Professional Documents
Culture Documents
Tiểu luận TTHCM
Tiểu luận TTHCM
Tiểu luận TTHCM
TIỂU LUẬN
MÔN: TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ VẤN ĐỀ VĂN HOÁ ĐẠO ĐỨC
VÀ XÂY DỰNG CON NGƯỜI MỚI
LỜI CẢM ƠN
Đầu tiên, em xin chân thành cảm ơn giảng viên môn Tư Tưởng Hồ Chí Minh – cô Lại
Quang Ngọc, người cô rất dễ thương và tận tình giảng dạy, trao cho chúng em nhiều
kiến thức, hướng dẫn cho lớp cách làm bài tiểu luận này rất nhiệt tình.
Em cũng xin được gửi lời cảm ơn đến Ban Giám hiệu, các khoa, phòng và quý thầy,
cô của trường Đại học Văn Hiến, những người đã truyền lửa và giúp đỡ, tạo điều kiện
cho chúng em trong quá trình học tập.
Trong quá trình làm bài, do kiến thức và hiểu biết của chúng em còn nhiều hạn
chế nên bài làm khó tránh khỏi những thiếu sót. Chúng em kính mong nhận
được những lời góp ý của cô để bài tiểu luận của em được hoàn thiện hơn.
Chúng em xin trân trọng cảm ơn ! Và xin chúc cô có thật nhiều sức khoẻ để dẫn dắt
thêm nhiều sinh viên nữa.
Đạo đức là tiêu chí đánh giá sự văn minh, cao thượng của xã hội, con người. Người có
đạo đức là người cao thượng; một dân tộc, mặc dầu kinh tế còn lạc hậu, nhưng có
được đạo đức cần, kiệm, liêm, chính thì vẫn xứng đáng là một dân tộc văn minh.
Đạo đức giúp cho con người luôn giữ được nhân cách, bản lĩnh làm người trong mọi
hoàn cảnh, không dễ bị thay đổi trước những xoay vần, biến thiên của thời cuộc: Giàu
sang không thể quyến rũ, nghèo khó không thể chuyển lay, uy lực không thể khuất
phục.
Đạo đức là gốc, là nguồn, là nền tảng, bởi lẽ, có tâm, có đức mới giữ vững được chủ
nghĩa Mác - Lênin, đưa chủ nghĩa Mác - Lênin vào cuộc sống. Trong mối quan hệ
giữa đạo đức và trí tuệ, đức và tài, Hồ Chí Minh đã nêu một quan điểm lớn: Phải có
đức để đi đến cái trí. Vì khi đã có cái trí, thì cái đức chính là cái đảm bảo cho người
cách mạng giữ vững chủ nghĩa mà mình đã giác ngộ, đã chấp nhận, đã đi theo. Đức là
gốc, nhưng đức và tài phải kết hợp, phải đi đôi, không thể có mặt này, thiếu mặt kia.
2.2 Vai trò của văn hoá:
Hồ Chí Minh từng nói đến “văn hoá soi đường cho quốc dân đi”, “phải đem văn hoá
lãnh đạo quốc dân để thực hiện độc lập, tự cường, tự chủ”, phải “xúc tiến công tácvăn
hoá để đào tạo con người mới và cán bộ mới cho công cuộc kháng chiến kiến quốc”.
Văn hoá như một động lực thúc đẩy các dân tộc đoàn kết và hiểu biết lẫn nhau. Với
nhận thức như vậy, bằng sự nỗ lực hoạt động không mệt mỏi trên mặt trận văn hoá
thông qua sách, báo, văn thơ... Hồ Chí Minh làm cho các dân tộc hiểu rõ bản chất của
chủ nghĩa thực dân ở các nước thuộc địa và con đường cách mạng chân chính cần phải
thực hiện. Trong Hội thảo quốc tế về Chủ tịch Hồ Chí Minh, đồng chí Võ Chí Công
nói: “Văn hoá là sợi dây có khả năng nối liền nhân dân các nước và các dân tộc… Sự
hiểu biết lẫn nhau, sự học tập và tôn trọng nhau xưa nay đều thể hiện sâu sắc qua văn
hoá, nơi tập trung những biểu hiện rực rỡ nhất của tâm huyết và sức sáng tạo của con
người”.
Hồ Chí Minh cho rằng, văn hoá có tác dụng “sửa đổi tham nhũng, lười biếng, phù hoa,
xa xỉ, sửa xã hội cũ, xây xã hội mới”. Văn hoá tạo sức mạnh để chiến thắng ngoại xâm
theo tinh thần “văn minh thắng bạo tàn”.Kinh tế nâng cao đời sống vật chất, còn văn
hoá có tác dụng nâng cao đời sống tinh thần của nhân dân.
