Professional Documents
Culture Documents
BİTKİ LİSTESİ
BİTKİ LİSTESİ
İNGİLİZCE İSMİ /
SIRA KULLANILAN
LATİNCE İSİM (1) KULLANILAN KISMI TÜRKÇE İSMİ POZİTİF/NEGATİF (2)
NO (1) KISMI (1)
Adiantum capillus-veneris L.
Southern maidenhair
(Sin.:Adiantum africanum R. Br.,
11 fern, true maidenhair, Baldırıkara, Venüssaçı Toprak üstü N
Adiantum capillus Sw., Adiantum
venus hair fern / Herb
coriandrifolium Lam.)
Marshmallow, leaves,
39 Althea officinalis Hatmi Yaprak, Kök, Çiçek P
root, flowers
40 Althea rosea Holyhock, flowers Gülhatmi Çiçek P
63 Apium graveolens Celery, leaves, root, seeds Kereviz Yaprak, Kök, Tohum P
103 Beta vulgaris var. rubra L. (Sin.: Red Beet /root Kırmızı pancar Kök P (ekstresi hariç)
Beta vulgaris L.)
104 Betonica officinalis Wood Betony, herb Kestere Toprak üstü P
105 Betula sp. Birch, leaves Huş ağacı Yaprak P
116 Brassica rapa L. subsp. rapa L. Wild Turnip, turnip, seed Şalgam Tohum P
Cole, colewort,kale,
117 Brassica oleracea L. var. acephala L. Kara lahana Toprak üstü kısmı P
aerial part
Broccoli,kale, Italian
118 Brassica oleracea L. var. italica L. Brokoli Toprak üstü kısmı P
kale, calabrese, aerial part
120 Brassica oleracea var. sabellica L. Curly kale / Leaves Kıvırcık lahana Yaprak P
(Sin.:Brassica oleracea L.)
121 Calendula officinalis Marigold, flowers Nergis / Aynısafa Çiçek P
Funda / Piren / Süpürge Çiçek, Toprak Üstü,
122 Calluna vulgaris Heather, flowers, herb P
Otu Yaprak
Camelina sativa (L.) Crantz (Sin.:
123 False flex /seed oil Ketencik Tohum yağı P
Adyseton dentatum G.Don:)
124 Camellia sinensis Tea plant, leaves Çay / Yeşil Çay Yaprak P
İNGİLİZCE İSMİ /
SIRA KULLANILAN
LATİNCE İSİM (1) KULLANILAN KISMI TÜRKÇE İSMİ POZİTİF/NEGATİF (2)
NO (1) KISMI (1)
Tohum
[Tohum yağında (hemp
oil), tohum ekstresinde
kannabinoitlerin
128 Cannabis sativa L. Hemp, seeds Kenevir, Kendir bulunup bulunmadığını P
gösteren analizler
yapılmalı ve toplam
kannabinoit miktarının
en çok 5 mg/kg olmalı]
130 Capsella bursa pastoris Shepherd's purse, herb Çoban Çantası Toprak üstü P
Hiyarşember,
138 Cassia fistula Purging Cassia tree, fruit Hiyarişember, Meyve P
Hiyarşembe
139 Centaurea cyanus Cornflower, flowers Peygamber Çiçeği Çiçek P
Centaurim minus (Erythraea Küçük kantaron otu,
140 Centaury,herb Toprak üstü P
centaurium) kırmızı kantaron
Centella asiatica (L.) Urb.
141 Centella, Gotu Kola, herb Sentella, Gotu kola Toprak üstü P
(Sin.: Hydrocotyle asiatica L.)
İNGİLİZCE İSMİ /
SIRA KULLANILAN
LATİNCE İSİM (1) KULLANILAN KISMI TÜRKÇE İSMİ POZİTİF/NEGATİF (2)
NO (1) KISMI (1)
Cephalaria syricia L. (Sin.: P (tohumların sulu veya alkollü ekstreleri ile tohum unu sadece “Tahıllar ve
142 Syrian Cephalaria, seed Pelemir Tohum
Asterocephalus dichotomus Lag.) tahıl ürünleri” ile “fırıncılık ürünlerin”de kullanılması koşuluyla)
165 Citrus bergamia Risso & Poit. Bergamot / fruit peel Bergamut Meyve kabuğu P (Sadece çaylarda kullanılmak üzere)
172 Citrus paradisi Grapefruit, whole fruit Greyfurt Bütün meyve P (Kurutulmuş meyve tozu maksimum:% 3)
Butterfly pea,conch
Clitoria ternatea L. (Sin.: Clitoria
flower, blue-pea,
175 albiflora Mattei, Ternatea ternatea Klitoriya Çiçek P (ekstresi/ekstraktı hariç koşulu ile sadece çaylarda kullanılmak üzere)
bluebellvine, cordofan-
(L.) Kuntze)
pea / flower
Cnicus benedictus (Syn.: Carduus Holy Thistle, Blessed Mübarekdikeni,
176 Toprak üstü P
benedictus ) Thistle, herb Şevketibostan
Cochleria armoraci a L.
