Λωάννου Α.

Αρτςάνου : Ανάλυςθ-Μετάφραςθ ςτα Ελλθνικά του Ξενοφϊντοσ

παρόμοιεσ βαρβαρότθτεσ απζναντι ςτουσ αντιπάλουσ τουσ και ςτουσ

ςυμμάχουσ τουσ που αποςτατοφςαν από τθν ακθναϊκι ςυμμαχία.
ΒΛΒΛΛΟ 2. ΚΕΦΑΛΑΛΟ 2. § 1-4.
1.(1-2)«Τά ἐν τῇ Λαμψάκῳ κατεςτιςατο» : τι ρφκμιςθ επζβαλε ο
Λφςανδροσ ςτθ Λάμψακο;
Ο Λφςανδροσ μετά τθ νίκθ του ςτουσ Αιγόσ ποταμοφσ εγκακίδρυςε ςτισ
πρϊθν ςυμμαχικζσ πόλεισ των Ακθναίων ολιγαρχικό πολίτευμα, που
ονομαηόταν δεκαρχία, γιατί τθν εξουςία κατείχαν 10 άνδρεσ. Θ
Λάμψακοσ δεν ιταν ςφμμαχοσ των Λακεδαιμονίων, είχε καταλθφκεί
από αυτοφσ με ζφοδο. Τϊρα που αποςφρεται ο ςπαρτιατικόσ ςτόλοσ
από τθν περιοχι, ο Λφςανδροσ, για να εξαςφαλίςει τθν κατοχι τθσ
πόλθσ και να εξυπθρετιςει τα ςυμφζροντα τθσ πατρίδασ του, επιβάλλει
το ολιγαρχικό πολίτευμα.
2.Γιατί ο Λφςανδροσ ζπλευςε προσ το Βυηάντιο και τθν Καλχθδόνα;
Το Βυηάντιο και θ Καλχθδόνα ιταν πόλεισ ςτθν είςοδο του
Βοςπόρου θ μία απζναντι από τθν άλλθ. Το Βυηάντιο βριςκόταν ςτθν
ευρωπαϊκι πλευρά, ενϊ θ Καλχθδόνα ςτθν αςιατικι. Και οι δφο πόλεισ
είχαν καταλθφκεί από τουσ Ακθναίουσ. Το Βυηάντιο είχε καταλθφκεί
από τον Αλκιβιάδθ το 409 π.Χ, φςτερα από προδοςία οριςμζνων
κατοίκων, οι οποίοι του άνοιξαν τισ πφλεσ. Θ Καλχθδόνα αρχικά είχε
ςυνκθκολογιςει με τουσ Ακθναίουσ και αργότερα καταλιφκθκε από
τον Κραςφβουλο.
3.Ρϊσ ζφυγαν οι ακθναϊκζσ φρουρζσ από το Βυηάντιο και τθν
Καλχθδόνα;
Φςτερα από ςπονδζσ. Οι κάτοικοι του Βυηαντίου και τθσ Καλχθδόνασ
παρζδωςαν τισ πόλεισ τουσ ςτο Λφςανδρο, αφοφ εξαςφάλιςαν με
ςπονδζσ τθν αςφαλι αποχϊρθςθ για τουσ άντρεσ τθσ ακθναϊκισ
φρουράσ. Ραρά τθ διαφορά του πολιτεφματοσ ανάμεςα ςε Ακινα και
Σπάρτθ και παρά τθ βιαιότθτα των ςυγκροφςεων υπιρχαν κεςμοί
ςεβαςτοί από τουσ αντιπάλουσ, όπωσ οι ςπονδζσ : αντιπρόςωποι των
αντιπάλων κατζλθγαν ςε ςυμφωνία που τθν επιςφράγιηαν με ςπονδζσ
(ςπονδζσ = ιερζσ τελετζσ ςτισ οποίεσ ζχυναν κάποιο υγρό * ςπζνδω
=χφνω υγρό+ ι κυςίαηαν ςφάγιο με ςκοπό τθν παράκλθςθ κάποιου
κεοφ) προσ τιμι των κεϊν, τουσ οποίουσ καλοφςαν ωσ μάρτυρεσ για τθν

