Sırbistan için çalışma saatleri

İş Kanunu'nun (bundan böyle Kanun olarak anılacaktır) 51. maddesinin 1. fıkrasında tam zamanlı
çalışmanın haftada 40 saat olacağı öngörülmektedir. Tam zamanlı çalışma, haftada 36 çalışma
saatinden daha kısa olmamak kaydıyla 40 saatten az olabilmekte ve çalışan, tam zamanlı çalışmaya
dayalı iş ilişkisinden doğan tüm haklarına sahip olmaktadır.

Kanuna göre 2021 yılı maaşı saat başına 183,93 dinardır.

İş Kanunu'nun öngördüğü şekilde, bir çalışanın 20 gün yıllık izin hakkı vardır

Çalışma izni başvurusu

Yabancıya geçici ikamet izni verildikten sonra, yetkili Ulusal İstihdam Dairesi nezdinde çalışma izni
alma prosedürü başlatılabilir. Bu nedenle yabancıya çalışma izni alabilmenin temel şartı, yabancıya
geçici ikamet hakkı verilmiş olmasıdır. Çalışma izninin türüne göre başvuruya eklenen belgeler farklılık
göstermektedir. Çalışma izni almak için gerekli belgeleri aşağıda daha detaylı olarak sunuyoruz.

Talebi üzerine çalışma izni verilen işveren:

bir yabancıyı başka bir işverenin yanında çalışmaya yönlendiremez;

yabancıyı kanuna uygun olarak zorunlu sosyal sigortaya kaydettirmekle yükümlüdür;

Çalışma izninin verilmesi masraflarını üstlenir ve bunları bir yabancıya devredemez.

Uygun bir oturma izni ve çalışma izni olmadan bir yabancıyı çalıştıran işveren, çalışma mevzuatına
uygun olarak yabancıya tüm parasal talepleri, ilgili vergileri ve zorunlu sosyal sigorta katkılarını
ödemekle yükümlüdür. Aksi kanıtlanmadıkça iş ilişkisinin en az üç ay sürdüğü varsayımı.

Cumhuriyet İdari Harçları Kanunu'na göre, Sırbistan Cumhuriyeti'nde yabancı vatandaşların

çalıştırılmasına ilişkin karar (çalışma izni) ücreti 13.970 dinardır.

Çalışma amaçlı çalışma izni verilmesi talebinde bulunulması halinde, taleple birlikte aşağıdaki
belgeler de ibraz edilecektir:

İşverenin APR'sinden alınan karar;

Yabancının pasaportu;

Geçici oturma izni;

Yabancının işe alınmasına esas olan bir iş sözleşmesi veya başka bir sözleşme teklifi;

İşverenin, yabancının çalıştığı işyerinde teknolojik, ekonomik veya organizasyonel değişiklikler

nedeniyle işçileri işten çıkarmadığına dair beyanı veya çalışanları işten çıkarmışsa CROSO'dan alınacak
sertifika;

İşyerlerinin sistemleştirilmesine ilişkin Kural Kitabı'ndan alıntı ve işverenin 10'dan az çalışanı varsa,
işyerinin adını ve tanımını, gerekli eğitimi veya belirli bir işyeri için özel gereksinimleri içeren bir beyan;

Diploma, yani bir yabancının edindiği eğitim belgesi;

Belirli bir iş için gerekli olan özel koşulların yerine getirildiğine dair kanıt;

İdari ücretin ödendiğine dair belge.

Serbest meslek çalışma izni verilmesine ilişkin talepte bulunulması halinde ise ek belge talebine ek
olarak aşağıdaki belgelerin de sunulması gerekmektedir:

Yabancının pasaportu;

Geçici oturma izni;

Yabancının, çalıştırmayı planladığı kişilerin sayısını ve yapısını da içermesi gereken, yapmak istediği
faaliyetlerin türü, süresi ve kapsamına ilişkin beyanı;

Yabancının belirli bir faaliyeti gerçekleştirmek için uygun niteliklere sahip olduğunu kanıtladığı belge
ve bunun onaylı tercümesi;

İşyerlerinin mülkiyeti veya kiralanmasına ilişkin anlaşma veya ön anlaşma;

Ödenen idari ücretin kanıtı.

