TWIERDZA

PIEŚŃ BOHATERÓW
luckowi.
 TWIERDZA
PIEŚŃ BOHATERÓW

GRA FABULARNA
przygotowana dla uczestników Twierdzy Fantastyki

Autor: Mateusz Nowak

DTP: Mateusz Nowak

Twierdzę: Pieśń Bohaterów wymyślili: Maciej lucek Sabat, Jacek Darken Gołębio­
wski, Mateusz Darcane Nowak oraz Marta Mikos Oleksy. Świat Twierdzy rozwijał się
i zmieniał w trakcie kampanii prowadzonych przez Mistrzów Gry Twierdzy Fantas­
tyki, młodzieżowych obozów RPG, w latach 2012-2018.

Specjalne podziękowania: Piotr Pirat Panecki, Jakub Til Alejski, Błażej Bałęczny, Jacek Frą­
ckowiak, Janusz Grzywacz, Mistrz Marek, Kamil Kisielewski, Dominik Frast Kopeć, Wojciech
Pieper, Kajetan Kocu Prystasz, Bartosz Rzepka, Karolina Szczepaniak, Łukasz Ava­ rest Świat,
Michał Zięba, Agnieszka Schulz, Mikołaj Gano, Jakub Kafel, Patryk Bielawski, Piotr Burman, Ig­
nacy Nowicki, Krystian Syka, Adrian Andryśkiewicz, Łukasz Azur Sadkowski, Andrzej Pierzchała,
Krzysztof Khaki Baranowski, Filip Opulski, Filip Kliber, Katarzyna Stopa, Agnieszka Piwnicka.
Bez waszych pomysłów ten podręcznik nie trafiłby do druku.

Wydawca: Poszukiwacze Przygód

Edycja III – 2018
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A

SPIS TREŚCI KSIĘSTWO RATEI

Krajobrazy Ratei
54

Młode księstwo
TRZY SŁOWA LUCKA 5
Zieleń i błękit
WPROWADZENIE 6
Magowie Cienia
Podstawy
Wojna o Rateę
Mistrz Gry
Nowe Pochodzenie
Stworzenie świata
KRÓLESTWO BESYRU 60
Krainy Twierdzy
Krajobrazy Besyru
Świat Duchów
Gravgard
Pakty z Duchami
Podziemia pod Besyrem
Magia Cienia
Skażona ziemia
Życie codzienne
Sceny z Besyru
Religia i wiara
KRÓLESTWO DOGARII 66
PIEŚŃ BOHATERÓW 16
Krajobrazy Dogarii
Krok pierwszy
Erydan, raj utracony
Krok drugi
Cień nad Dogarią
Krok trzeci
Lokacje z Dogarii
Krok czwarty
KRÓLESTWO ERMONTU 72
Krok piąty i ostatni
Krajobrazy Ermontu
Mechanika PP 20
Miasta w chmurach
Lista Archetypów 22
Konflikt z Akwilatem
Lista Pochodzeń 34
Życie poza miastami
Lista Paktów 37
KAAH 80
OPIS ŚWIATA 41
Krajobrazy Kaah
CESARSTWO AGRYJSKIE 42
Sześć Miast
Krajobrazy Agry
Pergamon
Aggarta, stolica świata
Żer
Chwała cesarzowej Lukrecji
TERRAE INCOGNITAE 87
Cesarskie legiony
Rubież
Lorentz, miasto-maszyna
Archipelag Snów
KRAINA STU ZAMKÓW 48
Za Morzem Rozstania
Krajobrazy Stu Zamków
NA KONIEC 89
Drugie życie Stu Zamków
W trakcie gry
Warownym grodem
Po zakończonej sesji
Tuatha Dé Danann
MAPA ŚWIATA 90
A

4

TRZY SŁOWA
LUCKA
Chcesz wiedzieć, co to jest RPG?
Dobrze.
Pozwól, że pokażę to na przykładzie
— opowiem ci krótką historię. Dwa dni
temu, w kamienicy, w której mieszkam,
znaleziono zwłoki. Mój sąsiad z góry,
pan Nowicki, dość popularny architekt,
zmarł kilka dni temu. A przynajmniej
tak mogłoby się wydawać. Zwłoki zna­­lazł
bratanek zmarłego, Jarek, który akurat
wybrał się do niego w odwiedziny. Wyo­
braź sobie, że przyjechał do Krakowa
w poniedziałek rano, koło piątej.
Taksówką dojechał na Kazimierz.
Brama kamienicy była otwarta, więc
chłopak nie próbował nawet dzwonić
domofonem, tylko wszedł na trzecie
piętro. Tam zauważył, że drzwi były
lekko uchylone. Nie zastanawiając się
długo, pchnął je i…
Tutaj przestaję mówić, patrzę przez
chwilę w oczy osobie, z którą rozmawiam
— wystarczająco długo, żeby wbić ją
trochę z rytmu — a potem mówię dalej:
...nie zastanawiając się długo popy­
chasz drzwi i zauważasz ciało swojego
wuja, leżące w kałuży krwi pośrodku
przedpokoju. Cofasz się odruchowo
pół kroku, gdy nagle z salonu słyszysz
gwałtowny tupot kroków, łomot,
brzęk szyby i zduszone przekleństwo!
Co robisz?!
TRZY SŁOWA LUCKA
A
Mój rozmówca zwykle już wie, o co
biega i potrafi bez problemu zdecydować,
co powinien zrobić Jarek. Albo Janina.
Albo Jarek, Janina i Ewa, jeśli opowiadam
o grach fabularnych trzem osobom…
Zapewne wiesz, co powinno być dalej:
...pędzisz po dachach kamienic uśpio­
nego Krakowa, goniąc człowieka, który
prawdopodobnie zamordował twojego
wuja! Gość jest naprawdę niezły, po­
rusza się jak zawodowiec i chyba zna
trasę, bo każdy jego krok jest wyliczony
i trafia dokładnie tam, gdzie powi­
nien. Nagle, prawie spod Twoich stóp,
wzbija się w powietrze kilka przera­
żonych gołębi! Tracisz równowagę
i czujesz, że za chwilę runiesz na leżącą
kilkanaście metrów niżej ulicę. Na
szczę­ście zauważasz obok siebie pio­
runochron! Co robisz?!
Zwykle daję świeżemu graczowi trzy
lub cztery minuty takiej zabawy — pełnej
akcji, opisów i wszystkiego, co sprawia
że RPG są tak fajną rozrywką. A potem,
kiedy już zbliży się do zakończenia epi­
zodu, przerywam i mówię to:
Podobało się? Ten kawałek to była
tylko próba, bez specjalnego przygo­
towania. Może umówimy się na sesję?
Znam parę gier, które mogłyby ci się
spodobać. To co, kiedy gramy?
Podoba się wam?
W takim razie kiedy gramy?
5
WPROWADZENIE
 WPROWADZENIE
A

T
rzymasz w rękach podręcznik do Określa, czy podejmowane przez bohaterów
gry fabularnej (RPG). Jeżeli lubisz działania mają szansę powodzenia i czy os­
czytać książki przygodowe albo fan­ tatecznie się udają. Mechaniki RPG opiera­
tastyczne, oglądać filmy lub seriale, czytać ją się zwykle na wielościennych kostkach
komiksy albo po prostu wyobrażać sobie do gry i są bardzo przydatne, gdyż bez nich
nieistniejące światy, gry fabularne są dla wspólna zabawa może być pozbawiona od­
ciebie! Dzięki RPG przeżyjesz zaskaku­ powiedniej dozy niepewności.
jące przygody, zwie­dzisz wymyślone krainy W niniejszym podręczniku zawarliśmy tyl­
i weźmiesz u­­dział w rozwiązywaniu zagadek. ko część mechaniki — tę odpowiedzia­lną za
Zabawa polega na wcielaniu się unikalne dla naszego świata Pun­kty Pieśni.
w rolę stworzonej wcześniej postaci. W świe­ Pozostałych zasad nie zamie­szczaliśmy ce­
cie Twierdzy będzie to prawdziwy bohater ze lowo. Mechanik powstały już dziesiątki
świata fantasy, którego przeznaczeniem jest i z pewnością wiele z nich jest znacznie lep­
chwała, skrzynia pełna złota i miejsce w naj­ szych od tej, którą opracowalibyśmy sami.
bardziej podniosłych pieśniach. Dlatego polecamy wybrać jedną z waszych
Ta książka składa się z dwóch części. ulubionych mechanik, odpowiednią do
Pierwsza jest zatytułowana Pieśń Boha­ świa­ta fantasy.
terów i pomoże ci stworzyć postać, którą Jeżeli nie możecie się zdecydować, pole­
będziesz później odgrywać. W części dru­ camy mechanikę FATE w wersji Accelerated.
giej, zatytułowanej po prostu Twierdza, znaj­ Jest łatwa do opanowania, dostępna w języ­
duje się opis świata Twierdzy. To fantasty­ ku polskim i gotowa do pobrania zupełnie za
czna kraina, która będzie stanowiła tło dla darmo z Internetu.
przygód twojej postaci. Przeczytaj tę część,
jeżeli chcesz dowiedzieć się czegoś więcej Mistrz Gry
o miejscu, w którym już niedługo znajdzie
się twoja postać. Dokonajmy jeszcze tradycyjnego po­
działu na role. Większość graczy
Podręcznik został napisany w taki sposób,
w RPG stworzy postacie, korzystając
aby zamiast długich i zbędnych opisów his­
z wybranej mechaniki oraz tego podrę­
torii i geografii przybliżać graczom ogól­
cznika. Ich zadaniem będzie wcielać się w te
ny nastrój miejsca oraz jego najciekawsze
postacie i decydować o ich akcjach. Ale jeden
elementy. Poszczególne krainy zostały
z graczy przyjmie odpowie­dzialną rolę Mis­
zaś zaprojektowane tak, by początkujący
trza albo Mistrzyni Gry (w skrócie MG).
z łatwością mogli się w nich odnaleźć dzięki
wyniesionym z popkultury skojarzeniom, Do zadań MG należy wymyślanie przy­
a bardziej zaawansowani dobrze się bawi­ gód dla postaci pozostałych graczy oraz
li, odnajdując i przekształcając archetypyopisywanie swoim przyjaciołom, co widzą,
wkomponowane w świat Twierdzy. słyszą i czują ich bohaterowie. Mistrz Gry
wcieli się również we wszyst­kie inne posta­
cie — będzie je odgrywał w podobny sposób,
Podstawy jak aktor w teatrze odgrywa swoje kwestie.
Do rozgrywki w RPG potrzebny jest ­świat­ Rolę Mistrza Gry można porównać do narratora:
(w tym wypadku świat Twierdzy) oraz
mechanika. Mechanika to zbiór zasad gry.

7
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A

wie co prawda, co się wydarzy i kto jest kim
w opowieści, ale przecież nie zdradza się
z tym przed innymi graczami.
Rozgrywka w RPG przebiega zwykle
według następującego schematu. Mistrz
Gry rozpoczyna, wprowadzając pozostałych
graczy w sytuację. Opisuje, gdzie są Bohate­
rowie oraz co się wokół nich dzieje. Przykła­
dowo MG może powie­dzieć coś takiego:
Siedzicie w karczmie, zmęczeni po dłu­
giej drodze. Prócz was w gospodzie
jest jeszcze kilku mieszkańców mias­
teczka i pewien podróżnik, rozmawia­
jący te­raz półgłosem z karczmarzem.
Co robicie?
Lecz równie dobrze Mistrz Gry może po­
wiedzieć to w inny sposób:
jeszcze chudego, wyso­ kiego podróżnika,
okutanego w wełnia­ny płaszcz. Mężczy­zna
przechyla się przez szynkwas i rozmawia
półgłosem z Berwinem, tutejszym kar­
czmarzem; nie możecie dosłyszeć o czym.
Wy w każdym razie opłaciliście już no­
cleg i strawę, możecie śmiało odpocząć.
Co robicie?
W obu przypadkach zadaniem pozos­
tałych graczy jest odpowiedzieć, czym zaj­
mują się lub co próbują osiągnąć odgrywane
przez nich postacie. Sposób i kwiecistość
opisu zależy zaś wyłącznie od prowadzące­
go grę oraz upodobań grupy. Dobra rada —
porozmawiajcie przed pierwszą grą o tym,
czego oczekujecie. To na pewno się opłaci.

Czy ten podział jest konieczny?

W tradycyjnych grach fabularnych podział na graczy i Mistrza Gry jest bardzo
wyraźny i konieczny do prawidłowego działania mecha­niki. W ostatnich latach
powstaje jednak coraz więcej gier, które zacierają różnice pomiędzy graczami
­— każdy jest w pewien sposób odpowiedzialny za opisywanie świata gry oraz
tworzenie historii. Wymieniony w tym rozdziale system FATE daje gra­czom wiele
swobody we współtworzeniu fabuły. Z kolei przykła­dami gier, w których klasy­
cznej roli Mistrza Gry nie ma w ogóle, są Fiasco, Microscope oraz Mars Colony.

Zasiedliście w gospodzie Biały Koń, na ŚWIAT TWIERDZY

nieheblowanych, drewnianych zydlach
dookoła kamiennego paleniska, w którym
huczy teraz wielki ogień. Grzejecie się
i suszycie swe ubrania, od trzech dni po­
dróżowaliście bowiem wschodnim szla­
kiem przez Besyr, północną krainę mrozu.
W Besyrze panuje na dodatek wyją­tkowo
sroga zima, nawet teraz słyszycie zalę­
knionych mieszkańców miasteczka, którzy
rozprawiają o śnieżnej zamieci na ze­
wnątrz. Poprzez kłęby dymu z ogniska,
ulatujące ku kominowi, dostrzegacie tu
A
Świat Twierdzy czeka na bohaterów. Są
jeszcze pieśni, których nikt nie wyśpiewał
i czyny, na które nikt się nie zdobył. Króles­
twa czekają na ratunek, a nieznane lądy na
odkrycie.
Stworzenie świata
Legendy mówią, że świat wyrósł z chaosu.
Wiecznie zmiennej kotłowaniny żywiołów
i amorficznych stworzeń. Jednak na­turalne

8
 WPROWADZENIE
A

Wielka moc, wielka odpowiedzialność

Gry fabularne pozwalają wcielić się w postacie z legend, superboha­terów, arcy­
magów, pilotów gwiezdnej floty i mądrych władców. Dla­tego przygody w świecie
Twierdzy powinny obfitować w podniosłe, niecodzienne wydarzenia o wielkiej
skali i znaczeniu. Potraktujcie kampanię jak serial telewizyjny, którego główny­
mi postaciami jest drużyna waszych bohaterów. To zrozumiałe, że to właśnie
oni będą w centrum uwagi, prawda? Ujmijmy to tak: jeżeli latający statek
z Ermontu ma wpaść do sali balowej pałacu i rozbić się na posadzce, to zrobi to
wtedy, gdy będą tam postacie graczy.

dążenie do ładu ustabilizowało wszechświat, Krainy Twierdzy

nadając mu postać czarnych lądów, gotują­
cych się mórz i zatrutego wyziewami ziemi
powietrza. Na tak niegościnnej ziemi miesz­
kali jedynie Tytani, lodowe istoty chłodzące
swym ciałem samą planetę.
Wtedy z gwiazd przybyli na ziemię
Czarnoksiężnicy. Zapamiętaj tę nazwę, bo
jeszcze o niej usłyszysz! Czarnoksiężnicy
nadali lądom i morzom dzisiejszą formę,
nagięli materię do swojej woli tak, jak rzeź­
biarze nadają kształt woskowym figurom.
Jak to jednak bywa na świecie, pojawiły się
pomiędzy nimi spory i różnice. Jak prze­
biegały te antyczne wojny — tego dzisiaj
nikt nie wie, lecz ani po Tytanach, ani po
Czarnoksiężnikach nie pozostał już ślad.
Wyznawcy Arrana utrzymują, że to ich
Pan Światła przepędził zawistnych magów
swoim artefaktycznym mieczem, Poran­
kiem. Dodają do tego, że wszystkie plugawe
istoty, stworzone przez Czarnoksiężników
na potrzeby prowadzonych wojen, ukryły
się głęboko pod ziemią i dzisiaj wychodzą na
powierzchnię jako trolle, koboldy czy gobliny.
Minęły setki, a może tysiące lat i dzisiaj
ziemia znajduje się pod władaniem ludzi.
I choć jeden ludzki gatunek rządzi całym
kontynentem, nie powstrzymało to jego
przedstawicieli przed podziałami na wrogie
sobie królestwa, księstwa i krainy.
Wręcz przeciwnie — historia świata pa­
mięta wiele wojen i krwawych konfliktów.
Ledwie dwadzieścia pięć lat temu kontynen­
tem wstrząsnęła wielka Wojna o Rateę.
Chłopi, uprawiając ziemię, do dzisiaj trafiają
na zardzewiałe miecze i fragmenty pancerzy.
Największą krainą kontynentu jest Ce­
sarstwo Agryjskie. Od wieków potężna
i podziwiana: to Agra skolonizowała Kaah,
to Agra pierwsza zbudowała sterowiec, to
Agra wprowadziła proch strzelniczy do
wyposażenia swojej armii. Jej senat od lat
stara się, by poddanym żyło się coraz lepiej
i dostatniej. Jej zielonozłote pola uprawiają
honorowi, pracowici ludzie, dla których ce­
sarski lew jest synonimem cywilizacji i bez­
pieczeństwa. Dzisiaj zaś jeszcze bardziej niż
zwykle zależy Agryjczykom na pokazaniu
swojej wyższości.
Na wschodniej granicy Cesarstwa rozcią­
ga się pas ziemi, zwany Krainą Stu Zamków.
Żyją tutaj surowi i doświadczeni ludzie,
A

9
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A

dla których ich ziemia i rodzinna tradyc­
ja są wszystkim. W Stu Zamkach na nie­
mal każdym wzgórzu i wapiennym zboczu
wznosi się warowna budowla. Nic dziwnego,
skoro poszczególne rody, a także pospolici
awanturnicy i zagraniczni magnaci nieus­
tannie walczą tutaj o każdy skrawek wrzo­
sowisk i bagien.
Najdalej na północy, za Białymi Górami,
znajduje się Królestwo Besyru. To chłodna,
ale gościnna kraina pełna lojalnych i walecz­
nych ludzi. Mieszkańcy Besyru przed kilko­
ma laty złamali ciążącą na nich śmier­telną
klątwę, karę za zbytnią ciekawość — pod
Besyrem ciągną się setki kilometrów an­
tycznych korytarzy, wypełnionych skarbami
dawnych cywilizacji. Cóż z tego, skoro zdej­
mując czar, Besyracy zatruli jednocześnie
swą ojczystą ziemię?
w wewnętrznym konflikcie pomiędzy frak­
cją królewską a kastą kapłańską.
Na południowym wschodzie, granicząc
z Morzem Rozstania, rozciąga się skryta
w nieustannym półmroku Dogaria. Po
wiecz­nie zmieniającej się pustyni podróżują
nomadyczne elfie plemiona. W sercu krainy
leży zaś Erydan – jej dawna stolica, utraco­
ny raj, w którym aż nazbyt dobrze czuć obcą
obecność Smoka Cienia. Ledwie dwa lata
temu duch uwolnionego Czarnoksiężnika
opętał smoczego króla Dogarii, zmieniając
go nie do poznania i zrywając starożytny
pakt, utrzymujący jego rządy. Czego chce
złowroga siła, nie wie dzisiaj nikt.
Najmłodszym państwem na kontynencie
jest Księstwo Ratei, które odzyskało nie­
podległość od Agry ledwie dwadzieścia pięć
lat temu. Kraina do tej pory nie otrząsnęła

Twierdze w Twierdzy
Jeżeli przeczytasz uważnie opisy poszczególnych krain w dalszej części po­
dręcznika, dostrzeżesz że każda z nich ma swoją legendarną Twierdzę. Niekonie­
cznie będzie to warowny zamek, czasem po prostu trudno dostępne miejsce,
a może nawet coś jeszcze bardziej abstrakcyjnego.
Zdradzę ci teraz coś, czego nie wie prawdopodobnie nikt z żyjących na obu od­
krytych kontynentach: te Twierdze mają ze sobą wiele wspólnego. Są połączone.
Interpretacja tego faktu zależy głównie od Mistrza Gry, ale to prawda. Być może
warto sprawdzić, czym naprawdę są te miejsca?

Na wschodzie kontynentu, ponad górski­
mi szczytami, wznosi się Królestwo Ermon­
tu, kraina latających miast. To wspaniałe
i bogate miejsce, w którym kwitnie handel
i sztuka. Do stolicy, Kalezji, nieustannie
przybywają handlarze, najemnicy i szpiedzy.
Ermont to jeden wielki, niekończący się
bankiet, lecz również kraj pogrążony
A
się z wojny, nadal jeszcze nie uzyskała sta­
tusu królestwa, a na domiar złego sąsiedzi
podejrzewają Rateę o paranie się zakazanymi
praktykami. Cóż, porośnięte gęstymi bora­
mi, skaliste ziemie dawnej Agry Wschodniej
rzeczywiście wyglądają ponuro i przerażająco.
Jest jeszcze Kaah — nowy kontynent
na południu. Piaszczyste plaże i tropikalna
przyroda bledną przy wspaniałościach

10

każdego z Sześciu Miast, polis zarządzanych
przez tytularnych Inkwizytorów Cesarstwa.
Rdzenni mieszkańcy Kaah i potomkowie
ko­lonizatorów żyją na szczęście w pokoju,
lecz każde z miast ma własne ambicje i plany,
i każde z niepokojem spogląda na Żer, czyli
dziwaczną, samoświadomą dżunglę w głębi
kontynentu.
Świat Duchów
Widzisz, wszystko dąży do entropii.
Rozpadu, chaosu. Pozostaw pałac samemu
sobie, a on skruszeje, zawali się i porosną go
drzewa. Otaczający go ogród zdziczeje albo
strawi go pożar od przypadkowego pioruna.
Być może kiedyś cały świat, podobnie jak ten
pałac, skruszeje i stoczy się w ciemność.
Lecz natura nie znosi pustki. Im więcej
chaosu na świecie, tym bardziej pragnie ona
powstrzymać jego rozpad. Słuchaj uważnie,
bo teraz powiem ci o najważniejszej rzeczy,
jaką musisz wiedzieć o świecie Twierdzy.
Otóż zamieszkują go Duchy — drogocenne
źródła wielkiej magicznej energii.
Podróżując przez świat, natkniesz się na
nie w każdym miejscu. Są duchy gór i dolin,
duchy wulkanów, lasów, jezior i rzek, duchy
stoczonych bitew i pożarów, a nawet duchy
kamieni, niewielkich zagajników i piaszczy­
stych dróg. Wszędzie tam, gdzie energia ży­
wiołów, emocji bądź innych sił natury ma­
nifestuje się szczególnie mocno, tam rodzą
się duchy.
Niektóre z nich są tak potężne, że mają
własne imiona — jak Aquilo, duch ermon­
ckich wiatrów albo Meles, duch Żeru. Inne
są tak słabe, że właściwie niewyczuwalne.
Ale każdy z nich ma w sobie energię, zdolną
zaburzać logikę świata i tworzyć rzeczy po­
zornie niemożliwe.
Prosty lud mówi, że to są świadome
i myślące stworzenia, które pragną chronić
WPROWADZENIE
A
nas przed chaosem — i dlatego należy im
się poważanie i szacunek. Wielu oddaje
Duchom cześć, stawia kapliczki i traktuje
je jak bogów. Ratejscy naukowcy są jednak
zdania, że Duchy są niczym innym, jak upo­
rządkowanym skupiskiem mocy — fizyczną
siłą, wynikającą z prawa zachowania energii.
Pozostawione same sobie, Duchy nie
potrafią się przemieszczać i mogą tylko
w bardzo ograniczonym stopniu oddziały­
wać na świat. Lecz obdarzeni wystarczająco
silną wolą ludzie potrafią dostrzec ducha,
porozumieć się z nim i skorzystać z jego
mocy. Taki człowiek przyjmuje ducha do
siebie i zabiera go ze sobą w dalszą podróż.
Pakty z Duchami
Kiedy człowiek porozumiewa się z duchem,
powstaje pomiędzy nimi szczególna więź.
Nazywamy ją Paktem. To rodzaj dwustron­
nej umowy, w której duch dzieli się swo­
ją energią ze śmiertelnikiem, użycza mu
swojej mocy i pozwala wpływać na rzeczy­
wistość. Kiedy człowiek wykorzystuje magię
Duchów, może zmieniać świat znacznie łat­
wiej niż wolny duch.
Ten, kto zawarł Pakt z duchem lokalne­
go wulkanu, będzie mógł zapewne kon­
trolować jego wybuchy, ale także rozgrze­
wać serca swoich przyjaciół, a może nawet
ziać ­o­gniem? Efekty Paktów są bardzo
zróżnicowane, a ich potęga zależy od mocy
ducha, siły woli człowieka i oczywiście od
tego, czy duch zechce podzielić się całą swo­
ją energią.
Pakty wydają się bardzo korzystne,
prawda? Któż nie chciałby latać, kontrolować
pogody albo rozmawiać ze zwierzętami?
A jednak niewielu ludzi zawarło w swoim
życiu Pakt z choćby najsłabszym Duchem!
Umowa pomiędzy duchem a człowiekiem
jest bowiem dwustronna.
11
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A

Siła woli (którą w mechanice Pieśni Bo­ z nieożywionej energii, lepiej natychmiast ją
haterów odzwierciedlają Punkty Pieśni) to zaabsorbować, niszcząc fenomen (ducha),
niestety nie wszystko. Duchy wymagają od a następnie wykorzystać moc w dowolny
ludzi wyrzeczeń i poświęceń, nakładają na sposób.
nich nakazy i zakazy. Duch w zamian za Odpowiednia wiedza matematyczna,
swoją energię ma prawo żądać od człowieka żelazna siła woli i lata doświadczeń pozwala­
określonego zachowania (zwykle ochrony ją tego dokonać. Wielu podążyło tą ścieżką,
jakiegoś miejsca, ale niektóre duchy preferu­ skazując się zwykle na niechęć albo otwartą
ją podróże albo rozlew krwi), a jeżeli ten wrogość społeczności — w oczach prostego
nie będzie mu posłuszny — odebrać mu ludu mag, który absorbuje energię, zabija
jego nowe zdolności. Duchy bywają zresztą tym samym jej ducha. Jedynym państwem,
kapryśne i skore do oszustw i czasem Pakt które otwarcie wyraziło zgodę na takie prak­
okazuje się realizować dziwne cele albo tyki i je zalegalizowało, jest młoda Ratea.
nieludzkie zachcianki ducha. W pozostałych krainach czyn ten jest zaka­
Duch wody może zatem zabronić ci zany i karalny.
łowienia ryb, a duch łąki może zażądać, by Najdalej w obronie Duchów posunęło
pewien teren zarósł bez udziału człowie­ się Cesarstwo Agryjskie. Ludzie, którzy
ka. Złośliwy duch wulkanu może jednak
zażądać od wiążącego się z nim człowieka,
by ten dokonywał regularnie całopalnych
ofiar ze zwierząt lub ludzi. A może będzie
oczekiwał rytualnych oparzeń? Duch może
też postawić dodatkowe warunki, jeże­
li człowiek zażąda od niego większej mocy
albo nietypowych jej efektów.
Pakty po prostu nie są bezpieczne.
A co na to uczeni z Ratei? Kapry­
sy Duchów wkładają oni między bajki,
przyznają jednak, że każdy, kto zawrze Pakt,
czuje jasny przymus określonego działania.
Podobno chodzi ponownie o zasadę zach­
owania energii — uporządkowanie świata
w jednym miejscu (efekty Paktu) wymaga
powstania odpowiedniego chaosu w innym
(wymogi Paktu).

