Professional Documents
Culture Documents
Chichewa
Chichewa
Chichewa
CHICHEWA
(100 MARKS)
Dzina la ophunzira: _______________________________________________________________________
(Yambani la bambo)
GAWO A
Yankahani funso limodzi lokha mwa mafunso awiri omwe ali m’musiwa. Sankhani mutu wa chimangirizo kapena
kalata.
Mawu achimangirizo chanu kapena kalata yanu asachepere 100 komanso asabzole 150.
1. Lembani chimangirizo pa mutu uwu moto olusa. Mwazina tsatani izi polemba.
Ndime yoyamba
Tsiku ndi nthawi yomwe moto udabuka.
Chomwe chidayambitsa moto.
Malo omwe kudabuka moto.
Ndime yachiwiri
Dera lomwe motowu udawononga.
Zinthu zomwe zidawonongeka ndi motowu.
Ndime yachitatu.
Gawo lomwe mudatenga patsikuli.
Thandizo lomwe likufunika mwansanga.
KAPENA
2. Lembani kalata kwa mkulu owona zamaphunziro m’dera lanu yomufotokozera za mavuto omwe
mukukumana nawo pa sukulu yanu. Mwazina tsatani izi polemba.
Ndime yoyamba
Cholinga cha kalata
Dzina la sukulu yanu
Chiwerengero cha ana pasukulupo
Ndime yachiwiri
Mavuto omwe mukukumana nawo.
Zomwe mukufuna atakuthandizani mwansanga
Ndime yachitatu
Chisangalalo chanu mukadzalandira thandizolo.
Momwe muzadsamalire katunduyo.
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________
GAWO B. (20 MALIKSI)
Pabwalo pamakhala kanenedwe kake ka milandu kamene kamatchedwa chowa. Chowachi chimachitika pofuna
kuona bwino magwelo ake a milandu. Popeza kalero padalibe mchitidwe omalemba pamene oyankhula ali
kufotokoza. Oweluza adali kubwerezanso mawu aja amene munthu wanena. Tsopano uja ofotokoza amabuula
kuti mmm! mmm! Kuvomereza kuti obwereza mawu uja adali kulongosola molondola.
Pabwalo loweluzira milandu lotchedwa nkhani zathera pano, m’mawa tsiku loweluka dzuwa litangotuluka
pang’ono, anthu adali kudikira amfumu bwana Lumbe kuti ayambe kuweluza milandu. Mwadzidzidzi anthu
adaona mfumuyi ndi akulu abwalo, a Gudeya ndi a Muholo akutulukira kuti balamanthu. Anthu onse adangoti
gwadu gwadu. M’menemo nkuti Mbumulire pamtima pake pali thi thi thi. Mfumu bwana Lumbe adali ndi
chikaliwo wake chili ndi utsi kuti phwa, phwa phwa matsinya ali khwe, khwe, khwe ngati ayambana ndi munthu.
Ehe! Adayankhula mfumu bwana Lumbe akukhala pa chitsa cha mtengo. Nthawiyo akulu abwalo nkuti atakhala
kale pansi . “Chete!” adatero nkulu wa bwalo la nkhani zathera pano. Tsono mverani mfumu bwana Lumbe
“pano monga mudziwa,” adatero mfumu bwana Lumbe “ndi pankhani zathera pano pamene mboni zikupereka
umboni sindikufuna kumadzidula mawu. Pamene wina ali kufotokoza nkhani m’mene idayendera musamaikire
mang’ombe. Pomaliza nkhani iliyonse ndizagamula molingana ndi umboni ndi kakhalidwe ka nkhani.
Mafunso
5. Kupanga ziganizo
a. mtolankhani ______________________________________________________________________
b. mosamala ________________________________________________________________________
c. wokongola________________________________________________________________________
d. khu______________________________________________________________________________
e. ndiponso_________________________________________________________________________
GAWO D.
Mafunso 6 mpaka 10 sankhani mtundu wa mawu 10. Utsadutse pano palibe njira.
