Giang Trinh Bien Dich Va Phien Dich_0001

Giảng trình
bỉên dịch và phiên dịch tiếng Anh
Course in Translation and

Interpretation of English
(Tái bản lần thứ hai)
Dương Ngọc Dũng

M.A (Harvard) Ph.D (Boston)
NHÀ XUẤT BẲN ĐẠI HỌC Qưốc GIA TP Hồ CHÍ MINH - 2007
TK.03.AV(V)
DHQG.HCM-07 ---- 40-2006/CXB/46-220 AV.TK.971-07(T)
Lời nói đầu
Đây là giáo trình biên dịch vả phiên dịch Anh ngữ dành
cho người đâ có ít nhất bằng cử nhân Anh văn hay số điểm
TOEFL 550. Giáo trình chủ yếu tập trung vào việc nâng cao kiến
thức cho nhưng người muốn đi chuyên sâu trong lành vực biên/
phiên dịch. Ngày nay, khi trên thị trường văn hóa phẩm có quá
nhiều những sản phẩm biên soạn cẩu thả, in ấn vội vàng để đáp
ứng nhu cầu người tiêu thụ, thì hầu hết các tác giả biên soạn
sách học tiếng Anh đều tập trung viết các loại sách căn bản hay
luyện thi các chứng chỉ ngoại ngữ. Trong bối cảnh đó, cuốn giáo
trình cao cấp này là một sản phẩm duy nhất trong thể loại của
nó. Đối tượng phục vụ của giáo trình này là học viên trong các
lớp đào tạo biên dịch và phiên dịch hoặc những người cần rèn
luyện kỹ năng biên dịch và phiên dịch Anh ngữ.
Tập giáo trình được xây dựng theo hai nguyên tắc:
1- Tất cả những đoạn văn trích dẫn đều trích tử văn bản
chuyên ngành, không phải trích lại từ sách giáo khoa dạy tiếng
Anh.
2- Học viên không phải chỉ học ngôn ngữ, mà còn phải
nắm vững các khái niệm thuộc văn hóa, xã hội, tôn giáo, tư
tưởng triết học, văn học, kinh tế, pháp lý, thậm chí cả an ninh
quốc phòng và quan hệ quốc tế. Do đó, các đoạn văn trích dịch
phải đồng thời đóng vai trò cung cấp thông tin về mọi lành vực
đa dạng trong đời sống xã hội các quốc gia phương Tây (điển
hình là Mỹ).
Về phần nội dung cuốn sách gồm 2 phần:
Phần 1: Bao gồm tất cả 15 đơn vị, mỗi đơn vị chia cp làm 3
tiểu mục, mỗi tiểu mục có 10 câu làm bài tập biên dịch vả phiên
dịch.
Phần 2: một danh mục tóm tắt (glossary) các thuật ngữ có
nhắc đến trong 15 dơn vị dùng để tra cứu nhanh gọn.
Đê’ biên soạn được tác phẩm này, chúng tôi dã dược sự
khuyến khích liên tục của các đồng nghiệp, về phương diện hiệu
đinh, chỉnh lý văn bản, cũng như dàn trang vi tính, biên soạn
phần danh mục từ vựng (glossary), chúng tôi xin trân trọng ghi
nhận công lao rất lớn của anh Lê Anh Minh, về phương diện nội
dung, anh Nguyễn Trung Tánh (Thạc sĩ, Đại học Sư phạm TP
HCM), anh Nguyễn Huỳnh Đạt (Thạc sĩ, Trưởng Khoa Anh văn,
DHKHXH&NV, TP HCM),’chị Vũ Thị Phương Anh (Tiến sĩ, Phó
Trưởng phòng NCKH & HTQT, trường DHKHXH&NV, TP HCM),
anh Đỗ Huy Thịnh (Tiến sĩ, Đại học Nóng lâm, TP HCM), Giáo su'
Jay Miller (Tiến sĩ, Đại học Grsinus Hoa Kỳ) đã nhiệt tình đóng
góp nhửng ý kiến quý báu. Dĩ nhiên những sai sót còn tồn đọng
trong giáo trình tác giả phải hoàn toàn chịu trách nhiệm.

Tháng 4 năm 2002
Lời giới thiệu của Dr. Jay K. Miller
For the text:

Course in Translation and Interpretation of English
Mastering a second language can be a difficult and

painstaking process. Rules of grammar, vocabulary, pronunciation,
idiomatic expressions and accent combine to play a crucial role in
foreign language fluency.
To be proficient students not only have to learn the
intricacies of the language but they must also understand the
- , culture and contexts in which the language is spoken. But for
many Vietnamese, who study English the American cultural,
social, political and economic systems arc worlds apart from their
own experiences.
Dr. Dung's text helps bridge those gaps between the two
countries by providing Vietnamese students with fifteen areas
where they might find themselves involved in English
conversation or translation activities. Each chapter of the text
focuses on another aspect of American culture and life and
provides an introduction to the everyday language and special
terminology used in that area. Ranging from politics and
economics to culture and street talk, students will begin to
understand how native English speakers use language in everyday
situations.
■
For the Vietnamese student who wants to master English as
it is used in the USA, Dr. Dung has written an exceptionally
« useful text.
Dr. Jay K. Miller
Chuyên đề: •-
1. Những cụm từ vựng căn bản cần thiết cho công tác biên/ phiên
dịch.
2. Thực hành biên/ phiên dịch.
Những cụm từ vựng đưực chia ra 15 đốn vị:
1. Chính trị (Politics)

2. Văn hóa và xã hội (Culture and Society)
3. Giáo dục (Education)
4. Y tế (Public Health)
5. Nông nghiệp (Agriculture) '
6. Kinh tế thương mại (Economy and Commerce) I
7. Pháp luật (Law)

8. An ninh quốc phòng (Public Security and National Defense)
9. Khoa học (Science)
10. Văn học nghệ thuật (Literature and Fine Arts)
11. Triết học (Philosophy)
12. Tôn giáo và tín ngưỡng (Religions and Beliefs)
13. Quan hệ quốc tế (International Relations)
14. Truyền thông đại chúng (Mass Media and Mass
Communication)
15. Ngôn ngữ đời thường (Street Talks) ■
í
- MỤC LỤC
CONTENTS
Đơn vị 1: Chính trị (Politics)
Bài 1: Nhân vật (Political People) ------------------------------------------- 1

Bài 2: Cơ câu (Structures) --------- - ----------------------------------------- 5
Bài 3: Những vấn đề chính trị (Political Issues) --------------------------- 10
Đơn vị 2: Văn hóa và xã hội (Culture and Society)

Bài 1: Thiết chế văn hóa xã hội
(Cultural and Social Institutions) ----------- -- --------------------- 14
~' Bài 2: Những vân đề vãn hóa xã hội (I)
(Social and Cultural Issues) ------------------------------------ ’—19
Bài 3: Những vân đề văn hóa xã hội (II)
(Social and Cultural Issues) ------------------------------------------ 24
Đơn vị 3: Giáo dục (Education)
Bài 1: Những khái niệm (Concepts) ----------------------------------------- 29

Bài 2: Những vấn đề giáo dục I (Educational Issues) --------------------- 35
Bài 3: Những vấn đề giáo dục II (Educational Issues) -------------------- 40
Đơn vị 4: Y tế (Public Health)
Bài 1: Những thuật ngữ y học phổ thông

i (Common Medical Terms) ------------------------------------------- 45
Bài 2: Một số vân đề y học và y tế
(Medical and Health Care Issues) ----------------------------------- 55
Bài 3: Một số thuật ngữ dùng trong Đông Y
(Some Common Chinese Medical Terms) ------------------------- 63
Đơn vị 5: Nông nghiệp (Agriculture)
Bài 1: Thuật ngừ nông nghiệp phổ thông

(Common Agricultural Terms) --------------------------------- -— 70
Bài 2: Những vân đề nông nghiệp (I)
(Some Agricultural Issues) -------------------------------------- ----76
Bài 3: Những vấn đề nông nghiệp (II)
(Some Agricultural Issues) -------------------------------------- ----81
Dơn vị 6: Kinh tê thương mại

(Economy and Commerce)
Bài 1: Một số thuật ngữ. kinh tế-thương mại phổ biến

.(Common Economic and Commercial Terms) --------------- -— 87
Bài 2: Một số vấn đề kinh tế, thương mại. tài chính
(Some Economic, Financial, and Commercial Issues)------- ----94
"T
Bài 3: Một sô vấn đề kinh tế-chính trị

(Some Politico-Economic Issues) ------------------------------ —100
Wf
Đơn vị 7: Pháp luật (Law)
Bài 1: Một sô' thuật ngữ thông dụng

(Some Common Legal Terms.) --------------------------------- —105
Bài 2: Những vấn đề pháp lý (I) (Some Legal Issues) --------------- —-113
Bài 3: Những vấn đề pháp lý (II) (Some Legal Issues) -------------- —118
Đơn vị 8: An ninh quốc phòng

(Public Security and National Defense)
Bài 1: Một số thuật ngữ thông thường •
(Some Common Terms) ------- -------------------------------- -—124

Bài 2: Một sô' vấn đề an ninh quốc phòng (I)
(Some Issues of Public Security and National Defense)-— —131
Bài 3: Một số’ vân đề an ninh quốc phòng (II)
“ (Some Issues of Public Security and National Defense) -------- 136
Đơn vị 9: Khoa học (Science)
Bài 1: Khoa học tự nhiên (Natural Sciences) -------------------------- 143

Bài 2: Khoa học xã hội I (Social Sciences) --------------------------- 150
Bài 3: Khoa học xã hội II (Social Sciences) --------------------------- 157
Đơn vị 10: Văn học nghệ thuật

(Literature and Fine Arts)
Bài 1: Những yếu tố tạo thành văn học

(Elements of Literature) -------------------- - ----------------------- 165
•* Bài 2: Vãn học châu Á (Asian Literature) -------------------------------- 174
Bài 3: Nghệ thuật (Fine Arts)---------------------- - ---------------------- 184
Đơn vị 11: Triết học (Philosophy)
Bài 1: Một số khái niệm và thuật ngữ căn bản

(Some Basic Concepts and Terminologies) ---------------------- 193
Bài 2: Một số van đề triết học (I)
(Some Philosophical Issues) ---------------------------------------- 201
Bài 3: Một số vấn đề triết học (II)
(Some Philosophical Issues) ---------------------------------------- 207
Đơn vị 12: Tôn giáo và tín ngưởng

(Religions and Beliefs)
Bài I: Tôn giáo truyền thông Đông phương (I)

(Eastern Religious Traditions) ----------------- — ---------------- 214
* Bài 2: Tôn giáo truyền thống Đông phương (II)
(Eastern Religious Traditions) ------------------------------------- 220
Bài 3: Các truyền thông tôn giáo Tây phươn£
(Western Religious Traditions) ------------------------------------- -“229
Đơn vị 13: Quan hệ quốc tế

(International Relations)
Bài 1: Chính sách đối ngoại của Mỹ

(American Foreign Policies) --------------------------------- 237
Bài 2: Trung Quốc và quan hệ quốc tế
(China and International Relations) -------------------------------- 246
Bài 3: Lý thuyết quan hệ quốc tế
(Theories of International Relations) ------------------------------ 256
Đơn vị 14: Truyền thông đại chúng

(Mass Media and Mass Communication)
Bài 1: Phóng sự điều tra và Internet
(Investigative Reporting and the Internet) ----------------- 266
Bài 2: Cá nhân, xã hội và các phương tiện truyền thông đại chúng
(Individual, Society, and Mass Media) ------ -- ----------- 273
Bài 3: Quảng cáo (Advertising)--------------------------------------- ----- 279
Đơn vị 15: Ngôn ngữ đời thường: Đặc ngữ Mỹ

(American Street Talks)
Bài 1: Cut the crap, please! --------------------- -- ------------------------- 285

Bài 2: Don’t go ballistic, please! ------------------------------------------- 289
Bài 3: You are fishing again! ------------------------- T-------------------- 293
Bài 4: That tears it! ----------------------------------------------------------- 297
Bài 5: She has a mad crush on me! ----------------------------------------- 300
* Kiểm tra tổng quát (từ bài 1 đến bài 5) --------------------------------- 303
Bài 6: A bad hair day --------------------------------------------------------- 306
Bài 7: He blew it big time! ------------------------------------------------- 309
Bài 8: Get OLitta here! ----------------------------------------------------- 312
Bài 9: Try not ta lose yer cool! -------------------------------------------- 314
Bài 10: The news broadcast ------------------------------------------------ 317
* Kiểm tra tổng quát (từ bài 6 đén bài 10)------------------------------- 323
Bài 11: Give it a rest! ------------------------------------------------------- 325
Bài 12: The new car ------------------------------------------- f ------------------------- 329
Bài 13: Demi is showing her true colors --------------------------------- 332
Bài 14: Make cracks about someone--------------------------------------- 336
English- Vietnamese Glossary -------------------------------------------- 340
Vietnamese-English Glossary — ------ ----------------------------------- 491
•i
Giảng trình biên (lịch và phiên dịch tiêng Anh _________________ 1
Đơn vị I:
CHÍNH TRỊ (POLITICS)
Bài 1:
Nhân vật (Political People)
A-Từ vựng
Acting Chairman: quyền Chủ tịch
Alternate commissioner: ủy viên dự khuyết
Attorney-General: Bộ trưởng Tư pháp (Mỹ)
Central Party Commissioner: úy viên Trung ương Đảng
Chairman of National Assembly: Chủ tịch Quốc hội (VN)
Chief of Office: Trưởng phòng
Commander-in-Chief of the Military: Tổng Tư lệnh Quán đội
Deputy Head of Office: Phó phòng
General Secretary of the Party: Tổng Bí thư Đảng
Minister of Education and Training: Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo
Minister of Justice: Bộ trưởng Tư pháp
Minister of Public Health: Bộ trưởng Y tế
Minister of Transport: Bộ trưởng Giao thông Vận tải
Municipal People's Committee: ủy ban Nhân dânThành phố)
National Assembly member: Đại biểu quốc hội (VN)
President: Tổng thống
Representative: Dân biểu
Secretary of Defense: Bộ trưởng Quôc phòng (Mỹ)
Secretary of State: Bộ trưóng Bộ Ngoại giao (Mỹ)
Secretary-General of the United Nations: Tổng Thư ký Liên hiệp quốc
Senator: Thượng nghị sĩ
The Speaker: Chủ lịch Hạ viện (Mỹ)
2 Dương Ngọc Dũng
UN High Commissioner: Cao ủy Liên hiệp quổc

Undersecretary: Thứ trưởng
Vice-President: Phó Tổng thống
B-DỊch những câu sau đây sang Việt ngữ:
1- Representative Jack Kemp, a New York Rcpubican, is an

influential advocate of conservative budgetary reforms. His
plan to reduce taxes, written with Senator William Roth, helped
pave the way for congressional approval of President Reagan's
1981 tax-reduction proposal.
2- Presidents often use commercial public relations techniques to
win support for their policy initiatives. President Bush, for
example, used the heroic backdrop of the I wo Jima Memorial -
which celebrates U.S Marines raising a flag on the pacific
island during World War 11 -to gain public approval for a
constitutional amendment banning flag burning.
3- The White House staff consists of the key aides the president
sees daily-thc chief of staff, congressional liaison people, press
secretary, national security advisor, and a few other
administrative and political assistants.
4- Members of Congress arc responsive to the people, if the
people make it clear what they want. In response to popular
demands Congress established a program in 1988 to shield the
elderly against the catastrophic costs associated with acute
illness. In 1989, in response to complaints about higher
Medicare premiums, Congress abolished most of what it had
created the previous year.
5- On some issues, members of the parties stick together like a
marching band. They arc most cohesive when Congress is
electing its official leaders. A vote for the Speaker of the House
is a straight party-line vote, with every Democrat on one side
and every Republican on the other.
Giang trình biên dịch và phiên dịch tiêng Anh 3
6- The office of the presidency emerged from the Constitutional

Convention only after much discussion. At that time, there
existed no models on which to pattern the presidency. Most
w contemporary governments were unacceptable to the recently
independent Americans. The old Greek and Roman republics
offered models of multiple leadership in committcclikc
organizations. But these, too, were feared by the representatives
as tending to paralyze action.
7- Appointed to the Supreme Court in 1993 by President Bill
Clinton and confirmed by a 96-3 vote in the Senate, Justice
Ruth Bader Ginsburg was the second female, sixth Jewish, and
10th member of the Court. When announcing her nomination,
Clinton called her "the Thurgood Marshall of the women's
movement," and "neither liberal nor conservative" but instead a
moderate and well-respected jurist who would be "a force for
consensus building" on the Court.
* 8- The first African-American to sit on the Supreme Court,
Thurgood Marshall was nominated to the high bench by
President Lyndon B. Johnson in 1967. His appointment
symbolized the politics of the times. A Democratic president
and a Democratic Congress has recently pursued through the
first major civil rights legislation in more than a century,
striking down barriers and expanding opportunities for
minorities and women. Marshall's career stands as a larger-
than-life metaphor for that controversial period in American
politics.
9- Christian fundamentalists have exercised increasing influence
» on Republican party politics. Although they supported George
Bush in 1992 and Bob Dole in 1996, they forced the party to
take very conservative positions in its platfonn, especially on
* social issues such as abortion, school prayer, and
homosexuality. In 1993 the Christian right had a new political
opponent in Bill Clinton, who was hostile to much of their
4 Dường Ngục Dũng
political agenda and whose secular and pragmatic views were

antithetical to many of their beliefs.
10-Lcgislators arc relatively easy to lobby. They arc open and
accessible: as elected representatives they have to be sensitive
to outside pressures, particularly when those pressures come
from their constituencies. Lobbyists can also provide things that
legislators need and want as they carry out their legislative
responsibilities: information about how legislation will affect
their constituents, political support for the legislation, and
financial backing in the next election. For these reasons
lobbyists arc generally welcome or at least tolerated in the hall
of legislatures and in law-makers' offices.
Giảng trình biên dịch và phiên dịch tiếng Anh 5
Bài 2:
Cơ cấu (Structures)
A-Từ vựng
Agency: cơ quan
American Bar Association: Luật sư Đoàn Hoa Kỳ
Bicameral legislature: chế độ lập pháp lưỡng viện
Bureau: cục, vụ
Central Intelligence Agency (CIA): Cơ quan Tinh báo Trung ương
Committee on Crime Prevention and Control: Uy ban Phòng chống Tội
phạm
Committee: ủy ban
Council of Ministers: Hội đồng Bộ trưởng
Council: hội đồng
Department of Land and Housing: Phòng Nhà đât
Department of Rural Development: Ban Phát triển Nông thôn
Department of Treasury: Bộ Ngân khố (Mỹ)
Department of Urban Development: Ban Phát triển Đô thị
Department: phòng, ban
Drug Enforcement Agency (DEA): Cơ quan Phòng chống Ma túy
Education Service: sở Giáo dục
Environmental Protection Agency: Cơ quan Bảo vệ Môi trường
Federal Bureau of Investigation (FBI): Cục Điều tra Liên bang
Federal bureaucracy: hệ thống hành chính liên bang
Federal Reserve System: Kho Dự trừ Liên bang
Food and Drug Administration (FDA): Cơ quan Kiểm định Thực phẩm
và Dược phẩm
6 Dường Ngọc Dũng
Food and Nutrition Service: sở Thực phẩm và Dinh dưỡng

General Postal Service: Tổng cục Bưu điện
House of Representatives: Hạ Viện (Viện Dân Biểu) Mỹ
Ministry of the Interior: Bộ Nội vụ (bây giờ chuyển thành Bộ Công
An= Ministry of Public Security)
Ministry: bộ
National Aeronautics and Space Administration (NASA): Cơ quan
Quản trị Ngành Hàng không và Không gian
National Assembly: Quốc Hội (Việt Nam)
Office of Budget Planning and Evaluation: Phòng Qui hoạch Ngân
sách và Định giá
Office of Personnel Management: Phòng Tổ chức Cán bộ
People's Committee: ủy ban Nhân dân
Pharmaceutical Manufacturing Assosiation (PMA): Hiệp hội Bào chế
Dược phẩm (tổ chức vận động hành lang chính cho các công ty dược
phẩm)
Police Headquarters: Tổng nha Cảnh sát
Public Security Headquarters: sở Công an (Việt Nam)
Securities and Exchange Commission: ú,y ban Kiểm tra Thị trường
Chứng khoán
Separation of powers: sự phân quyền
Small Business Administration: Cơ quan Quản trị Ngành Tiểu thương
The Executive: Hành pháp
The Judicial: Tư pháp
The Legislative: Lập pháp »
The Senate: Thượng Viện (Viện Thượng Nghị Sĩ)
The Supreme Court: Tối cao Pháp viện (trong hệ thống Hoa Kỳ, The
Supreme Court là cơ quan cao nhất của ngành tư pháp)
Giâng trình biên dịch và phiên dịch tiêng Anh 7

1- The separation of powers is embodied in the Constitution's
grant of legislative power to Congress, executive and other
powers to the president, and judicial power to the Supreme
Court and other federal courts.
2- Congress, the president, and the judiciary share various powers
as well, so that they check and balance each other both directly
and indirectly.
3- In the spring of 1973 the Senate Select Committee on
Presidential Activities of 1972, chaired by Senator Sam Ervin
of North Carolina, began its investigation before a national
television audience. Nixon's former counsel, John Dean,
became the star witness, revealing much of the president's
involvement in the cover-up.
4- The First Continental Congress met in 1774 to pass resolutions
denouncing the English Parliament and Crown. In 1776 the
Second Continental Congress drafted a rcsolution-thc
Declaration of Indcpendencc-that proclaimed the American
colonics to be free and independent states.
5- Central to the Constitution is the idea of popular sovereignty,
which holds that government is based on the consent of the
people and is accountable to the people for its actions. From
this notion follows the idea of limited government, the
restriction of government authority to express powers, which
arc powers specified and delegated to the national government
by the Constitution.
6- Since 1962 the Food and Drug Administration has had the
power to order drugs shown to be ineffective or dangerous
removed from the market. When profits arc high, the drug
industry has an obvious motive for attempting to prevent such
bans. To keep its profitable products on the market,, the major
8- Dương Ngọc Dũng
drug companies generally have their own lobbying staffs, and

each contributes to its major lobbying association -the
Pharmaceutical Manufacturing Association.
7- Parties are not mentioned in the Constitution and did not exist
prior to its adoption and the presidency of George Washington.
They came into being largely to support or oppose this first
administration's policies: the assumption by national
government of the Revolutionary War debt, the taxation of
imported goods to protect domestic industry, and the
establishment of a national bank to regulate currency.
Washington's supporters included commercial interests—
mcrchants, manufacturers, bankers, creditors, and speculators—
whereas farmers, laborers, debtors, and other less advantaged
members of society opposed him. Those who saw their interests
adversely affected by Washington's policies turned to Thomas
Jefferson, who had resigned from his cabinet position to lead
the royal opposition.
8- The political groupings that emerged during this period also
differed in their foreign policy orientations. Those who backed
the administration, the so-called Federalists, tended to be more
pro-British, they supported the.treaty that Ambassador John Jay
had negotiated to end the official state of hostilities between
Britain and its former colonies. Jefferson's supporters, known as
Democratic Republicans or simply Republicans, opposed it.
Although the Jay Treated was ratified by the Senate, it
engendered a partisan debate and vote, the first party vote in
Congress.
9- Our nation's capital has become a hub of interest group
activities. On any given day it is possible to observe pressure
groups in action in many forums. In the morning you could
attend congressional hearings in which you are sure to see
interest groups testifying for and against proposed legislation.
At the Supreme Court you might stop to watch a public interest
lawyer arguing for stricter enforcement of environmental

regulations. Take a break for lunch at a nice Washington
restaurant and you may well see a lobbyist entertaining a
member of Congress.
10- The rallying call for groups demanding more equality has been
civil rights, which are policies that extended basic rights to
groups historically subject to discrimination. The civil rights
umbrella has helped protect many groups from discrimination.
The first and only place in which the idea of equality appears in
the Constitution is in the Fourteenth Amendment, one of the
three amendments passed after the Civil War (The Thirteenth
abolishes slavery, and the Fifteenth amendment extends the
right to vole to blacks—black males over twenty-one, that is).
The amendment forbids the state from denying to anyone
"equal protection of the law.".
II) Dương Ngọc Dũng
Bài 3:
Những vân đề chính trị
(Political Issues)
A-Từ vựng
amending the Constitution: tu chính hiến pháp
antitrust legislation: việc ban hành luật chống độc quyền
balance of power: sự cân bằng quyền lực
consumer protection laws: luật bảo vệ người tiêu thụ
decentralization: việc giảm quyền lực của trung ương, phân tán quyền
lực cho tiểu bang
Democratic coalition: liên minh Dân Chủ
devolution of power: việc chuyển giao quyền lực
disarmament: việc giải trừ quân bị
Electoral College: cử tri đoàn tuyển chọn (electors that are equal in
number to the total number of senators and representatives from a
state)
fundraising capability: khả năng gây quỹ
imbalances of power: mất cân bằng quyền lực
industrial pollution: ó nhiễm công nghiệp
labor movement: phong trào bảo vệ người lao động
lobbying: vận động hành lang
military-industrial complEx; tổ hợp công nghiệp quân sự
national nominating convention: đại hội đề cử ứng viên tổng thông
nuclear arms freeze: đình chỉ sản xuất vũ khí hạt nhân
participatory democracy: chế độ dân chủ tham chính (quần chúng được
tham gia rộng rãi vào các quyết định của nhà nước liên quan các vần đề
chính sách)
party platform: diễn đàn chính trị của đảng
political environment: môi trường chính trị
polls: những cuộc thăm dò dư luận
presidential campaign:, chiến dịch vận động tranh cử tổng thống
presidential election: bầu cử tổng thông
presidential nominee: người được đề cử ứng viên tổng thống
promotion of enterprise: tăng cường hoạt động kinh doanh
protection of private property: bảo vệ quyền tư hữu
ratification: sự chuẩn y
Republican Electorate: cử tri đoàn thuộc đảng Cộng Hòa
the arms race: chạy đua vũ trang
the cover-up of a political scandal: việc che đậy một vụ tai tiếng về
chính trị
the opposition party: đảng đối lập
universal suffrage: phổ thông đầu phiếu

1- Since its formation the Roundtable has primarily been involved
in lobbying against full-employment legislation, minimum-
wage increases, antitrust legislation, consumer protection laws,
and controls on toxic elements and industrial pollution
2- A relatively new lobbying strategy involves interest groups
combining to form coalitions or associations to achieve a
particular goal. A coalition might be formed to try to prevent a
piece, of legislation from being enacted or to try to get a new
law passed.
3- Electoral politics arc the foundation upon which a democratic
political system rests. They frame policy debate, determine
legislative and top executive officials, and influence the

decisions these officials make as well as the initial agenda they
pursue.
4- Republican Christine Todd Whitman was elected the 50th
governor of New Jersey on November 2, 1993. Her victory over
governor James J. Florio was noteworthy in two respects: first,
she became the first candidate to defeat an incumbent New
Jersey governor in a general election, and second, she became
the first female governor in the history of the state.
5- On January 24, 1994, Whitman emerged into the national
spotlight when she delivered the nationally televised
Republican response to President Bill Clinton's State of the
Union address. Traditionally, the opposition party's response to
the State of the Union message had been delivered by party
leaders in Congress. Whitman was chosen because the
Republican party wanted to stress the devolution of power from
Washington to the states.
6- Presidential candidates who received the most popular votes
were defeated in the Electoral College in 1876 and 1888. And it
could happen again. The election of 1876 was marred by illegal
voting and ballot fraud, especially in many of the southern
states.
7- The successful conversion of a partisan agenda into legislative
enactments and executive actions is an important measure of
responsible party government, that is, holding the party
accountable for its platform and the promises made by its
candidates for national offices.
8- For more than thirty years Ralph Nader has spearheaded efforts
to make consumer products and work environment safer,
government more responsible to citizens, and citizens more
involved in government. In 1996 he entered the electoral arena
Giảng trình biên dịch và phiên (lịch tiếng Anlì 13
as a protest candidate, when the Green party nominated him for

president. ■
9- In the mid 1990s, as the Clinton administration campaigned to
reduce smoking by teenagers, the tobacco industry mounted a
major advertising effort to assure the public that it, too, wanted
to discourage young people from using its products. The
industry's role in trying to head off restrictive laws on smoking
has come under heavy criticism in recent years as an example
of the disproportionate influence exerted on public policy by
certain interest groups.
10- Although tolerance of others' differences is a basic democratic
principle, many Americans find it difficult to accept speech and
behavior that conflicts sharply with their own values or those of
the majority. Among actions that can still arouse strong
passions are interracial dating, public nudity or cross-dressing,
and disrespect for patriotic or religious symbols such as the flag
or the cross.
a
Đơn vị 2:
VĂN HÓA XÀ HỘI
(CULTURE AND OCIETY)
Bài 1:
Thiết chế văn hóa xã hội
(Cultural and Social Institutions)
A-Từ vựng
acculturation: hiện tượng tiếp thu văn hóa (thường được sách vở dịch
sai thành "tiếp biến văn hóa." Sách xã hội học Mỹ định nghĩa từ này rất
rõ ràng như sau: the process of adopting the culture, including the
language and customs, of the host country. John A. Perry & Ema K.
Perry, Contemporary Society: An Introduction to Social Science, an
bản lần thứ 7, nhà xuất bản HarperCollins College, 1994, tr. 218).
Chính ra "tiếp biến" nên dịch ra là "accommodation" vì cũng chính hai
nhà xã hội học John A. Perry và Erna K. Perry cũng định nghĩa
"accommodation" như sau: a situation in which a minority is conscious
of the norms and values of the majoritry, accepts and adapts to them,
but chooses to retain its own, thus failing to participate in the host
culture).
anomie: hiện tượng phi chuẩn (=normlessness)
behavior pattern: khuôn mẫu hành vi
caste society: xã hội phân chia đẳng cấp (theo kiểu Ân Độ)
class consciousness: ý thức giai cấp
class lines: ranh giới phân chia giai câp
criminology: tội phạm học
‘ Giảng trình biên dịch và phiên dịch tiếng Anh ___________________ 1^
cultural transmission: chuyển giao văn hóa (còn gọi là differential

association)
deviance: hành vi lệch lạc (phi chuẩn)
new identity: bản ngã xã hội mới
open society: xã hội khai phóng, dân chủ
productive citizens: những công dân hữu ích cho xã hội
resocialization: việc tái xã hội hóa (giống nhưcải tạo=re-education)
reverse socialization: xã hội hóa ngược chiều
social integration: hội nhập xã hội
social mobility: tính cơ động xã hội (con người dễ chuyển từ giai câp
này sang giai câp cao hơn)
social norms: chuẩn mực xã hội
social status: địa vị xã hội
subcultural groups: các nhóm văn hóa ngoạữbiên
the peer group: nhóm cùng tuổi
total institution: thiết chế cách ly (nơi biệt giam hay biệt cư nhằm mục
đích tái xã hội hóa)
B-Dịch những câu sau đây sang Việt ngữ:

1- Modem industrial societies such as the United States most
nearly approximate the model of an open society. Open
societies have these characteristics in common: (1) classes exist
but are not institionalized as in the caste and estate systems; (2)
class lines are unclear, so people do not display excessive class
consciousness, but inequality stemming from class divisions is
apparent; (3) status is usually achieved, but there is evidence to
indicate that status tends to be ascribed to the lowest and the
highest classes; (4) social mobility is possible and occurs
frequently.
2- In urban, industrial, societies, the younger generation often
transmits knowledge and skills to the older gcncration-a
turnaround from what took place in the older, traditional,

agricultural societies. In the United States, for example, this is
often the ease in immigrant families, in which the children who
were bom here understand and feel more at ease in American
culture and often find themselves explaining the way things arc
done to their parents and grandparents. This phenomenon is
called "reverse socialization."
3- Of increasing importance in American society where school-
age children spend more time with their friends than they do
with their parents, is the peer group. Socialization within the
peer group takes place infonnally and unintentionally, that is,
more effectively.
4- Deviance refers to behavior or traits that conflict with
significant social norms and expectations and are judged
negatively by a large number of people. Deviance is relative to
time and place, to who commits the deviant act, and even to
who does the defining. Deviance also performs some useful
function in society; it strengthens nondeviants' faith in the value
of conforming to heralds positive social change. On the other
hand, large-scale social nonns; it contributes to social stability;
and it often deviance is damaging to the social order, and when
it goes unpunished, it tends to demoralize those who conform to
social norms.
5- Criminologists Cloward and Ohlin (1960) also use anomie
theory to suggest that gangs' supply their members with a
respectable status that they cannot obtain through socially
approved means. The researchers classify juvenile gangs into
three subcultural groups: the criminal, interested in material
benefits; the conflict, involved in territorial squabbles; and the
realist, using alcohol and drugs to bind its members together. In
all three types, the members feel that they arc achieving success
in spite of what others in the society think of them.
6- Prisons and long-term hospitals, as well as all branches of the
Giang trình hiên dịch và phiên clịch tiếng.Anh 17
military service, convents and monasteries, prisoncr-of-war or

refugee camps, and similar places, are called total institutions.
In total institutions, individuals live in groups that are cut off
from the rest of society for a period of time, residing and
working in a controlled, rigidly structured environment. Total
institutions attempt to resocialize their inmates to give them
totally new identities and behavior patterns; former criminals
are expected to become productive citizens, drug addicts arc
expected to become drug free, and converts to a cult arc
expected to develop blind loyalty for their new religion.
7- The countercultural upsurge of the period 1960-70 was a
wholly ambiguous revolt against Protestantism. It was a revolt
against a caricature of the Protestant ethic, institutionalized in
the routines of a bureaucratized society. The impulses of the
revolt led, indeed, to a new appreciation of the Protestant
dimension in American culture. Conscience was opposed to
convention: Thoreau's protest at the Mexican War was
discovered by those who rejected the intervention in Vietnam.
Inwardness was opposed to submission to a harsh superego.
Limits were set against grandiosity.
8- Carol Gilligan argues that women do feci, and above all, act and
think in a different voice, one which reflects their capacity to
take the standpoint of the other. For years male philosophers
have been ruminating about communication and its
preconditions. Gilligan has shown how rolc-rclated these arc. In
a society rent by conflict, it is reassuring that slightly more than
half the population may be qualified to exercise a decent
minumum of sociability.
9- Today's lawyers wander in an increasingly impersonal,
bureaucratized legal world, where neither honesty-based nor
loyalty-based systems seem to be operating very well. The
families, communities, neighborhoods, and schools that once
served as seedbeds and anchors for personal and professional
shopngoaingu.com
virtues are themselves in considerable disarray. Clients, whether

corporate or individual, arc in the grip of the same maladies.
New recruits to today's profession often have no solid base of
old world or any other culture to fall back on, and no coherent
professional culture to embrace.
10- Ghetto rioting, the rise of black militancy, and resentment over
Great Society social legislation combined to produce a backlash
among many whites. Commitment to bringing black Americans
into full equality declined. In the wake of the riots, many whites
fled the nation's cities. The Census Bureau estimated that
900,000 whites moved each year from central cities to the
suburbs between 1965 and 1970. The 1968 Republican
candidate Richard Nixon promised to eliminate "wasteful"
antipoverty programs and to name conservatives to the Supreme
Court. In an effort to curb Great Society social programs, Nixon
did awav with the Model Cities program and the Office of
Economic Opportunity. The administration urged Congress not
to extend the Voting Rights Act of 1965 and to end a fair
housing enforcement program.
Bài 2:
Những vân đề văn hóa xã hội (ĩ)
(Social and Cultural Issues)
A-Từ vựng
ị i
aggravated assault: tân công gây thương tích
antisocial behavior: hành vi đi ngược lại chuẩn mực hay đạo lý xã hội
appropriation of State funds: lây tiền nhà nước dùng vào việc tư
battering: đánh đập phụ nữ
child abuse: ngược đãi trẻ em (không nên dịch sai thành "lạm dụng tình
dục trẻ em" vì phạm vi ngược đãi rất rộng, không phải chỉ có chuyện
"tinh dục")
community development block grant: trợ cấp trọn gói (của liên bang)
về phát triển cộng đồng (trong phạm vi tiểu bang)
copyright infringement: vi phạm tác quyền
criminal offenses: vi phạm hình sự
electrical blackout: mất điện đột ngột
embezzlement: biển thủ công quỹ
energy shortage: thiếu hụt năng lưựng
environment and energy policy: chính sách môi trường và năng lượng
environmental protection: bảo vệ môi trường
equal access to educational opportunities: bình đảng trong giáo dục
family violence: bạo lực trong gia đình (=domestic violence)
government-issued vouchers: tem phiếu do chính phủ phát hành (để trợ
giá cho người nghèo khi mướn nhà)
juvenile delinquency: tệ nạn thiếu niên phạm pháp
mugging: trấn lột
oil spills: dầu loang trên biển

paternalism: tính độc tài gia trưởng
patriarchy: chê độ gia trưởng, hệ thông gia trưởng (đàn ông làm chủ)
pregnancy-selling: mãi thai (đẻ giùm, cho thuê tử cung)
public housing projects: các dự án xây dựng nhà ở cho nhân dân
racially mixed community: cộng đồng có cả người da trắng và người da
màu
recidivism: sự tái phạm
reconstituted family: gia đình tái giá (cả cha lẫn mẹ đều kết hôn lần thứ
hai, bao gồm luôn "con anh," "con em," và "con chúng ta." Còn gọi là
blended family)
sexism: thói trọng nam khinh nữ
toxic chemical leaks: rò rỉ hóa chát độc hại
unemployment insurance: bảo hiểm thất nghiệp
white-collar crime: tội ác cao cấp
1- It is probable that incidents of family violence arc not limited to

the present. Whenever a number of persons live under one roof,
the scene is set for disagreements and, under some conditions,
for the flare-up of violence. The statistics on family violence arc
not discouraging; domestic violence is the leading cause of
death among women according to the Surgeon General. About
1.8 million women are battered every year making battering the
largest single cause of injury to women nationally, occurring
more often than auto accidents, muggings, and rapes combined.
2- Blended families have been described as representing the wave
of the future, especially if the high divorce rate continues. Such
families have their own sets of problems. Relationships arc
multiplied under the circumstances of several rcmarriages-onc
has several sets of siblings, grandparents, and other relatives.
Giảng trình biên dịch và phiên dịch tiêng Anh 21
Occasions for jealousy and rivalry arc similarly increased.

Because women tend to get custody of children, a remarried
man will often have children who do not live with him, while he
lives with children who are not biologically his.
3- The sexist ideology is a system of beliefs that justifies the
inequality that governs the way the two sexes are treated in
society. It is so pervasive that many women believe it as
fervently as men do. The most pernicious aspect of the ideology
is not simply the belief that different natures of the two sexes
result in different kinds of behavior. Rather, it is that "different"
has acquired the value superior/ inferior and specially that men
are superior and women inferior.
4- White-collar crimes refer to criminal acts committed by .
respectable persons, often of high status, in the performance of
their occupational jobs. The acts include false advertising,
copyright infringement, swindling, stock manipulation, price
fixing, tax evasion, embezzlement, forgery, and fraud. Such
crimes are tolerated more often than others because they seldom
involve violence and they tend not to be committed by seasoned
criminals. However, in sheer numbers of dollars, white-collar
crime costs the society three times more per year than the four
other major categories of property crimes.
5- Neither the fact nor the length of imprisonment seems to deter
crime (although arrest seems to deter it: A recent study has
shown that arrested offenders are less likely to commit a crime
at a future date than offenders who are released without being
arrested (Smith and Gartin 1989). In fact, prisons arc termed
"crime schools," where inmates learn how to be better
criminals. Rates of recidivism-the repetition of criminal
offcnscs-show that approximately 74 percent of those released
from prison will be rearrested within three years. *
6- Local governments may use federal funds in the form of
community development block grants for urban renewal, public
Í2 Dương Ngọc Dũng
housing, street paving, lighting, industrial parks, and related

activities.
7- Since the 1950s and 1960s the. major policy concern of the
federal government in the educational arena has been to ensure
equal access to educational opportunities. The Elementary and
Secondary Education Act of 1965 was designed to distribute
federal aid to school districts on the basis of the proportion of
low-income children in those .districts. In 1979 Congress
created the Department of Education, and in 1981 it approved
the block grant known as the Education Consolidation and
Improvement Act, which merged a number of small education
programs into a single program.
8- Public concern with environmental and energy issues is of
recent origin. For most of the nation's history, Americans have
thought of their natural resources as almost inexhaustible free
goods. But dramatic events of recent decadcs-including severe
energy shortages, electrical blackouts, nuclear plant disasters,
oil spills, toxic chemical leaks, and significant increases in
environmentally related diseases and dcaths-havc directed the
public's attention to environmental and energy issues.
9- At one point in the 1996 presidential campaign, Republican
Bob Dole called public housing in the United States "one of the
last bastions of socialism in the world." Declaring that the
federal government is "the landlord of misery," Dole
recommended that the Department of Housing and Urban
Development be eliminated and that public housing projects be
replaced by a system of government-issued vouchers that poor
people could use to help rent housing in the private market.
10- A HUD voucher program enabled this Illinois woman and her
children to move from a public housing project to a larger
privately owned apartment in a racially mixed community. But
such programs aroused intense opposition from whites who fear
an influx of poor inner-city residents into their neighborhoods.
In fact, opposition to housing dcconcen-tration was not limited

to whites. Some African Americans began to question the value
of integration as the main objective of public housing for
blacks. For these people, breaking up black neighborhoods
threatens to dilute black political viability, black culture, and
black economic strength.
Bài 3:
Những vấn đề văn hóa xã hội (II)
(Social and Cultural Issues)
A-Từ vựng
arms salẹs: buôn bán vũ khí .
captivity: sự giam giữ
dissemination of indecent texts and images: phổ biến hình ảnh và tài
w
liệu "không đứng đắn."
diversion of funds: lạm dụng công quỹ (dùng vùo một mục tiêu khác)
domestic social policy: chính sách xã hội trong nước
equal time rule: quy định thời gian bằng nhau
exposure: sự phô bày
fairness doctrine: lý thuyết công bằng
health-care reform: cải cách chăm sóc y tế
high public visibility: tính nổi cộm ai cũng thấy
hostage: con tin
interest groups: các nhóm phục vụ cho các quyền lợi riêng tư
politically loaded information: các thông tin mang dầy lính chính trị
politics of social welfare: những vấn đề chính trị trong phúc lựi xã hội
polling public opinion: thăm dò dư luận quần chúng
private funding: tài trự của tư nhân
reform package: cải cách trọn gói
sexually explicit images: những hình ảnh khiêu dâm trắng trỢn
the right of rebuttal: quyền phản bác
to monitor activities: theo dõi đôn đốc các hoạt động
to oversee compliance: kiểm tra các mưu toan đồng lõa

universal health care insurance: ai cũng được bảo hiểm y tế
1- It is obvious why politicians attempt to control the news. It is

less clear why journalists'report so much‘politically loaded
news. If the American news media were state controlled or
noncompetitive, it would be easy to excuse reporters for passing
along, without comment, the political messages in news events.
The emphasis given to official views is less excusable when the
American news media are proclaimed to be free agents
operating in a political system that values free speech. How can
* we reconcile the official bias of the news with the common
assumptions that the • media re objective, independent,
professional, and even adversarial in their relations with news
* sources?
2- When George Gallup first began polling, he used a slide rule to

calculate the proportion of the public that had responded in a
certain way. Then it took about ten days to conduct a survey
and analyze its results-a far cry from the daily polling and
instant analyses that are possible today. Fifty years of polling
millions of Americans taught George Gallup three lessons, he
•said: (1) the collective judgment of the American people is
sound: (2) the public will make great sacrifices for the national
good in times of crisis; (3) the will of the people sooner or later
becomes law.
■m
3- The fairness doctrine required that discussions of important
public issues be aired and that conflicting sides of an issue be
a presented. Under this rule, when the president gave a political
address on radio and television, a representative of the party
out of power was permitted to give a response, usually for
the same amount of’time.. The FCC (Federal Communications
Commission) suspended the use of the fairness doctrine in the

late 1980s.
4- The equal time rule requires any broadcaster that allows a
candidate for public office to appear on the station, or that
carries advertising for that candidate, to provide other
candidates for the same office with similar opportunities. Prior
to 1983 this rule applied to all candidates, including those of
minor parties. The FCC subsequently allowed radio and
television stations some flexibility in staging debates and
determining which candidates to invite to them.
5- The right of rebuttal was established by the Supreme Court in
the landmark case of Red Lion Broadcasting Co. V. FCC
(1969). In this case a liberal author whose book about
conservative senator Barry Goldwater was criticized by a
conservative preacher asked for equal and free time to reply to
his critic. The Court agreed, ruling that individuals or groups
whose honesty, integrity, or character has been attacked during
a broadcast, or a candidate whose opponent has been endorsed
by a station, has a right of rebuttal.
6- The virtual CAplosion in use of the Internet in recent years, and
particularly its accessibility to children, have raised concerns
about the availability of sexually explicit images and texts from
private home pages and consumer on-line services. In 1996,
Congress reacted to these concerns by tacking on a provision to
the ommibus telecommunications bill that was enacted in that
year. This part of the legislation, known as the Communications
Decency Act, banned the dissemination of "indecent" material
on the Internet and established penalties of prison terms and
large fines for violators.
7- The exposure of the White House connection to the Watergate
burglary during the Nixon administration, the reporting of
atrocities during the Vietnam War, the nightly television news
program on the captivity of American diplomats held hostage in
Iran, the revelation of arms sales to Iran, and, later, the

diversion of funds to rebels fighting the Marxist government in
Nicaragua-all helped focus public attention on major problems,
■ forced government officials to react to these problems, and set
off a series of decisions and actions that ultimately affected
government, public policy, and the political environment.
8- The criterion of making sure that all citizens have an equal
voice and vote in the electoral process has generated a decades-
long debate over campaign finance, and specifically over
whether the American tradition of unrestricted private funding
of political campaigns undercuts the basic principles of a
democratic electoral process. Congress debated these issues,
and in 1971 and again in 1974 it enacted legislation to limit
campaign spending and provide government support for
presidential nomination and election campaigns. The Federal
Election Campaign Act required public disclosure of all
contributions and expenditures above a certain amount and
created Federal Election Commission to monitor activities and
oversee compliance.
9- Much of the policy formation and agenda setting in the welfare
arena takes place directly on the floor of Congress or in its
various committees. Indeed, Congress probably is a more
significant actor in welfare policy than in almost any other area
of domestic social policy. Its significance stems from the high
public visibility of welfare issues, the sophisticated organization
and legislative skills of interest groups in the welfate arena, and
the large amount of money appropriated to welfare programs
each year.
10- President Bill Clinton made health care-both its soaring cost
and the increasing number of people without insurance for it-a
primary issue of his 1992 election campaign and a central issue
of his domestic policy. Soon after the election he appointed a
task force, headed ’by his wife, Hilary Rodham Clinton, to
prepare proposals. In September 1993 the president presented a

reform package to Congress that was the most dramatic new
venture in social policy since the New Deal. It called for
guaranteed universal health care insurance. Costs were to be
shared by businesses and employees, poor individuals and small
businesses would be subsidized by the federal government.
Đơn vị 3:
GIÁO DỤC (EDUCATION)
Bàil:
Những khái niệm (Concepts)
!'!
A-Từ vựng
a plethora of sources: vô số các nguồn tư liệu
academic qualifications: bằng câp
academic record: thành tích khoa học
array of archived documents: một dãy các tư liệu lưu trữ
Asia-related expertise: chuyên môn thuộc lãnh vực Châu Á Học
cheating: gian lận (trong kỳ thi)
college faculty: các giảng viên (ban giảng huấn) đại học
curriculum construction: câu tạo chương trình
custom courses: các giảng trình được thành lập theo yêu cầu (=tailored
courses)
educational psychology: tâm lý giáo dục
entrance exam: thi tuyển sinh vào đại học
flagships: những trường danh tiếng (Harvard, Yale, vân...vân)
guidance and counseling: hường dần và tư vấn
immense potential: tiềm năng vĩ đại
in an embryonic stage: trong giai đoạn phôi thai
interdisciplinary subjects: những môn liên ngành
lesson plan: giáo án
mental hygiene: vệ sinh tinh thần
30 Dưưng Ngọc Dũng
minority-serving institutions: các trường đại học phục vụ cho dân thiểu
số
multiple subjects: chuyên môn đa ngành
pedagogic theory: lý luận sư phạm
pre-college cram school: trường luyện thi đại học
pressure-cooker school system: hệ thống trường "nồi áp suất" (ép học
viên học nhồi nhét tôi đa)
retention: việc bảo lưu kết quả học tập
rote learning: học vẹt
school administration: quản lý giáo dục
screening the psychologically and emotionally unfit: sàng lọc ra những
người có tâm lý và tình trạng cảm xúc không thích hợp
state certification requirements: các yêu cầu về chứng chỉ (sư phạm)
của tiểu bang
tailoring executive programs to the needs of individual corporations:
thiết kế các chương trình đùo tạo lãnh đạo tùy theo nhu cầu của từng
doanh nghiệp
to have access to the full complement of opportunities: được hưởng đầy
đủ các cơ hội
transcripts: học bạ
undergraduate-level teaching: dạy ở trình độ đại học
university-based organization: tổ chức nằm trong đại học
upgrading teacher education: nâng cấp việc đào tạo giáo viên
virtual museums: các thư viện "ảo"
virtual worlds: những thế giới gần như là thật
visual and auditory aids: các trợ cụ thính thị
vocational guidance: hướng nghiệp
would-be teachers: các giáo viên tương lai
Giảng trình biên dịch và phiên dịch tiến" Anh 31

1- With Washington vowing to reinvent government, the state of
Minnesota recently sent personnel administrators to the
University of Minnesota's Carlson School of Management for a
weeklong lesson in streamlining operations that included a
course on conflict resolution. Custom programs accounted for
one third of business school executive-development revenues in
1993, according to a survey done for the latest edition of
Bricker's International Directory.
2- This is the new face of executive education. In a field once
dominated by flagships such as the Harvard Business School's
Advanced Management Program, which brings senior
professionals from various firms to campus for 10 weeks, the
action has shifted to condensed courses that target a specific
problem in one organization. "There's just a tremendous
urgency on the part of companies to face up to issues quickly,"
explains Jean Hauser, head of the Center for Custom Programs
at the University of Carolina's Kenan-Flagler Business School,
the first university-based organization devoted exclusively to
tailored courses.
3- For millions of young Asians education has become a
sophisticated form of torture. Although Japan's pressure-cooker
school system gets more international attention, the same
formula applies to all of Asia's centers of prosperity. From early
elementary school on, test scores reign supreme. Parents,
teachers and administrators regard class rankings as a measure
of their own status and drive the students ever harder to
outperform each other in rote learning.
4- In Germany, those who can, teach. They are paid handsomcly-
enough to support a middle-class family comfortably. And
many teachers attain the coveted rank of civil servant, which
gives them job tenure and fringe benefits such as low-interest
mortgages and freedom from paying social-security taxes. The
32, Diking Ngọc Dũng
price of such prestige is rigorous teacher training, which is still

another reason that some of the best and brightest German
students arc attracted to the field. Would-be teachers in
Germany arc required to thoroughly learn two academic
subjects before they embark on pedagogic theory. Mastering
multiple subjects enables German teachers to teach
interdisciplinary programs.
5- To take, for illustrative purposes, just one subject among many
in graduate Education, one might consider the course work
commonly offered in "Guidance," an administrative specialty
that has come into its own in recent years through the help of
the Federal government and the federal controversy over
American education. Everyone agrees that public school
students need some guidance, sometimes curricular, sometimes
emotional or disciplinary, sometimes in occupational matters or
questions of college admissions. We now have a field with the
redundant name of "Guidance Counseling" in which one can
earn both a master's and a doctor's degree. But nobody knows
what either degree should stand for, since nobody knows what
guidance counseling is, can be, or ought to be; there is as yet no
accepted "theory" of guidance counseling.
6- To the educationist, "upgrading" teacher education will
continue to consist of shuffling and reshuffling the same old
blocks of time in the college training programs, examining and
re-examining curricula, appointing study commissions,
tinkering now and then with state certification requirements,
, and "rethinking" admission and retention practices.
7- As for the other qualifications, apart from the academic record,
that future teachers ought to have, educationists make much of
the importance of emotional stability and social adjustment, and
much of the importance of screening out of teacher-training
program the psychologically and emotionally unfit. It is ver)'
doubtful if this screening can be done by any kind of
admissions apparatus, except for catching the obvious misfits,

and it is possible that a number of potentially excellent teachers
arc eliminated from the programs because of the obtuse
judgments of those who profess to be screening out
incompetents.
8- The Asian Studies Development Program is a quite successful
project that focuses upon improving undergraduate-level
teaching about Asia. ASDP is particularly useful for college
faculty who arc not Asia specialists and would like to develop
Asia-related expertise. Most of the schools involved in ASDP
do not have the resources to hire full-time Asianists, and instead
turn to the most innovative of their existing faculty and ask
them to develop their knowledge and capacity to teach about
Asia.
9- Prom the beginning, ASDP has been committed to working
with minority-serving institutions to insure that national
minorities have access to the full complement of opportunities
which Asia offers on America's horizon. To this end, we have
developed close tics with a number of historically black
colleges and universities. Our project is neither to provide
experts with additional education, nor to produce overnight
Asianists. Rather, we arc committed to the notion that the very
best faculty arc experts in their own disciplines, arc excited at
the possibilities of extending their own knowledge of Asia and
sharing this in their class.
10- The use of technology in the social studies classroom, while
still in a relatively embryonic stage, nonetheless has immense
potential to revolutionize the way in which instruction is
delivered and the manner in which students learn. We now have
opportunities to bring virtual worlds into our classrooms which
were nonexistent a decade ago, to connect with di i Cerent parts
of the globe almost instantaneously, and to avail ourselves of a
plethora of sources previously inaccessible to US, including
virtual museums, an endless array of archived documents, a

wealth of foreign news sources, and an astounding number of
resources about any topic imaginable.
Giảng trình biên (lịch và phiên (lịch tiếng Anh 35
Bài 2:
Những vấn đề giáo dục I
(Educational Issues)
A-Từ vựng
a widespread assumption: một giả định phổ biến
asset: tài sản
at the expense of education: lơ là việc giáo dục
compulsory mass education: giáo dục phổ thông cưỡng bách
credentialed professionals: những chuyên gia có bằng cấp
credentials: chứng chỉ hay bằng cấp
critical abilities: năng lực phê phán, hiểu biết sâu sắc
cultural heritage: di sản văn hóa
cure-all: thuốc trị bá bệnh
current minorities: các nhóm thiểu số hiện nay
dilemma: vân đề nan giải
drug education program: chương trình giáo dục về ma tuý
eight-grade diploma: bằng lớp tám
equally attainable: có cơ hội đạt đến một cách bình đẳng
extremely bureaucratized structure: cơ cấu cực kỳ quan liêu
factors: các nhân tố
functionalist perspective: quan điểm thuộc trường phái chức nãng
high school diploma: bằng tốt nghiệp trung học
impact: ảnh hưởng
in touch with: bám sát hơn, phù hợp hơn với
latent functions: những chức năng không chủ định
literate and well-informed electorate: thành phân cử tri có học và có

trình độ văn hóa cao
manifest functions: những chức năng có chủ định
menial jobs: công việc lao động chân tay
peers: các bạn cùng trang lứa
prerequisite: điều kiện bắt buộc
self-fulfilling prophecy: lời liên tri tự ứng (tự mình phán ra và cũng tự
mình lùm cho ứng nghiệm)
self-supporting: tự lập
sex education program: chương trình giáo dục về sinh hoạt giới tính
social upward mobility: tiến lên trên nấc thang xã hội
socialization process: tiến trình xã hội hóa
staying in line: xếp hàng ngay ngắn
teenage pregnancies: trẻ vị thành niên có thai
the framers of the Constitution: những người soạn thảo hiến pháp (Mỹ)
the function of schooling: chức năng giáo dục
to affect: ảnh hưởng đến
to alienate students of lower-class and minority homes: khiến học sinh
thuộc gia đình lao động và thiểu sô' khó có thể thích nghi được
to alter the course of social problems: thay đổi chiều hướng của các
vấn đề xã hội
to be legally bound: bị ràng buộc về mặt pháp lý
to confer: cap cho
to impede: cản trở, ngăn cản
to little avail: chẳng thành công bao nhiêu
to perform academically: học tập
to reinforce: củng cô thêm
to sharpen: làm cho nghiêm trọng thêm
lo work to the advantage of all students: hoạt động có lợi cho tất cả học sinh
Giiing trình biên dịch và phiên dịch tiếng Anh 37
1- Compulsory mass education was not instituted until the latter

half of the 19"' century, when large waves of immigrants began
pouring into American cities. Many of them spoke no English
and could neither read nor write. It was necessary to
"Americanize" them so as to make them fit to become citizens
of the nation. A certain degree of education, at first represented
by an eight-grade diploma and later by a high school diploma,
became a prerequisite for all but the most menial jobs. In this
period, the function of schooling was to provide the means for
each person to become self-supporting.
2- The traditional view of American education is that, as a society,
the United States has been deeply committed to the principle of
educating all. The framers of the Constitution were convinced
that democracy required a literate and well-informed electorate.
The economic policies of capitalism reinforced the ideals of
democracy because they required that all persons have the
opportunity to compete equally in the marketplace. Thus, a
widespread assumption developed that the value of education is
an asset to the entire society, not to the individual alone. As a
result, education in the United States is supported by taxation
on everyone, and all parents are legally bound to have their
children schooled at least until the age of 16.
3- In the functionalist perspective, education docs certain things
for society. Clearly, some of education's functions are manifest
(that is, intended), and some are latent (that is, unintended).
Among the most’ important manifest functions is that of
supplementing the socialization process begun in the family.
Schools help preserve the cultural heritage of the nation. They
also point out the values, beliefs, norms, and attitudes of the
society, thus reinforcing values students acquire from family
socialization.
4- Conflict theorists point out that schools reinforce the

stratification system of the society both by legitimizing it and
by preparing students for different statuses. Schools teach the
values of achievement and competition as techniques for
upward social mobility: the assumption here is that those who
are in high-status positions won out through competition and
achievement, and therefore merit their positions. Schools also
sort students into different categories, in theory according to
ability and talent, so that each may fulfill his or her potential as
a productive and creative person. The unintended effect of this
selection process is that middle-and upper-class students are
assigned to academic, college preparatory courses, whereas
lower-class and minority students are frequently assigned to
general and vocational study programs.
5- One trait especially characteristic of American education is the
fact that people consider it to be a first and necessary step
toward economic and therefore social upward mobility. That is
one reason why many American schools tend to stress training,
in the sense of transmitting skills and information that can be
used in the performance of a job, at the expense of education, in
the sense of developing creative and critical abilities.
6- Because of the strong belief that one must be educated in order
to be a good American citizen, education is frequently viewed
as a cure-all for all manner of social problems. If there are too
many traffic deaths, the schools institute driving education
programs; if alcohol and drugs are abused in the society, the
schools provide for drug education programs; if there are too
many unwanted teenage pregnancies, the schools attempt to
solve the problem by establishing sex education programs.
While the intentions are noble, there is little proof that such
programs significantly alter the course of social problems.
7- The dilemma that American schools face is that entrance to the
professions and many other kinds of high-paying jobs require
the credentials schools confer on the individual who

successfully complete a course of study. On the other habd, the
course of study is not equally attainable by all students. First,
* there are differences in intellectual abilities among people,
which of course affect the outcome of their educational careers.
But perhaps of greater impact are factors related to social class
and race that tend to impede the progress of some students.
8- Schools seem unable to work to the advantage of all students
for a variety of reasons. One reason is the extremely
bureaucratized structure of American schools, which tends to
alienate students from lower-class and minority homes. The
stress on order and regularity, on silence and lesson plans and
staying in line, is further sharpened by the attitude of teachers,
, who manage to communicate to lower-class students that they
will not perform academically as well as their peers from higher
social classes. This self-fulfilling prophecy usually comes true.
* 9- With the exception of Asian Americans and Jews, many of
whom have taken full advantage of the upward mobility made
possible by becoming credentialed professionals, most current
minorities have not been well served by American schools.
Educators and the government have made a variety of attempts
to find an educational system more in touch with the needs of
minorities, but so far to little avail.
10- With the dramatic increases in enrollment, institutions of higher
learning have become more specialized and differentiated. The
largest schools have acquired the name of multiversities because
of their size (they usually consist of a number of campuses
dispersed through a state) and because of the many functions
they perform, not only for the community but often for the
nation. The finest medical and research centers arc parts of such
* multiversities. Additionally, there has been a mushrooming of
community colleges, generally funded locally by cities or
counties and aided by state and federal funds. These offer a two-
year degree at minimal tuition rates in a vocational area.
Bài 3:
Những vấn đề giáo dục II
(Educational Issues)
A-Từ vựng
accrediting agencies: những cơ quan có trách nhiệm câp bằng
archaic procedures: những quy trình cổ xưa
deterring factor: nhân tố gây cản trở. làm nhụt chí
doctoral education: giáo dục ở câp tiến sĩ
facilitator: ngươi điều khiển cuộc thảo luận
feverish activity: hoạt động như điên cuồng
field beings: các "trương sinh thể" (sinh thể không thể tồn tại độc lập
mà phải cộng sinh với toàn bộ môi trương xung quanh dể có thể phát
triển)
identity formation: sự hình thành bản sác riêng
low admission standards: tiêu chuẩn nhận vào học quá thấp
low-caliber people: những ngươi kém khả năng
mechanistic physics: vật lý cơ học cổ điển (của Newton)
pedagogy: phượng pháp sư phạm
prestige universities: các đại học có uy tín (nổi tiếng)
ramifying influence: ảnh.hương tràn lan
reform is afoot: đang có cải cách, đang có sự thay đổi
salvation: sự cứu rỗi
self-deception: việc tự lừa gạt, hoang tương
standardized intelligence lest: trắc nghiêm chuẩn về trí thông minh
tenure process: tiến trình vào biên chế
theologian: nhà thần học

to mitigate the enthusiasm: giảm bớt nhiệt tình
to tabulate: xếp thành cột, bảng
undergraduate degree: bằng đại học
workload: khôi lượng công việc