Magia Cienia
Jeżeli zgodzimy się na chwilę z poglądami
ratejskich naukowców, łatwo zauważymy,
że zawarcie Paktu jest bardzo nieefektyw­
nym sposobem wykorzystania magicznych
mocy. Zamiast powoli i z wysiłkiem czerpać

12

niszczą Duchy dla swoich własnych po­trzeb
zostali w Agrze nazwani Magami Cienia
(pamiętacie Czarnoksiężników z rozdziału
o tworzeniu świata?), a ich praktyki są
karane śmiercią. Minęły już czasy strasznej
agryjskiej in­kwizycji, nazywanej Vox Arra­
ni — nadal jednak żyją w Agrze tacy, którzy
z chęcią ujrzeliby płonące stosy.
Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej
o ratej­skich Magach Cienia, zajrzyj do roz­
działu poświęconego Księstwu Ratei. Jeżeli
interesują cię losy inkwizycji, czyli Vox Arra­
ni, przeczytasz o nich w części o Cesarstwie
Agryjskim. Pamiętaj też, że spadkobiercy
starej Inkwizycji nadal żyją — to dzisiejsi
władcy Sześciu Miast z Kaah — tam szukaj
o nich informacji.
Życie codzienne
Cywilizowany świat jest równomiernie
rozwinięty we wszystkich jego częściach.
Jasne, wieśniacy z ratejskich wiosek żyją na
zupełnie innym poziomie niż ermoncka ary­
stokracja, ale różnice wynikają raczej z ich
zamożności, a nie technologii obu krain.
Zresztą ten, kto nie nadąża w technologicz­
nym wyścigu, wypada ze stawki i staje się łu­
pem dla potężniejszych.
Wojny wciąż toczy się tradycyjnie.
Piechota i łucznicy stanowią trzon każdej
armii świata, a ciężkozbrojna kawaleria jest
prawdziwą siłą uderzeniową. W wielu miej­
scach, choćby w Stu Zamkach, szlachta nie
rozleniwiła się jeszcze do cna i pamięta,
że jej obowiązkiem jest chronić słabszych
z mie­czem w ręku.
Wyjątkiem są Legiony Agry, w których
powołano jednostki artylerii i strzelców
pieszych, a żołnierze walczą z jednolitym
uzbrojeniem i umundurowaniem. Trudno
się dziwić, Cesarstwo ma najnowocześniej­
szą armię świata.
WPROWADZENIE
A
Niedawne przełomowe odkrycia
w dziedzinie szklarstwa i metalurgii po­
zwoliły wprowadzić do użytku precyzyjne
narzędzia nawigacyjne, umożliwiające dłu­
gie żeglugi międzykontynentalne. W Er­
moncie drukuje się gazety i odbija księgi na
maszynie drukarskiej, a w Besyrze ekspery­
menty z energią parową doprowadziły do
powstania mechanicznych, ruchomych plat­
form. Wyjątkowo efektowną nowinką są
sterowce Halissy, latające z Pergamonu we
wszystkie strony świata.
Lepiej żyje się także prostym ludziom.
Kwitnie kultura, przedstawienia i występy
muzyków cieszą się popularnością, a festy­
ny są organizowane hucznie i całkiem częs­
to. Rozwój rolnictwa i medycyny odciążył
ciężko pracujacych chłopów i zapewnił im
perspektywę dłuższego niż dotychczas ży­
cia. Solidne drogi, jakimi mogą poszczycić
się Agra i Ratea, pozwalają szybko i bez­
piecznie podróżować po świecie — przynaj­
mniej jeżeli nie zbacza się z wytyczonych
gościńców. Oczywiście, zdarzają się klęski
nieurodzaju, wyniszczające wojny i epidemie.
Wciąż niebezpieczne są dale­kie podróże
i dlatego wędrowców z innych krain wita się
z odpowiednim szacunkiem i zaciekawie­
niem. Podróżujący kupcy wynajmują zbroj­
ne obstawy, wyglądające czasem jak małe
armie. Ze względu na dystans, jaki dzieli
większe skupiska ludzi, bandyci i dezerterzy
potrafią być naprawdę zuchwali, a to przecież
nie koniec zagrożeń na szlaku — wędrowne
potwory atakują czasami samotnych pie­
churów. Nie inaczej jest na szlakach rzecz­
nych i morskich.
Religia i wiara
Większość ludzi na świecie oddaje cześć
Duchom. Nic w tym dziwnego, Duchy
stanowią przecież nieznaną, niezrozumiałą
13
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A
siłę, zdolną powodować niesamowite efe­
kty. Co więcej, ku zakłopotaniu ratejskich
uczonych, modły, kapliczki i ofiary z kwia­
tów i płodów rolnych zdają się rzeczywiście
w jakiś sposób wpływać na Duchy. Obłaska­
wiać je, uspokajać, stabilizować.
W Besyrze i Ratei na rozdrożach,
wzgórzach i przy miejskich bramach stawia
się kamienne kapliczki, w których niemal
zawsze pali się ogień. Chłopi i mieszczanie
składają w nich owoce i pieczywo, narzę­dzia
rzemieślnicze i szmaciane laleczki, oddając
się pod opiekę Duchów. W Ermoncie mówi
się co prawda o duchach przodków, ale tak
naprawdę chodzi przecież o Duchy. Nawet
w Cesarstwie animizm jest bardzo popularny,
każda wieś ma swojego ducha opiekuńcze­
go (albo przynajmniej tak sądzi), a wszelkie
rytuały i zabobony pozostają tam żywe.
Najpowszechniejszą zorganizowaną re­
ligią na świecie i jednocześnie religią państ­
wową Cesarstwa Agryjskiego jest solarna
religia Arrana, czyli arranizm. Wyznaw­
cy arranizmu oddają cześć Panu Światła,
który ukształtował świat w obecnej formie,
pokonując Czarnoksiężników.
Główne święto wiary, czyli Dzień Świtu,
przypada na dzień przesilenia letniego. Białe
szaty kapłanów Arrana można zaś spotkać
prawie wszędzie. Arranizm jest oczywiście
bardzo popularny w Agrze, lecz także w Be­
syrze, Stu Zamkach oraz Ratei. Przepiękne
i pełne witraży katedry na cześć Arrana sto­
ją również w każdym z Sześciu Miast, choć
mało kto do nich zagląda.
W Dogarii arranizm nigdy się nie przy­
jął, elfie plemiona odrzuciły bowiem kon­
cept spersonifikowanego boga. Dogaryjskie
kapłanki wraz z całymi plemionami oddają
jednak cześć Słońcu, jako pewnemu ab­
straktowi. Dni równonocy i przesileń to czas
elfich rytuałów, obrzędów i tradycyjnie czas
zawierania małżeństw. Co więcej, w Ery­
A
14
danie kapłani Arrana są nieobecni — Smok
Wody nieprzychylnym okiem spogląda na
potencjalne zagrożenie jego władzy.
Do pewnego stopnia podobnie jest
w Kaah. Sześć Miast wywodzi się z inkwi­
zycyjnych tradycji, stąd oficjalną religią
w większości z nich pozostaje arranizm.
Rdzeni Kaasyjczycy, co ciekawe, odda­ją jed­
nak cześć nie Słońcu, lecz Lunie — ich lu­
narnej bogini. Wpływy obu religii zdążyły
się już zmieszać i dzisiaj mówi się zwykle
o boskiej parze — Arranie-Słońcu i Lu­
nie-Księżycu.
Mniejszym zasięgiem wyznawców cieszą
się bóstwa lokalne. W Ermoncie cześć odda­
je się Aquilo, duchowi wiatru, a nad od­
powiednią celebracją boga-ducha czuwa
kapłańska kasta, Akwilat. W Besyrze Arran
jest popularny, ale krasnoludy modlą się
również do swojej patronki Enekan. Z kolei
w Maradzie, jednym z Sześciu Miast, dei­
fikowano Inkwizytorkę — Ahurę.
Lecz bez względu na różnice religijne,
każdy przedstawiciel kapłaństwa może być
pewien przychylności i gościnności, szcze­
gólnie prostego ludu. Kapłani są bowiem
orędownikami wiedzy, zwykle łagodnymi
i pomocnymi ludźmi. Wielu z nich posia­
dło sztukę uzdrawiania, inni są żywą księgą
tradycji ich ludu, sędziami, posłannikami
albo wędrownymi nauczycielami.
 WPROWADZENIE
A

Niezbyt średniowieczne fantasy

Świat Twierdzy jest settingiem utrzymanym w konwencji fantasy. Nie zagłę­
biajmy się niepotrzebnie w podgatunki tej konwencji, nadawanie etykiet ma bo­
wiem sens tylko wtedy, gdy czemuś służy. Przyjęło się jednak, że poziom rozwoju
technologicznego światów fantasy oscyluje wokół naszego średniowiecza, zwykle
czternastego i piętnastego wieku.
Tutaj jest trochę inaczej. Zaawansowanie broni palnej i nazewnictwo w opi­
sach krain sugerują raczej późny XV lub nawet XVI wiek, epokę renesansu.
PIEŚŃ BOHATERÓW
 PIEŚŃ BOHATERÓW
A

K
ażda dobra opowieść ma swoich
bohaterów. Nie byłoby „Władcy
Pierścieni” bez Froda i Aragorna,
tak jak nie byłoby „Pieśni Lodu i Ognia”
bez Jona i Daenerys. Bohaterowie nadają
historii kolorów, a ich działania i dylematy
to narzędzia konstruowania fabuły. Frodo
pokazuje nam, że odwaga i poświęcenie są
prawdziwym źródłem wielkości, a młody
strażnik na Murze jest częścią opowieści
o tym, że prawość i szlachetność nie zawsze
się opłacają — ale to nie znaczy, że wolno
z nich zrezygnować.
Twierdza: Pieśń Bohaterów również jest
opowieścią. Historią, którą przez najbliższe
dni będziesz współtworzyć razem ze swoimi
przyjaciółmi oraz waszym Mistrzem Gry. To
będzie szczególna opowieść, gdyż w pewien
sposób weźmiesz w niej udział. Jak? Potrze­
bujesz do tego swojego bohatera.
Jeżeli chcesz stworzyć nowego bohatera,
przeczytaj tę część podręcznika i zastosuj się
do wszystkich zawartych w niej instrukcji.
Wszystko jasne? Zaczynamy!
Krok pierwszy. Przed
wyruszeniem w drogę…
Świat Twierdzy, którego opis znajdziesz
w drugiej części tego podręcznika, jest
świa­
tem w konwencji fantasy. To znaczy,
że znaj­dziesz tu magię i ludzi zdolnych nią
władać, społeczeństwo przypominające
średniowiecz­ną Europę, a nawet obce rasy.
Stworzyliśmy ten świat tak, by łatwo było
ci się w nim odnaleźć, choć ma on swoje
unika­towe cechy.
Zastanów się przez chwilę, na jaką opo­
wieść w konwencji fantasy masz ochotę.
Może chcesz wziąć udział w przepysznym
rycerskim turnieju i zdobyć chwałę na polu
bitwy? Co powiesz na historię o przedziera­
niu się przez niebezpieczną dżunglę, o od­
krywaniu starożytnych skarbów i unikaniu
zastawionych przez tubylców pułapek?
A może wolisz salonowe intrygi, wystawne
bale i dworskie romanse?
Masz już pomysł, prawda? (Jeżeli nie, nic
nie szkodzi — przekartkuj ten podręcznik
i spróbuj poczuć ogólną atmosferę świata
Twierdzy, a na pewno coś przykuje twoją
uwagę). Rozejrzyj się teraz po twarzach in­
nych graczy. Tak, oni też mają już swoją wiz­
ję. Ten gość po prawej chyba chciałby być
świętym wojownikiem, walczącym o ho­nor
i prawo, a ta dziewczyna po twojej lewej
chciałaby opowiedzieć historię grupy wyję­
tych spod prawa czarodziejów.
Pamiętaj, że będziecie opowiadać waszą
historię wspólnie. Nie tak łatwo wyobrazić
sobie czarodziejkę-rebeliantkę i świętego

Tworzenie postaci
W tej części podręcznika stworzymy dla ciebie postać, nazywaną także Bo­
haterem Gracza. Na potrzeby zbliżającej się opowieści wcielisz się w rolę swojej
postaci w podobny sposób, w jaki aktor na scenie teatru wciela się w rolę Hamleta
albo Milady de Winter. Twoje deklaracje staną się czynami twojej postaci, wy­
powiadane przez ciebie słowa będą jej słowami.
Nie obawiaj się jednak — nie będzie żadnej publiczności, która mogłaby oce­
niać twoje decyzje, i nie będzie żadnych kwestii do zapamiętania. Będziemy za to
improwizować, bawić się wyobraźnią i dobrze spędzać czas.

17
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A

wojownika w jednej opowieści, prawda?
Dlaczego razem podróżują? Co ich łączy?
Jeżeli wasza historia ma przynieść wam
radość z gry i satysfakcję, musicie odpo­
wiedzieć na takie pytania.
Porozmawiajcie razem z Mistrzem Gry
o waszych pomysłach i oczekiwaniach,
i koniecznie ustalcie jedną wersję. Dlacze­
go wasi bohaterowie się znają? Co o sobie
myślą? Co skłoniło ich do wspólnej podróży?
Może mają jakieś wspólne cele? Ideały?
Jeżeli żadne rozwiązanie nie przychodzi
wam do głowy, idźcie na ustępstwa. Tak dłu­
go, jak to będzie konieczne!
Krok drugi. Naszkicuj
swoją postać.
Wiesz już zatem, jaka opowieść czeka na
twoją postać. Masz też już ogólne pojęcie
o tym, kim właściwie ona jest ­— możesz
opisać ją w kilku słowach, takich jak „wesoła
banitka” albo „młody, nieopierzony rycerz”.
Teraz twoim zadaniem jest nadanie rumień­
ców twojemu bohaterowi.
Daj sobie czas i pomyśl chwilę o osobo­
wości oraz wyglądzie postaci. Nie chodzi
o drobiazgowość — proszę, nie przygotowuj
teraz kilku stron opisu. Zamiast tego wymyśl
trzy, cztery naprawdę ciekawe szczegóły, do­
tyczące jej wyglądu, zachowania i przeszłości.
Pamiętaj jeszcze, że historia i sekrety
twojej postaci mają znaczenie tylko wtedy,
gdy inni gracze o nich wiedzą. Jeżeli ta­
kie informacje nigdy nie wyjdą na jaw, nie
będzie z nich wiele pożytku, prawda? Po­
wiedz o sekretach twojej postaci Mistrzowi
Gry oraz innym graczom, tak aby ich posta­
cie mogły w trakcie przygód odkryć prawdę.
Jak wyglądałyby Gwiezdne Wojny, gdyby
Luke nigdy nie dowiedział się, że Vader jest
jego ojcem?
Przykład? Jasne. Weźmy na warsztat tę
czarodziejkę-banitkę i nazwijmy ją Tamara.
Niech nosi kolorowe sukienki, rozwichrzoną
czuprynę, lubi jabłka i dużo się śmieje. Jej
twarz znaczą jednak ślady poparzeń — pa­
miątka po niebezpiecznym Pakcie z Duchem
płomieni. Tamara zawarła go, by ratować
siebie i swojego narzeczonego przed pewną
śmiercią. Udało się, Duch ognia wyrwał się
jednak spod kontroli i dokonał wielkich
zniszczeń w pobliskiej mieścinie. Za głowę
Tamary wyznaczono nagrodę, a jej narze­
czonego pojmano i wtrącono do lochu.
Krok trzeci. Archetyp.
Znasz trochę swoją postać. Masz też ogólne
pojęcie, jakie role w drużynie ci odpowiadają

I jeszcze jedno
Granie samotnikami, skrytobójcami, szaleńcami i podobnymi indywiduami
nie jest fajne. Mistrz Gry nie da rady poprowadzić przygody tylko dla ciebie, musi
przecież reagować na deklaracje innych graczy. Pozostali będą naprawdę nieza­
dowoleni, jeżeli twoja postać będzie zachowywała się w taki sposób. Nie psuj za­
bawy sobie i innym. I nigdy, przenigdy nie graj elfem z dwoma mieczami i panterą
u boku. Po prostu tego nie rób, dobra?

18

i jaki rodzaj opowieści chcesz współtworzyć.
Świetnie!
Na najbliższych stronach znajdziesz
kolekcję dwunastu Archetypów. Są to role,
które twoja postać może pełnić w drużynie
i w społeczeństwie. Określają one motywac­
ję twojej postaci oraz mówią co nieco o jej
przeszłości.
Wybierasz jeden Archetyp.
Każdy z Archetypów daje Twojej posta­
ci dostęp do Punktów Pieśni. Postępując
zgodnie ze swoim przeznaczeniem, bohater
zyskuje motywację do działania i przeko­
nanie o swojej wielkości. To uczucie od­
zwierciedlają właśnie Punkty Pieśni. Więcej
o nich dowiesz się w stosownym czasie; teraz
zwróć raczej uwagę na to, jakie zachowania
nagradza Archetyp. Wybierz taki Archetyp,
który pasuje do Twoich oczekiwań wobec gry.
Wybierz również (możesz też wylosować
albo wymyślić samodzielnie) jeden przed­
miot, który zawsze masz przy sobie. To może
być ulubiona broń, pamiątka rodzinna albo
narzędzie twojej pracy. Musi to być jednak
coś związanego z twoim Archetypem.
Każdy z Archetypów zawiera również
listę sugerowanych połączeń Archetypu
z Pochodzeniem. Przyjrzyj się im i wybierz
coś dla siebie, zainspiruj się… albo pomiń
tę listę i zdecyduj samodzielnie. Wybór Po­
chodzenia jest kolejnym krokiem tworzenia
postaci.
Krok czwarty.
Pochodzenie.
Wybierasz Pochodzenie dla twojej postaci.
Pochodzenie określa, skąd wywodzi się
twój bohater. Bez względu na to, czy będzie
to chłodny i surowy Besyr, czy piaszczys­
ta Dogaria, dom rodzinny i wychowanie
pre­destynują bohaterów do określonych
PIEŚŃ BOHATERÓW
A
czynów. Innymi słowy, to skąd pochodzisz
wypływa na to, kim się staniesz.
Razem z Pochodzeniem wybierasz kolej­
ny sposób na zdobycie Punktów Pieśni.
Zwróć uwagę, jakie zachowania nagradza
każde Pochodzenie i wybierz te, które naj­
lepiej pasuje do twojej postaci. Pamiętaj
oczywiście, że jeżeli na jednym z wcześniej­
szych etapów określisz miejsce urodzenia
czy zamieszkania twojego bohatera, teraz
wybierasz odpowiadające mu Pochodzenie!
Wybierasz również, losujesz albo wy­
myślasz samodzielnie imię oraz kilka słów
określających wygląd twojej postaci.
Krok piąty i ostatni. Pakty.
Wybrany przez ciebie Archetyp określa rolę
twojego bohatera w drużynie i w świecie.
Wybrane Pochodzenie wskazuje na jego
przeszłość i charakter. Ostatnim krokiem
jest wybór Paktu — ten stanowi o motywacji
i celach twojej postaci.
Świat Twierdzy nawiedzają Duchy.
Przeczytasz o nich w innym miejscu, teraz
wystarczy ci wiedzieć, że wbrew pozorom
nie są to świadome istoty, lecz tak naprawdę
ruchome źródła magicznej energii określo­
nego typu. Zawirowanie magii związanej
z ogniem będzie zatem nazywane duchem
ognia, a wielka magiczna moc miłości to
oczywiście duch miłości. Duchy można
znaleźć wszędzie tam, gdzie ich żywioł jest
szczególnie silny. Duchy lodu gnieżdżą się
na lodowcach i wysoko w chmurach, duchy
lasu znajdziesz w sercach pradawnych
puszcz, dżungli i borów.
Ludzie nauczyli się korzystać z takich
źródeł, wiążąc moc ducha ze sobą. Takie
połączenie nazywamy Paktem, ponieważ
jest to jakby dwustronna umowa pomiędzy
człowiekiem a duchem.
19
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A
Uwaga!
Nie musisz wybierać Paktu — możesz zdecydować, że twoja postać nie spot­
kała jeszcze odpowiadającego jej ducha, albo że nie ma ochoty na takie układy.
Ustalcie wspólnie z MG, co właściwie oznacza to dla twojej postaci.
Duch zapewnia człowiekowi magiczną
energię, z której ten może korzystać. Ktoś,
kto zawiązał Pakt z duchem wiatru, będzie
zatem mógł kontrolować pogodę, tworzyć
wielkie wichury, a może nawet wznieść się
w przestworza!
Z drugiej strony dostęp do magicz­
nej ener­gii nie jest dla wszystkich. ­Tylko
ci, którzy podążają ścieżkami swojego
przeznaczenia, mają wystarczająco silną
wolę, by rozkazywać duchowi. Szczególnie
potężne efekty magiczne wymagają zatem
poświęcenia czegoś w zamian.
Wymyśl Pakt dla swojej postaci.
Możesz wykorzystać jeden z kilku
przykładowych Paktów, znajdujących się na
kolejnych stronach tego podręcznika, albo
stworzyć własny Pakt w porozumieniu ze
swoim Mistrzem Gry.
Każdy Pakt określa, jakich jednorazowych
efektów możesz spodziewać się po wydaniu
Punktów Pieśni (PP). Zawiera również in­
formacje o efektach, których stworzenie nie
wymaga wydawania PP, a także kilka sugestii
fabularnych. Wymyśl albo wybierz taki Pakt,
który najbardziej ci odpowiada.
Potrzebuję więcej opcji!
Pamiętaj, że Archetypy, Pochodzenia i Pak­
ty to tylko szablon dla twojej postaci. Wy­
bierz najbardziej pasującą Ci rolę, zmieszaj
ją z Pochodzeniem i dodaj nietypowy Pakt,
a stworzysz unikalnego bohatera. Drużyna
20
złożona z sześciu Zwiadowców może być
zróżnicowaną grupą. Pamiętaj też, że Arche­
typy nie są zależne od płci ­— możesz wybrać
dowolny z nich bez względu na to, czy grasz
kobietą czy mężczyzną.
Jeżeli nadal nie możesz się zdecydować,
spróbuj wybrać nieoczywiste połączenie.
Grasz Szpiegiem? Weź Pakt związany
z ogniem i bądź jak James Bond, albo taki
związany z tajemnicą i bądź jak Irene Adler.
W ostateczności poproś o pomoc swojego
Mistrza Gry.
Mechanika PP
Z pewnością nie umknęło twojej uwadze,
że Punkty Pieśni (PP) są rdzeniem posta­
ci w świecie Twierdzy. To waluta, za którą
twoja postać zdobywa wymierne korzyści —
efekty Paktów. Z drugiej strony pozyskanie
Punktów Pieśni wymaga zachowań zgod­
nych z Archetypem i Pochodzeniem twojej
postaci — a zatem takich, których spodzie­
wa się po tobie świat.
Poniższe zasady pomogą tobie, twojej
drużynie oraz waszemu Mistrzowi Gry w od­
powiednim zarządzaniu Punktami Pieśni.
Zbyt mało Punktów Pieśni w grze czyni Ar­
chetypy i Pochodzenia niepotrzebnymi, zbyt
wiele zaś może zaburzyć równowagę gry.
Jak korzystać z Punktów Pieśni?
1. Postacie rozpoczynają grę z 1 Pun­
ktem Pieśni. Wyjątkiem jest Mag Cienia oraz
Awatar, ci zaczynają z 2 PP.

2. Punkty Pieśni zdobywa się na koniec
każdej sesji za czyny zgodne z Archetypem
(+1 PP) albo Pochodzeniem (+1 PP). W wy­
jątkowych przypadkach Mistrz Gry może
nagrodzić postać +1 PP wedle swojego uzna­
nia. Za jedną sesję możesz otrzymać tylko
jeden Punkt Pieśni.
3. W żadnym wypadku nie możesz mieć
więcej niż 3 Punktów Pieśni.
Jak wybierać Pakty?
Mistrzu Gry, Duchy w świecie Twierdzy
różnią się potęgą. Są duchy niewielkich
zagajników i jest Duch Czarnego Boru. Od
ciebie zależy, jak mocarne duchy spętali
PIEŚŃ BOHATERÓW
A
twoi bohaterowie. Dla ułatwienia ci zadania,
przykładowe Pakty podzieliliśmy na pom­
niejsze, większe i wielkie.
Rozpoczynanie gry z potężnymi Paktami
jest możliwe i kuszące, ale zastanówcie się
nad tym dwa razy. W grach fabularnych roz­
wijanie swojej postaci i powolne zwiększanie
jej potęgi jest bardzo satysfakcjonujące. Być
może nie warto się tego pozbawiać?
Pamiętajcie proszę, że to MG kontroluje
poziom mocy w grze. Ostateczna decyzja
należy w tej kwestii do niego.
21
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A

Awanturnik

K
ochasz ryzyko, grę o wysokie stawki
i swój ulubiony oręż. Można cię spot­
kać wszędzie tam, gdzie w zamian za
nadstawienie karku ludzie są skłonni płacić
złotem. Areny gladiatorów, kompanie najem­
nicze, lochy pełne pułapek i potworów — tam
czujesz się jak w domu.

Kim jesteś?
(wybierz jedno albo wymyśl samodzielnie)
• Rycerzem-rabusiem ze Stu Zamków;
• Zabójczynią potworów z Besyru;
• Najemnym ostrzem ze stepów Ratei;
• Szlachetnym pojedynkowiczem z Er­
montu;
• Żeglarzem statkiem przybrzeżnym z Dogarii;
• Agryjską kolekcjonerką artefaktów;
• Gladiatorką z kaaskiej areny.
Wyruszasz w podróż, bo ścigają cię dawni lub całkiem nowi wrogowie, stare zobowiąza­
nia albo po prostu brakuje ci grosza. Zanim zaśniesz na trakcie, marzysz o wielkiej sławie,
ogromnych bogactwach i bardach, którzy układają o tobie pieśni.
Co masz zawsze przy sobie?
(wybierz jedno albo wymyśl samodzielnie)
• ukochaną, unikatową broń;
• niewielką pamiątkę po jednym z rodziców;
• mapę skarbów.
Otrzymujesz Punkt Pieśni, jeżeli:
• twoja żądza władzy i bogactwa zaprowadziła cię w miejsce,
w którym nikt nie chciałby się znaleźć (+1 PP).

22
 ARCHETYPY
A

Rycerz

O
d dziecka uczono cię walki w siodle,
strzelania z łuku i gry na lutni. Potra­
fisz wymienić wszystkich agryjskich
władców… szarżując w pełnym galopie na
przeciwnika. Honor jest dla ciebie najwyższą
wartością i bardzo nisko cenisz sobie tych,
którzy są go pozbawieni.

Kim jesteś?
(wybierz jedno albo wymyśl samodzielnie)
• Trzecim synem agryjskiego lorda;
• Elfią wojowniczką z dogaryjskiego
plemienia;
• Pozbawionym ziemi szlachetką z Ratei;
• Zafascynowaną rycerskimi eposami
szlachcianką z Ermontu;
• Twardym weteranem w Stu Zamkach;
• Byłym gwardzistą świątynnym z Kaah;
• Kapitan straży miejskiej z Gravgardu, stolicy Besyru.
Jesteś na trakcie, ponieważ twój suweren wydał ci takie polecenie. Może chodzi
o przekazanie jakiejś ważnej wiadomości, a może masz za zadanie sprawdzić się w walce,
nauczyć wojennej sztuki albo dowieść swojej szlachetności? Honor każe ci słuchać twojego
zwierzchnika.
Co masz zawsze przy sobie?
(wybierz jedno albo wymyśl samodzielnie)
• herbarz ze szczegółowym opisem lokalnych rodów;
• wspaniałego rumaka;
• sygnet z twoim znakiem.
Otrzymujesz Punkt Pieśni, jeżeli:
• okazujesz wielką łaskę lub litość słabszym od siebie,
choć zyskałbyś więcej tego nie robiąc (+1 PP).

23
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A

Mag Cienia

Ś
mieszą cię zabobony prostego ludu.
Dobrze wiesz, że Duchy to tylko bezo­
sobowe zawirowania energii — niewiele
różniące się od uderzenia pioruna albo powie­
wu wiatru. Jesteś czarodziejem. Naukowcem.
Potrafisz korzystać z mocy Duchów. I dlatego
ludzie się ciebie boją.

Kim jesteś?
(wybierz jedno albo wymyśl samodzielnie)
• Członkiem ratejskiej Akademii
­Magicznej;
• Wyjętą spod prawa agryjską uczoną;
• Wiedźmą-pustelniczką z niegościn­
nych gór Besyru;
• Magiem bojowym pod opieką jednego z lordów Stu Zamków;
• Dogaryjską czarodziejką z Erydanu;
• Upadłym inkwizytorem z Kaah;
• Alchemikiem z Ermontu.
Do wędrówki pcha cię głód wiedzy. Na świecie są inni podobni tobie i dobrze wiesz, że
tylko nieustanna wymiana doświadczeń umożliwi wam rozwijanie magicznej sztuki. Musisz
się jednak strzec — w wielu miejscach tak zwana Magia Cienia jest surowo karana.
Co masz zawsze przy sobie?
(wybierz jedno albo wymyśl samodzielnie)
• magiczną księgę pełną matematycznych formuł;
• czarnego kota-chowańca;
• torbę pełną alchemicznych składników.
Otrzymujesz Punkt Pieśni, jeżeli:
• dokonujesz odkrycia, które pozwala ci lepiej zrozumieć zasady,
wedle których działa świat (+1 PP).

24
 ARCHETYPY
A

Strażnik

Ś
wiat jest pełen łajdaków, a ty nie
spoczniesz, póki ich wszystkich nie
złapiesz. Masz swój kodeks i trzymasz
się jego zasad, bez względu na to czy pocho­
dzą one ze świętych ksiąg, nauk filozofów
czy twojego silnego przekonania. Niesiesz
porządek i sprawiedliwość.

Kim jesteś?
(wybierz jedno albo wymyśl samodzielnie)
• Inkwizytorką w jednym z kaaskich
Sześciu Miast;
• Nadwornym katem ze Stu Zamków;
• Zawodową łowczynią głów z Ratei;
• Starszą elfiego plemienia z Dogarii;
• Błędnym rycerzem z Agry;
• Kapłanką Akwilatu z Ermontu;
• Ponurym mścicielem z Besyru.
Podróżujesz, bo taka właśnie jest twoja rola na tym świecie. Być może twoi religijni
zwierz­chnicy wysłali cię na pielgrzymkę albo misję duszpasterską, a może szukasz tego
skończonego padalca, który zalazł ci za skórę. Jedno jest pewne — nie spoczniesz, póki nie
wykonasz zadania.
Co masz zawsze przy sobie?
(wybierz jedno albo wymyśl samodzielnie)
• portret pamięciowy poszukiwanego;
• list żelazny od potężnego arystokraty;
• wymięty kodeks.
Otrzymujesz Punkt Pieśni, jeżeli:
• uspokajasz nastroje i zaprowadzasz rządy prawa tam,
gdzie panuje chaos (+1 PP).

25
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A

Awatar

W
ielu zawiera Pakty, aby korzys­
tać z potęgi Duchów. Twoja więź
z Duchem dalece wykracza poza
taki zwykły układ! W zamian za dostęp do
jego mocy i mądrości, oferujesz mu swoje
usługi. Jesteś jego prawą ręką, wysłannikiem
i przyjacielem. Jego awatarem.

Kim jesteś?
(wybierz jedno albo wymyśl samodzielnie)
• Szamanem Żeru z Kaah;
• Agryjską treserką gryfów;
• Wiejską uzdrowicielką z Ratei;
• Pilotem ermonckich latających
statków;
• Kowalem zaklętej broni w Besyrze;
• Elfim tatuażystą z serca Dogarii;
• Wysłanniczką Ducha Lasu ze Stu Zamków.
Opuściłeś swój rodzinny dom, ponieważ tego wymagał od ciebie twój Pakt. Duch
przemawia do ciebie i udziela ci rad, w zamian jednak oczekuje, byś był posłuszny
jego poleceniom. Masz swoje plany i ambicje, jednak nigdy nie stawiasz ich wyżej niż
rozkazów Ducha.
Co masz zawsze przy sobie?
(wybierz jedno albo wymyśl samodzielnie)
• solidny kostur podróżny;
• kadzidła, świece i przybory;
• wiernego psa.
Otrzymujesz Punkt Pieśni, jeżeli:
• poświęcasz część siebie, tylko po to, by zadowolić swojego Ducha (+1 PP).

26
 ARCHETYPY
A

Watażka

W
olność i kompania są dla ciebie
wszystkim! Przemierzasz świat
w poszukiwaniu przygód albo
nadstawiasz głowę w imię słusznej sprawy. Tak
czy inaczej nie robisz tego samotnie — zawsze
masz przy boku kilku wiernych ludzi, goto­
wych oddać za ciebie życie.

Kim jesteś?
(wybierz jedno albo wymyśl samodzielnie)
• Dzikim atamanem z Ratei;
• Panią porucznik agryjskiej wolnej
kompanii;
• Sztygarem w kopalniach Besyru;
• Panią kapitan ermonckich Szpad;
• Zwierzchniczką bandy ze Stu Zamków;
• Wodzem kaaskich barbarzyńców;
• Przywódcą dogaryjskich buntowników.
Trakty i gościńce to twój prawdziwy dom. Najlepiej czujesz się z siodłem pod głową i cie­
płem dogasającego ogniska w pobliżu. Najważniejsze jest dla ciebie przetrwanie — dlatego
zamiast marzyć, zajmujesz się tym co tu i teraz. Skrycie pragniesz jednak sławy i szacunku
w oczach twych ludzi.
Co masz zawsze przy sobie?
(wybierz jedno albo wymyśl samodzielnie)
• tygodniowy żołd dla swoich ludzi;
• bogato zdobiony symbol władzy;
• list od ukochanej (ukochanego).
Otrzymujesz Punkt Pieśni, jeżeli:
• siłą, strachem lub charyzmą podporządkowujesz sobie dużą grupę ludzi (+1 PP).

27
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A

Zwiadowca

Z
awsze z przodu, zawsze na
szpicy — jesteś oczami i uszami swo­
jej drużyny. Poza tym to ty przynosisz
im jedzenie w dziczy. Ich życie leży w twoich
rękach, ty jednak ryzykujesz jeszcze więcej.
Pułapki, zasadzki i zdradliwy teren to twój
chleb powszedni.

Kim jesteś?
(wybierz jedno albo wymyśl samodzielnie)
• Nawigatorem na ermonckim statku;
• Pierwszą zwiadowczynią agryjskiego
generała;
• Twardą traperką z Besyru;
• Przewodniczką po krainie Stu Zamków;
• Dowodzącym dogaryjską karawaną;
• Myśliwą z dżungli Kaah;
• Najlepszym tropicielem Ratei.
Czujesz się swobodnie w dziczy, choć czasem tęsknisz za wygodnym łóżkiem i gwarem
targowiska. Mimo to życie w miastach męczy cię i nie możesz usiedzieć za długo w jednym
miejscu. Jeżeli jesteś w drodze, pewnie złapałeś jakieś zlecenie i właśnie je realizujesz.
Co masz zawsze przy sobie?
(wybierz jedno albo wymyśl samodzielnie)
• tresowanego sokoła;
• torbę pełną wabików na zwierzynę;
• najnowszy wynalazek — kompas.
Otrzymujesz Punkt Pieśni, jeżeli:
• narażasz się na niebezpieczeństwo, by zdobyć coś ważnego
dla twojej drużyny albo twojej idei (+1 PP).