omwe atsekedwa mnzere kunsi kwawo mziganizo A. Mfotokozi dzina C. Mperekezi
zotsatirazi. B. Dzina D. Mneni
17. Achimwene abwera nthawi ya madzulo. 28. Malita wabesa ndalama zonse.
A. Kusonyeza mbali C. Kusonyeza malo A. Wochitirana C. Wochitidwa
B. Kusonyeza chipangizo D. Kusonyeza ntahwi B. Wobwerezabwereza D. Wochititsa.
23. Mbandayo idangoti ________ kusowa chonena. 33. Kuwongola mtengo mpoyamba.
A. Jenkha C. Yasa A. Kudulira mtengo usanakule kumapindulitsa
B. Phii D. Zi B. Ndi bwino kusamalira mtengo tchile
lisanakule
24. Anyamuka m’bandakucha kuli___________. C. Ndibwino kukonza zinthu zisanalakwikwe
A. Mbuu C. Psu D. Kukonza tsogolo ndi kwabwino kwambiri
B. Mbee D. Bi
34. Chikumbutsa nkhwangwa mchisanu.
A. Zinthu zina zimafunika panthawi yake. B. Kodi chimwemwe, wanyamula zingati.
B. Ntchito zina zinafunika kuthandizana. C. Kodi chimwemwe wanyamula zingati!
C. Ntchito zimafunika kuzigwira utakonzeka D. Kodi Chimwemwe wanyamula zingati?
D. Zinthu zina zimafunika nthawi zonse.
40. A. Yohane M’nyunga amakonda kuyimba
35. Mapanga awiri avumbwitsa. nyimbo.
A. Kuchita zinthu zambiri kumapindulitsa B. yohane m’myunga amakonda kuimba nyimbo?
B. Kuchita zinthu mofananitsa sikupindulitsa C. Yohane mnyunga amakonda kuimba nyimbo!
C. Kuchita zinthu ziwiri nthawi imodzi D. Yohane M’nyunga amakonda, kuimba
umapambana. nyimbo.
D. Kuchita zinthu ziwiri nthawi imodzi
sikupindulitsa. Mafunso 41 mpaka 45. Sankhani chachikazi cha
mawu omwe atsekedwa mzere kunsi kwawo
Mafunso 36 mpaka 40. Sankhani chiganizo mziganizo zotsatirazi.
chomwe chili ndi 41. Ndaona wafika ndi atatavyala ake.
zizindikirozamkalembedwe zoyenera A. Atengwa C. Amayi
m’ziganizo zotsatirazi. B. Apongozi D. Atate.
36. A. Amayi adati, “Choka iwe mwana wakuba”. 42. Fisi wagwira kachipsopsolo kaja.
B. amayi adati, “choka iwe mwana wakuba”. A. Kathazi C. Kamkota
C. Amayi adati. Choka iwe mwana wakuba. B. Kankhunda D. Kamsoti.
D. Amayi adati choka iwe mwana wakuba?
43. Nkhunzi ya agogo yathawa m’khola.
37. A. Aphunzitsi athu atenga kope pensulo ndi lula A. Msoti C. Msona
B. aphunzitsi athu atenga kope pensulo ndi lula. B. Nthoni D. Mkota
C. Aphunzitsi athu atenga kope, pensulo ndi lula.
D. Aphunzitsi athu atenga, kope, pensulo ndi 44. Mfumu yathu ndi yankhanza.
lula? A. Mfumakazi C. Mfumukazi
B. Ntchembere D. Mtenga
38. A. Mariya amayenda monyada?
B. Mariya amayenda monyada. 45. Talandira zambwe zinayi kochokera kwa a gogo.
C. maliya amayenda monyada! A. Nkhunda C. Nkhosa
D. maliya amayenda monyda. B. Mkota D. Mbuzi
Ndime yoyamba
Dzina la mudzi wanu
Chigawo ndi boma komwe kuli mudzi wanu
Ndime yachiwiri
Ena mwa magule omwe anthu amavina
Zina mwa mbewu zomwe anthu amalima mmudzimo komanso nyama zomwe amaweta
Ndime yachitatu
Ena mwa mavuto omwe anthu ammudzimo akukumana nawo ndi momwe mavutowo angathere
KAPENA
2. Mwamva kuti mwalephera mayeso a Sitandade 7 ndipo mukufuna kukabwerezera kwina.
Lembani kalata yopempha kwa mphunzitsi wamkulu wa ku Mchizeni Pulayimale Sukulu,
P.o. Box 10, Lisazi.
Mwazina tsatani izi polemba
Ndime yoyamba
Ndinu mnyamata kapena nsungwana
Muli ndi zaka zingati
Munkaphunzira kuti
Ndime yachiwiri
Zifukwa zitatu zomwe zakuchitisani kuti mufunsire malo ku sukuluyi
Momwe mungalimbikirire malo atapezeka
Ndime yachitatu
Mayina ndi makeyala awiri omwe angachitire umboni za inu
©CZ2023 Page 1 of 7
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
___________________________________________________________________
©CZ2023 Page 2 of 7
GAWO B (Malikisi 20)
KUMVETSA NKHANI
A Patheratu atakambirana ndi makolo a Magireti adagwirizana zomuvomera kamwanje. Tsiku lotula mbeta kapena
la unkhoswe litakwana padaphedwa mbuzi ndi nkhuku zambiri. Padaphikidwanso thobwa lambiri. Padabwera anthu
ambiri akuchimuna komanso akuchikazi. Amayi akuchikazi ndi akuchimuna adatangwanidwa kuphika, thungululu
ndi ndi nyimbo za ukwati zidali mkamwa. Amuna adabindikira mkanyumba komata, kuthetsana malovu mkamwa
kukambirana nkhani za chiwongo ndi tsiku lomangitsa ukwati uku akumwa thobwa ndi kusinthana miphika ya
nkhuku. Nkhoswe yakuchikazi idali Teputepu pamene yakuchimuna idali Limbani.
Wotsogolera, “Mayendedwe athu ali motere. Abusa patsogolo ndipo ena tonse titenga mfumu yathu tikuyenda
pang’onopang’ono ulendo wopita kumudzi.