(Sin.:Armoracia rusticana P. Gaertn.
177 Horse radish /root Bayır turpu, Eşek turpu Kök P
B.Mey. & Scherb, Armoracia
lapathifolia Gilib.)
Rende,
Çiçek durumlarından
elde edilen usarenin
Cocos nucifera L. (Sin.: Calappa Coconut, flakes, coconut işlenmesi sonucu elde
178 Hindistan cevizi bitkisi P
nucifera (L.) Kuntze) sap sugar edilen ürün(Hindistan
cevizi şekeri),
Meyveden elde edilen
sıvı sabit yağ
186 Coriandrum sativum Coriander, leaves, fruit Kişniş Yaprak, Meyve, Tohum P
187 Corylus avellana Hazel, seeds Fındık Tohum P
Smoketree, smoke bush,
188 Cotinus coggygria (Rhus cotinus) Duman ağacı Yaprak P
leaves
Hawthorn, flowers, fruit,
189 Crataegus sp. Alıç Çiçek, Meyve, Yaprak P
leaves
190 Crocus sativus Saffron, stigma Safran Stigma P
191 Cucumis melo Melon, fruit Kavun Meyve P
193 Cuminum cyminum Cumin, fruit, cumin seed Kimyon Meyve, tohum P
196 Curcuma longa (C. domestica) Turmeric, rhizome Zerdeçöp, Zerdeçal Rizom, kök P
Zalumba Kökü,
Zedoary / White
197 Curcuma zedoaria Zulumba, Cedvar, Rizom P
turmeric, rhizome
Ceduvar
Curcuma xanthorrhiza Roxb. Javanese Turmeric,
198 (Sin.Curcuma xanthorrhiza Temoe Lawak / root, Java zerdeçalı Kök, rizom P
D.Dietrich) rhizome
204 Cydonia vulgaris Quince, fruit, seed, leaves Ayva Meyve, Tohum, Yaprak P
205 Cymbopogon citratus Lemon Grass, herb Limon Otu Toprak Üstü P
206 Cynara cardunculus Globe Artichoke, leaves Yabani Enginar Yaprak P
207 Cynara scolymus Artichoke, leaves Enginar Yaprak P
208 Cynodon dactylon Couch grass, Rhizome Büyük Ayrık Otu Rizom N
Cyperus esculentus L.
(Sin.:Chlorocyperus aureus (K.Richt.) Tiger nuts, earth almond,
209 Yer bademi Yumru (ekstresi hariç) P
Palla ex Kneuck., Pterocyperus chufa / tuber
esculentus (L.) Opiz)
Nutsedge (nut grass),
210 Cyperus rotundus Kara topalak / Topalak Yumru N
Tuber
211 Daucus carota Carrot, seeds, root Havuç Tohum, Kök P
İNGİLİZCE İSMİ /
SIRA KULLANILAN
LATİNCE İSİM (1) KULLANILAN KISMI TÜRKÇE İSMİ POZİTİF/NEGATİF (2)
NO (1) KISMI (1)
Glycine max (L.) Merr. (Sin.: Glycine Soy bean, fruit, seed P (Meyve ve tohum ekstrelerinin kullanımında toplam izoflavonoit miktarı
267 Soya fasulyesi Meyve, tohum
soja Merr.) (germ) ürün bazında değerlendirilmelidir.)
İNGİLİZCE İSMİ /
SIRA KULLANILAN
LATİNCE İSİM (1) KULLANILAN KISMI TÜRKÇE İSMİ POZİTİF/NEGATİF (2)
NO (1) KISMI (1)
Sudan Bamyası /
Hibiscus, Red Sorrel,
290 Hibiscus sabdariffa Karabamya Çiçeği / Tohum P
seeds
Bamya Çiçeği
291 Hippophae rhamnoides Sea Buckthorn, fruit Kır İğdesi Meyve P
292 Hoodia gordonii N
Hordeum chilense Roem. et Schult x
293 Tritordeum, seed (grain) Tritordeum Tohum (tane) P
Triticum turgidum L.