1- Reform is afoot in doctoral education. The last decade has been
marked with national commissions, conferences, and news
reports focusing on problems in doctoral education. There arc
now several national, institutional, and disciplinary level
initiatives aimed at changing doctoral education. These include
projects from the Pew Charitable Trusts (Preparing Future
Faculty program; Re-envisioning the PhD), the Woodrow
Wilson Foundation (The Responsive PhD), and the Carnegie
Foundation for the Advancement of Teaching (The Carnegie
Initiative on the Doctorate), as well as those from disciplinary
societies and government agencies.
2- History students (again, mirroring their counterparts in other
disciplines) also see aspects of the faculty career that give them
pause. These arc the tenure process, the job market, being
geographically constrained, and the high workload of the
faculty. In other words, the conditions of work mitigate the
enthusiasm students have for academic life. Notably, salaries
arc not an issue for history students: they arc least likely of
students in any field to rank salaries as a deterring factor.
3- The Harvard case method of instruction is an eminently suitable
pedagogy for discussing controversial issues in the political
geography and geopolitics of Asia. A case is a narrative that
provides the reader with a basic introduction to the controversy:
the who, what, when, and where. But the case docs not irfcludc
a detailed analysis of'the problem. Nor will the case suggest any
recommended course of action aimed at resolving the case. The

analysis and courses of action then become the responsibility of
the facilitator and discussion participants as they engage the
problem and work toward a resolution.
4- Studying development levels and processes is an important
aspect of learning about Asia. The Asian continent contains
countries that span an incredibly large range of developmental
levels. Often, it is the habit of students and instructors to group
countries into three categories—developed (the most advanced),
least developed (the least advanced), and newly industrializing
countries, which previously belonged in the latter category, but
arc making a transition to the former. This practice presupposes
that countries can be arranged in a strict hierarchy by
developmental level, and that development occurs in a linear
manner from one to the next.
5- Since to be educated is to be self-reflective, and this is to be
oriented in the world, twentieth-century relativity theory has
great educational significance, because it conceives US as in the
world, as field beings. It is not a flight into abstractions which
abandons concrete reality, although it is true that many still
think of "concrete reality" in terms of 17“' century mechanistic
physics.
6- It is no accident that Nietzsche's observation that scholars
deceive themselves was made at the very time the modern
university was taking shape both in Europe and the United
Statcs-the last decade of the 19tb century. For all secular
institutions pulled away from the archaic background of
experience and divided themselves into bureaus in order to
perform exhaustively the tasks they had set for themselves. In
the university the bureaus are specialized fields of research
which become so caught up in themselves that they forget the
questions that define the existence of educational institutions:
Who am I? What can I know? What shall I become? The
Giiírig trình biên dịch và phiên dịch tiếng Anh 43
feverish activity of specialized research pulls away from the

background, conceals archaic procedures of identity formation,
and abets self-deception.
7- The origins and early growth of higher learning in the United
States are part and parcel of its religious life. The learned class
was composed almost exclusively of theologians. With the
fewest exceptions only these men were equipped to teach on the
higher level, and only these founded and directed the colleges.
Teaching and founding were considered to be God's work, for,
particularly in a dominantly Protestant set of groups, salvation
depended upon the ability to read and understand God's word,
the Bible.
8- Ironically, it is often easier to be admitted to graduate study in
Education than to undergraduate programs in the same
institution. A bachelor's degree that might be twenty years old
or more from a third-rate institution is often adequate for
admission, especially to those degree programs that are wholly
under the control of the Education division. Teachers College,
for example, has always accepted virtually anybody who
presented an undergraduate degree, as have other graduate
schools of Education, including those attached to the prestige
universities.
9- Whatever reasons there may have been historically for taking
low-caliber people in the programs for classroom teachers,
there has never been and assuredly is not now any reason for
taking them in the graduate programs. The ramifying influence
of low admission standards in graduate Education is plain: The
masters and doctors turned out become administrators who hire
teachers, construct curricula, and set standards at public
schools; they also staff professional associations and accrediting
agencies and become professors of Education.
10- Another major study was reported in 1954 which surveyed the
distribution of talent'in all fields of higher education. The study
44 Du'o'ng Ngọc Dũng
tabulated scores on standardized intelligence tests for a sample

of 10,000 college graduates from 41 institutions and 4,500
graduate students from between 41 and 50 liberal arts colleges
and universities. The Education student, regardless of the point
in his career at which he is examined, consistently close to the
bottom.
BO GS
Đơn vị 4:
Y TẾ (PUBLIC HEALTH)
Bàil:
Những thuật ngữ y học phổ thông
(Common Medical Terms)
A-Từvựng
a history of high blood pressure: bệnh sử cao huyết áp
abortion: phú thai
acne: mụn trứng cá
AIDS: bệnh si-đa
alcohol consumption: mức độ tiêu thụ rượu
alcoholism: bệnh nghiện rượu
allergy: dị ứng
an injection of local anaesthetic: chích gây tê
anal intercourse: giao hợp qua đường hậu môn
analgesics: thuốc giảm đau
anemia: bệnh thiếu máu
angina pectoris: đau thát ngực
antenatal clinic: bệnh viện tiền sản
antibiotic ointment: thuốc mỡ bôi có chất kháng sinh
antidepressant: thuốc chống trầm cảm
appendectomy: giải phẫu cắt bỏ ruột thừa
appendix: ruột thừa
arthritis: viêm thấp khớp

asthenopia: mỏi mắt, mắt yếu
asthma: bệnh hen suyễn
astigmatism: bệnh loạn thị
atheroschlerosis: xơ vữa động mạch
auscultation: thính chẩn
back pain: đau lưng
blood sample: mẫu máu
blood test: xét nghiệm máu
brain tumor: khối u trong não
bronchitis: viêm phế quản
bronchoscopy: soi phế quản
cardiac failure: suy tim
cardiovascular accidents: tai biến tim mạch
CAT (computer-assisted tomography) scanning: phương pháp chụp cắt
bằng điện toán
cerebral tumor: khối u não
cerebrovascular accident (CVA): tai biến mạch máu não
chemical peel: lột da mặt bằng hóa chất
cholelithiasis: chứng sỏi mật
chromosome: nhiễm sắc thể
chronic sinusitis: viêm xoang mãn tính
cirrhosis of the liver: xơ gan
clinical syndrome: hội chứng làm sàng
collagen injection: bơm cô-la-gien
collapse: đột quị (xỉu)
condom: bao cao su tránh thai
congenital heart disease: bệnh tim bẩm sinh
constipation: táo bón
contaminated: bị nhiễm bệnh

contraception: ngừa thai
contraceptive: thuốc ngừa thai
coronary artery: động mạch vành
cosmetic surgery: giải phẫu thầm mỹ
dental procedures: các trị liệu nha khoa
depression: chứng trầm cảm
dermabrasion: mài da (làm da láng)
diabetes: tiểu đường
diagnosis: chẩn đoán
diarrhoea: tiêu chảy
dilatation and curettage: nong và nạo thai
diuretic: thuốc lợi tiểú
drủg-resistant strains: những giống (muỗi) kháng thuốc
dyslexia: chứng khó đọc
ejaculation: sự xuất tinh, phóng tinh
encephalitis: viêm não
encephalomalacia: chứng nhũn não
enteritis: viêm ruột
epidemiology: miễn dịch học
estimation of blood pressure: đo huyết áp
facelift: giải phẫu thẩm mỹ mặt (=facial plastic surgery)
failing sight: suy giảm thị lực
fetus: bào thai
foetal heart: tim thai
gastric ulcer: loét bao tử
gastroenteritis: viêm ruột dạ dày
gene theraphy: liệu phápîen
general condition: tổng trạng
genetic manipulation (=genetic engineering): chuyển hóa gien

gingivitis: viêm nướu răng
gonoccocal urethritis: viêm niệu đạo do lậu
gonorrhoea: lậu
gum: nướu răng
haemorrhoids: bệnh trĩ
hay fever: viêm mũi dị ứng
heavy periods: rong kinh (=menorrhagia)
hepatitic impairment: suy gan
hepatitis B virus: viêm gan siêu vi B
hepatitis: viêm gan
high-dose chemotherapy: xạ trị liều cao
HIV: (=human immunodeficiency virus): vi khuẩn kháng nhiễm nơi
người
homosexual males: đàn ông đồng tính
hypodermic needles: kim tiêm
hysteroptosis (=metroptosis); sa tử cung
infection: nhiễm trùng
inflammation: viêm
influenza: cúm
intramuscular injection: chích thịt
intrauterine device (1UD): vòng tránh thai
intravenous administration: chích tĩnh mạch
kidney stones: sỏi thận
leukaemia: ung thư máu
limb amputation: cưa cụt các chi
liver cancer: ung thư gan
lymphocytic leukaemia: ung thư máu lim-phô bào
malaria: sốt rét
Giảng trình biên dịch và phiên djch tiếng Anh 49
maternal ward: khu hộ sản

meningitis: viêm màng não
menopause: mãn kinh
menorrhalgia: thống kinh (=đau bụng khi hành kinh)
menstrual cycle: chu kỳ kinh nguyệt
microbiology: vi sinh học
migraine: nhức đầu một bên
miscarriage: sẩy thai
myocardial infarction: nhồi máu cơ tim
myopia= near-sightedness: bệnh cận thị
obesity: chứng béo phì
obstetrician: bác sĩ sản khoa
opportunistic infections: nhiễm trùng ngẫu nhiên
otitis media: viêm tai giữa
otitis: viêm tai
overweight: quá cân, quá mập
pathology: bệnh lý học
penicillin-allergic patient: bệnh nhân dị ứng pênixilin
petroleum jelly: cao dầu (bôi bảo vệ da)
physical therapy: vật lý trị liệu
physiology: sinh lý học
placebo: giả dược
plaque: nha chu
platelets: tiểu cầu trong máu
premature delivery: sinh thiếu tháng (đẻ non)
premenstrual syndrome (PMS): hội chứng tiền kinh nguyệt
presbyopia: viễn thị (mắt của người già)
prolapsed intervertebral disc: thoát vị đĩa đệm
prostatitis: viêm tiền liệt tuyến
psychotherapy: tâm lý trị liệu «

renal failure: thận suy
rheumatism: phong thấp
rhinitis: viém mũi
rickets: chứng suy dinh dưỡng
scarring: để sẹo lại
septicaemia: nhiễm trùng máu
sexually transmitted diseases: bệnh lây theo đường sinh dục
side-effects: hiệu ứng phụ
sinusitis: viêm xoang
skin yellowing: vàng da
stem cells: tế bào gốc •
sterilization: triệt sản, vó sinh
superinfection: bội nhiễm
symptoms: triệu chứng
syndrome: hội chứng
syphilis: giang mai
the immune system: hệ miễn dịch
to do an ultrasonograph: làm siêu âm
tonsillitis: viêm a mi đan
tonsils: a mi đan
toxin: độc tố
treatment: điều trị
t
tubal ligation: thắt ống dẫn trứng
tuberculosis: ho lao
umbilical cord: cuông rún
°.
underweight: sụt cân, giảm cân
uninalysis: xét nghiệm nước tiểu
urethra: niệu đạo
vaccine therapy: liệu pháp vắc-xin

vaginal intercourse: giao hợp qua đường âm đạo
varicose veins: tĩnh mạch dãn
vasectomy: cắt bỏ ống dẫn tinh (tinh quản)
venereal diseases: bệnh hoa liễu
viral fever: sốt nhiễm siêu vi
vomitting: nôn mửa
wart: mụn cóc
whooping cough: ho gà
wrinkles and lines: những vết nhăn
1- Beginning in 1981, the news media began to mention a report

from the federal Centers for Disease Control in Atlanta about a
rare, inexplicable type of pneumonia that affected five men in
Los Angeles. Then, 26 men in New York were diagnosed with
a form of cancer that had been virtually nonexistent in the
United States. The common denominator was that all the
affected persons were homosexual males. This was the first
encounter epidemiologists had with the AIDS virus in the
United States.
2- AIDS stands for acquired immune deficiency syndrome. It is
believed to be caused by the human immunodeficiency virus, or
HIV. This virus attacks the vital cells of the body's immune
system, so that the affected person becomes vulnerable to a
range of rare cancers, and a variety of opportunistic infections
(such as pneumonia, chronic diarrhea, meningitis, and so on).
The. HIV is transmitted through the sharing of contaminated
hypodermic needles, through anal and vaginal intercourse, and
from HIV-infected pregnant women who pass it on to their
unborn fetuses.
. 3- Medical researchers are discovering that stress has a negative

influence on the immune and cardiovascular systems. Hostility
and negativity also affect blood pressure which, if repeated
regularly over several years, can lead to a heart disease. Not
only did the same monkeys in stressful situations develop
blockages in their arteries at twice the rate of their more
peaceful peers, but among men and women who had suffered
from heart attacks, those who could count on two or more
sources of emotional support were twice as likely to survive
longer than those with no support.
4- So far, Paulette shows no outward signs of the acute
lymphocytic leukemia that she has battled for more than two
years. If all goes well, her tiny sister may help her survive to
enjoy a healthy sibling rivalry. When Mariajose was bom,
doctors at Jackson Memerial Hospital in Miami drained three
ounces of blood from her umbilical cord and froze it in liquid
nitrogen. In a few weeks, those blood cells will be injected into
Paulette; doctors hope that they will revive her immune system,
damaged by high-dose chemotherapy. Umbilical cords are
ordinarily discarded at birth. But researchers now know that
they are a rich source of stem cells, which produce platelets and
red and white blood cells, even when transplanted into ailing
patients.
5- Lasers are the newest cosmetic kids on the block--ncwcr than
face-lifts, dermabrasion (smoothing with a sandpapcrlike
wheel), collagen injections and the several types of chemical
peels. Using short bursts of invisible, high-energy light, these
lasers annihilate wrinkles and lines, brown "age spots" and
under-eye circles. But most professional medical organizations
urge caution. According to Dr. Daniel Man of Boca Raton, Fla.,
chemical peels give the skin a smoother, more uniform texture
than laser peels do. If patients are careless during recovery,
scarring could result. They must keep the skin moist with
antibiotic ointment for the first few days and then with
petroleum jelly applied five times a day.
6- For millions of women with premenstrual syndrome, the
tension and irritability can be so overwhelming that it interferes
with family and work. But many remedies offered by doctors—
diet, exercise, hormones—have produced hit-or-miss results.
Now a Canadian study confirms what researchers have hinted at
in recent years: the antidepressant Prozac can reduce symptoms
in the 3 to 8 percent of women who experience the most severe
cases of PMS. Women who took Prozac showed four to six
times more improvement than those who took a placebo.
7- They arc called dyslcxic-a diagnosis some educators say is just
an excuse for poor performance. But there is increasing
evidence that dyslexia is real and based on biology. In August, a
Boston team found that dyslexia may result from abnormalities
of a brain region affecting hearing. Analyzing DNA samples
from 50 pairs of twins and 358 other members of families with
serious reading problems, the scientists focused on a region of
chromosome No.6. There, they found characteristic genetic
patterns in the subjects who were known to suffer from
dyslexia. Within the next several years, they expect to isolate
the specific gene or genes involved .in the disorder. Dyslexia
could then be diagnosed with a simple blood test, and young
children could then be given a remedial reading help before the
stigma of failure hobbles them.
8- Gum disease is caused by plaque bacteria, originating in hard-
to-reach areas between teeth and below the gumlinc-placcs
toothbrushes can't reach, no matter how well you brush. Plaque
bacteria forms in colonics, releasing toxins that make gums red,
swollen, tender and prone to bleeding. If not treated, gingivitis
can lead to periodontitis, a more advanced stage of gum disease
that can lead to tooth loss.
9- Malaria, once thought to be under control, is on the rise as drug-
ì
resistant strains proliferate and takes an inordinate toll on young

people, both in East Africa and in southern Asia. Not long ago,
the world seemed poised for victory in its age-long struggle
against malaria. Armed with new drugs and potent pesticides,
the WHO declared in 1955 that the disease would soon be
eradicated. Malaria parasites now infect an estimated 270
million people every year, killing up to 2 million. Health
officials fear the situation could soon take a major turn for the
worse. At the same time, the disease is growing ever more
resistant to once curative drugs. The WHO estimates that- in
heavily infected areas up to 80 percent of first-time mothers are
anemic and 40 percent of their babies are bom dangerously
underweight.
10- Using genetic manipulation to outwit deadly diseases is a
scientific dream that so far has not come true. But two reports
last week in the Proceedings of the National Academy of
Sciences may bring back the excitement to gene therapy, with
promising developments in the treatment of cancer and AIDS.
In one experiment, scientists combined genetic engineering and
standard vaccine therapy to destroy, apparently permanently, a
pernicious type of brain tumor in rats. Another gene-therapy
experiment offered an intriguing new approach to the treatment
ofAIDS.
Bài 2:
Một số vấn đề y học và y tế
(Medical and Health Care Issues)
A-Từ vựng
abortion clinic: dưỡng đường chuyên nạo thai
autopsy: giải phẫu tử thi
benign tumor: bướu lành
cataract: mất hạt cườm (đục thủy tinh thể)
cell disintegration: sự phân hủy tế bào
charlatan: lang băm
communicable diseases: bệnh truyền nhiễm
congenial defects: khuyết tật bẩm sinh
crackpot: thằng khùng, mát dây
deactivating: làm vô hiệu hóa
egg misappropriation: ăn cắp trứng
embryo switching: tráo phôi thai
epileptic seizure: cơn co giật động kinh
exploratory surgery: giải phẫu thủ công (dùng dao "khui" ra xem)
fiberoptics: kỹ thuật sợi quang học
frigidity: bệnh lãnh cảm
gamete intrafallopian transfer: kỹ thuật cấy hợp tử (hỗn hợp trứng và
tinh trùng) vào ồng dẫn trứng
genetic engineering: "chuyển hố" gien
genetic healing: điều trị gien, liệu pháp gien (=gene therapy)
genetic manipulation: "chuyển ho’" gen
56 Đương Ngọc Dũng
genetically engineered cells: tế bào đã được "tái tạo" gien

goitre: bướu cổ
head lice: chí
heart valve dysfunction: suy van tim bẩm sinh
homeopathy: phương pháp chữa bệnh bằng cách cho uống thuốc (với
liều tháp) sẽ tạo ra các triệu chứng giông như người đang mắc bệnh
immune systems: hệ miền dịch
immunologist: nhà miễn dịch học
impotence: bất lực (liệt dương)
in vitro fertilization: thụ thai trong ống nghiệm
infertility: bệnh hiếm muộn
infirmity: sự tàn tật
intensive-care unit: phòng săn sóc đặc biệt
ketogenic diet: phương pháp chữa bệnh động kinh bằng cách kiêng ăn
và ăn thật nhiều thức ăn béo
lab culture: nuôi cấy trong phòng thí nghiệm
life expectancy: tuổi thọ
malignant tumor: bướu ác tính
multiple birth: sinh đôi trở lên
pediatric neurologist: bác sĩ thần kinh nhi khoa
prematurity: sinh thiếu tháng (đẻ non)
pro-choice people: những người ủng hộ việc phá thai
pro-life people: những người chống việc phá thai
prolific: mắn đẻ (đẻ nhiều)
right-to-die activism: vận động cho quyền được chết
robust health: sức khỏe tráng kiện
rotting teeth: răng sún
senescence: tình trạng lão hóa
senility: bệnh lẩm cẩm của người già
skin lesions: da lở lói

sperm: tinh trùng
stunning ethics lapses: những vi phạm đạo đức trắng trỢn
taking medication: dùng thuốc
teeth-gnashing= teeth-grinding= bruxism: bệnh nghiến răng trong lúc
ngủ
terminal care: chăm sóc trong thời kỳ cuối cùng (sắp chết)
the ovaries: buồng trứng
to be off drug: không còn dùng thuốc nữa
to be seizure-free: không còn bị động kinh nữa '
tumor: bướu
veterinarian: bác sĩ thú y
1- Hazel Welch was 92, severely disabled and living in a

Connecticut nursing home when a perforated stomach ulcer
landed her in the emergency room at Yale-New haven Hospital.
The physician on call, Dr. Sherwin Nuland, proposed
emergency surgery to repair her exploded digestive tract.
2- Under $28 million grant from the Robert Wood Johnson
Foundation, researchers recently monitored the care given to
some 9,000 critically ill patients, at five major medical centers.
Their findings, published in last week’s journal of the American
Medical Association, suggest that despite two decades of right-
to-die activism, vast numbers of Americans continue to die in
intensive-care units, alone and in pain, after days or weeks of
futile treatment -even if they have living wills.
3- The larger problem, most analysts agree, is that American
medicine lacks any conception of death as a part of life.
Insurance policies rarely cover hospice or home care, so dying
patients end up in hospitals, surrounded by nurses who talk of
miracles and doctors who are hell-bent on performing them.

4- While practicing in Lake Placid, N.Y., last week, Grinkov
became dizzy and lay down on the ice. He never regained
consciousness. The autopsy revealed that Grinkov had severe
blockage of major coronary arteries and had suffered a heart
attack sometime in the 24. hours before his death. There was
zero evidence of drug use; though Grinkov suffered from both
back pain and hypertension, he apparently took no medication.
5- Judy McClosky, 33, is a mild-mannered Boston-based office
manager with one bad habit: she grinds her teeth at night. She
grinds all the harder when she is under stress, and that seems
almost constant now, what with worries about her mortgage,
her recent engagement, her job, and a horrid spate of
construction that has extended her hourlong commute. The
tension has done a number on her teeth. In the last six months,
she has cracked four molars and spent S2,000 getting them
fixed. Now, before she goes to bed each night, she puts on a
dental device called "a nightguard," which keeps her from
grinding her teeth to dust.
6- To infertile couples who1 have tried every treatment available,
conceiving triplets or quadruplets can feel like hitting the
jackpot. These days, though, a baby-makes-more-than-three
outcome is not so rare: 25 to 30 percent of pregnancies achieved
by fertility treatments-including in vitro fertilization (IVF)-now
result in multiple births. And while parents may be thrilled at
the prospect of their instant families, they also face serious
risks. Any multiple birth dramatically increases the incidence of
life-threatening and costly prematurity, low birth weight and
congenial defects that may not be treatable.
7- Turning back the clock has long been the domain of crackpots
and charlatans. Take one look at the claims that enthusiasts are
making for melatonin, a hormone sold as a supplement in
health-food stores, and you'll quickly sense that nothing much
Giảng trình biên dịch và phiên dịch tiếng Anh, 59
has changed. "Senescence, the downward spiral that we have

come to associate with aging, does not have to occur," Drs.
Walter Pierpaoli and William Regclson declare in their
forthcoming book, "The Melatonin Miracle." "Metatonin can
stop the spiral."Strip away the bombast, and it turns out these
guys are on to something interesting. Like most animals, we
produce melatonin abundantly throughout early life. But the
levels in our blood drop slightly before puberty and decline
steadily into old age. When Pierpaoli, an Italian immunologist,
restores youthful levels of the hormone in mice, they outlive
their life expectancies by nearly a third. Recent studies suggest
that supplementing the horrnonc may bolster our immune
systems, keep our cells from disintegrating, slow the growth of
tumors and cataracts, and ward off heart disease.
8- Physicians routinely peek into the human body with techniques
that are less invasive and traumatic, and now veterinarians are
doing the same with our pets. Whether a pct has a knee
problem, a tumor or a heart valve dysfunction, exploratory
surgeries are no longer necessary to identify the problem.
Fiberoptics and ultrasound technologies provide the means for
safe, quick diagnoses and allow pet owners to decide if, when
and at what cost they wish to treat their pets.
9- It is widely assumed that ideals of beauty vary from era to era
and from culture to culture. But a harvest of new research is
confounding that idea. Studies have established that people
everywhere -regardless of race, class or age -share a sense of
what is attractive. We may consciously admire Kate Moss's legs
or Arnold's biceps, but we are also viscerally attuned to small
variations in the size and symmetry of facial bones and the
placement of weight on the body. What, then, is beauty made
of? What are the innate rules we follow in sizing each other up?
We are obviously wired to find robust health a prettier sight
than infirmity. As far as anyone knows, there is not a village on
earth where skin lesions, head lice and rotting teeth count as
beauty aids. But the rules get subtler than that. Like scorpion
flies, we love symmetry.
10- Using genetic manipulation to outwit deadly diseases is a
scientific drcam that so far has not come true. But two reports
last week in the Proceedings of the National Academy of
Sciences may bring back the excitement to gene therapy, with
promising developments in the treatment of cancer and AIDS.
In one experiment, scientists from the University of California,
Los Angeles, combined genetic engineering and standard
vaccine therapy to destroy a pernicious type of brain tumor in
rats. Led by a molecular biologist Habob Fakhrai, the
researchers took cells from a lab culture of a cancer called 9L
gliosarcoma. They introduced them into the brains of a healthy
rats, where the malignant cells multiplied. Then Fakhrai's team
genetically altered some of the Other cultured cancer cells by
blocking a gene that makes a protein called TGF-bcla. In this
cancer, and in some human cancers, TGF-beta plays a nasty
trick on the immune system by deactivating T-cells, which kill
invaders. Shielded from the attack by the immune system, the
cancer spreads with impunity. But when the researchers placed
the altered tumor cells in the rats' brains, not only were the
genetically engineered tumor cells destroyed by the immune
system, so were all the untreated cancer cells.
11- Dr. Ricardo Asch has spent a decade at the pinnacle of his
profession. The 47-year-old fertility specialist shot to fame in
the mid '80s for pioneering a technique called GIFT (gamete
intrafallopian transfer), which can help infertile couples
conceive. After investigating the clinic for more than a year,
uc Irvine officials shut it down this month and filed a lawsuit
accusing Asch and two partners of stunning ethics lapses.
According to the university's legal complaint, the doctors
prescribed an unapproved fertility drug, performed research on
Gia ng trình biên dịch và phiên dịch tiêng Anh 6!
patients without their consent and, in effect, stole eggs or

embryos from some of their patients to create pregnancies in
others. The story centered on a woman who checked into the
clinic in 1991 to try the GIFT procedure, which involves
harvesting fertile eggs from the ovaries, mixing them with
sperm and placing them in the fallopian tubes in hopes of
sparking a pregnancy. The woman said Asch had told her he
extracted seven eggs, reinserted four with her husband's sperm
and fertilized the remaining three in test tubes so they could be
frozen for future use..In fact, Asch harvested 14 eggs from the
woman, reinserted four-and had three others fertilized and
implanted in another patient two days later. The woman who
produced the eggs did not conceive Linder Asch's care, but the
unanamed recipient of her three cgs bore a son roughly nine
months later.
12- One morning in March 1993, film producer Jim Abrahams was
pushing his 1-year-old son, Charlie, in the swing at their Santa
Monica, Calif., home when the boy's head dropped suddenly
and his right arm jerked skyward. Within weeks the child was
suffering epileptic seizures and his parents were desperately
searching for help. They tried drugs like phenyl barbital and
Dilantin. They tried homeopathy, faith healing, and brain
surgery. But the seizures continued. Eight months and SI00,
000 later, Abrahams heard about the "ketogcnic diet," a therapy
based on fasting and extremely high-fat meals. The leading .
proponent is Dr. John Freeman, a pediatric neurologist at the
John Hopkins Medical Instititions, so the Abrahams headed for
Baltimore over Thanksgiving to try it. By Christmas, the child
was off drugs and seizure-free. Nearly two years later, he
still is.
13- Communicablc diseases do not depend on actions people take
or do not take; rather, they arc acquired by chance. If a person,
by whatever means, happens to encounter a certain bacterium or
virus, there is a high risk of that person becoming ill.

Communicable diseases include the infectious childhood
diseases such as smallpox and measles, as well as other acute
diseases, including influenza or the simple cold. Even though
some of these diseases still plague US, the diseases prevalent
today arc the so-called chronic diseases, of which the main
killers arc heart disease, cancer, and stroke. Paradoxically, some
of the same conditions that lengthened life expectancies and
eradicated some acute communicable diseases arc also
responsible for bringing about the chronic diseases.
Bài 3:
Một số thuật ngữ dùng trong Đông Y
(Some Common Chinese Medical Terms)
A-Từ vựng
acupuncture points: huyệt
acupunture and cauterization: châm cứu
alcoholic preparations: thuốc rượu (=tửu tễ)
antelope's horn: sừng linh dương
bear's gall: mật gấu (-hùng đảm)
bloodspitting: thổ huyết
borneol: băng phiến
camphor: chương não
catechu: hài nhi trà (tên khoa học: acacia katechu)
Chinese pharmaceutics: Trung dược học
circulation of qi and blood: lưu thông khí huyết
clinical practice: thực tiễn lâm sàng
cold soaking: ngâm thương (=lãnh tẩm)
depleted kidneys: thận hư nhược
dizziness: chóng mặt (=não chuyển)
dragon's blood: huyết kiệt (tên khoa học: daemonorops draco B1)
"earlier dependence'- liên thiên (=tất cả các yen lo’ góp phần hình
thành sự sông khoảng giữa khi thụ thai và sinh ra dơi. Nói chung, theo
quan điểm Đông y thận là nguồn gốc chính của tiên thiên)
edema: phù thũng
emaciation: ốm yếu (=cơ«nhục tiêu sấu)
emotional stimulus: kích động

fertility: mắn con (=chủng tử)
fire qi: hoả khí
gentle fire: lửa riu riu (=văn hoả)
heart-enclosing network: tâm bào lạc
heating: cứu (đốt lá thuốc)
hegu hole: huyệt Hựp Cốc
hot soaking: ngâm nóng (=nhiệt tẩm)
impaired vision: mắt hoa, không thây gì (=mục vô sở kiến)
insomnia: mat ngủ
involuntary seminal efflux: hoạt linh (=tự nhiên tinh chảy ra không thể
tự kềm chế)
Jing Qi: kinh khí (viết tắt của "kinh lạc tạng phủ chi khí"= khí luân lưu
trong kinh lạc và tạng phủ)
"later dependence'^ hậu thiên (=phương tiện duy trì sự sống sau khi
sinh ra đời)
lumbago: dau thắt lưng (=yêu thống)
maceration liquids: nước ngâm, dầm thuốc (=tẩm xuất dịch)
medicinal wines: rượu thuốc
monthly period: kinh nguyệt
musk: xạ hương
needling: châm kim
network activation: kích thích kinh mạch (=hoạt lạc)
nourishment: dinh dường
olibanum: nhũ hương
pain in the lower leg: tê bắp chân (=kính toan)
palpitation: run rẩy
palhoconditions: tình trạng bệnh lý
pathogenic evil: bệnh tà
powder preparations: thuốc bột (=pulverized preparations= tán tễ)
premature ejaculation: xuất tinh sớm (=tảo tiết)

prescription: toa thuốc (=xử phương)
qi: khí
rhinoceros horn: sừng tê (tê giác)
shock: choáng
sinew relaxation: giãn gân cốt (=thư cân)
sleepiness: buồn ngủ (=tư ngoạ)
sluggishness: lừ đừ, uể oải (=giải đãi)
stagnation: đình trệ
stomach ailments: đau bao tử
storing the spirit: chứa thần (=tàng thần)
swollen gums: sưng nướu
the five depots and six palaces: lục phủ ngũ tạng (ngũ tạng=tâm
(heart), can (liver), lì (spleen), phố (lungs), thận (kidneys); lục
phủ=đảm (túi mật=gallbladder), bàng quang (bladder), đại trường (ruột
già=largc intestines), tiểu trường (ruột non=small intestines), lam liêu
(the triple burner)
the gate of life: mệnh môn
the leg sanli hole: huyệt Túc Tam Lý
the ruler: người chủ tể
theory of Jing Luo: học thuyết kinh lạc (the doctrine of the conduits
and vessels; kinh lạc=kinh mạch= veins and arteries)
toad venom: thiềm lô
vigor: cường tráng (=tinh lực sung bái)
viscera: nội tạng
wild talk: nói năng lung tung
1- The theory of Jing Luo is the fundamental principle of Chinese

medicine. It decla'res that Jing Luo not only has great
significance in the physical function of the human body, but

also serves as an important guide for diagnosis and treatment.
Hence, the Jing Luo theory governs physiology, pathology,
diagnosis, therapy and so on. Whether one is a medical or
surgical practitioner, and especially if one is an acupuncture
practitioner, one must grasp the theory of Jing Luo in order to
achieve effective treatments in clinical practice.
2- Acupuncture is a direct treatment carried out on the healing
points on the channels of Jing and Luo by needling or heating.
Nei Jing wrote: "To make the blood vessels function well with a
small needle," and "if the illness originates in the blood vessels,
cure it by acupuncture and cauterization." That is why Japanese
doctors used to call acupuncture and cauterization "Jing Luo
therapy." Jing and Luo are channels and pathways between
viscera and the body. Wherever the Qi of viscera and Jing Luo
fill and gather, there are the places where we call acupuncture
and cauterization points. The functions of acupuncture and
cauterization arc to stimulate and activate the Jing Qi with
pricking and heat, hence reinforcing the motive power for the
flow and circulation of blood, and then gaining adjustment of
the functions of organs and balance between Yin and Yang.
3- The five depots arc the heart, the liver, the spleen, the lung, and
the kidneys; the six palaces include the gallbladder, the
stomach, the small intestine, the large intestine, the bladder, and
the triple burner. In addition, there is a heart-enclosing network
among the five depots; it is an outer protection of the heart. The
depots and the palaces together arc the inner depots. Their
difference is: the five depots store the essential Qi and do not
drain; the six palaces transmit and transform things but do not
store.
4- In clinical therapy, the conduits and network (vessels) constitute
an important foundation too. The well-known needling of hegu
hole on the hand can heal swollen gums and toothache;
Giảng trình biên dịch và phiêh dịch tiếng Anh 67
needling of the leg sanli hole can treat stomach ailments. All
these effects arc stimulated through the conduits and network.
In addition, the conduits and network arc also related to the
writing of prescriptions and the application of drugs. For
example, in Chinese pharmaceutics, the major therapeutic
functions of drugs arc assigned to the twelve conduits: if an
illness is observed in a particular conduit, a particular drug is
employed accordingly.
5- The heart generates the blood, and it is responsible for storing
the spirit. It is the ruler of the vital activities of the human body.
If the heart itself has a problem, cither because it received an
emotional stimulus, or because of an intrusion of a pathogenic
evil—it can let pathoconditions appear such as palpitation,
shock, and insomnia, or forgetfulness, and irregular joy and
laughter, or wild talk and mental confusion. Once the heart has
undergone a pathological change, it will not only lose its self-
control, it can also influence the activities of other depots and
palaces, and let them develop disorder.
6- The liver stores the blood, and it is responsible for plotting and
pondering. The nature of the liver is strength; hence it is also
called "general." Mental stimuli often influence its normal
functions, and bring about pathoconditions such as anger, or a
feeling of heaviness in the head. This may go so far that fire qi
rises and causes bloodspitting. In addition, the liver represents
the "earlier dependence" of women [that means, it has
reproductive functions]. Hence a therapy directed at the liver
should be emphasized if it is intended to regulate the monthly
period or enhance the fertility of females.
7- The spleen governs the blood; it is responsible for transport and
transformation. Nourishment is most important for the
maintenance of vital strength. The spleen is able to digest liquid
and solid food, and to transport the essence of food throughout
the entire body. Hence it is called the basis of the "later
dependence." When the power of the spleen to transport and to

transform is insufficient, this will cause distention after the
meals, and hence will lead to emaciation and mental fatigue.
The spleen is also responsible for transporting and transforming
liquids. Pathomani Testations of liquid-stagnation, such as
dermal edema and diarrhea, emerge mostly from spleen
weakness.
8- The kidneys store the essence; they are responsible for
generating strength. The kidneys play a positive part regarding
the vigor of man. When the kidneys arc depleted,
pathoconditions such as dizziness, ringing in the cars, impaired
vision, lumbago, pain in the lower leg, sluggishness, and
sleepiness all emerge. The kidneys represent the "earlier
dependence" in males; hence pathoconditions such as failing
sexual desires and involuntary seminal efflux, as well as
premature ejaculation, arc treated through the kidneys. The
kidneys have one characteristic different from all the other inner
depots, that is, the kidneys have two segments. The left one is
the kidney; the right one is the gate of life. The kidney is
responsible for the Yin (qi); the gate of life is responsible for
the Yang (qi).
9- Alcoholic preparations arc maceration liquids obtained by
soaking and extracting drugs in alcohol as solvent. Hence they
arc commonly called "medicinal wines." The production
methods arc distinguished into the two types of cold soaking
and hot soaking. Cold soaking is to steep, the drugs in wine;
after a certain lime the liquid can be consumed. Hot soaking is
to heat the drugs and the alcohol in a thoroughly closed jar over
gentle fire. Medicinal wines arc often employed against
stiffness and pain in ease of wind dampness. Such therapies
make use here of the ability of alcohol to support the circulation
of qi and blood, and to strengthen drug effects of sinew
relaxation and network (vessel) activation.
Giàn" trình biên dịch và phiên dịch tiếng Anh 69
10- Powder preparations arc pulverized preparations; the drugs are

ground into a fine power. Sticky drugs such as olibanum,
myrrh, dragon's bood, and catechu, or drugs with developed
volatile nature, such as musk, borneol, and camphor, or
relatively CzXpcnsive drugs such as rhinoceros horn, antelope's
horn, pearls, bear's gall, and toad venom, arc all ground
separately.
* * *
Đơn vị 5:
NÔNG NGHIỆP (AGRICULTURE)
Bài 1:
Thuật ngữ nông nghiệp phổ thông
(Common Agricultural Terms)
A-Từvựng
acreage: diện tích gieo trồng
agrarian society: xã hội nông nghiệp
agricultural co-operative: hợp tác xã nông nghiệp
alcohol monopoly: độc quyền sản xuất rượu
alluvial soils: đất phù sa
aluminous land: đất phèn
animal husbandry: chăn nuôi
ạnti-poverty program: chương trình xóa đói giảm nghèo
appraisal of village landholdings: đánh giá việc sở hữu ruộng đất trong
làng
area of cultivation: diện tích canh tác
bad crops: mất mùa
bootleggers: bọn buôn rượu lậu
bumper crops: vụ mùa bội thu
cereals: ngũ cốc, hoa màu
collectivization of land: tập thể hóa ruộng đất
communal land: công điền
crop rotation: luân canh
crops: vụ mùa
deeds and titles: văn tự ruộng đât (thời phong kiến)

distillery: nhà máy nâu rượu
drainage system: hệ thông tiêu thoát nước
dredging operation: công tác nạo vét kinh rạch
excise tax on alcohol: thuế tiêu thụ rượu
extensive farming: quảng canh
fallow land: đất bỏ hoang
farming: canh tác
fertilizer: phân bón (hóa học)
fish pond: ao nuôi cá
floating-rice area: khu vực trồng lúa nổi
food self-sufficiency: tự túc lương thực
harvesting technique: kỹ thuật thu hoạch
harvesting: gặt, thu hoạch
industrial crops: cây công nghiệp
intensive farming: thâm canh
irrigation engineering: công tác thủy lợi
land register book: sổ địa bạ (thời phong kiến và thuộc Pháp)
land rent: địa tô
land taxes: thuế đất
land transfer: việc chuyển nhượng đất đai
landowner: địa chủ
logistical difficulties: những khó khăn trong công tác hậu cần
mangrove forest: rừng đước
manure: phân xanh
motor pump: máy bơm
oxen plow: cày bằng trâu bò
pig raising: nuôi heo
pilot dues: phí hoa liêu (dẫn tàu vào cảng)
plowing machine: máy cày
port dues: thuế cảng

poultry raising: nuôi gà vịt
reclamation of fallow land: khai khẩn, khai hoang
rice alcohol: rượu đế
rice stalk: thân lúa
rice-yield: sản lượng lúa
rubber cultivation: trồng cao su
rubber plantation: đồn điền cao su
saline forest: rừng ngập mặn
share cropping: cây rẽ
shipping lane: thủy lộ (tuyến vận tải đường sông, biển)
sickle: lưỡi liềm (cắt lúa)
slash-and-burn system: làm rẫy
staple-food crops: cây lương thực
state subsidies: nhà nước bao cáp
sterile land: đất can cỗi
stone roller: cối đá
swampland: đầm lầy
tenant: tá điền
threshing ground: sân đập lúa
threshing: dập lúa
transfer of ownership: chuyển nhượng quyền sở hữu
tributary: sông nhánh, phụ lưu
village notables: các kỳ lão trong làng (thành phần lãnh đạo)
wet-rice area: khu vực trồng lúa nước
1- In both Tonkin and Annam at least one-quarter of all

agricultural land was communal land, and administered and
Giảng trình biên dịch và phiên dịch tiêng Anh __________________ 73
controlled by the village council and chief, and distributed

ever}' three or six years to eligible villagers. Cochinchina, on
the other hand, had only small amounts of communal land, as
well as less extensive water works. The remaining ricelands
were privately owned. The family system was patrilinear, and
daughters as well as sons shared actually in the inheritance of
land.
2- The area studied was the Mekong River Delta, or that area in
South Vietnam served by the Mekong River and its tributaries,
which consists of approximately 45,000 square kilometers of
mostly alluvial soils. The Delta region contains slightly more
than 25 percent of South Vietnam's land area and about 70
percent of the South Vietnam population.
3- Originally throughout the Delta's upper and lower region, a
single harvesting technique was used: Farmers cut the rice
stalks in the Field at midlevcl with a sickle and transported the
stalk, with head attached, in ox-driven carts to central gathering
points where it was threshed by buffalo or oxen treading around
a stake or pulling a stone roller. This technique was employed
because it allowed the farmer cultivating 5-10 hcctatcs of land
to remove the grain from the fields in the short period necessary
to avoid damage from floods or rain or loss from pillaging and
haul it immediately to safe, high ground near his house.
4- The primary areas of research into land problems were Bac
Lieu and An Xuyen provinces (representative of the lower
Delta wet-rice area), and Dinh Tuong Province (representative
of the upper Delta wet-rice area), and An Giang Province
(representative of the floating-rice area). Not only were these
areas representative of the economic conditions of the Delta but
they were also typical of the contrasting political-military
conditions.
5- Because agriculture means controlling land, labor, and capital,
and because politics in any agrarian society means competing
74 • Dương Ngọc Dũng
for the fruits of the earth, many historians of South Asia have
turned their minds toward the politics of agricultural
production. But like countless little lights pointing into the
darkness of rustic ages past, South Asian agrarian history today
is less a unified discipline than a galaxy of individual inquiries.
6- In 1864, the colonial authorities passed the first legislation
designed to determine the rate of land tax, and attempted to
obtain a more accurate appraisal of village landholdings under
cultivation. It was widely recognized that the yearly
declarations announced by the village notables, upon which
colonial land taxes were calculated, greatly underestimated the
amount of land actually under cultivation. The land tax was
computed with respect to the particular crops grown and the
classification of ownership.
7- Villagers throughout Indochina traditionally brewed rice
alcohol for both family consumption and ceremonial purposes.
Under imperial rule, alcohol was freely distilled until a small
tax was imposed by the emperor Tu Due in 1871 as one means
of financing the war of resistance against the invading French
expeditionary forces. After the colonial conquest, the French
authorities imposed an immediate excise tax on alcohol. This
tax involved strict monopoly control not only on sales but
- also on manufacturing. Beginning in 1897, the colonial
administration in Tonkin and Annam reserved the monopoly on
alcohol distillation for two large French firms.
8- In Cochinchina, one French company was given a virtual
monopoly on alcohol manufacturing. The colonial
administration devised a number of ways to ensure maximum
state revenues, the most significant of which was the forced
consumption of alcohol. Each province was required to
purchase per month a fixed amount of alcohol proportionate to
the registered population.
9- European planters introduced rubber cultivation to Indochina
Giảng trình biên (lịch và phiên djch tiếng Anh 75
during the first decade of the twentieth century. Their initial

success attracted considerable metropolitan investments,
particularly between 1915 and 1930. Rubber cultivation spread
rapidly from the "gray lands" around Saigon to the richer "red
lands" of northern Cochinchina, northeastern Cambodia, and
southwestern Annam. The colonial administration established a
Special Loan Fund to exlusively subsidize the rubber
plantations; funds in the form of cash advances were funnelled
directly to the European rubber plantations.
10- Dcspite the port's convenience and strategic location, the large
quantity of silt washed downstream by the Red River created
continuous logistical difficulties, particularly for heavily-laden
ocean-going steamers and freighters. In order to maintain open
shipping lanes, difficult dredging operations were regularly
required along with the construction of dikes upstream. These
difficulties with easy access to Hai Phong resulted in an overall
increase in the number of stranded ships which were forced to
unload in Ha Long Bay. These delays induced higher shipping
costs which were added to the already heavy port and pilot
dues.
11- Perhaps the most effective institutional lever employed to
transfer land ownership into French hands was the colonial land
register. With the colonial conquest and subsequent occupation
of Indochina, French officials recognized their first task as the
discovery of the actual patterns of land use and control. In 1863,
the colonial officials ordered that all customary deeds and titles
to land in Cochinchina were to be replaced by a French-
authorized deeds and titles. Two years later, the. colonial
administration declared that all land transactions were to be
registered in order to provide legal status to land transfers. In
1891 colonial officials were ordered to maintain public records
of land registration at the district level and village authorities
were merely provided with a copy of the land register book.
Bài 2:
Những vấn đề nông nghiệp (I)
(Some Agricultural Issues)
A-Từ vựng
altitude-specific: rất nhạy cảm với độ cao
arid: khô cằn
canal irrigation: hệ thống dẫn nước bằng kênh đào
cane cultivation: nghề trồng mía
cash-crop sector: khu vực trao đổi lúa gạo lây tiền mặt (các nhà kinh tế
học gọi đây là hiện tượng "nông phẩm biến thành hàng hóa"=the
commodification of agriculture)
coercion: sự cưỡng chế
coercive labor: lao động cường bách
commercialization: thương mại hóa
control system: hệ thông giám sát
core states: những quốc gia hạt nhân (chủ yếu)
cornering: tích trữ
crucial role: vai trò thiết yếu
displacement: thay thế, chuyển đổi vị trí
fauna: quần thể động vật
flora: quần thể thực vật
indigenous peasantry: giới nông dân bản địa
maidenhair fern: cây tóc tiên (dược vật)
malleable resource: một tài nguyên rất co dãn, linh động
"managing water": "trị thuỷ" (dịch từ Trung văn zhishui)
marginal role: vai trò bên lề. không đáng kể

marginally: bên lề, không đáng kể
mulberry tree: cây dâu
Nei Menggu: Nội Mông cổ
normal allottment: phần chia thông thường
organic fertilization: bón bằng phân xanh (phân bò)
petty individual holdings: những mảnh đất tư điền nhỏ xíu
reclamation: khai khẩn đất hoang
reservoir: kho chứa nước
sharecropping: cấy rẽ
shortfall: sụt giảm
sugar cane: cây mía
"teaching water": "giáo thuỷ" (dịch từ Trung văn jiaoshui)
tillable land: đất canh tác được
to channelize: dần lưu (dẫn nước chảy theo những kênh nhất định)
to dam: làm đập ngăn ntíức
vegetable growing (=vegetable cultivation): trồng rau
well-endowed rice farmer: nông dân trồng lúa khá giả
Xinjiang: Tân Cương
1- That the increased cultivation did not result from the increased
availability of labor alone is evident from two other
circumstances: the natural growth of population was not enough
to provide all the necessary labor, and the necessary finances
for the reclamation process, where it was not confined to petty
individual holdings of peasants, were only marginally provided
by small peasants, where they were the immigrant laborers too.
2- The existing agrarian structure had only a marginal role in the
crisis that developed,. The crucial role was that of the new
political authority, which was external to this structure. Apart
from the big shortfall in the food production the major factors in
the sharply reduced food availability were the indiscriminate
rice-purchases by the government from a market already under
severe pressure, its free-trade policy facilitating large-scale
drain of foodgrains out of the famine-affected zones, and its
complete failure to prevent the cornering of the local food-
supplies.
3- What relations emerged between the suppliers of land, labor,
capital, and human capital? It is a long-standing belief of
Marxists and Third World nationalists that the rise of a cash-
crop sector within a peasant economy necessarily entails the
coercion or displacement (or both) of the indigenous peasantry.
Similarly, a basic assumption of the "world system" perspective
is that the commercialization of agriculture outside the core
states of northwestern Europe both depended on and stimulated
the rise of coercive labor control systems.
4- In the late 19lh century, land was largely in the hands of local
cultivators, who did not at first recognize its commercial
potential when canal irrigation was available. They were glad to
rent it to Mali immigrants at rates which seemed princely but
which amounted to only about four or five percent of the costs
of cane cultivation for the Malis. Consequently, mere control of
the land did not provide effective control over the production of
sugar cane.
‘5- In the past, sharecropping had been the dominant form of
tenancy throughout Tonkin, and renting had been virtually
unknown. Under the sharecropping system, landlord and tenant
shared production expenses and risks. In a bad year, the
landlord would take a share of the crop smaller than his usual
50 percent. The change to renting was a direct result of the large
size of holdings and the competition among the landless to be
tenants. A renter owed the landlord a fixed amount of rice,
regardless of the yield. This system particularly benefitted large
Giảng trình biên djch và phiên dịch tiếng Anh 79
landlords, who were relieved of the need to personally

supervise tenants.
6- Peasants traditionally tend to learn early on that the most
reliable source of labor is the family which will benefit directly
from successful accomplishment of food growing, shelter
construction, and landscape modification. Such a pattern begins
in the countryside where peasant farmers learned early that land
that was better leveled, better irrigated, and better accessed by
farm labor was more productive. The craf-mg of fields
surrounded and served by controlled water, in a setting of
tillable land, regularly enriched by organic fertilizer, and
worked with intensity by family labor was a reward for all who
gave of themselves in such tasks and achievements.
7- To be able to manage water does not mean simply possessing
the engineering skill necessary to dam, channelize, pond, and
distribute water. It also meant that the management unit has.the
political authority to be able to set controls on the various
political realms of the stream and water network. The
implications of such authority are vast because of the potential
for disagreements, not in good times when rainfall is abundant,
but in bad times when upstream units will try to take normal
allottments, leaving downstream locales suffering powerfully
from having relatively less water. To control water is to control
the whole fabric of a fanning society.
8- The Chinese phrase "teaching water," (jiaoshui) or "managing
water," (zhishui) connotes the significant Chinese perception of
water as a malleable resource, a facet of nature that can be
manipulated, controlled, transfonned, and put into human
service through human efforts. It is not just in the arid
Northwest of Xinjiang, or Nei Menggu that such landscape
patterns make evident of the Chinese control of water. This trait
and skill is also on the arid North China Plain—a region very
central to China's annual agricultural production.
9- The vast reservoir may have an impact on the climate and

temperature of the region, hence on the flora and fauna.
Tangerines, a major cash crop which is altitude specific, may
not survive a move to higher ground. Mulberry tree plantations
which nurture the valuable silkworm will be submerged. A
delicate maidenhair fem, used for medicinal purposes, is also
endangered. These are therefore huge agricultural questions,
with effects on plant life unknown.
10- Vegetable growing was a family-unit, child-labor-using task;
several fanners had attempted large-scale growing with hired
labor but had been forced by the high cost and low efficiency of
hired labor to cut back their operations to that size managenablc
by the family, employing hired labor for only mass-production
tasks like harvesting. From the consumption side, the well-
endowed rice farmer had only a profit motivation and nọt a
subsistence motivation to seek higher income. Several rice
fanners said that their children would not "dirty their hands" at
the difficult tasks of vegetable cultivation.
Bài 3:
Những vấn đề nông nghiệp (II)
(Some Agricultural Issues)
A-Từvựng
abolition: sựhuỷ bỏ, thủ tiêu

agrarian reforms: những cuộc cải cách nông nghiệp
agrarian-intensive districts: các khu vực chủ yếu sống bằng nông
nghiệp
agricultural laborer: nông dân làm thuê
arable surface: diện tích cày cây, khai thác được
bottleneck: chỗ bế tắc
canal system: hệ thông kênh đào
catalyst: chất men kích thích
concomitant: đi kèm theo
constraints: những ràng buộc, hạn chế
contention: tranh cãi
counterproductive: chẳng còn có lợi mà còn có hại thêm
crop rotation: luân canh
demographic expansion: tăng gia dân số
diversification: đa dạng hóa
dramatic aggravation: sự trầm trọng đột biến
drought: hạn hán
ecological: thuộc về hệ sinh thái (môi trường)
emancipation of serfdom: giải phóng nông nô
environmental degradation: môi trường xuốhg cấp
fallow: ruộng bỏ hoang

fertilization: sử dụng phân bón
feudal prerogatives: những đặc quyền của giai cấp phong kiến
feudalism: chế độ phong kiến
harvest oscillation: thu hoạch không đều (lúc có, lúc không)
irrigation devices: những thiết bị dùng để dẫn nước vào ruộng
land assets: địa sản
maneuver: sự xoay sở, tìm cách thoát ra khỏi tình trạng khó khăn
market-oriented: định hướng thị trường
mechanization: cơ giới hóa
momentous: trọng đại
new rice varieties: những giống lúa mới
overproduction: sản xuất quá tải
periods of peak demand: những lúc nhu cầu tăng vọt
plethora of difficulties: hàng loạt những khó khăn
potential returns: lợi tức tiềm năng
pronounced decline: sự suy sút rõ rệt
rural economy: kinh tế nông thôn
seignorial subservience: nô lệ vào lãnh chúa
silage: cỏ tươi chứa trong kho dành nuôi gia súc trong mùa đông
small-time peasant: tiểu nông
stock-raising: chăn nuôi gia súc
tenant farmer: tá điền
to accelerate: càng ngày càng tăng tốc
to be at stake: đang đứng trước nguy cơ
to escalate: leo thang, tàng lên
to shrink: co lại, rút lại
to worsen: trở nên tệ hại hơn
tractor: máy cấy
uncompensated: không đền bù

waterwheel: bánh xe đạp nước
1- The recognition. of the potential returns from irrigation

development in the early 1960s served to point up one of the
most constraining bottlenecks in the rural economy: the
waterwheel, a wooden device powered by a two-man team
operating foot pedals, which under most conditions could lift no
more than 0.5 meter. Whereas irrigation in combination with
the waterwheel could increase the area cultivated by only about
10 percent and prevent single-crop losses from drought on an
additional 20 percent, irrigation in combination with a lifting
device that could raise water up to 1.5 meters, had the potential
of increasing the area in cultivation by an additional 40 percent
or even more, depending on how rapidly the canal systems were
extended.
2- The liberation of the peasantry from seignorial subservience
was surely one of the most momentous events in modem
European social history. Rarely have measures implemented by
the state had so profound an impact on the structure of rural
society and agriculture as the emancipation of the peasants and
concomitant agrarian reforms did—events which took place
mainly during the century from 1770 to 1870 and opened the
way for an efficient, market-oriented style of farming.
3- It is quite correct to state that the principal success of the
peasant movement during the French Revolution was the
uncompensated abolition of all feudal prerogatives. However,
more recent investigation has shown that not all strata of rural
society profited equally from the legislation of the era. In
reality, the change benefited only those peasants who owned
land. The destruction of feudalism proved to be a bitter
disappointment for the greater mass of tenant farmers and

agricultural laborers.
4- The impact of harvest oscillations upon grain prices is
unmistakable: bad crops led to rising prices and good yields to a
decline. However, these results were also dependent upon both
the level of household incomes and the size of farms. A bad
harvest could even force a small-time peasant to consume a
portion of the next year's seed grain. In times of want cereal
prices rose far more quickly than those for less badly needed
agrarian products or industrial goods. The inhabitants of the
town, who had no choice but to buy basic food items, had even
less room for manocuvcr than they normally did. The market
for industrial products shrank and the economic crisis worsened
if grain prices escalated.
5- During the 19"' century agricultural production more than
doubled. Its structure also changed, as the volume of meat
production grew faster than that of field crops. The rise was due
mainly to the following factors: new ways of preparing the soil,
improved planting methods, a greater concentration upon stock-
raising and the application of advanced technology.
Demographic expansion and a concomitant increased demand
for foodstuffs led to price increases.
6- As far as cultivation is concerned, the old-fashioned three-field
system was improved and gradually yielded to permanent crop
rotation: Ĩ.C., fallow was on the way out. The new three-field
method consisted of two years of wheat followed by one year of
fallow planted with clover, potatoes, or beet. The elimination of
fallow led to a significant expansion of arable surface and a
corresponding rise in production. More intensive use of the soil
required better fertilization since lost nutrients had to be
replaced.
7- Agricultural industrialization and agrarian-intensive districts are
in fact quite problematic: they have created a plethora of
Giâng trình biên dịch và phiên dịch tiếng Anh 85
difficulties and caused much contention. The future of

European farming is at stake. The ecological consequences of
the industrialization of agriculture have long been an object of
general interest. The dramatic aggravation of environmental
problems as the result of agrarian activities has evoked great
concern, not only within the scientific community and
government but among the public at large.
8- Closely linked to agrarian technological innovation is a
pronounced decline in the significance of the traditional factors
of land assets and labor force that have taken second place to
another catalyst—capital. Agriculture's growing appetite for
capital is caused by never-ending mechanization that makes it
easier and easier to substitute the power of machines for that of
human beings. Not only is it necessary to employ tractors and
various types of combines for field work, but money must also
be spent for equipment that is needed in the farmyards and
bams, namely, silage installations, milking machines and other
technical devices.
9- European agriculture is in crisis. Its agrarian policy and the
growing problems of family farms dominate the debate about
the peasant population. European agriculture is experiencing a
transformation that will accelerate with the creation of an
internal European market. Threats to livelihood, overproduction
and environmental degradation are among the chief problems of
economic and social change. Agrarian economic progress,
which once seemed so promising because it led to a great
increase in yields, has become countcqiroductivc.
10- In the 1960s, the constraints on production in the traditional
economy began to break down. Technological developments
like new rice varieties and the use of new irrigation devices
permitted diversification into vegetable growing and the
cultivation of a second rice crop. Attention has been drawn to
the complexities of the production processes, for example, the
S6 Dining Ngọc Dũng
difficulties of raising fruit and fish, and to the scope for still
further technological improvements, particularly those that can
save labor in periods of peak demand and those that' can save
land.
Giiing trình hiên dịch và phiên (lịch tiêng Anh S7
Dơn vị 6:
KINH TẾ THƯƠNG MẠI
(Economy and Commerce)
shopngoaingu.com
Bài 1:
Một si) thuật ngữ kinh tế-thương mại phổ ị
biên (Common Economic and Commercial
A-Từvựng
a broadening of professional skills: mở rộng khả năng chuyên môn

a narrow area of specialization: khu vực chuyên môn hẹp
allocation of resources: phân phôi nguồn lợi lức
at the forefront of electronic hanking: dứng hàng đau trong lình vực
ngán hàng điện tử
auditing: kiếm toán
banking facilities: chi nhánh ngân hàng
banking know-how: bí qtiyêl nghiệp vụ ngân hàng
banking procedures: thủ tục ngân hàng
bookkeeping: hạch toán
business transactions: giao dịch kinh doanh
clearance: việc thanh toán, quyết toán
collateral: lien hay lài sản thốchâp
computerized banking system: hệ thống ngân hàng diều hành bằng vi
tính
V *
conveyance: giííy chuyển nhượng quyền sở hữu
cost accounting: hạch toán giá thành

currency depreciation: tiền mat giá
currency devaluation: tiền phá giá
current assets: tài sản lưu động (của công ty)
dividends: cổ tức
down payment: tiền trả trưóc (cho một món nỢ ngân hàng)
dumping policy: chính sách bán phá giá
economic model: mô hình kinh tế
exchange control: quản lý ngoại hối
financial statements: báo cáo lài chính
fixed assets: tài sản cốdịnh
food stamps: lem phiêu thực phẩm
foreclosure: lịch thu bât dộng sản đà thốchâp (vì không trả nổi nự thiếu
ngân hàng)
galloping inflation: lạm phát phi mã
government expenditure: việc chi tiêu của chính phủ
government tax policy: chính sách thuế của chính phủ
Gross National Product (GNP): lổng sản lượng quốc gia
high tax rates: mức thuế cao
income distribution: việc phân phôi lợi lức
inflation: lạm phát
insurance premium: phí bảo hiểm
lean production: phương thức sản xuất "mềm hóa" (ngtíực với phương
thức sản xuât đại trà)
long-term liabilities: những khoản nợ dài hạn
macroeconomics: kinh tế học vĩ mô
mass production: phương thức sản xuất đại trà
microeconomics: kinh tế học vi mô
middle-income countries: các quốc gia có lợi lức trung bình
Giảng trình biên (lịch và phiên djch tiếng Anh 89
mortgage loan: tiền vay ngân hàng để mua bât động sân
mortgage: chứng từ thế chấp (dùng khi mua nhà hay đât đai)
national income: lợi tức quốc gia
obligations outstanding: nợ chưa thanh toán, nợ tồn đọng
on the spot: ngay tại chỗ
overseas investment: đầu tư nước ngoài
overseas subsidiaries: các chi nhánh của công ty ở nước ngoài
per capita income: lợi tức tính theo đầu người
private sector: khu vực kinh tế tư nhân
provision of goods and services: cung ứng hàng hóa và dịch vụ
public sector: khu vực kinh tế nhà nước
recession: suy thóai kinh tế
retail trade business: kinh doanh bán lẻ
retirement pension: lương hull (hưu bổng)
statc-of-art solutions: những giải pháp hiện đại và hoàn hảo nhât
stiff competition: cạnh tranh gay gất
Stock Exchange: thị trường chứng khoán
stock: cổ phiếu, thị phần
stockholder: cổ đông
tax revenues: thuế má
team setting: môi trường làm việc theo nhóm
to climb upward in a rigid hierarchy: leo lên cao trong một cơ cấu tôn ti
trật tự cứng nhắc (nghĩa là rất khó lên chức trong một hệ thống phân
chia chủ và thợ một cách cứng nhắc)
to push responsibility far down the organizational ladder: đưa tinh thần
trách nhiệm xuống tận các nhân viên câp dưới trong công ty
transfer payment: liền trợ cáp
unemployment benefits: trợ cấp thất nghiệp
welfare: trợ cấp xã hội
wholesale business: kinh doanh bán sỉ (trung gian giữa nhà sản xuất và
cửa hàng bán lẻ)
B-Dịch những câu sau đây sang yiệỉ ngữ:
1- In every society governments provide such services as national

defence, police, firefighting services, and the administration of
justice. In addition, governments make transfer payments to
some members of society. Transfer payments arc payments
made to individuals without requiring the provision of any
service in return. Examples arc social security, retirement
pensions, unemployment benefits, and, in some countries, food
stamps. Government expenditure, whether on the provision of
goods and services or on transfer payments, is chiefly financed
by imposing taxes.
2- The revolutionary changes that have ushered in modern times in
the West and that arc continuing to push new nations and
former colonial powers into a similar mold consist of a number
of processes collectively called modernization. Modernization,
an all-encompassing process of economic, social, and cultural
change, originated in the technology that transformed Western
societies from a preindustrial to an industrial mode of
production, and went on to affect all areas of human life.
3- The overall goal of all economic activities is to satisfy human
needs in the face of scarcity. Specifically, each participant tries
to maximize something in the market-place. Consumers try to
maximize their, happiness by offering their labor or other
resource on the market and obtaining the most satisfying
combination of income or goods and services. Firms try to
maximize their profits by using the most effective resources to
manufacture the most profitable products. Government agencies
arc responsible for maximizing the general welfare of the
population.
4- Even though ours is not a centrally planned economy, the
government plays an enormously active role in it. For instance,
the United States, Canada, and Mexico signed the North
Giảng trình biên (lịch và phiên dịch tiêng Anh 91
American Free Trade Agreement (NAFTA) which will

permanently bind the three markets into a single commercial
entity stretching from the Yukon to the Yucatan Peninsula.
Critics of the agreement maintain that it will take jobs away
from American workers; supporters claim that Canada and
Mexico represent a potential growth market, and that the
agreement will allow, the Uniled States to belter compete
globally.
5- The analysis of an economic system is divided into two pans:
microeconomics and macroeconomics. Microeconomics is the
study of individual behavior in the economy. Il deals will) the
details, the components of the- huger picture. I hus. ill
macroeconomic terms, we deal with such national goals as
maintaining full employment, limiting inflation, and pursuing
economic growth. In microeconomic terms, we waul lo know
how individuals behave in the economy, what lhc\ do when
they lose their jobs, how they respond to various incentives and
opportunities, why they buy certain goods and not Olliers, and
so on.
6- The corporation is a form of business enterprise that originated
in the middle of the 19"' century and provided the economy w ith
a tremendous boost. Essentially,, this form of business
organization makes great sums of money available with
diminished risks for individuals. The corporation has made
finance capitalism—characterized by the dominance of
investment banks and insurance companies, by tremendous
aggregates of capital, by separation of ownership from
management, and by holding conipanics-becomc prevalent.
7- When the fledgling auto industry began to operate in Japan,
following World War II, it found itself having to deal with a
situation—imposed by the Americans—in which company
owners were very restricted in their ability to fire employees.
The labor unions succeeded in winning an agreement in which
employees were guaranteed lifetime employment and a pay

scale based on seniority instead of job function. In return,
cmployccd agreed to be flexible in the work assignments they
accepted and committed to helping the company to find new
and more efficient production methods.
8- There arc many more steps in the system of lean production—as
well as in the ways suppliers are used, and especially in the
relationship of manufacturer and consumer—but in a nutshell,
the goals of lean production arc these: (1) whereas mass
producers set limited goals—a certain number of defects, a
maximum level of inventories—lean producers set their goals on
perfection—zero defects, zero inventories, and continually
declining costs; (2) lean production's main objective is to push
responsibility far down the organizational ladder; and (3) the
career path in lean production leads to .a broadening of
professional skills applied in a team setting instead of an
attempt to climb upward in a rigid hierarchy with growing
proficiency in a narrow area of specialization.
9- Quintorp, one of Northland's leading banks, is to begin
exporting its computerized banking systems to the USA,
Europe and the Far East. The bank, which is well-known for
being at the forefront of electronic banking, is confident that
there is a worldwide market for its state-of-the-art solutions to
the rapidly changing needs of international banking. ."What we
intend to do," says Managing Director John Seldon," is to make
available the bank of tomorrow, that is a one-location bank
which can meet all banking needs, business and detail, on the
spot, by means of banking know-how combined with advanced
computer technology."
10- Akio Haniuda, President of the Tokyo-based real estate firm
Pacific Atlas, was the kind of customer Japan's bankers loved.
In the superheated economy of the late 1980s, he owned 11
luxury-apartment and commercial buildings around the country
Giảng trìnlì biên dịch và phiên dịch tiếng Anh 93
that steadily increased in value. Bankers scrambled to loan him

money and urged him to buy properties overseas. Then the
bubble burst. In Tokyo real estate prices have fallen about 30%
from their 1987 peak. The resulting crash- for Haniuda and
hundreds like him has plunged Japan's banks into an
unprecedented crisis. Haniuda, for example, owes S980 million
to 19 banks, and since April he has been unable to pay them any
more. Foreclosure is not an attractive option, since the value of
his properties has declined in tandem with the overall market.
9-1 Dương Ngọc Dũng
Bài 2:
I Một số vấn đề kinh tế, thương mại, tài chính
(Some Economic, Financial, and
Commercial Issues)
A-TÙ vựng
allocation basis: cơ SỠ de phân phôi

allocation: phân phôi
burgeoning headache-remedy and antacid market: thị trường thuốc trị
nhức dầu dang phát triẽn mạnh
capital budgeting: giâi trình ngân sách dầu tư vòn
capital expenditure decision: quvêl định VC \iệc dầu tư vốn
capital facilities: dõi lifting dầu tư vón
computer chip: vi mạch diện (ử
concentrated marketing: chiên lược liêp thị lập trung
consumer research: nghiên cứu \c nhu call của người liêu dùng
cost allocation (=cosl assignment): xác dịnh chi phí giá thành
cost objective: dôi tượng cho việc phân lích giá thành
differentiated marketing: chiên lược tiếp thị phân vùng
direct labor costs: phí trực liép trả cho công nhân
direct materials costs: phí mua thiêl bị. máy móc
eye-catching: trông rát bát mát. hâp dần
factory overhead: lổng phí sân xuáì gián tiếp
financial accounting: kê toán lài chính
greater repeat purchasing: mãi lực mua lại lăng thêm
low-cost Asian copycats: những hàng "nhái" rẻ lien do châu Á sản xuâì
managerial accounting: ké toán quản lý (dành riêng cho ban giám đốc)
market segment opportunities: những cơ hội chiêm lĩnh thị trường
market-coverage strategy: chiến lược chiêm lĩnh thị trường
marketing segmentation: phân chia và phân tích các khu vực khác nhau
của thị trường dể dự trù phương án tiếp thị
murderous effects: hậu qua chết người
pharmaceutical firm: công ty sân xuât dược phàm
production lines: các dây chuyên sản xuât
promotion: khuyên mãi
rationing capital expenditure funds: phàn bô ngân quỹ dành cho dầu tư
vón
recommendation: lơi khuyên
sales were virtually nil: doanh sô bán ra hầu như là sô không
semiconductor industry: công nghiệp bán dần
special reputation: uy tín dặc biệt
stockbrokers with axes lo grind: những nhà buôn bán chứng khoán có
quyên lợi trực liêp bị ảnh hương
stock-picking circus: "doàn xicc" (CÓ ý muôn nói một nơi hồn loạn)
thông tin về các loại có phiêu khác nhau
submarket: thị trương chuyên
telecommunications industry: công nghiệp viễn thông
tension-ridden people: những ngươi luôn bị căng thang
the price was competitive: giá rát "mềm."
lo be devastated: bị đánh bại lan tành
lo gulp down: nuôi ực .xuống
lo mow down: "chà" láng, quét sạch
lo undercut prices: bán phá giá
total overhead: lổng phí
undifferentiated marketing: chiên lược tiêp thị toàn diện
vendors' bills: phiêu dơi nỢ của công ty bán hàng
1- Not too long ago, the U.S semiconductor industry faced

