ALIŞTIRMALAR 10

1-) 𝑓(𝑥) = 𝑥 3 + 𝑥 − 1 fonksiyonunun 𝑥 = 0 ve 𝑥 = 1 arasında bir kökü olduğunu gösteriniz.

2-) 𝑝(𝑥) = 𝑥 5 + 𝑥 + 1 polinomunun en az bir reel kökünün var olduğunu gösteriniz.
3-) Aşağıdaki fonksiyonların varsa süreksiz oldukları noktaları bulunuz ve süreksizlik tipini
belirtiniz.
𝑥−1 2𝑥 2
a-) 𝑓(𝑥) = 2𝑥 2 −𝑥−3 b-) 𝑓(𝑥) = 𝑥+1 c-) 𝑓(𝑥) = √𝑥 2
−4

𝑥 𝑥 1 𝑥, 𝑥 < 3 𝑖𝑠𝑒
d-) 𝑓(𝑥) = |𝑥| + 2𝑥 e-) 𝑓(𝑥) = |𝑥−1| + 𝑥 f-) 𝑓(𝑥) = {
𝑥 − 1, 𝑥 ≥ 3 𝑖𝑠𝑒
𝑥3, 𝑥 ≠ 2 𝑖𝑠𝑒 𝑥 2 + 3, 𝑥 < −2 𝑖𝑠𝑒
g-) 𝑓(𝑥) = { h-) 𝑓(𝑥) = {
0, 𝑥 = 2 𝑖𝑠𝑒 −𝑥 + 5, 𝑥 > −2 𝑖𝑠𝑒
𝑥, 𝑥 < 0 𝑖𝑠𝑒
i-) 𝑓(𝑥) = { 1, 𝑥 = 0 𝑖𝑠𝑒
1
, 𝑥 > 0 𝑖𝑠𝑒
𝑥−1
3
(Cevaplar: a-) 𝑥 = −1 ve 𝑥 = 2, sonsuz süreksizleri, b-) 𝑥 = −1 sonsuz süreksizliği,

c-) 𝑥 = −2 ve 𝑥 = 2, sonsuz süreksizleri, d-) 𝑥 = 0 sıçrama süreksizliği, e-) 𝑥 = 1 ve

𝑥 = 0, sonsuz süreksizleri, f-) 𝑥 = 3 sıçrama süreksizliği, g-) 𝑥 = 2 kaldırılabilir
süreksizliği, h-) 𝑥 = −2 kaldırılabilir süreksizliği, i-) 𝑥 = 0 sıçrama süreksizliği, 𝑥 =
1 sonsuz süreksizliği )
4-) Aşağıdaki fonksiyonların verilen noktalara göre sürekli genişlemelerini bulunuz.
𝑥 2 −4 𝑥 2 −2 𝑡 2 −5𝑡+6
a-) 𝑓(𝑥) = ,𝑥 = 2 b-) 𝑓(𝑥) = , 𝑥 = √2 c-) 𝑓(𝑡) = ,𝑡 = 3
𝑥−2 𝑥 4 −4 𝑡 2 −𝑡−6
1
(Cevaplar: a-) 𝐹(𝑥) = 𝑥 + 2, b-) 𝑥 ≠ −√2 için 𝐹(𝑥) = 𝑥 2 +2, c-) 𝑥 ≠ −2 için
𝑡−2
𝐹(𝑡) = 𝑡+2 )

5-) Aşağıdaki fonksiyonların verilen noktada grafiklerinin eğimini ve teğetinin denklemini

(türev kullanmadan) bulunuz.
𝑥
a-) 𝑦 = 1+𝑥 2 , (0, 0) b-) 𝑦 = 𝑥 3 , (0, 0) c-) 𝑦 = 𝑥(|𝑥| + 2), (0, 0)
𝑥
d-) 𝑓(𝑥) = 𝑥 2 + 1, (2, 5) e-) 𝑓(𝑥) = 𝑥 − 2𝑥 2 , (−1, 1) f-) 𝑔(𝑥) = 𝑥−2 , (3, 3)
8
g-) 𝑔(𝑥) = 𝑥 2 , (2, 2) h-) 𝑓(𝑥) = √𝑥 + 1, (8, 3) i-) ℎ(𝑡) = 𝑡 3 +
3𝑡, (1, 4)
(Cevaplar: a-) 𝑦 = 𝑥, b-) 𝑦 = 0, c-) 𝑦 = 2𝑥, d-) 𝑦 = 4𝑥 − 3, e-) 𝑥 = 1,
𝑥 5
f-) 𝑦 = −2𝑥 + 9, g-) 𝑦 = −2𝑥 + 6, h-) 𝑦 = 6 + 3, i-) 𝑦 = 6𝑡 − 2 )

6-) Aşağıdaki eğrilerin verilen noktalarda eğimini (türev kullanmadan) bulunuz.

a-) 𝑦 = 5𝑥 2 , 𝑥 = −1 b-) 𝑦 = 1 − 𝑥 2 , 𝑥 = 2
 1 𝑥−1
c-) 𝑦 = ,𝑥 = 3 d-) 𝑦 = ,𝑥 = 0
𝑥−1 𝑥+1
1
(Cevaplar: a-) −10, b-) −4, c-) − 4, d-) 2 )

7-) Türev tanımını kullanarak aşağıdaki fonksiyonların 𝑓 ′ (𝑎) türevini bulunuz.