28
 ARCHETYPY
A

Odkrywca

P
rzez leśne ostępy, górskie labirynty
i wzburzone morza kroczysz śmiało
tam, gdzie nie dotarł jeszcze żaden
człowiek. Pragniesz wiedzy, sławy albo bo­
gactwa… a może po prostu ciekawi cię to, co
za horyzontem. Białe plamy na mapie śnią ci
się po nocach.

Kim jesteś?
(wybierz jedno albo wymyśl samodzielnie)
• Poszukiwaczem złota w górach Stu
Zamków;
• Kronikarzem, odwiedzającym ratej­
skie dwory;
• Dzielną panią archeolog z Ermontu;
• Naukowcem z kaaskiego Pergamonu;
• Ciekawską dogaryjską nomadką;
• Szperaczką po besyrskich ruinach;
• Mniszką-kartografem z Agry.
Świat jest pełen tajemnic, które nigdy się nie skończą. Zawsze będą nieznane lądy, cze­
kające na odkrycie. Chcesz zapisać się w historii i jesteś na dobrej drodze do tego, by tak
właśnie się stało. Jeszcze tylko te ruiny, ten górski szczyt, to dno jeziora — i sława będzie
twoja.
Co masz zawsze przy sobie?
(wybierz jedno albo wymyśl samodzielnie)
• niezwykłą pamiątkę po jednej z twoich przygód;
• kapelusz i linę z kotwiczką;
• szczegółową mapę nieznanej ci doliny.
Otrzymujesz Punkt Pieśni, jeżeli:
• ryzykujesz życiem lub zdrowiem tylko po to, by dostać się
w jakieś niezdobyte dotąd miejsce (+1 PP).

29
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A

Łotr

W
ychowała cię ulica i twarde prawo
miasta. Dobrze wiesz, że zwycięża
nie ten, kto najgłośniej krzyczy,
lecz ten kto potrafi wykorzystać okazję. Spryt,
wola przetrwania i przyrodzony fart wy­
ciągnęły cię z niejednej opresji. Nic dziwnego,
w końcu szczęście sprzyja lepszym.

Kim jesteś?
(wybierz jedno albo wymyśl samodzielnie)
• Besyrskim paserem;
• Dzieckiem ulicy ze stolicy Agry;
• Dogaryjską włamywaczką;
• Przemytnikiem z kaaskich Sześciu Miast;
• Ratejskim dezerterem;
• Ermoncką legendarną piratką;
• Karczemnym zabijaką ze Stu Zamków.
Jesteś w drodze, bo nie jesteś już bezpieczny. Ktoś chce twojej głowy, szuka cię straż mie­
jska, a może szef gildii przyłapał cię na oszustwie? Nieważne, to wszystko to przeszłość.
Masz parę groszy w kieszeni i sztylet w cholewie. Czego chcieć więcej?
Co masz zawsze przy sobie?
(wybierz jedno albo wymyśl samodzielnie)
• fiolkę z doskonałą trucizną;
• kieszeń, której nie sposób znaleźć;
• podrobione dokumenty.
Otrzymujesz Punkt Pieśni, jeżeli:
• łamiesz prawo dla swojej korzyści i naraża cię to
na poważne niebezpieczeństwo (+1 PP).

30
 ARCHETYPY
A

Arystokrata

O
d dziecka otaczał cię dostatek
i dyskretna służba, lecz to nie wy­
gody cię ukształtowały. To była
tradycja. Znasz siedem dworskich tańców
i trzynaście sposobów ułożenia zastawy.
Wiesz jak prowadzić rozmowę z królem,
a co ważniejsze — masz szansę zostać na nią
zaproszonym.

Kim jesteś?
(wybierz jedno albo wymyśl samodzielnie)
• Synem dogaryjskiego nawaba;
• Lady z własnym pałacem w Stu
Zamkach;
• Dalekim krewnym króla Besyru;
• Agryjskim hrabią ze starego rodu;
• Bogatą mieszkanką Pergamonu w Kaah;
• Ratejską magnatką z prowincji;
• Dekadenckim inteligentem z ermonckiej Kalezji;
Masz wszystko, czego może chcieć uczciwy człowiek — wykształcenie, status i bogactwo.
Dlaczego zatem jesteś na trakcie? Być może znudziły ci się już te wszystkie bale i przyjęcia,
może to wpływ książek awanturniczych, a może po prostu taki twój kaprys. Nic komu do tego.
Co masz zawsze przy sobie?
(wybierz jedno albo wymyśl samodzielnie)
• akt własności skrawka okolicznej ziemi;
• ubranie od najlepszych krawców;
• pukiel włosów.
Otrzymujesz Punkt Pieśni, jeżeli:
• zaprzyjaźniasz się albo wchodzisz w zyskowną relację z kimś
wyżej w hierarchii od ciebie (+1 PP).

31
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A

Szpieg

I
nformacja jest cenniejsza niż złoto, a ty
jesteś handlarzem informacjami. Możesz
kryć się za kotarami, śledzić i podsłuchi­
wać, albo mieć od tego swoich ludzi. Możesz
pracować dla swojego kraju albo tylko dla sie­
bie. Efekt jest taki, że jesteś najlepiej zorien­
towaną osobą w okolicy.

Kim jesteś?
(wybierz jedno albo wymyśl samodzielnie)
• Jednym z Płaszczy, szpiegów Ermontu;
• Damą z wyższych kaaskich sfer;
• Ratejską patriotką;
• Zabójcą na zlecenie ze Stu Zamków;
• Tajniakiem ze służb Besyru;
• Oficerem agryjskiego wywiadu;
• Dogaryjską asasynką.
Twój zawód wymaga od ciebie nieustannej zmiany. Podążasz od miasta do miasta,
sprzedając swoje usługi i informacje tym, którzy zapłacą najwięcej. A może jest zupełnie
inaczej — zawsze wierny swojej ojczyźnie, służysz jej w najdalszych zakątkach świata?
Co masz zawsze przy sobie?
(wybierz jedno albo wymyśl samodzielnie)
• zestaw do makijażu;
• granat dymny;
• strunę ukrytą we włosach.
Otrzymujesz Punkt Pieśni, jeżeli:
• byłeś tam, gdzie nie powinieneś być i widziałeś to,
czego nie powinieneś widzieć (+1 PP).

32
 ARCHETYPY
A

Bard

J
esteś artystą i przykładasz wielką wagę
do tego, by inni o tym pamiętali. Kochasz
śpiewać, tańczyć albo recytować, ale zaba­
wa to nie wszystko. Spoczywa na tobie wiel­
ka odpowiedzialność — jesteś ostoją kultury,
skarbnicą wiedzy… i twarzą tej nieokrzesanej
bandy za twoimi plecami.

Kim jesteś?
(wybierz jedno albo wymyśl samodzielnie)
• Aktorką w kaaskim cyrku;
• Skromną i utalentowaną Ratejką;
• Wędrownym skaldem z Besyru;
• Przesławną śpiewaczką z ermonckiej
Kalezji;
• Agryjskim minstrelem-heroldem;
• Poetką z krainy Stu Zamków;
• Tancerzem z Dogarii.
Masz ambicję, ciekawość i talent do pakowania się w kłopoty. Chciałbyś wyśpiewać
wszystkie pieśni świata, przeczytać każdy tom poezji z Biblioteki Pergamonu i poznawać,
poznawać! Natchnienie czeka na ciebie w kawiarniach Ermontu i błocie Ratei.
Co masz zawsze przy sobie?
(wybierz jedno albo wymyśl samodzielnie)
• ukochany instrument muzyczny (lutnię);
• talię znaczonych kart;
• perfumy.
Otrzymujesz Punkt Pieśni, jeżeli:
• wplątujesz się w kłopoty i twoi przyjaciele muszą cię z nich wyciągać (+1 PP).

33
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A

Agryjczyk / Agryjka
Pochodzisz z Cesarstwa Agry, najpotężniejszego państwa na świecie. Dzieciństwo upłynęło ci
wśród złotych pól prowincji albo w ulicznym gwarze stolicy. Młodość spędziłeś, służąc w legionach.
Jak masz na imię?
Dorian, Gaius, Natalis, Tyberiusz. Aurelia, Diana, Gloria, Lukrecja.
Jak wyglądasz? (wybierz jedno albo wymyśl samodzielnie)
• Staranny makijaż, wysoko spięte włosy i dumny wzrok;
• Opalona skóra, wyprostowana sylwetka, ciemne włosy;
• Gładko ogolony, orli nos, postawna budowa.
Otrzymujesz Punkt Pieśni, jeżeli:
• niesiesz innym narodom agryjską cywilizację i kulturę (+1 PP).

Ratejczyk / Ratejka
Jesteś z Ratei i możesz być dumny, gdyż twój kraj ledwie dwadzieścia pięć lat temu odzyskał
niepodległość. Dobrze znasz jego krajobrazy — pradawne puszcze, sosnowe bory i trzęsawiska.
Jak masz na imię?
Fiodor, Iwan, Milovan, Vlad. Anastazja, Aurora, Iskra, Vesna.
Jak wyglądasz? (wybierz jedno albo wymyśl samodzielnie)
• Gęsta broda, szerokie bary i groźne spojrzenie;
• Sprężyste ruchy, migdałowe oczy i fantazyjna fryzura;
• Delikatna uroda, złote włosy i blada cera.
Otrzymujesz Punkt Pieśni, jeżeli:
• stajesz w obronie honoru Ratei (+1 PP).

Besyrak / Besyrka
O ludziach z Besyru mówią „krasnoludy”. To przez wasz niski wzrost i zaczerwienione na mrozie
twarze. Jesteś dumny ze swojego królestwa i zdesperowany, by wyrwać swą ziemię z mroku.
Jak masz na imię?
Baldur, Jurgen, Ragnar, Wulf. Amelia, Luna, Norma, Sygin.
Jak wyglądasz? (wybierz jedno albo wymyśl samodzielnie)
• Roześmiana i rumiana, czarnooka piękność;
• Spracowane dłonie, kamienna twarz i zacięte usta;
• Niski i barczysty, o zimnym jak lód spojrzeniu.
Otrzymujesz Punkt Pieśni, jeżeli:
• dajesz pokaz swojej niepohamowanej brawury (+1 PP).

34
 POCHODZENIA
A

Dogaryjczyk / Dogaryjka
Jesteś dzieckiem wiatru i pustyni, wędrownym sokołem z plemienia nomadów. Niesiesz w sobie
część sekretnej elfiej kultury. Szanujesz wodę i nie znosisz tyranów, nakazów i niewolnictwa.
Jak masz na imię?
Dastan, Nathaniel, Omar, Safir. Amitaja, Elia, Nuur, Yasmin.
Jak wyglądasz? (wybierz jedno albo wymyśl samodzielnie)
• Oliwkowa skóra, blizny, kolczyki i tatuaże;
• Smukłe ciało, mięśnie grające pod obszernymi szatami;
• Wysoka i krągła sylwetka, pomalowane oczy.
Otrzymujesz Punkt Pieśni, jeżeli:
• odrzucasz pomoc, aby podkreślić swoją niezależność (+1 PP).

Ermontczyk / Ermontka
Nastały czasy nowożytne i Królestwo Ermontu jako pierwsze się do nich przystosowało! Jesteś
mieszkańcem miasta w chmurach, świat leży zatem u twoich stóp. Masz plan jak to wykorzystać.
Jak masz na imię?
Byron, François, Laszlo, Xavier. Enika, Margaery, Tamara, Vivianne.
Jak wyglądasz? (wybierz jedno albo wymyśl samodzielnie)
• Długie włosy, nienaganny strój i lśniące buty;
• Błękitne oczy i złote włosy, zawadiacki uśmiech;
• Miedziana czupryna, zręczne dłonie i chude ciało;
Otrzymujesz Punkt Pieśni, jeżeli:
• pogrążasz się w dekadencji i luksusach (+1 PP).

Sto Zamków
Wojna w Stu Zamkach nigdy się nie kończy. To zmęczone pogranicze nie zna miejsca dla słabych
i tchórzliwych, dlatego od dziecka uczysz się, jak dowodzić swojej wartości. Jesteś za Agrą czy Rateą?
Jak masz na imię?
Cedrik, Eddard, Jurko, Otto. Gwen, Morwenna, Shannon, Żywia.
Jak wyglądasz? (wybierz jedno albo wymyśl samodzielnie)
• Wielki, rudobrody i poznaczony bliznami weteran;
• Wyważone ruchy, czujne spojrzenie i oczy bez wyrazu;
• Malunki klanowe, włosy splecione w warkoczyki.
Otrzymujesz Punkt Pieśni, jeżeli:
• walczysz o honor do ostatniej kropli krwi (+1 PP).

35
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A

Kaasyjczyk / Kaasyjka
Jesteś tubylcem z Kaah, wychowanym na granicy Żeru, albo mieszkańcem jednego z Sześciu
Miast — potomkiem kolonizatorów z kontynentu. Charakteryzuje cię dzikość w sercu i wielka ambicja.
Jak masz na imię? (imiona rdzennej ludności)
Atuan, Ndeba, Tao, Tukan. Llanka, Maya, Tumi, Zia.
Jak wyglądasz? (wybierz jedno albo wymyśl samodzielnie)
• Dumna postawa, wzorzyste tkaniny, stopy w sandałach;
• Opalona skóra, piękne ciało i plemienne ozdoby;
• Srebrne włosy, klasyczna uroda i dyskretna biżuteria.
Otrzymujesz Punkt Pieśni, jeżeli:
• wystawiasz swoich przyjaciół na próbę, aby sprawdzić czy są godnymi ludźmi (+1 PP).

Gdzie się podziały niziołki?

Świat Twierdzy zamieszkują wyłącznie ludzie. Naszym zdaniem tak jest le­piej
– skupiamy się dzięki temu na głębszych i subtelniejszych zależnościach po­
litycznych i kulturowych, zamiast na konfliktach opartych na płytkich stereo­
typach. Nie znajdziesz tu zatem gnomów, półorków i kotoludzi.
Ukłonem w stronę wielbicieli tolkienowskiego fantasy są potoczne nazwy miesz­
kańców Besyru i Dogarii. Brodatych, krępych ludzi z północy nazywa się kras­
noludami. Ciemnoskórych nomadów z pustynii – elfami. Można zatem grać „elfem”
lub „krasnoludem”, chociaż to jedynie kulturowe przydomki. Sprytnie, prawda?
A gobliny? To przecież tylko potwory…
 PAKTY
A

PAKTY
Poniżej znajdziesz listę przykładowych Paktów. To tylko propozycje — śmiało twórz
własne w porozumieniu z twoim Mistrzem Gry.

Pakt Pożaru w Aggarcie (większy)

To była straszna noc, a ty byłeś wtedy w samym sercu pożogi. Jeżeli zawarłeś Pakt Pożaru
w Aggarcie, twoje oczy są jak rozżarzone węgle.
• Jeżeli masz Punkty Pieśni, możesz: podnieść temperaturę w okolicy, spopielić niewielki
przedmiot, podpalać i gasić pochodnie i ogniska.
• Wydaj 1 Punkt Pieśni, aby: rozgrzać metal do białości, podpalić duży przedmiot albo
osobę, zionąć ogniem jak Smok z Aggarty.
• Wydaj 2 Punkty Pieśni, aby: wzniecić niepowstrzymany pożar, zesłać z nieba deszcz
ognia, zagotować wodę w jeziorze.

Pakt z Duchem Wieży Sygnałowej (pomniejszy)

Efekt pełnego napięcia tygodnia, spędzonego na łańcuchu Białych Gór. Jeżeli zawarłaś ten
pakt, zawsze już pachniesz dymem ogniska i sezonowanym drewnem.
• Jeżeli masz Punkty Pieśni, możesz: rozświetlić niemagiczną ciemność.
• Wydaj 1 Punkt Pieśni, aby: przekazać wiadomość dowolnej znanej ci osobie, rozpalić ogień.
• Wydaj 2 Punkty Pieśni, aby: przywołać widmowego Strażnika.

Pakt Zefiru (pomniejszy)

Siłę tego wiatru poczułaś na Wyspie Krańca Świata, na zachód od Rochelle. Jeżeli zawarłaś
Pakt Zefiru, twoje włosy są nieustannie rozwiane.
• Jeżeli masz Punkty Pieśni, możesz: zmienić wiatr na zachodni, powołać niewielki
podmuch, zawisnąć w powietrzu.
• Wydaj 1 Punkt Pieśni, aby: stworzyć huragan, kontrolować wiatry w regionie, latać.
• Wydaj 2 Punkty Pieśni, aby: kontrolować pogodę w regionie, podróżować z wielką
prędkością.

Pakt Piasków Czasu (wielki)

Zawarłaś go na pustyni w sercu Dogarii, w trakcie skomplikowanego elfiego rytuału. Twoje
plecy pokrywa misterny tatuaż z esencji Duchów.
• Jeżeli masz Punkty Pieśni, możesz: wróżyć z piasku, spowolnić na kilka sekund up­
ływ czasu, widzieć przeszłość miejsca, w którym przebywasz.
• Wydaj 1 Punkt Pieśni, aby: widzieć przyszłość, cofnąć czas o kilka sekund, swobod­
nie przemieszczać się po Dogarii.
A

37
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A

• Wydaj 2 Punkty Pieśni, aby: ujrzeć wiele możliwych linii czasu, przebywać w kilku
miejscach na raz, zatrzymać czas na godzinę, postarzyć kogoś o kilka lat.

Pakt Burzy na Wstęgomorzu (większy)

Morze nie dawało wam odpocząć, ale załoga działała jak dobrze naoliwiony mechanizm.
Przeżyli wszyscy prócz starego Sama Rybaka. Jeżeli zawarłeś ten Pakt, elektryzujesz każdego,
kogo dotkniesz.
• Jeżeli masz Punkty Pieśni, możesz: porazić kogoś niewielkim wyładowaniem, przy­
wołać deszcz, uspokoić wiatr na morzu.
• Wydaj 1 Punkt Pieśni, aby: cisnąć piorunem kulistym, przywołać uderzenie pioru­
na, rozpętać sztorm.
• Wydaj 2 Punkty Pieśni, aby: zamienić się w żywą błyskawicę, przywołać falę tsunami.

Pakt Tańca i Muzyki (pomniejszy)

Zawarłaś ten Pakt, przetańczywszy sześć godzin w Katedrze Kalezyjskiej. Teraz zawsze wiesz,
gdzie najbliżej ciebie bawią się ludzie.
• Jeżeli masz Punkty Pieśni, możesz: tworzyć drobne iluzje, grać na nieistniejących
instrumentach, poprawić humor grupie ludzi, tańczyć na powierzchni wody.
• Wydaj 1 Punkt Pieśni, aby: tworzyć dowolne pięciozmysłowe iluzje, zahipnotyzować
kogoś swoim głosem.
• Wydaj 2 Punkty Pieśni, aby: swym śpiewem powołać do istnienia prawdziwe przed­
mioty i zwierzęta, zauroczyć grupę ludzi.

Pakt Szklanego Wierchu (większy)

Byłaś pierwszą, która zdobyła ten szczyt zimą. Jeżeli zawarłaś Pakt Szklanego Wierchu,
pokrywasz szronem szkło, którego dotkniesz.
• Jeżeli masz Punkty Pieśni, możesz: obniżyć temperaturę w okolicy, pokryć coś cien­
ką warstwą lodu, tworzyć małe przedmioty z lodu.
• Wydaj 1 Punkt Pieśni, aby: zamrozić rzekę albo jezioro, tworzyć bariery i budowle
z lodu, przywołać zamieć śnieżną, zamrozić kilka osób.
• Wydaj 2 Punkty Pieśni, aby: obniżyć temperaturę o kilkadziesiąt stopni, przywołać
niszczycielskie gradobicie.

Pakt Blasku Księżyca (większy)

Z tamtych wydarzeń pamiętasz tylko wycie wilków i zapach kaaskiej ziemi. Pakt Blasku
Księżyca może zawrzeć tylko wilkołak, choć tego zaszczytu dostępuje ledwie jeden na stu
z nich.
• Jeżeli masz Punkty Pieśni, możesz: kontrolować swoją przemianę podczas pełni

38
 PAKTY
A

Księżyca, wyczuwać inne wilkołaki, ukrywać swoją naturę przed ludźmi.

• Wydaj 1 Punkt Pieśni, aby: przemienić się w bestię albo w wilka podczas innej fazy
Księżyca, rozkazywać wilkom, zarazić kogoś pozbawionego Paktu likantropią.
• Wydaj 2 Punkty Pieśni, aby: przemienić się w bestię albo w wilka także podczas
dnia, rozkazywać wilkom i wilkołakom w promieniu wielu kilometrów, przedłużyć
noc o k6+1 godzin.

Pakt Lasku nad Pszczyną (pomniejszy)

Rodzice mówili, co by tam nie chodzić! Ty jednak zawsze byłaś ciekawską dziewczyną. Tylko
owieczek żal… Jeżeli zawarłaś ten pakt, twoja skóra przypomina korę drzewa.
• Jeżeli masz Punkty Pieśni, możesz: rozmawiać ze zwierzętami, rozkazywać ptakom,
nie zostawiać śladów.
• Wydaj 1 Punkt Pieśni, aby: zmienić się w dowolne leśne zwierzę, tworzyć bariery
z cierni i ruchliwych pnączy.
• Wydaj 2 Punkty Pieśni, aby: rozkazywać leszym i innym dzieciom natury.

Pakt Żeru (wielki)

Żer trawił cię, a ty nie mogłeś nic zrobić. Nieskończoność później po raz pierwszy ujrzałeś
słońce. Jeżeli zawarłeś Pakt Żeru, żywisz się tylko świętymi kaaskimi owocami.
• Jeżeli masz Punkty Pieśni, możesz: zmieniać kształt, kolor i formę swojego ciała,
wytrzymać skrajne temperatury, żyć bez snu, błyskawicznie leczyć swe rany.
• Wydaj 1 Punkt Pieśni, aby: nie potrzebować powietrza, zmienić jeden z żywiołów
w inny, transmutować przedmioty, zwierzęta i rośliny, dostosowywać swoje ciało do
nowych warunków (np. nowa para kończyn, skrzela), uleczyć rany innych ludzi, zro­
zumieć Żer.
• Wydaj 2 Punkty Pieśni, aby: transmutować siebie i innych ludzi, manipulować ma­
terią i formą, uderzyć wrogów czystym chaosem, zjednoczyć się z wszechwiedzą
Żeru i przetrwać, uzdrawiać śmiertelnie rannych, wrócić do Kaah.

Pakt Snu (wielki)

To był tygodniowy sen głęboko pod Gravgardem. Jeżeli zawarłeś Pakt Snu, ludziom czasem
wydaje się, że śnili o tobie ostatniej nocy.
• Jeżeli masz Punkty Pieśni, możesz: subtelnie kontrolować sny osób w najbliższym
otoczeniu, spowodować senność w grupie osób, uśpić jedną osobę.
• Wydaj 1 Punkt Pieśni, aby: zsyłać wizje, koszmary i przepowiednie, wyśnić odpo­
wiedź na swoje pytanie, nauczyć się we śnie nowej rzeczy, porozmawiać we śnie ze
swoimi przyjaciółmi, uśpić grupę osób.

39
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A

• Wydaj 2 Punkty Pieśni, aby: podróżować fizycznie pomiędzy snami innych ludzi,
wyśnić coś dla siebie i swoich przyjaciół, korzystać z wiedzy i wspomnień innych
śpiących na całym świecie, uśpić całe miasto lub okolicę.

Pakt Klifów Pergamonu (większy)

Trzęsienie ziemi pogrzebało twój dom w morzu, w zamian obdarzając cię Paktem. Jeżeli
zawarłaś Pakt Klifów Pergamonu, twoja skóra działa jak słaby magnes.
• Jeżeli masz Punkty Pieśni, możesz: kształtować powoli ziemię i skałę, wyczuć
północ, przyciągać i odpychać od siebie metalowe przedmioty.
• Wydaj 1 Punkt Pieśni, aby: tworzyć zapory i budowle z ziemi i żwiru, wywołać
nie­wielkie osuwisko albo trzęsienie ziemi, wyczuć metale szlachetne i drogocenne
kamienie.
• Wydaj 2 Punkty Pieśni, aby: zesłać niszczycielską lawinę albo silne trzęsienie ziemi,
kontrolować pole magnetyczne, odwrócić grawitację w zasięgu wzroku.

Jestem Magiem Cienia

Magowie Cienia nie zawierają Paktów. Zamiast tego uczą się czerpać energię pobliskich
duchów. Dla nich jest to tylko nieożywiona siła fizyczna, lecz wielu traktuje taki czyn jak
morderstwo.
• Jeżeli masz Punkty Pieśni, możesz: czerpać energię z duchów w twojej najbliższej
okolicy, trwale je osłabiając.
• Wydaj 1 Punkt Pieśni, aby: skorzystać z wartej 1 PP mocy niedawno osłabionego
ducha tak, jakbyś zawarł z nim Pakt.
• Wydaj 2 Punkty Pieśni, aby: skorzystać z wartych 1 PP mocy wszystkich niedawno
osłabionych duchów tak, jakbyś zawarł z nimi Pakt.

Chcę zerwać Pakt

Zawarcie Paktu wiąże się z pewnym doniosłym albo niebezpiecznym wydarze­
niem. Podobnie jest z zerwaniem Paktu. Możesz to zrobić, ale będzie to od ciebie
wymagało wysiłku i poświęcenia.
Nic nie stoi na przeszkodzie, aby najpierw zerwać jeden Pakt, a później zaw­
rzeć następny (na przykład z potężniejszym duchem). Możesz również rozpocząć
swoją przygodę bez Paktu, a później znaleźć ducha odpowiadającego twoim po­
trzebom.
Pamiętaj jednak, że korzystanie z zawirowań energii na zawsze odmienia
sferę prawdopodobieństwa dookoła ciebie. Zerwanie Paktu może wypaczyć jej
działanie. Prości ludzie mówią po prostu, że Duchy lubią się mścić.

40
OPIS ŚWIATA
TWIERDZY
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A
CESARSTWO AGRYJSKIE
SIŁA I HONOR
P
osłuchaj mnie, podróżniku. Możesz
przejść świat wzdłuż i wszerz,
przepłynąć Wstęgomorze i kroczyć
po nowej ziemi Kaah. Możesz wznieść się
w przestworza w Ermoncie albo zejść w naj­
głębsze podziemia Besyru. Możesz zgubić
się w ratejskiej puszczy albo na dogaryjskiej
pustyni. Lecz to właśnie tutaj, w Cesarstwie
Agryjskim, bije serce tego świata.
Agra była potęgą, zanim którekolwiek
z pozostałych królestw choćby przyśniło się
jego założycielom. Jej legiony broniły granic
przed najazdami potworów, które nie stąpają
już dzisiaj po ziemi. Oto cesarstwo, które pa­
mięta czasy pierwszych Magów Cienia. Impe­
rium, które założył sam Arran, Pan Światła.
A
42
Dzisiaj Cesarstwo Agryjskie nadal jest
dominującą siłą kontynentu. Cesarzowa
Lukrecja sprawnie rządzi z pałacu Had­
riana w Aggarcie, państwo jest bogate i stale
się rozwija dzięki postępowi nauki, nowym
wynalazkom i powszechnej edukacji. Granic
nadal strzegą karne legiony, w których wyko­
rzystuje się najnowsze rozwiązania — w tym
artylerię i piechotę wyposażoną w broń
palną. Nad stolicą państwa latają sterowce.
Nowy system polityczny Cesarstwa ogłoszo­
no najnowocześniejszym na świecie.
Nic dziwnego, że Agra pełna jest
wspaniałości, skoro nad wszystkim czuwa
miasto-maszyna, Generał Lorentz.

