-----Mizahın “kötülüğü ve aptallığı engelleme” hatta “ahlaksızları gösterme ve düzeltme” amacına

hizmet ettiği düşüncesini açıklayınız. Tarihsel ve güncel örnekler veriniz.

Mizah tarihsel süreç boyunca oldukça kullanılmış çok yönlü bir güldürü sanatıdır. Mizahın
farklı yönlerinden biri de eleştiri adı altında hiciv yapabilmesidir. Mizah hiciv yaparken başarılı bir etki
olması için tabi ki güldürmek başta gelir. Fakat ana konu aslında güldürünün altında yatan eleştirileri
anlatmaktır. Tarihsel süreçte birçok eleştirel mizahçı toplumdaki ahlaksızlıkları gösteren, halkın bir
kısmını zeka yönünden olumlu veya olumsuz eleştiren, hükümetin yolsuzluklarını ve yanlışlarını
ortaya koyan mizah eserleri üretmiştir. Çoğu zaman bu üretilen eserleri hükümet tarafından üstü
kapatılmış, yalanlanmış, mizahi ürünleri yok etmeye ve üretene mizahi üretim çevresinde engel teşkil
edecek bir ceza vermişlerdir. Aziz NESİN “ZÜBÜK” adlı eseri toplumsal ve siyasal düzmeceleri ortaya
koyan bir hicivdir. Çarpık siyasiler ve onlara boyun eğmiş olan halk bu romanda açıkça anlatılır.

Daha yeni olarak; televizyonun hayatımızda vazgeçilmez bir yer kaplamasının ardından, bu medya
aracını etkin olarak kullanabileceğini düşünen bir grup levent kırca önderliğinde “olacak o kadar”
isimli televizyon programı oluşturmuşlardır. Yıllarca hükümeti ve toplumu eleştiren kısa skeçler yazıp
güldürü ile bazı gerçekleri anlatmışlardır. Hükümetin bu program üzerinde duruşu ise günümüze
1980 ve 2000 arası dönemde çoğu kez uyarı ve ceza almıştır. Günümüz hükümeti ise 2010 yılında
programı tamamen kapatmıştır.

Yerel medyanın yanında sosyal medyanın da geliştiği günümüz çağında üretilen mizahi ürünler,
internet üzerinden bir şeyler anlatma ve anlaşılma politikası ile yapılıyor.

------Mizah kuramlarını açıklayarak, hepsine tarihsel veya güncel örnekler veriniz ve açıklayınız.

1)Üstünlük kuramı

Üstünlük kuramına göre saf mizah, başına komik olaylar b gelen karakterden daha üstün
olduğumuzu düşünerek ve bundan keyif alarak, onu aşağılama ve benlik ego tatminidir. Örneğin;
kemal Sunal filmleri; bu filmlerde ana karakter halktan ama hep biraz safça bir adamdır, başına gelen
olaylar bizlere komik gelmektedir bunun sebebi ise onu kendimizden daha aşağıda görmemiz ve
onun gibi olmayışımızdan kaynaklanır. Bu kuram mizahi karakter üzerinden kendi benliğimizi tatmin
etme, onun hakkında örneğin” vay avanak, vay aptal vay” gibisinden aşağılayıcı ve üstünlükçü bir
güldürü mekanizması oluşturur.

2)Uyuşmazlık kuramı

Uyuşmazlık kuramına göre mizah şu şekildedir; beklenmedik, aniden, şaşırtıcı, ve uzun süreli olayla
uyumlu olmayan bir durumla anlatılır. Örneğin komik hayvan ve insan kazaları bu kurama örnektir.
Örnek olarak iki adam yan yana sakince oturur, biri ayağa kalkar ve tekrar oturacağı zaman diğeri
onun sandalyesini geri çeker ve adam yere düşer bu komik bir durum yaratır. Daha eskiye gidecek
olursak hacivat ve karagözün birbirine el ve laf şakaları yapıp kavgaya başlaması olayı normal bir
durumdan anormal bir duruma çevirir. Uyuşmazlık kuramında mizah normalden anormalliğe sert
geçiş olarak adlandırılır.

3)Rahatlama kuramı

Rahatlama kuramına göre ne zaman ortamda bir gerginlik olursainsanlar rahatlamak için orada mizah
üretmek zorunda kalırlar.

Sigmund freud der ki insanların açıktan ortaya koyamadığı ama içten içe arzuladığı saldırganlık ve
cinsellik fenomenleri mizah sayesinde örtülü bir şekilde açığa çıkar. İnsanlar içinde tuttuğu cinsel ve
saldırgan arzuları açığa çıkarmak için mizahı kullanır diyoruz yani. en çok gülünen esprilerin - özellikle
erkekler arasında ki erkekler cinsellik ve saldırganlığa daha yönelimli - belaltı espriler olduğunu
görmek freud için haklı bir tespittir.

Rahatlama kuramında mizah insanları buhrandan kurtarma, mutlu etme gibi bir anlamı vardır.

Bu kuram çocukluğumuzdan beri bize aşılanır. Örneğin; morali bozuk arkadaşımızı güldürmek için
yaptığımız şaklabanlıklar, aynı arkadaşımıza gel bir komedi filmi izleyelim kafan dağılır gibisinden
laflar etmek buna örnektir.