Begrijp wat je leest

Na dit hoofdstuk:
• Ken je veel
woorden die te
maken hebben met
Liefde
trouwen, relaties
en liefde
• Kan je feitelijke
informatie uit een
tekst halen
• Kan je een feit
en een mening
herkennen.
• Kan je herkennen
of een tekst over
vroeger, nu of de
toekomst gaat.
• Kan jij een hele
tekst lezen en Hebban olla vogala nestas hagunnan
begrijpen hinase hic anda thu, wat unbidan we nu?
• Lees jij sneller dan
toen je aan dit
hoofdstuk begon

De eerste opgeschreven Nederlandse liefdeszin.

Deze zin is geschreven in 1100. Het betekent ongeveer:
Hebben alle vogels nesten begonnen, behalve ik en jij, wat wachten wij nu?

L EKKER
L ezen op A 2
 1 Introductie

1.1 Je gaat een tekst lezen over Liefde en relaties in Nederland.

a. Denk eerst zelf na. Kijk naar de plaatjes. Aan welke woorden denk jij?
b. Schrijf de woorden in een woordweb.
c. Praat met een medecursist over de woorden die jullie hebben opgeschreven.

1.2 Welke nieuwe woorden heb je gehoord?

© Ellis Delken en Sandy Posthumus Meyjes, 2018

1.3 Is trouwen, samenwonen en scheiden in jouw land van herkomst anders dan
in Nederland? Zo ja, geef een voorbeeld.

2
 2 Verken de tekst
2.1 Kijk naar de tekst bij paragraaf 3. Wat voor tekst is dit?
Kies één van de tekstsoorten.

a. een tekst uit een boek b. een advertentie

c. een folder van de gemeente d. een artikel uit een tijdschrift

Waarom is jouw antwoord goed?

2.2 Doel: Je gaat deze tekst lezen omdat je alles wilt weten wat er in de tekst
staat.

Wat is dan de beste manier om de tekst te lezen?

a. Ik kijk snel waar de tekst over gaat.
b. Ik lees de hele tekst.
c. Ik zoek alleen informatie op die ik belangrijk vind.

2.3 Lees de kop. Waar gaat de tekst over?

© Ellis Delken en Sandy Posthumus Meyjes, 2018

3.4 Hoeveel tussenkopjes zijn er?

a. 3
b. 4
c. 5
3
 Van onze verslaggeefster: Louise van Lennep

Meer samenwonen, minder

trouwen, een probleem?
Steeds minder mensen gaan trouwen. Aan het begin van deze eeuw trouwden er elk
jaar 160.000 mensen. In 2013 waren dit er iets minder dan 130.000 duizend. Sommige
mensen denken dat er over 100 jaar niemand meer trouwt.

Wij Nederlanders trouwen op steeds latere leeftijd

Vroeger trouwden mensen als ze 19 of 20 jaar oud waren. Dat is nu niet meer zo. Mannen
zijn nu gemiddeld 37 jaar oud als ze voor het eerst gaan trouwen. Vrouwen zijn gemiddeld
34 jaar oud bij hun eerste huwelijk.

Echtscheiding
1 van de 3 huwelijken eindigt in een scheiding. Dit is is al jaren hetzelfde. Er is niet één
reden waarom mensen uit elkaar gaan.
Mensen noemen veel verschillende dingen zoals “we zijn uit elkaar gegroeid of we vinden
elkaar niet meer aardig” .

Nederlandse vrouwen worden laat moeder

Ons land staat hoog op de lijst van landen met oude moeders. Een Nederlandse vrouw
is bij haar eerste kind gemiddeld tussen de 29 en 30 jaar oud. Veel vrouwen krijgen hun
eerste kind zonder dat ze getrouwd zijn. Ook mensen die samenwonen en niet gaan
trouwen, krijgen samen kinderen.