Meyve, taze arpa çimi,
Barley / fruit (seed),
Hordeum vulgare L. taze arpa çimi usaresi ,
grass, fresh grass juice,
294 (Sin.:Hordeum sativum Jess., Arpa kurutulmuş arpa çimi P
dried grass juice, dried
Hordeum hexastichon L.) usaresi, kurutulmuş arpa
grass
çimi
Hovenia dulcis Thunb (Sin.:Hovenia
dulcis var. glabra Makino, Hovenia Japanese raisin tree, Meyve, yalancı meyve,
295 Japon üzümü P
dulcis var. latifolia Nakai ex Y. Oriental raisin tree meyve ekstresi/ekstraktı
Kimura
Hops, flowers (strobile), Çiçek durumu (strobil),
296 Humulus lupulus Şerbetçiotu P
gland salgı tüyü
353 Matricaria recutita (M. chamomilla) Camomile, flowers,herb Mayıs Papatyası Çiçek, Toprak Üstü P
Moringa, horse-radish
Moringa oleifera Lam. (Sin.:
tree, bem-oil tree, P (Ürünlerin üzerinde “Hamileler tarafından kullanılmamalıdır” uyarısının
371 Guilandina moringa L.) Moringa Yaprak, Tohum
drumstick-tree, leaves, bulunması koşulu ile)
seed
372 Morus alba Mulberry, leaves Dut Yaprak P
373 Morus alba Mulberry, fruit Dut Meyve P
374 Morus nigra Mulberry,leaves,fruits Karadut Yaprak,Meyve P
375 Moschus moschiferus Mousc Misk N
376 Mucuna pruriens Velvet bean, Mucuna Tohum N
377 Murraya koenigii (L.) Spreng. Curry plant, leaves Köri bitkisi Yaprak (ekstresi hariç) P
378 Musa paradisiaca Banana, fruit Muz Meyve P
383 Myrtus communis Myrtle, fruit, leaves Mersin / Murt Meyve, Yaprak P
387 Nepeta cataria Catnip, herb Kedi Nanesi, Nezleotu Toprak Üstü P
388 Nigella sativa Black cumin,seed Çörekotu Tohum P
Ocimum basilicum L. (Sin.:
Ocimum odorum Salisb., Ocimum
389 Basil, Sweet basil /herb Fesleğen Toprak Üstü P
album L., Ocimum basilicum var.
album (L.) Benth.)
392 Oenothera biensis Evening Primrose Oil Primroz yağı Sabit Yağ P
Olea europea L. (Sin.:Olea alba
393 Lam. ex Steud., Olea gallica Mill., Olive, leaf Zeytin yaprağı Yaprak P
Olea hispanica Mill.)
Olea europea L. (Sin.:Olea alba Meyveden elde edilen
394 Lam. ex Steud., Olea gallica Mill., Olive Zeytin yağ (Natürel sızma P
Olea hispanica Mill.) zeytinyağı)
396 Ononis spinosa L. Spiny Rest Harrow, herb Kayışkıran Toprak Üstü P
425 Petroselinum sp. Parsley, leaves, root, seed Maydanoz Yaprak, Kök, Tohum P
İNGİLİZCE İSMİ /
SIRA KULLANILAN
LATİNCE İSİM (1) KULLANILAN KISMI TÜRKÇE İSMİ POZİTİF/NEGATİF (2)
NO (1) KISMI (1)
428 Phaseolus vulgaris French Bean, pods, seed Fasulye Meyve Kabuğu, Tohum P
Potentilla tormentilla
464 Tormentil, rhizome Beşparmakotu Rizom P
(Sin.: Potentilla erecta )
Pouteria lucuma (Ruiz&Pav.) Kuntze
(Sin.: Achras lucuma Ruiz&Pav.,
465 Lucuma, fruit Lukuma Meyve P (Ekstresi hariç)
Lucuma bifera Molina, Lucuma
obovata Kunth)
Cowslip, Oxslip,
466 Primula elatior, P. veris Primrose, Primula, Çuhaçiçeği Çiçek P
flowers
Cowslip, Oxslip,
467 Primula elatior, P. veris Çuhaçiçeği Kök P
Primrose, Primula root
Prunus africanum
468 Pygeum Kabuk ekstresi P
(Sin.: Pygeum africana )
469 Prunus amygdalus var. dulcus Sweet Almond, seed Tatlı Badem Tohum P
470 Prunus amygdalus var. amara Bitter Almond, seed Acı Badem Tohum P
471 Prunus armeniaca Apricot, fruit Kayısı Meyve P
P “bütün, çekilmiş, öğütülmüş, kırılmış, dilimlenmiş veya ekstresi/ekstraktı
hazırlanmış kayısı çekirdeklerinden oluşan ürünlerde hidrosiyanik asit (siyanojenik
Prunus armeniaca L.
