ÜÇGENLER-4

BENZERLİK

BENZERLİK
BENZERLİK TEOREMLERİ

Bir şekli belirli oranlarda büyüterek veya 1. Açı - açı benzerliği

k ü ç ü l t e r e k b e n z e r l e r i e l d e e d i l e b i l i r.

Buradaki belirli orana Benzerlik Oranı

d e n i r.

İki doğru parçası, iki eşkenar üçgen, iki

k a r e , i k i ç e m b e r, i k i k ü p , i k i k ü r e . . . g i b i
şekil ve cisimlerin uzunlukları arasında
d a i m a b i r o r a n v a r d ı r. B u n e d e n l e
bunların her zaman birbirine benzer
olduklarını söyleyebiliriz.

Örnek...1 :
ÜÇGENLERİN BENZERLİĞİ B,C,D doğrusal E
www.matbaz.com

n o k t a l a r d ı r.
ABC ve MTZ üçgenleri arasında bire bir ^ ^ ^
m (B)=m (D)=m (CDE)=90o
eşleme kurulduğunda; birinin kenarları
6. CD =4. AB =3|ED|=12br
| | | | A
diğerinin kenarlarının “k” katı |AC| k a ç b i r i m d i r ?
ise, ABC ve MTZ üçgenleri benzerdir
denir ve bu benzerlik
b i ç i m i n d e g ö s t e r i l i r. ( k ∈ R )
B C D
T
B

A C M Z

Örnek...2 :
12
V D
V, M , Z d o ğ r u s a l
Ay r ı c a , İ k i ü ç g e n i n b e n z e r l i k o r a n ı n o k t a l a r d ı r. T, M , D 6 x
olarak, d o ğ r u s a l n o k t a l a r d ı r.
1) Karşılıklı kenarlar oranı, M
[ V D ] / / [ T Z ] d i r.
2) Karşılıklı kenarortaylar oranı, Ve r i l e n u z u n l u k l a r a y
3) Karşılıklı açıortaylar oranı, 12
göre x+y kaçtır?
4) Karşılıklı yükseklikler oranı,
5) Karşılıklı iç teğet çember yarıçapları
oranı, T 16 Z
6) Karşılıklı dış teğet çember yarıçapları
oranı,
7) Karşılıklı çevrel çember yarıçapları
oranı,
8) Karşılıklı çevre uzunlukları oranı da
alınabilir

9. Sınıf Matematik Konu Anlatımı 1/6

ÜÇGENLER-4
BENZERLİK

Örnek...5 :
TEMEL ORANTI TEOREMİ
TEOREMİ
Z 5 B
MTBZ dörtgeninde BZ // MT
Ve r i l e n u z u n l u k l a r a g ö r e
Bir üçgenin bir kenarına paralel olan bir |BT| k a ç b i r i m d i r ? 12
doğru üçgenin diğer kenarlarını farklı 15
noktalarda keserse, bu doğru kenarlar
üzerinde orantılı parçalar ayırır M T
45
TZ // NL ise
M
MTZ MNL

3. Kenar - kenar -kenar benzerlik

|MT| |MZ| |ZT| teoremi
= =
|MN| |ML| |NL| T Z

|MT| |MZ|
= N L
|TN| |ZL|

Örnek...3 : M

4 x
M T Z b i r ü ç g e n d i r.
www.matbaz.com

[ D F ] / / [ T Z ] d i r. D F
6 4
Ve r i l e n 2
uzunluklara göre
x+ y k a ç t ı r ? T y Z Benzer iki şekilde karşılıklı uzunlukların
oranı benzerlik oranına eşittir

Benzer iki şeklin alanlarının oranı

benzerlik oranının karesine eşittir

Benzer iki şeklin hacimlerinin oranı

2. Kenar - açı - kenar benzerlik teoremi
benzerlik oranının küpüne eşittir

Örnek...6 : M

M T Z b i r ü ç g e n d i r.
[ D F ] / / [ T Z ] d i r. D F
3.|MD|=2.|DT| .
A(ABC)=250 br2 ise
A(MDF) kaç birim T Z
karedir?

