เอกสาร

กิจกรรมการจัดการเรียนรูเ้ ชิงรุก

เพือ
่ พัฒนาสมรรถนะผูเ้ รียน
ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551
(ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560)

ออกแบบให้เห็นแนวทาง
การจัดกิจกรรมการเรียนรูเ้ ชิงรุก
ตัง
้ แต่เริม
่ ต้นจนจบ

แนวทางการจัดกิจกรรม Active Learning

ใช้กระบวนการเรียนรู้
หลากหลาย เหมาะกับสาระ เรือ
่ งทีเ่ รียน

กิจกรรม สถานการณ์ เน้นให้

นักเรียนได้ลงมือปฏิบต
ั จ
ิ ริง

กิจกรรมพัฒนาสมรรถนะย่อย
เพือ
่ เตรียมความพร้อมสูส
่ มรรถนะทีก
่ าํ หนด

กิจกรรมประเมินสมรรถนะ
เพือ
่ ให้นก
ั เรียนบรรลุสมรรถนะสําคัญ

เครือ
่ งมือวัดและประเมินผลครบทุกกิจกรรม

ทีมวิชาการ อจท.
เอกสาร
กิจกรรมการจัดการเรียนรู้เชิงรุก

เพื่อพัฒนาสมรรถนะผู้เรียน

วิทยาศาสตร์
และเทคโนโลยี
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2
กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551
ม. 2
(ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560)

• ทีมวิชาการ อจท.
คำนำ
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) มีนโยบายขับเคลื่อนการใช2หลักสูตรแกนกลางการศึกษา
ขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 เพื่อพัฒนานักเรียนใหAมีสมรรถนะสำคัญตามหลักสูตรแกนกลางฯ และสมรรถนะที่จำเปLน
ในศตวรรษที่ 21 สPงผลใหAสถานศึกษาทุกแหPงตAองปรับเปลี่ยนกระบวนการจัดการเรียนรูAและรูปแบบการจัดการเรียนรูA
ใหAมีความหลากหลาย เพื่อพัฒนานักเรียนให2เปIนผู2เรียนรู2 ผู2รKวมสร2างสรรคNนวัตกรรม และเปIนพลเมืองที่เข2มแข็ง
ตามมาตรฐานการศึกษาของชาติและแผนปฏิรูปการเรียนรูA ที่เน2นการจัดการเรียนรู2ฐานสมรรถนะแทนการจัดการเรียน
การสอนตามหลักสูตรอิงมาตรฐาน ซึ่งการจัดการเรียนรูAที่มุPงพัฒนาสมรรถนะ ควรจัดกิจกรรมการเรียนรูAใหAสอดคลAองกับ
บริบทของสถานศึกษาและความตAองการของนักเรียนเปLนสำคัญ โดยใชAกระบวนการจัดการเรียนรู2เชิงรุก (Active
Learning) ใหAนักเรียนไดAลงมือปฏิบัติจริง เกิดการเรียนรูAดAวยตนเอง และมีความสุขในการเรียนรูA ไดAพัฒนาการเรียนรูA
จนเต็มศักยภาพตามความถนัดและความสนใจ
บริษัท อักษรเจริญทัศน] อจท. จำกัด ไดAจัดทำสื่อชุด เอกสารกิจกรรมการจัดการเรียนรู2เชิงรุก (Active Learning)
เพื่ออำนวยความสะดวกแกPครู ใหAนำไปใชAเปLนเครื่องมือพัฒนาสมรรถนะของนักเรียนแตPละคนผPานกระบวนการจัดการ
เรียนรู2เชิงรุก (Active Learning) ที่สอดคลAองกับธรรมชาติการเรียนรูAของแตPละวิชาหรือกลุPมสาระการเรียนรูA และ
เสริมสรAางพลังการเรียนรูA (Powerful Pedagogies) รPวมกันในชั้นเรียนอยPางสนุกสนาน
ครูสามารถประยุกต]ใชAกิจกรรมและสื่อการเรียนรู2ที่นำเสนอในเอกสารนี้ เปLนแนวทางปรับปรุงหนPวยการเรียนรูA
และแผนการเรียนรูAที่ครูไดAจัดทำไวAแลAว ใหAสอดคลAองกับหลักการออกแบบการเรียนรู2และกระบวนการจัดการเรียนรู2
เชิงรุก (Active Learning) โดยมีการวัดและประเมินผลเพื่อพัฒนาผูAเรียน (Assessment for Learning) ที่มุPงพัฒนา
การเรียนรูAและสมรรถนะของนักเรียนตามหลักสูตรแกนกลางฯ โดยนำตัวชี้วัดตAองรูAที่สำคัญ จำเปLนตPอการเรียนรูA และ
มีความหมายตPอผูAเรียน สอดคลAองกับการดำเนินชีวิตของนักเรียนและบริบทของทAองถิ่น ไปเชื่อมโยงประยุกต]ไดAอยPาง
สรAางสรรค] สร2างองคNความรู2ที่มีคุณคKาด2วยตนเองได2อยKางมีคุณภาพ ตระหนักในการเรียนรูAเพื่อพัฒนาตนเองตPอเนื่อง
ตลอดชี วิ ต (Lifelong Learning) และมี คุ ณ ลั ก ษณะผู2 เรี ย นเชิ ง รุ ก (Active Learner) ตามเปq า หมายการปฏิ รู ป
การศึกษาของไทยและนานาชาติ ที่มุPงเสริมสรAางขีดความสามารถในการแขPงขันและศักยภาพในการเรียนรูAแกPพลเมือง
ของตน
ทีมวิชาการ อจท.