Krajobrazy Agry
Cesarstwo Agryjskie jest największą krainą
kontynentu, rozciągającą się od Oceanu
Północnego, poprzez Ocean Mglisty, aż do
południowego Wstęgomorza. Na północ­
nym wschodzie Agra graniczy z Besyrem
poprzez łańcuchy górskie, a na południo­
wym wschodzie z Krainą Stu Zamków, for­
malnie swoim lennem. Dopiero niedawna
Wojna o Rateę odcięła Agrę od pozostałych
krain. Nadal jednak pod panowaniem cesa­
rzowej znajdują się zarówno mroźne fiordy
i lodowce północy, jak i gaje oliwne gorącego
południa.
Prawdziwym obliczem Cesarstwa są jego
ziemie centralne. Soczysta zieleń pastwisk
i łąk walczy tam o lepsze z intensywnym
złotem pszenicy i żyta. Wielkie latyfundia
rozciągają się na łagodnie pofalowanych,
żyznych ziemiach. Wszędzie dookoła moż­
na dostrzec sady, ogrody i przede wszyst­
kim winnice, gdyż Agryjczycy kochają wino
i produkują najlepsze butelki na świecie.
Najpiękniej Agra wygląda późnym latem,
kiedy kłosy chylą się ku ziemi pod ciężarem
ziaren, czekając na zebranie, a w winnicach
rozpoczyna się winobranie i wszystko pach­
nie gronowym moszczem.
Jeżeli Agryjczycy są naprawdę z czegoś
dumni, to chyba ze swoich koni. Agryj­
skie rumaki osiągają bardzo wysokie ceny
na światowych rynkach, a agryjska kawa­
leria w prędkości i sile szarży nie ma so­
bie równych. Zwierzęta uczy się nie tylko
posłuszeństwa, ale również przyzwyczaja
je do zgiełku bitwy. Koń agryjski jest to­
warzyszem rycerza, na którym ten może
w pełni polegać.
Innym zastosowaniem świetnych koni
z Agry jest sprawnie działający system
poczty konnej. Cesarstwo Agryjskie jest
pokryte siecią dobrze utrzymanych, stale
OPIS ŚWIATA TWIERDZY
A
patrolowanych dróg, na których w równo­
miernych odstępach zbudowano gospody,
zajazdy i posterunki. Posłaniec może wpaść
do zajazdu, zażądać nowego konia i pognać
w dalszą drogę. Z całego systemu korzystają
również podróżni, których w Agrze nie bra­
kuje. Od miasteczka do miasteczka wędrują
nie tylko obwoźni kupcy i trupy minstre­
li, ale również zwykli mieszczanie i chłopi,
odwiedzający daleką rodzinę i załatwiający
swoje sprawy.
Aggarta, stolica świata
Stolica Cesarstwa Agryjskiego jest tak
wielka, że nie sposób objąć jej wzrokiem.
Popularna legenda mówi, że w Aggarcie żyje
milion mieszkańców, choć zapewne to tylko
gadanie. Pewne jest natomiast, że następcy
cesarskiego tronu mają ze swojego pałacu
niezwykły widok na setki pokrytych czer­
woną dachówką domów, szarość Portu Ry­
backiego, granatowe dachówki Dzielnicy
Świątynnej i zieleń parków czy prywatnych
ogrodów. Dominantą w krajobrazie Aggarty
jest podłużny i przestrzenny Plac Bohaterów,
z epicką rzeźbą przedstawiającą wznoszące­
go się na słupie światła Arrana. Pan Światła
dzierży swój artefaktyczny miecz Poranek,
a otaczają go agryjscy bohaterowie i cesarze.
Podobno posągi są strażnikami miasta i oży­
ją, jeżeli sto­lica będzie w potrzebie.
Aggarta jest miastem portowym i dzielnic
portowych ma cztery. W największym Porcie
Towarowym nieustannie przeładowuje się
paczki i skrzynie, przy zaśpiewach tragarzy
i krzykach wiecznie zdenerwowanych kup­
ców. Port Rybacki to cichsze, ale za to niez­
byt przyjazne podróżnym miejsce, gdzie
deski trapów są wiecznie śliskie od zalegają­
cych wszędzie ryb. To gdzieś tutaj podobno
gnieżdżą się Puszczyki, największa gildia
złodziejska w stolicy Cesarstwa. Pozostałe
dwa porty służą głównie najbardziej za­
A
43
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A
możnym kupcom i wojsku (Srebrny Port)
albo podróżnym, arystokratom i prywatnym
armatorom (Złoty Port).
Wartą uwagi dzielnicą Aggarty jest
z pewnością Dzielnica Rzemieślnicza, pełna
kramów, stoisk i sklepików, gdzie mistrzowie
swojego cechu oferują swe towary. W Zauł­
ku Kowali znaleźć można najlepszych płat­
nerzy i zbrojmistrzów świata, a chyba żadne
inne miasto nie ma tak rozbudowanej częś­
ci poświęconej jubilerom, kamieniarzom
i szklarzom, co Aggarta. W niewyobrażalnym
tłoku i ścisku łatwo stracić tu mieszek ze złotem,
a jeszcze łatwiej roztrwonić całą jego zawartość
na piękne lub przydatne przedmioty.
Dzielnica Świątynna wprowadza w błąd
swoją tradycyjną nazwą. Faktycznie, na tu­
tejszym Ostrowie stoi arrańska archikate­
dra, lecz to nie kapłani i świątynie stanowią
o krajobrazie tego miejsca. Jest to dzielnica
willowa, zamieszkała przez najbogatszych.
W dwupiętrowych białych willach, oto­
czonych służbą i ogrodami, krytych grana­
tową dachówką, mieszkają wytworne damy
i eleganccy mężczyźni. Aggarta jest miastem
mody, nigdzie nie znajdziecie zatem lepiej
ubranych ludzi. Dzisiaj życiu towarzyskiemu
stolicy zdaje się przewodzić wspaniała para
senatorska Sofii i Marcusa Hyrakenów.
Odwiedzając Aggartę, należy koniecznie
zwiedzić dzielnicę przylegającą do pałacu
Hadriana. Ta dostępna dla wszystkich część
miasta słynna jest z urzekających, wypie­
lęgnowanych parków, a także z budynków
użyteczności publicznej. Mieści się tu gmach
Opery, osiem różnych teatrów i operetek
(w tym Cesarski Teatr Wielki), gmach Sądu
Najwyższego oraz Złota Arena, a także nie­
zliczone łaźnie, sauny, posterunki straży
oraz restauracje. Przy samym pałacu biele­
je zaś klasyczny fronton Senatu, w którym
naj­mądrzejsi w państwie spotykają się, by
razem kierować sprawami Cesarstwa.
A
44
Chwała cesarzowej Lukrecji
Śmierć nieudolnego cesarza Hadriana
w czasie Wojny o Rateę doprowadziła do
gwałtownej destabilizacji państwa. Brak
oczywistego następcy tronu zmusił wtedy
Senat do przejęcia władzy w Cesarstwie.
Czterdziestu czterech najstarszych z wiel­
kich rodów Agry spotykało się regularnie,
by decydować o przyszłości imperium.
Cesarski tron nie znosi jednak pustki.
Dwa lata temu o władzę nad Agrą upomniał
się bratanek Hadriana, młody Franciszek.
Owładnięty marzeniami i otoczony wróżbi­
tami – zebrał flotę wiernych sobie okrętów
i wyruszył na wschód, za Archipelag Snu.
Szukał tam Poranka, legendarnego miecza
Arrana. Podobno tylko prawowity dziedzic
agryjskiego tronu mógłby znaleźć go wśród
labiryntu wysepek.
Franciszek zawiódł – i to zawiódł straszli­
wie. Przeprowadzony przez niego rytuał ot­
worzył wrota nie do skarbca Arrana, lecz do
antycznego więzienia, w którym przetrzy­
mywany był jeden z Czarnoksiężników.
Wyswobodzona potęga potrzebowała ma­
terialnej powłoki – wystarczająco silnej, by
utrzymać moc Czarnoksiężnika. Znalazła ją
dopiero w Dogarii, przejmując ciało i świa­
domość dogaryjskiego króla, Smoka Wody.
Przemieniony w Smoka Cienia, dogaryj­
ski władca skaził Dogarię, Rateę i Sto Zam­
ków – i dopiero agryjscy bohaterowie od­
parli jego potęgę u samych bram cesarstwa.
Macki Smoka Cienia cofnęły się do granic
pustyni, a największą bohaterką okazała się
starsza siostra Franciszka, Lukrecja. Popu­
larna wśród ludu i arystokracji, przegnawszy
Smoka Cienia nie miała problemu ze zdoby­
ciem cesarskiego tytułu.
Dzisiaj cesarzowa Lukrecja twardą ręką
rządzi z pałacu w Aggarcie. Senat pozostaje
na jej usługach, dostarczając porad i dzieląc
 OPIS ŚWIATA TWIERDZY
A

INSPIRACJE
Warto pokrótce przedstawiać źródła, z których czerpaliśmy pomysły na po­
szczególne krainy. Pozwoli to Mistrzom Gry oraz ich graczom na łatwiejsze
wyobrażenie sobie opisywanych miejsc i współtworzenie spójnej wizji krain.
Cesarstwo Agryjskie jest więc stylizowane na Imperium Romanum oraz Francję
przełomu epok, z Aggartą jako połączeniem Rzymu i Paryża, klasycznym mias­
tem wspaniałości. Vox Arrani jest wprost oparty na tajnych zakonach rycerskich,
zwłaszcza na legendzie templariuszy. Z kolei Lorentz, między innymi, nawiązuje
do dukajowego Generała. Agra to miejsce dla najbardziej epickich opowieści.

się doświadczeniem. Nikt nie ma jednak
wątpliwości, kto odpowiada za polityczną
i ekonomiczną stabilizację Cesarstwa.
Najdziwniejszym reliktem dawnej epoki
pozostaje natomiast Vox Arrani – zakon ry­
cerski powołany do ochrony wiary i cesarza.
Jego rycerze – templariusze – według dok­
tryny zawierają Pakt z samym Słońcem, a ich
ciało staje się świątynią Arrana. Niepoko­
nani w boju, widzą przyszłość tak, jak my
widzimy przeszłość. Przewodzi im Edgar
Sixtilis, Promień Jutrzenki.
Cesarskie legiony
Armia Cesarstwa Agryjskiego jest najno­
wocześniejsza na świecie. Trzon siły mili­
tarnej stanowią oczywiście karne legiony,
zabójczo skuteczna i przeszkolona piechota
oraz ciężka rycerska kawaleria. Piechurzy
noszą szerokie, prostokątne tarcze, długie
włócznie oraz miecze o charakterystycznej
głowni i krótkim jelcu. Kawaleria rusza zaś
do boju z pięciometrowymi, pochylonymi
lancami, w półpłytowych zbrojach i z długi­
mi mieczami u boku. Bojowe rumaki wal­
czą wtedy razem z jeźdźcami, a impet szarży
wznieca panikę w sercach wrogów Cesarstwa.
Od niedawna do legionów dołączono
również oddziały artylerii oraz muszkie­
terów. Te pierwsze składają się z kilku do
kilkunastu niewielkich armat, których za­
daniem jest głównie wzbudzanie chaosu
i strachu w szeregach wroga. Muszkiete­
rowie posługują się długolufową, prymity­
wną jeszcze bronią palną. Na razie ich sku­
teczność jest dalece mniejsza niż cesarskich
łuczników, ale najwyżsi rangą dowódcy woj­
skowi Agry zdają się wiązać z tą jednostką
wielkie nadzieje na przyszłość — zwłaszcza
pani generał Mitaja, osobiście odpowie­
dzialna za artylerię.
Każdy legion liczy sobie około pięciu
tysięcy żołnierzy, pogrupowanych w miarę
równomiernie w działające w porozumie­
niu centurie. Agryjska armia wykorzystuje
zaawansowane ustawienia taktyczne i niety­
powe formacje, których rozegranie wymaga
czasami sprawnego koordynowania całym
legionem. Agryjczycy wykształcili do tego
celu cały system znaków, posługując się trąb­
ką, chorągwiami oraz — na największych
odległościach — kolorowymi racami.
Legioniści rekrutowani są z obywa­
teli Cesarstwa. Służba wojskowa jest obo­
wiązkowa, choć można wykupić się z niej
wysokim podatkiem. Nawet arystokratyczne
rody wysyłają jednak swoich synów i cór­
ki do legionów, służba w imię cesarza jest
bowiem uznawana za zaszczyt, a możliwość
A

45
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A
sprawdzenia się na placu treningowym czy
nawet w boju jest wielkim honorem. Wysoko
urodzeniu Agryjczycy trafiają zresztą do
kor­pusu oficerskiego albo przynajmniej zos­
tają centurionami. Prości mieszkańcy mają
w legionach realną szansę na karierę, choć
jak na razie wszyscy agryjscy generałowie
mieli tytuł szlachecki.
Wojna to wielkie przedsięwzięcie, a le­
giony powinny działać jak dobrze naoliwio­
na machina. Dlatego chociaż piechota i ka­
waleria decyduje o wyniku starcia, jej wysiłki
spełzłyby na niczym, gdyby nie zaopatrzenie
i logistyka. Za każdym legionem ciągną się
dziesiątki wozów ze sprzętem obozowym,
kuchniami polowymi, namiotami medyków
i rzemieślnikami. Jeżeli legion stacjonu­
je w jednym miejscu dłużej niż miesiąc,
dookoła jego warownego obozu rozrasta się
prawdziwe miasteczko, skupiające wszyst­
kich pragnących zarobić na agryjskiej armii.
Jednymi z wielkich miast, które powstały
w ten sposób, są cesarska Rawena oraz sto­
lica Ratei, Czarnogród.
Lorentz, miasto-maszyna
Czterysta lat temu Agra toczyła zaciekłą
wojnę z Besyrem. Dowódcą legionów był
wtedy generał Lorentz, znakomity strateg,
dzięki któremu Cesarstwo odniosło zwy­
cięstwo. Generał poprowadził legiony przez
zamarznięte Gardło, całkowicie zaskakując
Besyraków. Aby tego dokonać, dowódca
zawarł w swoim imieniu kilkanaście silnych
Paktów z duchami lodu, wody i ziemi, które
odmieniły go całkowicie.
W trakcie swoich późniejszych kam­
panii generał Lorentz zawierał nowe Pak­
ty i odnosił spektakularne zwycięstwa.
Całkowicie poświęcił się dla Agry, a może
nawet dla samej idei Agry. W pewnym mo­
mencie urósł w potęgę tak bardzo, że swoją
A
46
własną mocą był w stanie odmienić przebieg
starcia, a nawet stawiać czoło całym od­
działom żołnierzy. Ziemia kruszyła się pod
jego stopami, przestrzeń zawijała się w sobie
i miażdżyła wrogów, a temporalne cebule
więziły obce wojska w bańkach ­nie-czasu.
Nazywany już po prostu Generałem, dowód­
ca powoli przestawał być człowie­kiem, każdy
kolejny Pakt odbierał mu bo­wiem odrobinę
człowieczeństwa. Jeżeli Duchy są tylko ener­
gią, czym w takim razie stawał się agryjski
bohater? Maszyną?
Generał śnił o broni ostatecznej, o kro­
czącej twierdzy. I wreszcie, w porozumie­
niu z duchami kamienia, metalu i płomieni,
stworzył najwspanialsze dzieło ludzkiej
myśli wojskowej. Miasto nazwano jego
imieniem, Lorentz. Otoczone pancerny­
mi, zbrojonymi murami, wznosiło się nad
powierzchnię ziemi na grubych, pajęczych
odnóżach. I powoli kroczyło naprzód. Lecz
zaklęte w nim Duchy nie chciały pogodzić
się z wiecznym więzieniem i torturą materii.
Skierowały zatem Lorentz, razem z jego
garnizonem, prosto w przepaście Oceanu
Północnego. Zdawało się, że nic nie pow­
strzyma kroczącej twierdzy przed wędrówką
ku zagładzie.
Generał podjął wtedy decyzję. Połączył
się z każdym z duchów w twierdzy i z każdym
z nich zawarł Pakt. Nie będąc już właści­
wie człowiekiem, lecz Paktem, Agryjczyk
zapłakał nad cierpieniem Duchów, których
sam stał się powodem. I połączył się z włas­
nym dziełem na wieki. Nie było już Lorentz
i nie było dzielnego Generała, Lorentz było
Generałem, a Generał był Lorentz.
Dzisiaj Lorentz przemieszcza się gdzieś
na północnych rubieżach Cesarstwa, cze­
kając na odpowiedni moment, by stanąć
do walki razem z imperialnymi legionami.
Poselstwa ze stolicy regularnie odwiedzają
miasto, aby prosić je o rady i błogosławień­
 OPIS ŚWIATA TWIERDZY
A

stwo. Generał jest strategicznym geniuszem o doświadczeniu liczącym cztery wieki, a Duchy
wspierają jego inteligencję i przyspieszają jego myśli. Na zawsze lojalny Agrze, jest jej pod­
porą, jej patronem, jej legendą.
k20 tabela wątków i plotek
1 W dzielnicy biedoty Aggarty, na Podmurzu, wybrano Króla Żebraków. Cały dzień w mie­
jsce jego pobytu zmierzają pielgrzymki z ofiarami.
2 Bohaterowie zostają przypadkowo rekrutowani do legionów. Czeka ich teraz błyskotliwa
kariera czy mozolne odkręcanie całej sprawy?
3 Co Edgar Sixtilis robi z templariuszami oszalałymi od ciągłego kontaktu z samym Arra­
nem? Podobno gdzieś na północy Agry założono tajemniczy Azyl.
4 W gmachu Teatru Wielkiego grasuje podobno upiór. Niszczy dekoracje i stroje, straszy
obsługę scenografii, nie daje spać woźnemu. Kto odpowie na wezwanie?
5 Vox Arrani szuka ludzi, którzy będę ubezpieczalni karawanę zmierzającą do jednej z
Samotni. Oczywiście drużyna nie będzie mogła wejść do tej skarbnicy informacji...
6 Hyrakenowie postanowili założyć niewielki kabaret dla uczczenia dwudziestej piątej
rocznicy ich małżeństwa. Wszystko idzie jednak zupełnie nie tak, jak powinno.
7 Generał Mitaja opracowała eksperymentalny model broni palnej. Artefakt przypadkowo
trafia w ręce bohaterów.
8 Podobno za rządów ostatniego cesarza inkwizycja wykorzystywała do swoich celów
i zachcianek artefakty zwane Czarnymi Księgami. Co się z nimi dzisiaj dzieje?
9 Legiony ruszają na skomplikowane manewry na wybrzeże Wstęgomorza i potrzebują
solidnego zaopatrzenia. Potrzebni będą pomocnicy zarządców.
10 W agryjskiej stolicy żyje kilkuletnie dziecko, już teraz związane Paktem z potężnym
duchem krwi. Mówi się, że nocne zaginięcia ludności to jego sprawka.
11 Edgar Sixtilis wysyła za drużyną dwójkę templariuszy. Zakonnicy nie chcą wcale mor­
dować bohaterów, dostarczają jedynie wiadomość. Czego żąda Inkwizytor?
12 Od dwóch miesięcy Lorentz paktuje z krasnoludami i powoli przemieszcza się do Besyru.
Jaki zysk dla cesarstwa widzi w tym wszystkim Generał? Jaki jego plan?
13 Podobno jedną z agryjskich wiosek zaatakował prawdziwy smok. Gad padł na środku wsi i
domaga się jedzenia. Który z dzielnych rycerzy pokona smoka?
14 Na granicy Agry bohaterowie wpadają prosto w zasadzkę cesarskiego zwiadu. Jednak to
nie drużyny szukali legioniści. Chwilę później atakują ich Ratejczycy!
15 Ambitny senator i jego żona potrzebują ludzi od brudnej roboty, którzy pomogą im
zwiększyć wpływy w stolicy. Dobrze płacą i zdają się nie mieć skrupułów.
16 Podobno za Wodospadami Grzmotów ukryta jest dolina, w której nie stanęła jeszcze stopa
Agryjczyka. Za relację z doliny cesarska biblioteka płaci złotem.
17 Puszczyki rozpoczynają krwawe czystki w swoich dzielnicach, giną wszyscy niezrzeszeni
złodzieje i miecze do wynajęcia. Bohaterowie są na celowniku.
18 W jednym senatorskich latyfundiów wkrótce odbędzie się wystawa i targ koni. Mają się
tam pojawić wszystkie największe nazwiska Cesarstwa.
19 Generał przemówił, wieszcząc zbliżającą się wojnę. Zagadkowa wiadomość nie została
opatrzona żadnym komentarzem. Kto ośmieli się zaatakować Cesarstwo?
20 Mówi się, że templariusze zgromadzili w trakcie swoich wypraw niezmierzone skarby,
teraz ukryte gdzieś w Agrze. Bohaterowie spotykają Ch. Rosenkreuza, który...
A

47
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A
KRAINA STU ZAMKÓW
NIEUSTANNA WOJNA
P
omiędzy łagodnie pofalowanymi
ziemiami Cesarstwa a surową Rateą
leży szeroka kotlina, która nigdy nie
zaznała spokoju. Kiedy Cesarstwo Agryj­
skie idzie na wojnę, jego legiony z pew­nością
tędy przemaszerują. Jeżeli jakiś pewny siebie
dowódca zapragnie uderzyć na Agrę, będzie
musiał brać pod uwagę atak przez tę kotlinę.
Nic dziwnego, że każde wzgórze, każde zakole
rzeki, każda grań i stromizna jest miej­scem
obrony, na każdej łące i polu stoczono kiedyś
bitwę, a najmniejsze nawet rzeki są z pewnością
granicami wpływów. Tylko szaleńcy chcieliby
się tu osiedlać i upra­wiać ziemię. I rzeczywiś­
cie, kiedy spogląda się w oczy mieszkańców
tego miejsca, zdaje się czaić tam obłęd.
A
48
Jeżeli chcesz przeżyć w Krainie Stu
Zamków, musisz się opowiedzieć. Trzy­
masz stronę Agry czy Ratei? Odpowiadasz
na rozkazdy O’Neillów, Fergusonów czy
Kallahanów? Trzy największe rody sku­
piają wokół siebie wasali, armie i zasoby.
A dookoła nich dziesiątki awanturników,
poszukiwaczy przygód i lokalnych watażków
kurczowo trzymają się swoich kamiennych
murów, trwożliwie wyczekując kolejnego
najazdu — albo samemu planując zbrojną
wyprawę. Mówi się, że każdy, kto przejedzie
przez Sto Zamków, zobaczy z pewnością
dwie rzeczy — dziwy Małego Ludu i jakąś
krwawą potyczkę. A jakby tego było mało,
żyją tu Żmije.
Witajcie w Krainie Stu Zamków.

Krajobrazy Stu Zamków
Trzeba przyznać, że sama kotlina potrafi
zachwycić podróżników surowością lokalnej
przyrody, obfitością flory i fauny oraz majes­
tatem dzieł rąk człowieka. Tysiące lat temu
musiał przejść tędy lodowiec, żłobiąc kot­
linę i jej szerokie, łagodne zbocza, rozciąga­
jące się od południowych Gór Gryfich aż
po stoki Białych Gór, leżących na północy.
W centralnej części kotliny ciemnieją gęste
lasy liściaste, powoli rozszerzające swoją do­
menę na północny wschód, w kierunku rate­
jskiego Czarnego Boru. Krajobraz urozmai­
cają jeszcze liczne jeziora, zwykle niewielkie
i o regularnych, owalnych kształtach.
Ponad zielenią dąbrów i olszyn bieleją
skały krasowe, ostańce, jasnoszare wapienie,
odbijające promienie słońca i wyglądające
tak, jakby zaraz miały runąć na położone
w ich cieniu wioski. Rzeźba terenu jest
tu niezwykle urozmaicona — leje, żłobki
i granie stanowią utrudnienie dla miesz­
kańców i niemałą przeszkodę dla każde­
go, kto chciałby zdobyć takie miejsca siłą.
To właśnie w najtrudniej dostępnych z tych
miejsc lordowie i władczynie zbudowali swo­
je warowne konstrukcje, dzięki którym krai­
na zasłużyła na miano Stu Zamków.
Jeżeli liczyć wszystkie warownie w kotli­
nie, w Krainie Stu Zamków może być nawet
pięćset twierdz. Większość z nich to jed­
nak drewniane wieże sygnałowe albo pod­
murowane wieżyczki, nad którymi dumnie
powiewają flagi rodów, o których nikt nie
słyszał. Część z zamków leży zresztą w ruinie,
ich białe kamienne ściany straszą niczym
zęby dawno padłych potworów, las wdziera
się na dziedzińce i donżony, bluszcz zdoby­
wa mury i oplata na wpół zawalone baszty.
Niektóre z takich ruin wciąż są zamieszkałe
albo ktoś właśnie na nowo je urządza — fun­
damenty są zwykle nienaruszone, a wielu
OPIS ŚWIATA TWIERDZY
A
dawnych władców zadbało również o to, by ich
warownie nie tylko dumnie wznosiły się w nie­
bo, ale i wgryzały głęboko w kresową skałę.
Drugie życie
Stu Zamków
Skoro już o tym mowa, Kraina Stu Zam­
ków mogłaby nazywać się krainą tysiąca
jaskiń. Tak jak dzisiaj wojenna zawierucha,
tak onegdaj woda — rok po roku, miesiąc
po miesiącu, wytrwale i sumiennie żłobiła
ona charakter Stu Zamków. Teraz możemy
doceniać efekty jej pracy. Nie ma właściwie
większej skały, poważniejszego wzniesie­
nia albo bardziej stromej półki skalnej,
w których trzewiach nie czaiłyby się ko­
rytarze naturalnych jaskiń, niebezpieczne
przewężenia i zapierające dech w piersiach
komnaty.
Słowom trudno oddać piękno podziemi
Stu Zamków! Stalaktyty i stalagmity, wielo­
barwne nacieki z aragonitu i szarawe, solne
misy czekają na tych, którzy zajrzą wgłąb
ziemi. Do niektórych jaskiń dostać się moż­
na przez szczeliny na powie­rzchni i o od­
powiedniej porze przez pęknięcia wpada do
środka słońce, rozświetlając wnętrza i doda­
jąc kolorów i tak już pięknym komnatom.
Jaskinie są oczywiście zamieszkałe,
właściwie to tętni w nich drugie życie Stu
Zamków. Niektóre stanowią schronienie je­
dynie dla ptactwa, niewielkich drapieżników
albo są niedźwiedzią gawrą. W wielu
można wyczuć moc duchów związanych
z żywiołami ziemi i powietrza, w nielicznych
swoje kryjówki znalazły gryfy, wywerny albo
inne agresywne potwory. Dziesiątki innych
jaskiń i podziemnych kompleksów zamiesz­
kał jednak człowiek.
Kiedy armie przetaczają się przez Sto
Zamków, rycerze tratują pola koniczyny,
a piechota przeszukuje wsie w poszukiwa­
A
49
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A

INSPIRACJE
Kraina Stu Zamków jest po części tajemniczym Śląskiem i Morawami, a po
części dumną Szkocją z jej klanowymi waśniami. Inspirowaliśmy się również
polskimi oraz anglosaskimi podaniami i legendami, a nawet twórczością Szek­
spira (zwłaszcza Snem nocy letniej). Mały Lud to oczywiście irlandzkie Aes ­sídhe,
a Zielona Kompania to połączenie Janosika i Robin Hooda. Same Sto Zamków
świetnie nadaje się zaś nie tylko do kampanii wojennych i geopolitycznych
machinacji, ale i do opowieści skupionych na jednym miejscu. Jeżeli gracze lubią
zarządzać swoją domeną, chcieliby mieć własny zamek, podbijać okoliczne ziemie
i odpierać szturmy, to właśnie jest miejsce dla nich.

niu jedzenia i rozrywki, chłopi i mieszczanie Warownym grodem

z kotliny ładują cały swój dobytek na muły,
wozy i własne grzbiety, po czym ruszają do
okolicznych jaskiń. Nikt, ale to nikt nie jest
w stanie odnaleźć się w plątaninie wąwozów,
górskich ścieżek i czarnych grot lepiej niż
lokalna ludność, stąd większość agresorów
nawet nie próbuje atakować jaskiń. Nieliczni
głupcy, którym taki pomysł przyszedł do
głowy, kończą zwykle z całymi oddziałami
na dnie wąwozów, jarów i rozpadlin, albo
umierają z głodu, błądząc spowitymi w mro­
ku wapiennymi korytarzami.
Niektórym mieszkańcom wolne życie
w grotach odpowiada znacznie bardziej niż
wstawanie codziennie rano, by ­ pracować
w polu czy kuć żelazo na kolejne grabie.
Zorganizowane grupy zbójców i rabusiów
napadają na kupców, rycerzy a nawet nie­
wielkie oddziały wojskowe. Są wśród tych
grup takie, które obrosły już legendą. Naj­
większą sławą cieszy się Zielona Kompania
i jej herszt zwany Rudzikiem, którzy niejeden
raz utarli już nosa gwardzistom O’Neillów, na
których ziemiach grasują. Ci słynni na całe Sto
Zamków rabusie, kryjący się gdzieś w komplek­
sach Jaskiń Żbiczych, dzielą się częścią łupów
z wieśniakami, dzięki czemu zawsze mogą liczyć
na ich przychylność i wsparcie w kłopotach.
A
Choćby jednak uzbrojone bandy liczyły
sobie tysiące głów, nigdy nie zdołają zagro­
zić strzelistym wieżom, solidnym bastionom
i kutym bramom największych zamczysk
Krainy Stu Zamków. Grube kamienne mury,
pękate stołpy i dumnie łopocące na wietrze
chorągwie wskazują, gdzie mieszkają przed­
stawiciele trzech największych rodów kotliny.
Jeżeli na jednej z mijanych wież ujrzycie
granatowe i ciemnozłote barwy, bez wąt­
pienia wjechaliście na ziemie O’Neillów.
Pieczę­tujący się smokiem, rycerscy O’Neil­
lowie to wiekowy, wpływowy i całkiem za­
możny ród, którego przedstawicieli respek­
tuje się nawet w Cesarstwie. Najsławniej­szym
członkiem rodu jest zresztą agryjski generał
Cahir O’Neill, którego talenty uratowały
Agrę przed kompletną katastrofą podczas
Wojny o Rateę. Głową rodu pozostaje jed­
nak nadal Owain, o którym powiadają, że
przeżyje wszystkich, łącznie z samym Ar­
ranem. Siedzibą klanu jest zawieszony nad
klifem zamek Żmigród, lecz lord ojciec
rzad­ko tam urzęduje. Owain wprost uwiel­
bia polowania — nie ma chyba tygodnia,
nawet najsroższą zimą, by huk rogów, skrze­
kot piszczałek i tęten kopyt nie obwieszczały
kolejnych łowów. W swoim myśliwskim

50
 OPIS ŚWIATA TWIERDZY
A

zamku-pałacu, Jaworze, starzec wiesza na Trzeci z wielkich rodów Stu Zam­

ścianach trofea z zabitych bestii — poroża
jelenii, łby wilków i niedźwiedzi, dzioby gry­
fów i ludzkie głowy. Tak, poddani O’Neillów
nie są najlepiej traktowani.
Szarozielone proporce z łososiem to
znak Fergusonów, najstarszego i chy­
ba najliczniej­ szego rodu w Stu Zamkach.
Rozpiętość genealogicznego drzewa nie idzie
jednak w parze z wpływami i zamożnością.
Ujmijmy rzecz właściwie — Fergusonowie są
biedni. Ich ród stacjonuje właściwie tylko na
dwóch przyzwoitych zamkach, kruszejącym
już Sokolcu i odnowionym, choć niewiel­kim
Brzegu, gdzie włada Dobrochna Ferguson.
Reszta klanowych warowni to wieżyce, sta­
nice i z rzadka niewielkie, otoczone wałem
czy ostrokołem kompleksy. Jedynym poważ­
nym źródłem dochodu dla rodu są dzisiaj
ich winnice, bo trzeba to przyznać, wino
z ich plantacji jest wyśmienite i rozsławione.
W każdym razie zaciętością i honorem Sza­
ro-Zieloni nie ustępują pola nikomu, a poza
tym w czasie Wojny o Rateę udowodnili,
że są znakomitymi rycerzami i wprawnymi
oficerami — dowodzone przez nich chorąg­
wie stanęły po stronie Agry i wykazały się
doskonałą dyscypliną.
ków opowiedział się wtedy po stronie
Ratei. Kallahanom zawsze było bliżej do
Czarnogrodu niż do Aggarty, zresztą ich
ziemie leżą na wschodzie Stu Zamków,
malowniczo wkomponowane w krajobraz
licznych jezior, rzek i setek lodowatych
strumieni. Kallaha­nowie noszą rdzę i rdzę
mają na herbowych tarczach. To podobno od
paktu z duchem jesieni, jaki zawarła Deirdre
Kallahan. Rudowłosa piękność nie starzeje
się, pozostając w jego mocy, i od stu siedem­
dziesięciu lat kie­ ruje rodem ze swojego
pałacu-uzdrowiska w zdrojowym Chojniku.
Jej wnuki i prawnuki znane są z podążania
jej ścieżką, zawie­rając wiele korzystnych dla
klanu paktów. Nie przeszkodziło to jednak
Kallahanom sprzymierzyć się z Rateą w cza­
sie wojny, a nawet parać Magią Cienia. Rek­
torem na jednej z ratejskich Akademii jest
zresztą Sędziwój z Kallahanów, znamienity
alchemik.
Trudno wytyczyć linię, prowadzącą
pomiędzy ziemiami stronników Agry
a sojusznikami Ratei. Tak naprawdę trak­
taty zawiera się w Stu Zamkach co chwila,
przechodząc na tę stronę, która obiecuje
akurat najwięcej. Niewielu jest tu lordów
na tyle honorowych (lub głupich), by stale

STO JEDEN ZAMKÓW

Mistrzu Gry, gracze w gry fabularne uwielbiają rozwijanie nie tylko swoich
postaci, ale także całych domen. Nic nie daje takiej satysfakcji w konwencji fan­
tasy, jak poprowadzenie do boju własnego oddziału, zarządzanie armią, zdobycie
tytułu lordowskiego albo odbudowa i rozbudowa starego zamczyska.
Kraina Stu Zamków została pomyślana między innymi w tym celu. To miejsce,
gdzie możecie bawić się jak w piaskownicy — nie ma tu status quo, wszystko może
się wydarzyć, a nawet wielkie i dramatyczne czyny nie powinny zmienić obrazu
świata na tyle, by wpłynęło to negatywnie na kampanię.

