School: BAMBONG DAKU ELEMENTARY SCHOOL
GRADES 1 to 12
DAILY LESSON LOG
I. OBJECTIVES
A. Content Standards
B. Performance Standards
C. Learning
Competencies/Objectives
Write for the LC code for each
II. CONTENT
III. LEARNING RESOURCES
A. References
1. Teacher’s Guide pages
2. Learner’s Materials pages
3. Textbook pages
4. Additional Materials from
Learning Resource (LR) portal
B. Other Learning Resources
IV. PROCEDURES
A. Review previous lesson or
presenting the new lesson
Grade Level: V-VI
Teacher: CRIA JANE T. DOLDOLEA Learning Area: ARALING PANLIPUNAN
Teaching Dates and
Time: September 4-8, 2023 (WEEK 2) Quarter: 1st QUARTER
MONDAY-FRIDAY
GRADE 5 GRADE 6
naipamamalas ang mapanuring pag-unawa at kaalaman sa kasanayang naipamamalas ng mag-aaral ang kakayahan sa pakikipagtalastasan,
pangheograpiya, ang mga teorya sa pinagmulan ng lahing Pilipino upang mapanuring pag-iisip at pagpapahalaga sa wika, panitikan at kultura upang
mapahahalagahan ang konteksto ng lipunan/ pamayanan ng mga sinaunang makaambag sa pag-unlad ng bansa.
Pilipino at ang kanilang ambag sa pagbuo ng kasaysayan ng Pilipinas
naipamamalas ang pagmamalaki sa nabuong kabihasnan ng mga sinaunang
Pilipinogamit ang kaalaman sa kasanayang pangheograpikal at mahahalagang
konteksto ng kasaysayan ng lipunan at bansa kabilang ang mga teorya ng
pinagmulan at pagkabuo ng kapuluan ng Pilipinas at ng lahing Pilipino
Naipaliliwanag ang pinagmulan ng Pilipinas batay sa Naipaliliwanag ang layunin at resulta ng pagkakatatag ng Kilusang Propaganda
a. Teorya (Plate Tectonic Theory) at Katipunan sa paglinang ng nasyonalismong Pilipino
b. Mito c. Relihiyon
AP5PLP- Id-4
Pinagmulan ng Pagkakabuo ng Pilipinas batay sa Teorya, Mitolohiya, at Ang Kilusang Propaganda at ang Katipunan
Relihiyon
Teacher’s Guide in ARALING PANLIPUNAN Teacher’s Guide in ARALING PANLIPUNAN
Quarter 1 Week 2 , ARALING PANLIPUNAN Quarter 1 Week 2 , ARALING PANLIPUNAN
Panuto: Basahing mabuti ang bawat pangungusap. Isulat ang T kung ang Panuto: Hanapin ang apat na salitang nakatala sa ibaba na ilan sa kaisipang
pahayag ay tama at M naman kung ito ay mali at isulat ito sa sagutang papel. liberal na natutunan ng mga Pilipino.
1. Matatagpuan ang bansang Pilipinas sa Timog-Silangang Asya. Ang mga salita ay maaaring nakatala pahalang, patayo, dayagonal, at
2. Walang kinalaman ang estratehikong lokasyon ng Pilipinas sa paghubog ng pabaliktad.
kasaysayan nito.
3. Ang bansang Tsina, Hapon, India, at Saudi Arabia ang mga bansang
nakipagkalakalan sa
Pilipinas.
4. Malaki ang naging ambag ng lokasyon ng Pilipinas sa paghubog ng

B. Establishing a purpose for the
lesson
C. Presenting
examples/instances of the new
lesson
D. Discussing new concepts and
practicing new skills #1
kasaysayan sa larangan
ng paglalakbay at nabigasyon sa Asya.
5. Naging tagatustos o suplayer ng mga hilaw na materyales ang Pilipinas sa
bansang Amerika.
