Brooks Cole Empowerment Series

Becoming an Effective Policy Advocate

7th Edition Jansson Test Bank
Go to download the full and correct content document:
https://testbankfan.com/product/brooks-cole-empowerment-series-becoming-an-effect
ive-policy-advocate-7th-edition-jansson-test-bank/
More products digital (pdf, epub, mobi) instant
download maybe you interests ...

Brooks Cole Empowerment Series Becoming an Effective

Policy Advocate 7th Edition Jansson Solutions Manual

https://testbankfan.com/product/brooks-cole-empowerment-series-
becoming-an-effective-policy-advocate-7th-edition-jansson-
solutions-manual/

Brooks Cole Empowerment Series Understanding Human

Behavior and the Social Environment 9th Edition Zastrow
Test Bank

https://testbankfan.com/product/brooks-cole-empowerment-series-
understanding-human-behavior-and-the-social-environment-9th-
edition-zastrow-test-bank/

Brooks Cole Empowerment Series Understanding Human

Behavior and the Social Environment 9th Edition Zastrow
Solutions Manual

https://testbankfan.com/product/brooks-cole-empowerment-series-
understanding-human-behavior-and-the-social-environment-9th-
edition-zastrow-solutions-manual/

Empowerment Series Social Work and Social Welfare 8th

Edition Ambrosino Test Bank

https://testbankfan.com/product/empowerment-series-social-work-
and-social-welfare-8th-edition-ambrosino-test-bank/
Social Welfare Policy and Advocacy Advancing Social
Justice through 8 Policy Sectors 1st Edition Jansson
Test Bank

https://testbankfan.com/product/social-welfare-policy-and-
advocacy-advancing-social-justice-through-8-policy-sectors-1st-
edition-jansson-test-bank/

Empowerment Series Understanding Human Behavior and the

Social Environment 10th Edition Zastrow Test Bank

https://testbankfan.com/product/empowerment-series-understanding-
human-behavior-and-the-social-environment-10th-edition-zastrow-
test-bank/

Empowerment Series Social Work and Social Welfare 8th

Edition Ambrosino Solutions Manual

https://testbankfan.com/product/empowerment-series-social-work-
and-social-welfare-8th-edition-ambrosino-solutions-manual/

Empowerment Series Introduction to Social Work and

Social Welfare 5th Edition Kirst-Ashman Test Bank

https://testbankfan.com/product/empowerment-series-introduction-
to-social-work-and-social-welfare-5th-edition-kirst-ashman-test-
bank/

Becoming a Helper 7th Edition Corey Test Bank

https://testbankfan.com/product/becoming-a-helper-7th-edition-
corey-test-bank/
Jansson, Becoming an Effective Policy Advocate, 7th Edition

Test Bank

Chapter 7: Analyzing Problems in the First Step of Policy Analysis

1. In order to develop and defend a policy proposal, a policy advocate must go through
____ steps.

a. Four.
b. Six.
c. Seven.
d. Eight.

ANS: B
PG: 200

2. The first step of policy analysis is:

a. Identify a selection of opinions.

b. Seek support and funding.
c. Familiarize yourself with a specific social problem.
d. Prepare a key presentation.

ANS: C
PG: 201

3. When beginning to analyze a problem, advocates must consider:

a. Which political issues led to this problem?

b. Which solutions currently exist for this problem?
c. How much money is being spent tackling this problem?
d. All of the above.

ANS: D
PG: 202

4. In order to effectively analyze the relative merits of two options, policy analysts must
first:
a. Judge each option on the basis of the same specific criteria.
b. Consider to what extent each option meets a social justice criteria.
c. Decide if an option will be cost effective.
d. Choose which option they prefer.

ANS: A
PG: 203-204

5. Why must policy advocates analyze proposals?

a. To identify the sources of adequate funding.

b. To choose which legislators to approach.
c. To ensure that the proposal has substance and is politically viable.
d. To ensure it is based on professional wisdom.

ANS: C
PG: 205-207

6. It is useful to diagram social problems in order to:

a. Develop solutions in context.

b. Identify all populations affected by a problem.
c. Support empirical data.
d. Identify which geographical areas need change.

ANS: A
PG: 207

7. Preventative strategies often require:

a. More funding than problem solving.

b. The active involvement of people.
c. The isolation of people from their social or cultural group.
d. Trial and error.

ANS: B
PG: 207-208

8. People do not seek the assistance of organized programs because:

a. They are able to solve their own problems.
b. They do not know about these services.
c. Use of the service will penalize them.
d. They prefer to continue without help.

ANS: B
PG: 210

9. What is an example of a successful outcome?

a. A person who is reliant on an organized service to meet their needs.

b. A person who has identified an organization that can provide the help they need.
c. A person who has overcome the challenge of a physical disability.
d. A person who has found some informal support.

ANS: C
PG: 212

10. Welfare reform demonstrates that:

a. The perception of problems and solutions are shaped by culture and values.
b. Social workers must not let non-rational factors such as culture interfere in problem
solving.
c. Policy makers from all political ideologies agree on welfare issues.
d. Politicians are more worried about funding than about people.

ANS: A
PG: 214

11. The chronicity of a problem refers to:

a. How much job experience a person has.

b. The geographical place where the problem is.
c. Outward behavior or characteristics of a person with the problem.
d. How often the problem occurs or how long it has lasted.

ANS: D
PG: 215

12. Which of the following is a community factor that can cause welfare problems?
a. A person who is a single parent.
b. A parent of a child with disabilities.
c. The availability of public transport.
d. Dyslexia.

ANS: C
PG: 217-218

13. A researcher with ___________ perspectives will emphasize economic and social
inequalities as the cause of a problem.

a. Ecological.
b. Radical.
c. Medical.
d. Intraphysic.

