View Saye Vibe: Sezko Mél ana c& ude cA peep. I+ 3 ‘ . : ‘ Bars—par 18— TAC PHAM “BAT NUOC” TTS-ER 9.75+ TINH BAC NINH TRONG Ki THI TN THPT 2022 @ “Khi ta dn lén Dat Nude dé c6 roi Dat Nude cé trong nhitng cai “ngdy xtra ngay xua... Dat Nuéec bat dau voi miéng tréu bay gio ba an Dét Nuéc lin lén khi dén minh biét tréng tre ma dénh gic Toc me thi boi sau déu Cha me thong nhau bang gig cay mudi mén Cai kéo, cdi c6t than tén Hat gao phai m6t nang hai swong xay, gid, gidin, sing Dit Nube 06 itr ngay a6..." ” me thicong hay ké Va: ’? Dt Nuéc nay la Pat Nuée Nhan dan Dat Nuéec cia Nhan dan, Dat Nitec ctia ca dao thiin thoai Day anh biét “yeu em ttt thud trong ndi" Biét quy céng cam vang nhiting ngdy lain Idi Biét trong tre doi ngdy thanh gay Di tra thi ma khong so dé lau Oi nhing dong song bat meée tit lau Ma khi vé Pat Nuée minh thi bat len edu hat Nguéi dén hat khi cheo do, kéo thuyén vuot thie Goi trim mau trén idm dang séng xuéi” (Trich Pat nude —Nguyén Khoa Biém, Ngit van 12, tap 1, NXB Gio duc, 2022) Cam nhan cia Anh (chj) vé hai doan tho trén. Tir 46, binh luan ngdn gon ve viée van dung chat ligu van hoc dan gian trong doan tho. ay va 2 @ meng thie sienVY % ERLE, Nha béo néi tiéng Ilia Erenbua trong tic phim : “ Long yéu nrée” da timg viet: “Dong subi dé vio song, song d6 vio dai trzdng giang Vonga, con song Von-ga di ra bé. Long yéu nha, yeu lang x6m, yeu mién qué tré nén long yéu TS quéc.” ‘That vay, Dat nuréc hai tiéng thiéng liéng ma cao ea , dit nude trong trai tim mdi ngudi dau 1a khéc nhau nhung luén bat ngudn tir nhimng digu nho bé binh di nhat. Va cé mét nha tho, voi long yéu nude néng nan da dem giti tinh yéu qua nhing van tho con chit viet vé mét dat nuéc rat d6i than thuong cua riéng éng-Tat ca déu duge nha tho Nguyén Khoa Diém goi gon trong ban trudng ca * Mat dung khat vong”(1971), tiéu biéu 1 phan dau chyong V “ Dat mud” v6i tron ven chin muti cau the da dé lai trong long dée gia nhiing dur vi dep dén nao long . Qua dd . doan tho dau va doan tho cuéi da thé hién cam nhén séu sie, méi mé cua nha tho vé Dat Nuée va tu tuéng Dat Nudc cla nhan dan., niémtin vao tuong lai huy hoang cia Dat Nude , thé hién chat ligu van hoc dan gian dim da : [ trich 2 doan tho] Ngudi xua ting cho ring: Trxse khi bién thanh mye chay qua dau bit, nhiing gi mha van viét ra chay qua tim nhu mét ding mau”, Va c6 1é véi nha tho Neuyén Khoa Diém cing vay, véi thign chite 1a mét ngudi nghé st ,timg con chit dusi ngdi bit cia ng duge viét lén bang ca trai tim, bang nhimg xtc cam chan thanh da diét nhat. Tho dng hap din ngwai doc boi su két hop gidta xtc cam néng nan, suy tt sau lang, giita chat trir tinh va chat chinh lun , thé hign mét niém tin chay bong vao dit nude va nhan dan.Tu twéng “ Dat nude ctia nhan dan” cing vi thé 4a chi phéi cach nhin,cach nghi ctia Ong va biéu hién 10 nhat qua doan trich “ Dat Nude” thude truéng ca“ Mat dung khat vong” duoc Nguyén Khoa Diem hoan thanh 6 chién khu Tri Thién nam 1971. Ban trong ca nay viét nham thie tinh thanh nién 46 thj mign Nam nhdn ra chan tuéng cia ké thi, higu sau sie vé dat nue dé tir dé c6 quyét tam dau tranh gianh lai dat nude, bao vé nhan din . Néi bat hon ca trong doan trich li doan tho dau va doan tho cudi 4a thé hign nhing | hvaa 2 @ mang rnize sichcam nhén dc dao , méi mé cla nha tho vé Dat Nuée va tur tuéng Dat Nuse ctia nhan dan, niém tin vao tong lai huy hoang cita Dt Nuéc . Dang thoi qua dé nha tho da