Panitikan ng Rehiyon II

Inihanda ni:
Charizza Marie S. Vizconde
MAEd-Filipino
 Rehiyon II: Lambak ng Cagayan

 Batanes
 Cagayan
 Isabela
 Quirino
 Nueva Vizcaya
Rehiyon II: Lambak ng Cagayan
Populasyon Sukat Densidad
Lalawigan Kabisera
(2000) (km²) (bawat km²)

Batanes Basco 16,467 209.3 78.7

Lungsod ng
Cagayan 993,580 9,002.0 110.4
Tuguegarao

Isabela Ilagan 1,287,575 10,664.6 120.7

Nueva
Bayombong 366,962 3,903.9 94.0
Vizcaya

Quirino Cabarroguis 148,575 3,057.2 48.6

 Rehiyon II: Lambak ng Cagayan
Ang rehiyon ay matatagpuan sa
isang malaking lambak sa hilagang-
silangang Luzon, sa pagitan ng
kabundukang Cordilleras at
ng Sierra Madre.

Binabagtas ng Ilog Cagayan, ang

pinakamahabang ilog sa bansa, ang
gitna ng rehiyon at dumadaloy
patungong Kipot ng Luzon sa hilaga.
Rehiyon II: Lambak ng Cagayan
Ang kabiserang panrehiyon ay ang
Tuguegarao.

Napapalibutan ito ng mga sumusunod:

HILAGA - Kipot ng Bashi
SILANGAN - lalawigan ng Aurora at
dagat ng Pilipinas
TIMOG - Nueva Ecija at Pangasinan
KANLURAN - Apayao, Kalinga, Mt.
Province, Ifugao at Benguet
 Itinatag: 1909
Kabisera: Basco

MGA
LALAWIGANG
BUMUBUO Itinatag: 1581
Kabisera: Tuguegarao City
SA
REHIYON II
Itinatag: May 01, 1856
Kabisera: Ilagan

Itinatag: 1839
Kabisera: Bayombong Itinatag: June 18, 1966
Kabisera: Cabarroguis
Ang malaking bahagi ng Rehiyon II ay nasa malawak na kapatagan sa pagitan ng
mga kabundukang Cordillera, Caraballo at Sierra Madre. Tinawag itong Lambak ng
Cagayan.
Kabundukan ng
Sierra Madre

Kabundukan ng
Lambak ng Cagayan Kabundukan ng
Cordillera
Caraballo

Ang ilog ng Cagayan na siyang pinakamahabang ilog sa

buong Pilipinas ay tumatagos sa lalawigan ng Isabela at
Cagayan na naging dahilan ng pagiging mataba ng mga
lupa sa rehiyong ito.
Ilog ng Cagayan
 R
P
E
R
H
O
M I
D N
G Y
U G
A O
K
N
T
O
2
 K
A
B
M U
G H
A A
Y
A
N
Panitikan
ng
Rehiyon II
 Ang rehiyon II ay may ipinagmamalaking literature sa
anyo ng bugtong, kasabihan, salawikain, awiting-bayan,
kwentong bayan, alamat, tula, epiko at maikling kwento.

Ang bugtong ay tinatawag ng mga Ibanag na

PALAVUH. Sa Gaddang, ito ay ILALAGUNUT.

UNONI ang tawag sa mga kasabihan ng mga Ibanag.

Ang salawikain ay LALENUT kung tagurian ng mga

Gaddang at ang tula ng Gaddang ay tinatawag nilang
LALLAO.
 Ang PALAVUH sa Ibanag

Ang “palavuh” o bugtong ay ginagamit ng

mga Ibanag bilang isang anyong pangkasiyahan o
kung sa ibang kaso, maaari rin itong isang anyo
ng tagisan ng talino. Ito ay itinuturing na pang-
relaks kung pagod.
 Ang PALAVUH sa Ibanag

PALAVUH BUGTONG

Egga’y tadday ng ulopa Mayroon isang bagay

Funnuan ng kanna’y baggui na Na kinakain ang kanyang sarili

KANDILA

Egga’y babai ta Manila Ang baboy sa Manila

Maguina toye’y guhi na Kung umiyak ay dinig ng sanlibutan

KIDLAT
 Ang ILALAGUNUT sa Gaddang

ILALAGUNUT BUGTONG

Baston y San Jose Ang baston ni San Jose

Ammena Masisidun Hindi mahawakan

IRAO AHAS

Cabatuan yo unag na Sa loob ay punong-puno ng mga bato

Naaasi-assit yo lawan na Sa labas ay punong-puno ng tinik

INANGCA LANGKA
 Ang UNONI ng mga Ibanag

Ang mga salawikaing Ibanag o

“unoni” sa lokal na dayalekto ay pwedeng
isang prosa o maaari rin itong tula. Ito ay
paturo at kinapupulutan ng aral.
 Ang UNONI ng mga Ibanag

UNONI KASABIHAN

Y baruasi nga inikhaw Ang barong hiniram

Nu ari atazzi alawa nikano Kung hindi masikip, maluwag

Aniammu ibilang Huwag mong bilangin

Nu ari paga nakkade linam Kung wala pa sa iyong kamay
 Ang UNONI ng mga Ibanag

UNONI KASABIHAN

Mammula ka ta mapia, He who sows goodness,

gataban nu noka. reaps gratitude.