ANS: B
PG: 219

14. Once a policy advocate has established a typology and analyzed the causation of a
problem, the next step is:

a. To devise an intervention to solve the problem.

b. To fund raise.
c. To provide a direct-service approach to assisting client population.
d. To enlist the aid of local politicians.

ANS: A
PG: 220

15. Which of the following is an example of a constructive approach?

a. Day care for children.

b. Housing subsidies.
c. Job training.
d. All of the above.

ANS: D
PG: 221
16. Giving assistance to a person as soon as a problem arises is known as

a. Primary prevention.
b. Secondary prevention.
c. Tertiary prevention.
d. Preventative strategy.

ANS: B
PG: 223

17. Primary prevention is sometimes difficult to achieve because of:

a. True positives and true negatives.

b. The difficulty of accurate prediction.
c. Too many people want to participate.
d. No one wants to develop programs.

ANS: B
PG: 225-227

18. Legislators are more likely to invest funds in:

a. Programs that address widespread problems.

b. Problems with a low incidence.
c. Issues that do not have much data to support them.
d. All of the above choices.

ANS: A
PG: 228-229

19. When is a social condition considered to be a problem that requires a solution?

a. When it is supported by data from a census.

b. When it is supported by medical evidence.
c. When society decides it is a problem.
d. The distinction between a condition and a problem changes based on the time, place
and people.

ANS: D
PG: 231-232
20. Which of the following is NOT one of the ambiguities or philosophical issues confronted
by policy advocates?

a. That people favor complex solutions to simple problems.

b. The difficulty in determining when social problems are real and when they are invented.
c. The fact that priorities are often not chosen rationally.
d. That solving one problem sometimes creates another problem.

ANS: A
PG: 232-234
Another random document with
no related content on Scribd:
verpondings lijsten alstoen opgemaakt, 152 huizen, in andere lijsten
beloopt dat getal slechts 118: thans worden de wooningen begroot op
195. [7]

Het

WAPEN

Van dit dorp is een roode Warrekram, op een zilveren veld.

KERKLIJKE en GODSDIENSTIGE GEBOUWEN.

De Gereformeerde kerk, die hier in de eerste plaats genoemd moet

worden, stond weleer alwaar nu het Laarder kerkhof gevonden wordt; dit
draagt nog heden den naam van ’t St. Jans kerkhof, gelijk ook de kerk aan
Joannes den dooper was toegewijd: de huislieden waren in de
Spaansche beroerten niet magtig om deeze kerk vrij te houden, van het
geboefte dat er zig dikwijls in legerde, en sterkte; des werd zij, op last van
’s Lands Staaten, afgebroken; „en de ingezetenen,” dus luidt het geen wij
desaangaande leezen, „behielpen zig met de kapelle, die in het dorp
stond, en welke de tegenwoordige kerk is: zij was,” dus gaat de
beschrijver desaangaande voord: „in den jaare 1618, zo zeer vervallen,
dat de ingezetenen zig onmagtig vonden, om ze te herstellen, waarom zij
bij de Staaten verzochten, dat dit gebouw, voor die enkele reize, uit ’s
Lands middelen, in behoorlijken stand gebragt mogte worden, met belofte
dat zij in ’t vervolg van tijd, voor het onderhoud zouden zorg draagen:”
niettegenstaande de gezegde herstelling, vertoont het gebouw zig zeer
oud; er staat een agtkanten toren op, naar den Gottischen bouworde
ingericht; verder heeft zij, van binnen, niets aanmerkelijks genoeg om er
eenige melding van te maaken.

De Gemeente alhier, gecombineerd met die van Blaricum, wordt, gelijk

onder Blaricum reeds gezegd is, bediend door den Wel-Eerwaarden
Heere Carel Aeijelts, behoorende onder de Classis van Amsteldam: het
schoolhuis is er vrij goed.
Wat het voorgemelde kerkhof betreft, hetzelve ligt ten westen van Laaren,
naar den kant van Hilversum; het beslaat een vierkant pleintjen, gelegen
op een heuvel, en omringd van een aardene borstweering: „de
Roomschgezinden”, zegt men, „hebben [8]er groote eerbied voor, en
vorderen dat aldaar verscheidene mirakelen zouden gebeurd zijn, ja men
wil zelfs, dat ze er nog hunne aandacht, bij wijze van bedevaart,
verrichten: veelen, zeker; verkiezen er begraven te worden: men vindt in
het opschrift van eene zerk,” dit leezen wij elders, dat hier één hunner
Pastooren begraven is.

De laatstgemelde Gemeente (de Roomsche,) heeft alhier eene zeer wèl

gebouwde Statie, die door een Wereldsch Priester bediend wordt; thans
door den Wel-Eerwaarden Heere Nicolaus van Veen.

In ons artijkel wereldlijke gebouwen, hebben wij, dit dorp betreffende,

niets aantetekenen.

De

KERKLIJKE REGEERING.

Bestaat te Laaren, gecombineerd met Blaricum, uit den Predikant, twee

Ouderlingen en twee Diaconen.

Wegens de wereldlijke regeering kunnen wij ook niets bijzonders

aantekenen: men zie desaangaande onze beschrijving van Hilversum en
van Blaricum.

Voorrechten of verpligtingen zijn omtrent Laaren niet.

De

BEZIGHEDEN

Aldaar bestaan voornaamlijk in den landbouw, maar ook zijn er 50 à 60

weeverijen, die door onvermoeiden ijver in goeden stand gehouden
worden.

De geschiedenissen komen na genoeg met die van geheel Gooiland

overeen: de bijzonderheden zijn geenen.

De

LOGEMENTEN OF HERBERGEN

Zijn ’t Bonte paard, de Postwagen, en ’t Rad van Avontuuren.