van dung nhimg chat ligu van hoc dan gian rat d3i quen thude khién cho Dat Nuée nay da trénén than thuong gan gi hon bao git hét Nha vin Mai Quéc Lién timg binh vé tho cia Nguyén Khoa Diém : * Nguyén Khoa Diém kh6ng bat dau tho minh tir sich vo , tir phong van ma tir hién thu cudc sng chién dau cia nhan dan , dat nuéc.” Tho cia Nguyén Khoa Diém luén lay cam himg cho dao tir chat ligu van hoc Viét Nam, tir qué huong .d4t nude ,con nguédi... tir nhing diéu gian don nhé bé nhat. Nhiing téc phim tho vin cua dng Khong chi la két tinh cia su tur duy sang tao day tinh nghé thudt ma d6 con 1a san pham ctia mét tam long, mot trai tim nhigt thanh da lay dong biét bao thé he doc gid. Cung viét vé dé tai Dat Nuée , Nguyén Trai trong “Binh Ngo dai cao” viét vé dat nude mang dang vée ki vi dutoc khang dinh qua lich sir lau doi qua cdc yéu t6 vin héa vin hién,cuong vue lanh thé va phong tuc tap quan, Dat nude hién Jén nhut mét digu gi dé rat thiéng liéng,triru trong ma l6n lao: “ Nhu nuée Dai Viét ta tir true, Vén xung nén vin hién da lau: Nai song bé cdi da chia, Phong tuc Bac Nam ciing khac.” Cén Dat Nuse trong tho Nguyén Khoa Diém ton tai trong méi quan hé gan bo mat thiét véi nhan dan, trong nhimg hinh én cy thé binh dj nhat . Doc tho cia ng ngudi doc cht nhén ra Dat Nude chua bao gid gan ghi ma than thuong dén thé Mo dau doan trich nha tho a khang dinh cdi ngudn ciia Dat Nude , khong 6 dau xa ma ngay trong chinh cude déi ca mai ching ta “Khi ta ln 1én Dat Nuée dai c6 r3i” Negay tir cdu tho dau nha tho da gay An tuong cho ngudi doe bei vige viét in hoa 2 chit Dat Nuéc Ngwai ta thudng sé chi viét hoa khi dé a tén ngudi , tn dia danh, ngay ca trong nhimg bai tho viét vé cha dé dat nude tic gid cling sé khéng vidét in hoa . Phai ching Nguyén Khoa Biém chon viét nhu vay dé ngu y ring Dat Nude déi véi 6ng cing nhu mét sinh thé ¢6 hén , cing lén lén cing 3 haa 22 @ mang rnize sichOh serraphance beng Bear Vw Vhadey V Gerke truéng thanh cing gan bo véi nhan dan dng bao . Chinh sy khac biét dy da thé hign su tran trong, tim long t6n kinh day ty hao cua tac gia dnh cho Té quéc minh. G day nha tho cn sit dung dai tt phiém chi “ta” nhu dé néi nan vat tit tinh la nha tho ma cing nhur dé noi dén ching ta ,la toan thé nhén dan Viét Nam bao thé hé. D6 con 1a 16i nhén nui tat ca ngudi con dat Viét ring khi ta lon lén dat nuée da 6 dé binh ling ma ché che ciing ta lon lén. Cum tir“ da c6 ri” vang 1én tha thiét , cham rai nhac cham rai goi , goi nhé cho ta vé mét Dat Nuée da 6 tir ngan xtra luén yéu throng ché che ta nén ngudi.V6i cach din vio mach tho rat d6i ty nhién khién cho I6i tho nhu mét loi thu thi tam tinh,mét Idi chuyén tro méc mac , chan thanh rang Dat Nude van sé ludn 6 dé dau cho ta e6 khéng biét vé su tin tai ay thi Dat Nude van luén hét muc bao dung, tham ling déng hanh cing ta dé trong thanh, Dit Nude tn tai hda quyén gan b6 sau séc trong eude séng hang ngay cua nhan dan tir nhimg eau truyén than thoai .truyén thuyét,co tich trong nhimg cai “ ngay xtra ngdy xua”: “pit Nude ¢6 trong nhomg céi “ngay xira ngay xtra...” me thurdng hay ké “pat Nude” duge tae gid datngay dau cau tho nhu mét ban Ié Lin lot mo ra cd mét mign ky tre day hoai nigm phia sau. Ching ta truée khi tap lim ngudi lon ai cing da timg la mét dita tré ngay tho v6 lo-v6 wu. Ay li quing thai gian tho du day ki nigm trong nhiing tiéng* ngay xtra ngay xua” than thuée. La khi tudi tho ta duge trung thanh