472 Apricot/ Seed Kayısı Tohum, çekirdek içi glikozitlerin hidrolizi ile açığa çıkacak hidrosiyanik asit de dâhil) miktarının 20,0
(Sin.:Armeniaca vulgaris Lam.)
mg/kg’ı aşmaması” koşulu ile kullanılabilir
479 Prunus persica (Sin: Persica vulgaris ) Peach, fruit Şeftali Meyve P
Tohumdan (çekirdek)
490 Punica granatum Pomegranate Nar P
elde edilen sıvı sabit yağı
Rhubarb, Chineese
503 Rheum officinale Baill. Ravent, Çin ravendi Kök, rizom N
rhubarb /Root, rhizome
507 Rhus aromatica Fragrant Sumac, root bark Kokulu Sumak Kök Kabuğu P
Tohum ve tohumdan
509 Ribes nigrum Black currant seed oil Frenk Üzümü P
elde edilen yağ
Red currant, fruit, leaves
Meyve, Yaprak
510 Ribes rubrum (Yalnızca Bitkisel P
Çaylarda-Ekstresi Hariç)
Salvia hispanica L.
P (-katı ve sıvı yağlarda en çok % 10 oranında kullanılmak üzere, -
525 (Sinonim: Kiosmina hispanica (L.) Chia / chia seed oil Kiya Tohum yağı
takviye edici gıdalarda günlük alım miktarının en çok 2 g olması uyarısı ile)
Raf.)
540 Sclerocarya birrea Marula Marula Meyve P (Sadece alkollü içkilerde kullanılmak üzere)
Sisymbrium officinale (L.) Scop. (Sin.: P (Ürünlerin üzerinde "6 yaş ve altı çocuklarda kullanılmamalıdır."
546 Hedge mustard, herb Bülbül otu, Çalgıcı otu Toprak üstü
Erysimum officinale L.) uyarısının bulunması koşulu ile)
Saparna, Çöpçini
547 Smilax sp. Sarsaparilla, root Kök N
(S.china - china root)
548 Solidago ceredensis Goldenrod Altınbaşak N
549 Solidago officinalis Goldenrod Altınbaşak N
550 Solidago serotina Altınbaşak N
551 Solidago virgaurea Goldenrod, European Altınbaşak N
Eşekgevreği,
552 Sonchus oleraceus Yaprak P
Eşekmarulu, Sütotu
553 Sorbus domestica Sorb Apple Üvez Yaprağı Yaprak P
Spirulina sp., Spirulina platensis Spirulina / Thallus, Mavi-yeşil Alg, Tallus, bütün alg, bütün
558 P
(Sin.: Arthrospira platensis ) whole algae, whole plant Spirulina bitki
Yaprak (yaprak ekstresi
559 Stevia rebaudiana Stevia, leaves Stevya P
hariç)
560 Sweertia chirata Chiretta, herb Sivertiya Toprak Üstü P
Tabebuia impetiginosa (Mart. ex DC.) Red Lapacho, Pink
561 Lapaço Ağaç gövde kabuğu P (sadece bitki çaylarında kullanılmak üzere)
Standl. Lapacho / bark
Tagetes erecta
562 (Bilimsel yayınlarda Tagates erecta Kadife çiçeği Çiçek P
ismi de kullanılmaktadır)
563 Tamarindus indica Tamarind, fruit pulp Demirhindi Pulpa P
564 Tamarindus indica Demirhindi Meyve ve pulpası P
565 Tanacetum parthenium Partenelle / Feverfew Toprak Üstü (Herba) P
566 Taraxacum officinale Dandelion, herb-root Karahindiba Toprak Üstü-Kök P
Sandaraca, Thyine
575 Thuja articulata Sandalos Sakızı Oleoresin P
Wood, oleoresin
Zahter, Karabaş Kekik,
576 Thymbra spicata L. Za’aatar, herb Toprak Üstü P
Sater, Zater
577 Thymus serpyllum Creeping Thyme, herb Yabani kekik Toprak Üstü P
578 Thymus sp. Thyme, herb Kekik Toprak Üstü P
579 Tilia sp. Lime, flowers, leaves Ihlamur Çiçek,Yaprak P
Trachyspermum ammi (L.) Sprague
Bishop’s weed, Ajwain /
580 [Syn.: Ammi copticum L., T.coptic Trakispermum Meyve P (ekstresi hariç)
fruit
(L.) Link]
Burğı, Kaldirik,
