ĐÁP ÁN ĐỀ NLXH

Đề 1: (4,0 điểm) (Chuyên TP Hà Nội 2024-2025)

Đâ y là lờ i ngườ i bố tâ m sự vớ i con trong bà i thơ củ a Trương Đă ng Dung:

“…Mai ngà y con lớ n lên

bố khô ng biết nhữ ng điều con sẽ nghĩ

bố khô ng biết nhữ ng con voi cò n chết có ng phía trờ i

xa

bố khô ng biết nhữ ng đà n chim cò n bay về xứ nó ng?

….

bố chỉ mong trá i tim con đừ ng bao giờ lạ c lõ ng

trướ c mọ i vui buồ n bấ t hạ nh củ a thờ i con”

(Viết cho con, trích Những mảnh ghép của

huyền thoại, Nguyễn Thanh Tâ m tuyển chọ n – giớ i thiệu, NXB Vă n họ c,
2024)

Là mộ t ngườ i con, em hã y đá p lạ i nhữ ng mong mỏ i củ a ngườ i bố trong

đoạ n thơ trên bằ ng mộ t bà i vă n nghị luậ n.

Hình thức,kĩ năng (0,25)

Nội dung (3,75)

1.Mở bài (0,25): Dẫ n dắ t phù hợ p+giớ i thiệu vấ n đề:mong muố n củ a ngườ i

bố về việc con sẽ luô n vữ ng và ng,mạ nh mẽ từ bên trong tâ m hồ n mình.

2.Thân bài

2.1.Giải thích

-Hình ả nh “những con voi còn chết cóng phía trời xa” và câ u hỏ i tu từ “những
đàn chim bay về xứ nóng?” kết hợ p vớ i điệp ngữ “bố không biết”:nhấ n mạ nh
sự bấ t trắ c,vô thườ ng củ a tương lai,nhữ ng điều mà chính bố lú c nà y cũ ng
khô ng lườ ng đượ c tấ t cả .
-Hình ả nh “trái tim…không bao giờ lạc lõng” trướ c “mọi buồn vui bất hạnh
của thời con”:bố mong con luô n giữ đượ c mộ t tâ m thế vữ ng và ng,tự tin
trướ c nhữ ng biến độ ng xô bồ củ a cuộ c số ng bên ngoà i.

=>Bố khô ng hiểu “những điều con sẽ nghĩ” và cũ ng khô ng thể dự đoá n đượ c
nhữ ng trắ c trở trong tương lai-mộ t thờ i đạ i hoà n toà n khá c biệt.Nhưng bố
mong con sẽ luô n vữ ng và ng,manh mẽ từ bên trong tâ m hồ n mình có thể
giữ mình trướ c sự biến chuyển củ a ngoạ i cả nh.

2.2.Bàn luận và chứng minh (2,0)

2.2.1.Cuộc sống ngày nay thực sự có nhiều biến động,thay đổi khó
lường (0,5)

-Hiện trạ ng xã hộ i thay đổ i ngà y cà ng nhanh hiện nay:

+Cô ng nghê-trí tuệ nhâ n tạ o phá t triển mỗ i ngà y và có tá c độ ng khô ng nhỏ

đến cuộ c số ng củ a con ngườ i.

+Nhữ ng biến độ ng về chính trị,mó i quan hệ că ng thẳ ng giữ a cá c quố c gia

trên cả kinh tế và quâ n sự

+Ô nhiễm mô i trườ ng,Trá i Đấ t nó ng lên và nướ c biển dâ ng nhấ n chìm

nhiều thà nh phố lâ u đờ i

=>Thự c trạ ng xã hộ i nhều biến độ ng,thay đổ i diễn ra ẩ n chứ a nhiều mố i lo

ngạ i.

