Professional Documents
Culture Documents
Đề-thi-và-đáp-án-Giải-tích-2-đề-số-4-giữa-kỳ-năm-học-2016-2017-UET
Đề-thi-và-đáp-án-Giải-tích-2-đề-số-4-giữa-kỳ-năm-học-2016-2017-UET
com
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ Đáp án và Thang điểm
***** ĐỀ THI GIỮA KỲ HỌC PHẦN GIẢI TÍCH 2
(Học kỳ II năm học 2016-2017)
Câu 1.(1,25đ) Khảo sát tính liên tục tại điểm O(0,0) của hàm số
x 3 sin y y 3 sin x
khi ( x , y) (0,0)
f ( x , y) x 2 y2 trong đó d là tham số.
d khi ( x , y) (0,0)
Bài giải.
Miền xác định của hàm số f(x,y) đang xét là D = R2.(0,25đ)
x 3 y3 x3 y3 x3 y3 x3 y3
Ta có 0 f ( x , y) 2
x y2 x 2 y2 x 2 y2 x 2 y2 x 2 y2 x 2 y2 x 2 y2
x3 y3
x y 0 khi (x,y) 0(0,25đ) nên theo nguyên lý kẹp thì
x2 y2
x 3 y3
lim f ( x , y) lim 0 .(0,25đ)
( x , y )( 0 , 0 ) ( x , y )( 0 , 0 ) x 2 y 2
Do đó, nếu c = 0 thì f(0,0) = 0 và lim f ( x, y) f (0,0) hàm số f(x,y) đang xét liên tục tại
( x , y )( 0 , 0 )
điểm (0,0)(0,25đ); ngược lại, nếu c 0 thì f(0,0) = c 0 tức là lim f ( x, y) f (0,0) hàm số f(x,y)
( x , y )( 0 , 0 )
( x 3) 2 y 2 1 1
Câu 2.(1,5đ) Cho hàm số f ( x , y)
( x 3) 2 y 2
2.1. Tìm miền xác định D của hàm số f(x,y); 2.2. Tìm lim f ( x , y) .
( x , y ) ( 3, 0 )
Bài giải.
( x 3) 2 y 2 1 1
2.1. Hàm số f ( x , y) xác định khi (x – 3)2 + y2 0 hoặc x 3 hoặc y
( x 3) 2 y 2
0 nên miền xác định của hàm số là D = R2\{(3,0)}, tức là tập hợp các điểm trên mặt phẳng tọa độ Oxy
không nằm trên trục tọa độ Ox và đường thẳng x = 3.(0,5đ)
2.2. Đặt t = (x – 3)2 + y2 t 0 khi (x,y) (3,0).
Biến đổi f ( x , y)
( x 3) 2 y 2 1 1
t 1 1
t 1 1 t 1 1
1
( x 1) 2 y 2 t
t t 1 1 t 1 1
1 1 1
lim f ( x, y) lim .(1,0đ)
( x , y )( 3, 0 ) t 0 t 1 1 0 1 1 2
y x z
Câu 3.(0,75đ) Chứng minh rằng hàm số f ( x, y, z) arctan arctan arctan thỏa mãn phương
x z y
2f ( x, y, z) 2f ( x, y, z) 2f ( x, y, z)
trình Laplace 0 trong không gian R3.
x 2 y 2 z 2
Bài giải.
f ( x , y, z) 1 y 1 1 y z
Ta có . 2 . 2 2
x y x
2 2
x z x y 2
x z2
1 1
x z
1
TailieuVNU.com
2 f ( x, y, z) 2xy 2xz
2 2 (0,5đ), tương tự ta cũng có
x 2
(x y )
2 2
(x z 2 ) 2
2 f ( x, y, z) 2 yz 2 yx 2 f ( x, y, z) 2zx 2zy
và 2 2
y 2
(y z )
2 2 2
(y x )
2 2 2
z 2
(z x )
2 2
(z y 2 ) 2
2 f ( x, y, z) 2 f ( x, y, z) 2 f ( x, y, z)
0 (0,25đ).
x 2 y 2 z 2
f ( x , y, z)
Câu 4.(1,25đ) Cho hàm số f(x,y,z) = x2y2z2. Tính gradf(x,y,z) và
tại điểm M0(1,1,-1), biết
l
rằng l được xác định bởi véc tơ M 0 M1 với M1(-1,-1,0).