De

REISGELEGENHEDEN

Zijn ’t naast dat men zig naar Naarden begeeft, en aldaar van de
gelegenheid gebruik maakt. [1]
[Inhoud]
Het dorp Hilversum
Het luchtig HILVERSUM verkeerd een barre grond
Door nuttige akkerbouw, in schoone kooren velden,
En doet door konst en vlijt, van ouds haar naam in ’t rond,
Tot eer van Gooilands oord door haar Fabriken melden.
 HET
DORP
H I LV E R S U M .

Onder de dorpen van het aangenaame Gooiland, munt het

bovengemelde in veele opzichten uit, of schoon het op ’t eerste aanzien
niet voor zodanig gehouden zoude worden, vooral niet met betrekking tot
deszelfs grootte; uit onze volgende aantekeningen, (die wij, bijna allen,
van de waardigste hand, en uit de plaats zelve dankbaarlijk ontvangen
hebben,) zal blijken dat Hilversum, zelfs Naarden, dat den naam van
Gooiland’s hoofdstad draagt, overtreft in getal van huizen, inwooneren,
en bloei.

LIGGING.

Deeze is op de Gooische heide, omtrent ander half uur gaands van de

stad Naarden: de ligging is voords ten hoogsten aangenaam, alzo men
den heuvelachtigen grond, rondsom het dorp, voor het grootste gedeelte
bebouwt met rogge, haver, boekwijt, enz. welke bebouwing de
aangenaamste landlijke gezichten oplevert, en in den bloeitijd der
gezegde graanen, vooral van de boekwijt, veele Amsteldammers en
andere nabuuren derwaards lokt, om zig met het beschouwen dier
bevallige tooneelen der Natuur te verlustigen: beklimt men het
zogenaamd Trompenbergjen 1 zo vertoont zig als in één oogenblik [2]voor
ons gezicht de blauwe heide, en vruchtbaare akkers, die met het
goudgeel graan pronken, terwijl de boekwijt als een zee van melk zig
vertoont—verder ziet men van daar bosschaadjes, weiden, een menigte
torens, en ook een gedeelte van de Zuiderzee, waarin men niet
zeldzaam met het bloote oog onderscheidene schepen zien kan—het
dorp zelf is in zijn bevang mede zeer aangenaam gelegen, ter oorzaake
van deszelfs boomrijkheid, die zeer groot is, waardoor het op sommige
plaatsen het aanzien van eene aangenaame lusthof bekomt.
Weleer, gelijk blijkt, uit de brieven en raporten van Pieter
Corneliszoon Hooft, Bailluw van Gooiland, schijnen de inwooners,
over ’t geheel genomen, beantwoord te hebben, aan den algemeenen
aart der bewooneren van het Gooiland, die naamlijk vrij kregel van aart
waren; dan, sints een halve eeuw zijn zij aanmerkelijk ten goede
veranderd, en wanneer men het groot getal ingezetenen in ’t oog houdt,
zal men moeten erkennen, dat, in vergelijkinge van andere plaatsen, die
minder inwooners hebben, hier zelfs minder ongeregeldheden, dan wel
elders, gevonden worden—gewoonlijk zegt men ook dat de vrouwen veel
werks maaken van het tabaksrooken, doch dit is sedert een reeks van
jaaren mede zo zeer verminderd, dat deeze gewoonte nu nog slechts
onder eenigen der geringste vrouwlieden gevonden wordt; terwijl de
burgervrouwen het tabaksrooken zig, hier zowel als elders, tot eene
schande zouden rekenen: die van Hilversum, zo wel als de Goojers over
het algemeen, zijn van zeer oude tijden af bekend geweest voor een
strijdbaar volk: uit zeker handschrift van een’ schoolmeester te Naarden,
vinden wij desaangaande aangetekend, dat zij in buitenlandsche
oorlogen aangenomen werden; daar zij alle andere volken in ervarenheid
van krijgskunde te boven gingen, en onder de geoefendste krijgslieden
gesteld werden: „dat zij, of tot lijfwachten der veldheeren werden
verkozen, of in de voorste spits pal stonden in eenen veldslag; dat zij
dubbelde soldij trokken, de slagordes aanvoerden, de krijgsamten
bekleedden, en, in ’t kort, voor dapperder dan alle anderen gerekend
werden: in de oorlogen hunner Vorsten tegen Gelderland, Vrankrijk, en
van de Keizeren tegen de Turken, of eenigen anderen magtigen vijand,
werden zij, op milde bezolding, ten strijde ontboden; zo dat zij, volgends
dit verhaal, [3]ten allen tijde, bewijs gegeven hebben van hunne
onversaagdheid.”

NAAMSOORSPRONG.

Hier van vinden wij niets aangetekend, en hebben er ook, niet

tegenstaande alle mogelijke navorsching, niets van kunnen ontdekken;
waarom wij dit artijkel verder met stilzwijgen moeten voorbijgaan.
 STICHTING en GROOTTE.