Trachystemon orientalis (L.) G. Don
Kalduruk, Galdirik,
581 [Sin.: Trachystemon orientalis (L.) G. Eastern Borage / Herb Toprak üstü P (ekstresi hariç)
Godani Hodan, Mancar
Don]
otu
Çoban Çökerten,demir
582 Tribulus terrestris (fruit) Meyve P
dikeni
583 Trifolium pratense Red Clover -Flower hads Kırmızı Yonca Çiçek Durumu P
Çiçek durumunun
Trifolum repens L. [Sin.:Amoria
maserasyonu sonucu
repens (L.) C. Presl , Lotodes repens
584 White clover Süs yoncası, Ak üçgül elde edilen maseratın P (Sadece alkollü içkilerin üretiminde kullanılabilir)
Kuntze, Trifolium limonium Phil.,
distilasyonu ile elde
Trifolium stipitatum Clos]
edilen alkol distilatı
Sweet trefoil, Blue
585 Trigonella coarulea Toprak Üstü P
fenugreak, herb
İNGİLİZCE İSMİ /
SIRA KULLANILAN
LATİNCE İSİM (1) KULLANILAN KISMI TÜRKÇE İSMİ POZİTİF/NEGATİF (2)
NO (1) KISMI (1)
Çemen / Buyotu /
586 Trigonella foenum-graceum Fenugreek, seeds Tohum P
Boyotu
Cordyceps mushroom,
Summer-grass
mushroom, Winter-worm Mantar (miselyum) ve
636 Cordyceps sinensis L. mushroom / Mushroom Kordiseps mantarı mantar ekstresi P
(mycelium) and (miselyum ekstresi)
mushroom extract
(mycelium extract)
Cordyceps mushroom,
Summer-grass
mushroom, Winter-worm Mantar (miselyum) ve
637 Cordyceps militaris mushroom / Mushroom Kordiseps mantarı mantar ekstresi P
(mycelium) and (miselyum ekstresi)
mushroom extract
(mycelium extract)
Coriolus versicolor
Mantar ve mantar
638 Coriolus versicolor mushroom, Mushroom Koriolus mantarı P
ekstresi
and mushroom extract
Yaungji (Reishi)
Bütün veya parçalanmış
mushroom / Mushroom Ganoderma (Reişi)
643 Ganoderma lucidum halde kendisi, sporları P
whole or sliced and Mantarı
ve ekstreleri (6)
mushroom extract
(1)
Bitki Listesinde kullanılan terimler ile ilgili açıklamalar ve uygulamalarda dikkat edilmesi gereken bazı hususlar için "Terimler-Bitki Adı", "Terimler-Bitki Kısımları" ve "Terimler-Bitkisel
Preparatlar" isimli çalışma sayfalarına bakınız!
İNGİLİZCE İSMİ /
SIRA KULLANILAN
LATİNCE İSİM (1) KULLANILAN KISMI TÜRKÇE İSMİ POZİTİF/NEGATİF (2)
NO (1) KISMI (1)
(2)
Pozitif (P) olan bitkilerden; "ekstreleri hariç" notu bulunan ve "su ekstresi" gibi özel not düşülmüş olanların dışındaki bitki ve bitki kısımlarının (drog), herhangi bir başka ifade aranmadan, ekstreleri de
Pozitif (P) olarak değerlendirilecektir.
(3)
Aloe Vera Jel İçin Özel Şartlar
a) Bileşiminde 5 ppm’e kadar aloin ve/veya 50 ppm’e kadar antrokinon içeren ürünler için “TAKVİYE EDİCİ GIDADIR. HAMİLELERDE DÜŞÜĞE SEBEP OLABİLİR.SÜT EMZİREN ANNELERDE
VE 10 YAŞIN ALTINDAKİ ÇOCUKLARDA KULLANIMI GÜVENLİ DEĞİLDİR. ALOE VERA ÜRÜNLERİNİN DAHİLİ KULLANIMINDA KARACİĞER VE BÖBREK YETMEZLİĞİ GELİŞEN
BAZI VAKALAR BİLDİRİLMİŞTİR.” ifadesi tüketici tarafından kolaylıkla görülebilecek şekilde farklı ve dikkat çekici renkte ve büyüklükte, ambalaj rengiyle kontrast teşkil edecek renkte ve
okunabilecek büyüklükte olacak şekilde etikette yer almalıdır. Eğer ürün "Takviye edici gıda" sınıfına girmiyor ise "Takviye edici gıdadır" ifadesi kullanılmaksızın aynı uyarıya yer verilmelidir.