Matututunan mo sa aralin na ito ang pinagmulan ng Pilipinas batay sa Unang yugto ng pagkilos tungo sa pagbabagong politikal ang paghingi ng
Teoryang “Tectonic Plate”, Mitolohiya, at Relihiyon. Ang teorya ng “Tectonic reporma sa pamamagitan ng mga panulat. Ginamit ang mga tula, nobela, at
plate” ay nagsasabi tungkol sa paggalaw ng mga lupa. sanaysay sa pagtuligsa sa pamahalaang Español. Ang kilusang ito ay
Ang mitolohiya (myth) ay nagpapaliwanag na ang bansang Pilipinas ay pinamunuan ng mga batambatang Pilipino kabilang sa mga ilustrado at binuo
nabuo mula sa iba’t ibang mga kwento ng pinaniniwalaan ng ating mga nila ang isang pangkat na humiling ng pagbabago sa pamahalaan. Sa modyul
ninuno. Samantala, sa relihiyon ay pinaniniwalaang ang Diyos ang lumikha ng na ito pag-aaralan mo ang kilusang propaganda at ang naging papel nito sa
mundo kasama ang bansang Pilipinas. Ang mitolohiya at relihiyon ay may pagpukaw ng kamalayang makabayan ng mga Pilipino.
kaugnayan sa isa’t-isa.
Panuto: Isalin ang mga nagkahalong letra upang mabuo ang tamang salita. Bago ka pumunta sa iyong aralin, suriin mo ang mga pangungusap sa loob ng
(Arrange the Jumbled Letters) sa pamamagitan ng “hint/clue” na nasa kabila. kahon. Piliin sa sumusunod ang apat sa mga naging mithiin ng mga
Isulat ang titik ng tamang sagot sa sagutang papel. repormistang Pilipino. Isulat ang titik ng iyong sagot sa sagutang-papel.
1. YAORET– itinuturing bilang tama o tumpak, na maaaring gamitin bilang mga
prinsipyo ng paliwanag at prediksiyon
A. AREOTA B. TEORYA C. TOERYA D. THEORYA
2. IMOTOLIHAY- sali-salimuot na kuwento na ang layunin ay maipaliwanag ang
sagisag ng mahahalagang balangkas ng buhay
A. IMOLOHIYA B. IMOTOLOHIYA C. MITOLOHIYA D. MITO
3. NICTOCET ATEPL – malalaki at makakapal na tipak ng lupa
A. TECTONIC PLATE B. PLATONIC PLATE
C. COASTAL PLATE D. ARIAL PLATE
4. OBOGAB- mga katutubong naniniwala na si Melu, ang kanilang diyos ang
gumawa ng Pilipinas.
A. BOGABO B. BAGOBO C. ABOGADO D. GOBOGA
5. SOYID- pinaniniwalaan ng relihiyon na siya ang gumawa ng daigdig kasama
ang Pilipinas.
A. YIDSO B. DIYSO C. DIYOS D. SOYDI
Mayroong uri ng pagpapaliwanag tungkol sa pinagmulan ng Ang pagpatay sa tatlong pari ang nagsimulang nakaganyak sa mga Pilipino na
pagkakabuo ng Pilipinas. Ito ay ang teorya, mitolohiya, at relihiyon. Ang teorya kumilos para humingi ng reporma. Sa pamumuno ng mga batambatang
ay isang paliwanag tungkol sa isang penomena o pangyayari na itinuturing Pilipinong kabilang sa mga ilustrado, binuo ang isang pangkat na nataguyod
bilang tama o tumpak na maaaring gamitin bilang prinsipyo ng paliwanag o nito.
prediksyon. Ipinaliwanag ni Alfred Wegener ang kanyang sa teoryang Nadama ng bayan ang pangangailangan ng pagbabago. Nagpatuloy ang
Continental Drift, na gumalaw ang pangaea o malaking masa ng kalupaan ng kalupitan ng mga Español at katiwalian sa pamahalaang kolonyal. Ito ang
daigdig 240 milyong taon na ang nakalipas. Kaugnay nito ay nakabuo ng nagbunsod sa mga Pilipinong ilustrado sa Espanya upang ilunsad ang Kilusang
paniniwala sa pakahati-hati ng malalaki at makakapal na tipak ng lupa kung Propaganda. Malaya silang nakakikilos sa Espanya sa pangangampanya para sa
tawagin ay tectonic plate. Dulot ng pag-ikot at paggalaw ng init sa ilalim ng reporma sa kolonya. Nakagawa sila ng matalinong hakbang tungo sa

E. Discussing new concepts and
practicing new skills #2
mga tectonic plate sa asthenosphere(mantle) ay napagalaw nito ang mga
tectonic plate palayo, pasulong, at pagilid sa isa’t-isa.
Ayon kay Bailey Willis sa kanyang Teoryang Bulkanismo o Pacific Theory, ang
Pilipinas ay nabuo bunsod ng pagputok ng mga bulkan sa ilalim ng karagatan.
