TCL

DAÃN NHAÄP PHAÀN I
TOÅ CHÖÙC MOÄT TROØ CHÔI LÔÙN

• CHOÏN CHUÛ ÑEÀ
• XAÙC ÑÒNH ÑOÁI TÖÔÏNG
• TIEÀN TRAÏM ÑÒA THEÁ
• THIEÁT KEÁ TROØ CHÔI
• CHUAÅN BÒ DUÏNG CUÏ
• PHAÂN COÂNG
• ÑAËT TRAÏM
• CAØI ÑAËT MAÄT THÖ, DAÁU ÑÖÔØNG . . .
• BOÁ TRÍ LÖÏC LÖÔÏNG
• TIEÁN HAØNH CUOÄC CHÔI
• TOÅNG KEÁT
• TROØ CHÔI ÑEÂM
PHIEÂU LÖU VÔÙI TROØ CHÔI LÔÙN 3

DAÃN NHAÄP
Troø chôi khoâng chæ laø moät hoaït ñoäng töï nhieân vaø
caàn thieát, nhaèm thoaû maõn nhöõng nhu caàu giaûi trí ña daïng

cuûa con ngöôøi, maø coøn laø moät phöông phaùp giaùo duïc thöïc
haønh hieäu nghieäm nhaát cho söï phaùt trieån vaø hình thaønh
nhaân caùch, trí tueä, theå chaát vaø ñaïo ñöùc cuûa treû em. Troø
chôi coøn laø moät hình thöùc döôõng sinh cuûa ngöôøi lôùn tuoåi,
giuùp hoï haêng haùi, thö giaõn, vui veû, treû tính...
Trong caùc kyø traïi daøi ngaøy hay caùc hoaït ñoäng daõ
ngoaïi, thì TROØ CHÔI LÔÙN laø moät hoaït ñoäng thuù vò, luoân
ñöôïc caùc traïi sinh noân nao ñoùn chôø. Ñöôïc tham döï vaø
chieán thaéng trong caùc troø chôi lôùn laø nieàm thích thuù vaø
haõnh dieän cuûa caùc traïi sinh. Caùc em seõ coøn keå laïi cho nhau
nghe raát laâu veà sau naøy nhöõng kyû nieäm khoù queân trong
cuoäc chôi.
Nhöõng dieãn bieán cuûa troø chôi lôùn mang laïi cho ngöôøi
chôi nhöõng vui buoàn, lo laéng, hoài hoäp, haøo höùng, phaán
khích . . . Vaø thoâng qua troø chôi lôùn, ngöôøi toå chöùc mong
muoán cung caáp theâm cho ngöôøi chôi nhöõng kieán thöùc veà
vaên hoùa lòch söû, nhöõng baøi hoïc truyeàn thoáng cuûa phong
traøo, ñoàng thôøi oân luyeän nhöõng kyõ naêng ñaõ ñöôïc huaán
luyeän trong caùc buoåi sinh hoaït. Beân caïnh ñoù, nhôø troø chôi
lôùn maø caùc huynh tröôûng seõ hieåu theâm veà ñoaøn sinh cuûa
mình. Nhöõng tính caùch cuõng nhö öu vaø khuyeát töøng ngöôøi.
Khaùc vôùi “troø chôi nhoû” laø nhöõng troø chôi ngaén ñoä
5 – 10 phuùt (cuõng coù khi keùo daøi ñeán 1 – 2 giôø), thích hôïp
cho caùc buoåi sinh hoaït, hoäi hoïp, lieân hoan. . .Troø chôi lôùn laø
söï keát hôïp nhieàu troø chôi nhoû döôùi moät chuû ñeà , moät loaïi
hình toång hôïp nhieàu hoaït ñoäng phong phuù, haáp daãn, ñöôïc
daøn döïng coâng phu, döïa theo moät caâu chuyeän, moät söï kieän
xaõ hoäi, moät truyeàn thuyeát lòch söõ. . . hoaëc duøng ñeå oân
taäp hay khaûo saùt caùc moân ñaõ hoïc. Keùo daøi nhieàu giôø
hoaëc nhieàu ngaøy

Trong khi tham gia Troø chôi, ngoaøi vieäc ñöôïc tìm hieåu
theâm veà kieán thöc vaø yù nghóa cuoäc chôi, coøn laïi laø nhöõng
troø chôi vaän ñoäng, thöû thaùch nhoû ñöôïc kòch baûn hoùa ñeå
neâu baät loøng can ñaûm, trí thoâng minh, söï kheùo leùo vaø
nhanh nhaïy cuûa caùc baïn. Ngöôøi chôi nhö cuoán vaøo nhöõng
traän ñaùnh, hoùa thaân thaønh nhöõng chieán só trinh saùt, hoaëc
seõ ñoùng vai thaønh nhöõng hieäp só tieâu dieät caùi aùc baûo veä
hoøa bình... vaø theá laø hoï nhaäp cuoäc moät caùch nhieät tình,
ñeå roài coù nhöõng caûm xuùc ñoïng laïi raát laâu sau khi troø chôi
keát thuùc.
Ñeå toå chöùc moät Troø chôi lôùn ban toå chöùc cuõng nhö
ngöôøi chôi caàn phaûi coù moät voán kieán thöùc veà lòch söû xaõ
hoäi. Ngoaøi ra, caùc baïn cuõng caàn gioûi moät soá kyõ naêng
chuyeân moân nhö: morse, seùmaphore, maät thö, cöùu thöông . . .
vaø caùc kyõ naêng sinh hoaït cô baûn khaùc.
Troø chôi lôùn ñoøi hoûi caùc baïn tham gia khoâng chæ ôû
caù nhaân baïn maø coøn thöû thaùch ngay chính tính taäp theå
cuûa ñoäi maø baïn tham gia. Neáu coù söï ñoaøn keát nhaát trí cao
ñoä trong toaøn ñoäi thì seõ taïo ñöôïc keát quaû nhö ñoäi mong
muoán. Khoâng coù Troø chôi lôùn naøo maø ñoäi chieán thaéng laïi
chæ laø moät ngöôøi.
Troø chôi lôùn ñöôïc daøn döïng vôùi moät qui moâ lôùn ôû
nhöõng ñòa theá roäng raõi. Ñöôïc toå chöùc töø vaøi giôø ñeán
vaøi ngaøy. Thöôøng ñöôïc aùp duïng trong vaøo nhöõng dòp xuaát
du hay caém traïi, taïo cho caùc thanh thieáu nieân nam nöõ coù
nhöõng cô hoäi tuyeät haûo ñeå chöùng toû khaû naêng veà theå
löïc, trình ñoä kyõ naêng chuyeân moân, phaùt trieån oùc saùng
taïo vaø ñaùp öùng nhu caàu öa thích phieâu löu ñang nung naáu
trong loøng cuûa hoï.

Troø chôi lôùn thöôøng ñöôïc phaân thaønh nhieàu giai ñoaïn,
moãi giai ñoaïn thöôøng coù moät hoaëc hai traïm, keøm theo
nhöõng thi ñua lieân tieáp ñöôïc loàng vaøo moät chuû ñeà xuyeân
suoát.
Neáu baïn laø ngöôøi ñi traïi nhieàu nhöng chöa moät laàn
ñöôïc tham döï Troø chôi lôùn thì xem nhö nhöõng cuoäc traïi cuûa
baïn seõ maát ñi moät phaàn yù nghóa vaø haøo höùng.
YEÁU TOÁ CAÊN BAÛN CUÛA MOÄT TROØ CHÔI LÔÙN

Caùc baïn ñaõ coù moät chuû ñeà, ñaõ coù luaät chôi, nhö vaäy
coù leõ seõ giuùp chuùng ta toå chöùc ñöôïc moät troø chôi, nhöng
chöa ñuû ñeå taïo ra moät cuoäc phieâu löu coù khaû naêng loâi
cuoán ñöôïc ngöôøi chôi vaø mang laïi lôïi ích cho hoï. Muoán ñöôïc
vaäy, caùc baïn haõy ñeå yù ñeán caùc yeáu toá sau ñaây :
Muïc ñích caàn ñaït tôùi.

Ñeå coù moät troø chôi ñuùng nghóa vaø boå ích, Cho duø
troø chôi lôùn hay troø chôi nhoû, phaûi hoäi ñuû 3 yeáu toá sau:
1. Xaây döïng baàu khí
2. Reøn luyeän kyõ naêng, trí tueä. . .
3. Giaùo duïc chieàu saâu
Thieáu moät trong 3 yeáu toá treân, troø chôi seõ trôû thaønh
phaûn taùc duïng, coù tai haïi nhaát thôøi hoaëc saâu xa. Vì vaäy,
sau moãi troø chôi, caùc ngöôøi tham döï caàn phaûi ruùt ñöôïc
moät kieán thöùc thöïc duïng vaø boå ích cuûa troø chôi. Vieäc naøy
ñoøi hoûi caùc tröôûng phuï traùch tröôùc heát phaûi suy nghó veà
nhöõng baøi hoïc veà kyõ naêng vaø ñaïo ñöùc maø mình muoán
ñoaøn sinh thöïc taäp.
Kyõ naêng chuyeân moân.

Troø chôi lôùn laø dòp ñeå cho chuùng ta oân luyeän vaø
thöïc haønh nhöõng kyõ naêng chuyeân moân ñaõ hoïc trong caùc
buoåi sinh hoaït, ôû giöõa moâi tröôøng thieân nhieân roäng lôùn,
trong nhöõng ñieàu kieän caøng gaàn gioáng thöïc teá caøng toát.
Nhöõng kyõ naêng ñoù laø:
- Baûn ñoà, phöông höôùng: phaûi töï tìm phöông höôùng
baèng ñuû moïi caùch. Töï xoay xôû tìm ñöôøng vôùi moät
baûn ñoà . . .
- Quan saùt vaø suy dieãn: tìm kieám vaø ñi theo daáu
ñöôøng. Suy dieãn ñeå tìm lôøi giaûi ñaùp cho nhöõng daáu
veát tìm thaáy treân ñöôøng ñi . . .
- Maät thö: soaïn thaûo, caøi ñaët hoaëc dòch maät thö, -
Truyeàn tin: nhaän hay truyeàn vaên baûn.
- Cöùu thöông: sô cöùu, chaêm soùc vaø di chuyeån moät
ngöôøi bò thöông

-
Nuùt daây, thuû coâng traïi: söû duïng nuùt daây ñeå thöïc
hieän moät thuû coâng höõu ích
- OÙc toå chöùc, söï tieân lieäu: bieát caùch saép ñaët moät
keá hoaïch, xaây döïng moät caên cöùø, hoaøn taát moät
nhieäm vuï, vöøa caån thaän traùnh ñòch, phoøng thuû hay
taán coâng ñòch.
OÙc saùng taïo vaø tinh thaàn ñoàng ñoäi

Cho duø caùc ñoaøn sinh coù “cöø” veà kyõ naêng chuyeân
moân hay coù theå löïc ñaëc bieät maø khoâng bieát söû duïng caùc
ñöùc tính vaø taøi thaùo vaùt, oùc saùng taïo, thì cuõng chaúng lôïi
ích gì. Muoán thaéng, phaûi bieát suy nghó vaø phoái hôïp linh
ñoäng, nhaát laø phaûi coù tinh thaàn ñoàng ñoäi. Phaûi bieát vaâng
lôøi Ñoäi tröôûng cuûa mình. Bieát döïa vaøo nhau, ngöôøi maønh
dìu daét ngöôøi yeáu. Ngöôøi gioûi höôùng daãn ngöôøi keùm.
Phaûi bieát hy sinh yù thích caù nhaân ñeå cho ñoäi thaéng, nhöng
cuõng phaûi chöùng toû mình coù oùc saùng taïo . . . Khi troø chôi
ñoøi hoûi phaûi coù moät tinh thaàn duõng caõm, phaûi coù gan coù
quyeát ñònh, daùm laøm, khoâng ngaïi khoù khaên, nguy hieåm.
Trong cuoäc chôi maø thieáu tinh thaàn ñoàng ñoäi thì cho
duø ñoäi ñoù coù chieán thaéng (do moät hai ngöôøi veà ñích
tröôùc) nhöng moät soá ñoäi sinh rôi laïi phía sau, thì cuõng khoâng
ñöôïc chaáp nhaän.
Theå löïc
Moät Troø Chôi Lôùn luoân luoân ñoøi hoûi ñeán söï coá
gaéng veà theå löïc khaùc nhau, khi maø ngöôøi chôi phaûi:
- Di chuyeån treân nhöõng ñòa hình hieåm trôû.
- Chaïy nhaûy, leo treøo, vöôït chöôùng ngaïi.

-
- Laên, leâ, boø . . . saùt ñaát, aån mình ñeå tieán gaàn muïc
tieâu.
- Chieán ñaáu ñeå baûo veä “maïng soáng“, ñeå ñöôïc töï do
hay ñeå chieán thaéng ñoái thuû. . .
Vì vaäy ngöôøi chôi caàn phaûi coù ñuû theå löïc ñeå:
- Khoûi bò kieät söùc sau moãi laàn chaïy vaøi traêm thöôùc.
Phaûi ñuû söùc maïnh ñeå khieâng, vaùc “ngöôøi bò
thöông” - Nhanh nheïn vöôït qua caùc chöôùng ngaïi ñeå
ñeán ñieåm - Ñuû söùc mang “baùu vaät” hoaëc “con
moài” veà.
- Kheùo leùo ñeán ñöôïc ñích vôùi moät quaû boùng hay
moät khuùc caây.
- Giöït ñöôïc khaên quaøng (maïng) cuûa ñoái phöông maø
khoâng bò baét . . . . . . .
Cho neân khi chôi troø chôi lôùn, ngöôøi tham döï caàn phaûi
coù theå löïc ñeå hoaït ñoäng lieân tuïc. Bôûi theá, khi toå chöùc
troø chôi lôùn, chuùng ta phaûi tieân lieäu khaû naêng cuõng nhö
söùc khoeû cuûa ñoaøn sinh ñeå ñöa ra nhöõng hoaït ñoäng thích
hôïp.
Lôïi ích cuûa troø chôi lôùn.

Troø chôi lôùn mang laïi cho ñoaøn sinh tham döï nhöõng lôïi
ích sau :
- Ñaùp öùng nhu caàu cuûa tuoåi treû: Vui chôi, thö giaõn,
thoaû maûn tính hieáu ñoäng vaø oùc phieâu löu maïo
hieåm
- Luyeän tính khí: phaùt huy sang kieán, bieát vaâng lôøi,
naâng cao tinh thaàn thöôïng voõ, tính kyû luaät, ñöùc hy

-
sinh, phaùt huy tinh thaàn ñoàng ñoäi, taäp kieân nhaãn,
chòu ñöïng, quaû caûm, thaùo vaùt vaø töï chuû.
- Reøn luyeän theå löïc: troø chôi lôùn laø moät moân theå
thao töï nhieân, khi chôi caùc em vaän ñoäng taát caû caùc
boä phaän treân cô theå trong moät moâi tröôøng thieân
nhieân tuyeät haûo.
- Thöïc haønh caùc baøi hoïc chuyeân moân ñaõ hoïc nhö
truyeàn tin, daáu ñi ñöôøng, guùt, phöông höôùng, daáu
veát ñoäng vaät, caáp cöùu . . .
- Tieáp caän ñoaøn sinh: Ñoái vôùi Huynh Tröôûng thì troø
chôi lôùn giuùp cho ngöôøi Huynh Tröôûng coù cô hoäi
quan saùt tìm hieåu taâm lyù, tính tình, khaû naêng
chuyeân moân vaø söùc khoeû cuaû ñoaøn sinh.
.............
Vôùi nhöõng lôïi ích nhö theá neân huaân töôùc Baden Powell,
ngöôøi sang laäp ra phong traøo Höôùng Ñaïo ñaõ töøng noùi: “Troø
chôi laø moät phöông tieän giaùo duïc höõu hieäu. Ngöôøi ñieàu
khieån noù laø moät nhaø giaùo duïc ñaïi taøi”. . .
PHAÀN I
TOÅ CHÖÙC MOÄT TROØ CHÔI LÔÙN
CHOÏN CHUÛ ÑEÀ

-
Tröôùc tieân, caùc baïn caàn phaûi löïa choïn chuû ñeà vaø
xaùc ñònh yeâu caàu cuûa cuoäc chôi. Caùc baïn haõy nhôù; yeâu
caàu cuûa troø chôi lôùn thöôøng phaûi coù 2 phaàn:
1. Phaàn caâu chuyeän (ñeà taøi ñeå nhaäp vai).
2. Phaàn muïc ñích (traéc nghieäm kyõ naêng, oân taäp
lòch söû, reøn luyeän thaân theå . . .)
ÑEÀ TAØI
Ñeà taøi giuùp cho ngöôøi chôi töôûng töôïng veà moät nhaân
vaät naøo ñoù maø hoï phaûi nhaäp vai. Hoï seõ vaøo vai nhaän vaät
ñoù khi vöôït qua nhöõng khoù khaên, nhöõng thöû thaùch . . . ñeå
ñaïc ñöôïc nhöõng thaønh tích ñaùng ñöôïc ca ngôïi. Ñeà taøi
thöôøng ñöôïc chuaån bò coâng phu vaø kyõ löôõng tröôùc, nhöng
ñoâi khi ñöôïc taïo ra do nhöõng tình huoáng baát ngôø (moät
ngöôøi trong ñoäi bò thöông, ngaát xæu . . .) hay do hoaøn caûnh
thieân nhieân (ñang chôi thì trôøi möa lôùn, chaùy röøng . . .) ngöôøi
chôi phaûi tìm caùch öùng xöû laøm cho cuoäc chôi theâm phong
phuù, haáp daãn hôn.

Ñeà taøi cuûa troø chôi lôùn coù theå laø nhöõng caâu
chuyeän lòch söû truyeàn thoáng, chuyeän coå tích thaàn thoaïi,
chuyeän phieâu löu maïo hieåm, trinh thaùm, khoa hoïc vieãn
töôûng, chuyeän thôøi söï . . .
Thí duï:
- Vua Quang Trung ñaïi phaù quaân Thanh – Ngaøy
22/12/1788, nhaän ñöôïc tin caáp baùo laø Toân Só Nghò
ñaõ vaøo Thaêng Long. Nguyeãn Hueä cho ñaép ñaøn teá
trôøi, leân ngoâi hoaøng ñeá, laáy nieân hieäu laø Quang
Trung roài haï leän tieán quaân ra Baéc ñeå tieâu dieät
quaân Thanh . . .
- Troïng Thuûy vaø Mî Chaâu – Thuïc An Döông Vöông ñöôïc
Thaàn Kim Quy hoå trôï ñeå xaây thaønh Coå Loa vaø
taëng moät chieác moùng ñeå laøm Noû Thaàn. Sau
nhieàu phen taán coâng nhöng khoâng ñöôïc, Trieäu Ñaø
beøn ñem con laø Troïng Thuûy gaõ cho coâng chuùa Mî
Chaâu con cuûa An Döông Vöông . . .
- Ñi tìm kho baùu cuûa Samory – Naêm 1898, tröôùc khi bò
Gouraud baét, Samory ñaõ choân daáu trong vuøng buøn
laày taïi bieân giôùi Nigeria 700 kiloâ vaøng maø töø daïo
aáy ñeán nay nhieàu ngöôøi ñaõ maïo hieåm nhöng vaãn
chöa ai tìm ra . . .
- Tìm kieám maùy bay maát tích – Moät phi ñoäi 5 maùy
bay thaû bom cuûa Myõ ñaõ bieán maát moät caùch bí
maät. Caùc maùy bay cuûa Haûi quaân Myõ ñaõ caát
caùnh saùng nay ñeå tìm kieám 5 maùy bay noùi treân.
Ngoaøi caùc maùy bay tham döï cuoäc tìm kieám treân,
coù theâm söï phuï giuùp cuûa chieán haïm Haûi quaân,
haøng khoâng maãu haïm, khu truïc haïm, ñaõ tuaàn tra
caùc vuøng bieån ngoaøi khôi Florida ñeå tìm veát tích

cuûa caùc maùy bay maát tích. Ñaøi kieåm soaùt khoâng
löu khoâng nhaän ñöôïc moät tieáng keâu caáp cöùu naøo
cuûa caùc maùy bay ngoä naïn . . .
Neáu caùc baïn bieát löu yù tìm toøi, thì thôøi söï seõ coáng
hieán cho chuùng ta moät nguoàn ñeà taøi voâ taän: moät phi vuï
laøm ruùng ñoäng dö luaän quaàn chuùng khi tìm kieám moät phi
coâng hay moät ngöôøi ñi thaùm hieåm maát tích. Cuoäc tìm thaáy
nhöõng vuøng coù daàu. Moät cuoäc caáp cöùu bi thaûm. Moät vuï
troäm taùo baïo. Nhöõng thí nghieäm nguyeân töû löïc. Nhöõng
cuoäc ñaøo thoaùt ñöùng tim . . . vaø coøn bieát bao nhieâu ñeà
taøi ñeå khôi gôïi oùc töôûng töôïng cuûa caùc baïn, töø ñoù caùc
baïn seõ thieát keá ñöôïc nhieàu troø chôi haáp daãn. Nhöng caùc
baïn caàn loaïi boû nhöõng söï vieäc xaáu xa, thieáu giaùo duïc,
phaûn quoác . . .
Nhöõng söï kieän nhö tìm kieám chieác maùy bay rôùt ttreân
daõy nuùi Tröôøng sôn hoaëc nhöõng ngöôøi leo nuùi Phaên-xi-
phaêng ñang ôû trong moät tình theá hieåm nguy seõ cho chuùng ta
nhöõng khaû naêng laøm soáng nhöõng cuoäc phieâu löu vó ñaïi.
Caùc baïn cuõng coù theå choïn ñeà taøi töø nhöõng cuoán
saùch, truyeän, veà nhöõng ñeà taøi thaàn thoaïi hay phieâu löu
maïo hieåm nhö: Nanh traéng, Ngöôøi daãn ñaàu ñoaøn leo nuùi
Alpes, Caäu beù Röøng xanh, Cuoäc chieán daønh löûa, Chim où
bieån, Hoøn ñaûo bí maät, Kho baùu vua Salomon . . .
MUÏC ÑÍCH
Trong caùc cuoäc chôi, Ban Toå chöùc thöôøng loàng gheùp
vieäc kieåm tra kyõ naêng chuyeân moân, giaùo duïc truyeàn
thoáng, reøn luyeän theå chaát, xaây döïng tình ñoàng ñoäi, giao löu
giöõa caùc ñôn vò baïn. . . Tuy nhieân, phaûi caên cöù vaøo trình
ñoä kyõ naêng chuyeân moân cuõng nhö theå löïc cuûa ngöôøi chôi

ñeå ñöa ra muïc ñích vaø yeâu caàu cuûa troø chôi saùt vôùi thöïc
teá.
Chuùng ta khoâng theå thieát keá moät maät thö quaù khoù
ñeán ñoä ngöôøi chôi khoâng theå giaûi ñöôïc ñeå roài hoï chaùn
naõn vaø boû cuoäc. (cho duø sau ñoù chuùng ta ñöa baïch vaên ra
cho hoï ñeå hoï tieáp tuïc thì troø chôi vaãn keùm haáp daãn)
Chuùng ta phaûi döïa vaøo trình ñoä cuûa ñoäi (hay cuûa ñôn
vò) yeáu nhaát ñeå thieát keá troø chôi. Nhöng neáu troø chôi quaù
deã thì seõ daãn ñeán söï nhaøm chaùn. Haõy choïn nhöõng kyõ
naêng ñaõ hoïc, nhöng linh ñoäng bieán hoùa laøm sao cho haáp
daãn vaø nhaát laø neân ñöa ra nhöõng tình huoáng phaûi öùng xöõ
baát ngôø, döïa treân söï nhanh nheïn, khoân kheùo. . .
hôn laø kyõ naêng.
Thí duï:
Trong khi caùc ñoäi ñang taäp trung ñeå nhaän moät vaên
baûn baèng tín hieäu Morse hay Seùmaphore, thì ñoät nhieân
moät Tröôûng (hay moät “dieãn vieân” naøo ñoù) bò truùng gioù
hay ñoäng kinh teù xuoáng giaõy ñaønh ñaïch, gaây ra moät tình
traïng voâ cuøng hoãn loaïn. . . Tuy nhieân ngöôøi phaùt baûn tin
vaãn cöù ñieàm nhieân tieáp tuïc phaùt baûn tin.
Thôøi ñieåm naøy, ngöôøi Ñoäi tröôûng phaûi chöùng toû
baûn laõnh chæ huy, bieát caùch ñieàu phoái ñoäi cuûa mình.
Phaân coâng ai gioûi truyeàn tìn vaãn cöù tieáp tuïc nhaän baûn
tin, ai gioûi sô cöùu thì thöïc hieän coâng vieäc sô cöùu . . .
TEÂN TROØ CHÔI

Teân cuûa Troø chôi lôùn phaûi gaén lieàn vôùi chuû ñeà
nhaèm giuùp ngöôøi chôi vaøo vai trong suoát cuoäc chôi. Ví duï
nhö: Vua Quang Trung ñaïi phaù quaân Thanh, Cuoäc chieán daønh

löûa, Ñi tìm kho baùu cuûa Salomon, Ñi tìm thaàn Löûa, Haønh trình
veà Ñaát Höùa . . .
Haõy ñaët teân cho troø chôi lôùn thaät keâu, thaät haáp
daãn, vaø choïn ñeà taøi phuø hôïp vôùi yeâu caàu ñaët ra, gaén
lieàn vôùi ngaøy lòch söû, vôùi nhöõng chuyeän phieâu löu, maïo
hieåm, trinh thaùm, quaân söï . . . seõ coù nhieàu kích thích ñoái
vôùi ngöôøi chôi.
TÌM HIEÅU ÑOÁI TÖÔÏNG

Ñeå cho cuoäc chôi thu ñöôïc nhieàu keát quaû, chuùng ta
phaûi bieát roõ ñoái töôïng tham döï cuoäc chôi. Ñeå xaùc ñònh
ñoái töôïng, chuùng ta phaûi caên cöù vaøo nhieàu yeáu toá nhö:
Ñoä tuoåi:
Tuoåi AÁu: Thieát keá troø chôi duøng cho ñoä tuoåi nhi
ñoàng (8 ñeán 11 tuoåi), daønh cho nam hoaëc nöõ, hoaëc chung
nam-nöõ. Löu yù luaät chôi phaûi ñôn giaûn, khoâng vaän ñoäng
quaù söùc vaø quaù laâu, gaây kieät söùc ueå oaûi. Moãi traïm laø
nhöõng troø chôi nhoû, coù theå ñi keøm vôùi baøi haùt coù cöû
ñieäu, nhaém reøn luyeän cho caùc em söï chuù yù quan saùt, laéng
nghe, noã löïc gaéng söùc, bieátï vaâng lôøi nhöôøi lôùn, vui töôi
vaø chaêm chæ. Caùc tröôûng phuï traùch phaûi luoân luoân theo
saùt ñeå giuùp ñôõ caùc em.
Tuoåi Thieáu: Thieát keá troø chôi duøng cho ñoä tuoåi thieáu
nieân (12 tôùi 15 tuoåi), daønh cho nam hoaëc nöõ, hoaëc chung
nam-nöõ. Luaät chôi ñoøi hoûi khaù cao, vaän ñoäng coù maïnh coù
nheï, taïo haøo höùng lieân tuïc, gay caán, bieán baùo nhanh vaø
soâi ñoäng. Troø chôi nhaém ñeán vieäc reøn luyeän theå löïc, oân
luyeän kyõ naêng, söï nhanh nheïn, thaùo vaùt, oùc quan saùt, tinh
thaàn saün saøng. Ngoaøi ra, troø chôi phaûi coù tính giaùo duïc,

tính ganh ñua trong saùng, tinh thaàn thöôïng voõ, tinh thaàn
ñoàng ñoäi. . .
Tuoåi Thanh (coøn goïi laø Kha): Troø chôi daønh cho ñoä
tuoåi maø caùc em chöa haún laø thanh nieân nhöng cuõng khoâng
coøn laø thieáu nieân (16 tôùi 18 tuoåi), ñoøi hoûi vaän ñoäng
maïnh vaø lieân tuïc, coù tính maïo hieåm phieâu löu, hoài hoäp
caêng thaúng, phaûi khoâng ngöøng noã löïc. Troø chôi nhaém ñeán
vieäc reøn luyeän oùc phaùn ñoaùn, tính nhaïy beùn, loøng quaû
caûm, saün saøng vöôït chöôùng ngaïi, yù thöùc coâng daân, tinh
thaàn ñoàng ñoäi, söï tuaân phuïc caùc huynh tröôûng moät caùch
töï nguyeän, yù chí khaúng khaùi, beàn bæ, saün saøng gaùnh laáy
caùi khoù maø vaãn vui töôi laïc quan. Troø chôi coù khi dieãn ra
caû trong ñeâm, treân moät ñaát traïi thieân nhieân roäng lôùn vôùi
nhieàu ñòa hình khaùc nhau ( soâng, laïch, röøng thöa, ñoài troïc... )
Tuoåi Traùng: Thieát keá troø chôi daønh cho ñoä tuoåi 19
tôùi 25 tuoåi, cho nam hoaëc nöõ, hoaëc hoãn hôïp nam-nöõ, thì
luaät chôi trôû laïi khaù ñôn giaûn nhöng nhieàu yù nhò saâu xa,
thöôøng laø vaän ñoäng nheï nhieàu hôn laø maïnh, ñoøi hoûi ñaáu
taøi, ñaáu trí hôn laø ñaáu söùc. Troø chôi nhaém reøn luyeän söï
lyù luaän thoâng minh, naêng ñoäng bieán baùo, quan saùt tinh teá,
chuyeân moân kheùo leùo vaø ñaït yeáu toá kyõ thuaät cuõng nhö
myõ thuaät cao. Ngoaøi ra, troø chôi goùp phaàn giaùo duïc söï
höôùng thöôïng vò tha, saün saøng giuùp ích, taïo laäp caùc töông
quan haøi hoøa teá nhò.
Tình hình söùc khoûe: ñang sung söùc hay ñaõ quaù meät
moõi sau nhieàu ngaøy traïi.
Tinh thaàn: höng phaán haùo höùc lao vaøo cuoäc chôi hay lo
aâu thaáp thoûm hoaëc ueå oaûi chaùn naõn.
Thaâm nieân sinh hoaït: laø nhöõng ñôn vò coù toå chöùc qui
cuû töø laâu hay môùi thaønh laäp. Laø nhöõng ngöôøi töøng sinh

hoaït chung hay chæ môùi gom laïi theo kieåu “traïi heø” cuûa hoïc
sinh. Coù nhöõng troø chôi chæ coù theå tieán haønh vôùi moät soá
ñoái töôïng ñaõ töøng sinh hoaït vôùi nhau (cuøng chung ñôn vò)
neân khoâng thích hôïp vôùi ña soá ngöôøi môùi gaëp nhau laàn
ñaàu.
Trình ñoä kyõ naêng chuyeân moân: ñaõ ñöôïc reøn luyeän
kyõ naêng thöôøng xuyeân hay chöa bao giôø ñöôïc hoïc. Ñaúng
caáp chuyeân moân? Haïng nhaát, haïng nhì hay taân sinh?
Giôùi tính: coù loaïi troø chôi thích hôïp vôùi nam nhöng laïi
khoâng thích hôïp vôùi nöõ giôùi vaø ngöôïc laïi, nhöng neáu ngöôøi
chôi coù caû nam laãn nöõ thì khoâng neân thieát keá nhöõng troø
chôi coù tính caùch ñoái khaùng tröïc tieáp baèng theå löïc nhö: loâi
keùo, ñaáu vaät, oâm baét, . . .
Soá ngöôøi tham döï: troø chôi lôùn thì khoâng coù nghóa laø
ngöôøi chôi phaûi coù soá löôïng lôùn. Tuøy theo troø chôi maø
chuùng ta aán ñònh soá ngöôøi chôi vöøa phaûi trong taàm kieåm
soaùt. Neáu soá löôïng ngöôøi quaù ñoâng, chuùng ta ta neân toå
chöùc troø chôi lôùn theo kieåu “haønh quaân” hôn laø nhöõng
troø chôi vöôït traïm, giao ñaáu . . . vì khoù kieåm soaùt

THIEÁT KEÁ TROØ CHÔI
TIEÀN TRAÏM ÑÒA THEÁ

Tröôùc khi thieát keá troø chôi, nhaát thieát ngöôøi thieát keá
hay ban toå chöùc phaûi bieát töôøng taän ñòa theá khu vöïc. Vieäc
ñi tieàn traïm ñeå khaûo saùt sô boä ñòa theá khu vöïc seõ toå
chöùc troø chôi raát quan troïng. Troø chôi lôùn coù thaønh coâng
khoâng cuõng phuï thuoäc nhieàu vaøo vieäc ngöôøi thieát keá troø
chôi lôùn bieát choïn ñòa ñieåm sao cho phuø hôïp vôùi cuoäc chôi.
Treân töøng ngaõ ñöôøng, ñoài nuùi, caây coû, soâng suoái . . .
phaûi gaén lieàn vôùi noäi dung hoaït ñoäng cho phuø hôïp kòch
baûn. Phaûi bieát nhöõng thuaän lôïi cuõng nhö nhöõng trôû ngaïi
cuûa noù. Coâng vieäc cuûa nhöõng ngöôøi tieàn traïm laø:
- Phaùc thaûo sô ñoà ñòa hình thieân nhieân cuûa khu vöïc
(ñoài caùt, ñoàng coû, röøng caây, vaùch nuùi, thung luõng,
hang ñaù, soâng, suoái, ao, hoà, bieån . . .).
- Caùc coâng trình xaây döïng (ñöôøng xe löûa, ñöôøng loä,
ñöôøng moøn, ñoàng ruoäng, ñoàn ñieàn, ñoáng ñaù, moät
ngoâi nhaø hoang, moät laâu ñaøi ñoå naùt, taøn tích . . .)
- Nhöõng nguy hieåm caàn phaûi vöôït (gheành thaùc, ñaàm
laày, vöïc saâu, vaùch nuùi . . .) neáu ngoaøi khaû naêng cuûa
caùc ñoaøn sinh thì caàn phaûi ñi voøng ñeå traùnh.
- Nhöõng ñieåm chuaån cuûa ñòa hình deã thaáy, deã ñònh vò
phoøng khi thaát laïc (haûi ñaêng, ñænh nuùi, thaùp chuoâng
nhaø thôø. . .) - Phaân ñònh giôùi haïn, ranh giôùi khu vöïc
chôi.
- Phaùc thaûo loä trình cuoäc chôi, nhöõng ñieåm ñaët traïm.
Khoâng neân caên cöù treân baûn ñoà coù saün ñeå thieát keá
troø chôi lôùn, vì nhöõng chi tieát ñòa theá sau moät thôøi gian

thöôøng thay ñoåi, cho neân buoäc ban toå chöùc phaûi ñi tieàn
traïm taän nôi ñeå maét thaáy, tai nghe moät caùch chính xaùc. . .
NOÄI DUNG TROØ CHÔI:

Döïa treân sô ñoà cuûa nhoùm tieàn traïm, ban toå chöùc seõ
thieát keá noäi dung döïa treân moät ñeà taøi xuyeân suoát naøo
ñoù. Ñaây laø phaàn coát loõi cuûa cuoäc chôi.
Traïm: Thoâng thöôøng troø chôi lôùn chia caùc chaëng ñöôøng
(traïm) maø ngöôøi chôi phaûi thi thoá taøi naêng ñeå vöôït qua.
Moãi traïm laø moät thöû thaùch hay kieåm tra. Thí duï:
- Traïm xuaát phaùt: Nhaän leänh baèng Morse hay Seùmaphore .
..
- Traïm 1: Nghi thöùc, ñieàu leänh ñoäi nguõ, maät thö . . .
- Traïm 2: Kyõ thuaät leàu traïi, naáu nöôùng . . .
- Traïm 3: Aån nuùp, nguïy trang, chieán ñaáu . . .
- Traïm 4: Cöùu thöông, di chuyeån naïn nhaân . . .
- Traïm 5: Phöông höôùng, ñòa baøn, veõ sô ñoà . . .
Sau moãi traïm thì seõ coù moät höôùng daãn baèng khaåu
leänh hay maät thö chæ caùch tìm ra traïm môùi cuõng nhö caùc
hoaït ñoäng treân ñöôøng ñi.
Moãi traïm coù moät muïc tieâu rieâng nhöng phaûi döïa vaøo
yeâu caàu chung. Cuõng coù theå söû duïng nhöõng troø chôi nhoû
coù tính ñoái khaùng ôû caùc traïm ñeå taêng phaàn haáp daãn,
nhöng cuõng khoâng taùch ra ngoaøi caùi toång theå cuûa troø chôi
lôùn.
Hình thöùc chaïy traïm xoay voøng hay cuoán chieáu? (qua heát
traïm naøo thì “giaûi theå” traïm ñoù. Caùc traïm tröôûng ñeán
taêng cöôøng cho caùc traïm sau)
Traïm tröôûng: Chuùng ta cuõng phaûi tieân lieäu soá löôïng
huynh tröôûng coù khaû naêng ñöùng traïm ñeå thieát keá soá
löôïng traïm. Tuøy theo soá löôïng ngöôøi chôi maø phaân coâng
soá traïm tröôûng. Ôû nhöõng traïm khoù phaûi phaân coâng
nhieàu ngöôøi hôn ñeå giaûi quyeát nhanh choùng, neáu khoâng
seõ coù tình traïng “uøn taéc giao thoâng”, ngöôøi chôi doàn veà
moät traïm vaø bò keït laïi ôû ñoù. Ñaây laø kinh nghieäm “xöông
maùu” cuûa ban toå chöùc vaø caùc traïm tröôûng.
Di chuyeån:
Trong troø chôi lôùn, töø traïm naøy ñeán traïm kia ngöôøi ta
khoâng di chuyeån moät caùch bình thöôøng maø phaûi traûi qua
nhöõng caâu ñoá, baøi toaùn hoùc buùa cuûa maät thö, daáu
ñöôøng, vöôït chöôùng ngaïi, taïo taùc tieàn phong, . . . Thí duï:
- Töø traïm xuaát phaùt ñeán traïm 1: truyeàn tin, daáu ñöôøng . .
.
- Töø traïm 1 ñeán traïm 2: maät thö, quan saùt, vöôït chöôùng
ngaïi, naáu nöôùng di haønh . . .
- Töø traïm 2 ñeán traïm 3: thu nhaët tieâu baûn caây coû, coân
truøng, thieát keá caàu ñeå vöôït möông, suoái . . .
- Töø traïm 3 ñeán traïm 4: laøm phao vöôït soâng, ñöa naïn
nhaân qua soâng . . .
- Töø traïm 4 ñeán traïm 5: di chuyeån baúng xe tam maõ . . .

