CHƯƠNG V

NHỮNG CƠ SỞ CỦA HÀNH

VI NHÓM

1
CÁC MỤC TIÊU CHÍNH

1. Phân biệt giữa nhóm chính thức và nhóm không

chính thức.
2. Trình bày các giai đoạn hình thành một nhóm
3. Phân tích những yếu tố ảnh hưởng đến hành vi
nhóm
4. Nhận biết những điểm mạnh và điểm yếu ra
quyết định theo nhóm.
5. Các kỹ thuật ra quyết định nhóm

2
 Định nghĩa nhóm

Nhóm
Là hai hay nhiều cá nhân, có tác động qua lại và phụ
thuộc lẫn nhau, họ cùng đến với nhau để đạt đến những
mục tiêu cụ thể

3
Phân loại nhóm

Nhóm chính thức (formal groups)

Được hình thành theo cơ cấu tổ chức
quản lý của đơn vị

Nhóm không chính thức (informal groups)

Là những liên minh hình thành một cách tự
nhiên từ môi trường công việc trên cơ sở
những quan hệ thể hiện sự thụ cảm giữa
các cá nhân

4
 Phân loại nhóm (tt)

NHOÙM

Nhoùm chính thöùc Nhoùm khoâng chính thöùc

Nhoùm Nhoùm Nhoùm Nhoùm

chæ nhieäm lôïi ích baïn beø
huy vuï
5
 Phân loại nhóm (tt)
Nhóm chỉ huy Nhóm nhiệm vụ
Một nhóm bao gồm Các cá nhân làm việc
các cá nhân báo cáo chung để hoàn thành
trực tiếp cho quản lý nhiệm vụ công việc

Nhóm lợi ích Nhóm bạn bè

Các cá nhân làm việc Các cá nhân làm
với nhau để đạt được việc chung vì họ có
một mục tiêu cụ thể cùng những tính
mà họ quan tâm cách chung
6
 Lý do tham gia vào nhóm

• An toàn
• Địa vị
• Nhu cầu được tôn trọng
• Liên minh
• Quyền lực
• Đạt được mục tiêu

7
Các giai đoạn phát triển của nhóm

8
 Các giai đoạn phát triển của nhóm (tt)
Giai đoạn hình thành Giai đoạn hình thành các chuẩn
mực
Giai đoạn đầu của quá trình
phát triển nhóm, có đặc điểm Giai đoạn ba trong quá trình phát
rất nhiều rủi ro. triển nhóm có đặc điểm mối quan
hệ thân thiết và bền chặt hơn.

Giai đoạn bão tố

Giai đoạn hai của quá trình phát
triển nhóm có đặc điểm thường
xảy ra xung đột trong nội bộ
nhóm.

9
 Các giai đoạn phát triển của nhóm (tt)
Giai đoạn thực hiện
Giai đoạn thứ 4 của nhóm, nhóm lúc này hoạt động theo
chức năng đầy đủ

Giai đoạn tan rã

Giai đoạn cuối cùng của quá trình phát triển đối với những
nhóm tạm thời, có đặc điểm cuốn chiếu các hoạt động hơn là
thực hiện nhiệm vụ

10
Cấu trúc nhóm

➢ Chuẩn mực
➢ Tính liên kết
➢ Địa vị
➢ Quy mô
➢ Sự đa dạng
➢ Vai trò

11
 Cấu trúc nhóm – Chuẩn mực
Chuẩn mực: Những tiêu
chuẩn về hành vi được các
thành viên trong nhóm
chấp nhận

Các dạng chuẩn mực:

• Chuẩn mực thực hiện
• Chuẩn mực hình thức
• Chuẩn mực thu xếp xã hội
• Chuẩn mực phân bổ nguồn lực

12
 Cấu trúc nhóm - Chuẩn mực (tt)
Tuân thủ: Điều chỉnh hành vi
của cá nhân cho phù hợp với
các tiêu chuẩn của nhóm

Nhóm tham chiếu: Đây là

những nhóm quan trọng mà
khi là thành viên trong nhóm
hoặc hy vọng là thành viên
của nhóm thì phải tuân thủ
theo chuẩn mực của nhóm
 Cấu trúc nhóm - Chuẩn mực (tt)