Nederland is veranderd
Nederland is een land vol met samenwonende, oude ouders geworden.
In 50 jaar tijd is er veel veranderd. In de jaren 60 vonden veel mensen dat samenwonen
en scheiden slecht was.
© Ellis Delken en Sandy Posthumus Meyjes, 2018

Nu zie je dat veel Nederlanders een ‘eigen’ manier vinden om met iemand te zijn waar ze
van houden.

4
 3 Lezen
3.1 Lees de tekst ( 256 woorden) Probeer de tekst in 3 minuten te lezen.

! Ken je veel woorden uit de tekst niet? Maak dan eerst de extra oefeningen.

3.2 Luister naar de docent en lees mee.

3.3 Luister naar de docent. Onderstreep welk woord het belangrijkst is in de zin.
Soms is het meer dan één woord per zin.

1. Sommige mensen denken dat er over 100 jaar niemand meer trouwt.
2. Mensen zijn niet alleen ouder dan vroeger bij hun eerste huwelijk, maar ook
bij een tweede of volgend huwelijk.
3. Er is niet één reden waarom mensen uit elkaar gaan.
4. Veel vrouwen krijgen hun eerste kind zonder dat ze getrouwd zijn.
5. Nederland is een land van samenwonende, oude ouders geworden.

3.4 Nu ga jij voorlezen.

Voorbereiden: lees één alinea stil voor jezelf door.

Doen: lees de tekst hardop in jouw groepje voor.

Let bij het voorlezen op:

• punten, komma’s en vraagtekens;
• goede intonatie;
• het belangrijkste woord in de zin.
© Ellis Delken en Sandy Posthumus Meyjes, 2018

Hoe ging het? Geef elkaar feedback en vraag de docent om feedback.

Lees de tekst nog een keer rustig door.

5
 4 Begrijpen
4.1 Samenvatting

Zijn deze zinnen waar of niet waar volgens de schrijfster van de tekst.
Streep het verkeerde antwoord door.

1. Dit jaar trouwen er meer mensen dan vorig jaar. Waar/niet waar
2. Mannen zijn ouder dan vrouwen als ze voor de
eerste keer trouwen Waar/niet waar
3. Er gaan steeds meer mensen samenwonen. Waar/niet waar
4. Ieder jaar gaan er meer mensen scheiden Waar/niet waar
5. Mensen vinden een eigen manier om samen te leven. Waar/niet waar

3.2 Vragen

Kijk in de tekst voor het goede antwoord.

Het antwoord staat niet precies in de tekst. Kies uit a, b of c.
Je moet zelf nadenken of de informatie ongeveer in de tekst staat.
Markeer in de tekst waar je jouw antwoord hebt gevonden.

1. Vindt de schrijfster het een probleem dat minder mensen trouwen?

a. Ja
b. Nee.
c. Misschien

2. Hoe oud waren mensen vroeger toen ze gingen trouwen

a. Tussen de 37 en 34 jaar.
b. Tussen de 29 en 30 jaar.
c. Tussen de 19 en 20 jaar.

3. Wat is de belangrijkste informatie uit de laatste alinea?

© Ellis Delken en Sandy Posthumus Meyjes, 2018

a. Mensen mogen nu zelf kiezen of ze willen trouwen of samenwonen.

b. Veel mensen vinden het nu een schande als mensen samenwonen.
c. Veel oudere mensen gaan liever samenwonen dan trouwen.

4. Vind jij dat Nederlanders te laat in hun leven trouwen?

a. Ja, ik vind van wel.
b. Nee, ik vind van niet.
c. Ik heb geen mening.

6
 4.3 Klopte jouw idee waar de tekst over zou gaan? (zie vraag 2.3.)

ja

nee

Zo nee, wat is er anders?

4.4 Vul de woorden in, die in de tekst ontbreken.

Kijk nu niet naar de tekst bij punt 3.

Steeds mensen gaan trouwen. Aan het begin van deze

trouwden er elk jaar 160.000 . In 2013
waren dit er iets minder 130.000 duizend. Sommige mensen
dat er over 100 jaar niemand meer .

Wij Nederlanders trouwen op steeds latere leeftijd.

