MATEMATİK

VİDEO KONU ANLATIMLI ADIM ADIM

SORU FASİKÜLÜ ÖĞRETEN
ÜNİVERSİTEYE
HAZIRLIK
✔ Pekiştirme Testleri ✔ Çözümlü Örnekler
✔ ÖSYM soruları ✔ Karma Testler

Video Çözümleri
için cApp mobil
uygulamasını
indiriniz.
Akıllı Tahta
Uyumlu

Video anlatımları için

www.capyayinlari.com
adresinden öğrenci
üyeliği yapınız.

TRİGONOMETRİ
 SUNU

Sevgili Öğrenciler,
Gelecekteki hayatınızı şekillendirmek, düşlediğiniz bir yaşamı kurmak için üniversite sınavını başarıyla atlatmanız ge-
rektiğini biliyorsunuz. Bu bilinçle yoğun bir ders çalışma sürecinden geçmektesiniz. Böylesine önemli bir sınavı başarıyla
atlatmanın en temel şartlarından biri sınavın ruhunu anlamak ve bu çizgide hazırlanmış kitaplardan yeterince faydalan-
maktır.
Bizler de gayretlerinize destek olmak, çalışmalarınızı daha verimli hâle getirmek amacıyla sınav ruhuna uygun elinizdeki
fasikülleri hazırladık. Özgün bir yaklaşım ve titiz bir çalışmanın ürünü olan eserlerimizin ana yapısı şu şekildedir:
Kazanımlara ait bilgiler konu sayfasında verilmiştir. Konu anlatımından sonra örnek çözümlerine geçilmiş ve bu
bölüm standart sorular ve çözümleri ile ÖSYM tarzı sorular ve çözümleri olmak üzere iki kısımdan oluştu-
rulmuştur. Bu bölümlerdeki örneklerin çözümlerine sayfanın üst kısmında bulunan KAREKOD’u okutarak ulaşa-
bilirsiniz. Buradaki amacımız konu ile ilgili soru çeşitlerine hâkim olduktan sonra ÖSYM’nin son yıllarda sordu-
ğu ve sınavlarda çıkma olasılığı yüksek soru türlerine yer vermektir. Örnek çözümlerinden sonra da pekiştirme
testleri bulunmaktadır. Bölümün tamamı bittiğinde ise tüm ünitenin özetini bulabilirsiniz. Konuyu özetledikten sonra
Acemi, Amatör, Uzman ve Şampiyon adı altında dört farklı zorluk düzeyinde çoktan seçmeli soruların bulunduğu kar-
ma testlere yer verilmiştir.
Kitabımızdaki testlerin tamamını hem VİDEO ÇÖZÜMLÜ hem de VİDEO ANLATIMLI hazırladık. Yayınevimize ait olan
akıllı telefon uygulamasını (çApp) kullanarak veya www.capyayinlari.com.tr adresinden video çözümlerine ve Video
Konu Anlatımlarına ulaşabilirsiniz. Web sitemizden öğrenci üyeliği yapmanız gerekmektedir.
Ayrıca Çap E-Kitap öğrenci uygulamasını kullanarak bu kitabın dijital versiyonunu da kullanabilirsiniz. Bunun için kapak-
ta bulunan kodu kazıyarak mobil uygulamada ilgili kitaba girmeniz yeterli olacaktır.
Kitaplarımızın eğitim öğretim faaliyetlerinizde sizlere faydalı olması ümidiyle, hepinize başarılı, sağlıklı ve mutlu bir ge-
lecek dileriz.

ÇAP YAYINLARI

Bu kitap MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI TALİM VE TERBİYE KURULU BAŞKANLIĞI’nın 19.01.2018 tarih ve 32 sayılı kararı ile
belirlenen ORTAÖĞRETİM MATEMATİK DERS PROGRAMINA GÖRE HAZIRLANMIŞTIR.

Bu kitabın her hakkı İLETİŞİM

YAYIN KOORDİNATÖRÜ
Çap Yayınlarına aittir.
Devrim ÖZATA
5846 ve 2936 sayılı Fikir ve ÇAP YAYINLARI«
Sanat Eserleri Yasası’na EDİTÖR Ostim Mah. 1207 Sokak
Hazal ÖZNAR No: 3/C–D Ostim / Ankara
göre Çap Yayınlarının
Hatice TAYTUĞLU Tel: 0312 395 13 36
yazılı izni olmaksızın, 0553 903 65 51
kitabın tamamı veya bir DIZGI VE GRAFIK
www.capyayinlari.com.tr
Sercan Dizgi/Grafik Ajansı
kısmı herhangi bir yöntemle bilgi@capyayinlari.com.tr
basılamaz, yayınlanamaz, twitter.com/capyayinlari
KAPAK
facebook.com/capyayinlari
bilgisayarda depolanamaz, Ekrem OĞUZ ÖZAFŞAR
instagram.com/capyayinlari
çoğaltılamaz ve dağıtım youtube/capyayinlari
yapılamaz.
 KİTABIMIZI TANIYALIM
Konuya ilişkin bilgilerin özet
şeklinde verildiği, “Aklında Olsun”,
“Hatırlatma”, “Uyarı” gibi pratik
KONU
notların da olduğu alan…
Son yıllarda ÖSYMʼnin sınavlarında
sorduğu sorular ile sınavlarda
ÖSYM TARZI çıkabilecek seçici ve ayırt edici
SORULAR
VE ÇÖZÜMLERİ soruların olduğu alan…
Konunun tamamının
özelliklerini, formüllerini
özet halinde bir arada
ÜNİTE bulabileceğiniz alan…
ÖZETİ
İşlenen konuyla ilgili
standart soru tiplerinin
görülebileceği, çözümlü STANDART
SORU VE
soruların olduğu alan… ÇÖZÜMLERİ
Hem standart hem de ÖSYM tarzı
sorulardan oluşan, konuyu iyice
kavramanıza yardımcı özgün PEKİŞTİRME
soruların olduğu alan… TESTLERİ
UZMAN
Dört ayrı zorluk düzeyine göre AMATÖR ŞAMPİYON
düzenlenmiş, “Acemi, Amatör,
ACEMİ
Uzman, Şampiyon” seviyelerinde
tüm ünite ile ilgili karma, özgün
KARMA
soruların olduğu alan…
TESTLER
 İÇİNDEKİLER
TRİGONOMETRİ - I (11. SINIF KONULARI)
Açı Ölçü Birimleri.............................................................. 6
Standart Sorular ve Çözümleri............................................ 7
ÖSYM Tarzı Sorular ve Çözümleri...................................... 9
Pekiştirme Testi-1.............................................................. 10
Yönlü Açı Ve Birim Çember............................................ 12
Standart Sorular ve Çözümleri.......................................... 14
ÖSYM Tarzı Sorular ve Çözümleri.................................... 15
Esas Ölçü ........................................................................ 16
Standart Sorular ve Çözümleri.......................................... 17
ÖSYM Tarzı Sorular ve Çözümleri.................................... 19
Pekiştirme Testi-2, 3.......................................................... 20
Trigonometrik Fonksiyonlar
(Sinüs ve Kosinüs Fonksiyonları).................................. 24
Standart Sorular ve Çözümleri.......................................... 25
ÖSYM Tarzı Sorular ve Çözümleri.................................... 27
Pekiştirme Testi-4.............................................................. 28
Tanjant, Kotanjant, Sekant ve
Kosekant Fonksiyonları.................................................. 30
Standart Sorular ve Çözümleri.......................................... 31
ÖSYM Tarzı Sorular ve Çözümleri.................................... 32
Pekiştirme Testi-5.............................................................. 33
Dik Üçgende Dar Açıların Trigonometrik Oranları........ 35
Standart Sorular ve Çözümleri.......................................... 36
ÖSYM Tarzı Sorular ve Çözümleri.................................... 38
Pekiştirme Testi-6, 7.......................................................... 40
Özel Açıların Trigonometrik Oranları............................. 44
Standart Sorular ve Çözümleri.......................................... 45
Pekiştirme Testi-8.............................................................. 47
d k∏ " Å n Sayılarının Trigonometrik Oranları (k ∈ Z).... 49
2
Standart Sorular ve Çözümleri.......................................... 50
ÖSYM Tarzı Sorular ve Çözümleri.................................... 55
Pekiştirme Testi-9, 10, 11.................................................. 57
Trigonometrik Özdeşlikler.............................................. 63
Standart Sorular ve Çözümleri.......................................... 64
ÖSYM Tarzı Sorular ve Çözümleri.................................... 66
Pekiştirme Testi-12, 13...................................................... 68
Kosinüs Teoremi-Sinüs Teoremi................................... 72
Standart Sorular ve Çözümleri.......................................... 73
ÖSYM Tarzı Sorular ve Çözümleri.................................... 75
Pekiştirme Testi-14, 15...................................................... 77
Periyodik Fonksiyonlar................................................... 81
Standart Sorular ve Çözümleri.......................................... 82
Trigonometrik Fonksiyonların Grafikleri....................... 83
Standart Sorular ve Çözümleri.......................................... 85
Pekiştirme Testi-16............................................................ 86
Ters Trigonometrik Fonksiyonlar.................................. 88
1. Sinüs Fonksiyonunun Tersi....................................... 88
Standart Sorular ve Çözümleri.......................................... 89
ÖSYM Tarzı Sorular ve Çözümleri.................................... 90
2. Kosinüs Fonksiyonunun Tersi................................... 91
Standart Sorular ve Çözümleri.......................................... 92
ÖSYM Tarzı Sorular ve Çözümleri.................................... 93
3. Tanjant Fonksiyonunun Tersi.................................... 94
Standart Sorular ve Çözümleri.......................................... 95
ÖSYM Tarzı Sorular ve Çözümleri.................................... 96
Pekiştirme Testi-17............................................................ 97
TRİGONOMETRİ - II (12. SINIF KONULARI)
Toplam-Fark Formülleri................................................ 100
Standart Sorular ve Çözümleri........................................ 101
ÖSYM Tarzı Sorular ve Çözümleri.................................. 105
Pekiştirme Testi-18, 19, 20, 21, 22.................................. 107
İki Kat Açı Formülleri..................................................... 117
Standart Sorular ve Çözümleri........................................ 118
ÖSYM Tarzı Sorular ve Çözümleri.................................. 121
Pekiştirme Testi-23, 24, 25.............................................. 124
Trigonometrik Denklemler............................................ 130
1. sinx = a Denklemi...................................................... 130
Standart Sorular ve Çözümleri........................................ 131
2. cosx = a Denklemi..................................................... 133
Standart Sorular ve Çözümleri........................................ 134
ÖSYM Tarzı Sorular ve Çözümleri.................................. 135
3. Toplam-Fark ve İki Kat Açı
Formüllerini İçeren Trigonometrik Denklemler....... 136
Standart Sorular ve Çözümleri........................................ 137
4. tanx = a ve cotx = a Denklemleri.............................. 139
Standart Sorular ve Çözümleri........................................ 140
ÖSYM Tarzı Sorular ve Çözümleri.................................. 141
5. Lineer ve Homojen Denklemler................................ 142
Standart Sorular ve Çözümleri........................................ 143
Pekiştirme Testi-26, 27, 28, 29........................................ 145
Ünite Özeti....................................................................... 153
Acemi Testleri 1, 2, 3....................................................... 155
Amatör Testleri 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7..................................... 161
Uzman Testleri 1, 2, 3, 4, 5, 6......................................... 175
Şampiyon Testleri 1, 2, 3................................................. 187
Kitabın hazırlanmasında katkılarını esirge-
meyen değerli hocalarımız Haldun ÖZNAR,
Halil KIRKDEVELİ, Abdulselam AYDIN,
TRİGONOMETRİ-I
Tolga KURTYEMEZ, Tonay ÇAKIMCI, Gülden
DÖNMEZ ve Fırat ERDOĞAN’a teşekkürleri-
(11. SINIF KONULARI)
mizi sunarız.

