Phần 1

GIỚI THIỆU

Nhiệt điện được hiểu đơn giản là nguồn điện được chuyển đổi từ chính nguồn năng lượng nhiệt thông qua 2 cơ chế liên quan và hiệu ứng Seebeck và hiệu
ứng Peltier. Ưu điểm của nhiệt điện là để làm mát dựa trên sự chuyển đổi điện năng thành nhiệt độ và phát điện dựa trên sự chuyển đổi nhiệt thành điện.

Nhiệt điện có vai trò vô cùng quan trọng đối với các hoạt động sinh hoạt, sản xuất và kinh doanh của con người với vai trò cấp điện. Một ví dụ điển hình về
nhiệt điện thường gặp trong đời sống hàng ngày là bếp nấu sinh khối, lò nướng hay bếp cắm trại…

Nhà máy nhiệt điện là loại nhà máy nhiệt năng phát ra khi đốt các nhiên liệu hữu cơ như: than, dầu, khí đốt,... để cung cấp nhiệt năng cho nước tạo ra hơi
nước làm quay tuabin và tạo ra dòng điện. Phần hơi nước sau khi đi qua tuabin sẽ được ngưng tụ và thu hồi để tái sử dụng cho các chu trình tiếp theo.

Ưu điểm của nhà máy nhiệt điện là thời gian xây dựng ngắn, sử dụng nguyên liệu rẻ tiền, chủ yếu là than đá. Quan trọng là có thể xây dựng tại những vị trí
gần các khu công nghiệp.

Tuy nhiên, cũng tồn tại không ít nhược điểm là giá thành cao, thời gian khởi động chậm, hiệu suất thấp và nhất là ảnh hưởng lớn đến tình trạng ô nhiễm
môi trường.

Tại Việt Nam, nhà máy nhiệt điện đầu tiên được xây dựng tại Hà Nội bởi chính quyền Pháp. Sau đó, vào những năm 80 – 90 của thế kỷ 20 đã có nhiều nhà
máy với công suất lớn được xây dựng. Có thể kể đến một số nhà máy lớn như: nhiệt điện Vũng Áng, nhiệt điện Duyên Hải, nhiệt điện Phú Mỹ, nhiệt điện
Phả Lai…

 Trên thế giới hiện nay nhà máy nhiệt điện sản xuất ra khoảng 70% điện năng.

 Ở Việt Nam lượng điện năng do các nhà máy nhiệt điện sản xuất ra chiếm tỷ lệ.
PHÂN LOẠI

 Theo mục đích sử dụng, nhà máy Nhiệt điện gồm 2 loại:

- Nhiệt điện rút hơi: Một phần năng lượng của hơi được sử dụng vào mục đích công nghiệp và sinh hoạt của nhân dân vùng lân cận.

Nhà máy nhiệt điện rút hơi (hay còn gọi là nhà máy hơi nước) là một loại nhà máy nhiệt điện sử dụng hơi nước để tạo ra năng lượng điện. Quá trình hoạt
động của nhà máy này bắt đầu bằng việc đốt cháy nhiên liệu như than đá, dầu hoặc khí đốt để tạo ra nhiệt.

- Nhiệt điện ngưng hơi: Toàn bộ hơi dùng sản xuất điện năng.

Nhà máy nhiệt điện rút hơi (hay còn gọi là nhà máy hơi nước) là một loại nhà máy nhiệt điện sử dụng hơi nước để tạo ra năng lượng điện. Quá trình hoạt
động của nhà máy này bắt đầu bằng việc đốt cháy nhiên liệu như than đá, dầu hoặc khí đốt để tạo ra nhiệt.

 Theo công suất, nhà máy Nhiệt điện gồm 2 loại:

- Nhiệt điện công suất nhỏ(dưới 1000Mw): Uông Bí, Na Dương, Bà Rịa,…

-Nhiệt điện công suất lớn(trên 1000Mw): Phả lại, Phú Mỹ, Cà Mau,…
PHẦN 3

ƯU ĐIỂM

Khả năng cung cấp năng lượng ổn định: Nhà máy nhiệt điện có thể hoạt động liên tục và cung cấp năng lượng điện ổn định, không phụ thuộc vào điều kiện
thời tiết như các nguồn năng lượng tái tạo.

Hiệu suất cao: Các nhà máy nhiệt điện hiện đại thường có hiệu suất cao, giúp tối ưu hóa sử dụng nhiên liệu và giảm thiểu lượng khí thải ra môi trường.

Khả năng điều chỉnh công suất: Nhà máy nhiệt điện có thể điều chỉnh công suất sản xuất một cách linh hoạt, phù hợp với nhu cầu sử dụng năng lượng điện
của hệ thống lưới điện.

Khả năng sử dụng nhiều loại nhiên liệu: Nhà máy nhiệt điện có thể sử dụng nhiều loại nhiên liệu khác nhau như than đá, dầu hoặc khí đốt, tùy thuộc vào
tính khả dụng và chi phí của từng loại.