extinction. After dominating the worldwide market since the
invention of the computer chip in 1958, American
manufacturers were devastated by international competition
during the past decade. Led by the Japanese, low-cost Asian
copycats undercut prices and mowed down U.S. chipmakers
with murderous effects. Written off by many experts, the
semiconductor industry seemed destined for the same fate as
steel, autos, and television.
2- No systematic work has been done on how readers might fare if
they rely on magazines for investment advice. A couple of
small studies by stockbrokers with axes to grind have asked
some interesting questions about journalistic research. These
studies have problems. Money magazines preaches long-term
investing, not quick sales after one year. But the questions they
raise deserve to be answered. If journalists join the stock-
picking circus, they have to expect their recommendations to be
tested for results.
3- Among the most significant decisions facing management arc
those called capital expenditure decisions. These arc decisions
about when and how much to spend on capital facilities. A
capital facility could include machinery, systems, or processes;
building additions, renovations, or new structures; or enter new
divisions or product lines. The process of making decisions
about capital expenditures is called capital budgeting, or capital
expenditure decision analysis. It consists of identifying the need
for a capital facility, analyzing courses of action to meet the
need, preparing reports for managers, choosing the best
alternative, and rationing capital expenditure funds among
competing needs.
4- All indirect manufacturine costs are classified as factor/
overhead. Like direct materials and direct labor costs, factory

overhead costs require documents to support the recording and
payment of costs. Vendors' bills support most of the other
indirect costs. The successful allocation of overhead costs
depends on two factors. One is a careful estimate of total
overhead. The other is a good forecast of the production activity
that is used as the allocation basis.
5- The telecommunications industry has had cost al'oeation
problems since the National Bell Company was for Tied by
Alexander Graham Bell in 1879. Even the 1984 breakup of the
Bell System into many smaller local Bell companies did not
solve the cost allocation problems. Allocating the costs of basic
telephone equipment to the various categories of services
provided by the Bell companies is the focus of the problems.
6- The terms cost allocation and cost assignment often arc used
interchangeably, although cost allocation is the more popular of
the two. Cost allocation is the process of assigning a specific
cost to a specific cost objective. A cost objective is the
destination of an assigned or allocated cost. If the purpose of a
cost analysis is to evaluate the operating performance of a
division or department, the cost objective is that department or
division. But if product costing is the reason for accumulating
costs, a specific product, or an entire contract could be the cost
objective.
7- Caperpillar. Inc., headquartered in Peoria, Illinois, makes large
construction and earthmoving equipment. The accounting staff
is responsible for the company's information needs and
differentiates between Financial accounting (providing
information for external financial reporting purposes) and
managerial accounting (providing relevant decision information
to internal managers). In the new globally competitive
environment of the 1990s. these financial reporting duties have
not changed al Caterpillar. But the role of the accountant has
evolved dramatically to embrace managerial as well as financial

obligations.
X- Extensive consumer research on the burgeoning headache-
remedy and antacid market led one major U.S. pharmaceutical
linn to develop a new pill with the virtues of aspirin, Alka-
Scll/cr. Bufferin, Exccdrin, and similar tablets gulped down
daily by tension-ridden people. The firm's product development
department created the product with one advantage no other
competitor had—it could be taken without water. Ads were then
developed around the theme of "works without water." The
price was competitive:, and the package design was eye-
catching. Confident of success, the marketing vice-president
gave Analo/c its first real market test in four cities and sat back
to await the positive results...and wailed...and waited. Sales
were virtually nil. and a few months later Analozc was
vv ilhdravv 11 from the market.
9- Marketing segmentation reveals the market segment
opportunities facing the firm. The firm has to decide on (1) how
many segments to cover and (2) how to identify the best
segments. The firm can adopt one of the three market-coverage
strategies: undifferentiated marketing, differentiated marketing,
and concentrated marketing. Undifferentiated marketing is
economical. Production, inventory, and transportation costs are
low. The undifferentiated advertising program keeps down
advertising costs. The absence of segment marketing research
and planning lowers the costs of marketing research and
product management. The firm that uses undifferentiated
marketing typically develops a product aimed at the largest
segments in the market.
10- The firm that uses differentiated marketing decides to operate
in several segments of the market and designs separate offers to
each. Thus General Motors tries to produce a car for "every
purse, purpose, and personality." By offering various products.
Giâng trình biên dịch và phiên dịch tiêng /\nh 99
it hopes to attain higher sales and a deeper position within each

market segment. It hopes that obtaining a stronger position in
several segments will strengthen the consumers' overall
identification of the company with the product category.
Furthermore, it hopes for greater repeal purchasing because the
firm's product matches the customer's desire rather than the
other way around..
11- Many firms sec a third possibility that is especially appealing
when company resources arc limited. Instead of going after a
small share of a large.market, the firm goes after a large share
of one or a few submarkets. Volkswagen has concentrated on
the small-car market: Hewlett-Packard on the high-priced
calculator market: and Richard I). lirw in on the economics and
business textbook market. Through concentrated marketing the
linn achieves a strong market position in the segment it serves,
because of its greater know ledge of the segments' needs and its
special reputation. Furthermore, it enjoys many operating
economics because of specialization in production, distribution,
and promotion.
100 Đương Ngọc Đũng
Bài 3:
Một sô' vấn đề kinh tế-chính trị
(Some Politico-Economic Issues)
A-Từvựng:
aggregate demand: mức cầu-tổng thể

anchored: dóng đô
"business connection": quan hệ "làm ăn"
business management: quản trị kinh doanh
decentralization: phân tán từ trung tâm các thành phố lờn chuyển về
khu vực ngoại thành (nghĩa trong bài)
dispersion: sự phân tán
extortion: tống tiền bằng cách dùng bạo lực hay đe doạ
fiscal policies: chính sách tài khoá (ngân sách)
franchise: đặc quyền (=special privilege)
full employment: hiện tưựng toàn dụng
full-employment-inflation trade-off: quan hệ đối chuyển giữa toàn
dụng và lạm phát
governmental bottleneck: ôi đọng giấy tờ tại cơ quan chính phủ do có
quá nhiều đơn từ phải xét duyệt
graft: sang đoạt tài sản nhà nước bằng cách hối lộ cho các nhân viên
chính phủ (=the fraudulent obtaining of public money by the corruption
of public officials). Khác với embezzlement hay appropriation of slate
funds là do chính nhân viên nhà nước thực hiện
metropolitan retail business: kinh doanh bán lẻ tại các trung tâm đô thị
monetary policies: chính sách tiền tệ
Giảng trình biên dịch và phiên dịch tiêng Anh_________________ 101
railroad terminal: trạm xe lửa

regulatory power: quyền điều chỉnh
residential suburbs: khu dân cư ngoại thành
symbiotic relationship: quan hệ cộng sinh
the service sector: khu vực dịch vụ
I - The growth of residential suburbs has been accompanied and

encouraged by the increasing decentralization of economic life.
In the 19"' century, major commercial and industrial firms in the
central cities were of necessity anchored near the railroad
terminal and the ocean or river docks. Whereas the technology
and transport of the 19"’ century had promoted the centralization
of business and industry, the technological trends of the 20"’
century have promoted their dispersion.
2- Retailing was revolutionized by the emergence of the large-
scale shopping center in the 1930s. These centers are located in
either the outer districts of the central cities or in the suburbs
beyond and have parking space for hundreds and sometimes
thousands of cars. By 1983, there were 23,304 shopping centers
in the nation, and they have succeeded in diverting a large and
growing share of metropolitan retail business from the
downtown merchandise of the central cities.
3- The economic activities that have tended to remain longest
within the central cities are those connected with business
management and with the service sector of the economy. In
these areas, centrality and the face-to-face contact it permits arc
still important. The concentration of corporate management and
of such service industries as banking and communications is
reflected in the high-density commercial activity traditionally
found in the central business districts of the large cities.
4- Modern administrative procedures in budgeting, hiring,

contract-letting, regulation of commerce and industry, control
over land use, and sanitation were unknown in machine-era
local governments. Indeed, many of the procedures local
governments employ today were devised much later, as "cures"
for machine politics, as we shall sec when we examine
structured reforms. Nowhere was a governmental chaos clearer
than in the administration of elections. Elections were held at
odd hours in odd places, including bars and brothels.
5- As for lifting whole classes of people out of poverty, machines
have neither means nor reasons to do so. Like the poor, business
interests want things from government; unlike the poor,
business can put money to use as a political resource. Hence,
businesspeople and politicians involve themselves in a
symbiotic relationship. Business interests need contracts and
franchises from city government and may also wish to avoid
various kinds of regulation, such as health standards for
restaurants or safety codes for apartment buildings.
6- Pursuing favorable decisions through routine channels means
confronting the governmental bottleneck and its delay,
uncertainty, and cost. Spending some cash around in strategic
places, on the other hand, can move things along quite nicely,
and the machine has no misgivings about using the policy
process to raise money. Thus, the "business connection" is a
natural.
7- In the early 1800s. government and business pretty much went
their separate ways in many cities. Governing often amounted
to little more than collecting taxes and hiring a night watchman,
few businesspeople played significant roles in polities. But by
the final third of the century, government and business were
interacting on an increasingly intimate basis, for each stood to
benefit from the needs and resources of the other.
(Jiang trình biên (lích và phiên dịch tiêng Anlì 103
N- Willi urban growth came the need for capital improvements—

bridges, streets and highways, sewers and aqueducts, and the
like. Technological developments enabled cities to award
lucrative franchises for gas, electric, telephone, and transit
systems. Taxes were levied, building codes enacted, and laws
passed regulating weights and measures, labor conditions, and
purity of food. In the process, new relationships between
government and business were created.
9- Business, graft, and extortion often were pails of this new
relationship. Payments by an cntcrprcncur to a machine could
win a franchise or a construction contract, and politicians could
skim off a percentage of the revenues. Building inspectors
could demand payments in exchange for winking at violation.
Business did not cause all local corruption, nor did the machine
ruthlessly exploit the entire private sector, but growth in
business and government activity did increase the stakes of
action for both sides.
10- In addition to the monetary and fiscal policies that it utilizes to
direct the economy toward the fulfillment of the economic
goals of the society, the government also disposes a large
number of other regulatory powers. One such regulatory
intervention, called incomes policy, became important during
the 1960s and 1970s when two economic problems-in flation
and unemployment—coexisted. The fiscal and monetary policies
used to prevent these problems had been found guilty of
creating one at the expense of the other.
11- When aggregate demand is restricted to keep prices down,
unemployment is often created. When aggregate demand is
increased to achieve full employment, prices arc pushed up.
The conflict between full employment and price stability has
been shown by the so-called Phillips curve, which illustrates
that lower rales of unemployment arc generally accompanied by
higher rates of inflation. This problem is also called the full
employment-inflation trade-off.
12- lncomes policy tries to use wage and price controls, to direct
economic outcomes. All government action, of course, has
some effect on wages and prices. But such action is indirect
because it goes through the market process subject to the laws
of supply and demand. Incomes policy, however, attempts to
change market outcomes in a direct fashion, by either
establishing or limiting specifically determined wages and
prices. The decisions of incomes policy affect the distribution
of income, since prices arc a basic determinant of the incomes
of people who supply capital for production, and wages arc the
basic determinant of the incomes of people who supply labor
for production.
Giảng trình biên dịch và phiên dịch tiếng z\nh 105
Đơn vị 7:
PHÁP LUẬT (LAW)
Bài 1:
Một số thuật ngữ thông dụng
(Some Common Legal Terms)
A. Từ vựng
accomplice: đồng loã
accusation: việc tố cáo
aggravating circumstances: tình tiết tăng trọng (làm nặng tội)
alibi: chứng cứ ngoại phạm
allegations: những lời cáo buộc
amnesty: sự ân xá
appropriation of State funds: xâm phạm tài sản nhà nước
armed robbery: cưóp có vũ trang
arrest warrant: lệnh bắt
arson: lội đốt nhà
assassination: ám sát
autopsy: giâi phẫu lử thi
bag snatching: giật túi xách
battery: hành hung, đánh dập
bawdy house: nhà tho. dộng diêm (=brothel. bordello)
blackmailing: tống tiền
breach of contract: vi phạm hợp đồng (không (hực hiện)
breach of prison: lội vượt ngục .
burglary: "nhập nha"=vào nhà ãn trộm

call-girl: gái gọi
calumny: lội vu không
civil lawsuit's: những vụ kiện dân sự
civil procedures: tô lụng dân sự
civilian criminal proceedings: thủ lục lố lụng hình sự của dân thường
(không phai quân nhân)
Commission on Crime Prevention and Control: Uy ban Phòng chông
'lọi phạm
coroner's report: biên bản giám dịnh pháp y
corruption: nạn tham nhũng
Court of Appeals= The Appellate Court: Toil Phúc Thẩm
Court of Conciliation: Toà 1 loà Cliai
court-martial: toà án quân sự
crime scene: hiện trướng
Criminal Law: Luật Hình Sự
criminal prosecution: tru\ cứu trách nhiệm hình sự
criminal violation: vi phạm hình sự
cross-examination: hoi cung
crown witness: nhãn chứng quan trọng nhài
culprit: chánh phạm
death penally: án lử hình
debaucheryrhành vi dồi truy
defendant: bị cáo
defense attorney: luật sư bào chữa
Drug Enforcement Agency (DEA): Cơ quan Phòng chóng Ma luý (Mỹ)
drug-trafficking: buôn hán ma tuý
due process of law: quyền dược xét xử cõng bang theo dũng qui định
của luật pháp
duress: gâ} áp lực
Giang trình biên dịch và phiên dịch tiêng Anh_______________ 107

extenuating circumstances: tình tiết giam khinh (làm nhẹ tội)
extramarital relations: quan hệ ngoài hôn nhân
Federal Bureau of Investigation (FBI): Cục Điều tra Liên bang (Mỹ)
felony: tội trọng án
fingerprints: dâu vân tay
fraud: lội lừa đảo
greasing somebody's palm: dưa hối lộ
Homicide Police: Canh sát Hình sự
house arrest: quan thúc tại gia
hush money: tiền trám họng (mua sự im lặng)
indictment: sự kêl án
infringement: xâm phạm
investigation: diet! tra
judge: chánh án
jurisdiction: pháp quyên, quyền tài phán
jury: bồi tham doàn
kickback: liền "lại qua."
kidnapping for ransom: bát cóc dòi liền chuộc
libel: lội mạ lị (phi báng= defamation)
life imprisonment: til chung thân
litigation: tranh kiện, kiện lụng
manslaughter: ngộ sát
mastermind: chủ mưu
medical forensics: ngành pháp y
Ministry of Justice: Bộ Tư Pháp
minutes: biên bân phiên loà
miscarriage of justice: vi phạm công lý (toà xử oan. sai)
misconduct in office: hành vi lạm dụng chức quyền làm bậy
108 Dường Ngọc Đũng
misdemeanor: lội nhẹ (vi cảnh)

mugging: trân lột
murder: cố sát
perjury: tội bội thệ (man khai trưóc tòa)
pickpocket: móc túi
pimp (=pandcrer) ma cô
pimping: hành nghề dắt môi
plaintiff: nguyên cáo
premeditated murder: mull sát
privilege against self-incrimination: quyền của hiến pháp Mỹ quy định
một cá nhân có quyền từchối trả lời các câu hôi của cảnh sát hay toà án
nhằm buộc tội mình
prosecution: khởi tí). truy tô
prostitute: gái mai dâm
prostitution: nạn mãi dâm
public nuisances: tội công xúc tu sỉ
public prosecutor: công tỏz viên
rape: tội cường dâm
reconstructing a crime scene: dựng lại hiện trường
ringleader: đầu sỏ
search warrant: lệnh khám xét
search: khám xét
seizure: tịch thu
shoplifting: chôm chĩa trong cửa hàng
social evils: tệ nạn xã hội
solicitation: tội dụ dỗ đàn bà làm điếm
statement: lời khai
statutory rape: tội giao cấu với trẻ vị thành niên
street-walker: gái đứng đường
subpoena: trát gọi ra hầu toà

suppression of evidence: tiêu huỷ bằng chứng
taking briberies: nhận hối lộ
testimony: việc làm chứng .
the court system: hệ thống toà án
The Supreme Court: Tối Cao Pháp Viện
to appeal: kháng cáo, chông án
to be acquitted: được tha bổng
to be coerced into confession: bị bức cung
to be given a suspended sentence: hưởng án treo
to be handcuffed: bị còng tay
to be sentenced to death: bị kết án tử hình
to be sentenced to life: bị kết án tù chung thân
to be tortured: bị tra tấn, dùng nhục hình
to be under arrest: bị bắt
to be under temporary custody: bị tạm giữ
to deposit a bail: nộp tiền bảo lãnh
to do time at Chi Hoa Jailhouse: ở tù (thụ án) ở trại giam Chí Hòa
to enforce a contract: thực hiện một hợp đồng
to pick a lock: bẻ khoá, cạy khoá
to renege on former statements: phản cung
to serve a two-year term: thụ án hai năm tù
to sue for damages: kiện đòi bồi thường
to sue for divorce: kiện đòi ly hôn
tort law: luật về tổn hại
traffic wardens: cảnh sát giao thông
unlawful entry: xâm nhập gia cư bất hợp pháp
verdict: bản án
violation of administrative regulations: vi phạm các quy định về hành
I 10 Dương Ngọc Dũng
chính
violation of traffic regulations: vi phạm luật giao thông
witness: nhân chứng
1- Death penalty is the ultimate punishment imposed for murder or

other capital offenses. The U.S. Supreme Court has determined
that the death penalty is not considered unconstitutional as cruel
and unusual punishment in every instance. State death penalty
statutes deemed to be constitutional now provide for a separate
hearing after the establishment of guilt to determine the
sentence.
2- Depending upon the circumstances, a court-martial may consist
of from one to six or more members, and may be convened by
the President, secretaries of military departments, or by senior
commanding officers. A court-martial may impose sentences of
confinement or discharge. In order for a crime to be subject to
court-martial rather than to civilian criminal proceedings, it is
not enough that the accused has military "status;" the crime
itself must be "service-related;" such as being committed on a
military post.
3- At common law. prostitution per sc was not a crime, but
keeping a bawdy house and wandering the streets as a prostitute
were punishable as public nuisances. While proscribing
prostitution is regarded as a valid exercise of the stale's police
power, some anlisolicitalion statutes have been declared
unconstitutional because of overbreadth, vagueness, denial of
due process, and infringement upon the privilege against self-
incrimination.
4- Fraud is intentional deception resulting in injury to another.
Elements of fraud arc: a false and material misrepresentation
made by one who cither knows it is falsity or is ignorant of its
Giiing trình biên clỊclì và phiên dịch tiếng Anh I 11
truth; the maker's intent that the representation be relied on by

the person and in a manner reasonably contemplated; the
person's ignorance of the falsity of the representation; the
person's rightful or justified reliance; and proximate injury to
the person.
5- The distinction between felony and misdemeanor may have
important consequences depending upon the locality of the
crime. For example, burglary, under the common law, could
only be committed by entering a dwelling house at night with
the intent to commit a felony. In criminal procedure, an alleged
felon may have to be tried by a state rather than a municipal
court, and may have to be indicted by a grand jury, while a
misdemeanant may receive less in the way of procedural
safeguards.
6- Suppression of evidence is the refusal to produce evidence or to
allow evidence to be produced for use in litigation. Suprcssion
of evidence refers most commonly to the sanction in a criminal
case for an unreasonable search or seizure that violates a
defendant's constitutional rights. In 1914, the U.S. Supreme
Court held that illegally seized evidence must be excluded from
use in federal criminal trials.
•
7- Statutory rape is the crime of having sexual intercourse with a
female under an age set by statute, regardless of whether or not
she consents to the act. The common law set the age of consent
at 10 years and the statutes of the various states ranged from 11
to IS years. The trend in modem statutes is to reduce the age of
consent to 12 or 14 and require that male actor be some years
older than the female victim. A mistake of fact as to the age of
the female is generally not recognized as a defense to the crime
of statutory rape except by a few jurisdictions.
8- Libel includes any unprivileged, false and malicious publication
which by printing, writing, signs or pictures tends to expose a
person to public scorn, hatred, contempt or ridicule. In tort law.
only a living person may be defamed; statutes in several states

have made defamation of the dead a crime but no civil liability
has been imposed.
9- In the context of public officials purchasing goods or services
for a government entity, kickbacks are plainly illegal, since they
cause the official to act in his own, and not the public's, interest.
In most commercial contexts, they arc illegal and prohibited by
criminal commercial bribery statutes. The principal of the
purchasing agent may also have a cause of action against the
agent to recover the amount of the bribery.
10- If your contract is the result of fraud, it is unenforceable.
Duress, the use of force or threats to make either party sign, is
also a defense to an action for breach of contract. In all states
statutes of limitation specify the maximum time within which
you may stall a legal action for breach of contract. In a nutshell,
there is a whole battery of defenses to actions for breach of
contract. Many arc obvious. Others arc more technical, but you
should know about and keep them in mind whether you are the
one who is trying to enforce the contract (the plaintiff) or the
one who is trying to avoid its enforcement (the defendant).
Giang trình biên djch và phiên dịch tiếng Anh 113
Bài 2:
Những vấn đề pháp lý (I)
(Some Legal Issues)
A-Từ vựng
accessories after the fact: tòng phạm hậu án
accessories before the fact: tòng phạm tiền án
accomplice: đồng phạm
arbitration: việc phân xử do trọng tài
attachment: sai áp (lạm thời đóng tài khoản hay tịch biên bất động sản
chờ xử lý)
backlog of cases: nhiều vụ án tồn đọng chưa xử
bail money: liền bảo lãnh
exhortations: nhừng lời khích lệ, cổ võ
forgery: giả mạo chứng từ
jumping bail: bỏ tiền bảo lãnh trốn luôn
language of moral suasion: ngôn ngữ mang tính đạo lý
law-dependent polity: chính thể pháp trị (dựa trên luật pháp để cai trị)
perpetrator: thủ ác, kẻ gây án
principal: chánh phạm
probation: tạm tha có điều kiện (thời gian thửthách=parole)
property execution form: lệnh thu hồi nợ
revocation of the release: thu hồi lệnh tạm tha
rowdy passengers: đám hành khách thô lỗ, ồn ào
rudder: bánh lái
self-serving: nhằm phục vụ cho quyền lợi bản thân
I 14 Dương Ngọc Dũng
the bench and the bar: quan toà và luật sư

the democratic bark: con thuyền dân chủ (chỉ nước Mỹ vừa dành được
dộc lập từ tay thực dân Anh)
the eternal paradox: nghịch lý muôn thuở
the perilous voyage: cuộc hành trình đầy bâì trắc
the pervasive, yet oblique influence: ảnh hường tuy kín đáo nhưng rất
phổ biến [trong mọi sinh hoạt xã hội)
lo defraud: lừa đảo
o enforce the judgment: thi hành án
to give way: nhường chỗ
.0 perpetrate a crime: gáy án
.0 shed: loại bỏ, mất đi
(O wield influence: gây ảnh hưởng, .có ảnh hưởng đên...
traditional citadels: những thành trì truyền thống
vindicator: người bênh vực
writ of attachment: lệnh sai áp (trương mục ngân hàng hay bất động
sản)
1- Forgery is the act of fraudulent making a false document, which

has apparent legal significance, with the intent to defraud. Be
careful not to confuse forgery with other offenses, such as
getting money under false pretenses by pretending that a
document is what it is not. If a man obtains a life insurance
policy by presenting the valid birth certificate of his deceased
brother, in order to establish a younger age than his own and
receive a lower premium rate, he has defrauded the company.
He has obtained a policy under false pretenses, but he has
committed no forgery.
2- Probation and parole arc both conditional release. If someone
who has been released from jail on probation or parole violates
Giang trình hiên dịch và phiên địch tiếng Anh 115
the terms of his release, the penalty is revocation of the release,

and the violator is again taken into custody. A prisoner who is
released on bail must obey the terms of his release. Bail is
money that is put up as security for the prisoner's being on hand
when his ease is brought to trial. The crime of jumping bail is
failure to appear. The bail money is forfeited, and the person
who forfeits is again subject to arrest.
3- Those who actually commit or perpetrate the crime, whether a
felony or a misdemeanor, arc called principals. Accessories
before the fact arc those who, although absent when the act was
committed, nevertheless participated in it by procuring,
counseling or ordering the. principal to commit the act.
Accessories after the fact arc those who, knowing a crime has
been committed, assist the principal to avoid capture or arrest or
to escape. But if the crime is treason, all involved are treated as
principals, because the offense is so serious. An accomplice is a
person who knowingly and willingly participates in the.
commission of a crime and can be charged and convicted of the
same offense as that charged against the principal offender.
4- If no appeal is hied within the time allowed by the court rules
or by statute, the judgment becomes final. All that remains is
for the plaintiff to enforce the judgment. If you have won a
money judgment and if the defendant does not pay, your lawyer
must set the machinery in motion to compel him to pay. Your
lawyer will make out what is called a property execution form,
take it with a copy of the judgment to a sheriff or a marshal and
ask him to collect what is due you.
5- In some cases you may already have frozen some of the
defendant's assets—even before the start of the lawsuit—by
asking’the court to issue a writ of attachment on all or part of
his property. The attachment would make it impossible for the
defendant to spend the money or to dispose of his property until
after the judgment in your favor had been executed. If the court
116 Dương Ngục Dũng
should find in favor of the defendant, however, he might turn

around and sue you for damages he had incurred as a result of
the attachment.
6- One question you and your lawyer should consider carefully
before going to court is whether to resort to an arbitration of
your claim for the damages you seek. In arbitration the parties
to a dispute agree on an impartial arbitrator, who listens to all
sides of the argument and makes an award that he considers
fair. Arbitration has several advantages over litigation, first, it
is less expensive. Second, it is quicker: there is no backlog of
eases. Third, it is private, whereas court proceedings arc public.
7- In the eyes of the law marriage is a contract whereby a man and
a woman agree to enter into a union for life for their mutual
benefit, to provide each other with companionship, sexual
gratification and economic help and to procreate and raise
children. The fact that none of these considerations may be
mentioned at the time of marriage does not make them any the
less binding. They arc inherent in the marital contract. Many of
them result from customs and religious doctrines that are almost
2,000 years old and have been incorporated into present-day
laws by both our legislatures and our courts.
8- Young Alexis de Tocqueville, journeying through the United
States in 1831 and 1832, was struck by the pervasive, yet
oblique influence of judges, practitioners, and legally trained
officials. A nourishing lawyer class, in his view, was just what
the new republic needed. What other group was so well suited
to keeping their fellow citizens aware of the eternal paradox
that there can be no liberty without law? The legal profession
would serve as a rudder for the democratic bark as she and her
rowdy passengers set out on the perilous voyage of self-
government.
9- What arc we to make of nearly 800,000 practitioners, judges,
and teachers wielding more influence than ever, but rapidly
Giáng trình biên dịch và phiên dịch tiếng Anh 117
shedding the habits and restraints that once made the bench and
the bar pillars of the democratic experiment? What does it men
for our law-dependent polity that startling new attitudes about
law and the roles of lawyers arc emerging, not merely on the
fringes of the profession but in traditional citadels like the
Supreme Court, the American Bar Association, and the major
law schools?
10- Ovcr the past three decades, strange new currents have been
flowing, too, among the hundreds of thousands of practitioners
who make up the backbone of the legal profession? In the Law
Day rhetoric of bar association officials, exhortations to uphold
the rule of law increasingly have given way to self-serving
portrayals of lawyers' as vindicators of an ever-expanding array
of claims and rights. In two successive revisions of its rules of
ethics, the American Bar Association has removed almost all
language of moral suasion, abandonning the effort to hold up an
image of what a good lawyer ought to be in favor of a
minimalist catalogue of things a lawyer must not do.
Bài 3:
Những vân đề pháp lý (II)
(Some Legal Issues)
A-Từvựng
a lesser offense: một tội nhẹ hơn
a speedy and public jury trial: việc xử công khai và mau chóng bằng
phương pháp bồi thẩm đoàn
constitutional rights: quyền lợi theo hiến pháp
cost-effectiveness: hiệu quả giá thành
countercurrents: những dòng nghịch lưu
deregulation: giải qui [một nỗ lực tại Mỹ trong thập niên 60 nhằm giảm
bớt hay xoá bỏ các qui định gây cản trở cho tự do cạnh tranh]
due procedural safeguards: thủ tục tô tụng theo đúng pháp luật
every nook and cranny: mọi ngóc ngách, khe hở
hair-trigger litigiousness:'tính chi li, chẻ sựi tóc ra làm tư trong tiến
trình tranh kiện
institutionalized: đã được định chế (thể chế) hóa
judicial confirmation: quyết định cuối cùng của ngành Tư Pháp
law enforcement officials: nhân viên thừa hành pháp luật
layoff: sa thải
legally obtained evidence: bằng chứng thu thập không theo đúng qui
định của pháp luật
mainstream: dòng chủ lưu
manipulable: có thể "uốn nắn" dễ dàng
medically safe abortions: phá thai an toàn về phương diện y học
merger: sáp nhập hai công ty

narcotics: ma tuý
official arbitrariness: tính võ đoán của cơ quan nhà nước
plea bargaining: thoả thuận về bản án sẽ được nhận
police compliance: cảnh sát phải tuân theo
politicization: chính trị hóa
probation: thả ra có điều kiện
pro-choice groups: nhóm ủng hộ phá thai
professional ethics: đạo đức nghề nghiệp
pro-life groups: nhóm chống phá thai
radical propositions: những câu phát biểu hết sức cực đoan
reduced sentence: giảm án
risk-pooling arrangement: sắp xếp sao cho sự rủi ro trong công việc
được chia xẻ đều cho các thành viên trong công ty hay nhóm
strident debates: những cuộc tranh cãi gay gắt
takeover: chiếm nhượng [công ty A thay thế công ty B]
the exlusionary rule: luật khai trừ [công tố viên khi luận tội hình sự
không được sử dụng các chứng cứ thu thập trái với qui định của pháp
luật]
time-tested: được thời gian thử thách, kiểm nghiệm
to award civil damages: bồi thường thiệt hại dân sự
to be held accountable: phải chịu trách nhiệm
to contend: lý luận (=to argue)
to cough up: khạc ra
to counter: cãi lại, bác lại
to downsize: giảm biên chế
to gag: nhét một vật vào miệng không cho khép lại
to go dry: [một lĩnh vực kinh doanh] trở nên "hẻo" [hết còn thu được
nhiều hoa lợi]
to hold police criminally liable: truy cứu trách nhiệm hình sự của
cảnh sát
to impose criminal penalties: áp đặt trách nhiệm hình sự
to outlaw: đặt ra ngoài vòng pháp luật
to overturn the conviction: phiên án [lật ngược bản án]
to plead guilty: nhận tội
to pump the stomach: súc bao tử
to regurgitate: nôn ra, ói ra
to retool: bố trí lại, phân công lại
to reverse the conviction: lật ngược bản án
to surrender: từ bỏ
to throw a harsch spotlight: rọi một luồng ánh sáng khắc nghiệt
to tighten one's belts: thắt lưng buộc bụng
to touch off: gây ra
tributaries: những dòng phụ lưu (sông nhánh)
watershed ruling: quyết định có giá trị lịch sử
1- Several radical propositions that were once but minor tributaries

or countercurrents have achieved respectability and prominence,
if not dominance, in mainstream legal culture: that we live
under the rule of men, not law; that the Constitution is just an
old text that means whatever the cun-ent crop of judges says it
docs; that all rules (including rules of professional ethics) are
infinitely manipulablc; that law is a business like any other; and
that business is just the unrestrained pursuit of self-interest.
2- The fact that lawyers figured prominently in the Watergate
affair of the 1970s and in the savings and loan scandals of the
1980s threw a harsch spotlight on.legal ethics. The judicial
confirmation battles over Robert Bork and Clarence Thomas
touched off strident debates on the power and politicization of

the judiciary. Critics have sounded alarms about hair-trigger
litigiousness. The competitive frenzy that seized the profession
in the takeover decade made it plainer than ever that the
practice of law is subject to the same maladies that can afflict
other profit-making activities.
3- The rule of law is no empty formula; it is a set of
institutionalized, time-tested principles that are nothing if not
realistic about human nature. Toward the end of minimizing
official arbitrariness and securing reasonably stable conditions
for social and political life, it proclaims: that law is preferable to
the use of private force as a means of resolving disputes; that
executives, legislators, and judges arc all subject to the law and
are to be held accountable if they violate it; that official
decisions must be grounded in preestablished principles of
general application; that no citizen can be deprived of freedom
or goods except in accordance with due process of prccdural
safeguards.
4- By the end of the 1980s, layoffs of highly paid associates in
their second to fifth year of practice were commonplace. Firms
that had thrived on corporate finance, tax, real estate, bond, and
merger work were tightening their belts as the takeover era
came to an end. In 1993, almost half of the 250 largest firms
reported that they had "downsized.”
5- For a while, partners in prosperous firms, thought they were
secure. As new executive committees looked into every nook
and cranny of their firms with the searchlight of cost-
effectiveness, however, many senior lawyers had a devastating
experience similar to that of displaced homemakers: They had
joined their Finns at a time when partnership was understood to
be a lifelong relationship. The division of labor among
specialties had operated as a risk-pooling.arrangement; if one
field went dry (say; through deregulation), partners in the
hottest areas would carry the redundant lawyers until they

retooled.
6- Few stances taken by the Supreme Court engender more debate
and political controversy than the exclusionary rule, intended to
ensure police compliance with the requirements of the Fourth
Amendment. First set forth by the Court in Weeks V. United
States (1914), the rule forbids prosecutors in a trial from
introducing evidence that police have obtained by
"unreasonable searches and seizures." In 1961 the Court held
that this rule applies to state as well as to federal law
enforcement officials.
7- Critics argue that its price is too high—that too many criminals
can and do go free as a result of mistakes or misconduct by the
police. Instead of forbidding the use of illegally obtained
evidence at trial, they contend, the courts should hold police
criminally liable and award civil damages for illegal searches.
Defenders of exclusionary rule counter that few police officers
arc prosecuted for such violations and that most could not
afford to pay civil damages. In addition, they point out that the
only way to protect personal autonomy and privacy, the core
values of the Fourth Amendment, is to deter police misconduct
by enforcing the rule.
8- In Rochin V. California (1952) the Court reversed the
conviction of Antonio Richard Rochin for selling and
possessing narcotics. Police with no arrest or search warrant
had broken into Rochin's home and found him in bed, where he
immediately swallowed two morphine capsules that were on a
table next to the bed. The police attempted to make him cough
up the evidence, repeatedly kicking him and trying to make him
gag. Finally they took him to a hospital and ordered a doctor to
pump his stomach. At Rochin's trial the prosecution introduced
the regurgitated morphine as evidence. In an opinion for
the Supreme Court overturning Rochin's conviction, Justice
Giảng trình biên địch vù phiên dịch tiếng Anh 123
Frankfurter observed that the conduct of the police "shocks the

conscience...Due process of law means that convictions cannot
be brought about by methods that offend a sense of justice."
9- When the Supreme Court handed down its watershed ruling on
abortion in Roe V. Wade (1973), the issue of abortion was
elevated to the national political agenda. After Roc states could
no longer outlaw all abortions or impose criminal penalties on
doctors who perform medically safe abortions. Roc sparked a
heated controversy that mobilized opponents of abortion and
led to the formation of numerous anti-abortion groups. Extreme
pro-life groups, such as Operation Rescue, picketed abortion
clinics and blockaded their entrances; even more extreme
opponents bombed clinics and fatally shot two doctors and
several other people involved in performing abortions.
10- Thc Supreme Court has also sanctioned the practice of plea
bargaining, in which an accused person, in order to obtain
probation or a reduced sentence, pleads guilty to a lesser
offense than the one with which he or she was originally
charged. In exchange for the lighter sentence, defendants who
plea-bargain must surrender their constitutional rights against
self-incrimination, as well as their right to a speedy and public
jury trial and to confront witnesses against them. Plea
bargaining is advantageous for the government as well as for
the accused because it eliminates the time and cost of going to
trial. Approximately 90 percent of all guilty pleas in American
courts result from plea bargains that are struck between the
accused and the prosecution.
Đơn vị 8:
AN NINH QUỐC PHÒNG
(Public Security and National Defense)
Bàil:
Một số thuật ngữ thông thường
(Some Common Terms)
A-Từ vựng
air defense system: hệ thống phòng không
Air Force: Không Quàn
Airborne Division: sư đoàn nhảy dù
antiaircraft artillery: pháo binh phòng không
Army: Lục Quân
ARVN (the Army of the Republic of Vietnam): Quân Đội Việt Nam
Cộng Hoà (thuộc miền Nam trước 1975)
austerity measures: những biện pháp hà khắc
battalion: tiểu đoàn
biological warfare: chiến tranh sinh học
booby traps: mìn bẫy
casualties: số thương vong
Cavalry Division (Airmobile): Sư đoàn khinh kị (chủ yếu di chuyển
bằng trực thăng)
chemical warfare: chiên tranh hóa học
Coast Guard: lực lượng tuần duyên
coastal artillery: pháo binh vùng duyên hải

Commanding officer: sì quan chỉ huy
Communications Units: các đơn vị truyền tin
communications: giao thồng liên lạc
company: đại đội
conscription system: hệ thống bắt quần dịch (bắt nhún dân tòng quân
nhập ngũ)
counterinsurgency: chống bạo loạn
covert herbicide tests: những cuộc thử nghiệm bí mật về tác dụng của
thuốc diệt cỏ
deferment: trôn lính, trốn quân dịch
demolition: phá huỷ [các công trình xây dựng]
desertion: đào ngũ
draft dodger: kẻ trốn lính, trốn nghĩa vụ quân sự
emplacement: nơi ém quán
fire support bases: càn cứ hỗ trợ hoả lực
firepower: hoả lực
grenade: Ill'Ll đạn
herbicides: thuốc phun diệt cỏ
infiltration: thâm nhập
jet fighters: phản lực cơ chiến đâii
large-scale operations: những cuộc hành quân có qui mô lớn
leave: về phép
logistics: hậu cần
mapping: làm bản đồ
massive military force: sức mạnh quân sự áp đảo
Military Affairs Party Committee: Quân uỷ
military region: quân khu
minefield: bãi mìn
mobility: tính cơ động (di chuyển nhanh)

modus vivendi (tiếng La Tinh): phương thức tiến hành
Navy: Hải Quân
Operation Lam Son: Chiến dịch hành quân Lam Sơn
People's Army of Vietnam High Command: Tổng Tư Lệnh Quân Đội
Nhân Dân Việt Nam
People's Liberation Armed Force of South Vietnam: Lực Lượng Vũ
Trang Nhân Dân Giai Phóng Miền Nam
Political General Directorate: Tổng cục Chính Trị
Political officer: chính uỷ
radar station: đài ra-đa
ranger battalions: các tiểu đoàn biệt động quân
Rear Services General Directorate: Tổng cục Hậu cần
reserves: lực lượng trù bị
riot control agents: những hóa chấi dùng để chống bạo loạn
Sapper Branch: Binh chủng đặc công
Special Activities Forces: lực lượng biệt động
supersonic: siêu âm (lốc độ vượt bức tương âm thanh)
surface-to-air missiles (SAM): hoả tiễn phòng không
tactical air support: lực lưựng không quân hỗ trợ chiến thuật
tear gas: hơi cay
the armed forces: lực lượng vũ trang
the Department of Defense: Bộ Quốc Phòng
the Joint Chiefs of Staff: hội đồng tham mưu liên quân
the Marine Corps: thuỷ quân lục chiến (lính thuỷ đánh bộ)
to be on leave: đang nghỉ phép
to deploy: triển khai
to regroup: tập kết
Vietnamization schedules: thời gian biểu thực hiện kế hoạch Việt Nam
Hóa chiến tranh
ỉ- The position of chairman of the Joint Chiefs of Staff is the most

prestigious job in the American military. The person who holds
it is the president's chief military adviser. But that is not all,
since the chairman is often called upon to defend the president's
policies to the press, the American people, Congress, and—most
important—the members of the armed forces.
2- Contemporary world powers spent trillions of dollars
developing weapons and maintaining armed forces, and those
weapons systems and their potential for destruction arc a central
component of modem foreign and defense policy. The ability to
use massive military force is the principal characteristic of
power in international relations today. It is not surprising,
therefore, that programs for building and positioning aimed
forces consume a good deal of the attention of foreign and
defense policy makers.
3- The Department of Defense was created by the National
Security Act of 1947, which combined two very old American
agencies, the War Department and the Navy Department.
Today the Defense Department includes all the service
branches: Army, Navy (including the Marine Corps), and Air
Force. In addition, the Coast Guard is part of the Transportation
Department in peacetime but shifts to the Defense Department
in lime of war. The tradition of civilian control of the armed
forces was maintained in the creation of the department, which
is led by a civilian secretary of defense who is appointed by the
president and confirmed by the Senate. The secretary is
supported by a number of deputy and assistant secretaries who
arc responsible for specific national security functions such as
logistics, mapping, communications, and contracting.
4- The Is1 Cavalry Division was the first U.S. Army division to
enter combat in South Vietnam. It arrived on 11 September
1965 and was immediately sent to the II CTZ to stem a growing

North Vietnamese Army (NVA) threat in the critical Central
Highlands. The 1SI Cavalry Division relied totally on helicopters
for mobility. It established headquarters at An Khc and
proceeded to challenge the NVA for control of the La Drang
Valley. Although the division's mobility and firepower resulted
in a tactical victory, that success masked fundamental
weaknesses in U.S. strategy and doctrine.
5- Formed in Saigon in September 1962, the U.S. Army Special
Forces supervised Special Forces activities in South Vietnam.
Its mission was to assist in the development of the'Civilian
Irregular Defense Group (C1DG) forces. The South Vietnamese
government and counterinsurgency experts hoped C1DG forces
would provide adequate local security to permit the regular
army to embark on large-scale operations. Popularly known as
the Green Berets, the Special Forces were the U.S. Army's elite
counterinsurgency branch. Detachments from various Special
Forces group went to Vietnam on a rotating basis.
6- Sappers consisting of small teams and units, attached to
political or military commands, developed early during the war
with France. A subcategory of sappers known as Special
Activities Forces operated in towns and cities. Several hundred
sappers (infiltration and demolition commandos) from the
South who regrouped in the North formed two battalions
attached to Division 338 and Military Region 4. Military
regions in the South began developing their own sapper
companies and battalions in 1961, and the General Staff
organized a uniform sapper training program in July 1962.
7- Desertion was a fundamental cause of the ARVN's demise and
South Vietnam's downfall. Men of the ARVN left their ranks
and disappeared for extended periods of time. Some returned
and rejoined the army under different names, while other never
returned. The South Vietnamese government was beset by
Giảng trình hiên dịch và phiên dịch tiếng Anh 129
numerous problems; accordingly, austerity measures became

the rule, not the exception. This modus vivendi reached a crisis
in 1968, when all leaves were canceled and military personnel
were informed that they must serve until the war ended. In
addition, the government enacted its most ambitious
conscription system, which included all males aged 15-50 in
full-or part-time duties.
8- Despite the ARVN's misgivings, MACV launched Operation
Lam Son 719 in early February. Approximately 17,000 South
Vietnamese troops participated, representing the 1st Division,
plus marine, airborne, and ranger battalions.- Ultimately they
encountered no fewer than 30,000 PAVN-Pathct Lao forces
supported by 10,000-20,000 reserves. To succeed, the ARVN
had to advance into Laos while simultaneously creating fire
support bases along the way. U.S. tactical air support and
helicopter resources were available, but U.S. advisory staff did
not participate in order to adhere to Victnamization schedules.
Casualties were high: the ARVN lost 8,000 men, 45 percent of
its entire command.
9- In 1964, .when the U.S. pilots flew over North Vietnam, they
encountered no jet fighters, no surface-to-air missiles (SAMs),
and only a smattering of obsolete antiaircraft artillery (AAA).
Soon they faced the most formidable air defense system in the
history of warfare. In 1965, North Vietnam began deploying the
latest Soviet-made Fan Song radar, SA-2 Guideline SAMs, and
MIG-17 fighter aircraft; supersonic MIG-21 fighters appeared
one year later. But the greatest threat came from AAA: Hanoi
was said to resemble "an armed porcupine," bristling with
thousands of AAA batteries atop tall buildings. Restricted
targets, such as dikes or hospitals, were also favorite sites for
AAÀ emplacements. North Vietnam's practically deployed
antiaircraft weapons ranged from 12.7mm machine guns to
130mm heavy artihery.
10- The use of riot control agents (RCA) and herbicides by the
United States in Southeast Asia during the Vietnam War was
possibly the largest use of chemicals in combat, even though
technically and legally the United States did not wage chemical
warfare. In November 1961--one month before the first
herbicide operations and while the United States prepared an
information program for peasants in target areas—Radio Hanoi
charged that South Vietnam was using poison gas against crops,
which showed that North Vietnam was aware of covert
herbicide tests that had been carried out by the United States.
Bàỉ 2:
Một số vấn đề an ninh quốc phòng (I)
(Some Issues of Public Security and National
Defense)
A-Từ vựng
a network of informants: mạng lưới điềm chỉ viên
a sticking point: điểm lân cấn
antiballistic missiles: phi đạn chông hoả tiễn
bayonet: lưỡi lê
boot camp: trung tâm huấn nhục (huấn luyện tân binh)
conventional warheads: các đầu đạn thông thường
counterterrorism: chống khủng bố
decoy: vật giả, đưa ra để đánh lừa
draft-vulnerable men: nhừng người đủ điều kiện để thi hành nghía vụ
quân sự (dễ bị bắt lính)
drill instructor: cán bộ huấn luyện lân binh •
elusive: lảng tránh
extended sovereignty: mở rộng thêm chủ quyền
ground combat: chiến đấu trên bộ
hard-liners: những người lãnh đạo có đường lối cứng ran
in the throes: đang vướng trong
internal security force: lực lượng bảo vệ an ninh trong nước
interrogation: hỏi cung, thẩm vấn
jingoistic calls: những lời hô hào quá khích, cực đoan
long-range arsenal: kho vũ khí tầm xa
militants: những kẻ chủ trương chông đôi bằng bạo lực (chỉ các chiến
binh Hồi Giáo)
military posturing: dương oai diệu võ, phô trương sức mạnh quân sự
missiles: phi đạn, hoả tiễn
nuclear warheads: các đầu đạn nguyên tử
pugil sticks: gậy có bịt đầu nhọn lại, dùng để thực tập xung kích
recruit: tân binh
silo: đích đến, điểm tập kích
space junk: những món linh tinh trong không gian
space-based defense system: hệ thống quốc phòng đặt trên không gian
tenure: thời gian nhậm chức
to bully: ăn hiếp, hù doạ
lo enlist: tòng quân nhập ngũ
lo haggle: tranh cãi, mặc cả, trả giá
to haul away: tóm cổ bắt đi
to intercept: ngăn chận
to keep abreast: theo dõi sát được các diễn biến, tình hình đang xảy ra
to make the leverage: tạo ra sức mạnh thúc đẩy chính
to unveil: tiết lộ
trajectory: đường bay của phi đạn
verification measures: các biện pháp kiểm tra
wrenching: siết chặt

1- 10-In 1983 President Reagan unveiled a new plan for defense
against missiles. He called it the Strategic Defense Initiative
(SD1); critics quickly renamed it "Star Wars." Whereas the
1972 SALT talks had prohibited the development of
antiballistic missiles (ABMs)—defensive weapons that would
supposedly knock out missiles before they could Strike-

Reagan's plans for SD1 proposed creating a global umbrella in
space, wherein "fifth generation" computers would scan the
skies and use various high-tech devices to destroy invading
missiles.
2- All proposals for a space-based defense system had to consider
certain facts. A missile's trip from the Soviet Union to a silo in
Montana (or to the White House) would take about thirty
minutes. The missile would go through several stages: lift-off,
entry into space, midcoursc, and reentry. Presumably, a missile-
-or thousands of missiles—could be intercepted at any point on
its trajectory. Detection would be crucial. Missiles generate heat
and light and radar images, but so do thousands of other items
in the sky. To be effective, a system would have to distinguish
among missiles, and airplanes, satellites, space junk, and, of
course, decoys.
3- The Strategic Defense Initiative remains a slicking point in
U.S.-Soviet relations. The Soviet Union, partly eager to present
a new face of peace under its new administration and partly
concerned about the implications of SD1, returned to the
START talks in Geneva in the spring of 1985. Although both
sides agreed in principle to cut their long-range arsenals by
about half (to six thousand weapons each), a treaty remained
elusive throughout Ronald Reagan's tenure. Negotiators
continued to haggle over verification measures, the treatment of
cruise missiles that are capable of carrying both conventional
and núclear warheads.
4- Before drill instructors attempted to focus aggression on a
specific enemy, they wanted simply to generate as much rage as
possible, whatever its source or object. In part this was
accomplished through the standard boot camp training drills in
which men were pitted against one another in various physical
competitions. In bayonet training, for example, recruits fought
one another, with pugil sticks. These were tough, often

ferocious battles in which drill instructors encouraged recruits
to perceive their opponents as an absolute enemy warranting no
mercy.
5- At the end of basic training, recruits were assigned Military
Occupational Specialties (MOS). A man's MOS determined
what sort of Advanced Individual Training (AIT) he would
undergo for the two months following basic training. There
were dozens of military specialties: transportation, mechanics,
clerical work, administration, cooking, communications,
artillery, infantry, and so on. It was not until the final weeks of
AIT that men learned where they would be sent for their tour of
duty.
6- Many draft-vulnerable men saw no advantage to enlisting. The
air force and the navy—the service branches with the best
opportunities for specialized traning and the least likely to
expose their troops to ground combat in Vietnam—each required
four-year commitments. They also had the highest admission
standards, thereby excluding many men routinely accepted by
the army and the marines.
7- That period, in which Washington tried to keep both Taipei and
Beijing guessing about its true intention, may be over. Late last
week, as tension in Taiwan escalated, several top-ranking
American officials, including Secretary of State Warren
Christopher and William Perry, the secretary of defense, met
with Liu Huaqiu, a senior representative of the Beijing
government, for 2 hour-closcd-door-mecting. The hope is that if
Washington sends a linn enough message, China's leaders will
be sensible enough to avoid a crisis.
8- China is in the throes of a wrenching leadership struggle. Its
economy is booming but its problems arc cnonnous and
growing, In this climate jingoistic calls for the extended
sovereignty of a greater China have replaced ideology. Beijing's
hard-liners insist that pressure and military posturing can bully

an indecisive U.S. leadership and an insecure Taiwan. It is time,
they say, to put Taiwan in a box and discipline an unruly United
States.
9- China's sacred principles of sovereignty and unity arc not being
challenged. Taiwan's leaders have reaffirmed their commitment
to a one-China policy and denounced independence. But the
United States must ensure that its own fundamental principles
arc respected. Democracy cannot be threatened by force, and
free-market prosperity cannot be disrupted in Taiwan.
10- To Israel's counterterrorism specialists, the bloody Palestinian
intifada looks like the good old days. Army troops regularly
confronted stone-throwing youths in the occupied territories,
but the occupiers had things Palestinians needed: work permits,
access to good medical care, tax breaks, permission to travel
abroad. And they could always kick down a suspect's door and
haul him away for interrogation. The Shin Bet, Israel's internal-
security force, made the most of the leverage, recruiting a huge
network of informants that kept it abreast of terrorist plots by
militants.
Bài 3:
Một sô' vấn đề an ninh quô'c phòng (II)
(Some Issues of Public Security and
National Defense)
A-Từ vựng
administration of justice: quản lý hệ thống tư pháp
arsenal: kho vũ khí
biomedical science: ngành y sinh học
blast: vụ nổ (nghĩa trong bài: một phát hiện động trời)
booby-trapped telephone: điện thoại bị gài mìn
bulldozer: xe ủi đất
bunker mentality: tâm trạng hung hãn, hiếu chiến, cố thủ
clemency: lòng khoan thứ, khoan hồng
clinical laboratory science: khoa học lâm sàng
collaborator: kẻ cộng tác, làm tay sai cho giặc
conciliatory message: thông điệp hoà hoãn, nhượng bộ
confederates: bọn đồng phạm
containment: chính sách bao vây [các quốc gia thuốc khối Cộng Sản],
chủ trương của lổng thống Mỹ Truman
correctional science: khoa học về cải huấnz
crime scene analysis: phân tích hiện trường
criminal justice agency: cơ quan tư pháp hình sự
criminal justice: hệ thông tư pháp hình sự
criminal laboratory science: khoa học hình sự
criminal suspects: nghi phạm
critical breakthrough: một đột phá quan trọng

dentistry: nha khoa
détente: chính sách tạm thời hoà hoãn
disengagement lines: lằn ranh phi quân sự
dressing: lớp băng quấn vết thương
ephemeral: phù du, ngắn ngủi, tạm bợ
evidence handling and storage: xử lý bảo quản tang vật
evidentiary testing: xét nghiệm bằng chứng
examination procedures: thủ tục lây lời khai
face-saving deal: một thoả thuận để vớt vát thể diện
factions: các phe phái,
fingerprint technology: kỹ thuật lấy dấu vân tay
forensic medicine: pháp y
forensic science: ngành pháp y
Gaullists: những người kháng chiến do De Gaulle lãnh đạo
hawks: diều hâu, các chính trị gia chủ trương dùng bạo lực quân sự
human-rights activist: người tranh đấu cho nhân quyền
incarceration facilities: các trại giam
indictment: bản án
investigative techniques: kỹ thuật điều tra
laboratory procedures: quy trình làm việc trong phòng lab
law enforcement divisions: các ban ngành thi hành án
manhunt: lùng bắt tội phạm
mass grave: nấm mồ tập thể
massacre: tàn sát tập thể
nuclear holocaust: thảm sát toàn cầu bằng vũ khí hạt nhân
pathology: bệnh lý học
pattern analysis: phân tích mô hình phạm tội
peace implementation force: lực lượng thực thi hoà bình
physical evidence: tang vật

professional corrections officer: cán bộ quản giáo chuyên nghiệp
professional standards and ethics: đạo đức nghề nghiệp
reconstruction of crimes: tái tạo hiện trường gây án
retaliation: sự trả thù, trả đũa
rubble: một đống gạch vụn
scar: thẹo (sẹo)
suicide bomber: kẻ ném bom cảm lử
testimony: việc làm chứng
the domino theory: học thuyết đô-mi-nô
the gallows: giảo hình đài (giá treo cổ)
to be brought to book: mang ra ánh sáng
to be bulldozed: san phảng bằng xe ủi đất
to bury the hatchet: chfip nhận chung sống hoà bình
to crack [a case]: phá [án]
to function: hoạt động, hoàn thành chức năng
to make a fuss: làm rùm beng lên
to muzzle: khoá mõm, bịt miệng
to peel: lột bỏ (xé bỏ)
to recruit: tuyển mộ
to work flat-out: làm việc cật lực
trumped-up conviction: bản án xếp đặt san
Vichy officials: các quan chức trong chính phủ Vichy (do Petain lãnh
dạo) là chính phủ cộng lác vói Đức Quốc Xã thời 1940-1944
war schisms: những chia rẽ trong thời chiên
1- Arafat's police also captured Mohammed Abu Wardell, a

frightened 20-ycar-old student who admitted helping to recruit
Giang trình biên dịch và phiên (lịch tiếng Anh 139
three suicide bombers for Hamas and by Wednesday had

already been tried by a Palestinian tribunal and sentenced to life
imprisonment. A few dozen elderly guns were seized and
exhibited to reporters last week, but nothing like the arsenal
Hamas fighters showed off at the funeral in January of one of
their leading bombmakers, Yehya Ayyash. Ayyash was killed
by a booby-trapped telephone, presumably the work of Israeli
intelligence; the recent bombings are at least partly in
retaliation.
2- NATO planners were also working flat-out. And last week they
achieved a critical breakthrough—agreement on the terms under
which Russian troops would join the 60,000-pcrson peace
"implementation force" that is to patrol 200 miles of
disengagement lines between the factions for a year. Under the
face-saving deal, a top Russian commander, Col. Gen. Leonty
Shevtsov, will become a deputy to Gen. George Joulwan in his
role as the ranking U.S. commander in Europe.
3- NATO's conciliatory message to Belgrade may have been
drowned out by a new blast from war-crimes investigators in
the Hague. The United Nations' 2-ycar-old International
Criminal Tribunal charged three Yugoslav Federal Army
commanders with responsibility for the massacre of 261 men
after their troops captured the city of Vukovar in 1991.
According to the indictment, the Yugoslav troops took the
victims from the Vukovar hospital to a farm building two miles
away and beat them for several hours; the victims then were
shot and bulldozed into a mass grave.
4- The world had expected clemency, or at least hoped for it. But
Nigeria's military dictators had no mercy for Ken Saro-Wiwa,
the country's leading human-rights activist and environmental
crusader. After a secret military trial and a trumped-up
conviction for inciting others to murder, Saro-Wiwa and eight
other activists from Jthc Ogoni tribe were hanged at the gallows
last Friday morning. Saro-Wiwa's execution reflects a growing

bunker mentality among Nigeria's ruling generals.
5- There was no one Hanoi hated more, during the long and
painful war, than U.S. defense secretary Robert McNamara. So
even though Washington re-established diplomatic relations
with Vietnam this summer and plenty of American ex-warriors
have already made their sentimental pilgrimages to old battle
sites, McNamara's trip to Hanoi last week peeled the last
dressing off some fading battle scars. You learn a lot when you
bury the hatchet.
6- OKBomb, as the case is known by the FBI, is more than a
manhunt. There is a science, slow and imperfect, to catching
mass murderers. Usually, it begins at the scene of the crime,
where investigators look for clues to the motive and method of
the killer. Bombing sites are more difficult, of course, since
they are mostly rubble. Last week, dozens of investigators,
including some from the elite FBI team that cracked the World
Trade Center bombing, painstakingly began to reconstruct the
pieces of the Ryder truck and its deadly cargo, and looked for
clues that would lead to McVeigh's confederates.
7- Korean women arc claiming compensation for having been
forced to serve the Japanese Imperial Army as prostitutes more
than 50 years ago. It was not just political arrangements that
muzzled the former victims, however. It is painful for most
victims of terrible and humiliating crimes to talk. Women who
had served in the Japanese brothels were so ashamed they didn't
even tell their families, let alone the world.
8- The divisions in France after the war, between former
collaborators and Resistance, Vichy officials and Gaullists,
communists and conservatives, Jews and Gentiles, were so
sharp that they could have tom the fragile French Republic
apart. Charles de Gaulle decided that France was eternal and
wartime schisms were ephemeral, so the past should be laid to
rest, and preferably not even discussed. Consequently, former

Jewish victims kept quiet and some former Nazi collaborators
became prominent government officials, without anyone
making much of a fuss. Until recently. Now the children of the
victims are refusing to keep quiet. And the main collaborators
who are still alive are finally brought to book.
9- Nixon and Kissinger called the new policy "detente," a French
term meaning "relaxation of tensions." Detente lowered the cost
of containment for the United States because it meant being
more accommodating, which would reduce conflict, and
making it easier to play one Communist power off one another.
SATL (Strategic Arms Limitation Treaty) did not end the
production of atomic weapons, but such was the worldwide fear
of a nuclear holocaust that any check on American and Russian
amis production was regarded as encouraging.
10- From the beginning, the Vietnam War divided the American
people sharply. Defenders of the president's policy, called
hawks, emphasized the nation's moral responsibility to resist
aggression and what President Eisenhower had called the
domino theory. The domino theory was based on an analogy
with the western powers' failure to resist Hitler before 1939. It
predicted that if the communists were allowed to "take over"
Vietnam, they would soon take its neighbors, and so on until all
Asia had been conquered.
11- This program prepares individuals to study the theories and
principles of correctional science and to function as
professional corrections officers and other workers in public
and/or private incarceration facilities. It also prepares
individuals to apply theories and principles of criminal justice
to structuring, managing, directing and controlling criminal
justice agencies, including police departments, sheriffs
departments, law enforcement divisions and units, and private
protective services. ’
12- Anothcr program will focus on the application of the physical,

biomedical, and social sciences to the analysis and evaluation of
physical evidence, human testimony and criminal suspects. It
includes instruction in forensic medicine, forensic dentistry,
anthropology, psychology, pathology, forensic laboratory
technology, crime scene analysis, fingerprint tccluiology,
document analysis, pattern analysis, examination procedures,
applicable law and regulations, and professional standards and
ethics.
13- Criminalistics and Criminal Science program focuses on the
application of clinical and criminal laboratory science,
investigative techniques and criminology to the reconstruction
of crimes and the analysis of physical evidence. It includes
instruction in laboratory science, laboratory procedures,
criminology and police science, evidentiary testing and
analysis, computer applications, record-keeping, reconstruction
techniques, evidence handling and storage, and applications to
specific types of evidence and crimes.
Giảng trình biên (lịch và phiên dịch tiếng Anh 143
Đơn vị 9:
KHOA HỌC (SCIENCE)
Bài 1:
Khoa học tự nhiên
(Natural Sciences) ___________
* ■ Ị
ị
A-Từ vựng
analogous: tương tự
anatomical structure: cấu trúc cơ thể học
anatomy: câu trúc cơ thể học
association: sự liên tưởng
big bang singularity: cực điểm khi Tiếng Nổ Lớn bắt đầu [hình thành
vũ trụ]
big crunch singularity: cực điểm khi vũ trụ diệt vong
biologist: nhà sinh vật học
black hole: lỗ đen, một khu vực trong không-thời-gian có lực hấp dẫn
cực mạnh đến nỗi ngay cả ánh sáng cũng không thoát ra được (=a
region of space-time from which nothing, even light, can escape,
because gravity is so strong)
chances of survival: cơ hội sinh ton
cogitative intelligence: trí thông minh suy tư, suy niệm
copper wires: cuộn dây đồng
demodulation: giải quang hiệu
electromagnetic forces: lực điện từ
embryology: phôi sinh hoc
ethological approach: phương pháp tiếp cận nghiên cứu hành vi động
vật (animal behaviour)
ethologist: nhà nghiên cứu hành vi động vật
evolution: sự tiến hóa
fertilized eggs: trứng thụ tinh
fiber-optic communication: liên lạc thông tin thông qua kỹ thuật cáp sợi
quang học
finger rudiments: những mầm mông đầu tiên của ngón tay (khi còn
trong lình trạng phôi thai)
gene combinations: các tổ hợp gien
general theory of relativity: thuyết tương đôi rộng
genes: gien
genetically: về phương diện di truyền
genetics: di truyền học
gravitational effect: hiệu ứng hấp dẫn
haploid: mang phân nửa sô' nhiễm sắc thể của một tế bào
immediate causation: nguyên nhân trực tiếp
light signals: những tín hiệu bằng ánh sáng (quang hiệu)
light source: nguồn sáng
mass: khối lượng
modulation: giao chuyển (tiến trình áp quang hiệu)
morphogenesis: sự tạo thành hình thái
morphological structure: cấu trúc hình thái học
muscle attachments: chỗ bám của cơ
natural selection: chọn lọc tự nhiên
nuclear forces: lực của nhân nguyên tử
offspring: con cái
opposable thumb: ngón cái đặc trưng (có thể co duỗi thẳng góc với các
ngón khác khi hoạt động)
optical fibers: sợi quang học

organism: sinh vật
orienting attitudes: những thái độ định hướng (khuynh hướng chung)
parental care: sự chăm sóc, nuôi nâng của cha mẹ
particles: các hạt tử
physiologist: nhà sinh lý học
psychiatrist: nhà tâm bệnh học
psychologist: nhà tâm lý học
quantum effects: hiệu ứng lượng tử. Lượng tử (quantum) là đơn vị nhỏ
nhất (indivisible unit) khi sóng phát ra hay thu lại (in which waves may
be emitted or absorbed). Cơ học lượng tử (quantum mechanics) hình
thành trên nguyên lý lưựng tử của Planck và nguyên lý bất định
(uncertainty principle) của Heisenberg
reflexes: các phản xạ
reproduction: sinh sản
sensori-motor intelligence: trí thông minh phát xuất từ ngũ quan
singularity: cực điểm, một điểm trong hệ không-thời-gian khi độ cong
của không-thời-gian trở thành vô cùng (=a point in space-time in which
space-time curvature becomes infinite). Theo thuyết tương đôi, đây là
thời điểm của Tiếng Nổ Lớn (Big Bang) khi mật độ vũ trụ (the density
of the universe) và độ cong của không-thời-gian là vô tận
skeletal structure: cơ câu xương
sociologist: nhà xã hội học
the energy of the matter: năng lượng vật chất
the expansion of the universe: sự dãn nở vũ trụ
thin fibers of glass: những sựi thuỷ tinh cực mỏng
to be encased: được đặt bên trong
to be to the evolutionary advantage: có lợi cho sự tiến hóa (của chủng
loại]
to clump together: dính chùm lại
to cool off: nguội dần

to evaporate: bốc hơi
to generate: phát ra
to superimpose: áp lên trên (áp quang hiệu)
to tackle a problem: xử lý một vân đề
total internal reflection: phản chiếu nội toàn
transmitter: máy phát tín hiệu
unfertilized eggs: trứng không thụ tinh
verbal intelligence: trí thông minh trong việc sử dụng ngôn ngữ
worker bees: ong thợ
1- Scientists of a number of types are interested in behaviour-

psychologists, psychiatrists, sociologists, veterinarians,
physiologists and representatives of a number of other
disciplines. What, it may be asked, is special about the
ethological approach? The answer cannot be given in a neat
definition, for ethologists are not differentiated from other
students of behaviour by the subject matter they study or the
particular problems they tackle. Rather ethologists arc united
through the sharing of a number of orienting attitudes.
2- Ethologists follow a biological tradition in attempting to start
their analyses from a secure base of description. And as
biologists thinking in terms of evolution through natural
selection, they arc aware that an understanding of the diversity
in the animal kingdom requires that the behaviour of each
species be seen in relation to the environmental context to
which it has been adapted.
3- Suppose you were asked, "Why does your thumb move in a
different way from the other fingers?" You might give the
Giảng trình biên dịch và phiên dịch tiếng Anh __________________ 147 -
answer in terms of the anatomy of the hand—the differences in

skeletal structure and muscle attachments between the thumb
and the other fingers: that would be an answer concerned with
the immediate causation of thumb movement. You might give
an answer in terms of the hand's embryology, describing how,
as the finger rudiments developed, one came to have a different
structure from the others. Or you might give a functional
answer—an opposable thumb makes it easier for US to pick
things up, climb trees, and so on. Or finally you might say that
we are descended from the monkey-like creatures, and monkeys
have opposable thumbs, so of course we do too.
4- This is obvious enough in the case of parental care, for the
following reason. The individuals in any population arc on the
whole genetically very similar to each other, but differ in
certain relatively rare genes or gene combinations. These rare
genes are more likely to be similar between parents and
offspring than between any two individuals taken at random, for
each offspring will have obtained half its genes from each
parent. Thus it will be to the evolutionary advantage of a parent
to care for his offspring so long as the costs for him (in terms of
the effect on his chances of survival and further reproduction)
are less than half the benefit (similarly measured) to his
offspring.
5- This way of thinking provides a possible explanation of the
evolution of castes of individuals who cannot themselves
reproduce, such as worker bees and ants. In these species the
males develop from unfertilized eggs, and are therefore haploid,
while the females develop from fertilized eggs. The latter either
become reproductive queens or sterile workers according to the
food they receive from the workers: normally there is only one
queen in each colony. Now each of the queen's genes stands a
50 percent of being transmitted to each offspring, male or
female. If the queen has mated with only one (haploid) male, all
workers will carry the same paternal genes. And the chance that
they will share a rare maternal gene will be one half. Thus
sisters will be related more closely to each other (on average
0.75) than they would be to their own children. Thus it is more
to the evolutionary advantage of the workers to help the queen
rear their own sisters than it would be for them to mate and
breed themselves.
6- Einstein's general theory of relativity, on its own, predicted that
space-time began at the big bang singularity and would come to
an end cither at the big crunch singularity (if the whole universe
recollapscd), or at a singularity inside a black hole (if a local
region, such as a star, were to collapse). Any matter that fell
into the hole would be destroyed at the singularity, and only the
gravitational effect of its mass would continue to be felt outside.
On the other hand, when quantum effects were taken into
account, it seemed that the mass or energy of the matter would
eventually be returned to the rest of the universe, and that the
black hole, along with any singularity inside it, would evaporate
away and finally disappear.
7- In "hot big bang model" one finds that as the universe expands,
any matter or radiation in it gets cooler (when the universe
doubles its size, its temperature falls by half). Since temperature
is simply a measure of the average energy—or speed—of the
particles, this cooling of the universe would have a major effect
on the matter in it. At very high temperatures, particles would
be moving around so fast that they could escape any attraction
toward each other due to nuclear or electromagnetic forces, but
as they cooled off one would expect particles that attract each
other to start to clump together. At the big bang itself, the
universe is thought to have had zero size, and so to have been
infinitely hot. But as the universe expanded, the temperature of
the radiation decreased.
8- Verbal or cogitative intelligence is based on practical or
sensori-motor intelligence which in turn depends on acquired

and re-combined habits and associations. These presuppose,
furthermore, the system of reflexes whose connection with the
organism's anatomical and morphological structure is apparent.
A certain continuity exists between intelligence and the purely
biological processes of morphogenesis and adaptation to the
environment.
9- We ordinarily think of light as traveling in a straight line. It's
possible, however, to make thin fib' of glass that can carry
light signals around comers and bends, in a way that is
superficially similar to the way copper wires carry electricity.
These optical fibers rely on a phenomenon known as total
internal reflection. This means that when light traveling through
a dense material (say, glass) strikes an interface with a less
dense material (say, air) at a low, glancing angle, all of the light
can be reflected back into the denser medium. What this means
in practice is that you can make an optical fiber out of two types
of glass: a dense glass for the core, and a less dense glass for the
outer cladding.
10- Fiber-optic communication is somewhat analogous to
electronic communication, except that the signal takes the form
of light. A light source, or transmitter, generates light that has
had a signal superimposed on it through a process called
modulation. The light signal is transmitted through an optical
fiber, which, in practice, is encased in a cable that from the
outside looks like an ordinary electrical cable. At the end of the
fiber is a receiver that "catches," or detects, the optical signal,
decodes the information (demodulates it from the light), and
amplifies the resulting electrical signal for the next stage in the
communications network.
Bài 2:
Khoa học xã hội (I)
(Social Sciences)
A-Từ vựng
a large segment: một bộ phận lớn
a vicious circle: vòng lẩn quẩn
academic specialties: những chuyên ngành nghiên cứu
acculturation: tiếp nhận văn hóa ngoại lai
anthropological constants: các hằng sô' nhân học
anthropological perspectives: các quan điểm nhân học
biological constitution: cấu trúc sinh học
biologically fixed substratum: một nền tảng cố định về phương diện
sinh học
character structure: câu trúc nhân cách
charateriological precoding: nhân cách đã được mã hóa từ trước (tính
tình đã được xã hội thuần hóa, cho vào khuôn phép)
chauvinistic: mang tính xô-vanh (dân tộc cực đoan)
child-rearing: nuôi con
complications: những rối rám, phức tạp
confluence: sựhựp lưu, phối hợp
deforestation: nạn phá rừng
dire poverty: nghèo mạt
disorderly: hỗn loạn, vô trật tự
dissidence: sự ly khai, thái độ phản kháng, bất đồng
dynamics: động thái, động nãng
editorial: bài xã luận

ethnocentric: mang tính dân tộc trung tâm (xem dân tộc mình là trung
tâm văn hóa của loài người)
eventually: cuối cùng
excessive consumption: mức tiêu thụ quá lo’
fixity: tính cố định
folk wisdom: túi khôn dân gian
graduate instruction: giáo dục trên đại học
highly differentiated: được biệt hóa cao (trình độ văn hóa và tổ chức xã
hội cao)
human plasticity: bản tính con người dễ co dãn, thích nghi
ideological dispute: tranh châp về tư tưởng
idiosyncratic impulse: sở thích cá nhân (những cơn nổi hứng bất chợt)
immanently demanded: khi tâm lý cá nhân được [xã hội] yêu cầu [thực
hiện một nghĩa vụ nào đó]
impetus: động lực thúc đẩy
in distress: trong cơn hoạn nạn
in the wake: sau khi, ngay sau đó
instinctual organization: cấu trúc tổ chức bản năng
intellectual fashions: các thời trang trí thức
internalization: tiến trình hội nhập các chuẩn mực xã hội vào trong cơ
cấu tâm lý cá nhân
justification: sự biện minh
law-abidingness: có tinh thần tôn trọng pháp luật cao
lay stereotypes: những định kiến của ngưừi không chuyên môn
leeway: chỗ xả, nơi thóat ra
long-respected: xưa nay vẫn được tôn trọng
lovemaking: yêu đương (trong danh từ nhận học, dùng để chỉ toàn bộ
tiến trình từ lúc theo đuổi, tán tỉnh cho đến lúc kết hôn)
minerals: khoáng sản

mythology: các huyền thoại
national character: bản sắc dân tộc .
natural stringencies: những sự khác nghiệt của tự nhiên
nonliterate peoples: các dân tộc không có văn tự
plasticity of instinctual structure: tính co dãn, uyển chuyển của cấu trúc
bản năng
recondite: phức tạp, cao siêu
renewable: có thể tái sản xuất
scarcity: sự khan hiếm
social norms: các chuẩn mực xã hội
social psychologist: nhà tâm lý học xã hội
socialization: xã hội hóa (nghĩa gần giống như internalization)
socio-cultural formations: những câu hình xã hội-văn hóa
socio-culturally variable: thay đổi tuỳ theo môi trường văn hóa-xã hội
specialized journals: tạp chí chuyên ngành
species-specific: thuộc riêng cho một chủng loại
stability: trạng thái tâm lý ổn định
starvation: nạn đói
technical terminologies: thuật ngữ chuyên môn
theory construction: xây dựng lý thuyết
to aid: trự giúp
to contaminate: gây nhiễm độc
to contaminate: làm ô nhiễm, nhiễm độc
to delimit: ấn định giới hạn
to fluctuate: thăng trầm
to invoke: nhắc đến, việh dẫn đến
to promote useful discoveries: đẩy mạnh các khám phá [khoa học] có
ích lợi
to repel: chống trả

to subscribe: chấp nhận
to take the chance: chấp nhận sự rủi ro
to upset the ecological balance: làm đảo lộn sự cân bằng sinh thái
underdevelopment: kém phát triển
underlying: ở phía dưới, trong chiều sâu, thuộc phần chìm
uniformities: những trạng thái đồng nhất
uniformity of behavior: sự đồng nhất trong phong cách ứng xử
useful application: ứng dụng hữu ích
valiantly: một cách dũng cảm
variability: tính khả biến
warmaking: tiến.hành chiến tranh
world-openness: tính cởi mở đối với toàn bộ môi trường xung quanh,
sẩn sàng thích nghi và thay đổi khuôn mẫu sinh hoạt khi cần thiết
1- A set of academic specialties known as the "social sciences"

have . grown and established themselves in American
universities during the 20lh century. They have evolved from an
ealicr form of social analysis, less specialized and recondite, by
imitating the natural sciences. A major impetus to the growth of
the social sciences has been the hope that they would eventually
aid in the improvement of man's condition. This is a reasonable
hope. But in imitating the natural sciences, many social
scientists have subscribed to a widespread contemporary
justification for natural sciences--that the most effective way to
promote useful discoveries is to study uniformities in nature and
society as if we were studying them for their own sake.
2- By this sort of reasoning, many social scientists have become
convinced that the most effective path to useful application lies
through objective research and theory construction, free from
the complications of ideological and philosophical dispute.