trong nhing cau truyén ¢é tich mi me da ké dén thude long, la thé gidi ma ta tin tung ring 6 hién thi sé gap lanh, 1a noi c6 ¢6 Tam xinh dep nét nala noi ké de r6i sé bi trimg phat...14 bai hoc Lim ngudi ma me vin ludn bao ban. Nha tho da ding mot ménh dé “ ngay xira ngay xua” rit ddi quen thude dé khir hoi vé mét qué khir di voi vut qua trong long ngudi . Nhing cau truyén cé tich “ ngay xtra ngay xua” ciing ggi nhc ta boi hoi nhé dén nhimg cau tho cia Lim Thi My Da: “Téi yéu truyén c6 nude t6i ‘Vira nhan hau lai tuyét voi séiu xa Thutong ngudi ri méi throng ta Yéu nhau dui mdy cach xa cing tim” al 32a EES oe ‘Thuéng Thite Sach(Truyén cé nude minh) ‘Tig cu truyén cd ngay bé me timg ké trong tho ciia Lam Thi My Da hay trong “pat Nude” cia Nguyén Khoa Diém van sé luén 6 dau dé trong hdi tre cua ching ta dé trong quing déi truéng thinh sau nay , nhimg bai hoc tir cau truyén dy sé gidip ta khong lac 16i manh mé ma truéng thanh, Dén nhiing dong tho tiép , Dat Nude duge diép lai goi nhac ta ve truyén thong “ nhuém ring an triu” gin lign véi hinh anh cia ngudi ba hién tir * Dat Nuée bit dau véi miéng triu bay gid ba an” Me [ai ngudi da mang nang dé dau chin thang mudi ngay sinh ta ra doi , cing véi me tudi tho ta cén Ién lén trong vong tay yéu thurong hét mye nuéng chiéu cia ba. Hinh anh ba miéng mom mém nhai trau tir lau da tro thanh mét hdi tre dep , séng mai trong long mGi mét dita chau . D6 1 mét truyén thong dang quy , hinh anh “miéng trau” tuy nho bé nhung Iai dung chia ca mot Dat Nuée, dung chtra biét bao binh di an yén. Dat Nude minh da bat dau tir nhimg diéu nho bé nhu thé . Cau tho nhu cé site chita cua bén nghin nam van hién khi hinh anh * miéng trau” va tuc 1é an trau due tuong truyén cé tir thoi vua Hing, da due nhac dén trong cau truyén c6 tich vé “ sy tich trau cau” va duge Iu truyén cho én tan ngay nay. Dat Nude that than ki khi kh6ng biét c6 tir bao gié nhung trong méi mét thdi ki lich str , trong timg nét dep van héa truyén théng déu thay Dat nude tham ling 6 dé chimg kién che ché cling con ngudi “ Ién Ién’. Nguyén Khoa Diém da sir dung ging digu thu thi tam tinh rit di nhe nhing nhw ké mét cau chuyén xwa , chi don gidin vay théi nhung lai khién [oi tho than thuong dén la . Néu nhu ba cau tho dau Nguyén Khoa Diém viét vé nguén cdi cla Dat Nusc thi cu tho thir ty Dat Nude lai cing nhan dan “Ién lén” nhu m6t ngudi ban am tham che che “at Nude lén én khi dan minh biét tring tre ma danh gidic” 51 bea 2 @ mang rnize sich‘Trong nhimg cau truyén me thuréng hay ké chac han ai ciing timg duge nghe vé chang Thanh Gidng nhé bui tre nga dinh dudi giae An xm luge. Hinh anh cay tre kh6ng biét 06 tir bao gig ct tw nhién nhw vay cing nhan dan ta chién dau hi“ dan minh biét tréng tre ma dinh gidc” rdi dén nhiing thang ngay hoa binh sau nay cing nhan dan dung xay Dat Nuée. Cay tre da tré thanh mét hinh anh dai dign cho con nguéi cho dan tée Viét Nam, hinh anh cy tre xanh xanh khang khiu ding chinh 1a hinh anh ngudi Viét khiém tén chat phac nhung kién cudng bat khudt. Bang nhting loi tha thi tam tinh day than thude Nguyén Khoa idm da khang dinh chic nich vé su” lén 1én” ctia Dat Nude , dy 14 qua trinh dai day gian nan cling nhan dan doan két dnh gide gitr nuée,ciing xay dung bio vé non song t6 quéc minh.Sau tat cd Dat Nuée van hién ngang vimng vang 6 dé goi nhac ching ta vé truyén théng danh gigc ctu nude cia dan toe vé mét thei hao hing da qua nhimg van