b) Bileşiminde aloin ve/veya antrokinon bulunmayan ürünler için ise, aloin ve/veya antrakinon içermediğinin bir kamu laboratuvarında yapılmış analiz raporuyla belgelenmesi gerekmektedir. İçeriğinde
aloin ve/veya antrokinon bulunmayan ürünlerin etiketinde “TAKVİYE EDİCİ GIDADIR” ifadesi yer almalıdır. Eğer ürün "Takviye edici gıda" sınıfına girmiyor ise bu ifadenin yer almasına gerek yoktur.
NOT: Aloe vera jel, kullanılan üretim yöntemine göre antrakinon yapısında çeşitli bileşikler içerebilmektedir. Aloin bileşiği de antrakinon grubuna giren bileşiklerden biridir. Total antrakinon miktarına
ilişkin bir analiz raporu sunulması ve ürünün antrakinon içermediğinin bildirilmesi durumunda, ayrıca aloin analizi istenmesine gerek yoktur. Ancak, antrakinon bulunması durumunda hem aloin miktarı hem
de total antrakinon miktarına ilişkin analiz raporları sunulmalıdır.
(4)
Kapari Bitkisi İçin Dikkat Edilecek Hususlar
Kapari (Capparis sp.) çiçek tomurcukları ve meyvesinin; gıda takviyesi (gıda desteği), bitkisel çay, macun, öğütülmüş toz olarak kullanımı NEGATİFTİR. Ancak, kapari (Capparis sp.) çiçek tomurcuklarının;
salamura hazırlama gibi bir kimyasal işlem görme sonucu elde edilen ürünler ile ısı tatbik edilerek elde edilen reçel-marmelat, konserve, sos, ezme gibi ürünlerde gıda olarak kullanılması uygundur.
(5)
Mantarlar İçin Dikkat Edilecek Hususlar
"Bütün veya parçalanmış halde kendisi" ifadesi; mantarın taze veya kurutulmuş olarak gıda halinde kullanılmak üzere piyasaya sürülmesi veya ithal edilmesi durumunu ifade etmektedir.
(6)
Mantarlar İçin Dikkat Edilecek Hususlar
"Bütün veya parçalanmış halde kendisi" ifadesi; mantarın taze veya kurutulmuş olarak gıda halinde kullanılmak üzere piyasaya sürülmesi veya ithal edilmesi durumunu ifade etmektedir. "Ekstre" ifadesiyle
ise bu mantardan elde edilen ekstrenin takviye edici gıdalar için kabul edilmiş formlarda formüle giren ekstre kastedilmektedir.
(7)
Renksizleştirilmiş Yaprak Usaresi İçin Özel Şartlar -Bu bitkiyi içeren gıdanın
bileşiminde en fazla 10 ppm toplam antrakinon (aloin üzerinden hesaplanmalı) bulunabilir.
-Bu bitkiyi içeren gıdanın etiketinde; “Hamileler, emzirenler ve 12 yaşın altındaki çocuklar tarafından kullanılmamalıdır. İlaç kullanan bireyler, tüketmeden önce doktora danışmalıdır.” ifadesi yer almalıdır
Bitki Listesi ile ilgili çalışmalar devam etmektedir. Bitki Listesinde değişiklik yapılmasına ilişkin talepler için doğrudan Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğüne başvurulması gerekmektedir. Aşağıda belirtilen
bilgi ve belgeri içeren başvuru dosyası 2 nüsha halinde (ayrı ayrı iki dosya olarak) ve bir adet elektronik kopya olarak hazırlanmalı ve ürün örneği dosya ekinde yer almalıdır. Hazırlanan dosya, aşağıdaki
belge sıralamasına uygun düzende olmalıdır. Başvuru koşullarını karşılamayan dosyalar başvuru sahibine iade edilecektir.