They have thus developed distinct technical terminologies and
methods of research, specialized journals, and programs of
graduate instruction. Through these devices they have separated
the discourse of specialists from that of the general public, and
the communications of the individual specialties from one
another.
3- Social psychologists often point to one ease involving a young
woman in Queens, New York. Kitty Genovese was on her way
home at 3:A.M when she was attacked and murdered. She
fought hard for her life, screaming loudly enough to draw
dozens of her neighbors to their windows. Yet no one helped
her. In the course of half an hour as she continued to repel her
attacker, no one even called the police. Investigators later
discovered that at least 38 persons had been aware of her
struggle. What did they perceive and think? In general, what
determines whether witnesses will help? Why? The Genovese
murder helped stimulate dozens of studies in the 1960s and
1970s to seek answers to these questions.
4- In the wake of the murder, newspaper editorials ■ and
commentaries invoked long-respected social norms requiring
people to offer help to others. Many Americans arc taught from
childhood to "Love thy neighbor," or at least to help a neighbor
in distress. But no one can be taught specific techniques for
dealing with every emergency. Researchers Bibb Latané and
John M. Darley (1969), who did some of the most famous
research on bystander behavior, have pointed out that
emergencies are rare, providing little experience in coping with
them. Each crisis is different. And there is little folk wisdom
about what to do.
5- Scarcity of food and natural resources is the obvious
consequence of the rapid growth of population. Some resources,
such as agricultural products, are renewable. Oil, minerals, and
many raw materials of industrial products, on the other hand,

are not renewable and their limited supplies sooner or later will
be exhausted. There has been always some degree of hunger or
starvation somewhere on the earth in the history of mankind.
Few of the developing nations can sufficiently provide for their
growing populations; hence a large segment of their people is
locked in the vicious circle of mental and physical
underdevelopment and dire poverty. The rapid growth of
population also causes scarcities of other renewable and
nonrenewable resources. Over 1 billion people use wood for
fuel, cooking and heating, and this excessive consumption of
wood leads to deforestation, upsetting the ecological balance.
6- The importance attached to studies of national character has
fluctuated with intellectual fashions and also in terms of the
requirements of applied work. It is a field inevitably
"contaminated" by lay stereotypes about groups and nations—
and by the scientific effort to get away from these, if not to deny
their relevance completely. Easy assumptions of the fixity of
national character contradict the evidence of human plasticity
provided by studies of acculturation, and the history of societies
such as the English or Swedish reminds US that peoples now
well-known for stability and law-abidingness were in the 18th
century a valiantly disorderly people.
7- The confluence of psychoanalytic and anthropological
perspectives on nonliterate peoples such as the Dobuans or the
Alorese encouraged the attempt to link everything in a given
society to everything else, so that even dissidence could be
made part of the cultural character, and mythology, child-
rearing, lovemaking, and war-making could all be embraced. In
ethnocentric and partisan hands, such approaches could be
contaminated by chauvinistic propaganda, and scholars began
to question whether a modem highly differentiated society
could be treated as if.it were an isolated tribe on an island.
8- The fact that the great majority of Japanese people can respond
to the same signals and share similar attitudes and values docs
not demonstrate that the underlying dynamics of character
structure are similarly shared. Uniformity of behavior docs not
in principle require uniformity of socialization and
internalization. Perhaps, in a society governed by natural
stringencies, there can be little leeway for idiosyncratic
impulse, and the group cannot take a chance that an individual
can respond intelligently and without charactcrological
precoding to what is immanently demanded.
9- Man occupies a peculiar position in the animal kingdom. Unlike
the other higher mammals, he has no species-specific
environment, no environment firmly structured by his own
instinctual organization. There is no man-world in the sense that
one may speak of a dog-world or a horse-world. Man's
relationship to his environment is characterized by world-
openness. Not only has man succeeded in establishing himself
over the greater part of the earth's surface, his relationship to the
surrounding environment is everywhere very imperfectly
structured by his own biological constitution.
10- Humanness is socio-culturally variable. In other words, there is
no human nature in the sense of a biologically fixed substratum
determining the variability of socio-cultural formations. There
is only human nature in the sense of anthropological constants
(for example, world-openness and plasticity of instinctual
structure) that delimit and permit man's socio-cultural
formations. While it is possible to say that man has a nature, it
is more significant to say that man constructs his own nature, or
more simply, that man produces himself.
Bài 3:
Khoa học xã hội (II)
(Social Sciences)
A-Từ vựng ,
a clash of selves: sự va chạm, xung đột giữa hai bản ngã
accumulating capital: tích luỹ tư bản
ageless ideals: những lý tưởng bất biến, vĩnh cửu
altruistic: mang tính vị tha, vì người khác
ancillary: mang tính bổ trợ, bổ sung
appreciated: đưực đánh giá cao
archaeology: khảo cổ học
botanist: nhà thực vật học
bound up with: gắn chặt với
causal: mang tính nhân quả. (khảo sát quan hệ nguyên nhân và hậu quả)
celebrated: nổi tiếng, được ca tụng
central government: chính quyền trung ương
classical: cổ điển, mang tính cổ điển
corrective measures: các biện pháp cứu gỡ, cứu vãn
cultural anthropology: nhân học văn hóa
culturally determined: bị văn hóa qui định
deep vertical trenching: đào sâu xuống theo chiều dọc
demographer: nhà dân sô'học
desire: khát vọng
details of patterning: các chi tiết về cách bố trí [các di chỉ khảo cổ]
domesticated: được thuần hóa
dominion: sự khống chế

envy: sự ghen ghét, ghen tị
ethnographic hands: các nhà dân tộc học
excavation techniques: kỹ thuật/ phương pháp khai quật
exotic: mang màu sắc, hương vị ngoại quốc, lạ lùng, bí hiểm, quyến rũ
fieldwork: công tác điền dã
financial capitalism: tư bản tài chính
fluctuations: sự trồi sụt, lên xuống, thay đổi
forbears: tổ tiên
functional: mang tính chức năng (khảo sát theo phương pháp của trường
phái chức năng)
geologist: nhà địa chất học
habitual life: sống theo tập quán, thói quen *
highly unsettled: rất thiếu ổn định, còn chưa đâu vào đâu
hoarding gold: trữ vàng
hold: sự chế ngự, khống chế
horizontally distributed: được phân bố theo chiều ngang
industrial capitalism: tư bản công nghiệp
inevitable consequences: hậu quả tất yếu, không tránh khỏi
inextricably: không thể gỡ ra được
inherited background: bối cảnh được thừa hưởng
integrative unity: sự hợp nhâì
intial attraction: sự hấp dẫn ban đầu
landed estates: địa sản, bất động sản
lucidity: trong sáng
marital customs: phong tục cưới hỏi
matrix: ma trận, hệ thống, mạng lưới
measure: quân bình
mimetic engulfment: sự chìm ngập vào dòng đời một cách thoải mái, ai
sao mình vậy, không bận tâm suy nghĩ
Giảng trình biên địch và phiên dịch tiếng Anh 159
mortuary practices: tập quán tang ma, tang lễ, chôn cất
muddling: quậy đục, có nhiều rắc rối, lộn xộn u
murky: đục ngầu
nonrepeatability: tính bất khả phục hồi (không thể lập lại {cuộc thí
nghiệm khoa học] được)
occasionally conscious: thỉnh thoảng mới có ý thức
ongoing: liên tục
order: trật tự
palynologist: nhà phân hoa học
pilot projects: những dự án thử nghiệm
plot of the drama: bố cục của vở kịch
pollen: phấn hoa
population explosion: sự bùng nổ dân số
possibility of renewal: khả năng phục sinh, phục hồi
premonition: dự cảm, biết trước
pre-reílective: tiền phản tỉnh, tiền suy tư, khi chưa thực sự suy tư về
chính bản thân mình
progeny: con cháu đời sau
prohibitive expenditure: chi phí quá tốn kém
propensities: các khuynh hướng
psychic balance: sự cân bằng giữa hai tâm hồn
radiocarbon measurements: xác định thời điểm [của các di chỉ khảo cổ]
bằng phương pháp đồng vị phóng xạ
recognized: được công nhạn
resentment: sự oán ghét, bực bội, sân hận
romantic excess: sự bong bột lãng mạn thái quá
self-containment of the other: việc sở hữu đối tượng
selfishness: tính ích kỷ, vị kỷ
self-possession of the other: ước muôn tự mình sở hữu đôi tượng
self-possession: sự ám ảnh, bị thôi thúc, dằn vặt về một ước muốn

nào đó
sprouting: đâm chồi nẩy lộc
stratigraphic interpretation: giải thích địa tầng
suprapersonal factor: nhân tố siêu cá nhân
the course of history: dòng lịch sử
the seeds of capitalism: mầm mông của chủ nghĩa tư bản
the whole gamut of our life: toàn bộ mọi phương diện trong cuộc sống
chúng ta
to be out of effective touch: hoàn toàn bị tách rời khỏi
to entail: hệ quả kéo theo là, bắt buộc phải
to fight off: chông trả
to plow back: đập ngược [tiền lời] lại, tái đầu tư vốn
to run their course: đã tiến hành, đã chuyển động
lo unfold: diễn ra, xảy ra
uncontrolled data: các dữ liệu không thể kiểm tra mức độ chính xác
hoàn toàn được
valuing: đánh giá
vital domain: lãnh vực quan trọng
vulnearability: tính chát dễ bị thương tổn
wont to do: quen làm như thế
zoologist: nhà động vật học

1- Given the celebrated passion of the French for classical order,
measure, lucidity, and logic, one must begin by remarking that
their political history in the 19’h century was full of romantic
excess, marked by violent rhythm but little apparent rhyme or
reason, and looks much murkier and less logical than that of the
muddling English. While France was the recognized cultural
leader of Europe, the second homeland of all civilized men, its

revolutionary struggles were the most savage, and they were all
fought to bloody death in Paris, the capital of the civilized
world.
2- While many men have virtually identified capitalism with
democracy, and many others regarded it as the major enemy of
freedom in the modem world, everybody agrees that it has been
a mighty force in our revolutionary history, and so especially
needs to be understood. The seeds of capitalism began
sprouting in the very dawn of Western civilization. Medieval
merchants early acquired the habit of plowing their profits back
into business, accumulating capital instead of hoarding gold or
buying landed estates on which to retire and live like
gentlemen, as their Roman forebears had been wont to do. They
also began forming trading companies, to further their interests
in a highly unsettled society still lacking strong central
government. By the 13rd century big banking houses were
growing up, firmly establishing financial capitalism. By the 16"’
century some of these houses were engaged as well in
commercial and industrial capitalism.
3- The modern concept of revolution, inextricably bound up with
the notion that the course of history suddenly begins anew, that
an entirely new story, a story never known or told before, is
about to unfold, was unknown prior to the two great revolutions
at the end of the 18th century. Before they were engaged in what
then turned out to be a revolution, none of the actors had the
slightest premonition of what the plot of the new drama was
going to be. However, once the revolutions had begun to run
their course, and long before those who were involved in them
could know whether their enterprise would end in victory or
disaster, the novelty of the story and the innermost meaning of
its plot became manifest to actors arid spectators alike.
4- In the opinion of many social scientists, our policy makers
proceed from one crisis to the next, hoping to put out each fire
after it starts but without any long-range plan that would make
it possible to anticipate these crises before they arise. Social
scientists have for several decades pointed to the race problem,
as had responsible minority leaders. But money was not
available for research, much less for large-scale pilot projects or
experimental programs. The same is true in the case of
population explosion. Demographers have long been aware of
the problem and of the inevitable consequences unless
important corrective steps arc taken.
5- To be out of effective touch with the inherited background of
behavior is to lack adequate support and guidance. It is to be
torn loose from the prc-rcflcctivc matrix of one's life as an
occasionally conscious human body, whose full resources for
living include willing, feeling, and valuing propensities that fall
beyond the scope of one's ability to say "i" of them at any
instant, even perhaps of one's ability to acknowledge them.
Obscured is the vital domain of mimetic cngulfmcnt in which
we participate in the ongoing, habitual life of both ancestors and
progeny, the depth of time and the possibility of renewal.
6- As a part of cultural anthropology, archaeology is legitimately a
social science. Unlike other aspects of anthropology, however,
archaeology frequently is supported by other disciplines.
Physicists provide dates through radiocarbon measurements;
botanists identify the remains of plants; palynologists provide
pollen analyses that yield insights, concerning man's
environment; zoologists help determine what kinds of animals
were hunted and domesticated; chemists perform soil analyses
that aid in stratigraphic interpretation; geologists provide dates
for early man. The list is long and impressive, but these
dimensions of archaeology are ancillary.
7- In spite of the nonrcpcatability of archaeological fieldwork,
much archaeological method and all excavation techniques
have been devised using uncontrolled data. The major reason

for lack of control is that the earth literally obstructs the
archaeologist. It can only be cut and removed one way, and
anyone who has done fieldwork is painfully aware that there is
no single, right way to conduct excavations; depending on how
they are done, different results may be obtained. Emphasis on
deep vertical trenching will certainly cause loss of some details
of patterning horizontally distributed in the site. On the other
hand, save for the smallest of sites, complete horizontal
excavation entails prohibitive expenditures of time and money.
8- Most studies of culture are purely descriptive. They reveal a
never-ending fascination with far and distant places, while in
ethnographic hands even the near and commonplace becomes
exotic. The present study's concerns are of a different kind.
They are causal and functional so that descriptions are but one
means to further ends. Therefore, this study asks, what are the
causes and consequences of cultural change for thought and
action? And in the course of these changes, what is its form? Is
-there progress, decay, or, as the ancients thought, merely
fluctuations? These are questions not about the matching of
actions to ageless ideals, but about fluctuations in society's
concern with these ideals themselves.
9- We see, then, that in addition to the psychological factors,
individual and social, in human behavior there is an important
suprapsychological factor. The importance of this factor has
only recently come to be recognized and appreciated.
Everything that we do as human beings, individually and
collectively, is profoundly influenced by our culture. Our food
habits, marital customs, ideas of right and wrong, canons of
beauty, mortuary practices,‘our philosophies and religions, in
short, the whole gamut of our lives, is culturally determined.
And far from explaining our culture in terms of the way we
think, feel and act, we can explain much of our thought,
feelings and behavior in terms of our culture. ■

10- Contrary to popular opinion, love is not altruistic. The initial
attraction is based on curious admiration (more often than
today, envy and resentment) for the self-possession, the
integrated unity, of the other and a wish to become part of this
Self in some way (today, read: intrude or take over), to become
important to in that psychic balance. The self-containment of
the other creates desire (read: a challenge); admiration (envy) of
the other becomes a wish to incorporate (possess) its qualities.
A clash of selves follows in which the individual attempts to
fight off the growing hold over him of the other.. Love is the
final opening up to (or, surrender to the dominion of) the other.
The lover demonstrates to the beloved how he himself would
like to be treated. Thus love is the height of selfishness: the self
attempts to enrich itself through the absorption of another
being. Love is being psychically wide-open to another. It is a
situation of total emotional vulnerability.
Đơn vị 10:
VĂN HỌC NGHỆ THUẬT
(Literature and Fine Arts)
Bài 1:
Những yếu trí tạo thành văn học
(Elements of Literature)
A-Từvựng
a given sequence: một chuỗi câu cho sẵn
acoustic features: các nét ngữ âm
authorial narration: tác giả tường thuật, lối kể chuyện của tác giả (Lưu
ý khi dịch là, về mặt cú pháp, narration là head còn tất cả lucid,
normative, và authorial là modifiers)
available lexicon: kho từ vựng sẩn có
chronological history: lịch sử theo chiều thời gian
comedy: hài kịch
compatibility: tínî tương hợp, tương thích
conservative: bảo’thủ
constraints: những hạn chế
conventions of grammar: các qui ước ngữ pháp
criticism: lý luận phê bình văn học
critique: phê phán
crucial: qúan trọng
cultural milieu: bôi cảnh/ môi trường văn hóa
culturally coded: được mã hóa về phương diện văn hóa (nghĩa là mang
theo dấu ấn đặc trvíng của một nền văn hóa)
deliberately: cố ý, cố tình
discourse: thuyết thuật, thuyết hệ, ngôn thuyết
dissemination: sự gieo trồng, gieo giống (một thuật ngữ của Jacques'
Derrida, một triết gia thuộc trường phái hậu hiện đại và hậu câu trúc)
distinct and recognizable: rõ ràng, dễ nhận ra
distributional relations: quan hệ phân bô'
dominant ideologies: những hệ tư tưởng chủ đạo
ethnic types: mẫu người
fantasy: tiểu thuyết lãng mạn, viễn mơ
foreground: tiền cảnh, nơi tạo ra sự chú ý đặc biệt
forms of literary organization: hình thái tổ chức các yếu tố cấu thành
một tác phẩm văn chương
genre: thể loại
graphological features: các nét tự hình, tự thể
heavily preconditioned: bị điều kiện hóa nặng nề
hermeneutical circle: vòng tròn thuyên thích luận
highly problematical: mang tính khó hiểu cao độ (khó hiểu, cần phải
được giải thích, phân tích. Một đặc điểm hết sức đặc trưng cho văn học
hiện đại Tây Phương là "tính khó hiểu." Càng khó hiểu, càng hiện đại)
horizontal syntagm: ngữ đoạn theo trục ngang
humanistic: mang tính nhân bản cổ điển
inherent greatness: tính vĩ đại nội tại (sẵn có trong tác phẩm)
innately complicated: phức tạp từ trong bản chát
integrative capacity: khả năng hội nhập
interaction: ảnh hưởng qua lại
linearly: theo chiều xuôi (từ trái sang phải, từ trên xuống dưới, hay từ
phải sang trái)
linguistic description: mô tả từ góc độ ngôn ngữ học
lingustic analysis: phân tích ngôn ngữ học
literary effects: các hiệu quả văn học

literary traditions: các truyền thống văn học
loosely conceived: quan niệm một cách lỏng lẻo
lucid: trong sáng, rõ ràng
lyric: thi ca trữ tình
marginal: hầu như không đáng kể
method of literary analysis: phương pháp phân tích văn học
methodology: phương pháp luận
minimal: rất ít
models of literary structures: các mô hình câu trúc văn học
mutual relations: quan hệ qua lại
myriad of details: vô số các chi tiết
narrowly conceived: quan niệm một cách chặt chẽ
nouvelle critique: trường phái Tân Phê Bình
nouvelle roman: trường phái Tân Tiểu Thuyết
organic greatness: tính vĩ đại tiềm tàng trong tác phẩm (inherent dùng
cũng giống như organic)
paradigmatic relations: quan hệ ngữ hình
perception: sự nhận ra
polysemous: đa nghĩa
possibility of combination: khả năng kết hợp (các thành tố ngôn ngữ
trên trục ngữ đoạn)
possibility of substitution: khả năng thay thế
post-modernist experiments: những thí nghiệm của trường phái hậu
hiện đại
prospectively: dự đoán những gì sắp xảy ra (theo dòng chảy của câu
chuyện)
psychoanalysis: phân tâm học
radical: triệt để, kịch liệt'
168 • ■ Dương Ngọc Dũng
realism: chủ nghĩa hiện thực

reassuringly normative: mang tính dạy đời khiến ai cũng yên tâm tin
cậy
relation of non-reciprocal implication: quan hệ bao hàm không hỗ
tương
relation of reciprocal implication: quan hệ bao hàm hỗ tương
relativity of truth: tính tương đối của chân lý
relevant patterns: các mô hình (ý nghĩa) có liên quan
retrospectively: nhớ ngược lại những tình tiết đã đọc trước đây
seemingly: có vẻ như
self-evident: quá hiển nhiên
signification: sự hình thành ý nghĩa, sự tạo nghĩa
signified: cái được biểu đạt (ý nghĩa)
signifier: cái biểu đạt
slot: khoảng trông, khe hở
"spilling" and "diffusion": "tràn chảy" và "khuếch tán."
stretch: chiều dài
structuralism: chủ nghĩa cấu trúc
stylistic experiment: thí nghiệm, thể nghiệm phong cách học
subjectivity of experience: tính chủ quan trong kinh nghiệm
surplus of meaning: thặng dư ý nghĩa
syntagmatic axis: trục ngữ đoạn
syntagmatic relations: quan hệ ngữ đoạn
teasingly ambiguous: hàm hồ một cách đùa bờn, như trêu chọc, muốn
hiểu sao cũng được
temporal: thuộc về thời gian
textual free play: tính đa nghĩa, hàm hồ trong văn bản văn học
the Dionysian: yếu tố hoang dã, say sưa, buông thả, đề cao cảm tính,
trực giác (trong nghệ .thuật Hi Lạp, đôi lập với the Apollonian= yếu tô”
quân bình, tự kềm chế, trong sáng, lý tính)
the state of language: tình trạng phát triển ngôn ngữ đương thời
to account for: giải thích (=to explain)

to be absorbed and modified: cần phải hấp thu và cải biến .
to be co-opted: được sử dụng theo kiểu hợp tác
to encode: mã hóa
to frame: bố trí, sắp đặt
to inform each other: ảnh hưởng lẫn nhau
to judge: phán xét
to lock the reader into: cuốn hút ngay người đọc vào...
tragedy: bi kịch . ,
transaction: mối quan hệ qua lại
truism: chân lý sơ đẳng
tyranny: sự độc tài
vertical paradigm: ngữ hình theo trục dọc
1- Although structuralism in its classical form was a rather

conservative methodology, seeking to interpret rather than
change the world, it was capable of being co-opted, in the
revolutionary atmosphere of the 1960s, to a radical intellectual
critique of traditional humanistic ideas about literature and
culture. At that time there was some creative interaction
between the new structuralist-influenced criticism and the
production and reception of new writing. In France the nouvelle
critique provided a new basis for defending and interpreting the
nouveau roman. In America and to a lesser extent in Britain,
various kinds of post-modernist experiments in fiction seemed
to derive from or at least could be explained in terms of the new
critical attacks upon realism.
2- If Rudyard Kipling is not usually thought of as a modem writer
in the sense of modernist, it is because his work seems,
superficially, to belong to a traditional kind of storytelling
discourse familiar from the 19lh-century novel, in which a lucid,

literary and reassuringly normative authorial narration frames
and judges the speech and actions of characters who belong to
distinct and recognizable - social and ethnic types. This
impression is, however, misleading. It is true that Kipling does
not indulge in the kind of stylistic experiment by means of
which writers such as Joyce, Woolf and Lawrence represented
the subjectivity of experience and the relativity of truth. But the
relationship between the story and the telling of it in Kipling's
work is often highly problematical, making the latter as
teasingly ambiguous, as difficult and polysemous as that of the
acknowledged modem masters.
3- "Love," says Rimbaud, "has to be reinvented." It is in much the
same spirit that we would like here to reinvent the seemingly
self-evident question of the mutual relationship between
literature and psychoanalysis. We mean indeed to suggest that
not only the approach to the question, but also, the very
relationship between literature and psychoanalysis-thc way in
which they inform each other—has in itself to be reinvented.
Although "and" is grammatically defined as a "co-ordinate
conjunction," in the context of the relationship between
"literature and psychoanalysis," it is usually interpreted,
paradoxically enough, as implying not so much a relation of
coordination as one of subordination, a relation in which
literature is submitted to the authority, to the prestige of
psychoanalysis.
4- Dissemination basically suggests that "pluri-signification," or a
multiplicity of meanings, is not something that is under control
as it is in the New Criticism, where the fact that a text can be
interpreted in more than one way is treated as a dimension of its
inherent and organic greatness. "Dissemination"' has a
deliberately sexual and procreative connotation. It suggests a
textual free play which is both joyous, unstable and excessive—
close, in fact, to the Nietzschean idea of the Dionysian in art,

which Jacques Derrida, the French philosopher, is clearly
influenced by. Derrida uses "dissemination" in a special sense
with regard to language. By it he refers to the "spilling" or
"diffusion" of meaning; the surplus or excess of meaning which
is inherent in the use of all language.
5- Both Jakobson and Greimas start from the assumption that
linguistic analysis provides a method for discovering the
patterns or meanings of literary texts, and though the problems
they encounter are different the lessons which their examples
offer are substantially the same: that the direct application of
techniques for linguistic description may be a useful approach if
it begins with literary effects and attempts to account for them,
but that does not in itself serve as a method of literary analysis.
The reason is simply that both author and reader bring to the
text more than a knowledge of language and this additional
experience—expectations about the forms of literary
organization, implicit models of literary structures, practice in
forming and testing hypotheses about literary works-is what
guides one in the perception and construction of relevant
patterns.
6- In order to make explicit the integrative capacity of an element
one must define its relations with other items of the same level.
These distributional relations are of two kinds. Syntagmatic
relations bear on the possibility of combination: two items may
be in a relation of reciprocal or non-reciprocal implication,
compatibility or non-compatibility. Paradigmatic relations,
which determine the possibility of substitution, are especially
important in the analysis of a system. The meaning of an item
depends on the differences between it and other items which
might have filled the same slot in a given sequence.
7- Any description of a text is a selection from a myriad of details
and an infinity of interrelationships, and the best one can hope
to achieve is a selection of such aspects as appear to have been

placed in the foreground of the text itself; this seems
. immediately to lock the reader into the hermeneutical circle of
interpretation, depending on the whole to indicate how
emphases fall amongst the parts, yet selecting and stressing
various partial elements in order to construct the whole. In
practice, it must be expected that any moment in a text beyond
the immediate beginning and- close must be read both
prospectively and retrospectively.
8- If discourse is considered to be, in some sense, the site on
which an author/tcxt/rcadcr transaction occurs, it is also a site
both heavily preconditioned and innately complicated. The
author's production of the text is preconditioned by the cultural
milieu of the period in which s/he lives and works—by, for
example, dominant ideologies to be reflected or resisted
(silently or otherwise), by literary traditions to be absorbed and
modified, by constraints imposed by the state of the language,
its available lexicon (already culturally coded) and conventions
of grammar. It is also preconditioned by the genre which the
author chooses to. wọrk within, whether the . large, loosely
conceived genres of novel, poetry, or drama, or more narrowly
conceived genres such as tragedy, comedy, lyric, fantasy, and
so on, for all place inherent constraints on the language of the
. discourse.
9- A limitation inherent in a simple model of interacting horizontal
syntagm and vertical paradigm is that it reduces signification to
two dimensions, whereas an adequate account of the
signification, of meaning requires a three-dimensional model
which incorporates the further concept of the signifier-signified
relationship. Every verbal sign can be said to consist of a
signifier (made up of acoustic and/ or graphological features)
and a signified, a concept, thing, or meanin’g to which the
signifier points. The connection between the two is never
straightforward, since every signifier has a range of possible

signifieds to which it can point, and every signified can be more
or less encoded by a range of signifiers.
10- Litcrary texts in various ways embody human temporal
experiences, and their existence is subject to crucial temporal
states and constraints. It is a truism that readers experience texts
linearly-that the syntagmatic axis moves in Time and there are
only minimal (and, it might be said, marginal) strategies
available to writers to escape this linearity. Texts also exist in
Time in other ways, especially as whole texts within the stretch
of human chronological history, when inevitably they
interrelate with a vast complex of factors working, on the one
hand, to limit and constrain meaning and, on the other hand, to
liberate meaning from the tyranny of Time.
Bài 2:
Văn học châu Á
(Asian Literature)
___ ị
A-Từvựng
aesthetic environment: môị trường thẩm mỹ
affinities: những điểm tương đồng
ai chi: ai ký
ambiguous feeling: cảm xúc phân vân, không quyết định
ambitious narrative: câu chuyện tập trung nhiều tâm huyết và công phu
[của tác giả]
antithesis: phản đề
apex: đỉnh cao
apogee: đỉnh cao
artistic mentality: tâm cảnh nghệ thuật
austerity: sự khổ hạnh, tính nghiêm cẩn
authentic: chân xác, chân thật
bronze inscriptions: chung đỉnh văn (những bài văn bia khắc trên đồ
đồng, chủ yếu là vào thời nhà Chu)
Buddhist heritage: di sản Phật giáo
Buddhist meditative verse: thơ thiền Phật giáo
Ch'an school of Buddhism: Phật giáo Thiền Tông
chant: ca hát
chao-ling: chiếu lệnh
chen ming: châm minh
Cheng Hsueh: Trịnh Huyền
Chinese-inspired literati: các văn nhân chịu ảnh hưởng văn học
Trung Quốc
choral music: hợp xướng
Ch’u Yuan: Khuất Nguyên
chuan chuang: truyện trạng (tiểu sử và cáo phó)
Ch'u-tz'u: Sở Từ (Hán ngữ phiên âm)
clan: thị tộc
compassion: lòng từ bi, thái độ trìu mến
compiler: người thu thập, biên soạn
complementary: bổ sung
Confucius: Khổng Tử
contemplative: mang tính suy tư, chiêm nghiệm
court rituals: nghi lễ tế tự tại triều đình
court society: xã hội cung đình
criticism: lý luận văn học
dialect: phương ngôn (tiếng địa phương)
diction: cách dùng từ
doomed from the start: bị hư hỏng, thất bại ngay từ đầu
dour consequences: hậu quả bi thảm
drama: kịch
dramatic manifestation: sự minh chứng, thể hiện hết sức linh động
dramatic modes: phong cách kịch tính, mới mẻ
elevated: cao siêu, khoáng đạt
ethereal beauty: nét đẹp lung linh như sương khói, thuần khiết, tinh khôi
eulogy: lời khen ngợi (tụng)
evanescence: vô thường, phù du, chóng qua
event-oriented: chỉ tập trung tường thuật các biến cố
exposition: trình bày, phô diễn
extrinsic factors: những nhân ỉố bên ngoài [tác phẩm]
176 . Dương Ngọc Dũng
flashes of insight: những kiến giải sâu sắc đến một cách đột ngột như
những tia chớp sáng ngời
frames of reference: bối cảnh lịch sử, xã hội [của tác phẩm]
galaxies of characters: vô số nhân vật
generic categories: các phạm trù phân loại
Genji monogatari: Nguyên Thị Vật Ngữ (phiên âm Kanji)
genre: thể loại [văn học]
goings and comings: mọi sinh hoạt
haiku: thơ Haiku
highly coordinated: phối hợp chặt chẽ
Hsuan-tsung: Huyền Tông (Đường Minh Hoàng)
hsu-pa: tự bạt
human condition: kiếp người, thân phận làm người
humanity: tính nhân đạo
illustrious: lừng danh
insight: kiến giải sâu sắc
instrumental music: âm nhạc đàn, sáo
ku-wen advocate: người đề cao và bênh vực cổ vãn
Ku-wen tz'u-lei tsuan: cổ Văn Từ Loại Toản
landscape poetry: thơ vịnh cảnh
Lĩ Po: Lý Bạch
Li Sao: Ly Tao (Hánuigữ phiên âm)
literary criticism: phê bình văn học
long-standing use of verse: việc sử dụng thi ca có truyền thống làu đời
lun-pien: luận biện
lyrical expressions: những lời thơ trữ tình
Mao Shih Cheng Chien: Mao Thi Trịnh Tiên
mask: kịch hóa trang, diễn viên đeo mặt nạ
medieval times: thời Trung cổ
metaphorical: mang tính ẩn dụ

mime: kịch câm
narrative: mang tính thuật sự, kể truyện
necrology: bài văn tế
Nobel prize acceptance speech: diễn văn đọc nhân dịp nhận giải Nobel
obituaries: cáo phó . :
older rural sty les. of life: những phong cách sinh hoạt nông thôn ngày
xưa .•
panegyrics: tác phẩm viết ra để ca ngợi (tán)
pei chih: bi chí '
p'ien-wen collections: các tuyển tập biền văn (parallel prose)
political tract: luận cương chính trị
predecessor: bậc tiền bối
prescribed way: theo phương thức đã được ấn định
prose: văn xuôi, tản văn
quintessential: tinh hoa, tinh chất
receptive: biết tiếp thu, thưởng thức
recitations: các bài thơ được ngâm tụng
regulated verse: luật thi
sao tradition: truyền thống Ly Tao
shih: thi (Hán ngữ phiên âm)
Shih-ching: Thi Kinh (Kinh Thi)
shu tu: thư độc
sophisticated: có trình độ văn hóa cao
sophistication: tư tưởng và kết cấu có trình độ cao
subject matter: chủ đề
Sung schools: các trường phái đời Tống
sung tsan: tụng tán
surface simplicity: sự đơn giản trên bề mặt
the highest reach: thành tựu cao nhất

the passing: sự trôi qua, biến mất dần
the southern State of Ch'u: nước Sở phương nam
to amalgamate: tổng hợp
to betray: cho thấy (=to reveal, to display)
to chronicle: ghi lại
to come to terms: hoà giải, thông cảm
to constitute: câu thành, tạo thành
to count: đáng kể, quan trọng (=to matter)
to gamer: gặt hái, thu lượm
to grasp: thấu hiểu, nậm bắt
to lurk: lẩn khuất, tiềm tàng đâu đó
to prescribe: ấn định
.to recite: ngâm [thơ]
total theater: hí kịch tổng hợp
totally recognizable: hoàn toàn có thể hiểu được
tsa-chi: tạp ký
tseng-hsu: tặng dư
tsou i: tấu nghị
Tu Fú: Đỗ Phủ
T’ung-ch'eng-p'ai: Đồng Thành Phái
T'ung-chien chi-shih pen mo: Thông Giám Ký Sự Bản Mạt
T'ung-chou lieh-kuo chih: Đông Châu Liệt Quốc Chí
tz’u fu: từ phú
unambiguous disclaimer: lời phủ nhận rõ ràng, rành rành
unamenable to direct expression: không thể diễn đạt một cách trực tiếp
vanity: tính phù du, phù phiếm, trống rỗng
versified passages: những đoạn văn có vần điệu
vocal music: ca hát
Wang I: Vương Dật

Wang Wei: Vương Duy
worldly commitments: những hệ luỵ trong cõi đời thế tục
Yao Nai: Diêu Nãi
yugen: u huyền (phiên âm Kanji)
1- Both fictional works heavily dependent upon historical sources

and fictional works with unambiguous disclaimers of being
fiction are by no means rare. In a novel as factual as Tung-Chou
lieh kuo chih (Records of the Many States of the Eastern Chou
Dynasty) or a work of history as event-oriented as the T'ung-
chicn chi-shih pen mo (The Comprehensive Mirror for Aid in
Government Topically Arranged), it is the authorial intention
and the physical form in which the work is cast that really
counts. Fiction is therefore more subject matter presented in a
prescribed way than a type of literature easily definable by
extrinsic factors.
2- Although most early anthologies Qf prose and works of literary
criticism spoke to the question of genres, the theory which has
exerted the most influence on modem critics is that of Yao Nai
(1732-1815). Yao was a ku-wen advocate and a member of the
T'ung-ch'eng p'ai and his generic categories thus reflect this
bias. But it is not a matter of genre alone which determined
style, since many genres appear in both ku-wen and p'ien-wcn
collections. Yao's generic theories, as embodied in his Ku-wen
tz'u-Iei tsuan, deserve mention. Yao divided Chinese prose into
thirteen genres: (1) lun picn (essays and arguments); (2) hsu pa
(prefaces and colophons);. (3) tsou i (memorials and
deliberations); (4) shu tu (letters); (5) chao ling (edicts and
orders); (6) tseng hsu (compositions presented at parting); (7)
chuan chuang (biographies and obituaries); (8) pei chih
(epitaphs and necrologies); (9) tsa-chi (miscellaneous records);

(10) chen ming (admonitions and inscriptions); (11) sung tsan
(eulogies and panegyrics); (12) tz'u fu (prose poetry); (13) ai chi
(elegies and orations).
3- The emergence in the early 8lh century of a new social class of
poets from slightly humbler origins than the aristocrats of the 7th
coincided with the final perfection of regulated verse forms and
with the apogee of T'ang political and cultural influence in East
Asia. This was the reign of the T'ang Emperor Hsuan-tsung
(713-756), and the age of the great T'ang poets Wang Wei (699-
761), Li Po (701-762), and Tu Fu (712-770). The major
achievement of Wang Wei was to amalgamate the ideals of
Buddhist meditative verse with the imagery of Chinese
landscape poetry to produce a style of Buddhist contemplative
verse that was not alien to Chinese readers. The rising
popularity of the Ch'an school of Buddhism, its most
quintcssentially Chinese manifestation, in the mid-eighth
century provided Wang Wei's verse with a sophisticated and
receptive audience that understood and imitated his
achievement. This Ch'an landscape verse exerted a profound
influence on later authors, even Confucian ones, and its style
and techniques became the basis for several Sung schools of
poetry anu criticism.
4- The origins of shih poetry are usually traced to the Shih-ching
(The Classic of Poetry), an anthology of about three hundred
verse texts composed between 1100 and 600 B.c. This
anthology probably existed in much its present state during the
lifetime of Confucius (551-479 B.C.), who legend relates
compiled the work from a collection of over three thousand
poems. The present text, and its oldest commentary, date from
the Han period (206 B.C.-A.D. 220). This is the Mao Shih
Cheng chien (The Mao Edition of'the Classic of Poetry with
Commentary by Cheng-hsueh). Although the Shih-ching is the
Giảng trình biên dịch và phiên dịch tiêng Anh I s I
earliest monument in the Chinese poetic tradition, its

sophistication betrays the long-standing use of verse for a wide
variety of social and political occasions. Many bronze
inscriptions contain versified passages that were recited at
various court rituals, and the diction of these recitations often
shows affinities with that of the Shih-ching.
5- The Ch'u-tz'u is an anthology of poetry written in the sao
tradition of the southern state of Ch'll. The major figure
associated with the collection is Ch'll Yuan (c. 340-278 B.C).
the reputed author of the volume's first text, the Li Sao
(Encountering Sorrow), a long narrative poem of 187 couplets.
The compiler of the Ch'u-tz'u and its first and most famous
commentator was Wang I (d. A.D. 158). In all senses that were
important to the Chinese critical mind, the Li Sao and. to a
much lesser extent, the other major texts in the Ch'u-tz’u
anthology formed a complementary antithesis to the Shih-ching.
Formally, the two collections arc quite different: the Shih-ching
poems are mostly short lyrical expressions; the Ch'u-tz'u texts
are long expositions with emphasis on narrative and dramatic
modes.
6- Kawabata Yasunari, in his 1968 Nobel Prize acceptance speech,
spoke of the influence on him, and on all of the Japanese
writers, past and present, of Lady Murasaki's vast and moving
Talc of Gcnji (Genji monogatari). "Gcnji is a miracle." he said."
and it is as a miracle that the book is known abroad." Some
have compared the sophistication of Lady Murasaki's insights
into the court society of her period with those of Marcel Proust's
on French society at the turn of the century. Both created
galaxies of characters who, in their comings and goings, thcii;
moments of personal insight, and their ambiguous feeling over
their own worldly commitments, arc absolutely authentic and,
once the frames of reference arc grasped, totally recognizable
by modem readers. .
7- "The bell of the Jetavana temple tolls in every man's heart to

warn him that all is vanity and evanescence." So begins the Talc
of the Heike, a great and complex tale of the 1185 civil wars
waged between two great clans, a conflict that altered the whole
course of Japanese history and culture. In one way, the long
narrative of these battles and their dour consequences can be
seen as a dramatic manifestation of the idea expressed in that
one sentence: man's seeking for fame, security, and happiness
in this world is, by the very nature of the human condition,
doomed from the start.
8- The Noh, which began in medieval times, constitutes what in
this century has often been termed total theater: chant, mime,
music (instrumental, vocal, and choral), dance, mask, and poetic
texts forming an entire aesthetic environment. The aim of these
highly coordinated dramas is not to re-create any reflection of
reality, in our modern sense of the word, but rather to suggest a
kind of ethereal and profound beauty, one that lurks beneath the
surface of things, unamenable to direct expression. This beauty,
referred to as yugen in Japanese, represents the highest reach of
dramatic and poetic art as practiced in this period.
9- Three haiku poets arc. generally as the greatest traditional
masters of the form. The works of these three, taken together,
can suggest the depth, richness, and diversity of Tokugawa
culture; no one of them can illustrate it fully. Matsuo Basho
(1644-94) brings a certain austerity from his Buddhist heritage
to his vision of the world. Yosa Buson (1716-83) displays in his
poetry the richness and elegance of high cultural and artistic
tradition, revealing the metaphorical, power of the Chinese-
inspired literati ideal on the Tokugawa artistic mentality.
Kobayashi Issa (1763-1827) came from a poor mountain
village, and his poems show a compassion, a humanity, and a
kind of surface simplicity that have given him a reputation as
the poet of the common man. Yet Issa is no less elevated in his
thoughts and responses than his two illustrious predecessors,

and his flashes of insight into the meaning of his homely
surroundings, as revealed in his haiku, come as close to larger
truth as any poetry of the period.
10- Ibuse Masuji, born in 1898, has been a highly respected author
in Japan since the 1930s, when his stories and novels began to
gamer attention and praise. Ibuse has long been admired for his
ability to combine humor and the use of dialect so as to
chronicle in a gentle way the passing of older rural styles of life.
With the completion in 1966 of Black Rain (Kuroi Ame),
however, one of Ibuse's longest and most ambititious narratives,
his art reached a special apex. Black Rain represents Ibuse's
attempt to come to terms with Japan's defeat, as symbolized by
the bombing and destruction of Hiroshima. The novel, however,
is in no way a political tract. It is rather the record of a search
for understanding.
Bùi 3:
Nghẹ thuật (Fine Arts)
A-Từvựng
a trick of psychology: một trò xảo thuật tâm lý
abstract expressionism: chú nghĩa biêu hiện trừu tượng
acclaimed: dược ca tụng, ca ngợi
anonymous: vô danh
arrested gesture: cử chí dừng lại. bát.dộng
audible forms: âm thanh
blank sky: bầu trời hoang vắng
bronze workmanship: kv thuật đúc tượng dồng
brush: cọ vẽ
by deprivation: nói rút gọn lại
camera gaze: cái nhìn cùa ống kính quay phim
canvas:'khung vải
collage: lác phàm nghệ thuật (tranh hay điêu khắc) thực hiện bằng cách
ráp nhiều món dồ lại
commercial camera: máy quay phim phục vụ cho mục tiêu thương mại
complete determination: chê ngự hoàn toàn
congenital: bẩm sinh
conventions: công ưóc. qui ưác, ước lệ
Cromwellian: theo kiểu Oliver Cromwell
documentary-screening committee: uỷ ban duyệt phim tư liệu
drum: trông
eroticized: trở nên mang tính chất kích dục
esthetic missionary: sứgiả thẩm mỹ

expressiveness: tính diễn cảm
exquisite: tinh tê
faded: Ị hình ảnh. chữ viết] đã phai mờ
fate: số phận, định mệnh
felicitous effort: một nồ lực đáng hoan nghênh
feminist: người theo phong trào nữ quyền, đấu tranh cho quyền lợi
phụ nừ
fine point: đầu nhọn
finishing touch: nét chấm phá cuối cùng
forced conjunction: kết nối một cách áp đặt
fragments of reality: những mảnh đời
frame: khung ảnh, khung hình
fresco: bích hoạ
fundamental tones: âm điệu thuộc bè chính
gouache: tranh bột màu
graceless: vô ơn. lạnh nhạt
gratification: niềm khoái cảm. thoii mãn
group suicide: tự tử lập thể
hand crank: cần quay tay
harmonic system: hệ thống hoà âm
head film critic: nhà phê bình điện ảnh hàng dầu
heady atmosphere: bầu không khí cuồng nhiệt
heretofore neglected: xưa nay bị lãng quên
hermetically sealed world: thè giói khép kín ngột ngạt .(thiêu không
khí)
heterosexual difference: sự khác biệt nam nữ
hostility: sự thù ghét, thù địch
idealism: chủ nghĩa lý tưởng
idealized type: mô hình lý tưởng hóa

immaculate: thuần khiết
impeccable: hoàn toàn, hoàn hảo
ingenious theory: một học thuyết rất xuất sắc
inhospitable: lạnh nhạt, không thân thiện (ûnfriendly)
inner State: trạng thái tâm lý bên trong
inordinately long: dài quá khổ
irresistible: quyến rũ, không thể cưỡng lại được
juxtaposition: đặt kề cận bên nhau
lacquer painting: tranh sơn mài
ma: khoảng giữa (tiếng Nhật Kanji: gian)
mainstream: chủ lưu, chính thống
mechanism: cơ chế hoạt động
mimetic imperatives: những nguyên tấc cứng rắn buộc nghệ sĩ phải
bám sát thế giời hiện thực
model: ngươi mẫu
modestly: một cách khiêm tốn
motor operated: chạy bằng máy
mu: không tính (tiếng Nhật Kanji: vô)
musical performance: trình tail (biểu diễn) âm nhạc
narrative structure: cấu trúc thuật sự
natural habitat: chốn cư trú tự nhiên
notably: một cách đáng chú ý, xuất sác
objectified: được khách thể hóa
oil painting: tranh sơn dầu
outer reality: thực tại khách quan bén ngoài
overtones: những âm điệu trầm, thuộc bè phụ
painter: hoạ sì
palette: bảng màu
paranoid: lên cơn khùng

peeling posters: những trim áp phích quảng cáo rách tả tơi
pleasurable looking: ngắm nhìn thích thú (sự thích thút khoái cảm trong
khi nhìn ngắm)
portrait bust: tượng chân dung bán thân
portraiture: việc làm tượng chân dung
pregnant moments: những giờ khắc tràn đầy ý nghĩa
primordial wish: khao khát nguyên thuỷ
projection apparatus: máy chiếu phim
purely-rhythmic: hết sức nhịp nhàng
range: chiều rộng, phạm vi
rapt attention: tập trung cao độ. xuất thần
related tones: những âm điệu có quan hệ vói nhau
relief: phù điêu
religio-aesthetic sensibility: cảm thức thẩm mỹ tôn giáo
resident features: những đặc tiling nội tại
reviled: bị bôi bác, chưởi bới
ridiculed: bị chế riêu, chọc quê
scaffolding: giàn giá treo
scopophilia: thói quen thích nhìn trộm
silhouetted: phản chiếu hình bóng, in bóng
spontaneously: một cách tự phát
steady tone: âm thanh đều đều
steely gaze: cái nhìn sác lạnh
Stillness: trạng thái tịch tĩnh, yên lặng
stroke: nét-cọ
subject of wit: đề tài nhạo báng, châm chọc
subject/ object perspective: quan điểm phân biệt chủ thể và khách thể
(ngoại giới)
suspended animation: sự ồn ào đã lắng xuống, ngưng lại

tang of paradox: nét nghịch lý
tangles of walerweeds: nhưng dám rong rêu
tea ceremony: nghi lẻ trà đạo
the site: điểm, vị trí
the specular: thị trường, dối tượng của thị giác
(he Way of Tea: trà dạo
lo be rotated back: bị gởi trả về
to dub: gọi, đặt tên
lo enthrall: làm ngáy ngất, dê mê
lo follow suit: tiếp theo ngay
lo give rise: phái sinh ra. làm nảy sinh ra
lo let go of: buông xâ
lo nominate: dề cử
to yield up its volume: dáng hiên lai cả ý nghía ciìa nó
uproar: sự la ó rùm beng
virtual time: thời gian ảo
visual pleasure: sự thích thú khi xem phim
visual representation: sự thể hiện-bằng hình ảnh [trên màn bạc)
voyeuristic: xem trộm, nhìn lén
woodcut: tranh khắc gồ
worn fence: hàng rào cũ nát
1- For the past month in Hollywood, the most reviled, ridiculed

and paranoid people in town have been the 47 anonymous
members of the Academy documentary-screening committee.
Their sin: not nominating for a best-documentary Oscar the
most acclaimed, beloved and successful doc of the year," Hoop
Giảng trình biên dịch và phiên dịch tiếng Anh ______________ 189
Dreams," a movie many people thought should be nominated

for best picture. The uproar began at shouting level and stayed
there. In the Los Angeles Times head film critic modestly
proposed the members consider group suicide. A local radio
critic dubbed them "congenital idiots."
2- Feminists and film theorists such as Laura Mulvey, Kaja
Silverman and Christian Metz have argued that visual pleasure
in mainstream cinema is dependent upon voyeuristic active/
passive mechanisms which make women the site of the
specular. Mulvey argues that mainstream film and the
conventions within which has developed create a hermetically
scaled world which promotes an illusion of voyeuristic
separation for the spectator. The camera gaze, satisfying a
primordial wish for pleasurable looking, is "masculine," while
images on the screen, as objects of scopophilia and thus
eroticized, arc "feminine." Moreover, an active/ passive
heterosexual difference in roles assigned to men and women is
built in both visual representation and narrative structure.
3- The Lumière brothers in France have been credited with
developing the first commercial camera and projection
apparatus. The Lumière apparatus operated at the slowest speed
of 16 frames per second, which, became the approximate
industry standard-approximate, because cameras were not
motor operated. The operator turned a hand crank, keeping as
constant a tempo as possible to run about 1 foot of film per
second through the camera. The Lumièrcs projected their first
motion picture show in the basement of the Grand Cafe in Paris
in December 1895. British inventors projected movies with
equipment of their own design just a few weeks later in
London. Other inventors in other countries followed suit.
4- The fine portrait bust of Pericles is, no doubt, a copy from the
statue of Crcsilas. Portraiture is rare in the 5,h century. The
extraordinary significance of Pericles in the art of the period is
one reason for this exception. Moreover, it is, after all scarcely a
portrait in the Cromwellian sense, but rather an idealized type
of the soldier-statesman: so far from breaking, it notably
illustrates the rules of idealism in the 5"' century. It was said that
all the portraits of Pericles represented him in a helmet to
conceal his inordinately long head, which is frequent subject of
wit to the comic dramatists. Typical of the pertiod too are the
Elcusinian relief and the Mourning Athena. The glorious bronze
head of a Boy Victor is one of the rare original bronzes of the
great period. It is part of a full-length statue, formerly restored
as a bust, and it is of great importance to students of bronze
workmanship.
5- What, then, is the essence of all music? The creation of virtual
time, and its complete determination by the movement of
audible forms. The devices for establishing this primary illusion
of time arc many; the recognition of related tones (fundamental
and overtones, and by deprivation our entire harmonic system) is
the most powerful structural principle that has ever been
employed, if artistic power be judged by the range and
expressiveness of the structures to which the principle gives rise,
but other musical traditions have used other devices. The drum
has been used with wonderful effect to enthrall the cars, to push
away, as it were, the world of practical time, and create a new
time image in sound. The voice, in African musical
performances, serves essentially to contrast with the steady tone
of the drum-to wander and rise and fall where the purely
rhythmic element goes on like Fate.
6- The painter is standing a little back from his canvas. He is
glancing at his model; perhaps he is considering whether to add
some finishing touch, though it is possible that the first stroke
has not yet been made. The arm holding the brush is bent to the
left, towards the palette; it is motionless, for an instant, between
canvas and paint. The skilled hand is suspended in mid-air,
Giảng trình biên dịch và phiên dịch tiếng Anh _________________ 191
arrested in rapt attention on the painter's gaze; and the gaze, in

return, waits upon the aiTCSted gesture. Between the fine point
of the brush and the steely gaze, the scene is about to yield up
its volume.
7- The tea ceremony (chanoyu) is not only central to the Way of
Tea (chado), but can be understood as one of the arts of ma as
well. This term has been used in the 20th century cscpcially by
lea practitioners, painters, filmmakers, and architects to name a
religio-acsthetic sensibility which—like mu—affirms the
"nothings" between things rather than the things themselves.
The moments of suspended animation during the tea ceremony
arc pregnant moments of ma, which arc filled with the sounds
of Stillness as one lets go of subject/ object ego perspectives
within the exquisite, immaculate, impeccable forms of the
artistic context.
8- The expression routinely used these days to designate public
art—"art in public spaces"—implies that there is nothing
especially public about the art in question, apart from the
external circumstances of its placement. So, on occasion, a
given bit of statuary, whose natural habitat is the museum, is
sent into the field to elevate and enhance public consciousness.
But when public consciousness proves inhospitable to the
esthetic missionary, it is rotated back to the museum, where it
can be appreciated for the very values and virtues the graceless
public responded to with hostility.
9- In one of its less felicitous efforts to instruct its readership in
matters of high culture, Life once ran a photographic essay on
Abstract Expressionism. It consisted of juxtapositions of
paintings with objects in the world that resembled them,
sometimes quite precisely: heavy black scaffolding silhouetted
against a blank sky went with a painting by Franz Kline; tangles
of watcrwccds were put next to a Jackson Pollock, perhaps faded
and peeling posters ôn a worn fence, a found collage, were
placed beside a Willem de Kooning. All this was meant to

reassure readers that these new and perplexing artists had not
really abandoned the mimetic imperatives of Western art but had
merely changed the subjects to be imitated, copying fragments
of reality heretofore neglected.
10- Gcorge Santayana, when he was a young philosopher, advanced
the thesis that beauty is but pleasure objectified. Beauty, in this
view, exists only in the beholder, as gratification caused by the
forms and colors of tilings. But by some trick of psychology, the
beholder is incapable of believing that there is no more to beauty
than that, and spontaneously projects the pleasure outward, onto
the things that cause it, henceforward treating it as one of their
resident features. It is an ingenious theory, with an irresistible
tang of paradox which insures that it will be disputed in esthetics
seminars forever, though its author abandoned it almost
immediately. Paradox or not. the forced conjunction of an inner
state and an outer reality .characterizes to perfection the heady
atmosphere of Paris in the final decade of the 19,b century.
Đơn vị 11:
TRIẾT HỌC (PHILOSOPHY)
Bài 1:
Một số khái nĩộm và
(huạt ngữ cũn hân i
(some Basic Co11cCỊ)ts and Tc rnijn0 i 0 giCS) i
A-Từvựng
a priori categories: các phạm trù tiên thiên
amae psychology: tâm lý học nghiên cứu khuynh hường thích lệ thuộc
vào người khác (amae là tiêng Nhật, có nghĩa là "ngọt ngào")
argumentation: sự lý luận, biện luận
atheism: chủ nghĩa/ thái độ vô thần
Buddhism: Phật giáo, dạo Phật
Ch'in dynasty: triều dại nhà Tần
Confucianism: Nho giáo. Khổng giáo, dạo Khổng
conservatism: chủ nghía bảo thú
deconstruction of hermeneutics: phá huỷ cấu trúc thuyên thích luận
delimitation: áp dặt một giói hạn
deplorable social conditions: tình hình xã hội suy đồi
determinism: chủ nghĩa lát định
dialectical materialism: chủ nghía duy vật biện chứng
distinctively: một cách đặc sác. khu biệt
dogmatism: chủ nghĩa giáo điều
duality: lính nhị nguyên'
empiricism: chủ nghĩa duy nghiệm

ethnocentrism: thái độ xem dân tộc mình là trung tâm
Euroccntrism: thái độ xem văn minh châu Âu là trung tâm
existentialism: chủ nghía hiện sinh
fatalism: thuyết định mệnh
flux: dòng vận hành liên tục [của sự sông]
formal logic: lógích hình thức
founding masters: những bậc thầy khai sáng
groupism: thái độ sùng bái nhóm, xem nhóm là trung tâm
grudgingly acknowledged: thừa nhận một cách miền cưỡng
hermeneutics: thuyên thích luận
historical materialism: chủ nghĩa duy vật lịch sử
humaneness and virtue: nhân đức
Hundred Schools of Spring and Autumn and Warring States periods:
Bách Gia Chư Tử thời Xuân Thu Chiến Quốc
idealism: chủ nghĩa duy tâm, duy niệm
imperialism: chủ nghĩa đế quốc
in tune with: hoà điệu với
institutionally mediated: phải qua trung gian các định chế [chính trị hay
xã hội]
knowing subject: chủ thể tri thức (năng tri)
known object: đối tưựng được tri thức (sở tri)
Legalism: học thuyết Pháp Gia (Hàn Phi Tử)
legendary sages: những bậc thánh triết lừng lầy
logical categories: các phạm trù lôgích
Marxism: chủ nghĩa Mác
Marxist-Lenism: chủ nghĩa Mác Lê Nin
materialism: chủ nghĩa duy vật
metaphysical materialism: chủ nghía duy vật siêu hình
Giảng trình biên djch và phiên (lịch tiếng Anh _________________ 195
metaphysics: siêu hình học