• กิจกรรมในเอกสารเล.มนี้ ออกแบบมาเพื่อเป7นตัวอย.างเพียงบางส.วนของรายวิชาเท.านั้น ซึ่งครูสามารถนำไปใชGเป7นแนวทาง

ในการออกแบบเพิ่มเติม หรือนำไปประยุกตKออกแบบเป7นกิจกรรมบูรณาการตามบริบทของสถานศึกษาและชั้นเรียน
• คาบ/ชั่วโมงเรียน สำหรับ การจัด กิจกรรม Active Learning ตามที่ระบุในแต.ละกิจกรรม เป7น เพียงแนวทางเท.านั้น กรณีที่
เวลาไม.พอ ครูควรมอบหมายใหGนักเรียนไปปฏิบัติเพิ่มเติมนอกเวลาเรียน
• เฉลยที่อยู.ในกิจกรรมเป7นเพียงตัวอย.างคำตอบเพื่อเป7นแนวทางเท.านั้น ใหGพิจารณาจากคำตอบของนักเรียนเป7นหลัก
การออกแบบกระบวนการจัดการเรี ยนรู เ้ ชิ งรุ ก
การออกแบบกระบวนการจัดการเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning)
(Active Learning)
เพื่ อให้เกิ ดสมรรถนะ
เพื่อให-เกิดสมรรถนะ
การออกแบบกิจกรรมการเรี
การออกแบบกิ จกรรมการเรียยนรูนรู/ทท ี่สสี่ 3งเสริ
ง เสริมมให/ใหผผู/เรีเู รียยนเกิ
นเกิดดสมรรถนะ
สมรรถนะ ต/ตอองเกิ งเกิดดจากกิ
จากกิจจกรรมที
กรรมที่เเ่ น/นนนกระบวนการกระบวนการ
จัจัดดการเรี
การเรียยนรู
นรูเ/เชิชิงงรุรุกก (Active Learning)มากกว3
(Active Learning) มากกวาาเนืเนื้อ้อหาวิ หาวิชชาาเพืเพื่อ่อช3ชววยให/
ยใหนนักักเรีเรียยนสามารถเชื
นสามารถเชื่อ่อมโยงความรู มโยงความรู/หหรืรืออ
สร
สร/าางความรู
งความรู/ใให/หเเกิกิดดขึขึ้น้นในตนเอง
ในตนเอง ด/ดววยการลงมื
ยการลงมืออปฏิ ปฏิบบัตัติจิจริริงงผ3ผาานสื นสื่อ่อหรืหรืออกิกิจจกรรมการเรี
กรรมการเรียนรู ยนรู/ทที่มีคี่มรูีคเรูปXเนปผูน/แผูนะนำ
แนะนำ
การออกแบบกิจจกรรมการเรี
การออกแบบกิ กรรมการเรียยนรูนรู/ ควรเริ
ควรเริ่่มมจาก
จาก O
O Objective
Objective
การกำหนดเป
การกำหนดเปZาาหมาย หมาย แล
แล/ววจึจึงงออกแบบกิ
ออกแบบกิจจกรรม
กรรม Active
Active
Learning
Learning ดัดังงนีนี้ ้ Evaluation EE
Evaluation LL Learning
Learning Process
Process