B
Örnek...4 :
ABC ve ADF birer 5
ü ç g e n d i r. Ve r i l e n Pantograf, verilen bir Şeklin daha büyüğünü
u z u n l u k l a r a g ö r e |BC| D daha küçüğünü ya da eşini çizmeye yarayan
kaçtır? 6
3 m e k a n i k b i r a l e t t i r.
A 4 F 2 C

9. Sınıf Matematik Konu Anlatımı 2/6

ÜÇGENLER-4
BENZERLİK

DEĞERLENDİRME − 1

5) M T R b i r ü ç g e n d i r.
1) M B Z b i r ü ç g e n d i r. M
M KBR∼ZKT
|ML|=6 br , |MZ|=5 br ,
5 m^
(RBK )= 43o ,
|LF|=4 br , |ZB|=12 br ,
^ ^ olduğuna 6 F m^
(ZKB)=100o ise R
m (L)=m (B) K
y m^
(M) kaç derecedir?
göre x+y kaçtır? L 4 T
x B B
12
Z
Z

Z
6) TBZ bir eşkenar
6
2) V,M,Z doğrusal V D BET)=120o , B
ü ç g e n d i r. m(^
|EB|=4 br , |EM|=5 br ,
noktalardır. T,M,D 8 x M,T ve Z doğrusal
doğrusal M noktalar olduğuna
noktalardır. 4
göre eşkenar üçgenin
[VD] // [TZ] dir. y
12 bir kenarı kaç birimdir? E
Verilen uzunluklara T
göre x+y kaçtır?
5
www.matbaz.com

T 9 Z

M
3) M T Z b i r ü ç g e n d i r. M 7) MTL, MKA birer
[ F D ] / / [ T Z ] d i r. ü ç g e n d i r. 3
Verilen uzunluklara 4 x 4
m^ (MAK)=m^ (MTL) ,
göre x+y kaçtır? D F L
verilen 6
10 x+3 K
5 uzunluklara göre
a kaçtır? a Z A
T y Z
T

4) M T Z v e M Z G b i r e r ü ç g e n d i r. Z
G
[FD] // [TZ] , x 8) BTZ bir üçgendir. x
[ L F ] / / [ M G ] d i r. Şekilde
Ve r i l e n u z u n l u k l a r a M K
[LM] / / [ K B ] ,
göre x kaçtır? L
4 20 [ K M ] / / [ Z B ] d i r. L
F |TL|=20 br ve
D
|LK|=12 br ise T
6 M B
x kaçtır?
T Z

9. Sınıf Matematik Konu Anlatımı 3/6

ÜÇGENLER-4
BENZERLİK

DEĞERLENDİRME − 2
5.

Z
1. ZTB bir üçgen
dir. [EG]⊥[TB] , E
[KE ]⊥[ZB] , 4
[ZT ]⊥[KH] , 6
K
|KH|=5br H
|EH|=4 br , ve 5
Ç(TZB)=60 br T G B
ise |BT| kaç
birimdir?

günün belli bir anında boyu 5m olan bir ağacın

gölgesi 7m omaktadır. Buna göre aynı anda
D K 6 C boyu 1,8 m olan kişiinin gölgesinin uzunluğu kaç
2. P L C D b i r cm dir?
d i k d ö r t g e n d i r. x
[PH]⊥[KH ] .
www.matbaz.com

y
Ve r i l e n u z u n l u k l a r a g ö r e
x.y kaçtır?
H
4
P L
8

6.
3. M B Z v e B Z K M
b i r e r ü ç g e n d i r. ,
m^ (ZMB)=m(BZK) ^, 16
verilen uzunluklara 12
göre x kaçtır?
18 B Şekilde yeşil renkli binanın yüksekliği 90 metre,
bordo renkli binanın yüksekliği 60 metredir. A
Z x noktasından bakan bir göz, aradaki mavi bina
24 sebebiyle bordo renkli binanın yüzde 80 ini
görebiliyor. Buna göre , B noktasından bakan bir
K
göz yeşil binanın kaç metresini görebilir?

