PAGGAWA NG

ORGANIKONG
PATABA
Ano ang Ito ay pataba na nagmumula sa

Organikong
nabulok na mga halaman, basura, dumi
ng hayop at anumang uri ng

Pataba?
organikong materyal.
Ito ay hindi kemikal kagaya ng urea at
mga kauri nito
Mga Pakinabang sa Paggamit ng
Organikong Pataba

Walang polusyon Nagiging maganda

na ibinibigay ang ani

Ito’y mahalaga sa paghahalaman

dahil pinalalambot at pinapaganda nito ang
hilatsa ng lupa, pinabubuti ang daloy ng
hangin at kapasidad na humahawak ng
tubig.
Mga Uri ng Organikong Pataba

Tuyong dumi ng hayop Compost Vermicompost

 COMPOSTING

Isang paraan ng pagpapabulok

ng mga basura sa isang
lalagyan na tulad ng compost
pit ay tinatawag na basket
composting. Sa pamamagitan
nito ang mga nabubulok na
basura ay maaari nang
gamiting pataba pagkaraan ng
dalawang buwan o mahigit.
Mga hakbang sa paggawa ng Compost

1. Humanap ng bakanteng lote sa 2. Sa bakanteng lote, ipatong ang

inyong bakuran. Hangga't maaari, lagayan na gagawing compost bin.
kinakailangang ito ay malayo sa Pwede ring gumawa ng hukay na may
inyong mismong tahanan. isang metro ang lalim.
Mha hakbang sa paggawa ng Compost

3. Sa hukay o sa compost bin, ilagay o ilatag

ang mga nabubulok na bagay gaya ng 4. Pwede ring ilagay dito ang dumi
natuyong dahon, nabubulok na gulay, prutas ng mga alagang hayop gaya ng
at mga tirang pagkain hanggang
manok, kambing, kuneho, at iba pa
umabot ng 12 pulgada o 30 sentemetro ang
taas.
Mga hakbang sa paggawa ng Compost

6. Gawin ang pagtambak

5. Patungan itong muli ng
hanggang mapuno ang hukay o
lupa
compost bin.
Mga hakbang sa paggawa ng Compost

7. Araw-araw itong diligan o basain

8. Hintaying lumipas ang
at Lagyan ng kahit na anong uri ng dalawang buwan o higit pa
pantakip ang hukay o compost bin. bago ito gamiting pataba.
 VERMICULTURE

Ang Vermiculture ay
pag-aalaga o
pagpaparami ng mga
bulate para ibenta at
aalagaan sa proseso ng
vermiculture.
 VERMICOMPOSTING

Isang proseso na gamit ang

bulati para kainin ang mga
nabubulok na mga bagay
tulad ng basura at kanilang
ilalabas na kung tawagin ay
“vermicast”
Bakit Vermicomposting?

LOW COST
LOW TECHNOLOGY

Dahil ang sangkap

Dahil ang proseso
na pwedeng
ay simple lang
gamitin ay nasa
paligid lang
 Mga Benepisyo ng Vermicomposting

Ito ay nagpapabuti sa kapasidad ng lupa na

maghawak ng tubig, pag-agregasyon, at
porosity ng lupa.
Ito ay isang alternatibong pinagkukunan ng
organikong pataba at kapalit ng kemikal na
pataba para sa iba't ibang uri ng gulay.
Ito ay mayaman sa bacteria, actinomycetes, at
fungi.
Pinapahusay nito ang pagtubo, paglaki ng
halaman, ani ng pananim, at paglaki ng ugat.
Mga Produkto ng Vermicomposting

Vermicompost Vermicast
Mga Produkto ng Vermicomposting

Vermicompost Vermicast

Pinaka mabisang
organikong pataba
galing sa dumi at mga Dumi ng bulate
natitirang pagkain ng
mga bulate
Mga Katangian ng Bulate (African
Night Crawler o ANC)

May kakayanang kumain ng halos lahat ng

uri ng nabubulok na bagay

Kaya nilang makain ang katumbas ng

timbang nila sa bawat araw

Mabilis silang dumumi

Tinagurian silang “bio engineers” o “earth

angels”
Mga Katangian ng Bulate (African
Night Crawler o ANC)

Sa pagdaan ng organikong pagkain sa bituka

ng bulate, higit na pinapayaman ang taglay
na sustansya nito at pinapabilis pa ang
pagdami ng mabubuting mikrobyo

Hermaphrodite (male and female organs)

Mayroon na limang puso

Mga Katangian ng Bulate (African
Night Crawler o ANC)

Tumatanda sa loob ng anim na linggo

May kakayanang mabuhay ng 1 hanggang 3

taon. Tumatagal hanggang 10 taon sa
maayos na kalagayan.