1
BÖLÜM
.
 ESAS ÖLÇÜ
KONU

Derece Türünden Esas Ölçü

y
90°
A

180° a 0°
x
360°

270°

0° ≤ Å < 360° ve k ‰ Z olmak üzere, ölçüsü Å + k · 360° olan açının esas ölçüsü Å dere-
cedir.

• Derece türünden verilen pozitif bir açının esas ölçüsü bulunurken sayı, 360 a bölüne-
rek kalan bulunur. Kalan sayı açının esas ölçüsüdür.

• Derece türünden verilen negatif bir açının esas ölçüsü bulunurken eksi yokmuş gibi
düşünülerek yukarıda anlatılan işlemler uygulanır. En sonunda da elde edilen kalana
360 eklenerek esas ölçü bulunmuş olur.

Radyan Türünden Esas Ölçü

y
p
2
A

p a 0
x
2p

3p
2

AKLINDA OLSUN
Radyan türünden aç›lar›n esas ölçüleri
bulunurken paydaki say›, paydada-
ki say›n›n 2 kat›na bölünerek kalan
bulunur. Elde edilen kalan, paydaki
say›n›n yerine yaz›l›r.
0 ≤ Å < 2∏ ve k ‰ Z olmak üzere, ölçüsü Å + k · 2∏ olan aç›n›n esas ölçüsü Å radyand›r.
• Radyan türünden verilen pozitif bir açının esas ölçüsü bulunurken, verilen açıdan 2∏ ve
katları çıkartılır. Elde edilen sayı [0, 2∏) aralığında olmalıdır.
• Radyan türünden verilen negatif bir açının esas ölçüsü bulunurken eksi yokmuş gibi
düşünülerek yukarıda anlatılan işlemler uygulanır. En sonda da elde edilen sayıya 2∏
eklenir.

• ∏’nin tam katı olan bir açının esas ölçüsü bulunurken

i) Açı ∏ nin tek tam katı ise esas ölçüsü ∏ radyandır.
Örneğin; 51∏, 73∏, –125∏, ... açılarının esas ölçüsü ∏ radyandır.
ii) Açı ∏’nin çift tam katı ise esas ölçüsü 0 radyandır.
Örneğin; 56∏, 100∏, –128∏, ... açılarının esas ölçüsü 0 radyandır.

16
PDF Çözümler
STANDART
STANDART
SORULARSORULAR
VE ÇÖZÜMLERİ
VE ÇÖZÜMLERİ

1 2
Aşağıda verilen açıların esas ölçülerini bulunuz. Aşağıda verilen açıların esas ölçülerini bulunuz.

a) 245° a) –50°
245°’lik açı [0°, 360°) aralığında olduğu için esas ölçüsü de –50° ye 360° eklendiğinde esas ölçü;
yine kendisidir.
–50° + 360° = 310° olarak bulunur.

b) 402°
b) –520°
402° = 42° + 360°
–520° ye 360° nin 2 katı olan 720° eklenirse esas ölçü;
olduğundan esas ölçüsü 42° dir.
–520° + 720° = 200° olarak bulunur.

c) 1320°
c) –1256°
360° nin katları olan 720°, 1080°, 1440° gibi bazı açıları
–1256° ye 360° nin 4 katı olan 1440 eklendiğinde esas ölçü;
bildiğimizde, bölme işlemi yapmadan, çıkarma işlemi yardı-
1440°
mıyla esas ölçüyü bulabiliriz.
– 1256°
1320° – 1080° = 240° dir. 184°

olarak bulunur.

d) 236540° d) –320048°
Say› büyük oldu€u için 360°’ye bölelim. Sayı büyük olduğundan eksiyi yok sayarak 360’a bölelim.
236540 360 320048 360
– 1260 657 – 2880 889
2054 3204
– 1800 – 2880
2540 3248
– 2520 – 3240
20 8

320048° nin esas ölçüsü 8° dir. Ancak, sonuç –8° olduğu

236540° = 20° + 657 · 360° olduğu için esas ölçüsü 20°’dir.
için 360° – 8° = 352° bulunur.

17 260
260
 STANDART SORULAR VE ÇÖZÜMLERİ

3 4
Aşağıda radyan türünden verilen açıların esas ölçülerini Aşağıda radyan türünden verilen açıların esas ölçülerini
bulunuz. bulunuz.

5∏ ∏
a) a) –
8 3

5∏ Sayı küçük olduğundan 2∏ eklemek yeterlidir.

sayısı 2∏’den küçük olduğu için esas ölçü kendisidir.
8 –∏ + 6∏ 5∏
– ∏ + 2∏ = = radyan olur.
3 3 3

7∏ 10∏
b) b) –
3 3

7∏ ’ten 2∏ çıkarılırsa, esas ölçü; 2∏ eklemek sayıyı pozitif yapmayacağından 4∏ eklenir.

3 10∏ – 10∏ + 12∏ 2∏
– + 4∏ = = radyan olur.
3 3 3
7∏ – 2∏ = 7∏ – 6∏ = ∏ radyan bulunur.
3 3 3

49∏ 59∏
c) c) –
5 5
Payı paydanın 2 katına bölelim.
Sayı büyük olduğundan eksiyi yok sayarak, payı paydanın 2
49 10
katına bölelim.
– 40 4
59 10
9
9∏ – 50 5
Paydaki 49 yerine 9 yazdığımızda, esas ölçü radyan
5
9
olur.
59∏ 9∏
–d n ¡ – d n sayı negatif olduğundan 2∏ eklenir.
5 5

9∏ –9∏ + 10∏ ∏
– + 2∏ = = radyan olur.
5 5 5

d) 2016∏ d) –186∏

2016 sayısı çifttir. Zaten 2∏’nin katıdır. 2∏ ve katlarını çıkar-

mak demek sayıdan, kendisini çıkarmak demektir. Esas –186 sayısı çift olduğundan esas ölçüsü 0 radyan olur.
ölçüsü 2016∏ – 2016∏ = 0 radyan olur.

e) 54321∏ e) –325443∏

54321 sayısı tek olduğundan 1 eksiği olan sayı çıkartılarak Sayı tek olduğundan 1 fazlası eklenerek esas ölçüsü;
esas ölçüsü; –325443∏ + 325444∏ = ∏ radyan bulunur.
54321∏ – 54320∏ = ∏ radyan olarak bulunur.