Khả năng tích hợp với công nghệ CCS: Công nghệ CCS (Carbon Capture and Storage - Lưu trữ và Thu hồi Carbon) có thể được áp dụng để giảm thiểu lượng
khí thải CO2 từ nhà máy nhiệt điện, giúp làm giảm tác động tiêu cực đến biến đổi khí hậu002E

Khả năng tạo việc làm: Xây dựng và vận hành nhà máy nhiệt điện tạo ra một số lượng lớn việc làm cho cộng đồng, từ công việc xây dựng đến công việc vận
hành và bảo dưỡng.

NHƯỢC ĐIỂM

Ô nhiễm môi trường: Việc đốt cháy nhiên liệu trong quá trình sản xuất năng lượng có thể gây ra khí thải gây ô nhiễm không khí và gây ra các vấn đề về môi
trường như biến đổi khí hậu và ô nhiễm không khí.

Tiêu tốn nước: Nhà máy nhiệt điện cần lượng nước lớn để làm mát hệ thống và sản xuất hơi nước. Việc tiêu tốn nước có thể gây ra ảnh hưởng tiêu cực đến
nguồn nước, đặc biệt là trong những khu vực có nguồn nước khan hiếm.
Sử dụng đất đai: Xây dựng và vận hành nhà máy nhiệt điện đòi hỏi một diện tích đất lớn, đặc biệt là khi cần lưu trữ chất thải độc hại như tro bụi than.

Sự phụ thuộc vào nguồn nhiên liệu hóa thạch: Nhà máy nhiệt điện thường phụ thuộc vào nguồn nhiên liệu hóa thạch như than đá và dầu mỏ, là các nguồn
nhiên liệu không tái tạo và gây ra lượng khí thải CO2 lớn, góp phần vào biến đổi khí hậu.

Khả năng phát sinh sự cố: Như mọi hệ thống công nghiệp lớn, nhà máy nhiệt điện có thể gặp phải sự cố kỹ thuật, gây ra rủi ro cho môi trường và sức khỏe
con người.

Chi phí vận hành và bảo dưỡng: Hoạt động và duy trì một nhà máy nhiệt điện đòi hỏi các chi phí vận hành và bảo dưỡng lớn, đặc biệt là khi cần tuân thủ
các tiêu chuẩn về an toàn và môi trường.

Đối mặt với những hạn chế này, các nhà máy nhiệt điện thường cần phải áp dụng các biện pháp giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường và nỗ lực
chuyển đổi sang các nguồn năng lượng tái tạo và sạch hơn.
PHẦN 4

HƯỚNG PHÁT TRIỂT TRONG TƯƠNG LAI

 Sử dụng nhiên liệu sạch hơn: Các nhà máy nhiệt điện có thể chuyển từ việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang sử dụng nhiên liệu tái tạo và sạch
hơn như biomass, khí sinh học hoặc hydrogen. Điều này giúp giảm thiểu khí thải carbon và tăng tính bền vững cho ngành công nghiệp điện.
 Tích hợp công nghệ CCS: Công nghệ CCS (Carbon Capture and Storage) có thể được áp dụng rộng rãi trong các nhà máy nhiệt điện để lấy CO2 từ
quá trình đốt cháy nhiên liệu và lưu trữ nó dưới đất hoặc sử dụng cho các mục đích khác.
 Sử dụng công nghệ hiệu quả hơn: Cải tiến về công nghệ và quản lý vận hành có thể giúp tăng hiệu suất của nhà máy nhiệt điện, giảm thiểu lượng
nhiên liệu tiêu thụ và khí thải ra môi trường.
 Phát triển hệ thống năng lượng phân phối linh hoạt: Các nhà máy nhiệt điện có thể tích hợp với các hệ thống lưu trữ năng lượng và công nghệ
mạng lưới thông minh để tối ưu hóa việc sản xuất và phân phối năng lượng, cũng như tương tác với các nguồn năng lượng tái tạo khác.
 Tích hợp với hệ thống điện thông minh: Các nhà máy nhiệt điện có thể tích hợp với hệ thống điện thông minh để tăng cường khả năng linh hoạt và
tương tác với các nguồn năng lượng tái tạo và hệ thống lưu trữ năng lượng.
 Nghiên cứu và phát triển các công nghệ mới: Đầu tư vào nghiên cứu và phát triển công nghệ mới như vật liệu tiên tiến, quy trình sản xuất năng
lượng hiệu quả hơn, và phát triển các loại nhiên liệu mới có thể giúp tạo ra những bước tiến lớn đối với ngành công nghiệp nhiệt điện.

KẾT LUẬN

Nhà máy nhiệt điện đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp năng lượng điện cho các cộng đồng và nền kinh tế. Trong quá trình hoạt động, chúng không
chỉ sản xuất năng lượng ổn định mà còn tạo ra việc làm và đóng góp vào sự phát triển kinh tế xã hội. Tuy nhiên, như mọi ngành công nghiệp khác, nhà máy
nhiệt điện cũng đối diện với các thách thức về môi trường, an toàn và tính bền vững. Để đối phó với những thách thức này, chúng ta cần đầu tư vào nghiên
cứu và phát triển công nghệ mới, tối ưu hóa quy trình sản xuất, và tích hợp các biện pháp giảm thiểu tác động môi trường. Bằng cách này, nhà máy nhiệt
điện có thể tiếp tục đóng góp vào việc đảm bảo cung cấp năng lượng ổn định và bền vững cho tương lai.