Ang Teoryang Tulay ng Lupa o Land Bridges naman ay pinaniniwalaang dating
kabahagi ang Pilipinas sa Continental Shelf o mga tipak ng lupa sa katubigan
na nakakabit sa mga kontinenteng mga tulay na lupa ang mga pulo sa isa’t-isa
at ang ilang karatig bansa sa Timog-silangan Asya. Lumubog ang mga
mababang bahagi nito dahil sa pagkatunaw ng yelo, may 250 000 taon ang
nakalipas ng umapaw ang karagatan.
Ang mitolohiya ay mga sali-salimuot na kwento na ang layunin ay
maipaliwanag ang sagisag ng mahahalagang balangkas ng buhay. Ayon sa
mitolohiya, may tatlong higanteng naglaban-laban gamit ang mga bato at mga
dakot ng lupa. Nahulog ito sa dagat at siyang bumuo sa kapuluan ng Pilipinas.
Sa paniniwala ng mga Bagobo, nilikha daw ng kanilang diyos na si Melu ang
Pilipinas mula sa kanyang libag. Ayon naman sa paniniwala ng mga Manobo,
ang daigdig ay mula sa kuko ng kanilang diyos.
Ayon sa paniniwalang panrelihiyon, nilikha ng isang
pagtatamo ng kanilang layunin.
Ang Kilusang Propaganda ay isang mapayapang kampanya para sa mga
reporma sa pamamagitan ng talumpati at pamamahayag. Pinangungunahan
ito nina Jose Rizal, Marcelo H. del Pilar, Graciano Lopez-Jaena, Antonio Luna,
Juan Luna, Mariano Ponce, Trinidad H. Pardo de Tavera, Jose Maria
Panganiban, Pedro A. Paterno, at Dominador Gomez. Ilan sa layunin ng kilusan
ang sumusunod:
A. Matamo ang pantay-pantay na pagtrato sa mga Pilipino at Español sa ilalim
ng batas
B. Gawing lalawigan ng Espanya ang Pilipinas
C. Pagkakaroon ng kinatawang Pilipino sa Cortes ng Espanya
D. Paglalagay ng mga paring sekular sa mga parokya E. Kalayaan sa pagsasalita
at pamamahayag
Kabilang sa mga dayuhang nagtaguyod sa kilusan ay sina Ferdinand
Blumentritt, kaibigan ni Rizal, at si Miguel Morayta, isang politikong Español.
Tumulong sila sa paglilimbag ng pahayagang La Solidaridad na itinatag ni
LopezJaena. Mga paksang makabayan ang nalathala sa La Solidaridad kaya
palihim itong ipinadala sa Pilipinas. Ang mga nakabasa ng pahayagan ay
nagkaroon ng kamalayan sa mga naganap sa Pilipinas at nakaunawa sa
kahalagahan ng reporma sa bansa
Nakatulong rin sa paglinang ng nasyonalismong Pilipino ang nobelang Noli Me
Tangere at El Filibusterismo ni Rizal at ang La Liga Filipina, isang samahang
binuo ni Rizal noong ika-3 ng Hulyo 1892. Ang dalawang nobela ni Rizal ay
tumalakay sa iba’t ibang kalag
Ang La Liga Filipina ay naglalayong:
• Mapagsama-sama ang mga Pilipino
• Maipagsanggalang sila sa mga pang-aabuso at katiwalian ng mga Español
• Magsagawa ng reporma sa bansa
• Mapabuti ang edukasyon, pagsasaka, at kalakalan sa kolonya
Marami ang naakit na sumapi sa La Liga Filipina. Ang mga ilustradong kasapi
ay nagtaguyod ng pakikipaglaban para sa reporma. Ang iba ay nagbalak ng
paghihimagsik.
Sa pagkakatatag ng mga kilusang ito, unti-unting naipakita ang pagmamalabis
ng mga Español sa kanilang kapangyarihan at nabuksan ang mga mata ng mga
Pilipino sa tunay nilang kalagayan.
Hindi man maituturing na tagumpay ang Kilusang Propaganda sa kahilingan
nitong pagbabago sa pamahalaan dahil na rin sa kakulangan ng pagkakaisa.
Napukaw naman nito ang damdaming nasyonalismo ng mga Pilipino at
nagbigaydaan ito sa pagbubuo ng isang lihim na kapisanang tinawag na
Katipunan.

F. Developing mastery
G. Finding practical applications
of concepts and skills in daily
living
H. Making generalizations and
abstractions about the lesson
makapangyarihang Diyos sang buong sanlibutan kasama na ang bansang
Pilipinas.