Hành vi lệch lạc nơi làm việc:

Hành động chống lại tập thể
của các thành viên trong tổ
chức, họ dùng hình thức bạo
lực có chủ địch để đe doạ các
chuẩn mực và dẫn đến hậu
quả tiêu cực cho tổ chức, cho
những người khác
Loại hình hành vi lệch lạc nơi làm việc
Loại hình Ví dụ
Sản xuất Sớm rời bỏ
Làm việc chậm chạp có chủ ý
Lãng phí nguồn tài nguyên
Tài sản Phá hoại
Đánh cắp
Không cho vận hành trong giờ làm việc
Chính sách Biểu hiện thiên vị
Tán gẫu và phao tin đồn
Khiển trách đồng nghiệp
Xâm phạm cá nhân Quấy rối tình dục
Lạm dụng từ ngữ
Ăn cắp của đồng nghiệp
 Cấu trúc nhóm – Tính liên kết

Tính liên kết: Thể

hiện mức độ gắn
kết của các thành
viên trong nhóm
hay mức độ động
viên để các thành
viên ở lại làm việc
chung một nhóm

16
 Cấu trúc nhóm – Tính liên kết (tt)

◼ Tăng tính liên kết của nhóm:

1. Thành lập nhóm với quy mô nhỏ hơn
2. Khuyến khích nhóm thống nhất mục tiêu
3. Tăng thời gian làm việc chung
4. Tăng địa vị của nhóm
5. Khuyến khích cạnh tranh với các nhóm khác
6. Khen thưởng cho cả nhóm
7. Tách nhóm theo quy luật tự nhiên
17
Mối liên quan giữa tính liên kết của nhóm, chuẩn
mực thực hiện công việc và năng suất
Tính liên kết

Cao Thaáp

Naêng suaát cao Naêng suaát trung

Chuẩn mực thực hiện

Cao bình
công việc

Naêng suaát thaáp Naêng suaát TBình

ñeán thaáp
Thaáp

18
Cấu trúc nhóm - Địa vị
Địa vị: Vị trí hay thứ hạng do những người khác đặt
ra cho nhóm hay các thành viên trong nhóm

Chuẩn mực của

nhóm

Địa vị của các

Địa vị Công bằng thành viên trong
nhóm

Văn hóa
Cấu trúc nhóm - Địa vị (tt)
Lý thuyết đặc điểm địa vị: Lý thuyết này cho rằng
sự khác biệt về đặc điểm địa vị tạo ra hệ thống
phân cấp địa vị trong các nhóm.

Xu hướng nguồn gốc địa vị:

➢ Sức mạnh mà một người nắm giữ hơn người
khác
➢ Khả năng đóng góp vào mục tiêu của nhóm
➢ Đặc điểm cá nhân
 Cấu trúc nhóm - Quy mô

Keát quaû coâng vieäc Lười biếng xã hội (social

loafing)
Là khuynh hướng cá
nhân ít cố gắng khi làm
việc tập thể so với làm
việc cá nhân

Quy moâ nhoùm

 Cấu trúc nhóm – Sự đa dạng

Các thành viên trong nhóm

tương tự hoặc khác với nhau
về những thuộc tính nhân
khẩu ở mức độ nào đó như
tuổi, giới tính, chủng tộc, trình
độ học vấn, mức độ phục vụ
trong tổ chức và tác động của
thuộc tính này đến thuyên
chuyển
 Cấu trúc nhóm - Vai trò
Vai troø: Laø moät taäp hôïp
nhöõng haønh vi mong ñôïi
daønh cho moät ngöôøi ñang
ôû moät vò trí naøo ñoù trong
moät ñôn vò xaõ hoäi
Ñoàng nhaát vai troø: Moät
soá thaùi ñoä vaø haønh vi
khoâng thay ñoåi ñoái vôùi
moät vai troø thì ñöôïc coi
laø ñoàng nhaát