con sang mai. Tir khoi lta cua chién tranh , téc gid lai dua ngudi doe tr6 vé vi hinh anh cia ngudi me tao tan, chiu thuong chiu khé v6i bai t6e sau diu quen thude: “ Téc me thi béi sau dau” Néu nhu 6 nhing dong tho truéc hinh anh ngudi me hién xudt hign véi nhing céu chuyén 6 tich day cho con bai hoc lim ngudti , véi tiéng “ngay xira ngay ua” goi nhic con vé thi tho du v6 lo v6 nghi thi nay tac gid lai nhac vé me voi tm long trin trong nggi ca. Me hay chinh [a hinh anh céa ngudi phy ni Viet Nam tir bao dai nay van ludn tao tin chu dao chiim lo cho gia dinh. Me trong ki ie cita con ludn Ia biti t6c durge “ béi sau déu” vi ban lo toan vi dé thuan trong cOng viée hang ngay Hinh anh dy vay ma ctrnhe nhing di sAu vao ki the ctia biét bao lép ngudi , tro thinh “ hén cét din 6c” Li vé dep die trung cia ngudi phu nit Viét Nam bao dai. Dat Nuée l6én lén chimg kién biét bao gia dinh hanh phic, bao cap vg chéng a bén nhau tir nhiing ngay khé khan gian trudn ri oi thé ty nhién ma di vao timg li tho cia Nguyén Khoa Diém: “Cha me thurong nhau bang ging cay mudi mn” 1 haa 2 @ mang rnize sichNha tho da vén dung thanh ngét dan gian “ gimg cay mudi man” quen thuge nham khang dinh tinh nghia vo chéng thity chung son sit. Gimg cay mudi man nhimg hurong vi dac trumg dy sé mai khéng bao gié ddi thay cing nhw An tinh thém thiet ciia cha me ching ta mai mai ven nguyén nhu ngay dau. Ay la dao nghta vo chéng, la ldi nhdc nhé day con ngudi ta séng cé nghia tinh thity chung . Boi do cOn 1a truyén théng tét dep dang tran trong ciia dan téc cla con ngudi Vist Nam ta. Ta gan bé v6i Dat Nuéc khong chi béi nhing tinh cam thiéng liéng ma cdn 1a tit nhing hinh anh vat dung quen thude “Cai kéo, cdi c6t thanh tén”, “Cai kéo”, “cdi cot” déu la vat dung ding trong hang ngay , la vat ligu dé lam nén nhitng ngéi nha tranh Id vach che nang che mua cho déng bao ta thué xua. Nhing than cay , khic gé , cdi kéo, edi e6t dy nhur cé tén ¢6 tudi cing Dat Nuée gin bo bén chat dai lau kh6ng biét tir bao gid . Hay ta c6 thé hiéu tac gia viét la “ thanh, tén” con li ngay xua dng ba ta thurong lay tén nhimg str vat vat dung than thude xung quanh dé dat tn cho con cho chau, Boi ngudi xwa thurong quan niém tén cang xéu tite la dita tré dé sé duge bao vé , cach dat dy 1a niém tin 1a tinh thong ciia nhimg ngudi Lim cha lim me mong cho con minh duge hanh phiie an yén. Nhac dén Dat Nuée Viét Nam ta khong khoi ty hao béi truyén thong trong lia nuréc, v6i hinh anh nguéi néng dan cin cit chiu throng chiu khé tir bao dai : “Hat gao phai m6t ning hai sttong xay, gid, gidn, sing” Bén céng doan quan trong nhat “ xay,gia,gian , sang” dé lam nén hat gao tring ngan, bat com déo thom ngon d6i véi nguéi néng dan that khong dé dang gi. Phai thé chting ta méi hiéu durge timg hat com ching ta durge tin mai ngay déu 1a biét bao mé héi cdng site , la ngay ngay ngudi néng dan phai bin mat cho dat ban lung cho trai tan tao ti man ma cd durge. Khong ké “ mét nang hai song” ho migt mai lao ddng béi dé li nguén séng va quan trong hon ca dé li ca mot truyén théng tot dep duge git gin phat huy dén tan ngay nay. Cau tho ggi nhac ching ta dén cau ca dao ngay xua : | haa 2 @ mang rnize sich~ Ai oi bumg bat com day Déo thom mét hat dang cay muén phan” Qua cfu ca dao Ay , qua ldi tho ctla Nguyén Khoa Diém da phan nao nhéc nho chiing ta phai tran trong timg hat com ching ta duge an hang ngay , boi do La bidt bao mé héi c6ng sire cla