18
PDF Çözümler
ÖSYM TARZI SORULAR VE ÇÖZÜMLERİ

1 3
240° ≤ Å ≤ 12000° §2 §2
Birim çemberde verilen e – , o noktas› ile eşleşen açı-
2 2
aral›€›nda bulunan ve esas ölçüsü 70° olan kaç farkl› Å
aç›s› vard›r? nın radyan olarak esas ölçüsü aşağıdakilerden hangisidir?
3∏ 5∏ 5∏
A) 31 B) 32 C) 33 D) 34 E) 35 A) B) C) 7∏ D) E) 4∏
4 6 6 4 3
12000° = 120° + 33 · 360° dir.
240° ≤ Å ≤ 120° + 33 · 360° y
.
–§2, §2 1 Noktanın apsisi, ordinatına
70° + 1 · 360° I 2 2 I eşit olduğundan 90° lik açıyı,
70° + 2 · 360° 45° a
70° + 3 · 360° 45° x iki eşit parçaya ayırır.
–1 H 1
h h
70° + 33 · 360°
olmak üzere 33 tane Å aç›s› vard›r. –1
Yanıt C
Başlangıç noktasından itibaren 90° + 45° = 135° lik açıya
3∏
karşılık gelir. 135° nin radyan karşılığı tür.
4
Yanıt A

2 4
Dik koordinat sistemiyle modellenen tekerlek ile jantın konumu 5∏
x radyanlık açının esas ölçüsü radyan olduğuna göre,
8
aşağıda verilmiştir.
x aşağıdakilerden hangisi olabilir?
y
13∏ 29∏ 45∏
A) B) C)
8 8 8
K
K 43∏ 51∏
D) – E) –
x 8 8

5∏
x= + k · 2∏ şeklinde yazıldığında
8

k = 1 için x = 21∏
8
Jant 8 eş bölmeye ayrıldığına göre, tekerleğin pozitif yön- 37∏
k = 2 için x =
de 2,5 tur atması sonucunda K noktasına karşılık gelen 8
açının esas ölçüsü kaç derece olur? 53∏
k = 3 için x =
8
A) 225° B) 270° C) 315°
D) 320° E) 330° k = –1 için x = – 11∏
8

K’nin başlangıçta bulunduğu noktanın esas ölçüsü k = –2 için x = – 27∏

8
360°
·3 = 135° dir. Tekerleğin 2,5 tur dönmesi 2,5·360° lik 43∏
8 k = –3 için x = – radyan bulunur.
pozitif yönlü harekete karşılık gelir. 8
5 Yanıt D
135° + ·360° = 1035° olur.
2
1035° 360
720 2 315° olur.
315° Yanıt C

19
260 1-C 2-C 3-A 4-D
 PEKİŞTİRME TESTİ 2
1 4
Aşağıda verilen açılardan hangisi negatif yönlü ABC açı- Aşağıda verilen tahtadaki sayılardan, birim çember üzerinde
B
sıdır? bulunan noktaların koordinatlarını oluşturan sıralı ikililerin bile-
B C A
B şenleri bulunup üstleri karalanıyor.
A) B B B)
C C A A
C C A A
A C §3 §5 –æ10 4
A A C B 3 5 4 3§2
A A C
C C
B B
B
– 3 2 2§3 –3
B
C B A C B A 3§2 §5 3§2 2§6
C C CB BA
C) CB BA A D)
A
C BC A B A C B CA B A

E) Buna göre, tahtada açıkta kalan iki değerin çarpımı kaç

A C olur?
A C
A C 3 5 10 3 2 2
A A C C A) B) - C) D) - E)
B 10 5 4 3 5
B B
B B

2 5
y
§2
Şekildeki birim çemberde Ke – ,mo
B 5
m(DO∑K) = 40°’dir.
noktası birim çember üzerinde II. bölgede bir nokta oldu-
C O A
q a
x ğuna göre, m kaçtır?

23 19 3§2 19 23
40

A) – B) – C) D) E)
°

K 5 5 5 5 5
D

Yukarıdaki verilere göre, Å – i kaç derecedir?

6
A) 360 B) 160 C) 240 D) –120 E) –360
y
A(x, y), B(a, b) ve C(m, n) noktala-
B(a, b) A(x, y) rı şekildeki birim çember üzerin-
dedir.
x
3
Aşağıda verilen noktalardan hangisi birim çember üzerin-
de değildir? C(m, n)

§3 13 §5 3 2o
A) f – , p B) e – 2 , – o C) e ,
4 4 3 3 5 5 2 2 2 2
2a + 2b – 3x – 3y
Buna göre, ifadesinin eşiti kaçtır?
2§2 17 21 4 p
2 2
D) f , – p E) f – , –m – n
5 5 5 25
A) 2 B) 1 C) 0 D) –1 E) –2

20
260
 PEKİŞTİRME TESTİ

7 10
y A, B, C noktaları şekildeki O mer- Aşağıdaki üst yüzeyi O merkezli daire biçimindeki pastadan bir
A
kezli birim çember üzerindedir. dilim alınmıştır.

O
x
O

C
B
Pastanın üst yüzeyinin çevresi 6∏n + 8n birimdir.
|AC| + |BC| = 2§3 birim olduğuna göre, |AC| · |BC| çarpımı Daire diliminin yarıçapı 4n birim ve kesilmiş daire dilimini oluş-
kaç birimkaredir? turan merkez açının ölçüsü i’dır.
A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 10 Buna göre, aşağıdaki açıların hangisinin esas ölçüsü i
olur?
11r 17r 7r 9r 11r
A) B) C) D) E)
4 4 2 2 2

8 11
Aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? 5∏
≤ x ≤ 2000∏
A) 3185° lik açının esas ölçüsü 305° dir. 6
∏
aralığında bulunan ve esas ölçüsü radyan olan kaç fark-
B) –960° lik açının esas ölçüsü 120° dir. 3
137r 7r lı x açısı vardır?
C) radyanlık açının esas ölçüsü radyandır.
5 5
A) 999 B) 1000 C) 1001 D) 1002 E) 1003
32r 2r
D) - radyanlık açının esas ölçüsü radyandır.
3 3
E) –2021r radyanlık açının esas ölçüsü r radyandır.

12
x derecelik açının esas ölçüsü 70° olduğuna göre, x aşağı-
dakilerden hangisi olamaz?

A) 1870 B) 1510 C) 1150 D) –1000 E) –650

9
Duygu ve Can kâğıda yazdıkları derece cinsinden iki açı hak-
kında şunları söylüyor:

Can: Benim yazdığım açının ölçüsü, senin yazdığın açının öl-

çüsünün 2 katından 200° eksiktir.
13
Duygu: Benim yazdığım açının esas ölçüsü, senin yazdığın
a ‰ R+ olmak üzere, birim çember üzerinde verilen A(–a, b)
açının esas ölçüsünün çeyreğine eşittir.
noktasına karşılık gelen açının ölçüsü aşağıdakilerden han-
Buna göre, Duygu ile Can’ın yazdıkları açıların toplamı
gisi olabilir?
aşağıdakilerden hangisi olabilir?
56∏ 38∏ 25∏ 9∏
A) B) C) 4∏ D) – E) –
A) 1000° B) 1150° C) 1740° D) 1960° E) 2200° 5 9 9 3 5

21
260 1-D 2-E 3-C 4-D 5-E 6-B 7-B 8-D 9-E 10-D 11-A 12-D 13-A
 PEKİŞTİRME TESTİ 3
1 4
ı ıı
–125° 32 23 lik açının esas ölçüsü aşağıdakilerden han- Bir arabanın hız göstergesindeki ibrenin, üç farklı başlangıç ve
gisine eşittir? bitiş aralıklarındaki konumları verilmiştir.
ı ıı ı ıı Başlangıç Bitiş
A) 255° 27 47 B) 255° 37 37
I.
ı ıı ı ıı 100 100
C) 234° 27 37 D) 254° 27 47 60
80 120
140 60
80 120
140
40 160 40 160
ı ıı
E) 253° 37 27 20 180 20 180

0 200 0 200

II. 100 100

80 120 80 120
60 140 60 140
40 160 40 160

20 180 20 180

0 200 0 200

2 III. 100 100

80 120 80 120

Bir ABC üçgeninde B açısının ölçüsü 420° nin esas ölçü-

60 140 60 140
40 160 40 160

süne, C açısının ölçüsü –260° nin esas ölçüsüne eşit oldu- 20 180 20 180

ğuna göre, A açısının ölçüsü aşağıdakilerden hangisinin 0 200 0 200

esas ölçüsüne eşit olabilir?