Chuùng ta neân söû duïng nhöõng troø chôi vaän ñoäng coù
tính kieåm tra kieán thöùc hay kyõ naêng chuyeân moân. Nhöõng
ñoaïn ñöôøng thöû thaùch tay ngheà vaø loøng duõng caûm nhö
baét phaûi vöôït soâng, boø qua caàu daây, ñu daây töû thaàn, leo
qua vaùch nuùi . . . (dó nhieân phaûi löu taâm ñeán yeáu toá an
toaøn)

Khi thieát keá troø chôi, caùc baïn cuõng caàn phaûi chuù yù
ñeán nhöõng yeáu toá khaùc nhö:
Thôøi tieát: noùng hay laïnh, möa hay naéng . . . Neáu thôøi
tieát khoâng thuaän lôïi, caùc baïn phaûi soaïn hai chöông trình

moät cho trôøi naéng, moät cho trôøi möa, phoøng khi möa naéng
baát ngôø khoâng boù tay ngoài chòu traän.
Ñòa theá: ôû röøng raäm hay röøng thöa, ñoài nuùi hay ñoàng
baèng, goà gheà hay baèng phaúng, khoâ raùo hay buøn laày, cöùng
raén hay trôn tröôït .
..
Duïng cuï caàn mang theo: coøi, gaäy, daây, thöïc phaåm,
nöôùc uoáng, ñòa baøn, baûn ñoà, giaáy vieát . . . . .
Thôøi gian chôi: Saùng, tröa, chieàu hay toái? tröôùc hay sau khi
aên? chôi keùo daøi trong bao laâu? . . .( thöôøng thì neân toå
chöùc vaøo buoåi saùng vaø keùo daøi ñeán tröa)
Y phuïc: Ñoàng phuïc hay thöôøng phuïc (Khi caùc em ñang
maëc ñoàng phuïc vaø caàn giöõ ñoàng phuïc saïch seõ thì khoâng
theå cho chôi nhöõng troø chôi coù theå laøm baån aùo quaàn).
Trình ñoä kyõ naêng: Ngöôøi tham döï caàn phaûi bieát moät
soá kyõ naêng chuyeân moân nhaát ñònh. Vì vaäy, moãi ñoäi caàn
phaûi coù ít nhaát moät vaøi em vöôït troäi veà kyõ naêng, ñeå
giuùp cho ñoäi nhanh choùng giaûi maõ hay hoaøn thaønh coâng
vieäc ñöôïc giao.
Ngoaøi ra caùc baïn neân söû duïng maät thö cho bieát caùch di
chuyeån giöõa caùc traïm vaø coâng vieäc phaûi thöïc hieän treân
loä trình.
AÁN ÑÒNH THÔØI GIAN

Ñeå cho tieán ñoä cuoäc chôi ñöôïc dieãn tieán theo quy ñònh
cuõng nhö thuùc ñaåy ngöôøi chôi nhanh choùng giaûi quyeát
töøng giai ñoaïn, ban toå chöùc phaûi qui ñònh thôøi gian.
Tröôùc tieân laø thôøi gian chung cuoäc: Döïa vaøo noäi dung
chung, noäi dung töøng traïm vôùi nhöõng thôøi gian toái thieåu
ñeå quyeát ñònh thôøi gian chung cuoäc. Thí duï thôøi gian cuï theå:

- Truyeàn tin ............................................. 15 phuùt
- Di chuyeån ñeán traïm 1 ........................... 20 phuùt (theo daáu
ñöôøng)
- Traéc nghieäm vöôït traïm 1 ...................... 10 phuùt
- Di chuyeån ñeán traïm 2 ........................... 30 phuùt (bao goàm
maät thö, quan saùt, vöôït chöôùng ngaïi . . .)
thu nhaët tieâu baûn, thieát keá caàu khæ . . .)
- Chieán ñaáu ôû traïm 3 .............................. 45 phuùt
laøm phao, vöôït soâng . . .)
- TOÅNG COÄNG: ...................................... 300 phuùt
TROØ CHÔI ÑOÁI KHAÙNG

Ñaây laø cao traøo ñænh ñieåm cuûa troø chôi lôùn. Laø thôøi
ñieåm soâi ñoäng maø ngöôøi chôi thích thuù nhaát. Trong caùc
troø chôi lôùn, ñeå gaây baàu khoâng khí höng phaán, ban toå
chöùc neân thieát keát töø moät ñeán hai traän ñaùnh, neáu
khoâng thì troø chôi seõ thieáu ñi phaàn soâi ñoäng.
Chieán ñaáu khoâng coù nghóa laø “oaùnh nhau” söùt ñaàu
meû traùn, maø chæ “laáy maïng” cuûa nhau naèng caùch giöït
khaên quaøng, moùn muõ, baêng ñeo . . . hay ñoïc ñuùng maõ soá
ngöôøi ñeo
Ñòa ñieåm giao ñaáu

Caùc nhaø quaân söï taøi gioûi ñeàu bieát döïa vaøo ñaëc
ñieåm cuûa ñòa hình ñòa vaät ñeå daøn traän. Do ñoù ban toå
chöùc phaûi bieát löïa choïn ñòa ñieåm cho phuø hôïp vôùi noäi
dung cuûa cuoäc chôi. Neáu gaëp nhöõng vuøng coù ñoài caùt coù
luøm buïi thì khoâng gì haáp daãn hôn laø toå chöùc nhöõng traän
ñaùnh chieám ñoài (caên cöù ñòa) cuûa ñoái phöông, hoaëc trinh
saùt xaâm nhaäp ñoàn luõy cuûa “ñòch” ñeå ñaùnh chieám côø
hieäu. Neáu laø ñoàng coû roäng thì daøn haøng ngang ñaùnh
“giaùp laù caø”. Neáu laø röøng raäm thì toå chöùc phuïc kích . . .

- Xem xeùt vaø quy ñònh ranh giôùi caùc khu vöïc duøng ñeå
“giao tranh”.
- Vò trí caên cöù cuûa caùc phe. Côø hieäu.
- Daáu hieäu rieâng bieät cuûa moãi phe. (maøu khaên quaøng,
baêng quaán ñaàu, noùn muõ, maûnh vaûi coät tay . . .)
- Vò trí khu “phi quaân söï” (laø nôi ban toå chöùc ñaët ñieåm
giaùm saùt ñeå giaûi quyeát caùc “vuï khieáu naïi”, laø nôi
duøng cho caùc chieán só “töû traän”)
- Ñöôøng ranh giôùi phaân chòa hai phe, (taát caû khu vöïc ñoù
ñeàu coù daáu hieäu rieâng ñeå phaân bieät, coù theå töï taïo
ñeå laøm daáu hoaëc döïa vaøo ñòa hình ñòa vaät töï nhieân
ñeå phaân ñònh) - Sô ñoà dieãn tieán cuûa traän ñaùnh..
LUAÄT CHÔI:
Laø nhöõng qui ñònh cuûa troø chôi maø ngöôøi chôi baét
buoäc phaûi tuaân thuû. Coù luaät chung cho troø chôi vaø luaät
rieâng cho moãi traïm. Thí duï:

- Luaät chung: Tieán haønh ñuùng thôøi gian qui ñònh, ñoäi
naøo treå seõ bò tröø 3 ñieåm. Aán ñònh hieäu leänh, thuû
hieäu, thang ñieåm . . .
- Luaät traïm 1: Boø döôùi haøng gaäy, neáu ñuïng thì bò tröø 2
ñieåm . .
.
Vieäc aùp duïng luaät chôi phaûi heát söùc nghieâm minh
nhöng cuõng heát söùc linh ñoäng, coù nghóa laø phaûi tuøy theo
tình huoáng, hoaøn caûnh vaø coâng vieäc maø ñoái töôïng ñang
laøm, phuø hôïp vôùi trình ñoä vaø söùc khoûe cuûa hoï.
Nhöõng ñieåm sai phaïm seõ ñöôïc chuyeån qua baûng toång
keát ñeå ñaùnh giaù chung cuoäc.
Ñoái vôùi troø chôi coù ñoái khaùng:

“Maïng” laø moät khaên quaøng daét vaøo löng quaàn, moät
“baêng ñoâ” coät treân ñaàu, moät tôø giaáy coù soá hay chöõ
daùn vaøo löng, moät caønh caây nheùt vaøo löng quaàn. . . . Neáu
bò ñoái phöông laáy ñöôïc xem nhö “töû traän”. Vì theá coù theå
cho moãi ngöôøi hai “maïng” ñeå ngöôøi chôi kòp thôøi ruùt kinh
nghieäm. Coøn neáu maïng laø moät baûng soá thì neân ghi hoãn
hôïp caû chöõ laãn soá (thí duï R07, X14 . . .) daùn sau löng, buoäc
ñoái phöông muoán ñoïc cho ñuùng thì phaûi tieáp caän ôû cöï ly
gaàn. Moãi phe phaûi coù moät maøu khaùc nhau nhöng côõ chöõ
phaûi baèng nhau.
Quy ñònh caùch coät, daét, daùn . . . “maïng” sao cho khoâng
bò rôùt khi giao chieán, nhöng cuõng deã daøng tuoät ra khi bò
giöït. Neáu khoâng thì coù theå raùch aùo quaàn hay bò thöông tích
do phaûi duøng ñeán söùc maïnh.

Khi lao vaøo traän chieán, caùc “chieán binh” seõ haêng maùu
cho neân deã duøng ñeán söùc maïnh, hoaëc baát keå baûn
thaân . . . mieãn sao chieán thaéng thì thoâi, vì vaäy caàn qui ñònh
roõ caùch taán coâng ñoái phöông nhö: khoâng ñöôïc oâm vaät,
khoâng ñöôïc söû duïng “voõ thuaät”. . . ñeå traùnh caùc tröôøng
hôïp xoâ xaùt nhau.
Maø neân söû duïng söï nhanh nheïn, taøi kheùo leùo, trí thoâng
minh. . . ñeå cöôùp “maïng” ñoái phöông.
Qui ñònh thang ñieåm cuûa cuoäc chieán. Thí duï: moãi
“maïng” laø 3 ñieåm. Côø hieäu cuûa ñoái phöông 10 ñieåm.

CHUAÅN BÒ DUÏNG CUÏ
Ñeå cho Troø chôi lôùn ñöôïc tieán haønh thuaän lôïi vaø ñaït
ñöôïc keát quaû toát ñeïp, ban toå chöùc caàn phaûi bieát chuaån
bò moät soá duïng cuï hoã trôï. Coù hai loaïi duïng cuï:
- Duïng cuï do ban toå chöùc caàn chuaån bò

- Duïng cuï do ngöôøi chôi caàn mang theo
Duïng cuï do ban toå chöùc caàn chuaån bò
Tuøy theo yeâu caàu cuûa troø chôi ban toå chöùc coù theå
caàn chuaån bò nhöõng thöù sau ñaây:
- Taøi lieäu veà chuû ñeà cuûa troø chôi lôùn
- Caùc loaïi maät thö maät maõ
- Côø Semaphore
- Tuùi cöùu thöông, caùng taûn thöông . . .
- Coøi, tuø vaø, daây . . .
- Maùy boä ñaøm cho caùc traïm (neáu coù theå)
- Vaät duïng laøm chöôùng ngaïi vaät
- Vaät duïng ñeå laøm (hay veõ) daáu ñöôøng
- Vaät lieäu ñeå laøm “maïng”
- Côø hieäu cho caùc phe tham chieán
Duïng cuï do ngöôøi chôi caàn mang theo
Nhöõng duïng cuï naøy phaûi thoâng baùo tröôùc cho ngöôøi
chôi ñeå hoï chuaån bò. Thoâng thöôøng laø:
- Gaäy caù nhaân (1m60)
- Khaên quaøng
- Daây caù nhaân (ngaén) vaø daây taäp theå (daøi, lôùn)
- Thöùc aên, Nöôùc uoáng . . .
- Ñoà naáu nöôùng vaø aên uoáng (neáu caàn)
- Ñòa baøn - Coøi
- Giaáy, vieát
PHAÂN COÂNG
BAN TOÅ CHÖÙC:

Moät tröôûng chòu traùch nhieäm ñieàu phoái toång theå vaø
giaûi quyeát caùc tình huoáng (thoâng thöôøng laø chính ngöôøi
tröôûng thieát keá troø chôi). Coøn laïi ñöôïc phaân coâng ñöùng
traïm vaø laøm troïng taøi (neáu coù toå chöùc caùc cuoäc chôi ñoái
khaùng hoaëc thi ñua giöõa caùc ñôn vò).
Tröôûng ñieàu phoái phaûi lieân laïc thöôøng xuyeân vôùi caùc
traïm (toát nhaát laø duøng boä ñaøm, ñieän thoaïi di ñoäng) ñeå
theo doõi vaø ñieàu haønh cuoäc chôi.
Neân coù moät vaøi tröôûng phuï traùch coâng taùc chaêm lo
söùc khoûe cho ngöôøi tham gia. Theo doõi, ñeå ñeà phoøng vaø
xöõ lyù nhöõng baát traéc coù theå xaõy ra.
Tröôùc khi tieán haønh cuoäc chôi, phaûi hoïp ban toå chöùc
ñeå raø soaùt laïi söï chuaån bò cuûa caùc traïm, söï thoâng suoát
luaät chôi, vaø coù theå thoâng baùo cho caùc Ñoäi vaø caù nhaân
ngöôøi tham gia nhöõng vaán ñeà caàn ñöôc chuaån bò tröôùc.
THIEÁT LAÄP TRAÏM

Tuøy theo caùch chôi, chuùng ta coù theå thieát laäp traïm xoay
voøng hay traïm cuoán chieáu.
Traïm xoay voøng
Tuøy theo soá Ñoäi ñeå phaân chia soá traïm. Traïm ñaët theo
voøng troøn. Thí duï neáu coù 4 Ñoäi thì laäp 4 traïm. Khi coù leänh
thì taát caû 4 Ñoäi cuøng moät luùc ñeán 4 traïm khaùc nhau. Sau
moät thôøi gian theo quy ñònh (hay khi nghe moät hieäu leänh nhö
tieáng troáng, hoài coøi . . .) thì taát caû cuøng chuyeån sang traïm
khaùc, cho duø chöa hoaøn thaønh xong coâng vieäc cuûa mình.
Nhö theá, lôïi ñieåm laø moïi ngöôøi cuøng ñöôïc tham gia moïi troø
chôi vaø cuøng ñeán ñích ñuùng giôø. Caùch naøy thöôøng duøng
ñeå traéc nghieäm caùc baøi hoïc vaø kyõ naêng.
Traïm cuoán chieáu

Caùc baïn coù theå tieán haønh theo caùch cuoán chieáu nhö
sau: Khi taát caû ngöôøi chôi ñaõ qua heát traïm 1, thì traïm 1 seõ
giaûi theå vaø thu doïn ñeå chuyeån ñeán traïm 2 hoaëc traïm 3
tuøy theo nhu caàu. Tröôùc khi di chuyeån, traïm tröôûng phaùt
maät thö cho ngöôøi chôi ñeå phaûi maát moät thôøi gian giaûi
maõ. Coøn baïn thì ñi tieáp qua traïm keá ñeå chôø hoï tôùi. Neáu
caàn thì tieáp tuïc laøm nhö theá ôû traïm 2, 3. . .
Moãi traïm phaûi coù moät traïm tröôûng coù ñuû trình ñoä vaø
kyõ naêng chuyeân saâu veà haïng muïc maø traïm mình phuï
traùch, vaø moät vaøi traïm phoù.
Muoán cho troø chôi theâm haøo höùng BTC neân hoùa trang,
caûi trang hoaëc söû duïng ngöôøi ngoaøi cuoäc tham gia.
Trong quaù trình chôi, coù nhieàu tình huoáng do chöa löôøng
heát khaû naêng xaûy ra thì chæ coù tröôûng ñieàu phoái laø
ngöôøi coù quyeàn quyeát ñònh caùc phaàn thay theá hoaëc caét
boû moät vaøi traïm cho ñaûm baûo thôøi gian. Caùc traïm tröôûng
khoâng ñöôïc tuøy tieän thay ñoåi noäi dung cuûa traïm mình maø
phaûi chaáp haønh nghieâm tuùc luaät chôi
TROÏNG TAØI
Trong troø chôi lôùn, ôû nhöõng giai ñoaïn coù tranh ñua hay
ñoái khaùng, vai troø cuûa troïng taøi raát caàn thieát, luoân luoân
theo doõi ngöôøi chôi ñeå :
- Giaùm saùt vaø nhaéc nhôû caùc em tuaân thuû luaät chôi -
Giaûi quyeát nhöõng vuï raéc roái, vi phaïm, va chaïm. . .
- Kieåm tra an toaøn cho caùc em, buoäc caùc em quaù meät
taïm nghæ, can thieäp luùc gaëp nguy hieåm, tai naïn . . .
- Kieåm soaùt caùc em bò loaïi, cho veà khu “phi quaân söï”
Vì theá, caøng nhieàu Tröôûng laøm troïng taøi caøng deã
ñieàu haønh vaø kieåm soaùt troø chôi. Ngoaøi vieäc thöïc thi luaät

chôi, troïng taøi coøn laø ngöôøi theo doõi, quan saùt ngöôøi chôi,
bieát ñoäng vieân, khuyeán khích nhöõng ñôn vò yeáu, nhöõng caù
nhaân nhuùt nhaùt. Nghieâm khaéc vôùi nhöõng caù nhaân vaø ñôn
vò phaïm luaät chôi. Trong quaù trình chôi phaûi ñaùnh giaù vaø
nhaän xeùt moät caùch coâng baèng, duøng lôøi leõ teá nhò vaø
haøi höôùc ñeå pheâ phaùn caù nhaân vaø taäp theå phaïm qui.
Giuùp hoï khaéc phuïc nhöôïc ñieåm baèng caùch gôïi yù cho hoï töï
nhaän loãi .
Chuù yù: Tröôøng hôïp caù nhaân tham gia bò tai naïn, thì
tröôûng ñieàu phoái seõ laäp töùc huy ñoäng toå caáp cöùu ñeán
giaûi quyeát. Vaø cuoäc chôi khoâng vì theá maø phaûi ngöøng laïi,
maø haõy cöù cho tieán haønh, khoâng neân huûy boû cuoäc chôi
giöõa chöøng.
CAØI ÑAËT MAÄT THÖ
THÖÏC HIEÄN MAÄT THÖ

Trong baát cöù troø chôi naøo ôû traïi, maät thö vaãn laø
ñieàu lyù thuù, vì noù mang nhieàu tính baát ngôø, nhanh trí, thaùo
vaùt, saùng taïo, phoái hôïp ñoàng ñoäi . . .
Vì vaäy, maät thö trong troø chôi phaûi ñöôïc thöïc hieän
moät caùch coù tính toaùn tröôùc veà muïc ñích, noäi dung cuõng
nhö hình thöùc . . .
Ñoái vôùi ban toå chöùc, ñeå thöïc hieän maät thö trong troø
chôi phaûi löu yù caùc ñieåm sau ñaây ;
- Chuû ñeà : Phaûi naém vöõng chuû ñeà traïi hoaëc buoåi
chôi. Caùc troø chôi, nhaát laø troø chôi lôùn, phaûi xoay quanh
chuû ñeà ñoù. Vì vaäy maät thö khoâng ra ngoaøi chuû ñeà naøy.
- Ñòa theá : Ñeå leân phöông aùn cho moät troø chôi lôùn vaø
ñeå laøm maät thö, phaûi quan saùt ñaát traïi, ñòa theá chôi vaø
coù theå phaùc hoïa tieán trình cuûa troø chôi lôùn vôùi caùc traïm,
caùc ñieåm “ gaøi” maät thö.
- Thöïc hieän : Khi coù noäi dung cuûa maät thö theo caùc
traïm, ta coù theå thöïc hieän maät thö ngay. Choïn moät trong caùc
daïng maät maõ, ñaët khoùa, roài theo chìa khoùa laøm maät thö
Laøm xong, ta ñoïc laïi, roài dòch ra ñeå xem coù sai hay thieáu choã
naøo khoâng.
Maät Thö ñöôïc thöïc hieän baèng nhieàu caùch vaø treân
nhieàu vaät lieäu khaùc nhau nhö: laù caây, thaân caây, giaáy, ñaát,
gaïch . . . Nhöõng vaät lieäu naøy phaûi baûo ñaûm ñöôïc hình thöùc
vaø noäi dung cuûa maät thö, neáu khoâng, thôøi gian hoaëc thôøi
tieát coù theå laøm sai leäch maät thö.
GIAÁU MAÄT THÖ

Giaáu maät thö cuõng laø moät xaûo thuaät ñeå gaây söï
“aám öùc” cho ngöôøi chôi. Vì vaäy ngöôøi giaáu maät thö phaûi löu
yù caùc ñieåm sau :
1. Daáu hieäu chæ nôi coù Maät Thö : Ñeå ngöôøi chôi
tìm ra maät thö ta phaûi luoân cho daáu hieäu chæ daãn roõ raøng
vaø chính xaùc, nhaát laø veà khoaûng caùch vaø phöông höôùng
cuûa Maät Thö. Neáu khoâng, coù thaùnh môùi bieát nôi coù maät
thö maø tìm.
2. Giaáu Maät Thö : Maät Thö ñöôïc caát giaáu döôùi
raát nhieàu hình thöùc vaø nhieàu vò trí ñeå gaây söï can ñaûm,
hoaëc oùc phaùn ñoaùn, saùng taïo cuõng nhö tính caùch caûnh
giaùc cuûa ngöôøi chôi, nhö giaáu trong noài côm ñang naáu, treân
chính quaàn aùo maø hoï ñang maëc, hoaëc trong moät cuïc “
phaân boø” coøn noùng hoåi, hay trong toå kieán löûa . . .
Maät thö phaûi ñöôïc caát giaáu taïi moät vò trí coá ñònh vaø
phaûi coù moät aùm hieäu ñaëc bieät hoaëc roõ raøng, hoaëc aån

hieän ñeå ngöôøi tìm phaûi quan saùt, phaùn ñoaùn môùi tìm ra, vì
tìm kieám maät thö phaûi duøng trí hôn duøng söùc.
Ví duï khi giaáu maät thö giaáu treân caây, ngoaøi daáu hieäu
höôùng daãn khoaûng caùch vaø phöông höôùng, ta phaûi laøm
daáu aùm hieäu ñaëc bieät maø ngöôøi tìm phaûi löu yù ñeå tìm
maät thö ñaâu ñoù chöù khoâng neân tìm ôû choã khaùc nhö: beû
moät caønh laù, hoaëc tuoát heát laù cuûa moät caønh, hoaëc caét
ñi moät nöûa cuûa moät soá laù cuûa caønh beân caïnh caønh coù
maät thö . . . ñeå laøm aùm hieäu. Neáu khoâng, caû moät caây um
tuøm laøm sao maø tìm, vaø coù khi ngay caõ chính chuùng ta
cuõng chaúng tìm ra maät thö maø chính mình ñaõ ñem giaáu.
3. Baûo quaûn maät thö: Maät thö ñöôïc giaáu ôû
ñaâu, hình thöùc naøo cuõng phaûi ñöôïc baûo quaûn ñeå khoâng
bò sai laïc nhö phai môø, aåm öôùt, raùch naùt. . . vaø khoâng ñeå
thaát laïc vò trí (neân goùi naèng bao nilon) TÌM MAÄT THÖ
Baát cöù maät thö naøo ñöôïc caát giaáu cuõng phaûi coù
moät daáu hieäu höôùng daãn. Daáu hieäu ñoù coù theå laø moät
hình veõ hoaëc moät baûn vaên. Tröôùc khi tìm maät thö ta phaûi
luoân luoân ñeà cao caûnh giaùc ñoïc kyõ daáu hieäu: höôùng maät
thö vaø khoaûng caùch maät thö, roài chính xaùc theo chæ daãn,
ñöùng quan saùt xem vò trí ñoù coù gì khaùc thöôøng, ñaëc bieät
khoâng. Thí duï: Coù moät vieân soûi trong ñaùm coû xanh, hoaëc
moät nhuùm coû bò cuït laù, hoaëc moät caây coû bò nhoå leân
khoûi ñaát. . . Maät thö naèm ñaâu ñoù !
Nheï nhaøng tìm kieám caån thaän, ñöøng voäi vaõ bôùi tung
hoaëc quaàn naùt vò trí maät thö. Bôûi vì maät thö khoâng luoân
luoân laø moät tôø giaáy ñöôïc caát giaáu ôû döôùi ñaát, nhöng coù
theå laø nhöõng laù coû xeáp laïi treân ñaát maø ta ñaõ xoùa, hoaëc
maät thö laø moät laù caây khoâ ñöôïc ñeå khôi khôi treân maët

ñaát, hoaëc ôû trong moät cuïc “phaân choù“ naèm trô treõn treân
baõi coû maø ta “daïi doät” ñaõ quaêng ñi maát.
Caùc baïn haõy nhôù: Maät thö tìm baèng trí chöù khoâng tìm
baèng söùc, nhö theá phaûi luoân luoân ñeà cao caûnh giaùc, löu yù
nhöõng daáu hieäu khaùc thöôøng, ñaëc bieät. Vì trong troø chôi
lôùn, taát caû ñaõ ñöôïc tính toaùn . . .
GIAÛI MAÄT THÖ

Tìm maät thö ñaõ “oaùi oaêm” nhöng giaûi maät thö coøn
“oaùi oaêm” hôn. Vì theá, tìm ñöôïc maät thö roài, ñieàu tröôùc
tieân laø caùc baïn phaûi tìm hieåu laø chìa khoùa . Moät ñieàu
chaéc chaén laø bao laâu ta chöa tìm ra ñöôïc chìa khoùa, thì coøn
khuya ta môùi giaûi ñöôïc maät thö.
Chìa khoùa, thöôøng laø moät bieåu töôïng, hoaëc moät caâu
vaên aùm chæ ñoøi ta phaûi vaän duïng trí phaùn ñoaùn.
Thí duï: Khoùa coù veõ moät ngoïn löûa ñang chaùy ñoù laø
maät thö phaûi hô löûa môùi ñoïc ñöôïc baûn tin. Hoaëc khoùa : Caû
ñoäi nhaûy heát xuoáng soâng; ñoù laø maät thö phaûi nhuùng
nöôùc môùi ñoïc ñöôïc baûn tin. . . Muoân ngaøn khoùa hoùc buùa
khaùc buoäc ngöôøi chôi phaûi ñieân ñaàu suy nghó…
Khi tìm ra khoùa, ta ñöøng khinh thöôøng vaø chuû quan cho
raèng baûn tin “deã ôït”, haõy caån thaän dòch maät thö ra moät
tôø giaáy khaùc, ñöøng ghi tröïc tieáp leân maät thö, ñeå khi dòch
loän hay sai, maät thö vaãn coøn saïch seõ vaø nguyeân veïn, ta seõ
dòch laïi cho chính xaùc, ñoàng thôøi giöõ maät thö cuøng vôùi
baûn dòch khi tôùi traïm.
Löu yù : Caùc maät thö hoùa hoïc, khi giaûi phaûi ñoïc cho leï
vaø ghi ngay vaøo soå, vì caùc loaïi maät Thö naøy khi hô löûa hay

nhuùng nöôùc, noù seõ bò taùc duïng hoùa hoïc, chöõ hieän leân
moät luùc roài bieán ñi ngay, tröø moät soá tröôøng hôïp.
(Xem theâm phaàn PHUÏ
LUÏC)
QUAN SAÙT – DAÁU ÑÖÔØNG

Khi di chuyeån töø traïm naày ñeán traïm khaùc, ngöôøi ta söõ
duïng nhieàu phöông phaùp khaùc nhau ñeå höôùng daãn ngöôøi
chôi ñi cho ñuùng ñöôøng. Nhöng thoâng thöôøng nhaát laø DAÁU
ÑÖÔØNG.
Ñeå theo daáu ñöôøng, caùc baïn phaûi bieát caùch quan
saùt, phaùt hieän vaø theo daáu, nhöng haõy thaän troïng, vì coù

theå ban toå chöùc hay ngöôøi ñeå daáu muoán löøa baïn vaøo
caïm baåy hay nhöõng oå phuïc kích. Chæ coù söï thoâng minh vaø
oùc phaùn ñoaùn cuûa caùc baïn môùi caûm nhaän ñöôïc.
Daáu ñöôøng coù theå ñöôïc thöïc hieän baèng hình veõ,
baèng vaät lieäu thieân nhieân hay nhaân taïo (caây, coû, hoa. laù,
ñaù. . .)
(Xin xem theâm phaàn II – QUAN SAÙT)
NHÖÕNG TÍN HIEÄU TRONG TROØ CHÔI LÔÙN

Khi ñieàu haønh troø chôi lôùn, ngöôøi ta coù theå söõ duïng
moät soá tín hieäu theo vaàn Morse nhö:
- Nhaäp cuoäc! Baét ñaàu chôi (N)
- Thoâi! Chaám döùt chôi (T)
- Chôø ñoù (C) (Duøng khi naøo coù phaïm
loãi hay laøm sai; moïi ngöôøi phaûi ôû taïi choã cuûa
mình vaø seõ tieáp tuïc chôi tieáp khi nghe laïi tín hieäu
baét ñaàu troø chôi.)
- Caáp cöùu (SOS):
(Tín hieäu quoác teá naøy chæ duøng khi nguy caáp,
coù tai naïn thaät söï ).
Nhöõng tín hieäu naøy thöôøng ñöôït ñaùnh baèng coøi (tuù
vaø). Cuõng coù theá thay theá baèng tieáng chieâng, tieáng troáng,
nhöng phaûi ñöôïc qui ñònh roõ raøng tröôùc.
Thuû hieäu trong troø chôi

Caùc ñôn vò ñaëc nhieäm khi tieáp caän muïc tieâu, hoï giöõ
söï im laëng tuyeät ñoái, khi trao ñoåi vôùi nhau, hoï duøng thuû
hieäu, daáu hieäu ñeå thay cho ngoân ngöõ.

Trong cuoäc chôi coù ñaùnh traän, chuùng ta cuõng caàn giöõ
im laëng vaø bí maät khi tieáp caän ñoái phöông, khoâng ñeå bò
phaùt hieän, cuõng caàn bieát moät soá hieäu leän baèng tay vaø
cöû chæ.
Caùc thuû hieäu thoâng thöôøng
Caùc thuû hieäu cuûa caùc “trinh saùt”

Khi moät ñôn vò ñaõ ñöôïc huaán luyeän chu ñaùo tieáp caän
muïc tieâu, ngöôøi ta chæ nghe vaøi tieáng laù soät soaït nheï, moät
nhaùnh caây gaûy thoaùng qua roài heát. Thænh thoaûng coù moät
tín hieäu kín ñaùo, moät tieáng huyùt saùo nhoû. Ñaït ñöôïc keát
quaû nhö vaäy laø nhôø söï huaán luyeän. Phaûi bieát qui luaät veà
thuû hieäu ñeå khoâng gaây tieáng ñoäng hay lôøi noùi voâ ích.

TIEÁN HAØNH CUOÄC CHÔI
PHAÂN CHIA LÖÏC LÖÔÏNG

Ñeå phaân chia löïc löôïng, chuùng ta phaûi:
- Döïa vaøo soá löôïng ngöôøi chôi.
- Döïa vaøo chuû ñeà.
- Döïa vaøo trình ñoä vaø kyõ naêng chuyeân moân.
- Döïa vaøo giôùi tính
- Döïa vaøo söùc khoûe vaø tuoåi taùc
- Döïa theo bieân cheá cuûa töøng ñôn vò
Thöôøng ñeå deã ñieàu haønh, ngöôøi ta giöõ laïi theo ñôn vò
goác laø Ñoäi, döïa vaøo caùc qui ñònh treân, troän caùc Ñoäi vôùi
nhau roài chia thaønh 2, 3 phe coù nhaân soá, söùc löïc, trình ñoä
töông ñoàng. Nhöng ñieåm thi ñua thì vaãn tính theo Ñoäi.
Daáu hieäu phaân bieät: Neân coù daáu hieäu theo maøu
saéc ñeå phaân bieät töøng phe, giuùp cho vieäc kieåm soaùt cuûa
ban toå chöùc ñöôïc deã daøng vaø ngöôøi chôi cuõng phaân bieät
ñöôïc ta vaø ñòch.
Ñaët teân cho ñôn vò tham gia: Tuøy theo yeâu caàu cuûa
chuû ñeà maø ñaët teân; coù theå laø teân con thuù, traùi caây,
teân ñòa danh, nhaân vaät lòch söû, nhaân vaät trong truyeän . . .
TRÌNH BAØY
Khaùc vôùi troø chôi nhoû, phaûi trình baøy chi tieát dieãn
tieán troø chôi. Troø chôi lôùn khoâng nhaát thieát phaûi giaûi thích
caën keõ. Vì yeáu toá baát ngôø laø moät trong nhöõng ñieàu thuù
vò cuûa troø chôi lôùn.

Caùc baïn chæ caàn daãn nhaäp troø chôi baèng caâu
chuyeän maø chuùng ta ñaõ laáy laøm chuû ñeà. Thí duï chuû ñeà
laø VUA QUANG TRUNG ÑAÏI PHAÙ QUAÂN THANH:
Taát caû nhöõng ngöôøi thuoäc nhoùm Taây Sôn taäp hoïp laïi
döôùi söï höôùng daãn cuûa moät Tröôûng ñoùng vai Nguyeãn Hueä. Ñaép
ñaøn (duøng gaäy 1m60 raùp laïi baèng caùc nuùt thaùp ñeå döïng moät
caùi ñaøi cao khoaûng 1m50) Nguyeãn Hueä seõ leân ñoù ñeå teá caùo
trôøi ñaát, leân ngoâi hoaøng ñeá.
Trong baøi hòch keâu goïi töôùng só, Quang Trung keâu goïi:
Quaân Thanh sang xaâm laán nöôùc ta, hieän ñang ôû Thaêng
Long, caùc ngöôi bieát chöa? Trong khoaûng vuõ truï, ñaát naøo sao
aáy, ñeáu ñaê phaân bieät roû raøng, phöông Nam phöông Baéc chia
nhau maø cai trò. Ngöôøi phöông Baéc khoâng phaûi noøi gioáng nöôùc
ta, buïng daï aét khaùc. Töø ñôøi Haùn ñeán nay, chuùng ñaê maáy
phen cöôùp boùc nöôùc ta, gieát haïi nhaân daân, vô veùt cuûa caûi,
ngöôøi mình khoâng theå chòu noåi, ai cuõng muoán ñuoåi chuùng ñi.
Ñôøi Haùn coù Tröng Nöõ Vöông. Ñôøi Toáng coù Ñinh Tieân Hoaøng,
Leâ Ñaïi Haønh. Ñôøi Nguyeân coù Traàn Höng Ñaïo. Ñôøi Minh coù Leâ
Thaùi Toå. Caùc ngaøi khoâng nôõ ngoài nhìn chuùng laøm ñieàu taøn
baïo neân ñaê thuaän loøng ngöôøi daáy nghóa quaân, ñeàu chæ ñaùnh
moät traän laø thaéng vaø ñuoåi chuùng veà phöông Baéc. . . Töø ñôøi
nhaø Ñinh tôùi ñaây, ta khoâng ñeán noãi nhö hoài noäi thuoäc xöa kia.
Moïi vieäc lôïi haïi ñöôïc maát aáy ñeàu laø chuyeän cuõ raønh raønh
cuûa caùc trieàu ñaïi tröôùc. Nay ngöôøi Thanh laïi sang möu ñoà laáy
nöôùc Nam ta ñaët laøm quaän huyeän maø khoâng bieát troâng göông
maáy ñôøi Toáng, Nguyeân, Minh ngaøy xöa. Vì vaäy ta phaûi keùo
quaân ra ñaùnh ñuoåi chuùng….
Ñaùnh cho raêng ñen, Ñaùnh cho daøi toùc
Ñaùnh cho chích luaân baát phaûn
Ñaùnh cho phieán giaùp baát hoaøn
Ñaùnh cho Baéc phöông tri Nam quoác anh huøng chi höõu
chuû..

Nay ta vaän meänh trôøi, thuaän loøng ngöôøi, teá caùo vôùi
Thieân Ñòa, vôùi Toå Tieân, leân ngoâi hoaøng ñeá laáy danh hieäu laø
Quang Trung. Treân döôùi moät loøng, cuøng nhau ñaùnh ñuoåi quaân
xaâm laêng.
Choïn moät ngöôøi coù gioïng ñoïc lôùn, roõ raøng, maïch laïc,
haáp daãn . . . ñeå daãn ñöa ngöôøi chôi nhaäp vai vaøo caâu
chuyeän
QUY ÑÒNH LUAÄT CHÔI

Moät Troø Chôi Lôùn seõ deã thaønh coâng hôn neáu luaät
chôi ñôn giaûn vaø roõ raøng, vì nhö theá moïi ngöôøi deã naém
baét vaø tuaân thuû.
Tröôùc khi cho tieán haønh cuoäc chôi, chuùng ta caàn thoâng
baùo cho moïi ngöôøi bieát nhöõng quy ñònh chung nhö:
- Caùch nhaän dieän caùc phe
- Hình thöùc chieán ñaáu
- Hình thöùc baét giöõ
- Caùc hieäu leänh
- Nhöõng giôùi haïn caàn tuaân thuû
- Nhöõng muïc tieâu caàn ñaït ñöôïc
- Thôøi gian ôû moãi traïm - Caùch chuyeãn traïm
- Caùc thang ñieåm . . .v.v. . .
NHAÄP CUOÄC CHÔI

Thoâng thöôøng, taïi TRAÏM XUAÁT PHAÙT, ngöôøi ta trao
moät maät thö hay ñaùnh moät vaên baûn baèng Morse hay
Semaphore ñeå môû ñaàu cuoäc chôi. Nhöng ñeå taïo yeáu toá baát
ngôø vaø haáp daãn, caùc baïn coù theå tham khaûo moät vaøi
caùch sau ñaây:
1 - Baây giôø laø giôø nghæ tröa, caû traïi ñang nguû,
moät muõi teân bay veøo ñeán caém vaøo phuø hieäu traïi vaø côø
ñoaøn ñaõ bò ai cöôùp maát. Moät thoâng baùo ñöôïc gaén theo
muõi teân: “ Neáu caùc ngöôi muoán tìm laïi côø, haõy ñeán gaëp
“Baêng Haéc Baùo. Chuùng ta ñang ñôïi caùc ngöôi taïi ñænh nuùi
Phöôïng Hoaøng“.
2 - Caû ñoaøn vöøa chaøo côø xong thì coù moät
ngöôøi bòt maët ñeán trao moät baêng ghi aâm roài ñi maát. Ñoaøn
tröôûng cho baêng vaøo maùy. Moät gioïng noùi cho bieát moät
ñoäi sinh ñaõ bò baét coùc töø toái hoâm qua, muoán ñieàu ñình thì
haõy ñeán ñòa ñieåm (X). . . Tieáp theo laø nhöõng tieáng keâu la
cuûa ngöôøi bò baét coùc vaø nhöõng lôøi thaùch thöùc cuûa keû
baét coùc.
Vaø coøn raát nhieàu caùch khaùc maø caùc baïn coù theå
döïa theo chuû ñeà cuûa cuoäc chôi ñeå saùng taïo.
VÖÔÏT TRAÏM
Neáu coù theå, chuùng ta neân ñaët traïm ôû nhöõng ñòa
ñieåm ñaëc bieät nhö: hang ñoäng, nhaø hoang, ñình chuøa, ao hoà,
taûng ñaù nhoâ cao, ñænh ñoài . . . Vaø tuøy theo ñòa theá chung
quanh, chuùng ta seõ thieát keá troø chôi thích hôïp. Moãi traïm
ñeàu phaûi coù moät “baûng hieäu” lôùn ñuû ñeå cho ngöôøi chôi
deã nhìn thaáy.
Thoâng thöôøng, khi Ñoäi naøo ñeán traïm, Ñoäi tröôûng
phaûi cho Ñoäi cuûa mình chaøo vaø trình dieän traïm tröôûng,
xöng teân Ñoäi. Tuy nhieân, ñoâi khi ñeå taêng theâm phaàn baát
ngôø vaø haáp daãn, Traïm tröôûng vaø moät soá phuï taù boû
traïm troáng vaø phuïc kích chung quanh. Khi Ñoäi ñeán coøn ñang
ngô ngaùc tìm kieám thì thình lình nhaøo ra hoø heùt taán coâng. . .
Vì vaäy, ngöôøi Ñoäi tröôûng phaûi luoân caûnh giaùc.

Khi ñeán traïm naøo thì Traïm tröôûng thoâng baùo veà quy
luaät rieâng cuûa traïm ñoù vaø cho thöïc hieän nhöõng yeâu caàu
cuûa traïm baèng caùc troø chôi hay kieåm tra kyõ naêng (cuõng
baèng troø chôi).
Traïm tröôûng phaûi bieát döïa theo soá ngöôiø phuï traùch
traïm ñeå ñieàu tieát thôøi gian cho hôïp lyù, khoâng neân ñeå doàn
3, 4 Ñoäi doàn vaøo moät traïm, coù theå cho 1,2 Ñoäi naøy rôøi
traïm caùch 1,2 Ñoäi kia sau moät thôøi gian nhaát ñònh.
Sau khi Ñoäi hoaøn taát theo quy ñònh cuûa traïm thì höôùng
daãn cho hoï chuyeån qua traïm khaùc hay trao maät thö ñeå hoï
giaûi maõ ñeå tìm ñöôøng ñi tieáp.
THIEÁT KEÁ TROØ CHÔI TÖØNG TRAÏM

Khi ñaõ xaùc ñònh ñöôïc thôøi gian vaø chi tieát cuûa ñòa
ñieåm, chuùng ta tieán haønh thieát keá troø chôi cho töøng traïm.
Troø chôi naøy phaûi döïa theo chuû ñeà hay muïc ñích cuûa cuoäc
chôi.
Thí duï: Neáu chuùng ta chôi troø Vua Quang Trung Ñaïi Phaù
Quaân Thanh maø traïm cuûa chuùng ta laïi ñöôïc ñaët beân moät
caùi hoà thì neân thieát keá troø chôi Vöôït soâng Giaùn Khaåu, vôùi
yeâu caàu kieåm tra kyõ naêng veà bôi loäi, laøm beø töï taïo, nuùt
daây . . . xaây döïng tinh thaàn ñoàng ñoäi (hoã trôï cho ngöôøi
khoâng bieát bôi cuøng vöôït soâng) vaø nhaéc laïi moät giai ñoaïn
lòch söû cuûa traän ñaùnh.
Neáu traïm ñaët treân moät khu röøng thöa hay luøm buïi thì
nhöõng Ñoäi ñeán tröôùc seõ laøm quaân Thanh, laäp ñoàn Giaùn
Khaåu (hay ñoàn Ngoïc Hoài). Nhöõng Ñoäi ñeán sau seõ laøm
quaân cuûa Quang Trung ñeå toå chöùc ñaùnh chieám . . .