Mannen zijn nu 37 jaar oud als ze voor het
gaan trouwen en vrouwen zijn 34 jaar . Mensen zijn
niet alleen ouder dan vroeger hun eerste huwelijk, maar
ook bij een of volgend huwelijk. Vroeger trouwden mensen
als 19 of 20 jaar oud waren.

4.5 Kies het juiste woord. Omcirkel het goede woord.

© Ellis Delken en Sandy Posthumus Meyjes, 2018

1. Iedereen/Sommige mensen vinden het raar als je niet gaat trouwen.

2. Mensen vinden hun partner vaak via internet. Gemiddeld/soms vindt 33%
van de oudere mensen een partner via een datingsite.
3. Afra en Daan gaan deze zomer trouwen/huwelijk.
4. Scheiden is altijd moeilijk. Er zijn veel verschillende manieren/redenen
waarom mensen uit elkaar willen gaan.
5. De meeste mensen die samenwonen of getrouwd zijn hebben elkaar via
vrienden of familie gezien/ontmoet.

7
 4.6 Superkort schrijven

Schrijf hieronder in maximaal 5 zinnen de belangrijkste informatie uit het artikel

‘Meer samenwonen, minder trouwen, een probleem?’.
Maak de zinnen samen met een medecursist.
© Ellis Delken en Sandy Posthumus Meyjes, 2018

8
 5 Tempo lezen
5.1 Er is een lied dat bijna alle Nederlanders kunnen meezingen. Het lied is gemaakt en
gezongen door de volkszanger André Hazes (1951 – 2004).
Lees de tekst (153 woorden). Probeer de tekst in 2 minuten te lezen.

Een beetje verliefd (André Hazes)

In een discotheek, zat ik van de week

En ik voelde mij daar zo alleen
Het was er warm en druk, ik zat naast een lege kruk
Ik verlangde zo naar jou hier aan mijn zij
Ja, ik denk nog steeds, hoe het was geweest
Toen je naast me zat hier aan de bar
Ik vroeg: Drink je mee? Dat vond jij okay
Toen je proostte, naar me keek, werd ik zo week

refrein:
Een beetje verliefd
Ik dacht, een beetje verliefd
Als ik wist wat jij toen dacht
Had ik nooit op jou gewacht
Als een kind zat ik te dromen
Deze nacht ben jij voor mij
Maar die droom ging snel voorbij

Jij stond op en zei, hou m’n plaatsje vrij

Ik moet even weg maar ben zo terug
Ach, die kruk bleef leeg, tot ik in de gaten kreeg
Dat je weg ging zonder mij, ik was weer alleen

5.2 Lees en luister.

Ga naar www.youtube.com en luister naar het lied, lees en zing mee.
© Ellis Delken en Sandy Posthumus Meyjes, 2018

5.3 Welke foto past het beste bij het gevoel van deze tekst? Omcirkel jouw keuze.

1 2 3
9
 6 Focus
6.1 Wat is de tijd?
Lees de zin, geef aan in welke tijd de zin staat (vroeger of nu).
Welk werkwoord hoort bij de tijd en schrijf het hele werkwoord op.

Voorbeeld: Wij vonden het huwelijk leuk en we hadden een mooi feest.

Tijd Werkwoord in de zin Hele werkwoord

Vroeger Vonden Vinden

Vroeger Hadden Hebben

1. Mijn man denkt dat er over 100 jaar niemand meer trouwt.

Tijd Werkwoord in de zin Hele werkwoord

2. Vroeger trouwden mensen als ze 19 of 20 jaar oud waren.

Tijd Werkwoord in de zin Hele werkwoord

3. In 50 jaar tijd is er veel veranderd.

Tijd Werkwoord in de zin Hele werkwoord

© Ellis Delken en Sandy Posthumus Meyjes, 2018

4. In de jaren 60 vonden veel mensen dat samenwonen en scheiden slecht

was.

Tijd Werkwoord in de zin Hele werkwoord

10
 5. Nu zie je dat veel Nederlanders een ‘eigen’ manier vinden.