©CZ2023 Page 3 of 7
MAFUNSO
___________________________________________________________________ (Malikisi 1)
(v) Lembani mwambi umodzi umene umanenedwa kawirikawiri pa mwambo ngati umenewu.
______________________________________________________________________(Malikisi 1)
5. KUPANGA ZIGANIZO
Pangani ziganizo zomveka bwino ndi mawu otsatirawa
(i) mothimbwizika
_________________________________________________________________________________
(ii) wonenepa
_________________________________________________________________________________
(iii) saka
_________________________________________________________________________________
(iv) futsa
_________________________________________________________________________________
(v) khwimbi
_________________________________________________________________________________
©CZ2023 Page 4 of 7
10. Uthawe ndi ife. 17. Chikondi azidzakahala kuno.
A. Mneni A. Yakale yopitilira
B. Mperekeziu B. Yatsopano
C. Mlumikizi C. Yamtsogolo
D. Mvekero D. Yamtsogolo yopitilira
18. Ndidyabe ndikamva njala.
Mafunso 11 mpaka 15: Sankhani magulu a A. Yamtsogolo yathayi
mayina omwe atsekedwa nzere kunsi kwawo B. Yatsopano
mziganizo zotsatirazi. C. Yatsogolo
11. Cheke D. Yatsogolo yopitilira
A. Mu, - Mi 19. Tizidzavina naye usiku.
B. Mu, - A A. Yamtsogolo yopitilira
C. I, - Zi B. Yamtsogolo
D. Chi, - Zi C. Yamtsogolo yakawirikawiri
12. Mtungo D. Yatsopano yangothayi
A. Mu, - Mi 20. Tione adapita kumudzi.
B. Mu, - A A. Yakale yopitilira
C. Li, - Ma B. Yakale
D. I, - Zi C. Yakale yangothayi
13. Mphuno D. Yatsopano yangothayi
A. Mu, - Mi
B. Ka, - Ti Mafunso 21 mpaka 25: Sankhani mawu ofanana
C. Mu, - A mmatanthauzo ndi omwe atsekedwa nzere kunsi
D. I, - Zi kwawo mziganizo zotsatirazi.
14. Mudzi 21. Ife kwanthu tadya nsawa.
A. Mu, - A A. Nkhobwe
B. Li, - Ma B. Mtedza
C. Ku, - Pa, - Mu C. Nandolo
D. Mu, - Mi D. Mphalabungu
15. Kudya 22. Chaka chino ndilima mbwanda zambiri.
A. Ku, - Pa, - Mu A. Mbwani
B. Ku + tsinde la mneni B. Nyemba
C. I, - Zi C. Khobwe
D. U, - Ma D. Nandolo
23. Watenga chimungulu change ndani?
Mafunso 16 mpaka 20: Sankhani nthawi ya aneni A. Mbatata
omwe ali ndi mzere kunsi kwa ziganizo B. Chirazi
zotsatirazi. C. Nzama
D. Chinangwa
16. Iye wadya mbatata. 24. Pamudzi pa a Chuma panali chaka
A. Yakale yathayi chadzaoneni.
B. Yatsopano A. Mphwando
C. Ya mtsogolo B. Chisangalalo
D. Yatsopano yathayi C. Mpungwempungwe
©CZ2023 Page 5 of 7
D. Gule A. Mtengo
25. Iye wadya zingwa zitatu yekha. B. Ng’ombe
A. Mbatata C. Dothi
B. Chinangwa D. Madzi
C. Buledi 33. Ndiine owopsa koma madzi anditha
D. Mapapaya mphamvu.
A. Moto
Mafunso 26 mpaka 30: Sankhani mawu amene B. Nsima
akusutsana mmatanthauzo ndi omwe ali ndi nzere C. Dzuwa
kunsi kwawo mziganizo zotsatirazi. D. Dothi
26. Ife tadya kadzutsa. 34. Alendo m’mawa masana apita.
A. Mgonero A. Mvula
B. Nkhomaliro B. Misonzi
C. Mfinsulo C. Mame
D. Madyelero D. Madzi
27. Makedzana anthu ankavala nyanda. 35. Bwana waponda dona, dona wati “Yesi”
A. Nkucha A. Minga
B. Makono B. Masamba aawisi
C. M’bandakucha C. Mzungu
D. Kale D. Masamba owuma
28. Nasibeko waphika nyemba.
A. Waphula Mafunso 36 mpaka 40: Sankhani matanthauzo a
B. Wateleka zining’a mziganizo zotsatirazi.
C. Wagawa 36. Ndamuona tenthandizime uja akupita kwa
D. Wavundukula Nabanda.
29. Mbava zikagwidwa zimaona zodamutu. A. Woyendayenda
A. Mavuto B. Kazitape
B. Nzeru C. Wosamvera makolo
C. Tsoka D. Wachipongwe
D. Mwayi 37. Kondwani wapakidwa chipere.
30. Utchisi ndi wosafunika pasukulu. A. Wanamizidwa
A. Usiwa B. Wanyozedwa
B. Ulamuliro C. Wanenedwa ndi anzake
C. Ukhondo D. Wanamizilidwa kuba
D. Ulemu 38. Dula phazi.