Moãi traïm ñeàu coù moät troø chôi hay moät cuoäc kieåm
tra, tuy nhieân ban toå chöùc phaûi bieát xen keû, moät traïm
duøng söùc thì tieáp theo laø moät traïm duøng trí hay kheùo tay. . .
ñeå ngöôøi chôi khoâng bò kieät söùc.

CAÙC LOAÏI TROØ CHÔI ÔÛ TRAÏM
TROØ CHÔI KHOÂNG BAÉT
Laø nhöõng troø chôi chæ coù tính thi ñua ñeå kieåm tra hay
laø thi ñua vöôït chöôùng ngaïi. Khoâng coù ñoái khaùng, khoâng
coù tuø binh . . . Thí duï: Ai thaét nuùt nhanh hôn, Daãn banh qua
caùc chöôùng ngaïi . . .

TROØ CHÔI COÙ BAÉT
Laø nhöõng troø chôi coù tính chaát ñoái khaùng (chieán
ñaáu). Ñaây laø moät loaïi hình troø chôi raát haáp daãn neáu ñöôïc
ñieàu phoái bôûi moät ngöôøi chæ huy daøy kinh nghieäm vaø
ngöôøi chôi phaûi trieät ñeå tuaân thuû luaät chôi. Coù nhieàu loaïi
troø chôi ñoái khaùng:

- Loaïi moät phe coâng vaø moät phe thuû
- Loaïi caû hai phe vöøa coâng vöøa thuû
- Loaïi phuïc kích ñaùnh uùp baát ngôø
- Loaïi chieán ñaáu taäp theå
- Loaïi moät choïi moät
.......................
Caùc hình thöùc treân thöôøng coù baét tuø binh hay laáy ñi
“maïng” cuûa ñoái phöông tuøy theo quy ñònh.
HÌNH THÖÙC BAÉT NHAU

Ñaây chính laø moät qui luaät raát quan troïng, caàn phaûi
xaùc ñònh roõ tröôùc khi chôi, vaø cuoäc chôi coù thaønh coâng hay
khoâng laø tuøy thuoäc nhieàu veà vieäc choïn hình thöùc baét
giöõ. Neáu khoâng coù nhöõng giao öôùc nghieâm chænh, cuoäc
chôi coù theå bieán thaønh cuoäc aåu ñaû hoaëc xaûy ra loän xoän.
Vì khi quaù haêng say daønh chieán thaéng, ngöôøi chôi seõ baát
keå taát caû. Khi ñoù muïc ñích chính cuûa cuoäc chôi seõ hoaøn
toaøn bieán maát. Tình huynh ñeä seõ khoâng coøn maø thay vaøo
ñoù seõ laø nhöõng aám öùc, hôøn giaän . . .
Coù nhieàu caùch baét giöõ:
Baét töø xa:
Ñöa ra nhöõng qui luaät baét giöõ naøy laø ñeå nhöõng
ngöôøi nhoû beù, oám yeáu, hay nöõ giôùi coù ñieàu kieän ngang
haøng vôùi nhöõng ngöôøi to lôùn, maïnh khoûe.
Caùch baét ñôn giaûn nhaát laø “GOÏI TEÂN”. Ngöôøi naøo
bò ñoái phöông goïi nhaän dieän ñöôïc vaø bò goïi teân thì xem laø
“bò gieát”. Tuy nhieân caùch naøy coù nhöõng khuyeát ñieåm nhö:
- Ñôn vò phaûi bieát roõ taát caû teân cuûa nhau
- Ngöôøi chôi coù theå aên gian, chöa thaáy ñaõ goïi.

Ñeå traùnh tình traïng treân, chuùng ta thay theá goïi teân
baèng caùch “GOÏI SOÁ” . Ñaây laø moät hình thöùc hoaøn haûo
cuûa caùch chôi treân.
Tröôùc khi nhaäp cuoäc, phaùt cho moãi ngöôøi 2 taám baûng
nhoû ñoä 10cm2 coù ghi 3 con soá hay chöõ, hoaëc vöøa chöõ vöøa
soá. Moïi ngöôøi ñeàu gaén moät taám tröôùc noùn (hay tröôùc
traùn baèng daây) vaø moät taám sau gaùy hay treân löng (ñeå
traùnh tröôøng hôïp coù em xaây löng ñi luøi). Haõy kieåm soaùt
ñeå cho troø chôi ñöôïc dieán tieán moät caùch trung thöïc. Phaït
thaúng tay nhöõng ai ñaõ coá yù daáu khoâng cho thaáy soá
Caùch baét naày khoâng caàn phaûi duøng ñeán söùc maïnh
maø chæ kheùo leùo nguïy trang, aån nuùp ñeå tieáp caän ñoái
phöông maø khoâng ñeå mình bò loä dieän
Cuõng coù theå thay theá tieáng goïi baèng caùch duøng coøi
thoåi “KYÙ HIEÄU MORSE”. Nhö theá thì baûng ñeo tröôùc traùn
hay sau löng ñeàu vieát baèng moät hay hai maãu töï (vì chöõ soá
daøi ñeán 5 aâm tieát). Khi aùp duïng caùch naøy, hai phe neân
duøng coøi coù aâm thanh khaùc nhau ñeã deâ phaân bieät.
Baét nhau baèng caùch “NEÙM BANH” (baèng nhöïa, cao su
hay baèng da) laøm phaùt trieån söï kheùo leùo, chính xaùc cuûa
tay. Ñieàu trôû ngaïi laø khi chôi, banh deã bò vaêng maát, hoaëc
ngöôøi bò neùm truùng vaãn “caûi chaøy” laø khoâng truùng.
Coù moät caùch khaùc laø laøm saün nhöõng bòch nöôùc
nhoû baèng bao nylon coät laïi baèng daây thun (loaïi bòch reû
tieàn ñeå khi neùm truùng thì deã beã), moãi ngöôøi ñöôïc trang bò
soá löôïng baèng nhau. Khi giao tranh, ai bò neùm truùng (öôùt aùo
quaàn) thì bò loaïi. (coù nhöõng ngöôøi bò neøm truùng, nhöng
bòch khoâng beå do löïc neùm yeáu, thì cuõng töï giaùc rôøi saân
chôi).

Löu yù: daën ngöôøi chôi phaûi cho nöôùc saïch vaøo bòch,
khoâng cho nöôùc baån hay troän laãn caùt, ñaù, nöôùc töông,
nöôùc maém, phaåm maøu . . .vaøo, neáu coá tình seõ phaït naëng.
Baét gaàn
Ñôn giaûn vaø daân gian nhaát laø duøng caùch voã vaøo vai
hay vaøo löng. Ai bò voã laø bò baét (hay “töû”)
Troø chôi “GIÖÏT KHAÊN” laø caùch baét coå ñieån nhaát:
moãi ngöôøi ñeo khaên quaøng ôû thaét löng, phía sau, hoaëc beân
hoâng, (caàn qui ñònh roõ ñieåm naøy trong luaät chôi). Ai bò giöït
maát khaên thì seõ bò loaïi hay bò baét laøm tuø binh.
Phaûi kieåm soaùt xem khaên coù ñöôïc giaét vaøo thaét löng
cho 2 ñaàu daøi ngaén khaùc nhau ñeå ñoái phöông coù theå ruùt
ra deã daøng. Neáu khoâng, thaét löng coù theå bò ñöùt hoaëc

khaên seõ bò raùch. Neân duøng khaên baèng vaûi cöùng vaø giaët
ñöôïc.
Coù theå coät khaên ôû ñaàu hay ôû caùnh tay baèng nuùt
goã ñôn ñeå khi keùo moät ñaàu coù theå ruùt khaên ra deã daøng.
Öu ñieåm: Caùch baét naøy coù theå chôi chung vôùi caùc
troø chôi khaùc, laøm phaùt trieån tinh thaàn trung thöïc, thöôïng
voõ, gan daï vaø reøn luyeän theå chaát, trí tueä. Coù theå chôi caù
theå hay taäp theå.
Khuyeát ñieåm: Caùc em nhoû con, yeáu söùc seõ bò leùp
veá, khoâng coù öu theá. Ôû caùc ñôn vò môùi thaønh laäp, ngöôøi
chôi tìm caùch vaät nhau, laøm loän xoän vaø boû queân nhieäm
vuï chính.
Ñeå traùnh vieäc baát lôïi naøy phaûi caàn nhieàu troïng taøi,
baét buoäc phaûi trung thöïc vaø tuyeät ñoái tuaân thuû luaät chôi.
Xeáp khaên quaøng laøm ñoâi, giaét vaøo daây nòt, laøm sao ñeå
moät phaàn khaên loù ra.
- Trong khi tranh giaønh, khoâng ñöôïc naém giöõ khaên cuûa
mình, traùnh chôi hung baïo.
- Khi ñoái thuû bò teù, phaûi ñôïi ñoái thuû ñöùng daäy saün
saøng roài môùi ñöôïc chôi laïi,
- Ai khoâng bò xoâ ñaåy maø (giaû vôø) bò teù 3 laàn thì bò
xem nhö bò giöït.
- Khi caû hai ñeàu bò giöït cuøng moät luùc, ñöôïc xem nhö
hueà vaø cho ñaáu trôû laïi.
- Neáu moät ngöôøi ñaõ giöït ñöôïc nhieàu khaên maø laàn
naøy bò giöït thì coù theå thay theá khaên vöøa môùi bò
giöït.
- Khoâng ñöôïc coät cho khaên keït cöùng trong thaét löng.
- Khoâng ñöôïc oâm ñoái thuû ñeå cho baïn mình ruùt khaên.

- Nhöõng ngöôøi bò giöït khaên, phaûi rôøi khoûi “chieán
tröôøng” ngay, khoâng ñöôïc chaïy theo giöït khaên ngöôøi
khaùc.
 Neáu khoâng coù khaên, chuùng ta coù theå

duøng “baêng giaáy hay sôïi len”. Maûnh giaáy ñöôïc
gaén leân caàu vai hoaëc sôïi len coät vaøo
caùnh tay thay theá khaên.
 Töông töï nhö caùch “giöït khaên” ñoù laø

“ÑAÏP CAÙ”. Phaùt cho moãi ngöôøi moät mieáng giaáy
bìa vuoâng, caïnh khoaûng 10 cm vaø moät sôïi daây daøi
khoaûng 1.20 meùt. Ñuïc moät loã ôû goùc bìa vuoâng
vaø coät vaøo moät ñaàu daây. Ñaàu daây kia coät vaøo
thaét löng.
Khi coù hieäu leänh taán coâng thì caû hai phe xoâng vaøo
nhau. Phe naøy tìm caùch ñaïp ñöùt mieáng bìa cuûa phe kia nhöng
giöõ khoâng ñeå cho ñuoâi cuûa mình bò ñaïp ñöùt.
Luaät chôi:

- Sôïi daây coät phaûi leâ döôùi ñaát ít nhaát 20cm, khoâng
ñöôïc coät cao hoûng khoûi maët ñaát, ñaïp khoâng ñöôïc.
- Khoâng ñöôïc duøng tay naém daây ñöa cao leân.
- Khi bò ñaïp ñöùt ñuoâi, phaûi rôøi khoûi “chieán tröôøng”
ngay, khoâng ñöôïc chaïy theo ñaïp ñuoâi ngöôøi khaùc
 Coù theå duøng daây ñeo moät mieáng caïc

toâng hình traùi tim vaøo coå, moãi phe coù maøu rieâng.
Neáu traùi tim bò giöït ñöùt töùc ngöôøi mang noù bò
baét (hay “töû”)
 Moät caùch baét gaàn khaùc laø “GIÖÏT

NOÙN”. Toát nhaát laø duøng noùn beâ-reâ, löôõi trai hay
caùc loaïi noùn khoâng coù quai caøi. Ai bò giöït noùn thì
bò baét hay bò “töû”. Luaät chôi
- Khoâng ñöôïc duøng tay ñeå ñeø leân noùn
- Neáu ñang chôi maø bò gioù thoåi bay noùn thì ñöôïc quyeàn
taïm ngöøng ñeå löôïm leân. Khi naøo ñoäi laïi xong thì môùi
ñöôïc tieáp tuïc
- Nhöõng ngöôøi bò giöït noùn, phaûi rôøi khoûi “chieán
tröôøng” ngay, khoâng ñöôïc chaïy theo giöït noùn ngöôøi
khaùc.
 “HAÁT NOÙN” laø moät caùch baét ñoøi hoûi

coù söï kheùo leùo. Moãi ngöôøi caàm moät caây gaäy
ñöa cao leân, treân ñaàu gaäy coù uùp caùi noùn (muõ)
cuûa mình tieán ra saân chôi. Ngöôøi phe naøy tìm caùch
haát rôùt muõ cuûa ngöôøi phe kia nhöng khoâng laøm
rôùt muõ cuûa mình. Ai bò rôùt muõ vì baát cöù lyù do gì
(gioù thoåi, töï mình laøm rôùt . . .) cuõng ñeàu bò “töû”.

Caùch naøy neân cho chôi moät choïi moät. Caùch naøy
khoâng phaân bieät nhoû hay lôùn, yeáu hay khoûe.
 Neáu moät choïi moät thì caùch “OAÚN TUØ

TÌ” laø caùch ñôn giaûn vaø deã daøng nhaát. Moãi phe
cöû ra moät ngöôi ñeå “oaún tuø tì”. Ai thua seõ bò baét
laøm tuø binh. Caùch naày seõ taïo cô hoäi cho nhöõng
ngöôøi oám yeáu thaéng nhöõng anh chaøng to con lôùn
xaùc.
Löu yù: Duø cho duøng caùch chôi naøo, phaûi traùnh ñöøng
ñeå moät em môùi vaøo cuoäc maø ñaõ bò loaïi vónh vieãn vaø seõ
khoâng ñöôïc tham döï cuoäc chôi ñeán khi maõn cuoäc. Nhö vaäy
phaûi aán ñònh tröôùc moät caùch ñeå “laøm hoài sinh ngöôøi bò
cheát”. Moät troïng taøi coù theå cho “soáng laïi” baèng caùch:
- Traû laïi (nhöng seõ tröø ñieåm) khaên quaøng, baêng giaáy,
chæ len . . . cho ngöôøi chôi ñaõ bò “ gieát “.
- Phaït phaûi chaïy tôùi xin nöôùc pheùp cuûa moät “phuø
thuûy” ôû trong moät “hang ñoäng” caùch ñoù 100 meùt.
- .............
Khi toång keát soá ñieåm, nhôù tính soá ngöôøi ñaõ ñöôïc cho
hoài sinh.
TRAO ÑOÅI TUØ BINH

Khi troø chôi coøn keùo daøi, nhöng löïc löôïng hai beân ñaõ
toån thaát khaù naëng vaø troø chôi trôû neân rôøi raïc vì coøn
quaù ít ngöôøi, troïng taøi neân cho taïm ngöøng ñeå hai beân
thöông löôïng trao ñoåi tuø binh. Tuù binh coù theå trao ñoåi theo
nhieàu caùch tuøy hai phe thöông löôïng döôùi söï chöùng kieán
cuûa troïng taøi. Coù theå:
- Moät ñoåi moät

- Ñoåi troïn goùi (cho duø soá löôïng hai beân cheânh leäch) -
Moät “só quan” ñoåi hai “lính” . . .
GIAÛI THOAÙT TUØ BINH

Trong caùc troø chôi chieán ñaáu, chuùng ta neân ñöa ra luaät
giaûi thoaùt tuø binh.
Khi moät ngöôøi bò baét vaø trôû thaønh tuø binh thì seõ bò
ñöa ñi giam giöõ ôû moät nôi qui ñònh, coù ngöôøi canh giöõ.
Nhöõng ngöôøi cuøng phe seõ tìm caùch giaûi thoaùt cho hoï.
Thí duï: Ngöôøi giaûi thoaùt len loõi qua haøng raøo nhöõng
ngöôøi canh giöõ maø khoâng bò gieát (voã vai) vaø chaïm vaøo tuø
binh, khi chaïm vaøo tuø binh naøo thì tuø binh ñoù ñöôïc giaûi
thoaùt (coù theå chaïm moät loaït nhieàu tuø binh). Nhöõng tuø
bình ñaõ thoaùt seõ khoâng bò baét laïi treân ñöôøng veà, cho ñeán
khi veà ñeán “haäu cöù” cuûa phe mình vaø saün saøng ñeå chieán
ñaáu tieáp.
Cuõng coù theå nhöõng ngöôøi giaûi thoaùt mang theo
“maïng” cho tuø bình vaø coá gaéng tieáp caän ñeã trao “maïng”
cho tuø binh, khi nhaän ñöôïc maïng thì ñeo ngay vaøo ngöôøi ñeå
chieán ñaáu tieáp (coù theå khoâng cho pheùp baét khi tuø binh
ñang ñeo maïng vaøo ngöôøi)

TOÅNG KEÁT
Cuoái cuoäc chôi naøo, chuùng ta cuõng phaûi tieân lieäu ñeå
coù thôøi gian toång keát troø chôi. Caùch keát thuùc cuõng quan
troïng nhö caùch môû ñaàu cuoäc chôi. Vì muïc ñích cuûa troø chôi
laø reøn luyeän vaø giaùo duïc, neân vieäc toång keát vaø löôïng
giaù khoâng theå laøm qua loa sô saøi. Phaûi laøm sao cho ngöôøi
chôi nhìn thaáy vaø ruùt ñöôïc nhöõng baøi hoïc thieát thöïc töø
troø chôi (kyõ naêng, ñaïo ñöùc, tinh thaàn töông trôï, tình ñoàng
ñoäi. . .)
Ñeå cho buoåi toång keát ñöôïc coâng minh vaø keát quaû
toát ñeïp thì trong khi chôi, ban toå chöùc phaûi theo doõi, quan

saùt ngöôøi chôi moät caùch chaët cheõ . . . ñoäng vieân, khuyeán
khích nhöõng ñôn vò yeáu, nhöõng caù nhaân nhuùt nhaùt.
Nghieâm khaéc vôùi nhöõng caù nhaân vaø ñôn vò phaïm luaät
chôi. Trong quaù trình chôi phaûi ñaùnh giaù vaø nhaän xeùt moät
caùch coâng baèng, duøng lôøi leõ teá nhò vaø haøi höôùc ñeå pheâ
phaùn caù nhaân vaø taäp theå phaïm qui. Giuùp hoï khaéc phuïc
nhöôïc ñieåm baèng caùch gôïi cho hoï thaáy loãi vaø töï nhaän
loãi .
Taäp hoïp, ñieåm danh

Caùc Ñoäi laàn löôït taäp hoïp veà ñieåm qui ñònh, trình dieän
vôùi ban toå chöùc, baùo caùo tình hình nhaân söï (coù maët ñaày
ñuû, bò thöông, beänh, boû cuoäc . . . . .).
Ban toå chöùc ñieåm danh caùc Ñoäi xem ñoäi naøo veà
tröôùc, ñoäi veà nhì, ba . . . coù coøn thieáu Ñoäi naøo hay
khoâng . . .
Phaùt bieåu yù kieán

Cho laàn löôït ngöôøi ñaïi dieän cuûa töøng Ñoäi ñöùng leân
phaùt bieåu yù kieán. Khoâng cho tranh caõi (ñaây laø ñeàu
thöôøng xaõy ra). Neáu coù baát ñoàng yù kieán thì cuõng trình
baøy töøng ngöôøi moät, khoâng ñeå moïi ngöôøi nhao nhao nhö
caùi chôï.
Moãi Ñoäi noùi leân yù kieán rieâng vaø caûm töôûng cuûa
mình veà cuoäc chôi. Nhöõng khoù khaên, nhöõng sai phaïm cuûa
mình cuõng nhö cuûa ban toå chöùc, nhöõng ñeà nghò ñoùng
goùp . . .
Ban toå chöùc phaûi laéng nghe vaø ghi nhaän moät caùch
chaân thaønh, côûi môû. Khoâng thieân vò, khoâng thaønh kieán,

khoâng baûo thuû. Ruùt töø ñoù ra nhöõng baøi hoïc kinh nghieäm
cho nhöõng laàn toå chöùc sau.
Löôïng giaù
Ngöôøi phuï traùch toå chöùc cuoäc chôi toùm taét caùc giai
ñoaïn cuûa troø chôi, nhöõng vò giaùm khaûo vaø troïng taøi cho
bieát yù kieán vaø pheâ bình.
Haõy thaät coâng taâm khi ñaùnh giaù töøng noã löïc cuûa
ngöôøi chôi trong töøng chaëng, baàu khoâng khí, tinh thaàn Ñoäi
cuõng nhö kyû luaät luùc chôi. Chöa chaéc tìm ñöôïc kho baùu laø
thaéng cuoäc. Nhöng ñieàu quan troïng laø tinh thaàn ñoàng ñoäi
vaø söï noå löïc heát mình cuûa toaøn ñoäi.
Haõy bieåu döông nhöõng Ñoäi yeáu. Tuy bieát mình trình
ñoä thua keùm baïn beø, nhöng vaãn noå löïc heát mình ñeå theo
saùt baïn beø, ñöa toaøn Ñoäi veà ñích. Chieán thaéng naèm ôû noã
löïc tìm kieám chöù khoâng phaûi kho baùu cuoái cuøng.
Ñoäi tìm ra kho baùu hay ñoaït ñöôïc côø cuûa ñòch vaø quay
veà ñieåm taäp keát sôùm nhaát, nhöng laïi ñeå rôi rôùt moät vaøi
ñoäi sinh doïc ñöôøng cuõng khoâng phaûi laø Ñoäi chieán thaéng
troïn veïn. Haõy nhaán maïnh söï noã löïc heát söùc cuûa toaøn
Ñoäi.
Tröôûng ban toå chöùc toång keát goïn caùc yù kieán vaø ñöa
ra caûm nghó cuûa mình. Caùm ôn caùc tröôûng phuï taù, caùc
ngöôøi chôi ñaõ tham gia tích cöïc ñeå troø chôi thaønh coâng.
Tuyeân boá keát quaû
Neáu chæ toå chöùc troø chôi lôùn ñôn thuaàn, khoâng theo
chöông trình traïi hay caùc nghi thöùc khaùc thì coù theå tuyeân
boá keát quaû “noùng”. Coù nghóa laø sau khi hoäi yù vôùi Ban
troïng taøi vaø caùc Traïm tröôûng, ban toå chöùc seõ tuyeân boá
keát quaû ngay.

Neáu Troø Chôi Lôùn lôùn toå chöùc keát hôïp vôùi chöông
trình Traïi, coù theå tuyeân boá keát quaû vaøo luùc toång keát
traïi.
Phaùt thöôûng
Chuùng ta coù theå chia phaàn thöôûng ra laøm nhieàu loaïi:
Vd:
phaàn thöôûng kyû luaät, tinh thaàn ñoàng ñoäi, noã löïc heát mình,
Tìm ñöôïc kho baùu . . . Ñieàu naøy giuùp ñoäi thaéng khoâng kieâu
vaø ñoäi yeáu cuõng coù cô hoäi giaønh ñöôïc giaûi thöôûng neáu
thöïc söï hoï khoâng baèng caùc ñoäi khaùc.
Ban toå chöùc coù theå tuøy yù thay ñoåi nghi thöùc toång
keát treân. Ñieàu quan troïng laø giuùp cho ngöôøi chôi tìm thaáy
yeáu ñieåm cuûa mình ñeå khaéc phuïc, ruùt ra ñöôïc caùc baøi hoïc
hay vaø troø chôi ñöôïc keát thuùc trong traät töï, minh baïch vaø
boå ích.

TROØ CHÔI ÑEÂM
Trong nhöõng ñeâm ôû traïi maø khoâng coù löûa traïi, thì
troø chôi ñeâm laø moät hoaït ñoäng voâ cuøng lyù thuù, haáp daãn
vaø hoài hoäp. Troø chôi ñeâm laø moät hình thöùc cuûa troø chôi
lôùn ñöôïc tieán haønh vaøo ban ñeâm. Tuy nhieân, chôi ban ñeâm
khaùc vôùi ban ngaøy. Coù nhöõng khoù khaên vaø nguy hieãm
nhaát ñònh, cho neân ban toå chöùc phaûi löu yù moät soá ñieàu
sau:
ÑOÄ TUOÅI
Troø chôi ñeâm khoâng thích hôïp vôùi nhöõng em quaù
nhoû, vì vaäy ngöôøi chôi phaûi ít nhaát töø 11 tuoåi trôû leân
AN TOAØN
Ban ñeâm coù raát nhieàu nguy hieåm rình raäp, naøo laø
boùng toái gaây hoang mang lo sôï, naøo laø raén rít coân truøng
caén chích, naøo laø khoù tìm ra ñöôøng neân deã thaát laïc . . . vì
vaäy, ban toå chöùc caàn phaûi löu yù.
• Neáu caàn, cöû moät ngöôøi lôùn (tröôûng hoaëc phuï
huynh) ñi theo moät Ñoäi ñeå cho caùc em an taâm, nhöng khoâng
ñöôïc nhuùng tay vaøo söï ñieàu haønh cuûa caùc em. Khoâng giaûi
ñaùp, khoâng gôi yù . . . chæ traán an vaø xöû lyù khi gaëp tình
huoáng khaån caáp.
• Höôùng daãn caùc em bieát caùch ñeà phoøng raén caén
(ñieàu coù theå xaõy ra). Raén hay aån nuùp trong caùc luøm caây,
buïi coû, ñoáng laù uû, treân caùc caønh caây, ven bôø nöôùc... Khi
di chuyeån trong caùc khu vöïc nghi ngôø coù raén, daën caùc em
neân:

- Caån thaän xem choã maø mình saép ñaët chaân
xuoáng
- Duøng gaäy khua khoaéng vaøo buïi raëm tröôùc khi
thoïc tay chaân vaøo ñeå laáy vaät gì.
- Mang giaøy oáng hoaëc maëc quaàn aùo roäng, daøi,
daøy. . .
- Höôùng daãn cho caùc em tröôùc veà caùch sô cöùu khi
bò raén reát, coân truøng ñoäc caén.
- Mang theo tuùi cöùu thöông, trong ñoù coù thuoác trò
raén reát, coân truøng ñoäc caén.
• Ñeå ñeà phoøng thaát laïc, ban toå chöùc neân treo moät
ngoïn ñeøn saùng thaät cao (ñeøn baõo, ñeøn ñieän, ñeøn maêng-
soâng . . .) nhö moät ngoïn haûi ñaêng (coù theå goïi: laâm ñaêng,
sôn ñaêng, thaûo nguyeân ñaêng . . . . .), ñeå caùc Ñoäi nhìn theo
ñoù khi caàn quay veà.
Neáu chôi xa, moãi Ñoäi caàn trang bò ít nhaát 1 la baøn, vaø
ngöôøi söû duïng phaûi thaät gioûi veà kyõ naêng söû duïng. Bieát
aùp duïng phöông giaùc tieán vaø phöông giaùc thoaùi.
• Quy ñònh hieäu leänh thu quaân, hieäu leänh caáp cöùu . . .
thaät minh baïch, roõ raøng, deã hieåu . . .

Muïc ñích
Muïc ñích cuûa troø chôi ñeâm cuõng coù tính giaùo duïc nhö
troø chôi lôùn ban ngaøy, nhöng coù theâm nhöõng khaùc bieät
nhö:
- Thay ñoåi baàu khoâng khí sinh hoaït vui chôi. Taïo
moâi tröôøng môùi ñaày bí hieåm, hoài hoäp
- Laøm quen vôùi maøn ñeâm, vöôït qua nhöõng hoang
mang lo sôï cuûa boùng toái.
- Reøn luyeän caùc em bieát caùch thích nghi khi hoaït
ñoäng trong moâi tröôøng boùng toái.
- Bieát quan saùt vaø laéng nghe trong boùng toái
- ...............
Vì vaäy khoâng neân toå chöùc nhöõng cuoäc chôi coù tính
caùch ma quaùi, ruøng rôïn . . . (laøm caùc em khieáp vía) ñeå huø
doïa vaø khuûng boá tinh thaàn, vì seõ aûnh höôûng saâu xa ñeán

tính caùch cuûa caùc em sau naøy. Tuy nhieân, yeáu toá baát ngôø
vaø hoài hoäp cuûa troø chôi ñeâm laø ñieàu khoâng theå boû qua.
Di chuyeån ban ñeâm

Ban ñeâm, chuùng ta raát deã bò laïc nhau vì vaäy khi di
chuyeån ban ñeâm, chuùng ta ñi theo haøng moät vaø ñeå khoûi bò
laïc, caùc baïn caàn bieát moät soá bí quyeát sau ñaây:
- Caàm laáy gaäy cuûa nhau, ngöôøi sau baùm gaäy cuûa
ngöôøi tröôùc.

- Caû Ñoäi cuøng baùm vaøo moät sôïi daây
- Moãi ngöôøi buoäc moät maõnh vaûi (hay giaáy) traéng
sau löng, ngöôøi ñi sau nhìn vaøo ñoù ñeå theo.
- Neáu coù vaät duïng phaùt saùng nhö ñoàng hoà, ñòa
baøn . . .
thì coät chaëc sau löng (coi chöøng bò rôi)
- Luoân luoân kieåm ta höôùng ñi baèng la baøn hay
traêng sao, hoaêc ñeøn hieäu
Ghi chuù: trong röøng raäm, coù raát nhieàu caønh caây muïc
coù laân tinh phaùt saùng, caùc baïn choïn moät caây roài giaét sau
löng ñeå ngöôøi sau nhìn thaáy maø ñi theo.
HIEÄU LEÄNH
Goàm coù hieäu leänh chung cho toaøn Ñoaøn vaø hieäu
leänh rieâng cho Ñoäi.
Hieäu leänh chung coù theå duøng tuø vaø, chieâng,
troáng . . . Hieäu leänh rieâng cho Ñoäi neân duøng aùnh saùng,

tieáng huyùt gioù, giöït daây (hay gaäy), voã vai. . . . khoâng neân
duøng thuû hieäu, vì ban ñeâm khoâng theå nhìn thaáy.
NGUÏY TRANG AÅN NAÁP

Ban ñeâm raát deã nguïy trang vaø aån naáp. Lôïi duïng boùng
toái, chuùng ta deã daøng tieáp caän ñoái phöông vaø baát ngôø
môû cuoäc taán coâng. Tuy nhieân caùc baïn muoán ñöôïc nhö
vaäy, ngoaøi vieäc thöïc hieän nhöõng nguyeân taéc veà aån nuùp
nguïy trang ban ngaøy (phaàn II), caàn tuaân thuû nhöõng ñieàu
sau:
- Maëc quaàn aùo saåm maøu, phuø hôïp vôùi moâi tröôøng
chung quanh
- Di chuyeån nheï nhaøng vaø im laëng. Trong ñeâm toái,
tieáng ñoäng vang raát xa.
- Khoâng söû duïng daàu gioù, nöôùc hoa . . . vì muøi höông
raát deã bò phaùt hieän trong ñeâm toái.
- Khi caàn söû duïng aùnh saùng ñeøn pin (ñeå ñoïc maät
thö hay xem baûn ñoà . . .) neân söû duïng aùnh saùng
maøu ñoû. Vì maøu naày khoù phaùt hieän töø xa.
THÔØI LÖÔÏNG
Moät troø chôi ñeâm khoâng neân keùo daøi quaù 2 giôø,
trung bình khoaûng 60 ñeán 90 phuùt laø vöøa. Vì caùc em coøn
phaûi nghæ ngôi daønh söùc cho ngaøy hoâm sau.
(Xin xem theâm phaàn Phuï Luïc: CAÙC TROØ CHÔI ÑEÂM)

PHAÀN II REØN
LUYEÄN KYÕ NAÊNG
• DI CHUYEÅN TRONG TROØ CHÔI LÔÙN
• TRUYEÀN TIN
• MAÄT THÖ
• QUAN SAÙT - DAÁU ÑÖÔØNG
• ÑÒA BAØN – PHÖÔNG HÖÔÙNG
• SÔ CÖÙU – DI CHUYEÅN NAÏN NHAÂN

PHAÀN II
REØN LUYEÄN KYÕ NAÊNG CHUYEÂN
MOÂN
Haàu nhö troø chôi lôùn naøo cuõng coù aùp duïng moät soá
kyõ naêng chuyeân moân. Hoaëc ñeå reøn luyeän, hoaëc ñeå oân
taäp.
Ñeå chieán thaéng trong caùc troø chôi lôùn, caùc baïn
khoâng theå khoâng bieát gì veà kyõ naêng chuyeân moân maø

phaûi reøn luyeän cho thaät gioûi, thaät nhanh nhaïy, thì môùi coù
cô hoäi ñeå chieán thaéng.
Kyõ naêng chuyeân moân raát phong phuù vaø ña daïng, vaø
ñaõ coù raát nhieàu saùch, taøi lieäu, website. . . höôùng daãn. Ôû
ñaây, chuùng toâi chæ xin höôùng daãn sô löôït moät soá kyõ naêng
thöôøng ñöôïc söõ duïng trong troø chôi lôùn
DI CHUYEÅN TRONG TROØ CHÔI LÔÙN:

Trong caùc ñôn vò sinh hoaït thöôøng xuyeân, muoán cho ñaït
ñöôïc thaønh coâng trong caùc troø chôi lôùn vaø cho nhöõng
ngöôøi chôi coù moät cuoäc phieâu löu kyø thuù, caùc Huynh
tröôûng thöôøng huaán luyeän ñoaøn sinh cuûa mình qua caùc troø
chôi nhoû ñeå thöïc taäp nhöõng nhöõng hoaït ñoäng cuûa moät
Höôùng ñaïo sinh khi sinh hoaït ngoaøi thieân nhieân nhö:
- Di chuyeãn treân caùc ñòa hình maø khoâng ñeå bò phaùt
hieän.
- Bí maät tieáp caän muïc tieâu maø khoâng ai bieát.
- Bieát caùch tìm vaø theo daáu ñi ñöôøng.
- Bieát di chuyeån theo ñoäi hình thích hôïp vôùi ñòa hình cuûa
khu vöïc vaø nhieäm vuï ñöôïc giao phoù.
- Bieát caùch aån nuùp nguïy trang, haáy ngöôøi maø khoâng
bò ngöôøi thaáy.
DI CHUYEÅN BÍ MAÄT TREÂN CAÙC ÑÒA HÌNH

Trong caùc troø chôi ñoái khaùng, vieäc di chuyeån bò maät
vöôït qua caùc ñòa hình, ñòa theá khaùc nhau maø khoâng bò
phaùt hieän laø moät yeáu toá quan troïng ñeå chieán thaéng cuoäc
chôi. Coâng vieäc naøy khoâng phaûi ai cuõng hieåu vaø laøm ñöôïc
maø caàn coù moät thôøi gian ñeå hoïc taäp vaø reøn luyeän.
Caùc yeáu toá cô baûn.
1 – Haäu caûnh (boái caûnh)
Haäu caûnh hay boái caûnh (caûnh vaät sau löng) phaûi cao
hôn chuùng ta. Cho neân khi caàn baêng ngang qua moät ñænh
ñoài, caùc baïn neân boø saùt ñaát, neáu ñöùng thì hình aûnh cuûa
caùc baïn seõ noåi leân neàn trôøi, vaø seõ bò nhìn thaáy raát roõ
raøng.
Khoâng ñeå noåi baät treân neàn trôøi
Tuy raèng haäu caûnh (caây, nhaø, v.v...) cao hôn chuùng ta,
nhöng neáu chuùng ta coù moät boä y phuïc maøu saéc töông
phaûn, saëc sôû, thì hình daùng cuûa chuùng ta seõ bò phaùt hieän
moät caùch deã daøng. Do ñoù, y phuïc phaûi ñoàng maøu saéc
vôùi moâi tröôøng chung quanh, neáu khoâng thì phaûi giaét laù
nguïy trang.
Caùc baïn cuõng coù theå boâi maët nhem nhuoác cho maøu
da hoøa vôùi caûnh vaät chung quanh (neáu caàn)

Khoâng ñeå noåi baät tröôùc haäu
2 – Di chuyeån, cöû ñoäng

- Khoâng cöû ñoäng hay cöû ñoäng thaät chaäm thì khoù bò
phaùt hieän hôn laø cöù thaáp thoûm khoâng yeân
- Khi caàn di chuyeån töø choã naøy sang choã khaùc, neáu
gaàn thì baät voït thaät nhanh, neáu xa thì boø men theo
haàm hoá, möông raõnh hoaëc sau nhöõng goø ñoáng, luøm
buïi duøng laøm vaät che chaén. Khi boø khoâng neân nhoåm
ngöôøi leân,maø haõy boø theo caùch tröôøn saùt ñaát nhö
moät con raén.

- Muoán di chuyeån nheï nhaøng khoâng gaây tieáng ñoäng thì
phaûi ruøn chaân ñi lom khom, ñaët muõi cuûa baøn chaân
xuoáng tröôùc roài môùi töø töø ñeå nheï goùt chaân xuoáng.
- Coi chöøng hình boùng cuûa chuùng ta bò phaûn chieáu
döôùi nöôùc (raát deã nhaän thaáy) khi ta di chuyeån ven
theo ao hoà, ñoàng ruoäng. . . coù nöôùc; nhaát laø veà
ñeâm.
Neáu caùc baïn coù dòp quan saùt moät chieán só Zoulou
duøng moät ñænh ñoài hay moät goø ñaát cao ñeå quan saùt ñaøng
xa. Anh ta boø leân söôøn ñoài, aùp saùt ngöôøi xuoáng maët coû;
khi leân ñeán ñænh, anh töø töø ngaång ñaàu leân thaät chaäm,
nhoâ leân töøng chuùt cho ñeán luùc vöøa ñuû nhìn thaáy. Neáu
thaáy ñöôïc ñòch, anh ta quan saùt thaät laâu vaø khi nghi ngôø
ñòch ñang ñeå yù ñeán ñænh ñoài mình ñang nuùp, anh phaûi giöõ
cho ñaàu mình luoân luoân baát ñoäng ñeå hy voïng ñòch xem mình
nhö laø moät khoái ñaù hay moät thaân caây giaø.
Anh chaøng naày ñang keâu goïi söï chuù yù cuûa moïi
ngöôøi
Neáu nhö anh khoâng bò phaùt giaùc thì anh seõ töø töø haï
thaáp ñaàu mình xuoáng cuõng töøng chuùt töøng chuùt cho ñeán
gaàn saùt ñaát roài im laëng boø trôû veà.
Moãi cöû ñoäng nhaáp nhoâ ñaàu treân ñöôøng chaân trôøi
seõ deã daøng bò phaùt hieän ra söï coù maët cuûa baïn, duø baïn
ñang ôû khaù xa.
Ban ñeâm haõy nuùp ôû nhöõng choã caøng thaáp caøng
toát, döôùi maáy caùi hoá v. v... nhö theá, baïn seõ thaáy nhöõng
ngöôøi ñi ñeán gaàn baïn loä hình treân neàn trôøi ñaày sao.
3 – AÂm thanh
Coù theå caùc baïn ñang “voâ hình” tröôùc ñoái phöông,
nhöng nhöõng tieáng ho, tieáng huyùt saùo, tieáng caõi nhau,
tieáng böôùc chaân . . . cöù noåi leân töøng chaäp thì chaúng khaùc
gì “laäy oâng toâi ôû buïi naøy”.
Khi di chuyeån maø baïn khoâng muoán ñeå ngöôøi ta phaùt
hieän ñöôïc mình, nhaát laø veà ban ñeâm, thì phaûi ñi trong im
laëng; tieáng goùt chaân cuûa moät ngöôøi thöôøng neän treân
maët ñaát coù theå khieán cho ngöôøi khaùc nghe ñöôïc töø xa,
nhöng böôùc chaân cuûa ngöôøi trinh saùt khi naøo cuõng nheï
nhaøng, hoï böôùc treân muõi vaø loøng baøn chaân hôn laø treân
goùt chaân.
Caùc baïn caàn phaûi taäp ñi nhö vaäy moãi laàn baïn di
chuyeån, ngaøy cuõng nhö ñeâm, taïi nhaø hay ôû traïi ñeå baïn coù
ñöôïc thoùi quen ñi thaät eâm laëng . . .
Caùc vaät duïng coù theå gaây ra tieáng ñoäng (bình ñöïng
nöôùc, gaø meân, noái neâu soong chaûo . . .) ñeàu phaûi ñöôïc
buoät laïi thaät chaët. Taét ñieän thoaïi di ñoäng hoaëc ñeå cheá
ñoä rung.
Khi phaûi ho hay haét hôi, duøng khaên che mieäng vaø
duøng khuyûu tay neùn vaøo.
4 - AÙnh saùng, muøi höông

Trong caùc troø chôi ñeâm, boùng ñeâm laø ñoàng minh che
chôõ caùc baïn, nhöng löûa vaø aùnh saùng laø keû thuø cuûa
boùng ñeâm. Trong ñeâm, chæ caàn moät ñoám thuoác, moät taøn
nhang, cuõng ñuû ñeå ñoái phöông phaùt hieän ra baïn. Vì vaäy,
caùc baïn phaûi caån thaän ñoái vôùi nhöõng vaät phaûn chieáu
laáp laùnh (trang söùc, ñoàng hoà . . .) hay phaùt ra aùnh saùng
(ñeøn pin, ñieän thoaïi di ñoäng . . .)
Muøi höông cuõng laø moät thöù raát deã bò phaùt hieän,
nhaát laø trong ñeâm toái. Vì theá khoâng neân söû duïng caùc loaïi
daàu gioù, nöôùc hoa, huùt thuoác . . . khi ñang chôi nhöõng troø
chôi coù tính trinh saùt hay phuïc kích, nhaát laø veà ñeâm, muøi
höôûng toûa raát xa.
AÅN NUÙP NGUÏY TRANG

Muoán tieáp caän ñöôïc vôùi ñoái phöông ñeå quan saùt theo doõi.
Muoán “voâ hình” trong caùc troø chôi lôùn . . . Caùc baïn phaûi
bieát caùch aån naáp vaø nguî trang. Coù nghóa laø phaûi bieát
caùch hoaø mình vaøo
khung caûnh thieân nhieân chung quanh. Muoán nhö vaäy, caùc
baïn haõy löu yù ñeán nhöõng ñeàu sau:
• AÙo quaàn vaø trang phuïc cuûa caùc baïn phaûi ñoàng
maøu vôùi caûnh vaät thieân nhieân chung quanh ta
• Ñöøng bao giôø thoø ñaàu leân treân moät goäp ñaù hay
moät buïi caây ñeå quan saùt, vì caùc baïn raát deã bò nhaän thaáy.
Caùc baïn neân nhìn baèng caùc nuùp saùt ñaát, neân caïnh goäp
ñaù hay buïi caây.