Panuto: Basahing mabuti ang bawat pahayag ukol sa pinagmulan ng sinunang Gamit ang talahanayan sa ibaba, itala ang mithiin o layunin ng Kilusang
tao sa Pilipinas. Isulat ang T kung ito ay batay sa Tectonic plate; M kung ito ay Propaganda at La Liga Filipina. Isulat ang sagot sa sagutang-papel.
batay sa Mitolohiya at R kung itoy batay sa Relihiyon.
1. Nilikha ng Diyos ang sanlibutan kasama ang bansang Pilipinas.
2. Ang continental shelf ay mga tipak na lupa sa ilalim ng karagatan.
3. Nilikha ni Melu ang daigdig ayon sa paniniwala ng mga Badjao.
4. Dahil sa tatlong higanteng naglabanan gamit ang bato at dakot ng lupa
nabuo ang
bansang Pilipinas.
5. Pinaniniwalaan ng mga Manobo na ang daigdig ay nilikha ng kanilang diyos
mulas sa mga
kuko nito.
Panuto: Sagutin ang mga tanong sa ibaba sa pamamagitan ng • Ang Kilusang Propaganda ay isang mapayapang kampanya para sa
paghanap ng mga salitang may mga reporma sa pamamagitan ng talumpati at pamamahayag.
KAUGNAYAN sa pinagmulan ng pagkakabuo ng Pilipinas. Isulat ang • Ilan sa mga kasapi o bumuo nito ay sina Marcelo H. del Pilar, Graciano
sagot sa sagutang papel. Lopez Jaena, Juan at Antonio Luna, Feliz Hidalgo, at Dr. Jose Rizal.
1. Ano ang tawag sa sali-salimuot na kuwento na ang layunin ay • Ang sumusunod ang mga layunin ng samahan:
maipaliwanag ang sagisag ng
a. Matamo ang pantay-pantay na pagtrato sa mga Pilipino at Español
mga mahahalagang balangkas ng buhay?
2. Ano ang paniniwala sa pagkahati-hati ng malalaki at makakapal na sa ilalim ng batas
tipak ng lupa? b. Gawing lalawigan ng Espanya ang Pilipinas
3. Ano ang paniniwalang nilikha ng isang makapangyarihang Diyos ang c. Pagkakaroon ng kinatawang Pilipino sa Cortes ng Espanya
buong sanlibutan kasama d. Paglalagay ng mga paring sekular sa mga parokya
na ang bansang Pilipinas? e. Kalayaan sa pagsasalita at pamamahayag
4. Sino ang dakilang lumikha sa sanlibutan kasama ang bansang • Bagama’t hindi naging matagumpay ang Kilusang Propaganda sa
Pilipinas? pagpapatupad ng mga layunin nito, nagbigay daan naman ito sa pagbuo
5. Ano ang tawag sa diyos ng mga Bagobo na lumikha ng Plipinas mula
 sa kanyang libag? ng lihim na kapisanang tinawag na Katipunan.
I. Evaluating learning Panuto: Isulat ang T kung ang pahayag ay totoo tungkol sa layunin at
pagkakatatag ng Kilusang Propaganda at W kung ito ay walang
katotohanan. Isulat ang sagot sa sagutang-papel.
1. Ang mga Ilustrado ay hindi nakatulong sa labang pangkalayaan ng
Pilipinas.
2. Nagtagumpay ang mga repormistang makamit ang kanilang layuning
maging probinsiya ng Espanya ang Pilipinas sa madaling paraan.
3. Gawing lalawigan ng Espaňa ang Pilipinas, ang isa sa layunin ng
Kilusang Propaganda.
4. Ang paglabag sa karapatang pantao ay isa sa mga suliranin na nais
masolusyunan ng Kilusang Propaganda.
5. Ang La Solidaridad ay ang opisyal na pahayagan ng Kilusang
Propaganda.
6. Nagtagumpay ang mga repormista na makamit ang hinihiling na
pagbabago.
7. Hiniling ng mga repormista na maging pantay ang mga Pilipino at
Español sa ilalim ng batas.
8. Ilan sa mga ginamit na paraan ng mga repormista upang makamit
ang pagbabagong hinihiling ay ang pagsusulat ng nobela, tula at mga
aklat.
9. Ang La Liga Filipina ay isa sa kilusang naglayong makamit ang
pagbabago sa pamamahala ng mga Español.
10. Walang naitulong ang Kilusang Propaganda sa pagsibol ng
nasyonalismong Pilipino
J. Additional activities for
application or remediation
V. REMARKS
VI. REFLECTION
A. No. of learners who earned
80% in the evaluation.