Input Process
• กำหนดตัวชี้วัด • ออกแบบกิจกรรม Active Learning
• กำหนดเปาหมายและสมรรถนะ ตามตัวชี้วัดและสมรรถนะที่ตองการใหเกิด
• เลือกเนื้อหาทีส่ ามารถพัฒนากิจกรรมใหเกิด • ออกแบบเครื่องมือการประเมินกิจกรรม
สมรรถนะและสัมพันธกับชีวิตจริง
แนวทางการใช8พลังงานทดแทนในชุมชน
ตอนที่ 1 ครูให6นักเรียนปฏิบัติกิจกรรม ดังนี้
1. อ0านบทความที่กำหนดให&
เชื้อเพลิงซากดึกดำบรรพ+ เชIน ถIานหิน ปeโตรเลียม น้ำมันดิบ แกéสธรรมชาติ ถูกนำมาใช$งานอยIางหลากหลาย
วิทยาศาสตร+และเทคโนโลยี
รายวิชา...................................................................................................................................................................... มัธยมศึกษาปkที่ 2
ระดับชั้น.............................................................................................. ซึ่งการเผาไหม$เชื้อเพลิงซากดึกดำบรรพ+ในโรงงานอุตสาหกรรม กิจกรรมด$านการเกษตร ทIอไอเสียของรถยนต+
โลกและการเปลี่ยนแปลง
ชื่อหนRวยการเรียนรู-............................................................................................................................................................................................................... 20 ชั่วโมง
เวลา................ และกิจกรรมตIาง ๆ กIอให$เกิดแกéสเรือนกระจก เชIน แกéสคาร+บอนไดออกไซด+ (CO2) แกéสคาร+บอนมอนอกไซด+ (CO)
แนวทางการใช$พลังงานทดแทนในชุมชน
กิจกรรมการเรียนรู- เรือ่ ง.................................................................................................................................................................................................. เวลา................3 ชั่วโมง เปiนสาเหตุทำให$เกิดภาวะโลกร$อน สIงผลตIอสิ่งแวดล$อมและสิ่งมีชีวิต จึงมีการใช$พลังงานทดแทนเพื่อเปiนการลด
และแก$ปUญหาที่เกิดขึ้นจากการใช$เชื้อเพลิงซากดึกดำบรรพ+ ซึ่งพลังงานทดแทนมีหลากหลายประเภท มีข$อดีและ
1. สาระสำคัญ ข$อจำกัดที่แตกตIางกันไปให$เลือกใช$
เชื้อเพลิงซากดึกดำบรรพ+ ได$แกI ถIานหิน หินน้ำมัน และปeโตรเลียม เปiนเชื้อเพลิงธรรมชาติที่เกิดจากการทับถม 2. นักเรียนสืบค&นผลกระทบจากการใช&เชื้อเพลิงซากดึกดำบรรพSต0อสิ่งแวดล&อม (ดิน น้ำ อากาศ) และสิ่งมีชีวิต
ของซากพืชและซากสัตว+ภายใต$แหลIงน้ำเปiนเวลานาน การนำเชื้อเพลิงซากดึกดำบรรพ+ไปใช$ประโยชน+จำเปiนต$อง พร&อมบันทึกลงในบันทึกกิจกรรม 2. หลักการ ข6อดี-ข6อจำกัดของพลังงานทดแทนแต>ละประเภท
ผIานกระบวนการกลั่นเพื่อให$ได$ผลิตภัณฑ+ที่เหมาะสม ซึ่งการเผาไหม$เชื้อเพลิงซากดึกดำบรรพ+ในกิจกรรมตIาง ๆ 3. นักเรียนสืบค&นเกี่ยวกับพลังงานทดแทน ได&แก0 พลังงานแสงอาทิตยS พลังงานลม พลังงานน้ำ พลังงานชีวมวล
ของมนุ ษ ย+ ท ำให$ เ กิ ด มลพิ ษ ทางอากาศ เชI น แกé ส คาร+ บ อนไดออกไซด+ ไนตรั ส ออกไซด+ กI อ ให$ เ กิ ด ฝนกรด พลังงานคลื่น พลังงานความร&อนใต&พิภพ และพลั งงานไฮโดรเจน โดยระบุหลักการ ข&อดี-ข&อจำกัดของ
»ÃÐàÀ·¢Í§
ภาวะโลกร$อน สIงผลให$เกิดการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศของโลก ËÅÑ¡¡Òà ¢ŒÍ´Õ ¢ŒÍ¨íÒ¡Ñ´
พลังงานทดแทนแต0ละประเภท พร&อมบันทึกลงในบั นทึกกิจกรรมในรูปแบบที่น0าสนใจ
¾Åѧ§Ò¹·´á·¹
เนือ่ งจากเชือ้ เพลิงซากดึกดำบรรพ+มปี ริมาณจำกัดและมักเพิม่ มลภาวะในบรรยากาศมากขึ้น จึงมีการใช$พลังงาน
ทดแทน เชIน พลังงานแสงอาทิตย+ พลังงานลม พลังงานน้ำ พลังงานชีวมวล พลังงานคลื่น พลังงานความร$อน บันทึกกิจกรรม ¾Åѧ§Ò¹ 㪌¾Åѧ§Ò¹áʧÍҷԵ
¼ÅÔµ¡ÃÐáÊä¿¿‡Ò´ŒÇÂ
- 㪌áÅŒÇà¡Ô´¢Öé¹ãËÁ‹ä´Œ
- ໚¹¾Åѧ§Ò¹ÊÐÍÒ´
- 㪌à«ÅŏÊØÃÔÂÐ (Solar cell)
¨íҹǹÁÒ¡
áʧÍҷԵ
ใต$พิภพ พลังงานไฮโดรเจน ซึ่งพลังงานทดแทนแตIละชนิดจะมีข$อดีและข$อจำกัดที่แตกตIางกัน 1. ผลกระทบจากการใช6เชื้อเพลิงซากดึกดำบรรพ\ต>อสิ่งแวดล6อม (ดิน น้ำ อากาศ) และสิ่งมีชีวิตà«ÅŏÊØÃÔÂÐ (Solar cell) - äÁ‹ÁÕÁžÔÉ - á»Ã¼Ñ¹µÒÁÊÀÒ¾ÍÒ¡ÒÈ