• Cuõng gioáng nhö treân, khi caùc baïn aån nuùp sau goác
caây, khoâng neân thoø ñaàu töø beân hoâng thaân caây ñeå quan
saùt maø phaûi naèm saùt ñaát, töø ñoù caùc baïn coù theå quan
saùt maø khoâng phaûi lo sôï bò keû khaùc nhìn thaáy
• AÅn nuùp nhöõng nôi coù boùng caây (ban ngaøy) vaø coù
boùng toái (ban ñeâm) khoù bò phaùt hieän hôn ôû nhöõng choã
saùng, duø choã ñoù
ÑOÄI HÌNH DI CHUYEÅN

Thoâng thöôøng, ngöôøi chôi di chuyeån theo töøng Ñoäi, vaø
ñi theo ñoäi hình haøng doïc. Nhöng trong tröôøng hôïp troø chôi
coù ñoái khaùng, hay tröôøng hôïp vöøa di chuyeån vöøa tìm maät
thö hay daáu ñi ñöôøng, ngöôøi Ñoäi tröôûng phaûi bieát daøn ñoäi
hình sao cho phuø hôïp.
Phaân coâng
Khi di chuyeån trong baát cöù ñoäi hình naøo, ngöôøi Ñoäi
tröôûng phaûi bieát phaân coâng cho töøng thaønh vieân trong
Ñoäi. Nhaát laø trong troø chôi coù tính chieán ñaáu. Thí duï:
- Ngöôøi môû ñöôøng
- Ngöôøi quan saùt caùnh traùi
- Ngöôøi quan saùt caùnh phaûi
- Ngöôøi chæ huy
- Ngöôøi lieân laïc
- Ngöôøi xoùa daáu veát (hay löu laïi daáu veát ñeå khi caàn
phaûi quay
trôû laïi)
- .........
Ñoäi hình haøng doïc
Ñöôïc söû duïng khi caàn di chuyeån nhanh treân ñöôøng
moøn, ñöôøng loä, trong röøng raäm . . . Ñaây laø ñoäi hình phoå
thoâng nhaát, deã xeáp ñaët, deã di chuyeån, deã ñieàu haønh . . .
Tuy nhieân ñaây laø moät ñoäi hình deã bò loït vaøo caùc oå
phuïc kích. Vì vaäy, neáu trong troø chôi coù tính chieán ñaáu, caùc
baïn neân cho hai ñoäi sinh nhanh nheïn ñi hai beân caùnh traùi vaø
phaûi, coøn ngöôøi daãn ñöôøng thì taùch ñi tröôùc moät quaûng,
tieáp theo laø Ñoäi tröôûng, coøn Ñoäi phoù thì ñi gaàn sau cuøng.
Nhö theá caùc baïn coù theå phaùt hieän ra caùc oå phuïc kích
tröôùc khi bò hoï ñaùnh uùp.
Ñoäi hình haøng ngang 1

Khi di chuyeån treân moät ñòa theá troáng traûi nhö ñoàng
coû, luøm buïi . . . ñeå tìm kieám moät caùi gì ñoù (daáu ñöôøng,
maät thö . . .). Hoaëc ñeå chuaån bò tieán ñaùnh ñòch quaân, caùc
baïn neân daøn ñoäi hình haøng ngang. Ñoäi tröôûng vaø Ñoäi phoù
ôû beân traùi hay beân phaûi cuûa Ñoäi, gaàn ngöôøi cuoái.
Ñoäi hình haøng ngang 2

Ñaây laø ñoäi hình saün saøng chieán ñaáu cuõng nhö phoøng
thuû khi di chuyeån treân moät ñòa theá troáng traûi nhö ñoàng
coû, luøm buïi . . . cho moät ñoäi sinh ñi tröôùc moät quaûng xa,
quan saùt ñeå phaùt hieän nhöõng oå phuïc kích. Ñoäi tröôûng ñi

giöõa ñoäi hình ñeå chæ huy toång quaùt. Ñoäi phoù vaø moät ñoäi
sinh ñi sau ñeà phoøng bò taán coâng taäp haäu (ñaùnh töø sau)
Ñoäi hình muõi teân (tam giaùc)

Ñaây laø ñoäi hình khi di chuyeån trong röøng thöa hay khi
tieán gaàn ñeán khu vöïc nghi côø coù ñòch. Ñoäi ôû trong tö theá
saün saøng chieán ñaáu cho duø ñoái phöôùng coù taán coâng
caùnh traùi hay caùnh phaûi, ñoäi cuõng saün saøng ñaùp traû. Khi
di chuyeån, caùc ñoäi sinh phaûi giöõ im laëng toái ña, khoâng ñi
caùch nhau xa quaù. Ngöôøi Ñoäi tröôûng ñi sau, ôû giöõa toaùn,
saün saøng ñöa ra moïi quyeát ñinh caàn thieát hoaëc cho taêng
cöôøng ôû caùnh naøo caàn chi vieän

Ñoäi hình quaû traùm (voøng troøn)
Khi di chuyeån qua nhöõng vuøng troáng traûi nhöng khoâng
bieát ñòch quaân seõ taán coâng höôùng naøo, chuùng ta söû duïng
ñoäi hình quaû traùm

Ñaây laø moät ñoäi hình vöøa di chuyeån vöøa phoøng thuû.
Caùc ñoäi sinh phaûi ñi töøng caëp nhöng ñi taùch rôøi nhau ñeå
coù theå hoã trôï cho nhau. Ngöôøi Ñoäi tröôûng ñi vôùi moät
ngöôøi beân caïnh laøm lieân laïc vieân. Hai ngöôøi ñi sau cuøng seõ
saün saøng hoå trôï cho nhoùm naøo bò nguy caáp.
Vöôït qua moät quaûng troáng.

Khi tieán ñeán gaàn moät muïc tieâu nguy hieåm, Ñoäi neân
chia thaønh 2 toaùn A vaø B. Toaùn A aån nuùp taïi choã, toaùn B
caån thaän tieán leân phía tröôùc tìm vò trí aån nuùp. Khi thaáy ñaõ
an toaøn thì vaãy tay cho toaøn A tieán leân. Toaùn A cuõng caån
thaän tieán leân vaø vöôït qua toaøn B moät ñoaïn roà tìm choã aån
nuùp. Sau khi quan saùt kyõ löôõng, thaáy an toaøn thì vaãy tay cho
toaùn B tieán leân. . . cöù nhö theá hai toaùn laàn löôït töøng böôùc
tieán leân phía tröôùc. Caùch naøy neáu moät toaùn bò taán coâng
thì toaùn kia seõ hoã trôï, traùnh vieäc caû Ñoäi bò taán coâng baát
ngôø cuøng moät luùc. Tröôùc khi tieán leân, phaûi tieân lieäu
tröôùc ñoaïn ñöôøng seõ ñi vôùi nhöõng choã coù theå nuùp ñöôïc
ñeå traùnh tröôøng hôïp gaëp ñòa hình troáng traûi thình lình bò
ñòch taán coâng.
Coù 2 caùch ñeå vöôït qua moät con ñöôøng hay moät quaûng
troáng
traûi:
- Cho moät ngöôøi qua tröôùc ñeå quan saùt xem coù thaáy
ñoäng tónh gì khoâng roài ra daáu cho caû Ñoäi baêng qua.
- Cho töøng ngöôøi laàn löôït chaïy vöôït qua caøng nhanh
caøng toát.
LOÄ TRÌNH

Ban toå chöùc phaûi thieát keá sô ñoà loä trình vaø quy ñònh
phöông tieän di chuyeån. Tuøy theo troø chôi cuõng nhö khoaûng
caùch ñoaïn ñöôøng xa hay gaàn ñeå söû duïng caùc phöong tieän
nhu: ñi boä, coõng nhau, caùng nhau baèng voõng hay baêng-ca töï
cheá, kieäu nhau, xe ñaïp, xe gaén maùy . . .
Cuoäc chôi seõ chia laøm maáy phe, moãi phe seõ ñi theo
moät loä trình khaùc nhau roài gaëp nhau ôû moät ñieåm, hay caû
hai phe cuøng ñi chung moät loä trình roài ñeán traïm (X) seõ taùch
ra.
Neáu laø troø chôi tìm kho baøu thì neân thieát keá loä trình
thaønh moät voøng troøn kheùp kín. Traïm xuaát phaùt cuõng laø
traïm keát thuùc. Kho baùu thöôøng ñöôïc daáu trong khu ñaát traïi,
ñeå khi Ñoäi naøo tìm ra, chuùng ta seõ thuaän lôïi trong vieäc toå
chöùc tuyeân döông vaø khen thöôûng toång keát.
Treân loä trình töø traïm naày sang traïm khaùc, chuùng ta
coù theå cho ñi:
- Theo daáu ñöôøng,
- Theo giaáy maøu vuïn raõi theo ñöôøng (moãi Ñoäi moät
maøu khaùc nhau)
- Theo söï höôùng daãn cuûa maät thö.
- Theo ñòa baøn
- Theo baûn ñoà hay sô ñoà
- .........................

TRUYEÀN TIN
Trong thôøi ñaïi buøng noå thoâng tin, khoa hoïc phaùt trieån,
caùc phöông tieän truyeàn thoâng ngaøy caøng tinh vi, caùc xa loä
thoâng tin, ñieän thoaïi di ñoäng, boä ñaøm, telex, fax, internet . . .
laøm cho nhieàu ngöôøi nghó raèng: Morse vaø Seùmaphore ñaõ
loãi thôøi.
Khoâng phaûi vaäy, vieäc luyeän taäp truyeàn tin baèng Morse
vaø Semaphore vaãn caàn thieát, vaãn toàn taïi, vì khoâng phaûi
luùc naøo cuõng coù phöông tieän lieân laïc hieän ñaïi trong tay,
luùc ñoù vieäc truyeàn tin baèng tín hieäu seõ raát coù gía trò. Hôn
nöõa, chuùng ta reøn luyeän Morse vaø Seùmaphore khoâng phaûi
ñeå höôùng nghieäp maø ñeå reøn luyeän veà khaû naêng quan
saùt, taäp trung yù chí, tinh maét, thính tai, phaûn xaï nhanh. Morse
vaø Seùmaphore coøn laø moät coâng cuï khoâng theå thieáu trong
caùc troø chôi lôùn . . .
QUOÁC NGÖÕ ÑIEÄN TÍN

Ñeå hoïc Morse vaø Seùmaphore, tröôùc tieân caùc baïn phaûi
hoïc “quoác ngöõ ñieän tín”. Vì caùc vaàn Morse vaø Semaphore laø
do ngöôøi phöông Taây saùng taïo, neân khoâng coù caùc chöõ aê,
ô, ö, aâ, oâ . . . vaø caùc daáu thanh, cho neân HÑVN ñaõ ñaët ra
theâm cho caùc qui öôùc ñeå ñoïc caùc chöõ vaø caùc daáu nhö
sau :

OÂ = OO Ö = UW hay W daáu saéc =S
Ô = OW EÂ = EE daáu huyeàn = L,F
AÂ = AA Ñ = DD daáu hoûi =R
AÊ = AW ÖÔ = UOW daáu ngaõ = X

daáu naëng = J
Ñeå ñaùnh daáu, ngöôøi ta raùp vaàn xong ta môùi ñaùnh

nhöõng chöõ thay cho daáu ôû phaàn cuoái cuûa moãi töø. Thí duï:
NOOIS VONGL TAY LOWNS
(Noái voøng tay lôùn)
VAÀN MORSE
Laø nhöõng chöõ vaø soá ñöôïc thay theá baèng nhöõng tín
hieäu chaám  (tích) vaø gaïch (te). Noù ñöôïc söû duïng baèng
nhieàu phöông phaùp vaø hình thöùc khaùc nhau nhö: aâm thanh,
aùnh saùng, khoùi. . .nhöng
vaãn theo moät quy öôùc nhaát ñònh vaø quoác teá
Ñeå deã hoïc, ngöôøi ta chia vaàn Morse ra laøm 4 phaàn:

GHI CHUÙ VEÀ CAÙCH HOÏC MORSE
Tröôùc heát phaûi hoïc thuoäc loøng maãu töï MORSE vaø
thöôøng xuyeân reøn luyeän. Hoïc ñeán ñaâu luyeän ñeán ñoù.
Thí duï:
Baøi taäp ñeå luyeän 8 chöõ ñaàu:
MIT THOM – THIT THO – EM OM HOM HEM – EM THICH CHOT
CHET – TOI TIM EM O CHO – TOI THICH THOI TO TE TI TOET – MOI

EM SOI THIT CHO – THIT CHO THOM THO – EM THICH CHI CHOI OM
EO ECH – EM THEM THIT
THO – TOI MOI CO TOI CHOI
Baøi taäp cho 8 chöõ ñaûo ngöôïc:

MOI ANH DEN NHA EM CHOI – NHA EM CHUNG HOA HONG HOA
HUE VA NHIEU THU HOA NUA – CHUC MUNG ANH MOI THI DAU DAI
HOC – CHAC GIA DINH ANH MUNG NHIEU – CHAO CHI MOI TOI – BI
GI MA ANH NHAN NHO –
BO ANH DAU BUNG HA – BEN NHA ANH CO CHO DU HA – TOI
MUON DI CHOI VOI ANH – CHUNG TA NEN DI SINH HOAT CHO THAT
DEU DAN – SINH HOAT DOAN THE THAT
VUI VA BO ICH
Khi hoïc Morse, ñieàu quan troïng khoâng phaûi truyeàn ñöôïc
moät vaên baûn maø laø nhaän ñöôïc moät vaên baûn. Vì nhaän
khoù hôn truyeàn gaáp nhieàu laàn.
Phaûi laøm quen ngay vôùi caùch nhaän ñöôïc chöõ naøo ghi
ngay maãu töï ñoù baèng chöõ hoa in “A,S,T,U,X . . .” tuyeät ñoái
traùnh kieåu nhaän theo loái chaám chaám, gaïch gaïch, roài sau
ñoù môùi raùp laïi thaønh maãu töï. Loái nhaän naøy vöøa maát
gaáp ñoâi thôøi gian vöøa khoâng bao giôø tieán boä.
Neáu caùc baïn nhaän moät baûn tin deã daøng nhö vieát moät
baøi chính taû thì môùi ñaït yeâu caàu cuûa kyõ thuaät truyeàn tin.
THUÛ TUÏC TRUYEÀN TIN

Khi truyeàn tin, chuùng ta caàn phaûi bieát moät soá qui ñòng
chung cuûa quoác teá ñeå cho vieäc truyeàn vaø nhaän ñöôïc nhanh
choùng vaø chính xaùc

CAÙC PHÖÔNG PHAÙP KHAÙC
Ngoaøi caùch truyeàn tin baèng aâm thanh chuùng ta cuõng
phaûi söû duïng nhöõng phöông phaùp khaùc vì coù nhieàu khi vôùi
nhöõng khoaõng caùch xa khoâng theå phaân bieät ñöôïc aâm thanh.
Sau ñaây laø nhöõng phöông phaùp khaùc :
*Duøng khoùi
Ñoát moät ñoáng löûa, che moät caùi meàn
öôùt. Tích (.) nhaéc meàn leân ñeám 1-2 haï
meàn xuoáng Te (-) nhaéc meàn ñeám 1-8 haï
meàn xuoáng.

*Duøng thuû hieäu
Duøng löûa
Cuõng gioáng nhö duøng khoùi vaäy. Neáu duøng löûa em
neân duøng ñeøn pin vì aùnh saùng ñeøn pi gom vaø ñi xa deã
nhaän löûa hôn. Nhöng phaûi giöõ nhòp ñeám.
Ñeám töø 1 ñeán 2 = (.) tích
Ñeám töø 1 ñeán 8 = (-) te
Khoaõng caùch moãi chöõ coù theå töø 10
*Duøng göông : haét aùnh naéng phaûn chieáu veà phía ngöôøi
nhaän (coá ñònh taám göông). Duøng moät vaät ñeå che maët göông
(baøn tay, cuoán saùch…) khi ñaùnh thì nhaác ra. Nhòp ñieäu nhö
treân.

TÍN HIEÄU SEÙMAPHORE
Tín hieäu Seùmaphore laø duøng hai côø taïo thaønh nhöõng goùc
theo qui ñònh quoác teá, moãi goùc laø moät maãu töï.
Khi truyeàn tin baèng Semaphore, caùc baïn phaûi löu yù ñeán caùc tö
theá vaø caùc goùc cuûa caùnh tay ñeå ngöôøi nhaän khoâng bò hieåu
nhaàm.
Caùc baïn phaûi ñöùng thaúng ngöôøi theo tö theá nghieâm (coù theå
hôi dang chaân ra moät tí cho vöõng)
Khi caàm côø Seùmaphore : côø vaø caùnh tay ngöôøi caàm phaûi
thaúng
haøng. Ñieàu ñoù coù nghóa laø caùn côø laø ñöôøng thaúng noái daøi cuûa
caùnh tay.
Khi taäp ñaùnh Seùmaphore,

caùc baïn phaûi löu yù ñeán caùc tö
theá vaø caùc goùc cuûa caùnh tay. Caùc
baïn neân nhôø moät ngöôøi khaùc hay
töï mình ñöùng tröôc moät taám
göông ñeå kieåm soaùt xem caùc goùc
hôïp bôûi hai tay coù chính xaùc
khoâng.
Caùc baïn phaûi ñöùng thaúng ngöôøi theo tö theá nghieâm.
(coù theå hôi daïng chaân ra moät tí cho vöõng)

CAÙCH TRUYEÀN MOÄT BAÛN SEÙMAPHORE
Muoán truyeàn moät baûn Seùmaphore, tröôùc heát duøng côø
thoâng baùo cho ngöôøi nhaän daáu hieäu “chuù yù”
Khi ngöôøi nhaän ñaõ chuaån bò xong, hoï seõ ñaùnh chöõ
“L”.
Luùc ñoù ta môùi baét ñaàu phaùt baûn tin.
Moät traïm nhaän neân coù hai ngöôøi : moät ngöôøi ñöùng
vaø moät ngöôøi ngoài hay quyø goái phía tröôùc, ngöôøi ñöùng lo
nhaän caùc maãu töï vaø ñoïc to leân ñeå ngöôøi ngoài ghi, vì neáu
moät ngöôøi vöøa nhaän vöøa ghi, thì coù theå ghi khoâng kòp hay bò
thieâu soùt.
Ñeå truîeàn moät chöõ “thí duï : ANH; ta ñaùnh lieân tieáp
caùc maãu töï cuûa chöõ ñoù khoâng ngöøng laïi. Ñieàu ñoù coù
nghóa laø vôùi thí duï treân: töø vò trí A chuyeån sang vò trí N roài
H”.
Sau khi ñaõ truyeàn xong caùc maãu töï cuûa chöõ ñoù, ta baét
cheùo hai côø xuoâi phía tröôùc (ngaét quaûng).
Ngöôøi nhaän neáu hieåu sai moät chöõ, Hoï seõ ñaùnh chöõ C
(coù nghóa laø xin laëp laïi).
Neáu ñoät nhieân ngöôøi nhaän ñaùnh IMI (khoâng hieåu,
xin laëp laïi) ñieàu ñoù coù nghóa laø hoï khoâng baét ñöôïc chöõ
cuoái cuøng. Trong tröôøng hôïp naøy ta nhaéc laïi vaø tieáp tuïc töø
chöõ ñoù. Neáu chính ta gaây ra loãi laàm “ngöôøi truyeàn” haõy
ñaùnh ngay 8 chöõ E (nhôù sau moãi chöõ E ñeå côø xuoâi cheùo
phía tröôùc maët).
Sau cuøng ñeå cho ngöôøi nhaän bieát mình ñaõ truyeàn
xong baûn tin, baïn ñaùnh chöõ AR roài chôø ngöôøi nhaän ñaùnh
traû chöõ R, nhö vaäy ta coù theå yeân chí laø hoï ñaõ nhaän ñuû
baûn tin cuûa ta vaø hieåu roõ yù cuûa ta.
Neáu muoán ñaùnh soá, caùc baïn baét cheùo hai côø phía
treân ñaàu, ngöôøi nhaän seõ hieåu laø baïn chuaån bò truyeàn baèng
soá

MAÄT THÖ - MAÄT MAÕ
KHAÙI NIEÄM
Maät thö laø moät vaên baûn chöùa ñöïng moät thoâng tin
hay meänh leänh ñaõ ñöôïc maõ hoaù ñeå giöõ bí maät noäi dung.
Vaø chæ giaûi maõ ñöôïc baèng nhöõng khoùa ñaõ quy ñònh tröôùc
bôûi ngöôøi gôûi vaø ngöôøi nhaän.
Maät thö laøm cho Troø Chôi Lôùn taêng theâm phaàn thuù
vò. Khi môùi baét ñaàu chôi, chuùng ta neân duøng nhöõng khoùa
thaät ñôn giaûn, nhaát laø ñoái vôùi taân sinh vaø nhöõng ñôn vò
môùi thaønh laäp, roài taêng daàn ñoä khoù leân.
Neáu khi môùi nhaäp cuoäc, neáu coù moät vaøi Ñoäi khoâng
tìm ra caùch ñoïc maät thö ñeå baét ñaàu vaøo cuoäc chôi, hoï seõ
naûn chí hay xuoáng tinh thaàn ngay.
Gaëp tröôøng hôïp naøy, chuùng ta phaûi bieát caùch giuùp
cho Ñoäi (thöôøng laø giaùn tieáp, khôi gôïi . . .) ñeå hoï coù theå
ñoïc ñöôïc maät thö vaø tieán leân theo ñuùng ñöôøng vaïch ra. Khi

ñoù caû Ñoäi seõ phaán chaán trôû laïi. Neáu khoâng, troø chôi seõ
thaát baïi.
Hình thöùc vaø khoaù cuûa maät thö thì raát phong phuù vaø ña
daïng. Khoâng moät ai daùm töï haøo laø mình coù theå ñoïc taát caû
caùc loaïi maät thö. ÔÛ ñaây chuùng toâi chæ ñöa ra moät soá maät
thö tieâu bieåu thoâng thöôøng ñeå caùc baïn coù theå caên cöù vaøo
ñoù maø pha cheá theâm trong caùc troø chôi lôùn, caùc buoåi sinh
hoaït daõ ngoaïi hoaëc lieân laïc bí maät vôùi nhau.
MAÄT THÖ VIEÁT BAÈNG HOAÙ CHAÁT

Coù theå vieát baèng quoác ngöõ thöôøng hay ñaõ ñöôïc maõ
hoaù, hoaëc vieát choàng leân moät böùc thö thoâng thöôøng.
1/ Maät thö ñoïc baèng caùch hô löûa :

Khoaù giaûi : veõ ngoïn löûa hoaëc moät caâu coù lieân quan
ñeán löûa…
Hoaù chaát duøng ñeå vieát : nöôùc chanh, daám, pheøn chua,
nöôùc ñöôøng, söõa, maät ong, ñeøn caày, coca cola, nöôùc cuû
haønh . . .
Loaïi maät thö naøy vieát xong ñeå khoâ. Khi muoán ñoïc hô
treân ngoïn löûa, chöõ seõ hieän ra.
2/Maät thö ñoïc baèng caùch nhuùng nöôùc :

Khoaù giaûi : hình soùng nöôùc, kyù hieäu nöôùc uoáng ñöôïc,
H2O, moät caâu coù lieân quan ñeán nöôùc…
Hoaù chaát duøng ñeå vieát : xaø boâng, huyeát thanh, muû
xöông roàng, nöôùc chanh, Ammoniac…
Khi ñoïc thaû tôø giaáy noåi treân maët nöôùc, chöõ seõ hieän
ra.

MAÄT THÖ VIEÁT BAÈNG QUOÁC NGÖÕ THÖÔØNG
Loaïi naøy ñöôïc vieát baèng quoác ngöõ thoâng thöôøng, chæ
bieán hoaù laøm sao cho khoù ñoïc maø thoâi. Döôùi ñaây laø moät
vaøi maät thö tieâu bieåu.
 TIEÁNG LOÙNG :
Duøng ngoân ngöõ ñaëc bieät maø ngöôøi cuøng giôùi môùi
hieåu ñöôïc maø thoâi. Ví duï : tieáng loùng daân daõ Vieät Nam :
LAÛY HA LEÀ VA LAÏI TRA
Caùch giaûi :
Chia ra töøng nhoùm hai chöõ
Boû chöõ L ôû tieáng thöù nhaát
Laáy caùc chöõ ñaàu cuûa tieáng thöù hai raùp vaøo caùc chöõ
cuûa tieáng thöù nhaát.
Ta coù: LAÛY HA = HAÕY, LEÀ VA = VEÀ, LAÏI TRA = TRAÏI
Yù nghóa: HAÕY VEÀ TRAÏI
 CAÙCH QUAÕNG:
Coù hai caùch : Duøng töø vaø duøng maãu töï
a.Duøng töø : laáy moät tö,ø boû moät vaøi töø (tuyø theo
khoaù) roài raùp
laïi.
Ví duï: khoaù ½ - hoaëc moät soáng hai cheát
Aùp duïng: laáy moät töø, boû hai töø
Thöïc haønh: TÌM NAI CON GAËP OÂNG QUOÁC TRÖÔÛNG BOÛ
CHAÏY MANG THEO CAÙI KIEÁNG CHIEÁU HAÄU.
Dòch: Tìm gaëp tröôûng mang kieáng.
b.Duøng maãu töï :
Khoaù : coù theå duøng khoaù nhö khoaù duøng töø.

Baûn tin: ÑI BOÙI XI NEÂ BA LU AÊN NO GAËP QUAÏ UM LAÙ
HOÂ HI HU HAY TA NOÙI HOA TO TRÔØI U AÙM ÔÛ LAØN OÂNG
TRÔN MI.
Giaûi: laáy moäït chöõ boû hai chöõ
Dòch: ñoùi buïng quaù huynh tröôûng ôi
 MAÄT MAÕ PHAÂN SOÁ

Ñaây laø hình thöùc bieán theå cuûa maät maõ caùch quaûng.
Ngöôøi ta duøng moät phaân soá ñeå laøm chìa khoùa cho baûn tin.
Töû soá: Chæ soá chöõ giöõ laïi
Maãu soá: Chæ soá chöõ phaûi boû ñi
Thí duï: CAÙC EM XUOÁNG DÖÔÙI BIEÅN TÌM TRÖÔÛNG ÑANG
LAËN SAÂU CHÍT KHAÊN TUØM LUM CAÛ TREÂN ÑAÀU.
Khoùa: 2/3 (hoaëc 2-3)
Giaûi: laáy 2 chöõ, boû 3 chöõ.
Dòch: caùc em tìm tröôûng chít khaên treân ñaàu.
 MAÄT MAÕ PHAÂN SOÁ BIEÁN ÑOÅI

Cuõng nhö maät maõ phaân soá. Baøn tin ñöôïc keùo daøi nhö
moät vaên baûn coù moät noäi dung khaù maïch laïc, laøm cho
ngöôøi nhaän coù theå bò laàm laãn neáu khoâng caên cöù vaø chìa
khoùa ñeå giaûi. Baûn tin: Ñeán moät ngaøy naøo ñoù, khi tröôûng
thaønh, toâi seõ ñi veà phía chaân trôøi xa, tìm moät nôi hoang vu
vaéng veû ñeå baéc ñaàu moät cuoäc soáng môùi.
Khoùa: Taäp hoïp caùc Ñoäi tröôûng laïi.
Giaûi: Chæ laáy nhöõng chöõ ñaàu haøng (Ñoäi tröôûng)
Dòch: ÑEÁN PHÍA BAÉC
 MAÄT MAÕ NGÖÔÏC DOØNG

Thaønh laäp nhö maät maõ caùch quaûng, nhöng ñoïc ngöôïc
töø phaûi sang traùi, töø döôùi leân treân. Thí duï:
Baûn tin: I E F OÂ K L T P G A S D UÛ P O C T G N O I AÏ C D
B N J I T H ÔØ T H Ö Ô N G L E N
Khoùa: Chuùng noù loäi ngöôïc doøng, moät soáng hai cheát
Giaûi: Laáy chöõ cuoái laø N, töø chöõ N ñi ngöôïc trôû laïi, cöù
boû 2 chöõ thì laáy 1 chöõ.
Dòch: NGÖÔØI BAÏN CUÛA TOÂI
 MAÄT MAÕ ÑOÏC NGÖÔÏC

Loaïi maät maõ naøy coù nhieàu caùch ñoïc
Caùch thöù nhaát: Ñoïc ngöôïc töøng chöõ moät. Thí duï:
Baûn tin: YAÕH IÑ EÀV GNÔÙÖH GNOÂÑ CAÉB
Khoùa: noù löôïm ñöôïc ngoïc beân bôø bieån
Giaûi: ñöôïc ngoïc laø ñoïc ngöôïc
Dòch: HAÕY ÑI VEÀ HÖÔÙNG ÑOÂNG BAÉC
Caùch thöù hai: Ñoïc ngöôïc töø phaûi sang traùi, töø döôùi
leân treân.
Thí duï:
Baûn tin: IAÙRT NÔØÖS NEÂB AÍHP HCÍK CUÏHP ÒB
GNÖØHC IOC NAÄHT NAÅC
Dòch: CAÅN THAÄN COI CHÖØNG BÒ PHUÏC KÍCH PHÍA BEÂN
SÖÔØN TRAÙI
 MAÄT MAÕ JULIUS CAESAR

Julius Caesar (100-44) laø moät nhaø quaân söï noåi tieáng
trong thôøi coå La Maõ. OÂng ñem maät maõ vaøo quaân ñoäi ñeå
baûo toaøn nhöõng bí maät quaân söï caàn thieát
Caùch thöù nhaát

Baûn tin: VMOÂ VUYRÔK VUYE GI ÔLDÔ OIÔL
Khoùa: K 3
Giaûi: Cöù theo vaàn maãu töï luøi laïi 3 chöõ, hoaëc saép
xeáp caùc maãu töï Vieät Nam thaønh 2 haøng. Haøng treân laø
maãu töï baûn tin, haøng döôùi luøi laïi 3 chöõ, laø baûn dòch (hay
ngöôïc laïi). Nhö vaäy chöõ A trong baûn tin (haøng treân) töùc laø
chöõ V trong baûn dòch (haøng döôùi). Thí duï:
Baûn dòch: TÌM TRÖÔÛNG TRÖÏC ÑEÅ NHAÄN

LEÄNH
Caùch thöù hai
Haøng döôùi thay vì maãu töï thì ngöôøi ta duøng soá vaø thieát
keá theo nguyeân taéc:
- khoaûng caùc caùc maãu töï: ñaùnh daáu phaåy
- khoaûng caùch caùc töø: gaïch ngang
Muoán giaûi, phaûi bieát chìa khoùa vaø laäp baûng töông
ñöông theo soá thöù töï ñeå tìm ra maãu töï. Thí duï:
Khoùa: T28
Nhö theá chöõ T seõ töông ñöông vôùi soá 28. Chuùng ta seõ
vieát soá 28 döôùi chöõ T roài töø ñoù, theo thöù töï nhoû daàn ñeå
ñi lui vaø lôùn daàn ñeå ñi tôùi.

Thí duï baûn tin:
28,16,19 – 19,7,28 – 28,15,30
Giaûi: TIM MAÂT THÖ
Löu yù: Loaïi maät thö naøy ngöôøi ta COÙ THEÅ duøng
baûng maãu töï phöông Taây keát hôïp vôùi Quoác Ngöõ Ñieän
Tín ñeå thieát laäp maät thö.
 TÌM GHEÙP CHÖÕ

Baûn tin ñöôïc aån daáu trong moät baøi baùo, ñoaïn vaên,
trang saùch . . . Nhöõng töø hay chöõ duøng ñeå laøm maät thö
ñöôïc ñaùnh daáu baèng nhieàu caùch nhö: gaïch döôùi, chaâm kim,
toâ ñaäm . . . Ngöôøi nhaän seõ tìm caùc chöõ coù ñaùnh daáu ñeå
gheùp laïi thaønh moät baûn tin. Thí duï:
Baûn tin: Ñöôïc tham döï nhöõng ngaøy traïi laø nieàm vui
thuù cuûa chuùng toâi sau nhieàu ngaøy chôø ñôïi, noân nao.
Nhöõng anh chò huynh tröôûng ñaõ cho chuùng toâi nhöõng ngaøy
heø ñaùng nhôù.
Khoùa: môû maét veãnh tai (ñeå quan saùt)
Giaûi: gheùp caùc chöõ vaø caùc töø coù toâ ñaän vaø gaïch
döôùi
Dòch: Döïng leàu cho Nhanh
 MAÄT MAÕ CHÖÕ HOA

Laáy nhöõng chöõ vieát hoa trong baûn vaên gheùp laïi thaønh
baûn tin
Baûn tin: Taäp haùt phaûi Trung bình trong nöûa tieáng caùc em
môùi thuoäc nhöõng vaøi ca Veà löûa Traïi
Khoùa: hoa xuaân nôû khaép moïi nhaø (hay moät caâu gì ñoù
coù töø “hoa”).
Giaûi: chæ laáy nhöõng chöõ vieát hoa ñeà gheùp laïi.
Dòch: Taäp Trung Veà Traïi
 MAÄT MAÕ SOÙNG BIEÅN

Vieát baûn tin theo hai haøng ñi song song. Muoán giaûi phaûi
ñoïc theo hình löôïn soùng. Coù theå ñi töø treân xuoáng hay töø
döôùi leân. Töø traùi sang phaûi hoaëc ngöôïc laïi. Thí duï:
Baûn tin 1: Tìm thaàn löûa ñoái dieän
Vôùi thaàn nhaïc trình dieãn
Khoùa: Tin thôøi tieát: bieån ñoäng soùng lôùn
Giaûi: ñoïc moät chöõ treâ roài moät chöõ döôùi xen keõ nhö
raêng cöa. Dòch: Tìm thaàn löûa trình dieän
Baûn tin 2: Haõy tröa veà ñeå gaáp naáu nhoùm

Nay trôû aên traïi côm roài löûa
Khoùa: thaân em nhö theå luïc bình
Soùng xoâ gioù daït muoân truøng bieån khôi
Giaûi: ñoïc töø treân xuoáng xen keõ theo loái raêng cöa roài
ñoïc ngöôïc laïi töø döôùi leân theo hình döôùi ñaây:
Haõy tröa veà ñeå gaáp naáu nhoùm
Nay trôû aên traïi côm roài löûa
Dòch: Haõy trôû veà traïi gaáp roài nhoùm löûa naáu côm ñeå
aên tröa nay.

 MAÄT MAÕ TOÏA ÑOÄ 2
Ñaây laø bieán theå cuøa “maät maõ toïa ñoä 1”. Cuõng naèm
trong oâ vuoâng nhöng caùch saép xeáp hôi khaùc hôn. Thí duï:
Giaûi: Theo nguyeân taéc toïa ñoä “tung tröôùc hoaønh sau”
(ñoïc coät doïc tröôùc, coät ngang sau). Coät doïc chæ coù 1 chöõ
soá, coøn coät ngang ñeán 3 chöõ soá. Nhö theá soá ñaàu laø chæ
soá coät doïc, coøn soá sau laø soá chæ coät ngang (trong 3 soá ôû
coät ngang, caùc baïn muoán vieát soá naøo cuõng ñöôïc). Thí duï:
- Chöõ A coù theå ghi 11 hay 14 hoaëc 17
- Chöõ K coù theå ghi 28 hay 25 hoaëc 22
- Chöõ Z coù theå ghi 83 hay 86 hoaëc 89
Baûn tin: 474117112923 2395149712 685695
81366253587416 26111773 551442
Khoùa: gaëp nhau taïi toïa ñoä 3/9
Giaûi: söû duïng maät maõ toïa ñoä 3 haøng ngang vaø 9 haùng
doïc.
Baûn dòch: DDAATS TRAIJ OWR HUOWNGS TAAY NAM
(ÑAÁT TRAÏI ÔÛ HÖÔÙNG TAÂY NAM)
 MAÄT MAÕ CHUYEÅN VÒ 1

Caùc baïn haõy quan saùt cho kyõ baûn tin döôùi ñaây
TUAYIU HSNNNA IDLHHR EDHLJK EOUTCD
Khoùa: chí nam nhi tung hoaønh ngang doïc. Hay: vieát doïc
ñoïc ngang
Giaûi: Chuùng ta ta thaáy coù 5 nhoùm chöõ (nhö theá ta seõ
coù 5 haøng doïc. Neáu coù 7; 8 nhoùm chöõ thì seõ coù 7; 8 haøng
doïc). Moãi nhoùm coù 6 maãu töï (nhö theá ta seõ coù 6 haøng
ngang. Neáu moãi nhoùm coù 8; 9 chöõ thì cuõng seõ coù 8; 9
haøng ngang).
Nhö theá thì chuùng ta phaûi veâ moät boä khung oâ vuoâng
coù 5
haøng doïc vaø 6 haøng ngang, roài nhaäp nhoùm chöõ vaøo
theo coät doïc, töø treân xuoáng, töø traùi sang phaûi (neáu khoâng
coù moät ghi chuù hay höôùng daãn ñaëc bieät naøo khaùc).
Khi vieát xong, chuùng ta ñoïc theo haøng ngang töø traùi sang
thì seõ coù keá quaû muoán tìm. Thí duï:
Baûn dòch: THIEEUS DDOANL HUYNHL TINHJ CUAR

(THIEÁU ÑOAØN HUYØNH TÒNH CUÛA)
TIMLDA SOWRHA TDOOUU ADGNOS HSGNWX PSTAAU
Khoùa: An Döông Vöông xaây coá loa thaønh. Hay: oác boø vaøo
trong.
Giaûi: Cuõng nhö loaïi “maät maõ chuyeãn vò 1” chuùng ta ta
thaáy coù 6 nhoùm chöõ (nhö theá ta seõ coù 6 haøng doïc. Neáu
coù 7; 8 nhoùm chöõ thì seõ coù 7; 8 haøng doïc). Moãi nhoùm coù

6 maãu töï (nhö theá ta seõ coù 6 haøng ngang. Neáu moãi nhoùm
coù 8; 9 chöõ thì cuõng seõ coù 8; 9 haøng ngang).
Ñeå ñoïc ñöôïc maät thö, chuùng ta phaûi veâ moät boä khung
oâ vuoâng coù 6 haøng doïc vaø 6 haøng ngang, roài nhaäp nhoùm
chöõ vaøo theo coät doïc, töø treân xuoáng, töø traùi sang phaûi
(neáu khoâng coù moät ghi chuù hay höôùng daãn ñaëc bieät naøo
khaùc).
Caên cöù vaøo khoùa, chuùng ta bieát maät thö ñoïc theo hình
troân oác, töø ngoaøi vaøo trong nhö döôùi ñaây:
Baûn dòch: TIML DAAUS XUAATS PHATS OWR

HUOWNGS DDOONG (Tìm daáu xuaát phaùt ôû höôùng Ñoâng)
LÖU YÙ: Loaïi maät maõ chuyeån vò naøy neáu coù khoùa
ngöôïc laïi (thí duï: ta ñi ra töø trong Coå Loa Thaønh) thì phaûi ñoïc
töø trong ra ngoaøi.