militarism: chủ nghĩa quân phiệt
modernism: chủ nghĩa hiện đại
Mohism: học thuyết của Mặc Tử
neo-colonialism: chủ nghĩa thực dân mới
Neo-Confucianism: Lý Học, Tống Nho (của Trình, Chu)
nihilistic ethical relativism: chủ nghĩa tương đối về đạo đức mang tính
chất hư vô luận (bi quan/ phá hoại)
nihonjinron studies: Nhật Bản nhân học (nghiên cứu về con người Nhật
Bản)
nostalgia for unity and meaning: thái độ lull luyến đối với tính thống
nhất và tính có nghĩa ị trong triết học và cuộc sống]
objective idealism: chủ nghía duy tâm khách quan
ontology: bủn thể học, bản thể luận, hữu thể luận
Oriental philosophy: triết học Đông Phương
penology: khoa học nghiên cứu về nhà tù, trại giam
percepts: các ấn tượng tri giác (đói lập vơi concepts)
phenomenological circle: nhóm/ giơi theo trương phái hiện tượng luận
phenomenology: hiện tượng luận
philosophical tenets: nhừiíg ý tưởng triết học nòng cốt
polytechnics: các trương bách khoa
positivism: chủ nghĩa thực chứng
postmodernism: chủ nghĩa hậu hiện đại
pragmatism: chủ nghĩa thực tiễn
psychological rcductionism: sự qui giảm lâm lý học
radicalism: chủ nghĩa cấp tiên, thái độ cực đoan
rights discourse: hệ thống lý luận/ thuyêì hệ về quyền lợi
scholasticism: chủ nghía kinh viện
scientific socialism: chú nghĩa xã hội khoa học

self-awareness: thái độ tự ý thức .về bản thân
self-centeredness: thái độ qui kỷ (lấy mình làm trung lâm)
selfhood: tính chát của bản ngã cá nhân
self-transformation: sự chuyển hóa bản thân
skepticism: chủ nghía hoài nghi
socialism: chủ nghĩa xã hội
speculative philosophy: triêl học tư biện
structuralism: chù nghĩa cấu trúc
subjective idealism: chủ nghĩa duy tâm chủ quan
syllogism: tam doạn luận
symbolic logic: lôgích biểu tượng
Taoism: Dạo giáo. Lão giáo
theory of deconstruction: học thuyết phi cấu trúc
to explicate: giâi thích
to feel it incumbent upon him: cảm thây ông có nhiệm vụ phải [làm
một việc gì dó|
lo ground our existence: làm nền tâng cho cuộc sông chúng ta
lo still the moxcmcnt: dinh chì mọi vận động
transcendentalism: chủ nghía siêu nghiệm
transpersonal level: lầm mức siêu cá nhân
utopian socialism: chú nghĩa xã hội không tưởng
Western philosophy: triêì học Tây phương
1- Il passes for a rather well-known fact that the thinkers united in

the so-called "phenomenological movement" shared no clearly
defined philosophical tenets. It is usually supposed that they
were united somehow with respect to the method of philosophy.
Neither one of these views is true, however, when taken at face

value. Certainly, the phenomenological movement was, during
its first phase, relatively united with respect both to certain
important theses and to the conception of the phenomenological
method. This is true especially for the so-called Munich-
Gottingen phenomenological circle, particularly for the years
immediately following the publication of Husserl's Logical
Investigations.
2- Chinese philosophy and religion owe an immense debt to the
scholars of the Han dynasty that is only' grudgingly
acknowledged. The problem arises because the Han thinkers
had the bad luck to come directly after the universally
recognized brilliance of the Hundred Schools of Spring and
Autumn and Warring States periods of the Chou dynasty. It
proved impossible to compete with the legendary sages and the
founding masters of Confucianism, Taoism, Mohism, Legalism,
anfl all the other streams of thought that went into the creation
of Chinese philosophy and religion. Nonetheless, it was the I Ian
scholars who lovingly preserved, collected, and edited the texts
of the Chinese tradition after the bibliographical disasters of the
Ch'in dynasty and the great civil wars that finally led to the
foundation of the Han dynasty.
3- The characteristic feature of positivism, however, is that it
attempts to deal with philosophical topics in a radically
□□philosophical manner. It approaches the data of morality,
beauty in art and nature, the spiritual life of the human person,
free will, love, and knowledge in a way which bars any contact
with these data from the start and necessarily leads to
overlooking them and replacing them by something else. We
must realize that all beings arc not on one level, that one kind of
object can differ from another to a tremendous degree, and that
completely different intellectual "organs," each suited to the
kind of object in question, must be called into play if we arc
198 Difong Ngọc Dũng
going to grasp the existence and nature of the many and varied
beings given in experience.
4- In his prefatory remarks, Thurman goes on to suggest that the
Western discourse on human rights may well be a desperate
attempt to suture "the mortal wound to human dignity inflicted
by modernity's metaphysical materialism, psychological
rcduclionism, and nihilistic ethical relativism." 1 would go one
step further and claim that there is a sense in which the
dominant tradition of Western rights discourse is self-defeating,
presuming the very condition it ostensibly works to correct.
That is, Western rights discourse situates US in an institutionally
mediated and yet essentially abstract space and time where our
most unique characteristics and desires simply don't matter, arc
of no particular value.
5- Confucius' path of jen/ humaneness, as the supreme marker of
the Tao of Heaven, is the virtue of virtues and the defining
characteristic of true civilization. This way is the way of proper
conduct, hence it is linked to a second great notion, that of te/
virtue, as power. Confucius invented neither humaneness nor
virtue, and the entire history of early Chinese thought is an
extended argument about the nature and the way to achieve
these virtues. Even the modern critic of the Confucian tradition,
Chad Hansen, has observed that all Chinese thought aims to
teach people a regulative idea about how to guide their action,
either as individuals or as members of a group.
6- Taoism, in contrast to Confucianism, seeks its principles and
rules for human life not within humanity, but within nature. Lao
Tzu charged that poverty and starvation were caused by bad
rulers, that greed and avarice resulted in wars and killings, and
that desires for wealth, power, and glory were bringing about
the destruction of society. His charges reveal that Taoist
philosophy is inspired by a concern with the deplorable social
conditions of the times. Constructively, Taoism offers a view of
the universe and man as a unity. Human knowledge transcends

the limits of percepts and concepts. It is direct and immediate,
not being dependent upon a false duality between the knowing
subject and the known object. The principles that should guide
life and regulate the actions of human beings are the principles
that regulate nature. Life is lived well only when people are
completely in tunc with the whole universe and their actions are
the action of the universe flowing through them.
7- Gandhi saw the moral order of the universe as a fundamental
dimension of its reality, a part of the eternal truth, discoverable
by participation in the process of everyday existence. But to
discover this truth one must overcome the sclf-centcredncss that
separates most of US from the deeper reality grounding our
existence. Profound self-awareness and self-transformation are
required. Gandhi's motto was to fight evil with all his strength,
but to love the doer of evil from the bottom of his heart.
Thoughts of retaliation, anger, or hatred had to be replaced with
love, compassion, and kindness.
8- In his work entitled Betweenness of Person and Person (Hito to
hito to no aida, 1972) psychiatrist Kimura Bin elaborated upon
Watsuji's basic principle of aida or "betweenness" in order to
explicate the social character of Japanese selfhood and the
groupism of Japanese society. Kimura Bin's concept of
Japanese selfhood represents a synthesis of Watsuji's basic
concepts of person (ningen), climate (fudo), and betweenness
(aida) with Doi Takeo's amae psychology. Kimura attempts to
show that the phrase "we Japanese" stands for the Japanese
group identity which is not on a personal level as in Western
culture, but on a distinctively transpersonal level. Hence, like
other writers in the tradition of nihonjinron studies, Kimura
emphasizes the nature of Japanese self-identity as defined in
terms of a collective group-centered "we" consciousness.
9- Michel Foucault died on 25 June 1984. He was fifty-seven.
Forty-eight hours after his death. Le Monde devoted a large

section of its front page and two more pages to the testimony of
colleagues and friends. This—and the fact that the then Prime
Minister fell it incumbent upon him to issue a statement—is
suggestive of the awe in which Foucault holds its leading
intellectuals. And there can be no doubt that since the death of
Sartre. Foucault was France's leading intellectual. To begin
with, and most obviously, his works are like no other, lie never
wrote a single work that can be said to belong to the discipline
in which he was trained and which he taught for many years.
Yet lie inarched fearlessly into several others: psychiatry and
medicine, art and literature, the social and political sciences,
economics, biology, linguistics, penology, and even subjects not
usuulK taught in the universities, or even in polytechnics, like
sexuality.
Id-Alicr the publication of Being and Time, the idea of
hermeneutics underwent three significant developments: in the
work of the later Heidegger himself, in Gadamcr's
"philosophical hermeneutics"; and in the French structuralist,
and then poststructuralist, critique of hermeneutics, of which
Derrida's deconstruction is the form most pertinent to this study.
If Gadamer's work is a conservative hermeneutic, and the later
Heidegger's a deeper repetition of hermeneutics. Derrida means
to be no hermeneutics at all but a delimitation, a deconstruction
of hermeneutics as a nostalgia for meaning and unity. Of these
three thinkers, Derrida is unquestionably, the philosopher most
faithful to the flux, most suspicious of every attempt to still its
movement or, to use his own striking expression, to "arrest the
play."
Giang trình biên (lịch và phiên dịch tiếng Anh •201
Bài 2:
Một sô' vấn đề triết học (I)
(Some Philosophical Issues)
A-Từ vựng
agonistic sparring: cuộc đâu khẩu kịch liệt
alienation: tình trạng vong thân, phóng thể
analytic philosophy: triết học phân tích
annihilation: sựhuỷ diệt
argumentation: sự biện luận
claims to universal truths: những lời tuyên bố sở hừu chân lý phổ biên
class division: sự phân chia giai cấp
clearly articulated: đưực nêu lên, trình bày rõ ràng
competing schools: các trường phái đang cạnh tranh
Consciousness-One School: phái Duy Thức
cosmology: vũ trụ luận
detailed contours: những đường nét chi tiết
diametrically opposed: hoàn toàn đối lập
early Confucianism: Nho giáo sơ kỳ
estrangement: tình trạng xa lạ, trở nên xa lạ, ngăn cách
fundamental assumptions: những giả định căn bản
germ: mầm mông
grand abstractions: những trừu tượng hóa vĩ đại .
highly critical: cực lực phề phán
highly suspicious: hết sức nghi ngờ
Hsiung Sbih-li: Hùng Thấp Lực
Hsun Tzu: Tuân Tử (cách phiên âm hiện đại theo Bắc Kinh là Xunzi)
ideally supposed: lý tưởng thì phải như thế
intellectual challenges: các thách đố về mặt tư tưởng
logical justification: sự biện minh bằng lý lẽ lôgích
man-made world of objects: thế giới sự vật do con người tạo ra
Mencius: Mạnh Tử (trong câu này, dùng để chỉ tác phẩm Mạnh Tử,
một trong TứThư=The Four Books)
methodologically: về mặt phương pháp luận
Neo-Confucian: tư tưởng thuộc phái Tống Nho (Lý học)
political economy: kinh tế chính trị học
recurrent search: liên tục tìm kiếm
religious dynamics: động thái tôn giáo
sage: thánh nhân
self-cultivation: tu thân
sensitivity: sự nhậy cảm
Six Classics: Lục Kinh
Spring and Autumn Annals: Kinh Xuân Thu
striking differences: những bất đồng ý kiến rất rõ
subject: chủ đề
systematic: có hệ thống
the beginnings of the four virtues: tứ đoan
The Book of Changes: Kinh Dịch
The Book of Documents: Kinh Thư
The Book of Ritual: Kinh Lễ
The Book of Songs: Kinh Thi
The Doctrine of the Mean: Trung Dung
The Great Learning: Đại Học
the ground of knowledge: nền tảng của tri thức
the idealist wing: nhánh duy tâm luận
to be hypnotized: bị thôi miên, bị thu hút

to characterize: điển hình cho, là đặc tính của
to draw upon: dựa trên, rút tỉa nhiều từ
to exert fascination: tạo ra sự thu hút, hấp dẫn
to historicize: sử tính hóa, nêu lên bản chất lịch sử ịcủa một biến cố, ý
niệm, tư tưởng]
to hook on: móc vào, gắn vào
to mount: tung ra, đưa ra
to refute: bài bác, bác bỏ
I
unacknowledged: không chịu thừa nhận

universals: những phạm trù, ý niệm phổ quát
Wang Yang-Ming: Vương Dương Minh
without recourse to: không cần phải viện dẫn đến
1- The classical texts of early Confucianism arc not distinguished

by the systematic argumentation and sensitivity to logical
justification that characterize Western philosophical texts from
the era of Parmenides and Socrates on. Although both the
Mencius and the Hsun Tzu, composed in response to
intellectual challenges mounted by competing schools of
thought, do employ techniques of argument to defend
Confucian doctrine, the doctrine itself seems always a given,
defended but unquestioned. Where post-Socratic philosophy in
the West became a recurrent search for the ground of
knowledge, Confucians,. China's first philosophers, seem
confident they have a map of that ground in hand, and the
ground appears to bear the detailed contours of Chou Dynasty
China (1045-221 B.C).
2- Political economy, though ostensibly concerned with
abstractions such aS capital, labor, or land, has for its real
(though unacknowledged) subject the relationship of man to the

man-made world of objects in which he moves and which
reflects his essence as a generic being. It is the nature of man to
surround himself with a man-made universe. In so doing he
loses himself. This loss can become so extreme as to involve
the annihilation of the creator. The alienation of man from his
own product involves his estrangement from other men. In this
resides the germ of class division.
3- The great founders of analytic philosophy—Frege, Carnap,
Wittgenstein, and Russell—put the question "How docs
language hook on to the world?" at the very center of their
philosophy. I have heard at least one French philosopher say
that Anglo-Saxon philosophy is "hypnotized" by this question.
Recently a distinguished American philosopher who has come
under the influence of Derrida has insisted that there is no
"world" out there for language to hook on to. There arc only
"texts." Certainly the question "How do texts connect with other
texts?" exerts its own fascination over French philosophy, and it
might seem to an American philosopher that contemporary
French philosophy is "hypnotized" by this question.
4- To order the life of the individual and the institutions of society
one must first be clear about the fundamental purposes of life.
In India [his was accomplished by considering the basic aims in
life that would contribute to both the well-being of society and
the fulfillment of the individual. Everyone has four basic aims
in life according to the Indian tradition. The first three, virtuous
living, means of life, and enjoyment, were recognized already
in the Vedic times. The fourth, self-liberalion, was added more
than 2,500 years ago to emphasize the importance of self-
liberation. Together, these four aims have constituted the basis
of Indian values since the time of the Upanishads, defining the
good life.
5- The views of Hsun Tzu on this point arc diametrically opposed
to those of Mencius. According to Hsun Tzu, human nature is

originally evil. It is through social institutions and culture that
people become good. Human beings not only lack the
beginnings of the four virtues claimed by Mencius, bit actually
possess the beginnings of evil in their inherent desire for profit
and pleasures. Yet it is possible for every person to become a
sage, for what every person docs possess is intelligence, and
through the employment of intelligence goodness is brought
about. The problem for Hsun Tzu is to show how it is that if
human beings are born evil they can become good.
6- Hsiung Shih-li (1885-1968) reflects the Chinese effort to find a
basis for modernization in traditional thought. His philosophy
may be broadly characterized as Nco-Confucian, a creative
interpretation of the idealist wing of Neo-Confucian thought,
very much in the spirit of Wang Yang-ming. But it still draws
heavily upon the Book of Changes, and the Buddhist
Consciousness-Only School. Most scholars tend to regard him
as the most original Neo-Confucian philosopher of recent times,
and his work has had considerable influence on contemporary
studies in traditional thought.
7- Among the Six Classics, perhaps the most significant ones for
understanding the religious dynamics of Confucianism arc the
Book of Changes and the Book of Ritual. The former represents
the reflections on cosmology and change while the latter
prescribes appropriate patterns of ordered behavior. In both
cases the aim is to establish harmony in the human and natural
worlds by moral action and interaction. All of this depends on
continual self-cultivation. The unique expressions of these
concerns with cosmology and change arc also developed in the
Doctrine of the Mean and the Great Learning, selected from the
Book of Ritual as part of the most sophisticated expressions of
the cosmological basis of early Confucianism while the Great
Learning represents 'the efficacy of cultivation to affect the
social-political order and indeed establish peace under heaven.

This is done not alone but in a community of heaven, earth, and
human beings.
8- Most of the Japanese Nco-Confucian scholars were not
specifically political advisors, but rather intellectuals and
teachers who wished to promote Confucian thought in a period
of peace as a means of fostering personal cultivation, social
harmony, political stability, and rclatcdncss to nature. Because
Nco-Confucianism in Japan was not used as a means of entry
into government employment through civil-service
examinations, one has to reflect on the appeal of the tradition
beyond its political uses.
9- Michel Foucault and Noam Chomsky appeared, some years
ago, on a Dutch television program for a debate on the topic
"Human Nature: Justice versus Power." The two thinkers never
quite engaged in the agonistic sparring that such occasions arc
ideally supposed to produce, but some striking differences were
clearly articulated. Although both men arc highly critical of the
current social and political order, their fundamental
assumptions about the nature of human beings, about power and
justice, and about how to understand such matters differ
radically.
10- Michcl Foucault rejects Chomsky's view of both human nature
and science. In a methodologically typical fashion, Foucault
avoids the abstract question: Docs human nature exist?, and
asks instead: How has the concept of human nature functioned
in our society? Foucault is highly suspicious of claims to
universal truths. He docs not refute them; instead, his consistent
response is to historicizc grand abstractions. For Foucault, there
is no external position of certainty, no universal understanding
that is beyond history' and society. His strategy is to proceed as
far as possible in his analyses without recourse to universals.
Bài 3:
Những vấn đề triết học (ĨI)
(Some Philosophical Issues)
A-Từ vựng
ị ỉ
alienation: vong thân, phóng thể, tha hóa
all-embracing: bao trùm tất cả
approbation: sự đồng tình
behaviorist: triết gia theo phái duy hành vi
causal laws: luật nhân quả
conditioned behavior: hành vi điều kiện hóa
conscious: có ý thức
corporal punishment: nhục hình
cumbersome: dài dòng, nặng nề
descriptive: mang tính chát mô tả
determinism: chủ nghĩa tất định
dialectic: biện chứng pháp
dictatorial control: sự áp chế độc tài
diffuse: phân tán, tản mạn, lung tung
epistemology: tri thức luận (bàn về nền tảng của tri thức hay hiểu biết)
experimental school: trường thể nghiệm
fad: mốt thời trang, thời thượng
fin de siècle: cuối thế kỷ (Pháp ngữ)
formal discipline: kỷ luật nhà trường
formulation: hình thành, trình bày
foundation principles: nhửng nguyên lý nền tảng
fuzzy logic: lôgích mờ

genuine: chân chính
hardy: cứng đầu, kiên trì, gan dạ
heretic: kẻ ngoại đạo, dị giáo
human subject: chủ thể người
human subjectivity: chủ thể tính con người
ideal society: xã hội lý tưởng
impetus: động lực thúc đẩy •
implications: những hàm ý
indictment: sự kết án
instinctive: mang tính bản năng
interlocutor: người tham gia vào một cuộc thảo luận
intrinsically: từ trong bản chất, nội tại
judgments of moral responsibility: những lời phán đoán nhân mạnh
trách nhiệm đạo đức [cá nhânl
knowledgeable: có hiểu biết, có kiến thức
longing: khát vọng, ước vọng
lust for power: lòng khao khát quyền lực
manipulated learning: học tập theo một chương trình nhằm uốn nắn
nhân cách theo một hướng nhâì định
Marxist intellectualism: phong trào trí thức Mácxít (bàn đến học thuyết
Marx một cách triêt lý, không phải chỉ là chuyện đâu tranh chính trị)
meager funding: ngân quỹ nghèo nàn, quá "hẻo"
narrative: mang tính chất thuật sự
objective validity: giá trị khách quan
ontology: bản thể luận, hữu thể luận (bàn về nền tảng của hiện hữu hay
tồn tại)
optimum society: xã hội tối ưu
, Giảng trình biên dịch và phiên dịch tiếng Anh________________ 209
outcome: hậu quả

I permissiveness: sự buông thả, thiếu nghiêm túc
portrayal: sự khắc hoạ, miêu tả
pragmatism: chủ nghĩa thực tiễn
pretension: thái độ tự cho mình là sở hữu một đặc quyền gì đó
primary form: hình thức chính
putrefaction: sự thối rữa
questionable: cần đặt lại vấn đề
rational: có lý trí
rationalistic: tính duy lý
• rebellious: nổi loạn
self-control: tự chủ
self-direction: tự lộp, tự quyết
self-knowledge: tự tri (tự mình có thể biết mình)
self-mastery: tự chủ (tự mình làm chủ bản thân)
sham: trò giả dối, lường gạt
sliding scale: một thước đo giảm dần
sovereignty: quyền tối cao (đứng đầu vạn vật)
state of decay: tình trạng hư nát
suspicion: sự ngờ vực, nghi ngờ
theoretical speculation: suy tư lý thuyết
to account for: giải thích
« to assert: khẳng định
* to circumscribe: hạn chế, khoanh vùng
tò cultivate: trau giồi, phát triển
to decenter: dựa ra khỏi vị trí trung tâm
to erupt: bùng nổ, bùng phát
to expound: trình bày
to fulfill: hoàn thành, thoả mãn (một ước vọng)

to justify: biện minh, biện chính
to occasion: tạo ra
to rebuke: trách móc, nhiếc mắng
to spurn: khinh bỉ
to unravel: tiết lộ, khai mở, giải thích
to upset: lật đổ
underground technology: kỹ thuật "chui"
unflagging: không mệt mỏi, kiên trì
upheaval: sự đảo lộn
utilitarianism: chủ nghĩa duy dụng
vision: thị kiến, cái nhìn
1- Determinism is the theory that everything in the universe is

entirely governed by causal laws. It asserts that whatever
happens at some specific moment is the outcome of something
that happened at a previous moment, i.c., that the present is
always "determined" by the past. It may be difficult or
impossible to prove that this theory is true. But most people
accept it, or something very close to it, in their daily activities.
Although we thus accept determinism at least in our practical
activities, the vast majority of people in our culture also indulge
in judgments of moral responsibility, and at first sight it seems
that these could never be justified.
2- Phenomenology is often characterized as a philosophical
method whose goal is to establish a "science" of philosophy and
to demonstrate the objective validity of the foundation
principles of mathematics and natural science, epistemology,
and ontology. Phenomenology begins with the study of human
Giảng trình biên dịch và phiên dịch tiêng Anh 21 1
consciousness; it is an attempt to define the "structures" that are

essential to any and every possible experience. Phenomenology
is ultimately a search for "foundations." It is a philosophical
movement that has received its most persuasive impetus,
formulation, and defense from the German philosopher
Edmund Husserl during the first three decades of the 20!h
century.
3- Sartre is often rebuked for making himself difficult to
understand. The usual complaints are that he is cumbersome
and diffuse. But there is a much more fundamental way in
which he has made understanding his philosophy difficult,
without his ever explaining why. It is not that he is deliberately
evasive. It is rather as if the difficulty were something of which
he himself is unaware. This difficulty is that Sartre has never
made very clear what his conception of philosophy is which
would account for what he has actually written.
4- Although the Comminist Party had already existed for many
years in France, the introduction to Hegel, and with this, a
genuine Marxist intellectualism did not take place until around
1936, when Alexander Kojeve, a leading Hegelian, began to
give his courses on The Phenomenology of Mind at the Écolc
des Hautes-Etudes. His early audiences included an intellectual
élite—Sartre, Merlcau-Ponty, Hyppolite, Fessards and others-
and through them the immense significance of Hegel holds for
the modem world erupted upon the French intellectual scene.
The impact of Hegelianism was immediately apparent in the
recognition of its importance to Marxism and the increasing and
more knowledgeable use among intellectuals of terms like
"dialectic" and "alienation."
5- The United States actually spumed fuzzy logic. Respected
scholars warned against it, calling it a sham and a fad. It
tolerates unheard-of permissiveness, they said, and threatened
the scientific method. Such indictments made fuzzy logic an

underground technology in the United States. Young professors
might risk their careers by pursuing it and its meager funding
attracted only the hardiest scientists. Fuzzy logic rests on the
idea that all things admit of degrees. Temperature, distance,
beauty, friendliness, greenness, pleasure-all coming OIL a
sliding scale. Such sliding scales often make it impossible to
distinguish members of a class from nonmembers. When does a
hill become a mountain, or a pond a lake? How far is far?
6- Utilitarianism and pragmatism have both, in different ways,
declared thought to possess a legitimate function or significance
only in relation to social welfare—a welfare conceived largely in
terms of physical and material satisfaction. The behaviorists,
culminating in B.F. Skinner, have reduced thought to various
forms of conditioned behavior and have directed US to look
"beyond freedom and dignity"—beyond the life of self-control
and self-direction—to the manipulated learning for a new set of
tricks supposed to be ultimately good for US to have learned.
7- John Dewey has had a greater influence on the development of
modem American education than any other thinker. When he
started his experimental school at the University of Chicago, he
was regarded as a heretic determined to upset the traditional
ways of education. To understand Dewey, we must appreciate
his unflagging opposition to formal discipline in education. He
realized that corporal punishment and dictatorial control by the
teacher prevent real learning and make the student rebellious or,
in some eases, mere tools of the teacher's will. Strict discipline,
he believed, is occasioned by lust for power on the part of the
adult.
8- The last decades of the 19lh century witnessed an intellectual
revolution whose implications and effects arc still being
unravelled. The fin de siccle upheaval could be summarized by
three names—Nietzsche, Marx, and Freud—whose works define

the horizon of the contemporary knowledge of human
subjectivity. Sharing little but a suspicion that the human
subject, considered as a conscious, rational being, could no
longer provide the foundations for theoretical speculation, each
dcccntcrcd the individual's pretensions to sovereignty, self-
knowledge, and self-mastery.
9- In Western culture visions of the ideal society have generally
assumed either of two primary forms. One has been descriptive,
a dramatic narrative portrayal of a way of life that was so
intrinsically good and fulfilled so many profound longings that
it would win immediate, almost instinctive, approbation. The
other model has been more rationalistic: the underlying
principles of an optimum society arc expounded and argued
either by the- author directly or by several interlocutors.
Although utopianism had a few champions, to most observers it
seemed a corpse by the 1920s and 1930s. But somehow the
utopian way of thinking and feeling would not stay buried.
10- Political philosophy as we have tried to circumscribe it has
been cultivated since its beginnings almost without interruption
until a relatively short time ago. Today, political philosophy is
in a state.of decay and perhaps of putrefaction, if it has not
vanished altogether. Not only is there complete disagreement
regarding its subject matter, its methods, and its function; its
very possibility in any form has become questionable.
Originally political philosophy was identical with political
science, and it was the all-embracing study of human affairs.
Today we find it cut into pieces which behave as if they were
parts of a worm.
shopngoaingn.com
Đơn vị 12:
TÔN GIÁO VÀ TÍN NGƯỠNG
(Religions and Beliefs)
Bài 1:
Tôn giáo truyền thông đông phương (I)
(Eastern Religious Traditions)
A-Từ vựng
accomplished disciples: các đệ tử Ưu tú
attainment of nirvana: nhập Niết Bàn
auspicious: thiện, lành, may mắn
Avalokitesvara: Quán Thế âm
bad karma: ác nghiệp
bases of merit: nền tảng tạo phước
Boddhisattva: Bồ Tát
Buddha Amitabha: Phật A Di Đà
Buddhist: Phật tử
calling on the name of Amitabha: niệm hồng danh A Di Đà
canonical scriptures: Kinh tạng
conservatism: tính bảo thủ
diverse: phong phú, đa dạng
ethical conduct: sống đạo đức (hành trì giới luật)
generosity: bô' thí
good karma: thiện nghiệp
highly conducive: dẫn dắt mau đến

Hinayana: Tiểu Thừa
karma: nghiệp
lay or monastic: tại gia (cư sĩ) hay xuất gia (tăng ni)
Mahayana: Đại Thừa (Đại Thặng)
meditation: thiền định .
merit making: việc tạo phước đức
meritorious action: việc làm phước đức (tạo phước)
Northern Buddhism: Phật giáo Bắc Tông
potent: linh, có hiệu quả
punya: công đức (=merit)
Pure Land school: Tịnh Độ Tông
Pure Land: cõi Tịnh Đô (Tây Phương cực lạc)
self-immolation: tự thiêu
Shinto: Thần Đạo (Nhật Bản)
Southern Buddhism: Phật giáo Nam Tông (Nam Truyền)
Tantric Buddhism: Phật giáo Mật Tông
the Buddha: Đức Phật
the eightfold path: Bát Chính Đạo (con đường tám nhánh)
the faithful: những tín đồ
the Sangha: Tăng Già (Giáo Hội)
the wheel of Dharma: Pháp Luân (bánh xe giáo lý)
Theravada: Thượng Tọa Bộ
three jewels: Tam Bảo (Phật, Pháp, Tăng)
Tibetan tradition: truyền thông Tây Tạng
Tibetan: ngôn ngữ Tây Tạng
to bear fruits: trổ quả (gặt hái kết quả)
to conduce: dẫn dắt
to dub: gọi, đặt tên
lo exemplify: biểu (rưng, cho thây

lo go for refuge: quy y
lo plant seeds: gieo hạt giống (tạo nhân)
lo set in motion: chuyển
translation to Pure Land: vãng sihh Tịnh Độ
vajra-yana: Kim Cương Thừa
wholesome deeds: hành động thiện nghiệp
1- As Teacher, then, the Buddha set in motion the whccJ of

Dharma. As a result of setting in motion the wheel of Dharma
• he established a community of accomplished disciples, the
Sangha. In the Buddha, Dharma, and Sangha the Buddha thus
has "three jewels" (tri-ratna) to which to go for refuge. Going to
the three jewels for refuge is realized by the formal recitation of
a threefold formula: "To the Buddha I go for refuge; to the
Dharma 1 go for refuge; to the Sangha I go for refuge." Going to
the jewels for refuge is essentially what defines an individual as
a Buddhist.
2- The Thcravada tradition of Sri Lanka and South-East Asia also
sometimes referred to as "southern" Buddhism. Its canonical
scriptures arc preserved in Pali, an ancient Indian language
closely related to Sanskrit. The school exemplifies a certain
conservatism. Relative to the other two traditions, it can be
regarded as generally closer in doctrine and practice to ancient
Buddhism as it existed in the early centuries BCE in India.
Today it is the religious tradition followed by a population of
over 100 million in Sri Lanka, Burma, Thailand, Cambodia, and
Laos.
3- The East Asian tradition of China, Korea, Japan, and Vietnam,
also sometimes referred to as "eastern" Buddhism. Its scriptures
arc preserved in Chinese and its general outlook is that of the

Mahayana or "Great Vehicle," a movement of ancient Indian
Buddhist thought and practice that from about the beginning of
the Christian era dubbed those who did not adopt its overall
vision of Buddhism-represented today by the Thcravada—
followeres of the "Lesser Vehicle" (Hinayana). East Asian
Buddhism is extremely diverse; it has coexisted with
Confucianism, Taoism, and Shinto. It remains a significant
religious tradition for a population of over 500 million to 1,000
million; .!
4- The Tibetan tradition, also sometimes referred to as "northern’’
Buddhism. Its scriptures are. preserved in Tibetan and once
more its outlook is broadly that of the Mahayana, but its more
specific orientation is that of the "Vehicle of the Diamond
Thunderbolt" (vajra-yana), also known as Tantric Buddhism.
Today it is the religious tradition followed by 10 million to 20
million, principally in Tibet and.Mongolia, but also in parts of
Nepal and Himalaya India.
5- The heart of Buddhist spiritual life, whether lay or monastic, is
punya. This term is usually translated as "merit" and refers to
certain kinds of action that are regarded as auspicious and
potent deeds. Essentially, merit is good "karma," wholesome
deeds which plant seeds that bear fortunate and pleasant fruits,
whether in this life or lives to come, and thereby create
conditions for further meritorious actions in the future. These
arc the kinds of action that conduce to the development of the
qualities of the eightfold path. Moreover it is making merit that
binds the lay and monastic communities together. The
traditional "bases of merit" arc generosity (dana), ethical
conduct (sila), and meditation (bhavana).
6- What did the Buddha teach? The early sutras present the
Buddha's teaching as the solution to a problem. This problem is
the fundamental problem, of life. In Sanskrit and Pali the
problem is termed duhkha/ dukkha, which can be

approximately translated as "suffering." In a Nikaya passage the
Buddha thus states that he has always known just two things,
namely suffering and the cessation of suffering. This statement
can be regarded as expressing the basic orientation of
Buddhism for all times and all places.
7- To sum up, a typical Indian "canon" of Buddhist texts consisted
of "three baskets" (tripitaka): the Sutra Pitaka or "basket of
discourses," the Vinaya Pitaka or "basket of monastic
discipline," and the Abhidharma Pitaka or "basket of further
Dharma." Only one such ancient Pitaka survives complete in an
ancient Indian language, the Pali canon of the Thcravadin
tradition of Sri Lanka and South-East Asia. How many
recensions of this ancient Tripitaka existed is unclear, but the
contents and arrangement of others may be partially
reconstructed on the basis of the surviving fragments in Indian
languages and Chinese and Tibetan translations.
8- Unknown to all but a few disciples during his lifetime,
Bodhidharma is the patriarch of millions of Zen Buddhists and
students of kung-fu.- He is the subject of many legends as well.
Along with zen and kung-fu, Bodhidharma reportedly also
• brought tea to China. To-keep from falling asleep while
meditating, he cut off his eyelids, and where they fell, tea
bushes grew. Since then, tea has become the beverage of not
only monks but everyone in the Orient. Faithful to this tradition,
artists invariably depict Bodhidharma with bulging, lidlcss eyes.
9- During the 1960s the United Buddhist Association under the
leadership of Thich Tri Quang and Thich Thicn Minh was
prominent in the political struggle, but from a neutralist
perspective. The self-immolations of Buddhist monks and nuns
on behalf of their ideas were moving demonstrations of
commitment and helped to highlight the essentially divided
character of South Vietnam religious and ideological loyalties.
10- Morc important in the life of ordinary people was the Sukhavati
or Pure Land school, which arose about the time of Nagarjuna;
it holds that the Buddha Amitabha has constructed a Pure Land
far to the west, full of splendors and joys, such as deep and
warm rivers and trees made of jewels. This place is highly
conducive to the ultimate attainment of nirvana; but its glories
tended to dominate the imagination and it became for many an
end in itself, like the Christian or Islamic Paradise. Just by
calling on the nape of Amitabha, the faithful were assured of
translation at death to the Pure Land.
Bài 2:
Truyền thông tôn giáo đông phương (II)
(Eastern Religious Traditions)
A-Từ vựng
affected: giả dối, vờ vinh
altar: bàn thờ
amalgamation: tổng hựp
amulet: lá bùa, đạo bùa
ancestor worship: thờ cúng ông bà (lổ liên)
animistic beliefs: tín ngưỡng vạn vật hữu linh
articulation: sự xác lập, định hình rõ nét
biblical attitude: thái độ đối với Kinh Thánh
blessing: phù hộ
brewing: nâu rưựu
bustling: nhộn nhịp
butchering: đồ tể
Catholic: Công giáo
ceremonial manner: cung cách phù hựp với nghi lễ
charm: bùa
clan: thị lộc, dòng họ
cleaning latrines: chùi rửa hố xí
colorful figure: nhân vật thú vị, độc đáo
commensality: đồng thực (ăn cùng bàn)
conflagration: đống lửa cháy
deceased members: những thân nhân đã qua đời
Giáng trình biên dịch và phiên dịch tiếng Anh 221
demon-possession: quỉ ám, quỉ nhạp

denominational differences: sự dị biệt giữa các giáo phái
denominationalism: sự phân chia thành giáo phái
descendants: con cháu
eclectic: mang tính chiết trung
endogamy: nội hôn (cưới gả trong phạm vi đẳng cấp)
evangelical attitude: thái độ truyền bá Phúc Âm (Tin Lành)
exorcism: việc trừ tà trục quỉ
festival: lễ hội
four varnas: bôn đẳng cấp
funeral rites: tang lễ
grief: đau buồn
Hades money: tiền âm phủ, vàng mã
Hinduism: Ân giáo
hun: hồn
in the wake of: tiếp theo sau
incarnation: hóa thân
incense: nhang, hương
indigenous: bản địa
law conscious: có ý thức pháp luật
leather work: thuộc da
luansheng: loan sinh, các tín đồ cầu cơ
luantang: loan đương, giáo phái chuyên sử dụng cầu cơ
lust, hatred, and ignorance: tham, sân, si
malevolent ghost: tinh, hồn ma phá phách
malignant: độc ác, ác ôn
manes: linh hồn ngươi chết
medium: ngươi lên đồng
mediumship: việc lên dồng
Methodism: hệ phái Giám Lý của Tin Lành

missionary: nhà truyền giáo
mosaic: mạng lưới chằng chịt
mourning garb: tang phục, đồ tang
mourning observances: nghi thức để tang
Múkyokai: Vô Giáo Hội
offerings: lề vật, đồ cúng
orders: các dòng tu
Pietism: hệ phái Kính Tín của Tin Lành Đức
plight: hoàn cảnh
p'o: phách
purgatory: luyện ngục
refined distinction: phân biệt hết sức chi li
Revivalism: phong trào chân hưng tôn giáo
sacrifices: cúng giỗ
scholar's gown: áo nho sinh, áo nhà nho
self-transformation: chuyển hóa bản thân
sense of wholeness: cảm thức trọn vẹn, đầy .đủ
survives: cúng kiến
social hierarchy: hệ thông tôn ti trong xã hộĩ
spacious: thoáng mát, rộng rãi
spirits: thần linh
spirit-writing temple: đền thờ cầu cơ (phò loan)
stormy: dầy bão tố
strands: những đường chỉ
Sun Yat-sen: Tôn Dật Tiên
syncretistic: hỗn dung, lổng hợp
Taizhong: Đài Trung
Tendai tradition: truyền thông Thiên Thai Tông
the caste system: hệ thống đẳng cấp

the gates of Hades: cổng địa ngục
the Heart Sutra: Tâm Kinh
the jiaxu year: năm Giáp Tuất
the Lotus Sutra: Kinh Pháp Hoa
the Mongol fleet: đội chiến thuyền Mông cổ
the threefold religion: Tam Giáo
Three Teachings: Tam Giáo
tidying up: chăm sóc, dọn dẹp cho sạch sẽ
to carve: tô tạo
to censure: trừng phạt
to cripple: làm tô liệt, phá hỏng
to exorcise demons: trừ tà trục quỉ
to forestall: chặn trước
to gild: thếp vàng
to nestle: nép mình
to paint: sơn phết
to propitiate: an ủi, vỗ về, o bế
to relay: truyền lại
to reverence: thờ
to smear: bôi, trét
to stir up: quấy động
to top: đứng đầu
to undergird: đứng dươi cùng
to wallow in the muds: lăn lộn trong đám bùn nhơ
to ward off: xua đuổi
to weave: kết dệt, dệt vào
totemic cult: thờ vật lổ
untouchables: những kẻ tiện dân
vegetarian dinner: bữa cơm chay

visitation: hiện tượng ma nhập vào người
warfare: cuộc chiến tranh
with great éclat: tưng bừng, nhộn nhịp, xôm trò
Wuji Huangmu Da Tianzun: Vô Cực Hoàng Mầu Dại Thiên Tôn
Wumiao Mingzheng Tang: vỏ Miếu Minh Chính Dương
yang: dương
yin: âm
Yu-lan hui: Vu Lan Hội (lễ Vu Lan)
1- Nichircn (1222-82) was a colorful figure, whose stormy life

was in accord with his desire to stir up government to
reconsider its attitudes to religion. It was a period of floods and
natural disasters, and there was the threat of Mongol invasion
(fortunately a typhoon crippled the Mongol fleet, a "miracle"
attributed to Nichircn's stand by his followers). Though he
studied within the Tcndai tradition, he came to condemn it as
hollow and false to the true message of the Buddha. He was
even more critical of the Pure Land and of Zen. His heart was
bound to the Lotus Sutra, which he saw as the very incarnation
of Buddhist truth.
2- Doctrinally, the single most important strand in Islam is the
unity of God, who is creator of the universe. He has human
beings as his regents over the earth, which was made for their
ultimate benefit. Though varying emphasis in the Qu’ran can be
found, the trend is to think of God as determining each person's
destiny. The Qu'ran was believed to be the eternal speech of
God. The Muslims were strong in condemning what they saw
as the tritheism, or three-God doctrine, of Chistianity; but God
can be addressed through the rich notion of his Ninety-Nine
Names, beginning with al-Rahman. the Compassionate. Among

other popular names arc al-Hafiz. the Preserver; al-Haqq. the
Real, al-Qadir, the Powerful; and al-Rashid, the Director.
3- The Cao Dai is a syncretistic Vietnamese Church which was
founded in 1926, with great eclat, by a Vietnamese intellectual
called Ngo Van Chieu (1878-1932). It is highly ecletic. but may
be said to be more than anything Taoist in inspiration. The
name means "High Tower." which is a Taoist symbolic
representation of the Supreme Being. In accord with the old
Vietnamese tradition, the threefold religion of the Chinese-
Vietnamese culture was incorporated into the beliefs and
practices of the new religion, which nevertheless wove into
other Western and nationalist strands. Its organization was
modeled on the Catholic: having a Pope, cardinals, archbishops,
and so forth. In addition to the Supreme Being, the Cao Dai also
reverence other spirits, such as the Buddha, Confucius, and Sun
Yat-sen, not to mention Jesus and Muhammad, and great
figures of the conquering French such as Joan of Arc and Victor
Hugo.
4- Classical Hinduism saw the increasing articulation of the caste
system. Caste groups married within each group, and ate only
with that group. These practices of endogamy and
commcnsality were the framework for various castes based
upon occupation, traditional god, region, and history. The
framework of the four vamas was filled in with a vast mosaic of
more refined distinctions, in a social hierarchy topped by the
Brahmins and undergirded by the "fifth class" or untouchables,
whose occupations were specially polluting (leather work,
butchering, brewing, cleaning latrines, fishing, etc.).
5- On the fifteenth day of the fourth month of the jiaxu year, Í.C.,
on 25 May 1994, at 6:20 p.m., after a communal vegetarian
dinner, a group of roughly twenty men and women gather on
226 Diíống Ngọc Đũng
the third floor of the "Temple of the Martial Sage, Hall of

Enlightened Orthodoxy" (Wumiao Mingzheng Tang). This
spirit-writing temple nestles in a narrow valley of the foothills
of the Central Taiwanese mountain range, which at this place
touches the outskirts of the bustling city of Taizhong. By their
blue-colored, high-buttoned scholar's gowns, these people arc
recognizable as "phoenix disciples" (luansheng), Ĩ.C., as
members of a spirit-writing cult, or ^phoenix hal" (luantang).
The third fl lor of the four-storied temple is devoted to the
worship of the "Great Celestial Worthy the August Mother of
the Limitless" (Wuji Huangmu Da Tianzun), whose carved,
painted, and gilded statue is placed behind glass in the center of
an altar set against the back, eastern wall of the spacious room.
6- Vietnamese religion was a syncretic amalgamation of the three
great religions of East Asia (Buddhism, Confucianism, and
Taoism). A rich variety of indigenous animistic beliefs was
added to such synthesis. The religion of the early Vietnamese
before Chinese conquest was totemic. Birds feature heavily in
the decoration of the famous Dong Son bronze drums (between
the 3'd and the 1st century BC). Taoism, Buddhism, and
Confucianism came to Vietnam in the wake of Chinese
domination and occupation (111 B.c to 939 A.D). For the
Vietnamese mind, there were no contradictions among religions
in general and among the Three Teachings in particular. All the
spiritual teachings, in this view, arc different roads leading to an
inner self-transformation. Being a Confucian sage (thanh), a
Buddha (Phat), or a Taoist immortal (ticn), all require a
purification of heart and mind, which has been hitherto
wallowing in the muds of excessive lust, hatred, and ignorance,
and a process of transformation from ordinary humanity into
spiritually pure beings.
7- The first is that Japanese churches have had a negative attitude
Giàng trình biên (lịch và phiên dịch tiếng Anh 227
towards dcnominationalism from the beginning. They arc

skeptical about denominational differences in doctrine and
orders. In this sense, all Japanese churches belong more or less
to the "non-Church" (mukyokai) type. The second characteristic
is that there is a lack of legal understanding of the church. This
may be due to the general characteristic of the Japanese people,
who arc not law conscious. Japanese Christians, consequently,
arc not enthusiastic about the laws and regulations of the
church. A third characteristic is the Japanese church's
evangelical and biblical attitude, derived from the first
missionaries who were influenced by Methodism in England,
Revivalism in America, and Pietism in eighteenth-century
Germany.
8- From the formal point of view ancestor worship may be divided
into (1) the funeral rites, (2) the mourning observances, and (3)
the continuing sacrifices to the manes (spirit of the deceased).
From the functional point of view these practices serve to
express the grief of the survivors in accepted or ceremonial
manner; to help the spirit of the dead in its progress through
purgatory; to give peace to the p'o (yin) soul in the grave and
forestall its becoming a malevolent ghost; to obtain the
blessings of the hun (yang) soul for the family, to give the
family and clan a continuing sense of wholeness; and, of
course, to demonstrate the love and remembrance—whether real
or affected-in which the family continues to hold its deceased
members.
9- The medium, in his capacity of spokesman or representative of
the deity, is naturally able to bless people by the power of the
deity's spirit or to exorcise demons. The deity will give his
power to an amulet, through the medium, who may cut his
tongue and smear the charm with a bit of the blood. The
medium of a temple may serve as medical advisor,
psychologist, and business counselor to his clients as he relays

to them the guidance of his familiar spirit. As far as exorcism is
concerned, its success in the medium's warfare ■ with the
malignant spirits is dependent upon the triumph of yang over
yin.
10- Thc yin spirits might also be propitiated and not simply warded
off. It was recognized that many of them were more to be pitied
than censured, particularly those who were categorized as
"hungry ghosts"; that is, those whose plight was simply that
they had no sacrifices from their descendants. One of the most
• widely observed festivals in the yearly religious calendar was
that which took place on the 15th day (full moon) of the seventh
month, called the Yu-Ian hui, often described in English as All
Souls' Day. During the entire seventh month the gates of Hades
were open so that the hungry ghosts might roam about. Services
were held in all Buddhist temples and private homes. Offerings
were set out, incense was burned, families tended to the tidying
up of their own tombs, and "Hades money" and many other
paper items for the use of the spirits were sent across
conflagrations.
Bài 3:
Các truyền thông tôn giáo phương Tây
(Western Religious Traditions)
A-Từ vựng
;■ A _________ ỉ _ ' •I
Advent: mùa Vọng
Adventism: giáo phái Cơ Đổc Phục Lâm
apostle: thánh tông đồ (các môn đệ trực tiếp của Jesus)
apostolic succession: sự truyền thừa từ các thánh tông đồ
Archbishop: Tổng Giám Mục
article of faith: tín điều
atrocities: những hành vi tàn bạo
baptism: rửa tội
Baptist: giáo đồ phái Tái Tẩy (rửa tội lần thứ hai)
believers: tín đồ
bishop: giám mục
Cardinal: nóng Y
Catholics: tín đồ Công giáo
Christianity: Thiên Chúa giáo
Christians: tín dồ Thiên Chúa giáo
Christmas: Giáng Sinh
clergy: hùng ngũ giáo sĩ. hàng giáo phẩm
confession: xưng lội
congregation: giáo đoàn
contrition: ăn năn tội
convent: đan viện, tu viện
creed: tín niệm, tín điều

crucifixion: việc đóng đinh trên thập giá
deacon: phó tế
deeply felt: được cảm nhận một cách sâu xa
diocese: giáo khu, giáo xứ
dividing issue: vân đề gây chia rẽ
Easter: mùa Phục Sinh
ecclesiastical power: quyền điều phối giáo hội
episcopal council: hội đồng giám mục
episcopal polity: cơ câu giám mục
eschatological: thuộc về thế mạt luận (chủ trương ngày tận thế sắp
đến gần)
excommunication: vạ tuyệt thông .
facet: khía cạnh
faith healing: liệu pháp đức tin
fanatical: cuồng tín
fasting: chay tịnh, giữ mình trong sạch
free will: ý chí tự do
Godhead: thần tính
graciousness: ơn sủng
hierarchy: hệ thông tôn ti, thứ bậc
hostile: thù nghịch
implausibility: chuyện khó tin
incorruptible: không thể làm hư hỏng
invisible: vô hình
Islam: Hồi giáo
Jews: ngươi Do Thái, tín đồ Do Thái giáo
Judaism: Dư Thái giáo
Lent: mùa Chay
shopngoaingu.com
Giiing trình biên dịch và phiên dịch tiếng Anh '231
liturgical year: năm phụng vụ

liturgy: phụng vụ
Lord's Supper: tiệc ly cuối cùng
minister: thừa tác viên, giáo sì
original sin: tội tổ tông
passionless: không có dam mê, dục vọng
pastor: mục sư (Tin Lành)
pastoral care (service): mục vụ
perennial: vĩnh cửu
poignant: nhức nhối, đau dờn
priest: linh mục (Công giáo)
Protestants: tín đồ Tin Lành
psychosomatic: tinh thần và thể xác liên đới
puzzling: khó hiểu
recurrence: sự tái hồi
redeeming activity: hoạt động cứu chuộc
resurrection: sự phục sinh, sông lại
revealed religion: tôn giáo mặc khải
revelation: sự mặc khải
Sacrament of Confirmation: bí tích kiên tín
sacrament of Lord's Supper: bí tích thánh thể, bí tích mình thánh Chúa
(=the Eucharist)
Sacrament of Matrimony: bí tích hôn phôi
Sacrament of Ordination: bí tích truyền chức thánh
Sacrament of Penitence: bí tích giải tội
sacrament: bí tích
sacramental power: quyền cử hành bí tích
salvation: sự díu rồi
satisfaction: đền tội
9^2 Đường Ngọc Dũng
saving work: công lác cứu rỗi

seminarian: chủng sinh
seminary: chủng viện
significant: nhiều ý nghĩa
spiritual healing: chừa bệnh bằng phương pháp tâm linh (tâm linh liệu
pháp)
suspension: vạ huyền chỉ (treo chén: linh mục không được hành lễ)
the Bible: Kinh Thánh
the Epiphany: lê Hiện Xuống
the Fall: sự sa ngã (Eva, Adam, trái earn)
the Holy See: Toà Thánh
the Incarnation: hóa thân, nhập thể
the Messiah: đấng Cứu Thế
the Millenium: thiên niên kỷ mới
the New Testament: Tân Ước
the Old Testament: Cựu Ước
the Order of Jesuits: Dòng Tên
the Pope: Giáo Hoàng
the sacrament of baptism: bí tích rửa tội
the will of God: ý Chúa (Thượng Đế)
to be deprived of: bị tước đoạt mâì
to deify: thần hóa
to disclose: tiết lộ, khai thị
to institute: lập ra
to know backward and forward: thuộc làu làu
to mount: dâng cao
to ordain: làm lễ thụ phong
to outweigh: nặng ký hơn, vượt trội hơn
Giàng trình biên dịch và phiên dịch tiếng Anh 233
10 proclaim: tuyên bố
to propound: trình bày
to recall: nhắc nhở
to unveil: mở ra cho thìíy, tiết lộ
visible: hữu hình
1- Western religions aim to help believers follow the will of God.

And how do believers know the will of God? If you ask that
question of followers in any revealed religion (Judaism,
Christianity, Islam) they will tell you that God has spoken, has
been made manifest, has communicated with people. That is the
claim of revelation, a word that comes from the Latin rcvclarc,
which means to unveil or to disclose. When this word is applied
to God, it means that God unveils by disclosing the divine will
and personality through words and actions. Revelation is an
article of faith for believers and a complex problem for
theologians.
2- For Jews, the Bible is divided into three parts: the Torah, the
Prophets, and the Writings. Christians rearranged the Jewish
Bible and renamed it the Old Testament. For Christians, the
Bible is made up of two parts: the Old Testament and the New
Testament. Because they used different versions of the Hebrew
Bible, Catholics and Protestants disagreed about how many
books should be in the Old Testament. In the Revised Standard
Version, used by most Christians today, there are thirty-nine
books in the Old Testament and twenty-seven books in the New
Testament.
3- Some Christians think that Jesus was so clearly the Messiah that
no one could fail to recognize him as such. People who believe
this often see Jews as stubborn, blind, or deprived of their
chance for salvation. This hostile interpretation of Judaism,
which has been present in Christianity from the beginning, has

led to a long and painful history of atrocities against the Jewish
people. Jews who did not accept Jesus as Messiah had good
reasons for not doing so. Not everyone, after all, was expecting
a Messiah. Jesus's life and teaching, therefore, was of no
interest to some, and unconvincing to others. Insofar as Jewish
history was full of God's action on their behalf and also full of
hope for a decisive act of God, there were, in some quarters,
hopes for a Messiah. Whether Jesus lived up to those hopes is
precisely the dividing issue.
4- Earliest Christian practice included the sacraments of baptism
and the Lord's Supper—initiation into and celebration of the life,
death, and resurrection of Jesus within a community context.
The word sacrament comes from the Latin sacramcnlum, which
in turn comes from the Greek word for mystery. A working
definition of sacrament might be: an outward or visible sign
instituted by Christ in the church to draw the participant into a
relationship with Him within the context of the community of
believers. Sacraments are not invisible; they use things that can
be seen, touched, or consumed. Yet they arc more than objects;
they are signs and symbols of God's power through Christ and
they recall believers to the graciousness of God.
5- The liturgical year begins not on January first, but in Advent,
the weeks before Christmas. Eastern Orthodox Christians do
not observe Advent, but many Western Christians take the four
weeks before Christmas as a time of special preparation for the
coming of the Lord. Accordingly, Advent is a time for fasting,
sorrow for sinfulness, and general readiness; the coming of the
Lord celebrated on Christmas is also an anticipation of the
Second Coming of Christ. After Advent, Christians celebrate
the Christmas season, which lasts from Christmas to the feast of
the Three Kings (the Epiphany) in early January. The next
major season of the Christian year is Lent, which begins on Ash
Wednesday, forty days before Easter (the feast of the

Resurrection).
6- Traditional episcopal politics arc based on apostolic succession
as the legitimation of their system of church government.
Traditional episcopal churches—Roman Catholic, Eastern
Orthodox, Anglican, and Old Catholic—agree that the Christian
clergy arc divided into a hierarchy of order: bishops arc the
highest order of ministers, followed by priests, and then
deacons. The hierarchy of order is supported by a
corresponding hierarchy of powers: deacons have some
sacramental and ecclesiastical powers (they can preach and
baptize), priests share in more of the sacramental power of the
church (they can celebrate the Eucharist and forgive sins), and
bishops have full sacramental and ecclesiastical powers (they
can ordain priests and administer the sacrament of
confirmation).
7- In the Eastern view man was conceived as the connection
between the visible and invisible worlds. He was created
perfect, and was incorruptible, immortal and passionless. At the
Fall these powers were lost, but a certain scope for free will
remained. Christ in uniting the Godhead to human nature,
restored that nature to its perfection. By sharing in Christ's
perfect humanity, man too could be raised up and deified. The
emphasis was upon the Incarnation as the saving work. The
Western tendency was to look upon Jesus' death on the cross
and his resurrection as central to Christ's redeeming activity. If
the East stressed deification, the West emphasized atonement.
The doctrine of original sin, which was largely shaped by the
controversy between Pclagius and Augustine, played a much
lesser role in the East than in the West.
X- Adventism started in America with the preaching of William
Miller (1782-1849), a Baptist. His study of the Bible led him to
suppose that Christ would shortly return to earth, when there
would be the resurrection of the faithful and the Kingdom of

God would be established. His predictions made a strong
impression. When he went on to say that the Second Coming
was due between spring 1843 and spring 1844, excitement
among his followers mounted. We can sec here something of
the perennial and poignant attraction of the Christian
eschatological hope: the recurrence of hopes for the Millenium
throughout Christian history is a facet of Christian experience
that is puzzling but significant.
9- The Jchowah's Witnesses likewise await the Millenium, but
their doctrines, first propounded by a Pittsburgh businessman,
Charles Tazc Russell (1852-1916), lie definitely outside the
orbit of orthodox Christianity. They regard Christ as a creature
who will come to destroy the forces of Satan at Armageddon.
They teach that sinners who arc not saved will perish; but the
faithful will enter into a kingdom of joy and happiness. In their
serene confidence of the coming of Kingdom, the Witnesses
undertake no military service. In any event, the institutions of
government arc, they hold, under the control of Satan. They arc
peaceful, but fanatical; they know their Bible backward and
forward, but they are rarely well-educated.
10- Christian Science also provides an unusual answer to deeply
felt needs. Founded by the remarkable Mary Baker Eddy (1821-
1910),.who herself claimed to have been cured by spiritual
healing, the creed of the new movement proclaimed the non-
reality of pain and sickness. Men take matter too seriously. If
they could only have faith, they would be healed. Christian
Science aims to give a religious theory to back up its spiritual
healing. The movement has spread because those who are cured
remain loyal. In an age of psychosomatic illness, such faith
healing can produce results, and those outweigh the initial
implausibility of the theory.
Đơn vị 13:
QUAN HỆ QUỐC TẾ
(international Relations)
Bàil:
Chính sách đôi ngoại của Mỹ
(American Foreign Policies)
A-Từ vựrig
adversary: địch thủ
allusions: những ám chỉ, hiểu ngầm
ally: đồng minh
armored columns: các đơn vị thiết giáp
arms sales: bán vũ khí
at someone's mercy: bị ai khống chế
avenues: những lối ra, những cách thức
breakthrough: đột phá
cajolery: dụ dỗ, ve vãn
cease-fire: ngừng bắn
charm: sự duyên dáng, nét quyến rũ
closed nature: bản chát khép kín
collaboration: cộng tác
commitment: sự kiên trì, kiên quyết (theo đuổi một mục tiêu)
concessions: những sự nhượng bộ
confrontation: đối đầu
consistently: một cách nhất quán, trước sau nhưniột

consolidation: củng cố
contentious: căng thẳng, gây tranh cãi
correspondent: phóng viên
Cultural Revolution: Cách Mạng Văn Hóa
dam: đập nước
delegations: các đoàn đại biểu
détente: sự giảm căng thẳng
disarmament: giải trừ quân bị
disenchantment: sự chán chường, thất vọng
dispatches: những bản tin
dissolute: truy lạc
domestic policy: chính sách đối nội
eagerness: sự sôi nổi, phấn khởi
elation: sự phấn khích, vui vẻ, cuồng nhiệt
emergence: sự xuất hiện
expansion: sự bành trướng
extensive: rộng rãi,
flexibility: sự mềm dẽo, khôn khéo
haggard: hốc hác
high-level official contacts: quan hệ chính thức Cííp cao
hit-and-run raids: những cuộc tail công đột ngột rồi rút thật nhanh
in conjunction with: phối hợp với
in decline: đang suy giảm, xuống dốc
inability: sự bất lực
joint ventures: cóng ty liên doanh
liberalization: khai phóng, cởi mở mọi ràng buộc
lifeline: "sinh tuyên", đường tiếp tế
military base: căn cứ quân sự
military delegations: các đoàn đại biểu quân sự

moderate: ôn hòa
move: hành động
mutual defense treaty: hiệp ước tương trợ quốc phòng
normalization: bình thường hóa
on the brink of war: trên bờ vực chiến tranh
ongoing: tiếp tục
oscillating: dao động
peaceful co-existence: chung sống hoà bình
permanently stationed: thường trú
political capital: vốn liếng chính trị
radicalism: tinh thần cực đoan
resolution: nghị quyết
resurgence: sự bộc phát
reunification: thống nhất
revival: sự phục hồi
rhetoric: lôi nói hùng hồn (đao to búa lớn)
severe strains: những rạn nứt trầm trọng
shaken: run rẩy, rã rời
softening: dịu bớt, bớt căng thẳng, dãn ra
stagnation: đình trệ, bế tắc
stalemate: bế tắc
summit conference: hội nghị thượng đỉnh
the Gang of Four: bè lũ bốn tên (Tứ Nhân Bang)
lo accede: nhượng bộ
to back away: tránh xa, lùi xa
to be dismayed: bất mãn
to beam cheerfully: tươi cười vui vẻ, rạng rỡ
to call for: yêu cầu, kêu gọi
to constitute: tạo thành, tạo ra

to consult: hỏi ý kiến
to crush: đè bẹp, chà nát
to de-emphasize: thôi, không nhân mạnh
to diminish: giảm xuống
to drift toward: ngả dần về phía
lo dub: gọi, đặt tên là
to evacuate: sơ tán, rút ra
to finance: cho vay tiền
to galvanize: làm choáng váng
to generate: tạo ra, sinh ra
to give way to: nhường chõ cho
to hamper: cản trở
lo launch atomic missiles: bắn hoả tiễn nguyên tử
to live up to: sông theo đúng với ị một lý tưởng]
to make a bid: chuẩn bị tấn công, đi một nước cờ
to mark: đánh dấu
to nationalize: quốc doanh hóa
to overthrow: lật đổ
to project: phóng ra, toả ra
to redress the balance: lây lại sự thăng bằng
to reestablish: tái thiết lập
to remove:'thay thế, cách chức
to restrain: hạn chế
to score steady breakthroughs: mở ra những đột phá khẩu đều đều
to strike a bargain: đạt được một thoả thuận
lo subside: chìm xuống
to succeed: kế vị
lo take back by force: dùng bạo lực chiếm lại
Giang trình biên (lịch vù phiên dịch tiếng Anh 241
to teeter: chập choạng, lảo đảo. mấp mé

to terminate: chấm dứt, xoá bỏ
to tolerate: châp nhận
to veto: phủ quyết
to withdraw: rút lui
to woo: ve vãn
to yield to: nhượng bộ
ubiquitous: khắp nơi
unanticipated: không hề dự đoán trước
united front: chiến tuyến/ mặt trận thống nhất
unofficial: không chính thức
utopian expectations: những kỳ vọng về một xã hội không tưởng
1- Within a year the world teetered once again on the brink of war,
this time in the Middle East. American policy in that region,
aside from the ubiquitous problem of restraining Russian
expansion, was influenced by the huge oil resources of Iran,
Iraq, Kuwait, and Saudi Arabia—about 60% percent of the
world's known reserves—and by the conflict between the new
■'Jewish state of Israel (formerly the British mandate of
Palestine) and its Arab neighbors. Although he tried to woo the
Arabs, President Truman had consistently placed support for
Israel before other considerations in the Middle East.
2- Dulles and Eisenhower tried to redress the balance by dc-
emphasizing American support for Israel. In 1952 a revolution
in Egypt had overthrown the dissolute King Farouk. Colonel
Gamal Abdel Nasser emerged as the strongman of Egypt. The
United States was prepared to lend Nasser money to build a
huge dam on the Nile at Aswan. The dam was to be the key to
an Egyptian irrigation program and a vast source of electric
power. However, the Eisenhower administration would not sell

Egypt amis. The communists would. For this reason Nasser
drifted toward the communist orbit. In May 1956 he established
diplomatic relations with Red China.
3- When Eisenhower then decided not to Finance the Aswan Dam,
Nasser responded by nationalizing the Suez Canal. This move
galvanized the British and French. Influenced by Dulles's
argument that Egypt can be made an ally by cajolery, the
British had acceded to Nasser's demand that they evacuate their
military base at Suez. Now their traditional "lifeline" to the
Orient was at Egypt's mercy. In conjunction with the French,
and without consulting the United States, the British decided to
take back the canal by force. The Israelis, alarmed by Arab hit-
and-run raids along their borders, also attacked Egypt.
4- Events moved swiftly. Israeli armored columns crushed the
Egyptian army in the Sinai peninsula in a matter of days. France
and Britain occupied Port Said, at the northern end of the canal.
Nasser blocked the canal by sinking ships in the channel. In the
UN the Soviet Union and the United States introduced
resolutions calling for a cease-fire. Both were vetoed by France
and Britain. Then Khrushchev threatened to send "volunteers"
to Egypt and launch atomic missiles against France and Britain
if they did not withdraw. Eisenhower also demanded that the
invaders pull out of Egypt. In London large crowds
demonstrated against their own government. On November 6,
only nine days after the first Israeli units invaded Egypt, British
prime minister Anthony Eden, haggard and shaken, announced
a cease-fire. Israel withdrew its troops. The crisis subsided as
rapidly as it had arisen.
5- Eisenhower therefore yielded to European pressure for a
diplomatic summit conference with the Russians. In July 1955
Eisenhower, Prime Minister Eden, and a new French prime
minister, Edgar Faurc, had met at Geneva with Khrushchev and
his then co-lcader, Nikolai Bulganin, to discuss disarmament

and the reunification of West and East Germany. The meeting
produced no specific agreement, but with the Russians beaming
cheerfully for the cameramen and talking of peaceful co-
existence and with Eisenhower pouring martinis and projecting
his famous charm, observers noted a softening of tensions that
was dubbed "the spirit of Geneva."
6- An oscillating pattern of progress and stagnation, crisis and
consolidation has characterized the relationship between China
and the United States during the past twenty years. The
Kissinger and Nixon visits of 1971 and 1972 constituted the
initial breakthrough, transforming the U.S.-China relationship
from confrontation to collaboration and reestablishing high-
level official contacts for the first time since 1949. On this
basis, it was possible to expand economic and cultural ties
between the two countries, although they were hampered by the
absence of formal diplomatic relations and the relatively closed
nature of late Maoist China. Trade grew rapidly, but direct
American investment in China was still impossible. Exchanges
of short-term cultural and academic delegations also grew
quickly, but there were as yet no avenues for scholars,
journalists, or students to spend extended periods in either
country.
7- The inability of the Nixon and Ford administrations to complete
the normalization of diplomatic relations, together with their
interest in pursuing detente with the Soviet Union, introduced
severe strains into the Sino-American relationship in the mid-
1970s. So did the resurgence of radicalism in Chinese domestic
and foreign policies in 1975 and 1976, as the Gang of Four
made their initial bid to remove more moderate adversaries in
the struggle to succeed Mao Zedong. Trade and cultural
exchanges diminished and high-level contact became more
contentious. By 1976, the initial advance in U.S.-China
relations had given way to a sense of stagnation.