9) Bitkinin takviye edici gıdalar, bitkisel çay, bitkisel karışım vb. amaçlı kullanıldığına dair bilimsel literatür bilgisi
10) Gerektiğinde ürünün AB ülkelerinde satıldığını gösteren serbest satış sertifikası
11) Ürün örneği
BİTKİ LİSTESİNDE KULLANILAN TERİMLER İLE İLGİLİ AÇIKLAMALAR VE
UYGULAMALARDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN BAZI HUSUSLAR
BÖLÜM 1
Bitkinin Adı İle İlgili Terimler
Bitki Listesinde
Açıklamalar
Kullanılan Terimler
Form, varyeteden daha küçük kalıcı farklılıklar (renk, kültür sonucu elde
edilme vb.) taşıyan taksondur. Formu ifade etmek için ‘f.’ kısaltması
Form/Forma
kullanılır ve italik olarak yazılmaz (Panax ginseng f.
Viola odorata f. odorata gibi).
Hibrit, iki farklı taksonun birleşmesinden ortaya çıkan melezdir. Tür veya
cinsler arasında hibritleşme olabilir. Hibritler, bazen standart isimlendirmeye
Hibrit göre bazen de cins ve tür adının arasına ‘x’ işareti konularak isimlendirilir
(Mentha piperita veya Mentha x piperita, Fragaria ananassa veya
Fragaria x ananassa gibi).
Latince ad, bitkilerin bilimsel olarak geçerli olan adıdır. Genellikle iki
sözcükten oluşur. Bunlardan ilki bitkinin cins adı, ikincisi ise tür adıdır. Cins
adı büyük, tür adı küçük harfle başlar ve her ikisi de italik yazılır (Achillea
millefolium gibi). Tür adı bazen iki kelimeden oluşabilir. Bu durumda iki
kelime arasına ‘-’ konur (Alisma plantago-aquatica gibi).
Bitkinin Latince adı, cins ve türlerin yanında alt tür, varyete, form gibi
Latince ad
taksonomik farklılıkları belirtmek için kullanılan kelimeleri de taşıyabilir
(Cichorium endivia subsp. sativum , Foeniculum vulgare s ubsp. vulgare var.
dulce , Panax ginseng f. angustatus gibi).
Bitki listesinde cins ve tür adından sonra alt tür, varyete veya form adı
verilmemişse, bitki listesindeki durumun bahse konu bitki türünün tüm alttür,
varyete ve formları için de geçerli olduğu anlamına gelir.
Otör, bitkinin Latince adında yer alan cins ve tür adının ardına yazılan şahıs
adıdır. Bu kişi, bitkiye Latince adını ilk defa veren kişidir ve bitkinin otörü
olarak bilinir. Otör bazen tam bazen de kısaltılmış olarak yazılır. İlk harfi
büyük yazılır, italik olarak yazılmaz (Euphrasia officinalis Linnaeus veya
Euphrasia officinalis L., Lavandula cariensis Boissier veya Lavandula
cariensis Boiss. gibi).
Bazı bitkilerin otörü yazılırken kullanılan ‘&’ işareti ‘ve’ anlamına gelir. Eğer
bitkinin Latince adı iki kişi tarafından verilmişse, bitkinin otörü ‘&’ veya
Latince karşılığı olan ‘et’ kullanılarak belirtilir (Krameria triandra Ruiz &
Otör Pav., Salvia divinorum Epling et Játiva gibi).
Bir bitkiyi ilk defa tanımlayan kişi eğer bu bilgiyi yayınlamamışsa, daha sonra
bu bitkiyi tekrar isimlendiren ve bu bilgiyi yayınlayan kişinin (otör) adının
arkasından ‘ex’ kelimesi konur ve bitkiyi isimlendiren ancak yayınlamayan
kişinin adı da ‘ex’den sonra yazılır (Artemisia genipi Weber ex Stechm.,
Cyclopia genistoides Sieber ex C.Presl. gibi).
Tür Bir cinse ait türlerin tümünü anlatmak için ‘sp.’ veya "spp." veya ‘spec.’
kısaltması kullanılır ve italik olarak yazılmaz. Örneğin, ‘Echinacea sp.’
olarak belirtilmiş ise, bu tanımlama Echinacea cinsine giren tüm türleri ve
dolayısıyla alt türleri, varyeteleri, formları ifade etmektedir (Echinacea
angustifolia, Echinacea pallida, Echinacea atrorubens var. atrorubens vd.).
Varyete, alt türün altında bir taksondur. Alt türden daha az kalıcı özelliklere
sahip fertler için kullanılır. Varyeteyi ifade etmek için ‘var.’ kısaltması
Varyete
kullanılır ve italik olarak yazılmaz (Anthemis tinctonia var. tinctoria , Beta
vulgaris var. vulgaris gibi).