ANLEES RHLREX SSEDJW TQENNX TJVDNO AYILAM AAAUAJ
CIEELI TRUEHH
Khoùa: (Vieát baèng chöõ hoa) TRONG SAÏCH
Giaûi: Nhìn vaøo baûn tin, chuùng ta thaáy baûn tin coù töøng
nhoùm 6 chöõ. Nhö theá chuùng ta seõ veõ 6 haøng ngang. (neáu 7
hay 8 chöõ thì veõ 7 hay 8 haøng ngang).
Nhìn vaøo khoùa, chuùng ta thaáy chöõ TRONG SAÏCH goàm 9
maãu töï (khoâng coù maãu töï truøng nhau). Nhö theá chuùng ta
seõ veõ 9 haøng doïc, moãi haøng seõ mang moãi maãu töï.
Khi ñieàn maät thö vaøo oâ vuoâng, chuùng ta cuõng ñieàn
töø treân xuoáng Nhöng khoâng ñieàn töø töø traùi sang phaûi maø
ñieàn theo thöù töï theo vaàn ABC cuûa töø khoùa.
Töø khoùa TRONG SAÏCH neáu saép thöù töï theo vaàn ABC thì
chuùng ta seõ coù: A-C-G-H-N-O-R-S-T.
Chuùng ta ñieàn nhoùm thöù nhaát vaøo coät coù chöõ A.
Chuùng ta ñieàn nhoùm thöù hai vaøo coät coù chöõ C.
Chuùng ta ñieàn nhoùm thöù ba vaøo coät coù chöõ G . . . . .
Nhö theá chuùng ta seõ coù boä khung nhö sau

Caùch ñoïc: nhö caùch ñoïc thoâng thöôøng, töø traùi sang
phaûi, töø treân xuoáng.
Baûn dòch: TAATS CAR TRAIJ SINH QUAY VEEL LEEUL DDEER
NHAANJ LEENHJ MOWIS XX (Taát caû traïi sinh quay veà leàu ñeå
nhaän leänh môùi).
2 chöõ XX theâm vaøo ñeå cho ñuû khung.
 MAÄT MAÕ MAÃU TÖÏ VOÂ NGHÓA
Caùch thöù nhaát

Thieát keá maät thö theo quoác ngöõ ñieän tín thoâng
thöôøng, nhöng duøng moät maãu töï naøo ñoù theâm vaøo giöõa
caùc maãu töï cuûa baûn tin laøm cho baûn tin coù veû nhö voâ
nghóa (thöôøng laø moät khoaûng caùch nhaát ñònh). Thí duï:
Baûn tin: VCECECLC TCRCACICJC GCACACPCSC
Khoùa: nhöõng ai khoâng coù nhieäm vuï thì Xeâ ra
Giaûi: boû ra caùc chöõ C xen keû giöõa caùc maãu
töï.
Dòch: VEEL TRAIJ GAAPS (Veà traïi gaáp)

Caùch thöù hai
Thieát keá maät thö theo quoác ngöõ ñieän tín thoâng thöôøng,
nhöng duøng moät hoaëc hai maãu töï naøo ñoù theâm vaøo ñaàu
vaø cuoái moãi töø.
Thí duï (theâm 2 chöõ ñaàu vaø 2 chöõ cuoái):
Baûn tin: AIVEELEN MOTRAIJIV ONGAAPSOI
Khoùa: Ñöøng chôi vôùi hai keû chaàu rìa.
Giaûi: boû 2 chöõ ñaàu vaø 2 chöõ cuoái cuûa moãi töø.
Dòch: VEEL TRAIJ GAAPS (Veà traïi gaáp)
 MAÄT MAÕ CHÖÕ SOÁ VOÂ NGHÓA

Thieát keá maät thö theo quoác ngöõ ñieän tín thoâng
thöôøng, nhöng duøng moät chöõ soá naøo ñoù theâm vaøo giöõa
caùc maãu töï cuûa baûn tin laøm cho baûn tin coù veû nhö voâ
nghóa (thöôøng khoâng caàn khoaûng caùch nhaát ñònh). Thí duï:
Baûn tin: C3O4I CH5U9WN7GL Q5U8A3A9N
D1DI7CH5J O4W9R P2H3IAS T6R9UO5W1CS
Khoùa: sa thaûi nhöõng keû mang soá xui
Giaûi: boû khoâng ñoïc caùc chöõ soá
Dòch: COI CHUWNGL QUAAN DDICHJ OWR PHIAS
TRUOWCS (Coi chöøng quaân ñòch ôû phía tröôùc)

MAÄT MAÕ BAÈNG VAÀN MORSE
Chuùng ta duøng kyù hieäu chaám vaø gaïch cuûa vaàn Morse,
ñeå thieát keá maät thö. Loaïi maät thö naøy bieán hoùa raát ña
daïng.
Tröôùc tieân, caùc baïn caàn phaûi thuoäc vaàn Morse theo
baûng döôùi ñaây:

 MAÄT MAÕ NUÙI ÑOÀI (hay RAÊNG CÖA)
Laø loaïi maät maõ thoâng duïng nhaát trong caùc loaïi maät
maõ thieát keá theo vaán Morse.
Nguyeân taéc: vieát theo daïng nuùi ñoài (hay raêng cöa)
- Chaám (Tích) = ñoài thaáp
- Gaïch (Te) = ñoài cao
- Giöõa hai maãu töï = 1 gaïch ngang
- Giöõa hai töø = 1 khoaûng troáng Maät thö :
 MAÄT MAÕ HOA LAÙ CAØNH

Nguyeân taéc: veõ theo daïng hoa laù caønh vaø ñoïc töø treân
xuoáng döôùi, töø ngoïn ñeán goác, töø traùi sang phaûi theo nguyeân
taéc:
- Chaám (tích) = hoa

- gaïch (te) = laù
Moãi nhaùnh nhoû laø moãi maãu töï. Nguyeân moät caønh hoa
laø moät töø. Thí duï:
DDI THEO BOWL SOONG
Ngoaøi ra ta coù theå vaän duïng kyù hieäu chaám vaø gaïch ñeå
cheá bieán thaønh nhieàu hình thöùc nhö :
 MAÄT MAÕ SOÁ

Ngöôøi ta duøng soá chaün vaø soá leû ñeå thay theá cho
chaám vaø gaïch trong vaàn Morse theo nguyeân taéc :
- Caùc soá chaün 2,4,6,8 laø teø (gaïch)
- Caùc soá leû 1,3,5,7,9 laø tích (chaám)
- Soá 0 laø dau ngaên giöõa caùc maãu töï Baûn
tin:
4468057078 345058 345503406803479 1357034079
Khoùa: cuù ñaàu thaèng leû, xen keû thaèng khoâng

Giaûi: cuù ñaàu laø daáu chaám = soá leû, nhö theá ñöông
nhieân soá chaün laø gaïch, vaø soá khoâng thì xen keû
Dòch: CHIA RA LAML HAI (Chia ra laøm hai)
 MAÄT MAÕ BAÛN ÑOÀ

Ngöôøi ta cuõng duøng kyù
hieäu cuûa vaàn Morse ñeå thieát
laäp maät thö theo hình daïng gioáng
nhö baûn ñoà theo nguyeân taéc
- Vaïch ngaén = chaám (tích)
- Vaïch daøi = gaïch (te)
- Chaám troøn () laø daáu ngaên
giöõa caùc maãu töï.
- Daáu vuoâng () laø daáu caùch
giöõa caùc töø.
Giaûi: vôùi baûn ñoà hình beân, theo
daáu xuaát phaùt ( ) ñeå baét ñaàu,
chuùng ta coù:
Baûn dòch: TROWR NGAIJ PHAIR
VUOWTJ QUA (Trôû ngaïi
phaûi vöôït qua)
Ghi chuù: dó nhieân loaïi baûn ñoà naøy khoâng nhaát thieát
phaûi gioáng heät nhö baûn ñoà cuûa moät quoác gia naøo ñoù.
Chuùng ta chæ caàn moâ phoûng laø ñöôïc.
 MAÄT MAÕ AÂM NHAÏC

Ngöôøi ta duøng caùc kyù hieäu aâm nhaïc keát hôïp vôùi kyù
hieäu vaàn Morse ñeá thieát keá thaønh maät thö theo nguyeân taéc:
- Noát nhaïc naèm treân doøng keû = chaám (tích)
- Noát nhaïc naèm giöõa oâ = gaïch (te)
- Daáu noái = caùc kyù hieäu chung moät maãu töï
- Vaïch nhòp = daáu caùch giöõa caùc töø
Khoùa: Thaèng Tích ñu daây
Baûn tin
Giaûi: D D I N H A N H L EE N
Dòch: DDI NHANH LEEN (ÑI NHANH LEÂN)
Ghi chuù: dó nhieân laø khoâng theå giöõ ñuùng nhaïc lyù hay
nhòp phaùch trong khuoâng nhaïc maät thö ñöôïc.
Loaïi maät maõ naøy coù theá bieán hoùa thaønh nhieàu caùch
khaùc nhau tuøy theo yù thích cuûa ngöôøi thieát laäp maät thö. Thí
duï:
- noát traéng (hay moùc ñôn) = teø
- noát ñen (hay moùc keùp = tích
 MAÄT MAÕ CHÖÕ HOA, CHÖÕ THÖÔØNG

Ngöôøi ta söû duïng chöõ hoa vaø chöõ thöôøng ñeå thay cho
kyù hieäu chaám vaø gaïch cuûa vaàn Morse ñeå taïo maät thö theo
nguyeân taéc:
- Chaám (tích) = chöõ thöôøng (q,w,e,r,t,y. . .)
- Gaïch (te) = chöõ hoa (A,S,D,F,G. . .)
- Chöõ soá = daáu caùch giöõa caùc maãu töï Baûn tin:
tyur5eT9no H7KOP6nM7Ha
Kt9vbgh5mV9mV9fGHr5uHJK tHfj3mK6kl9tKLO
Khoùa: Chuù Teø duyeân daùng aùo hoa
Con soá ngaên caùch chuù Tích taàm thöôøng
Dòch: HAI TOANS NHAAPJ LAIJ (Hai toaùn nhaäp laïi)

MAÄT MAÕ KYÙ HIEÄU
Thay theá caùc maãu töï baèng moät soá kyù hieäu maø chæ
coù ngöôøi göûi vaø ngöôøi nhaän môùi bieát. Thí duï:
 MAÄT MAÕ CHÖÕ NHAÄT

Theo hình döôùi ñaây. Moãi khung coù hai maãu töï. Vaø chính
daáu chaám seõ chæ ñuùng maãu töï trong khung. Thí duï :
AÙp duïng
Dòch: VEÀ TRAÏI NHANH LEÂN
GHI CHUÙ: Maät maõ kyù hieäu naøy cuõng bieán theå raát
ña daïng, coù theå duøng kyù hieäu töôïng hình cuûa chöõ Ai Caäp,
cuûa chöõ Trung Quoác, hoaëc baát cöù hình thöùc naøo maø ta
nghó ra ñeå thay theá cho maãu töï ...mieãn laø beân nhaän vaø
beân gôûi ñaõ coù thoaû öôùc tröôùc.

 MAÄT MAÕ ÑÓA
Maät maõ naøy goàm hai voøng troøn maãu töï, voøng ngoaøi
coá ñònh, voøng trong di ñoäng (hoaëc ngöôïc laïi) cho neân loaïi
maät maõ naøy bieán hoaù voâ cuøng, chæ caàn nhích voøng di
ñoäng moät tí laø maät maõ ñaõ ñoåi khaùc.
Thöïc hieän :
- Caét hai mieáng bìa cöùng troøn lôùn nhoû khaùc nhau.
- Xeáp choàng leân nhau ñoàng taâm
- Gaøi moät ñinh ghim hay nuùt boùp ñeå hai ñóa troøn ñoù
xoay quanh taâm
- Keû 26 oâ quy taâm
treân caû hai ñóa.
- Ghi trong moãi oâ ñoù
moät maãu kyù töï baát
kyø, khoâng caàn theo
thöù töï (ghi caû hai ñóa)
ñuû 26 maãu töï cho
moãi ñóa.
Maãu töï voøng ngoaøi laø
baûn dòch
Maãu töï voøng trong laø maät thö.
Thí duï: Neáu khoaù laø H=A thì ta xoay chöõ H cuûa voøng
troøn trong truøng vôùi chöõ A cuûa voøng troøn ngoaøi. Töø ñoù
ta coù theå bieát caùc chöõ tieáp theo.
Ngöôøi nhaän vaø ngöôøi gôûi phaûi coù hai baûn gioáng heät
nhau Thöïc haønh :
Maät thö : FDVHHAY LJU XVWOKU CWWAJ
Dòch : CHUAANR BIJ VUOWTJ SOONG

 MAÄT MAÕ VIGENERE
Do oâng Blaise de Vigeneøre nghó ra naêm 1586 vaø oâng cho
raèng, khoâng ai coù theå dòch noåi. Nhöng oâng ñaõ laàm. Chæ ít
laâu sau caùc chuyeân vieân ñaõ khaùm phaù ñöôïc.
Aùp duïng :
Tröôùc tieân caùc baïn phaûi coù baûn maät maõ Vigeneøre
döôùi ñaây

Keá ñoù phaûi bieát danh hieäu cuûa chìa khoaù. Ví duï:
Khoùa: VUÕNG TAØU
Baûn tin: WUJZLCUVODSTQXYC
Khi ñaõ coù töø khoùa vaø baûn tin roài, caùc baïn saép xeáp
maät thö vaø danh hieäu theo töøng caëp maãu töï moät nhö sau:
Khoùa V U N G T A U V U N G T A U V U
M.thö W U J Z L C U V O D S T Q X Y C

Caùch dòch:
Tìm chöõ V ôû haøng ngang treân cuøng (goïi laø haøng maãu
töï khoùa) keùo doïc xuoáng, döøng laïi ôû chöõ W. keùo thaúng qua
traùi ñuïng haøng ñaàu tieân ngoaøi leà, ta thaáy ñoù laø chöõ B.
vaäy VW = B
Theo phöông phaùp ñoù ta tieáp tuïc tìm chöõ U vaø thaáy
maãu töï cuûa maät thö cuõng laø chöõ U, nhö vaäy neáu keùo heát
qua traùi ta gaëp chöõ A ôû ngoaøi cuøng vaäy UU = A
Nhö theá thì : NJ = W, GZ = T, TL = S, UU = A, VV = A, UO = U, ND
= Q .v.v. . .
Raùp laïi taát caû ta seõ coù caâu:
BAWTS CAAQ MAQ DDI : BAÉT CAÀU MAØ ÑI
Treân ñaây chæ laø moät soá maät maõ thoâng thöôøng, deã
thöïc hieän, chæ ñeå gôi yù cho caùc baïn. Coøn voâ soá caùc daïng
maät thö maät maõ khaùc, khoâng theå naøo keå cho heát. Ñoù laø
chöa noùi ñeán heä thoáng maõ hoùa baèng ñieän töû hieän ñaïi.
Neáu muoán tìm hieåu, caùc baïn coù theå tìm kieám taøi lieäu
ôû caùc saùch chuyeân moân hay vaø caùc trang web treân internet . .
.
QUAN SAÙT
Moät trong nhöõng ñieàu quan troïng maø moät Höôùng Ñaïo
Sinh caàn phaûi hoïc hoûi vaø reøn luyeän laø: ñöøng ñeå vieäc gì
loït qua con maét quan saùt cuûa mình. Khoâng phaûi chæ nhìn cho

thaáy laø quan saùt, maø phaûi suy luaän, lyù giaûi nhöõng daáu
veát, söï kieän mình vöøa thaáy.
Moät trong nhöõng muïc tieâu cuûa troø chôi lôùn laø reøn
luyeän cho caùc ñoaøn sinh bieát caùch quan saùt.
Quan saùt; hai töø nghe thaät giaûn dò nhöng haøm chöùa
bieát bao nhieâu ñieàu thuù vò vaø höõu ích trong cuoäc soáng,
nhaát laø cuoäc soáng ngoaøi thieân nhieân. Quan saùt vaø lyù giaûi
laø neàn taûng cuûa moïi söï hieåu bieát. Nhöõng nhaø thaùm töû,
nhôø bieát quan saùt vaø lyù giaûi maø hoï ñaõ phaù ñöôïc nhieàu
vuï aùn quan troïng. Ñoái vôùi caùc Höôùng Ñaïo Sinh thì quan saùt
laø: “nhaän bieát, ghi nhôù vaø lyù giaûi ñöôïc nhöõng daáu veát,
söï
kieän, söï vieäc. . . maø mình ñaõ quan saùt” duø ñoù laø cuûa
ngöôøi hay vaät, hoaëc ñoù laø nhöõng bieán chuyeån ôû ngoaøi
thieân nhieân (thieân vaên, thôøi tieát) nhöõng bieán chuyeån cuûa
caây coái, nhöõng daáu veát cuûa thuù vaät. . . Caùc baïn coøn phaûi
bieát caùch quan saùt vaø nhaän xeùt nhöõng ngöôøi maø mình gaëp:
göông maët, y phuïc, daùng daáp, nhöõng ñaëc ñieåm rieâng . . .
QUAN SAÙT DAÁU VEÁT

Moät caùi lieác maét nhìn, moät boä oùc khoâng ngöøng
caûnh giaùc raát caàn thieát cho nhöõng ngöôøi chôi. Muoán quan
saùt daáu veát, tröôùc tieân caùc baïn phaûi nhaän ra ñöôïc daáu
veát, ñaây laø moät taäp quaùn caàn phaûi reøn luyeän lieân tuïc, vì
khi coøn treû, chuùng ta quan saùt raát mau leï, nhöng khi lôùn leân,
khaû naêng ñoù taøn luïi daàn, phaàn lôùn laø do chuùng ta chæ
chuù yù ñeán nhöõng caùi gì môùi baét gaëp laàn ñaàu, nhöng khi
ñaõ baét gaëp nhieàu laàn, chuùng ta quen maét neân khoâng coøn
chuù yù nöõa.

Neáu luyeän taäp thöôøng xuyeân, caùc baïn coù theå deã
daøng tìm thaáy vaø giaûi thích raønh reõ töø nhöõng daáu veát do
ngöôøi hay thuù vaät voâ tình ñeå laïi.
Nhöng neáu do coá tình ñeå laïi laø moät chuyeän khaùc.
Trong caùc troø chôi lôùn, ngöôøi ñaùnh daáu coù theå muoán baïn
ñi theo ñuùng ñöôøng hoaëc muoán ñaùnh löøa baïn. Caùc baïn
phaûi tinh nhaïy trong nhöõng tình huoáng naøy.
Phaûi suy ñoaùn nhöõng daáu hieäu quan saùt ñöôïc. Vì sao
noù ôû ñoù? Ai ñaõ ñaët? Noù ñaõ ñöôïc ñaët ôû ñoù ñeå laøm gì?
Noùi toùm laïi, baïn phaûi coù ñuû khaû naêng traû lôøi ñöôïc
nhöõng caâu hoûi thoâng thöôøng cuûa Höôùng ñaïo sinh khi ñöùng
tröôùc moät “daáu veát” hay tröôùc moät söï vieäc : ÔÛ ñaâu? Khi
naøo? Taïi sao? Baèng caùch naøo? . . . . .
Ngöôøi Höôùng Ñaïo Sinh naày ñang ñaùnh daáu hay ñaùnh
löøa?
THEO DAÁU ÑÖÔØNG

Trong haàu heát caùc Troø Chôi Lôùn ngöôøi ta thöôøng söû
duïng baøi hoïc quan saùt qua vieäc tìm daáu ñi ñöôøng (goàm coù
vieäc vaïch daáu ñöôøng vaø tìm daáu ñi ñöôøng)
Sau khi ñaõ ñöôïc thöïc taäp nhieàu laàn trong nhöõng troø
chôi quan saùt (nhö troø chôi “KIM”) hay caùc troø chôi quan saùt
khaùc. Söï quan saùt cuûa caùc em seõ ñöôïc phaùt trieån, caùc em
ñaõ saün saøng tham gia vaøo troø chôi lôùn ñeå thöïc haønh baøi
hoïc cuûa mình khi ñi tìm daáu ñöôøng.
Daáu ñöôøng laø moät thoâng ñieäp baèng kyù hieäu cuûa
ngöôøi ñi tröôùc gôûi laïi cho nhöõng ngöôøi ñi sau. Nhöõng kyù
hieäu naøy ñöôïc laøm ra bôûi phaán, than, ñaù, soûi, caønh caây,
ngoïn coû . . .
Ñaây laø moät baøi hoïc lyù thuù veà quan saùt, thöôøng ñöôïc
aùp duïng trong nhöõng cuoäc thaùm du hay nhöõng troø chôi lôùn

Ngöôøi ñaùnh daáu: Phaûi töï ñaët mình vaøo ñòa vò ngöôøi
seõ ñi tìm daáu ñöôøng vaø khoâng neân tìm caùch laøm cho troø
chôi theâm raéc roái.
Neáu loä trình ñi theo moät con ñöôøng nhoû hay lôùn, phaûi
ñaët nhöõng daáu ñi ñöôøng beân phaûi, nôi deã nhìn thaáy, traùnh
nhöõng choã deã bò xoùa hay bò xaùo troän.
Neáu trong khu vöïc chôi coù nhieàu ñôn vò hoaëc nhieàu
Toaùn, caùc baïn neân caån thaän “ kyù teân vaøo daáu “ baèng
caùch ñaët döôùi daáu cuûa mình moät con soá hay moät chöõ caùi
ñeå cho ngöôøi tìm daáu coù theå nhaän bieát ngöôøi naøo ñaõ ñeå
daáu.
Thí duï:

BAÛNG DAÁU ÑÖÔØNG

Ngöôøi tìm daáu: Khi ñi theo loä trình coù ñeå laïi daáu
ñöôøng, neân ñi töø daáu noï sang daáu kia, ñöøng queân maát
daáu vöøa tìm ra, ñeå nhôõ chöa tìm ñöôïc daáu keá tieáp, chuùng
ta seõ quay veà daáu cuõ vaø baét ñaàu töø ñoù tìm roäng ra daàn
daàn, theá naøo em cuõng seõ gaëp. Khoâng neân phoûng ñoaùn
laø hoï ñi ñöôøng naøy, hoï ñi ñöôøng kia . . . ñeå roài cöù baêng aøo
aøo , nhö theá seõ deã boû soùt moät soá daáu, daãn ñeán ñi sai
ñöôøng.
Khi ñi tìm daáu ñöôøng phaûi ñi caû Ñoäi, Ñoäi tröôûng cho 1
hay 2 ngöôøi ñi tröôùc, anh ta ñi giöõa Ñoäi, laàn löôït ñi tìm töø
daáu naøy ñeán daáu kia. Khi khoâng tìm theâm ñöôïc daáu môùi,
phaûi trôû laïi daáu cuõ vaø tìm xung quanh ñoù. Moät daáu ñöôøng

khoâng chæ ghi treân ñaát maø thoâi. Taäp cho caùc em coù thoùi
quen phaûi quan saùt moïi choã.
Ñeán ngaõ tö ñöôøng hay khi thaáy coù 2 daáu, ñoäi tröôûng
ñöùng taïi choã phaùt xuaát 2 daáu vaø phaùi caùc ñoäi sinh ñi tìm
daáu theo 2 höôùng ñoù.
Neáu coù nhieàu Ñoäi noái tieáp nhau ñi tìm daáu cuøng moät
ñöôøng, caùc Ñoäi ñeán tröôùc khoâng ñöôïc xeâ dòch hay boâi
xoùa daáu; caùc maät thö cuõng phaûi ñöôïc caån thaän ñeå laïi vò
trí cuõ.
Traùi laïi, Ñoäi ñi cuoái cuøng coù nhieäm vuï laàn löôït xoùa
caùc daáu vaø thu hoài maät thö theo ñaø tieán cuûa Ñoäi.
Tröôûng ñieàu phoái vaø caùc troïng taøi seõ luùc aån luùc
hieän. Hoï aâm thaàm theo doõi hoaït ñoäng cuûa caùc ñoäi ñeå
höôùng daãn ñoäi ñi laïc ñöôøng trôû veà ñuùng ñöôøng, trôï giuùp
ñoäi yeáu giaûi maät thö neáu nhaän thaáy quaù khoù ñoái vôùi
caùc em.
Nhö vaäy, caàn coù vieäc “nhuùng tay vaøo” lieân tieáp giuùp
caùc em luùc caàn, nhöng khoâng phaûi coù nhieäm vuï thay theá caùc
em vì töï tìm ra daáu ñöôøng, töï giaûi laáy maät thö, laø nieàm vui vaø
söï thuù vò cuûa caùc em

TÌM PHÖÔNG HÖÔÙNG
Ñeå khoâng bò thaát laïc, ñeå ñi ñuùng ñöôøng, ñeán ñuùng

ñieåm ñaõ ñònh, ñeå thoaùt ra khoûi moät vuøng hoang vu, xa laï . .
. caùc baïn nhaát thieát caàn phaûi tìm ra phöông höôùng.
Trong thöïc teá, coù nhieàu ngöôøi vì khoâng ñònh höôùng
ñöôïc, neân ñaõ ñi luaån quaån maõi trong moät vuøng, vaø ñoâi
khi trôù treâu thay, sau moät hoài laïi quay veà laïi nôi khôûi ñieåm
(ngöôøi ta goïi laø bò ma daét). Ñaây laø moät hieän töôïng bình
thöôøng coù theå xaåy ra vôùi baát cöù ai khoâng bieát caùch tìm
phöông höôùng vaø ñònh höôùng ñi cho mình.
CAÙC PHÖÔNG HÖÔÙNG

Nhìn vaøo Hoa Gioù döôùi ñaây chuùng ta thaáy coù:
Boán höôùng chính laø:
1.
1.
1.
1.
1.
1.
1.
1.
1.
1.
1.
1.
Ñoâng (East) vieát taét laø:
2. Taây (West) vieát taét laø:
3. Nam (South) vieát taét laø: S
4. Baéc (North) vieát taét laø:
Ngöôøi ta coøn duøng Hoa Baùch Hôïp ñeå chæ höôùng
Baéc thay cho chöõ N).
Boán höôùng phuï laø:
1. Ñoâng Baéc – vieát taét laø: NE
2. Ñoâng Nam – vieát taét laø: SE
3. Taây Baéc – vieát taét laø: NW
4. Taây Nam – vieát taét laø: SW
-5. Nam Taây Nam (SWW)

-1. Baéc Ñoâng Baéc (NNE) -6. Taây Taây Nam (SWW)
-2. Ñoâng Ñoâng Baéc (ENE) -7. Taây Taây Baéc (WSW)
-3. Ñoâng Ñoâng Nam (ESE) -8. Baéc Taây Baéc (NWN)
PHIEÂU LÖU VÔÙI TROØ CHÔILÔÙN 112
Ngoaøi ra coøn coù 8 baøng laø:
-4. Nam Ñoâng Nam (SSE)
Nhö vaäy, chuùng ta coù 4 höôùng chính, 4 höôùng phuï vaø 8

höôùng baøng (vaø 16 höôùng baøng phuï thaät nhoû)
CAÙC CAÙCH TÌM PHÖÔNG HÖÔÙNG

Coù nhieàu caùch ñeå tìm phöông höôùng, sau ñaây laø nhöõng
caùch thoâng thöôøng deã söû duïng

1/. BAÈNG MAËT TRÔØI
Ñaây laø caùch giaûn dò nhaát maø ai cuõng bieát, nhaát laø ôû
nhöõng vuøng nhieät ñôùi naéng nhieàu
Buoåi saùng, maët trôøi moïc ôû höôùng Ñoâng, laën ôø

höôùng Taây. Neáu caùc baïn ñöùng giang thaúng hai tay, tay maët
chæ höôùng Ñoâng, tay traùi chæ höôùng Taây, thì tröôùc maét laø
höông Baéc, sau löng laø höôùng Nam.
Nhöng caùc baïn caàn löu yù laø buoåi tröa, maët trôøi hôi
cheách veà höôùng Nam. Nhö theá thì khoaõng 8 –9 giôø saùng,
maët trôøi ôû höôùng Ñoâng Nam. Khoaõng 15-16 giôø chieàu thì
ôû höôùng Taây Nam.
2/. BAÈNG ÑOÀNG HOÀ VAØ MAËT TRÔØI

a) Baéc Baùn caàu
Duøng moät que nhoû (côõ caây taêm) caém thaúng goùc vôùi
maët ñaát, que seõ cho ta moät caùi boùng. Ta ñaët ñoàng hoà sao cho
boùng cuûa caây taêm truøng leân kim
chæ giôø.
Ñöôøng phaân giaùc cuûa goùc

hôïp bôûi kim chæ giôø vaø soá 12
cho ta höôùng Nam,
nhö vaäy ñoái dieän laø höôùng Baéc.
b). Nam Baùn caàu

Caùc baïn xoay ñoàng
hoà sao cho boùng que
truøng leân soá 12. ñöôøng
phaân giaùc cuûa goùc hôïp

bôûi soá 12 vaø kim chæ giôø seõ cho ta höôùng Baéc. Nhö vaäy,
höôùng ñoái dieän laø höôùng Nam.
3/. BAÈNG GAÄY VAØ MAËT TRÔØI

Phöông phaùp 1
Coøn goïi laø phöông phaùp Owendoff. Duøng moät caây gaäy
thaúng daøi khoaõng 90cm, caém thaúng goùc vôùi maët ñaát. Ta ghi
daáu ñaàu boùng cuûa caây gaäy, laàn thöù nhaát goïi laø ñieåm A.
Sau ñoù khoaûng 15 phuùt, boùng

gaäy seõ di chuyeån qua choã khaùc,
ta laïi ñaùnh daáu boùng cuûa ñaàu
gaäy thöù hai, goïi laø ñieåm B. Noái
hai ñieåm A vaø B laïi ta coù moät
ñöôøng thaúng chæ höôùng Ñoâng
Taây (ñieåm A chæ höôùng Taây,
coøn ñieåm B chæ höôùng Ñoâng).
Vaø
dó nhieân
höôùng Nam Baéc thì A thaúng goùc vôùi
höôùng Ñoâng Taây.
Phöông phaùp 2

Phöông phaùp naøy laâu hôn phöông phaùp 1, vì coù khi phaûi
chôø haøng maáy giôø
- Caém moät caây gaäy thaúng ñöùng xuoáng moät nôi coù
ñaát caùt, tröôùc giöõa tröa.
- Ñaùnh daáu ñaàu boùng gaäy vaø goïi ñaây laø ñieåm 1
- Laáy goác caây gaäy laø taâm, boùng gaäy laø baùb kính, töø
ñieåm 1, caùc baïn veõ moät voøng cung hình baùn nguyeät
- Giöõa tröa, boùng gaäy seõ ngaén laïi, nhöng ñeán chieàu,
boùng gaäy seõ daøi ra laïi vaø ñaàu boùng gaäy chaïm laïi voøng
cung. Caùc baïn ñaùnh daáu ñieåm ñoù goïi laø ñieåm 2
- Veõ moät ñöôøng thaúng töø ñieåm 1 ñeán ñieåm 2, ñöôøng
naày laø höôùng Ñoâng-Taây (ñieåm 1 laø Taây, ñieåm 2 laø Ñoâng)
- Töø goác gaäy, veõ moät ñöôøng thaúng goùc vôùi ñöôøng
Ñoâng-Taây, ñöôøng naày chính laø ñöôøng Nam-Baéc.
Caùch tính giôø

Töø ñöôøng
Ñoâng-Taây vaø voøng
cung ôû treân. Caùc
baïn coù theå söû duïng
noù ñeån tính giôø
trong ngaøy
- Caém laïi caây
gaäy taïi giao ñieåm
Ñoâng-Taây vaø
Nam-Baéc
- Höôùng Taây seõ laø 06 giôø, vaø höôùng Ñoâng seõ laø
18 giôø
- Giao ñieåm cuûa ñöôøng Nam-Baéc vôùi voøng cung seõ
laø 12 giôø

4/.BAÈNG SAO
Ban ñeâm caùc baïn coù theå duøng sao ñeå ñònh höôùng. Coù
nhieàu sao vaø choøm sao ñeå tìm phöông höôùng, nhöng deã nhaát
laø nhöõng choøm sao sau ñaây.
a). Sao Baéc Ñaåu

Muoán tìm sao Baéc Ñaåu, tröôùc heát caùc baïn phaûi tìm cho
ñöôïc choøm Ñaïi Huøng Tinh.
Choøm Ñaïi Huøng Tinh gioáng nhö caùi muoãng lôùn, goàm 7
ngoâi sao, caùc baïn laáy hai ngoâi sao ñaàu cuûa caùi muoãng, keùo
daøi moät ñoaïn thaúng töôûng töôïng baèng 5 laàn khoaõng caùch
cuûa hai ngoâi sao ñoù, caùc baïn seõ gaëp moät ngoâi sao saùng
laáp laùnh, deã nhaän thaáy ñoù laø sao Baéc Ñaåu.
Cuõng coù theå tìm thaáy sao Baéc Ñaåu töø choøm Tieåu
Huøng tinh. Choøm naøy coù 7 ngoâi sao nhöng nhoû hôn Ñaïi
Huøng tinh. Ngoâi sao choùt cuûa caùi ñuoâi Tieåu Huøng tinh laø
sao Baéc Ñaåu.
b). Sao Lieäp hoä (Orion)
Coøn goïi laø sao Caøy, sao Ba, Thaàn Saên, Chieán Só
Choøm Lieäp Hoä coù hình daùng moät ngöôøi mang kieám
ngang thaét löng (thaét löng laø 3 ngoâi sao saùng xeáp thaønh
haøng ngang, coøn 3 ngoâi sao hôi môø laø thanh kieám).
Neáu caùc baïn vaïch moät ñöôøng thaúng töôûng töôïng töø
thanh kieám ñi qua ngoâi sao Capelle (sao Thieân döông) laø
höôùng tôùi Baéc Cöïc.

Choøm sao naøy raát deã nhaän dieän döôùi baàu trôøi Vieät
Nam töø chaäp toái thaùng 11 naêm naøy cho ñeán thaùng 5 naêm
sau.
c) Choøm Nam Thaäp (Thaùnh Giaù)
Coøn goïi laø Nam taøo, Thaäp Töï Phöông Nam. Goàm 4 ngoâi
sao xeáp thaønh hình chöõ thaäp, sao Nam thaäp ôû khoaûng giöõa
choøm sao Nhaân Maõ vaø Thieân Thuyeàn, beâ caïnh choøm sao
Thaàn Noâng (coøn
goïi laø Boï caïp) laø nhöõng choøm sao saùng vaø roõ
ÔÛ Nam cöïc khoâng coù ngoâi sao naøo naèm ngay ñieåm
cöïc nam nhö sao Baéc Ñaåu ôû cöïc baéc, cho neân ngöôøi ta chæ
döïa vaøo nhöõng choøm sao xoay quanh ñieåm Nam cöïc ñeå ñònh
höôùng, maø choøm Nam Thaäp laø choøm sao deã nhaän thaáy
nhaát.

Ta goïi ñöôøng cheùo daøi cuûa sao nam thaäp laø ñoaïn AB.
Caùc ñoaïn keùo ñoaïn AB ñoù daøi ra boán laàn röôõi, ñònh moät
ñieåm töôûng töôïng. Ñieåm töôûng töôïng ñoù cho ta höôùng nam
ñòa dö. Ôû Vieät Nam, chuùng ta chæ coù theå thaáy sao nam
thaäp töø chaäp toái trong khoaûng thaùng 5 ñeán thaùng 7 haøng
naêm.
5/. Baèng maët traêng
Traêng thöôïng tuaàn : (töø muøng 1 ñeán muøng 10 aâm
lòch). Nhöng chæ thaáy roõ traêng töø muøng 4 aâm lòch. Traêng
khuyeát, hai ñaàu nhoïn quay veà höôùng Ñoâng.
Traêng trung tuaàn : (töø muøng 10 ñeán 20 aâm lòch). Nhö
maët trôøi, traêng moïc ôû höôùng Ñoâng vaø laën ôû höôùng
Taây.
Traêng haï tuaàn: (töø 29 ñeán 29-30 aâm lòch). Nhöng heát
thaáy roõ traêng töø 25 aâm lòch. Traêng khuyeát, hai ñaàu nhoïn
quay veà höôùng Taây.
Ngoaøi ra caùc baïn coù theå vaïch moät ñöôøng thaúng
töôûng töôïng ñi qua hai ñaàu nhoïn cuûa maët traêng thaúng
xuoáng ñaát, ñieåm tieáp xuùc ñoù laø höôùng Nam.

6/. Baèng gioù
Vieät Nam chuùng ta naèm trong vuøng “Chaâu AÙ gioù
muøa” vôùi hai loaïi gioù chính; gioù muøa Ñoâng Baéc vaø gioù
muøa Taây Nam.
Gioù muøa Ñoâng Baéc hoaït ñoäng keùo daøi töø thaùng 10
naêm naøy cho ñeán thaùng 4 naêm sau, thoåi töø Ñoâng Baéc
ñeán Taây Nam.
Gioù muøa Taây Baéc keùo daøi töø thaùng 5 ñeán thaùng 10
haøng naêm, thoåi töø Taây Nam ñeán Ñoâng Baéc.
Muoán bieát gioù thoåi höôùng naøo, caùc baïn nhìn caùc
ngoïn caây, ngoïn coû, laù côø . . . phaát nghieâng veà höôùng naøo,
thì gioù thoåi veà höôùng ñoù.

Caàm ít caùt buïi, giaáy vuïn . . .thaû xuoáng xem gioù cuoán ñi
höôùng naøo.
Lau saïch moät ngoùn tay, ngaäm vaøo mieäng chöøng 10
giaây, laáy ra ñöa leân cao, neáu ngoùn tay laïnh phía naøo thì gioù
thoåi töø phía ñoù.
7/. Baèng reâu moác

Gaëp thôøi tieát xaáu khoâng nhìn roõ maët trôøi, traêng, sao.
. .vaø khoâng coù ñòa baøn, caùc baïn coù theå phoûng ñònh
phöông höôùng baèng caùch nhìn vaøo thaân caây. Phía naøo aåm
öôùt nhieàu laø höôùng baéc (vì maët trôøi khoâng ñi qua höôùng
naøy). Töø ñoù caùc baïn suy ra caùc höôùng khaùc.
Ngöôøi ta coøn nhìn caønh caây ñeå phoûng ñoaùn höôùng
Nam, vì ngöôøi ta cho raèng, höôùng Nam laø höôùng maët trôøi
chieáu nhieàu nhaát, neân caùc caønh caây coù khuynh höôùng
phaùt trieån maïnh vaø nhieàu ôû höôùng ñoù. Tuy nhieân, phöông
phaùp naøy chæ töông ñoái, khoâng chính xaùc.
SÖÛ DUÏNG ÑÒA BAØN

Caùch tìm phöông höôùng deã daøng chính xaùc vaø nhanh
choùng nhaát laø duøng ñòa baøn (coøn goïi laø la baøn). Coù
nhieàu loaïi ñòa baøn lôùn nhoû, ñôn giaûn, tinh vi, khaùc nhau,
nhöng töïu trung coù theå phaân ra laøm hai loaïi : loaïi kim di
ñoäng vaø loaïi soá di ñoäng. Loaïi
kim di ñoäng.
Loaïi naøy coù moät kim töø tính
di ñoäng, kim naøy xoay treân moät
truïc vaø luoân chæ höôùng baéc
nam. Laoïi naøy cuõng coù hai loaïi.