8- The establishment of formal diplomatic tics between the two
countries at the end of 1978 marked the revival of a relationship
in decline. The normalization of Sino-Amcrican relations was
made possible by the emergence of new leaders in Peking and
Washington who possessed the flexibility and commitment to
strike a bargain that could push the relationship forward. In the
United States, the Carter administration had enough political
capital to agree to terminate official relations with Taiwan,
remove American forces from the island, and end the mutual
defense treaty with Taipei, thus meeting China's conditions for
the establishment of official relations. In China, Deng Xiaoping
had consolidated his political position sufficiently to tolerate the
continuation of an extensive unofficial American relationship
with Taiwan that would include an ongoing program of U.S.
arms sales to the island.
9- With normalization complete, Sino-Amcrican relations entered
their second cycle of progress and stalemate. Cultural,
economic, and strategic tics scored steady breakthroughs
between 1978 and 1980: the first wave of Chinese students and
scholars, the first direct air links between the two countries, the
first American commercial tourists, the first dispatches by
American correspondents permanently stationed in Peking, the
establishment of the first American joint ventures in China, the
first exchanges of military delegations, and so on. The
eagerness with which citizens of each country approached each
other, and the unanticipated speed with which Sino-Amcrican
relations expanded, produced a mood of excitement and elation
on both sides of the Pacific.
T0-Thcn came the disenchantment, as each country backed away
from the other's embrace. During the presidential race of 1980,
Ronald Reagan declared his desire to restore some officiality to
American relations with Taipei, a big departure from the
concessions on the Taiwan issue that had been made by the

Carter administration at the time of normalization. China,
seeking to avoid excessive dependence on the United States,
subsequently announced it would follow a more independent
foreign policy, thus abandoning its earlier allusions to a united
front with America against the Soviet Union. American
journalists and students returned from China dismayed that the
country did not live up to the utopian expectations generated by
the rhetoric of the Cultural Revolution. Peking chose to criticize
the defects in American society as part of its effort to set limits
on political liberalization at home.
Bài 2:
Trung Quốc và.quan hệ quốc tế
(China and International Relations)
A-Từvựng
, A.‘
access: tĩêp cận

accessability: mức độ tiếp cận
alternative models: những mô hình thay thế
ambiguity: mơ hồ, hàm hồ, hai mặt, không rõ ràng
ambivalence: thái độ hàm hồ, không rõ ràng
antagonism: sự thù nghịch
artificial: giả tạo, không phù hợp với thực tế
assurances: những đảm bảo
backdrop: bối cảnh
balances: bảng cân đôi thu chi
bias: thành kiến
bilateral relationship: quan hệ song phương
breakdown: sụp đổ, lan vỡ
comfortable niche: một góc nhỏ ấm cúng, thoải mái
competitive bidding: việc đấu thầu công khai
comportment: phong cách, thái độ ứng xử
congressional threat: sự đe dọa của Quốc Hội [Mỹ]
consensus: sự thoả thuận, đồng tình
contending: cạnh tranh
controversy: cuộc tranh luận
critical juncture: khúc quanh quan trọng, ngã rẽ quyết định
cultural uniqueness: tính độc đáo văn hóa

domestic/ societal sources: những nguyên nhân xã hội trong nước
dramatic impact: ảnh hưởng quan trọng
dumping: chính sách bán phá giá (định giá hàng xuất khẩu thấp hơn giá
thành)
dynamics: động thái ■
enormous difficulty: khó khăn rat lớn
ensuing gains: các lợi nhuận tiếp theo
export market: thị trường xuất khẩu
export subsidies: chính sách trợ giá cho xuất khẩu
external behavior: phong cách đối ngoại
external/ systemic factors: những nhân tố mang tính hệ thống và quốc
tế (đối lập với domestic/ societal factors)
foreign trade priorities: các ưu đãi ngoại thương
formulation of policy: việc hoạch định chính sách
frustrated: bất mãn
full disclosure: tiết lộ, cung cấp thông tin đầy đủ
GATT (=General Agreement on Tariffs and Trade): Hiệp Định Chung
về Thuế Quan và Mậu Dịch
global roles: các vai trò quốc tế
global trading system: hệ thống mậu dịch toàn cầu
globalization: hiện tượng toàn cầu hóa
implementation of policy: việc thi hành chính sách
import licensing: việc xin giấy phép nhập khẩu
industrial goods: các mặt hàng công nghiệp
inevitability of war: tính tất yếu của chiên tranh (chiến tranh là điều
không thể tránh khỏi giữa hai khối tư bản và cộng sản)
institutional arrangements: những thay đổi trong thiết chế
institutional framework: bộ khụng thiết chế
integration: sự hội nhập

intensification: sự tăng cường
interactive: tương tác qua lại
interdependent: tương liên, tương thuộc
isolationism: chủ trương cô lập với thế giới xung quanh
legitimacy: tính hợp thức
linkages: những mối quan hệ
logical outgrowth: hệ quả tất yếu, lô gích
macrostructural: mang tính cơ câu vĩ mô
member-states: các quốc gia hội viên
metamorphosis: biến đổi hình dạng
most-favored nation status: tiêu chuẩn tôi huệ quốc
multilateral: đa phương, nhiều phe
national identity: bản sắc dân tộc
neat characterization: xác định bản chất một cách dễ dàng
nondiscrimination: không phân biệt đôi xử
normative and practical obstacles: những trở ngại về mặt lý thuyết
cũng như thực hành
perforated sovereignty: tính chủ quyền bị xâm phạm
Plenum: Đại hội Trung Ương Đảng
post-Mao era: thời kỳ sau Mao Trạch Đông
precondition: điều kiện tiên quyết
preferential: Ưu đãi
pricing practices: chính sách giá cả
prognostication: tiên đoán
projection: phóng chiếu
pronounced: nổi bật
qua: với tư cách là, như là (La Tinh)
rationale: lý do biện minh
reciprocity: tính tương trợ, có qua có lại

reformist policies: chính sách cải cách, đổi mới
refractory: rất khó kiểm soát, khống chế, ương ngạnh
renminbi: nhân dân tệ (nguyên: đơn vị tiền tệ Trung Quốc)
resultant: kết quả là, dẫn đến kết quả
self-imposed: tự áp đặt
self-sufficiency: tự túc tự cường
Sinocentric world order: trật tự thế giới lấy Trung Quốc làm trung tâm
Sino-global linkages: những mối quan hệ quốc tế của Trung Quôc
special economic zones: đặc khu kinh tế
state behavior: cách ứng xử của một quốc gia
strategic triangle: quan hệ chiến lược tay ba
substitution: việc thay thế sản phẩm hay dịch vụ này bằng một sản
phẩm hay dịch vụ khác với giá cả tương đương
systemic approaches: những cách tiếp cận nhấn mạnh ảnh hưởng của
cộng đồng quốc tế đối với sự hình thành chính sách đối ngoại của một
nước
tariff barriers: hàng rào thuế quan
tariff rates: mức thuế quan
tepid: thờ ư, không mấy nhiệt tình
to be anchored: gắn bó chặt chẽ
to be conflated: dính chùm với nhau
to be contingent upon: tuỳ thuộc vào
to be subject to: bị lệ thuộc vào
to challenge: thách đô'
to decentralize: giảm bớt quyền lực của trung ữơng
to draw attention to: lưu ý đến
to emerge: ra đời, xuất hiện
to forgo: từ bỏ
250.Dương Ngọc Dũng
to highlight: nhấn mạnh, làm nổi bật

to jettison: vứt bỏ
to legitimate: hợp thức hóa
to liberalize: khai phóng, mở cửa
to manipulate: xoay sở, điều khiển
to mutate: biến đổi hình dạng
to phase out: chấm dứt [dần dần]
to promote: đẩy mạnh
to qualify: có đầy đủ điều kỉện
to revoke: thu hồi
to shape: định hình
to split: chia rẽ
to succumb: chiều theo, chạy theo
to undergo: trải qua
to underscore: nhấn mạnh
to validate: ân chứng cho, xác nhận giá trị
to veer off: đi chệch sang hướng khác
to wax enthusiastic: tỏ ra phấn khởi
trade negotiations: thương lượng mậu dịch
trade promotion institutions: các thiết chế thúc đẩy mậu dịch
trade status: vị trí thương mại
trade target levels: các cấp mục tiêu mậu dịch
trade volume: khối lượng mậu dịch
transparency: minh bạch, không che đậy, dâu diếm
tributary relationship: quan hệ triều công (thần phục vương triều Trung
Quốc)
two-tiered exhange rate: hối suất hai tầng
variegated: phồn tạp, đa dạng
varying: khác nhau
vulnerability: tính dễ bị tổn thương, dễ bị tác động

wild swings: những thay đổi kỳ quái, bốc đồng
1- Chinese foreign policy today is complex, variegated, flexible,

and refractory, defying any neat characterization or confident
prognostication. Even in the long Cold War years, Chinese
international comportment often seemed in such a constant state
of ambiguity that no full understanding was possible. Ever since
the collapse of the traditional Sinocentric world order in the late
19th century, this proud and frustrated Asian giant has had
enormous' difficulty finding a comfortable, niche qua nation-
state in the modem international system. The People's Republic,
for example, has succumbed to wild swings of national identity
projection over the years, mutating through a series of varying
global roles.
2- The study of Chinese foreign policy at this critical juncture in
world history is all the more complicated by the profound
domestic social, economic, and ecological transformation that
China is experiencing even as the global system in which it is
now anchored undergoes a structural and political
metamorphosis as well. At the same time, problems of internal
and external legitimacy—underscored by the Tiananmen crisis-
arc conflated as never before in the history of the People's
Republic. It is precisely this intensification of Sino-global
linkages that challenges Chinese foreign policy makers as well
as outside analysts. For all its cultural uniqueness and political
self-sufficiency, post-Mao China has been subject to all the
external pressures and dynamics that arc characteristic of an
increasingly interdependent and interactive world.
3- On July 14, 1986 China formally applied to rejoin the GATT.
The GATT is an international trade regime that encourages its
110 members to trade on the most favorable terms available by
developing rules ensuring reciprocity, nondiscrimination, and

transparency in each member's trade regime and by providing
an institutional framework for periodic multilateral trade
negotiations. China's decision was a logical outgrowth of its
growing involvement in the world economic system but one
marked by long ambivalence and controversy.
4- GATT 'membership would have both advantages and
• disadvantages for China. On the positive side, China would be
able to increase its trade volume and the ensuing gains by
winning the most-favored nation status (whereby the lowest
prevailing tariff between any two GATT members is
automatically extended to all other members), and preferential
export market access to the industrialized member-states under
the Generalized System of Preferences (GSP). GATT
membership also would enable China to avoid the annual U.S.
congressional threat to revoke its conditional most-favored
nation status and to qualify for a wide range of special GSP
tariff rates. Finally, the GATT would be a valuable mechanism
for promoting and legitimating China's reformist policies,
providing trade and investment assurances to the international
business and banking communities, and validating its major
trade status within the global trading system.
5- On the negative side, GATT membership would require China
to liberalize its trade policies by reducing tariffs and nontariff
barriers, decentralizing trade decisions, phasing out import
licensing, expanding market access through competitive
bidding, and limiting import substitution. China would need to
end its own trade discrimination practices by export subsidies
and dumping. It would begin full disclosure of its trade policies,
rules, and regulations, its production and trade target levels, its
pricing strategies, its state foreign trade organizations' balances
and operating rules, its foreign trade plan and priorities, and a
broad variety of market and trade data and statistics. Finally, it
would have to restructure its two-tiered renminbi exchange rate

(which subsidizes exports), loosen acccssability to foreign
exchange, and revise the special ecomomic zones to ensure a
unified national trade regime.
6- Sino-Sovict relations were conducted during the reform decade
within the framework of what has come to be known as the
"strategic triangle," playing within limits set during the late
Maoist era. Triangularity means that each bilateral relationship
was contingent upon each participant's relations with the third.
The essence of this relationship was not simply "two against
one" but one playing the other two (or two playing thè third) in
a variety of ways. This was the insight behind the American
"romantic triangle" with China and the USSR, inaugurated by
the Nixon administration in the early 1970s. Whereas the Sino-
Sovict antagonism could be successfully manipulated by
Washington in the 1970s, during the early 1980s the revival of
the Cold War made it possible for China to manipulate Soviet-
American antagonism to its own advantage.
7- The Soviets meanwhile launched a domestic reform program
that seemed at first to have been stimulated by the successful
Chinese experience but soon veered off in a quite different
direction, focusing on politics as a precondition for economic
reform. This development—which had a dramatic impact on
politics but few positive visible economic effects—split Chinese
observers: whereas unofficial commentary waxed enthusiastic,
official commentary drew attention to the gap bewcen
formulation and implementation of policy. The Soviet emphasis
on political reform at its January 1987 Plenum seems to have
coincided with the Chinese Communist Party's decision, after a
few tepid experiments, to forgo that route.
8- Contemporary Chinese attitudes toward interdependence are
strongly conditioned by the country's historic relationship to the
outside world. During the long dynastic period, Chinese rulers
looked on foreigners, their countries, their cultures, and their

material attainments as interesting but inferior. This attitude
produced the well-known tributary relationship, which by
nature lacked essential elements of intcrdepencdcnce. Only
gradually and under Western pressure in the 19th and 20lh
centuries did this attitude change in the direction of equality in
international relations. As China fell increasingly far behind the
West in terms of military power and its dynasty declined, it
became increasingly dependent on the outside, found itself
more and more influenced by foreign ideas and practices, and
began to lose its self-respect.
9- In the post-Mao era the Leninist / Stalinist theory of
imperialism and the inevitability of war had to be jettisoned as
normative and practical obstacles to China's integration into the
capitalist world system. In the economic realm, China's
sensitivity and vulnerability to international actions, processes,
and institutional arrangements are mixed and perhaps unique in
international perspective. China has become a leading exporting
nation without developing all the industrial and trade promotion
institutions characteristic of Japan and the new industrializing
countries and before beginning to export high-value industrial
goods such as automobiles.
10- Until recently, the comparative foreign policy literature has
been primarily concerned with the linkages between domestic/
societal sources and resultant external behavior. This bias is
even more pronounced in the study of Chinese foreign policy. If
the breakdown of consensus politics in the United States and
China's self-imposed isolationism provided a rationale for the
domestic/ societal approach in the 1960s, the globalization of
economic life and the perforated sovereignty of the 1970s and
1980s have highlighted the importance of external/ systemic
factors. Against this backdrop, various contending
macrostructural systemic approaches have emerged as
alternative models for explaining what shapes state behavior in

international relations.
Bài 3:
Lý thuyết quan hệ quốc tế
(Theories of International Relations)
A-Từ vựng
a host of other factors: một chùm những nhân tố khác
amalgam: sự tổng hợp
anarchical: vô chính phủ
basic assumptions: những giả định cơ bản
bilateral treaty: hiệp ưóc song phương
bipolarity: tính phân cực (lưỡng cực)
clarity: rõ ràng, trong sáng
conditionalities: nhừng hoàn cảnh, điều kiện
configuration: cấu hình,.cấu thành
constraints: những hạn chế
contextual analysis: phân tích bám sát bôi cảnh cụ thể
continuity: tính xuyên suốt, đồng nhất
convention: hội nghị
core areas: các khu vực trung tâm
core assumption: giả định trung tâm
customs and usage: lập quán
dependency theory: lý thuyết lệ thuộc (cạc quốc gia không thể tồn tại
độựíập mà phải nương tựa lần nhau)
deterministic terms: những hạn từ tất định
differentiation: sự biện biệt, phân biệt rõ
Giảng trình biên dịch và phiên dịch tiếng Anh ____________ 257
s disposing force: sức mạnh xử lý, chi phối

elusive nature: tính bấp bênh, khó nắm bắt
emergence: sự ra đời, xuất hiện
environmental determinism: chủ thuyết môi trường quyêì định (hệ
thống quốc tế quyết định các hành vi ứng xử của một nưóc)
external behavior: phong cách đối ngoại
functionally: về phương diện chức năng
fungibility: tính khả hoán
global division of labor: phân công lao động toàn cầu
global status: vị trí trong cộng đồng quốc tế
hortatory: mang tính khuyên răn
in varying degrees: trong nhiều mức độ khác nhau
’ interacting parts: các phần lử tương tác với nhau-
intergovernmental: liên chính phủ
international regimes: các cộng dồng quốc tế
leading: hàng dầu
line of inquiry: phương hương nghiên cứu
macrohistorical: thuộc tính lịch sử vĩ mô
macrostructural: thuộc lính cơ câit vĩ mô
major weaknesses: những yếu kém nghiêm trọng
material resources: các nguồn cung cấp Iquyền lựcỊ cụ thể
modified: cải biên, sửa đổi
multicultural: đa văn hóa
multifaceted: da diện, nhiều mặt
multilateral: đa phương
multiple power centers: nhiều trung tâm quyền lực
mutually beneficial: hai bên cùng có lợi

national interests: quyền lợi quốc gia
national role conception: quan niệm [của một quốc gia] về vai trò của
nó [trong hệ thông quốc tế|
national-interest approach: phương pháp nghiên cứu [chính sách đối
ngoại) dựa trên việc khảo sát quyền lợi quốc gia
neo-realism: thuyết tân hiện thực
nonmaterial resources: các nguồn cung cáp [quyền lực] không cụ thể
nonsystemic variables: các biên số ngầu nhiên (không nằm sẩn trong
hệ thông)
normative: thuộc chuẩn mực giá trị
norms: các chuẩn mực
orientation: định hương
overdetermination: tính chát lệ thuộc [vào hệ thống quốc tố] quá nặng
performance: sự thực hiện
peripheral areas: các khu vực ngoại biên
power base: nền tảng quyền lực
power resources: nguồn cung cá’p quỳền lực
predictable: có thể liên đoán được
preliminary clues: những chỉ dần ban đầu
premise: tiền đề
prescriptive rules: các qui tắc hướng dẫn, chỉ đạo .
primacy: tầm quan trọng hàng đầu
probabilistic terms: những hạn từ xác suất
prominent: xuất sắc, nổi bật
pronouncements: những lời tuyên bô'
proponent: người đề xướng
proscriptive rules: các qui tắc răn đe, cấm đoán
quintessence: tinh hoa, tinh chất, điểm cốt yếu nhất

rapidly shifting: thay đổi mau chóng
realpolitik: chính trị thực tiễn
resolutions: các nghị quyết
rcsponse-to-external-stimulus approach: phương pháp, nghiên cứu
[chính sách đối ngoại Ị nhân mạnh phản ứng [của một quốc gia I đối với
thái độ của cộng đồng quốc tế
restructuring: tái cơ cấu
self-reliance: tự lực, tự cường
semiperipheral areas: các khu vực bán ngoại biên
sharply divergent: rất khác nhau
shortcomings: những khuyết điểm
similarly situated: tròng cùng một hoàn cảnh
situation-specific: căn cứ vào hoàn cảnh cụ thể
sovereignty-restricting: hạn chế việc phát huy chủ quyền
specific: cụ thể
statecentric treatment of power: phương pháp nghiên cứu quyền lực lấy
nhà nước làm trung tâm
strategic behavior: hành vi mang tính chiến lược [tạm thời]
structural determinism:'tính tất định của cấu trúc
structural realism: thuyết hiện thực CƯ cấu
struggle for power: đấu tranh dành quyền lực
system continuity: sự đồng nhất trong hệ thông
system stabilizer: nhân tố ổn định hệ thống
system theorist: lý thuyết gia hệ thông
systemic chains: xiềng xích của hệ thống (sự trói buộc của hệ thống)
systemic variables: các biến số trong hệ thống
systemic variables: các biến số trong hệ thống
systemic/ structural approaches: các phương pháp tiếp cận [vấn đề

quan hệ quốc tế] nhấn mạnh vai trò của hệ thông/ cấu trúc quốc tố
trong việc định hình chính sách đối ngoại
systemwide: trong cả hệ thống
to articulate: trình bày
to be keyed to: làm cho phù hợp với
to capture: nắm bắt, hiểu thấu
to codify: mã hóa thành qui tắc
to conceptualize: quan niệm
to elaborate: liệt kê chi tiết
to exaggerate: phóng đại
lo exemplify: thể hiện, phản ánh
to facilitate: làm cho dề dàng, lạo diều kiện
to maximize: tôi đa hóa. lãng cương tối đa
to minimize: lối thiểu hóa. giâm thiểu lối da
to proceed: khơi di, bẩi dầu
lo stand out: nổi bật lên
transaction costs: phí lổn giao dịch
ultimate: tối hậu
undifferentiated: không có gì khác biệt
unequal values: các giá trị bất bình đẳng
unilateral: dơn phương
unrelenting: không ngừng nghỉ
variant: biến thể
variety: trường phái (nghĩa trong bài)
world-system approach: phương pháp tiếp cậu hệ thông thế giơi (dùng
hệ thông toàn cầu để giải thích các sự kiện lịch sử hay chính sách đối
ngoại của một quốc gia)
Giảng trình biên dịch và phiên dịch tiếng Anh_________________ 261
1- Practically all systemic/structural approaches proceed from the

premise that the external behavior of states is shaped in varying
degrees by external/ systemic factors. No state is an island,
every state is part of a larger world environment that provides
opportunities as well as constraints on its behavior. The system
itself defines the role, position, status ranking, and nonns of its
interacting units (states). The behaviors of states similarly
situated’with regard to the international system arc similar and
thus predictable. The systemic approach is a theory of
environmental determinism. To paraphrase Rousseau: The state
is born independent and equal but everywhere is in systemic
chains.
2- Two leading system theorists of sharply divergent nonnativc
orientations see the linkage between systemic variables and
foreign policy behavior differently. The "world system"
approach, a variant of dependency theory, as exemplified in
Immanuel Wallcrstcin's macrostructural and macrohistorical
investigation of the emergence of world capitalism, views the
international system as essentially based upon a global division
of labor in which an exchange of unequal values takes place
among core peripheral, and semiperiphcral areas. Even the "so-
called socialist states," argues Wallerstcin, "arc in fact socialist
movements in power in states that are still part of a single
capitalist world-economy." That is, the one and only capitalist
world system makes it impossible to develop socialism through
self-reliance.
3- For Kenneth Waltz, a system theorist of the more traditional
realpolitik variety and a prominent proponent of bipolarity as a
system stabilizer, th'e international system is composed of a
Structure and interacting parts. The structure of this system acts

as a "constraining and disposing force," producing systemwide
similarity in foreign policy behavior or what he calls "process
and performance." State behavior is believed to be constrained,
almost predetermined, by the structure of the international
system (i.e., the international distribution of state power) and
the given state's place in that structure. As a result, the behavior
of states as interacting units and the outcomes of their behavior
become both explicable and predictable. In both eases, the
impact of systemic variables is conceptualized in deterministic
rather than probabilistic terms. Waltzian theory is a static theory
of structural determinism. Wallcrstcinian theory is a neo-
Marxist macrohistorical one.
4- Modified structuralism, or "neo-rcalism," as articulated with
clarity by Stephen Krasner, accepts the basic assumptions of
realism about states as the dominant international actors in
world politics and the primacy of national interest defined in
terms of national capabilities but argues that this conception
docs not give adequate attention to the independent importance
of international regimes in affecting state behavior. Special
emphasis is placed on politics rather than on economics for the
demands for international restructuring. Thus, the Third World's
call for a New International Economic Order (NIEO) is not part
of a strategy to increase economic well-being but a strategy for
changing the rules of the game in various international regimes
in order to make nationalistic values and interests more secure.
5- A variant on ncorcalist theory explains why co-operation is still
possible in an "anarchical" international society. Specifically,
although the creation of an international regime reflects a given
international power distribution, the maintenance of such a
regime reflects other factors and can influence international
behavior in ways contrary to what we would expect from realist
Giang trình biên dịch và phiên dịch tiếng Anh 263
theory. For instance, despite the decline of U.S. power—which

under realist theory would indicate the decline of U.S.-
sponsored regimes—the international trade and monetary
regimes have continued to function in somewhat modified
form. The dominant industrial states have co-operated to
maintain these regimes because they reduce transaction costs
and facilitate mutually beneficial behavior under anarchy.
6- Structural approaches share in varying degrees with cultural
theory the shortcomings of lack of differentiation and
overdetermination in stressing the continuity of a single pattern
of world politics. System continuity remains the underlying
normative and methodological assumption of structural
approaches. Their inability to explain recent systemic changes
and differentiated behaviors of similarly situated Third World
countries or even East Asian and Latin American newly
industrializing countries (NICs) operating within the same
international system stands out as their major weaknesses. Even
in times of stability, the international system only provides the
context within which a member state may act; how each state
responds depends on a host of other factors, such as its own
definition of the international situation (which may not
correspond with reality), its perceptions of national interests
(which seem to change more rapidly than the configuration of
power), and its political system and national role conception.
7- International values provide standards of desirable and
preferable state behavior. But how and where do we find
empirical evidence of values in a multicultural international
society? A careful, systematic analysis of the policy
pronouncements and policy performance of state actors in
various global international intergovernmental organizations
(IGOs) provides preliminary clues. International norms arc
specific prescriptive'or proscriptive rules of state behavior
264 Đường Ngọc Dũng
appropriate to a particular role or situation, elaborated or

codified in accordance with the value system of the global
society. International norms may appear in the form of bilateral
and multilateral treaties and conventions, unwritten
international customs and usage, hortatory resolutions and
declarations of international organizations and conferences, and
even unilateral self-restraint.
8- Thc core assumption of realist and ncorcalist theory is that states
as the dominant international actors arc functionally
undifferentiated units in their unrelenting struggle for power.
The problem with this realist line of inquiry lies in the elusive
and multifaceted nature of power in contemporary international
relations. First, focusing on traditional power resources ignores
the rapidly shifting context of the changing world order. A
situation-specific contextual analysis of power would suggest
the existence of multiple power centers representing a wide
variety of material and nonmatcrial resources and keyed to an
increasing number of new global problem areas'. Second,.’ the
statecentric treatment of power greatly exaggerates not only the
fungibility of traditional power resources, especially military
resources as the ultimate power base, but also "state power" in
world politics.
9- Starting from the widely accepted premise that the distribution
of power in the international system is the most critical variable
in foreign policy behavior, a’number of writers have attempted
to capture the quintessence of that policy by combining the
national-interest (power) approach with the rcsponsc-lo-
external-stimulus (reciprocity) approach. The resulting
amalgam has made a significant contribution to our
understanding of the impact of the superpowers upon China's
foreign policy. Yet an external/ systemic model based on
national-interest considerations is more relevant to crisis and
strategic behavior than to routine political behavior.

10- The problem with this type of external/ systemic approach is its
inability to account for the different reactions of states to the
same systemic variables caused by the intervention of
nonsystemic variables during the policy-making process.
Moreover, realpolitik realist theory cannot explain either the
growing institutionalization of multilateral co-operation through
international regimes or post-Mao China's growing involvement
in such global issue regimes. Ncorcalist or institutional theory
may, however, explain China's international organizational
behavior to the extent that China is using these international
organizations to maximize its global status and access to
multilateral aid, information, and technology while minimizing
sovereignty-restricting conditionalities.
Đơn vị 14:
TRUYỀN THÔNG ĐẠI CHÚNG

(Mass Media and Mass
Communication)
Parti:
Phóng sự điều tra và Internet
(Investigative Reporting and the Internet)
A-Từ vựng
background: thông tin căn bản về bối cảnh, lý lịch, và nhiều chi tiết
bổ sung khác liên quan đến bản tin đang phát
beat reporting: phóng sự xuất sắc
break-in news: tin quan trọng mới nhận được
close look: điều tra, xem xét kỹ lưỡng
craft: kỹ năng nghề nghiệp
crude graphics: hình ảnh thô sơ
drug overdose: việc sử dụng ma tuý
federal court: toà án liên bang
floppy disc: đĩa mềm
grand jury report: biên bản của hội đồng bồi thẩm tôi cao
high-resolution graphics: những hình ảnh có độ phân giải cao
hunch: linh cảm, trực giác
hypertext: siêu văn bản
incompetence: sự bất lực, thiếu khả năng

information highway: xa lộ thông tin
investigative reporting: phóng sự điều tra
lawsuit: vụ kiện tụng
legendary reporter: một phóng viên cực kỳ nổi tiếng
linking functions: chức năng nốì mạng
long-festering problems: những vấn đề từ lâu gây nhức nhôi
lucrative: béo bở
moratorium: lệnh tạm hoãn (thi hành án tử hình)
mouse clicking: bâm chuột
multimedia: kỹ thuật truyền thông đa chủng
online media: các phương tiện truyền thông trực tuyến (qua mạng
Internet)
precursor: hình thức tiên phong, hình thức mở đầu
questionable practices: cách thức làm việc đáng đặt vân đề, cách làm
việc lôi thôi, tắc trách
retirement package: lương bổng và nhiều lợi ích khác tính trọn gói
dành cho người về hưu
seasoned: từng trải, lăn lộn trong nghề
skimming: đọc lười qua
sniff: "đánh hơi," cảm thấy có điều gì mờ ám
state auditor: nhân viên phụ trách kiểm toán của tiểu bạng
storage capacity: sức chứa
television and radio outlets: những chương trình phát hình và phát
thanh
terminals: máy nhận (ti vi hay máy tính cá nhân)
the sweet deal: hợp đồng béo bở
tip: thông tin ’ .
L
to backfire: có hậu quả ngược, kìm hại chính bản thân mình
to be on death-row: đang chờ tử hình
to be on the take: có dính líu vào vụ việc đang điều tra
to bear out: xác nhận, chứng minh là đúng
to call off: đình chỉ, giải tán
to dig through: đào bói. lục lọi
lo keep people tuned in the latest developments in the news: thông
báo cho mọi người những thông tin sót dẻo nhất
to leave something untold: không dề cập đến
to nose around: "dưa mũi đánh hơi xung quanh," dò tìm xem có điểm
gì khả nghi cần phải điều tra
to rehire: mướn trở lại (lái ký hợp đồng giang dạy)
to rescind: xoá bỏ, rút lại không thực hiện
to set out: khởụsự. bắt đầu
to take notice: chú ý
to turn up: phát hiện ra
university president: hiệu trưởng
upsurge: đột nhiên tăng vọt
veterans: cao thủ trong nghề
videotex: kỹ thuật gởi văn bản và một số hình ảnh qua dường dây
điện thoại
widespread evidence: râì nhiều bằng chứng
wild-goose chasing: công việc vô ích. mò kim đáy biển
1- Most journalists consider investigative reporting the highest

forms of the craft. Investigative repellers arc typically veterans
of beat reporting, seasoned by years of hard experience. But not
always. Students can be investigative reporters, too. Their work

is sometimes just as important, and sometimes just as risky, as
that of the professionals.
2- A team of Northwestern University students, led by Professor
David Protess, conducted a months-long investigation that freed
a man who had been on death row for 17 years. With the help of
a private investigator, the students dug through court records,
found evidence and witnesses overlooked or ignored by police
and prosecutors, and eventually identified the real killer. About
at the same time, a team of Chicago Tribune reporters was
examining the records of every death-row case in Illinois. That
team turned up widespread evidence. of incompetence by
defense attorneys and questionable practices by police and
prosecutors. The two investigations led Illinois Governor
George Ryan to impose a moratorium on executions in the state
until the system of justice could be studied and problems
solved.
3- Student investigations can backfire, too, just as professional
work can. When Barbara Lach-Smith's students at Central
Missouri State University began asking questions about the
retirement package given the university president, she urged
them on. When the-university's governing board ordered her to
call off the reporters, she refused. Eventually, the students got a
copy of the lucrative retirement contract and posted it on the
campus paper's Web site. Professional journalists - and the state
auditor- took notice. Under heavy criticism, the board rescinded
the sweet deal. University officials also informed Lach-Smith
that she would not be rehired. Her lawsuit is in federal court.
4- Most investigations start with a hunch or a tip that something or
someone deserves a close look. If a preliminary search bears out
that expectation, a sprious investigation begins. When enough
information has been uncovered to prove or modify the
reporter's initial hunch, it is time to analyze, organize and write

the story. No good report sets out on an investigation unless
there is some basis for suspicion. That basis may be a grand
jury report that leaves something untold or a tip that some
public official is on the take. It may be a student upsurge in
drug overdose, or it may be long-festering problems in the
schools. Without some idea of what you are looking for, an
investigation is too likely to turn into wild-goose chasing.
5- The actual investigative work usually proceeds in two stages.
The first is what Robert w. Greene, a legendary reporter and
Pulitzer Prize-winning editor for Newsday, named the sniff. In
this stage you nose around in search of a trail worth following.
If you find one, the second stage, serious investigation, begins.
Preliminary checking should take no more than a day or two. Its
purpose is not to prove the hypothesis but to find out the
chances of proving it. You make that effort by talking with the
most promising source or sources, skimming the most available
records, consulting knowledgeable people in your newsroom.
6- All-news television and radio stations arc able to keep people
tuned to the latest developments in the news; regular television
and radio outlets often interrupt programming, to announce
important news. But not only do online media keep readers up-
to-the-minute with the news, they also keep a record of all that
went before the latest bulletin. They connect US to other sites
that give background on breaking news. They include still
photographs that the paper has no room to print and that can be
studied, and some offer audio and video that can be listened to
or viewed over and over.
7- ‘ John Vincent Atanasoff of Iowa State University is credited
with inventing the computer in 1939, on the eve of World War
II (1939-1945), although he never assembled a complete
working model. In 1943, the British secret service used the first
all-electronic digital Computer named Colossus, designed by

computer pioneer Alan Turing, to crack Nazi secret codes. The
first general-purpose computer, the electronic numerical
integrator and calculator (ENIAC), completed in 1946, was
enlisted in the Cold War, running calculations for the first
hydrogen bomb. ENIAC's inventors, J.Presper Eckert and John
Mauchly, made ƯNIVAC, the first civilian computer, in 1951.
8- Videotex was a precursor to the information highway. It grew
out of early experiments with computerized information
services conducted by the British Post Office in 1974. Videotex
used telephone lines to connect the users' terminals to central
computers. Early systems used television sets as their display
units (hence the "video" part of the name) and were limited to
text (the "text" part) and crude graphics. The experiments led to
the world's first commercial videotex service, Prestel, in 1979.
AOL founder Steve Case came up with his Big Idea, to make
on-line services easy to try and easy to use, while struggling
with an early videotex service in 1982.
9- In 1984 Apple's Macintosh introduced high-resolution graphics
and multimedia to personal computers. In 1987, Apple began
shipping an application called hypercard with each new
Macintosh. HyperCard popularized the hypertext concept, the
"linking" function that makes it possible to navigate by "mouse
clicking" on keywords or icons. The new graphics capabilities
overwhelmed storage capacity of the floppy discs of the day,
though. By 1988 compact discs used in home music systems
were adapted to computers, establishing CD-ROM (compact
disc read-only memory) as the first interactive multimedia.
10- The marriage of videotex, hypertext, computer graphics,
interactive CD-ROM, and multimedia personal computers
created the environment in which the World Wide Web was
born. The ARPANET had gradually spread from weapons

researchers to other users at major universities. It was renamed
the Internet and put under the National Science Foundation
(NSF) in 1986. In 1991 the Internet was opened to commercial
users, and the NSF started withdrawing its financial support.
Also in 1991, Tim Berners-Lee of the CERN laboratory in
Switzerland wrote the hypertext markup language (HTML) that
was the basis of the World Wide Web. The Web, as it is known
for short, proved to be the "golden application" that propelled
home computer ownership to new heights.
Bài 2:
Cá nhân, xã hội, và các phương tiện
truyền thông đại chúng
(Individual, Society, and Mass Media)
A-Từvựng ;
adult films: phim "nhà nghèo", phim khiêu dâm
aftermath: hậu quả
alleged atrocities: những trò dã man không biết có thật hay không
box office: phòng bán vé xem phim
cleavage: chỗ "nứt" (ý nói không cho chiêu cảnh hở ngực, hở mông)
Congressional hearings: phiên toà của Quốc Hội
downfall: sự sụp đổ
downside: mặt trái
endless stream: dòng suôi vô tận.
focus group: nhóm tập trung, một phương pháp nghiên cứu định tính
(qualitative research method)
formative evaluation: đánh giá xây dựng (để làm cho tốt hơn)
free-flowing discussions: những cuộc thảo luận thoải mái, không bị
gò bó trong việc trả lời những câu hỏi nhất định
hypodermic injection: một mũi kim chích vào dưới da
in retrospect: khi nhìn lại, khi nhớ lại
ludicrous: iố bịch, buồn cười
marketing violence: "tiếp thị" các sản phẩm bạo lực
media bashing: phê phán,-chỉ trích các phương tiện truyền thông
minors: trẻ vị thành niên

moderator: người điều khiển cuộc thảo luận
navel: lồ rún
news anchor: phát thanh viên (người đọc tin trên đài truyền hình, còn
gọi là newscaster)
newsstand: sạp báo
outright ban: cấm triệt để
political caucus: thăm dò chính trị
predetermined: bị ấn định trước
public hearings: những vụ xét xử công khai
questionaire categories: biểu mẫu các câu hỏi
raw data: tư liệu thô
recurrent ritual: một nghi thức lập đi lập lại
self-censorship: tự mình kiểm duyệt mình trước
sensation: xôn xao, chân động
sensational coverage: bài tường thuật giật gân, nẩy lửa
speeding bullet: viên đạn đang bay
the latest round: vụ phê phán (các phương tiện truyền thông) mới
nhất
to be implicated: có dính líu đến
to buzz: râm rang khắp nơi, nghe đầy cả lỗ tai
to concoct: bịa đặt
to enforce their own age restrictions: áp dụng các giới hạn về tuổi do
chính họ đặt ra
to hawk their products: tiếp thị sản phẩm
to make a pilgrimage: du hành đến (tác giả mỉa mai)
lo overshadow: che mờ, che lâp, ngân không cho phát triển
to parrott: nhái như con két, nói lải nhải
Giảng trình biên djch và phiên (lịch tiếng Anh _________________ 275
to pour forth: phun ra xối xả

to release: tung ra
to simmer down: lắng dịu xuống
to stop short of: không chịu làm, (nói đến việc gì đấy) thì không ụhịu
làm.
Ex: He promised to give me another job, but stopped short of a
payrise: Óng ta hứa kiếm một công việc khác cho tôi, nhưng nói đến
chuyện tăng lương thì êm re
to sway minds: chi phối, gây ảnh hưởng, làm thay đổi ý kiến
to take the media to task: phê phán các phương tiện truyền thông
to trumpet: kêu gào thảm thiết, tru tréo lên
to wear down: làm mệt mỏi
underage teens: tre vị thanh niên
unquenchable: không sao dập tắt được, làm nguôi đi được
with a vengeance: còn lơn hơn, còn mạnh hơn, một cách triệt để
1- "Media bashing" is a recurrent ritual. Media critics point to

new evidence of harmful media effects in the endless stream
of violence, sex, and hate that they sec pouring forth from the
media. The talk shows and editorial columns buzz, and public
hearings arc held. The media criticize the research, blame the
parents, say it is not their job to fix society, retreat behind the
First Amendment, and promise to regulate themselves better.
Then the debate simmers down until the next media research
study comes out.
2- The latest round came in the wake of tragic shootings in a
Colorado highschool in 1999 in which violent media were
implicated. The Federal Trade Commission released a
research study that took the media to task for advertising adult
films, recordings, and video games where underage teens
might sec them and for failing to enforce their own age
restrictions on sales to minors. Industry leaders made a
pilgrimage to the Congressional hearings that followed. They
promised to do a better job of policing themselves, but
stopped short of an outright ban on marketing violence to
youngsters.
3- Perhaps the most common of all qualitative research methods
is the focus group. A group of six to twelve people is gathered
in a conference room and led by a skilled moderator as. they
explore topics of interests to the researcher. Behind a two-way
mirror sit microphones, TV cameras, and researchers taking in
every word. These arc free-flowing discussions that produce
long transcripts rather than neat statistical tables. Their aim is
to find out what people truly feel without confining responses
to predetermined qucstionairc categories. They record
people's opinions in their own .words, not columns of
numbers.
4- Focus groups arc used in the media industry to inform a wide
range of decisions, from deciding the fate of television plots to
selecting a new tic color to the local news anchor. They also
diagnose problems with prototype materials while there is still
time to fix them, a process known as formative evaluation.
Social scientists use them to explore new research topics and
to help generate questions for surveys. Some qualitative
researchers rely on them to produce the raw data needed to
formulate inductive theories of media processes, for example,
to understand the information needs of minority and low-
income Internet users.
5- The United States was seemingly driven into war with Spain
in 1898 by sensational coverage concocted by newspaper
publisher William Randolph Hearst. His paper trumpeted the

sinking of the U.S battleship Maine in Havana harbor (the true
cause of which remains unknown to this day) and alleged
atrocities by Spanish soldiers against Cuban women so loudly
that the thirst for war beacme unquenchable. This event made
the mass media seem extremely powerful, capable of swaying
minds with the impact of a speeding bullet or a hypodermic
injection.
6- The media and sex erupted as an issue in the 1920s, in the
aftermath of a wave of Hollywood sex scandals. Hollywood
imposed strict self-censorship standards that now seem
ludicrous in retrospect: no cleavage, no navels, separate beds
for married couples, no kisses longer than four seconds, cut to
the clouds overhead of sex is imminent. When Elizabeth
Taylor said the word "virgin" in a 1954 movie, it caused a
sensation. Since then, producers and publishers have
continually pushed the limits to reap financial benefits at the
box office and the newsstand.
7- The effects of television advertising on young children are of
great concern because children first come into contact with the
consumer society through TV. Young children have difficult
time understanding commercials. They confuse the
commercials with the programs and react uncritically to
advertising messages. Advertisers can exploit young viewers
by using the hosts of children's shows to hawk their products,
selecting deceptive camera angles to make tiny toys appear
child-sized, and prompting children to wear down parents by
parroting annoying advertising slogans.
8- Like it or not, political campaigns have largely evolved into
advertising campaigns, the candidate being the "product." The
techniques of market, research and mass persuasion have been
278 Dương Ngọc Dííng
applied with a vengeance to politics. The political caucus has

given way to the focus group, in which small groups of
consumers/ voters arc prompted by market researcher/
political consultants to reveal their innermost feelings about
the products/ candidates in front of a hidden TV camera.
9- Some critics maintain that communications media change
everything else in society. We call this approach media
determinism. An extreme view is that the communication
technology drives social change, regardless of the content of
the media. That's technology determinism. Futurists identify
prevailing technological and social trends and project them
into a view of future society. Popular accounts of the spread of
information technology and the Internet may be categorized
here. They see the new media as basically a good thing, or at
least inevitable. Others emphasize the downside of the
Information Society, how it undermines meaningful personal
interaction, and other things we value as human beings.
10- The media have played a significant role in exporting U.S.
culture to countries throughout the world, causing an
appreciation for the United States. Some analysts maintain
that U.S. music and consumer products-- often smuggled into
Communist countries— gave people an appreciation for what
existed in the West and helped bring about the downfall of the
Soviet Union. Other analysts complain that the export of U.S
entertainment programs has improperly overshadowed local
cultures.
Bài 3:
Quảng cáo (Advertising)
A-Từ vựng
archaelogist: nhà khảo cổ
baby boomers: thế hệ sanh ra sau thế chiến thứ 2
billboards: biển quảng cáo trên xa lộ
branding: uy tín thương hiệu
catchy slogans: những khẩu hiệu thích hợp
inn: quán trọ, lữ quán
integrated marketing communication: truyền thông tiếp thị tổng hợp
interactive nature: tính tương tác
jingles: những đoản khúc
movie trailers: những phần quảng cáo sau phần phim chính
ploy: mánh, chiến lược
propaganda: tuyên truyền
scenic view: cảnh đẹp
segmented: chia thành các thị phần nhỏ
signage: những ký hiệu
solicitations: những lời mời mọc
Staples: nhu yếu phẩm
stone tablets: những phiến đá
tangible goods: những mặt hàng cụ thể
to block: che chắn, không'cho thây, cản tầm nhìn
to shun: né tránh
to woo: dụ dỗ, quyến rũ
town crier: thằng mõ
zeal: nhiệt tình
1- It is often thought of as a twcnticth-cCntury phenomenon, but

some form of advertising has existed for centuries. Since the
time when people began living in small groups and villages,
attempts have been made to persuade large groups to purchase
or trade goods. Some archaeologists, for example, must have
been disappointed when their translations of ancient and
Egyptian stone tablets revealed solicitations to stay at particular
inns for the night or listed goods for sales! Signage on the walls
of ancient cities of Greece and Rome also marketed tangible
goods such as food and wine.
2- Another ancient form of advertising was the town crier, who
told the citizenry about the "good deal" to be found "just around
the comer." Unlike signs; which contained only information
regarding the merchant, the criers also informed the citizens of
the news of the day. Because the crier, or his agent, was
compensated for his assistance in getting the advertising
message out in the context of the news, there arc intertesting
parallels with today's newspapers.
3- War propaganda contributed to modem advertising by
introducing persuasive techniques that emphasized zeal and
emotion. Songs of World War I illustrate this. In 1917, for
example, George M. Cohan wrote the popular patriotic tune
"Over There" to drum up support for the war effort. Such songs
contributed to the ongoing development of advertising jingles,
Giáng trình biên dịch và phiên djch tiếng Anh_________________ 281
which combined the emotional power of music with short,

catchy slogans about products. Propaganda techniques also
benefited the advertising industry by giving new evidence of the
apparent power of commercial communication to affect public
opinion.
4- Although advertising has traditionally been associated with the
"Big Five" media (television, radio, newspapers, magazines,
and billboards), there are far more options today - from Internet
banners to movie trailers on vidcocassettes. The vast number of
options has helped create a phenomenon known as integrated
marketing communication (IMC), which encourages the use of
virtually all communication channels available to the
advertisers. IMC is the "practice of unifying all marketing
communication tools - from advertising tó packaging - to send
target audiences a consistent, persuasive message that promotes
company goals."
5- Perhaps the most interesting aspect of the Internet is its
interactive nature. Whereas traditional media arc finite sources
of information, the Internet is a responsive and flexible data
source through the two-way exchange of messages. The Web
site for Hallmark cards exemplifies this unique feature. A
"reminder service" is available whereby customers are asked for
prominent names and birthdays, and later contacted through c-
mail when it's time to send that person a greeting card. Another
ploy of c-commerce sites is to enlist visitors to advertise the site
to other consumers, such as by sending family or friends c-
mails with pictures of featured products or wish list of desired
gifts. This approach is known as viral marketing since its
objective is to spread advertising like a virus infection, from
one consumer to another.
6- The behavioral effects of the media have fascinated many
researchers for years. That's because social scientists want to
determine the media's impact on how people act and how the
actions may influence society. Even though the mass media
affect you, keep in mind that influences on how you think and
act often include your family, friends, and the groups to which
you belong. Various studies have found that your friends often
influence how you vote, what you wear, and what you watch on
television and in theaters. Sometimes you will rely on experts or
opinion leaders-- another fonn ofinterpersonal communication-
- to determine what to buy or what to do.
7- Packaging and brand recognition, or branding-- the creation of a
specific name to advertise a product, such as Quaker Oats for
oatmeal— started to grow in importance. Until the late
nineteenth century, the manufacturers of staples such as candy,
cigarettes, flour, and other basic commodities sold the
merchandise in sacks without any brand name. That changed
dramatically when manufacturers tried to distinguish their
products from others— a key marketing component that still
exists today. Henry Parson Cromwell, for example, created the
name Quaker Oats and launched an advertising campaign in
1888 to extol the virtues of his oatmeal. Within a few years,
many people throughout the country knew Quaker Oats and
specifically bought it over other brands. Some equally familial-
products followed, such as Borden dairy products, Heinz
condiments, Levi Strauss jeans, and Pillsbury flour.
8- Remember that advertisers spend about $200 billion a year. The
top one hundred national advertisers, led by Procter& Gamble,
Philip Morris, General Motors, Ford, Pepsi, Scars, Toyota, and
General Mills, spend about 25 per cent of that total advertising
budget. By industry, the major advertisers include automobile
manufacturers, retailers, the food industry, restaurants, the
entertainment industry, the telephone industry, finance,
alcoholic beverages, and pharmaceutical companies. Despite
the vast sums spent on national television, advertising in the

print media— newspapers, magazines, and direct mail—
continues to cam more than half of total advertising
expenditures. Local newspapers earn the largest share because
they can deliver local audiences for automobiles, employment,
and real estate.
9- In the United States, the marketplace has become increasingly
segmented. The children of baby boomers- as estimated 20
percent of the workforce— represent an important part of the
market, and advertisers face the difficult task of convincing
these rather skeptical buyers about various products. Baby
boomers— those bom in the years immediately after World War
II— still represent a significant part of the marketplace, and
advertisers continue to woo these buyers. Advertisers used to
shun older buyers and retirees. Today, however, this group buys
a wide variety of goods and services, such as health products,
luxury automobiles, and travel services.
10- A recent survey found that about half of U.S. consumers
viewed advertising in a favorable light; only 15 percent viewed
advertising negatively. The rest of those surveyed were
indifferent or had no opinion. Nevertheless, 80 percent of those
surveyed found television advertising deceptive, with only 17
percent who said they found such advertising informative. Such
a mixed view of advertising runs throughout any discussion of
the profession. Advertising has explained and promoted a wide
variety of goods and services that make everyday life
pleasanter. Also, the industry helped develop effective slogans
to assist the United States in building support for World War I
and World War II. Moreover, the industry has provided
industries with higher revenues, creating employment for
millions of workers. Despite these positive contributions,
however, advertising has been accused of ruining everything
from the environment, with billboards blocking scenic views, to

the English language, with grammatically incorrect slogans
such as "Nobody doesn't like Sara Lee."
Đơn vị 15:
Độc ngữ Mỹ
(American street Talks)
Bài 1:
Cut the crap, please!
Trong bài này chúng ta sẽ học 20 đặc ngữ (Mỹ) với các ví dụ
minh hoạ rõ ràng. Đặc ngữ (expressions) là thuật ngữ chúng tôi chọn để
chỉ chung những cách nói thông thường hàng ngày trên báo chí. trên
truyền hình, dài phát thanh, và trong cuộc sống thường nhật của người
dân Mỹ, bao gồm cả thành ngữ (idioms) và tiếng lóng (slangs). Những
thuật ngữ này rất phổ biến hiện naý. tràn ngập trong các sô biểu diễn,
hài kịch, phim ảnh, chúng tôi thu thập chủ yếu từ hai nguồn: gián tiếp
(thông qua báo chí, tư liệu, sách vở..) và trực tiếp (thông qua tiếp xúc,
nghe đài, xem phim..).
1- to cut the crap = to stop talking or behaving foolishly: dừng nói

chuyện tào lao nữa, dẹp chuyện vớ vẩn đó lại, đừng có ẩm ương
nữa. Ex: Cut the crap and go to work: không nói chuyện tào lao
nữa, đi làm việc đi.
2- to shoot= to speak out: nói ra, phun ra. khai ra.
Ex: Shoot it now! You drive me crazy: Nói phứt mẹ nó ra cho rồi.
Màý làm tao điên mất.
3- to charge an arm and a leg = to charge an exorbitant amount
of money: chém quá tay, chạc thang cánh, chém mắc quá.
Ex: These resort hotels charge an arm and a leg for a decent
meal: một bữa ăn tàm tạm mà mấy khách sạn nghỉ mát này chém
quá.
4- to ante up = to do one’s share: đóng góp (công sức hay tiền bạc).
Ex: I’m tired of watching you slouch like that. Please ante up or
move out: Tao chán nhìn mày cứ nằm chảy thây ra đó. Một là góp
sức với tao (dọn dẹp nhà cửa), hai là dọn ra.
5- also-ran = loser, unsuccessful individual: kẻ thất bại. Ex: As for
getting promotion, I count myself among the also-rans: Nói đến
chuyện đưực đề bạt thì tôi tự xem mình thuộc hạng bị ra rìa.
6- anything goes = everything is permitted: chuyện gì cũng được,
mọi sự đều ô kê, muốn sao cũng được, chơi tới ben. Ex: What?
Was he beaten black and blue by his own students? Why not,
anything goes these days: Sao? Học trò đánh thầy giáo te tua à?
Sao lại không đưực. thời buổi này chuyện gì cũng có thể xảy ra.
7- apple of one’s eye = special favorite, beloved person or thing:
cục cưng. Ex: The youngest was the apple of his father’s eye:
Thằng út là cục cưng của ông bô- Ông bốcưng thằng út nhâì nhà.
8- dribs and drabs = bits and pieces, negligible amounts: đồ lặt
vặt, st) lượng không đáng kể. Ex: There’s not much left, just some
dribs and drabs of samples: Chẳng còn lại bao nhiêu, chỉ vài mầu
hàng lặt vặt.
9- to drink like a fish = to drink a large quantity of alcoholic
beverages: nhậu như hũ chìm. Ex: That guy drinks like a fish,
especially when there are some chicks around: Tên đó nhậu dữ
lắm, nhất là khi có mấy “em" bên cạnh.
10- dead ringer = a person or thing that closely resembles
another; an exact counterpart: người hay vật giống hét một
người hay vật khác. Tom’s a dead ringer for his Dad: Tom giống
hệt ba nó. That red bike is a dead ringer for Mary’s: Chiếc xe đạp
đỏ đó giống hệt xe của Mary.
11- to cover one’s hide = makes excuses or otherwise take action

to avoid being blamed, punished, or harmed: kíp liếm, bào chữa
để chạy tội. Ex: She is ingenious at finding ways to cover her hide:
Bà đó thì giỏi lap liếm chạy tội lắm.
12- to come to grips with = confront squarely, deal decisively with:
đương đầu trực diện, thẳng thắn giải quyết một khó khăn nào đó.
Ex: You should come to grips with upsetting events= Bạn nên
thẳng thắn đương đầu với những biến cố xáo trộn trong đời.
13- to come out ahead: to succeed, to make a profit= trúng mánh,
thành công. Ex: By the end of the year we expect to come out
ahead= Chúng tôi dự đoán sẽ có lời vào cuối năm.
14- to come out of the closet: to reveal one is a homosexual: tự khai
rằng mình là đồng tính luyến ái. Ex: The military has special
policies regarding those soldiers who come out of the closet while
enlisted: Quân đội có chính sách đặc biệt đối với những quân nhân
khi đăng ký gia nhập quân ngũ khai mình là đồng tính.
15- to come down with= become ill with: bị mắc bệnh. Ex: That guy
has come down with gonorrhoea: Tên đó bị mắc bệnh lậu rồi.
16- come again = what did you say?: cái gì? Anh nói sao? Ex: Come
again! I can't believe you said that: Cái gì? Thật không thể tin nổi
anh lại nói như vậy.
17- to shut one’s eyes to = to ignore intentionally: nhắm mắt làm
ngơ, nhắm mắt bỏ qua. Ex: Almost all women shut their eyes to
their children’s glaring errors: Hầu như bà mẹ nào cũng nhắm mat
làm ngơ các lỗi lầm tày trời của con cái. Có thể nói to close one's
eyes cũng được.
18- to have a weakness for = to have strong passion for: ghiền, mê
một thứ gì đó. Ex: I have a weakness for the opposite sex: Tôi
phải cái bệnh mê gái bỏ không được. She has a weakness for
pizza: Cô ta khoái nhat là món bánh pizza.
19- to be all mouth = to be good at nothing but talk: chỉ giỏi tài nói
khoác, chẳng làm nên trò trống gì. Ex: You’re all mouth: Mày chỉ
giỏi tán phét.
20- to foam at the mouth = to be very angry: giận sùi bọt mép. Ex:
She foamed at the mouth over the judge’s verdict: Bà la giận sùi
bọt mép khi nghe toà tuyên án.
21- channel surfing = switching from one television station to
another frequently: đổi kênh liên tục để tìm xem đài nào có
chương trình hay. Ex: What did you see on TV last night?-Nothing
much; I was just channel surfing: Tôi qua anh xem chương trình
truyền hình nào? Chẳng xem được gì nhiều. Chỉ ngồi “bơi” từ
kênh này sang kênh nọ là chính.
Bài 2:
Don’t go ballistic, please!
1- to go ballistic: to be extremely angry and aggressive: giận dữ

phùng mang trỢn mắt. Ex: Dad,\ don’t go ballistic, please!: Bố ơi,
đừng có la lôi om sòm nữa mà!
2- bottom line = the ultimate result, the upshot, the main point
or crucial factor. Ex: The bottom line is that I don’t want to see
your stupid face again: Tóm lại là tôi không muốn nhìn thấy bản
mặt ngu đần của anh nữa.
3- bow and scrape = behave obsequiously or too deferentially: cử
chỉ quá khúm núm. Ex: I don’t appreciate the fact that all of you
seem to bow and scrape before me: Trước mặt tồi mà các bạn
khúm na khúm núm như thế tôi không thích đâu.
4- to beat the clock = finish something before time is up: gang
hoàn thành trước giờ qui định. Ex: The paper went to press at five
o’clock, and they tried to beat the clock: Báo ra lò lúc 5 giờ, và họ
cố tranh thủ làm xong trước giờ đó.
5- by the book = strictly according to the rules: đúng phăm pháp
theo qui định. Ex: Our trip leader is going by the book, allowing
us to wander off only for short periods: Người trưởng nhóm du lịch
làm việc rất nghiêm túc, chỉ cho phép chúng tôi đi loanh quanh
trong khoảng thời gian ngắn.
6- to clamp down on = to put the clamps on: io become stricter or
more repressive: bóp chặt hơn, khống chế chặt chẽ hơn, thắt chặt
(hầu bao). Ex: My wife usually clamps down my expenses on
books: Vợ tôi nói chung là cắt giảm tiền mua sách của tôi đến mực
tối đa. ' .
7- to chime in = join in harmoniously or in unison, cither literally