การเผาไหม$เชื้อเพลิงในโรงงานอุตสาหกรรมหรือในเครื่องยนต+ของยานพาหนะ การเผาถI
á»Å§¾ÅÑ านหิ¹น รวมไปถึ
§§Ò¹ÅÁ໚ - ໚งเชื¹¾ÅÑ
้อเพลิ ง
§§Ò¹ÊÐÍÒ´ - 㪌¤ÇÒÁàÃçÇÅÁ 21 ¡Á./ªÁ.
2. มาตรฐานการเรียนรู-และตัวชี้วัด ¾Åѧ§Ò¹¡Å 㪌ÊÙº¹íéÒ ¢Öé¹ä»
ที่มีกำมะถันและสารประกอบของกำมะถันเปiนองค+ประกอบ จะทำให$ ¾Åѧ§Ò¹ÅÁ มีแกéสพิษตI¼ÅÔางµ¡ÃÐáÊä¿¿‡
ๆ เกิดขึ้นÒ เชIน แกé-สซัäÁ‹ลÁเฟอร+ ได
Õ¡‹ÍãËŒà¡Ô´ÁÅÀÒÇÐ
- à¡Ô´ºÒ§¾×é¹·Õè/
มฐ. ว 3.2 เข$าใจองค+ประกอบและความสัมพันธ+ของระบบโลก กระบวนการเปลี่ยนแปลงภายในโลก
ออกไซด+ (SO2) เมื่อลอยอยูIในอากาศและเกิดการปะปนกับน้ำฝน ทำให$เกิดฝนกรด ซึÃкÒÂÍÒ¡ÒÈ ่งฝนกรดสร$างผลกระทบมากมาย ºÒ§Ä´Ù
และบนผิวโลก ธรณีพิบัติภัย กระบวนการเปลี่ยนแปลงลมฟDาอากาศและภูมิอากาศโลก
โดยเฉพาะอยIางยิ่งตIอแหลIงน้ำ สIงผลเสียตIอสัตว+น้ำและทำให$ระบบนิเวศเสียสมดุÍÒÈÑ ล สร$¡ÒÃà¤Å×
างความเสี
è͹·Õยè¢Í§¹í
หายตIéÒ อธาตุ
- อ¹íาหารของ
éÒ·Õè 㪌¨Ð»Å‹Í¡ÅѺÊÙ‹·ÐàÅ - 㪌¾×é¹·ÕèÁÒ¡ã¹
รวมทั้งผลตIอสิ่งมีชีวิตและสิ่งแวดล$อม พืชในดินโดยละลายและพัดพาสารพิษตIาง ๆ เชIน อะลูมิเนียม ¾ÅÑ ปรอท สIงéÒผลให$㪌พãืช¹¡ÒüÅÔ
ดูดซึมµธาตุ อาหารเหลI
¡ÃÐáÊä¿¿‡ Ò านี้ นอกจากนี
ÊÒÁÒöËÁع้ àÇÕ¹ÁÒ㪌 ¡ÒÃÊÌҧà¢×è͹
§§Ò¹¹í
ว 3.2 ม.2/1 เปรียบเทียบกระบวนการเกิด สมบัติ และการใช$ประโยชน+ รวมทั้งอธิบายผลกระทบจาก àÃÕÂ¡Ç‹Ò ä¿¿‡Ò¾Åѧ¹íéÒ
ยังสร$างความระคายเคืองตIอผิวหนัง ดวงตา และระบบทางเดินหายใจ รวมไปถึงระบบทางเดินอาหารของมนุษย+
ãËÁ‹ä´Œ - 㪌à§Ô¹·Ø¹ÊÙ§