Serbest çalışma izni, yabancının aynı işi belirtilen koşullar altında yapmaya devam ettiğini kanıtlaması
koşuluyla, geçici ikamet izninin geçerli olduğu süre için ve uzatma imkanı da dahil olmak üzere en fazla
bir yıl süreyle verilir.

Serbest çalışma amacıyla çalışma izni alan yabancı, iznin alındığı tarihten itibaren 90 gün içerisinde
çalışma izni verilen işi yapmaya başlamakla yükümlüdür.

Vize Gereksinimleri

VISA C (90 güne kadar kalışlar için vize)

Kısa süreli kalış vizesi, Sırbistan Cumhuriyeti'ne bir, iki veya daha fazla giriş için turist, iş ve diğer
seyahatler için verilir. Kısa süreli kalış vizesine sahip bir yabancının sürekli ikameti veya ardı ardına
kalışlarının toplam süresi, ilk giriş tarihinden itibaren altı aylık süre içinde 90 günü geçemez. Birden
fazla girişli kısa süreli kalış vizesi, bir yıla kadar geçerlilik süresiyle verilir.

VİZE D (Uzun süreli vize)

Uzun süreli vize, Sırbistan Cumhuriyeti topraklarına 90 ila 180 gün arasında girme ve kalma iznidir.

D Vizesi, Sırbistan Cumhuriyeti'ne giriş için vize rejimi uyarınca vize gerektiren ve Sırbistan
Cumhuriyeti'nde geçici kalma başvurusunda bulunmak isteyen bir yabancıya verilir.

Geçerli bir Schengen, Birleşik Krallık ve diğer Üye Devletlerin vizesine veya Birleşik Krallık vizesine
sahip yabancı pasaport sahipleri için Sırbistan Cumhuriyeti'ne vizesiz giriş Kararı uyarınca Sırbistan
Cumhuriyeti'ne vizesiz giren bir yabancı. Amerika Birleşik Devletleri ve Schengen bölgesi ülkeleri, AB
veya Amerika Birleşik Devletleri'nde oturma iznine sahip yabancı pasaport sahipleri Sırbistan'da geçici
ikamet için başvuruda bulunamaz. Sırbistan'a vardığınızda geçici kalış düzenlemesini sağlayan D
vizesine (uzun süreli vize) başvurmak gerekmektedir.
Genel vize gereksinimleri:

Geçerli pasaport (pasaportun vize tarihinden itibaren en az 90 gün geçerli olması gerekir)

Davet mektubu:

- özel ziyaret için - Sırbistan Cumhuriyeti'nin ilgili makamı tarafından onaylanmış davet mektubu

- iş ziyareti için – Sırbistan'daki bir şirketin davet mektubu;

- turistik bir gezi için - seyahat acentesi tarafından düzenlenen geziye ilişkin ödeme belgesi
(makbuz veya başka türde bir ödeme makbuzu);

Doldurulmuş vize başvuru formu: (PDF) ;

Fotoğraf (boyut 3,5x4,5cm);

Dönüş bileti veya Seyahat Programı (arabayla seyahat ediyorsanız Ehliyet ve Sigortanın kopyası);

Sırbistan'da kalmak için yeterli paranın kanıtı;

Sağlık Sigortası

Vize ücreti.

Transit vize verilebilmesi için Sırbistan Cumhuriyeti'nden sonra giriş yapacağınız ülkeye giriş vizenizin
olması gerekmektedir. O ülke için vize gerekmiyorsa, oraya yapacağınız ziyaretin amacını açıklayan
diğer belgeleri de ibraz etmeniz istenecektir.