Tijd Werkwoord in de zin Hele werkwoord

6.2 Is dit een feit of een mening?

1. Aan het begin van deze eeuw trouwden er 160.00 mensen per jaar. Feit/mening
2. 1 op de 3 huwelijk eindigt in een scheiding. Feit/mening
3. Ik vind samenwonen beter dan trouwen. Feit/mening
4. Ik denk dat er over 100 jaar niemand meer trouwt. Feit/mening
5. Een Nederlandse vrouw is bij haar eerste kind gemiddeld
tussen de 29 en 30 jaar oud. Feit/mening

6.3 Kies het goede einde van de zin.

1. In Nederland trouwen minder mensen dan vroeger want

a. veel mensen gaan samenwonen.
b. er zijn veel echtscheidingen.

2. Vroeger gingen mensen

a. waren zij jonger dan nu als ze gaan trouwen.
b. eerder trouwen dan nu.

3. Veel mannen
a. zijn gemiddeld 37 jaar oud als zij voor het eerst gaan trouwen.
b. trouwen omdat ze daar verschillende redenen voor hebben.
© Ellis Delken en Sandy Posthumus Meyjes, 2018

4. Veel vrouwen in Nederland krijgen

a. een oudere man dan vroeger.
b. laat kinderen.

5. In de jaren 60
a. was samenwonen normaal.
b. was trouwen gewoon.

11
 7 Terugkijken
7.1 Welke nieuwe woorden heb je geleerd?

Schrijf 10 woorden op die je hebt geleerd in deze les. Het mogen ook woorden zijn
die je nu beter begrijpt dan voor deze lessen.
1. 2.
3. 4.
5. 6.
7. 8.
9. 10.

Maak vier zinnen met woorden die je geleerd hebt. Maak twee zinnen die over nu
gaan en maak twee zinnen die over vroeger gaan.

7.3 Welke twee dingen heb je dit hoofdstuk geleerd?

1.

2.

7.4 Wat moet je nog beter doen om beter te lezen? Hoe ga je dat aanpakken?

7.5 Hoeveel woorden lees je gemiddeld per minuut?

© Ellis Delken en Sandy Posthumus Meyjes, 2018

Wat kan jij doen om sneller te gaan lezen?

7.6 Wat is een mooie zin in jouw taal over de liefde.

Schrijf jouw vertaling hieronder op.

12
 © Ellis Delken en Sandy Posthumus Meyjes, 2018

13
Extra oefeningen
 1 Woorden
1.1 De onderstaande woorden moet je kennen om de tekst te begrijpen.

Staan er woorden bij die je niet begrijpt?

Lees eerst de zin en probeer te bedenken wat het woord betekent. Weet je het
niet? Vraag het aan een medecursist en kijk in je woordenboek, of kijk op
www.mijnwoordenboek.nl.

Woorden Ik ken het Ik ken dit woord (niet) goed.

woord goed Dit is de betekenis of vertaling.
Maak een zin met het woord.
Sommige mensen denken dat er
over 100 jaar niemand meer trouwt

Mannen zijn nu gemiddeld 37 jaar

oud

Mensen zijn nu niet alleen ouder

dan vroeger bij hun eerste huwelijk,
maar ook bij een tweede of volgend
huwelijk.
Mensen gaan om allerlei redenen
uit elkaar

Ze zijn uit elkaar gegroeid.

1 van de 3 huwelijken eindigt in een

scheiding

Nederland is een land van

samenwonende, oude ouders
geworden.
Ik ben nog steeds blij dat ik je heb
ontmoet.
© Ellis Delken en Sandy Posthumus Meyjes, 2018

Ik wil zeggen dat ik (bijna) nooit

spijt heb gehad.

Ik kan altijd op je rekenen.

14
 1.2 Tegenstellingen. Trek een lijn.