A) 450° B) 370° C) 800° D) 740° E) 500°

Her başlangıç ve bitiş aralığında arabanın hızı artıyorsa
sürekli artarak, azalıyorsa sürekli azalarak devam ettiğine
göre, hangi durumlardaki ibrenin hareketi sırasında olu-
şan açı pozitif yönlü olur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) II ve III

3 5
Aşağıda verilen sehpanın yüzeyi zemin ile birbirine paraleldir y
ve oluşan Å, ß, i açılarıyla ilgili şunlar bilinmektedir:
B

α A

β
x
θ

68r
• in esas ölçüsü ß’dır.
15
124r
• in esas ölçüsü i’dır.
15
• x’in esas ölçüsü Å’dır. Yukarıdaki dönme dolapta her kabin arasındaki mesafe eşit ve
Buna göre, x açısı aşağıdakilerden hangisi olabilir? m(AO∑B) = 30° dir.
Dönme dolap saat yönünün tersine 3,5 tur attıktan sonra
37r 44r 64r 24r 32r
A) B) C) D) E) durduğu anda A kabininin x ekseni ile yaptığı pozitif yönlü
15 15 15 5 5
açının ölçüsü kaç derecedir?

A) 60 B) 120 C) 150 D) 210 E) 240

22
260
 PEKİŞTİRME TESTİ

6 9
Biniş kabininin yerden yüksekliği 2 m olan bir dönme dolabın mer-
Dakikada 540 kez dönen bir kompakt disk kezinin yerden yüksekliği 18 m dir.
(CD) oynatıcıya konulan bir diskin üzerin-
1
de alınan A noktasının saniyede sü-
20
pürdüğü açı kaç derecedir?

A) 192 B) 185 C) 176 D) 162 E) 158

16 m

7
2m
Matematik Caddesi’nde evlerin numaraları derece biriminden
tam sayı olacak şekilde 1°, 2°, 3°, ... şeklinde ilerlemektedir.
Dönme dolaba binen Selin bindikten itibaren, dönme dolap
saatin tersi yönünde 1500° lik bir dönme yaptığında Se-
1° 2° 719° lin’in yerden yüksekliği kaç metre olur?
3°
A) 10 B) 12 C) 20 D) 26 E) 30

Bu caddede 719 ev bulunduğuna göre, numaralandırmada

kullanılan açıların toplamının esas ölçüsü aşağıdakilerden
hangisidir? 10

A) 0° B) 10° C) 30° D) 180° E) 300°

Senanur ve Suhara, matematik der-
sinden performans ödevi olarak bir 0
radyan saati tasarlamışlardır. Tasarı-
8 mı yaparken Senanur, akrep ve yel-
kovanlı bir saat çizmiş ve tam saatleri
Bir atlıkarıncada, Ali Baran’ın bindiği atın atlıkarıncanın merke-
işaretlemiş, Suhara ise bu saatlerin
zine olan uzaklığı 3 metredir. p
radyan saati cinsinden değerini yaz-
mıştır.
Örneğin; saat tam 06.00 yı gösterirken akrep ∏ sayısını, yelko-
van ise 0 sayısını göstermektedir.
Bu saatin üzerinde normal saatlerin radyan karşılığı seçenek-
lerdeki gibi yazılmıştır.
Buna göre, hangi saatin radyan değeri yanlış gösterilmiş-
tir?

Normal Saati Radyan Saati

A) 02:00 r
3
B) 05:00 5r
14r
Atlıkarınca radyanlık bir açı yaparak döndüğünde, 6
3
C) 07:00 7r
Ali Baran atlıkarıncaya ilk bindiği noktaya göre kaç metre
12
yer değiştirir?
D) 08:00 4r
A) §2 B) §3 C) 2§3 D) 3§2 E) 3§3 3
E) 10:00 5r
3

23
260 1-C 2-D 3-C 4-E 5-D 6-D 7-A 8-E 9-A 10-C
 TRİGONOMETRİ-II
(12. SINIF KONULARI)

2
BÖLÜM
.
 TOPLAM FARK FORMÜLLERİ
KONU

Sinüs ve Kosinüs Toplam – Fark Formülleri

Tanjant ve Kotanjant Toplam – Fark Formülleri

AKLINDA OLSUN
1
cotx = olduğu için kotanjant for-
tanx
müllerini kullanmak yerine tanjant
formülleri kullanılarak bulunan sonu-
cun çarpma işlemine göre tersi alına-
bilir.

100
PDF Çözümler
STANDART
STANDART
SORULARSORULAR
VE ÇÖZÜMLERİ
VE ÇÖZÜMLERİ

1 3
cos 65°· cos 10° + sin 65°· sin 10° tan 43° + cot 88°
sin 47°· cos 12° – cos 47°· sin 12° 1 – cot 88°· tan 43°
ifadesinin eşiti aşağıdakilerden hangisidir?
ifadesinin sadeleşmiş şekli aşağıdakilerden hangisidir?
A) –1 B) 0 C) 1
A) –1 B) 1 C) sin35° D) tan43° E) tan88°
D) tan35° E) cot35°
Paydaki ifade cos(x – y) ve paydadaki ifade de cot88° = tan2° olduğundan
tan 43° + cot 88° tan 43° + tan 2°
=
sin(x – y) açılımıdır. 1 – cot 88°· tan 43° 1 – tan 43°· tan 2°
= tan(43° + 2°)
Bu durumda,
cos (65° – 10°) cos 55° = tan45°
=
sin (47° – 12°) sin 35°
= 1 olur.
Yanıt C
= 1 olur.

Toplamları 90° olan açıların, sinüs ve kosinüs değerleri

eşittir.
Yanıt B

2 4
sin(α – β) . cos (α + β) – cos (α – β) . sin (α + β) Å – ß = 60° olduğuna göre,
ifadesinin eşiti aşağıdakilerden hangisidir? (cosα – cosβ)2 + (sinα – sinβ)2
A) –sin2α B) –sin2β C) –cos2α ifadesinin eşiti kaçtır?
3
D) sin2α E) sin2β A) 1 B) 1 C)
4 2 4
İfadenin tamamı sin(x – y) açılımıdır. 3
D) 1 E)
2
O hâlde, sin(α – β – α – β) = sin(–2ß) = –sin2ß
Tam kare ifadeleri açarak toplayalım:
elde edilir.
Yanıt B (cosα – cosβ)2 = cos2α – 2cosα · cosβ + cos2β
+ (sinα – sinβ)2 = sin2α – 2sinα · sinβ + sin2β

= cos2α + sin2α – 2 (cosα · cosβ + sinα · sinβ)

+ cos2β + sin2β
= 1 – 2cos(α – β) + 1
= 2 – 2cos(α – β)
= 2 – 2cos60°
= 2 – 2· 1
2
= 1 bulunur.
Yanıt D

101260
260
 STANDART SORULAR VE ÇÖZÜMLERİ

5 7
∏
x, y ‰ c 0, m olmak üzere, cos a· cos q = 2 ve sinÅ · sini = 1
2 3 5
olduğuna göre, cos(α – i) kaçtır?
sinx = 4 ve cosy = 12
5 13
13
olduğuna göre, sin(x + y) kaçtır? A) 11 B) 12 C) D) 14 E) 1
15 15 15 15
64 63 62 61
A) B) C) D) E) 12
65 65 65 65 13
Verilen ifadeler, cos(α – i) nın açılımından elde edilen ifa-
delerdir.
Verilen değerleri dik üçgenlere yerleştirerek diğer değerleri
bulalım. cos(α – i) = cosα . cosi + sinα . sini
= 2 + 1
3 5
(3)
5 13 (5)
4 5
10 + 3
=
x y 15
3 12 13
= olur.
15
sin(x + y) = sinx . cosy + siny . cosx Yanıt C