Nagiging doble ang populasyon sa loob lang

ng isang buwan
Mga Katangian ng Bulate (African
Night Crawler o ANC)

Breathe through their skin

Habitat must be sixty to eighty percent

moisture content

Nocturnal in nature
Mga Pangangailangan ng Bulate

Hangin (Oxygen)

Kailangan ng earthworm ng oksiheno

para mabuhay
Kumukuha ng oksiheno ang
earthworm sa pamamagitan ng
kanilang balat
Hindi dapat masubrahan ang tubig sa
vermiplot para hindi malunod ang
bulate
Mga Pangangailangan ng Bulate

Temperatura (temperature)

Ang pinakamabuting temperatura

para sa African Nightcrawlers ay 50-
90oF (10-32oC)
Maaring mamatay ang bulate kapag
ang temperatura ay lumagpas dito
Kailangan ang vermiplot ay nasa lilim o
shade
Panatilihing basa ang vermiplot
Mga Pangangailangan ng Bulate

Pagkabasa (Moisture)

Ang pinakamabuting pagkabasa ay 70

to 80%
Di dapat masobrahan ang pagkabasa
dahil maaring malunod ang bulate
Matutuyo naman ang earthworm kung
kulang sa pagkabasa at masyadong
tuyo ang paligid niya.
Mga hakbang sa vermicomposting

1. PAGKUHA AT PANGANGALAP NG MGA KAGAMITAN

Pagkain ng bulate
Bulate (African Night Crawler)
Shredder o Itak
Vermiplot o Vermibed
 Mga pagkain ng bulate
CARBON SOURCE:
Mga Nabubulok na Basura
1. Basura mula sa kusina
2. Basura mula sa palengke
Basura mula sa Bukid o Pananim
3. Dayami
4. Pinag-anihan ng mais
5. Balat ng prutas
6. Pinaglinisan ng gulay
7. Mga dahon
8. Mga damo
9. Atbp…
 Mga pagkain ng bulate
CARBON SOURCE:
Basura mula sa mga
Pagawaan
1. Bagaso ng sugar centrals
2. Mudcakes ng sugar centrals
3. Sludge mula sa distillery
plants
4. Kusot na mula sa
pinagputulan o
pinagkataman ng kahoy
5. Carbonated o sinunog na ipa
“Lahat ng biodegradable
wastes sa kumunidad!”
 Mga pagkain ng bulate
NITROGEN SOURCE:
Dumi ng Hayop
1. Ipot ng manok, itik, pabo, pugo
2. Dumi ngbaboy, baka, kalabaw,
kabayo, kambing
3. Hindi pwedeangdumingaso at
pusa.
Halaman
4. Dahonngipil-ipil,
kakawate,mongo, mani, baging-
ilog, kadzu, wild sunflower,
dahonngkaturay, azolla
Tamang Halo ng Pagkain ng Bulate
Mga hakbang sa vermicomposting

2. PAGHAHANDA NG MGA KAGAMITAN AT SUBSTRATE NG

BULATE
Paggawa ng Vermibed o Vermiplot
Paghahanda ng substrate o pagkain ng bulate
 Pagpili ng Lugar

Malapit sa pagkukunan ng
materyales(inputs)
May sapat na lawak na
paggagawaan, lilim o may
bubong
Hindi natutubig o binabaha
May pagkukunan ng tubig na
pandilig
Accessible
 Iba’t -ibang uri ng Vermiplot/Vermibed

CONCRETE BOX VERMIBED HALF-CYLINDER VERMIBED

Iba’t -ibang uri ng Vermiplot/Vermibed

VERMI-SACKS WINDROWS
 Iba’t -ibang uri ng Vermiplot/Vermibed

WOODEN VERMIPLOT VERMI-TIRES

 Iba’t -ibang uri ng Vermiplot/Vermibed

CYLINDRICAL VERMIBED BAMBOO BOX VERMIBED

 Iba’t -ibang uri ng Vermiplot/Vermibed

CYLINDRICAL VERMIBED BAMBOO BOX VERMIBED

 Paghahanda ng Substrates o pagkain ng
bulate

Gawing pino o pagputol-putulin ang

mga malalaking materyales na
gagawing pagkain ng mga bulate
sa pamamagitan ng itak o kaya ay
shredder
 Paghahanda ng Substrates o pagkain ng
bulate
Paghaluin ng mga materyales
na mula sa halaman at dumi
ng hayop (C:N Ratio)
Ikalat ito sa kama o plot sa
dami na 50 kilo/ m2
Diligin ito kung kinakailangan
upang mapanatili ang 70 to
80% moisture content
Mga hakbang sa vermicomposting