A. Munthu wodanitsa
Mafunso 31 mpaka 35: Sankhani matanthauzo a B. Leka kupitako
ndagi/zilapi zotsatirazi C. Pusitsa
31. Agogo anga Malaya awo ndi minga. D. Pwetekana
A. Chisoni 39. Mlenje uyu ndi kanga ndiwamba.
B. Kamba A. Wosamvera
C. Nungu B. Kudyera zankhuli
D. Kalulu C. Munthu wonama
32. Kanditema bala siliwoneka. D. Wolongolola
©CZ2023 Page 6 of 7
40. Mnyamata uja adadya matako agalu. D. Tinkhunda
A. Munthu wonama 43. Nkhuku
B. Munthu woyendayenda A. Tambala
C. Munthu wokonda kudya nyama B. Msoti
D. Munthu womwa mowa C. Chipsolopsolo
D. Mwanapiye
Mafunso 41 mpaka 45: Sankhani zazing’ono za 44. Ndoda
mayina otsatirawa. A. Mphongo
41. Galu B. Akuluakulu
A. Mphonda C. Kamuna
B. Pope D. Zimphona
C. Mphongo 45. Ng’ombe
D. Kagalu A. Msona
42. Nkhunda B. Msoti
A. Mbalame C. Tonde
B. Unda D. Nkhunzi
C. Njiwa
©CZ2023 Page 7 of 7
STD 7: MAYANKHO – CHICHEWA
1. Chimangirizo
kapena
2. Kalata
3. KUMVETSA NKHANI B
a. Atsibweni ake a Magireti
b. Kuphika zakudya komanso kuyimba nyimbo
c. A Patheretu
d. (i) Nyumba yokambirana
(ii) Perekeza
(iii) Kufunsana mafunso
e. (i) Mphika
(ii) Malovu
4. MALONJE
a. Apa maliro
b. Kumanda
c. Siwa
d. Chisoni kapena namfedwa
e. Kuziwa mnzako mkuziwa malo omwe iye wagona/amakhala
5. KUPANGA ZIGANIZO
Ophunzira apange ziganizo zomveka bwino. Chiganizo chiyambe ndi lembo lalikulu ndipo chimalize ndi
mpumiro.
GAWO D
Page 8 of 8
STUDENT NAME ________________________________________________________________________ STD 5
MPHANDE ZONE EXAMINATIONS BOARD
2024 STANDARD FIVE END OF TERM TWO EXAMINATION
CHICHEWA
(100 MARKS)
SCHOOL NAME:_____________________________________________________
Page 1 of 6
STUDENT NAME ________________________________________________________________________ STD 5
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
Page 2 of 6
STUDENT NAME ________________________________________________________________________ STD 5
Mafunso
a. Tchulani mayina azibambo awiri omwe adakagula mitengo kwa amalango
________________________________________________________________________
_____________________________________________________________ (4 malikisi_
b. Perekani zifukwa ziwiri zomwe azibambowa adakagulira mitengo kwa malango
________________________________________________________________________
_____________________________________________________________ (4 malikisi)
c. Fotokozani njira ziwiri zosamalira mitengo
________________________________________________________________________
____________________________________________________________ (4 malikisi)
d. Perekani mawu ofanana matanthauzo ndi awa .
i. Mvula yamkutho ________________________________________ (2 malikisi)
ii. Loshoka _______________________________________________ (2 malikisi)
e. Lembani mutu wa nkhaniyi
____________________________________________________________ (4 malikisi)
Page 3 of 6
STUDENT NAME ________________________________________________________________________ STD 5
d. Tchulani malo omwe anthuwa akuyankhulirana
_________________________________________________________ (2 malikisi)
4 KUPANGA ZIGANIZO
Pangani ziganizo zomveka bwino ndi mawu kusonyeza kuti mukudziwa matanthauzo ake
i. Loshoka
______________________________________________________________________
ii. Kuzambwe
______________________________________________________________________
iii. Pamgong’o
______________________________________________________________________
iv. Ziphe
______________________________________________________________________
v. Vina
______________________________________________________________________
(10 malikisi)
GAWO D (MALIKISI 40 )
