NHỮNG TIẾN BỘ TRONG

CÔNG NGHỆ SINH HỌC

TS. Nguyễn Trần Đông Phương

Hoạt động
- Học viên: tìm tài liệu, đọc tài liệu trước buổi học.
- Giảng viên: tóm tắt các vấn đề nổi bật.
1. Những tiến bộ trong công nghệ sinh học thực vật

Hoạt động
- Lớp học đảo ngược
- Học viên: tìm tài liệu, báo cáo seminar theo từng cá nhân.
- Giảng viên: tóm tắt các vấn đề nổi bật.
2. Những tiến bộ trong công nghệ chọn tạo giống cây trồng
3. Công nghệ sinh học thực vật trong khoa học dược
4. Cây trồng chuyển gene và mùa vụ chuyển gene
 Thời điểm
Thành phần đánh giá Bài đánh giá Tỷ lệ %

1. Seminar Tuần 3 15%

Quá trình/ giữa kỳ 2. Seminar Tuần 5 15%

3. Seminar Tuần 7 15%

Tuần 12
Cuối kỳ 4. Thi trắc nghiệm 55%

Tổng cộng 100%

 Quy định
- Quy định về nộp bài tập, bài kiểm tra: bài tập và bài kiểm tra
nộp đúng hạn và đủ số lượng.
- Quy định về chuyên cần: học viên tham gia trên 90 % thời
gian môn học.
- Nội quy lớp học: tuân thủ theo quy định của nhà trường.
Tài liệu học tập chính:
1. Bài giảng Nguyễn Trần Đông Phương, 2022. Những tiến bộ trong công
nghệ sinh học.
2. Johannes Tramper and Yang Zhu, 2011. Modern biotechnology.
Wageningen

Tài liệu tham khảo (cập nhật mới hằng năm):

1. Aluízio Borém, Valdir Diola, and Roberto Fritsche-Neto, 2014. Plant
breeding and biotechnological advances. Elsevier
2. Gary H Toenniessen, John C O’Tooley and Joseph DeVriesz, 2003.
Advances in plant biotechnology and its adoption in developing countries.
Elsevier
3. Saurabh Bhatia, 2015. Modern applications of plant biotechnology in
pharmaceutical sciences. Elsevier
1. Những tiến bộ trong công nghệ sinh học thực vật

Công nghệ sinh học là sự thương mại hóa sinh học nhờ sự nuôi cấy tế
bào và công nghệ tái tổ hợp DNA (Vasil, 1990)

Như vậy, sản phẩm của công nghệ sinh học thực vật là thực vật được
cải tiến hay các sản phẩm từ thực vật do sự đầu tư quan trọng cho
nghiên cứu, và được đưa ra thị trường tại một nơi nào đó trên thế giới.
Công nghệ sinh học thực vật được chú ý vì ba lí do:
1. 98% thực phẩm trên thế giới dựa vào đất, 92% nhu cầu thực
phẩm tổng cộng của con người dẫn xuất từ thực vật.
2. Nhu cầu thực phẩm ngày càng tăng về số lượng và chất
lượng
3. Môi trường sống của con người cần được cải thiện.
Sự áp dụng các công nghệ sinh học thực vật:
1. Các áp dụng ngắn hạn (dưới 5 năm) dựa vào các kỹ thuật vi nhân
giống, nuôi cấy mô phân sinh, phôi chưa trưởng thành, tạo cây đơn bội,
sản xuất các chất biến dưỡng thứ cấp, dung hợp tế bào trần,…
2. Các áp dụng trung hạn (5-10 năm) dựa vào sự chuyển các gen có
ích và thu nhận cây chuyển gen qua nuôi cấy tế bào.
3. Các áp dụng dài hạn (trên 10 năm) dựa vào sự hiểu biết hoàn hảo
hơn về sự phát triển thực vật ở mức phân tử, về cấu trúc, chức năng và
sự biểu hiện của các gen lạ.
Nguồn Borém et al., 2014
Công nghệ sinh học đang làm thay đổi nông nghiệp trên ba phương
diện chính:
1. Điều khiển các quá trình sinh trưởng và phát triển của thực vật
2. Bảo vệ thực vật chống lại stress
3. Khắc phục những hạn chế trong sản xuất các loại thực phẩm
chức năng, hóa chất sinh học và dược phẩm.
Lợi Hại
Panacea’s box New Pandora’s box

Johannes Tramper and Yang Zhu, 2011

Nguồn internet
2. Những tiến bộ trong công nghệ chọn tạo giống cây trồng

Nguồn Trần Thị Cúc Hòa et al., 2008

Nguồn Li Y., Berkowitz G.,
3. Công nghệ sinh học thực vật trong khoa học dược

Nguồn Wong et al., 2016

4. Cây trồng chuyển gene và mùa vụ chuyển gene

Cà chua chuyển gene giàu anthocyanin

Nguồn US. Norfolk Plant Sciences
- GMO, Genetically Modified Organism, sinh vật biến đổi
gene là sinh vật có DNA bị thay đổi một cách không tự
nhiên (như giao phối hay thụ phấn tự nhiên).

- GMC, Genetically Modified Crop, mùa vụ biến đổi gene.

- GMF, Genetically Modified Food, thực phẩm biến đổi

gene
- Chuyển gene: là sự biến đổi bộ gene của tế bào
do sự xen vào một DNA lạ. Chuyển gene cần DNA
tái tổ hợp, tức phân tử DNA lai do kết hợp in vitro
những trình tự DNA từ các loài khác nhau.

- Kỹ thuật chuyển gene: chuyển gene gián tiếp và

trực tiếp.
Nguồn Byrne P., 2014