TRƯỜNG ĐẠI HỌC GIAO THÔNG VẬN TẢI TP.

HCM
BỘ MÔN CÔNG NGHỆ PHẦN MỀM - KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN

CHƯƠNG 7
CÁC LỆNH ĐIỀU KHIỂN
 NỘI DUNG

1. Các lệnh điều khiển

2. Lệnh điều kiện

3. Lệnh lặp

4. Lệnh break

5. Lệnh continue

2
 1. Các lệnh điều khiển

• Các câu lệnh được thực hiện theo đúng trình tự viết gọi là thực thi
tuyến tính
• Có những trường hợp cần thực hiện các câu lệnh dựa trên điều
kiện hoặc lặp đi lặp lại nhiều lần → cần sử dụng lệnh điều khiển
• Có 3 lệnh điều khiển trong Python:
• if
• for
• while

3
 2. Lệnh điều kiện

• Được sử dụng để thay đổi luồng điều khiển của chương trình.
• Cho phép đưa ra quyết định thực thi hoặc không thực thi dựa trên
điều kiện.
1. Lệnh if
• Cú pháp False (F)
condition

if <condition>:
True (T)
<statement>
statement
• <condition>: điều kiện.
• <statement>: một câu lệnh hoặc khối lệnh,
phải được thụt lề

4
Lệnh điều kiện

5
 Lệnh điều kiện
• Thụt lề và khối lệnh
• Cú pháp
if <condition>: False
<statement>
True <statement>
...
<statement>
<following_statement>

6
 Lệnh điều kiện
2. Lệnh if…else
• Cú pháp
True (T) False (F)
Condition
if <condition>:
<statement_1>
else:
<statement_2> Statement1 Statement2

7
Lệnh điều kiện

8
 Lệnh điều kiện
3. Lệnh if…elif…else
• Cấu trúc rẽ nhánh dựa trên if <condition_1>:
nhiều điều kiện <statement_1>
• Có thể sử dụng nhiều mệnh elif <condition_2>:
đề elif. <statement_2>
elif <condition_3>:
• Mệnh đề else là tuỳ ý, chỉ có 1 <statement_3>
mệnh đề else duy nhất ...
else:
<statement_n>

9
Lệnh điều kiện

10
 Lệnh điều kiện
4. Lệnh if lồng nhau

if <condition_1>:
if <condition_1.1>:
<statement_1.1>
elif <condition_1.2>:
<statement_1.2>
else:
<statement_1.3>
elif <condition_2>:
<statement_2>
...
else:
<statement_n>

11
Lệnh điều kiện

12
 Các lỗi phổ biến của lệnh điều kiện
Note:
• Hầu hết các lỗi xảy ra đều liên quan đến thụt lề không chính xác.

13
 Các lỗi phổ biến của lệnh điều kiện
Note:

14
 Lệnh điều kiện
5. Lệnh if…else trên một dòng
• Syntax

if <condition>: <statement>

• Nếu có nhiều <statement> → viết tách nhau bởi dấu chấm phẩy

if <condition>: <st_1>; <st_2>;…;<st_n>

15
 Lệnh điều kiện
6. Biểu thức điều kiện
• Cú pháp

<expr_T> if <conditional_expr> else <expr_F>

• <conditional_expr> được đánh giá đầu tiên. Nếu nó True thì biểu
thức <expr_T> được đánh giá và trả về. Nếu nó False thì biểu
thức <expr_F> được đánh giá và trả về.

16
Lệnh điều kiện

17
 3. Lệnh lặp
• Việc thực thi một hoặc một nhóm câu lệnh lặp đi lặp lại nhiều lần
gọi là iteration.
• Có 2 loại iteration:
• Definite iteration: số lần lặp được xác định trước
• Indefinite iteration: lệnh hoặc block lệnh được thực thi đến khi
điều kiện lặp không thoả

18
 Lệnh lặp
1. Lệnh for
• Được sử dụng để lặp xác định khi biết chính
xác số lần thân vòng lặp cần được thực thi.
• Cú pháp:
False (F)
Condition
for <var> in <sequence>:
<statement(s)> True (T)

Task A
• <sequence>: chuỗi/dãy các giá trị.
• <var>: biến điều khiển nhận các giá trị trong
<sequence> qua mỗi lần lặp
• <statement(s)>: thân vòng lặp, phải được thụt
lề.
19
Lệnh lặp

20
Lệnh lặp

21
 Lệnh lặp
2. Lệnh while
• Được dùng cho cả definite and indefinite iteration.
• Cú pháp:

while <condition>:
<statement(s)>

• <condition> : điều kiện lặp

• <statement(s)>: thân vòng lặp, phải thụt lề.

22
Lệnh lặp

23
 Lệnh lặp

• Lệnh while…else, for…else

while <condition>: for <var> in <sequence>:

<statement(s)> <statement(s)>
else: else:
<statement(s)> <statement(s)>

• Các câu lệnh ở mệnh đề else sẽ được thực thi ngay khi điều kiện
False

24
 Lệnh lặp

• Lệnh while…else, for…else

25
 Lệnh lặp
3. Lệnh lặp lồng nhau

while <condition>:
<statement(s)>
while <condition>:
<statement(s)>

for <var> in <sequence>:

<statement(s)>
for <var> in <sequence>:
<statement(s)>

26
Lệnh lặp

27
 4. Lệnh Break
• Lệnh break được sử dụng để:
• Kết thúc vòng lặp
• Thoát ra khỏi vòng for hoặc while trước khi vòng lặp kết thúc
• Note:
• Trong các vòng lặp lồng nhau, lệnh break sẽ thoát ra khỏi vòng lặp
gần nhất chứa nó.

28
 5. Lệnh Continue
• Lệnh continue
• Kết thúc lần lặp hiện tại
• Nhảy sang lần lặp kế tiếp

29