ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ SINH HỌC

THÀNH TỰU VÀ TRIỂN VỌNG

HỒ BẢO THÙY QUYÊN – quyen.hbt@ou.edu.vn
LÊ QUANG ANH TUẤN – tuan.lqa@ou.edu.vn
ĐẶNG THANH DŨNG – dung.dt@ou.edu.vn
 NỘI DUNG HỌC TẬP
(THEO NHÓM CHỦ ĐỀ CỦA MỖI GIẢNG VIÊN)
• Buổi 1, 2, 3:
-Tóm lược các ứng dụng CNSH trong nông nghiệp, thực phẩm, y dược và môi trường
- Chia nhóm làm báo cáo, tìm tài liệu, chuẩn bị bài báo cáo
• Buổi 4, 5, 6, 7, 8, 9: Đọc tài liệu, làm bài tiểu luận, làm bài thuyết trình
• Buổi 10: Trình bày bài báo cáo (Hội đồng chấm tất cả các nhóm vào buổi cuối)
• Buổi 11: Nghe Báo cáo chuyên đề của chuyên gia khách mời
KIỂM TRA - ĐÁNH GIÁ

• Đánh giá giữa kỳ: chuyên cần, thái độ học tập, bài tiểu luận, bài
thuyết trình - 50% tổng điểm
• Kiểm tra cuối kỳ: trình bày báo cáo trước hội đồng, 50% tổng điểm
 Công nghệ sinh học là gì?

Nghĩa rộng (100 thế kỉ)

- Các ứng dụng lâu đời: lên men rượu, bia, phomat,…
- Các kỹ thuật cao cấp ngày nay
Nghĩa hẹp (1970)
- Kỹ thuật di truyền
- Công nghệ enzyme, tạo dòng vi khuẩn tổng hợp protein
người, tạo kháng thể đơn dòng,…

Company Logo
www.themegallery.com
 Công nghệ sinh học là gì?

Công nghệ Sinh học

Công nghệ lên men Các quá trình sinh học

Công nghệ gen

Mức nhóm tế bào/tế
bào/dưới tế bào
Phạm trù sản xuất:
nghiên cứu cơ bản 
tạo ra thương phẩm
Company Logo
www.themegallery.com
 Công nghệ sinh học là gì?

Công nghệ sinh học là công nghệ sử dụng các quá

trình sinh học của các tế bào vi sinh vật, động vật
và thực vật tạo ra thương phẩm phục vụ lợi ích con
người

Company Logo
www.themegallery.com
 CNSH phân loại theo đối tượng

CNSH phân tử
- Protein, vaccine tái tổ hợp
- Chế phẩm dùng chẩn đoán, trị liệu
- Các VSV, động thực vật chuyển gen
CNSH protein và enzyme
- Protein của máu, vaccine và kháng thể, hormone và
nhân tố tăng trưởng,…
- Enzyme công nghiệp (protease, amylase, pectinase,…),
enzyme cố định,…
- Cảm biến sinh học (biosensor)
Company Logo
www.themegallery.com
 CNSH phân loại theo đối tượng

CNSH Vi sinh vật

- Thực phẩm lên men cổ truyền (rượu, bia, phomat,
tương, chao,…)
- Các enzyme, acid hữu cơ, các amino acid, thuốc kháng
sinh, biopolymer
- Sinh khối tế bào vi sinh làm nguồn protein, nấm trồng,
nấm dược liệu

Company Logo
www.themegallery.com
 CNSH phân loại theo đối tượng

CNSH thực vật

- Cây vi nhân giống trong ống nghiệm
- Các dòng tế bào từ nuôi hạt phấn, noãn
- Các dòng tế bào nuôi cấy in vitro ứng dụng trong nhân
giống, chọn giống
- …

Company Logo
www.themegallery.com
 CNSH phân loại theo đối tượng

CNSH động vật

- Các interferon, hormone chiết tách từ nuôi tế bào động
vật
- Vaccine virus, kháng thể đơn dòng
- Các tế bào gốc được nuôi tạo dòng
- Kỹ thuật mô tế bào, chuyển phôi, ghép phôi
- …

Company Logo
www.themegallery.com
 CNSH theo ứng dụng trong các lĩnh vực
kinh tế xã hội

CNSH y dược
CNSH thực phẩm
CNSH nông nghiệp
CNSH môi trường
CNSH năng lượng
CNSH trong hóa học và vật liệu
…

Company Logo
www.themegallery.com
 Ứng dụng trong CNSH Y dược

Tầm soát các nguồn dược liệu quý từ thiên nhiên (trên
cạn, dưới biển)
Vi nhân giống, nuôi tế bào, chọn giống năng suất cao
Chẩn đoán phân tử, liệu pháp gen, cấy ghép mô-tế bào
gốc, hỗ trợ sinh sản, điều trị bệnh ung thư, vaccine
phòng bệnh dịch, kháng sinh…

Company Logo
www.themegallery.com
 Company Logo
www.themegallery.com
 Liem M. Phan
Khoa Ung thư học phân
tử và tế bào, Đại học
Texas – Trung tâm Ung
thư MD Anderson,
Houston, TX 77030, Mỹ

Company Logo
www.themegallery.com
 CAR-T, Novatis, điều trị ung thư bạch
cấu cấp tính, không đáp ứng với hóa xạ
trị, hoặc tái phát

Company Logo
www.themegallery.com
 Ứng dụng trong CNSH Thực phẩm

Thực phẩm lên men từ thủy sản

Dưa chua
Sữa chua, phomat
Aflatoxin
Tương, chao
Nem chua
Sản xuất gia vị, chất tạo ngọt
Thực phẩm chức năng: tảo, nấm men
Kiểm nghiệm thực phẩm (vi sinh, GMO,thuốc trừ sâu,..)

Company Logo
www.themegallery.com
Ứng dụng trong CNSH Năng lượng, Hóa học, Vật liệu

Bioethanol
Biogas
Biohydrogen
Hóa chất thu từ lên men VSV: ethanol. Acetic acid, Citric
acid, glycerol
Cellulose vi khuẩn
Polylactic

Company Logo
www.themegallery.com
 Ứng dụng trong CNSH nông nghiệp

Chọn giống cây trồng, marker phân tử

Vi nhân giống thực vật
Phân bón và chế phẩm vi sinh phòng trừ sâu bệnh
Lai tạo, chọn giống động vật
Probiotic ngăn chặn bệnh trong chăn nuôi và nuôi trồng
thủy sản
Chẩn đoán nhanh bệnh
Thụ tinh nhân tạo, IVF
Bảo tồn rừng
Động thực vật chuyển gen
Nuôi trồng nấm ăn
www.themegallery.com
Company Logo
 Ứng dụng trong CNSH Môi trường

Các chủng vi sinh vật phân hủy dầu, hợp chất hữu cơ
bền
Xử lý nước và rác thải
Hấp thu kim loại và đồng vị phóng xạ

Company Logo
www.themegallery.com