การใช$เชื้อเพลิงซากดึกดำบรรพ+ จากข$อมู3.ลที่รวบรวมได$
สมรรถนะสำคัญของผู-เรียน ตอนที่ 2 ครูให6นักเรียนปฏิบัติกิจกรรม ดังนี้
เนื่องจากการบริโภคน้ำฝนที่เพิ่งตกลงมาใหมI ๆ อาจเสี่ยงตIอการดื่มน้ำที่มีสภาวะเปi¾ÅÑน§กรดและมี สารพิษปนเปó-òอน໚¹áËÅ‹§¡Ñ¡à¡çº¾Åѧ§Ò¹ - ªÕÇÁÇÅÁÕ»ÃÔÁÒ³äÁ‹á¹‹¹Í¹
§Ò¹¨Ò¡¡ÒÃà¼ÒäËÁŒ
ว 3.2 ม.2/2 แสดงความตระหนักถึงผลจากการใช$เชื้อเพลิง1)ซากดึ สมรรถนะที
กดำบรรพ+่ 1โดยนำเสนอแนวทางการใช$
ความสามารถในการสื่อสาร ¾Åѧ§Ò¹ ÊÒÃÍÔ¹·ÃÕÂ1. นักเรี»ยᡍนสำรวจการใช&
 á»Ãã¹ÃÙ Ê เชื้อเพลิงซากดึก- ดำบรรพS
¨Ò¡¸ÃÃÁªÒµÔ ÁÕ¡ÅÔè¹àËÁç¹ในชุมชนของตนเอง พร&อมระบุผลกระทบที่เกิดจากการ
ªÕÇÁÇÅ ªÕÇÀÒ¾ àª×éÍà¾ÅÔ§ªÕÇÀÒ¾
เชื้อเพลิงซากดึกดำบรรพ+ ตัวชี้วัดที่ 1 ใช$ภาษาถIายทอดความรู$ ความเข$าใจ ความคิด ความรู$สึก และทัศนะของตนเองด$วยการพูด ใช&เชื้อเพลิงซากดึกดำบรรพSนั้น
แหล>งอ6างอิง
ว 3.2 ม.2/3 เปรียบเทียบข$อดีและข$อจำกัดของพลังงานทดแทนแตIละประเภทจากการรวบรวมข$ และการเขียน อมูล 2. นั่ยนแปลง
กè¹เรี¹íéÒยนเสนอแนวทางการใช&
໚¹¾Åѧ§Ò¹·Õè äÁ‹ÁÕÇѹพËÁ´
ลังงานทดแทนในชุ
- ¤Å×è¹áçà¡Ô¹ä» ÍØม»ชนที
¡Ã³ä´Œ่เหมาะสม เพื่อลดและแก&ปbญหาจากการใช&
1) หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐาน วิทยาศาสตร+และเทคโนโลยี ม.2 เลIม 2 หนIวย 6 โลกและการเปลี
¾Åѧ§Ò¹¨Ò¡¤Å× ของ -อจท.
และนำเสนอแนวทางการใช$พลังงานทดแทนที่เหมาะสมในท$ พฤติกรรมบR องถิงชี่น้ 1. พูดถIายทอดความรู$ ความเข$าใจจากสารที่อIาน ฟUง หรือดูด$วยภาษาของตนเองได$ ¾Åѧ§Ò¹¤Å×è¹ ã¹ÁËÒÊÁØ·Ã໚ ¹áËÅ‹§ - ໚¹¾Åѧ§Ò¹ÊÐÍÒ´ ÃѺ¤ÇÒÁàÊÕÂËÒÂ
2) https://ngthai.com/science/27149/acid-rain/ ¾Åѧ§Ò¹Èѡ¢เชื ้อเพลิงซากดึกดำบรรพS โดยคำนึงถึ-งข&»˜ÞอËÒ¨Ò¡ÅÁ¾ÒÂØ
¹Ò´ãËÞ‹ จำกัดและผลกระทบที่อาจเกิดขึ้น พร&อมให&เหตุผลประกอบ
