KHÁM PHỤ KHOA

ĐỐI TƯỢNG: SINH VIÊN Y3

SỐ TIẾT: 2 TIẾT
• PHÂN BỔ THỜI GIAN

- Hướng dẫn thực hành 15 phút

- Sinh viên thực hành 90 phút

- Đánh giá cuối buổi 15 phút

 MỤC TIÊU HỌC TẬP
• Thực hiện mỏ vịt đúng kỹ thuật

• Thực hành các động tác khám phụ khoa thuần thục
 CHUẨN BN DỤNG CỤ

• Bàn khám phụ khoa

• Đèn gù
• Mỏ vịt
• Chất bôi trơn
• Lọ đựng dịch âm đạo (±), que
gòn
• Găng tay
 ĐIỀU KIỆN CHUNG
• Bàng quang trống

• Che đắp cho bệnh nhân

• Dụng cụ, vật dụng: tiệt trùng

• Phải có người phụ khám là nữ

• Giải thích cho bệnh nhân trước khi khám

 CHUẨN BN TƯ THẾ
• Bệnh nhân • Thầy thuốc

• Nằm ngửa, đầu cao 30 độ • Ngồi khi khám bằng mỏ

• Mông sát tới mép bàn, hai vịt, điều chỉnh bàn khám

chân gác lên giá đỡ sao cho thích hợp với tầm
mắt
 BƯỚC 1: KHÁM NGOÀI
• Quan sát
• Đồi vệ nữ, lông trên vệ
• Môi lớn và môi nhỏ, các nếp
gấp
• Lưu ý hình ảnh bất thường: đỏ,
sưng, những sang thương và tiết
dịch

• Sờ thật nhẹ nhàng các môi lớn và

môi nhỏ
 BƯỚC 2: KHÁM TRONG BẰNG MỎ
VNT
• Giải thích với bệnh nhân việc sắp đặt mỏ vịt
• Chọn cỡ mỏ vịt, cầm mỏ vịt bằng tay thuận, bôi trơn mỏ vịt
CÁC LOẠI MỎ VNT
 BƯỚC 2: KHÁM TRONG BẰNG MỎ VNT
• Bộc lộ lỗ âm đạo bằng cách dùng ngón trỏ và ngón giữa tay không thuận
• Đặt mỏ vịt nghiêng 45 độ, tránh chạm vào các cấu trúc ở phía trước
• Khi đã qua cơ vòng âm đạo, xoay mỏ vịt về tư thế ngang, hơi ấn mỏ vịt
xuống, tiếp tục đưa mỏ vịt vào sâu trong âm đạo theo hướng ra sau và xuống
dưới
• Mở mỏ vịt bằng cách dùng ngón tay cái bật khóa để bộc lộ cổ tử cung, sao
cho cổ tử cung nằm giữa 2 lưỡi mỏ vịt
• Vặn ốc cố định mỏ vịt
 BƯỚC 2: KHÁM TRONG BẰNG MỎ VNT
• Quan sát:
• Âm đạo- CTC
• Mô tả sang thương nếu có
• Lấy dịch hoặc lấy mẫu tế bào để xét
nghiệm ( nếu có)
• Tháo mỏ vịt: Nhẹ nhàng rút mỏ vịt qua
khỏi CTC, cho phép hai van mỏ vịt
khép lại, tiếp tục rút mỏ vịt ra khỏi âm
đạo. Tránh đụng chạm các cấu trúc
phía trước.
POLYPE Ở CỔ TỬ CUNG
NHÂN CHORIO Ở THÀNH SAU ÂM ĐẠO
 BƯỚC 3: KHÁM TRONG BẰNG TAY
• Giải thích với bệnh nhân
• Bác sĩ đứng khi khám phụ khoa
bằng tay
• Bôi trơn ngón trỏ và ngón giữa bàn
tay thuận
• Tách hai môi nhỏ, đưa hai ngón tay
trỏ và ngón giữa đã bôi trơn vào
trong âm đạo
• Bàn tay kia đặt trên bụng dưới
bệnh nhân
 BƯỚC 3: KHÁM TRONG BẰNG TAY
• Khám cổ tử cung:
• Sờ CTC bằng ngón trỏ hoặc ngón
giữa cảm nhận kích thước, hình
dáng, mật độ
• Dùng hai ngón tay lay động CTC qua
lại
• Khám tử cung:
• Hai ngón tay trong AĐ đặt giữa CTC
và thành sau AĐ
• Bàn tay trên bụng dưới ấn xuống và
cảm nhận đáy, thân TC
• Ghi nhận mật độ, nhạy cảm đau,
ước lượng kích thước TC
 BƯỚC 3: KHÁM TRONG BẰNG TAY
• Khám hai phần phụ - cùng đồ:
• Hai ngón tay trong AĐ đặt qua CĐ phải, hơi đNy lên và ra trước
• Bàn tay trên bụng hơi ấn xuống ở vị trí từ đường giữa sang bên phải
hoặc cách mào chậu phải 3-4cm về phía trong
• Cảm nhận phần phụ giữa hai bàn tay về kích thước, mật độ, hình
dạng, nhạy cảm đau
• Chuyển qua cùng đồ trái, khám tương tự
• Cuối cùng khám cùng đồ trước và sau
• Giúp bệnh nhân ngồi dậy, xuống bàn khám
• Để bệnh nhân mặc đồ lại, trước khi nói chuyện tiếp
 LƯU Ý KHI KHÁM PHỤ KHOA
• Trên lâm sàng nếu tử cung lớn hơn
bình thường, sẽ mô tả kích thước
của tử cung bằng cách so sánh với
kích thước tử cung có thai.
• Khi khám được khối u hạ vị to, u
phần phụ to hay tử cung to cần ghi
nhận: vị trí, kích thước, mật độ, bề
mặt, giới hạn, tính di động, ấn đau
hay không
 LƯU Ý KHI KHÁM PHỤ KHOA
• Bình thường hai phần phụ không thể cảm nhận được khi sờ và
không đau
• Đau khi di động cổ tử cung là dấu hiệu quan trọng của bệnh lý vùng
chậu, nên trong khi khám phải quan sát vẻ mặt bệnh nhân và hỏi
xem bệnh nhân có đau hay không.
 THỰC HÀNH
• Sinh viên tự thực hành theo nhóm90 phút

• Đánh giá cuối buổi 15 phút: theo bảng kiểm