= 4 · 12 + 5 · 3
5 13 13 5
48 + 15
=
65
63
= olur.
65
Yanıt B

6 8

cos 7∏ Bir ABC üçgeninde,

12
5
ifadesinin değeri kaçtır? sinA = ve tanB = 4
13 3
§6 – §2 §2 – §6 §2 – §3 olduğuna göre, tanC kaçtır?
A) B) C)
4 4 2
63 8 –8 63
§2 – §3 1 – §3 A) B) C) – 7 D) E) –
D) E) 16 9 8 9 16
4 4
Üçgenin iç açıları toplamı 180° olduğundan C yerine
7∏ = 7·180° = 105° dir.
12 12 180° – (A + B) yazılır.
105° = 60° + 45° olduğundan
13 5 5 4
cos105° = cos (60° + 45°)
A B
= cos60°. cos45° – sin60° . sin45° 12 3
§2 §3 §2
= 1· – ·
2 2 2 2 tanC = tan(180° – (A + B))
§2 §6 = –tan(A + B)
= –
4 4
tan A + tan B
§2 – §6 = –
= bulunur. 1 – tan A· tan B
4 5 +4
Yanıt B
12 3
= –
1– 5 · 4
12 3
63
= – bulunur.
16
Yanıt E

102
 STANDART SORULAR VE ÇÖZÜMLERİ

9 11
tan23° = m ve cot36° = n 3 5
tan d arcsin – arccos n
5 13
olduğuna göre, tan59° nin m ve n türünden eşiti aşağıdaki-
lerden hangisidir? ifadesinin eşiti aşağıdakilerden hangisidir?
- 33 – 52 – 48
A) B) C)
A) mn –1
m – n B) mn
m–n
+1 56 63 55
35
D) 11 E)
C) mn +1
n – m D) m – n 34 56
mn + 1
E) n – m arcsin
3
= x ise 5
mn – 1 5 3
3 x
59° = 23° + 36° olduğu için sinx = tir.
5 4
tan59° = tan (23° + 36°)
tan 23° + tan 36° 5
= arccos = y ise
1 – tan 23°· tan 36° 13
5 13 12
m+ 1n cosy = tür.
= 13 y
1 – m· 1
n 5
3 – 12
= m·n +1· n
tan x – tan y 5
n n–m tan (x – y) = = 4
1 + tan x· tan y 1 + 3 · 12
= mn +1
n – m olur.
4 5
– 33
Not: cot36° = n ise tan36° = 1
n dir.
=
56
olur.
Yanıt C Yanıt A

10 12
cos40° + §3 . sin40° tan c ∏ – x m = 5
4
ifadesinin eşiti aşağıdakilerden hangisidir?

A) cos40° B) sin40° C) cos10° olduğuna göre, cosx ifadesinin değeri kaç olabilir?
D) 2cos20° E) 2sin20° –3 –5
A) B) – 4 C)
tan60° = §3 olduğundan; 13 10 15
3
cos40° + tan60° . sin40° D) E) 2
cos 40° sin 60° 10 §5
= + · sin 40°
1 cos 60°
(cos60°) tan(45° – x) = 5
cos 60°· cos 40° + sin 60°· sin 40° tan 45° – tan x
= =5
cos 60° 1 + tan 45°· tan x
cos (60° – 40°) 1– tan x
= = 5 ¡ 5 + 5tanx = 1 – tanx
1 1 + tan x
2 6tanx = –4 ¡ tanx = – 2
3
= 2cos20° elde edilir. tanx değeri negatif olduğundan x açısı II. ya da IV. bölgede-
Yanıt D
dir.

æ13
2
x
3
3 –3
cos x = veya cosx = olabilir.
13 13 Yanıt A

103
 STANDART SORULAR VE ÇÖZÜMLERİ

13 15

A ABC dik üçgen D E C ABCD kare

m(DA∑C) = x |DE| = |EC|

x
|CF| = 2|BF|
2 |AB| = 2 birim
F m(EA∑F) = x
|BD| = 1 birim x

B 1 D 3 C A
|DC| = 3 birim B

Yukarıdaki verilere göre, tanx değeri kaçtır?

Yukarıdaki verilere göre, x kaç derecedir?
3 3
A) 1 B) C) 2 D) E) 4 A) 15 B) 30 C) 45
2 4 3 5 5
D) 60 E) 75
A
a = x + b ve
x D 3k E 3k C x + a + b = 90°
x = a – b dir.
2 x = 90° – (a + b)
4k
a b 6k a cotx = cot(90° – (a + b))
B 1 D 3 C x F
2k = tan(a + b)
2– 2 A
b
B
tan a – tan b 4 6k
tanx = tan(a – b) = = 3+2
1 + tan a· tan b 1 + 2· 2 tan a + tan b 6 6
4 tan(a + b) = = =1
3
1– tan a· tan b 1– 3 · 2
= tür. 6 6
4
Yanıt B a + b = 45° dir.
O hâlde, x = 45° olur.
Yanıt C

14 16
ABCD dikdörtgen C ABCD dörtgen
D F C
CD ~ CB
|AE| = |ED|
D
x |DF| = |FC| AD ~ AB
E 15
|AB| = 24 cm
7
|FC| = 2|AE| |BC| = 15 cm
A B
m(BE∑F) = x A 24 B |AD| = 7 cm
Yukarıdaki verilere göre, cotx in değeri kaçtır?
6 5 3 6 Yukarıdaki verilere göre, tan(AD∑C) kaçtır?
A) B) C) D) E) 7
7 6 4 5 6
A) 117 B) 11 C) – 11
44 4 4
123
D 2k F 2k C x=a+b D) – 117 E) –
a 44 44
k cotx = cot (a + b)
E x C Pisagor teoreminden
= tan (a1 + b)
k 20 |BD| = 25 cm,
b D
A 4k B b 15 |CD| = 20 cm olur.
7 a 25
tan a + tan b
tan(a + b) =
1– tan a· tan b
A 24 B
1+1
6
= 2 4 = dir. tan(ADC) = tan(a + b) 24 + 15
1
1– · 1 7
2 4 tan a + tan b 7 20
= =
cotx = 7 olur.
1– tan a· tan b 1 – 24 · 15
6 7 20
Yanıt E 117
=– bulunur.
44
Yanıt D

104 1-B 2-B 3-C 4-D 5-B 6-B 7-C 8-E 9-C 10-D 11-A 12-A 13-B 14-E 15-C 16-D
PDF Çözümler
ÖSYM TARZI SORULAR VE ÇÖZÜMLERİ

1 3
∏ Denizden 4 m yükseklikte bulunan cankurtaran kulesindeki
x–y= olduğuna göre,
4
gözlemci Eda ile Ece’yi Å açısı altında görmektedir.
(1 + tanx) . (1 – tany)
çarpımının değeri kaçtır?
α
A) –3 B) –1 C) 1 D) 2 E) 3
Çarpma işlemi yapıldığında;
1 + tanx – tany – tanx . tany
Eda Ece
elde edilir. Burada, tan(x – y) ifadesinin açılımındaki benzer
terimler farkedildiğinde; 3
tan x – tan y Ece’nin kuleye uzaklığı 8 m ve sin a = olduğuna
tan(x – y) = 130
1 + tan x· tan y
tan x – tan y tan x – tan y göre, Eda ile Ece arasındaki uzaklık kaç metredir?
tan ∏ = ¡1= A) 6 B) 8 C) 10 D) 12 E) 14
4 1 + tan x· tan y 1 + tan x· tan y
Tanjant toplam - fark formülünü kullanmak için tanÅ bulalım.
tanx – tany = 1 + tanx . tany bulunur.
İstenen ifade düzenlenirse; a + 3 = ^ 130 h
2 2 2

130 2
a + 9 = 130
1 + tan x – tan y – tanx · tany 3
1 4 4 2 4443 2 3
1 + tan x· tan y a = 121 & a = 11 & tan a =
11
= 1 + 1 + tan x· tan y – tan x· tan y
α
a
= 2 bulunur. Gözlemci
Yanıt D
α
β
4

Eda x Ece 8
2
8
A tan b = =2
4
3 25
+2
tan (a + b) = 11 = 11 = 5
3 5
1- ·2
11 11
x+8
tan (a + b) = 5 & = 5 & x = 12 bulunur.
4

B C Yanıt D

4
A, B ve C adaları ve bu adaların oluşturduğu üçgen yukarıda arctan2 + arctan3
verilmiştir. ifadesinin eşiti aşağıdakilerden hangisidir?
3∏
tanB = 3 ve cotC = 1 A) ∏ B) ∏ C) ∏ D) E) 2∏
2 4 3 2 4 3
Bu tür açık ifadelerde, toplamın sin, cos, tan ya da cot’u alınır.
olduğuna göre, m(B) + m(C) toplamı kaç derecedir?
Tanjantını alalım.
A) 60 B) 75 C) 90 D) 120 E) 135
tan c arctan 2 + arctan 3 m
144442a44443 14444244443
b

cotC = 1 ise tanC = 2 dir.