ngudi lam ra no, Hay biét on vi ching ta van c6 com dé in hang ngay béi ngoai kia van edn cé rit nhiéu ngudi khong duoc may min nhu thé. Va réi sau ca mt hanh trinh dai Bat Nude hinh thanh va. lén lén cing “dan minh” nha tho da khang dinh Iai day chée nich: “Dat Nude 6 tir ngay dé...” Cum tir “tirngay 6“ goi ra mét khoang thoi gian that xa that xua ci, mét khoang théi gian mo hé nhung Dat Nuéc thi ludn ké cn gan giii bén mGi ngudi dan dat Viét. Trai qua bao chiéu dai lich str , di qua biét bao nha bao gia dinh, chimg kién ho hanh phic yén 4m, chimg kién ho cing tao ra nhiing truyén théng tat dep, Bat Nude cit vay ma lén lén cing con ngudi tir bao gié khong hay.Dau ba chdm két thite cu the nhur Ii khang dinh ring mét hanh trinh dai Ay vin sé con mai, nhimg gid tri van héa sé con dugc tiép néi va Dat Nude thi van ludn 6 d6 cing con ngudi tigp tuc 1én én én mai... Nhu vay chin cu tho dau da khép lai tron ven , nha tho Nguyén Khoa Diém da van dung hang loat nhtng diép ngi“ Dat Nuée” dug lap lai dén 5 lan , nhiing chat liéu dan gian nhu ca dao tuc ngit xuat hién xuyén suét, giong diéu the tht thi tam tinh nhu dang tim sy ti té khién cho ngudi doc cang thém bdi hdi xue dong khi nghi vé Dat Nude than yéu. Chin cau tho nh mét cudn phim tua cham ggi nhac dc gid vé nhimg phong tuc tip quén, vé truyén théng van hoa t6t dep, ve con ngudi an tinh ma gian di m6c mac ma diing cam.Va trong doan phim hai tte Ay khéng thé nao thiéu hinh anh Dat Nude van ludn hién hitu 6 dé di 6 6 qua khit xa xi dy , hay ngay trong hién tai bay gid va ca tuong lai sau nay nita Dat Nuse nhat dinh van sé bén canh ché che cho con ngudi nhu thud ban dau. a) 2a 22 @ mang rnize sichNha tho Nguyén Khoa Diém da timg tam su: “ Digu may man v6i toi ld duge séng trong nhimg thing nam hao hing cia dn te dé higu mabe, higu neubi va hiéu cd minh hon.” Trong chiéu dai mién vién cua théi gian ,tinh than hao khi ngat tréi cia dan tc Viét Nam van luén toa rang véi dui day site séng, nhan dan da cling nhau khiing dinh vai tr cua minh trén nhiéu binh dién. G eéc doan tho truée nha tho Nguyén Khoa Diém di cém nhén vé ci nguon thiéng liéng cua dat nuée va cho ngudi doc thay duoc mét dit nue rat gan gili, than thiét luén tham lang ché che cho con ngudi, Dat nuée c6 chiéu dai lich sir ding ding, khéng gian dia li ménh méng va ¢6 nén van héa, van hién lau di, dam da ban sic.Sau 46, nha tho da khang dinh tu tuéng co tinh then chét trong suét doan trich la tu tuéng “pat Nuée cia Nhan dan” va thé hign tu tong dat nuée cia nhén nhan & ca ba chigu dia If, lich st va van héa, phong tye cita non s6ng dat nuée.Tu tuéng dat nuée cla nhan din [a tr twong tién 6 da xuat hign trong van tho tir xua strong “Binh Ngé dai cdo” cua Nguyén Trai cing timg viet: “Vige nhiin nghia c6t & yén dan Quan diéu phat truée lo trit bao” D0 la viée nhan nghia thi truée tién cai cét yéu nbat ting phai lay nhan dan lam trung tam phai lam yén long dan, tic [4 am cho dan duoc hung thai binh hanh Phiic.Con dén v6i “Dat nude” eta Nguyén Khoa Diém thi tw tung dt nude cia nhan dan da tré thanh cam himg chit dao, xuyén sui cudi doan trich nay thé hin tur tuéng dat nuée ctia nhan dan & chiéu su van hoa phong tue, khang dinh chinh nhan dan da lam nén chiéu sau van héa dy: “Dé Dat Nude nay la Dat Nude Nhan dan Dat Nude cla Nhan dan, Dat Nuéc cita ca dao thin thoai” Nguyén Khoa Diém chi vi hai ding tho da lap lai tir“ Dat Nude” dén bén Lin két hop véi digp