Sırbistan Cumhuriyeti diplomatik-konsolosluk misyonu ek belge talep etme hakkını saklı tutar. Eksik
başvurular kabul edilmeyecektir.

İŞ:

iş sözleşmesi, iş sözleşmesi, iş ve teknik işbirliği sözleşmesi, spor faaliyetleri veya yabancı bir
vatandaşın Sırbistan Cumhuriyeti'nde çalıştığını kanıtlayan diğer belge;

Sırbistan Cumhuriyeti'nde bir tüzel kişiliğin, ticari kuruluşun, spor kulübü veya derneğin veya
girişimcinin tescil belgesi.

Karadağ için çalışma saatleri

İş Kanunu'na göre tam zamanlı çalışma haftada 40 saattir, toplu sözleşmede ise çalışma haftasında 40
saatten daha kısa çalışma saatleri belirlenebilmektedir.. Tam zamanlı çalışan bir çalışan, aksi özel bir
kanunla düzenlenmedikçe, aynı veya başka bir işverenle ek iş sözleşmesi yapabilir.

GEÇİCİ İKAMET VE İSTİHDAM AMAÇLI ÇALIŞMA İÇİN İŞLEMLER

(YABANCILAR KANUNU MADDE 70)

Yabancı, geçici ikamet ve çalışma izni talebini, ikamet yerindeki İçişleri Bakanlığı'na (Nüfus ve Kişisel
Evraklar Bölge Birimi veya Şubesi) öngörülen form üzerinden bizzat iletir.

Yabancının çalıştırılması amacıyla geçici ikamet ve çalışma izni, bir yıla kadar geçerlilik süresiyle verilir
ve en fazla iki yıl süreyle uzatılabilir.
Girişimcilerin ve üst düzey yöneticilerin, sermayesinin %51'inden fazlasına sahip oldukları veya tek
sahibi oldukları şirketlerde geçici ikamet ve çalışma izinleri, Yabancılar Kanunu'nun 43'üncü
maddesindeki şartları taşımaları halinde uzatılabilecek.

İşveren, çalışma amaçlı geçici ikamet ve çalışma izninin verildiği günden itibaren 24 saat içinde,
yabancıyla bir iş sözleşmesi yapmak ve onu çalışma mevzuatına uygun olarak zorunlu sosyal sigortaya
kaydettirmekle yükümlüdür.

Yabancının iş sözleşmesinde belirlenen süre içinde çalışmaya başlamaması halinde işveren, oturma ve
çalışma izninin iptali için bu durumu en geç üç gün içinde Bakanlığa bildirmek zorundadır.

EKLENECEK BELGELER:

- destek araçlarının kanıtı;

- Sağlanan konaklamanın kanıtı;

- sağlık sigortası kanıtı;

- geçerli bir seyahat belgesinin fotokopisi;

- menşei ülkede, resen kovuşturmaya konu olan bir suçtan dolayı 6 aydan fazla koşulsuz hapis cezasına
çarptırılmadığının veya mahkumiyetin hukuki sonuçlarının ortadan kalkmadığının kanıtı;

- Bir yabancının belirli bir işyerinde çalıştırılması için işverenden gelen ve iş sözleşmesinin tüm temel
unsurlarını içeren yazılı bir teklif (girişimci ve icra müdürü, işletmenin tek sahibi veya sahibi ise bu
teklif sunulmaz). sermayenin %51'inden fazlası);

- Edinilen eğitim ve yeterlilik seviyesinin kanıtı (25 Ocak 2008'den önce Sırbistan Cumhuriyeti'nde ve
ayrıca eski YSFC cumhuriyetlerinden bağımsız devlet oldukları güne kadar, yani 1992/1993'te verilen
diplomaların tanınması) gerekli değil);

- tıbbi uygunluğun kanıtı (Karadağ'daki yetkili sağlık kurumu tarafından verilen tıbbi sertifika);

- Karadağ merkezli tüzel veya gerçek kişinin tescil belgesi (CRPS'den alıntı).