Nếu hiểu “văn hoá là tất cả những gì không phải thiên nhiên, nghĩa là tất cả những gì
do con người, ở trong con người và liên quan trực tiếp nhất đến con người” thì khi
chúng ta bàn tới con người trong tư tưởng Hồ Chí Minh là thể hiện rõ rệt nhất cả khái
niệm văn hoá, cả bản chất của văn hoá theo ý nghĩa vừa là động lực, vừa là mục tiêu
của sự nghiệp cách mạng. Hồ Chí Minh dạy: “Vì lợi ích mười năm thì phải trồng cây.
Vì lợi ích trăm năm thì phải trồng người”. “Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau
là một việc rất quan trọng và rất cần thiết”… Con người có đạo đức, trí tuệ, văn hoá,
sức khoẻ vừa là động lực xây dựng chủ nghĩa xã hội, vừa là mục tiêu của sự nghiệp
cách mạng.
2.3 Vai trò của con người:
Kế thừa tinh hoa tư tưởng văn hóa dân tộc và nhân loại, tiếp thu, vận dụng, phát triển
một cách sáng tạo học thuyết Mác-Lênin, Hồ Chí Minh đã nâng tư tưởng về con người
lên một tầm cao mới, hình thành nên chủ nghĩa nhân văn Hồ Chí Minh. Vấn đề con
người trở thành mục tiêu thiêng liêng, cao cả nhất của công cuộc giải phóng và xây
dựng đất nước. Nó trở thành mục tiêu, lý tưởng, được tỏa sáng trong từng suy nghĩ, cử
chỉ, hành động của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Trong quan điểm của Hồ Chí Minh con
người tồn tại không chỉ với tư cách là một cá nhân mà còn là thành viên của gia đình
và của cộng đồng. “Chữ người, nghĩa hẹp là gia đình, anh em, họ hàng, bầu bạn.
Nghĩa rộng là đồng bào cả nước. Rộng nữa là cả loài người”. Với cách hiểu này, con
người có tính xã hội, là con người xã hội và thành viên của một cộng đồng xã hội.
Trong tư tưởng Hồ Chí Minh không có con người chung chung trừu tượng mà là con
người cụ thể và gắn với hoàn cảnh lịch sử cụ thể.
Theo Hồ Chí Minh, con người là một chỉnh thể thống nhất bao gồm tâm, trí và lực.
Tất cả các mối quan hệ đó được con người thể hiện bằng tình yêu, lòng nhân ái, sự hi
sinh và sự hợp tác để phát triển con người toàn diện. Mỗi yếu tố đó có vai trò khác
nhau nhưng có quan hệ chặt chẽ, ảnh hưởng, tác động và là điều kiện cho nhau cùng
tồn tại. Hồ Chí Minh quan niệm, “Con người dù có xấu, tốt, văn minh hay dã man đều
có tình”, chữ tình phải hiểu theo nghĩa rộng là tình người, tình quốc gia, dân tộc. Hồ
Chí Minh rất coi trọng việc cải tạo con người cũ, xây dựng con người mới trong điều
kiện đất nước đã giành được độc lập, tự do. Trên quan điểm duy vật mácxít, Hồ Chí
Minh khẳng định bản chất con người mang tính lịch sử - xã hội, con người vừa là sản
phẩm, vừa là chủ thể của lịch sử, con người vừa là động lực, vừa là mục tiêu của sự
phát triển xã hội.
Từ việc đề cao vai trò của con người Hồ Chí Minh cho rằng, con người là vốn quý
nhất, động lực quyết định mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam. “Trong bầu trời
không gì quý bằng nhân dân. Trong thế giới không gì mạnh bằng lực lượng đoàn kết
của nhân dân”. Do vậy, làm bất kỳ việc gì cũng phải có vai trò của nhân dân, nếu
không thì không thể nào làm được. Người cho rằng, “việc gì có quần chúng tham gia
bàn bạc, khó mấy cũng trở nên dễ dàng và làm được tốt. Các đồng chí ở Quảng Bình
nói rất đúng: Dễ mười lần không dân cũng chịu; Khó trăm lần dân liệu cũng xong”.