20
Λωάννου Α. Αρτςάνου : Ανάλυςθ-Μετάφραςθ ςτα Ελλθνικά του Ξενοφϊντοσ

τιρθςι τθσ. Ο όροσ υπόςπονδοσ αναφζρεται ςε θττθμζνουσ που

παραδόκθκαν ςτουσ νικθτζσ και βρίςκονται υπό τθν προςταςία των
κεϊν ι ςε νεκροφσ πολζμου που οι δικοί τουσ παραδζχκθκαν τθν ιττα
τουσ και ηιτθςαν από τουσ νικθτζσ άδεια να παραλάβουν τα ςϊματα
για ταφι.
4.Γιατί ο Λφςανδροσ άφθνε τουσ Ακθναίουσ φρουροφσ να πάνε ςτθν
Ακινα;
Για να παρουςιαςκεί γρθγορότερα ζλλειψθ τροφίμων και να
αναγκαςκοφν οι Ακθναίοι να παραδοκοφν. Οι Ακθναίοι πολιορκοφνταν
επί μία δεκαετία περίπου από τθ ςτεριά και ανεφοδιάηονταν με ςτάρι
μζςω τθσ κάλαςςασ από τον Ρόντο και τθ Κράκθ. Τϊρα ο Λφςανδροσ
κα κόψει τθ δυνατότθτα καλάςςιου ανεφοδιαςμοφ.
5.Ρϊσ παρουςιάηονται οι ενζργειεσ του Λυςάνδρου;
α. Οι κφριεσ ενζργειζσ του, οι ςτρατιωτικζσ, παρουςιάηονται με
ριματαςε χρόνο παρατατικό : ἔπλει, ἀπζπεμπε, ἐπεςκεφαηεν.
β. Οι ενζργειζσ του όμωσ δεν είναι μόνο ςτρατιωτικζσ , αλλά ζχουν και
πολιτικι ςκοπιμότθτα, εντάςςονται ςε ζνα πλαίςιο άλλων ενεργειϊν
και κινιςεων , που δθλϊνεται με τισ δευτερεφουςεσ προτάςεισ και τισ
επιρρθματικζσ μετοχζσ.
Ο ςτρατθγόσ ςτθν αρχαιότθτα δεν είναι μόνο ςτρατιωτικόσ αλλά και
πολιτικόσ θγζτθσ.
6.Γιατί αυτοί που πρόδωςαν το Βυηάντιο ςτον Αλκιβιάδθ ζφυγαν ςτον
Ρόντο και κατόπιν ςτθν Ακινα;
Γιατί με τθν αλλαγι τθσ πολιτικισ κατάςταςθσ ζνιωκαν αναςφαλείσ
ςτο Βυηάντιο. Ασ μθ ξεχνάμε ότι ο Λφςανδροσ ζχει επιβάλει τϊρα
ολιγαρχικό πολίτευμα, ενϊ αυτοί, εφόςον πρόδωςαν το Βυηάντιο ςτον
Αλκιβιάδθ, κα ιταν δθμοκρατικοί. Ζτςι κατζφυγαν πρϊτα ςτον Ρόντο
και αργότερα, όταν αποκαταςτάκθκε θ δθμοκρατία ςτθν Ακινα,
κατζφυγαν εκεί.
7.Τι ιταν ο αρμοςτισ;
Αρμοςτισ ονομαηόταν ο Σπαρτιάτθσ διοικθτισ ςε κατεχόμενθ πόλθ. Ο
κεςμόσ αυτόσ καταργικθκε μετά τθ μάχθ των Λεφκτρων το 371 π.Χ.