Man blij
Liefde trouwen
Niet blij haat
Scheiden jonger
Ouder vrouw

1.3 Vul het goede woord in.

vervelend - gescheiden – getrouwd - uit elkaar gaan –

jonger - liefde – ontmoet - gelukkig

Iedereen kent wel iemand die is, dat is altijd

heel verdrietig. Soms is het moeilijk te begrijpen. Het lijkt als of mensen
heel zijn, maar ze zijn niet blij in hun huwelijk.
Als mensen is er vaak ruzie, dat is vooral voor
de kinderen heel .

Gelukkig blijven de meeste mensen , 2 van de 3

huwelijken blijft goed. Mensen zijn blij dat ze elkaar hebben
.
© Ellis Delken en Sandy Posthumus Meyjes, 2018

15
 2 Lezen
2.1 Lees de tekst, onderstreep de woorden die je niet kent.
(188 woorden) Lees deze tekst in 3 minuten.

Lieve Chris,

Wij zijn al 30 jaren samen en de tijd is snel voorbijgegaan. Ik ben nog

steeds blij dat ik je heb ontmoet. Ik was al 30 jaar oud en ik dacht dat ik
misschien wel nooit een leuke man zou vinden.
En toen zag ik jou op een verjaardagsfeest.

Na de avond waar wij elkaar voor het eerst zagen, sprak ik mijn
moeder. Ik vertelde dat ik een leuke man had gesproken. Mijn moeder
was heel blij want zij was natuurlijk bang dat ik nooit zou trouwen.

We zijn nu 30 jaar en drie kinderen verder. Ik wil zeggen dat ik (bijna)

nooit spijt heb gehad. Je bent een echt goede man, je bent aardig en
lief. Ik kan altijd op je rekenen en we lachen veel samen. Ik vind het
ook fijn dat je actief bent met je eigen vrienden en dat je altijd wel iets
aan het doen bent. Jij vindt het gelukkig ook fijn dat ik ook vriendinnen
heb waar ik leuke dingen mee doe. Wij passen goed bij elkaar.

Ik hoop dat wij nog heel lang samen zullen blijven.

Liefs, Louise

2.2 Wat is de belangrijkste informatie uit deze brief?

a. Louise is blij dat zij goede vriendinnen heeft.
b. Louise is blij dat haar man ook vrienden heeft.
c. Louise is blij dat Chris haar man is.
© Ellis Delken en Sandy Posthumus Meyjes, 2018

2.3 Waarom was de moeder van de Louise blij?

a. Louise kreeg drie kinderen.
b. Louise kreeg een man.
c. Louise kreeg vriendinnen.

2.4 Wat vind jij belangrijk in een partner. Noem drie eigenschappen.

16
 Goed lezen in drie stappen

Kijk naar de tekst en geef antwoord op de volgende vragen:

1 Vóór het lezen

a. Wat voor soort tekst is het?
b. Waar komt de tekst vandaan?
c. Kijk naar de titel, de tussenkopjes en de plaatjes.
d. Waar gaat de tekst over?
e. Wat weet je over dit onderwerp?
f. Lees de eerste zinnen. Hoe gaat de tekst waarschijnlijk verder?
g. Hoe moet je deze tekst lezen: globaal, zoekend of intensief?

2 Tijdens het lezen

a. Denk vooruit. Wat staat er, denk je, in de tekst?
b. Let op belangrijke woorden (als, omdat, want, en, of, eerst, dan)
c. Begrijp je een woord niet? Lees door en zoek de betekenis in de tekst.
d. Zie je een schema of tabel? Kijk goed naar wat er aan de bovenkant en links
aan de zijkant staat.

3 Na het lezen
© Ellis Delken en Sandy Posthumus Meyjes, 2018

a. Wat is de belangrijkste zin van elke alinea?

b. Waar gaat de tekst over?
c. Wat heb je van de tekst geleerd?
d. Wat kan je met de informatie doen?
e. Wat wil je nog meer over dit onderwerp weten?

17
© Ellis Delken en Sandy Posthumus Meyjes, 2018
Ontwerp: Jet Peters, Klofje ontwerp, klofje.nl

ISBN 9789082757804
90000 >

9 789082 757804