Nhân dân là người sáng tạo ra mọi giá trị vật chất, tinh thần và giải quyết nhiều vấn đề
một cách giản đơn, mau chóng, đầy đủ mà những người tài giỏi, những đoàn thể to
lớn, nghĩ mãi không ra. Hồ Chí Minh có niềm tin vững chắc rằng với tinh thần quật
cường và lực lượng nhân dân trong đấu tranh dựng nước, giữ nước và phát triển đất
nước, nhân dân có vai trò quyết định đến sự thành công của cách mạng.
Vụ án này gồm 7 bị cáo, trong đó 3 bị cáo là Nguyễn Ánh Hào; Lê Văn Cường
(nguyên cán bộ Chi cục Quản lý đường bộ I.6, thuộc Cục Quản lý đường bộ I - Tổng
cục Đường bộ Việt Nam); Phạm Văn Vinh (nguyên Tổng Giám đốc Công ty CP Đầu
tư thương mại và vận tải Tuấn Vinh) cùng bị truy tố về tội "Đưa hối lộ".
Các bị cáo còn lại là Lê Bá Dũng (nguyên cán bộ Đội thanh tra giao thông vận tải
quận Hoàng Mai, Hà Nội); Trần Sỹ Cương (nguyên cán bộ Đội Thanh tra cơ động
thuộc Thanh tra Sở Giao thông vận tải Hà Nội); Nguyễn Quốc Cương (nguyên cán bộ
Đội thanh tra giao thông vận tải quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) và Hoàng Văn Lân
(nguyên cán bộ Đội thanh tra vận tải huyện Phú Xuyên, Hà Nội) đều bị truy tố về tội
"Nhận hối lộ".
Trong hơn 2 năm (từ tháng 6-2016 đến tháng 10-2018), các bị cáo đã thu được tổng
cộng hơn 6,2 tỉ đồng để hối lộ. Trong đó, Lê Bá Dũng đã nhận 96 triệu đồng, Nguyễn
Quốc Cương nhận 63 triệu đồng, Trần Sỹ Cương nhận 136 triệu đồng, Hoàng Văn
Lân nhận 11 triệu đồng để bỏ qua lỗi vi phạm hoặc xử phạt lỗi nhẹ hơn so với thực tế
vi phạm
Một số biểu hiện suy thoái đạo đức, lối sống trong một số bộ phận học sinh, sinh
viên hiện nay là: Thiếu lý tưởng, không có động lực phấn đấu cụ thể và rõ ràng cho
bản 0thân; Thói dối trá, không trung thực, không tuân theo những chuẩn mực đạo đức
mà xã hội quy định; Không chuyên tâm vào việc nâng cao năng lực trình độ bản thân,
có ý ỷ lại người khác; Không chịu rèn luyện, cống hiến, lao động mà chỉ muốn sung
sướng.
Vấn đề này càng trở nên nghiêm trọng khi có thể thấy tình trạng giới trẻ hiện
nay sống rất buông thả bản thân, không biết coi trọng những giá trị đạo đức; tình trạng
thanh thiếu niên phạm tội ngày càng tăng, lôi kéo khích bác để đánh nhau,
thậm chí hành hung cả thầy cô giáo; rồi con giết cha, anh giết em; trẻ vị thành niên
cũng gây ra nhiều vụ án mạng…., nhưng thực tế thì còn nhiều hơn nữa. Không những
thế tình trạng bạo lực học đường, đặc biệt hiện tượng nữ sinh đánh nhau cũng có xu
hướng gia tăng gây hệ lụy cho bản thân và gia đình; tình trạng sống thử và quan hệ
tình dục trước hôn nhân của sinh viên hiện nay ngày càng tăng cao, coi như việc đấy
là một điều hiển nhiên và bình thường dẫn đến thực trạng nạo phá thai rất đáng lo
ngại. Theo thống kê, tại Việt Nam có khoảng 300.000 ca nạo phá thai mỗi năm trong
số này có 30% bé gái từ 15-19 tuổi với 70% là học sinh sinh viên
Một số đông bạn trẻ đang có xu hướng chạy theo vòng xoáy của “văn hóa tốc độ”. Từ
những sách báo không lành mạnh, đến những băng đĩa phim người lớn được trao cho
nhau một cách dễ dàng, từ những quán karaoke buổi tối đến những vũ trường, quán
Bar thâu đêm, đến những ngôi nhà nghỉ. Chính tình trạng trên đã đưa giới trẻ chúng ta
vào con đường tội lỗi, nhúng sâu vào vũng lầy của cám dỗ. Vì thế không ít một số bạn
trẻ đã lao vào con đường ăn chơi nghiện ngập dẫn đến HIV và các bệnh khác.