21
Λωάννου Α. Αρτςάνου : Ανάλυςθ-Μετάφραςθ ςτα Ελλθνικά του Ξενοφϊντοσ

8.Ροιεσ ιταν οι πολιτικζσ ενζργειεσ του Λυςάνδρου μετά τθ νίκθ του

ςτουσ Αιγόσ ποταμοφσ;
α) Θ επιβολι ολιγαρχικοφ πολιτεφματοσ ( δεκαρχίασ ) ςτισ πρϊθν
ςυμμαχικζσ πόλεισ των Ακθναίων, ςυγκεκριμζνα ςτθ Λάμψακο.
β) Ο διοριςμόσ του Σκενζλαου ωσ αρμοςτι ςτο Βυηάντιο και τθ
Καλχθδόνα.
9.(§3-4) Ροιοσ ο ρόλοσ των Μακρϊν τειχϊν;
α) Θ αμυντικι κωράκιςθ τθσ Ακινασ.
β) Θ εξαςφάλιςθ του ανεφοδιαςμοφ τθσ Ακινασ ςε περίπτωςθ
πολιορκίασ.
[Τισ βάςεισ των Μακρϊν τειχϊν τισ είχε κζςει ο Κίμων ( Κιμϊνειο
τείχοσ), ενϊ ο Ρερικλισ τα αποπεράτωςε, χτίηοντασ ενδιάμεςα και ζνα
τρίτο ςκζλοσ για μεγαλφτερθ αςφάλεια. Τα Μακρά τείχθ είναι τα τείχθ
που ςυνζδεαν τθν Ακινα με τον Ρειραιά. Το ζνα ςκζλοσ τουσ ζφτανε ωσ
το Ραλαιό Φάλθρο και το άλλο ωσ τον Ρειραιά+.
10.Γιατί ζμειναν ξάγρυπνοι οι Ακθναίοι και κρθνοφςαν, όταν ζμακαν
τθν καταςτροφι ςτουσ Αιγόσ ποταμοφσ;
Επειδι πενκοφςαν αυτοφσ που χάκθκαν ςτθ ναυμαχία, αλλά
περιςςότερο τον εαυτό τουσ, γιατί νόμιηαν ότι τϊρα κα πάκουν όςα οι
ίδιοι είχαν κάνει ςτο παρελκόν ςτουσ αντιπάλουσ τουσ, ςε ουδζτερουσ
και ςε αποςτάτεσ ςυμμάχουσ τουσ.
11.Ροια θ ςυμπεριφορά των Ακθναίων απζναντι ςτουσ άλλουσ Ζλλθνεσ;
α)Μιλιοι : Οι κάτοικοι τθσ Μιλου ιταν άποικοι των Λακεδαιμονίων,
αλλά κατά τον πελοποννθςιακό πόλεμο παρζμειναν ουδζτεροι. Πμωσ οι
Ακθναίοι το 415/416 π.Χ αφοφ πολιόρκθςαν το νθςί, το κατζλαβαν,
ςκότωςαν όλουσ τουσ άντρεσ, ενϊ τα γυναικόπαιδα τα ποφλθςαν ωσ
δοφλουσ. Αργότερα αποίκθςαν το νθςί, αφοφ ζςτειλαν 500 αποίκουσ.
β)Λςτιαιείσ : Θ Λςτιαία βρίςκεται ςτθ βόρεια Εφβοια. Οι Ακθναίοι,
αφοφ κατζςτειλαν τθν ευβοϊκι αποςταςία του 445 π.Χ ζδιωξαν τουσ
κατοίκουσ τθσ μικρισ πόλθσ τθσ Λςτιαίασ και εγκατζςτθςαν εκεί
Ακθναίουσ κλθροφχουσ.

22
Λωάννου Α. Αρτςάνου : Ανάλυςθ-Μετάφραςθ ςτα Ελλθνικά του Ξενοφϊντοσ

γ)Σκιωναίοι και Τορωναίοι : Θ Σκιϊνθ και θ Τορϊνθ ςτθ Χαλκιδικι

είχαν αποςτατιςει από τθν ακθναΪκι ςυμμαχία. Οι Ακθναίοι, αφοφ
πολιόρκθςαν τισ δφο αυτζσ πόλεισ τθσ Χαλκιδικισ, ςκότωςαν όλουσ
τουσ ενιλικουσ και τουσ άντρεσ και εξανδραπόδιςαν τα γυναικόπαιδα,
ενϊ παραχϊρθςαν τθ γθ τουσ ςτουσ Ρλαταιείσ.
δ)Αιγινιτεσ : Θ Αίγινα, μικρό μεν κράτοσ, αλλά ιςχυρόσ εμπορικόσ
αντίπαλοσ τθσ Ακινασ, ακολουκοφςε πάντα φιλολακωνικι πολιτικι. Οι
Ακθναίοι το 431 π.Χ τουσ ζδιωξαν από το νθςί τουσ και εγκατζςτθςαν
Ακθναίουσ κλθροφχουσ.
12.Ροια ιταν τα λιμάνια τθσ Ακινασ και γιατί οι Ακθναίοι αποφάςιςαν
να τα φράξουν με χϊμα;
Ιταν τα λιμάνια : α) τθσ Ηζασ ( ςθμερινό Ραςαλιμάνι), β) τθσ
Μουνιχίασ ( ςθμερινό Τουρκολίμανο), γ) του Ρειραιά και δ) του
Κανκάρου που ιταν μζροσ του Ρειραιά.
Οι Ακθναίοι αποφάςιςαν να φράξουν με χϊμα τα λιμάνια, για να είναι
αδφνατθ θ προςζγγιςθ του εχκρικοφ ςτόλου ι κάποια πικανι απόβαςθ.
13.Ρϊσ παρουςιάηονται οι ενζργειεσ των Ακθναίων και πϊσ θ
αιτιολόγθςι τουσ;
Οι ενζργειεσ των Ακθναίων παρουςιάηονται με ριματα παρελκοντικοφ
χρόνου ( ζλζγετο, διῆκε, ἐκοιμικθ, ἐποίθςαν), ενϊ θ αιτιολόγθςι τουσ
με μετοχζσ ( ἀφικομζνθσ, παραγγζλων, πενκοῦντεσ, νομίηοντεσ).
14.Ροιεσ αποφάςεισ πιραν οι Ακθναίοι και πϊσ αποδίδονται;
Αποφάςεισ :
α) Το φράξιμο με χϊμα των λιμανιϊν, εκτόσ από ζνα, που ιταν το
εμπορικό λιμάνι του Ρειραιά, το εμπόριον , β) θ επιςκευι των τειχϊν, γ)
θ τοποκζτθςθ φρουρϊν και δ) θ προετοιμαςία τθσ πόλθσ ςε όλα ςαν ςε
πολιορκία.
Οι αποφάςεισ αποδίδονται με α) 4 απαρζμφατα (ἀποχῶςαι,
εὐτρεπίηειν, ἐφιςτάναι, παραςκευάηειν) και β) με πολυςφνδετο ςχιμα (
τε, καί, καί, καί,καί).
15.Ρϊσ ζγινε θ λιψθ των αποφάςεων και τι δείχνει;