(with music) or figuratively (joining a conversation or express
agreement): nói đệm theo, nói chêm vào, “ca" theo. "Don’t be
ridiculous. Do I look like one who was born yesterday?” he
shouted at me-"Exactly like that!”, she chimed in: Hắn quát vào
mặt tôi: “Đừng có nói chuyện vô duyên. Tôi không phải thằng con
nít hỉ mũi chưa sạch đâu”. Cô ta chêm vào: “Đúng là như thế (Anh
đúng lù thằng con nít)!”. Động từ “chime in” dùng để diễn tả lôi
nói đệm theo, hùa theo, như đệm đàn.
8- dirt cheap = very inexpensive: rẻ thối, rẻ như bèo, rẻ mạt. Ex:
Their house was a real bargain, dirt cheap: Căn nhà họ mua rẻ
như cho, rẻ mạt.
9- to be dying to = long greatly to do something: muốn lắm, rất
muốn. Ex: I’m dying to go to France: Tôi rất muốn đi Pháp.
10- the die is cast = the decision or course of action has been
determined and cannot be changed: ván đã đóng thuyền,
chuyện đã dĩ lỡ rồi. Ex: Now that she has moved to live with her
boyfriend; the die is cast: Cô ta đã dọn ra sông chung với người
yêu rồi. Thế là đi đứt ! (Hết còn hi vọng gì).
11- to eat like a bird = to eat very little: khảnh ăn, ăn như chim, ăn
ít. Ex: Jane is too thin; she eats like a bird: Jane gầy guộc quá, chỉ
tại cô ta ăn như chim.
12- to eat someone alive = to overwhelm or defeat someone
thoroughly, make short work of someone: qua mặt cái vù, đánh
bại hoàn toàn. Ex: Lacking experience in teaching, he was eaten
alive by his colleagues: Do thiếu kinh nghiệm giảng dạy nên hấn
bị các đồng nghiệp qua mặt cái vù.
13- to be easy as pie = capable of being accomplished without
difficulty: de ợt, dề như trờ bàn tay, khoẻ re như bò kéo xe: This
crossword puzzle is as easy as pic to me: Trò chơi ô chữ này đôi
với tôi dề ợt.
14- one’s ears are burning = to be disconcerted by what one

hears, especially when one is being talked about: nóng mặt khi
nghe bị nói lén (dĩ nhiên là nói xâu). Ex: My ears were burning
when someone said that I was just a loser: Tai tôi nóng bừng khi
nghe có người bảo tôi là thằng vứt đi.
15- eyes are bigger than one’s stomach = someone wants more-
than he or she can handle: mắt lớn hơn ruột, lực bất li ng tâm.
Câu này dùng được trong cả hai trường hựp: nghĩa đen (ăn uống) và
nghía bóng (công ăn việc làm). Ex: I’m afraid your eyes are bigger
than your Stomach-No, 1 am just dying to taste all the specialties on
this menu: Tôi e răng anh mắt lớn hơn ruột đấy nhé. Không đâu, tôi
chỉ muốn nếm thử tất cả các món đặc sản.ghi trên thực dơn. He’s
thinking of acquiring one- more Ph.D degree; his eyes are bigger
than his stomach, I assume: Hắn còn đang tính lấy thêm một cái
bằng tiến sĩ nữa. Tôi cho rằng hắn lực bât tòng tâm.
16- every time one turns around = very often, too often. Ex: Every
time 1 turn around he’s asking for more money: hắn cứ gặp tôi là
xin thêm tiền. She shouts at me every time I turn around: hở một
cái là cô ta quát tháo tôi ngay.
17- every man has his price = any person can be bribed in some
way: ai có giá người đó, ai cũng mua chuộc, hối lộ được. Ex: They
had trouble persuading her to join, but when they offered her a
car-well, every man has his price: Họ gặp khó khăn thuyết phục
cô ta gia nhập, nhưng khi đề nghị tặng cô ta một chiếc xe hơi
thì..chậc..ai cũng có giá cả mà.
18- eternal triangle = relationship involving three lovers, such as
two women involved with one man or two men with one
woman: tình tay ba. Ex: Almost all penny-a-liners revolve around
an eternal triangle: Hầu het may cuốn lieu thuyết ba xu đều xoay
quanh chuyện tình tay ba.
19- to fall into line .= to adhere to established rules or
predetermined course of action: tuân theo đúng các qui tắc, luật
lệ, theo đúng đường lối. Ex: It wasn’t easy to get all the tenants
fall into line: Không phải dễ làm cho tat cả những người thuê nhà
đều chấp thuận răm rắp đâu. Một đặc ngữ có liên quan là to bring
someone into line= to make someone fit established rules: làm
cho ai đó phải châp hành các qui tắc đã xác lập. Ex: Your job is to
bring all the employees into line: Nhiệm vụ của anh là làm cho
các nhân viên (trong hãng) chấp hành nội qui nghiêm túc.
Bài 3
You are fishing againl
1- to fish = to attempt to find useful information by asking

questions at random: đoán mò bằng cách đặt những câu hỏi ngầu
nhiên. Bây giờ thuật ngữ nàỵ chủ yếu dùng trong giới luật sư. toà
án. Chẳng hạn công tô' viên có thể phản đối luật sư biện hộ: “You
are fishing again!” (Anh lại đoán mò nữa!). Thay vì dùng động từ
chúng ta có thể dùng cụm danh ngữ fishing expedition. Ex: The
sales force was told to go on a fishing expedition to find out what
they could about the company’s competitors: Lực lượng chào hàng
được lệnh tiến hành thăm dò ngẫu nhiên càng nhiều càng tốt về
các đôi thủ cạnh tranh của công ty.
2- to drive someone nuts = drive someone crazy = drive someone
bonkers = drive someone bananas = drive someone up the
wall = drive someone to drink: làm cho ai nổi khùng lên. Ex: His
stinginess drives me nuts: Thói keo kiệt của hắn khiến tôi phát
điên lên.
3- foot in one’s mouth = put one’s foot in one’s mouth = say
something foolish, embarrassing, or tactless: nói năng dở hưi,
ăn nói như cám hấp, chỉ tổ gây bực mình cho người khác. Ex: His
wife does not allow him to go to the birthday party, knowing too
well that he would put his foot in his mouth and be kicked out: Vợ
hắn không cho hắn đi dự tiệc sinh nhật vì biết quá rõ rằng hán sẽ
phun mây câu vô duyên ra để thiên hạ phải tống cổ ra ngoài.
4- foot in both camps = support or have good relations with two
opposing sides: bắt cá hai tay. Ex: He had a foot in both camps,
making donations to candidates in both parties: Hán bắt cá hai tay
luôn, góp tiền ủng hộ cả hai cử tri thuộc hai đảng (Cộng Hoà và
Dân Chủ).
5- fly the coop = escape, run away: bỏ của chạy lấy người.
Ex: After years of fighting with my mother, my father finally flew
the coop: Sau mấy năm cãi cọ với mẹ tôi, ba tôi cuối cùng bỏ của
chạy lấy người. “Coop” (chuồng gà) trước đây là tiếng lóng chỉ
“nhà tù” (jail).
6- fizzle out = fail, end weakly, especially after a hopeful
beginning: xìu xẹp lép sau một thời gian nổi đình đám. Ex: His
enthusiasm for educational reforms has fizzled out: Ban đầu hắn
cũng hăng hái đòi cải cách giáo dục xôm trò lấm, bây giờ thì như
bong bóng xì.
7- feast one’s eyes on = to be delighted or gratified by the sight:
ngắm mê mẩn, ngắm cho mãn nhãn. Ex: They feasted their eyes
on supermodels on stage: Họ mê mẩn ngắm các cô nàng siêu
người mẫu trên sân khâu. Người đầu tiên sáng chế ra thành ngữ
này là Shakespeare trong câu: “With my love's picture then my
eye doth feast" (Sonnet 47): “Tôi say sưa ngắm nhìn người yêu
dấu”.
8- give a good account of oneself = behave or perforin creditably:
cư xử, tác phong đứng đắn, đáng tin cậy. Ex: Harry gave a good
account of himself over the last few months: Mấy tháng vừa qua
Harry làm việc rất tốt, đâu ra đó.
9- gird one’s loins = gird up one’s loins = prepare oneself for
action: chuẩn bị tinh than. Ex: I’m girding up my loins for the
interview: Tôi đang chuẩn bị linh thần cho cuộc phỏng vấn.
10- give a mouse a cookie = give an inch and they’ll take a mile =
make a small concession and they’ll take advantage: đưực đàng
chân lân đàng đầu, được voi đòi tiên. Tài tử Harrison Ford trong
vai lổng thống Mỹ (phim Air Force I) nói: “Give a mouse a
cookie” và Glen Close (vai phó tổng thống) nói tiếp: “It will ask
for a glass of milk".
11- That does it = that’s all that I can tolerate: quá lắm rồi! đến đây
là quá sức chịu đựng rồi!. Ex: That does it! I’m leaving: Thật là
quá lắm! Tôi đi đây.
12- not to have a prayer = not to have any chance of succeeding:
không có chút hi vọng thành công nào. Ex: I can’t believe I let
you talk me into auditioning for the school musical. I don’t have
the prayer: Không thể tưởng tượng nổi sao tôi lại để anh dụ dỗ tôi
tham gia vào vở diễn của trường. Tôi không cách chi làm được
đâu!
13- to go off the deep end = to panick: hoảng sợ, hốt hoảng.
Ex: Please stop going off the deep end and listen to me!: Đừng co
hoảng hốt la làng lên như thế. Nghe tôi nói đây này!
14- to get a hold of oneself = to get control of oneself: bình tĩnh lại.
/ìx; You sure die if you don’t get a hold of yourself: Mày chết
chắc nếu không tự kềm chế mình được.
15- to give someone a fair shake = to give someone a fair chance:
cho người nào một cơ hội. Ex: Please let me do the job this time! I
won't let you down. Give me a fair shake, please!: Cho tôi nhận
việc này đi. Tôi không làm anh thất vọng đâu. Cho tôi một cơ hội
đi mà!
16- to break out into a cold sweat = to sweat from fear: sợ toát mồ
hôi lạnh. Ex: Watching Air Force One, she broke out into a cold
sweat when the terrorist ringleader was about to kill the president:
Xem phim Air Force One cô sỢ toát mồ hôi lạnh khi tên đầu sỏ bọn
khủng bố sắp sửa giết tổng thống.
17- to blow this all out of proportion^ (1) to start thinking that this
is more important than it really is: hiểu rằng chuyện xảy ra
nghiêm trọng hơn mình dự đoán. Ex: You’re right. I’m blowing
this all out of proportion. 1 just thought that it was only a joke: Anh
nói đúng. Tôi không ngờ chuyện lại nghiêm trọng như thố. Tôi cứ
tường đây chỉ là một 'trò đùa thôi. (2) to exaggerate: phóng đại.
Ex: Mike’s airplane trip was a little bumpy but he’s been telling
everyone that the airplane alomost crashed! He sure does blow
everything all out of proportion: Chuyến hành trình bằng phi cơ
của Mike chỉ hơi dằn xóc chút đỉnh mà hắn kể rằng máy bay sắp
rớt lới nơi. Dúng là be quá mạng!
18- to make something into a big deal = to exaggerate: làm lớn
chuyện, chuyện bé xé ra to. Ex: Why are you getting so upset just
because I'm loo minutes late? You’re making this into a big deal:
Anh đi trễ có hai phút mà em làm gì giận dữ vậy? Chỉ được cái
chuyện bé lại xé ra to.
19- to flip out = to become extremely upset: choáng váng, chới với.
Ex: She flipped out when she saw her boyfriend with another
woman: Nàng choáng váng khi thấy người bạn trai đang đi với
ngươi đàn bà khác.
20- to pull oneself together = to get control of one’s emotions: trấn
tình, bình tỉnh lại. Ex: You’ve got to pull yourself together. That
woman may be his colleague: Bạn phải bình tĩnh lại đã. Biết đâu
người đàn bà đó chỉ là đồng nghiệp của anh ấy.
Bài 4
That tears it!
1- to have a good shot at something = to have a good possibility at

success in something: có nhiều khả năng thắng lợi, thành công.
Ex: Don’t you think Dan has a good shot at getting the job?: Anh
không nghi Dan rất có khả năng được nhận vào làm việc sao?
2- to talk someone into something = to convince someone to do
something: lôi kéo, dụ dỗ, thuyết phục người nào làm việc gì. Ex:
Why don’t you try and talk her into business partnership?: Sao anh
' không thử thuyết phục cô ta hùn vốn làm ăn?
3- that tears it! = that docs it != that’s all that I can tolerate: quá
mức rồi! Tôi chịu hết nổi rồi. Ex: That tears it. If the boss doesn’t
give me a raise. I’m quitting: Quá lắm rồi! Neu xốp không lũng
lương thì tớ chuồn thôi!
4- to put through the wringer = to be totally exhausted: mệt bờ
hơi tai, mệt đuối ngươi. Ex: I was really put through the wringer at
my job interview: Sau cuộc phóng vân xin việc tôi mẹt rũ cả
ngươi.
5- as plain as the nose on your face = very obvious: rõ rùng như
ban ngày. Ex: It’s as plain as the nose on your face. They're going
together: Rõ như ban ngày rồi còn gì nữa. Chúng nó hẹn hò vơi
nhau.
6- to go together= to date each other: hẹn hò với nhau theo kiểu
(ình nhân. Ex: After going together for two years Mary and Jack
decided to end their relationship: Sau hai năm bồ bịch Mary và
Jack đã quyết định clíấm dứt quan hệ:
7- to pull one’s leg = to be kidding: giỡn mặt, đùa. Ex: You’re

pulling my leg. She must be twenty years younger than Joe: Anh
chỉ đùa! Cô ta hẳn phải trẻ hơn Joe đến hai mươi tuổi.
8- to rob the cradle = to date someone much younger than you:
hẹn hò (quan hệ bồ bịch) với gái tơ. Ex: That old guy just likes
robbing the cradle: Tên già ấy chỉ khoái bồ nhí thôi.
9- flash in the pan = (love relationship) to be temporary: tình qua
đường, tạm bợ, mối tình chớp nhoáng. Ex: Well, you can bet this
relationship’s going to be a flash in the pan: Chậc, tôi dám cá
quan hệ kiểu này chỉ là qua đường thôi.
10- to hit the nail on the head = to be absolutely right: đúng phấp,
đúng ngay chóc. Ex: You hit the nail on the head. My girl just said
good-bye to me yesterday!: Anh nói đúng phúc! Con bồ tôi mới
cho tôi de ngày hôm qua!
11- to pop the question = to propose marrige: hói cười. Ex: Tm
sorry! 1 just popped the question to her this morning: Xin lỗi anh!
Tôi mới hỏi cưới cô ta sáng nay.
12- to bite one’s tongue = stop saying such things: miệng ăn mắm ăn
muôi nói bậy. Ex: Wow! Your baby is so beautiful. Bite your
tongue!: Chu choa! Con chị xinh quá. Phỉ phui, miệng ăn mắm ăn
muối!
13- to go without a hitch = to go without any problems: mọi chuyện
êm xuôi, không có vân dề gì. Ex: At least everything has gone
without a hitch since the day 1 got the job: Đúng ra thì mọi sự cũng
xuôi chèo mát mái từ khi tôi vào kìm việc này.
14- to open up to someone = to take someone into confidence: tâm
sự với ai. Ex: Sometimes I feel I can open up only to her: Đôi khi
tôi cảm thây chỉ có thể tâm sự với cô ấy.
15- here you go again = you said it again!: lại chuyện đó nữa.
Ex: Jack, if you go out alone one more, I’ll ask my lawyer to talk
with you-Here you go again!: Jack, nếu anh đi chơi một mình
thêm một lần nữa, tôi sẽ nhờ luật sư nói chuyện với anh. Nữa, lại
hăm he nữa!
16- not to sleep a wink = not to sleep at all: không chợp mắt được.
Ex: Some nights I don’t sleep a wink but my husband sleeps like a
log even when the babies are screaming at the top of their lungs:
Nhiều đêm tôi không chợp mắt được chút nào trong khi ông xã thì
ngủ thẳng cẳng cho dù bọn con nít có gào bể phổi cũng thế.
17- hang in there = don’t give up: đừng nản chí! cứ chờ xem rồi biết.
Ex: Well, hang in there. In twenty years, you’ll feel it was well
worth it!: Thì cứ thư thả đợi xem. Hai mươi năm nữa anh thấy công
phu bỏ ra cũng đáng đồng tiền bát gạo.
18- to go in one ear and out the other = ignore what someone
says; not to pay attention to what someone says: nước đổ đầu
vịt, nói lỗ tai này ra lỗ tai kia. Ex: His problem is that everything
goes in one ear and out the other: vấn đề của hắn là chuyện gì ai
nói với hắn cũng như nước đổ đầu vịt, nghe tai này lọt tai kia.
19- to be in the raw = to be completely naked: trần như nhộng.
Ex: When all the guests walked into the room, he was just
standing there in the raw!: Khi các quan khách bước vào phòng,
ông ta đang đứng trần như nhộng.
20- to eat me out of house and home = to eat all the food in
someone’s house to the point where the owners can barely
afford to buy more food and other essentials: ăn sập nhà sập
cửa. Ex: Now he's getting me out of house and home. I've tried to
talked to him but it all goes in one ear and out the other. He just
makes himself at home. What really gets me is that yesterday he
walked into the living room in the raw and 1 had company over!
That was the last straw: Bây giờ thì hắn ăn uống ở nha tôi gần tấn
gia bậi sản. Tôi cũng cố khuyên can mà hắn cứ trơ ra như thổ địa,
cứ tự nhiên thoải mái như ở nhà mình. Nhưng điên nhất là ngày
hôm qua khi tôi dang tiếp bạn bè trong phòng khách thì hắn trần
như nhộng ương ường đi vào. Thật là quá quắt hốt mức rồi!
Bài 5
She has a mad crush on me!
1- to have a mad crush on someone = to have great romantic

interest in someone: mê ai như điếu đổ. Ex: I can't believe she
has a mad crush on me!
2- to stick around = to stay: nán lại. Ex: Stick around! The fun is
about to begin: Nán lại dã! Trò vui sắp khai mạc rồi!
3- to knock someone’s block off = to punch someone in the face:
dộng be mặt. Zix; If you don’t give me that. I’m gonna knock your
block off: Nếu mày không dưa tao cái đó, tao dộng bể mặt.
4- how does that sound? = does that appeal to you?: Sao, thích
không? Ex: How does that sound? Going to get high, I mean: Sao,
cảm giác thế nào? Ý tó muôn nói chuyện sắp. “phê" (xì ke).
5- to pick up girls = to look for girls for romantic encounters: săn
gái, kiếm bò lạc. Ex: This bar is great for picking up girls: Quán
này kiếm em dễ lắm. Come again? You said that guy is picking up
bad guys? He’s picking up girls, you bet: Sao, mày nói tên đó là
Săn Bắt Cướp (SBC) hả? Cá với mày dó là một tên săn bắt gái
thì có.
6- No biggy! = No problem!: Không có vấn đề gì. Chuyện nhỏ!
Ex: Can you stick round for a while? No biggy!: Cậu nán lại một tí
được chứ? Chuyện nhỏ!
7- Geeky = foolish: ngớ ngẩn, nhà quê. nhà vườn, sến. Ex: Hey,
John, why are you wearing that geeky hat?: Ê. John, sao cậu đội
cái nón trông quê một cục thố?
8- to blow someone off = to jilt someone: cho de, đá đít. Ex: Did
you hear that Jim just blew off his girlfriend?: Cậu có nghe
Giảng trình biên (lịch và phiên dịch tiếng Anh ________________ 301
chuyện thằng Jim cho con đào gài số de chưa?

9- Buff = freak = a devotee, fanatic: người ghiền đậm món gì.
Ex: Tom’s a real music buff: Thằng Tom ghiền nghe nhạc lắm.
I’m real movie freak: Tôi ghiền xem phim. Buff khi sử dụng như
tính từ lại có nghĩa là “đô con” (muscular). Ex: Your brother’s
buff: Anh cậu đô thiệt.
10- chicken out = to become scared: nhát như cáy. Ex: I was going
to ask her out but 1 was chickened out at the last minute: Tôi sắp
sửa mời nàng đi chơi nhưng đến phút chót nhát gan quá nên thôi.
11- do the trick = to have a positive effect: có hiệu nghiệm tức thì.
Ex: Here, drink this tonic. It’ll do the trick: Này, uống món tonic
này vào cậu sẽ thấy khoẻ ngay.
12- beat it = leave: chuồn thôi. Ex: We’d better beat it before they
come home: Chúng ta chuồn nhanh trước khi họ về đến nhà.
13- to be plastered = to be totally drunk: xỉn quá mạng. Ex: After a
couple of vodka rocks, he got plastered and couldn’t stick around:
Sau vài ly vốt ka pha đá, hắn ta xỉn quá nên không thể nán lại
đưực.
14- my goose is cooked = I’m dead: tớ tiêu đời. Ex: If my wife spots
me here, my goose is cooked: Nếu bà xã tớ mà phát hiện tở đang
ở đây thì tớ tiêu tùng với bả ngay.
15- hold on! = wait!: khoan cái đã, từ từ đã nào. Ex: Hold on! What
was that about never being scared of your wife?: Khoan cái đã, sao
nghe cậu trước đây bảo là không sợ vợ kia mà?
16- toss one’s cookies = to vomit: cho chó ãn chè, tiếng “hò sông
Hậu”. Ex: He tossed his cookies in the bus: Hắn nôn thốc nôn tháo
ra trôn xe buýt.
17- Angel = backer, one who backs a show finacially: người bỏ tiền
bảo trợ cho một sô biểu diễn. Ex: The show isn’t going to close
after all. We found an angel: Chương trình biểu diễn sẽ không

phải dẹp tiệm đâu. Chúng ta đã tìm ra một đấng chi tiền rồi.
18- Blockbuster = extremely successful movie or show: một
chương trình biểu diễn hay phim cực kỳ thành công. Ex: You’ve
got to see this movie. It’s a blockbuster: Cậu phải xem phim này.
Thuộc loại chiến đấy!
19- Bomb = a failure: thất bại thê thảm. Ex: The show was a bomb:
Cuộc biểu diễn thất bại nặng.
20- dry run = a rehearsal: buổi tổng dợt. Ex: Let’s do a dry run
before the performance tomorrow: Chúng ta hãy dợt lần chót trước
buổi diễn ngày mai.
r
Giang trình biên dịch và phiên (lịch tiếng Anh ________________ 303
Kiểm tra tổng quát

từ bài 1 đến bài 5
Sau khi ôh lại 100 đặc ngữ từ bài 1 đến bài 5 các bạn dịch những câu
sau đây sang Việt ngữ: ị
ị ; • I ;
1- Do I look like an old guy robbing the cradle?
2- You hit the nail on the head. He’s really a gay.
3- Shoot it! You drive me nuts.
4- You can bet this love story is going to be a flash in the pan.
5- That does it! Yesterday he walked into the class in the raw
again! :
6- John was put through the wringer at the wrestling match.
7- She has a good shot at luring old guys into her trap.
8- You have to come to grips with her demands.
9- She flipped out at the sight of the approaching attacker.
10- Jane screamed at the top of her lungs, trying to scare him
away.
11- Pull yourself together! We’ll figure out the solution.
12- Don’t you want to open up to me?
13- Hang in there! He sure docs give you a fair shake.
14- Don’t you think you’re making a big deal of nothing?
15- He sure does blow everything all out of proportion.
16- You can stay in your room reading penny-a-liners or go out
watching beautiful blondes on the beach. Anything goes!
17- Don’t try to cover your hide that way! You know what, you’re
only an also-ran.
18- Let me tell you something: this business can never ever come
out ahead.
19- My husband has a weakness for pizza.
20- Your car is dirt cheap. The car dealer is all mouth, don’t you
think?
21- Many guys and girls in the city have come down with AIDS.
22- The bottom line is you are fired. Are you clear?
23- The die is cast. Do you hear me? The die is cast. Ridiculous,
isn’t it? She always loves by the book and gets married also
by the book.
24- Her enthusiasm for Buddhism fizzled out when the head monk
told her to shave her head.
25- Channel surfing is his pleasure.
26- You’re all talk. Cut the crap and go home!.
27- The new boxer was eaten alive by Mike Tyson.
28- That car is a dead ringer of Jack’s.
29- He goes ballistic when someone calls him names.
30- Don’t foam at your mouth like that. I’m just kidding.
31- Don’t you think that the movie will be a bomb?
32- You can bet Air Force One will be a blockbuster!
33- If the cops found you plastered like this,.your goose would be
cooked.
34- I always chicken out at the last minute.
35- Hold on, Jack! Where did you spot this geeky shirt?
36- If you want to blow off your chick, do it now and fly the coop!
37- He tossed the cookies again! Give him some tonic. It’ll do the
trick.
38- She’s a real music buff, don’t you think?

39- Have you found an angel for your show?
40- 1 am sure that she has a mad crush on me.
Bài 6
A bad hair day
Trong bài này chúng ta sẽ học 20 đặc ngữ mới thông dụng trong
các sô biểu diễn, chương trình hài kịch và công nghiệp giải trí. Không
hiểu các tiếng lóng này thì không thể thưởng thức phim Mỹ một cách
thích thú được vì các nhân vật trong phim ảnh hiện đại rất ưa sử dụng
tiếng lóng
1. a bad hair day= said of someone whose hair looks messy or
poorly styled: dùng để tả một người tóc tai trông rối bù, xấu xí. Ex:
Madonna having a bad hair day or what? I’ve never seen hair that
color before?: Madonna tóc tai gì mà trông ghê quá vậy? Chưa bao
giờ tớ thây tóc có màu quái chiêu như thế.
2. to buy into somethings: to accept something: chấp nhận. Ex: He
gave you nothing but excuses and you bought into it!: Hắn chỉ đưa
ra một vài lý do bào chữa mà anh cũng châp nhận luôn!
3. to blow a Iine= to blunder while speaking the words in the script:
đọc sai, đọc lộn khi đọc lời thoại trong kịch bản. Ex: He blew the
line on stage: Hán nói sai lời thoại khi đang diễn.
4. to boo= to disapprove of a performer by yelling “Boo!’ - hò reo
phản đối một nghệ sĩ. Ex: The singer was booed and she left the
stage in anger: Cô ca sì bị hò reo phản đôi đến nỗi giận dừ chạy ra
khỏi sân khấu.
5. to get the hook= to get the performer off the stage: tống khứ một
nghệ, sĩ ra khỏi sân khấu (do diễn dở quá). Ex: Get the hook!:
Tông thằng đó ra khỏi sân khấu!. Ngày xưa thực sự các nhân viên
sân khâu dùng một cây móc (hook) dài để câu một nghệ sĩ tồi ra
khỏi sân khấu.
Giảng trình biên (lịch và phiên dịch tiêng Anh ________________ 307
6. gags quick comic routine: một trò hề diễn nhanh theo thông lệ.
Ex: The comedian did a funny gag on the show: Người nghệ sĩ hài
biểu diễn một pha hài hước ngắn gọn thông thường
7. to take it easy= to relax: từ từ, bình tĩnh nào. Ex: Take it easy,
man! Here is the money you want!: Từ từ nào, ông bạn. Đây tiền
ông cần đây.
8. to pull through= to survive a difficult illness or situation: qua nổi
một cơn bệnh hay một hoàn cảnh khó khăn. Ex: College was very
difficult but I managed to pull through: Học đại học rat gian khổ
nhưng tôi đã cố gắng qua được.
9. to knock someone up= to get someone pregnant: làm cho một cô
có bầu. Ex: If she doesn’t stop sleeping around, she’s gonna get
herself knocked up: Nếu con nhỏ đó cứ tiếp tục đi chơi lang bang
thì có ngày “đeo ba lô ngược” dấy.
10. flings a love affair: một chuyện bồ bịch. Ex: His wife probably
found out about his fling: Vợ hắn có lẽ đã biết chuyện hắn có bồ.
11. to give someone a breaks this popular expression is commonly
used to indicate annoyance and disbeliefs you’re kidding: Thôi,
xin can đi, đừng có nói phét nữa! Ex: Hey, John, don’t you know
that you’re given a raise?-Give me a break!: Ê, John, bộ cậu
không biết cậu mới được tăng lương hả? Thôi, đừng có nói phét.
Lưu ý là trong thực tế người Mỹ thường phát âm thành “Gimme a
break”.
12. to be likes to say: nói. Ex: Yesterday I walk up to her and say “hi”
and she’s like, “Leave me alone!”: Ngày hôm qua tớ đi đường gặp
cô ả bèn “chào người đẹp”, (ngờ đâu) cô ả phun ra một câu: “Xéo
đi cho được việc!”. Trong ngôn ngữ Mỹ hội thoại ngày nay rất phổ
biến cách dùng íóỉng t-r thì hiện tại để chỉ chuyện quá khư như ví
dụ trên cho thấy. Đây là tin vui cho các học viên Việt Nam khi đàm
thoại cư phải lúng túng khi chuyển từ thì này sang thì khác. Dĩ
nhiên khi cần xác định rõ thời gian động tác xảy ra thì người Mỹ
1
lập tức dùng thì râì chính xác. Chẳng hạn nếu một cảnh sát hỏi:
“Did you see this guy stab John?” câu trả lời bắt buộc phải qui
chiếu về thì quá khứ: “Yes, 1 did" hoặc “No, I didn’t”.
13. to kiss up to someone= to Hatter someone in order to obtain
something= bợ đít, nâng bi, nịnh nọt. Ex: Stop kissing up to him!:
Dẹp cái trò bợ đít thằng ấy đi!
14. to put someone down= to criticize someone: chỉ trích, phê bình.
Ex: Why do you always put me down?: Sao lúc nào anh cũng chỉ
trích tôi thế?
15. what’s up?= what’s happening?: chuyện gì vậy? Câu hỏi này đặc
biệt chỉ sử dụng giữa bạn bè hay người ngang hàng. Chẳng hạn khi
chúng ta thấy nét mặt người bạn mình có vẻ khác lạ, chúng ta có
thể hỏi ngay: “What’s up?”, nhưng bước vào văn phòng xếp mà hỏi
câu này thì bị đuổi việc sớm.
16. what’s eating you?= what’s the matter with you?: Làm gì mà mặt
mày méo xẹo thế? Ex: Hey, John, what’s eating you? It’s like
your chick blew you off: E, John, làm gì mặt mũi như bánh bao
chiều thế? Bộ đào cho de rồi hả?
17. to rub the wrong way= to irritate: làm bực mình= to get on
someone's nerves. Ex: That guy always rubs me the wrong way:
thằng đó lúc nào cũng làm tớ bực mình..
18. to sweep off one’s fect= to charm: làm mê mẩn. Harrison Ford
swept us all of our feet: Tài tử Harrison Ford (diễn xuất hay quá
đôn nỗi) làm chúng tôi mê mẩn.
19. what a geek!= what an idiot!: ngu hết biết. Ex: He told her to
piss off. What a geek!: Nó bảo cô ta xéo đi à? Đúng là thằng ngu
quá cỡ!
20. to cut class= to play hooky= to ditch class: trốn học. Ex: That’s
the second time this week he’s played hooky: Trong tuần này hắn
trôn học đến lần thứ hai rồi đấy. I’m going to ditch class today:
Hôm nay tao cũng cúp cua luồn.
Bài 7
He blew it big time!
1- to blow it big time= to make a terrible mistake: phạm sai lầm

lớn. Er; This time he blew it big time: Lần này thì hắn hô' to rồi!
Bản thân “big time” dùng để chỉ bất cứ cái gì vĩ đại, nổi tiếng. Ex:
He’s a big-time painter: Hắn là hoạ sĩ nổi danh. He’s big time: ,
Hắn là nhân vật tầm cỡ. This isn’t a little play he’s doing. This is
big time!: Đây không phải hắn làm một vở kịch tầm thường đâu.
Lần này là thứ có tầm cờ!
2- turkey= bomb= bad production: vở diễn, sô biễu diễn dở ẹt. Ex:
That show was a real turkey= That show really bombed= Sô biểu
diễn dở ẹt.
3- to be a couch potato = to laze habitually on the couch: ngồi uờn
xác ra, lườfbiếng, uể oải. Ex: Don’t be a couch potato in this
house, O.K?: Trong nhà này thì đừng có ngồi phưỡn ra đấy nhé!
4- wrinkled as a prune= to be very wrinkled: nhăn nheo dúm dó.
Ex: She was wrinkled as a prune: Bà ta mặt nhăn nheo dúm cả lại.
5- lemon= worthless: đồ thổ tả, chẳng có giá trị gì. Ex: That car is a
real lemon= Cái xe đó đúng là đồ thổ tả.
6- pea brain= stupid person: cả đẫn, ngu đần. Ex: He’s such a pea
brain: Thằng đó óc bé như hạt đậu.
7- fruit= a homosexual: người đồng tính luyến ái. Ex: I think that
guy’s a fruit: tớ nghĩ tên đó chắc là pê-đê quá!
8- drag= the pits= a bore: một sự việc gì đó làm chán ngây. Ex:
This party’s a drag= this party’s the pits= buổi tiệc hôm nay chán
thấy mẹ!
9- history= to exist no.longer: không còn nữa. Chữ này bầy giờ rất
310 During Ngục Dũng
phổ biến trong phim ảnh Mỹ. Ex: You're history: mày tiêu rồi. He
cheated me again! I swear, that friend’s history!: Thằng đó lại
chơi tớ một vố nữa. Tứ thề câm cửa không bạn bè gì với hắn!
10- cool= pleasurable, enjoyable: thích thú. hấp dẫn. Chữ này bây giờ
là nằm trên đầu môi người Mỹ. Xài nhiều quá nên nó bây giờ gần
như tương đương với “great", nghĩa là áp dụng cho bất kỳ trường
hợp nào. Ex: Your house is really cool!= Nhà cậu thiệt hết ý! Your
mom’s really cool: Mẹ cậu là số dách. The movie’s cool, isn’t it?=
Phim hay quá cỡ!
11- Ya got me!= I don’t know: tớ không biết. Ex: How old do ya
think she is? Ya got me!: Cậu đoán cô ta bao nhiêu tuổi? Tớ chịu
thôi!
12- cold fish= an unfriendly person: ngươi cau có, khó chịu, dễ ghét.
Ex: How can she be such a cold fish?: Sao bà la khó gắt củ kiệu
thế nhỉ? I don’t mean to put her down, but the lady is sort of a cold
fish, too: Tớ không phải chê bai gì bà ta, nhưng bà đó cũng khó ưa
lắm.
13- dirt= gossip, scandal, pornography: chuyện nói xâu, đồn đại,
thèo lẻo, ngồi lô đôi mách, sách báo, phim ảnh đồi truy. Ex: Got
any new dirt to tell me?: Có chuyện xì căng đan nào mới kể nghe
chơi! What is this dirt you're reading?: Cậu đọc ba cái thứ dồi truy
gì thế?
14- to be bouncing off the walls= to be so busy: bận tối tăm mặt mũi,
công việc ngập đầu. Ex: Looks like you’re bouncing off the walls!:
Xem chừng cậu tất bật quá nhỉ!
15- to cut to the chase= to cut to the juicy part: to go directly to the
most essential part or culmination of a story: đi ngay đến phần
quan trọng nhát, phần trọng lâm, của câu truyện. Ex: I don’t care
about the details. Just cut to the chase. Are they going to get a
divorce?: Tớ không quan tâm đến chi tiết. Nói vào trọng tâm đi. Họ
sắp ly dị thật à?
Giảng trình biên djch vù phiên dịch tiếng Anh 311
16- to go easy on someone= to be lenient with someone: lỏ ra khoan

dung, rộng lượng. Thường dùng khi nghe một người khác bị phê
bình nặng quá. Ex: Try to go easy on her! She was probably pretty
crazed!: Thôi thông cảm cho bà ta đi. Có lẽ bả bận bịu quá nên cáu
gắt đấy thôi!
17- knockout= a stunning beauty: một người đẹp lộng lẫy. Ex: Dcmi
Moore in Striptease was really a knockout, I’m telling you!: Tớ nói
cho cậu biết, Demi Moore trong phim “Thoát y” đẹp mê ly luôn!
18- picnic= an enjoyable experience: một chuyện thích thú. Ex: You
think I like having to tell him he’s fired? Believe me. This is no
picnic for me: Bộ cậu tưởng tớ khoái báo tin cho hắn là hấn bị đuổi
việc sao? Nói thật là tớ chẳng khoái tí nào .cả. Moving's no picnic!:
dọn nhà chứ có phải đi dạo phố đâu (mẹt lắm, vất vả lấm)!
19- to land oneself somethings to acquire something after a great
deal of effort: đạt được, vớ được món gì sau nhiều công phu. Ex: I
heard you just landed yourself a cool job!: Tớ nghe cậu mới kiếm
được một việc làm ngon lành. I just landed a big contract with a
national company: Tớ mới vớ được một hợp đồng ngon lành với
một công ty quốc gia.
20- to pop in= to arrive without notice: đến mà không báo trước.
Ex: I wish she wouldn’t pop in on us all the time. Why doesn’t she
ever call US first?: Bà ta lúc nào cũng thế, cứ sầm sầm đi vào chả
báo trước gì cả. Sao không khi nào bả chịu gọi điện nói trước cho
mình biết? 1
1
Cụm từ “I wish" không phải lúc nào cũng nên dịch là “lôi mong” hay
“tồi
ao ước”. Người Mỹ sử dụng “I wish” trong rất nhiều tình huống mà dịch
như
trên thì linh thần và ý nghĩa thực sự của câu nói không còn nữa.
Bài 8
Get outta here!
Một trong những khó khăn lớn nhất đối với người Việt học
tiếng Anh là nghe kịp và hiểu người Mỹ nói gì. Thật ra giữa hai kỹ
năng nghe và nói thì nói dễ tập hơn vì do mình chủ động và người Mỹ
chỉ cần nghe hai ba chữ - dù người nói có phát âm y như tiếng Việt,
tiếng Mễ, tiếng Pháp, v.v... - cũng hiểu mình muốn nói gì. Nhưng khi
người Mỹ tuôn ra một tràng như sâm chớp thì thật là chới với, đặc biệt
là phụ nữ Mỹ nói rất nhanh như bão táp, dù người học hay thậm chí
giáo viên dạy tiếng Anh chưa tiếp xúc với người Mỹ bao giờ cũng phải
“điếc đặc” mà thôi. Một trong những lý do khó nghe thủng tiếng Mỹ
trong thực tế là người Mỹ rút gọn (contract) câu nói đến mức tối đa.
Chúng ta ít khi nghe,‘7 don 't know” mà nghe ‘7 dunno” hay "Howya
7ỡz7zg? ” (thay vì “How are you doing?”), "Dushi speak English?” (thay
VÌ "Does she speak English?”). Trong bài này chúng ta sẽ học những
cách nói rút gọn như vậy.
1- Do you know Nancy ’n David? = Do you know Nancy and David?

2- C’m over to our house around 9:00 = Come over to our house around
9:00.
3- He couldn’ a done it= He could have done it.
4- How ‘dja do it?= How do you do it?
5- He works fer his father= He works for his father. ,
6- I’m going to go= I gonna go (dùng "gonna” nếu động từ tiếp theo bất
đầu bằng một phụ âm).
7- I’m going to invite him to the party= I gonnu invite him to the party
(dùng "gonnit” nếu động từ tiếp theo bắt đầu bằng một nguyên âm).
8- 1 gotta give him a prcsent= I got to give him a present. Thông thường
người Mỹ phát ám “ỉ godda give him a present ” nếu động từ theo

sau bắt đầu là một phụ âm.
9- You better leave right now= You had better leave right now.
10- 1 hafta go home immediately^ I have to go home immediately.
11- 1 like‘im a lot= I like him a lot.
12- This is ‘er house= This is her house.
13- I”ll talk to you tomorrow. G’ bye= I’ll talk to you tomorrow. Good
bye!
14- What’s ‘is name?= What’s his name?
15- He parked in fronna the house= Hp parked in front of the house.
16- I c’n invite Harrison Ford ‘r Demi Moore= Ị can invite Harrison
Ford or Demi Moore.
17- Izat your new car?= Is that your new car?
18- Get outta here!= Get oudda here= Get out of here!
19- Wassa matta?= What’s the matter?
20- What cha/ what chya/ wuddy ‘a doing?= Khi phát âm thành hai
âm tiết "wud ‘dya ” đó là thì quá khứ "what did you... ” nhưng nếu
phát âm thành ba âm tiết "wud ‘dy ‘a” thì đó là thì hiện tại "what do
you... ” Sự khác nhau này khi nói nhanh thì chỉ có người Mỹ mới
phân biệt nổi.
21- Ify’ ever need me, just call= If you ever need me, just call.
22- Why ‘dy ‘a work so hard?= Why did you work so hard?
23- Why ‘dya work so hard?= Why do yoil work so hard?
#❖Ỷ
Bài 9
Try not ta lose ycr cool!
1- to lose one’s cool = to lose one’s temper: nổi nóng, nổi sùng.
Ex: Try not to lose your cool!:' Đừng có nổi nóng!
2- bunch = a lot: nhiều. Ex: What a bunch of noise! (What a buncha
noise!): Làm cái gì mà ồn quá thế này!
3- flake = an unreliable person: người không tin được. Ex: I don’t
know what he is trying to pull this time, but one thing’s for sure,
the guy’s a total flake: Tớ không biết lần này hắn đang giở trò gì,
nhưng cam đoan với cậu, hắn là một thằng bợm chính công.
4- you said it! = I agree: Đồng ý! Ex: You said it! That guy lies like
a rug. I don’t know why we’ve put up with him for this long: Đồng
ý ngay thôi! Thằng đó nói láo như cuội. Tớ chả hiểu sao mình có
thể chịu đời hắn lâu như vậy.
5- no-show = one who fails to arrive: hẹn mà không đến.
Ex: Where's Tom Cruise? It looks like he’s a no-show!: Tom
Cruise đâu rồi? Hình như hán không đến đâu!
6- read someone the riot act = to reprimand: khiển trách, la rầy,
chưởi mắng. Ex: My mom really read me the riot act: Bà già tớ
mới dũa cho tớ một trận!
7- Noise = nonsense: chuyện bá láp, vớ vẩn, vô nghía. Ex: Don’t
give me that noise!= Đừng có nói chuyện bá láp với tớ!
8- to pan = to criticize brutally: phê bình (phim, sô biểu diễn,
kịch..) một cách tàn bạo. The critics panned the movie: Càc phê
bình gia “cạo” cuốh phim đó te tua.
Giảng trình hiên (Ijell và phiên dịch tiếng Anh 315
9- to rake over the coals = to pan. Ex: He really raked my first

novel over the coals: Hắn phê bình cuốn tiểu thuyết đầu tay của
tôi nát bây hết!
10- to up and die = to be inoperable: (máy) ngưng không hoạt động.
Ex: My car just up and died! I’m mad as hell and I’m not going to
take it anymore!: Xe tớ thố là nằm liệt một đống! Tớ diên quá,
chịu hết nổi rồi (phải mua xe mới thôi)!
11- line = excuse: lý do viện ra để bào chữa cho một việc gì. Ex: He
said he’s sorry but his car just up and died on the way. You
actually believed that line?= Hắn nói xin lỗi tớ, chỉ tại xe hắn bị
chốt máy dọc đường thôi. Cậu tin lý do đó thật à? What kind of
line did he hand you this time?: Lần nùý thì hắn viện lý do gì để
bào chữa với cậu đây?
12- to be conked óut = to be exhausted: mệt phờ râu. Ex: I’m gonna
go to bed. I’m conked out: Tôi phải đi ngủ đây. Mệt phờ cả người.
13- a cold đay in hell = when donkeys fly = never: không bao giờ.
Ex: It’ll be a cold day in hell before I see him again: Tớ thề không
bao giờ nhìn mặt hắn ta nữa!
14- field day = a great time; complete self-indulgence: thời gian
thoải mái, vui vẻ, an nhiên tự tại. Ex: When I saw her in the
market, I finally told her what I think of her. I had a field day!:
Khi tôi gặp nàng trong chợ 1 cuối cùng tôi đã thổ lộ tâm can vói
nàng. Đúng là một ngày tuyệt vời!
15- to let it all hang out = to wear skimpy clothing in order to
show off one’s body: mặc đồ hở hang khiêu gợi. Ex: You can bet
in the party tonight Sharon Stone will let it all hang out!: Tớ cá với
cậu là trong buổi tiệc tối nay Sharon Stone sẽ ăn mặc hết sức là
“khoe của’’ cho mà xem!
1
Cũng có thể là “siêu thị” vì người Mỹ cũng thường rút gọn
•‘supermarket’’
thành “market”.
16- Broad = chick = girl: cô ả, cô nàng. Ex: Look at that broad over
there! She’s really hot looking like Jane March!: Xem cô nàng Ở
đàng kia kìa! Hấp dẫn đâu thua gì Jane March 2 hả?
17- to scarf out = to eat a lot: đớp hít quá nhiều. Đây là một thuật
ngữ cực kỳ phổ biến tại California. Thậm chí vừa bước xuôhg sân
bay Los Angeles trong vài tiếng đồng hồ là du khách có thể nghe
thấy rồi. Phía miền Đông, chẳng hạn Boston, thì hầu như không hề
sử dụng từ này, mà dùng pork out hoặc pig out (ăn như heo).
Ex: Come on, let’s scarf out on some chow before it’s gone:
Nào, chúng ta kiếm mây món chiến đớp hít cho đã trước khi thiên
hạ xơi hết!
18- Stuff = junk: món ăn dở ẹt. Ex: How can you expect me to eat this
stuff?: Sao cậu có thể nghĩ rằng tớ có thể xơi một món dở ẹt như thế
này nhỉ? Trong tiếng Mỹ stuff có rất nhiều nghĩa. Stuff cũng có
nghĩa là “đồ đạc, vật dụng cá nhân” (personal belongings). Ex:
Hey, don’t touch my stuff!: È, đừng có đụng đến đồ đạc của tôi!
Đôi khi stuff cũng dùng với nghĩa là “chuyện tào lao, vớ vẩn”
(nonsense). Ex: She actually believed all the stuff he told her:
Thằng đó nói toàn chúyện tào lao thiên đế mà cô ta tin ráo trọi!
19- to be loaded = (1) to be rích: giàu có; (2) to be drunk or on drugs:
say rượu hoặc phê xì-ke. Ex: 1 didn’t know he’s loaded: Tớ đâu
biết hấn giàu sụ như thế. That guy’s really loaded: Thằng đó xỉn
quá rồi!
20- make a beeline for = to go quickly and directly to: dot lẹ đến.
Ex: Hey, dude, this party’s a drag. I dunno about you, but I’m
making a beeline fer the door. I’m history!: E, mây bồ tèo, buổi
pạc-ty này chán bỏ mẹ, tớ cóc biết mây cậu nghĩ sao, nhưng tớ
phải vù ngay ra cửa thôi. Tớ chuồn đây!
■ Nừ tài tử chính trong phim The Lover đóng chung với Lương Gia Huy.
Gần đây Jane March đóng cặp với Bruce Willis trong một phim hình sự,
The Color of the Night.
Giảng trình hiên dịch và phiên dịch tiếng Anh 317
Bài 10
The news broadcast
Trong bài này chúng ta sẽ đọc một đoạn trích từ trong một bản
tin phát trên đài truyền hình. Chớ nến hiểu lầm rằng tiếng lóng chỉ
được sử dụng trong giới tội phạm giang hồ. Các nữ tài tử Hollywood khi
phát biểu trong những buổi phát giải thưởng toàn xài tiếng lóng. Tin tức
phát đi trên đài cũng tràn ngập tiếng lóng. Đó là lý do tại sao chúng tôi
chọn danh xưng “đặc ngữ” để. đối lập với tiếng Anh tiêu chuẩn
(Standard English) vì một khi đã phổ biến tràn lan như vậy thì “lóng”
không còn là “lóng” nừa mà hóa ra một thứ thời trang ngôn ngữ. Phải
nói “cool” thay cho “great” chẳng hạn thì mới tỏ ra hợp thời trang, trẻ
trung, “tếu”, vui nhộn. Dĩ nhiên chúng ta không hi vọng nói tiếng Anh
y hệt như người Mỹ trong mọi lình huống (chuyện đó là impossible!)
nhưng ít ra cũng hiểu được khi nghe nhắc đến những đặc ngữ đó.
Bây giờ chúng ta đọc mẩu tin sau đây:
Our next story comes on the heels of yesterday’s heist
which was carried out in broad daylight at the First State Bank.
This morning, the same two thieves knocked off a flower shop in
the same area. A crackdown is under way in order to nab these
men as they face up two years in the State Pen. Witnesses arc
being asked to come forward to help authorities put the two men
behind bars. Some of the city’s best private eyes arc lying in
wait for these men to pull their next bank job at which time
they’ll sec to it that it backfires. For the time being, these crooks
arc at large.
A familiar news story which is causing a great deal of
hoopla is back on the front burner again. Since money is
getting tighter and the government is still on shaky ground,
Capitol Hill is planning deep cuts in the budget this year in order
to jump start the economy. They say there’s just no getting

around it since our financial picture next year hinges on our
cutbacks this year. Along the same lines, in Congress today, a bill
which would raise taxes by 20% was briefly put on the floor but
was shot down quickly by the powers that be.
1- to come on the heels of = to follow directly behind: tiếp theo đây,

theo sát. Ex: The earthquake comes on the heels of the fire that
engulfed the city last week: Trận động đất xảy ra ngay sau một cơn
hoả hoạn bao trùm thành phố tuần trước.
2- heist = armed robbery: ăn cướp có võ trang. Ex: That’s the guy I
saw commit the heist today!: Đó chính là tên hôm nay tôi thây ăn
cướp có súng!
3- to carry out in broad daylight = to execute openly in public in
the middle of the day: tiến hành “ăn hàng” công khai giừa ban
ngày. Ex: The robbery of his Dream II was carried out in broad
daylight: Chiếc Dream 2 của hắn bị cướp ngay.giữa ban ngày ban
mặt.
4- 4-to knock off = to rob: cướp. Ex: Where did you get all that
money? What did you do., knock off a bank?: Tiền ở đâu mày có
nhiều thố? Cươp nhà băng hay sao?
5- crackdown = a rigorous attack: tấn công mạnh mẽ, bố ráp dữ dội
(danh từ cảnh sát). Ex: The police force has implemented a
crackdown on gang violence: Lực lượng cảnh sát vừa tung ra một
trận càn quét mấy trò bạo lực của các băng nhóm.
6- to be under way = to begin the first step of a process: bát đầu
liên hành. Ex: The plan is under way: Kế hoạch mơi được triển
khai.
7- to nab = to apprehend: bắt giừ, câu lull, tóm cổ. Ex: The police
just nabbed the guy who stole my wallet!: Cảnh sát mơi tóm cổ lên
chôm ví của tôi. Một thuật ngữ khác thường dùng là lo bust.
Ex: LAPD busted the hitman as he was leaving the’ area: Cảnh sát
Los Angeles “vồ” ngay tên sát thủ khi hắn đang rời khỏi hiện
trường.
8- to face up to = to confront: đương đầu, đôi diện với. Ex: He faces
up to death penalty: Rất có khả năng hắn sẽ bị tử hình (Án tử hình
đã treo lơ lửng trước mắt). Đây là một cách dùng rất đặc biệt các
bạn cần lưu ý, nếu không các bạn sẽ hiểu lầm câu trên “as they
face up to two years” là hai.tên cướp đã bị bất và đang bị xử tù hai
năm. Thật ra câu trên phải hiểu là: “Nếu bị bắt chúng có khả năng
phải nằm tù hai năm là giá chót”.
9- the State Pen = the State Penitentiary: nhà lù tiểu bang (Trại cải
huấn Tiểu bang).
10- to come forward = to identify oneself: ra trình diện, ra dầu thú.
Ex: He came forward and admitted committing the crime: Han ra
đầu thú và nhận tội. Witnesses are asked to come forward: Cảnh
sát yêu cầu ai chứng kiến (vụ cướp xảy ra) thì nen đến trình báo.
11- to put someone behind bars = to put someone in jail: tống giam,
bỏ tù. Ex: You can relax. He’s behind bars now!: Anh CÓ the yên
tâm. Giờ hắn đã xộ khám rồi! The police put him behind bars:
Cảnh sát đã tống giam hắn.
12- private eyes = private investigator: điều tra viên tư (làm theo sở
thích hay do ai thuê, không phải trinh sát trong biên chế lực lượng
cảnh sát). Ex: O.J. Simpson was surrounded by a lot of private
eyes since the murder of his wife and her boyfriend: Bao nhiêu
thám tử tư theo dõi O.J. Simpson kể từ khi vự anh ta và anh bạn trai
bị giết.
13- to lie in wait = to wait patiently as an animal does for its prey:
mai phục, rình rập. Ex: You can’t lie in wait for the robber. That
could take days!: Cậu không the ngồi rình chờ tên cướp được. Cũng
phải mất vài ngày là ít!
14- to pull the next bank job= to execute the next bank robbery:
thực hiện phi vụ cướp nhà băng kế tiếp.
15- to backfire = to fail, to have an opposite outcome or effect of
what was expected: hỏng, thất bại, ép phê ngược. Ex: I want the
cop to like me, so I brought him a small gift and he got mad at me.
He accused me of trying to bribe him. That sure backfired!: TỚ
muốn lạy cảm tình anh công an đó nên mới đem một món quà nhỏ
tặng anh ta, nào ngờ anh ta nổi nóng, kết án lớ tìm cách hôi lộ.
Đúng là ép phê ngược!
16- crooks = criminals: bọn tội phạm. ÉT; YOU sure can find a bunch
of crooks in this neighborhood!: Đảm bảo cậu sc thây rất nhiều thứ
mặt rô trong khu vực này.
17- at large = among society: còn tự do, đang lẩn trốn, chưa bị bắt
(chỉ dùng nói về bọn tội phạm đang bị truy nã). The serial killer is
still at large= vẫn chưa tóm cổ được tên sát nhân hàng loạt đó.
18- hoopla = commotion: xôn xao, chấn động. Ex: Why is there so
much hoopla about his visit? Who is he, anyway?: Làm gì hắn đến
thăm mà xồn xao dữ vậy? Hắn là ông thánh gì kia chứ?
19- back on the front burner .= to draw attention, to get
noteworthy again: gây đươc sự chú ý trở lại (chỉ dùng cho các tin
tức cũ trước đây đã có thời gây xôn xao), Ex: President Kennedy’s
love affairs are back on the front burner again!: Các chuyện tình
của tổng thống Kennedy lại gây chấn đòng dư luận báo chí lần nữa.
20- money is getting tighter = money is getting harder to earn: fmh
hình kinh tế khó khăn, đồng tiền khó kiếm.
21- on shaky grounds = to be unsure: không chắc chắn, bấp bênh.
Ex: Ever since our fight, we have been on shaky ground: Từ hồi
đánh nhau đến giờ chúng tôi chỉ còn quan hệ hết sức thưa thớt.
22- deep cuts = extensive reductions: cắt giảm nghiêm trọng.
Congress is planning deep cuts on welfare: Quốc Hội dự định cắt
giảm nghiêm trọng ngân sách dành cho trợ cấp xã hội.
Giảng trình biên dịch và phiền dịch tiêng Anh 321
23- to jump-start = to accelerate: thúc đẩy cho phát triển nhanh.

Ex: The government in Vietnam just wants to jump-start the
economy as quickly as possible: Chính phủ tại Việt Nam chỉ muốn
thúc đẩy kinh tế phát triển càng nhanh càng tốt.
24- there’s just no getting around it = it is unavoidable: không thể
tránh được, phải .thực hiện thôi. Ex: The oral exam is a must.
There’s just no getting around it!: Kỳ thi vân đáp là bắt buộc.
Không ai được miễn thi!
25- to hinge òn = to depend on: tuỳ thuộc vào. Ex: Whether or not we
pass the exam hinges on our ability to memorize all this stuff: Đậu
hay rớt là do có học thuộc nổi ba cái của nợ này hay không
26- cutbacks = reductions: cắt giảm chi tiêu. Ex: We’re over budget
this month. We have to make some cutbacks: Tháng này xài quá
chỉ tiêu rồi. Phải cắt giảm bớt thôi.
27- along the same lines = pertaining to the same subject: thuộc về
cùng một chủ đề, cũng trong chiều hướng đó. Ex: Your subject isn’t
along the same lines as what we’re currently discussing: vấn đề
anh nêu ra không liên quan gì đến chuyện chúng ta đang thảo luận.
Along the same lines, the Prime Minister insisted on a crackdown
on gang crooks: Cũng theo cùng chiệu hướng đó, thủ tướng nhân
mạnh việc truy quét bọn băng đảng tội phạm.
28- to be put on the floor = to be discussed: (dự án) được đưa ra để
thảo luận. Ex: The bill was put on the Poor today but you can bet
the President’s going to veto it!: Dự luật đang đưực Quốc Hội thảo
luận để thông qua nhưng tớ cá với cậu là tổng thống sẽ phủ quyết!
29- to be shot down = to be rejected quickly and unanimously: bi
đồng thanh bác bỏ ngay. Ex: The committee shot down my
proposal: cả hội đồng đồng thanh bác bỏ đề nghị của tôi.
30- the powers that be = people in charge: các nhân vật có thẩm
quyền. Ex: The powers that be denied any accusations of police
-po Dương Ngọc Dũng
bribery: Các câp có thẩm quyền phủ nhận những lời tồ cáo cảnh sát
nhận hôi lộ.
Kiểm tra tổng quát

từ bài 6 đến bài 10
Dịch những câu sau đây sang Viột ngữ:

1. Divorce is certainly difficult, but I’ll manage to pull through.
2. That guy knocked her up and flew the coop.
3. Gimme a break, O.K? Your joke is no fun.
4. I don’t think you should kiss up to him like that.
5. Take it easy, man! Let me see your hands!
6. Is that broad sleeping around? Ya got me!
7. That guy always rubs me the wrong way! What a geek!
8. Harrison Ford sweeps us all off our feet!
9. Don’t you think it’s unfair to put him down like that?
10. Promise me not to play hooky again!
11. Oh, geez! Where the hell did you get this lemon?
12. I take over the office. You're history!
13. 1 le cheated me again! This time he blew it big time!
14. That show was a real turkey!
15. You mean, she’s fallen in love with that pct brain?
16. The mayor’s speech's a drag. I’m history!
17. What a couch potato! Don’t you see 1 work like a horse?
18. She discovered the guy she loved was really a fruit.
19. I’m bouncing off the walls. Cut the crap, please!
20. Your car is really cool!
21. She just landed herself a cool job.
22. Just cut to the chase.’l low much do you want?
23. Go easy on him! He was probably too plastered!

24. Kim Bassinger’s really a knockout, don’t you think?
25. Try not ta lose yer cool! We’ll rake him over the coals!
26. You said it! That guy lies like a rug!
27. If the critics pan a movie, it sure is a blockbuster!
28. He’s a no-show again! What kind of line would he hand us this
time?
29. It’ll a cold day in hell before I see you again!
30. I’m gonna make a beeline for the bed. I’m conked out! •
31. Come on! Let’s scarf out on some chow!
32. She just wanted to kill herself when Mary told her that the man
she had blown off was really loaded!
33. That crook has committed the heist this morning!
34. A crackdown on gang violence is under way.
35. The powers that be shot down the proposal.
36. Jumping start the economy’s no picnic!
37. Undercover police has been lying in wait for the hitman.
38. The defendant would face up to a life sentence!
39. The serial killer came forward and admitted his crimes.
40. All his attempts to win her heart sure backfired. She called him
a pct brain and said she would be willing to many him in his
drcams!
Bài 11
Give it a rest!
Chúng ta theo dõi cuộc đàm thoại dưới đây giữa hai phụ nữ Mỹ
trong siêu thị khi họ đang đi mua sắm:
; ự •. ị ị
Sharon: I’m bummed. The candy section’s been cleaned out. They’re
fresh out of all the good stuff..
Demi: Oh, give it a rest! You just stuffed your face a half hour ago, I
swear. You have a one-track mind. Here, why don’t you buy one
of these papers instead. It’ll take your mind off food.
Sharon: I’m totally sure! How can you read those things? They’re so
stupid. Look it: “Woman dumps her husband when she catches him
red-handed with another woman..from Mars!”
Demi: Talking about getting caught with your pants down! Well, if
you don’t buy it, I will.
Sharon: I don’t get it. You always rag on me if I buy one of those. Now
you tell me that you actually fall for that stuff they print in those
rags?
Demi: No, but I get a kick out of reading the articles. Uh, oh. Speaking
of women from Mars, look what the cat dragged in..Kim
Bassinger. 1 can’t put my finger on what’s different about her!
Sharon: Get a clue, would ya! She’s had plastic surgery in a big.way.
Don’t you remember that honker she used to have?
Demi: That’s right. Wouldn’t you have done the same thing if you looked
like her?
Sharon: Forget that noise! You’ve got to be nuts to go under the knife
as many times as she'has.
1- I’m bummed = I’m depressed: chán quá, nản quá. Ex: My

boyfriend didn’t care about me, he was just bragging about
himself. I’m bummed: Thằng bồ tớ chả quan tâm gì đến tớ. Khứa
cứ ba hoa về bản thân mình là chính. Chán quá!
2- to be cleaned out = to be emptied: hết sạch. Ex: She’s cleaned
out of money: Cô ta hết nhẩn cả tiền. I can’t believe it! The store’s
been cleaned out of toothpaste!: Không tin nổi! Cửa hàng hết sạch
kem đánh răng!
3- give it a rest! = stop talking nonsense: đừng nói nhảm nhí nữa!
Ex: Mom, I saw a ghost in my bedroom last night!-Give it a rest,
baby! Go to school, now!: Má ơi, con mới thây ma trong phòng ngủ
tôi qua!-Đừng có nói vớ vẩn nữa! Đi học đi!
4- to stuff one’s face = to eat voraciously: ngốn đầy một bụng.
Ex: You just stuffed your face with pizza and now you cry for food!:
Cậu mới tọng đầy một họng pizza mà bây giờ đã kêu đói ầm ỹ!
5- one-track mind = thoughts focussed permanently on one topic:
mọi ý nghĩ chỉ tập trung vào một chuyện duy nhất. /ìx; He has a
one-track mind, just talking about girls: Dầu óc thằng đó chỉ nghĩ
đốn một chuyện là gái thôi!
6- I’m totally sure! = That's completely ridiculous!: Chuyện lô
bịch, nhảm nhí hêì co! Ex: I’m totally sure! How should I know
about his whereabouts?: Chuyện quá tào lao! Làm sao tôi biết
thằng cha đó ở dâu chớ?
7- to dump = to abandon: bỏ rơi. Ex: How could you dump a cool
guy like that?: Làm sao cậu có thể bỏ một anh chàng ngon lành như
thê được?
8- to catch someone red-handed = to capture him in the act: bat
quả tang. Ex: Two thieves were caught red-handed breaking into a
house: Hai lên trộm bị bắt "quả tó” ngay khi vừa “nhập nha” (cạy
cửa chui vào nhà).
9- to get caught with one's pants down = to he caught in an

inopportune time: bị bắt vào một thời điểm “không thích hợp”.
Nên hiểu là Demi nói đùa để chữa lại câu nói quá mạnh của
Sharon. Sharon nói “bắt quả tó tại trận ông chồng đang ngủ với một
người đàn bà đến tư Sao Hoả” thì Demi sửa lại “đúng ra phải nói là
bị vồ vào một thời .điểm không thích hợp". Câu sửa lại của Demi
nhấn mạnh vào “one's pants down” rất ý vị vì “red-handed” (tay
đầy máu) nghía đen chỉ việc “sát nhân, giết người” trong khi ông
chồng bê bối này không giết ai cả mà chỉ lo “làm ăn lương thiên”
thôi!
10- I don’t get it = I don’t understand: tôi không hiểu. Ex: Don’t pop
in my office again like that! You get it?: Đừng có sấn sổ nhào vào
văn phòng của tao như thế? Hiểu chưa?
I 1- to rag on someone = to harass someone: quây nhiễu, cằn nhằn.
Ex: My mom always rags on me if she finds me play hookey: Bà
già tớ nếu phát hiện tớ trốn học là bả cằn nhằn nhức xương luôn!
12- to fall for = to be tricked into believing: cả tin, nhẹ dạ tin vào.
Ex: She’s fallen for all the stuff the crook said and ran away with
him: Nàng thì thật dạ tin người nên trao duyên nhằm tương cươp.
13- rags = cheap, absurd magazines: những tạp chí nhảm nhí, rẻ tiền.
Ex: My brother just falls for rags: Thằng em tớ chỉ mê tín mây thứ
tạp chí lá cải!
14- to get a kick out of = to enjoy: khoái, thích. Ex: I don’t fall for
those articles, but I get a kick out of reading them: Tớ thì không tin
những bài báo đó đâu, nhưng đọc thì cũng thấy khoái.
15- Look what the cat dragged in = look what annoying person
walked in: nhìn xem thứ quỉ tha ma bát gì kìa! Chú ý là phải cẩn
thận khi dùng câu này vì nó áp dụng trong hai trường hợp hoàn toàn
trái ngược nhau. Giả-sử rằng Sharon Stone và Demi Moore đều
ghét Kim Bassinger vì Kim là một ngôi sao màn bạc nổi tiếng thì
hai cô sẽ “hò” lớn câu nói trên cho Kim nghe thấy. Nhựng nếu hai
cô thực tình thích Kim thì sẽ nói trực tiếp với Kim câu này. Trong
trường hợp thứ hai này chúng ta phải dịch “Look what the cat
dragged in” đại khái như là “Xem nào hôm nay rồng đến nhà tôm”
“Xem cô tiên nào đến đây thế này..” vân..vân..tuỳ theo ngữ cảnh.
16- to put my finger on = to determine: không thể phân biệt được
“bộ phạn” nào đã được “tân trang”, “bộ phận” nào chưa được.
17- to get a clue = become aware: cảnh giác.
18- to forget that noise = there’s no possibility: không thể nào, sức
mấy mà tớ chịu làm như thế, bỏ qua chuyện vớ vẩn ấy đi!
19- to be nuts = to be crazy: khùng, điên. Ex: Are you nuts to fall for
a hooker and want to tie a knot with her?= Bộ anh khùng hay sao
mà đi mê một con điếm và muôn rước nó về làm vợ?
20- to go under the knife = to undergo surgery: chịu giải phẫu, bị
mổ. Ex: It would be a terrible experience to go under the knife:
Chịu giải phẫu ắt hẳn là một kinh nghiệm ghê rỢn lắm.
Bài 12
The new car
Xe hơi là một công cụ không thể thiếu trong sinh hoạt thường
ngày của người Mỹ nên các đặc ngừ phát xuâ't trực tiếp từ sinh hoạt sử
dụng xe hơi cũng rấtiphong phú. Chúng ta theo dõi cuộc đàm thoại dưới
đây và cố gắng đoán ra ý nghĩa các đặc ngữ được in đậm trong bài
trước khi xem lời giải thích phía dưới.
Paul'. This is a nice set of wheels. How much did the dealer soak
you for this?
Richard: A pile. I’ll probably have to moonlight for the rest of my
life, but so what, it’ll be worth it. It sure beats the clunker I
had before. Come on, hop in. Let’s take a spin. You’re not
gonna believe how this sucker can haul!
Paul: Okay then, punch it! Whoa! This thing can really burn
rubber!
Richard: And if corners like it’s on rails. Check out what happens
when I nail the brakes. It can stop on a dime!
Paul: Jeez, just watch out for cops or you’re gonna end up in the
slammer. You know what lead foot of yours.
Richard: Yeah, I know. 1 went through my last set of skins, in no
time flat. 1 even had three blowouts in two weeks.
Paul: Now watch...you’ve only had your car for a day and some
guy’ll probably run a light and total it!
Richard: Knock it off,-would you? What are you trying to do?
Jinx it?
1 - set of wheels = car: xe hơi