Mafunso 5 mpaka 9 sankhani mawu oyenera 7 Kuwala ngati ___________
kutanthauza zifanifani zotsatirazi A. Dzuwa
B. Nyali
5 ___________ ngati chitedze
C. Nkhope
A. There’re
D. Pepala
B. Kuyera
C. Kuyabwa
8 _______ kutalika ngati akalulu
D. Mkango
A. Mwendo
6 Kuyipa mawu ngati __________
B. Tsitsi
A. Chule
C. Mvula
B. Fisi
D. Makutu
C. Kalulu
D. Galu
Page 4 of 6
STUDENT NAME ________________________________________________________________________ STD 5
9 Kukonda mmadzi ngati _____ 14
A. Nsomba A. Ogo ufa uja watayika.
B. Ng’ona B. Ogo! Ufa uja watayika.
C. Chule C. ogo! Ufa uja watayika
D. Bakha D. ogo ufa uja watayika?
Mafunso 10 mpaka 14 sankhani chiganizo Mafunso 15 mpaka 19 sankhani mitundu ya
chomwe chili ndi zizindikiro zoyenera mawu oomwe atsekedwa mzere kunsi
kwawo
10
A. juliyasi wadya nsima. 15 Mwana walephera mayeso
B. Juliyasi wadya msima. A. Dzina
C. juliyasi wadya nsima B. Mfotokozi
D. Juliyasi wadya nsima. C. Muonjezi
D. Lokhudzika
11
A. joni wapiti kuti. 16 Nthaka yoguga sibeleketsa
B. Joni wapiti kuti A. Mlowawamalo
C. Joni wapiti kuti? B. Mfotokozi
D. joni wapiti kuti? C. Muonjezi
D. Mneni
12
A. Ine ndimadya mtedza, nthochi, 17 Iye wabwera dzulo
mbatata ndi mango A. Dzina
B. ine ndimadya mtedza, nthochi B. Mfotokozi
mbatata ndimango C. Mlowammalo
C. ine ndimadya mtedza nthochi, D. Mneni
mbatata ndi mango.
D. ine ndimadya mtedza, nthochi, 18 Amayi apita kumunda
mbatata ndi mango A. Mlowamalo
B. Mfotokozi
13 C. Dzina
A. mmadzimu mwagwera D. Mneni
mphemvu
B. mmadzimu mwagwera 19 Chifundo ndi Chisomo apita kusukulu
Mphemu. A. Mlumikizi
C. Mmdzimu mwagwera B. Muonjezi
Mphemvu C. Mfotokozi
D. M’madzimu mwa gwera D. Mlowamalo
mphemvu.
Page 5 of 6
STUDENT NAME ________________________________________________________________________ STD 5
Mafunso 20 mpaka 24 sankhani mayankho a
zilapi zotsatirazi 22 Walira wopanda matutumbo
A. N’goma
20 Agogo anga aimvi m’mimba
B. Chiwala
A. Udzu
C. Mtengo
B. Malambe
D. Dzira
C. Lamba
D. Mphonda
23 Kamwana kakang’ono kaimitsa
amfumu
21 Diwa lansenjere kugwaigwa
A. Moto
A. Nkhwangwa
B. Tsabola
B. Nsima
C. Minga
C. Chikope
D. Chisoso
D. Mano
24 Sudzi, nkuphompho
A. Madzi
B. Mvula
C. Lilime
D. Mamina
Page 6 of 6
EXAMINATION NO.:____________________________
Dzina lanu:________________________________________________________________________
Malangizo:
Onetsetsani kuti kuti pepala ili lili ndi Question Tick if Do not write
masamba asanu ndi atatu. number answered anything in
Lembani dzina lanu ndi la sukulu yanu pa these columns
mipata ili mwambayi.
1
Lembani nambala yanu ya mayeso pa mpata
2
omwe uli pa pamwamba pa tsamba lililonse.
3
Pepala ili lili ndi magawo anayi A, B, C ndi
4
D.
5
Lembani kalata kapena chimangirizo mu
6
gawo A ndipo yankhani mafunso onse mu
6 - 10
gawo B, C ndi D.
11 – 15
Chongani mu bokosi lomwe lili ku
16 – 20
kutsogolo kwa mafunso omwe mwayankha.
20 - 25
Pelekani pepala lanu kwa oyang’anira
mayeso (invigilator) nthawi yolembera
mayeso ikatha.
1
EXAMINATION NO.:____________________________
Langizo: Yankhani funso limodzi lokha mwa mafunso ali m’musiwa. Sankhani mutu wa
chimangirizo kapena wa kalata. Mawu a chimangirizo chanu kapena kalata asachepere
100 koma asabzole 150.
1. Lembani chimangirizo pa mutu uwu “GULE WA KWATHU”
Ndime yoyamba
Dzina la gule yemwe amavinidwa kwanu
Anthu omwe amavina guleyu
Nyengo imene guleyu amavinidwa
Ndime yachiwiri
Zovala zomwe zimavalidwa povina guleyu
Zifukwa zovinira guleyu
Ubwino wa guleyu
Ndime yachitatu
Momwe mukulimbikitsira guleyu
KAPENA
2. Mwachotsedwa sukulu muli fomu 1 pa Litonga Sekondale Sukulu chifukwa cha
makhalidwe anu oipa. Lembani kalata kwa mphunzitsi wamkulu. Litonya
Sekondale Sukulu P.O. Bokosi 211 Zomba Yomupempha kuti mubwelerenso.Tsatani izi
polemba kalata;
Ndimbe yoyamba
Tchulani tsiku ndi nthawi yomwe adakuchotsani sukulu
Fotokozani zifukwa zomwe adakuchotserani
Ndime yachiwiri
Zovuta zomwe mukukumana nazo chifukwa chokuchotsani sukulu
Zovuta zatsokoneza bwanji tsogolo lanu?
Ndime yachitatu
Fotokozani momwe muzikhalira kusonyeza kuti mwasintha mukabwereranso
kusukulu.