2) สมรรถนะที่ 2 ความสามารถในการคิด 3) http://www.thaischool.in.th/_files_school/10107332/data/10107332_1_20140619-055602.pdfและบันทึกลงในบันทึกกิจกรรม
ตัวชี้วัดที่ 1 คิดพื้นฐาน (การคิดวิเคราะห+) 4) https://www.nrdc.org/stories/fossil-fuels-dirty-facts ¾Åѧ§Ò¹ 3. นักเรียนนำเสนอแนวทางการใช&
à»Å×Í¡âÅ¡à¤Å×è͹µÑÇ - ¹íÒÁÒ¼ÅÔµ¡ÃÐáÊä¿¿‡Ò
พลังงานทดแทนในชุ มชนที่เหมาะสมหน&าชั้นเรียน
- à¡Ô´¢Öé¹à©¾ÒзŒÍ§¶Ôè¹
¤ÇÒÁÌ͹ ·íÒãËŒà¡Ô´á¹ÇÃÍÂàÅ×è͹ - ໚¹¾Åѧ§Ò¹ÊÐÍÒ´ - ÁÕ¡ÅÔè¹àËÁ繨ҡᡍʾÔÉ
พฤติกรรมบRงชี้ 3. สามารถระบุหลักการสำคัญ แนวคิด หรือความรู$ที่ปรากฏในข$อมูลที่พบเห็นในบริบท 76 㵌¾ÔÀ¾ ¹íéÒÍسËÀÙÁÔÊÙ§á·Ã¡¢Öé¹ÁÒ áÅÐᡍʡѴ¡Ã‹Í¹
บันทึกกิจกรรม
ของการดำเนินชีวิตประจำวัน
3) สมรรถนะที่ 3 ความสามารถในการแก$ปUญหา ¾Åѧ§Ò¹ เชื้อเพลิงซากดึก- ดำบรรพ\
㪌ᡍÊäÎâ´Ãਹ㹠ที่ใช6§ในชุมชน -คือµŒ¹น้·Øำ¹มั㹡ÒüÅÔ
ÁÕ¤ÇÒÁÊÐÍÒ´ÊÙ นเบนซิµÊÙน§ที่ใช&ในเครื่องยนตSทางการเกษตร
H äÎâ´Ãਹ ¡ÒüÅÔµ¡ÃÐáÊä¿¿‡ÒáÅÐ äÁ‹·íÒÅÒÂÊÔè§áÇ´ÅŒÍÁ - ¤ÇÒÁ»ÅÍ´ÀÑÂ㹡ÒÃ㪌
¢Ñºà¤Å×è͹ö¹µä´Œ - à¤Ã×èͧ¹µà¼ÒäËÁŒ´Õ¢Öé¹ §Ò¹¡ÑºÂҹ¹µà¤Å×è͹·Õè
ตัวชี้วัดที่ 1 ใช$กระบวนการแก$ปUญหาโดยวิเคราะห+ปUญหา วางแผนในการแก$ปUญหา ดำเนินการแก$ปUญหา
68
ตรวจสอบและสรุปผล ผลกระทบที่เกิดจากการใช6เชื้อเพลิงซากดึกดำบรรพ\ คือ เกิดควันดำ เกิดฝุfนละออง PM 2.5 เปNนสาเหตุ
แหล>งอ6างอิง
พฤติกรรมบRงชี้ 1. วิเคราะห+ปUญหา ของการเกิดฝนกรด และการเกิดแกÑสเรือนกระจก
1) หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐาน วิทยาศาสตร9และเทคโนโลยี ม.2 เลBม 2 หนBวย 6 โลกและการเปลี่ยนแปลง
1.7 การตัดสินใจเลือกวิธีการ พลังงานทดแทนในชุมชนที่เหมาะสมในการแก6ป`ญหาจากการใช6เชื้อเพลิงซากดึกดำบรรพ\
ของ อจท.