- 2 avroluk talep için ödeme kanıtı

- Geçici oturma ve çalışma izni verilmesine ilişkin idari ücret, 60,00 Euro.

- Geçici ikamet ve çalışma izninin uzatılmasına ilişkin idari ücret 30,00 Euro.

- İzin formunun hazırlanması ücretinin ödendiğine dair belge, 5 Euro.

Vize Türleri
Havaalanı transit vizesi (A): Bir yabancıya, Karadağ topraklarına girmeden, uluslararası
uçuşlar arasında, havaalanı uluslararası transit alanı üzerinden bir veya daha fazla geçiş için, 3
aya kadar geçerlilik süresiyle verilebilir. Genel kural olarak Karadağ havalimanındaki uçuşlar
arasında veya uluslararası uçuşlarda uluslararası transit bölgesini terk etmeyecek olan
yabancının vize almasına gerek yoktur. Karadağ Hükümeti, ulusal güvenlik ve hukuk düzeni
nedeniyle bazı ülke vatandaşlarının havaalanı transit vizesi almalarını şart koşabilir.
Transit vize (B): Karadağ topraklarından bir, iki veya istisnai olarak birden fazla geçiş için, 6
aya kadar geçerlilik süresiyle verilebilir. Transit vizeye dayanarak bir yabancı, Karadağ'da her
yolculukta 5 güne kadar kalabilir. Bir yabancıya, seyahat ettiği ülkeye girişi garanti altına
alınmışsa transit vize verilebilir. Bu vize bireysel ve kolektif olabilir.

Kısa süreli vize (C): turistik, ticari, kişisel veya diğer amaçlarla Karadağ'a bir, iki veya daha
fazla giriş için verilebilir. Sürekli kalış veya ardışık kalışların toplam süresi, ilk giriş tarihinden
itibaren 6 aylık süre içinde 90 günü geçemez. Çoklu girişler için C Vizesinin geçerlilik süresi bir
yıla kadardır. İstisnai olarak, bu tür vize daha uzun bir geçerlilik süresi için verilebilir, ancak bu
süre beş yıldan fazla olamaz. Kısa süreli vize, bir grup yabancıya (toplu vize) verilebilir. Toplu
vizenin geçerlilik süresi 30 günü geçemez ve grup pasaportuna iliştirilebilir.

Uzun süreli kalma vizesi (D): Karadağ topraklarında 90 gün boyunca kalmayı amaçlayan,
ancak bir yıl içinde 6 aydan fazla olmamak üzere Karadağ'a bir, iki veya daha fazla giriş için bir
yabancıya verilebilir.
- iş veya diğer faaliyetleri gerçekleştirmek amacıyla Karadağ'da kalmayı planlayan, ticari ve
teknik işbirliği, uzun vadeli üretim işbirliği ve teknoloji transferi ve yabancı yatırımlar
konusunda Anlaşma ile mutabakata varılan danışmanlık uzmanlığı faaliyetleri sağlamak;
- Karadağ'a yabancı diplomatik ve konsolosluk temsilciliği veya Karadağ'da akredite
uluslararası kuruluşlara üye olarak, ekonomik ve kültürel temsilcilik üyesi olarak Karadağ'a
hizmet vermek üzere gelen kişilere ve ayrıca aile üyelerine verilebilir

KAYNAKLAR

SIRBISTAN

https://fincon.rs/radno-vreme-i-zakon-o-radnom-vremenu/

https://unija.com/sr/kako-do-radne-dozvole-u-srbiji/

https://www.mfa.gov.rs/en/citizens/travel-serbia/visa-requirements

KARADAĞ

https://www.gov.me/en/article/types-of-visas-2

https://mladiradnici.me/2018/12/02/upoznaj-svoja-prava-iii-dio-pravo-na-radno-vrijeme/

https://www.gov.me/clanak/184579--informacije-za-strance