ngit “Dat Nuée Nhan Dan” digp lai hai lan nhu mot loi khang dinh chac nich vé tr trong Dat Nuée cia nhan dan, vi nhén din nhe nhan dan méi c6 Dat Nude cia ngiy hm nay.Ciing vi thé ma tée gi khong chi viét hoa tir “Dat Nude” ma dn viét hoa tir “Nhan dan” 1a dé bay to sw yéu mén, ty hao, thanh kinh, thiéng ligng Cum tir “ Dat Nude cita ca dao than thoai” due dat 6 cudi cau tho vang lén nhur nhdn manh dé cao thém vé mot nén van héa tinh than da khoi nguén tir déi sng hang ngay cia nhan dan , dé 1a nhting cau ca dao tuc | haa 2 @ mang rnize sichnit, nhimg manh truyén than thoai diy digu ki huyén bi. Nhimg cau ca dao dy, nhimg cau truyén than thoai Ay da xudt hign tir xa xua tir hoi nhan dan cdn chua biét chit chi lwu lai dugc qua con duéng truyén miéng ,cho dén tan ngay nay khi da c6 chit viét cia riéng minh thi méi hu lai trong sach vé, Ay vay ma dit o bat ki thoi diém nao ca dao than thoai cfing van luén Ia san pham cia tri tué con ngudi , ca tm hén bay béng ling man va mét doi séng tinh thin v6 cing phong phi.bat Nude cua ca dao than thoai va chinh ca dao than tho: inh nhan dan Ja nhimg ngwoi Lam ra Dat Nude , Dat Nude chinh li cia nhan dan. Va nhu dé chimg minh lam rd hon cho ¥ tho “Dat Nuée ciia ca dao than thoai” tac gid da lay lai ¥ cia ba céu ca dao quen thudc dé néi vé phuong dign quan trong nhat cua truyén théng dan téc.Trong d6 cau tho:“Day anh biét yéu em tir thud trong néi” da ldy lai ¥ ctia cau ca dao: “Yéu em tir thud trong noi Em nim em khée, anh ngéi anh ru” anh biét” yeu em Chinh ca dao, vé dep cia tim hén cha éng trong van hoc da “d: truyén théng chung thity, say dim manh liét trong tinh yéu dé anh bi chan that, thay chung Cau tho tiép “Biét quy céng cam vang tir nhimg ngay lan 16i” lay lai y tir cuca dao: “Cam vang ma Idi qua song Vang roi khéng tiéc, tiée céng cam vang” Cau ca dao Ay nhu chita trong né cd mét nén van hoa, thoi quen, tap quan, nép nghi nép cam cula nguoi Viet Nam, No khéng chi day anh biét yéu em son sat thay chung ma cin day cho anh biét ngudi Vigt Nam khdng quy trong thi vat chat tam thudng ma trong tinh trong nghia, quy trong site lao dong, c6 truyén théng dim nghia, ven tinh. Thit nhing ngudi dan coi la dang quy hon ca li qua trinh duge lao déng, duge Lam vie duge gp site ngudi stre minh hon Ia vat chat. <0 32a EE 6 ‘Thwéng Thie SchVa cudi cling 1a hai cau tho “Biét trong tre dgi ngay thanh géy — Di tra thi: ma khong sg dai lau” 1a ldy lai ¥ tir cau ca dao: “Thi nay at han con lau Trong tre thanh gay, gp du danh que” Nha tho da sir dung cum tir “Day anh biét” va digp tir “biét” duoc duc Lap lai ba Jan, trong d6 cé hai lan dimg & dau céc eau tho da khang dinh ca dao nhu nguén stra me dat dio nudi 1én tam hén bao con ngudi Viét Nam.Ma cho dén tan ngay nay nhiing kinh nghiém nhiing dao i tét dep ma cha Sng ta dic két lai van con gid tri . Cling chinh ca dao da day cho anh biét truyén thong quyét liét, bén bi va kién curong, bat khuat chéng giic ngoai xdm. Truyén théng dy gidp ta li gidi vi sao trai qua hang ngan nim Bac thude, gan tram nam bj Phap d6 h6 va kh6ng biét bao lin bi gie ngoai xm chiém gitt nhung dén nay dat made van toan ven, thdng nhat.Dé cho ta thay duge nhén dan hién lanh chan chat la thé nhung khi T6 quée can thi “Gidic dén nha dan ba cing danh” ho sn sing dimg lén ding cam bat khuat tham chi la hi sinh vi su traong ton cula Dat Nude. Nhic dén dai dit hinh chit S khong thé khong nhéc dén cila nfii