51
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A

opowiadać się po jednej ze stron. Pomnie­
jsze rody nie mają tyle siły co O’Neillowie
czy Kallahanowie i zmuszone są nieus­
tannie walczyć o przetrwanie. Atakuje cię
stronnik Ratei? Przechodzisz na stronę Ce­
sarstwa i wzywasz jej sprzymierzeńców na
pomoc, albo przeciwnie — dogadujesz się
z Czarnogrodem i masz nadzieję, że ratejskie
groźby ostudzą narwańca.
Jedna trzecia zamków w kotlinie należy
natomiast do awanturników. Zdaje się że
każdy, kto zazna w życiu bogactwa i sławy,
zarobi trochę w podziemiach Besyru albo
zawrze wyjątkowo korzystny pakt — ten
pędzi zaraz do Stu Zamków, by ogniem
i mieczem wykroić sobie kawałek ziemi.
Pomiędzy warowniami takich byłych po­
szukiwaczy przygód nieustannie krążą
morderczy najemnicy i najemni mordercy.
Nie ma miesiąca bez zbrojnej potyczki na
granicy, śmiałego zajazdu albo podpalenia
jakiegoś chutoru i nie ma roku bez sztur­
mów na zamek. A największym warchołem
w okolicy, prawdziwym diabłem wcielonym
jest pan Samuel Łaszcz, lord na Gryfie. Ten
największy zamek w Stu Zamkach nigdy nie
został zdobyty, on sam zaś posłał do piachu
z dwa tuziny samozwańczych władców!
Tuatha Dé Danann
W Stu Zamkach ludzie są przesądni i wie­
rzą w różne podania i legendy. Podobnie jest
w Besyrze, więc może to dzikość przyrody
i nieustanne kłopoty są źródłem klechd i za­
bobonów? Tyle że tutaj, w kotlinie, część lu­
dowych wierzeń jest prawdą: w Stu Zamkach
żyje Mały Lud.
Pozbądź się metalowych przedmiotów,
nie jedz przez tydzień mięsa i wejdź do
jednego z tutejszych borów, a zobaczysz.
Wróżki na gałęziach drzew. Rusałki kąpiące
się w rzekach, driady opiekujące się świętą
wierzbą. Południcę na skraju łąki. Dzi­
wożony tańczące na kamiennych menhi­
rach i strzygę, która wyje do księżyca. Mały
Lud jest wszędzie tam, gdzie dzika natura
nie została jeszcze splamiona ludzką krwią,
a ziemia pocięta żelazem: w sercach lasów,
w wąskich przesmykach, w jaskiniach po­
rośniętych fosforyzującymi grzybami. Lud­
ność Stu Zamków trochę oddaje mu cześć,
trochę się go boi, a trochę traktuje jak dziw­
nego sąsiada, z którym nawet można się
dogadać.
Kto jednak naruszył spokój leśnego san­
ktuarium, splamił świętą ziemię krwią albo
żelazem, ten nie będzie już bezpieczny w Stu
Zamkach. W lasach żyją lesze, ucieleśnione
duchy lasów, jak mówią o nich w Ratei. Te
potężne istoty przybierają postać żubra, tura
albo rysia, częściej jednak widuje się je jako
wysokich starców o skórze z kory, włosach z liś­
ci i ramionach z dębowych gałęzi. To obrońcy
Małego Ludu, straszni i niszczycielscy w swym
gniewie. Nic dziwnego, że nawet największe
rody bardzo się pilnują, by ich nie rozjuszyć.

ŻMIJE
Żmije są gadzimi bestiami o pierzastych skrzydłach. Te pełne gracji istoty na­
leżą do Małego Ludu, choć ich rozmiary zdają się temu przeczyć. Zsyłają deszcz
i burze z piorunami, a ich pojawienie się na niebie to dobry omen dla miesz­
kańców kotliny. Według miejscowych legend, Żmije przyjmują czasem postać
pięknych mężczyzn i uwodzą kobiety. Efektem zbliżenia ze Żmijem są synowie
lub córki o złotych oczach, którym zawsze pisana jest bohaterska przyszłość.

52
 OPIS ŚWIATA TWIERDZY
A

rzut tabela wątków i plotek

k20
1 Legendarny warchoł Samuel Łaszcz zaprasza przedstawicieli najznamienitszych rodów ze
Stu Zamków na wspólne polowanie. Wygląda to jak zasadzka!
2 Bohaterowie trafiają w sam środek potyczki. Ciężkozbrojna jazda właśnie szarżuje prosto
w ich stronę. Kto walczy z kim? Czy drużyna wyjdzie z tego cało?
3 Zbliża się wiosenna równonoc i Mały Ludek gromadzi się wokół świętych drzew i kamien­
nych kręgów. To czas magii i przepowiedni — wystarczy tylko wejść do lasu.
4 Podobno na Ciepłowodach, zamku Kallahanów, bije magiczna Fontanna Młodości. Kto się
z niej napije, nigdy się nie zestarzeje. Kto sprawdzi tę legendę?
5 Kolejna obława na sprytnego Rudzika i jego Zieloną Kompanię nic nie dała! Gdzie ukrywa
się ten bohaterski złodziej? Drużyna przypadkiem się tego dowiaduje.
6 Od kilku dni nad jednym z zamków kołuje Żmij. Mieszkająca w nim para spodziewa się
dziecka — czyżby gad chciał wykraść niemowlę?
7 Straszliwy łomot wstrząsnął okolicą! Półka wapienna urwała się, ciągnąc za sobą jeden ze
starszych zamków w kotlinie, a całość spadła na miasteczko. Pomocy!
8 W niewielkiej wiosce, Jarzębinie, na samym środku placu znaleziono o świcie ciało lesze­
go. Mieszkańcy boją się o swoje życie. Kto zabił ducha lasu?
9 W kompleksie Długich Jaskiń osiedliło się coś groźnego, dzikiego i zdającego się przeczyć
prawom natury. Z okolicy zniknęły wszystkie ptaki.
10 Młody i ambitny lord planuje właśnie śmiałą kampanię wojskową. Brakuje mu jednak
informacji o niektórych sąsiadach. Kto podejmie się misji szpiegowskiej?
11 Ostróg, niewielki górski zamek, od dwóch lat stoi opuszczony. Aż dziw, że nikt go jeszcze
nie zajął. Może warto to zbadać i przejąć go dla siebie?
12 O’Neillowie zbierają swoich najemników, ale uspokajają - to tylko ćwiczenia. Chcemy być
gotowi w razie napaści. Czy to rzeczywiście niewinne manewry?
13 Do Krainy Stu Zamków przybywa Sędziwój z Kallahanów, oficjalnie na odpoczynek. Nikt
w to jednak nie wierzy. Czego chce alchemik od ludzi z kotliny?
14 Patrole pewnego lorda donoszą, że od strony Ratei z gór schodzą niewielkie goblińskie
podjazdy. Szykuje się wyprawa łupieżcza na Sto Zamków?
15 Konfederacja awanturników powołuje Górską Straż, której zadaniem jest strzeżenie jej
zameczków przed najazdami bandytów i rabusiów. Oficerowie poszukiwani!
16 Na rozległej polanie nieopadal jednej z wiosek odkryto tajemniczy kurhan, ozdobiony
besyrskimi runami. Wejście jest otwarte. Ktoś się włamał, czy stało się coś gorszego?
17 Mieszkańcy jednego z niewielkich miasteczek w kotlinie pozyskują z jaskiń kolorowe,
fosforyzujące grzyby i wytwarzają z nich maści, kremy i napary.
18 Młoda Dobrochna Ferguson regularnie opuszcza Brzeg, udając się na potajemne, samotne
wyprawy. Z każdej wraca poważniejsza i bardziej pewna siebie. Gdzie jeździ? Co widzi?
19 Krowie mleko kwaśnieje, a porzeczki nie chcą czerwienieć. Znak, że gdzieś w okolicy
grasują chochliki! Kto przepędzi licho gdzie pieprz rośnie?
20 Bohor, najemny morderca, jest przekonany że bohaterowie są jego kolejnym zleceniem.
Drużyna zalazła komuś za skórę czy to tragiczna w skutkach pomyłka?

53
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A
KSIĘSTWO RATEI
NIEPODLEGLI
Z
iemie Ratei. Wciśnięte pomiędzy
ośnieżone szczyty, kamieniste wy­
brzeże Długiego Jeziora i mrok
Czarnego Boru. Błotniste, nieurodzajne,
niechciane i zapomniane. Przez lata nikt
nie interesował się tą wschodnią pro­
wincją Cesarstwa, aż nagle, ćwierć wieku
temu, oczy całego świata skupiły się na tym
niegościnnym kawałku ziemi. Kontynentem
wstrząsnęła Wojna o Rateę, a jej efekt był
zupełnie niespodziewany. Księstwo Ratei
ogłosiło niepodległość. I co ciekawe, prze­
trwało kolejne dwie i pół dekady.
Dzisiaj młode państewko ma już za
sobą krwawe rządy wojskowej junty, dwóch
A
54
samozwańczych imperatorów, a nawet kil­
ka miesięcy republiki. Stolica Ratei leży
w gruzach, kompletnie zniszczona w trak­
cie wojny. Powalone wieże, zawalone ściany
i wszechobecny pył przykryły jedno z naj­
piękniejszych miast wschodu. Księstwo ko­
rzysta co prawda z cesarskiej infrastruktu­
ry, ale pustki w skarbcu można odczuć już
teraz. Ratea potrzebuje stabilizacji, silnych
rządów i pomysłu na przyszłość. Jak na razie
wszystkiego tego brakuje… a jednak Księ­
stwo Ratei wciąż trwa.
Być może to zasługa Akademii Magów
Cienia — sieci szkół magii, które wyrosły
po wojnie w niemal każdym mieście Ratei.
Po raz pierwszy czarownicy mają miejsce,
w którym nikt ich nie prześladuje, a ich ży­

ciu nie zagraża niebezpieczeństwo. Magowie
Cienia spotykają się w Ratei z szacunkiem
i państwową ochroną. Złośliwi twierdzą jed­
nak, że to nie czary, lecz niewolnicza praca
utrzymują Księstwo Ratei. Rzeczywiście,
dawna prowincja Agry jest jedynym miej­
scem na kontynencie, gdzie niewolnictwo
jest nadal legalne. Jest to też jedyne pań­
stwo, w którym gobliny uznaje się za pełno­
prawnych obywateli — choć zielone stwory
zwykle i tak kończą na samym dnie drabiny
społecznej.
Krajobrazy Ratei
Księstwo Ratei przecina niezbyt gęsta,
lecz nieoceniona siatka solidnych cesar­
skich gościńców. Porządne, szerokie drogi,
wznoszące się nieco ponad okoliczny teren,
umożliwiają komfortowe podróże po tych
ziemiach. Poza głównymi traktami Ratea
jest bowiem tak niegościnna i nieprzejez­
dna, że nawet wytrawni traperzy są w stanie
przebyć dziennie tylko kilka mil, mozolnie
przedzierając się przez teren.
Wszystko dlatego, że ziemie Ratei są
podmokłe. Mokradła i trzęsawiska ciągną
się aż po horyzont, wszędzie czuć zgnilizną
i wyziewami z głębin. Błoto klei się po­
dróżującym do butów i płaszczy, wychładza
organizm, brudzi i męczy. Komary i muchy
nie dają chwili spokoju, roznosząc gorączkę
i jeszcze gorsze, mordercze choroby. Naj­
gorsze są jednak zdradliwe pułapki, czeka­
jące na każdego, kto zboczy z traktu. Zalane
wodą dziury łamią nogi ludziom i zwie­
rzętom, bagna wciągają nieszczęśników,
a błędne ogniki zwodzą na manowce. Kraj­
obraz jest zresztą dość monotonny, Ratea to
głównie lasy łęgowe, torfowiska i moczary,
stąd zgubić można się nawet bez błędnych
ogników.
OPIS ŚWIATA TWIERDZY
A
Wydaje się to niewiarygodne, ale na bag­
nach żyją ludzie. Skupieni w niewielkich
społecznościach myśliwi, smolarze i rybacy
głodują i chorują, ale zawsze jakoś trwają
przy życiu. Są z pewnością twardzi i doświ­
adczeni życiem — z pewnością, bo mało
komu spieszy się, by wejść wgłąb bagien, od­
naleźć ukryte wśród brzóz i olch wioski i po­
rozmawiać z ich półdzikimi mieszkańcami.
Gdyby ktoś jednak uciekał, szukał schronie­
nia albo samotności — moczary Ratei będą
dla niego rajem.
Na szczęście dla Księstwa Ratei, lepiej
jest na wschodzie i południu, w stronę Dog­
arii, gdzie mokradła ustępują miejsca zie­
lonym stepom. Powietrze jest świeższe i nie
niesie ze sobą gorączki, ludzie mieszkają
w drewnia­nych, a czasem nawet kamiennych
domach i mówią w cywilizowanym języku.
Hoduje się tutaj konie, uprawia ziemię i ogól­
nie żyje dostatniej niż w północnych lasach
i na bag­nach.
Młode księstwo
Ratea od wieków pozostaje tradycyjnie feu­
dalna. Jej ziemie są podzielone na strefy
wpływów, a każdy szlachcic i szlachcianka
(zwie się ich tutaj bojarami) związany jest
przysięgą lojalności z wielkim panem, zwa­
nym w Ratei kniaziem albo kniahinią. Do­
piero ci magnaci odpowiadają bezpośrednio
przed księciem Ratei, Piotrem I Milowano­
wiczem. Dopełnieniem wiejskiego kraj­
obrazu są zatem liczne drewniane dwory.
Każdy bojar trzyma w nich nie tylko służbę,
ale i zbrojnych pachołków.
Kniaziowe rody są natomiast podzielone
na domy, każda rodzina przynależy do jed­
nego z pięciu. Najstarszy z rodów z każde­
go domu zasiada w radzie Piotra I w stoli­
cy. Z południowych stepów pochodzi Dom
Sokoła oraz Dom Rumaka, a na bagiennych
55
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A

INSPIRACJE
Opisując Rateę, myśleliśmy o ukraińskich Dzikich Polach i Mołdawii z czasów
Rzeczpospolitej Obojga Narodów, zmieszanymi ze środkowymi Bałkanami rodem
z powieści Stokera. Ratejskie gobliny to napływowa mniejszość narodowa. Z kolei
Czarnogród, zniszczone wojną miasto, oparliśmy na Warszawie i Wrocławiu po
II wojnie światowej.

ziemiach rządzą Dom Lisa, Dom Żbika oraz Zieleń i błękit

Dom Węża. Magnackie rodziny są dumne ze
swojej tysiącletniej tradycji i starają się zawie­
rać związki małżeńskie wyłącznie pomiędzy
sobą nawzajem. Ich wyniosłe zamki stano­
wią dopełnienie ratejskich widoków.
Bez względu na starożytne korzenie Ratei,
jej obecny stan jest opłakany. Wojna wyczer­
pała księstwo finansowo. Zaniedbane pola,
opuszczone wioski i spalone miasta straszą
na każdym kroku. Najwięcej zniszczeń widać
jednak w stolicy, która została dosłownie
zrównana z ziemią podczas ermoncko-do­
garyjskiej ofensywy w ostatnich miesiącach
wojny. Deszcz ognia lał się wtedy z nieba,
rzeka wystąpiła ze swych brzegów, a ko­
horty żołnierzy walczyły o każdą ulicę, nie
przebie­rając w środkach. Czarnogród, nieg­
dyś miasto parków i pałaców, legł w gruzach.
Pomiędzy okruchami dawnej architek­
tury żyją teraz tysiące ludzi. Miasto powoli
i z mozołem odbudowuje się, lecz w miej­
scach wykwintnych pałaców stają ciasne,
wielopiętrowe kamieniczki. Znaczna część
miasta nadal jest zagruzowana i każdego
ranka dzieci i starcy wychodzą ze swoich kry­
jówek, by przegrzebywać ruiny w poszuki­
waniu cennych znalezisk. Szperacze mają
swoje targowiska, punkty skupu, a podobno
nawet własną podziemną gildię.
Pośród szperaczy ze stolicy z pewnością
znajdzie się niejednego goblina — nie­wielką
i trochę pokraczną istotę o dużych uszach
i jasnożółtej, szarej albo zielonkawej skórze.
Gobliny w wielu krainach uznawane są za
potwory. Ich pojawienie się w Cesarstwie spo­
tyka się z prewencyjnym wysłaniem legionu
do wytępienia zielonych, w Besyrze i w Stu
Zamkach gobliny żyją na skraju cywiliza­
cji, koczując w lasach i górach. Tym­czasem
w Księstwie Ratei osia­dły goblin uzyskuje
obywatelstwo i pełnię praw — wszystko na
mocy edyktu, wydanego w podzięce za nieo­
cenioną pomoc w czasie Wojny o Rateę.
W zeszłym roku gobliny posunęły się
nawet dalej, tworząc na południowych
ziemiach Ratei zalążek własnej państwo­
wości! Na to jednak Piotr Milowanowicz
przystać już nie mógł i polityczne aspiracje
zielonych zostały szybko ukrócone.
Tak, wielu Ratejczyków nieprzychyl­
nie spoglądają na zielone stwory. Dlatego
gobliny wykonują proste prace fizyczne,
podróżują z miejsca na miej­sce na swoich
dwukółkach albo służą jako niewolnicy.
W Ratei niewolnictwo jest legalne, choć nikt
nie może urodzić się niewolnikiem — moż­
na się nim stać z własnej woli albo za dłu­
gi. Zaskakujące dla przyjezdnych jest to, że
niektórzy z chęcią wybie­rają taki los — na
dworze kniazia warunki są znacznie lepsze
niż w chacie smolarza na bagnach.

56
 OPIS ŚWIATA TWIERDZY
A

Niewolników posiada wyłącznie szlach­ alchemią. Rektorka Akademii Czarnogrodz­

ta i magnaci. Wysoko urodzonych Ratej­
czyków jest jednak bardzo wielu, czasem
zdaje się, że co drugi chłop w zapomnianej
przez bogów wiosce ma w żyłach kroplę
błękitnej krwi. Nieco inaczej jest na stepach,
gdzie bycie szlachetnie urodzonym rzeczy­
wiście coś znaczy. Niektórzy z żyjących tam
Ratejczyków wybierają wolne życie pod jed­
nym z miejscowych szlachetek, organizują
się w konne oddziały i hulają z wiatrem po
polach, pisząc własne legendy.
Magowie Cienia
Ratejczycy podchodzą do Duchów bardzo
utylitarnie, stąd nikogo nie oburzyły śmiałe
rewelacje naukowców, jakoby Duchy były
jedynie nieożywioną energią magiczną.
Kiedy głoszących takie poglądy uczonych
okrzyknięto na zachodzie Magami Cienia,
w Księstwie Ratei budowano dla nich Aka­
demie — pierwsze na świecie szkoły magii.
Dzisiaj Akademie są cztery, jedna
z nich znajduje się w stolicy, a pozostałe
w większych miastach Ratei. To prawdziwe
ośrodki nauki i oświecenia, prócz Magii Cie­
nia zajmujące się prawem, medycyną oraz
kiej, Ilja Tetera, otrzymała nawet honorowe
miejsce w radzie książęcej. Prosty lud boi się
co prawda Akademii, ich wysokich murów
i tajnych eksperymentów, lecz ci bardziej
bys­trzy widzą w nich przyszłość kontynentu.
Wojna o Rateę
Nawet kiedy Ratea pozostawała cesarską
prowincją, cieszyła się znaczną odrębnością
i autonomią. O ratejskich prawach krążyły
w Aggarcie niepokojące plotki, mało który
cesarz odwiedzał tę wschodnią, tajemniczą
prowincję. Kiedy jednak namiestnik Ratei
zalegalizował znienawidzoną w Cesarstwie
Magię Cienia i zaprosił czarowników do
swoich miast, cesarz musiał interweniować.
Żądania władcy spotkały się lekceważeniem
i wyzywającą pogardą. Agra zmobilizowała
legiony, Ratea ogłosiła niepodległość, Ce­
sarstwo wypowiedziało wojnę buntownikom.
Wojna przebiegała tak, jak można się było
tego spodziewać. Legiony grzęzły w błocie,
gubiły się w lasach Ratei, chorowały i traciły
ludzi, ale nieubłaganie kroczyły do przodu.
Ratejska partyzantka, strzępiący legionistów
stepowi atamani, nawet naprędce zawierane

CZARNY BÓR
Czarny Bór jest największą puszczą na kontynencie. Obfity w ptactwo i zwie­
rzynę łowną, stanowi źródło pożywienia nie tylko dla ratejskich chłopów –
z dobro­dziejstw Czarnego Boru korzystają klany Stu Zamków i samo Cesarstwo.
Puszcza ma jednak swoje mroczne tajemnice. Podczas wielkiego pożaru dwa
lata temu, światło dzienne ujrzeli jej nieludzcy Strażnicy. To Duchy Lasu, zamiesz­
kujące gdzieś w jego sercu: w leśnej twierdzy ze splecionych korzeni i trującego
bluszczu. Do tej pory nikt nie odnalazł tego sekretu Czarnego Boru, ani nawet nie
widział ponownie Strażników, ale zagubić się w puszczy i nie wrócić można nawet
bez pomocy tych legendarnych istot.

57
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A

Pakty — nic nie powstrzymało Cesarstwa,
które dotarło do Czarnogrodu, po krótkim
oblężeniu zajęło stolicę, po czym rozpoczęło
pacyfikację prowincji. Na pierwszy ogień
poszli oczywiście Magowie Cienia.
Ratejska dyplomacja dokonała jednak
cudu i przekonała Tehanu z Dogarii oraz
Leonarda Reve z Ermontu, że nowe państwo
w centrum kontynentu leży w ich interesach.
Ermoncka flota bojowa i najlepsze dogaryj­
skie oddziały rebeliantów wyruszyły razem
ku Czarnogrodowi, aby odbić stolicę Ratei.
I tak też się stało, lecz cóż to była za bitwa!
Legiony broniły się desperacko, doskonale
wiedząc, że nie mają dokąd uciekać. Ermont
zesłał na Czarnogród niszczycielski deszcz
ognia, w którym umierali zarówno Agryj­
czycy, jak i dogaryjskie elfy. I gdyby nie małe
gobliny i ich znajomość kanałów pod mias­
tem, być może żadna ze stron nie ocalałaby,
aby opowiedzieć o tym starciu.
Miasto zostało odbite, Ratea utrzymała
niepodległość, a Cesarstwo musiało zapłacić
jej solidne odszkodowanie. Magowie Cienia
mogli wrócić z wygnania, a gobliny uzyskały
obywatelstwo Ratei.
Przetrwały również zawarte w czasie woj­
n­y sojusze. Ratea handluje z Dogarią i Er­
montem, wysyłając w świat zwierzęce skóry,
świetnej jakości pancerze, ale przede wszys­
tkim alchemiczne cuda, tworzone przez
naukowców z Akademii i produkowane
w wyrastających w stolicy faktoriach.

NOWE POCHODZENIE

Goblin
Żółty, czarny czy zielony, każdy będzie wyzwolony! Człowieki nareszcie poznały się na
goblinach. Teraz nadszedł czas dla twojego ludu, by pokazać się z jak najlepszej strony.
Jak masz na imię?
Nieradek, Paproć, Wiercinos, Zarazek. Dumka, Poziomka, Tulipan, Żmijka.
Jak wyglądasz? (wybierz jedno albo wymyśl samodzielnie)
• Wystrzępione uszy, żółta skóra i szeroki uśmiech;
• Zielona skóra, półtora metra wzrostu i chwytne stopy;
• Szaroskóra, zwinna i obwieszona małymi rupieciami.
Otrzymujesz Punkt Pieśni, jeżeli:
• powstrzymujesz swoje pierwotne instynkty (+1 PP).

58
 OPIS ŚWIATA TWIERDZY
A

rzut tabela wątków i plotek

k20
1 W Czarnogrodzie znaleziono zwłoki kompletnie pozbawione krwi. Czyżby to straszny
Vladimir przybył do miasta?!
2 Kilkoro półdzikich myśliwych z wiosek na bagnach przybywa do miasta. Podobno ich
osady najechali jacyś okrutni rycerze. Ktoś powinien to sprawdzić.
3 Podobno jeżeli trzymasz w domu goblińskich służących, grozi ci wielkie niebezpieczeń­
stwo. Gobliny to tak naprawdę cesarscy szpiedzy!
4 Niejacy Iwan i Bianka zakładają w Czarnogrodzie publiczną lecznicę. Każdy, kto przyjdzie,
może liczyć na pomoc. No dobrze, ale kto finansuje tych ludzi?
5 Książę Piotr I Milowanowicz nareszcie się żeni! Niestety, jego piękna narzeczona z Domu
Żbika znika bez śladu po wieczorze panieńskim. Sprawa jest raczej delikatna.
6 Członek książęcej rady z domu Lisa zostaje porwany dla okupu. Porywaczami są podobno
jacyś rabusie ze Stu Zamków, o których nikt tu nie słyszał.
7 Starszyzna Domu Sokoła decyduje, że od tej pory będzie samodzielnie porozumiewała się
z Dogarią, bez zezwolenia księcia Milovana.
8 Niemko, ataman z ratejskich stepów, zostawił po sobie nastoletnią córkę. Dziewczyna chce
dorównać legendzie ojca i już formuję watahę nieustraszonych najemników.
9 Rektorka Akademii Czarnogrodu, Ilja Tetera, zebrała dziekanów i rektorów wszystkich
Akademii na naukowej konferencji. O czym tak naprawdę rozmawiają?
10 Ludzie na bagnach chorują od toksycznych czarnych roślin, zatruwających wodę i ziemię.
Podobno zaraza jest dziełem cesarskich szpiegów.
11 Przedstawiciele kniaziów z Domu Węża szukają specjalistów od mokrej roboty. Trzeba
pozbyć się pewnego magnata. Najlepiej po cichu i bez świadków.
12 Niektórzy niewolnicy buntują się! Ich zdaniem Ratea jest nowoczesnym państwem i nie
może pozostać księstwem. Właściwsze będą rządy ludu — tak zwana demokracja.
13 Ratea przypomniała sobie o pomocy, jaką otrzymała od elfich rebeliantów. Dogaryjskim
nomadom należy się pomoc w walce ze Smokiem Cienia. Ale co właściwie można zrobić?
14 Słynny alchemik, Sędziwój z Kallahanów, wypaplał przypadkiem, że odkrył recepturę
kamienia filozoficznego. Po czym zniknął bez śladu.
15 Jeden z rodów z domu Żbika stracił właśnie cały oddział w jakiejś krwawej potyczce
w górach. Ślady wskazują na Besyraka, Svena Trzy Niedźwiedzie.
16 Szlachta z domu Rumaka funduje w stolicy gmach teatru. Szybko jednak planowana budo­
wa staje w miejscu. Co takiego odkryto pod ziemią?
17 Kiedy dzwony z wież Akademii zaczynają bić, ludzie uciekają z ulic i zatrzaskują drzwi
swoich domów. Co się dzieje w tym mieście?
18 Gobliny postanawiają zasymilować się z Ratejczykami. Urządzają wielki piknik ze swoim
tradycyjnym jedzeniem i zabawami. Czy skończy się katastrofą?
19 W ręce ratejskiego wywiadu wpadają tajne plany, sugerujące zbliżającą się ofensywę Ce­
sarstwa. Bohaterowie mogliby sprawdzić, czy plan cieszy się aprobatą Lukrecji.
20 Inżynierowie z Gravgardu mają plan. Chcą przebić się przez skały Białych Gór i popro­
wadzić tunel aż do Czarnogrodu. To byłaby wielka szansa dla stolicy.

59
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A

KRÓLESTWO BESYRU

KRAINA ŚNIEGU zapomnianych korytarzy. Ich ciekawość

B
esyr jest surową i chłodną krainą
na północy kontynentu. To kraj za­
mieszkany przez twardy i krewki lud,
dzisiaj żyjący w drewnianych osadach i gro­
dach, rozrzuconych po całej krainie. Jedynie
stolica państwa — Gravgard — wyróżnia się
z tego krajobrazu. Gravgard jest olbrzymim
miastem kupieckim, pełnym technologii
niespotykanej nigdzie indziej. Wszystko
dzięki artefaktom, które mieszkańcy Besyru
pozyskują spod ziemi.
Mieszkańców Besyru nazywa się kras­
noludami. Jedni mówią, że to przez ich niski
wzrost, drudzy że chodzi o rumiane na mro­
zie twarze. Pewne jest natomiast to, że bro­
daci górnicy z północy odkryli pod swoim
państwem setki kilometrów starożytnych,
zaprowadziła ich wgłąb ziemi, do skarbców
pełnych nieznanych technologii. Niestety,
jeden ze skarbców okazał się grobowcem
Króla w Czerni.
Podróżnicy zmierzający do Besyru
mogą liczyć na zapierające dech w pier­siach
kraj­
obrazy północnych fiordów, gościn­
ność myśliwych i rybaków, lecz także na
mordercze mrozy i obecność przedwiecz­
nej magii, która skalała tę piękną ziemię.
A jeżeli zechcą wziąć udział w jednej
z wypraw wgłąb, będą mieli okazję wejść
w mrok nieskończonych lochów dawnych
cywilizacji. I kto wie, być może to właśnie
oni odnajdą i zniszczą jedno z plugawych
Ziaren, które od kilku lat wypaczają Besyr?

60
 OPIS ŚWIATA TWIERDZY
A

Krajobrazy Besyru śnieg, mieszkańcy niechętnie spoglądają na

podróżnych. Trudno im się dziwić.
Naturalną granicą pomiędzy Besyrem
Besyracy są przesądni, a Duchy traktują
a Agrą są Białe Góry. Jest to wyjątkowo
z wielki szacunkiem, obawiając się potęgi
masywne pasmo, w którym pojedyncze,
nieokiełznanych magicznych mocy. Stara­
tonące w chmurach szczyty sięgają pięciu
ją się przekupić okoliczne duchy drobny­
tysięcy metrów. Poza kilkoma przełęczami,
mi podarkami, albo proszą o pomoc swoje
zazdrośnie strzeżonymi przez ludzi Svena
wiedźmy i szamanów. To również z ich po­
Trzy Niedźwiedzie, łańcuch jest skom­
mocą krasnoludy zawierają swoje Pakty.
plikowanym labiryntem lodu, sprasowanego
Tańce przy ognisku, napary z ziół i grzechot­
śniegu i ostrych jak brzytwy grani. Besyrskie
ki z kości małych zwierząt mają za zadanie
legendy mówią, że niektóre z gór to w rze­
przywołać chętnego ducha i związać go
czywistości wielcy Tytani, oczekujący na od­
z oczekującym śmiertelnikiem.
powiedni moment, by powstać i bronić Be­
syru. Z kolei na północnym wschodzie Besyr Kruki i jeże są dla Besyraków zwierzę­
graniczy z Rubieżą, czyli chłodnymi stepami tami magicznymi, a dobrym omenem
i gęstą tajgą, zamieszkałymi przez dzikie, jest ujrzenie zorzy polarnej. Na co dzień
barbarzyńskie plemiona. mieszkańcy doliny zajmują się głównie
zbie­ractwem, myślistwem, rybołóstwem
Sama dolina Besyru nie jest już tak
i rzemio­słem. Wieśniacy lepią garnki, kują
niegościnna, szczególnie latem, gdy ukryte
w metalu i wyplatają wiklinę.
wśród wierzb i olch stawy pstrzą się kwie­
ciem i pełne są małego ptactwa. Gdy
chłodne sosnowe bory pachną żywicą, gdy Gravgard,
srebrzyste bukowiny rozbrzmiewają głosami Miasto Pod Kopułą
zwierząt. Błądząc wtedy po Besyrze można
Stolica Besyru wyraźnie odznacza się na tle
trafić na piaszczyste drogi prowadzące do
otaczających miasto lasów i drewnianych
opuszczonych, zarosłych czeremchą i wiśnią
osad. To gargantuiczna wielopoziomowa
wiosek. Czasem kamienna cembrowina lub
metropolia, tętniąca życiem i złotem. Ru­
zbutwiała kapliczka są jedynym znakiem,
chome, żeliwne platformy łączą kolejne
że kiedyś mieszkali tu ludzie. Na dawnych
poziomy miasta ze sobą, a całość przykrywa
polach pasą się łosie, na fundamentach
majestatyczna konstrukcja skalna, zwana
chat wygrzewają jaszczurki. Kraj przecinają
Kopułą. Według słów miejscowych to jeden
obrośnięte wikliną i trzciną rzeki, niosące
z Tytanów przybył do miasta, by chronić je
krystalicznie czystą wodę.
przed lodowatymi wichrami Białych Gór.
Gorzej jest zimą. Zamarznięte rzeki i je­
Jedyną budowlą przebijającą się przez
ziora, zasypane trakty i górskie lawiny skute­
Kopułę jest szklana Iglica, zbudowana przez
cznie uniemożliwiają jakiekolwiek podróże,
genialnego krasnoludzkiego architekta Wo­
odcinając osady od cywilizacji. W kotlinach
lundra. Smukła konstrukcja skupia światło
zalega gęsta jak wata mgła, w której czają
słoneczne niczym soczewka i przenosi je
się podejrzane cienie. Nie warto wychodzić
pod Kopułę, oświetlając ulice Gravgardu.
wte­dy z oświetlonych chat i sprawdzać, co
W wieżycy mieści się Bank Besyru, naj­
czai się za progiem. Zima jest czasem oczeki­
wyższe urzędy państwowe oraz siedziby
wania, baśni i pieśni. Kiedy w Besyrze zalega
kupieckich kompanii, zajmujących się wy­
A

61
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A

dobywaniem artefaktów z podziemi. Nieo­ Podziemia pod Besyrem

podal wznosi się jeszcze Cytadela, surowy
zamek na planie kwadratu, w którym miesz­ Mówi się, że w Besyrze strach wbić łopatę
ka młody i uparty Bjorn I, król Besyru. w ziemię, bo zaraz natrafi się na podziemia.
Może dlatego Besyracy palą swoich
Na brukowanych ulicach Gravgardu
zmarłych? W każdym razie powiedzenie
pachnie rozgrzanym metalem, garbowaną
to nie jest wyolbrzymione — rzeczywiście
skórą i egzotycznym jedzeniem z każdej
pod całą doliną ciągną się trójwymiaro­
stro­
ny świata. W najciaśniejszym zaułku
we labirynty naturalnych jaskiń, geome­
znajdzie się gospodę, albo pub, a na każdym
trycznych korytarzy i sekretnych komnat.
placu — kuglarza, barda lub trubadura.
W skale wykuto tam całe miasta, ażurowe
W sklepikach i na kramach piętrzą się ko­
katedry i twierdze wyrastające ze ścian pie­
sztowne futra, kaaskie przyprawy, mis­
czar. Jeszcze do niedawna udzielnymi pa­
terne wyroby jubilerskie, książki oraz broń
nami tych przestrzeni były same krasnoludy,
doskonałej roboty. Jednak najcenniejszym
lecz dzisiaj rozpanoszyły się tam stwory
dobrem Besyru są skarby z korytarzy w głębi
nieznane człowiekowi.