M
4. MTZ bir üçgendir.
[RP] // [TM] dir. P
3.|PM|=2.|MT|=12 br .
A(PRZ)=32 br2 ise
A(MTZ) kaç birim
karedir? Z
T R

9. Sınıf Matematik Konu Anlatımı 4/6

 ÜÇGENLER-4
BENZERLİK

ÖZEL TEOREMLER

1 . T h a l e s Te o r e m i 2. [AB] // [FE] // [DC]

1 1 1 A
Birbirine paralel olan doğruların, = +
herhangi iki kesen a y x
d1 d2 D
üzerinde ayırdığı
karşılıklı doğru x F
parçalarının A E
uzunlukları e1
y
o r a n t ı l ı d ı r. B F a
e2
Şekilde B E C
e1 // e2 // e3 C G
ve buradan e3
|AB| |EF|
=
|BC| |FG|
Örnek...3 : A
Şekilde
[AB] // [FE] // [DC]
D
olduğuna göre
Örnek...1 : |DC| k a ç b i r i m d i r ? F 6x

Şekildeki A E x+2
[AE]//[KL]//[BF]//[CG] , x
3.|EL|=2.|LF|=|FG| K L
|AB|+|KC|=70 b r B F C E B
o l d u ğ u n a g ö r e |AC|
kaç birimdir?
C G

(Aşağıda verilen teoremler sıklıkla karşımıza çıkan

soruları pratik olarak yapmamızı sağladıkları için ekstra
verilmiştir)

3. Menelaus
Te o r e m i
Örnek...2 :
ABC bir
üçgen olsun.
Üçgenin bir
kenarının
uzantısından
alınan D
noktasından
çizilen ışın
diğer iki
kenarı iki
noktada
Şekildeki krokide AB CD ve EF yolları paraleldir.|BC|=400 kesiyorsa
km, |CF|=640km ve |DE|=800 km olduğuna göre A ve D yandaki
şehirleri arası mesafe kaç kilometredir? bağıntılar
g e ç e r l i d i r. ( M e n e l a u s t e o r e m i i l e
çözülebilen sorular ,gerektiğinde ek
çizimler kullanılarak , benzerlikle
ç ö z ü l e b i l i r. )

9. Sınıf Matematik Konu Anlatımı 5/6

 ÜÇGENLER-4
BENZERLİK

Örnek...4 : 5 . C a r n o t Te o r e m i
A G B ü ç g e n |CF|=|FE| A
C∈BG,[CE ]∩[ AG]= {F } . x ABC bir üçgen ve P
|CG|=2 br ,|GB|=5 br , iç bölgede herhangi
|AE|=x br ,|EB|=1+x br E
bir nokta olsun. Bu
verilen uzunluklara göre F x+1 noktadan kenarlara
x kaçtır? G F
indirilen dikmeler P
B için
C 2 5
G
B C
H
|AG|2+|BH|2 +|CF|2=|GB|2+|HC|2 +|AF|2
b a ğ ı n t ı s ı g e ç e r l i d i r. ( C a r n o t t e o r e m i
pisagor üçgenleri kullanılarak elde
edilebilir)

Örnek...5 :
Örnek...7 :
RHP dik üçgeninde R Şekilde ABC bir A
|RH|=6 br ,|HS|=3br ,|SP|=5br üçgen P iç bölgede
|RT|=|TP| i s e |ZT|=x k a ç b i r n o k t a [PH]⊥[BC ]
[PF]⊥[ AC], [PG]⊥[AB] 5 x+1
birimdir? T
6 verilen uzunluklara
Z x göre x kaçtır? G F
P
4 3
H 3 S 5 P
B C
x H 1

4 . C e v a Te o r e m i

Üçgenin köşelerinden
çıkıp karşı kenara 6 . S t e w a r t Te o r e m i
çizilen doğru ABC üçgeninde
parçaları üçgenin G∈[BC ]
içinde kesişiyorsa için aşağıdaki b
c
yandaki bağıntı bağıntı geçerlidir
x
g e ç e r l i d i r.

2 2 m n
(Ceva x 2= m. b +n. c −m.n
Te o r e m i , M e n e l a u s t e o r e m i k u l l a n ı l a r a k m+n
ispat edilebilir)

Örnek...6 : Örnek...8 :
Şekildeki ABCüçgeninde A B C b i r ü ç g e n , T∈[ CB]
6
A,B ve C den çıkan verilen uzunluklara
doğru parçaları F de E g ö r e |AT| k a ç
k e s i ş i y o r. Ü ç g e n i n D F birimdir ?
çevresi verilen 8
uzunluklara göre kaç 9
birimdir B
C 9 G 4

9. Sınıf Matematik Konu Anlatımı 6/6