1
a-) 𝑓(𝑥) = 𝑥 3 , 𝑎 = 1 b-) 𝑓(𝑥) = 𝑥 2 , 𝑎 = −2 c-) 𝑓(𝑥) = √𝑥, 𝑎 = 4
1 1
(Cevaplar: a-) 3, b-) 4, c-) 4 )

8-) Aşağıdaki fonksiyonların, eğer varsa, karşılarında yazılı noktalardaki türevlerini bulunuz.
𝑥, 𝑥 < 2 𝑖𝑠𝑒
𝑥 3 , 𝑥 ≥ 0 𝑖𝑠𝑒
a-) 𝑓(𝑥) = {2, 𝑥 = 2 𝑖𝑠𝑒 , 𝑎 = 2 b-) 𝑓(𝑥) = { 2 ,𝑎 = 0
4 − 𝑥, 𝑥 > 2 𝑖𝑠𝑒 −𝑥 , 𝑥 < 0 𝑖𝑠𝑒

𝑥 2 , 𝑥 ≥ 0 𝑖𝑠𝑒
c-) 𝑓(𝑥) = { ,𝑎 = 2 d-) 𝑓(𝑥) = ⟦𝑥⟧, 𝑎 = 1
0, 𝑥 < 0 𝑖𝑠𝑒
e-) 𝑓(𝑥) = 𝑥|𝑥|, 𝑎 = 0 f-) 𝑓(𝑥) = 𝑥⟦𝑥⟧, 𝑎 = 0
1
g-) 𝑓(𝑥) = 𝑥 − ⟦𝑥⟧, 𝑎 = 2 h-) 𝑓(𝑥) = |𝑥 − 3|, 𝑎 = 3

(Cevaplar: a-) Türevi yoktur, b-) 0, c-) 4, d-) Türevi yoktur, e-) 0, f-) Türevi yoktur,
g-) 1, h-) Türevi yoktur )

9-) 𝑓(𝑥) = 𝑥 2⁄3 fonksiyonunun 𝑥 = 0 da sürekli fakat türeve sahip olmadığını gösteriniz.
10-) Türev tanımını kullanarak aşağıdaki fonksiyonların türevlerini bulunuz.
1
a-) 𝑓(𝑥) = 40 b-) 𝑓(𝑥) = 𝑥 3 − 𝑥 c-) 𝑓(𝑥) = 𝑥−3 d-) 𝑓(𝑥) = √𝑥 − 4
1 1 1
e-) 𝑓(𝑥) = f-) 𝑓(𝑥) = (𝑥 − 1)2 g-) 𝑓(𝑥) = 3+4𝑥 h-) 𝑓(𝑥) =
√𝑥 √1+𝑥
i-) 𝐹(𝑥) = √2𝑥 + 1
1
(Cevaplar: a-) 𝑓 ′ (𝑥) = 0, b-) 𝑓 ′ (𝑥) = 3𝑥 2 − 1, c-) 𝑓 ′ (𝑥) = − (𝑥−3)2,

1 −1 −4 −1
d-) 𝑓 ′ (𝑥) = 2 , e-) 𝑓 ′ (𝑥) = , f-) 𝑓 ′ (𝑥) = 2𝑥 − 2, g-) (3+4𝑥)2 , h-) 2(1+𝑥)3⁄2,
√ 𝑥−4 𝑥

1
i-) )
√2𝑥+1

11-) Aşağıdaki fonksiyonların türevlerini, türev tanımını kullanarak bulunuz, sonra da

istenilen türev değerlerini bulunuz.
a-) 𝑓(𝑥) = 4 − 𝑥 2 , 𝑓 ′ (−3), 𝑓 ′ (0), 𝑓 ′ (1) (Cevaplar: −2𝑥, 6, 0, −2 )
b-) 𝐹(𝑥) = (𝑥 − 1)2 + 1, 𝐹 ′ (−1), 𝐹 ′ (0), 𝐹 ′ (2) (Cevaplar: 2𝑥 − 2, −4, −2, 2 )
1 2 2 1
c-) 𝑔(𝑡) = 𝑡 2 , 𝑔′ (−1), 𝑔′ (√3), 𝑔′ (2) (Cevaplar: − 𝑡 3, 2, − 3√3, − 4 )
1−𝑧 1 1 1 1
d-) 𝑘(𝑧) = , 𝑘 ′ (−1), 𝑘 ′ (1), 𝑘 ′ (√2) (Cevaplar: − 2𝑧 2, − 2, − 2, − 4 )
2𝑧
 2 √3 √3 1 3
e-) 𝑝(𝜃) = √3𝜃, 𝑝′ (1), 𝑝′ (3), 𝑝′ ( ) (Cevaplar: , , , )
3 2√𝜃 2 2 2√2