Zo weinig als van de naamsoorsprong des dorps geweten wordt, zo

weinig wordt ook geweten van deszelfs stichting; dit is zeker, gelijk uit
voorige handvesten en resolutien der oude Graaven en Hertogen blijkt,
dat Hilversum mede een oud Dorp is, en het is hoogstwaarschijnelijk dat
het zijn begin genomen heeft met herdershutten, terwijl de gelegenheid
des lands allergeschiktst was voor de schaaphoederij: deze gedachte
wordt alleraanneemelijkst gemaakt, door zekere gadering, welke hier
éénmaal ’s jaars geschiedt, onder den naam van Schotgeld, en, dat
bijzonder is, ’t geen elk betaalen moet, is uitgedrukt met zekere tekens, ’t
welk in die oude tijden voor ieder duidelijk was—wat de grootte des
Dorps betreft, de platte betimmerde grond wordt ten minsten op 50
morgen gesteld—de bebouwde gronden welken het Dorp omringen op
800 morgen, de gemeene weiden op circa 500 morgen; voords nog
gedeeltelijk bouw- en gedeeltelijk wei land, aan onderscheidenen op
erfpacht uitgegeven, zamen min of meer 500 morgen, behalven een zeer
aanzienlijke streek, zogenaamde Maatlanden, gelegen onder de banne
van Hilversum aan de Zuiderzee, welke zonder andere bemesting, dan
die welken de zeevloeden ’s winters aanbrengen, jaarlijks aanmerkelijk
grasgewas opleveren: eindelijk zullen de onbebouwde heigronden bijna
2000 morgen uitmaaken—Het getal der huizen wordt in de
verpondingslijst van den jaare 1732 gesteld op 463. en daar dat getal op
die lijst van honderd jaaren vroeger, (1632.) slechts 146 is, en er thans
reeds 500 opstaan, waarbij nog eenigen, binnen weinig tijds gebouwden,
gevoegd zullen worden, getuigt zulks van den ongemeenen bloei des
dorps in de gezegde jaaren: deeze bloei heeft het onder anderen [4]te
danken aan de landbouwerij, waarvan wij boven reeds spraken; en die
ongetwijfeld nog vrij aanzienlijker zoude weezen, ware het niet dat het
bereiden van de heigronden ter bebouwinge, groote zwaarigheid
inhadde, of liever groote moeite en kosten vereischte, en daarom te
weinig voordgezet wierd: en wat zou het gevolg daarvan weezen? wat
anders, dan dit zo heilzaame, dat er duizende handen, welken nu, door
gebrek aan arbeid, in ledigheid verstijven, bezigheid, en de zamenleeving
eene vrij meerdere hoeveelheid van landvruchten aangeschaft zoude
worden; er zoude altoos nog genoeg heigronden, die geheel ongeschikt
zijn ter bebouwinge, voor de weiding der schaapen overblijven—de
ondervinding heeft tog, ook in deeze omtrek, geleerd, hoe de grond, wèl
bearbeid en bemest, bijna nergens geheel ondankbaar is; (zie onze
beschrijving van ’s Graaveland bladz. 15.)—Hilversum is zijnen bloei
mede verschuldigd aan de weeverijen, welken aldaar sedert langen tijde
zijn geweest.

De bewooners van dit Dorp worden begroot te bestaan op agt honderd

huisgezinnen, waaronder Gereformeerden, Roomschen, Jansenisten, en
zes-en-twintig Joodschen.

WAPEN.

Dit is een groen veld, en op hetzelve vier boekwijt-korrels.

KERKLIJKE en GODSDIENSTIGE GEBOUWEN.

De Gereformeerde Kerk, welke hier in de eerste plaatst in aanmerking

komt, is een gebouw van welks eerste stichting men niets weet;
sommigen willen, dat dezelve van ouds een parochiekerk, en aan St.
Vitus toegewijd was: in 1766 was de voorgaande Kerk, op slechts de
muuren na, met het voornaamste gedeelte des dorps, door de vlamme
verteerd geworden, (zie hier achter artijkel geschiedenissen:) het
tegenwoordig gebouw, dat op zondag den 3 Julij 1768 ingewijd werd,
door den toenmaaligen leeraar Johannes Wilhelmus van Yssum, is
zeer net en in alles aan het oogmerk beantwoordende: het zelve is breed
49, en lang 74 voeten, behalven het choor, het welk breed 26, en lang
39½ voeten is—van binnen pronkt de kerk met een goed orgel, waar bij
een orchest dat op twee nette colommen rust; hetzelve orgel is
vervaardigd door Abraham Meere, orgelmaker te Utrecht: men vindt
daar op 16½ Registers, 2 Clavieren, en een aangehangen pedaal, en is
door den [5]tegenwoordigen Leeraar, Gode en zijnen dienst toegewijd den
30 Julij 1788 2—binnen in de kerk vindt men voords een fraajen
predikstoel, drie groote koperen kaarskroonen, noodige banken voor
Regeering, Kerkenraad en andere persoonen, en meer dan 200 vrouwen
stoelen, behalven nog een gedistingueerde bank voor den Bailluw van
Gooiland, en 2 banken voor de Heeren van de buitenplaatsen van ’s
Graavenland.

Wat het uitwendige des gebouws betreft, het pronkt met een spitsen
toren, en staat op een groot kerkhof dat met een’ muur omgeeven is: in
deezen muur, tegen over den ingang van de kerk, is een vry aanzienlijk
ijzeren hek, tusschen twee vierkanten steenen pijlaaren: boven op de
pijlaaren staat, op die aan de linkerzijde, het wapen van Holland, en op
het andere het dorpswapen bovengemeld; beiden door leeuwen
gehouden: op het voorste vlak der pijlaaren, boven aan, is, ter eene zijde,
uitgehouwen een schip, en ter andere zijde een wereldkloot: onder het
schip leest men den naam van Jan Jansz. Perk, en onder de
wereldkloot, Japje Rijkse Nagel: deeze waren echte lieden, en hebben
het gezegde hek aan de kerk geschonken: zijnde hetzelve in den brand
van 1766 onbeschadigd gebleeven.