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
2
EXAMINATION NO.:____________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
3
EXAMINATION NO.:____________________________
KUMVETSA NKHANI
3. Werengani nkhani yotsatirayi mosamala kenako yankhani mafunso otsatirawa.
M’mudzi mwa Mbalame mudali nyamata dzina lake Kadyereni.Nyamatayi adali wamtali
dzala. Khalidweli adayamba oahkomo la amayi ake a Nadimba ndi a Chigwe. Ngakhale
makolo ake amamulangiza kuti khalidweli ndi loipa, Kadyereni zonsezi amazitayira
kunkhongo. Atalemba mayeso ake a sitandade 8, Kadyereni adapita ku sukulu yogonera
komweko komwe adapitiliza umbava wake pobera anzake mabuku, sopo komanso
ndalama.
Poti chozemba chidakumana ndi chokwawa, tsiku lina Kadyereni adagwidwa akuba
ndipo ophinzira anzake adakamuneneza kwa mphunzitsi wamkuluyemwe adampatsa
chilango cholapitsa kuti asinthe chikhalidwe chake koma iye sadasinthe.
Aphunzitsi adathedwa naye nzeru ndipo adamuchotsa sukulu. Ali kumudzi kwawo
Kadyereni sadasiyebe umbava. Iye amaba mnyumba za anthu komanso m’sitolo za
mm’udzimo. Tsiku lina adagwidwa apa ndiye anaona zakuda ndipo adakumbukira
malangizo omwe makolo adampatsa, poti mawu aakulu akoma akagonera. Apolisi
atamva za Kadyereni sadazengereze koma kupita kukamunjata. Mbiri ya kugwidwa
komanso kumenyedwa kwa Kadyereni ikudamveka ponseponse ndipo adatsekeredwa
m’chitolokosi cha apolisi. Ana onse adadziwa kuti umbava ndi oipa umayikitsa moyo
pachiswe.
“Chaka chino ndaganiza mozama. Ndikufuna kuti tonse tibzale mbewu ya makono
yachimanga kuti m’mudzi muno musadzadutsenso galu wakuda.”
Mafunso
5. Kupanga ziganizo.
Pangani ziganizo zomveka bwino ndi mawu awa:
a. tchona
______________________________________________________________________ (1malikisi)
b. thimbwizika
______________________________________________________________________ (1malikisi)
c. mbee
_______________________________________________________________________(1malikisi)
d. mbutuma
______________________________________________________________________(1malikisi)
e. chitete
______________________________________________________________________(1malikisi)
5
EXAMINATION NO.:____________________________
GAWO D
Zungulitsani lembo lokhonza (A,B, C Kapena D) m’mafunso otsatirawa.
6
EXAMINATION NO.:____________________________
7
EXAMINATION NO.:____________________________
8
STUDENT NAME __________________________________________________________________ STD 7
MPHANDE ZONE EXAMINATIONS BOARD
2024 STANDARD SEVEN END OF TERM TWO EXAMINATION
CHICHEWA
(100 MARKS)
SCHOOL NAME:_____________________________________________________
Kupanga ziganizo
5. Lembani ziganizo zomveka bwino ndi mawu otsatirawa
a. Bungwe
________________________________________________________________
b. Zonda
________________________________________________________________
c. Tumbwa
________________________________________________________________
d. Yendetsa
________________________________________________________________
e. Lakalaka
________________________________________________________________
Page 4 of 8
STUDENT NAME __________________________________________________________________ STD 7
GAWO D (MALIKISI 40)
Mafunso 6 mpaka 10 sankhani mitundu ya 12. Amayi agula tambala
mawu omwe atsekedwa mzere A. Chipsolopsolo
B. Msoti
6. Mtsikanayo ndi wanzeru koma
C. Mkota
ndiwamwano
D. Thadzi
A. Mlumikizi
B. Mneni
13. Abwana anga athyoka mkono
C. Dzina
A. Anduna
D. Muonjezi
B. Mfumakazi
C. Mtengwa
7. Iye ndi mnyamata
D. Adona
A. Mneni
B. Mlowammalo
14. Tasauka chisodzera wakwathu
C. Mfotokozi
A. Buthu
D. Muonjezi
B. Mnyamata
C. Mtsikana
8. Tangatanga si nthenda
D. Mwana
A. Mneni
B. Muonjezi
15. Ameneyu akumane ndi atsibweni ake
C. Mvekero
A. Malume
D. Mlumikizi
B. Ndoda
9. Munthu uja akudwala
C. AZakhali
A. Muonjezi
D. Mwana
B. Mperekezi
C. Mneni Mafunso 16 mpaka 20 sankhani mawu
D. Mfotokozi ofanana matanthauzo ndi omwe atsekedwa
10. Maphunziro ndi ofunika kwambiri mzere
A. Dzina
16. Ana ambiri akumachita mtudzu
B. Muonjezi
A. Ulesi
C. Mlowammalo
B. Matama
D. Mneni
C. Mwano
Mafunso 11 mpaka 15. Sankhani chahikazi D. Dyera
cha zomwe zatsekedwa mzere.
