Professional Documents
Culture Documents
1 Tổng Quan Về Khởi Nghiệp
1 Tổng Quan Về Khởi Nghiệp
7
Khởi nghiệp là gì?
• Là quá trình khởi xướng một dự án kinh doanh, sắp xếp các
nguồn lực cần thiết, và chấp nhận những rủi ro hay lợi ích
xuất phát từ hoạt động kinh doanh
• Một nghiệp chủ sẽ nhận ra một ý tưởng khả thi về một sản
phẩm hay dịch vụ có thể tung ra thị trường và thương mại
hóa chúng
• Các nghiệp chủ sẽ chấp nhận rủi ro và thu lợi từ hoạt động
kinh doanh mà mình tiến hành
• Peter Drucker đã nói. “Đổi mới là công cụ đặc biệt của khởi
nghiệp.”
8
Sáng tạo và đổi mới
• Sáng tạo là khả năng phát triển các ý tưởng mới và khám
phá ra các cách thức mới để nhìn về các vấn đề và cơ hội.
• Sự đổi mới là khả năng áp dụng các giải pháp sáng tạo đối
với các vấn đề và cơ hội đó để thay đổi hay làm giàu cuộc
sống của con người.
• Ted Levitt của Đại học Havard cho rằng sáng tạo là suy
nghĩ về cái mới và đổi mới là làm cái mới. Nói một cách
ngắn gọn, các nhà khởi nghiệp thành công thông qua việc
suy nghĩ và hành động về những cái mới hay những cái cũ
nhưng theo cách nhìn mới. Không phải chỉ đơn giản là có
nhiều ý tưởng mới là đủ; mà phải chuyển ý tưởng thành sản
phẩm, dịch vụ hữu hiệu, hoặc khởi sựdoanh nghiệp là điều
cần thiết ở bước kế tiếp.
9
Các thuật ngữ
• Entrepreneurship
• Tinh thần kinh doanh/khởi nghiệp kinh doanh
• Lập nghiệp bằng con đường kinh doanh
• Chấp nhận rủi ro
• Start-up
• Khởi nghiệp đổi mới & sáng tạo
• Đặc trưng của doanh nghiệp khởi nhiệp đổi mới & sáng
tạo
• Start-up ecosystem
• Hệ sinh thái khởi nghiệp
10
Đặc tính của khởi nghiệp
• Tổ chức mang tính tạm thời
• Quá trình tìm kiếm
• Mô hình kinh doanh chưa xác định
• Quá trình sáng tạo và đổi mới
• Qui mô linh hoạt
• Tăng trưởng nhanh
• Tầm quan trọng những cam kết
• Gắn liền với nhiều bất định
Tổ chức mang tính tạm thời
• Mục tiêu của việc khởi nghiệp sẽ giảm dần theo thời
gian để chuyển dần trở thành một doanh nghiệp lớn
hơn hay sẽ duy trì như một doanh nghiệp nhỏ,
doanh nghiệp gia đình hay thất bại.
• Khác với một doanh nghiệp lớn là một tổ chức bền
vững, thường trực, đã thực hiện các mô hình kinh
doanh hiện hữu, doanh nghiệp khở nghiệp phải tìm
kiếm mô hình kinh doanh có thể lặp lại và phát triển
từng cấp trên cơ sở thử sai nên về mặt tổ chức việc
khởi nghiệp mang tính tạm thời
Quá trình tìm kiếm
• Khởi nghiệp là quá trình “tìm kiếm” mô hình kinh
doanh chưa biết để phá vỡ những thị trường hiện hữu
hoặc tạo lập thị trường mới.
• Tìm kiếm mô hình kinh doanh có thể lập lại và phát
triển từng cấp, có 3 chức năng cơ bản:
• Đưa ra tầm nhìn về sản phẩm/ dịch vụ với những tính chất
kiểu dàng mới
• Thiết lập các giả thuyết về những khía cạnh của mô hình kinh
doanh: khách hàng, kênh phân phối, cách xây dựng và nguồn
tài chính cho doanh nghiệp khởi nghiệp
• Phê chuẩn nhanh chóng việc mô hình có đúng hay không
thông qua khách hàng có ứng xử như mô hình đã dự đoán hay
không
Mô hình kinh doanh chưa xác định
• Mô hình kinh doanh mô tả cách doanh nghiệp tạo ra, cung cấp
và nắm giữ được giá trị.
• Trong quá trình khởi nghiệp, hầu hết các doanh nghiệp phải
thay đổi mô hình kinh doanh nhiều lần.