1/. Loaïi naép cheát,
coù ghi ñoä hoaëc
khoâng ghi ñoä.
2/. Loaïi coù naép xoay baèng tay ñöôïc, treân voøng xoay ñoù
coù chia 3600 coù theå coù khe nhaém, coù muõi teân chæ höôùng
caàn tìm hay “höôùng di chuyeån”.
CAÙCH SÖÛ DUÏNG ÑÒA BAØN COÙ KIM DI ÑOÄNG

Tìm moät höông ñaõ bieát soá ñoä
• caàm ñòa baøn thaêng baèng treân baøn tay, ñöa tröôùc
maët.
• Vaën soá ñoä ñaõ bieát naèm ngay treân muõi teân laøm
“truïc di chuyeån”.
• Xoay ngöôøi sao cho ñaàu kim maøu ñoû naèm ngay chöõ
N(baéc) töùc laø song song vôùi nhöõng vaïch ñònh höôùng
• Nhìn theo höôùng “truïc di chuyeån” ñeå tìm muïc tieâu.
Xaùc ñònh soá ñoä cuûa höôùng

• Caàm ñòa baøn thaêng baèng treân tay ñöa ra tröôùc maët
• Xoay truïc di chuyeån veà höôùng caàn xaùc ñònh
• Vaën naép ñòa baøn sao cho chöõ N naèm ngay treân ñaàu
ñoû cuûa kim di ñoäng töø tính.
• Ghi nhaän soá ñoä hieän ra ngay treân “truïc di chuyeån”
Phöông phaùp söû duïng ñòa baøn keát hôïp vôùi baûn
ñoà
• Ñònh vò baûn ñoà
• Ñaët ñòa baøn theo loä trình di chuyeån treân baûn ñoà (H1)

• Xoay maët troøn ñòa baøn sao cho chöõ N naèm ngay ñaàu
ñoû cuûa kim töø tính (H2).
• Caàm ñòa baøn treân tay, xoay ngöôøi vaø caû ñòa baøn
laøm sao cho ñaàu ñoû cuûa kim töø tính naèm ngay chöõ N
(North = Baéc).
• Giöõ nguyeân vò trí, nhaém theo muõi teân chæ höôùng di
chuyeån ñeå xaùc ñònh muïc tieâu seõ ñeán (H3).
• Khi söõ duïng ñòa baøn coù kính chieáu vaø khe nhaém.
Caàm ñòa baøn nhö hình 4, caùc baïn coù theå nhìn thaáy
maët ñòa baøn phaûn chieáu trong kính, cuøng luùc caùc baïn
nhaém qua khe ñeå xaùc ñònh muïc tieâu seõ ñeán

LOAÏI ÑÒA BAØN MAËT TROØN DI ÑOÄNG.
Tieâu bieåu cho loaïi naøy laø “ñòa baøn quaân söï”. Laø moät duïng cuï
khaù tinh vi, chính xaùc vaø deã söû duïng. Ngaøy nay, loaïi ñòa baøn
naày ñöôïc baùn raát nhieàu treân thò tröôøng. Ñòa baøn quaân söï
goàm coù nhöõng thaønh phaàn sau ñaây :
Moâ taû
1/. Khoen ñoàng: Duøng ñeå khoaù naép ñòa baøn vaø
luoàn ngoùn tay caùi, giöõ cho ñòa baøn thaêng baèng khi nhaém
höôùng
2/. Naép ñòa baøn: Coù moät khe hình chöõ nhaät, giöõa
coù moät sôïi daây nhoû goïi laø “chæ nhaém höôùng”, ñeå nhaém
ban ngaøy. Hai ñaàu “chæ nhaém höôùng” coù hai chaám laân tinh
duøng ñeå nhaém ban ñeâm.
Naép ñöôïc gaén vôùi thaân ñòa baøn baèng moät baûn leà.
3/. Maët ñòa baøn: Goàm coù hai maët kính :
*Maët thöù nhaát : xoay troøn ñöôïc, vaø coù 120 naác
(moãi naác baèng 3 ñoä). Treân maët kính coù moät vaïch vaø moät
chaám laân tinh hôïp vôùi nhau thaønh moät goùc 45 0, goùc laø
truïc cuûa ñòa baøn. Chaám vaø vaïch laân tinh naøy duøng ñeå ñi
ban ñeâm.
*Maët thöù hai : coá ñònh, coù moät vaïch chuaån maøu
ñen, höôùng veà naép ñòa baøn, ñoù laø vaïch chæ höôùng ñi.
4/. Maët kính khaéc soá di ñoäng: ñöôïc gaén vaøo moät
thanh nam chaâm vaø xoay quanh moät truïc. Treân ñoù coù hai
maët soá.
• Voøng ngoaøi chöõ soá maøu ñen, chæ ly giaùc. Coù 6400ly
giaùc.
• Voøng trong chöõ soá maøu ñoû, chæ ñoä. Coù 360ñoä
Treân maët kính di ñoäng naøy coøn coù nhöõng chöõ E =
East (Ñoâng) ; W = West (Taây) . vaø moät tam giaùc laân tinh chæ
veà höôùng Baéc hay 6400 ly giaùc hoaëc 3600 .
5/. Boä phaän nhaém: goàm coù khe nhaém vaø kính
phoùng ñaïi.
6/. Thöôùc ño: naèm ngoaøi caïnh traùi cuûa ñòa baøn khi
môû ra, söû duïng cho nhöõng baûn ñoà coù tyû leä laø 1/25000
Caùch söû duïng ñòa baøn quaân söï

• Môû vaø aán khoen ñoàng xuoáng phía döôùi.
• Môû naép vaø beû thaúng goùc vôùi maët baøn
• Môû boä phaän ngaém xieân 450 so vôùi maët ñòa baøn.
• Luoàn ngoùn caùi tay phaûi qua kjoen ñoàng.
• Ngoùn tay troû phaûi oâm quanh thaân ñòa baøn, ba ngoùn
coøn laïi ñôõ thaân ñòa baøn.
• Tay traùi naâng vaø oâm baøn tay phaûi, hai cuøi choû ngang
vai.
• Ñöa ñòa baøn saùt vaøo maét, laáy ñöôøng ngaém.
Muoán tìm phöông giaùc cuûa moät höôùng

Ñöa ñòa baøn leân nhaém moät ñöôøng thaúng töôûng
töôïng xuaát phaùt töø khe nhaém qua chæ nhaém vaø höôùng
thaúng ñeán muïc tieâu. Lieác maét nhìn qua kính phoùng ñaïi vaø
ñoïc soá ñoä hay ly giaùc naèm döôùi vaïch chuaån ñen
Muoán tìm höôùng töông öùng vôùi phöông giaùc ñaõ bieát
Caùc baïn chænh ñòa baøn theo soá ñoä hoaëc ly giaùc ñaõ
ñöôïc cho, laøm sao cho soá ñoä hoaëc ly giaùc ñoù naèm döôùi
vaïch chuaån ñen. Giöõ nhö theá roài ñöa leân maét, vöøa laáy
ñöôøng ngaém, vöøa kieåm tra soá ñoä hay ly giaùc.
Keùo moät ñöôøng thaúng töôûng töôïng töø khe nhaém qua
chæ nhaém xem coù vaät gì ñeå laøm muïc tieâu hay khoâng. Neáu
coù caùc baïn ghi nhaän ñieåm moác ñoù. Neáu hkoâng coù hoaëc
quaù xa, khoù xaùc ñònh, thì caùc baïn tìm nhöõng muïc tieâu phuï
gaàn ñoù.

SÔ CAÁP CÖÙU
Trong caùc troø chôi lôùn, ban toå chöùc cuõng thöôøng
loàng moân Sô Caáp Cöùu (hay Sô Cöùu) ñeå saùt haïch cuõng nhö
cho ngöôøi chôi coù dòp thöïc haønh.
ÔÛ ñaây chuùng toâi khoâng baøn veà “chuyeân hieäu” sô
cöùu maø chæ noùi khaùi quaùt veà nhöõng coâng vieäc maø caùc
baïn coù theå phaûi aùp duïng khi chôi troø chôi lôùn. Ñoù laø
BAÊNG BOÙ vaø DI CHUYEÅN NAÏN NHAÂN.
BAÊNG BOÙ VEÁT THÖÔNG
Baêng boù laø moät coâng vieäc thöôøng laøm vaø caàn thieát
cuûa ngöôøi cöùu thöông
MUÏC ÑÍCH
Baêng boù thöôøng duøng trong caáp cöùu vaø ngoaïi khoa
nhaèm muïc ñích:
• Caàm maùu: Baêng eùp veát thöông phaàn meàm ñeå haïn
cheá söï chaûy maùu
• Baûo veä, che chôû veát thöông: traùnh coï xaùt va chaïm.
• Choáng nhieãm khuaån thöù phaùt, thaám huùt dòch, maùu
muû
• Haïn cheá cöû ñoäng: phoái hôïp vôùi neïp ñeå coá ñònh
taïm thôøi xöông gaõy, traät . . .
CAÙC LOAÏI BAÊNG

Trong sô cöùu chuùng ta thöôøng söû duïng 3 loaïi baêng chính:
1. Baêng cuoän (roller-bandages):
2. Baêng dính (tape-bandages):

3. Baêng tam giaùc (triangle-bandages) hay baêng caø vaït
(cravatbandages)
NGUYEÂN TAÉC BAÊNG BOÙ THOÂNG THÖÔØNG
Tröôùc khi baêng boù
• Giaûi thích cho naïn nhaân nhöõng gì baïn saép laøm
• Giöõ cho naïn nhaân ôû tö theá thoaûi maùi nhaát
• Saùt khuaån veát thöông saïch seõ
• Voâ khuaån trieät ñeå vaät lieäu, tay caáp cöùu vieân, duïng
cuï
• Ñaët moät mieáng gaïc tieät truøng leân veát thöông tröôùc
khi baêng.
Trong khi baêng boù
• Luoân luoân thao taùc ôû phía tröôùc maët beänh nhaân hay
ôû beân phía bò thöông neáu coù theå
• Baêng nheï nhaøng, nhanh choùng, khoâng laøm ñau ñôùn
toån thöông theâm caùc toå chöùc
Sau khi baêng boù
Kieåm tra söï löu thoâng maùu ôû baøn tay hay baøn chaân lieàn
ngay sau khi baêng boù vaø sau moãi 10 phuùt baúng caùch aán
xuoáng da hoaëc moùng tay (moùng chaân) cho ñeán khi noù taùi
xanh. Buoâng ra ñeå cho noù hoàng trôû laïi. Neáu vaãn coøn taùi
chöùng toû baêng quaù chaët, phaûi nôùi loûng ra.

CAÙCH SÖÛ DUÏNG BAÊNG CUOÄN
(Roller bandages)
Baêng cuoän coù moät phaàn dö ra goïi laø ñuoâi baêng, coøn
phaàn cuoän laïi goïi laø ñaàu baêng. Khi baêng luoân phaûi giöõ
ñaàu baêng naèm phía treân.
Neo baêng
Ñeå coá ñònh ñuoâi baêng.
Tay phaûi caàm ñuoâi baêng, tay traùi caàm ñaàu baêng (cuoän
baêng naèm treân). Ñaët cheùo ñuoâi baêng. Caàm ñaàu baêng
baêng töø traùi sang phaûi.
Sau voøng quaán ñaàu tieân, gaáp ñuoâi baêng xuoáng ñöôøng
baêng roài quaán theâm moät voøng choàng leân tröôùc khi baêng
tieáp.
Thöôøng thì ngöôøi ta neo baêng ôû nôi nhoû nhaát gaàn veát
thöông. Thí duï neáu veát thöông ôû caúng tay thì neo ôû coå tay.

Nguyeân taéc baêng
• Cuoän baêng ñeå naèm treân, laên saùt cô theå töø traùi sang
phaûi, khoâng ñeå rôi baêng.
• Baêng töø döôùi leân treân, töø choã nhoû ñeán choã lôùn,
vaø ñeå hôû caùc ñaàu chi cho tieän theo doõi
• Baêng vöøa chaët, voøng sau ñeø leân 1/2 - 2/3 voøng tröôùc.
• Nuùt buoäc baêng traùnh ñeø leân veát thöông, ñaàu xöông,
maët trong chaân tay, choã bò tì ñeø, choã deã coï xaùt.
HÌNH THÖÙC ÑÖÔØNG BAÊNG

Coù nhieàu caùch baêng khaùc nhau, tuøy theo hình daùng choã
bò thöông. Tuy nhieân chæ coù vaøi hình thöùc chính cuûa ñöôøng
baêng nhö sau:
Baêng xoaén oác: duøng ñeå baêng nhöõng boä phaän töông
ñoái ñeàu nhau
Baêng cheùo (coøn goïi laø baêng soá 8 hay baêng chöõ
X) Thöôøng duøng ñeå baêng caùc khôùp xöông.

Neo baêng ôû phía döôùi veát thöông, keùo cheùo ñeø leân veát
thöông, xong roài voøng qua ñöa cheùo ñöôøng baêng xuoáng
döôùi
Baêng laät: duøng ñeå baêng ôû nhöõng phaàn khoâng ñeàu

nhau, nhaát laø khi chuùng ta söû duïng baêng vaûi thöa.
Sau khi neo baêng, ñöa ñöôøng baêng cheùo leân, duøng ngoùn
tay caùi chaän roài laät laïi. Ñöa ñöôøng baêng ñi luoân moät voøng
veà vò trí cuõ.
KHOÙA BAÊNG
Khi ñaõ baêng kín veát thöông, chuùng ta khoùa baêng baèng
moät trong nhöõng caùch sau:
- Duøng kim taây, baêng keo, moùc. . .
- Quaán hai voøng baèng nuùt quai cheøo
- Xeù ñoâi ñaàu baêng vaø coät laïi baèng nuùt deït

CAÙC VÒ TRÍ BÒ THÖÔNG VAØ CAÙCH BAÊNG

BAÊNG TAM GIAÙC (Triangle bandages)
Baêng tam giaùc laø loaïi baêng vaûi hình vuoâng caân, thöôøng
moãi caïnh goùc vuoâng khoaûng 80 ñeán 90 phaân. Baêng tam
giaùc khaù deã tìm nhö: khaên quaøng, khaên vuoâng xeáp laïi.
Baêng tam giaùc thöôøng duøng ñeå coá ñònh vaø baûo veä
caùc mieáng gaïc ñaäy veát thöông ôû nhöõng phaàn nhoâ ra cuûa
cô theå nhö: ñaàu, ñaàu goái, khuyûu tay, baøn tay, baøn chaân . . .
Baêng tam giaùc coøn duøng ñeå treo tay, coá ñònh xöông gaõy,
hay xeáp thaønh baêng caø vaït

Baêng ñaàu baèng baêng tam giaùc
Baêng baøn tay baèng baêng tam giaùc
Baêng ñaàu goái baèng baêng tam giaùc
BAÊNG CAØ VAÏT (Cravat bandages)

Laø moät mieáng baêng vaûi hình chöõ nhaät, tuy nhieân neáu
khoâng coù, chuùng ta coù theå duøng baêng tam giaùc ñeå xeáp
thaønh baêng caø vaït nhö hình döôùi ñaây.
Baêng ñaàu goái vaø baøn chaân baèng baêng caø vaït

DI CHUYEÅN NAÏN NHAÂN
Trong troø chôi lôùn, vieäc di chuyeån naïn nhaân laø ñieàu
thöôøng laøm. Tuy laø troø chôi, nhöng chuùng ta khoâng theå
caåu thaû trong vieäc di chuyeån naïn nhaân, vì ñoâi khi naïn nhaân
giaû seõ trôû thaønh naïn nhaân thaät neáu caùc baïn cöù maõi lo
chieán thaéng neân ñaët naïn nhaân treân caùng khoâng ñuùng quy
caùch. Chaïy thaät nhanh thay vì di chuyeån ñeàu böôùc. Quaêng
naïn nhaân xuoáng ñaát thay vì ñaët nheï nhaøng . . .
Nguyeân taéc khi di chuyeån naïn nhaân (trong troø chôi lôùn)
• Ñöøng bao giôø di chuyeån naïn nhaân moät mình neáu coù
ngöôøi giuùp söùc. Nhöng cuõng phaûi chaéc raèng nhöõng
ngöôøi phuï giuùp hieåu ñöôïc nhöõng gì hoï phaûi laøm ñeå
phoái hôïp nhòp nhaøng, ñaày ñuû.
• Khi coù ngöôøi cuøng tham gia di chuyeån naïn nhaân, chæ moät
ngöôøi ñöôïc höôùng daãn caùc thao taùc baèng lôøi noùi maø
thoâi.
• Ñeå traùnh cho baûn thaân baïn bò toån thöông coät soáng khi
khieâng, vaùc naïn nhaân. Haõy luoân theo ñuùng kyõ thuaät
khieâng vaùc naïn nhaân.
• Tröôùc khi di chuyeån naïn nhaân chuùng ta phaûi sô caáp cöùu
nhö: baêng boù, saùt truøng, caàm maùu, coá ñònh xöông
gaãy. . .
• Duøng caùc kieåu chuyeân chôû thích hôïp vôùi töøng loaïi veát
thöông, phaân tích ñeå choïn phöông tieän toát nhaát.
• Tröø moät vaøi tröôøng hôïp ñeå ngoài, coøn laïi phaûi ñeå naïn
nhaân naèm treân caùng khi di chuyeån
• Trong taát caû caùc tröôøng hôïp gaãy xöông phaûi thaän troïng
khi xeâ dòch naïn nhaân
• Trong tröôøng hôïp bò naëng ôû ñaàu, haõy ñeå naïn nhaân
naèm nghieâng
DI CHUYEÅN VÔÙI MOÄT NGÖÔØI

Boø keùo naïn nhaân

Thöôøng ñöôïc aùp duïng ñeå mang naïn nhaân ra khoûi ñaùm
chaùy. Ngöôøi cöùu hoä phaûi boø ñeå traùnh khoùi, löûa vaø caùc
vaät caûn khaùc
Buoäc caùc coå tay naïn nhaân vôùi nhau baéng daây buoäc ,
daây löng, khaên, quaàn aùo . . . quyø leân naïn nhaân, chui ñaàu
qua voøng tay naïn nhaân vaø boø tieán veà phía tröôùc keùo leâ
naïn nhaân. Khoâng ñeå ñaàu naïn nhaân tröôït treân maët ñaát.
Phöông phaùp lính cöùu hoaû

Tröôøng hôïp naïn nhaân naèm saáp

Ñöùng hoaëc ngoài ñoái dieän vôùi naïn nhaân , cong ñaàu goái
xuoáng,
döïng naïn
nhaân daäy theo tö theá ngoài, moät tay giöõ chaët coå tay naïn
nhaân moät tay loøn qua haùng naïn nhaân roài cuùi ngöôøi ñaët
naïn nhaân treân vai mình. Nheï nhaøng ñöùng leân
Tröôøng hôïp naïn nhaân naèm ngöûa

Gaäp hai chaân naïn nhaân laïi, baøn chaân saùt vaøo moâng,
duøng baøn chaân vaø ñaàu goái cuûa chuùng ta ñeå cheøn baøn
chaân vaø ñaàu goái cuûa naïn nhaân roài keùo ñöùng daäy, khom
ngöôøi xuoáng tay traùi cuûa chuùng ta giöõ tay phaûi cuûa naïn
nhaân , ñaët naïn nhaân leân vai roài ñöùng thaúng leân

Dìu naïn nhaân vôùi moät ngöôøi
Neáu naïn nhaân chæ bò thöông nheï,
coøn coù theå nhaän bieát ñöôïc. Caùc
baïn dìu naïn nhaân ñöùng daäy, ñöùng
moät beân hoâng cuûa naïn nhaân, naém
chaët tay naïn nhaân quaøng vaøo coå
cuûa mình vaø giöõ laïi.
Quaøng tay coøn laïi cuûa baïn sang
eo beân kia cuûa naïn nhaân oâm chaët
naïn nhaân hay naém chaët aùo quaàn
cuûa naïn nhaân ñeå giöõ naïn nhaân
thaúng ngöôøi trong luùc di chuyeån.
Di chuyeån naïn nhaân vôùi
hai ngöôøi 1. Dìu naïn nhaân :
Thöôøng thì aùp duïng cho
nhöõng naïn nhaân ñuoái söùc hay
bò thöông töông ñoái nheï.
Choaøng tay naïn nhaân
qua vai cuûa caùc baïn vaø moät tay caùc baïn giöõ chaët tay
naïn nhaân, moät tay voøng qua oâm laáy thaét löng.
2. Kieäu naïn nhaân

Hai cöùu thöông vieân ngoài xuoáng duøng tay naém tay cuûa
nhau laøm thaønh moät caùi gheá. Ñeå naïn nhaân ngoài leân roài
töø töø ñöùng leân cuøng ñi tôùi. Phöông phaùp naøy duøng trong
tröôøng hôïp naïn nhaân khoâng chaán thöông coå vaø löng, coøn
tænh taùo nhöng khoâng ñi laïi ñöôïc
TAÛI THÖÔNG BAÈNG CAÙNG

Muoán di chuyeån naïn nhaân ñöôïc an toaøn, trong haàu
heát moïi tröôïng hôïp , chuùng ta phaûi duøng caùng.

Caùng coù nhieàu kieåu nhö: caùng xeáp, caùng coá ñònh,
caùng töï taïo . . . thöôøng thì trong caùc cuoäc sinh hoaït daõ
ngoaïi hay trong troø chôi lôùn chuùng ta thöôøng duøng caùng töï
taïo.
Chuùng ta coù theå taän duïng moät taám vaùn, moät caùnh
cöûa, moät caùi gheá döïa, moät xe cuùt kít, moät caùi voõng… vaø
vôùi hai caây gaäy, chuùng ta coù theå töï taïo nhöõng kieåu caùng
sau ñaây (tuyø theo nguyeân
vaät lieäu maø chuùng ta coù theå tìm thaáy taïi choã)
• Laáy hai bao gaïo hoaëc bao boät mì, choïc thuûng hai loã ôû
ñaùy, luoàn hai gaäy tre vaøo.
• Duøng nhieàu khaên quaøng daây nòt, daây.. coät voøng hai
caây saøo chaéc chaén
• Duøng hai caây saøo 2,2m coät hai ñaàu 2 thanh ngang (chöøa
tay caùng ) duøng daây ñan beän cheùo beân trong.
• Luoàn hai gaäy tre vaøo hai aùo sô mi ñaõ gaøi nuùt vaø loän
ngöôïc hai tay aùo vaøo trong.
• Cuoän hai gaäy baèng moät caùi meàn, moät taám drap, moät
taám baït, hoaëc moät taám vaûi leàu ...

Löu yù : Tröôc khi ñaët naïn nhaân leân caùng, haõy kieåm
tra ñoä an toaøn baèng caùch cho moät ngöôøi naëng caân leân
naèm thöû
KHIEÂNG CAÙNG
Khi khieâng caùng ngöôøi ta thöôøng khieâng chaân cuûa naïn
nhaân ñi tröôc. Khi naâng vaø khieâng caùng, luoân luoân nhôù
raèng ngöôøi khieâng laø boä phaän giaûm xoùc. Neáu ngöôøi ñi
tröôùc böôùc chaân traùi thì ngöôøi ñi sau böôùc chaân phaûi. Ñi
töøng böôùc ngaén, tay vaø ñaàu goái hôi cong. Ngöôøi ñi sau coù
nhieäm vuï höôùng daãn vaø ñieàu khieån ngöôøi ñi tröôùc vôùi
nhöõng khaåu leänh töø töø vaø roõ raøng, ñaày ñuû phaàn leänh
chuaån bò vaø leänh haønh ñoâïng.
Thí duï:
- Chuaån bò khieâng. . . khieâng!
- Chuaån bò tieán. . . tieán!
- Chuaån bò ngöøng. . . ngöøng!
Ngöôøi ñi sau coøn coù nhieäm vuï quan saùt naïn nhaân, ñeà
phoøng nhöõng bieán chöùng hoaëc khi naïn nhaân caûm thaáy
khoù chòu chuùng ta kòp thôøi coù bieän phaùp thích hôïp. Trôøi
laïnh thì phaûi ñaép meàn cho naïn nhaân, trôøi naéng thì duøng
khaên tay saïch hoaëc tôø giaáy baùo to maø che cho hoï.
Neáu naïn nhaân quaù naëng thì phaûi khieâng boán ngöôøi,
trong tröôøng hôïp naøy, moãi ngöôøi seõ khieâng moät ñaàu
caùng vaø ñeàu ñöùng ôû phía ngoaøi caùng.
Khi vöôït chöôùng ngaïi vaät, leân xuoáng doác, caàu
thang . . . caùc baïn haõy linh ñoäng ñeå giöõ cho ngöôøi cuûa naïn
nhaân vaø caùng luùc naøo cuõng naèm ngang.
PHUÏ LUÏC
CAÙC TROØ CHÔI LÔÙN TIEÂU BIEÅU
Töôøng thuaät troø chôi lôùn

Cuûa Höôùng Ñaïo Ñoâng Döông naêm 1943

CHAÏY HOÛA BAØI
Naêm 1947, Lieân hoäi Höôùng Ñaïo Ñoâng Döông toå chöùc
moät troø chôi lôùn coù chuû ñeà veà moät giai ñoaïn lòch söû:
Ñem Hoûa Baøi cuûa vua Gia Long ñeán quan toång traán thaønh
Gia Ñònh laø Leâ Vaên Duyeät, baùo tin giang sôn ñaõ thoáng
nhaát.
Muïc ñích:
- OÂn laïi coâng vieäc cöïc nhoïc vaø gian khoå cuûa nhöõng
ngöôøi böu traïm ngaøy xöa. Thöû xem khi truyeàn moät
vaên thö hay chieáu chæ khaån caáp töø Haø Noäi ñeán
Saøi goøn thì phaûi maát bao laâu.
- Höôùng daãn cho caùc Höôùng Ñaïo Sinh caùch thöïc hieän
moät troø chôi lôùn ñeå reøn luyeän cô theå, coù tinh
thaàn traùch nhieäm, khoâng ngaïi gian lao cöïc khoå, saün
saøng vöôït qua moïi thöû thaùch.
- Reøn luyeän tinh thaàn ñoàng ñoäi, xaây döïng tình ñoaøn
keát cuûa anh em Höôùng Ñaïo Sinh töø Baéc chí Nam.
Hoïc caùch toå chöùc vaø phoái hôïp ñoàng boä vôùi nhau.
Phöông tieän: Xe
ñaïp vaø chaïy boä
Khoaûng caùch:
Ñoaïn ñöôøng daøi 1.800 caây soá töø Haø Noäi ñeán Saøi
goøn.
Thôøi gian:
Töø 7 giôø saùng ngaøy 14 thaùng 7 naêm 1943 ñeán 2g30
saùng ngaøy 18 thaùng 7 naêm 1943 Soá ngöôøi tham döï:
Khoaûng 600 Höôùng Ñaïo Sinh toaøn quoác tình nguyeän
tham döï cuoäc chôi
Ban toå chöùc:
Caùc Uyû Vieân cuûa ba mieàn
- Mieàn Baéc: Tröôûng Hoffet vaø Tröôûng Hoaøng Ñaïo
Thuùy
- Mieàn Trung: Tröôûng Niedrist vaø Tröôûng Taï Quang
Böõu
- Mieàn Nam: Tröôûng Huet vaø Tröôûng Huyønh Vaên
Hieäp
DIEÃN TIEÁN CUOÄC CHÔI

Hoûa Baøi rôøi Haø Noäi luùc 7 giôø saùng ngaøy 14 thaùng 7.
Caùc Höôùng Ñaïo Sinh tình nguyeän tham döï cuoäc chôi treân
toaøn quoác ñeàu saün saøng taïi traïm cuûa hoï.
Traïm ñöôïc ñaët doïc theo ñöôøng caùi quan (quoác loä 1
hieän nay), traïm naøy caùch traïm kia khoaûng 10 caây soá tuøy
theo ñòa theá. Traïm coù khi ñaët ôû moät ngoâi chuøa, moät
tröôøng hoïc . . . cuõng coù khi laø caùi leàu cuûa coâng nhaân laøm
ñöôøng, cuûa ngöôøi tieàu phu . . . hay treân moät leàu saøn thaät
cao ñeà deã quan saùt vaø ñeà phoøng thuù döõ (ngaøy aáy thuù
döõ coøn raát nhieàu). Keå töø ngaøy 14 thaùng 7, caùc Höôùng
Ñaïo Sinh ôû caùc ñòa phöông phaûi töï saép xeáp thôøi gian ñeå
ñeán chôø saün ôû traïm vaø töï lo laáy vieäc aên nguû.
Khi Hoûa Baøi tôùi, baát keå ngaøy hay ñeâm, möa hay naéng,
gioâng toá hay baõo luït . . . caùc Höôùng Ñaïo Sinh ñang ôû traïm
ñoù phaûi chuïp laáy ngay Hoûa Baøi vaø khoâng trì hoaõn moät
giaây, hoï töùc toác leân ñöôøng ñeå chuyeån sang traïm keá.
Nhöõng gian lao nguy hieãm treân loä trình thì khoâng theå
naøo keå cho heát; coù ngöôøi rôi xuoáng hoá saâu, coù ngöôøi xe
ñaïp hö phaûi boû laïi maø chaïy boä; coù ngöôøi bò thuù döõ truy
ñuoåi suyùt cheát . . . may maén laø caùc tai naïn ñeàu qua khoûi.
Chaäm treå nhaát laø chaëng Ñoâng Haø – Hueá, vì gaëp
phaûi baõo toá vaø phaûi qua ñoø, cho neân toác ñoä trung bình

chæ coøn 14,600 km/giôø. Vì vaäy nhöõng Höôùng Ñaïo Sinh nhaän
laõnh Hoûa Baøi töø Hueá vaøo Tourane (Ñaø Naüng), tröôùc khi
leân ñöôøng laïi nhaän theâm lôøi uûy thaùc cuûa Ñoaøn tröôûng:
“Haõy taêng toác ñeå buø laïi thôøi gian chaäm treå, vì danh döï
cuûa Höôùng Ñaïo Sinh”. Nhôø vaäy maø toác ñoä khi vöôït ñeøo
Haûi Vaân ñöôïc taêng leân 17,400 km/giôø.
Ñeán ñoaïn ñöôøng Tourane – Quaûng Ngaõi daøi 127 km,
toác ñoä laïi taêng leân 24,190 km/giôø. Hoûa Baøi ñeán Qui Nhôn
luùc 12g45 ngaøy 16 thaùng 7. Nhö vaäy hoï ñaõ chaïy ñöôïc moät
ñoaïn ñöôøng daøi 1063 km trong 53 giôø 45 phuùt. Tính trung bình
19,400 km/giôø.
Töø Phan Rí vaøo Phan Thieát laïi gaëp gioâng toá, gioù ñuøa
caùt thaønh ñoáng treân ñöôøng, xe ñaïp phaûi daãn boä töøng
ñoaïn, chaäm treã raát nhieàu. May maén thay, coù moät Traùng
sinh goác ngöôøi Myõ Tho, laø vaän ñoäng vieân ñua xe ñaïp, ñaõ
töøng tham gia cuoäc ñua xe ñaïp voøng quanh Ñoâng Döông,
quyeát taâm baét laïi thôøi gian ñaõ maát; anh ñaõ chaïy töø Gia
Ray ñeán Xuaân Loäc vôùi toác ñoä 35 km/giôø. Tôùi Xuaân Loäc,
thaáy traïm ôû ñaây chöa saün saøng ñeå laõnh Hoûa Baøi, anh
tieáp tuïc chaïy luoân moät maïch töø Xuaân Loäc veà ñeán Saøi
Goøn trong ñeâm toái, vôùi toác ñoä trung bình laø 25,800
km/giôø.
Hoûa Baøi veà ñeán Saøi Goøn luùc 2g30 saùng ngaøy Chuû
Nhaät 18 thaùng 7. Tröôûng Consigny, Ñaïi bieåu Thöôøng tröïc
cuûa Lieân Hoäi Höôùng ñaïo Ñoâng Döông vaø ñoaøn Höôùng ñaïo
Nam Kyø ñoùn tieáp Hoûa Baøi taïi Caàu Boâng (Ña Kao). Tính toång
coäng caùc anh em Höôùng ñaïo ñaõ chaïy 1800 km trong 91 giôø
36 phuùt. Trung bình 19,640 km/giôø.
9 giôø saùng ngaøy Chuû Nhaät, taïi saân vaän ñoäng Mayer
(goùc Traàn Quoác Thaûo vaø Voõ Thò Saùu hieän nay). Caùc
Höôùng Ñaïo Sinh toå chöùc moät leã röôùc Hoûa Baøi raát long
troïng ñeå toång keát troø chôi lôùn. Ñeán tham döï coù Thoáng
ñoác Nam Kyø vaø moät soá quan chöùc cao caáp thôùi baáy giôø
cuøng vôùi vaøi ngaøn khaùn giaû. Sau nghi thöùc chaøo côø,
Tröôûng Consigny noùi sô qua muïc ñích cuûa cuoäc chôi “CHAÏY
HOÛA BAØI” vaø nhöõng thaønh quaû ñaõ ñaït ñöôïc. Ñoaïn anh
trình cho moïi ngöôøi thaáy moät oáng tre ñöïng Hoûa Baøi ñöôïc
chaïm khaéc raát tinh xaûo. Khi môû oáng tre ra, ngöôøi ta thaáy
coù maáy laù côø hieäu vaø maáy böùc thö:
- Thö thöù nhaát göûi cho Toaøn quyeàn Decoux
- Thö thöù nhì cuûa Thoáng söù Baéc Kyø göûi cho Thoáng
ñoác Nam Kyø
- Thö thöù ba cuûa Höôùng ñaïo Baéc Kyø göûi cho Höôùng
ñaïo Nam Kyø
- Thö thöù tö göûi cho Ñaïi bieåu Thöôøng tröïc cuûa Lieân
Hoäi Höôùng ñaïo Ñoâng Döông
Anh Consigny ñoïc lôùn maáy böùc thö aáy trong tieáng voã
tay vang doäi cuûa nhöõng ngöôøi coù maët trong buoåi leã.
Cuoái cuøng, anh em Höôùng Ñaïo Sinh dieãn laïi vôû kòch
lòch söû: Quan Toång traán Leâ Vaên Duyeät nghinh röôùc Hoûa
Baøi cuûa Ñöùc Hoaøng ñeá Gia Long. Vôùi nhöõng khung caûnh,
nhaân vaät, nghi veä cuûa thôøi xöa (1802), vôû kòch ñaõ laøm cho
khoâng ít khaùn giaû phaûi rôi leä khi nghe quan Toång traán ñoïc
chieáu chæ vaø cho bieát: Nöôùc Vieät Nam ñaõ hoaøn toaøn
thoáng nhaát.
(Theo baùo Höôùng Ñaïo soá 6. Xuaát baûn ngaøy 5/10/1949)
VUA QUANG TRUNG ÑAÏI PHAÙ QUAÂN THANH (1)
DIEÃN TIEÁN:
• Vua Quang Trung leân ngoâi vaø haï leänh Xuaát quaân
• Ñeán Ngheä An tuyeån quaân

• Tieán ra Thanh Hoùa duyeät binh
- Vöôït beán ñoø Giaùn Khaåu
- Taán coâng ñoàn Giaùn khaåu
• Tieáp teá vuõ khí löông thöïc
• Traän ñaùnh ñoàn Ngoïc Hoài
• Vaøo Thaêng Long môû tieäc khao quaân
Thaønh phaàn tham döï:

- Caùc ñoaøn sinh töø 11 tuoåi trôû leân
- Caùc huynh tröôûng Phaân coâng:
- -Taát caû chia laøm 2 phe, 1 quaân Taây Sôn vaø 1 quaân Thanh
(phe Taây Sôn ñoâng hôn)
- -Caùc tröôûng laøm Quang Trung, Höùa Theá Hanh…
- -Caùc Tröôûng ñöùng traïm Ngheä An, Thanh Hoùa, Giaùn Khaåu
- -Moät tröôûng ñieàu phoái toång theå
Vaät duïng:
- -Gaäy caù nhaân (1.60 meùt)
- -Daây thaét nuùt caù nhaân – nöôùc uoáng
- -Vaûi baït ñeå laøm caùng vaø laøm laù chaén (moãi ñoäi 2 taám)
- -Ñòa baøn (moãi ñoäi 1 caùi)
- -Tuùi nylon nhoû + daây thun (laøm vuõ khí) – Tuùi lôùn (ñöïng
vuõ khí)
- -Daây daøi ñeå laøm ranh giôùi ñoàn
- -Caùc baûng hieäu giao thoâng thu nhoû
- -2 laù côø, 1 ôû ñoàn Giaùn Khaåu,1 ôû ñoàng Ngoïc Hoài
- -B#a cöùng (ñeå veõ caùc ñòa danh vaø baûng soá) + baêng keo -
-Daáu ñi ñöôøng baèng vaät lieäu thieân nhieân
Löôïc daãn:
Ngaøy 22/12/1788 (25/11 Maäu Thaân). Sau khi nhaän ñöôïc tin
caáp baùo Toân Só Nghò ñaê vaøo Thaêng Long. Nguyeãn Hueä cho ñaép

ñaøn teá trôøi, leân ngoâi Hoaøng ñeá, laáy nieân hieäu laø Quang Trung
roài haï leänh xuaát quaân ra Baéc ñeå tieâu dieät quaân Thanh.
Ngaøy 26/12/1788, quaân Taây Sôn ra ñeán Ngheä An tuyeån
theâm
quaân só, laøm leã duyeät binh. Truyeàn hòch keâu goïi töôùng só.
Ngaøy 20/12 Maäu Thaân quaân Taây Sôn ñeán nuùi Tam Ñieäp
hôïp binh vôùi Ngoâ Vaên Sôû. Taïi ñaây, sau khi nghieân cöùu kyõ tình
hình ñòch, Quang Trung cho môõ tieäc khao quaân, cho binh só aên Teát
tröôùc vaø heïn ngaøy muøng 7 vaøo Thaêng Long laïi môû tieäc aên
möøng.
Ñeâm 30 Teát Kyû Daäu (25/1/1789) ñaïo quaân chuû löïc do
chính Quang Trung chæ huy vöôït beán ñoø Giaùn Khaåu. Ñaùnh tan ñoàn
ñòch, baét goïn toaøn boä boïn lính do thaùm, cho neân caùc ñoàn phía
ngoaøi khoâng hay bieát cuoäc tieán quaân cuûa quaân ta.
Sau khi ñaùnh Ñaïi Ang, Nhaân Muïc . . . bao vaây vaø baét soáng
toaøn boä töôùng só ñoàn Haø Hoài, quaân Taây Sôn tieán thaúng ra ñoàn
Ngoïc Hoài. Ñaây laø moät vò trí phoøng thuû xung yeáu nhaát cuûa ñòch
ôû phía nam. Neáu maát Ngoïc Hoài thì phoøng tuyeán phía Nam hoaøn
toaøn bò choïc thuûng. Vì vaäy Toân Só Nghò giao cho phoù töôùng Höùa
Theá Hanh chæ huy moät löïc löôïng lôùn ñeå baûo veä ñoàn. Nhaän roû
taàm quan troïng cuûa ñoàn Ngoïc Hoài. Quang Trung quyeát taäp trung
löïc löôïng tieâu dieät cho kyø ñöôïc, Quang Trung sai laáy 60 taám vaùn,
gheùp 3 taám laøm moät, thaønh 20 taám laù chaén. Cöù 10 ngöôøi
khieân moät taám che chôû cho 20 binh só caàm vuõ khí theo sau. Maëc
cho ñaïn baén raùt, hoï vaãn anh duõng xoâng leân laøm cho ñòch hoaûng
sôï giaøy xeùo leân nhau maø chaïy. Ñoàn Ngoïc Hoài hoaøn toaøn bò
tieâu dieät.
Ngaøy muøng 5 Teát (30/12/1789) Toân Só Nghò nghe tin ñoàn
Ngoïc Hoài thaát thuû, lieàn ñoù laïi nghe tin ñoàn Khöông Thöôïng bò haï.
Saàm Nghi Ñoáng bò cheát, Toân Só Nghò hoaûng hoát khoâng kòp maëc
aùo giaùo, nhaûy leân con ngöïa chöa kòp thaéng yeân boû chaïy.
Chieàu muøng 5 Teát, Quang Trung aùo baøo xaïm khoùi suùng,
daãn ñaïi binh tieán vaøo Thaêng Long, thöïc hieän lôøi höùa vôùi binh só

tröôùc döï ñònh 2 ngaøy. Ngaøy muøng 7 teát, Quang Trung môû tieäc
möøng chieán thaéng taïi Thaêng Long nhö ñaê tuyeân boá.