12-) Aşağıdaki fonksiyonların verilen noktalardaki türevlerini, türev tanımı ile bulunuz.
1
a-) 𝑘(𝑠) = 1 + √𝑠, 𝑠 = 9 b-) 𝑓(𝑥) = (𝑥−1)2 , 𝑐 = 2

1
(Cevaplar: a-) 6, b-) −2 )

13-) Aşağıda verilen fonksiyonların verilen noktalardaki tek yanlı türevlerini bulunuz.
0, 𝑥 = 0 𝑖𝑠𝑒
a-) 𝑓(𝑥) = |𝑥 − 2| + |𝑥 + 2|, 𝑥 = ±2 b-) 𝑓(𝑥) = { 𝑥
, 𝑥 ≠ 0 𝑖𝑠𝑒 , 𝑥 = 0
1+𝑒 1⁄𝑥

0, 𝑥 ≤ 0 𝑖𝑠𝑒
c-) 𝑓(𝑥) = { 2 ,𝑥 = 0
𝑥 𝑙𝑛 𝑥 , 𝑥 > 0 𝑖𝑠𝑒
𝑥2, 𝑥 < 0 𝑖𝑠𝑒
14-) 𝑦 = { fonksiyonunun 𝑥 = 0 noktasında diferansiyellenemez olduğunu
𝑠𝑖𝑛 𝑥, 𝑥 ≥ 0 𝑖𝑠𝑒
gösteriniz.
𝑥, 𝑥 < 0 𝑖𝑠𝑒
15-) 𝑦 = { fonksiyonunun 𝑥 = 0 noktasında diferansiyellenebilir olduğunu
𝑠𝑖𝑛 𝑥, 𝑥 ≥ 0 𝑖𝑠𝑒
gösteriniz.
16-) 𝑓(𝑥) = 𝑥. 𝑠𝑔𝑛 𝑥 fonksiyonu 𝑥 = 0 da türevlenebilir midir? (Cevap: Hayır )
17-) 𝑔(𝑥) = 𝑥 2 . 𝑠𝑔𝑛 𝑥 fonksiyonu 𝑥 = 0 da türevlenebilir midir? (Cevap: Evet, 𝑔′ (0) = 0 )
18-) 𝑓(𝑥) = |𝑥 3 | nün her reel sayıda türevlenebilir olduğunu gösteriniz ve türevini bulunuz.
(Cevap: 𝑓 ′ (𝑥) = 3𝑥. |𝑥| )
19-) Aşağıdaki fonksiyonların belirtilen 𝑎 noktasında sürekli olup olmadığını inceleyiniz.
Süreksiz olanların çeşidini belirtiniz.
1
, 𝑥 ≠ 0 𝑖𝑠𝑒
a-) 𝑓(𝑥) = 𝑥 − ⟦𝑥⟧, 𝑎 = 2 b-) 𝑓(𝑥) = { 𝑥2 ,𝑎 = 0
0, 𝑥 = 0 𝑖𝑠𝑒
𝑥 + 1, 𝑥 < 2 𝑖𝑠𝑒
c-) 𝑓(𝑥) = |𝑥 + 2|, 𝑎 = −2 d-) 𝑓(𝑥) = { ,𝑎 = 3
3, 𝑥 ≥ 2 𝑖𝑠𝑒
𝑥 2 + 1, 𝑥 ≥ 1 𝑖𝑠𝑒 𝑥 2 + 1, 𝑥 ≠ 1 𝑖𝑠𝑒
e-) 𝑓(𝑥) = { ,𝑎 = 1 f-) 𝑓(𝑥) = { ,𝑎 = 1
2, 𝑥 < 1 𝑖𝑠𝑒 3, 𝑥 = 1 𝑖𝑠𝑒
𝑥 2 + 1, 𝑥 ≠ 1 𝑖𝑠𝑒
g-) 𝑓(𝑥) = { ,𝑎 = 2
3, 𝑥 = 1 𝑖𝑠𝑒
(Cevaplar: a-) süreksiz, b-) süreksiz, c-) sürekli, d-) sürekli, e-) sürekli, f-) sürekli, g-)
sürekli )