17. Agogo aja apita ku masano
11. Mphulu ndi nyama yofatsa
A. Manda
A. Tonde
B. Kutchire
B. Msoti
C. Kuthengo
C. Nkhosa
D. Nkhalango
D. Thadzi
Page 5 of 8
STUDENT NAME __________________________________________________________________ STD 7
18. Angoni aberedwa mbwani m’munda 24. Kalulu wabisala ku una
A. Mpama A. U -, ma
B. Chinangwa B. Mu -, mi
C. Chilazi C. I -, zi
D. Mbatata D. Li -, ma
19. Ine ndadyera mbwanda zoyera 25. Iwo apezeka munda wa chinangwa
A. Nandolo A. Chi – zi
B. Buluwe B. Li – ma
C. Chipere C. I – zi
D. Nyemba D. Ka – ti
Page 6 of 8
STUDENT NAME __________________________________________________________________ STD 7
29. Kusintha mawanga ngati
birimankhwe 35. Amene wadya adwala
A. Tonkhwetonkhwe A. Waumwini
B. Nkhwadzi B. Wofunsa
C. Kamtema C. Wamgwirizano
D. Khwangwala D. Woloza
Mafunso 36 mpaka 40 sankhani mitundu ya
30. Kabawi wagwira mwanapiye
nthawi za aneni omwe atsekedwa mzere
A. Katawa
B. Nkhwadzi 36. Iye adali pano
C. Kamtema A. Nthawi yakale yamwinimwini
D. Khwangwala B. Nthawi yakale
C. Nthawi yatsopano
D. Nthawi yatsogolo
Mafunso 31 mpaka 35. Sankhani mitundu ya
alowam’malo omwe atsekedwa mzere kunsi
37. Mukaphunzira mudzidzasangalala
kwawo mziganizo zotsatirazi.
A. Nthawi yamtsogolo
31. Ine ndipita mawa B. Nthawi yamtsogolo yopitilira
A. Wotsimikiza C. Nthawi yopitiliza
B. Woloza D. Nthawi yatsopano
C. Waumwini
D. Wofula 38. Mwanayu amakonda kuyendaye
A. Nthawi yatsopano
32. Iwe sumva kamodzi B. Nthawi yatsogolo yathayi
A. Waumwini C. Nthawi yakale
B. Woloza D. Nthawi ya tsopano yopitilira
C. Wotsimikiza
D. Wopatula 39. Pepani ndachedwa ndimasamba
A. Nthawi yakale
33. ukufuna zotani? B. Nthawi yakale yanthayi
A. Woloza C. Nthawi yakale yopitiliza
B. Waumwini D. Nthawi yatsopano
C. Wamgwirizano
D. Wofunsa 40. Anawa ankadwala malungo
A. Nthawi yakale yathawi
34. Anayi agwera mmadzi B. Nthawi yakale
A. Wopatula C. Ntahwi yakale yathayi
B. Wowerenga yopitilira
C. Wamgwirizano D. Nthawi yakale yopitilira
D. Woloza
Page 7 of 8
STUDENT NAME __________________________________________________________________ STD 7
Mafunso 41 mpaka 45 tsilizani mikuluwiko
yotsatirayi
41. Ulenje umasimba __________ 43. Safunsa anadya __________
A. Wathu A. Phula
B. Wawo B. Mphutsi
C. Wako C. Mphaka
D. Waumwini D. Mkute
Page 8 of 8
NKHAMENYA ZONE EXAMINATION BOARD
2024 END OF TERM II EXAMINATIONS
STANDARD 7
CHICHEWA
(100 MARKS)
Name of Candidate:
Malangizo
Pepalali lili ndi magawo anayi (A, B, C ndi D) yankhani mafunso onse m’magawo onse.
Lembani dzina lanu ndi nambala yanu pa malo omwe mwapatsidwa.
Langizo: lembani funso limodzi lokha mwa mafunso awiri a m’gawoli. Sankhani mutu
wachimangirizo kapena kalata.
Mawu achimangirizo kapena kalata yani asabzole 150 komanso asachepere 100.
1. Lembani chimangirizo pa mutu uwu: “usiku matenda omwe abuka m’dera lanu.
woopsa” Tsatirani izi polemba.
Kalekale m’mudzi wa s Holla mudali nkhalango yaikulu yotchedwa Maliwati. Nkhalangoyi idali yowirira
kwambiri. Ponena mwatchutchutchu, nkhalangoyi idali yoopsa popeza mudali akambuku ndi mikango
komanso nkhalango yomweyi mudali nyama zina monga; akalulu, agwape, mphoyo ndi mphalapala.
Pafupi ndi nkhalangoyi padali mudzi wina dzina lake Zimema. M’mudzi muja mudali munthu wina dzina
lake Pingeni ndipo mkazi wake adali Naphiri. Pingeni adali katswiri pakupha nyama kuliwamba. Iye
amakonda kusaka yekha mu nkhalango muja. Ngakhale Naphiri amamulangiza kuti asamapite yekha
kokasaka, Pingeni samamvera.