Ngöôøi chôi chia laøm 2 nhoùm
Nhoùm 1:QUAÂN TAÂY SÔN
I. VUA QUANG TRUNG HAÏ LEÄNH XUAÁT QUAÂN
Taát caû nhöõng ngöôøi thuoäc nhoùm Taây Sôn taäp hoïp laïi
döôùi söï höôùng daãn cuûa moät Tröôûng ñoùng vai Nguyeãn Hueä. Ñaép
ñaøn (duøng gaäy 1m60 raùp laïi baèng caùc nuùt thaùp ñeå döïng moät
caùi ñaøi cao khoaûng 1m50) Nguyeãn Hueä seõ leân ñoù ñeå teá caùo
trôøi ñaát, leân ngoâi hoaøng ñeá.
Trong baøi hòch keâu goïi töôùng só, Quang Trung keâu goïi:
Quaân Thanh sang xaâm laán nöôùc ta, hieän ñang ôû Thaêng
Long, caùc ngöôi bieát chöa? Trong khoaûng vuõ truï, ñaát naøo sao
aáy, ñeáu ñaê phaân bieät roû raøng, phöông Nam phöông Baéc chia
nhau maø cai trò. Ngöôøi phöông Baéc khoâng phaûi noøi gioáng nöôùc
ta, buïng daï aét khaùc. Töø ñôøi Haùn ñeán nay, chuùng ñaê maáy
phen cöôùp boùc nöôùc ta, gieát haïi nhaân daân, vô veùt cuûa caûi,
ngöôøi mình khoâng theå chòu noåi, ai cuõng muoán ñuoåi chuùng ñi.
Ñôøi Haùn coù Tröng Nöõ Vöông. Ñôøi Toáng coù Ñinh Tieân Hoaøng,
Leâ Ñaïi Haønh. Ñôøi Nguyeân coù Traàn Höng Ñaïo. Ñôøi Minh coù Leâ
Thaùi Toå. Caùc ngaøi khoâng nôõ ngoài nhìn chuùng laøm ñieàu taøn
baïo neân ñaê thuaän loøng ngöôøi daáy nghóa quaân, ñeàu chæ ñaùnh
moät traän laø thaéng vaø ñuoåi chuùng veà phöông Baéc. . . Töø ñôøi
nhaø Ñinh tôùi ñaây, ta khoâng ñeán noãi nhö hoài noäi thuoäc xöa kia.
Moïi vieäc lôïi haïi ñöôïc maát aáy ñeàu laø chuyeän cuõ raønh raønh
cuûa caùc trieàu ñaïi tröôùc. Nay ngöôøi Thanh laïi sang möu ñoà laáy
nöôùc Nam ta ñaët laøm quaän huyeän maø khoâng bieát troâng göông
maáy ñôøi Toáng, Nguyeân, Minh ngaøy xöa. Vì vaäy ta phaûi keùo
quaân ra ñaùnh ñuoåi chuùng….
Ñaùnh cho raêng ñen, Ñaùnh cho daøi toùc

Ñaùnh cho chích luaân baát phaûn
Ñaùnh cho phieán giaùp baát hoaøn
Ñaùnh cho Baéc phöông tri Nam quoác anh huøng chi höõu
chuû..
Nay ta vaän meänh trôøi, thuaän loøng ngöôøi, teá caùo vôùi
Thieân Ñòa, vôùi Toå Tieân, leân ngoâi hoaøng ñeá laáy danh hieäu laø
Quang Trung. Treân döôùi moät loøng, cuøng nhau ñaùnh ñuoåi quaân
xaâm laêng.
Sau ñoù quang trung ra leänh xuaát quaân baèng moät vaên baûn
Morse:
CACS DDOOIJ TRUOWNGR DAANX DDOOIJ CUAR
MINHL DDI THEO BUOWCS HUOWNGS DDAOJ VEEL HUOWNGS (. . .)
DDOOJ KHOANGR MOOTJ CAAY SOOS SEX DDEENS NGHEEJ AN DDEER
NHAANJ LENHJ MOWIS.
II. ÑEÁN NGHEÄ AN TUYEÅN QUAÂN

Khi di chuyeån ñeán Ngheä An, caùc Ñoäi phaûi mang theo -
Moãi ngöôøi moät gaäy caù nhaân vaø moät sôïi daây daøi
khoaûng 2m -Moãi ñoäi phaûi coù 2 taám baït (hay chaên
meàn) ñeå laøm caùng.
Moät soá tröôûng ñöùng ñôïi ôû toïa ñoä coù taám baûng NGHEÄ
AN (caùch nôi xuaát phaùt khoaûng 1 caây soá), tay caàm phieáu chaám
ñieåm. neáu thaáy ñoäi naøo thôû hoån heån (do khoâng ñi ñuùng caùch)
thì phaït baèng caùch chôø cho ñeán khi bôùt meät (heát thôû hoån heån)
môùi cho saùt haïch. Ñoäi naøo ñeán tröôùc maø khoâng thôû hoån heån,
ñöôïc saùt haïch tröôùc (ñeå tuyeån quaân) theo chuû ñeà tìm hieåu
phong traøo:
-Lôøi Höùa vaø Luaät
-Muïc ñích, phöông phaùp
-Nghi thöùc cô baûn
Sau khi saùt haïch, ñoäi naøo xong tröôùc thì trao maät thö cho
Ñoäi Tröôûng, (noäi dung: cöù 3 ngöôøi laøm moät caùi caùng, thay phieân

ñeå khieâng nhau, ñi theo daáu ñöôøng ñeán Thanh Hoùa ñeå nhaän leänh
môùi).
Sau khi dòch xong maät thö, moãi Ñoäi cöû 1 ngöôøi lanh lôïi ñi
tröôùc
trinh saùt ñeå tìm daáu ñi ñöôøng, coøn laïi thì laøm caùng, cöù 2 ngöôøi
khieâng 1 ngöôøi, meät thì thay phieân. Ñi theo ngöôøi trinh saùt vieân
ñeå ñeán Thanh Hoùa.
III. TIEÁN RA THANH HOÙA DUYEÄT BINH

Quang Trung laïi ñöa quaân tieán ra Thanh Hoùa ñeå tuyeån
theâm binh lính. Ngaøy 20 thaùng 12 Maäu Thaân, Quang Trung ñeán
nuùi Tam Ñieäp phoái hôïp vôùi quaân cuûa Ngoâ Vaên Sôû vaø Ngoâ
Thì Nhaäm. Taïi ñaây Quang Trung môû tieäc khao quaân, cho binh lính
aên Teát tröôùc vaø tuyeân boá ngaøy muøng 7 Teát Kyû Daäu seõ laïi
môû tieäc möøng taïi Thaêng Long.
Nhöõng Tröôûng ñöùng ôû traïm thanh Hoùa phaûi baét ñaàu

xuaát phaùt töø Ngheä An, vöøa ñi vöøa raêi daáu ñöôøng baèng vaät
lieäu thieân nhieân hay hình veõ (daáu “khôûi haønh” phaûi caùch Ngheä
An khoaûng 30 – 50m). khoâng neân ñi theo ñöôøng thaúng maø neân ñi
zíc zaéc vaø choïn moät soá chöôùng ngaïi phaûi vöôït. (Thanh Hoùa phaûi
caùch Ngheä An ít nhaát 1 caây soá. ÔÛ ñoù coù caém moät taám baûng
THANH HOÙA). Caùc Tröôûng ôû ñaây coá gaéng giaùm saùt söï di
chuyeän cuûa caùc em. Luoân luoân coù moät em naèm treân caùng vaø 2
em khieâng, khi meät thì thay nhau. (Nhôø caùch di chuyeån naøy maø
trong moät thôøi gian ngaén, quaân Taây Sôn ñaê aùp saùt traän ñòa
khieán cho Toân Só Nghò khoâng kòp trôû tay).
Ôû traïm naày caùc em seõ ñöôïc kieåm tra kyõ naêng chuyeân
moân vaø ca
haùt
-Nuùy daây (nuùt Taân sinh vaø nuùt Haïng nh#)
-Giaûi thích caùc baûng hieäu giao thoâng
-Hoäi ca, Quoác ca, phong traøo ca, sinh hoaït ca.

Sau khi saùt haïch xong. Caùc Tröôûng cho moãi Ñoäi laøm moät
xe tam maê chaéc chaén (töôïng tröng cho con thuyeàn) ñeå chuaån bò
vöôït soâng.
(Neáu coù thôøi gian thì laøm leã duyeät binh vaø môõ tieäc khao
quaân)
IV. VÖÔÏT SOÂNG GIAÙN KHAÅU

Sau khi hoaøn thaønh con thuyeàn (xe tam maê), caùc ñoäi
chuaån bò vöôït soâng Giaùn Khaåu.
Taát caû caùc Ñoäi daøn haøng ngang ñöùng beân naøy soâng
(töôïng tröng baèng moät laèn vaïch).soâng giaùn khaåu roäng chöøng
30m (coù chöôùng ngaïi vaät caøng toát). khi nghe coøi leänh, 2 thuyeàn
vieân keùo moät ngöôøi lính sang soâng (beân kia soâng cuõng coù moät
laèn vaïch hay moät vaät chuaån) vaø quay trôû veà ñoùn ngöôøi khaùc
cho ñeán khi heát lính trong ñoäi mình. Neáu thuyeàn vieân meät thì ôû
laïi beân kia soâng, nhöõng ngöôøi ñaõ sang soâng coù theå thay theá ñeå
quay laïi ñoùn ngöôøi khaùc. Ñoäi naøo hoaøn taát vieäc sang soâng nhanh
seõ ñöôïc ñieåm cao. (tính theo thôøi gian vaø soá ngöôøi ñeå laáy chæ
soá trung bình)
Sau khi sang soâng, cho nghæ ngôi vaø chænh ñoán laïi xe coä ñeå
chuaån bò taán coâng ñoàn tieâu Giaùn Khaåu.
Taán coâng ñoàn giaùn khaåu:
Ñoàn giaùn khaåu laø moät ñoàn tieàn tieâu, coù quaân soá ít
oûi. Quang Trung baát ngôø cho vöôït soäng ñaùnh uùp vaø baét soáng
toaøn boä nhoùm trinh saùt.
Quang trung cöû moät nhoùm nhoû ñi trinh saùt ñoàn Giaùn
Khaåu (nôi
coù caém moät caây côø nhoû) veà vò trí vaø quaân soá cuûa ñoàn, sau
ñoù veà baùo caùo laïi vôùi Quang Trung (khi trinh saùt, yeâu caàu ñöøng
ñeå ñòch quaân phaùt hieän ra mình).
Sau khi nhaän ñònh tình hình, Quang Trung vaïch keá hoaïch taán
coâng: löïc löôïng ñöôïc chia laøm 2 caùch.

Caùnh thöù nhaát = Kî binh: goàm caùc xe tam maê, moãi xe 3
ngöôøi (1 chieán só vaø 2 ngöïa keùo, ñaùnh thaúng tröïc dieän vaøo maët
tröôùc. Kî binh khoâng coù nhieäm vuï baét tuø binh maø chæ tieâu dieät
(baèng caùch ñoïc ñuùng chöõ soá maø quaân Thanh mang treân ngöôøi)
vaø xua ñuoåi ñòch quaân veà phía boä binh ñeå hoï baét soáng.
Caùnh thöù hai = Boä binh: Goàm nhöõng ngöôøi coøn laïi. caùnh
quaân naøy bí maät boïc haäu phía sau ñòch quaân, daøn haøng ngang
phuïc kích ñoùn ñöôøng ruùt lui cuûa quaân Thanh ñeå baét soáng (baèng
caùch ñoïc chöõ soá treân ngöôøi quaân Thanh).
Sau khi thaáy hai caùnh quaân ñaê vaøo vò trí chieán ñaáu. Vua
Quang Trung ra leänh taán coâng. Caùnh ky binh daøn haøng ngang tieán
leân, heã thaáy quaân Thanh quaân Thanh naøo thì ñoïc chöõ soá treân
mình cuûa quaân aáy. Ai bò kî binh hay boä binh ñoïc ñuùng soá laø bò
baét laøm tuø binh. Quaân trinh saùt nhaø Thanh khoâng chieán ñaáu maø
coá gaéng laãn troán cho ñeán khi bò baét. Ai bò baét sau cuøng seõ coù
thöôûng. (Nhöõng tuø binh naøy coù theå ñöôïc sung vaøo bieân cheá
cuûa ñoäi quaân Taây Sôn).
Tieáp teá vuõ khí löông thöïc:
- Ñeå chuaån bò taán coâng ñoàn ngoïc hoài, Quang
Trung cho chuaån bò
vuõ khí (nhöõng boïc ny lon ñöïng nöôùc) vaø nhöõng taám laù chaén
(baèng gaäy vaø baït)
- Khai thaùc tuø binh, baét hoï daãn ñöôøng ñeå
tieán ñaùnh Ngoïc Hoài.
- Khi chieán ñaáu, moãi chieán binh Nam ñöôïc trang
bò 5 bòch nöôùc. Caùc chieán binh nöõ theo sau mang nhöõng
tuùi lôùn ñöïng caùc bòch nöôùc (vuõ khí) ñeå tieáp teá.
V. TRAÄN ÑAÙNH ÑOÀN NGOÏC HOÀI

Sau khi bao vaây vaø böùc haøng ñoàn Haø Hoài maø khoâng
toán moät muõi
teân hoøn ñaïn naøo, quaân ta haêng haùi tieán thaúng ra ñoàn Ngoïc
Hoài.

Ñoàn Ngoïc Hoài caùch Thaêng Long 12km veà phía Nam. Laø
moät ph#ng tuyeán quan troïng nhaát cuûa quaân Thanh do töôùng
Höùa Theá Hanh traán giöõ.
Nhôø caùc tuø binh daãn ñöôøng, ñoäi quaân Taây Sôn tieán gaàn
ñeán ñoàn Ngoïc Hoài. taïi ñaây quang trung cho daøn quaân ñeå bao
vaây. Sau moãi taám laù chaén laø moät soá binh lính aån nuùp ñeå tieán
leân. Trong ñoàn quaân Thanh baén ra nhö möa, nhöng nhôø nhöõng
taám laù chaén, quaân Taây Sôn vaãn tieán leân nhö vuõ baêo, hôi xa phía
sau laø nhoùm tieáp teá vuõ khí (caû 2 phe neáu ai bò truùng ñaïn (öôùt
quaàn aùo) laø bò loaïi ra khoûi troø chôi). Sau moät luùc, nhôø nhöõng
taám laù chaén, nhôø quaân soá ñoâng, nhôø ñöôïc tieáp teá vuõ khí ñaày
ñuû, quaân Taây Sôn traøn ngaäp ñoàn Ngoïc Hoài.
Quang trung cho thoåi tuø vaø thu quaân, kieåm ñieåm quaân soá
roài tieán
veà Thaêng Long.
SÔ ÑOÀ LOÄ TRÌNH

Nhoùm 2:QUAÂN THANH
Nhoùm naøy do moät tröôûng ñoùng vai Höùa Theá Hanh höôùng
daãn, ñöa toaùn quaân cuûa mình theo moät loä trình khaùc (theo sô ñoà)
caùch ñieåm xuaát phaùt khoaûng 600-700m ñeå laäp ñoàn Ngoïc Hoài.
Khi ñeán nôi, choïn moät ñòa theá thuaän lôïi roài caêng daây chung
quanh laøm ranh giôùi ñoàn, caém ôû chính giöõ moät laù côø. Ñaøo
haàm, ñaët chöôùng ngaïi…moãi quaân Thanh chæ ñöôïc trang bò 5 tuùi
nöôùc laøm vuõ khí (khoâng ñöôïc tieáp teá nhö quaân Taây Sôn).
Sau khi ñaê oån ñònh vò trí phoøng thuû, Höùa Theá Hanh cöû
khoaûng 56 binh lính vaø moät thuû lónh, mang theo moät laù côø, ñi
ñeán Giaùn Khaåu ñeå laäp ñoàn tieàn tieâu. Lính trinh saùt ôû Giaùn
Khaåu khoâng mang vuõ khí maø moãi ngöôøi mang treân ngöôøi moät
chöõ soá baát kyø (khoâng truøng nhau) ôû phía tröôùc ngöïc vaø sau löng.
Khi ñoàn Giaùn Khaåu bò taán coâng. Lính trinh saùt khoâng
choáng cöï maø kieám caùch laån troán. Neáu bò ñoïc ñuùng chöõ soá
cuûa mình ñang ñeo ( ngöôøi mang phaûi thuoäc) laø bò baét laøm tuø
binh. Soá tuø binh naøy seõ sung vaøo quaân Taây Sôn vaø coù nhieäm vuï
daãn ñöôøng tieán veà Ngoïc Hoài.
Khi ñoàn Ngoïc Hoài bò taán coâng, quaân ñoàn truù phaûi choáng
traû quyeát lieät ngay khi quaân Taây sôn ñang coøn ôû xa. Neáu heát ñaïn
thì phaûi ñaàu haøng. Töôùng Höùa Theá Hanh töû traän.
Löu yù tröôûng ñieàu phoái: Caùc ñòa ñieåm taäp keát vaø vò trí
ñoùng quaân raát quan troïng, v# neáu saép xeáp leäch laïc, cuoäc chôi seõ
bò hoûng, cho neân phaûi chòu khoù nghieân cöùu sô ñoà vaø ñi thöïc ñòa
nhieàu laàn.
Ghi chuù: treân ñaây chæ laø nhöõng traän ñaùnh tieâu bieåu
cuûa vua
Quang Trung trong laàn ñaûi phaù quaân Thanh. Coøn caùc traän khaùc ôû
Ñaàm Möïc, Ñoáng Ña, Khöông Thöôïng, Vaên Ñieån, Yeân Quyeát,
Phöông Nhaên . . . neáu coù theå, chuùng ta seõ thieát keá theâm.

TROÏNG THUÛY VAØ MÎ CHAÂU
DIEÅN TIEÁN
- Trieäu Ñaø vaø Thuïc Phaùn caùt cöù (An Döông Vöông
xaây Loa
Thaønh)
- Cuoäc chieán giöõa Trieäu Ñaø vaø Thuïc An Döông Vöông
- Ñaùm cöôùi cuûa Troïng Thuûy vaø Mî Chaâu (Troïng
Thuûy ñaùnh caép
noû thaàn troán veà)
- Cuoäc chieán chieám Coå Loa Thaønh
- Cuoäc chaïy troán cuûa An Döông Vöông vaø Mî Chaâu
(Trieäu Ñaø
truy saùt)
- Nhaø Trieäu laäp neân nöôùc Nam Vieät
Thaønh phaàn tham döï

- Caùc ñoaøn sinh treân 11 tuoåi
- Huynh tröôûng caùc ñôn vò Phaân coâng:
- 1-2 tröôûng laøm troïng taøi
- 2 Tröôûng laøm thuû laênh (Trieäu Ñaø vaø Thuïc Phaùn)
- 2 Tröôûng laøm Phoù thuû laênh
- 1 traùng sinh nam laøm Troïng Thuûy vaø 1 traùng sinh
nöõ laøm Mî Chaâu Vaät duïng:
- Taøi lieäu lòch söû
- Maät thö caùc loaïi
- Leàu traïi ñaày ñuû - Gaäy Höôùng ñaïo
- Duïng cuï naáu nöôùng vaø aên uoáng
- Phaán vieát (ñeå veõ daáu ñöôøng)
- Coøi (ñeå ñaùnh Morse vaø ra leänh)

- Côø Seùmaphre – côø nhoû - Banh nhoû (tenis)
- Giaáy vieát - daây thaét nuùt caù nhaân
- Giaáy maøu caét vuïn (Moãi ñoäi 1 maøu khaùc nhau vaø
soá löôïng phaûi baèng nhau)
- 1 caùi noû (coù theå öôùc leä)
- Tuùi nylon nhoû + daây thun ñeå coät mieäng bao.

Chia laøm 2 phe: Nhaø Trieäu (nöôùc Vieät) vaø nhaø Thuïc
(nöôùc AÂu
Laïc)
I. TRIEÄU ÑAØ VAØ THUÏC PHAÙN CAÙT CÖÙ
Nhaø Trieäu (nöôùc Vieät) vaø nhaø Thuïc (nöôùc AÂu Laïc) choïn
cho mình moãi beân moät thuû laênh (thuû laênh laø moät Tröôûng). Ñoù
laø Trieäu Ñaø (nhaø Trieäu) vaø An Döông Vöông (nhaø Thuïc). Sau ñoù
seõ nhaän moãi beân moät maät thö (vôùi nhöõng chæ thò caàn thieát)
roài ñöa nhau ñi thieáp laäp caên cöù ñeå döïng nöôùc. Thuïc An Döông
Vöông xaây thaønh Coå Loa thaät kieân coá.
(Hai beân ñeàu phaûi döïng leàu traïi hoaøn chænh vaø khoâng caùch xa
nhau quaù 100m)
Baøi hoïc:
1/.Nhaéc laïi lòch söû thôøi kyø döïng nöôùc AÂu Laïc cuûa
Thuïc Phaùn (An Döông Vöông), nhôø thaàn Kim Quy ñeå xaây Coå Loa
Thaønh.
2/.Dòch maät thö
3/.Thöïc haønh döïng leàu nhanh, ñuùng phöông phaùp, ñuùng
kyõ thuaät.
4/.Bieát choïn ñaát traïi vaø saép xeáp ñoäi hình leàu traïi cuûa
ñôn vò (nhaát laø khi caàn phoøng thuû).
II. CUOÄC CHIEÁN GIÖÕA TRIEÄU VAØ THUÏC

Cuoäc chieán giöõa nhaø Trieäu vaø nhaø Thuïc xaûy ra dai
daúng, baát phaân thaéng baïi. Thuïc An Döông Vöông nhôø thaàn kim
quy giuùp ñôõ, cheá ñöôïc noû thaàn, neân phoøng thuû thaønh Coå
Loa raát hieäu quaû.
1.Khieâu chieán:
Hai beân gôûi cho nhau nhöõng vaên baûn baèng Morse vaø
Semaphore, noäi dung laø ñeå khieâu chieán vaø thaùch ñaáu. Hai beân
phaûi nhaän vaø dòch ñuùng, ñaày ñuû (Yeâu caàu: moãi beân coù nhieàu
vaên baûn do nhieàu ngöôøi dòch, chöù khoâng phaûi moãi beân chæ coù
1 vaên baûn, beân naøo nhieàu vaên baûn dòch ñuùng hôn thì thaéng).
2.Ñaáu tay ñoâi:

Hai beân daøn quaân ñoái dieän nhau roài cöû caùc duõng só
cuûa m#nh ra
ñaáy tay ñoâi.
Luaät chôi:
- Hai beân ñaùnh tuø tì, ai thaéng thì ñöa ngöôøi cuûa mình ra
tröôùc.
- Khi beân kia ñöa ngöôøi ra, thì beân naày phaûi suy nghó ñeà
choïn
ngöôøi töông xöùng veà kyõ naêng ñeå ñöa ra thi ñaáu. (vì neáu quaù yeáu
seõ bò baét laøm tuø binh, coøn neáu quaù gioûi thì seõ phí, vì chæ ñöôïc
ñöa ra moãi ngöôøi chæ moät laàn, cho neân giôûi seõ ñaáu vôùi gioûi,
yeáu seõ ñaáu vôùi yeáu).
- Khi hai duõng só ñoái dieän nhau, treân tay caàm vuõ khí (laø
moät sôïi
daây). Tröôùc maët hoï laø moät laù côø nhoû vaø moät traùi banh. Troïng
taøi seõ hoâ teân baát cöù moät nuùt daây naøo ñoù trong chöông trình
Taân sinh hay Haïng Nhì. Hai duõng só seõ nhanh choùng laøm xong nuùt
ñoù roài boû xuoáng ñaát. Ai xong tröôùc thì giöït caây côø ñeå chaïy veà
laø thaéng. Ngöôøi laøm xong sau (phaûi laøm cho xong) chuïp banh neùm
theo. Neáu truùng coi nhö thaéng. Ngöôøi thua seõ bò baét laøm tuø binh.
Beân naøo baét ñöôïc nhieàu tuø binh laø thaéng

- Sau khi moãi ngöôøi ñaê ñaáu xong moät löôït, hai beân trao
ñoåi tuø
binh.
- Neáu coøn thôøi gian seõ thi ñaáu ñôït 2,3…
Baøi hoïc: Nuùt daây, phaûn öùng nhanh, bieát duøng ngöôøi
vaø tieân lieäu
tình huoáng
3.Toång tieán coâng:

Hai beân ruùt veà caên cöù cuûa mình, cuûng coá löïc löôïng,
chuaån bò cho moät cuoäc toång tieán coâng. Moãi quaân só ñeàu ñöôïc
trang bò ba bòch ny lon ñöïng nöôùc ñeå laøm vuõ khí. Rieâng ngöôøi giöõ
noû thaàn thì ñöôïc nhieàu bòch vaø baát töû (khoâng theå cheát) Vì vaäy
ñöøng taán coâng noû thaàn cho phí ñaïn.
Quaân Thuïc Phaùn phoøng thuû, Quaân Trieäu Ñaø taán coâng.
Luaät chôi:
-Quaân Trieäu Ñaø döïa vaøo ñòa theá (coù theå giaét laù caây
ñeå nguïy
trang). Ñeå tieáp caän quaân Thuïc Phaùn.
-Quaân Thuïc Phaùn khoâng nguïy trang, aån nuùp chung quanh
Coå Loa Thaønh (khu vöïc traïi cuûa mình) phuïc kích chôø quaân cuûa
Trieäu Ñaø.
-Beân naøo bò quaân ñòch phaùt hieän vaø bò neùm truùng bòch
nöôùc (laøm
öôùt aùo quaàn) thì coi nhö bò loaïi.
-Noû thaàn: Beân Thuïc Phaùn coù moät ngöôøi giöõ caây noû
thaàn, ñoù laø ngöôøi ñöôïc trang bò raát nhieàu bòch ñöïng nöôùc.
ngöôøi naøy di chuyeån treân nhöõng moûm ñaù cao ñeå deã quan saùt
(nhöng khoâng ñöôïc ra khoûi Coå Loa Thaønh), neáu troâng thaáy keû
ñòch naøo laø taán coâng baèng bòch nöôùc ñeå loaïi ra khoûi voøng
chieán. nhöng khoâng ai coù theå gieát ñöôïc noû thaàn, cho duø coù bò
truùng ñaïn nhieàu laàn.

-Sau moät thôøi gian (khoaûng 1 giôø). Troïng taøi thoåi coøi thu
quaân vaø
kieåm ñieåm tình hình quaân soá cuûa caû hai beân, ai coøn quaân nhieàu
laø thaéng (dó nhieân beân naøo coù noû thaàn seõ thaéng).
Baøi hoïc: Quan saùt - aån naáp – nguïy trang
4.Ñaáu tay ñoâi 2:

Sau caùc cuoäc toång tieán coâng khoâng hieäu quaû -Trieäu
Ñaø vaø Thuïc Phaùn laïi tieáp tuïc cuoäc chieán khaùc. Laàn naày hoï
cöû ngöôøi ra thaùch ñaáu tay ñoâi laàn thöù 2
Hai beân daøn quaân ra ñoái dieän nhau. Phe naøy cöû ra moät
ngöôøi caàm moät caây gaäy ñöa cao leân, treân ñaàu gaäy coù uùp caùi
noùn (muõ) cuûa mình tieán ra saân chôi, ñeán tröôùc moät ngöôøi naøo
ñoù cuûa phe kia cuùi ñaàu chaøo ñeå thaùch ñaáu. Ngöôøi ñöôïc chaøo
cuûa phe kia böôùc ra saân vôùi moät caây gaäy ñöa cao leân, treân ñaàu
gaäy coù uùp caùi noùn (muõ) cuûa mình (keâu goïi tinh thaàn thöôïng voõ
cuûa ngöôøi chôi, moät traùng sinh cao lôùn khoâng neân “heøn haï”
thaùch ñaáu vôùi moät thieáu sinh nhoû beù). Ngöôøi phe naøy tìm caùch
haát rôùt muõ cuûa ngöôøi phe kia nhöng khoâng laøm rôùt muõ cuûa
mình. Ai bò rôùt muõ vì baát cöù lyù do gì (gioù thoåi, töï mình laøm
rôùt . . .) cuõng ñeàu bò “töû” (bò baét laøm tuø binh)
Ngöôøi thaéng seõ tieáp tuïc giao ñaáu vôùi ngöôøi khaùc cho
ñeán khi chính mình bò thua. Sau moät thôøi gian giao ñaáu, hai beân coù
theå taïm höu chieán ñeå trao ñoåi tuø binh.
III. A. ÑAÙM CÖÔÙI TROÏNG THUÛY MÎ CHAÂU

Sau khi ñaê taán coâng nhieàu laàn maø khoâng chieám ñöôïc
Coå Loa thaønh. Trieäu Ñaø aâm möu gaê con laø Troïng Thuûy cho
coâng chuùa Mî Nöông ñeå tìm hieåu vuõ khí bí maät cuûa Coå Loa
Thaønh.
Hai beân höu chieán, quay veà chuaån bò coå baøn laøm ñaùm
cöôùi (naáu côm thi). Rieâng beân nhaø trai (Nhaø Trieäu) chuaån bò cho
nghi leã hoân nhaân goàm:

1-Daïm ngoõ (naïp thaùi): Nhaø trai vaø oâng mai ñem leã vaät ñeán xin
ñính öôùc. leã vaät goàm traàu röôïu (öôùc leä) vaø moät tôø giaáy coù ghi
teân tuoåi chaøng reå. Hai beân laøm leã teá caùo töø ñöôøng.
2-AÊn hoûi (vaán danh):Nhaø trai ñöa leã vaät: cau, traàu, cheø, baùnh,
traùi . . . ñeán nhaø gaùi, ñeå nhaø gaùi chia cho baø con xoùm laøng. Vaø
trình ñoà sính leã nhö hoa tai, nhaãn cöôùi (nhaø gaùi coù quyeàn voøi
vónh).
3-Leã cöôùi (thaân nghinh): Vì Troïng Thuûy veà nhaø vôï ôû reå
neân khoâng ñöa daâu maø ñöa reå. Thöù töï cuûa ñoaøn ñöa reå goàm:
oâng mai, moät soá ngöôøi böng leã vaät (goàm taát caû thöùc aên), chuù
reå (ngoài kieäu), thaân nhaân nhaø trai . . .Khi ñeán nhaø gaùi (Thuïc
Phaùn) thì cöû haønh hoân leã theo nghi thöùc sau:
- Trình caùc leã vaät ñem ñeán (côm, canh, caù kho, nöôùc
maém . . .)
vaø ñaët leân baøn thôø.
- Ñoát ñeøn, coâ daâu chuù reå vaøo leã gia tieân, sau ñoù vaùi
laïy cha meï 2
beân.
- Coâ daâu chuù reã leân 2 kieäu ñi voøng ñeå chaøo taát caû hoï
haøng hai
beân
- Hai beân doïn coå ra aên.
Baøi hoïc:
1/ Tìm hieåu phong tuïc taäp quaùn veà cöôùi hoûi cuûa ngöôøi
Vieät Nam xöa vaø nay
2/ Reøn luyeän veà taøi thaùo vaùt trong vieäc beáp nuùc côm
nöôùc
3/ Laøm caùng khieâng ngöôøi
B-TROÏNG THUÛY ÑAÙNH CAÉP NOÛ THAÀN

Sau khi aên uoáng xong, hoï haøng nhaø Trieäu ra veà chæ coøn
Troïng Thuûy ôû laïi, lôïi duïng luùc sô hôû, Troïng Thuûy choâm Noû thaàn
ñem veà phe mình.

IV. CUOÄC TIEÁN CHIEÁM COÅ LOA THAØNH
Sau khi ñaê ñöa ñöôïc noû thaàn veà nöôùc Vieät. Trieäu Ñaø
baát ngôø môû cuoäc taán coâng Coå Loa Thaønh. Quaân AÂu Laïc do
bò baát ngôø, khoâng phoøng thuû, hôn nöõa noû thaàn laïi naèm trong
tay quaân Vieät neân bò thaát thuû. An Döông Vöông vaø con gaùi laø
Mî Chaâu leân ngöïa (xe ñaïp) chaïy troán
Caùch chôi:
Quaân Vieät (Nhaø Trieäu) baát ngôø ñöa noû thaàn tôùi taäp kích.
Caû hai phe (coù daáu hieäu rieâng), moãi ngöôøi ñeàu ñeo khaên quaøng
ôû thaét löng, phía sau, hoaëc beân hoâng, (caàn qui ñònh roõ ñieåm naøy
trong luaät chôi). Ai bò giöït maát khaên thì seõ bò loaïi hay bò baét laøm
tuø binh. Ngöôøi caàm noû thaàn khoâng coù maïng neân baát töû, nhöng
laïi coù quyeàn giöït khaên baát cöù keû ñòch naøo maø anh ta gaëp.
Vì noû thaàn khoâng theå cheát, neân Nhaø Trieäu gieát ñöôïc
nhieàu quaân vaø chieám ñöôïc Coå Loa thaønh ( sau cuoäc chieán
(chöøng ½ giôø), quaân AÂu Laïc naøo coøn soáng, seõ ñöôïc phong
taëng Anh huøng).
Luaät chôi
- Khi caû hai ñeàu bò giöït cuøng moät luùc, ñöôïc xem nhö hueà
vaø cho ñaáu trôû laïi.
- Khoâng ñöôïc coät cho khaên keït cöùng trong thaét löng.
khaùc.

Cuoái cuøng taát caû quaân hai beân hôïp thaønh moät, thu doïn
leàu traïi, veä sinh ñaát traïi, boù coät goïn gaøng chuaån bò truy kích
Thuïc An Döông Vöông vaø Mî Chaâu.
Baøi hoïc:
1/ Giöõ gìn veä sinh moâi tröôøng, ñaát traïi
2/ Xeáp leàu traïi nhanh goïn, ñuùng phöông phaùp
V-CUOÄC CHAÏY TROÁN CUÛA AN DÖÔNG VÖÔNG VAØ MÎ

CHAÂU
Loa thaønh thaát thuû An Döông Vöông vaø con gaùi laø Mî
Chaâu ñöa nhau ñi troán. Vì coù giao öôùc tröôùc vôùi Troïng Thuûy,
neân Mî Chaâu raéc loâng ngoãng theo ñöôøng ñeå laøm daáu. khi An
Döông Vöông phaùt hieän, lieàn gieát cheát Mî Chaâu roài töï saùt.
Keå töø baây giôø laø cuoäc thi taøi töøng Ñoäi , cho neân phaûi
chôi theo töøng nhoùm nhoû
Luaät chôi:
- Moãi Ñoäi nhaän moät maät thö (ghi nhöõng chæ thò caàn
thieát vaø moät maûnh giaáy maøu cuûa ñoäi mình phaûi tìm löôïm). Sau
khi dòch xong maät thö thì trình cho Trieäu Ñaø, neáu dòch ñuùng thì
Trieäu Ñaø cho xuaát phaùt ngay (theo töøng Ñoäi).
Noäi dung maät thö ñaïi khaùi laø phaûi truy tìm An Döông
Vöông vaø Mî Chaâu theo daáu veát ñaõ ñeå laïi vaø thu gom caøng
nhieàu caøng toát loaïi loâng ngoãng (giaáy maøu) cuûa Ñoäi mình
(khoâng thu gom giaáy maøu cuûa Ñoäi khaùc)
- An Döông Vöông vaø Mî Chaâu ñöôïc trang bò thaät goïn
nheï goàm: nöôùc uoáng, phaán vieát vaø moät chieác xe ñaïp (hay gaén
maùy). Leân ñöôøng ñi tröôùc khi Loa Thaønh thaát thuû.
- Trong khi ñaøo thoaùt thì Mî Chaâu ngoài sau “ngöïa” raéc
laïi nhöõng veát loâng ngoãng (laø nhöõng maûnh giaáy maøu caét vuïn,
coù bao nhieâu ñoäi laø baáy nhieâu maøu) ñeå nhöõng ngöôøi cuûa
Trieäu Ñaø + AÂu Laïc tìm theo veát (vì phaûi ñi theo moät loä trình ñaê
aán ñònh neân ngöôøi ñoùng vai An Döông Vöông phaûi am töôøng ñòa
theá vuøng ñoù).

- Coù nhöõng ñoaïn khoâng raéc loâng ngoãng maø ghi laïi
daáu ñi ñöôøng.
- Caùc Ñoäi theo veát loâng ngoãng ñeå truy tìm Thuïc
Phaùn (phaûi tìm löôïm cho baèng heát caùc maûnh giaáy maøu cuûa Ñoäi
mình, khoâng ñöôïc löôïm hay daáu nhöõng giaáy maøu cuûa ñoäi khaùc)
vaø phaûi ghi laïi caùc daáu ñi ñöôøng mình quan saùt ñöôïc
- Ñoäi thaéng laø Ñoäi veà tröôùc nhaát, löôïm ñöôïc nhieàu
maûnh giaáy
maøu nhaát vaø ghi ñaày ñuû daáu ñi ñöôøng nhaát.
- Treân ñöôøng di coù theå ñaët moät soá traïm ñeå thöû
thaùch kyõ naêng
thaùo vaùt hay traéc nghieäm caùc moân hoïc
- Khi phaùt hieän con mình laø nguyeân nhaân maát nöôùc,
An Döông Vöông gieát Mò Chaâu roà töï saùt.
- Khi phaùt hieän cha con An Döông Vöông ñaê cheát. Troïng
Thuûy cho laøm caùng khieâng veà ñieåm taäp trung.
Baøi hoïc: quan saùt – daáu ñöôøng – di haønh – taûn thöông
VI- TRIEÄU ÑAØ LAÄP NEÂN NÖÔÙC NAM VIEÄT

Toång keát cuoäc chôi baèng caùch dieãn moät vôû kòch, phong
thöôûng
coâng thaàn, ñoïc tuyeân ngoân ñoäc laäp
SAÊN MAÕNH HOÅ
DAÃN YÙ
Trong moät khu röøng kia coù moät baày hoå raát döõ tôïn,
chuyeân aên thòt ngöôøi vaø phaù phaùch haøng xoùm, daân chuùng
raát khoå sôû. Moät soá thôï saên duõng caõm quyeát taâm vaøo röøng
ñeå saên baét maõnh hoå.

• Soá ngöôøi chôi: Töø 16 – 20 ñoäi. Moãi ñoäi laø
moät toaùn thôï saên.  Tuoåi: Khoâng haïn cheá  Duïng
cuï:
- Ñoà hoùa trang cho maõnh hoå, khaên giaét ôû coå, sau
löng.
- Gaäy ñeå laøm caùng.
- Khaên quaøng ñeå baêng boù. - Daây - Coøi.
- Ñuoác hoaëc ñeøn pile (neáu chôi ban ñeâm).
• Saân chôi
Khu röøng raäm, hoaëc moät khoaûng ñaát coù nhieàu chöôùng
ngaïi vaät ñeå naáp neáu chôi vaøo ban toái.
• Kyõ naêng chuyeân moân
Truyeàn tin, phöông höôùng, daáu veát, cöùu thöông.
DIEÃN TIEÁN:
1) Moät soá ngöôøi ñöôïc cöû laøm maõnh hoå (4 hoaëc 6
ngöôøi) hoùa trang cho khoù nhaän. Coù moät chieác khaên nheùt ôû sau
gaùy vaø ñöôïc thaû tröôùc vaøo trong ñòa ñieåm giôùi haïn ñaõ ñöôïc
baùo tröôùc.
2) Soá ngöôøi coøn laïi laø thôï saên tuï laïi töøng nhoùm
(theo ñoäi) ít laø 3 ngöôøi, neáu nhö ñi döôùi 2 ngöôøi seõ bò coïp voà.
Moãi nhoùm im laëng tieán vaøo khu vöïc ñaõ ñöôïc baùo laø coù maõnh
hoå.
3) Maõnh hoå thænh thoaûng phaûi ñeå laïi moät soá daáu
veát coù theå laø daáu ñöôøng hoaëc caønh caây bò gaãy . . . Vaø phaûi
aån cho thaät kyõ vaø phaûi nhìn xem neáu thôï saên naøo ñi laïc hoaëc
baát caån thì voà (ñaäp vaøo baát cöù ñaâu).
4) Neáu thôï saên bò coïp voà, ngöôøi ñoù phaûi naèm taïi
choã ñeå chôø baïn ñeán baêng boù nhöõng veát thöông vaø 2 ngöôøi
baïn phaûi laøm caùng khieâng ngöôøi bò thöông veà toång haønh dinh
döôõng beänh sau ñoù hai ngöôøi ñoù vaøo röøng tieáp tuïc saên vôùi
caùc baïn cuøng ñoäi.