Terwijl wij thans van kerk en kerkhof spreeken, kunnen wij niet af tevens
melding te maaken van de nieuwe buitenbegraafplaats, welke hier ter
plaatse gevonden wordt; en zeker niet weinig ten bewijze dient, hoe de
ingezetenen deezer plaatse wel te leiden zijn, indien men voorzichtiglijk
handelt, en den weg van overreding met hun inslaat: dit heilzaame werk
heeft zijn volkomen beslag gekreegen, en ’t geen niet weinig
verwondering baart bij hen die weeten, hoe het grootste deel der
ingezetenen den Roomschen Godsdienst is toegedaan; allen, zonder
onderscheid, hebben een bijna veertienhonderdjaarig vooroordeel
[6]weeten afteleggen, door hunne lijken niet meer binnen het Dorp en de
Kerk, maar buiten hetzelve te laaten begraaven——Deeze begraafplaats
ligt even buiten het Dorp; derzelver lengte is 354, en breedte 66 voeten
Rhijnlandsche maat; zij is omringd met eenen muur, 6 voeten boven den
grond; de ingang van deezen buitenhof is in het midden voorzien van een
ijzeren hek, op welks pilasters de woorden Gedenkt te sterven, geleezen
worden: tegen over dit hek vindt men een graf- of gedenk-naald op
eenen kleinen heuvel van groene zooden: op de grafnaald ziet men,
behalven een doodshoofd en twee schinkels in eene nis geplaatst, deeze
inscriptie: Het stof keert weder tot aarde, gelijk het geweest is, en de
geest weder tot God die hem gegeven heeft, en daar onder Salomon
——De toegang tot deeze stille rustplaats der dooden is, als eene alléé,
beplant met een dubbelde rei van ijpen- en sparren-boomen, terwijl alles
in de volkomenste orde, en zo zindelijk gehouden wordt, dat ook deeze
buitenbegraafplaats, liggende tusschen het golvend koorn, in veele
opzichten, naar eenen hof gelijkt; zij staat onder bijzonder opzicht van
eenen Opziener en Boekhouder—Op den eersten dag van het jaar 1793
heeft men ’t eerste lijk aldaar gebragt, waarbij Regeering en Kerkenraad
adsisteerden; en van dien tijd af, tot heden toe, heeft men alle de lijken
op deeze nieuwe begraafplaats geborgen; terwijl de Heeren Staaten van
Holland en Westvriesland niet alléén vrijheid hadden gegeeven om de
graven der kerk te sluiten, ieders graf of graven op deeze buitenhof te
verplaatsen, maar ook gaven zij dispensatie, van het geen Art. 15 van de
ordonnantie op het middel van trouwen en begraaven, in dato 26 October
1695, is gestatueerd, zo dat van de lijken van buiten naar Hilversum
vervoerd wordende, niet meer dan ééns, en wel ter plaatse van het
overlijden, ’s Lands recht behoeft betaald te worden——onderscheidene
graven zijn reeds aan aanzienlijke lieden, buiten deeze plaats, verkocht,
en er doet zig niet weinig hoops op, of deeze begraafplaats die vooral om
deszelfs hooge ligging (daar men veilig stellen mag dat zij meer dan 30 a
40 voeten boven het water ligt) boven anderen, welke in ons Vaderland
gevonden worden, verre te verkiezen is, zal weldra hoe langer hoe meer
van elk gezocht worden——Digt bij de grafnaald, ziet men een graf, met
een groote zerk, [7]waar op de naam van Jan Abraham Dedel, 1793—
De conditien, waar op men recht tot een graf kan bekomen, benevens
het bericht, worden, behalven hier ter plaatse, ook te Amsteldam, (gratis,)
uitgegeven bij de Boekverkoopers W. Holtrop in de Kalverstraat, D. en
J. Dol, in de Oudenbrugsteeg, en H. Brongers over de Beurs—welk
rechtgeaart Vaderlander wenscht deeze plaats, met zulk eene nuttige
inrichting, niet van harten geluk! en wie, die slechts eenige
menschenliefde in zijn binnenste koestert, verlangt niet hartlijk, dat men,
vooral in volkrijke plaatsen in ons Vaderland, aan zulk een heilzaam werk
eens eindlijk de handen slaan mag——en gaan Regenten met hun goed
voorbeeld voor, weldra zal men dan ook, gelijk wij vertrouwen,
ondervinden, zo als men hier te Hilversum ondervonden heeft, dat de
ingezetenen niet zo gehecht zijn aan voorouderlijke gewoonten en
vooroordeelen, of zij zijn, wanneer men hun op eene bescheidene wijze
het wanvoegelijke en schadelijke onder ’t oog brengt, ook in staat om
dezelve te bestrijden en te overwinnen.

De pastorij is in een zeer goeden staat, dezelve is een zeer spacieus

gebouw van den jaare 1767, met een goede tuin er achter; en, daar het
woonverblijf van den Predikant, vóór den geweldigen brand van 1766
kort bij de kerk en toren was, bijna zonder eenig uitzicht, is de
tegenwoordige pastorij geplaatst voor aan den weg, die naar ’s
Graaveland, Soestdijk enz. leidt, en om de menigvuldige passage een
alleraangenaamst uitzicht heeft.

Het Schoolhuis ligt aan de andere zijde der kerk; en is in alles aan het
oogmerk beantwoordende.

Op het dorp is voords een vrij aanzienlijk weeshuis, in 1786, door den
braaven Amsterdammer, de Heer H. Hovie, om zijne onbepaalde
menschlievendheid en mededeelzaamheid aan de armen zo bekend als
bemind, opgericht; het getal der inwooners van dit huis, zo ouden als
jongen, is tegenwoordig 71, waar onder er bijna 50 zijn, voor welken de
voornoemde menschenvriend betaalt; terwijl zijn Ed. verder op allerleie
wijze in den nood van dit huis voorziet—Dit weeshuis wordt geregeerd
door 2 Regenten en 2 Regentessen, die eene vader en moeder onder zig
hebben.