4) สมรรถนะที่ 5 ความสามารถในการใช$เทคโนโลยี เนื่องจากในชุมชนมีการทำเกษตรกรรม ทำให&มีเศษวัสดุที่เหลือจากการเกษตร เช0น ฟาง แกลบ ชานอ&อย
2) https://www.un.org/en/climatechange/what-is-renewable-energy
ตัวชี้วัดที่ 2 มีทักษะกระบวนการทางเทคโนโลยี รวมทั้งของเหลือหรือขยะจากครัวเรือน เศษอาหาร น้ำมันพืช น้ำมันสัตวS
3) https://www.nrdc.org/stories/renewable-energy-clean-facts
พฤติกรรมบRงชี้ 2. การรวบรวมข$อมูล พลังงานทดแทนที่เลือกใช& คือ พลังงานชีวมวล ซึ่งเปNนการนำเศษวัสดุที่เหลือจากการเกษตรมาผลิต
4. สมรรถนะประจำหนRวย น้ำมันแกÑสโซฮอลSเพื่อใช&ในเครื่องยนตSทางการเกษตรทดแทนการใช&น้ำมันเบนซิน โดยการนำวัตถุดิบ เช0น
เสนอแนวทางการใช$พลังงานทดแทนเพื่อลดการใช$เชื้อเพลิงซากดึกดำบรรพ+ในชุมชนได$อยIางเหมาะสม ฟาง แกลบ 77 ชานอ&อย ไปผ0านกระบวนการหมัก จากนั้นนำไปผ0านกระบวนการกลั่นและแยกให&บริสุทธิ์ ทำ
ให&ได&เอทานอลร&อยละ 99.5 ก0อนนำไปผสมกับน้ำมันเบนซิน ซึ่งช0วยให&มลพิษไอเสียของเครื่องยนตSเบนซิน
5. เนื้อหาสาระ ลดลงประมาณร&อยละ 10 และลดควันดำได&ถึงร&อยละ 50 จากเครื่องยนตSดีเซล
• เชื้อเพลิง ซากดึกดำบรรพ+
เนื่องจากพลังงานชีวมวลมีข&อจำกัดเรื่องกลิ่นเหม็น ดังนั้น แหล0งผลิตและแหล0งกักเก็บพลังงานชีวมวล
- ถIานหิน
จึงควรอยู0ห0างไกลจากแหล0งชุมชน เพื่อปàองกันไม0ให&กลิ่นเหม็นส0งผลกระทบต0อผู&คนในชุมชน
- หินน้ำมัน
- ปeโตรเลียม
- ผลกระทบที่เกิดจากการใช$เชื้อเพลิงซากดึกดำบรรพ+ แหล>งอ6างอิง
1) http://www.eppo.go.th/royal/m1700_0020.html
6. จุดประสงคYการเรียนรู-
2) https://www.uac.co.th/en/knowledge-sharing/340/biomass-energy
1) รวบรวมข$อมูลเกี่ยวกับผลกระทบจากการใช$เชื้อเพลิงซากดึกดำบรรพ+และพลังงานทดแทนจากแหลIงข$อมูล
ที่นIาเชื่อถือ (K, S, A) 3) https://www.youtube.com/watch?v=P41NuIsjnEQ