BİTKİ LİSTESİNDE KULLANILAN TERİMLER İLE İLGİLİ AÇIKLAMALAR VE
UYGULAMALARDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN BAZI HUSUSLAR
BÖLÜM 2
Bitki Kısımları
Bitki kısımları
Açıklamalar
Türkçe İngilizce Latince
Kök kabuğu Root bark Cortex radicis Bitki köklerinin kabuklarının kullanımını ifade eder.
Bitkinin meyvelerinin kullanımını ifade eder. Bitki
listesinde özel bir açıklamaya yer verilmediği sürece,
olgunlaşmış meyve kastedilmektedir. Meyvenin
pozitif olarak değerlendirilmesi, meyve kabuğunun
veya meyvenin içinde bulunan tohumun sadece tek
başına kullanımının da pozitif olduğu anlamına
gelmez. Etli meyveler için, meyve pozitif olarak
değerlendirilmişse meyve püresi de pozitif olarak
kabul edilir. Meyve püresi, taze etli meyvelerin
yenilebilen kısımlarının mekanik yolla ufaltılması ile
elde edilen ezme şeklindeki ürünü ifade etmektedir.
Peel, pericarp Pericarpium Juglans regia (ceviz) gibi bitkiler için ‘meyve
kabuğu’ olarak, meyvenin en dış kısmında bulunan
yeşil renkteki kabuk kastedilmektedir. İngilizce ‘hull’
Meyve terimi bu kısmı ifade etmektedir.
kabuğu
Bazı bitkiler için kullanılan ‘meyve kabuğu’ terimi,
‘perikarp’ terimine karşılık gelmemektedir. Bu tür
meyve kabukları için İngilizcede farklı terimler
Hull ---
kullanılmaktadır. Örneğin, Vitis vinifera ’nın (üzüm)
meyve kabuğu kısmı İngilizcede ‘grape skin’ olarak
ifade edilmektedir.
Likenin
Lichen Lichen ‘Likenin tamamı, bitkinin tamamı’ gibi terimlerle
kendisi
veya bazı İngilizce kaynaklarda ‘whole plant’ olarak
da belirtilebilmektedir.
BÖLÜM 3
Bitkisel Preparatlar
Bitkisel preparatlar
Açıklamalar
Türkçe İngilizce Latince
Distilasyon: Bir sıvının ısı ile buhar haline geçirilip, uygun bir
sistem kullanılarak soğutulması ve tekrar sıvı hale geçirilmesi için
yapılan işlem. Uçucu yağ taşıyan materyalde distilasyon
çözücüsü olarak su kullanılır. Isıtılma sonucu su kaynar, su
Distilat
buharları uçucu yağı da sürükler, soğutulunca uçucu yağ ve su 2
tabaka halinde birbirinden ayrılır, böylece uçucu yağ elde edilmiş
olur. Alkollü içkilerin hazırlanmasında, materyaldeki alkolle
sürüklenen maddeleri distilasyon ile sürükleyip içkiye aromatik
özellik vermek için kullanılır. Rakı gibi bazı fermente alkollü
içkilerin hazırlanmasında da fermentasyon sıvısından, içkiyi
ayırmak için kullanılmaktadır. Gıda sanayiinde distilasyon sıvısı
olarak su ve alkol kullanılır.
Extract, dry
Ekstre Extractum siccum
extract
Bitkilerin çeşitli kısımlarından elde edilen ekstreler “…. ekstresi”
[tohum ekstresi (seed extract), kök ekstresi (root extract), meyve
kabuğu ekstresi (peel extract) vb.] şeklinde belirtilmektedir.
Gummirezin, bitkilerin gövde ve dal kısımlarına yapılan
yaralamalardan elde edilen veya kendi kendine meydana gelen,
yapısında reçine ve zamklar bulunan maddeleri ifade eder.
‘Reçineli zamk’ olarak da bilinir. Bununla birlikte, bazı
kaynaklarda ve uygulamalarda kısaca ‘reçine/rezin’ olarak veya
Gummirezin Gumresin Gummiresina
yanlış da olsa pratikte ‘oleorezin’ veya ‘oleogummirezin’ olarak da
ifade edilebilmektedir. Bu nedenle, kesin karar vermek için,
gerektiğinde, ‘reçine/rezin/oleorezin/oleogummirezin’ olarak
belirtilen preparatın üretimi ile ilgili veya diğer açıklamalara dikkat
edilmelidir.