• Kế hoạch kinh doanh: tập hợp những giả định về công việc
kinh doanh, bán hang, tiếp thị, khách hang, qui mô thị trường.
• Mô hình kinh doanh: cách thức tất cả những yếu tố , các vấn
đề trong kế hoạch kinh doanh liên kết lẫ nhau để tạo ra giá trị
cho các bên có liên quan.
• Mô hình kinh doanh phù hợp khi doanh thu, người sử dụng,
khách hang bắt đều tăng như dự đoán. Thường trong thời gian
đầu nhà khởi nghiệp chưa tìm ra mô hình tối ưu, phải nhiều lần
thay đổi mới tìm ra mô hình thích hợp.
Quá trình sáng tạo và đổi mới
1. Tính đột phá (Innovation): Bạn tạo ra một điều hoàn toán mới
lạ?
* DN nhỏ: sẽ có vô số ví dụ về những doanh nhân đã và đang làm
cùng mô hình kinh doanh giống bạn. Ví dụ: nhà hàng, văn phòng
Luật sư, tiệm hớt tóc. Bạn thậm chí có thể nhắc tới kinh nghiệm
của họ làm nền tảng cho ý tưởng kinh doanh của bạn.
* Khởi nghiệp (startup): Tính đột phá là điều bắt buộc. Là một
startup, bạn có thể tạo ra một điều gì đấy chưa hề có trên thị
trường hoặc tạo ra một giá trị tốt hơn so với những thứ đang có
sẵn. Ví dụ, bạn có thể tạo ra một phân khúc mới trong sản xuất
(như thiết bị thông minh đo lường sức khoẻ cá nhân), một mô
hình kinh doanh hoàn toàn mới (như AirBnb), hoặc một loại công
nghệ độc đáo, chưa hề thấy (như công nghệ in 3D).
Small business & Start-up
2. Tính tăng trưởng: Công ty của bạn có thể tăng trưởng đến
mức nào?
* DN nhỏ: Doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMB) sẽ được vận hành
trong một phạm vi nhất định được giới hạn bởi người sáng lập.
Nói cách khác, bản thân người chủ doanh nghiệp sẽ chủ động giới
hạn sự tăng trưởng và tập trung phục vụ một phân khúc khách
hàng nhất định.
* Startup: Một công ty khởi nghiệp (Startup) sẽ không đặt ra giới
hạn cho sự tăng trưởng, và họ có tham vọng phát triển đến mức
lớn nhất có thể. Họ tạo ra sự ảnh hưởng cực lớn, có thể được
xem là người khai phá thị trường
Small business & Start-up
7. Vòng đời Công ty: Công ty của bạn có thể tồn tại trong
bao lâu?
* DN nhỏ: 32% sẽ thất bại trong ba năm đầu. Tuy nhiên, tỉ
lệ này vẫn còn nhiều tích cực so với startup.
* Startup: 92% các startups sẽ thất bại trong ba năm đầu
Small business & Start-up
Tự chủ Tự chủ
Tự chủ
Quyền lực và Sự ảnh Quyền lực và Sự ảnh
Thử thách năng lực
hưởng hưởng
Sự khác biệt
Quản trị con người Sự khác biệt
Lòng vị tha
Lòng vị tha Lòng vị tha
Nguồn: Theo Leigh Buchanan, “Ma trận động lực” Inc., tháng 3/2012, trang 60 – 62.
42
Các đặc trưng của nghiệp chủ
73
Nhận dạng nhà khởi nghiệp: Các các tiếp cận
Phản hồi và
cải tiến Nghị lực cao
Hướng về
tương lai
75
Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động khởi nghiệp
76
Năng lực nội sinh (self-efficacy)
• Một con người sẽ có năng lực nội sinh một khi họ tin
rằng họ có khả năng làm những điều để hoàn thành các
mục tiêu đặt ra. Năng lực nội sinh yêu cầu các khả năng
• Chúng ta có thể hình tượng hóa mọi việc: làm cho kinh nghiệm trở nên
có ý nghĩa
• Chúng ta có thể học hỏi từ người khác: thông qua quan sát, bắt chước
và sử dụng chúng như những hình mẫu
• Chúng ta có thể hoạch định mọi việc và phát triển các chiến lược để
thực hiện
• Chúng ta có thể tự kiểm soát: làm cho mọi việc đi đúng đường hướng,
so sánh kết quả thực hiện của mình với kết quả của người khác
• Chúng ta có thể ngẫm nghĩ mọi thứ để so sánh, đánh giá hay học tập
77
Các kiến thức mà nhà khởi nghiệp cần
79
Học tập hoạt động khởi nghiệp từ kinh nghiệm