Bài giải.
f ( x , y, z) f (1,1,1)
2 xy2 z 2 2.1.12.( 1) 2 2
x x
f ( x , y, z) f (1,1,1)
+ Ta có 2 x yz
2 2
2.12.1.( 1) 2 2 (0,25đ)
y y
f ( x , y, z) f (1,1,1)
2x 2 y2z 2.12.12.( 1) 2
z z
f (1,1,1) f (1,1,1) f (1,1,1)
gradf (1,1,1) i j k 2 i 2 j 2 k (0,25đ)
x y z
+ Ta có M0M1 (1 1) i (1 1) j (0 1) k 2 i 2 j k M0M1 (2)2 (2)2 12 3
2 2 1
do đó các cosin chỉ phương của véc tơ l là cos , cos , cos .(0,5đ)
3 3 3
f (1,1,1)
+ Suy ra
2 i 2 j 2 k . cos i cos j cos k
l
2 2 1 1
2 i 2 j 2 k . i j k 3 (0,25đ).
3 3 3 3
Câu 5.(2,0đ) Khảo sát cực trị của hàm số f(x,y) = 6x2y – 24xy – 6x2 + 24x + 4y3 – 15y2 + 36y + 1.
Bài giải.
Miền xác định của hàm số f(x,y) đang xét là D = R2.
f ( x, y)
x 12 xy 24 y 12 x 24 12xy 2 y x 2 12( x 2)( y 1)
- Ta có
f ( x, y) 6x 2 24 x 12 y 2 30 y 36 6( x 2 4x 2 y 2 5y 6)
y
Suy ra hệ phương trình để xác định các điểm dừng (nếu có) của hàm số đang xét là
f ( x, y)
x 0 12( x 2)( y 1) 0 ( x 2)( y 1) 0
f ( x, y) 2 2 (0,25đ)
0 6( x 4x 2 y 5y 6) 0 x 4 x 2 y 5 y 6 0
2 2
y
2
TailieuVNU.com
x 2
x 2 0 x 2 y 2
2 y 1 2
x 4 x 2 y 5 y 6 0 2 y 5 y 2 0
2 2
(0,25đ)
y 1 0 y 1 y 1
x 2 4 x 2 y 2 5 y 6 0 x 2 4 x 3 0 x 1
x 3
Như vậy, hàm số đang xét có 4 điểm dừng M1 ( 2,2) ; M 2 (2,1 2) ; M 3 (1,1) ; M 4 (3,1) .
2 f ( x , y) 2 f ( x , y)
12 y 12 12y 1 A( x , y) 12( y 1)
x x 2
2
2 f ( x , y) 2 f ( x , y)
- Ta có 12 x 24 12( x 2) B( x , y) 12( x 2)
x y x y
f 2 ( x , y) f 2 ( x , y)
24 y 30 6 ( 4 y 5) C ( x , y ) 6(4 y 5)
y y 2
2
(x, y) B2 (x, y) A(x, y)C(x, y) 12 2 (x 2) 2 12( y 1).6(4y 5) 72 2(x 2) 2 ( y 1)(4y 5)
(0,5đ)
(2,2) 216 0
+ Tại điểm dừng M1 ( 2,2) ta có nên nó là điểm cực tiểu và giá trị cực tiểu là
A(2,2) 12 0
fct = f(2,2) = 21.(0,25đ)
(2,1 2) 108 0
+ Tại điểm dừng M 2 (2,1 2) ta có nên nó là điểm cực đại và giá trị cực đại
A(2,1 2) 6 0
là fcđ = f(2,1/2) = 111/4.(0,25đ)
+ Tại điểm dừng M 3 (1,1) ta có (1,1) 144 0 nên nó không phải là điểm cực trị.(0,25đ)
+ Tại điểm dừng M 4 (3,1) ta có (3,1) 144 0 nên nó không phải là điểm cực trị.(0,25đ)
Câu 6.(1,5đ) Tìm giá trị nhỏ nhất và giá trị lớn nhất của hàm số f(x,y) = x2 + 3y2 + x – y trên miền đóng
D là tam giác được giới hạn bởi các đường thẳng x = 1, y = 1 và x + y = 1.