INSPIRACJE
Besyr to Skandynawia, leśmianowskie Bieszczady i Syberia w jednym.
Odizolowane społeczności Besyraków nadają się świetnie do opowieści grozy,
choćby w lovecraftowskim stylu. Z kolei Gravgard to miasto wspaniałości i stolica
Północy. Wielkie interesy, wspaniałe artefakty i spiski — wskazane. Wreszcie kras­
noludzkie podziemia to najlepsze miejsce na klasyczne kampanie w stylu hack &
slash. To w końcu niekończące się lochy, pełne skarbów i potworów.

ziemi. Nie ma dnia, by gdzieś nie odbywała
się aukcja magicznych przedmiotów, wydar­
tych z ciemności przez najemne grupy po­
szukiwaczy. To misterna finansowa machi­
na, na szczycie której znajdują się możne
kompanie, wydające poszukiwaczom prze­
pustki na wejście pod ziemię, skupujące od
nich przedmioty i sprzedające je z ogrom­
nym zyskiem na aukcjach i za granicą.
Samowolne wejście do podziemi jest dzi­
siaj uznawane za przestępstwo, gdyż prawo,
ekonomia i cykl życia Gravgardu orbitują
wokół podziemi. Miasto Pod Kopułą jest
stolicą Północy, lecz ceną za ten przywilej
jest kupiecka oligarchia.
A
Najpłytsze poziomy zajmują koboldy,
dalecy krewni ratejskich goblinów. To nie­
wielkie, zręczne stworki o psich pyskach,
skrzekliwych głosach i złośliwych umysłach.
Mają prawdziwy talent do budowania puła­
pek i innych mechanicznych konstrukcji
i niejeden śmiałek zginął od zatrutej strzałki
lub upadku w wilczy dół na ich terenie.
Koboldy toczą nieustanną wojnę z pół­
świadomymi pająkami z niższych pozio­mów,
tkającymi swe sieci we wszystkich kierun­
kach w poszukiwaniu pożywienia i dogod­
nych kryjówek. Pająki zdają się posia­ dać
świadomość roju — nadnaturalną zdolność,
która pozwala im komunikować się ze sobą
nawzajem bez względu na odległość.

62

W najgłębsze poziomy lochów zapuściło
się niewielu. Ci, którzy stamtąd wrócili,
zrzeszeni są w gildii, zwącej się Wędrujący
w mroku. Spotykają się w swojej wielkiej
kamienicy przy Rynku Solnym, snując his­
torie o przygodach i zrabowanych skarbach.
Wielu z nich otwarcie przeciwstawia się
kompaniom kupieckim i ich rabunkowej
polityce, a ich nieformalnym przywódcą
jest Merinid, zwany Zimowym Bardem —
włamywacz i skrytobójca.
Wędrujący w mroku opowiadają czasem
o lepkich, humanoidalnych stworach, po­
dobnych do ośmiornic, zdolnych zabić
człowieka spojrzeniem; o kłębowiskach
macek, nadejście których zwiastują upiorne
dźwięki fletów; o płonących salamandrach
i ich wielkich kuzynach, podziemnych smo­
kach; wreszcie o jaskiniach inkrustowanych
kryształami i porośniętych fosforyzujący­
mi grzybami. A gdzieś jeszcze głębiej niż te
wszystkie okropności, na najodważniejszych
lub najbardziej szalonych poszukiwaczy cze­
kają tętniące niczym serca Ziarna.
Skażona ziemia
Dekady temu ambicja i chciwość
górników z Gravgardu doprowadziły do
największej magicznej katastrofy w dzie­
jach świata. Przebudzony duch besyrskich
podziemi obłożył lud krasnoludów klątwą,
wedle której mieszkańcy Besyru mieli już
nigdy nie doczekać się potomstwa!
Zdesperowani Besyracy z roku na rok
popadali w apatię i zniechęcenie, tracąc
nadzieję na ratunek dla swego ­ narodu.
Lecz jeden z nich, genialny Mag Cienia
i znakomity architekt, gotów był poświęcić
samą besyrską ziemię, byle odczynić klątwę.
W specjalnie zaprojektowanej Iglicy,
otoczony kaaskimi artefaktami, Wolundr
zaśpiewał rytuał, który zabił podziemnego
OPIS ŚWIATA TWIERDZY
A
ducha i zwolnił krasnoludy ze strasznego
przekleństwa. Niestety, wyzwolona energia
musiała znaleźć gdzieś swoje ujście. Naj­
bliżej znalazły się zarodki Żeru z Kaah.
Nikt nie jest pewien, co właściwie stało
się wtedy na północy kontynentu. Efekty
tego magicznego wyładowania wymykają się
bowiem ludzkiej świadomości, która zdaje
się odrzucać sprawy tak obce naturze.
Plon zagrzebanych głęboko w besyrskiej
ziemi Ziaren już dzisiaj widać na powierz­
chni. W niektórych miejscach drzewa wyda­
ją gorzkie, fioletowe owoce. Zamiast żywicy
z pni cieknie maź, a ryjące w ziemi zwie­rzęta
zdają się uzyskiwać szaloną, szczątkową
świa­domość.
Besyr otrząsnął się z widma zagłady i runął
wprost w ramiona następnej. A Wolundr?
O nim jakoś zapomniano.
Sceny z Besyru
Ciągnięta przez zmęczonego muła dwukółka
wtacza się powoli na niewielki placyk w cen­
trum osady. Spod kół i kopyt uciekają z gda­
kaniem kury. Pod ścianami drewnianych
domostw swoje kramy rozłożyli sprzedawcy
futer i skór, garncarze i rolnicy. Kobiety prze­
glądają sukna, mężczyźni żelazne narzędzia.
Pachnie chwastami i pyłem drogi. Starzec
przysiada z dzbanem piwa pod chylącym się
płotem i śledzi wzrokiem lot jastrzębia po­
nad pobliskim jeziorem. Gdy was zauważa,
uśmiecha się i gestem zaprasza, by usiąść
obok niego.
***
Ciszę mąci donośny głos sowy śnieżnej
i na ten sygnał spomiędzy skał wyskakują
ubrani w kolczugi i wilcze kołnierze zbroj­
ni. Gdy prowadzą was do stanicy, możecie
przyj­rzeć się dobrze ich brodatym twa­
rzom i zarośniętym mchem oczom. Sama
63
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A

PIEŚNI LEWIATANÓW
Ciężkie, parowe lodołamacze Besyru z mozołem przedzierają się przez za­
marznięty Ocean Północy i niegościnne Morze Besyrskie w poszukiwaniu lewia­
tanów – olbrzymich wielorybów. Załogi statków wielorybniczych to najtwardsi
i nieustraszeni marynarze, których harpuny potrafią zrywać Pakty, jakimi obrasta­
ją te mityczne bestie. Tran lewiatanów jest jedynym znanym aktualnie reagentem
do krasnoludzkich maszyn parowych.

warownia to przyczajona u zbocza góry lamowanym srebrną nicią, leży właściciel

drewniana wieża. Teraz po jej porowatych,
kamiennych schodach schodzi w waszą
stronę wysoka kobieta, z hełmem na głowie
i mieczem u pasa.
***
Żeliwna płyta stuka o bruk i już możecie
zejść po trapie na ulicę jednego z górnych
poziomów Gravgardu. Mijacie stragan
z maślanymi bułeczkami, skręcacie w wąską,
choć brukowaną uliczkę i odgarniając kotarę
z koralików, wchodzicie do środka sklepu.
Na sosnowych półkach aż po sam strop
piętrzą się zabawki — konie na biegunach,
drewniane pajace i lalki o szklanych oczach.
A na podłodze, w czerwonym kaftanie
tego sklepiku. Ruda broda jest sklejona
krwią — przybyliście za późno!
***
Opary tytoniowego dymu spowijają to
pomieszczenie, układając się w promieniach
słońca w fantasmagoryczne wzory. Połud­
niową ścianę wykonano w całości ze szkła.
Widok jest niewyobrażalny — przed wami
Gravgard z dwunastego piętra. Nie macie
jednak dość czasu, aby podziwiać strzeliste
wieże i czerwone dachy stolicy. Prawnik
kompanii chrząka znacząco i podsuwa wam
umowę. Przyszedł czas na podjęcie decyzji.
Wchodzicie w to?

64
 OPIS ŚWIATA TWIERDZY
A

rzut tabela wątków i plotek

k20
1 Oszalały z żalu krasnolud wykrada parową Zbroję i pędzi przez miasto w stronę Iglicy,
niszcząc wszystko na drodze. Czy jest w tym jakiś cel? Kto powstrzyma szaleńca?
2 Na najbliższą aukcję artefaktów trafi chyba skoro ciekawych przedmiotów, skoro do
Gravgardu przyjechali emisariusze nawet z Pergamonu...
3 Krasnoludzki pułkownik jest zakochany w córce Merinida. Dziewczyna, o imieniu Zikka,
zdaje się odwzajemniać uczucie. Co na to legendarny włamywacz?
4 Z oblężonego miasta głęboko pod ziemią dociera ciężko ranny posłaniec. A zatem po­
głoski o stale broniącej się twierdzy górników są jednak prawdziwe!
5 Z osady na północy, zwanej Kuldarr, rusza niedługo wyprawa łowiecka. Jej celem jest
pozyskanie drogocennych futer srebrnych reniferów.
6 Jedna z załóg wielorybniczych wraca do Besyru całkowicie odmieniona. Dopiero kiedy
jest już za późno okazuje się, że marynarze zawarli Pakt z duchem lewiatana.
7 Na besyrską prowincję przybywa ermoncka badaczka, zainteresowana doniesieniami
o fosforyzującej florze. Nieopatrznie budzi do życia pradawny koszmar.
8 W potyczce pomiędzy siepaczami dwóch kompanii kupieckich ucierpieli postronni.
Lestat, kapitan straży, chciałby ukarać winnych, lecz układy wiążą mu ręce.
9 Agryjski kupiec potrzebuje ochrony karawany zmierzającej do Besyru. Chciałby ponadto
uniknąć opłat, jakie wymuszają ludzie strzegący przełęczy w Białych Górach.
10 Po Cytadeli krążą plotki, że król Bjorn ma ożenić się z dogaryjską księżniczką, która
wkrótce przyjedzie do Gravgardu. To miłość, polityczny mariaż czy zręczna intryga?
11 Wieśniacy z osady Attansar widzieli, jak spod ziemi wychodzi grupa poszukiwaczy, obła­
dowana złotem i kosztownościami. Czyżby było tam jakieś nieznane gildiom wejście?
12 Ktoś zbezcześcił świątynię Enekan. Całą kaplicę pokrywają znaki nieznanego alfabetu.
Mieszkańcy Gravgardu są oburzeni, wielu obwinia mniejszość Ratejczyków.
13 Żelazne platformy, przenoszące ludzi pomiędzy dzielnicami stolicy, znikają w obłokach
pary, a gdy się z nich wynurzają, brakuje na nich ludzi. Gdzie trafiają ci nieszczęśnicy?
14 Kirlana, awatarka ducha burzy śnieżnej, wiele miesięcy temu wybrała się na lodowiec i do
tej pory nie wróciła. Być może ktoś zdołałby ją odnaleźć.
15 Jednego z gravgardzkich wejść do podziemi strzegą najemnicy ze Stu Zamków. Czyżby
ekonomiczna wojna kupców miała przerodzić się w prawdziwy konflikt?
16 Zbliża się przesilenie zimowe. Rok temu, w tę najdłuższą noc roku, spod ziemi fala za falą
wylewały się monstra. Straż miejska szuka ochotników do walki w obronie stolicy.
17 Kilka sławnych grup poszukiwaczy organizuje zawody. Kto szybciej zdoła dojść do ósmego
poziomu podziemi i wykraść Klejnot Duchów?
18 Od czasu rytuału nikt nie widział ani Wolundra, ani jego opus magnum
— Organów Światła. Gdzie jest ten zdrajca i bohater Besyru?
19 W jednej z opuszczonych od lat wiosek na południu Besyru osiedliło się plemię goblinów.
Stwory podkradają trzodę z wioski obok, ale poza tym nie są agresywne.
20 Niechętni królowi Bjornowi jarlowie planują zamach, przejęcie władzy i rozprawienie się
z kupiecką oligarchią. Bohaterowie podsłuchują ich naradę.

65
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A
KRÓLESTWO DOGARII
W SMOCZYM CIENIU
M
ieszkańców Dogarii nazywa się
elfami. To starożytny naród no­
madów, którego tęsknota za
wolnością dorównuje jedynie tęsknocie za
pięknem. Żadna inna kraina nie mogła być
dla nich milsza niż pustynny półwysep na
południu kontynentu — kraj, po którym
podróżować można bez końca i nigdy nie
wrócić w to samo miejsce. A jednocześnie
żadne inne miejsce nie mogło być dla nich
równie okrutne co pustynia, na której
wszystko, co żywe i piękne, szybko skurczy
się i obumrze.
W samym centrum piaszczystego chao­
su wznosi się zaś Erydan – dawniej klejnot
miast i magiczna stolica Dogarii, dzisiaj
raj utracony i cień słonecznej przeszłości.
66
To tutaj elfami, które porzuciły życie no­
madów, władał wspaniały duch-król, Smok
Wody. Dzisiaj jego ciało i świadomość za­
truwa jeden z Czarnoksiężników, wyswo­
bodzony ze swojego odwiecznego więzie­
nia. Smok Cienia, w którego przeobraził
się władca Erydanu, zapomniał o mieście
i zapomniał o swoich poddanych. Pogrążony
w abstrakcyjnych rozmyślaniach, rozpla­
ta czas i przestrzeń dookoła dawnej stolicy.
A jego niematerialne skrzydła kładą się
cieniem na całej pustyni, wykrzywiając na­
turalny porządek.
Wciąż jeszcze bezpieczni od zagrożenia
pustyni, mieszkańcy Erydanu doprowa­
dzili do perfekcji tradycyjną elfią sztukę.
Dogaryj­ czycy potrafią zbierać osłabione
duchy z dogaryjskiej pustyni i rafinować
ich energię w magiczny tusz, usprawniający

ciało i umysł. Erydanie nauczyli się tatuować
tuszem wzory tak skomplikowane, że zdolne
zawrzeć dla tatuowanego Pakt zgodny z jego
wytycznymi. To właśnie dla tych tatuaży do
Erydanu wciąż trafiają kara­wany i śmiałkow­
ie z całego świata. Barierą jest cena…
i straszna obecność smoczego króla.
Krajobrazy Dogarii
Dogaria graniczy na północy z ukrytym
w górach Ermontem i z Rateą na zachodzie.
Jej plaże opływają zaś wody Wstęgomorza
i Morza Rozstania. Półwysep Dogaryjski jest
piaszczystym i gorącym miejscem, które­
go znamienitą część pokrywa pustynia. Nie
wszędzie jednak dominuje piasek. Ciem­
nozielone kępy tropikalnej roślinności uroz­
maicają krajobrazy na południowym wy­
brzeżu, a granica z Rateą przebiega gdzieś
przez morze stepów — łagodnie falowane
ziemie, porośnięte szarozieloną trawą i za­
mieszkałe przez koczowników.
Sercem Dogarii jest jednak pustynia, a jej
żywiołem — piasek. Jest wszędzie — pod sto­
pami i w powietrzu, w każdym zakamarku,
ubraniu i pomieszczeniu. Na południowych
plażach jest biały jak śnieg i drobny jak pył,
w centrum kraju ciemnozłoty, a na wscho­
dzie brunatnoczerwony i gruby jak żwir.
Czasami kolory i rodzaje piasku mieszają
się, tworząc na wydmach fantastyczne wzo­
ry, z których elfie kapłanki wróżą przyszłość
dla swego ludu.
Pustynia jest przesiąknięta energią za­
mieszkujących ją Duchów — dżinnów, jak
mówią o nich elfy. Podobno duchy całego
świata trafiają właśnie tutaj, kiedy są już zbyt
znużone życiem śmiertelników. Po latach
powoli rozmywają się, tracą swą tożsamość
i łączą się z nieprzebytą pustynią. Tak
wielkie nagromadzenie energii wpłynęło na
pustynię, która znajduje się w nieustannym
OPIS ŚWIATA TWIERDZY
A
ruchu. Kto zasnął w cieniu ogromnej diuny,
ten obudzić się może na szczycie klifu, lub
co bardziej prawdopodobne nie obudzić się
wcale, pogrzebany głęboko w piasku. Dla­
tego każdy szaleniec, który zapragnie wejść
na pustynię, nie poradzi sobie bez szorstkiej
pomocy elfich przewodników. Dogaryjczycy
znają odpowiednie ścieżki i potrafią wyko­
rzystać fałdy w strukturze rzeczywistości,
tworzone przez ruchy tysięcy ton piasku, by
podróżować z miejsca na miejsce w nienatu­
ralnie krótkim czasie.
Przedziwny jest lud Dogarii. Elfy są trochę
niższe i znacznie szczuplejsze niż miesz­
kańcy Cesarstwa, gdyż pustynia wysącza
z nich każdą zbędną kroplę wody. Mają też
ciemniejszy kolor skóry oraz duże, zawsze
błękitne oczy. Ich kultura jest zaś niepojęta
dla przybyszy spoza pustyni. Elfie plemiona
nieustannie wędrują z miejsca na miejsce,
nie przywiązując się do przedmiotów i bez
wahania zostawiając je za sobą, gdy zajdzie
taka konieczność. Nomadzi noszą szaty
w kolorze szafranu, chroniące ich ciała od
żywiołu pustyni, a w czasie wędrówek miesz­
kają w jedwabnych, wielowarstwowych na­
miotach, zdolnych powstrzymać napór pias­
ku. Ich głównym schronieniem są jednak
wydrążone w piaskowcu kryjówki: labirynty
korytarzy i wspólnych sal. Plemię przebywa
w takim miejscu najwyżej trzy miesiące, po
czym wyrusza w dalszą wędrówkę.
Woda jest dla Dogaryjczyków świętością,
dlatego oazy Dogarii znajdują się pod stałą
obserwacją, a cesarskie karawany wielokrot­
nie ginęły z rąk nomadów dla niesionej przez
nie wody. Plemiona żyją wedle surowych
reguł i religijnych przykazań, ponieważ
jedynie posłuch i porządek są w stanie
zapewnić przetrwanie tak wielkiej grupie
ludzi. Społecznościom przewodzą kapłan­
ki Słońca, sprawujące opiekę nad każdym
członkiem rodziny, wieszczące ze wzorów
67
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A

INSPIRACJE
Dogarię stworzyliśmy, mieszając ze sobą Baśnie tysiąca i jednej nocy z kulturą
Fremenów z herbertowskiej Diuny i Elfów Wysokiego Rodu z tolkienowskiego
Śródziemia. Erydan jest zaś Babilonem i Caelondią jednocześnie. Ze względu na
panujące tu stosunki polityczne, w Dogarii najlepiej sprawdzą się skomplikowane
kampanie, pełne intryg, walk i monumentalnych lokacji. Nie bój się naruszyć sta­
tus quo, prowadząc tu przygody.

na piasku i wybierające najlepszą drogę Erydan, raj utracony

przez ruchomą pustynię. Za organizację
dnia, logistykę i zbrojne wypady odpowiada
natomiast nawab plemienia, zwykle starszy
i doświadczony wojownik.
Mimo surowych warunków, elfy kochają
życie: taniec, śpiew i grę na strunowych in­
strumentach. Piękno — zarówno fizyczne,
jak i duchowe — jest dla nich cennym dob­
rem, które należy strzec przed zewnętrznymi
niebezpieczeństwami. To w równym stopniu
naród estetów, co wojowników i wędrowców.
Równie ciekawe co serce półwyspu są
południowe plaże Dogarii, gdzie wilgotne
wiatry znad Archipelagu Południowego
osłabiają siłę pustyni, niosąc wodę kwiatom,
krzewom i drzewom. Wśród oliwkowych
gajów, białego piasku i skalistych klifów
żyją tu rzekomo nieprzeliczone rodzaje
dziwacznych monstrów. Żeglarze z Cesarst­
wa, Suzy i Halikarnasu donoszą o syrenach
i ludziach o głowach byków, osłów albo kro­
kodyli. Mało kto wierzy w takie opowiadane
w tawernach bajki, a jeszcze mniej w legendy
o miastach potworów na wyspach Morza
Rozstania. Choć pewnie jest w tym wszyst­
kim jakieś ziarenko prawdy.
Erydan powstał niecałe dwieście lat temu,
kiedy jedno z wędrujących elfich plemion
natrafiło w sercu pustyni na cmentarzy­
sko morskich okrętów. Wśród dziesiątek
wraków, kapłanka plemienia o imieniu Te­
hanu odnalazła ciało Smoka Wody. Wy­
suszone już i wytrawione pustynnym pias­
kiem, lecz nadal niezwykle piękne. I gdy
Tehanu zapłakała nad martwym smokiem,
woda jej łez wystarczyła, by przywrócić
życie mistycznej istocie. Smok rozpostarł
swe szafirowe skrzydła nad plemieniem
i w podzięce zaproponował Pakt.
Na jego mocy kadłuby okrętów zmieniły
się w kwitnące ogrody pełne białych do­
mostw, sadzawek słodkiej wody i rajskich
sadów. Pomiędzy okrętami zawisły delikatne,
ażurowe mosty, tworząc Erydan – miasto na
pustyni. A kto napił się pachnącej cynamo­
nem wody z Erydanu, ten nie chorował, nie
starzał się i nigdy nie cierpiał. Smok Wody
został pierwszym królem Dogarii, a Tehanu
– jego przybraną córką.
Dwa lata temu wyswobodzona na połud­
niu potęga Czarnoksiężnika rozszarpała
magiczne bariery Erydanu i złamała wolę
smoczego króla. Pradawna istota połączyła
swą wolę ze świadomością władcy pustyni,
a efektem tych tragicznych wydarzeń były
narodziny Smoka Cienia. Pakt został zer­

68
 OPIS ŚWIATA TWIERDZY
A

wany, sadzawki wyschły, a nowy władca
Erydanu szybko zapomniał o swoich pod­
danych.
Smok Cienia nie interesuje się ludźmi.
Wola Czarnoksiężnika kieruje go raczej
ku abstrakcyjnym problemom czasu
i przestrzeni. Rajskie miasto jest tylko jego
zabawką, wielowymiarowym eksperymen­
tem, układanką. I z wolna, ale nieustannie
ulega dekompozycji.
Krocząc przez Erydan, nie moż­
na być pewnym swych kroków.
W jednym miejscu zabójcza grawitacja
kruszy skałę i szkli piasek. W innym frag­
menty dawnych budowli swobodnie uno­
szą się w stanie nieważkości. Strefy spo­
wolnionej entropii, przyspieszonego czasu,
zagięcia przestrzeni… czasem wielkie na
całe ulice, innym razem rozszarpujące ciało
wektorami ciążenia. Erydan jest zmiennym
labiryntem, bardziej zabójczym niż ota­
czająca go pustynia. Ci, którzy wciąż w nim
mieszkają, zostali już chyba tylko z gasnącej
miłości do utraconego władcy.
Cień nad Dogarią
Obecność Smoka Cienia ma bardzo nama­
calny wpływ na życie na pustyni. Mistycy
mówią, że to czarne smocze skrzydła
wiszą nad Dogarią, pozbawiając ją bos­
kiego dotyku Słońca. Ratejscy naukowcy
utrzymują, że to skomplikowany fenomen
czasoprzestrzenny. Według dogaryjskich
przewodników, nad pustynią stoi po prostu
niekończąca się burza piaskowa. A cesarzo­
wa Lukrecja ogłosiła, że pomoc opętanemu
Smokowi Wody jest najważniejszym celem
jej polityki zagranicznej.
Prawda jest taka, że nad pustynnym tery­
torium Dogarii zaległ wieczny cień. Noc
jest jeszcze bardziej mroczna, zawsze bez­
gwiezdna i bezksiężycowa, a przy tym
niespotykanie zimna i wilgotna. Dzień zaś,
choćby w samo letnie przesilenie, pozosta­
je szary i chłodny niczym jesienny wieczór.
Widoczność jest rzeczywiście ograniczona,
tak jakby coś wisiało w powietrzu. Mimo
stojącego w zenicie Słońca, bladego jak ga­
zowa latarnia, na niebie dostrzec można
najjaśniejsze gwiazdy.
O ironio, łatwiej jest teraz podróżować przez
pustynię. Gwiazdy zapewniają nawiga­
cję, a niższe temperatury i dostęp do wody
pomagają przetrwać w morderczym niegdyś
klimacie Dogarii. Co ciekawe, wiecznie ru­
choma pustynia wyraźnie zmieniła kierunek
swych zmian, odsłaniając części pustyni
niedostępne dotychczas dla podróżnych.
Oczom przybyszy z Cesarstwa czy Besyru
ukazują się starożytne drogi i na wpół zasy­

TWIERDZA PRZODKÓW
Być może rozpadający się Erydan i kryjówki nomadów nie są jedynymi stałymi
budowlami w Dogarii. Wśród wędrujących elfów żywa jest opowieść o Twierdzy
Przodków — schodkowej piramidzie, pojawiąjącej się nieoczekiwa­nie tym, którzy
są godni jej widoku. Wewnątrz piramidy-grobowca spoczywają najwięksi przod­
kowie dogaryjskich nomadów, strzeżeni przez pradawne Pakty z duchami ognia,
piasku i śmierci. Kto zyska łaskę nieludzkich strażników bądź zdoła pokonać ich
w fizycznym starciu, ten odnajdzie w Twierdzy Przodków moc kontrolowania
biegu czasu.

69
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A

pane piaskiem, zapomniane budowle oraz wygląd, głębokość i kierunek, pozostają

rzeźby o nieznanym pochodzeniu.
Z drugiej strony wszechobecny półmrok
zdaje się wysysać z mieszkańców pustyni ich
przysłowiową niezłomność, podkopywać
ich upór. Niektóre plemiona, zrozpaczone
brakiem Słońca, porzucają swe tradycje
i zakładają stałe osady poza strefą cienia –
na południowych plażach Dogarii albo jej
zachodnich, stepowych rubieżach. Inne gu­
bią się gdzieś w piaskach pustyni, na wpół
zdziczałe, pogrążone w hedonizmie albo
widowiskowym okrucieństwie. Tak, łatwiej
podróżuje się teraz przez pustynię, ale bia­
da tym, którzy natkną się na jedną z takich
przerażających grup.
Minęły dopiero dwa lata, ale już teraz widać,
że jeżeli władza Smoka Cienia utrzyma się
nad pustynią wystarczająco długo, Dogarii
grozi całkowite wyludnienie.
Lokacje z Dogarii
Wąwozy Algorab. Plątanina głębokich
wąwozów i samotnych skał, zwana Wąwo­
zami Algorab, jest jednym z najbardziej
chara­
kterystycznych punktów Dogarii.
Wąwozy, choć nieustannie zmieniają swój
mniej więcej w tym samym miejscu kraju,
dzięki czemu stosunkowo łatwo je znaleźć.
Formacje skalne zapewniają schronienie
przed burzą piaskową i ewentualnymi napas­
tnikami, a w wąwozach żyją drapieżne ptaki,
gryzonie, a nawet sucholubne rośliny. Sądząc
po aktywności nomadów w okolicy, najpraw­
dopodobniej znajduje się tu również jedna
z ich kamiennych kryjówek.
Alejka Mgieł. Ta znajdująca się pod
pokładem trójmasztowca, ocalała uliczka
jest dzisiaj centrum życia Erydanu. W blas­
ku gazowych lamp stoją tu ostatnie restaura­
cyjki, kluby muzyczne i kawiarnie, w których
elfy śpiewają, toczą leniwe dysputy na temat
sztu­ki lub palą fajki wodne z aromatyzowaną
melasą, starając się zapomnieć o rozsypu­
jącej się stolicy. Artystyczna bohema mia­
sta szczególnie upodobała sobie kawiarnię
Hazreda, który parzy podobno najwspanial­
szy czarny napar w Erydanie — a zatem
pewnie i na świecie, gdyż mało gdzie poza
Kaah i Dogarią słyszano o kawie. Alejka
zawdzięcza swą nazwę chłodnej mgiełce,
utrzymującej się tu dawniej dzięki fontannie
przedstawiającej Smoka Wody w ramionach
Tehanu.

NIE TAK TO PAMIĘTASZ?

Być może porównujesz właśnie pierwszą lub drugą edycję podręcznika Twier­dzy:
Pieśni Bohaterów z tym, co właśnie czytasz. I nie możesz w to uwierzyć. A może
twoja drużyna była tam, latem 2017 roku, kiedy Franciszek otwierał grobowiec
Czarnoksiężnika? Wasze postacie stały u jego boku, a może do ostatnich chwil
próbowaliście go powstrzymać?
Tak, Dogaria stała kiedyś na skraju wojny domowej. Tak, Smok Wody zdradził
swoją córkę, a ta wypowiedziała mu posłuszeństwo. To wszystko nie ma teraz
znaczenia. Świat Twierdzy zmienia się w wyniku działań waszych postaci. Nic nie
jest pewne, nic nie jest na zawsze. Połowa imion w tym podręczniku to imiona
bohaterów sesji RPG z zeszłych lat.
Jaką historię opowiecie w tym roku?