3. UNANG PAGBUBULOK (THERMOPHILIC O ANAEROBIC

DECOMPOSITION)
Tumatagal ng 10-14 na araw
Pagsilid ng mga ito sa sako o pagtakip ng lona o dahon ng
saging at buko.
Umaabot ang temperatura ng 70’C – mapanganib sa bulate
 Mga hakbang sa vermicomposting

4. IKALAWANG PAGBUBULOK (AEROBIC DECOMPOSITION O

VERMICAST PRODUCTION)
Alisin ang takip ng mga sako o kaya bunton ng pininong
materyales. Hayaan munang lumamig at sumingaw ang gas
mula sa sako/ kama bago ipakain sa bulate
 IKALAWANG PAGBUBULOK (AEROBIC
DECOMPOSITION O VERMICAST PRODUCTION)

Diligan ang mga ito upang

mapababa ang temperatura
(30’C) at mapanatili ang
moisture content na 70-80%
Paglalagay (stocking) ng
bulate sa ibabaw ng binulok
na pagkain sa daming 1 kilo/
m2
 IKALAWANG PAGBUBULOK (AEROBIC
DECOMPOSITION O VERMICAST PRODUCTION)

Pangangalaga at maintenace:
a. Paglalagay ng lilim o silong
b. Pagbabakod, kung maari
c. Paglalagay ng takip sa kama o
plot
 IKALAWANG PAGBUBULOK (AEROBIC
DECOMPOSITION O VERMICAST PRODUCTION)

Pangangalaga at maintenace:
d. Pag-alis ng mga predators
(centipedes, beetle grubs,
manok, ibon and etc.)
e. Pagdidilig sa vermibed o plot
 TAMANG PAGKABASA NG
VERMIPLOT/VERMIBED
Dumakot ng kompos sa may
bandang gitna ng sako/bin
Kapag piniga at walang pumatak
na tubig, tuyo pa
Kapag piniga at may pumatak ng
kaunti, wastona ang pagkabasa
Kapag piniga at tuloy-tuloy ang
pagpatak ng tubig, sobra na
 Mga hakbang sa vermicomposting

5. PAG-AANI, PAGPROSESO AT PAG-IMPAKE (VERMICOMPOST

AT BULATE)
Pagkatapos ng 30-45 araw, maari ng anihin ang
vermicompost
Itigil ang pagdidilig ng 5-7 araw bago ang pag-aani
PAG-AANI, PAGPROSESO AT PAG-IMPAKE
(VERMICOMPOST AT BULATE)

PAG-AANI : MANUAL NA PAGSASALA

PAG-AANI, PAGPROSESO AT PAG-IMPAKE
(VERMICOMPOST AT BULATE)

PAG-AANI : MIGRATION
 PAG-AANI, PAGPROSESO AT PAG-IMPAKE
(VERMICOMPOST AT BULATE)
Upang mapadali ang
pagsasala, ilagay ang inaning
vermicast sa ibabaw ng
kongkretong sahig upang
matuyo sa pamamagitan ng
pagpapahangin (air-drying)
saloob ng 1-3 araw upang
mabawasan ang moisture
content na hindi tataas sa
40%
 PAG-AANI, PAGPROSESO AT PAG-IMPAKE
(VERMICOMPOST AT BULATE)
Salain (Sieve SGN 20) upang
mapaghiwalay ang pino
(vermicast) at malalaking
tipak.
Ang malalaking tipak ay
muling ibabalik sa
vermibed/plot dahil
karaniwan ay kinapapalooban
ng itlog (larvae) at maliliit na
bulate (juvinile).
 PAG-AANI, PAGPROSESO AT PAG-IMPAKE
(VERMICOMPOST AT BULATE)

Maaring isako ang mga

inaning vermicompost/
vermicast upang maging
maayos ang pag-iimbak
(storage)
Maaring gamitin ang vernmicast/vermicompost
bilang organikong abono sa:
HALAMAN
Maaring gamitin ang vernmicast/vermicompost
bilang organikong abono sa:
INTEGRATED AGRI-AQUA FARMING SYSTEM
Maaring gamitin ang vernmicast/vermicompost
bilang organikong abono sa:
TILAPIA ORGANIC FARMING
Maaring gamitin ang vernmicast/vermicompost
bilang organikong abono sa:
GIANT FRESHWATER PRAWN PRODUCTION