De Roomschen hebben er eene goede statie, die bediend wordt door

een’ Pastoor en een’ Kapellaan: de Pastoor is thans [8]de Wel Eerwaarde
Heer Wilhelmus Holscher——de Roomschen moesten te voren
hunnen godsdienst buiten de plaats verrichten, en gingen daar toe
meestal naar Laren of Bussem, doch in den jaare 1784 den 23
September hebben zij, op verzoek, permissie bekomen tot het bouwen
eener kerk 3, ’t welk een groot en fraai gebouw is—naast het kerkgebouw
ziet men de pastorij, zijnde zeer net betimmerd, en met allerleie
gemakken voorzien—achter het huis en kerk ligt een zeer schoone
moestuin, fraai bosch en engelsche tuin——het getal der Roomschen
alhier, zo oud als jong, wordt bepaald op 18 a 1900 zielen.

Ook is hier een talrijke Janseniste gemeente, die op 700 leden berekend
wordt: deeze wordt mede bediend door een’ Pastoor, en een’ Kapellaan,
zijnde thans Pastoor de eerwaardige, Heer J. B. E. Gijselinck: de kerk
is ook een net gebouw, en in alles aan het oogmerk beantwoordende, de
Pastorij is een tamelijk goed huis, waar achter een redelijk goede tuin.

De Jooden hebben te Hilversum een kleine maar zeer nette Sijnagoge, (’t
welk zekerlijk voor een dorp iet zonderlings genoemd mag worden:)
dezelve pronkt met een aartig torentjen, doch zonder klok daarin: deeze
sijnagoge is ingewijd, 21 Augustus 1789.

WERELDLIJKE GEBOUWEN.

Het rechthuis is hier niet, gelijk op veele andere dorpen, met een herberg
vereenigd; het maakt van binnen en buiten een zeer goede vertooning,
en is kort na den brand van het jaar 1766 opgebouwd: van vooren heeft
het een hoge stoep, die aan wederzijde elf treden heeft, en met een
ijzere leuning voorzien is—in ’t midden ligt een’ gang, ter wederzijde van
welken de noodige kamers gevonden worden; boven ieder vertrek vindt
men met vergulde letteren, voorwien hetzelve geschikt is—beneden is de
wooning van den Dienaar der Justitie; het vertrek voor de Nachtwacht
(die hier zo wel des zomers als ’s winters gehouden wordt) en eindelijk
de Gijzelkamer—het gebouw is rondom voorzien met engelsche
schuifraamen—boven op de lijst van den voorgevel staat het
Hilversumsche wapen: het gebouw pronkt voords met een torentjen,
waarin ook een klok hangt. [9]

KERKLIJKE REGEERING.

De Gereformeerde Gemeente te Hilversum uit meer dan 900 menschen,

zo oud als jong, bestaande, wordt bediend door éénen Predikant, zijnde
thans de Wel-eerwaarde Heer Fredericus Ham, behoorende onder de
Classis van Amsteldam: de Kerkenraad bestaat uit den Predikant
voornoemd, 2 Ouderlingen en 2 Diaconen, waarvan jaarlijks één
Ouderling en één Diacon afgaat, en door anderen vervangen worden;
ook zijn hier twee Kerkmeesters, waarvan ’er jaarlijks één afgaat.

WERELDLIJKE REGEERING.

Deeze is even als op genoegzaam alle de Gooische dorpen: de Hooge

Vierschaar wordt er gespannen door den Bailluw met de Schepenen van
Naarden; voords bestaat de civile Regeering in den Schout en vijf
Schepenen; er zijn ook twee Buurtmeesters, en 4 Raaden, welke laatsten
gewoonlijk uit elk quartier van het Dorp gekozen worden; de Schout, en
de jongst in dienst zijnde Buurtmeester, stellen ieder een getal van vijf
persoonen, uit welk tiental, door den Bailluw vijf nieuwe Schepenen, in
plaats van die in het voorgaande jaar geregeerd hebben, verkozen
worden, welke vijf nieuwe Schepenen, onder den eed gebragt zijnde,
eenen nieuwen Buurtmeester, in plaats van den oudsten in dienst zijnde,
verkiezen—vervolgends gaat men over tot het verkiezen van vier nieuwe
Raaden, eenen Kerkmeester, enz.

Het schijnt dat het Dorp Laaren weleer met Hilversum onder een zelfd
Gerecht behoord heeft; immers in 1423 kreegen die van Hilversum een
handvest van Hertog Jan van Beiëren, waarin hij niet alleen aan den
Bailluw het recht geeft, om, jaarlijks, op Vrouwendag, vijf Schepenen
voor Hilversum te kiezen, maar tevens ook spreekt van eene
banscheiding te maaken tusschen Larenkerspel en Hilversum; „doch de
Schepenen van beiden deeze Kerspelen zouden zamen de breuken
berechten in het Gooiland, terwijl de beesten, waardoor misbruik in het
bosch gebeurd was, verborgd zoude worden bij goeddunken van
Schepenen in den Dorpe, daar de eigenaar woonachtig was, en
Schepenen van Hilversum zouden hun eigen Land en hunne Meente- of
Gemeente-weiden keuren, en berechten, gelijk die van Laaren voormaals
plagten te doen.”
Dit is zeker, (voegt onze geëerde begunstiger daar bij,) dat [10]Hilversum
met Laren in het kerklijke te vooren is gecombineerd geweest; de
scheiding is geschied in 1605.

VOORRECHTEN.

De Hilversumsche gemeente verkiest zelve haaren Leeraar——de

regeerende Kerkenraad, vereenigd met de laatst afgegaane Ouderling en
Diacon, formeert een twaalftal, en daar uit een nominatie van vier
Predikanten, uit welk viertal, door de mans ledemaaten, in de kerk daar
toe bijeenvergaderd, eenen nieuwen Leeraar verkozen wordt——of men
de zogenaamde Buurtspraaken, ook als een bijzonder voorrecht kan
aanmerken, kan niet zeker gezegd worden, maar dit weeten wij uit
onderscheidene aantekeningen, die daarvan ter deezer plaatse nog
voorhanden zijn, dat voortijds in gewigtige gevallen, vooral dan wanneer
het op de kasse des Dorps aankwam, ’t zij door den Bailluw, ’t zij door de
Buurtmeesters, het volk geraadpleegd werd, hoe daar in te handelen,
terwijl de gemeente zonder onderscheid van godsdienst, in de kerk werd
bijeenvergaderd, waarin de zaak voorgesteld en met meerderheid van
stemmen daar omtrent gehandeld wierd.