Awan tu umune ta uton ng ari Nobody goes up who

umuluk ta davvun. does not come down.

Awat tu serbi na ru nga kukua, Wealth is useless

nu marake i pinangngapangngua. if character is worthless.
 Ang LULENUT ng mga Gaddang

LULENUT SALAWIKAIN

Ino ammena mallangngi He who never looks back to where he

So naggabbuatanna comes from never reaches his
Mena macadatang so angan na destination

Confrome so aggalangua You are made

Antu accacua According to your environment
 AWITING - BAYAN
Ang mga awit ay mga kantang para sa pag-ibig at madalas ang
mensaheng dinadala nito ay pangako, pagtatapat, paninigurado, mga pagtuturo
at pag-alalay na maibibigay.

Ang paglawig ng mga kantang galing sa mga Ibanag at ang kumakanta

nito ay umabot sa pinakamataas nitong antas noong panahon kung saan ang
mga lalaki o “babbagitolay” ay nanghaharana sa mga babae o “magingnganay”
na natitipuhan nila.

Subalit nonng panahon ng malawak na opresyon o Martial Law ay

kakaunti lamang ang tumatangkilik sa mga awit dahil sa dalawampung taon na
pamumuno ng lumang rehimen kung saan ang kalayaan nang mga mamayan ay
may limitasyon.
 AWITING - BAYAN
( Ibanag )
O Lappaw
O lappaw a makayaya
Makabanne toye tam mata
Makabanne toye ta futu
O Neneng, kuruga meddu
Y yenam iggian na liwa
Ta enna ka neyana
Enna nga ini inirettrato
Y pia figura na mutung mu
Anni kari pano nga vulan
Y emmu nga neyanakan
Vulan tamma na Abril
Ta aru nikaw y mapassil
English Version:
(O Flower)
O flower so lovely
You give joy to my eyes
You give joy to my heart
O maiden, who really cares.
Your mother is to blame
For having given birth to you
For having imprinted
The loveliness in your face.
I wonder what month
You were born
Me thinks it is April
For many are envious of you.
AWITING - BAYAN
( Ibanag )
Ang awit ay tungkol sa
isang mangingibig na
inihahaliintulad sa
bulaklak ang kanyang
minamahal. Para sa
kanya, ang kanyang
minamahal ang
pinagmulan ng kanyang
lakas at saya.

Ngunit sa ikalawang
stanza, sinisisi niya ang
ina ng kanyang
tinatangi sapagkat
nagluwal siya ng isang
magandang dilag na
naging sanhi upang
kainggitan ng mga
kalalakihan.
 AWITING - BAYAN
( Gaddang )

Awit ng Pag-ibig Awit ng Pananampalataya

Abumbu-ca Appantanca O Futug Indam Dacani si Deggat
( You Are Much Of My Heart ) ( Give us Cakes )

Awit sa mga Gawain

Na Manuccu Borbon
( My Bearded Rooster )
Aggani
( Havesting )
 EPIKO
( Ibanag )
Ang isa sa pinaka tanyag na epiko sa Cagayan ay ang
kuwento ni Biuag at Malana o "Biuag anni Malana" sa lokal na
dayalekto. Ang epiko ay sinimulang isulat sa mga 'bark' ng mga
puno at mga bamboo at kinakanta sa mga importanteng
okasyon tulad ng kasalan, selebrasyon pagkatapos ng mga
mahahabang giyera at iba pa at dahil dito ay napagpasa
pasahan na ito, henerasyon sa henerasyon.
ALAMAT
 MGA
MANUNULAT
NG
REHIYON II
ROGELIO A. AQUINO
Ipinanganak sa Tucalana, Iolo
Cagayan. Opisyal sa GUMIL Filipinas at
pangalawang-pangulo ng GUMIL, Metro
Manila. Umani siya ng maraming gatimpala
sa mga paligsahan sa pagsulat sa
Panitikang Iiuko. Tampok sa kanyang mga
sinulat ang nobelang may pamagat na
Ragadi (Lagari).
MARCELINO FORONDA JR.
Isang kilalang historyador,
manunulat at propesor. Manunulat sa
wikang Ilokano. Ilan sa mga katha niya
ay : America is in the Heart: Ilokano
Immigration to the United States,
1906-1930, Manila, 1976; Kutibeng:
Philippine Poetry in Iloko, Manila
FLORENTINO HORNEDO
Isinilang sa Savidug, Sabtang,
Batanes noong Oktubre 16,
1938 Si Dr. Hornedo ay
manunulat ng aklat sa
Pilosopiya, Edukasyon,
Kultura at Kasaysayan
FERNANDO MARAMAG
Siya ay ipinanganak noong Enero
21, 1893 sa Ilagan, Isabela. Makata at
manunulat ng sanaysay. Isinalin niya
ang mga katutubong awiting Ibanag sa
Ingles tulad ng Cagayanon Labor Song,
A Translation of an Orphan’s Song
at Cagayano Peasant Song.
 “Ang panitikan ay nagsisilbing tulay
para makita at mabatid natin ang
kaugnayan ng kasalukyan sa nakaraan
upang sa ganoon maharap natin ang
darating na may lakas at talino.”
- Estelita C. Aputan