2 tana = 2 tanb = 3
tan B + tan C 3+2 tan a + tan b 2+3
tan(B + C) = = = –1 olur. tan(a + b) = = = –1
1– tan B· tan C 1 – 3·2 1– tan a · tan b 1 – 2·3
Tanjant değeri –1 olan açı 135° olduğundan 3r
Tanjantı –1 olan açı olduğundan
4
m(B) + m(C) = 135° dir. 3r
arctan2 + arctan3 = olur.
Yanıt E 4
Yanıt D

105
260
 ÖSYM TARZI SORULAR VE ÇÖZÜMLERİ

5 6
Aşağıda dikdörtgen şeklindeki bir bahçenin üstten görünümü Aşağıdaki dik koordinat sisteminde ABCD bir karedir.
verilmiştir. y
16 m D

A
C
b
A
8m a

Ege x
O B
a
B E
4m
D noktasının ordinatı 1 olduğuna göre tanß’nin tanÅ cin-
sinden eşiti aşağıdakilerden hangisidir?
2
Bahçenin içinde belirtilen konumda bulunan Ege’nin yakınında- tan a - 1
A) tanÅ – 1 B)
ki duvara uzaklığı 4 m, diğer duvara uzaklığı 8 m’dir. Duvarın 1 + tan 2 a
oluşturduğu kenar 16 m uzunluğundadır ve Ege kapının bulun- (tan a + 1) 2 (tan a - 1) 2
duğu kenarın köşelerini Å açısı altında görmektedir. C) D)
1 + tan a + tan 2 a 1 - tan a + tan 2 a
|EA| = |EB| olduğuna göre, cotÅ değeri kaçtır?
2 tan a - 1
E)
1 1 1 3 (tan a + 1) 2
A) B) C) D) 1 E)
4 3 2 2
y a
A a = b + i d›r. = tan a
K
a D 1
8 & a = tan a'd›r.
tan b = = 1
8 8 8 8 1 – tana
C
4 1 KA∆D, OB∆A ve LC∆B eş
B 8 b 8 tan i = = A
b
8 2 1 – tana
üçgenler olduğundan üç
E i a
4 4 4 tana b+q
i x üçgende de tanÅ ve
8 8 O 1 – tana B tana L
1 – tanÅ kenarları yazılır.
tan b + tan i 1 - tan a
tan a = tan (b + i) = m(CB∑L) = ß + i ¡ tan(ß + i) =
1 - tan b· tan i tan a
1 1 - tan a
1+ m(CO∑B) = i ¡ tani =
2 1
tan a = = 3 elde edilir.
1
1 - 1·
2 1 - tan a
- (1 - tan a)
1 tan a
cot a = oldu€undan tan b = tan ((b + i) - i) =
tan a 1 - tan a
1+ ·(1 - tan a)
1 tan a
cot a = olur.
3 Yanıt B 1 - tan a - tan a + tan 2 a
tan a
tan b =
tan a + 1 - 2 tan a + tan 2 a
tan a
(tan a - 1) 2
tan b = olur.
1 - tan a + tan 2 a
Yanıt D

106
260 1-D 2-E 3-D 4-D 5-B 6-D
 21 PEKİŞTİRME TESTİ

1 4
1 1
D E C ABC üçgeninde, tan B = ve tan C = olduğuna göre, A
3 2
açısı kaç derecedir?

A) 30 B) 45 C) 60 D) 120 E) 135
α

A O B

ABCD dikdörtgen, E teğet değme noktası ve [AB] çap oldu-

ğuna göre, tanÅ kaçtır?

A) 3 B) 2 C) 1 D) 1 E) 1
2 3

2 5

D 5 C ABCD dik yamuk

A ABC üçgen
|AB| = 9 birim
E |AC| = 12 birim
|DC| = 5 birim
12 |AD| = 12 birim |AB| = 18 birim
[DF] ~ [AB]
F E
[DE] ~ [AC]
3
A 9 B
β α sin (A) =
7
B D C

Yukarıda verilenlere göre sin(AE∑B) değeri kaçtır?

Yukarıdaki verilere göre, tan(Å + ß) değeri aşağıdakilerden
56 45
A) 12 B) 12 C) 14 D) E) hangisi olabilir?
13 15 15 65 56
2 10 3 10 2 10
A) B) C)
7 20 3
10 7
D) E) 1
7

D C

K
α
E

A B 6
ABCD karesinin bir kenarı 4 birim, EC doğrusu [AB] çaplı çem- (xsinÅ + ycosÅ)2 + (xcosÅ – ysinÅ)2
bere K noktasında teğettir. m(CK∑B) = Å dır. toplamının sonucu aşağıdakilerden hangisidir?
Buna göre, sinÅ değeri kaçtır?
A) 0 B) x + y C) x2
10 10 3 10 2 5 10 D) y2 E) x2 + y2
A) B) C) D) E)
10 5 10 5 2

113
260
 PEKİŞTİRME TESTİ

7 9
Aşağıda iki farklı dik üçgen cetveli verilmiştir. tanx = 2

x – y = 15°
B
olduğuna göre, tany ifadesinin değeri kaçtır?

6+5 3 4–2 3 3– 3
A) B) C)
40 cm 13 5 2

8+6 3 4+2 3
D) E)
15 5
A 80 cm D

30 cm
E

C 90 cm F
F

10
A Aşağıda verilen bisiklet yolunda çizgilerin uzunluğu 1 metre, iki
çizgi arasındaki uzaklık 0,5 metre ve çizgilerin yolun kenarları-
na olan uzaklıkları 2 metredir.
L

D B C a

Bu cetveller yukarıdaki gibi yerleştiriliyor.

Oluşan şekilde;
• D, B ve C noktaları,
• D, A ve E noktaları,
• B, F ve E noktaları doğrusaldır.
Buna göre, sin(AE∑B) değeri kaçtır?
1 2
A) B) C)
2 2
K
Ömür, bisikletiyle belirtilen çizginin tam olarak üzerinde ve bi-
sikletin ön tekerleği çizginin ucunda bulunmaktadır.
Ömür bulunduğu noktadan L noktasına gitmek için önce
ön tekerleği sola döndürüyor, sonra vazgeçip K noktasına
3 1
D) 1 E) – gitmek üzere Å derece sağa döndürdüğüne göre, tanÅ de-
2 2
ğeri kaçtır?

A) –4 B) –5 C) –6 D) –7 E) –8

8 11
tan28° = m arctan(2x – 3) + arctan(x + 4) = p
4
olduğuna göre, tan73° nin m türünden ifadesi aşağıdakiler-
denklemini sağlayan x değerlerinin toplamı kaçtır?
den hangisidir?
A) –4 B) –3 C) –2 D) –1 E) 0
A) m – 1 B) 1– m C) m + 1
m+1 m+1 1–m

D) m E) m
m+1 m–1

114
260 1-E 2-D 3-D 4-E 5-B 6-E 7-B 8-C 9-A 10-E 11-A
 ÜNİTE ÖZETİ

Æ Açı Ölçü Birimleri Æ Özdeşlikler

ı
1° = 60 D R sin x cos x
• tan x = cos x cot x =
ı ıı 180°
= p sin x
1 = 60
1 1
tan x = cot x =
Æ Esas Ölçü cot x tan x

• Derece cinsinden esas ölçü bulunurken 360° den büyük

açılar, 360 a bölünerek kalan bulunur.
1 1
• c scx = s ecx =
Negatif açılarda ise (–) işareti dikkate alınmadan sayı, s inx c osx
360 a bölünerek kalan bulunur. Daha sonra kalana 360
ters ters
eklenir.
• Radyan cinsinden esas ölçü bulunurken 2∏ den büyük
sayılarda pay, paydanın 2 katına bölünerek kalan bulu- • sin2x + cos2x = 1 sin2x = 1 – cos2x
nur ve bu sayı, paydaki sayının yerine yazılır. cos2x = 1 – sin2x
Negatif sayılarda ise (–) işareti dikkate alınmadan pay,
paydanın 2 katına bölünerek kalan bulunur. Bu sayı pay-
daki sayının yerini alır. Sonuca 2∏ eklenir.
Æ Sinüs Teoremi Æ Üçgenin Alanı
A A
Æ Birim Çember
tan c b
II(–,+) sin I(+,+) c b
90° O
π/2 cot R
(+)yön
B a C
180° 0° π B a C
cos
0
(–)yön
a bA c &A 1
III (–,–) 270° IV(+,–) 3π/2 = = = 2R A (ABC) = ·b·c· sin A
sin A sin B sin C 2

c b c b

Æ Sıralama

• Açıları I. bölgeye düşecek şekilde düzenlemek kolaylık B a C B a C

Æ Kosinüs Teoremi
sağlar.
A
• Fonksiyonları aynı türden yazmak kolaylık sağlar.
a2 = b2 + c2 – 2bc·cosA
c b

Æ Dik Üçgende Trigonometrik Oranlar

B a C

Karşı Æ Toplam - Fark Formülleri

üs sinx =
ote
n Hipotenüs
Hi
p Karşı • sin(a + b) = sina·cosb + cosa·sinb
x
sin(a – b) = sina·cosb – cosa·sinb
Komşu cosx = Komşu
Hipotenüs
• cos(a + b) = cosa·cosb – sina·sinb
Karşı Komşu
tanx= cotx = cos(a – b) = cosa·cosb + sina·sinb
Komşu Karşı