70
 OPIS ŚWIATA TWIERDZY
A

rzut tabela wątków i plotek

k20
1 Piasek ruchomej pustyni układa się w wielometrowe wizerunki czaszek, resztek uzbrojenia
i bielejących kości. Plemienne kapłanki zdają się ignorować fenomen.
2 Brawurowa ermoncka kapitan statku powietrznego chce wznieść się nad dogaryjską strefę
cienia i zobaczyć, co znajduje się nad nią. Szuka uczonych i członków załogi.
3 Osiadłym na południu plemionom brakuje narzędzi i wiedzy do uprawy roli i budowy
stałych domostw. Ktoś musi im pomóc, jeżeli mają przetrwać kolejny rok.
4 W dzień letniego przesilenia najstarsi członkowie plemion spotykają się w jednej z kry­
jówek, by omówić przyszłość Dogaryjczyków w cieniu nowego władcy.
5 W ręce śmiałków trafia magiczna lampa z zaklętym w niej duchem wiatru. Kto zdoła
zmusić go do opuszczenia artefaktu, ten będzie mógł zawrzeć z nim Pakt.
6 Ruchy mas piasku odsłaniają wejście do starożytnego grobowca. Z wyrytych w środku
płaskorzeźb można zrozumieć, że elfy nie były pierwszymi mieszkańcami półwyspu.
7 W zniszczonym muzeum w Erydanie znajduje się latarnia pozwalająca ujrzeć skazy na
czasie i przestrzeni. Wystarczy tylko przejść przez miasto, by ją zdobyć.
8 Podobno jedna z karawan z Agry lata temu zagubiła się na pustyni, błądząc w czasie
i przestrzeni, i do dzisiaj usiłuje znaleźć drogę do Erydanu.
9 Ostatni erydański muezzin zbiera dookoła siebie poszkodowanych mieszkańców miasta.
Potrafi leczyć nowopowstałe skazy, uzdrawiać choroby, przywracać wolę do życia.
10 Młody syn szacownego nawaba zbiera śmiałków, którzy razem z nim odszukają jedną
z zapomnianych kryjówek elfów. Podobno od lat żyje tam jakieś plemię.
11 W Górach Ermontu mieszkają plemiona goblinów, które ostatnio zrobiły się bardzo
niespokojne. Jedno z plemion właściwie toczy już z plemionami regularną wojnę.
12 Stacjonujący nomadzi zostają zaatakowani w trakcie burzy piaskowej i odnoszą dotkliwe
straty. Wszystkie poszlaki wskazują na to, że agresorem było jedno ze zdziczałych plemion.
13 Jeden z nawabów plemienia znajduje w trakcie nocnego wypadu dwoje uciekinierów
z Erydanu, którzy wyjawiają mu straszliwe nowiny z byłej stolicy Dogarii.
14 Pustynia jest domem dla wielu nieznanych stworzeń, lecz od niedawna ludzie giną na niej
pożerani przez ogromnego purpurowego robala, wynurzającego się spod piasku.
15 Do Dogarii przybył szlachcic z Ratei i rozkazał wytatuować sobie na plecach wizerunek
anielicy, z którą zawarł później Pakt.
16 Zdziczałe elfie plemię masakruje ratejską karawanę, zabijając dzieci jednego z naj­
większych bojarów. Magnat pragnie okrutnej zemsty.
17 Na południowym wybrzeżu pojawiły się wielkie i agresywne krokodyle albinosy, od dawna
niewidziane w Dogarii. Ich skóra jest niezwykle cenna!
18 Stali bywalcy Alejki Mgieł uważają, że z ruchów czasoprzestrzeni w mieście można wy­
wróżyć intencje Smoka Cienia. Zapraszają bohaterów na ezoteryczny seans.
19 Przez pustynnie przedziera się karawana z Besyru, wioząc do Erydanu jedną ze swoich
Zbroi. Krasnoludy będą zapewne chciały pokryć ją tatuażami.
20 Jedno z plemion wyraźnie próbuje zjednoczyć pod swym sztandarem pozostałe plemiona
i ogłosić powstanie Nomadzkiego Księstwa Dogarii.

71
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A

KRÓLESTWO ERMONTU

LATAJĄCE MIASTA jący, kuszący, ale i niebezpieczny — tutej­

W
si dżentelmeni są skorzy do pojedynków,
podniebnym Królestwie Ermontu a ermonckie damy nie ustępują mężczyznom
życie toczy się szybko i pełne jest w zapalczywości.
gwałtownych wydarzeń. Gazety
Kto jednak zabawi w jednym z latających
nieustannie donoszą o niespodziewanych
miast nieco dłużej, ten zdoła przejrzeć przez
zwrotach akcji w polityce, o brawurowych
beztroską fasadę codzienności i dostrzeże
potyczkach latających statków i fortunach
problemy, które trapią mieszczan, a możnym
kupców-szlachciców. Pewnie dlatego miesz­
spędzają sen z powiek. Konflikt pomiędzy
kańcy Ermontu są zdystansowani do siebie
Akwilatem (kastą kapłańską w Ermon­
i do świata, a każdą nową rewelację przyjmu­
cie) osiągnął punkt kulminacyjny. Ostatnie
ją ze spokojem, przyprawionym uśmiechem
decyzje zmarłego króla Nicholasa IX po­
spod zawadiackiego wąsa albo tajemniczym
grążyły państwo w niesławie. Jego następca,
spojrzeniem spod kapelusza. Warto dodać,
młodziutki Nicholas X, nie potrafi poradzić
że Ermontczykom wiedzie się nad wyraz
sobie z Aurelie, Najwyższą Kapłanką Aqui­
dobrze, dzięki czemu mogą sobie oni po­
lo. Na obrzeżach ermonckiego państwa
zwolić na wykwintne uczty, przedpołudnio­
rozpanoszyli się piraci, czyniąc lukratywny
we przechadzki po parkach i dekadenckie
handel z Ermontem niebezpiecznym i ry­
romanse w drugorzędnych teatrach. Dla
zykownym. Na domiar złego pasterze z Gór
przybysza z zewnątrz Ermont jest olśniewa­
A

72

Ermontu donoszą o niepokojących zmia­
nach, jakie cienie latających miast wywie­rają
na lokalną faunę i florę. I jak tu dobrze się
bawić, pić wino i tańczyć na balach, kiedy
wokół tyle kłopotów?
Krajobrazy Ermontu
Na wschodzie znanego świata, skryta w ma­
sywie Gór Ermontu, leży trudno dostępna,
kamienista dolina. Przez setki lat żaden
naród nie interesował się tym skrawkiem
nieużytecznej ziemi: piaszczystymi glebami
porośniętymi sosnowym borem, rozległy­
mi wrzosowiskami i gołymi wzgórzami, na
których wieczorami dzikie plemiona roz­
palały swe ogniska. W ciemności tutejszych
jaskiń, pozostawione same sobie pleniły
się rozmaite potworne rasy — zwłaszcza
pokryte szczeciną, sprytne gobliny. Żyjący
tam ludzie, trudniący się zwykle wypasa­
niem kóz lub owiec, zdawali się zupełnie
zapomnieć cywilizowanego języka. Jedynie
strzeliste wieżyce, wyrastające ze szczytów
niemożliwych do zdobycia kredowych grani,
wnosiły do tej krainy szczyptę tajemniczości.
Kto je zbudował? Kto w nich mieszka?
Ponad pięćset lat temu wszystko to błys­
kawicznie się zmieniło. W zatoce Morza
Rozstania zakołysały się trójkątne maszty.
Do dzisiejszego Ermontu, daleko zza Ar­
chipelagu Południowego, przypłynęli po­
szukujący nowego domu osadnicy. Powody
ich morskiej tułaczki giną wśród legend
i rodowych podań, pewne jest natomiast,
że bladoskórzy wędrowcy szybko objęli we
władanie całą dolinę i ogłosili pow­ stanie
królestwa. Ich władcą został najdostojniej­
szy z przedstawicieli rodów, Eryk I Założy­
ciel, a nowe państwo nazwano Górami
Eryka — Ermontem. Pozostałe królestwa
szybko położyłyby kres tej niesłychanej
samowoli, gdyby nie najsilniejszy Pakt, jaki
zawarła ludzkość.
OPIS ŚWIATA TWIERDZY
A
Według legend wszechpotężny duch wia­
tru, Aquillo, zakochał się w córce Eryka
I. W zamian za wieczną służbę Króles­twu
otrzymał prawo do małżeństwa z piękną
Éléonore, która urodziła im córkę. Na
przestrzeni lat ze związków potomkiń
królewny Éléonore i ducha wiatru rodziły
się jedynie dziewczęta, a wokół wszechmoc­
nego Aquillo narosła aura religijnej estymy.
Prawnuczki ducha zostały Najwyższymi
Kapłankami nowej religii Ermontu. Rodzina
królewska podzieliła się zatem na dwie linie
genealogiczne — jedna rządziła państwem,
druga stanęła na czele Akwilatu, hierar­
chicznej organizacji religijnej.
Dzięki łasce swego boga, Akwilat zdołał
przez lata rozwiązać tajemnicę samotnych
wież na szczytach stromych ostańców.
Wysoko położone twierdze okazały się
domem skrytego, odizolowanego od swych
pobratymców zakonu wynalaz­ców, mędrców
i filozofów. Zakon bardzo szybko zrozumiał
korzyści płynące z sojuszu z Ermontczykami.
Większość mnichów porzuciła monastery,
związała się i wymieszała z przybyszami,
łącząc niespotykaną wiedzę z magią Ak­
wilatu. Tak oto lata temu, w niebo nad Er­
montem wystrzeliły pierwsze podniebne
statki, z niesłychaną dotąd sprawnością
wiozące towary i ludzi w najdalsze zakątki
doliny, a nawet poza nią, tam gdzie sięgała
jeszcze władza Aquillo. I choć statki z bie­
giem czasu stawały się coraz zwrotniejsze
i piękniejsze, aż wreszcie osiągnęły przepych
i zwinność dzisiejszych galeonów, tego było
Ermontczykom za mało. Ludzkość zawsze
marzyła, by sięgnąć chmur i gwiazd, a ten
lud był o krok od osiągnięcia celu. Wreszcie
geniusz wynalazców i niekończące się wizje
kapłanów przyniosły wymarzony efekt. Nad
skalistą doliną zawisło pierwsze podniebne
miasto.
A
73
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A

Miasta w chmurach niczone. Place, porty powietrzne i inne od­

Dzisiaj w przestworzach wznosi się kilkanaś­
cie miast, od niewielkiego, zielonego Nantes
na północy kraju, po rozległą Kalezję, stolicę
Ermontu. Prawie nikt z Ermontczyków nie
mieszka już na ziemi, nie licząc tych dwóch
czy trzech miejscowości, które potrzebne
są królestwu do koordynowania załadunku
statków powietrznych. Stąd wielu przed­
stawicieli ermonckiej szlachty z lekceważe­
niem wyraża się o ludziach ziemi, chlubiąc
się nazwiskami i herbami wywodzącymi się
z czasów Eryka Założyciela. Szlachta nie
lubi kalać się schodzeniem na ląd, zwią­zki
pomiędzy szlachetnie urodzonymi Ermont­
czykami a mieszkańcami innych krajów
uważa się za mezalians, a o traktowaniu
ermonckich pasterzy jako równoprawnych
obywateli nikt nawet nie pomyślał.
Wszystkie miasta obracają się powoli
wokół własnej osi. Uważnie zwiedzając jed­
no z miast w chmurach, można oczywiście
zaobserwować więcej różnic w architek­
turze. Budynki są tu najwyższe na świecie,
a kamienne uliczki wąskie i kręte, miejsce
na platformach jest bowiem z góry ogra­
kryte przestrzenie chroni się za pomocą
solidnych, rozciągliwych siatek, wyłapują­
cych niesione wiatrem przedmioty. Każde
ermonckie miasto może się również po­
szczycić wysokim standardem higieny oraz
bezproblemowym dostępem do wody. Nic
w tym dziwnego — uliczki są czyste, gdyż
mieszkając w chmurach łatwo pozbyć się
niepożądanych śmieci, wyrzucając je w prze­
paść. Z kolei mechaniczne łapacze chmur
filtrują zaganiane przez ducha wiatru obłoki,
czerpiąc z nich wodę dla Ermontczyków.
O ile oficjalną stolicą kraju, siedzibą króla
oraz administracji państwowej jest Kalezja,
o tyle regilijnym centrum Ermontu i dworem
Najwyższej Kapłanki Aquilo pozostaje od
wieków Rochelle, najstarsze z latających
miast. Miasta lewitują tak blisko siebie, że
w pogodne dni mieszkańcy Kalezji mogą
policzyć wszystkie wieże Twierdzy Rochelle,
mimo to różnią się od siebie diametralnie.
Mieszkając w Kalezji można poczuć się,
jakby współtworzyło się historię. Nie ma
tygodnia, by na królewskim dworze nie
wydawano uroczystego balu i nie ma dnia,

INSPIRACJE
Ermont jest Francją Ludwików, z jej dworskim życiem i imperialnymi pre­
tensjami, wielokulturowych Austro-Węgier oraz surowych krajobrazów Gruzji.
Tworząc Ermont, inspirowaliśmy się przygodami Trzech Muszkieterów, kapitana
Jacka Sparrowa, załogi statku Serenity czy asasynami z gry komputerowej Assa­
sin’s Creed, a także innymi dziełami w konwencji pulp magazines czy płaszcza
i szpady (swashbuckling). Kwiecistość i zawadiackość krainy jest zabiegiem ce­
lowym, mającym pomóc w stworzeniu nieco zwariowanych kampanii pełnych
szpiegów, romansów, niespotykanych zwrotów akcji i wybuchów.
Tajemnicza spuścizna monasterów wnosi do gry sugestię renesansowych
odkryć na miarę Leonarda da Vinci — przy czym poziom zaawansowania tech­
nologii w Ermoncie jest niedopowiedziany, tak by z jednej strony pozostawić Mis­
trzowi Gry swobodę, a z drugiej strony dać mu szansę na zaskoczenie graczy.

74
 OPIS ŚWIATA TWIERDZY
A

WYSTAWA ŚWIATOWA
Ermont nadal leży w politycznym środku znanego świata i na jeden z jesien­
nych tygodni rzeczywiście staje się centrum wszelkiej uwagi. Mowa o Wystawie
Światowej, corocznych targach techniki, magii i luksusowego rzemiosła. Tradycję
zapoczątkował dziadek Nicholasa VII i dzisiaj nie ma już odkrywcy czy mistrza
cechowego, który nie pragnąłby zaprezentować się na Wystawie. Kto zapewni so­
bie miejsce wśród handlarzy czy naukowców z całego świata, ten na pewno zosta­
nie zauważony przez bogatych i wpływowych.

by jakaś szlachecka rodzina nie zapraszała
znajomych i nieznajomych na wspólną
ko­lację, koncert fortepianowy czy wie­
czorek poetycki. Służący najambitniejszych
szlach­ciców krążą nawet po mieście, szu­
kając co lepiej ubranych mieszczan i przy­
jezdnych, by niemalże siłą zaganiać ich na
przyjęcia — wszystko dla podniesienia
prestiżu i przepychu uroczystości. A na tych
nieskończonych balach i ucztach, w kulua­
rach teatrów, oper i filharmonii, w intym­
nych zaciszach buduarów, podpisuje się
traktaty handlowe, wymienia usługi i infor­
macje, spiskuje przeciwko głowom rodów
lub nawet rodzinie królewskiej, plotkuje,
obmawia, narzeka i obala mocarstwa. Kalez­
ja jest miastem szpiegów. Każdy żebrak to
skrzynka kontaktowa, każda obluzowana
cegła skrywa sekretne dane, a obce wywiady
i kontrwywiady, słusznie węszące w Ermon­
cie źródło wszelkiej informacji o sąsiadach,
ścierają się tu z taką gwałtownością i roz­
machem, że niektórzy gotowi są uwierzyć,
jakoby nawet obecny król Ermontu, młody
Nicholas X, pozostawał na żołdzie Ratei czy
któregoś z Sześciu Miast. A jeśli nie on, to
przynajmniej jego żona, niedawno poślubio­
na królowa Monika.
W stolicy żyje się pełnią życia, głośno
wyrażając żądania, w twarz rzucając znie­
wagi i przeżywając emocje z niespotykaną
w innych krajach afektacją, a taki styl ży­
cia rzutuje oczywiście na cały Ermont.
Znieważony najdrobniejszym uchybieniem
szlachcic już niemal bezwiednie zdejmuje
swą wyszywaną perłami rękawicę, by rzucić
ją w twarz ad­wersarzowi i stanąć z nim do
pojedynku na rapiery, w głowie już zaś ukła­
da poemat, sławiący jego rękę, refleks i nies­
kazitelny honor. Centrum tego szaleństwa
zdaje się stanowić młodociany Nicholas,
znany z uczt, na których żywe pawie wy­
chodzą z rozciętych pieczonych dzików, na­
dzy tancerze i tancerki przynoszą kolejne
dania, a miniaturowe statki ścierają się nad
stołem, odgrywając najnowsze bitwy po­
wietrzne. Upodobanie do rozrywek młody
król odziedziczył po swoim ojcu, brakuje
mu jednak zdecydowania i politycznego
doświadczenia swojego poprzednika, który
zapewniał Ermontowi dobrobyt za pomocą
zyskownych umów handlowych.
Ermont od dziesięcioleci rósł siłę, teraz
jednak stoi u progu kryzysu. Udział w Woj­
nie o Rateę kosztował Ermontczyków mil­
iony i miliony, nie przyniósł im zaś żadnych
wymiernych korzyści. Co więcej, zraził do
Ermontu imperialną arystokrację i dyplo­
mację. Nicholas X nie jest popularny ani
w kraju, ani za granicą, i chyba tylko le­
gendarna, lojalna królowi gwardia, zwana
Szpadami, chroni władcę przed zamachem
stanu. Mówi się zresztą, że zza tronu Er­
montu państwem w chmurach rządzi tak

75
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A
naprawdę królewski doradca i szara emi­
nencja, bogaty arystokrata Leonard Reve
wraz z równie makiawe­liczną co on rodziną.
Konflikt z Akwilatem
Na tle Kalezji wyraźnie odcina się zabyt­
kowa, surowa Rochelle, malownicze mias­
to skupione wokół Twierdzy, warownego
zamku o sześćdziesięciu trzech wieżach.
Każda ulica miasta, każdy plac i nawet ak­
wen stworzone zostały z myślą o maksy­
malnie wydajnej obronie. Co więcej, wiele
domów w centrum miasta należy obecnie
do kapłanów i kapłanek Aquillo. Nic zatem
dziwnego, że mieszkańcy Rochelle to ludzie
raczej stateczni, z niesmakiem spoglądający
na dekadencję Kalezjańczyków. Siła warowni
jest oczywiście niepotrzebna, trudno bo­wiem
wyobrazić sobie powietrzne oblężenie na taką
skalę, niemniej jednak Rochelle jest wyraź­
nym symbolem potęgi Ermontu i Akwilatu.
To właśnie w Twierdzy urzęduje Alanis,
Najwyższa Kapłanka Aquilo i córka legen­
darnej dyplomatki Aurelie. Wiele dobrego
można powiedzieć o Alanis, ale na pewno
nie to, że odziedziczyła po matce jej chłodny
charakter i zimne wyrachowanie, pozwala­
jące trzymać w szachu kolejnych ermon­
ckich władców.
Wręcz przeciwnie. Alanis jest gwałtowna
niczym wiatr znad gór i zdeterminowana, by
raz na zawsze zakończyć konflikt pomiędzy
frakcją królewską i Akwilatem, koronując się
na królową Ermontu. Co prawda Nicholas X
dysponuje wierną armią Szpad, której nawet
Płaszcze, asasyni Akwilatu, nie są w stanie
sprostać, ale coraz częściej na ulicach miast
zdarzają się widowiskowe pościgi i potyczki
na rapiery pomiędzy obiema organizacjami.
A
76
Życie poza miastami
Potęga Ermontu opiera się na handlu za­
granicznym, a jego latające kupieckie gale­
ony stanowią chlubę mieszkańców i przed­
miot zazdrości wszystkich pozostałych. Nic
zatem dziwnego, że służba na statku to wielki
zaszczyt, a dowódcą okrętu — Królewskim
Admirałem — pragnie zostać każde er­
monckie dziecko. Admirałowie przyciąga­
ją zresztą uwagę każdego, kto ich spot­
ka — ich szare, zdobione złotymi pagonami
mundury podkreślają atletyczne sylwetki,
a admiralski etos skłania ich do życia peł­
nego pojedyn­ków, brawurowych manewrów
powiet­ rznych i niesłychanych wyczynów.
Admirałowie szanują się wzjamenie i dba­
ją o dobre imię formacji, choć nie szczędzą
sobie uszczypliwości i docinek, szczegól­
nie podczas corocznych pokazów floty nad
Kalezją. W trakcie pokazów najzręczniejsze
i najodważniejsze załogi ścierają się o tytuł
Okrętu Flagowego Ermontu, który dzierży
obecnie załoga niedoścignionego Błękitne­
go­ Zefiru.
Na co dzień życie na statku to raczej cięż­
ka i odpowiedzialna praca (przerywana we­
sołymi zabawami w portowych tawernach).
Okręty Ermontu przewożą każdego dnia
setki ton towarów oraz tysiące podróżników
z granic kraju do miast w chmurach. Stat­
kom zdarzają się usterki, które w przes­
tworzach są jeszcze bardziej niebezpieczne
niż na morzu, dlatego załoga jest w stanie
ciągłej gotowości. Poza tym od jakiegoś
czasu gra­ nice kraju nawiedzają piraci
i każdy rejs poza uczęszczanymi szlakami
oznacza poten­ cjalne niebezpieczeństwo.
Bitwy w chmurach są oczywiście niezwykle
widowiskowe, lecz każdy aeronauta zaręczy,
że lepiej oglądać je z bezpiecznej odległości
niż rzeczywiście brać w nich udział. Dlatego
aby zapobiec pirackiej pladze, król Nicholas
powołał specjalne, zbrojne oddziały Straży
 OPIS ŚWIATA TWIERDZY
A

Granicznej, wyszukujące pirackich kryjówek miast, aż z góry spadnie coś wartościowego.

na skalnych półkach Gór Ermontu.
Nie licząc piratów, prości mieszkańcy
gór zdają się żyć tak, jak żyli ich pradzia­
dowie. Tubylcy wypasają kozy, zbierają
zioła oraz dzikie owoce i polują na leśną
zwierzynę. Żyją w długich, drewnianych
chatach, swe osady otaczają ostrokołami,
a regularne najazdy stworów z wysokich
partii gór odpierają ich półdzicy tarczow­
nicy. Pojawienie się miast stworzyło jednak
nowe zajęcie — zbieraczy śmieci. Dzieci
i starcy ryzykują życie, czekając w cieniu
Zwykle są to jedynie ermonckie nieczystoś­
ci, lecz czasem trafiają się prawdziwe skarby.
Mieszkańcy doliny wyprawiają się co kilka
miesięcy do któregoś z lądowych portów
i sprzedają znaleziska. To właśnie zbieracze
śmieci donoszą Ermontczykom o niepokoją­
cym zjawisku — ocieniona ziemia pod mia­
stami szarzeje i nie rodzi już roślin, a zwie­
rzęta unikają jej jak ognia. Jedni mówią, że
to efekt besyrskich Ziaren, inni że to z braku
światła słonecznego, a naukowcy wspomina­
ją czasem o zanieczyszczeniu środowiska.

sto rzeczy z targów Ermontu sto rzeczy z targów Ermontu

1 szafran, pieprz i inne drogocenne przyprawy 22 najwyższej jakości rapiery i szpady

2 jedwabne suknie 23 naczynia gliniane i metalowe

3 meble z dębu, orzecha czy buku 24 podejrzane substancje, rzekomo poszerzające

świadomość
4 szmaciane laleczki i ołowiane żołnierzyki dla
dzieci 25 niewielką kamienicę w Kalezji

5 biżuterię z kamieni półszlachetnych 26 wysokiej klasy stalowe narzędzia

6 ozdobne ryby w szklanych zbiornikach 27 mięsożerne rośliny

7 usługi znanego ermonckiego kucharza 28 żywe zwierzęta gospodarskie

8 złoto w sztabkach lub starych monetach 29 usługi prawnicze lub rachunkowe

9 naukę fechtunku pod okiem znanego szermierza 30 świeże i suszone grzyby

10 bogato zdobione muszkiety i krócice 31 rafinowany tusz z Dogarii

11 tanią siłę roboczą 32 kolorowe ptaki z Kaah i inne egzotyczne

zwierzęta
12 jaja gryfów
33 zabytkowe dwuręczne miecze z Agry
13 lunety i szkła powiększające
34 wielkie ametysty i inne kamienie szlachetne
i półszlachetne
14 mrożone, egzotyczne owoce

15 płótno malarskie i farby 35 plotki na temat rozłamu w Akwilacie

16 księgi botaniczne o inkrustowanych okładkach 36 szybkie mięsne i warzywne przekąski, nadzie­

wane na patyki
17 sery i inne wyroby mleczne od ermonckich
37 solidne płótno żaglowe w wielu kolorach
pasterzy

18 laski do chodzenia z ukrytym ostrzem 38 tytoń zza Morza Rozstania

19 różę ze szkła 39 płaszcze z dziesiątkami ukrytych kieszeni

20 pachnące, świeże pieczywo - prosto z pieca! 40 wytrzymałe liny

21 tytuł szlachecki w Stu Zamkach 41 podupadającą karczmę w dzielnicy portowej

Rochelle

77
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A

sto rzeczy z targów Ermontu sto rzeczy z targów Ermontu

42 odpowiedź na wszystkie pytania 73 swój portret lub improwizowaną balladę na swoją
cześć
43 polerowane napierśniki i kapaliny
74 tahuantinsuyu, święte kaaskie jagody
44 przepowiednię
75 cięte kwiaty
45 kawę i herbatę
76 besyrskie ciemne piwo
46 spinki do płaszczy, brosze i naszyjniki
77 manuskrypt gnomiego traktatu filozoficznego
47 zegary
78 usługi płatnych zabójców
48 ciastka korzenne
79 wyborne roczniki białego wina z Ermontu
49 czarne księgi Vox Arrani
80 plugawą figurkę stwora o głowie ośmiornicy
i parze skrzydeł
50 miody lub melasę

51 sery dojrzewające Cedrika Velmont 81 opowieści emerytowanego admirała floty

52 gliniane posążki Aquillo lub rodziny królewskiej 82 zapachowe świece, mydła i olejki

53 siodła, torby i inne wyroby skórzane 83 konserwowe produkty w słoikach

54 harfy, liry i inne instrumenty muzyczne 84 mapę do Złotych Miast w Kaah

55 bilet na przedstawienie, na które od dawna nie 85 audiencję u Nicholasa IX

ma miejsc
86 zdobione złotem pantofle do tańca
56 łuki refleksyjne i kusze
87 najemników lub zbrojną obstawę
57 precyzyjne urządzenia do nawigacji powietrznej
88 żelazny klucz do jednego z poziomów besyrskich
podziemi
58 zaproszenie na kolację u hrabiny de Lille

59 papier 89 podrobione dokumenty i pieczęcie

60 srebrną zastawę stołową 90 możliwość nauczenia się dogarskiego

61 usługi ermonckich szklarzy 91 luksusowy pędzel do golenia i brzytwę

62 kakao, daktyle, marcepan i inne słodycze 92 kość słoniową

63 antyczne zwoje z dawnej Ratei 93 tresowane sokoły

64 armaty z zapasem prochu i kul lub kartaczy 94 latający statek z wyposażeniem i załogą

65 kolekcję znaczonych kart i fałszywych kości 95 autentyczne dzienniki Zaireana Żeglarza

do gry
96 pierścień czyniący posiadacza niewidzialnym
66 peleryny ze złotogłowiu i futra besyrskich
zwierząt 97 orzeźwiającą wodę smakową

67 niekoniecznie magiczne mikstury i nieznane 98 dyliżans (wraz z zaprzęgiem, rzędem i woźnicą)

zioła
99 akt własności wyspy na Archipelagu
68 miejsce na statku płynącym do Kaah Południowym

69 szyte na miarę mundury Gwardii Królewskiej 100 Pakt z pomniejszym duchem

70 trucizny zwierzęce i roślinne

71 tran lewiatanów

72 wypchane zwierzęta

78
 OPIS ŚWIATA TWIERDZY
A

rzut tabela wątków i plotek

k20
1 Na wczorajszym wieczorku poetyckim okazało się, że młody dziedzic szlacheckiej fortuny
jest podstawionym figurantem. Co za skandal!
2 Nieopierzony syn szlachcica wyzwał na pojedynek na rapiery samego króla Nicholasa X.
Ku przerażeniu wszystkich, król przyjął wyzwanie.
3 W Kalezji dochodzi do serii tajemniczych skrytobójstw. Sprawca pozostaje nieujawniony,
Szpady nie wiedzą co robić, a zabójstwa cechuje dziwna regularność.
4 Ktoś hoduje w Ermoncie wywerny, jako alternatywę dla gryfów. Wszystko idzie dobrze,
dopóki niewytresowane bestie nie wydostają się na wolność w samym sercu miasta!
5 Na ostatnim balu u krewniaka króla wpadła niemal cała siatka szpiegowska Besyru. To
bardzo krępująca sytuacja dla Besyraków i nie wiadomo, co z niej wyniknie.
6 Ostatni ermoncki absolwent Uniwersytetu, uczony biolog, wieszczy ekologiczny kataklizm
w dolinie, spowodowany zanieczyszczeniami z latających miast.
7 Straż Graniczna donosi o agresywnych, skrzydlatych potworach pojawiających się czasami
w północnym paśmie Gór Ermontu. Stolica zamierza je wytępić.
8 Jeden z wysoko postawionych kapłanów Akwilatu okazuje się pracować dla króla. Wyglą­
da na to, że nie tylko Alanis przygotowuje się do ataku.
9 Jednym z pirackich statków dowodzi były pasterz z doliny Ermontu. Napada na najbo­
gatsze okręty, a zrabowane dobra rozdaje ubogim krewniakom.
10 Upadłe miasto Ermontu, Vienna, jest dzisiaj labiryntem gruzów i halucynogennych
pnączy. Wejścia do miasta broni podobno jeden z ratejskich Strażników, zwany Gajowym.
11 Postrach mężów budzi zamaskowany amant-szermierz, nawiedzający nocą nadobne
niewiasty i uprowadzający je na swej latającej gondoli.
12 Ktoś ujawnia, że Monika jest w połowie Agryjką. Czy ta rewelacja zaszkodzi królowi, czy
przeciwnie, w Ermoncie zapanuje moda na egzotyczne małżeństwa?
13 Jeden z lepszych kalezyjskich teatrów staje w płomieniach, choć na szczęście nikogo nie
ma wtedy w budynku. Wszystko wygląda jak próba zatarcia śladów.
14 Krążą pogłoski, że w większości miast działa nielegalna organizacja, wymuszająca haracze
i zastraszająca kupców. Jej ludzie słyną z żelaznych zasad, wierności i żyletek na czapkach.
15 Szpady rozpoczynają rekrutację nowych członków. To szansa dla ambitnych bohaterów
oraz dla Płaszczy, które mogą infiltrować organizację króla.
16 W przestworzach nad miastem od kilku godzin trwa widowiskowa bitwa kilku latających
statków. Obie strony używają nowoczesnych kanonierek.
17 Grupa znudzonych kupców zakłada kółko polityczne, na którym opowiada o rządach ludu
i społecznej sprawiedliwości. Liczba członków szybko rośnie.
18 Ożywiony eksperyment ucieka z Uniwersytetu, wyłamując w murze sporą wyrwę. By­
wałym świadkom zajścia twór przypomina nieco besyrskie Zbroje.
19 Postrach Admirałów budzi piracki statek-widmo, widywany na południu kraju. Jego zało­
ga jest rzekomo w całości złożona z Duchów.
20 Szara eminencja, Leonard Reve, jest już bardzo starym człowiekiem. Co stanie się z Er­
montem, kiedy go zabraknie? Kto przejmie jego rolę?