Nhaän thöùc vai troø: Quan

ñieåm cuûa moät caù nhaân veà
vieäc anh ta ñöôïc hoã trôï nhö
theá naøo ñeå haønh ñoäng tröôùc
moät tình huoáng ñaët ra
 Cấu trúc nhóm - Vai trò (tt)
Kyø voïng veà vai troø: Nhöõng Xung ñoät vai troø: Tình
ngöôøi khaùc tin raèng moät huoáng khi moät caù nhaân
ngöôøi neân haønh ñoäng nhö phaûi ñoái ñaàu vôùi nhöng
theá naøo khi gaëp tình kyø voïng vai troø khaùc
huoáng cụ thể nhau

Hôïp ñoàng taâm lyù: Moät baûn

thoûa thuaän khoâng baèng vaên
baûn ñeà ra nhöõng ñieàu maø
ngöôøi quaûn lyù hy voïng töø
nhaân vieân cuûa mình vaø
ngöôïc laïi
 Key Roles
of Teams

© 2003 Prentice Hall EXHIBIT 9-4

Inc. All rights
reserved. 8–25
Ra quyết định theo nhóm
Điểm mạnh Điểm yếu

Thông tin có tính cạnh Tốn nhiều thời gian hơn

tranh hơn

Tăng tính đa dạng trong Tăng áp lực tuân thủ

quan điểm

Chất lượng của các quyết Chịu sự thống trị của một
định cao hơn hay một vài thành viên

Tăng tính chấp nhận giải Trách nhiệm mơ hồ

pháp.
26
 Kỹ thuật ra quyết định nhóm

Các nhóm tương tác Động não

Các nhóm cụ thể trong đó các Quá trình đưa ra ý tưởng mới, quá trình
thành viên có thể trao đổi trực này khuyến khích bất kỳ giải pháp nào
tiếp với nhau cho vấn đề và không cho chỉ trích

Kỹ thuật nhóm danh nghĩa Họp điện tử

Phương pháp ra quyết định nhóm Một cuộc họp mà các thành viên trao
trong đó các thành viên họp với nhau đổi với nhau thông qua máy tính, qua
để đưa ra các đánh giá có hệ thống đó các đánh giá được dấu tên và tập
nhưng độc lập. hợp bỏ phiếu

27
 Đánh giá hiệu quả kỹ thuật ra quyết định
Kyõ thuật
Tieâu chuaån hieäu quaû Töông Ñoäng naõo Danh Ñieän
taùc nghóa töû
Soá löôïng yù töôûng Thaáp TB Cao Cao
Chaát löôïng yù töôûng Thaáp TB Cao Cao
Aùp löïc xaõ hoäi Cao Thaáp TB Thaáp
Chi phí tieàn baïc Thaáp Thaáp Thaáp Cao
Toác ñoä TB TB TB Cao
Höôùng ñeán nhieäm vuï Thaáp Cao Cao Cao
Tieàm naêng xung ñoät giöõa caùc caù nhaân Cao Thaáp TB Thaáp
Caûm giaùc hoaøn thaønh Töø cao Cao Cao Cao
ñeàn thaáp
Cam keát vôùi giaûi phaùp Cao Khoâng aùp TB TB
duïng
Phaùt trieån lieân keát nhoùm Cao Cao TB Thaáp
28
 Sự khác nhau giữa đội và nhóm

Cách làm việc theo nhóm

Nhóm chủ yếu tác động qua lại để chia sẻ
và ra quyết định để giúp mỗi thành viên
trong nhóm thực hiện theo trách nhiệm
phân công

Cách làm việc theo đội

Nhóm trong đó tất cả sự cố gắng các
cá nhân trong nhóm khi thực hiện sẽ
tốt hơn khi so sánh với tổng kết quả
thực hiện của các cá nhân khi làm
một mình

29
So sánh cách làm việc theo nhóm – đội

30
THANK YOU !

31