non sGng nude tai dai hig vi, vi vay ma bén cau the cudi két thie doan trich nha tho Nguyén Khoa Diém da hét loi ca ngoi vé dep cla nhimg dong séng: “Oi nhiing dong séng bat nude tir daw MA khi vé Dat Nuée minh thi bat lén cu hat” Tit cam than “Oi” vang lén nhur mét su ngae nhign ngé ngang , sur choang ngop cia tac gia truée vé dep cia nhimg con song Nhiing dong song xanh ngt ménh méng trai dai bat tan tir lau da 1a dé tai quen thude duge cae nghé si tai hoa cam bat viét lén ¢ méi mét nha tho nha van lai 14 mét con séng khdc nhau hién lén véi nhtng vé dep riéng biét. Ta timg thy con song Da khi thi hung bao dir doi khi thi tho mong trit tinh dui ngdi but cia Nguyén Tuan hay mét song Huong yén binh cé kinh nhung cing day bi an trong “Ai da dat tén cho dng sng” cia Hong Phii Ngoc Tuong. Va gid day trong “ Dat Nuc” ciia Neuyén Khoa Diém nhing dong séng ay tuy khong hign 1én that ro rang , tac gia cling khéng can biét n6 bat nguén tir dau ma chi cin hiéu duge ring khi nhimg con s6ng dy té vé voi a) Baa 2 @ rng Mie sich“ Dat Nude minh” tro vé véi noi goi la qué huong thi déu “bat lén cau hat” nur tr nén c6 hdn ,cé site séng hon. Va trén dang song Ay khéng thé nao thiéu di duoc vé dep cia nhiing con ngudi lao dong “Ngudi dén hat khi chéo do, kéo thuyén vuot thac Goi trim mau trén tram dang s6ng xudi....” Chinh nhé str xudt hign cia con nguéi ma dong sng khéng biét tu bao gid da “bat Ién cau hat”.Nhé e6 con ngui dén, ho hang say can cit lao dong , ho ra site g6p site minh site ctia gop vao cong cudc xay dung Dat Nuée . Méi mot ngudi la mot ca tinh khae nhau riéng biét da cing nhau tao nén “trim mau” , “trim dang” » ché nao ¢6 su xuat hién ctia con ngudi 1a noi dy lai trin day site séng, yéu doi hon bao gid hét. Hinh anh elia ngudi nhan dan lao déng ra site lao dong mist mai trén sng nude goi ta nhé dén nhing 16i tho trong * Doan thuyén danh ca” cia Go thuyén 4a cé nhip trang cao. Bin cho ta cd nhur long me Nudi lén dai ta ty budi nao.” Ho cit lao déng cin min nhiét tinh nhw thé boi ho biét on vi séng nude da cho ho ké sinh nhai cho ho ci an cai mac va mot cude sng am ém no du. Nhu vy doan tho cudi ciia doan trich “Dat Nude’ cing da khép lai tron yen 10 cau the. Doan tho sit dung chat ligu chinh la ca dao, din ca, Digu ding chit y 1a nha tho khéng trich din nguyén van cau ca dao ma chi lay lai y dé thé hién nhimg ign tw6ng, suy ngim vita doc déo vira sau sic. Tir “Bat Nude” duge viét hoa va nhac lai nhiéu ln cing giong tho chinh fuan trit tinh da bée 16 suy nghi séu sic ‘va néi lén nhimng tinh cam tha thiét d6i véi dat nude 1am cho n6i dung chinh luan vén khé khan tré nén mém mai, ngot ngdo tham sau vao long ngudi, g6p phan béc 16 tw tuéng bao trim, xuyén sudt dy 1a tu tuéng dat nuée cia nhan dan.Dé tir 22| 32a EE 6 ‘Thwéng Thie Sch46 cé thé khang djnh: nhan dan da lam ra van hoa, lam ra dat nuée bing chinh tinh cdch, 1@ sng tam hén minh. Nha tho T6 Hitu da timg tam niém ring: “Tho chi bat ra trong tim ta khi moi thir da that tran day”, mdi mét nha tho khi cdm bit ho déu dem tat thay nhimg tam tu tinh cém trai tim cua minh dé ki thc vao timg con chit déng tho.Nha tho Neuyén Khoa Diem cing vay khi tinh yéu nuéc trong dng da qué manh mé théi thic ng dem tinh yéu Ay giti tron vao tho ca ma tiéu bidu [a ban trudng ca “Mat dudng khat vong” véi doan trich ‘Dat Nusc”.Bang tai nang cia minh éng da van dung linh hoat giita chat trir tinh chinh Iudn khién cho 1di the