153
 UZMAN
AMATÖR

3
ŞAMPİYON

ACEMİ

1 + cos x 5p
1. =y 4. sin(3p + x) + cos e – xo
2 2
olduğuna göre y hangi aralıktadır?
ifadesinin eşiti aşağıdakilerden hangisidir?
A) –∞ < y ≤ 0 B) 0 ≤ y < ∞
A) –1 B) –sinx C) 0
C) –5 ≤ y ≤ 1 D) –1 ≤ y ≤ 1 D) 1 E) 2sinx
E) 0 ≤ y ≤ 1

2 sin x + sin 2x
2.
1 – cos 2 x
ifadesinin sadeleşmiş şekli aşağıdakilerden hangisi-

dir?
x x x x
A) tan B) cot C) tan + cot
2 2 2 2 5. Aşağıda gemilere parelel uçan bir uçağın A ve B gemileri-
x x
D) 2tan E) 2cot ne göre konumu verilmiştir.
2 2

60°

3. Aşağıda Kadıköy Limanı’na yaklaşmakta olan Anadolu

Vapuru ve Barbaros Vapuru ile Kadıköy Limanı’ndan ge-
çen beş ışın verilmiştir.
A 55° B
KADIKÖY

A ve B gemileri arasındaki uzaklık 900 metre olduğuna

K göre, uçağın B gemisine uzaklığı yaklaşık kaç metre-
dir? (sin115° b 0,9)
x
A C A) 700 B) 500§2 C) 800
dolu

Ba

B D) 500§3 E) 600§3
rb
Ana

ar
os

Bu ışınların oluşturduğu açılar ile ilgili şu bilgiler veriliyor.

• Anadolu Vapuru’ndan geçen ışın, AKC ışınının
açıortayıdır.
• Barbaros Vapuru’ndan geçen ışın, BKC açısının
açıortayıdır.
ı ıı
• AKB açısının ölçüsü 32° 15 40 olarak ölçülmüş-
6. sin10° = x
tür.
olduğuna göre, sin70° aşağıdakilerden hangisidir?
Yukarıdaki verilere göre, x açısının ölçüsü aşağıdaki-
lerden hangisidir? A) 1 – 2x2 B) 1 – x2 C) 2 – x2

A) 10° 7 20
ı ıı ı
B) 16° 8 20
ıı D) 2 – 3x2 E) x2
ı ıı ı ıı
C) 16° 7 50 D) 18° 25 20
ı ıı
E) 18° 10 15

159
 ACEMİ
7p + a 10.
7. cot e o A
2

ifadesinin eşiti aşağıdakilerden hangisidir?

B
a
A) tana B) cota C) – tan
2
a a
D) –cot E) sec
2 2 C

Birim kareler üzerinde çizilmiş yukarıdaki ABC üçge-

ninin B açısının tanjantı kaçtır?
25 34 40
A) B) C) D) 4 E) 5
4 5 9

2011-LYS

3r
8. AVM otoparkına arabasını park eden İlker Bey’in AVM’ye 11. sin 2
10
+ sin 2
r
5
en kısa uzaklığı 24 m’dir.
işleminin sonucu kaçtır?

A) §5 B) 2 C) §3 D) §2 E) 1
A kapısı

x İlker Bey

B kapısı

İlker Bey ile A kapısı arasındaki uzaklık 40 m ve İlker

Bey ile B kapısı arasındaki uzaklık 25 m olduğuna
göre, tanx değeri kaçtır?
11 23 49 53 117
A)
3
B)
7
C)
28
D)
29
E)
44 12. Aşağıdaki eşitliklerden hangileri doğrudur?
3p
I. cos e + x o = cos x
2

sin d + x n = cos x
p
II.
2
3p
III. cos e – x o = sin x
2
IV. tan(p – x) = tanx
9. 2cos236° + x = cos72° – 1
3p
denklemini sağlayan x kaçtır? V. cot e – x o = – tan x
2
A) –2 B) –1 C) 0 D) 1 E) 2
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
D) I ve V E) I, III ve IV

160 1-E 2-D 3-C 4-C 5-D 6-A 7-C 8-E 9-A 10-D 11-E 12-B
 UZMAN
ŞAMPİYON AMATÖR

2 ACEMİ

sin 170° + cos 80° 71p

1. 4. cos e – o = a, cos8°= b ve sin80°= c
2 sin 10° 18
işleminin sonucu kaçtır?
olduğuna göre, aşağıdaki sıralamalardan hangisi doğ-
1 3 rudur?
A) B) C) 1 D) 2 E) 4
2 2
A) b < a < c B) a < b = c C) c < a < b
D) c = a < b E) b < c = a

2. KURAL 5. sinx = a olduğuna göre,

11r
sin (- x) + cos c
+ x m + cos (- x) · tan (x - r)
Taban, yarıçapı r ve yüksekliği h olan dik 2
dairesel koninin hacmi, ifadesinin a cinsinden eşiti aşağıdakilerden hangisi-
1 2 dir?
V= rr h
3
A) a B) 2a C) 3a D) –2a E) –a
formülüyle hesaplanır.

Taban yarıçapı r olan bir dik dairesel koninin ana doğrusu,

taban yarıçapı ile i derecelik açı yapmaktadır.

i
r
6. Ödeme alanında bulunan I ve II numaralı kasa noktalarıy-
la, Meral Hanım’ın bulunduğu A noktası a derecelik açı
oluşturmaktadır.
Bu koninin hacminin r ve i cinsinden ifadesi aşağıda-
kilerden hangisidir?
r 2 r 2 r 3
A) r tan i B) r sin i C) r sin i
3 3 3
r 3 r 3
D) r tan i E) r cot i
3 3 I II

Meral Hanım
–4 A
3. cos x =
5
olduğuna göre cos2x kaçtır? Meral Hanım’ın I ve II numaralı noktalara olan uzaklıkları
3 5 12 25 7 1
A) B) C) D) E) sırasıyla 4 m ve 6 m olup cos a = ’dır.
5 13 13 24 25 6
Yukarıda verilenlere göre, I ve II numaralı noktalar ara-
2011-LYS sındaki uzaklık kaç metredir?

A) 6 B) 2æ11 C) 7 D) 5§2 E) 3§6

163
 AMATÖR
7.  C B A 10. A(x) = 4 – 2cosx

0 1 2
B(y) = 2siny – 1

fonksiyonları için A(x) + B(y) ifadesinin değerini en büyük

yapan x ve y açıları xB ve yB, en küçük yapan x ve y açıları
Nil, {30°, 45°, 60°, 90°, 120°} kümesinden açılar seçerek
xK ve yK ile gösteriliyor.
bu açıların trigonometrik değerlerini hesaplıyor ve cetvel
üzerinde işaretliyor. Buna göre; xB, yB, xK ve yK açılarının yerleri aşağıdaki
birim çemberlerin hangisinde doğru gösterilmiştir?
Buna göre, Nil’in cetvele işaretlediği A, B ve C nokta-
larına aşağıdaki değerlerden hangisi getirilemez? A) B) yB
xB
A B C yB xB
yK xK
A) sec60° tan60° sin30° xK yK
B) sec60° cosec60° cos60°
C) xB D) xK
C) cosec30° tan60° cos45° yK yK
D) cosec30° tan30° sec45° xK yB
xB xB
E) cosec30° tan30° sin45°
E) yB
yK
yK
xB

8. cos20° = x
sin80° = y
olduğuna göre, x in y türünden değeri aşağıdakiler-
den hangisidir?
11. A noktasında bulunan mühendis, BC uzunluğunu ölç-
A) 2y2 – 1 B) 1 – 2y2 C) 1 + y2
mek istiyor.
y
D) 1 – y2 E) A
2

a b
B C D

AD uzunluğunu bilen mühendisin BC uzunluğunu

9. r
a+b =
6 bulması için,
olduğuna göre,
I. tanÅ ve tanß
^ sin a + cos b h2 + ^sin b + cos a h2
II. cotÅ – cotß
işleminin sonucu kaçtır?
III. tanÅ – tanß
3 değerlerinden hangilerini bilmesi yeterlidir?
A) 0 B) 1 C) D) 2 E) 3
2
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III

164 1-C 2-D 3-E 4-D 5-A 6-B 7-D 8-A 9-E 10-B 11-C
 UZMAN
AMATÖR

1
ŞAMPİYON

ACEMİ

1. sin21° + sin22° + sin23° + ... + sin289° + sin290° 4. x = sina – cosa

işleminin sonucu kaçtır? y = sina · cosa
89 olduğuna göre, y = f(x) fonksiyonu aşağıdakilerden
A) 44 B) C) 45
2 hangisidir?
91 2
D) E) 45 +
2 2 x2 + 1 1– x 2
A) B) C) 2x2 – 1
2 2
x2 + 1
D) x2 + 1 E)
4

2. x2 + 6x – 5 = 0 5. 0 < x < p olmak üzere,

4
denkleminin kökleri tanÅ ve tanß olduğuna göre, 3
cos3x · sinx + sin3x · cosx =
10
tan(Å + ß) kaçtır?
olduğuna göre, tanx değeri kaçtır?
A) –2 B) –1 C) 1 D) 3 E) 4
1 1 2
A) B) 2 C) 3 D) E)
2 3 3

3. Şekil I’de yere dik konumda olan elektrik direklerinden biri 6. Aşağıda bir futbol maçında Max, Ozan ve Vedat isimli üç
hasar görüyor ve Şekil II’deki görüntü oluşuyor. futbolcunun maçın bir anındaki konumları verilmiştir.