23
Λωάννου Α. Αρτςάνου : Ανάλυςθ-Μετάφραςθ ςτα Ελλθνικά του Ξενοφϊντοσ

Με ςυηιτθςθ ςτθν Εκκλθςία του διμου, κάτι που δείχνει το

δθμοκρατικό πολίτευμα τθσ Ακινασ.
16.Ρϊσ αντζδραςαν οι Ακθναίοι, όταν ζμακαν τθν είδθςθ για τθν
καταςτροφι ςτουσ Αιγόσ ποταμοφσ;
Αρχικά αντζδραςαν ςυναιςκθματικά, κακϊσ κρθνοφςαν και
φοβόντουςαν ότι κα πάκουν όςα είχαν κάνει ςτουσ άλλουσ. Στθ
ςυνζχεια όμωσ ςυνιλκαν και αντζδραςαν ψφχραιμα, κάτι που φαίνεται
από τθ ςυνζλευςθ που ζκαναν και τισ αποφάςεισ που πιραν.
ΒΛΒΛΛΟ2. ΚΕΦΑΛΑΛΟ 2. § 16 -23.
1.(§16-17)α)Ροιοσ ζχει πρωταγωνιςτικό ρόλο ςτουσ Ακθναίουσ; β) Ροιεσ
είναι οι κφριεσ ενζργειεσ του και γ) πϊσ παρουςιάηονται;
α) Ο Κθραμζνθσ : Ακθναίοσ ςτρατθγόσ και πολιτικόσ που ονομάςτθκε
Κόκορνοσ ( κόκορνοσ = ψθλό ευρφχωρο παποφτςι που φοροφςαν οι
υποκριτζσ των τραγωδιϊν, που προςαρμοηόταν και ςτα δφο πόδια. Θ
λζξθ χρθςιμοποιοφνταν ειρωνικά, κωμικά για τουσ ανκρϊπουσ χωρίσ
ςτακερό χαρακτιρα και κυρίωσ για τουσ πολιτικοφσ που
προςαρμόηονταν ςε κάκε κατάςταςθ). Μακθτισ του ςοφιςτι Ρρόδικου
και του Σωκράτθ ζδραςε ςτο τζλοσ του πελοποννθςιακοφ πολζμου. Το
411π.Χ ςυνζβαλε ςτθν επιβολι τθσ ολιγαρχίασ των τετρακοςίων, αλλά
ςφντομα πζραςε ςτθν αντιπολίτευςθ και ωσ αρχθγόσ τθσ αγωνίςτθκε
και επανζφερε τθ δθμοκρατία. Το 406 π.Χ ιταν ανάμεςα ςτουσ
ςτρατθγοφσ που κατθγορικθκαν για τθ μθ περιςυλλογι των ναυαγϊν
ςτθ νικθφόρα για τουσ Ακθναίουσ ναυμαχία των Αργινουςϊν. Πμωσ
κατάφερε να μετατραπεί από κατθγοροφμενοσ ςε κατιγορο των
ςυναδζλφων του. Από το Λφςανδρο, για ανταμοιβι τθσ προδοτικισ του
ςυμπεριφοράσ, διορίςτθκε ωσ ζνασ από τουσ 30 τυράννουσ. Ωσ
μετριοπακισ όμωσ ολιγαρχικόσ ςυγκροφςτθκε με τον ςκλθροπυρθνικό
Κριτία από τον οποίο καταδικάςτθκε ςε κάνατο.
β) Κφριεσ ενζργειεσ του Κθραμζνθ : 1) Ρείκει τθν εκκλθςία του
διμου να ςταλεί ςτο Λφςανδρο, για να μάκει τισ προκζςεισ των
Λακεδαιμονίων. 2) Ραραμονι κοντά ςτο Λφςανδρο περιςςότερο από
τρεισ μινεσ. 3) Ανακοίνωςθ ςτουσ Ακθναίουσ τθσ πρόταςθσ του
Λφςανδρου. 4) Εκλογι του ωσ πρεςβευτι αυτοκράτορα.

24