5) Tröôøng hôïp bò maênh hoå ñuoåi (ñi döôùi 3 ngöôøi)
hoaëc bò voà phaûi baùo cho caùc baïn baèng coøi caáp cöùu hoaëc tieáng
huù . . . ñeå baïn ñeán tieáp cöùu. Neáu bieát ñöôïc choã maênh hoå aån
coù theå thoâng baùo cho caùc baïn baèng Morse, nhöng phaûi ngaén,
goïn, deã hieåu (hay quy ñònh tieáng coøi naøo ñoù) caùc baïn cuøng
nhoùm phaûi ñeán tieáp cöùu ngay.
6) Neáu töø 3 ngöôøi trôû leân maø phaùt hieän ra hoå thì
coù theå vaây baét ñeå giaät cho ñöôïc chieác khaên ôû coå maûnh hoå thì
maênh hoå bò cheát. Trong luùc bò vaây hoå khoâng coù quyeàn voà nöõa
maø phaûi tìm caùch chaïy troán.
7) Baét ñöôïc hoå caû ñoäi phaûi laøm caùng khieâng veà
“toång haønh dinh” noäp roài laïi tieáp tuïc ñi saên.
8) Keát thuùc: Sau khoaûng thôøi gian chöøng 1 hay 2 giôø
hoaëc soá hoå ñaê bò saên heát, toång keát laïi ñoäi naøo saên ñöôïc
nhieàu coïp, hoå maø ít ngöôøi bò thöông laø thaéng cuoäc, coù theå ñoåi
moät maïng hoå baèng 2, 3 maïng ngöôøi bò thöông.
LÖU YÙ:
Troø chôi naøy phaûi ñöôïc thöïc hieän treân moät khu ñaát roäng
vaø coù moät soá troïng taøi coù daáu hieäu ñaëc bieät.
ÑÖÔØNG VEÀ ÑAÁT HÖÙA
DAÃN NHAÄP
Truyeàn thuyeát keå raèng: Töø ngaøn xöa, khi traùi ñaát coøn
hoang sô, khaép nôi thuù döõ, thieân tai, ñoäng ñaát… con ngöôøi soáng

thaønh töøng boä laïc nhoû, cuoäc soáng phuï thuoäc hoaøn toaøn vaøo
thieân nhieân, neân gaëp nhieàu khoå cöïc, nguy hieåm rình raäp…
Vì yeâu thöông chuùng sinh, hai vò thaàn Maët Traêng vaø Maët
Trôøi quyeát ñònh duøng quyeàn pheùp cuûa m#nh caûi taïo moät vuøng
ñaát trôû thaønh phì nhieâu, maøu môõ . . . ñeå laøm cô nghieäp cho loaøi
ngöôøi . . . Theá laø caùc boä laïc ôû khaép nôi treân maët ñaát ñi theo söï
höôùng daãn cuûa caùc vò thaàn ñeå tìm ñöôøng veà vuøng ñaát höùa . . .

- 5 tröôûng hoùa trang laøm caùc vò thaàn Vaät duïng:
- Daây caù nhaân (daây duø) daøi 2m
- Moãi Ñoäi moät voøng daây keõm ñöôøng kính 8 cm
- Banh nhöïa ñöôøng kính khoaûng 20 cm
- Ñeøn caày
- Daây laøm löôùi nheän
- Daây laøm caàu khæ
- Moãi ngöôøi moät bình nöôùc khoaùng roãng.
- Moãi Ñoäi 1 can nhöïa 2 lít roãng
- Maät thö caùc loaïi
- Nöôùc uoáng
- Phieáu chia boä toäc (mang chöõ A hoaëc E)
- 2 gaäy bieåu töôïng (côø ñoaøn hay côø ñoäi)
- Khaên quaøng (2 maøu cho 2 phe)
- Phaán vieát (ñeå veõ daáu ñöôøng)
DIEÃN TIEÁN TROØ CHÔI
 TRAÏM XUAÁT PHAÙT:

(Vò thaàn cai quaûn Sao Kim-maëc aùo vaøng, ñoäi khaên vaøng,
tay mang gaäy…)
Vò thaàn naøy seõ keå laïi caâu chuyeän daãn nhaäp vaø trao maät
thö daãn ñöôøng cho caùc boä laïc
Maät thö 1
CAÙC NGÖÔI HAÊY ÑI VEÀ HÖÔÙNG (. . .) ÑEÅ TÌM ÑÖÔØNG ÑEÁN
VUØNG ÑAÁT HÖÙA
Sau ñoù, caùc boä laïc theo daáu ñöôøng ñeå di chuyeån, treân
ñöôøng ñi seõ gaëp maät thö höôùng daãn 2
Maät thö 2
ÑEÅ THOAÙT RA ÑÖÔÏC KHU RÖØNG, HAÊY HOÙA TRANG THAØNH
NGÖÔØI RÖØNG VAØ THÖÏC HIEÄN MOÏI YEÂU CAÀU CUÛA THAÀN
RÖØNG
Caùc boä laïc tìm laù caây ñeå hoùa trang, roài tieáp tuïc di
chuyeån theo daáu ñi ñöôøng ñeán traïm cuûa Thaàn Röøng, khi gaëp
Thaàn Röøng (vò thaàn cai quaûn SAO MOÄC) thì phaûi vöôït qua heát
caùc chöôùng ngaïi theo yeâu caàu cuûa vò thaàn naøy.
 TRAÏM THAÀN RÖØNG

Thöû thaùch 1
Moãi ngöôøi duøng daây caù nhaân, moät ñaàu coät vaøo moät
voøng troøn baèng keõm (ñöôøng kính 7-8 cm), tay caàm ñaàu daây coøn
laïi. Ñaët moät traùi banh nhöïa leân voøng keõm. Toaøn ñoäi di chuyeån
traùi banh ñoù ñeán boû vaøo moät caùi hoá quy ñònh.
Löu yù: trong quaù trình di chuyeån, neáu banh rôùt xuoáng ñaát thì
phaûi ñi laïi, vaø daây caù nhaân toái thieåu daøi 2m
Baøi hoïc: phoái hôïp ñoàng ñoäi, kheùo leùo, nhanh nheïn . . .
Thöû thaùch 2
- Laàn löôït töøng thaønh vieân trong boä laïc vöøa boø saùt ñaát,
vöøa duøng ñaàu di chuyeån boùng vaøo khung thaønh

Sau ñoù tieáp tuïc di chuyeån theo daáu ñöôøng (coù theå duøng
veát voâi traéng ñeå thay daáu ñöôøng) ñeå tìm maät thö höôùng daãn
tieáp.
Maät thö 3
CAÙC NGÖÔI HAÊY ÑI TÌM VÒ THAÀN LÖÛA. NGAØI SEÕ TRÖØ TAØ VAØ
BAÛO VEÄ CHO CAÙC NGÖÔI
 TRAÏM THAÀN LÖÛA

Thaàn löûa: (maëc aùo ñoû, ñoäi khaên ñoû, mang gaäy tröø taø)
Thöû thaùch 1
-Töøng ngöôøi phaûi duøng tay khoâng, boùp taét 1 caây neán ñang
chaùy Thöû thaùch 2
-Caêng moät sôïi daây khoaûng 3-4 meùt baéc qua 2 caây lôùn,
töøng ngöôøi phaûi ñu daây töø caây naøy qua caây kia (duøng caû tay vaø
chaân)
Thöû thaùch 3
-Duøng daây thöøng ñan thaønh löôùi (hoaëc daây duø), vôùi
nhieàu choå lôùn nhoû khaùc nhau, töøng ngöôøi phaûi chui qua maø
khoâng ñöôïc ñuïng vaøo löôùi,
vaø khoâng ñöôïc chui truøng loã ngöôøi tröôùc ñaõ chui
Baøi hoïc: söï can ñaûm, khoûe maïnh, trí thoâng minh…
Sau khi caû boä laïc vöôït qua caùc thöû thaùch, Hoûa thaàn seõ
duøng gaäy tröø taø gô nheï 3 caùi leân mình töøng thaønh vieân, vaø
chæ ñöôøng ñi ñeán vuøng ñaát höùa . . .(Tröôùc khi ñeán ñöôïc vuøng
ñaát höùa, caùc boä laïc phaûi vöôït qua traïm thöû thaùch cuoái cuøng
do Thuûy Thaàn canh giöõ. Ñoù laø theå hieän tinh thaàn ñoàng ñoäi)
TRAÏM THUÛY THAÀN

Traïm naøy ñaët ôû nôi coù nöôùc nhö: soâng, bieån, ao, hoà . . .

Thuûy thaàn: (aùo maøu xanh nöôùc bieån, mang daây chuyeàn
ñöôïc laøm
baèng voû soø, oác . . .)
Troø chôi:
Moãi boä laïc saép thaønh moät haøng doïc (caùch nhau gaàn moät
saûi tay). Ñoäi phoù ñöùng ñaàu haøng, gaàn meùp nöôùc. Ñoäi tröôûng
ñöùng cuoái haøng, caïnh can nhöïa roãng. Moãi ngöôøi ñöôïc phaùt 1 chai
nöôùc suoái nhoû roãng
Khi coù leänh, Ñoäi phoù muùc nöôùc vaøo chai nöôùc suoái cuûa
mình roài roùt vaøo chai ngöôøi keá beân (nhôù laø khoaûng caùch gaàn
moät saûi tay). Ngöôøi ñoù roùt tieáp cho ngöôøi keá tieáp . . . cho ñeán
Ñoäi tröôûng thì ñoå vaøo can nhöïa
Cöù nhö theá cho ñeán khi ñaày can. Ñoäi naøo ñaày tröôùc seõ
chieán thaéng
Sau khi vöôït qua ñöôïc thöû thaùch naøy, moãi ngöôøi ñöôïc
phaùt moät phieáu nhoû, treân ñoù coù vieát chöõ A hoaëc E. Khi coù
leänh, ngöôøi naøo mang phieáu A seõ taäp trung laïi thaønh boä toäc
Asus vaø ngöôøi naøo mang phieáu E seõ taäp trung laïi thaønh boä
toäc Elida vaø chuaån bò tieán vaøo ñaát höùa.
 VAØO ÑAÁT HÖÙA

Luùc naøy, giöõa 2 vò thaàn Maët Trôøi vaø Maët Traêng xaûy ra
maâu thuaãn neân ñaê baát hoøa vôùi nhau, caùc boä laïc vì theá cuõng
phaân hoùa, moät soá ñi theo Thaàn Maët Trôøi vaø hôïp laïi thaønh
boä toäc Asus. Nhöõng ngöôøi khaùc thì tuaân phuïc Thaàn Maët Traêng
vaø thaønh laäp boä toäc Elida.
Gioáng tính caùch cuûa vò thaàn baûo hoä - Thaàn Maët Trôøi:
boä toäc Asus maïnh khoûe, thoâng minh, hieáu chieán . . . Coøn boä
toäc Edida ñi theo Thaàn Maët Traêng; chuû tröông hoøa bình, caùc
thaàn daân thì nhanh nheïn, khoân ngoan
Theá laø chieán tranh xaûy ra

Boä toäc Asus mang treân ñaàu moät taám buøa hoä meänh (khaên
quaøng maøu ñoû) coøn Elida thì maøu xanh (hay moät maøu naøo khaùc
vôùi maøu cuûa beân kia). Caû hai boä toäc vöøa chieán ñaáu ñeå cöôùp
bieåu töôïng cuûa ñoái phöông vöøa phoøng thuû ñeå baûo veä bieåu
töôïng cuûa mình.
Luaät chôi
Phe naøy tìm caùch giöït khaên cuûa phe kia. Ai bò giöït maát khaên thì
seõ bò loaïi hay bò baét laøm tuø binh. Vöøa chieán ñaáu vöøa tìm caùch
tieáp caän ñeå cöôùp gaäy bieåu töôïng cuûa ñòch maø khoâng ñeå bò
giaät khaên. Phe naøo laáy ñöôïc gaäy tröôùc seõ chieán thaéng.
- Khi caû hai ñeàu bò giöït cuøng moät luùc, ñöôïc xem nhö hueà
vaø cho ñaáu trôû laïi.
khaùc.
Keát thuùc chieán tranh:
Vaø ñaây môùi chæ laø nhöõng traän chieán ban ñaàu giöõa 2
boä toäc, Treân thöïc teá thì 2 boä toäc Asus vaø Elida ñaõ chieán ñaáu
vôùi nhau lieân tuïc hôn 5000 naêm qua vaø cho ñeán baây giôø vaãn
baát phaân thaéng baïi. . . Vaäy keát cuïc seõ dieãn ra nhö theá naøo?
Boä toäc Asus seõ voâ ñòch hay boä toäc Elida seõ trôû thaønh boä toäc
huyeàn thoaïi?
CAÙC TROØ CHÔI ÑEÂM TIEÂU BIEÅU
CUOÄC THAÙNH CHIEÁN

Töø thuôû khai thieân laäp ñòa . . . khi maët ñaát coøn hoang sô,
vaø luoân ñaày raãy söï nguy hieåm, thuù döõ rình raäp, luõ luït, thieân

tai… con ngöôøi nhoû beù, ít oûi. Luùc ñoù xuaát hieän 2 boä toäc
huøng maïnh nhaát laø: Asus vaø Elida
Boä toäc Asus laø con chaùu cuûa Thaàn Maët Trôøi, thaàn daân
cuûa Asua ñeàu thoâng minh, to lôùn, maïnh meõ, thieän chieán…
Coøn Elida laø doøng doõi cuûa Thaàn Maët Traêng, raát khoân
ngoan, nhanh nheïn, kheùo leùo, vaø xinh ñeïp…
Döôùi söï baûo trôï cuûa Thaàn Maët Trôøi vaø Thaàn Maët
Traêng, 2 boä toäc Asus vaø Elida ngaøy caøng phaùt trieån raát maïnh,
thaàn daân ñoâng ñuùc, cuoäc soáng aám no, an laïc…
Moät ngaøy kia, boä toäc Asus quyeát ñònh ñöùng leân thoáng
nhaát 2 boä toäc ñeå trôû thaønh moät boä toäc vó ñaïi duy nhaát. noùi
laïi boä toäc Elida voán yeâu hoøa bình, caêm gheùt chieán tranh, neân
nhaát ñònh khoâng chòu ñoàng hoùa, ñaáu tranh ñeå baûo toàn boä
toäc . . .
Chieán tranh giöõa 2 boä toäc noå ra töø ñôøi naøy sang ñôøi
khaùc, lieân tuïc
5000 naêm vaãn baát phaân thaéng baïi. . . Roài moät laàn, Thaàn Maët
Trôøi ñaõ bò Thaàn Maët Traêng duøng möu keá baét nhoát “linh hoàn”
vaøo trong 1 “baûo vaät” vaø ñem traán giöõ taïi Ngoïn Nuùi Thieâng…
Töø ñoù boä toäc Asus bò moät lôøi nguyeàn “phaûi soáng nôi sa
maïc, nhöõng nôi hoang vu, khoâng ñöôïc trôû veà ñoàng baèng, suoát
ñôøi phaûi soáng trong ñoùi keùm vaø ñau khoå. . .”
Sau khi linh hoàn Thaàn Maët Trôøi bò baét nhoát, boä toäc Asus
phaûi chòu cuoäc soáng khoå nhuïc suoát 1000 naêm. Theá nhöng loøng
töï haøo laø con chaùu Thaàn Maët Trôøi, cuøng moái thuø boä toäc
vaãn luoân ñöôïc löu truyeàn cho con chaùu qua nhöõng caâu chuyeän
keå.
Moät ngaøn naêm sau, cô hoäi phuïc thuø vaø khoâi phuïc boä
toäc ñaõ ñeán. . . theo söï tính toan cuûa nhaø chieâm tinh trong boä
toäc.
Vaøo ñeâm 20 thaùng 7 naêm ñoù… “Thaàn Maët Traêng seõ bò
“Thaát tinh chieáu meänh” (7 ngoâi sao chieáu meänh) neân coâng löïc,
quyeàn pheùp suy yeáu…”. ñaây chính laø cô hoäi ngaøn naêm ñeå giaûi
cöùu linh hoàn Thaàn Maët Trôøi, vaø phaù giaûi lôøi nguyeàn naêm
xöa. Ñieàu naøy, nhaø thoâng thaùi ôû boä toäc Elida cuõng ñaõ bieát,
neân caû boä toäc Elida cuõng quyeát doác söùc baûo veä “baûo vaät”
taïi Nuùi Thieâng…
Vaø theá laø . . .

- 2 tröôûng hoùa trang laøm toäc tröôûng
- 2 tröôûng hoùa trang laøm nhaø chieâm tinh
Vaät duïng:
- 2 Gaäy sinh meänh
- 1 boù nhang,
- Moät baûo vaät (laø caây ñeøn, hoaëc caùi loï, caùi
chai . . .)
- Moãi ngöôøi moät khaên quaøng, 3-5 tuùi nilon, daây
thun…
- Caû 2 boä toäc chæ söû duïng ñuoác, trong quaù trình di
chuyeån, BTC söû duïng ñeøn pin. Thôøi löôïng
- Döï truø thôøi gian Troø chôi ñeâm khoaûng 1h15’
TAÏI BOÄ TOÄC ASUS

Nhaø chieâm tinh: “Taát caû haõy quyø xuoáng”
NCT 2 tay caàm gaäy sinh meänh cuûa boä toäc giô cao leân
trôøi, höôùng maët trôøi moïc, ñoïc “thaàn chuù” ñeå caàu chuùc bình
an cho taát caû “chieán binh” cuûa boä toäc.
(ñoïc thaàn chuù) “dacareâ, cara, coâroâ, carira, cariro . . .” (caùi
naøy töï phaêng, ñoïc ít thoâi, neáu ko thì maáy em xæu ñoù...) Sau ñoù
trao gaäy sinh meänh cho Thuû lónh Thuû lónh noùi:
Hôõi caùc anh em, hôõi nhöõng chieán binh tinh nhueä, con
chaùu Thaàn Maët Trôøi vó ñaïi. Caû ngaøn naêm qua, boä toäc ta ñaõ
phaûi chòu lôøi nguyeàn, suoát ñôøi soáng khoå nhuïc. Linh hoàn cuûa
vò thaàn baûo hoä daân toäc ta ñaõ phaûi bò giam caàm suoát 1000
naêm . . .
Vaø hoâm nay cô hoäi phuïc thuø ñaõ ñeán. Chuùng ta seõ giaûi
cöùu linh hoàn cuûa Ngöôøi, phaù giaûi lôøi nguyeàn, vaø khoâi phuïc
boä toäc. Roài ñaây boä toäc ta seõ trôû thaønh moät boä toäc vó ñaïi,
ñoâng ñuùc, höng thònh nhö xöa. Taát caû anh em, haõy laëp laïi lôøi
cuûa ta:
- Giaûi cöùu Thaàn Maët Trôøi (laëp laïi) (3 laàn)
- Boä toäc Asus vó ñaïi (Asus vó ñaïi) (3 laàn)
TAÏI BOÄ TOÄC ELIDA

Thuû lónh
Hôõi nhöõng ñöùa con khoân ngoan cuûa thaàn Maët Traêng.
Boä toäc ta chuû tröông hoøa bình, vì yeâu hoøa bình chuùng ta nhaân
nhöôïng, nhöng ta caøng nhaân nhöôïng, boïn Asus hieáu chieán caøng
laøm tôùi . . . vaø hoâm nay, giôø khaéc ñònh meänh cuûa boä toäc ñaõ
ñeán.
Boïn chuùng chôø ñôïi thôøi cô laät ñoå boä toäc ta ñaõ 1 ngaøn
naêm. Vì theá nhaân danh thuû lónh boä toäc Elida, ta keâu goïi taát caû
moïi ngöôøi trong boä toäc haõy duõng caûm ñöùng leân chieán ñaáu
baûo veä boä toäc, baûo veä hoøa bình treân maûnh ñaát queâ höông
ta…
Ngöôøi naøo coù kieám thì xaøi kieám, ngöôøi naøo coù dao thì
xaøi dao, coøn ngöôøi naøo ko coù kieám, ko coù dao thì xaøi . . . suùng
AK cuõng ñöôïc (hì hì, caùi zuï naøy khoâng coù aø nha)
(vò thuû lónh, 2 tay caàm gaäy sinh meänh, giô cao vaø noùi
tieáp)
Hôõi vò thaàn Maët Traêng, töôïng tröng cho hoøa bình vaø söï
thoâng thaùi. Xin Ngaøi haõy phuø hoä cho con chaùu cuûa Ngaøi
chieán thaéng keû thuø, baûo veä boä toäc, vaø duy trì hoøa bình treân
maûnh ñaát cuûa Ngaøi . . .

DIEÃN BIEÁN
Tröôùc khi baét ñaàu Troø chôi ñeâm, taát caû ngöôøi chôi chia
ñeàu thaønh 2 löïc löôïng (Boä toäc Asus vaø Elida). Moãi beân choïn
moät ngöôøi laøm thuû lónh, vaø moät Nhaø Chieâm Tinh (NCT)
Sau ñoù, boä toäc Elida theo söï höôùng daãn cuûa nhaø chieâm
tinh taäp trung taïi Ngoïn Nuùi Thieâng. Coøn boä toäc Asus taäp trung
taïi khu vöïc gaàn bôø bieån (hay ao, hoà, soâng, suoái . . . nhöõng nôi
coù nöôùc)
Nhaø chieâm tinh cuûa 2 boä toäc baét ñaàu keå laïi nguoàn goác
cuûa 2 boä toäc vaø lyù do dieãn ra traän “Thaùnh chieán” naøy (moãi
NCT vaø Thuû lónh coù moät baûn photo veà caâu chuyeän treân)
Sau khi keå xong caâu chuyeän, 2 Thuû lónh baét ñaàu toå chöùc
nhaân söï vaø ñieàu haønh coâng vieäc cuûa boä toäc mình (NCT chæ
laø ngöôøi daãn ñöôøng vaø coá vaán thoâi)
• Elida: ñoàn truù taïi Nuùi Thieâng, ñoát moät voøng raøo löûa
lôùn baèng ñuoác chung quanh baûo vaät, vaø saép xeáp ngöôøi baûo
veä voøng ngoaøi ngaên chaën boä toäc Asus, khoâng cho hoï laïi gaàn
ñeå daäp taét löûa vaø ñaùnh caép baûo vaät. Canh giöõ baûo vaät laø 2
taêng löõ, coù nhieäm vuï gieát cheát ngöôøi naøo ñeán gaàn baûo vaät.
• Asus: duøng laù, caønh caây hoùa trang, cho ngöôøi xuoáng
bieån laáy nöôùc ñoå vaøo tuùi nilon ñeå laøm vuõ khí (bao nilon seõ
ñöôïc BTC cung caáp)
Traän 1: “THAÙNH CHIEÁN TAÏI NGOÏN NUÙI THIEÂNG”

Nuùi Thieâng laø ñòa ñieåm bí maät, chæ coù BTC vaø 2 NCT bieát
thoâi
Sau khi boä toäc Asus chuaån bò xong vuõ khí, vò thuû lónh seõ noùi
lôøi ñoäng vieân tröôùc khi tham gia “Thaùnh chieán”, sau ñoù NCT seõ
cho lôøi höôùng daãn:
“Haõy theo nhöõng ngoïn ñeøn ñom ñoùm ñeå tìm ñöôøng ñeán
ñöôïc Ngoïn Nuùi Thieâng”
(Tröôùc ñoù BTC ñaõ ñoát moät boù nhang, vaø caém doïc theo con
ñöôøng moøn ñi ñeán Ngoïn Nuùi Thieâng)
Caùch chôi:
Elida seõ daøn quaân xung quanh voøng löûa, caùch voøng löûa
khoaûng 3 m. Nhieäm vuï cuûa hoï phaûi ngaên chaën khoâng ñeå quaân
Asus ñeán gaàn daäp taét löûa vaø laáy baûo vaät baèng caùch laáy maïng
(loät khaên quaøng) cuûa hoï. Nhoùm baûo veä naøy naøy chæ ñöôïc di
chuyeån töø voøng ñuoác trôû ra khoaûng 5 meùt, khoâng ñöôïc vaøo
trong, cuõng khoâng ra ngoaøi phaïm vi giôùi haïn.
Moãi chieán binh Asus ñöôïc cung caáp 3-5 bòch nilon ñöïng nöôùc,
vaø phaûi baêng khaên quaøng (maïng) treân ñaàu. Nhöõng ngöôøi naøy
seõ tìm caùch chaïy xuyeân qua nhoùm baûo veä ñeå daäp taét löûa
(baèng nhöõng bòch nöôùc) maø khoâng bò loät maïng.
Neáu ai bò maát khaên quaøng, phaûi rôøi cuoäc chieán, vaø huûy
boû nhöõng bao nöôùc coøn laïi, vaø taäp trung vaøo nôi giöõ tuø binh
(BTC).
Ngöôøi naøo daäp ñöôïc ngoïn ñuoác naøo thì «mieãn nhieãm» vôùi
nhoùm baûo veä vaø ñöôïc vaøo voøng trong.
Khi vaøo voøng trong hoï phaûi neù traùnh 2 vò taêng löõ baûo veä
baûo vaät. 2 ngöôøi naøy chæ di chuyeån trong voøng troøn giôùi haïn coù
ñöôøng baùn kính khoaûng 3 meùt, vöøa gieát keû thuø (loät maïng) vöøa
baûo veä baûo vaät.
Ai laáy ñöôïc “baûo vaät” thì ñöôïc ra ngoaøi an toaøn vaø chieán
thaéng.
Höôùng daãn : nhöõng ngöôøi Asus coù theå ñöùng neùm töø xa,
hoaëc chaïy vaøo khu vöïc «thaùnh ñòa» ñeå neùm bao nöôùc, mieãn
laø ñöøng ñeå bò loät maïng)
Chieán binh Elida thì ñöôïc “baát töû”- khoâng mang khaên
quaøng, nhöng phaïm vi hoaït ñoäng chæ trong khu vöïc “Thaùnh ñòa”,
ñöôïc quyeàn giaät khaên quaøng ñeå laøm “tieâu hao sinh löïc ñòch”,

nhöng khoâng ñöôïc chaïy ra khoûi khu vöïc phoøng thuû ñeå “taán
coâng” Asus.
Sau 20 phuùt, neáu Asus laáy ñöôïc baûo vaät thì seõ chieán
thaéng, ngöôïc laïi thì seõ thua cuoäc
Löu yù: Khu vöïc phoøng thuû roäng hay heïp, voøng löûa to hay
nhoû tuøy thuoäc vaøo soá löôïng ngöôøi tham gia…
Traän 2: TRAÄN ÑAÙNH TRONG ÑEÂM

Sau traän ñaùnh thöù nhaát, boä toäc Asus veà tröôùc, ñeán
ñòa ñieåm 2, seõ döïng caây côø sinh meänh, vaø daøn quaân ñeå chaän
ñaùnh Elida…
Elida xuaát phaùt sau 5 phuùt, ñeán ñòa ñieåm 2, cuõng döïng
côø sinh meänh cuûa boä toäc mình vaø boá trí traän ñòa Luaät chôi:
Moãi boä toäc coù 1 “caây côø sinh meänh” töôïng tröng cho söï
toàn taïi cuûa boä toäc vaø moãi chieán binh phaûi mang moät khaên
quaøng giaét sau löng
(töôïng tröng cho maïng soáng)
Caû 2 boä toäc, coá gaéng vöøa phoøng thuû, vöøa tieán sang phaàn
saân ñoái phöông ñeå “cöôùp caây côø sinh meänh” vaø ñem veà phaàn
saân cuûa mình
Trong quaù trình ñaùnh giaùp laù caø, ngöôøi naøo bò maát khaên
quaøng seõ cheát, rôøi cuoäc chieán, ñeán choå taäp trung tuø binh.
Neáu boä toäc naøo maát “caây côø sinh meänh” seõ thua cuoäc.
Sau 20 phuùt, neáu caû 2 boä toäc vaãn giöõ ñöôïc “caây côø sinh
meänh”, thì beân naøo quaân soá coøn ít hôn seõ thua cuoäc…
Neáu luùc ñaàu 2 beân e deø khoâng chuû ñoäng taán coâng, BTC
neân ñeà nghò moãi beân cöû ra 5-10 chieán binh, ñaùnh nhöõng traän
nhoû taïi giöõa saân ñeå kích thích yù chí chieán ñaáu cuûa caû hai boä
toäc…
Löu yù: Trong caùc troø chôi (ñeâm hay ngaøy) maø coù loät
maïng baèng khaên quaøng thì tröôùc khi chôi, neân ghi teân hoï vaø

ñôn vò cuûa mình vaøo moät goùc cuûa khaên quaøng ñeå khoâng bò
nhaàm laãn hay thaát laïc veà sau.
THAÉP SAÙNG HAÛI ÑAÊNG (TROØ CHÔI ÑEÂM)

Vaät duïng:
- 1 ngoïn ñuoác (hay ñeøn caày hoaëc phaùo hoa)
- 1 voû dieâm roãng
- 1 thuøng giaáy roãng (maøu saùng,deã thaáy trong deâm)
- Maïng (khaên quaøng,baêng vaûi,giaáy. . .) ñuû trang bò cho
phaân nöûa soá ngöôøi chôi
- Moät soá que dieâm Daãn nhaäp
Moät nhoùm haûi taëc ñaõ chieám ngoïn haûi ñaêng vaø taét noù
ñeå cho taøu thuyeàn laïc höôùng va vaøo ñaù ñeå chuùng deã beà cöôùp
boùc.
Caùc ngö daân hoïp nhau laïi, tìm caùch vöôït qua söï canh phoøng
cuûa boïn haûi taëc ñeå thaép saùng leân ngoïn haûi ñaêng, giuùp cho
taøu beø ñònh ñöôïc phöông höôùng.
Haûi ñaêng laø moät caây ñuoác hay phaùo hoa vôùi moät voû
dieâm roãng ñöôïc caát giöõ trong moät thuøng giaáy ôû vuøng caây raäm
raïp.
20 meùt chung quanh haûi ñaêng laø ranh giôùi canh phoøng cuûa
boïn haûi taëc (phaân nöûa soá ngöôøi chôi) coù nhieäm vuï baûo veä.
Phaân nöûa coøn laïi seõ laø ngö daân laøm nhoùm taán coâng,
nhoùm naøy moãi ngöôøi coät maïng (khaên quaøng, baêng vaûi,
giaáy. . . . .) leân ñaàu vaø ñöôïc trang bò 3 que dieâm, coá gaéng luoàn
laùch neù traùnh nhoùm haûi taëc baûo veä ñeå tieáp caän, tìm voû dieâm
roãng ñeå caïnh caây ñuoác (haûi ñaêng) vaø ñaùnh dieâm thaép saùng
ngoïn haûi ñaêng.
Nhoùm haûi taëc luøng suïc hay phuïc kích vaø loaïi khoûi voøng
chieán baèng caùch loät maïng vaø tòch thu dieâm. Ai bò maát khaên
quaøng seõ rôøi cuoäc chôi. (hay quay laïi haäu cöù ñeå ñöôïc taùi trang bò
vaø chôi tieáp). Hai nhoùm thay ñoåi nhau khi haûi ñaêng ñaõ ñöôïc thaép

saùng hoaëc sau moät thôøi gian ñaõ quy ñònh (neáu khoâng thaép
ñöôïc).
Luaät chôi:
Nhoùm haûi taëc chæ canh phoøng caùch ngoïn haûi ñaêng töø 10
ñeán 20 meùt, ngö daân naøo ñaõ loït qua khoûi khu vöïc canh phoøng thí
khoâng ñöôïc truy ñuoåi.
CANH GIÖÕ KHO BAÙU
Daãn nhaäp.
Moät muï phuø thuûy ñi ñaùnh caép baûo vaät traán ñòa cuûa
moät soá boä toäc, roài ñem caát daáu döôùi chaân moät ngoïn thaùp
vaø sai 4 ñeä töû canh gaùc boán goùc ñeå giöõ kho baùu, baét gieát
nhöõng keû naøo möu toan ñoaït laïi.
Caùc boä toäc bò maát baûo vaät, hoï hoang mang lo sôï, tìm moïi
caùch ñeå ñoaït laïi.
Thaønh phaàn tham döï:
- Toaøn theå ñoaøn sinh, nhöng chôi theo Ñoäi, moãi Ñoäi laø moät
boä toäc - Caùc huynh tröôûng trong ñôn vò. Phaân coâng
- 1 tröôûng laøm phuø thuûy
- 4 tröôûng (hay traùng sinh) laøm ñeä töû cuûa phuø thuûy Vaät
duïng
- Moät soá baùu vaät (banh, chai, hoäp . . .) moãi Ñoäi goùp vaøo
moät baûo vaät coù laøm daáu rieâng cuûa Ñoäi.
- Khaên quaøng (maïng) cho taát caû ngöôøi chôi
- Ñeøn pin saùng
Saân chôi
Khu ñaát roäng coù nhieàu caây cao vaø luøm buïi
Dieãn tieán cuoäc chôi
Moät tröôûng laøm phuø thuûy caàm gaäy pheùp (ñeøn pin) leo
leân caây (thaùp canh) khoaûng 4 meùt, ngoài aån treân ñoù. Döôùi goác
caây ñeå caùc baùu vaät cuûa caùc boä toäc (Ñoäi).
Boán tröôûng (hay traùng sinh) laøm 4 ñeä töû canh gaùc chung
quanh kho baùu. Boán ngöôøi naøy khoâng chieán ñaáu hay baét giöõ keû
caép maø chæ ñeán loät “maïng” keû naøo bò phuø thuûy phaùt hieän.
Nhöõng ngöôøi chôi chia thaønh töøng Ñoäi, ñeo “maïng” treân
ñaàu, nöông theo caùc luøm caây, buïi coû . . . tìm moïi caùch tieáp caän
thaùp canh ñeå ñoaït laïi baûo vaät cuûa boä toäc mình (coù daáu rieâng),
quay trôû ra maø khoâng bò phaùt hieän.
Phuø thuûy ngoài treân thaùp canh raø gaäy pheùp (queùt ñeøn pin)
chung quanh thaùp canh. Neáu phaùt hieän ra ngöôøi naøo thì chieáu
thaúng ñeøn pin vaøo ngöôøi ñoù vaø ñoïc thaàn chuù: HOLA.
Ngöôøi bò chieáu ñeøn pin vaø ñoïc thaàn chuù thì phaûi ñöùng leân
baát ñoäng taïi choã, chôø caùc ñeä töû cuûa phuø thuûy ñeán laáy
“maïng” thì môùi ñöôïc quay ra rôøi cuoäc chôi.
Sau khi ngöôøi chôi bò caâu thaàn chuù laøm cho ñöùng baát ñoäng,
phuø thuûy laäp töùc chuyeån gaäy pheùp ñi raø soaùt choã khaùc, ñeå
naïn nhaân ñoù cho caùc ñeä töû xöû lyù. Lôïi duïng luùc ñang loän xoän,
ngöôøi chôi coá gaéng tieáp caän muïc tieâu.
Khi ñeán choã ñeå baùu vaät, ngöôøi chôi nhanh choùng löïa ñuùng
baûo vaät cuûa Ñoäi mình (khoâng ñöôïc laáy cuûa Ñoäi khaùc). Khi laáy
ñöôïc thì reo leân moät tieáng: “ÔREÂKA!” thì ngöôøi naøy seõ “baát töû”.
Ñöôøng hoaøng böôùc ra maø khoâng sôï bò gieát.
Sau 30 phuùt, ra hieäu chaám döùt cuoäc chôi vaø toång keát
ñieåm Chaám ñieåm
- Ñoaït baùu vaät = + 10 ñieåm
- Moät ngöôøi bò gieát = - 2 ñieåm
Ñoäi naøo nhieàu ñieåm hôn seõ thaéng


TCL

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

TCL

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

TCL

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

DAÃN NHAÄP PHAÀN I

TOÅ CHÖÙC MOÄT TROØ CHÔI LÔÙN

PHIEÂU LÖU VÔÙI TROØ CHÔI LÔÙN 3

PHIEÂU LÖU VÔÙI TROØ CHÔI LÔÙN 4

PHIEÂU LÖU VÔÙI TROØ CHÔI LÔÙN 5

PHIEÂU LÖU VÔÙI TROØ CHÔI LÔÙN 6

YEÁU TOÁ CAÊN BAÛN CUÛA MOÄT TROØ CHÔI LÔÙN

Muïc ñích caàn ñaït tôùi.

Kyõ naêng chuyeân moân.

PHIEÂU LÖU VÔÙI TROØ CHÔI LÔÙN 7

PHIEÂU LÖU VÔÙI TROØ CHÔI LÔÙN 8

OÙc saùng taïo vaø tinh thaàn ñoàng ñoäi

PHIEÂU LÖU VÔÙI TROØ CHÔI LÔÙN 9

Lôïi ích cuûa troø chôi lôùn.

PHIEÂU LÖU VÔÙI TROØ CHÔI LÔÙN 10

CHOÏN CHUÛ ÑEÀ

PHIEÂU LÖU VÔÙI TROØ CHÔI LÔÙN 11

PHIEÂU LÖU VÔÙI TROØ CHÔI LÔÙN 12

PHIEÂU LÖU VÔÙI TROØ CHÔI LÔÙN 13

PHIEÂU LÖU VÔÙI TROØ CHÔI LÔÙN 14

TEÂN TROØ CHÔI

PHIEÂU LÖU VÔÙI TROØ CHÔI LÔÙN 15

TÌM HIEÅU ÑOÁI TÖÔÏNG

PHIEÂU LÖU VÔÙI TROØ CHÔI LÔÙN 16

PHIEÂU LÖU VÔÙI TROØ CHÔI LÔÙN 17

PHIEÂU LÖU VÔÙI TROØ CHÔI LÔÙN 18

TIEÀN TRAÏM ÑÒA THEÁ

PHIEÂU LÖU VÔÙI TROØ CHÔI LÔÙN 20

NOÄI DUNG TROØ CHÔI:

PHIEÂU LÖU VÔÙI TROØ CHÔI LÔÙN 22

PHIEÂU LÖU VÔÙI TROØ CHÔI LÔÙN 23

PHIEÂU LÖU VÔÙI TROØ CHÔI LÔÙN 24

AÁN ÑÒNH THÔØI GIAN

PHIEÂU LÖU VÔÙI TROØ CHÔI LÔÙN 25

TROØ CHÔI ÑOÁI KHAÙNG

Ñòa ñieåm giao ñaáu

PHIEÂU LÖU VÔÙI TROØ CHÔI LÔÙN 27

PHIEÂU LÖU VÔÙI TROØ CHÔI LÔÙN 28

Ñoái vôùi troø chôi coù ñoái khaùng:

PHIEÂU LÖU VÔÙI TROØ CHÔI LÔÙN 29

PHIEÂU LÖU VÔÙI TROØ CHÔI LÔÙN 31

PHIEÂU LÖU VÔÙI TROØ CHÔI LÔÙN 32

BAN TOÅ CHÖÙC:

PHIEÂU LÖU VÔÙI TROØ CHÔI LÔÙN 33

THIEÁT LAÄP TRAÏM

PHIEÂU LÖU VÔÙI TROØ CHÔI LÔÙN 34

PHIEÂU LÖU VÔÙI TROØ CHÔI LÔÙN 35

CAØI ÑAËT MAÄT THÖ

THÖÏC HIEÄN MAÄT THÖ

GIAÁU MAÄT THÖ

PHIEÂU LÖU VÔÙI TROØ CHÔI LÔÙN 37

PHIEÂU LÖU VÔÙI TROØ CHÔI LÔÙN 38

GIAÛI MAÄT THÖ

PHIEÂU LÖU VÔÙI TROØ CHÔI LÔÙN 39

QUAN SAÙT – DAÁU ÑÖÔØNG

PHIEÂU LÖU VÔÙI TROØ CHÔI LÔÙN 40

NHÖÕNG TÍN HIEÄU TRONG TROØ CHÔI LÔÙN

Thuû hieäu trong troø chôi

PHIEÂU LÖU VÔÙI TROØ CHÔI LÔÙN 41