A B
Ozan
a
Vedat
15 metre 15 metre
Max

Şekil I • Max’ın taç çizgisine uzaklığı 6 m, Vedat’ın taç

çizgisine uzaklığı 3 m’dir.
A B
• Ozan’ın Max’a uzaklığı 10 m, Vedat’a uzaklığı
C a 25° 5 m’dir.
• Ozan taç çizgisi üzerindedir.
Bu üç futbolcu konumlarını değiştirmeden Max topu
Ozan’a, Ozan da Vedat’a atıyor.
Topun hareketiyle oluşan açı a olduğuna göre, cosa
Şekil II değeri kaçtır?

|BC| = 1 metre olduğuna göre, sinÅ değerinin yaklaşık 4 7 7 24 24

A) B) C) - D) E) -
değeri aşağıdakilerden hangisidir? 5 25 25 25 25
`sin 25° , 0, 4j
1 1 2 2 3
A) B) C) D) E)
4 3 3 5 7

175
 UZMAN
7. 10. f : R → R fonksiyonu
11 12 1 2 sin x, sin x $ 0 ise
10 2 f (x) = *
0, sin x < 0 ise
9 3
8 4 biçiminde tanımlanıyor.
7 6 5
Buna göre (–∏, ∏) açık aralığının f altındaki görüntüsü
aşağıdakilerden hangisidir?

Şekildeki duvar saatinde akrep ile yelkovan arasın- A) [–2, 2] B) (–1, 2) C) [0, 1]
D) (0, 2) E) [0, 2]
daki açı a° olmak üzere, saat 12.00’den 15.00’e kadar
1
toplam kaç defa sin a° = olur? 2010-LYS
2
A) 4 B) 6 C) 8 D) 10 E) 11

1
8. tan x =
7
1
tan y =
3
olduğuna göre, tan(x + 2y) kaçtır?
4 10 5 4
A) B) 1 C) D) E)
3 21 21 21

9. Koordinat düzlemi üzerinde gösterilen bir koşu pistindeki 11.

üç sporcunun konumları şekildeki gibidir.
y

ÇAP sözcüğü bir kâğıt üzerine bazı çizgileri yukarıdaki

B gösterildiği gibi renkli ve aşağıdaki şartlara uygun olarak
yazılacaktır.
°
30 0° • Yeşil çizginin uzunluğu 12 cm, lacivert çizginin
2 C
10° x uzunluğu 10 cm, mor çizginin uzunluğu 20 cm
O
olacaktır.
|OC| + |OB| = |OA| olmak üzere, A koşucusunun y ek- • Sarı renkli çizgilerin uzunlukları birbirine eşittir.
senine uzaklığı ile B koşucusunun x eksenine uzak- • Kesikli gösterilen çizgiler birbirine paraleldir.
lığının toplamı |OC| uzunluğuna eşit olduğuna göre,
Bu şartlara uygun yazıldığında sarı ve lacivert çizgi
C koşucusunun pist üzerindeki konumu aşağıdakiler-
arasındaki açının sinüs değeri ile kırmızı ve mor çiz-
den hangisidir?
gi arasındaki açının kotanjant değerinin toplamı kaç
A) (2·|OB|·cos10°, 2·|OB|·sin10°) olur?
B) (|OB|·sin10°, |OB|·cos10°) 53 71 88 94 101
A) B) C) D) E)
C) (|OA|·cos10°, |OB|·sin10°) 13 26 39 65 60
D) (|OC|·cos10°, |OA|·sin10°)
E) (2·|OA|·cos10°, |OC|·sin10°)

176 1-D 2-B 3-E 4-B 5-D 6-C 7-E 8-B 9-A 10-E 11-C
 UZMAN

3
ŞAMPİYON AMATÖR

ACEMİ

1. x2 – (a – sina)x + b + cosa = 0 denkleminin kökleri sanaldır. 4. Bir eşkenar üçgenin iç açıları üçer eş açıya bölünerek
Sanal köklerin toplamı 2 ve çarpımı 3 tür. aşağıdaki logo oluşturuluyor.

Buna göre, a + b toplamının alabileceği en büyük tam

sayı değeri kaçtır?

A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8

Kırmızı renkle boyalı olan bölgenin alanı S1, mavi renk-

le boyalı olan bölgelerin alanları toplamı S2 olduğuna

S1
göre, oranı aşağıdakilerden hangisine eşittir?
S2
A) tan20° · tan30° B) tan10°· tan30°

2. arcsin2x = arccos§5x C) cot10° · cot30° D) cot20° · cot30°

denklemini sağlayan x değeri kaçtır? E) cos20° · cot30°

1 1 1 2 3
A) B) C) D) E)
4 3 2 3 4

3. Bir masa tenisi oyununda Salih topu A noktasından Aı 1 1

5. tan 2 x – f + 1 p tan x + =0
3 3
noktasına göndermiş, Eray ise gelen topu B noktasında
karşılamış ve Bı noktasına göndermiştir. denkleminin en küçük kökü kaç radyandır?
A p p p p 5p
A) B) C) D) E)
B 12 6 4 3 12
a

Bı Aı
O

Bı noktasının ve Aı noktasının fileye uzaklıkları sırasıyla 2

m ve 4 m’dir.
4 4
Filenin yüksekliği 0,2 metre olduğuna göre, tanÅ de- 1 – sin x – cos x
6. 6 6
= 2 tan 2 3x
ğeri kaçtır? 1 – sin x – cos x
denkleminde x açısı aşağıdakilerden hangisi olabilir?
30 32 199 19
A) B) C) D) E) 10
199 3 30 2 A) 10 B) 20 C) 30 D) 45 E) 60

191
 ŞAMPİYON
7. Çatısının yan yüzü ikizkenar üçgen şeklinde olan bir bi- 9. 0 ≤ x ≤ ∏ olmak üzere,
nanın yandan görünümü verilmiştir. Binanın gösterilen sin x · tan x
= 1– cos x
yüksekliği 12 metre olup genişliği 8 metredir. 3

denklemini sağlayan x değerlerinin toplamı kaçtır?

a
r 2r 4r
A) B) C) D) ∏ E) 2∏
3 3 3

2015-LYS
12 metre

4 10. A
Çatısının tepe açısı Å olmak üzere, tan a = olduğu-
3 a
na göre, çatının uç noktasının yerden yüksekliği kaç
metredir?

A) 14 B) 15 C) 16 D) 18 E) 20 5
C
B 10 D

ABD dik üçgeninde, m(EA∑C) = Å, |BD| = 10 birim,

8. |DC| = 5 birim, |EC| = 4 birim, [AE] ^ [EC] dir.
Buna göre, tanÅ kaçtır?
2 1 4 1 7
A) B) C) D) E)
9 3 9 2 10

11. Aybüke kitaplığını Şekil 1’deki gibi kapıya yakın bir yere koy-
Şekilde verilen O merkezli birim çemberin üzerindeki muştur ancak kapıyı açtığında kapının en fazla Şekil 2’deki
P(0, 1) ve S(1, 0) noktaları ile RO doğru parçasının x-ek- gibi açıldığını fark etmiştir.
seniyle yaptığı pozitif yönlü i açısı kullanılarak tanımla-
1m A
nan yeni trigonometrik fonksiyonlar aşağıdaki gibidir:
70°
kasi = |RS| Aı
sasi = |RP|
Buna göre,
2
kas i

2 – sas 2 i
ifadesi, tanımlı olduğu i değerleri için aşağıdakiler-
Şekil 1 Şekil 2
den hangisine eşittir?

A) sin(2i) B) cos2(2i) C) seci Buna göre, |AAı| uzunluğu kaç metredir?

D) tan e o
i
E) cot e o
i A) sin235° B) 2cos55° C) 4·cos255°
2 2
D) 1 E) 2
2021-AYT

192 1-C 2-B 3-C 4-B 5-B 6-A 7-E 8-D 9-A 10-C 11-B