Tsiku lilonse kukacha, Pingeni amapita kuliwamba ndi agalu ake. Iyeyu amapita kokasaka m’mawa
popeza samafuna kulima. Akapha nyama yambiri amasintha ndi chimanga kapena mtedza. Nyama ina
imagulitsidwa ndipo yotsala amachita ndiwo.
Ngakhale kuti zankhuli zidali kutapa kutaya pakhomo pa Naphiri, iye adali odandaula nthawi zonse
popeza ankalima yekha. Usiku wa tsiku lina Naphiri adaletsa mwamuna wake kuti asapite ku liwamba.
Adamulangiza kuti adzichita liwamba m’nyengo ya mwamvu akatha kulima ndi kukolola. Pingeni
sadalabadire izi konse.
Mwachizolowezi m’mawa wa tsiku lina, Pingenni adalawirira kupita kokasaka. Akulowa m’nkhalango
muja adaona mapazi a insa. Iye adadziwa kuti insayo ili pafupi ndipo adayamba kulondola mapaziwo.
Atangoyenda pang’ono mozungulira chulu chowirira adawona chiwande. Mosakhalitsa adamva
mtswatswa ndipo poyang’anitsitsa adaona kambuku akutuluka pa chulu mwaukali. Apatu Pingeni
adangoti phazi thandize. Adafika kumudzi akunjenjemera kwambiri ndi mantha. Kuchokera apo Pingeni
adaleka kusaka ndipo adayamba kulima molimbikira.
“Tikulandireni ophunzira nonse. Takumananso mchigawo chino choyamba mutakhala kutchuthi cha
masabata asanau ndi awiri. Tikumbutsane kuti malamulo pa sukulu pano sadasinthe. Ndikupempheni
kuti tikachoka pa malo ano, tikagwire ntchito m’malo athu kenako tikalowe mkalasi kuti tikayambe
kumphunzira.
Mafunso
(b) Fotokozani njira imodzi yopewera matenda atsopano a COVID – 19 pa sukulu yanu.
Mafunso 6 mpaka 10: Sankhani mitundu ya mawu omwe atsekedwa mzere kunsi kwawo.
Page 1 of 4
GAWO B (MALIKISI 20)
Kumvetsa nkhani
3. Werengani nkhaniyi ndipo muyankhe mafunso.
Mdera la mfumu Chinyama mudali mudzi wotchedwa Musakha. Derali lidali la mkaka ndi
uchi. Kummawa kwa derail kudali nyanja yaikulu komanso yokongola. M’nyanjayi mudali
nsomba za mitundu yosiyanasiyana monga chambo, mphuta, micheni, milamba ndi zina
zambiri. Anthu ambiri amayamika Leza kuti adawapatsa boma labwino losasowa kanthu.
Anthu a kwa Chinyama adali ogwirizana kwambiri motero chitukuko chidali ponseponse
monga mijigo, sukulu, zipatala, milatho ndi nyumba zamakono.
Chifukwa cha chidwi chomwe amaonetsa mabungwe ambiri amathandiza derail ndi mphatso
zosiyanasiyana. Anthu ambiri adali ndi thanzi ndi nyonga chifukwa amapeza zofuna zawo
mosavutika. Nkhani ya umband ndi umbava kwai wo idali nkhambakamwa chifukwa
padalibe adali pa mavuto woti ayambitse mchitidwe woipawu.
Mafunso
Page 2 of 4
a. Ndi dera liti lomwe kudali mudzi wa Musakha?
“Tsopano ndimulore kuti aloze yekha yemwe adampatsa chinjacho. Akatero timtengera
pena.”
Mafunso
i. Tchulani mtundu wamalonje omwe mwawerengawo.
iv. Tchulani mchitidwe umodzi omwe umalepheretsa atsikana kumaliza maphunziro awo.
Page 3 of 4
Kupanga ziganizo
5. Pangani ziganizo zomveka bwino zomveka bwino ndi mawu awa. (malikisi 5)
i. Lingalira
ii. Khweza
iii. Du
iv. Mpukutu
v. Ija
Mafunso 11 mpaka 15. Lembani magulu a mayina omwe atsekedwamzere kunsi kwawo.
11.Chimbudzi chawo chagumuka.
12. Kumudzi kuli ukwati.
13.Kamnyamata kavala malaya okongola.
14.Ana agula mzimbe.
15.M’khitchini muli utsi wambiri.
Mafunso 16 mpaka 19: Tchulani mayina omwe akusonyeza chachimuna cha mayina
atsekedwa mzere kunsi kwawo m’ziganizo zotsatirazi.
16.A Chidothi ndi chumba oyenera kumusula.
17.Dona wake adamuuza kuti alembe kalata.
18.Tonse tiyenera kumvera mfumukazi.
19.Mkwatibwi adali wosangalala kwambiri.
Mafunso 23 mpaka 25: Lembani mawu ofanana m’matanthauzo ndi mawu omwe atsekedwa
mzere kunsi kwawo.
23.Amayi apita kumsika kokagula chimungulu.
24.Iwo aphika nyemba zochuluka.
25.Dzulo tinadyera masamba a maungu.
Page 4 of 4