69 78
ที่มา: (ราง) คูมือการใชกรอบหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช …. สำหรับชวงชั้นที่ 1 ของ สพฐ. และ
Future of Education and skills: OECD Education 2030 Framework

Output Outcomes
• ผลงาน สมรรถนะ
• นวัตกรรม

ความสามารถ
ในการคิด

ความสามารถในการ
แกปญหา

ความสามารถในการ
สื่อสาร

ความสามารถในการ
ใชเทคโนโลยี

ความสามารถในการ
ใชทักษะชีวิต
สารบัญ
เล่ม 1
หน#วยที่

1 ระบบร(างกายมนุษย1

หน#วยที่

2 การแยกสารผสม
• กิจกรรมการเรียนรู1สำหรับพัฒนาสมรรถนะย#อย
1
เรื่อง การแยกสารผสม 8
• กิจกรรมการเรียนรู1สำหรับประเมินสมรรถนะประจำหน#วย
เรื่อง แม*สีจากธรรมชาติ 23

หน#วยที่

3 สารละลาย
เล่ม 2
หน#วยที่

4 แรงและการเคลื่อนที่

หน#วยที่

5 งานและพลังงาน

หน#วยที่

6 โลกและการเปลี่ยนแปลง
• กิจกรรมการเรียนรู1สำหรับพัฒนาสมรรถนะย#อย
38

* เรื่อง แนวทางการใช6ประโยชน:ดิน 48
• กิจกรรมการเรียนรู1สำหรับพัฒนาสมรรถนะย#อย
เรื่อง ภัยพิบัติจากน้ำ 58
• กิจกรรมการเรียนรู1สำหรับประเมินสมรรถนะประจำหน#วย
เรื่อง แนวทางการใช6พลังงานทดแทนในชุมชน 68

ภาคผนวก 82

* กิจกรรมหน(วยการเรียนรู/นี้ ออกแบบมาเป*นตัวอย0างการจัดกิจกรรมการจัดการเรียนรู8เชิงรุก (Active Learning) ที่ครอบคลุมเนื้อหาของ

หน0วยการเรียนรู8 โดยจัดทำ กิจกรรมพั ฒนาสมรรถนะย(อย อย0างน8อย 2 กิจกรรม เพื่อ เตรียมนัก เรียนให8 มีความพร8อมก0 อนไปปฏิบัติ
กิจกรรมประเมินสมรรถนะประจำหน(วย ต0อไป