Eindelijk moeten wij hier nog melding maaken van het voorrecht der
Hilversummers op het stuk der Erfgoojers, (zie onze beschrijving van
Laaren:) de Hilversumsche meent of weide ligt aan de Noordzijde van ’s
Graaveland, is groot, gelijk wij boven zeiden, circa 500 morgen, door de
runderpest, welke weleer zo streng hier te land woedde, was dezelve in
merkelijk verval geraakt, dan thans is dezelve in een veel beteren staat,
terwijl men daar op niet zelden 600 beesten telt, ’t geen een beter
inkomen tot onderhoud oplevert——ieder erfgoojer, hier woonende, heeft
het recht daar op te mogen brengen 5 koejen, en een paard, en voor
ieder beest, betaalen zij, alle onkosten door elkanderen gerekend, twee
guldens——volgends resolutie op Stad en Landen genomen, hebben de
Hilversummers, tot herstelling van hunne in vorige jaaren zo vervallen
meente, de vrijheid, om van de inwooners der andere Gooische Dorpen,
doch Erfgoojers zijnde, jaarlijks eenige veersen en pinken aanteneemen.
Over deeze meent zijn gesteld twee Schaarmeesters, die, terwijl hier een
molen op deeze meent gevonden wordt, ook wel Molenmeesters
genoemd worden—deeze menschen hebben het opzicht over de molen,
merken het vee, ’t welk op de meent [11]gebragt wordt, en ontvangen de
penningen, waarvan zij jaarlijks voor de Regeering des Dorps
verantwoording doen moeten.

Verder heeft men hier 4 Bekeurders, die vooral het opzicht hebben over
de gemeene gronden, om wel toetezien, dat hiervan door niemand eenig
misbruik gemaakt worde: oudtijds werden deeze menschen
boschbewaarders genoemd, onder welke benaaming zij nog jaarlijks
worden aangesteld, zekerlijk om dat zij in vorige eeuwen het opzicht
gehad hebben over een zeker bosch, gelegen tusschen de bouwlanden
van Hilversum en de landen van Maartensdijk, het welk geschat wordt
groot geweest te zijn 314 morgen; doch welk bosch bijna geheel reeds
verdweenen was, in het begin der zeventiende eeuw———zonderling is
het, dat thans hiervan geen overblijfsel meer gevonden wordt, echter
heeft de landstreek, die tegenwoordig bergachtig en met heide begroeid
is, nog den naam van Goojerbosch behouden.

BEZIGHEDEN.

Deezen bestaan voornaamlijk in de weverijen—vóór het jaar 1766

werden hier meestal lakenweverijen gevonden, die voor rekening liepen
van Amsteldamsche Kooplieden, dan thans zijn dezelve geheel vervallen
—de ingezetenen zijn niet onvernuftig in het uitvinden, van dat geen ’t
welk tot hun bestaan dienen kan; bijzonder houdt men zig thans op met
het weeven van zogenaamd Hilversumsch wit en gestreept—sinds
eenige jaaren is men ook hier met goed succes begonnen met het
weeven van gang-kleeden en karpetten, welke fabriek meer en meer
toeneemt—ook vindt men hier een fabriek van Doorniksche kleeden, en
Schotsche tapijten, waar mede de gebroeders Reijn niet weinig roems
behaald hebben, terwijl de Oeconomische Tak van Haarlem, tot
aanmoediging, eerst per el, ’t welk gedebiteerd werd, twee stuivers, daar
na één stuiver geschonken hebben, het geen binnen weinige jaaren eene
somma van meer dan drie duizend gulden bedragen heeft—welke fabriek
tot nog toe met goed gevolg aan den gang is; als mede die van éénen
Petrus Haan, die sinds 2 a 3 jaaren dezelve fabriek begonnen, en ook
voorleden jaar in de vergadering van den Oeconomische tak niet weinig
roems behaald heeft—men telt hier 76 fabrikeurs, en men rekent dat er
ruim 500 getouwen aan den gang zijn—in [12]meer dan ééne droevige
omstandigheid van ons dierbaar Vaderland, waarin elders fabrieken
kwijnden, zijn de Hilversumsche fabrieken boven anderen voorspoedig
gegaan, dan, indien het oorlog nog lange moet blijven voordduuren, is er
reden om te vreezen, dat dezelve ook wel rasch aan het kwijnen
geraaken zullen; en hier door zoude niet alleen deeze plaats, maar ook
eenige omliggende, eenen gevoeligen slag worden toegebragt, terwijl te
Amersfoort voor die van Hilversum, veel wol gesponnen wordt, in de
omliggende Dorpen katoen, en bijzonder te Laaren het hair, waarom ook
van daar bijna ieder dag een vrachtwagen komt, waarmede de specie
gehaald, en het afgewerkte t’huis gebragt wordt—men vindt hier ook aan
het einde der Gooische vaart een loojerij, die niet onvoorspoedig is—
verder telt men hier 60 a 70 boerderijen.

GESCHIEDENISSEN,

Deezen vinden wij, voor zoo veel het vroegere gedeelte daarvan betreft,
kortlijk dus beschreven: „In de tweespalt, tusschen Holland en
Gelderland, terwijl Filips van Oostenrijk, nu Koning van Spanje
geworden, naar Duitschland gereisd was, deed Hertog Karel van
Egmond, die zijnen eisch op Gelderland levendig hield, in den jaare
1505, eenen inval in Gooiland, en verbrandde het dorp Hilversum, zonder
dat hij echter groote buit van de inwooneren kreeg, alzo dezelven met
alle hunne goederen weggevlugt waren.”