Bài giải.
Miền xác định của hàm số đang xét là R2 và hiển nhiên là hàm số f(x,y) đang xét liên tục với mọi
x, y trong miền xác định của nó, nên hàm số này đạt GTLN và GTNN trên miền đóng D. (0,25đ)
f ( x , y)
x 2 x 1 0
Ta có hệ phương trình để xác định các điểm dừng. Hệ phương trình này có
f ( x , y) 6 y 1 0
y
x 1 2
1 nghiệm duy nhất , tức là có 1 điểm dừng (-1/2,1/6) là điểm nằm ngoài miền D nên ta không
y 1 6
xét.(0,25đ)
Bây giờ ta xét giá trị của hàm số f(x,y) trên biên của miền D:
- Trên đường x = 1 thì f(1,y) = 3y2 – y + 2 với 0 y 1 nên fmin = f(1,1/6) = 23/12 và fmax = f(1,1)
= 4.(0,5đ)
- Trên đường y = 1 thì f(x,1) = x2 + x + 2 với 0 x 1 nên fmin = f(0,1) = 2 và fmax = f(1,1) = 4.
(0,25đ)
- Trên đường x + y = 1 thì f(x,1–x) = 4x2 – 4x + 2 với 0 x 1 nên fmin = f(1/2,1/2) = 1 và fmax =
f(1,0) = 2.(0,5đ)
3
TailieuVNU.com
So sánh các giá trị của hàm f(x,y) tìm được ở trên ta nhận được GTNN(f) = 1 tại điểm (1/2,1/2)
và GTLN(f) = 4 tại điểm (1,1).(0,25đ)
x y
Câu 7.(1,75đ) Tìm cực trị của hàm số f ( x , y) x 2 y 2 với điều kiện 1 .
2 3
Bài giải.
x y x y x y
Ta có 1 1 0 ( x, y) 1 0 .
2 3 2 3 2 3
x y
Lập hàm L( x, y, ) f ( x, y) ( x, y) x 2 y 2 1 (0,25đ)
2 3
L( x , y, )
2x
x 2
L( x , y, )
2y , (0,25đ)
y 3
L( x , y, ) x y
1
2 3
18
2 x 2 0 x 0 13
12
do đó ta được hệ phương trình xác định các điểm dừng là 2 y 0 y 0 . (0,25đ)
3 13
x y 72
2 3 1 0 0 13
2 f ( x , y) 2 f 18 13 ,12 13
2 A 2
f ( x , y) x 2 x 2
72 x 2 x 2 f ( x , y) 2 f 18 13 ,12 13
Tại 0 ta có 0 B 0 (0,25đ)
13 f ( x , y ) x y x y
2y
y 2 f ( x , y) 2 f 18 13 ,12 13
2 C 2
y 2 y 2
d 2f (x 0 , y0 ) Adx 2 2Bdxdy Cdy2 2dx 2 2dy2 .(0,25đ) Mặt khác ta có
x y 1 1 3 13
( x, y) 1 0 d( x, y) dx dy 0 dy dx d 2 f ( x 0 , y 0 ) dx 2 0 , tức là
2 3 2 3 2 2
dạng toàn phương d f(x0,y0) xác định dương, (0,25đ) do đó hàm số f ( x , y) x y 2 đạt cực tiểu tại
2 2
18 12 18 12 36
điểm ( x 0 , y 0 ) , và giá trị cực tiểu f min f , .(0,25đ)
13 13 13 13 13