Có thể thấy ở các bạn trẻ nói chung và các bạn học sinh sinh viên thời nay đa số đều
có “sự thiếu gương mẫu, thiếu trung thực” trong công việc, “nói không đi đôi với
làm” do sự mộng tưởng của đại đa số các bạn hiện nay, “nói một đằng, làm một nẻo”,
“nói nhiều làm ít” đã có ảnh hưởng rất xấu đối với giới trẻ.
Cùng với sự phát triển nhanh chóng của các trang mạng xã hội hiện nay, vì những
lượt xem lượt thích vô nghĩa. Họ có thể cắt ghép video, đăng bài xuyên tạc một cá
nhân hay một tổ chức nào đó: thậm chí là quay lén vì chỉ để bản thân “hot” trên các
mạng xã hội mà quên mất hệ lụy gây ra sau đó ảnh hưởng đến những cá nhân, những
tập thể đó lớn nhường nào.
1.3 Đạo đức trong xã hội:
- Đạo đức trong xã hội là yếu tố quan trọng giúp duy trì trật tự và sự hoà hợp giữa con
người. Đạo đức giáo dục lòng nhân ái, trung thực, và tự quản lý.
- Tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức trong xã hội khuyến khích đối xử công bằng, tôn
trọng người khác, và trân trọng giáo dục và lao động. Là bao gồm lòng yêu thương
con người, trung thực, kiên trì, và quyết tâm xây dựng một xã hội công bằng và tiến
bộ. tôn trọng con người, xây dựng sự công bằng, và khuyến khích lòng yêu thương và
trách nhiệm đối với cộng đồng. Tư tưởng Hồ Chí Minh lấy đạo đức làm nền tảng,
khuyến khích tinh thần trách nhiệm, lòng yêu thương con người, và sự công bằng
trong xã hội.
2. Cách xây dựng văn hoá đạo đức con người theo tư tương Hồ Chí Minh:
Qua 35 năm đổi mới, Việt Nam đã đạt được những kết quả nhất định trong việc xây
dựng văn hóa, đạo đức, con người. Tuy nhiên, việc xây dựng văn hóa, đạo đức con
người. Tuy nhiên, việc xây dựng văn hóa, đạo đức, con người còn nhiều khuyết điểm.
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng chỉ rõ: "Văn hóa chưa được quan
tâm tương xứng với kinh tế và chính trị, chưa thật sự trở thành nguồn lực, động lực
nội sinh của sự phát triển bền vững đất nước. Vai trò của văn hóa trong xây dựng con
người chưa được xác định đúng tầm, còn có chiều hướng coi trọng chức năng giải trí
đơn thuần... Môi trường văn hóa, xã hội tiếp tục bị ô nhiễm bởi các tệ nạn xã hội,
tham nhũng, tiêu cực. Chênh lệch về hưởng thụ văn hóa giữa các vùng, miền còn lớn;
đời sống văn hóa ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa còn nhiều khó
khăn". Tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong Đảng và
trong xã hội có chiều hướng gia tăng. Do đó, phải chú trọng hơn nữa việc xây dựng
văn hóa, đạo đức, con người để đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh và bền vững trong
giai đoạn hiện nay.
Trong xây dựng văn hóa, trọng tâm là chăm lo xây dựng con người có nhân cách, lối
sống tốt đẹp, với các đặc tính cơ bản: yêu nước, nhân ái, nghĩa tình, trung thực, đoàn
kết, cần cù, sáng tạo. Xây dựng đồng bộ môi trường văn hóa, trong đó chú trọng vai
trò của gia đình, cộng đồng. Phát triển hài hòa giữa kinh tế và văn hóa; cần chú ý đầy
đủ đến yếu tố văn hóa và con người trong phát triển. Xây dựng và phát triển văn hóa,
con người Việt Nam hiện đại là sự nghiệp của toàn dân do Đảng lãnh đạo, Nhà nước
quản lý, Nhân dân là chủ thể sáng tạo.
Chủ tịch Hồ Chí Minh quan niệm: “vì lợi ích mười năm thì phải trồng cây, vì lợi ích
trăm năm thì phải trồng người”. “Trồng người”, xây dựng con người mới xã hội chủ
nghĩa phải được chú trọng trong suốt cuộc đời con người, suốt quá trình đi lên chủ
nghĩa xã hội của nước ta và phải đạt được những kết quả cụ thể qua từng chặng đường
của thời kỳ quá độ.