2.2.2.Con sẽ giữ một tâm thế vững vàng,kiên định

-Sự thay đổ i,biến chuyển vố n là quy luậ t phá t triển củ a xã hộ i và là bả n chấ t

củ a đờ i số ng:

+Triết gia Hy Lạ p cổ đạ i Heraclitus từ ng phá t biểu rằ ng: “Không ai tắm hai

lần trên một dòng sông”.

+Đạ o Phậ t cho rằ ng “vô thường” là mộ t trong ba tính chấ t củ a sự vậ t.

-Ngoạ i cả nh,sự vậ n độ ng củ a xã hộ i là thứ mà mộ t con ngườ i khô ng thể

kiểm soá t,khô ng thể quyết định đượ c=>Điều duy nhấ t mà mỗ i ngườ i có thể
quyết định là “trái tim” hay tâ m hồ n củ a chính mình.Để cho bả n thâ n mình
lạ c lõ ng khô ng định hướ ng giữ a cuộ c đờ i nhiều biến độ ng hay trở thà nh mỏ
neo củ a chính mình,neo đậ u tâ m hồ n mình bằ ng giá trị quan vữ ng chắ c là
sự lự a chọ n củ a mỗ i cá nhâ n.

-Khi giữ đượ c tâ m hồ n kiên định,bình thả n,vữ ng và ng,con sẽ số ng tự

do,khô ng dễ dà ng bị cuố n theo nhữ ng dò ng xoá y củ a cuộ c số ng.Xã hộ i hiện
đạ i vớ i chủ nghĩa tiêu dù ng và nhữ ng xu hướ ng mớ i về cô ng nghệ,thờ i
trang,…thậ m chí là lố i số ng xuấ t hiện mỗ i ngà y đô i khi cuố n con ngườ i và o
mộ t dò ng chả y khô ng hồ i kết.Chỉ có chính bả n thâ n mình-vớ i mộ t trá i tim
“không lạc lõng” mớ i có thể trụ vữ ng trong hoà n cả nh ấ y.

=>Con sẽ giữ mộ t tâ m thế vữ ng và ng,kiên định như lờ i dặ n củ a bố

2.2.3.Song con cũng tin rằng,ngoại cảnh không phải lúc nào cũng nằm
ngoài tầm với (0,75)

- Mố i quan hệ giữ a mộ t cá nhâ n và xã hộ i khô ng phả i mố i quan hệ giữ a cá nh

bèo và dò ng nướ c. Con khô ng phả i là nạ n nhâ n thụ độ ng chịu tá c độ ng từ
ngoạ i cả nh, con cũ ng có khả nă ng tạ o ra nhữ ng tá c độ ng ngượ c lạ i vớ i xã
hộ i mà con đang tồ n tạ i bên trong.

- Tấ t cả nhữ ng gì đang diễn ra trong xã hộ i thì trong đó đều có mộ t phầ n

trá ch nhiệm củ a con.

=> Con không muốn tự khư khư giữ lấy cuộc sống yên ổn của bản thân mình,con ý thức
được sự cần thiết của việc vượt ra khỏi cái tôi hạn hẹp để hòa nhập với cuộc đời chung rộng
lớn ,để góp phần thay đổi và tạo dựng một tương lai mà con luôn ước mơ.Con muốn góp
tiếng nói của mình, hành động của mình vào kiến tạo tương lai.

2.3.Liên hệ mở rộng (0,5)

-Học sinh có thể mở rộng về hiện trạng thế giới biến động ngày nay và trình bày cụ thể bản
thân mình sẽ làm gì để giữ một nội tâm vững vàng nhưng vẫn có thể đóng góp một phần sức
mình vào sự phát triển chung của toàn xã hội .
-Lưu ý: Học sinh có thể bày tỏ quan điểm riêng song cần hướng đến những giá trị nhân
văn,quan điểm sống tích cực. Khuyến khích học sinh có cách trình bày sáng tạo ,thể hiện cái
nhìn độc đáo, văn viết có cảm xúc, thể hiện sự hiểu biết về thực tế cuộc sống hiện nay
3.Kết bài (0,25)