nhe nhang than thong nhw nhimng 16i tha thi tm tinh.Céc chat ligu van héa dan gian nhu ca dao , than thoai, nhiig cau truyén cé tich “ngay xita ngay xua” két hop cing digp tir digp ngtt, cdc hinh anh than thuée cia me cia ba cila tinh cam gia dinh tinh yéu di Ita... t4t cd da g6p phan lam nén thanh céng cho “Dat Nude” cia Nguyén Khoa Diem. Co thé néi, hai doan tho da béi dung thém tinh yéu T6 quéc va niém tw hao vé con ngudi Viet Nam cho méi ngudi, dic biét 1a thé hé tré trong thei dai hom nay. Qua cach cam nhan ciia tac gia, Dat Nuc hién lén vira thiéng liéng via sau sic, vira Ién lao gan giii thin thiét véi moi ngudi. Co thé néi dé kim nén thanh cng doan trich “Dat Nude” cia Nguyén Khoa Diém khdng thé thiéu duoc su déng gép cia nhimg chit ligu van hoe dan gian quen thude da duge nha tho vén dung hét site linh hoat tai tinh , dic biét 1a trong hai doan doan dau va doan cuéi . Trude tién doc doan trich ta c6 thé thay duge chat ligu dan gian duge nha tho str dung rat dam dac, da dang : vita cé phong tuc, 1di s6ng, tap quan sinh hoat nhur miéng trau, bai toc sau dau, cdi kéo cdi cot, hat gao..., vita c6 ca dao, dan ca, tue ngit, cdc truyén cé tich than thoai. Va dac sie nghé thudt cua hai doan trich nay edn boi tuy nha tho viét theo cm xtic mach tho nhung Jai van dung khéo 1éo cé mét kho tri thire mang tinh tng cée thé loai van hoe dan gian, diéu nay da 1am nén tang ving chic dé Nguyén Khoa Diém thu hién duge y dé 1a lam néi bat tr tuéng cita doan trich.Hon thé, chat ligu vain hoc dan gian dure sit dung rat sang tao khi tac gid chi gai ra bang mét vai ch » hay mét hinh anh, m6t chi tiét.... nhung van day dv ¥ nghia, tham chi rat sau sic, méi mé.Ta 6 thé thay d6 la nhiing cau truyén cé tich “ ‘ngiy xtra ngiy xtra” me thudng hay ké, hay 1 léy y tir cdu ngan ngtr“ Gimg cay mudi man” dé viét lén eu “Cha me thutong nhau bang gimg cay mudi man” ca nggi tinh nghia vo chéng séu nang.céu 3) hve 22 @ rng Mie sichtho:“Day anh biét yéu em tir thud trong néi” ldy Iai y ctia cau ca dao:“Yéu em tit thué trong néi/Em nm em khée, anh ngdi anh ru”...Diéu nay da tao nén mot khdng khi, giong digu, khong gian nghé thuat vira binh di, gan gdi, hién thyc Ie vita gidu tuéng tong, bay béng, mo méng.Chinh chiéu sau cita nhimg cht liéu vain hoe dan gian dy di tao nén nét déc do riéng ciia doan trich “Dat Nude” cla Nguyén Khoa Biém. Tron nam muoi hai nim ké tir ngay “ Dt nude” di vao trang van cla Nguyén Khoa Diém tir nhig nam thang dan lira bom roi cho dén ngay nay DAt Nude dang trén da phat trién nhimg lai thor dy van ven nguyén gid tri nhu nhimg ngay dau. Vn la su hoa quyén gitra chat tri tinh chinh luan dic trung, van la giong tho thu thi tim tinh nhe nhang cing chat ligu dan gian quen thuée téc pham tir Liu da tré thanh biéu tong ciia tho ca viét vé dé tai Dat Nude, Tac phim da gieo vao Jong bao thé hé ngudi doc vé tinh yéu niém ty hao tran trong Dat Nuée qué huong minh.Dé ri dit di dén phuong tréi nao vn sé luén nhé vé noi chén rau cat rén, noi da nudi dudng ching ta nén nguoi: “Ta di ta nhé ni ring. Ta di ta nhé dong song vé bd. Nhé déng rudng, nhé khoai ngo Bifa com rau mudng qua ca gidn tan ... (Vigt Nam Qué Huong Ta - Nguyén Dinh Thi) @ Bai van tai hién cia TTS-ER 2k4 9.75+ mon Van—- KHOA HOC VAN CHUYEN SAU TONG ON VA LUYEN DE CUA NHA THUONG THUC SACH trong ki thi TN THPT 2022 — PHAM THI NGQC, LOP 121, TRUONG THPT LUONG TAI 2, TINH BAC NINH & aa) 2a 2 @ mung tie sien