79
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A
KAAH
NOWA ZIEMIA
M
inęło już dwieście pięćdziesiąt lat
od czasu, kiedy legendarny agryj­
ski odkrywca Zairean Żeglarz
powrócił ze swej wyprawy po Wstęgomorzu,
przywożąc pod pokładami trójmasztowych
statków nieznane na kontynencie przyprawy,
egzotyczne owoce i nowe gatunki drewna.
Nowo odkryta ziemia, nazywana przez jej
mieszkańców Kaah, co w ich języku znaczy
cienista, szybko stała się celem licznych eks­
pedycji badawczych, kupieckich i oczywiś­
cie łupieżczych. Zaś sto trzydzieści lat temu
pierwsze cesarskie oddziały, dowodzone
przez starannie dobranych Inkwizytorów,
zapoczątkowały gwałtowną kolonizację wy­
brzeża Kaah.
Dzisiaj na gorącym lądzie wznosi się
sześć wspaniałych miast z czarnego drewna
i białego kamienia. Choć nadal zarządzają
nimi tytularni Inkwizytorzy, kaasyjskie ko­
lonie mają niewiele wspólnego z kontynen­
talnym prawem i administracją. To nie­
80
podległe państwa-miasta, szybko bogacące
się dzięki niewolniczej pracy tubylców, uni­
katowym towarom eksportowym i przed­
siębiorczości ich zarządców. Wśród tych
ostatnich swą mądrością i umiarkowaniem
wyróżnia się Halissa, Wielka Inkwizytorka
Pergamonu — największego i najpiękniej­
szego z miast.
Mieszkańcy Sześciu Miast żyją jednak
w straszliwym cieniu dziwacznej, pseudo­
naturalnej dżungli zwanej Żerem, której
przyczółki widać już z linii brzegowej kon­
tynentu. Dżungla jest nieprzemierzona
i niezbadana, a żaden agryjski badacz, który
wszedł w nią głębiej niż na trzy dni drogi,
nie wrócił by opowiedzieć, co widział. Po­
dobno Żer jest jednym, półświadomym or­
ganizmem, traktującym ludzi jak pasożytów.
Rdzenni Kaasyjczycy uznają go z kolei za
starego, szalonego boga, co nasuwa teorię
o opanowaniu dżungli przez szczególnie sil­
nego ducha. Jakby tego było mało, Żer stano­
wi od niedawna rezerwat dla dotkniętych
likantropią wilkołaków z całego kontynentu.
 OPIS ŚWIATA TWIERDZY
A

Krajobrazy Kaah cymi przed słońcem) i noszą przewie­wne,

półprzezroczyste szaty z lekkich mate­
Szlaki po Wstęgomorzu, prowadzące z Ce­ riałów. Poławiacze od świtu zarzucają sieci,
sarstwa Agryjskiego i Dogarii, są regularnie by wyciągać z nich żółwie bądź inne owoce
patrolowane przez inkwizytorską flotę, dla­ morza — wielkie krewetki tygrysie, homary
tego podróż drogą morską na nowy kon­ i ośmiorniczki.
tynent jest względnie bezpieczna. Jest jed­
Osady w głębi lądu kryją się przed oczami
nak wielu, którzy wolą zaryzykować życiem,
podróżników dzięki otaczającym je plan­
byle tylko celnicy Sześciu Miast nie zajrzeli
tacjom kawowców i bananowców. Pachnie
im pod pokład, a którzy płyną na południe
w nich niesamowicie, a kto raz spróbował
sobie tylko znanymi szlakami. Tacy śmiałko­
kawy, kaaskiego wynalazku, ten zawsze
wie muszą liczyć się z grasującymi po morzu
już będzie pragnął tego gorącego naparu.
piratami, zdradliwymi wirami i mieliznami,
W powietrzu niosą się nieznane melodie
które posłały w głębiny niejeden dumny
w śpiewnym języku Kaasyjczyków, a późny­
statek. Najpewniej byłoby dostać się do Kaah
mi wieczorami ziemia drży od ude­ rzeń
drogą powietrzną, lecz mało kogo stać na lot
w bębny, wykonane z niezwykle gładkiej
nowoczesnym sterowcem.
skóry.
Przybyszy na Mgliste Wybrzeże witają
Kaasyjczycy mają swoje mroczne ta­
białe, piaszczyste plaże oraz ciepłe, l­epkie
jemnice. Lepiej nie interesować się zbyt­
powietrze tropików. Wieczorami jest
nio tym dziwnym ludem, nie zachodzić
nieco chłodniej, stąd zresztą nazwa wy­
do promieniujących charyzmą szamanów
brzeża — gęste mgły są tu codziennością.
w ich chatkach na skraju wsi. Mówi się, że
Wiatr z głębi kontynentu niesie słodkawy
wśród klekoczących na wietrze talizmanów
zapach roślinności, nieustannie słychać
i woni narkotycznych kadzideł można
krzyk kołujących na niebie mew, a zacho­
ujrzeć ponownie ukochanych zmarłych lub
dzące słońce oświetla kryte trzciną chaty na
uczynić urok na swych wrogów za pomocą
palach, zastygłe w pół kroku między morzem
szmacianych laleczek. Lecz równie często
a lądem. Mieszkają w nich bladoskórzy tu­
mówi się o zaginionych, którzy nie potrafili
bylcy, lubujący się w wielobarwnych kora­
odpowiednio uszanować szamańskiej sztuki.
likach, ozdobach z kości, piór i kamieni.
Lepiej nie przyłączać się również do tubyl­
Mężczyźni i kobiety ozdabiają swoje ciała
czych procesji, podążających w czasie każde­
misternymi tatuażami (podobno chronią­
go nowiu na skraj Żeru. Kaasyjczycy jedzą

INSPIRACJE
Kaah jest melanżem Czarnej Afryki, Karaibów oraz Ameryki Południowej.
Sześć Miast bazuje z kolei na podmalowanej konkwistą cywilizacji helleńskiej.
Żer wreszcie jest oddaniem hołdu afrykańskiej dżungli z Innych Pieśni Jacka
Dukaja, połączonej z neuroshimową Neodżunglą. Cały kontynent, z jego biały­
mi plamami i nielicznymi punktami światła (points of light, czyli skupiskami cy­
wilizacji) nadaje się świetnie do gry w tzw. piaskownicy (sandbox), starym stylu
prowadzenia RPG.

81
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A

wtedy tahuantinsuyu, święte jagody, które W centralnej części wybrzeża wyrósł

zapewniają im mistyczne połączenie z inny­
mi członkami plemienia oraz głębokie zro­
zumienie natury — tak donoszą Agryjczycy,
którzy zamieszkali z rdzennymi plemionami
i przejęli ich obyczaje.
Sześć Miast
Początkowo za horyzont płynęli jedynie des­
peraci. Wyrzutki z lokalnych społeczności,
drobni przestępcy, zadłużeni po uszy kupcy
i wszyscy ci, którzy mieli niewiele do stra­
cenia. Najstarsze miasto w Kaah, Attalia, do
dziś jest domem dla społecznego marginesu
z królestw za oceanem. Równie łatwo moż­
na tam zbić wielką fortunę, co stracić ją wraz
ze swoim życiem w uwalanym błotem zauł­
ku pod murami. Kasyna, operetki i palarnie
lotosu powstają i upadają, straż miasta jest
skorumpowana lub po prostu bezradna,
a najbogatszą i najbardziej zadowoloną
osobą w mieście jest oczywiście jego guber­
nator, Inkwizytor Jesper. Mimo pośledniej
postury i skłonności do hedonistycznych za­
baw, od ćwierć wieku udaje mu się utrzymać
w żelaznych, krwawych ryzach gniazdo szer­
szeni, jakim bez wątpienia jest Attalia. Nie
ma tu więzień — przestępców sprzedaje się
na galery. Nie ma tu sędziów — są Egzeku­
torzy Jespera.
z kolei geometryczny, związany potężnymi
Paktami Halikarnas. Założyli go uciekinie­
rzy z Cesarstwa, których stosunek do wiary
różnił się od podejścia imperialnych urzęd­
ników. Dzisiaj na czele miasta stoi herezjar­
cha Mayflover, asceta, biczownik i zręczny
polityk jednocześnie. Dzięki jego fałszywie
uniżonej postawie, Halikarnas pozosta­
je jedynym agryjskim miastem Mglistego
Wybrzeża, którym nie rządzą Inkwizy­
torzy. Jednak mimo iż sędziwy herezjarcha
nawet swą aparycją różni się od Jespera (jest
wysokim, długowłosym starcem o wprost
pajęczej budowie ciała), trzyma swych oby­
wateli-współwyznawców równie krótko i su­
rowo. W nocy miasto milczy, gdyż wszelkie
zabawy i pijatyki tłumi godzina policyjna;
alkohol jest zresztą zakazany w Halikarna­
sie. Mieszkańcom polis nie żyje się jednak
źle — mają zapewnioną darmową opiekę
medyczną, bieżącą wodę ciągniętą przez
miasto trzema akweduktami oraz wystawne
festyny w dni religijnych uroczystości.
Jeżeli polityka twardej ręki nie odpo­
wiada przybyszom, z pewnością zadowoli
ich nastrój wiecznego odpoczynku i nie­
zobowiązującej zabawy, jaki panuje w Su­
zie, zwanej Miastem Wspaniałości. Suza jest
jedynym nieagryjskim polis spośród Sześciu

DLACZEGO INKWIZYCJA?
Był taki okres w historii Cesarstwa, w którym wpływowi i tajemniczy In­
kwizytorzy nie byli mile widziani w Agrze. Prześladowania religijne, jakim pod­
dano Zaireana Żeglarza, gdy wrócił z Kaah i utrzymywał istnienie stałego lądu na
południu, przelały czarę goryczy. Ówczesny władca był jeszcze za słaby, lecz jego
następca, Teodor I, wygnał Inkwizytorów, nakazując im naocznie przekonać się,
że Kaah rzeczywiście istnieje. Wygnanie odwlekano tak długo, jak to było możli­
we, lecz wreszcie zakonnicy wypłynęli na Wstęgomorze i pod słońcem tropików
założyli pierwsze z Sześciu Miast, Attalię.

82

Miast, założyli ją bowiem przedsiębiorczy
kupcy z Dogarii. Metropolią władają do­
garyjsko-agryjskie rody, skupione w Błękit­
nej Radzie. Obecnie głową tej rady jest Ar­
tur Hyraken, syn agryjskiego lorda i elfiej
wróżbitki. Sama Suza zdaje się być jednym
wielkim targowiskiem, nieskończoną rze­
ką pstrokatych barw, gryzących i nęcących
zapachów, nie­nazwanych smaków oraz nie­
porównywalnych doświadczeń. W mieście
żyje, oprócz wielu Agryjczyków i elfów, także
sporo rdzennych Kaasyjczyków i to właśnie takiej
kulturowej mieszance Suza zawdzięcza swój czar.
Wielu tubylców mieszka również w Ma­
rad, mieście w głębi lądu, zbudowanym na
ruinach zapomnianej, starej cywilizac­
ji. Przez lata ogromne, pnące się do nieba
budowle pokryła bujna kaaska roślinność
i dzisiaj Marad jest miastem wśród parków
i półdzikich zagajników. Do wielkich dzieł
starożytnej myśli architektonicznej tulą się
drew­ niane i kamienne domostwa, sklepy,
gospody i kramy, a chyba jedynym w pełni
wydartym piaskom czasu budynkiem pozos­
taje odrestaurowany pałac Ahury, Bogini
Inkwizytorki Maradu. Tak, tak, Ahurze
oddaje się tu cześć, gdyż bliskość Żeru sku­
tecznie odstrasza pozostałych Inkwizytorów
przed zbrojną interwencją w tej sprawie.
Młoda Inkwizytorka doskonale wyko­
rzystała swą wiedzę religijną: otoczyła się
nimbem tajemniczości, mistycznych formuł,
dziwnych obrządków oraz lojalnych urzę­
dników-kapłanów i tak doprowadziła do
uznania jej za boginię. Zielony sokół, znak
rodowy Ahury, dumnie powiewa zatem
nad miastem, a ona sama czerpie podobno
wiedzę z tak zwanej Księżycowej Studni.
Najbliżej Pergamonu wznoszą się
strzeliste wieże Magnezji, Miasta Dzwonów.
Rzeczywiście, kościołów i katedr jest tu­
taj tak wiele, że dzwony nigdy tu nie cich­
ną. W rytm dzwonów podkuwa się tu
OPIS ŚWIATA TWIERDZY
A
konie, w rytm dzwonów szerokimi ulicami
przechadzają się militarne oddziały księ­
cia Alastara. Alastar jest Inkwizytorem
i sy­nem założyciela miasta, Hellsterna,
któremu dorównuje w sztuce dyplomacji
i wojskowości. Magnezja od lat rywalizuje
z Pergamonem o supremację na Mglistym
Wybrzeżu, niejednokrotnie dochodziło do
drobnych zbrojnych potyczek i na razie tylko
surowe reprymendy z Agry powstrzymu­
ją Alastara przed wypowiedzeniem wojny.
A przecież Agra ma coraz więcej problemów
wewnętrznych i coraz rzadziej cesarskie oczy
spoglądają na dalekie południe. Na razie jed­
nak panuje pokój, a Magnezja może poszczy­
cić się niezrównanymi strzelcami, doskonale
zorganizowaną strażą ogniową oraz imponu­
jącymi fortyfikacjami, w tym słynną fosą,
w której Alastar hoduje aligatory.
Pergamon
Magnezja czy Suza mogą onieśmielać swym
blaskiem lub splendorem, lecz wszys­ tkie
mias­ta bledną przy Pergamonie. To bajecz­
nie piękne, spokojne miasto, rządzone spra­
wiedliwie przez Wielką Protektorkę Halis­
sę, siostrę Hellsterna z Magnezji. Życie
toczy się tu jednostajnym rytmem — statki
przypływają i odpływają, kupcy zachwalają
swe towary, a naukowcy i filozofowie toczą
uczone dysputy na stopniach Biblioteki Per­
gamonu. Stolica kultury, tak mówią o Per­
gamonie, i chyba rzeczywiście nie ma na
świecie ­miasta, które taką estymą darzyłoby
artystów i uczonych. Od wędrownych trup
aktorów, przez uliczne teatrzyki, po Teatr
Wielki i Bibliotekę, Halissa przychylnym
­okiem patrzy na tych, którzy wnoszą emocje
i cenną wiedzę w życie jej obywateli. Każde
dziecko chodzi tu do jednej z czterech pań­
stwowych szkół, zależnie od swoich talentów.
Na najlepszych czeka nawet Akademia, sz­
koląca lekarzy, prawników, nawigatorów
A
83
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A
i architektów, rozchwytywanych potem
na całym kontynencie. Również otoczony
ogrodami pałac Protektorki rozbrzmiewa
nieustannie muzyką fletów, lir i mandolin.
Halissa jest zręczną dyplomatką i po­
trafi utrzymać pozostałych zarządców m ­ iast
w szachu. Wie, że Pergamon nie oparłby
się ewentualnej koalicji Alastara z jakim­
kolwiek innym władcą, dlatego skutecznie
szerzy kompromitujące jej bratanka plotki
i pro­wokuje go do zachowań, które tylko
je potwierdzają. Wielka Protektorka widzi
szansę na skok cywilizacyjny Pergamonu
po złamaniu tajemnicy Żeru i dlatego nie
szczędzi wydatków na ekspedycje wgłąb
lądu. Wspie­ ra nawet obecną zachciankę
zblazowanej arystokracji — niebezpieczne
polowania na najdziwniejsze mutanty Żeru,
najlepiej jak najgłębiej w dżungli. Wszystko
byle zrozu­mieć, czym jest ten pas zieleni,
ciemniejący na horyzoncie niczym zapo­
wiedź katastrofy.
Żer,
dżungla która mówi
Początkowo Żer przypomina zwykłą,
może nieco mroczną dżunglę. Moskity
tną niemiłosiernie, wilgotne powietrze aż
wibruje z gorąca, a zewsząd dochodzą krzy­
ki i skrzeki nieznanych zwierząt. Po śliskich
gałęziach suną węże, gdzieś wysoko w górze
trzepoczą skrzydłami papugi, a w mroku
błyskają ślepia wielkiego kota. Co jakiś czas
wśród plątaniny zarośli i sięgających nieba,
oplecionych lianami drzew można natrafić
na wodną ścieżkę zwierząt i, podążając
jej szlakiem, znaleźć rzekę lub wodospad.
W takich miejscach można natknąć się
również na omszałe, kamienne ołtarze
i sanktuaria zapomnianych bogów, do tej
pory odwiedzane przez Kaasyjczyków w dni
wyznaczane przez fazy księżyca. W całej
84
swej grozie Żer jest pociągającym, fascynu­
jącym miejscem, trzeba to przyznać.
Dzień drogi w głąb dżungli i świat zaczy­
na zmieniać się na oczach wstrząśniętego
podróżnika. Zwierzęta i rośliny zatracają
swe przyrodzone kształty i cele — oto paproć
połyka małego gryzonia i trawi go w błys­
kającym żołądku; pantera, cała porośnięta
czarnymi piórami, wyleguje się na gałęzi ni
to drzewa, ni to kamienia. Wszy­stko mu­
tuje, nic nie ma nazwy. Ludzie mają zwidy,
zdaje im się, że rozmawiają z ziemią, inni opo­
wiadają historie, które wydarzyły się dziesiątki
lat temu, a których znać nie mogli. Wszystko
tu żyje swoim życiem, również ludzkie umysły,
i czasem zdaje się wędro­wcom, jakby rozumie­
li geniusz Żeru, jakby potrafili dotknąć każdej
żyjącej istoty w jego obrębie.
Dalej jest strasznie. W niestałych
­pniach-ramionach drzew kryją się widmowe
cienie zmarłych, a okropne, porośnięte
mackami i naroślami bestie, oszalałe i żądne
zniszczenia, dziesiątkują ekspedycje badaw­
cze lub po prostu biegną w głąb lądu na za­
tracenie. Ludzie popadają w obłęd, wyrasta­
ją im długie kły, zaczynają żywić się krwią
i przestają mówić w języku człowieka cy­
wilizowanego. Jest coraz ciemniej i wkrótce
nic już nie przebija mroku, jest tylko czysty
chaos, nienaturalne krzyki, śmierć, a później
podobno nie ma już nawet śmieci, nie ma też
czasu i przestrzeni, jest tylko Żer, Żer, Żer.
Dla Vox Arrani Żer jest ucieleśnieniem
zła, aberracją z głębin ciemności, toczącą
zdrowy świat. Plugastwem, które należy
wyplewić. Z kolei Tenoch, pergamoński
filozof, którego ojciec był Dogaryjczykiem,
a matka Kaasyjką, twierdzi że całe życie ma
swój początek właśnie tutaj, w dżungli. Że
to właśnie jest natura rzeczy, wieczny chaos
i przypadek, z którego powstały zwierzęta,
rośliny i ludzie. Co jest prawdą?
TAJEMNICZE
ZŁOTE MIASTA
Według kaaskich legend
w dżungli mieszka stary
lud. Złote refleksy w głębi
lądu, które widać czasem
w słoneczne dni, to nic
innego jak Złote Mias­
to, za­ mieszkała kon­
strukcja z drogocennego
kruszcu. Ludzie stamtąd
mają w poda­ niach per­
gaminową skórę, ostre jak
brzytwa zęby, wężowe oczy
i rozdwojone ję­ zyki. Po­
trafią rozmawiać z wężami,
a najwięksi z nich sami są
pół-wężami. Ich królo­
wie mieszkają w schod­
kowych piramidach,
gdzie czci się ich jak
bogów.

85
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A

rzuć tabela wątków i plotek

k12
1 Sny o istocie spoza czasu nawiedzają śmiałków. Wkrótce mieszkańcy miasta zaczynają
unikać ich wzroku, za to wszędzie pełno jest jadowitych węży.
2 Bohaterom w ręce wpada mała fortuna, lecz w niewymienialnej attalijskiej walucie. Mają
okazję wypróbować swych sił, zakładając własny interes.
3 Wielka Protektorka Halissa zaprasza śmietankę towarzyską miasta na śniadanie połączone
ze sztuką, wystawianą przez sztukmistrzów z mroźnego Besyru.
4 W pośledniej tubylczej wiosce rodzi się chłopiec, o którym wyrocznie mówią, że zjed­
noczy miasta Wybrzeża. Alastar rozkazuje go zabić.
5 Nad Żerem widać coraz częściej niecodzienny widok: wielkie drapieżne koty o pierzastych,
anielskich skrzydłach. Czy ktoś hoduje te wynaturzenia w głębi dżungli?
6 Bohaterowie trafiają w sam środek filozoficznej dysputy, w której za chwilę dojdzie do
rękoczynów. Czy uda się ostudzić uczone głowy i zapobiec skandalowi?
7 Zmarł jeden z członków Błękitnej Rady i w Suzie przygotowują się do elekcji. W tym
spokojnym na co dzień mieście wre teraz polityczna walka na sztylet i truciznę.
8 Na wschodnich wodach Kaah grasuje piracka załoga na statku-drzewie, obrośniętym ko­
rzeniami i kwitnącym kolorowym kwieciem. Statkiem dowodzi awatarka lasu.
9 Reynard, zwierzoczłek którym wysługuje się bogini Ahura, staje się coraz śmielszy. Swoje
kudłate ciało pokazuje już nawet na ulicach Pergamonu. Czego chce Lis Inkwizytorki?
10 Córka szamana z odwiedzanej przez bohaterów wioski dogania ich na trakcie, by ostrzec
ich przed straszliwą zemstą jej ojca. Bohaterowie obrazili ducha wioski.
11 Do Maradu wkracza armia cienistych żołnierzy, ubrana w staroświeckie mundury i roz­
mawiająca ze sobą w dziwacznym agryjskim. Rozbijają obóz w środku miasta.
12 W Pergamonie żyje człowiek, który hoduje w swym ogrodzie bestie podobne do tych
z Żeru. Szepce się, że sam ogród jest wierną miniaturą dżungli.

WILKOŁACZY REZERWAT
Wybuch plagi likantropii na kontynencie zmusił Cesarstwo do zdecydowa­
nych działań. Kiedy zorientowano się, że gorący klimat łagodzi mutację i nie
pozwala rozprzestrzeniać się chorobie, na mocy Traktatów Kaaskich wilkołaki
zesłano do Żeru, aby tam mogły żyć i polować do woli. Sama dżungla zdaje się
respektować postanowienia Traktatu i przyjmuje likantropy na swoje łono. Ceną
za bezpieczeństwo i prawo do polowania jest zakaz opuszczania Żeru. Większoś­
ci wilkołaków to jednak odpowiada — zwłaszcza że rdzenni Kaasyjczycy darzą
Dzieci Księżyca ogromnym szacunkiem.

86

TERRAE INCOGNITAE
ZIEMIE NIEZNANE
Na targowiskach Gravgardu, Kalezji czy Ag­
garty spotyka się czasami dziwaczne posta­
cie. Kupcy mówiący nieznanymi językami
rozkładają na straganach egzotyczne towa­
ry, a pytani o pochodzenie podają nazwy
niespotykane na mapach. Niewiele wiado­
mo bowiem o terenach leżących z dala od
kontynentu — na wschód od Besyru, na za­
chód od Cesarstwa oraz na południe, w głę­
bi Kaah. Z pewnością ten świat ma jeszcze
wiele białych plam i fascynujących kultur,
które czekają na odkrycie i zbadanie.
Rubież
Na wschód od chłodnych krain Besy­
ru rozciągają się bezkresne, szarozielone
stepy, których żaden cywilizowany człowiek
jeszcze nie przebył. Jest to miejsce nieustan­
nych plemiennych wojen pomiędzy dzikimi
koczownikami, osiadłymi plemionami znad
wielkiej rzeki albo żyjącymi na wiklinowych
tratwach ludźmi znad Morza Gwiezdnego.
Wodzowie i granice wpływów zmieniają się
jak w kalejdoskopie.
To stamtąd do Gravgardu, a czasem nawet
do ermonckich portów, na wspaniałych
koniach przybywają nieokrzesani kupcy.
Ubrani w futra stepowych lwów koczo­
wnicy przywożą na sprzedaż cenne mine­
rały, wydobywane zapewne przez ich nie­
wolników, wyprawione skóry i wyjątkowo
mocne, wyśmienite alkohole. Prawdziwym
rarytasem są specjalne łuki służące do os­
trzału z wierzchowców, wykonane z rogów
zwierząt i elastycznego drewna. Mieszkańcy
kupieckich miast spoglądają na dzikusów
OPIS ŚWIATA TWIERDZY
A
z podejrzliwością, a doniesienia o niewol­
nictwie na wschodnich stepach spotykają
się z dezaprobatą, wszystkim zależy jednak
na przywożonych dobrach. Dlatego jeśli
umięśnieni barbarzyńcy sprowokują bójkę,
obrażą mieszczan czy nawet złupią jakąś
besyrską wioskę, spotka ich raczej łagodna
kara, ograniczająca się do nagany i nakazu
rekompensaty.
Archipelag Snów
Na południe od Dogarii, w miejscu gdzie
Wstęgomorze łączy się z Morzem Rozstania,
z oceanicznych toni wyłania się archipelag
kilkuset wysp i wysepek. Piękne i zdradli­
we rafy koralowe oraz niespodziewane wiry
wodne skutecznie odstraszają podróżników
od Archipelagu. Jedynej rozbudowanej
relacji o tym miejscu dostarczył przed laty
Zairean Żeglarz. Słynny odkrywca pisał
o tropikalnym klimacie, drzewach banano­
wych i pomarańczowych gajach, walczą­
cych o lepsze z wielobarwnym kobiercem
podwodnego świata. A także o ludziach
o rozdwojonych językach i pokrytych łuską
ciałach.
Kilka lat temu za Archipelagiem Snów
odkryty został stały ląd. Nie wiadomo, czy
jest to wysunięta na północny wschód część
Kaah, czy też zupełnie nowy kontynent.
Nie wiemy nawet, czy nowe ziemie są przez
kogokolwiek zamieszkałe. Ale to właśnie tam
Franciszek szukał artefaktycznego Poranka,
więc kto wie, czy cesarska flota już niedługo
nie sprawdzi starych legend.
To już jednak zupełnie inna opowieść.
A
87
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A

Za Morzem Rozstania
Prawdziwie niesamowite krainy leżą zaś
daleko na wschód, za Morzem Rozstania.
Stamtąd na statkach o trójkątnej konstruk­
cji przypływają skośnoocy handlarze ubrani
w jedwabne, luźne szaty i zawsze podróżują­
cy w obstawie milczących żoł­nierzy. O tych
bliźniaczo podobnych do siebie ochro­
niarzach mówi się, że tak naprawdę nie są
to ludzie, lecz drewniane kukły, animo­wane
mocą nieznanych na kontynencie, pra­
dawnych Paktów. Rzeczywiście, gdy spojrzy
się w oblicza tych strażników, łatwo moż­
na uwierzyć w plotki. Sami kupcy również
są małomówni, bardzo łatwo ich obrazić,
a choć czasem zdarza im się sprzedawać
misternie wykonane przedmioty z papie­
ru i porcelany, dużo częściej to oni sku­
pują anty­ki i wyso­kiej klasy broń, płacąc
szczerozłotymi monetami.
Niezmiernie rzadko, lecz również zza
wschodniego morza przypływają do Kaah
rogate elfy, zapewne dalecy kuzyni Doga­
ryjczyków. Z pewnością są to najdziwniejsi
przybysze, jakich można spotkać. Ich spalo­
na na węgiel skóra i niewielkie rogi budzą
niepokój dorównujący zachwytowi,
który wywołują ich towary. Elfy han­
dlują chitynowymi pancerzami, krysz­
tałowymi artefaktami oraz łuskami,
zębami i pazurami smoków.

88

NA KONIEC
W
gry fabularne gra się na żywo
z przyjaciółmi i znajomymi.
Siedzimy razem w jednym
pomieszczeniu, rozmawiamy i współtworzy­
my ciekawą opowieść. Warto zatem zasto­
sować się do kilku zasad, tak aby wspólna
rozgrywka była atrakcyjna dla wszystkich.
W trakcie gry
Odgrywaj swoją postać, starając się pokazać
jej zalety i słabości, cechy charakteru i przy­
zwyczajenia. Geralt z Rivii każdego konia
nazywał Płotką i to również dzięki takim
małym drobiazgom jest tak ciekawą posta­
cią. Takie szczegóły najłatwiej wpleść do
historii wtedy, gdy wasza drużyna nie sięga
po broń na widok wszystkiego, co się rusza.
Wchodzenie w relacje czyni twoją postać
bardziej realistyczną i wielowymiarową.
Pamiętaj o tym, że twój MG ma naprawdę
sporo zadań na głowie. Dlatego szanuj­
cie odwieczne prawo i przed wyruszeniem
w drogę zbierzcie całą drużynę. Rozdziela­
nie się zmusza MG do prowadzenia kilku
sesji na raz! Jasne, czasem warto rozdzielić
zespół, ale starajcie się tego nie nadużywać.
A jeżeli czujecie się na siłach, możecie
spróbować odciążyć Mistrza Gry jeszcze
bardziej. Współtwórzcie fikcję razem z nim,
dopowiadając szczegóły odwiedzanego
właśnie miejsca albo historie z życia napo­
tykanych postaci. Być może twoja postać
była już kiedyś w tym mieście i możesz
opisać, gdzie znajduje się biblioteka, gdzie
warto zatrzymać się na noc i jakich dzielnic
lepiej unikać. Pamiętajcie tylko, że cała zaba­
wa leży w pokonywaniu trudności — zbyt­
nie pomaganie swoim postaciom odbierze
wam satysfakcję z odnoszonych sukcesów.
NA KONIEC
A
Po zakończonej sesji
Daj znać swojemu Mistrzowi Gry, jak po­
dobała ci się dzisiejsza sesja. Możesz w kilku
słowach wymienić, co podobało ci się naj­
bardziej, a które elementy fabuły były dla
ciebie mniej satysfakcjonujące. Dobry MG
zareaguje na twoje słowa i postara się dos­
tosować kolejną przygodę do twoich ocze­
kiwań. Pamiętaj tylko, że zarówno pozostali
gracze, jak i sam Mistrz Gry, też mają prawo
dobrze się bawić.
Być może istnieją takie elementy, których
nie chcesz odgrywać, a nawet w ogóle
widzieć w przygodach, które przeżywa twoja
postać. Co prawda twoja postać nie jest tobą,
lecz jeśli boisz się pająków albo brzydzi cię
zbytni rozlew krwi i barwne opisy przemo­
cy, uprzedź o tym współgraczy i po prostu
unikajcie takich tematów. Uszanuj też oczy­
wiście zastrzeżenia, które wyrażą inni gracze
i MG. A niektórych tematów najlepiej nie
poruszać w ogóle, bez względu na wszy­stko.
Tortury nie wniosą właściwie nic ciekawego
do gry, a mogą sprawić, że ktoś poczuje się
bardzo niekomfortowo. Nie idźcie tą drogą.
Świat Twierdzy stoi przed wami otwo­
rem. To wy decydujecie teraz, co się z nim
stanie. Zmieniajcie go do woli, mieszajcie
w nim, twórzcie nowe króles­twa, zdobywaj­
cie tytuły, prowadźcie do boju armie i dobrze
się bawcie.
Powodzenia!
89
 TWIERDZA: PIEŚŃ BOHATERÓW
A

90
MAPA ŚWIATA
A

91