„Het jaar 1672 was mede voor dit dorp zeer ongelukkig; in het laatst van
de maand September, werd het door de Franschen geheel en al
uitgeplonderd, en alles wat zij niet konden wegneemen, vernield.”
Wat de laatere geschiedenis des dorps betreft, deeze is niet minder
ongelukkig: op den eersten mai 1725 ontstond te Hilversum een zwaaren
brand, waar door meer dan 50 huizen in de assche gelegd werden—dan,
dit alles was nog weinig bij de ramp, welke deeze plaats in het jaar 1766
door den brand geleden heeft—het was op den 25 junij van het gemelde
jaar, ’s namiddags tusschen een en twee uuren, dat dees geweldige
brand eenen aanvang nam, en, ’t geen opmerkelijk is, juist in het zelfde
huis, waarin de voorige brand ontstaan was, waarin thans een Joodsche
Vleeschhouwer woonde; één van zijne huisgenooten, zegt men, had de
onvoorzichtigheid gehad, om eenen [13]aschpot met vuur te digt bij
brandbaare stof of hooi te zetten——weldra was alles in beweeging, om,
ware het mogelijk, den brand in deszelfs beginselen te stuiten; dan eene
sterke oostenwind op eene langduurende droogte volgdende, verijdelde
alle de pogingen der werkzaame ingezetenen—het vuur werd met een
ongelooflijk geweld door de lucht heen gevoerd, ’t geen als een regen op
de huizen nederviel, en daardoor dezelve, die toen meest allen in het
dorp met riet gedekt waren, zelfs op eenen verren afstand, weldra in
vlam zettede, zodat veelen van hun, welke, geen gevaar voor hunne
eigene wooningen vreezende, en die tot hulpe van anderen waren
toegeschooten, spoedig de droevige tijding ontvingen, dat ook hunne
woningen door de vlam waren aangestoken——binnen weinig uuren
waren meer dan 150 huizen, en een aantal schuuren, gevuld met koorn
en andere goederen, behalven het raadhuis, de pastorij, ’t schoolhuis, en
de kerk, waarin eenige ingezetenen hunne goederen geborgen hadden,
doch die ook een prooi der vlamme werden, in de assche gelegd:
allerakeligst was de toestand der ingezetenen; van alles beroofd zworven
zij als raadeloos tusschen de puinhoopen van hunne ingestorte
wooningen door: duizenden lieden van de omliggende plaatsen, maar
vooral van Amsteldam, zakten derwaards om het jammerlijk tooneel van
verwoesting in oogenschouw te neemen, niet alleen, maar ook om de
geruïneerde inwooners, ieder naar zijn vermogen, met eene gifte te
vertroosten; en zo ergens, ter dier plaatse, en in die allerjammerlijkste
omstandigheid, heeft de Barmhartigheid haare hand in zegening
geopend; want de meeste inwooners waren van geheel hunne
bezittingen en middelen van bestaan beroofd.
Niet lang na deezen brand, werden eenigen uit de Regeering van
Hilversum afgezonden, om bij Hun Ed. Gr. Mog. verlof te verzoeken tot
het doen eener collecte, welke gedeputeerden zig naar den Prins
Erfstadhouder begaven, om zijne hooge intercessie in deezen te
verzoeken, ’t welk hun door Zijn Doorl. Hoogheid niet alleen terstond
beloofd werd, maar daar en boven ontvingen zij van Zijne Hoogheid, tot
ondersteuning der ongelukkige ingezetenen, de somma van duizend
ducaaten—weldra kreeg men verlof, om zig te mogen vervoegen aan de
Regeeringen in de Steden en Dorpen, tot het verzoeken van vrijheid om
eene collecte te doen, ’t geen bijna overal zeer wel geslaagd is: in
Amsteldam alleen werd gecollecteerd ƒ 54605–19–2; in de gantsche
provincie van Holland, bragt de collecte op eene somma van ƒ 100739–
5–0; in de provincie Utrecht collecteerde men zamen ƒ 7560–:–14, dit
gevoegd bij de voorgaande somme, bedroeg de generale collecte
ƒ 108299–6–8: niet weinig hielp zekerlijk zulk een aanmerkelijke som,
dan dezelve was echter niet toereikende tot eene volkomene vergoeding
der schade, terwijl ieder, welke met eene beëedigde verklaring [14]zijn
verlies moest opgeven, en van de collecte profiteeren wilde, van elken
gulden omtrent zes stuivers en zes penningen ontvangen heeft: gelukkig
intusschen dat de zulken zig niet alleen verbinden moesten tot de
opbouwing van hunne afgebrande woningen, maar ook dat hunne
huizen, volgends de resolutie van gecomm. Raaden, met pannen gedekt
moesten worden: eene wijze voorzorg voorzeker! daar tog de
ondervinding in het jaar 1766 te Hilversum geleerd heeft, hoe de brand,
doordien de meeste huizen met riet gedekt waren, niet te blusschen was,
en men integendeel ten dien tijde sommige huizen, waaronder zelfs het
koepeltjen der pastorij, om dat zij met pannen gedekt waren, schoon zij
van alle zijden als omringd waren van de vlam, heeft kunnen behouden.

Verder wierd de Regeering van Hilversum tot opbouw der publieke

gebouwen, nog toegelegd door hun Ed. Gr. Mog. gelijk wij verneemen uit
het geestlijk comptoir, eene somma van tien duizend guldens—terwijl
daarteboven de Heeren Staaten van Holland en Westvriesland vrijdom
vergunden, van ordinaire en extraordinaire verpondingen van de
afgebrande huizen, voor den tijd van 20 jaaren, als mede van den impost