2- to soak = to charge: chém, “chạc” (tiền)
3- a pile = a lot: bộn tiền, bộn bạc
4- to moonlight = to work a second job (traditionally in the
evenning): làm thêm ca đêm, “cày” thêm một “job” nữa. Ex: I
have to moonlight because 1 don't make enough money for rent:
Tôi phải cày thêm ca đêm nữa vì không kiếm tiền đủ trả tiền nhà.
5- so what?= Thố thì đã sao? Vậy thì sao?. Đây là câu trả lời có ngụ ý
thách đố hay cóc cần. Ex: You have spent all your money on
books! So what?= Anh đã mua sách hốt sạch cả tiền rồi! Thố thì
sao? Có sao không?
6- to beat something = to surpass, to outshine: vượt hơn, hơn hẳn.
Ex: Your new house docs beat that other one: Căn nhà mới của
anh đẹp hơn hẳn căn nhà kia.
7- clunker = an old and broken-down car: xe cũ tồi tàn, chiếc xe
đau ban, thổ tả. Ex: One's nuts lo buy that clunker: Có khùng mới
đi mua chiếc xe thổ tả đó!
8- to hop in = to get on the car = to enter by jumping on one foot:
nhảy lên xe.
9- to take a spin = to take a short excursion in a car: lên xe chạy
một vòng.
10- sucker = a general term for any object or person: danh từ chỉ
một người hay một món đồ nào đó. Ex: What a beautiful necklace!
This sucker must have cost a fortune!: Sợi dây chuyền đẹp quá!
Món này chác phải mắc lám! He's been training for years. That
sucker can really box!: Hán đã tập luyện nhiều năm rồi. Thằng đó
đâm bốc ra trò đấy! Sucker cũng dùng để chỉ một người nhẹ dạ, cả
tin (=an extremely gullible person).
11- to haul = to hurry = to carry, to drag = to move: nhanh lên, dời
đi, dọn đi. Ex: We only have five minutes to get there. Let's haul!:
Chúng ta chỉ có năm phút để đến đó. Nhanh lên! Theo nghĩa trong
bùi chúng ta có thể tạm dịch câu You're not gonna believe how
this sucker can haul như sau: "Cậu không thể tin nổi chiếc xế này
“dọt” nhanh cỡ nào”.
12- Punch it! = Go fast! = to accelerate quickly = to push the
accelerator down to the floor in one quick motion: tống ga vọt
nhanh.
13- to burn rubber = to accelerate quickly: tăng tốc nhanh. “Độ vọt"
nhanh. Ex: We’d better burn rubber or we’re gonna be late: Chúng
ta phải vọt nhanh nếu khồng sẽ trễ mất.
14- It corners like it’s on rails = to go around curves smoothly:
quẹo cua rất êm, bánh không rít lên
15- to nail the brakes = to put on the brakes suddenly: đạp thắng
đột ngột
16- to stop on a dime = to stop quickly: (xe) ngừng lại rất nhanh
17- slammer = jail: tù
IS- to have a lead foot = to have a tendency to drive fast: có thói
quen lái xe nhanh
19- a set of skins = a set of tires: một bộ vỏ xe (bốn chiếc)
20- in no time flat: (vỏ xe) “tiêu” rat nhanh. Ý nói anh chàng chạy xe
dữ quá, thắng nhiều, nên vỏ xe mau mòn
21 - blowouts = flat tires: xẹp lốp xe
22- to run a light = to go through a red light: vượt đèn dỏ
23- to total = to destroy:phá nát. Ý Paul muốn nói chiếc xe của
Richard còn mói quá nên chạy cẩn thận vì chỉ cần một tên nào dó
vượt ẩu đèn dỏ tông vào xe Richard thì “liêu tùng" (total) chiếc xe
mái cáu.
24- Knock it off, would you? = Stop that, would you?: Ê, đóng cái
mồm thối của cậu lại!
25- Jinx it? = Curse it?: BẠ cậu tính trù ẻo hay sao hả?
332 Dưưng Ngục Dũng
Bài 13
Demi is showing her true colors
1- to get worked up about something: to become very upset about

something: rất bực mình, cáu giận, bực bội. Ex: Just because
Nancy spilled, the milk, you don’t have to get all worked up about
it: Nancy chỉ làm đổ sữa thôi mà, anh không cần phải nóng giận
như vậy!
2- I’ll say = absolutely!= You’re are absolutely right != Anh nói hoàn
toàn chính xác! Anh nói chí phải! Ex: Do you think he’s
handsome? I’ll say!: Anh có thấy hắn đẹp trai không? Còn phải
nói!
3- to go off on someone= to yell angrily at someone: bực mình quát
tháo om sòm. Ex: My sister went off on me because I forgot to tell
her that her boyfriend called: Chị tôi nổi sùng la tôi vì tôi quên nói
bạn trai của chị ấy có gọi điện tới.
4- no laughing matter: to be a serious situation: tình the nghiêm
trọng, không phải chuyện đùa. Ex: This is no laughing matter. If
you don’t pass the test, you’re not going to graduate: Đây không
phải chuyện đùa đâu. Nếu không đậu kỳ thi này, anh sẽ không
được tốt nghiệp.
5- on the level: telling the truth: nói thật, nói nghiêm túc. Ex: The
salesman said he's giving US the best price in town. Do you think
he’s on the level? Người chào hàng nói anh ta đưa ra giá rẻ nhất
trong thành phôi Anh có nghĩ anh ta thành thật không?
6- what gives?: What’s happening? Chuyện gì xảy ra vậy?
Ex: You look so sad. What gives? Anh trông sao buồn quá vậy. Có
chuyện gì thế?
7- to show one’s true colors = to reveal one’s true personality:

bộc lộ bản chất thật, con người thật. Ex: We all thought Demi was
a timid person but when she saved Bruce Willis from a burning
building, she showed her true colors: Tất .cả chúng tôi cứ tưởng
Demi là một người rụt rè nhút nhát nhưng khi cô cứu được Bruce
Willis ra khỏi toà nhà đang bốc cháy, cô đã cho mọi người thấy con
người thật của mình.
8- to start from square one= to start from the very beginning:
khởi sự từ con số khồng, bắt đầu lại từ đầu. Ex: There are some
parts of your story that I don’t understand. Start from square one!:
Có vài đoạn trong câu truyện anh kể tôi chẳng hiểu gì cả. Kể lại từ
đầu đi nào!
9- to be dolled up: to get all dressed up: diện thật láng. Ex: Jodie
Foster got all dolled up for the party: Jodie Foster diện thật láng để
dự tiệc. NOTE: đặc ngữ này chỉ dành riêng cho phụ nữ. Nêu muốn
dùng cho cả đàn ông lẫn đàn bà, xin xem Lesson 14.
10- to nip something in the bud= to put a stop to something quickly
before it has a chance to get worse: bóp vỡ ngay từ trong trứng
nước. Ex: Julia Roberts is starting an argument with her director. I
must nip that in the bud. right now: Julia Roberts đang bắt đầu cãi
nhau với đạo diễn. Tôi phải chấm dứt ngay chuyện này.
11- to take something in stride= to accept something without
getting upset: thản nhiên chấp nhận, bình tĩnh đón nhận. Ex: If
you don’t get the first job you apply for, just take it in stride and
keep on trying: Nếu không được nhận được công việc mà anh đã
xin, cứ bình tĩnh châp nhận, không có gì phải buồn bực, cứ tiếp tục
xin nữa xem sao.
12- to take something lying down= to accept something passively:
chịu đựng nhẫn nhục. Ex: He just insulted you. Are you going to
take it lying down? Hắn vừa làm nhục anh như thế mà anh cúi mặt
chấp nhận hay sao?
13- to turn over a new leaf = to change one’s bad habits: cải tà qui
chánh. Ex: As usual, I overate and now I feel sick. Starting
tomorrow, I’m turning over a new leaf= Tôi vẫn ăn quá nhiều như
mọi khi và bây giờ cảm thấy thật khó chịu. Kể từ ngày mai tôi sẽ
ăn uống điều độ hơn. NOTE: “Cải tà qui chánh” trong tiếng
Việt mang theo một nội dung không những luân lý mà còn nghiêm
trọng. Không ai áp dụng thành ngữ này vào những chuyện nhỏ nhặt
trong đời sông bao giờ. Chảng hạn bỏ hút thuốc lá ít khi được xem
là hiện tượng “cải là qui chánh” nhưng đặc ngữ Mỹ turn over a new
leaf có thể áp dụng cho tất cả mọi trường hợp: từ kiêng ăn bánh
ngọt đốn buông dao thành Phật đều được cả.
14- to be in someone’s shoes = to be in someone’s situation: trong
hoàn cảnh người khác. Ex: Your rent is due in two weeks. If I were
in your shoes, I’d be looking for a job instead of going to the
movies= Trong hai tuần nữa là đốn ngày anh phải tfả tiền thuê nhà.
Nếu ở vào địa vị anh tôi phải lo đi kiếm việc làm chứ không phải
nhởn nhơ đi xem phim như anh bây giờ đâu!
15- to let someone have it = to reprimand someone strongly: dũa
người nào thê thảm, trách móc thậm tệ, chười bới ra trò. Ex: If he
insults me again. I'm going to let him have it!: Nếu hắn còn làm
nhục tôi lần nữa, tôi sẽ cho hắn một trận ra trò!
16- to beat one’s head against the wall = to waste one’s time trying
to achieve something: phí thời gian vô ích. Ex: If you're going to
try and get your professor to change your grade, you’re beating
your head against the wall: Nếu anh cứ muốn thuyết phục giáo sư
thay đổi điểm sô của anh thì chỉ luống công vô ích mà thôi.
17- to have another think comings to be destined for an
unpleasant surprise: bị thêm một sự ngạc nhiên khó chịu nữa.
Ex: If you really believe you’re not going to be caught for cheating
on the test, you’ve got another think comings Nếu cậu thực sự cho
răng không ai bắt được cậu trong lúc quay cóp trong kỳ thi thì cậu
Giảng trình biên dịch và phiên djch tiêng Anh_________________ 335
hố to rồi đấy! NOTE: Thật ra chữ “think” trong trường hợp này
đúng ra phải là “thing” nhưng về mặt ngữ âm “thing coming” và
“think coming” đọc gần giống như nhau khi phát âm nhanh nên khi
viết “thing” được cải biên thành “think”.
18- to pull some strings= to use one’s influence: sử dụng ảnh hưởng,
thế lực của mình. Ex: I have to pull some strings to get a
reservation in this restaurant with such short notice: Tôi cần phải
sử dụng “thế lực quen biết” để đặt được bàn trong nhà hàng này khi
chỉ báo trước quá nhanh như vậy. NOTE: Thông thường muốn đặt
'bàn (reservation) trong ihột nhà hàng loại đắt khách, có khi phải đặt
(book) trước cả tuần lễ. Nếu muốn ăn buổi chiều mà báo vào buổi
sáng thì chắc chắn phải có đường dây “nóng” quen biết riêng với
ông chủ nhà hàng.
19- to pad the bill = to add extra charges to the bill: tính thêm tiền
vào hoá đơn. Ex: How could this restaurant bill be so expensive? I
wonder if the waiter padded the bill!: Sao phiếu tính liền nhà hàng
mắc thế nhỉ? Không biết tên bồi có tự ý tính thêm tiền hay không?
20- to be out of this world = to be extraordinary: phi thường, đặc
biệt. Ex: Her performance was out of the world= Cô ta trình diễn
thật xuất sắc, không chê vào đâu được!
21- to have a weakness for something: to have a passion for
something. Ex: I have a weakness for chocolate: Tôi chỉ mê
sôcôla.
Bài 14
Make cracks about someone
1- to make cracks about someone = to make derogatory remarks

about someone: nói xấu ai sau lưng. Ex: If you make another
crack about my friend, I’ll never speak to you again= Nếu anh lại
nói xấu bạn tôi tôi sẽ không bao giờ nói chuyện với anh nừa.
2- to go to town = to do something to the extreme: làm quá đáng,
làm tối đa. Ex: The pianist went to town on his piano= Người nghệ
sĩ dương cầm chơi trên đàn đến mức tối đa. When he gets drunk, he
always goes to town= Mỗi lần say rượu, hắn luôn luôn quậy quá
đáng.
3- to let out all the stops = to go all the way: chơi xả láng.
Ex: Whenever Sharon gives a pally, she lets out all the stops= Mỗi
lần mở tiệc là Sharon chơi xả láng!
4- to get on someone’s case= to criticize someone: phê bình, chỉ
trích. Ex: Why do you always get on my case every time I make a
little mistake?= Sao anh cứ luôn luôn chỉ trích tôi mỗi lần tôi phạm
một lỗi nhỏ?
5- to get on someone’s nerves ~ to annoy someone: làm phiền, gây
căng thẳng thần kinh. Ex: That loud music is getting on my nerves=
.Tiếng nhạc ồn ào khiến tôi bực bội quá.
6- to fish for compliment = to try and get-a compliment from
someone: cố gắng làm người khác khen mình. Ex: Today Lauren
showed me one of the paintings she made. You should have heard
her talk for an hour about what a great job she did. She was
definitely fishing for a compliment= Hôm nay Lauren mới cho tôi
xem một trong những bức tranh cô ta vừa vẽ. Anh phải đích thân
nghe cô ta nói cả tiếng đồng hồ về công trình vĩ đại của mình (thì
mới té ngửa ra biết rằng) cô ta đang cần được khen ngợi.
7- to be dressed to kill = to be dresses beautifully: ăn mặc đẹp.
Ex: Laura was dressed to kill tonight, don’t you see?= Laura tối
nay ăn mặc chiến quá, anh thấy không?.
8- to get all decked out = to be dressed to kill: diện láng. Ex: I told
him that we were only going to a barbecue but he still wanted to
get al.l decked out= Tôi nói với hắn là chỉ đi ăn thịt nướng ngoài
, trời thôi nhưng hắn vẫn cứ muốn diện thật láng.
9- to buy into something = to accept something: chấp nhận, tin vào.
Er: He gave you nothing but excuses and lies and you bought into
it= Hắn chẳng cho cô được cái gì ngoài những cớ này cớ nọ và
những lời dối trá thế mà cô vẫn một mực tin hắn!
10- to keep someone posted = to keep someone informed: thông
báo cho biết. Ex: As soon as I arrived in the United States, I’ll
keep you posted= Khi đến Mỹ tôi sẽ báo tin cho anh biết ngay.
11- to break the news = to disclose sensitive and emotional
information to someone: báo tin buồn, chẳng lành cho ai. Ex: The
police just called and told me her husband was confirmed to be
dead in the air crash. I don’t know how to break the news to Julia=
Cảnh sát vừa gọi điện xác nhận chồng cô ta đã tử nạn phi cơ. Tôi
không biết phải báo tin cho Julia như thế nào.
12- to come to a head: (said of a situation which reaches to a critical
point) to come to a climax= (áp dụng cho một hoàn cảnh hay tình
thế) đang đến hồi khẩn trương, cấp bách. Ex: Everyone might have
known that President Clinton had some sexual relations with
Monica Lewinsky, but the situation really came to a head when he
testified before the grand jury= Mọi người cũng có thể đã đoán
được tổng thống Clinton có “lăng nhăng” với nàng Monica
Lewinsky, nhưng tình thế chỉ thực sự lên tới cực điểm khi ông phải
ra làm chứng trưức bồi-thẩm đoàn tối cao.
13- to go ga-ga over someone = to become infatuated by someone:

mê mệt người nào. Ex: The first time I saw Demi Moore I went
ga-ga over her= Lần đầu tiên gặp Demi Moore lôi đã mê cô ta như
điếu đổ.
14- to fork over= to pay for something: trả tiền mua món gì.
Ex: How much did you fork over for that new car?= Anh phải chi
bao nhiêu để mua chiếc xe mới đó?
15- to get a grip = get a hold of oneself: bình tĩnh, tự kềm chế, tự chủ.
Ex: Get a grip! I’ve never seen you so upset before!= Bình tĩnh
xem nào! Tôi chưa bao giờ thấy anh nổi giận đến thế!
16- Give him his Miranda rights= read him his Miranda rights=
Mirandize him= read him his rights: (cảnh sát nói với đồng
nghiệp): đọc cho hán (người bị bắt) biết quyền lợi của mình ra sao.
Theo thủ tục pháp lý tại Mỹ, trước khi còng tay bát giữ một đối
tượng (a suspect) canh sát phải đọc cho anh ta biết những quyền lợi
của mình, nguyên văn tiếng Anh như sau: You have the right to
remain silent. If you give up the right to remain silent, anything
you say can and will be used against you in a court of law. You
have the right to speak with an attorney and to have an attorney
present during questioning. If you so desire and cannot afford one,
an attorney will be appointed for you without charge before
questioning= Anh có quyền giừ im lặng (khi cảnh sát hỏi). Nếu anh
từ bỏ quyền được im lặng bât cứ điều gì anh nói ra có thể được sử
dụng và sẽ được sử dụng để truy tố anh trước một phiên tòa theo
đúng pháp luật. Anh có quyền tham khảo ý kiến luật sư và có luật
sư bên cạnh trong lúc hỏi cung. Nếu anh muốn có luật sư mà không
đủ tiền thuê, nhà nước sè chỉ định riêng cho anh một luật sư miễn
phí trước khi hỏi cung.
17- to get on the stick = to become more efficient and speedier: trở
nên tích cực và mau mắn hơn. Ex: Get on the stick! We have to
leave here in five minutes!= Nhanh lên, khẩn trương lên! Chúng ta
phải rời khỏi đây trong vòng năm phút nữa!
18- to frisk someone = to search someone’s clothing for hidden or

illegal possessions: lục soát quần áo tìm đồ cấm. Ex: The police
officer frisked the man for drugs= Viên cảnh sát lục soát người đàn
ông để tìm ma tuý.
19- Every dog has its day = every person will have his moment of
glory: ai cũng sẽ có lúc được vinh quang. Ex: ỉ just won a
scholarship to study at Harvard. 1 guess it's true when they say
every dog has its day= Tôi vừa được một học bổng đi học tại
Harvard. Có lẽ mọi người nói đúng: ai rồi có lúc cũng sẽ đưực vinh
quang.
20- to come clean = to be honest and confess the truth: thành thật
khai báo. Ex: Come clean with me! Did you shoot your wife out of
jealousy?= Thành khẩn khai báo đi! Có phải anh ghen rồi bắn vợ
không?
®®
ENGLISH-VIETNAMESE
GLOSSARY
a bad hair day. said of someone whose hair looks messy or poorly
styled: dùng để tả một người tóc tai trông rối bù, xấu xí. Ex: Madonna
having a bad hair day or what? I’ve never seen hair that color before?:
Madonna tóc tai gì mà trông ghê quá vậy? Chưa bao giờ tớ thây tóc có
màu quái chiêu như thế.
a broadening of professional skills: mở rộng khả năng chuyên môn
a clash of selves: sự va chạm, xung đột giữa hai bản ngã
a cold day in hell: when donkeys fly: never: không bao giờ. Ex: It’ll be
a cold day in hell before I see him again: Tớ thề không bao giờ nhìn
mặt hổn ta nữa!
a given sequence: một chuỗi câu cho. sẩn
a history of high blood pressure: bệnh sử cao huyết áp
a host of other factors: một chùm những nhân tố khác
a large segment: một bộ phận lớn
a lesser offense: một tội nhẹ hơn
a narrow area of specialization: khu vực chuyên môn hẹp
a pile: a lot: bộn tiền, bộn bạc
a plethora of sources: vô sô các nguồn tư liệu
a priori categories: các phạm trù tiên thiên
a set of skins: a set of tires: một bộ vỏ xe (bốh chiếc)
a speedy and public jury trial: việc xử công khai và mau chóng bằng
phương pháp bồi thẩm đoàn
Ngữ vựng biên rì Ịch và phiên dịch Anh-Việt 341
abolition', sựhuỷ bỏ, thủ tiêu

abortion clinic', dưỡng đường chuyên nạo thái
abortion: phá thai
abstract expressionism: chủ nghĩa biểu hiện trừu tượng
academic qualifications', bằng cấp
academic record: thành tích khoa học
academic specialties: những’ chuyên ngành nghiên cứu
accede (v.): nhượng bộ
, 'Ị \
accelerate (v.): càng ngày càng tăng tốc
access: tiếp cận
accessability: mức độ tiếp cận
accessories after the fact: tòng phạm hậuán
accessories before thè fact: tòng phạm tiền án
acclaimed: được ca tụng, ca ngợi
accomplice: đồng loã: đồng phạm
accomplished disciples: các đệ tử tru tú
account for (v.): giải thích (to explain)
accrediting agencies', những cơ quan có trách nhiệm cấp bằng
acculturation: hiện tượng tiếp thu văn hóa (thường bị dịch sai là tiếp
biến văn hóa tiếp biến nên dịch là accommodation
acculturation', tiếp nhận văn hoá ngoại lai
accumulating capital: tích lũy tư bản
accusation: việc tô’ cáo
acne: mụn trứng cá
acoustic features: các nét ngữ âm
acreage: diện tích gieo trồng
Acting Chairman: quyền Chủ tịch
acupuncture points: huyệt’
acupunture and cauterization : châm cứu

administration of justice: quản lý hệ thống tư pháp
adult films: phim "nhà nghèo," phim khiêu dâm
Advent: mùa Vọng
Adventism: giáo phái Cơ Đốc Phục Lâm
adversary: địch thủ
advertocracy: dùng phương tiện quảng cáo để cổ động cho một chính
sách của nhà nước
aesthetic environment: môi trường thẩm mỹ
affect (v.): ảnh hưởng đến
affected: giả dối, vờ vĩnh
affinities: những điểm tương đồng
aftermath: hậu quả
ageism: kỳ thị người già
ageless ideals: những lý tưởng bâ't biến, vinh cửu
agency: cơ quan
aggravated assault: tân công gây thương tích
aggravating circumstances: tình tiết tăng trọng (làm nặng tội)
aggregate demand: mức cầu tổng thể
agonistic sparring: cuộc đâu khẩu kịch liệt
agrarian reforms: những cuộc cải cách nông nghiệp
agrarian society: xã hội nông nghiệp
agrarian-intensive districts: các khu vực chủ yếu sống bằng nông
nghiệp
agricultural co-operative: hợp tác xã nông nghiệp
agricultural laborer: nông dân làm thuê
agriculture: nông nghiệp
ai chi: ai ký
Ngữ vựng biên (lịch và phiên dịch Anh-Việt __________________ 343
aid (V.): trợ giúp

AIDS: bệnh si-đa
air defense system: hệ thống phòng không
Air Force: không quân
Airborne Division: sư đoàn nhảy dù
alcohol consumption: mức độ tiêu thụ rượu
alcohol monopoly: độc quyền sản xuất rượu
alcoholic preparations: thuốc rượu (:tửu tễ)
alcoholism: bệnh nghiện rứợu
alibi: chứng cứ ngoại phạm
alienate (v.) students of lower-class and minority homes: khiến học
sinh thuộc gia đình lao động và thiểu số khó có thể thích nghi được
alienation: tình trạng vong thân, phóng thể
alienation: vong thân, phóng thể, tha hóa
allegations: những lời cáo buộc
alleged atrocities: những trò dã man không biết có thật hay không
all-cmbracing: bao trùm tất cả
allergy: dị ứng
allocation basis: cơ sở để phân phối
allocation of resources: phân phôi nguồn lợi tức
allocation: phân phôi
allusions: những ám chỉ, hiểu ngầm
alluvial soils: đất phù sa
ally: đồng minh
along the same lines: pertaining to the same subject: thuộc về cùng một
chủ đề, cũng trong chiều hướng đó. Ex: Your subject isn’t along the
same lines as what we’re currently discussing: vấn đề anh nên ra
không liên quan gì đến chuyện chúng ta đang thảo luận. Along the
same lines, the Prime Minister insisted on a crackdown on gang

crooks: Cũng theo cùng chiều hướng đó, thủ tướng nhấn mạnh việc truy
quét bọn băng đảng tội phạm
also-ran: loser, unsuccessful individual: kẻ that bại. Ex: As for getting
promotion, I count myself among the also-rans: Nói đến chuyện được
đề bạt thì tôi tự xem mình thuộc hạng bị ra rìa
altar-, bàn thờ
alter (v.) the course of social problems', thay đổi chiều hướng của các
vân đề xã hội
Alternate commissioner, ủy viên dự khuyết
alternative models', những mô hình thay thế
altitude-specific, rất nhạy cảm với độ cao
altruistic, mang tính vị tha, vì người khác
aluminous land', đất phèn
amae psychology, tâm lý học nghiên cứu khuynh hướng thích lệ thuộc
vào người khác (amae là tiếng Nhật, có nghĩa là “ngọt ngào”)
amalgam', sự tổng hựp
amalgamate (v.): tổng hợp
amalgamation: tổng hợp
ambiguity, mơ hồ, hàm hồ, hai mặt, không rõ ràng
ambiguous feeling: cảm xúc phân vân, không quyết định
ambitious narrative: câu chuyện tập trung nhiều tâm huyết và công phu
[của tác giả]
ambivalence: thái độ hàm hồ, không rõ ràng
amending the Constitution: tu chính hiến pháp
American Bar Association: Luật Sư Đoàn Hoa Kỳ
amnesty: sự ân xá
amulet: lá bùa, đạo bùa
Ngữ vựng biền dịch và phiên dịch Anh-Việt-345
an injection of local anaesthetic: chích gầy tê

anal intercourse: giao hợp qua đường hậu môn
analgesics: thuốc giảm đau
analogous: tương tự
analytic philosophy: triết học phân tích
anarchical: vô chính phủ
anatomical structure: cấu trúc cơ thể học
anatomy: .câu trúc cơ thể học
ancestor worship: thờ cúng óng bà (tổ tiên)
anchored: đóng đô
ancillary: mang tính bổ trợ, bổ sung
anemia: bệnh thiếu máu
angel: backer, one who backs a show finacially: người bỏ tiền bảo trợ
cho một sô biểu diễn. Ex: The show isn’t going to close after all. We
found an angel: Chương trình biểu diễn sẽ không phải dẹp tiệm,đâu.
Chúng ta đã tìm ra một đấng chi tiền rồi.
angina pectoris: đau thắt ngực
animal husbandry: chăn nuôi
animistic beliefs: tín ngưỡng vạn vật hữu linh
annihilation: sựhuỷ diệt
anomie: hiện tượng phi chuẩn (mormlessness)
anonymous: vô danh
antagonism: sự thù nghịch
ante up (v.): to do one’s share: đóng góp (công sức hay tiền bạc). Ex:
I’m tired of watching you slouch like that. Please ante up or move out:
Tao chán nhìn mày cứ nằm chảy thây ra đó. Một là góp sức với tao
(dọn dẹp nhà cỷra), hai.là dọn ra.
antelope's horn: sừng linh dương
antenatal clinic: bệnh viện liền sản •

anthropological constants: các hằng sô' nhân học
anthropological perspectives: các quan điểm nhân học
antiaircraft artillery: pháo binh phòng không
antiballistic missiles: phi đạn chống hoả tiễn
antibiotic ointment: thuốc mỡ bôi có chất kháng sinh
antidepressant: thuốc chổng trầm cảm
anti-poverty program : chương trình xóa đói giảm nghèo
antisocial behavior: hành vi di ngưực lại chuẩn mực hay đạo lý xã hội
antithesis: phản đề
antitrust legislation: việc ban hành luật chông độc quyền
anything goes: everything is permitted: chuyện gì cũng đưực, mọi sự
đều ô kê, muốn sao cũng được, chơi tới bốn. Ex: What? Was he beaten
black and blue by his own students? Why not, anything goes these
days: Sao? Học trò đánh thầy giáo te tua à? Sao. lại không được, thời
buổi này chuyện gì cũng có thể xảy ra.
apex: đỉnh cao
apogee: đỉnh cao
apostle: thánh tông đồ (các môn đệ trực tiếp của Jesus)
apostolic succession: sự truyền thừa từ các thánh tông đồ
appeal (v.): kháng cáo, chông án
appendectomy: giải phẫu cắt bỏ ruột thừa
appendix: ruột thừa
apple of one’s eye: special favorite, beloved person or thing: cục cưng.
Ex: The youngest was the apple of his father’s eye: Thằng út là cục
cưng của ông bô': Ông bố cưng thằng út nhất nhà.
appraisal of village landholdings: đánh giá việc sở hữu ruộng đất trong
làng
Ngữ vựng biên dịch và phiên dịch Anh-Việt 347
appreciated: được đánh giá cao

approbation: sự đồng tình
appropriation of State funds: lây tiền nhà nước dùng vào việc tư; xâm
phạm tài sản nhà nước
arable surface: diện tích cày cấy, khai thác được
arbitration: việc phân xử do trọng tài
archaelogist: nhà khảo cổ
archaeology: khảo cổ học
archaic procedures: những quy trình cổ xưa
Archbishop: Tổng Giám Mục
area of cultivation: diện tích canh tác
argumentation: sự biện luận; sự lý luận
arid: khô cằn
armed forces: lực lượng vũ trang
armed robbery: cướp có vũ trang
armored columns: các đơn vị thiết giáp
arms race: chạy đua vũ trang
arms sales: bán vũ khí
arms sales: buôn bán vũ khí
Army: Lục Quân
array of archived documents: một dãy các tư liệu lưu trữ
arrest warrant: lệnh bắt
arrested gesture: cử chỉ dừng lại, bất động
arsenal: kho vũ khí
arson: tội đôi nhà
article offaith: tín điều ■
articulate (v.): trình bày

articulation: sự xác lập, định hình rõ nét
artificial: giả tạo, không phù hợp với thực tế
artistic mentality: tâm cảnh nghệ thuật
ARVN (the Army of the Republic of Vietnam): Quân Đội Việt Nam
Cộng Hoà (thuộc miền Nam trước 1975)
as plain as the nose on your face: very obvious: rõ ràng như ban ngày.
Ex: It’s as plain as the nose on your face. They’re going together: Rõ
như ban ngày rồi còn gì nữa. Chúng nó hẹn hò với nhau.
Asia-related expertise: chuyên môn thuộc lãnh vực Châu Á Học
assassination: ám sát
assert (v.): khẳng định
asset: tài sản
association: sự liên tưởng
assurances: những đảm bảo
asthenopia: mỏi mắt, mắt yếu
asthma: bệnh hen suyễn
astigmatism: bệnh loạn thị
at large: among society: còn tự do, đang lẩn trôn, chưa bị bắt (chỉ dùng
nói về bọn tội phạm đang bị truy nã). The serial killer is still at large:
vẫn chưa tóm co được tên sát nhân hàng loạt đó.
at someone's mercy: bị ai khống chế
at the expense of education : lơ là việc giáo dục
at the forefront of electronic banking: đứng hàng đầu trong lĩnh vực
ngân hàng điện tử
atheism: chủ nghĩa/ thái độ vô thần
atheroschlerosis: xơ vừa động mạch
atrocities: những hành vi tàn bạo
attachment: sai áp (tạm thời đóng tài khoản hay tịch biên bát động sản
chờ xử lý)
attainment of nirvana ', nhập Niết Bàn
Attorney-General: Bộ Trưởng Tư Pháp (Mỹ)
audible forms: âm thanh
auditing: kiểm toán
auscultation : thính chẩn
auspicious: thiện, lành, may mắn
’•<
austerity measures: những biện pháp hà khắc

austerity: sự khô hạnh, tính nghiêm cân
authentic: chân xác, chân thật
authorial narration: tác giả tường thuật, lối kể chuyện của tác giả
autopsy: giải phẫu tử thi
available lexicon: kho từ vựng sẵn có
Avalokitesvara: Quán Thế âm
avenues: những lối ra, những cách thức
award (v.) civil damages: bồi thường thiệt hại dân sự
baby boomers: thế hệ sanh ra sau thế chiến thứ 2

back away (v.): tránh xa, lùi xa
back on the front burner: to draw attention, to get noteworthy again:
gây đưực sự^chú ý trở lại (chỉ dùng cho các tin tức cũ trước đây đã có
thời gây xôn xao). Ex: President Kennedy’s love affairs are back on
the front burner again!: Các chuyện tình của tổng thông Kennedy lại
gây chấn động dư luận bầo chí. lần nữa.
back pain: đau lưng

backdrop: bối cảnh
backfire (v.): lo fail, to have an opposite outcome or effect of what was
expected: hỏng, thát bại, ép phê ngược. Ex: 1 want the cop to like me,
so I brought him a small gift and he got mad at me. He accused me of
trying to bribe him. That sure backfired!: Tớ muốn lây cảm tình anh
công an đó nên mới đem một món quà nhỏ tặng anh la, nào ngờ anh ta
nổi nóng, kết án tớ lìm cách hôi lộ. Đúng là ép phê ngược!
background: thông tin căn bản về bôi cảnh, lý lịch, và nhiều chi tiết
bổ sung khác liên quan đến bản tin đang phát
backlog of cases: nhiều vụ án tồn đọng chưa xử
bad crops: mất mùa
bad karma: ác nghiệp
bag snatcher: kẻ giật lúi xách
bag snatching: giật lúi xách
bail money: tiền bảo lãnh
balance of power: sự cân bằng quyền lực
balances: bảng cân đôi thu chi
banking facilities: chi nhánh ngân hàng
banking know-how: bí quyết nghiệp vụ ngân hàng
banking procedures: thủ lục ngân hàng
baptism: rửa tội
Baptist: giáo đồ phái Tái Tẩy (rửa tội lần thứ hai)
bases of merit : nền tảng tạo phước
basic assumptions: những giả định cơ bản
battalion: tiểu đoàn
battering: đánh đập phụ nữ
battery: hành hung, đánh đập
Ngữ vựng biên djch và phiên (lịch Anh-Việt 351
bawdy house: nhà thổ, động điếm (:brothel, bordello)

bayonet-, lưỡi lê
be a couch potato-, to laze habitually on the couch: ngồi uờn xác ra, lười
biếng, uể oải. Ex: Don't be a couch potato in this house, O.K?: Trong
nhà này thì đừng có ngồi phưỡn ra đây nhé!
be absorbed and modified-, cần phải hấp thu và cải biến
be acquitted: được tha bổng
be all mouth: to be good at nothing but talk: chỉ giỏi tài nói khoác,
chẳng làm nên trò trống gì. Ex: You’re all mouth: Mày chỉ giỏi tán
phét
be anchored: gắn bó chặt chẽ
be at stake: đang đứng trước nguy cơ
be bouncing off the walls: to be so busy: bận tối tăm mặt mũi, công
việc ngập đầu. Ex: Looks like you’re bouncing off the walls!: Xem
chừng cậu tfứ bật quá nhỉ!
be brought to book: mang ra ánh sáng
be bulldozed: san phẳng bằng xe ủi đât
be cleaned out: to be emptied: hết sạch. Ex: She’s cleaned out of
money: Cô ta hốt nhẩn cả tiền. I can’t believe it! The store’s been
cleaned out of toothpaste!: Không tin nổi! Cửa hàng hết sạch kem đánh
răng!
be coerced into confession: bị bức cung
be conflated: dính chùm với nhau
be conked out: to be exhausted: mệt phờ râu. Ex: I’m gonna go to bed.
I’m conked out: Tôi phải đi ngủ đây. Mệt phờ cả người.
be contingent upon: tuỳ thuộc vào
be co-opted: được sử dụng theo kiểu hợp tác
be deprived of: bị tước đoạt mất
be devastated: bị đánh bại tan tành
be dismayed', bất mãn

be dolled up-, to get all dressed up: diện thật láng. Ex: Jodie Foster got
all dolled up for the party: Jodie Foster diện thật láng để dự tiệc. Đặc
ngữ này chỉ dành riêng cho phụ nữ.
be dressed to kill', to be dresses beautifully: ăn mặc đẹp. Ex: Laura was
dressed to kill tonight, don’t you see?: Laura tối nay ăn mặc chiến quá,
anh thấy không?
be dying to: long greatly to do something: muốn lắm, rất muốn. Ex: I’m
dying to go to France: Tôi rất muốn đi Pháp
be easy as pie: capable of being accomplished without difficulty: dễ ợt,
dễ như trở bàn tay, khoẻ re như bò kéo xe: This crossword puzzle is as
easy as pie to me: Trò chơi ô chữ này đôi với tôi dễ ợt
be encased: được đặt bên trong
be given a suspended sentence: hưởng án treo
be handcuffed: bị còng tay
be held accountable: phải chịu trách nhiệm
be hypnotized: bị thôi miên, bị thu hút
be ỉn someone’s shoes: to be in someone’s situation: trong hoàn cảnh
người khác. Ex: Your rent is due in two weeks. If I were in your shoes,
I’d be looking for a job instead of going to the movies: Trong hai tuần
nữa là đến ngày anh phải trả tiền thuê nhà. Nếu ở vào địa vị anh tôi
phải lo. đi kiếm việc làm chứ không phải nhởn nhơ đi xem phim như
anh bây giờ đáu!
be in the raw: to be completely naked: trần như nhộng. Ex: When all
the guests walked into the room, he was just standing there in the raw!:
Khi các quan khách bước vào phòng, ông ta đang đứng trần như nhộng
be keyed to: làm cho phù hợp với
be legally bound: bị ràng buộc về mặt pháp lý
be like: to say: nói. Ex: Yesterday I walk up to her and say hi and she’s
like, Leave me alone!: Ngày hôm qua tớ đi đường gặp cô ả bèn chào
người đẹp, (ngờ đâu) cô ả phun ra một câu: Xéo đi cho được việc!
Trong ngôn ngữ Mỹ hội thoại ngày nay rất phổ biến cách dùng động từ ở
thì hiện tại để chỉ chuyện quá khứ như ví dụ trên cho thây. Đây là tin vui
cho các học viên Việt Nam khi đàm thoại cứ phải lúng túng khi chuyển
từ thì này sang thì khác. Dĩ nhiên khi cần xác định rõ thời gian động tác
xảy ra thì người Mỹ lập tức dùng thì rất chính xác. Chẳng hạn nếu một
cảnh sát hỏi: Did you see this guy stab John? câu trả lời bắt buộc phải
qui chiếu về thì quá khứ: Yes, I did hoặc No, I didn’t.
be loaded: (1) to be rich: giàu có; (2) to be drunk or on drugs: say rượu
hoặc phê xì-ke. Ex: I didn’t know he’s loaded: Tớ đâu biết hắn giàu sụ
như thế. That guy’s really loaded: Thằng đó xỉn quá rồi!
be nuts: to be crazy: khùng, điên. Ex: Are you nuts to fall for a hooker
and want to tie a knot with her?: Bộ anh khùng hay sao mà đi mê một
con điếm và muôn rước nó về làm vợ?
be off drug: không còn dùng thuốc nữa
be on leave: đang nghỉ phép
be out of effective touch : hoàn toàn bị tách rời khỏi
be out of this world: to be extraordinary: phi thường, đặc biệt Ex: Her
performance was out of the world: Cô ta trình diễn thật xuất sắc, không
chê vào đâu đưực!
be plastered: to be totally drunk: xỉn quá mạng. Ex: After a couple of
vodka rocks, he got plastered and couldn’t stick around: Sau vài ly vốt-
ka pha đá, hắn ta xỉn quá nên không thể nán lại được
be put on the floor: to be discussed: (dự án) được đưa ra để thảo luận.
Ex: The bill was put on the floor today but you can bet the President’s
going to veto it!: Dự luật đang được Quốc Hội thảo luận để thông qua
nhưng tớ cá với cậu là Tổng Thống sẽ phủ quyết!
be rotated back: bị gởi trả về
be seizure-free: không cồn bị động kinh nữa
be sentenced to death', bị kết án tử hình

be sentenced to life', bị kết án tù chung thân
be shot down', to be rejected quickly and unanimously: bị đồng thanh
bác bỏ ngay. Ex: The committee shot down my proposal: cả hội đồng
đồng thanh bác bỏ đề nghị của tôi.
be subject to: bị lệ thuộc vào
be to the evolutionary advantage: có lợi cho sự tiến hoá [của chủng loại]
be tortured: bị tra tân, dùng nhục hình
be under arrest: bị bắt
be under temporary custody: bị tạm giữ
be under way: to begin the first step of a process: bắt đầu tiến hành.
Ex: The plan is under way: Kế hoạch mới được triển khai.
beam cheerfully: tươi cười vui vẻ, rạng rỡ
bear fruits: trổ quả (gặt hái kết quả)
bear's gall: mật gấu (:hùng đảm)
beat it: leave: chuồn thôi. Ex: We’d better beat it before they come
home: Chúng ta chuồn nhanh trước khi họ về đến nhà.
beat one’s head against the wall: to waste one’s time trying to achieve
something: phí thời gian vô ích. Ex: If you’re going to try and get your
professor to change your grade, you’re beating your head against the
wall: Nếu anh cứ muốn thuyết phục giáo sư thay đổi điểm số của anh
thì chỉ luống công vô ích mà thôi.
beat reporting: phóng sự xuất sác
beat something: to surpass, to outshine: vượt hơn, hơn hẳn. Ex: Your
new house does beat that other one: Căn nhà mới của anh đẹp hơn hẳn
căn nhà kia.
beat the clock: finish something before time is up: gắng hoàn thành
trước giờ qui định. Ex: The paper went to press at five o’clock, and
they tried to beat the clock: Báo ra lò 1ÚC 5 giờ, và họ cố tranh thủ làm
Ngtì vựng biên dịch và phiên dịch Anh-Việt 355
xong trước giờ đó.

beginnings of the four virtues, (the ~): tứ đoan
behavior pattern', khuôn mẫu hành vi
behaviorist: triết gia theo phái duy hành vị
believers: tín đồ
bench and the bar, (thè -): quan toà vù luật sư
benign tumor: bướu lành
betray (v.): cho thấy (:to reveal, to display)
bias: thành kiến
Bible, (the ~): Kinh Thánh
biblical attitude: thái độ đôi với Kinh Thánh
Bicameral legislature: chế độ lập pháp lưỡng viện
big bang singularity: cực điểm khi Tiêng Nổ Lớn bắt đầu [hình thành
vũ trụ Ị
big crunch singularity: cực điểm khi vũ trụ diệt vong
bilateral relationship: quan hệ song phương
bilateral treaty: hiệp ước song phương
billboards: biển quảng cáo trên xa lộ
biological constitution: cấu trúc sinh học
biological warfare: chiến tranh sinh học
biologically fixed substratum: một nền tảng cố định về phương diện
sinh học
biologist: nhà sinh vật học
biomedical science-, ngành y sinh học
bipolarity:, tính phân cực (lưỡng cực)
bishop: giám mục
bite one's tongue: stop saying such things: miệng ăn mắm ăn muối nói
bậy. Ex: Wow! Your baby is so beautiful. Bite your tongue!: Chu
choa! Con chị xinh quá. Phỉ phui, miệng ăn mắm ăn muôi!
black hole-, lỗ đen, một khu vực trong không-tlĩời-gian có lực hấp dẫn
cực mạnh đến nỗi ngay cả ánh sáng cũng không thoát ra đưực (a region
of space-time from which nothing, even light, can escape, because
gravity is so strong).
blackmailing: tống tiền
blank sky: bầu trời hoang vắng
blast: vụ nổ (: một phát hiện động trời)
blessing: phù hộ
blockbuster: extremely successful movie or show: một chương trình
biểu diễn hay phim cực kỳ thành công. Ex: You've got to see this
movie. It’s a blockbuster: Cậu phải xem phim này. Thuộc loại chiến
đấy!
blood donation: hiến máu
blood donee: ngươi nhận máu
blood donor: ngươi hiến máu
blood sample: mẫu máu
blood test: xét nghiệm máu ■
blood transfusion: truyền máu
bloodspitting: thổ huyết
blow a line (v.): to blunder while speaking the words in the script: đọc
sai, đọc lộn khi đọc lơi thoại trong kịch bản. Ex: He blew the line on
stage: Hắn nói sai lời thoại khi đang diễn.
blow it big time (v.): to make a terrible mistake: phạm sai lầm lớn. Ex:
This time he blew it big lime: Lần nay thì hán hố to rồi! Bản thân big
time dùng để chỉ bất cứ cái gì vĩ đại, nổi tiếng. Ex: He’s a big-time
painter: Hấn là hoạ sĩ nổi danh. He’s big time: Hắn là nhân vật tầm cơ.
This isn't a little play he's doing. This is big time! Đây không phải hắn
làm một vơ kịch tầm thường đâu. Lần này là thứ có tầm cỡ!
Ngữ vựng biên dịch và phiên dịch Anh-Viột 357
blow someone off (v.): to jilt someone: cho de, đá đít. Ex: Did you hear
that Jim just blew off his girlfriend?: Cậu có nghe chuyện thằng Jim
cho con đào gài số de chưa?
blow this all out of proportion (v.): (1) to start thinking that this is more
important than it really is: hiểu rằng chuyện xảy ra nghiêm trọng hơn
mình dự đoán. Ex: You’re right. I’m blowing this all out of proportion.
I just thought that it was only a joke: Anh nói đúng. Tôi không ngờ
chuyện lại nghiêm trọng như thế. Tôi cứ tưởng đây chỉ là một trò đùa
thôi. (2) to exaggerate: phóng đại. Ex: Mike’s airplane trip was a little
bumpy but he’s been telling everyone that the airplane alomost
crashed! He sure does blow everything all out of proportion: Chuyến
hành trình bằng phi cơ của Mike chỉ hơi dằn xóc chút đỉnh mà hắn kể
rằng máy bay sắp rớt tới nơi. Đúng là be quá mạng!
blowouts', flat tires: xẹp lốp xe
Boddhisattva: Bồ Tát
body-building class: lớp thể hình '•
bomb: a failure: thất bại thê thảm. Ex: The show was a bomb: Cuộc
biểu diễn thất bại nặng.
boo (v.): to disapprove of a performer by yelling Boo!: hò reo phản đối
một nghệ sĩ. Ex: The singer was booed and she left the stage in anger:
Cồ ca sĩ bị hò reo phản đốì đến nỗi giận dữ chạy ra khỏi sân khấu.
booby traps: mìn bẫy
booby-trapped telephone: điện thoại bị gài mìn
Book of Changes, (the ~): Kinh Dịch
Book of Documents, (the ~): Kinh Thư
Book of Ritual, (the ~): Kinh Lễ
Book of Songs, (the ~): Kinh Thi
bookkeeping: hạch toán
boot camp: trung tâm huấn nhục (huấn luyện tần binh)
bootleggers', bọn buôn rượu lậu

borneol', băng phiến
botanist', nhà thực vật học
bottleneck', chỗ bế tác
bottom line', the ultimate result, the upshot, the main point or crucial
factor. Ex: The bottom line is that I don’t want to see your stupid face
again: Tóm lại là tôi không muôn nhìn thây bản mặt ngu đần của anh
nữa.
bound up with', gắn chặt với
bow and scrape', behave obsequiously or too deferentially: cử chỉ quá
khúm núm. Ex: I don’t appreciate the fact that all of you seem to bow
and scrape before me: Trước mặt tôi mà các bạn khúm na khúm núm
như thế tôi không thích đâu.
box office: phòng bán vé xem phim
brain tumor: khôi u trong não
branding: uy tín thương hiệu
breach of contract: vi phạm hợp đồng (không thực hiện)
breach of prison: tội vượt ngục
break out into a cold sweat (v.): to sweat from fear: sợ toát mồ hôi lạnh.
Ex: Watching Air Force One, she broke out into a cold sweat when the
terrorist ringleader was about to kill the president: Xem phim Air Force
One cô sợ toát mồ hôi lạnh khi tên đầu sỏ bọn khủng bố sắp sửa giết
tổng thông.
break the news (v.): to disclose sensitive and emotional information to
someone: báo tin buồn, chẳng lành cho ai. Ex: The police just called
and told me her husband was confirmed to be dead in the air crash. I
don’t know how to break the news to Julia: Cảnh sát vừa gọi điện xác
nhận chồng cô ta đã tử nạn phi cơ. Tôi không biết phải báo tin cho Julia
như thế nào.
Ngữ vựng biên địch và phiên dịch Anh-Việt 359
breakdown-, sụp đổ, tan vỡ

break-in news: tin quan trọng mới nhận được
breakthrough: đột phá
brewing: nấu rưựu
broad: chick: girl: cô ả, cô nàng. Ex: Look at that broad over there!
She’s really hot looking like Jane March!: Xem cô nàng ở đàng kia
kìa! Hấp dẫn đâu thua gì Jane March hả?
bronchitis: viêm phế quản
Ị • I ?
bronchoscopy: soi phế quản
bronze inscriptions: chung đỉnh văn (những bài văn bia khắc trên đồ
bronze workmanship: kỹ thuật đúc tượng đồng
brush: cọ vẽ
Biưỉdha Amìtabha: Phật A Di Đà
Buddha, (the -): Đức Phật
Buddhism: Phật Giáo, đạo Phật
Buddhist heritage: di sản Phật Giáo
Buddhist meditative verse: thư thiền Phật Giáo
Buddhist: Phật tử
buff: freak: a devotee, fanatic: người ghiền đậm món gì. Ex: Tom's a
real music buff: Thằng Tom ghiền nghe nhạc lắm. I’m real movie
freak: Tôi ghiền xem phim. Buff khi sử dụng như tính từ lại có nghĩa là
đô con (muscular). Ex: Your brother’s buff: Anh cậu đô thiệt.
bulldozer: xe ủi đất
bully (v,):.ăn hiếp, hù doạ
bumper crops: vụ mùa bội thu
bunch: a lot: nhiều. Ex: What a bunch of noise! (What a buncha
noise!): Làm cái gì mà ồn quá thê này!
bunker mentality: tâm trạng hung hăn, hiếu chiến, cố thủ

Bureau: cục, vụ
burgeoning headache-remedy and antacid market: thị trường thuốc trị
nhức đầu đang phát triển mạnh
burglary: nhập nha: vào nhà ăn trộm
burn rubber (v.): to accelerate quickly: tăng tốc nhanh. Độ vọt nhanh.
Ex: We’d better burn rubber or we’re gonna be late: Chúng ta phải vọt
nhanh nếu không sẽ trễ mất..
bury the hatchet (v.): châp nhận chung sống hoà bình
business connection: quan hệ làm ăn
business management: quản trị kinh doanh
business transactions: giao dịch kinh doanh
bustling: nhộn nhịp
butchering: đồ tể
buy into something (v.): to accept something: chấp nhận, tin vào. Ex:
He gave you nothing but excuses and lies and you bought into it: Han
chẳng cho cô được cái gì ngoài những cớ này cớ nọ và những lời dối trá
thế mà cô vẫn một mực tin hắn!
ờựy into something (v.): to accept something: châp nhận. Ex: He gave
you nothing but excuses and you bought into it!: Hắn chỉ đưa ra một vài
lý do bào chữa mà anh cũng chap nhận luôn!
by deprivation: nói rút gọn lại
by the book: strictly according to the rules: đúng phăm phắp theo qui
định. Ex: Our trip leader is going by the book, allowing US to wander
off only for short periods: Người trưởng nhóm du lịch làm việc rất
nghiêm túc, chỉ cho phép chúng tôi đi loanh quanh trong khoảng thời
gian ngắn.
Ngữ vựng biên dịch và phiên (lịch Anh-Việt .361
cajolery: dụ dỗ, ve vãn

call for (v,): yêu cầu, kêu gọi
call-girl: gái gọi
calling on the name of Amitabha: niệm hồng danh A Di Đà
calumny: tội vu khống
camcorder: máy quay phim ' .1
camera gaze: cái nhìn của ông kính quay phim

camphor: chương nâo
canal irrigation: hệ thống dẫn nước bằng kênh đào
canal system: hệ thống kênh đào
cane cultivation: nghề trồng mía
canonical scriptures: Kinh tạng
canvas: khung vải
capital budgeting: giải trình ngân sách đầu tư vồn
capital expenditure decision: quyết định về việc đầu tư vốn
capital facilities: đối tượng đầu tư vón
captivity: sự giam giữ
capture (v.): nắm bắt, hiểu thấu
cardboard city: khu ổ chuột của người vô gia cư
cardiac failure : suy tim
Cardinal: Hồng Y
cardiovascular accidents: tai biến tim mạch
carry out in broad daylight: to execute openly in public in the middle
of the day: tiến hành ăn hàng công khai giữa ban ngày. Ex: The
.robbery of his Dream II was carried out in broad daylight: Chiếc
Dream II của hắn bị cướp ngay giữa ban ngày ban mặt.
carve (v.): tô tạo

cash-crop sector, khu vực trao đổi lúa gạo lây tiền mặt (các nhà kinh tế
học gọi đây là hiện tượng nông phẩm biến thành hàng hoá: the
commodification of agriculture)
caste society: xã hội phân chia đẳng cấp (theo kiểu Ân Độ)
caste system: hệ thông đẳng cấp
casualties: số thương vong
CAT (computer-assisted tomography) scanning: phương pháp chụp cắt
bằng điện toán
catalyst: chất men kích thích
cataract: mắt hạt cườni (đục thủy tinh thể)
catch someone red-handed: to capture him in the act: bát quả tang. Ex:
Two thieves were caught red-handed breaking into a house: Hai ten
trộm bị quả tó ngay khi vừa nhập nha (cạy cửa chui vào nhà).
catchy slogans: những khẩu hiệu thích hợp
catechu: hài nhi trà (tên khoa học: acacia katechu)
Catholic: Công Giáo
Catholics: tín đồ Công Giáo
causal laws: luật nhân quả
causal: mang tính nhân quả (khảo sát quan hệ nguyên nhân và hậu
quả)
Cavalry Division (Airmobile): Sư đoàn khinh kị (chủ yếu di chuyển
bằng trực thăng)
cease-fire: ngừng bắn
celebrated: nổi tiếng, được ca tụng
cell disintegration: sự phân hủy tế bào
censure (v.): trừng phạt
central government: chính quyền trung ương
NgiT vựng biên (lịch và phiên dịch Anh-Việt 363
Central Intelligence Agency (CIA)\ Cơ quan Tinh báo Trung ương

Central Party Commissioner: ủy viên Trung ương Đảng
cereals: ngũ cốc, hoa màu
cerebral tumor: khối u não
cerebrovascular accident (CVA): tai biến mạch máu não
ceremonial manner: Cling cách phù hợp vói nghi lễ
Chairman of National Assembly: Chủ tịch Quốc Hội (VN)
challenge (v.): thách đô
Ch'an school of Buddhism: Phật Giáo Thiền Tông
chances of survival: cơ hội sinh tồn
channel surfing: switching from one television station to another
frequently: đổi kênh liên tục để tìm xem đài nào có chương trình hay.
Ex: What did you see on TV last night?-Nothing much; I was just
channel surfing: TỐÌ qua anh xem chương trình truyền hình nào? Chẳng
xem được gì nhiều. Chỉ ngồi bơi từ kênh này sang kênh nọ là chính.
channelize (v.): dẫn lưu (dẫn nước chảy theo những kênh nhất định)
chant: ca hát
chao-lỉng: chiếu lệnh
character structure: cấu trúc nhân cách
characterize (v.): điển hình cho, là đặc tính của
charateriological precodìng: nhân cách đã được mã hoá từ trước (tính
tình đã được xã hội thuần hoá, cho vào khuôn phép)
charge an arm and a leg (v.): to charge an exorbitant amount of
money: chém quá tay, chạc thẳng cánh, chém mắc quá. Ex: These
resort hotels charge an arm and a leg for a decent meal: Một bữa ăn
tàm tạm rhà mây khách sạn nghỉ mát này chém quá.
charlatan: lang bãm
charm: 1. bùa. 2. sự duyên dáng, nét quyến rũ
364 Dương Ngục Dũn;
chauvinistic: mang tính xô-vanh (dân tộc cực đoan)

cheating: gian lận (trong kỳ thi)
chemical peel: lột da mặt bằng họá chất
chemical warfare: chiến tranh hoá học
chen nùng: châm minh
Cheng ỉỉsueh: Trịnh Huyền
chicken out: to become scared: nhát như cáy. Ex: I was going to ask
her out but I was chickened out at the last minute: Tôi sắp sửa mời
nàng đi chơi nhưng đến phút chót nhát gan quá nên thôi.
Chief of Office: trưởng phòng
child abuse: ngược đãi trẻ em (không nên dịch sai thành lạm dụng tình
dục trẻ em vì phạm vi ngược đãi rất rộng, không phải chỉ có chuyện
tình dục ) ? .
child-rearing: nuôi con

chime in (v.): join in harmoniously or in unison, either literally (with
music) or figuratively (joining a conversation or express agreement):
nói đệm theo, nói chêm vào, ca theo. Don’t be ridiculous. Do I look
like one who was born yesterday? he shouted at me- Exactly like that!
, she chimed in: Hấn quát vào mặt tôi: Đừng cứ nói chuyện vô duyên.
Tôi không phải thằng con nít hỉ mũi chưa sạch đâu . Cô ta chêm vào:
Đúng là như thế (Anh đúng là thằng con nít)! . Động từ chime in dùng
để diễn tả lôi nói đệm theo, hùa theo, như đệm đàn.
Ch'in dynasty : triều đại nhà Tần
Chinese pharmaceutics: Trung dược học
Chinese-inspired literati: các văn nhân chịu ảnh hưởng văn học Trung
Quốc
cholelithiasis: chứng sỏi mật
choral music: hợp xướng
Christianity: Thiên Chúa Giáo
Ngữ vựng biên dịch và phiên dịch Anh-Vỉệt 365
Christians: tín đồ Thiên Chúa Giáo

Christinas: Giáng Sinh
chromosome: nhiễm sắc thể
chronic sinusitis: viêm xoang mãn tính
chronicle (v.): ghi lại
chronological history: lịch sử theo chiều thời gian
Ch'll Yuan: Khuất Nguyên (Hán ngữ phiên âm)
chuan chuang: truyện trạng (tiểu sử và cáo phó); i
Ch'u-tz’u: Sở Từ (Hán ngữ phiên âm)
circulation of qi and blood: lưu thông khí huyết
circumscribe (v.): hạn chế, khoanh vùng
cirrhosis of the liver: xơ gan
civil lawsuits: những vụ kiện dân sự
civil procedures: tố tụng dân sự
civilian criminal proceedings: thủ tục tố tụng hình sự của dân thường
(không phải quân nhân)
claims to universal truths: những lời tuyên bố sở hữu chân lý phổ biến
clamp down on (v.): to put the clamps on: to become stricter or more
repressive: bóp chặt hơn, khống chế chặt chẽ hơn, thắt chặt (hầu bao).
Ex: My wife usually clamps down my expenses on books: Vợ tôi nói
chung là cắt giảm tiền mua sách của tôi đến mức tối đa.
clan: thị tộc, dòng họ
clarity: rõ ràng, trong sáng
class consciousness: ý thức giai câp
class division: sự phân chia giai cấp
class lines: ranh giới phân chia giai cấp
classical: cổ điển, mang tính cổ điển
cleaning latrines: chùi rửa hô xí
clearance-, việc thanh toán, quyết toán

clearly articulated', được nêu lên, trình bày rõ ràng
cleavage'. chỗ"nứt" (ý nói không cho chiếu cảnh hở ngực, hở mông)
clemency, lòng khoan thứ, khoan hồng
clergy: hàng ngũ giáo sĩ, hàng giáo phẩm
climb upward in a rigid hierarchy (v.): leo lên cao trong một cơ cfíu tôn
ti trật tự cứng nhắc (nghĩa là rất khó lên chức trong một hệ thông phân
chia chủ và thợ một cách cứng nhắc)
clinical laboratory science: khoa học lâm sàng
clinical practice: thực tiễn lâm sàng
clinical syndrome: hội chứng lâm sàng
close look: điều tra, xem xét kỹ lưỡng «
?
closed nature: bản chất khép kín
clump together (v.): dính chùm lại ,
clunker: an old and broken-down car: xe cũ tồi tàn, chiếc xe đau ban,
thổ tả. Ex: One’s nuts to buy that clunker: Có khùng mới đi mua chiếc
xe thổ tả đó!
Coast Guard: lực lượng tuần duyên
coastal artillery, pháo binh vùng duyên hải
codify (v.): mã hoá thành qui tắc
coercion : sự cưỡng chế
coercive labor: lao động cưỡng bách
cogitative intelligence: trí thông minh suy tư, suy niệm
coitus interruptus: giao hợp gián đoạn
cold fish: an unfriendly person: người cau có, khó chịu, dễ ghét.
Ex: How can she be such a cold fish?: Sao bà ta khó gắt củ kiệu thế
nhỉ? I don’t mean to put her down, but the lady is sort of a cold fish,
too: Tớ không phải chê bai gì bà ta, nhưng bà đó cũng khó ưa lắm.
Ngữ vựng biên (lịch và phiên dịch Anh-Việt _______________ 367
cold soaking-, ngâm thường (:lãnh tẩm)

collaboration-, cộng tác
collaborator, kẻ cộng tác, làm tay sai cho giặc
collage-, tác phẩm nghệ thuật (tranh hay điêu khắc) thực hiện bằng cách
ráp nhiều món đồ lại
collagen injection-, bơm cô-la-gien
collapse-, đột quị (xỉu)
collateral-, tiền hay tài sản thế châp
collectivization of land-, tập thê hóa ruộng đât
college faculty-, các giảng viên (ban giảng huấn) đại học
colorful figure-, nhân vật thú vị, độc đáo
come again', what did you say?: cái gì? Anh nói sao? Ex: Come again!
I can’t believe you said that: Cái gì? Thật không thể tin nổi anh lại nói
như vậy.
come clean (v.): to be honest and confess the truth: thành thật khai báo.
/ùv Come clean with me! Did you shoot your wife out of jealousy?:
Thành khẩn khai báo đi! Có phải anh ghen rồi bắn vợ không?
come down with (v.): become ill with: bịz.mắc bệnh. Ex: That guy has
come down with gonorrhoea: Tên đó bị mắc bệnh lậu rồi.
come forward (y.Ỵ. to identify oneself: ra trình diện, ra đầu thú. Ex: He
came forward and admitted committing the crime: Hắn ra đầu thú và
nhận tội. Witnesses are asked to come forward: Cảnh sát yêu cầu ai
chứng kiến (vụ cướp xảy ra) thì nên đến trình báo.
come on the heels of (y.)-. to follow directly behind: tiếp theo đây, theo
sát. Ex: The earthquake comes on the heels of the fire that engulfed the
city last week: Trận động đất xảy ra ngay sau một cơn hoả hoạn bao
trùm thành phố tuần trước.
come out ahead (v.): to succeed, to make a profit: trúng mánh, thành
công. Ex: By the end of the year we expect to come out ahead: Chúng
368 pưưng Ngọc Dũng
tôi dự đoán sè có lời vào cuối năm. .' .

come out of the closet (v.): to reveal one is a homosexual: tự khai rằng
mình là đồng tính luyến ái. Ex: The military has special policies
regarding those soldiers who come out of the closet while enlisted:
Quân đội có chính sách đặc biệt đốì với những quân nhân khi đăng -ký
gia nhập quân ngũ khai mình là đồng tính.
come to a head (v.): (said of a situation which reaches to a critical
point) to come to a climax: (áp dụng cho một hoàn cảnh hay tình thế)
đang đến hồi khẩn trương, cấp bách. Ex: Everyone might have known
that President Clinton had some sexual relations with Monica
Lewinsky, but the situation really came to a head when he testified
before the grand jury: Mọi người cũng có thể đã đoán được tổng thông
Clinton có lăng nhăng với nàng Monica Lewinsky, nhưng tình thố chỉ
thực sự lên tới cực điểm khi ông phải ra làm chứng trước bồi thẩm đoàn
tòi cao.
come to grips with (v.): confront squarely, deal decisively with: đương
đầu trực diện, thẳng thắn giải quyết một khó khăn nào đó. Ex: You
should come to grips with upsetting events: Bạn nên thẳng thắn đương
đầu với những biến cố xáo trộn trong dơi.
come to terms (v.): hoà giải, thông cảm
comedy, hài kịch
comfortable niche-, một góc nhô âìn cúng, thoải mái
Commander-in-Chief of the Military: Tổng Tư Lệnh Quân Đội
Commanding officer: sĩ quan chỉ huy
commensality: đồng thực (ăn cùng bàn)’
commercial camera: máy quay phim phục vụ cho mục tiêu thương mại
commercialization: thương mại hoá
Commission on Crime Prevention and Control: Ưỷ Ban Phòng Chông
Tội Phạm
commitment-, sự kiên trì, kiên quyết (theo đuổi một mục tiêu)
Committee on Crime Prevention and Control-, úy Ban Phòng Chống
Tội Phạm
Committee-, ủy ban
communal land: công điền
communicable diseases: bệnh truyền nhiễm
Communications Units: các đơn vị truyền tin
. ị ■!
communications: giao thông liên lạc
community development block grant: trợ cấp trọn gói (của liên báng) về
phát triển cộng đồng (trong phạm vi tiểu bang)
company: đại đội
compassion: lòng tờ bi, thái độ trìu mến
compatibility: tính tương hợp, tương thích
competing schools: các trường phái đang cạnh tranh
competitive bidding: việc đấu thầu công khai
compiler: người thu thập, biên soạn
complementary: bổ sung
complete determination: chế ngự hoàn toàn
complications: những rối rắm, phức tạp
comportment: phong cách, thái độ ứng xử
compulsory mass education: giáo dục phổ thông cương bách
computer chip: vi mạch điện tử
computerized banking system: hệ thống ngân hùng điều hành bằng vi
tính
concentrated marketing: chiến lược tiếp thị tập trung
conceptualize (v.): quan niệm
concessions: những sự nhượng bộ
conciliatory message: thông điệp hoà hoãn, nhượng bộ
concomitant-, đi kèm theo

conditionalities: những hoàn cảnh, điều kiện
conditioned behavior, hành vi điều kiện hoá
condom: bao cao su tránh thai
conduce (y.Ỵ dẫn dắt
confederates: bọn đồng phạm
confer (v.): cấp cho
confession: xưng tội
configuration: cấu hình, cấu thành
conflagration: đống lửa cháy
confluence: sựhỢp lưu, phối hợp
confrontation: đối đầu
Confucianism: Nho Giáo, Khổng Giáo, đạo Khổng
Confucius: Khổng Tử
congenial defects: khuyết tật bẩm sinh
congenital heart disease: bệnh tim bẩm sinh
congenital: bẩm sinh
congregation: giáo đoàn
Congressional hearings: phiên toà của Quốc Hội
congressional threat: sự đe dọa của Quốc Hội [Mỹ]
conscious: có ý thức
Consciousness-One School: phái Dúy Thức
conscription system: hệ thông bắt quân dịch (bắt nhân dân tòng quân
nhập ngũ)
consensus: sự thoả thuận, đồng tình
conservatism: chủ nghĩa bảo thủ
conservatism: tính bảo thủ
conservative: bảo thủ
consistently: một cách nhái quán, trước sau như một

consolidation: củng cố
constipation: táo bón
constitute (v.): cấu thành, tạo thành, tạo ra
constitutional rights: quyền lợi theo hiến pháp
constraints: những hạh chế, ràng buộc
X . •> . z , . Ã'
consult (v.): hỏi ý kiên

consumer protection laws: luật bảo vệ người tiêu thụ
consumer research: nghiên cứu về nhu cầu của người tiêu dùng
containment: chính sách bao vây .[các quôc gia thuộc khối Cộng Sản],
chủ trương của tổng thống Mỹ Truman
contaminate (v.): gâỳ nhiễm độc
contaminate (v.): làm ô nhiễm, nhiễm độc
contaminated: bị nhiễm bệnh
contemplative: mang tính suy tư, chiêm nghiệm
contend (v.): lý luận (:to argue)
contending: cạnh tranh
contention: tranh cãi
contentious: căng thẳng, gây tranh cãi
contextual analysis: phân tích bám sát bối cảnh cự thể
continuity: tính xuyên suốt, đồng nhất
contraception: ngừa thai
contraceptive: thuốc ngừa thai
contrition: ăn năn tội
control system: hệ thông giám sát
controversy: cuộc tranh luận
convent: đan viện, tu viện
convention: hội nghị
conventional warheads', các đầu đạn thông thường

conventions of grammar, các qui ước ngữ pháp
conventions', công ước, qui ước, ước lệ
conveyance', giấy chuyển nhượng quyền sở hữu
cool off (v.): nguội dan
cool', pleasurable, enjoyable: thích thú, hấp dẫn. Chữ này bây giờ là nằm
trên đầu môi người Mỹ. Xài nhiều quá nên nó bây giờ gần như tương
đương với great, nghĩa là áp dụng cho bất kỳ trường hợp nào. Ex: Your
house is really cool!: Nhà cậu thiệt hết ý! Your mom’s really cool: Mẹ
cậu là sốdách. The movie’s cool, isn’t it?: Phim hay quá cơ!
copper wires', cuộn dây đồng
copyright infringement', vi phạm tác quyền
core areas', các khu vực trung tâm
core assumption: giả định trung tâm
core states: những quốc gia hạt nhân (chủ yếu)
cornering: tích trữ
coronary artery: động mạch vành
coroner's report: biên bản giám định pháp y
corporal punishment: nhục hình
correctional science: khoa học về cải huân
corrective measures: các biện pháp cứu gỡ, cứu vãn
correspondent: phóng viên
corruption: nạn tham nhũng
cosmetic surgery: giải phẫu thầm mỹ
cosmology: vũ trụ luận
cost accounting: hạch toán giá thành
cost allocation: cost assignment: xác định chi phí giá thành
cost objective: đối tượng cho việc phân tích giá thành
cost-effectiveness-, hiệu quả giá thành

couch potato-, tên lưừi nhớt thây (chỉ biết nằm xem ti vi suôi ngày)
cough up (V.): khạc ra
Council of Ministers: Hội đồng bộ trưởng
Council: hội đồng
count (v.): đáng kể, quan trọng (:to matter)
counter (v.): cãi lại, bác lại
countercurrents: những dòng nghịch lưu
counterinsurgency: chống bcạo loạn
counterproductive: chẳng còn có lợi mà còn có hại thêm
counterterrorism: chống khủng bố
course of history, (the ~): dòng lịch sử
Court of Appeals: The Appellate Court: Tòa Phúc Thẩm
Court of Conciliation : Tòa Hòa Giải
court rituals: nghi lễ tế tự tại triều đình
court society: xã hội cung đình
court system: hệ thống toà án
court-martial: toà án quân sự
cover one’s hide (v.): makes excuses or otherwise take action to avoid
being blamed, punished, or harmed: lấp liếm, bào chữa để chạy lội.
Ex: She is ingenious at finding ways to cover her hide: Bà đó thì giỏi
lấp liếm chạy tội lắm.
covert herbicide tests: những cuộc thử nghiệm bí mật về tác dụng của
thuốc diệt cỏ
cover-up of a political scandal: việc che đậy một vụ tai tiếng về
chính trị
crack a case (v.): phá một vụ án
crackdown: a rigorous attack: tấn công mạnh mẽ, bố ráp dữ dội (danh
từ cảnh sát). Ex: The police force has implemented a crackdown on
gaik*violence: Lực lưựng cảnh sát vừa tung ra một trận càn quét mấy
trò bạo lực của các băng nhóm.
crackpot', thằng khùng, mát dây
craft', kỹ năng nghề nghiệp
credentialed professionals: những chuyên gia có bằng cấp
credentials: chứng chỉ hay bằng câp
creed: tín niệm, tín điều
crime scene analysis: phân tích hiện trường
crime scene: hiện trường
criminal justice agency: cơ quan tư pháp hình sự
criminal justice: hệ thông tư pháp hình sự
criminal laboratory science: khoa học hình sự
Criminal Ixiw: Luật Hình Sự
criminal offenses: vi phạm hình sự
criminal prosecution : truy cứu trách nhiệm hình sự
criminal suspects: nghi phạm
criminal violation: vi phạm hình sự
criminology: tội phạm học
cripple (v.): làm tê liệt, phá hỏng
critical abilities: năng lực phê phán, hiểu biết sâu sắc
critical breakthrough: một đột phá quan trọng
critical juncture: khúc quanh quan trọng, ngã rẽ quyết định
criticism: lý luận phê bình văn học
criticism: lý luận văn học
critique: phê phán
Cromwellian: theo kiểu Oliver Cromwell
crooks: criminals: bọn tội phạm. Ex: You sure can find a bunch of,
crooks in this neighborhood!: Đảm bảo cậu sẽ thây rất nhiều thứ mặt rô
trong khu vực này.
Ngữ vựng biên (lịch và phiên dịch Anh-Việt 375
crop rotation-, luân canh

crops: vụ mùa
cross-examination: hỏi cung
crown witness: nhân chứng quan trọng nhất
crucial role: vai trò thiết yếu
crucial: quan trọng
crucifixion: việc đóng đinh trên thập giá
crude graphics: hình ảnh thô sơ
crush (v.): đè bẹp, chà nát
culprit: chánh phạm
cultivate (v.): trau giồi, phát triển
cultural anthropology: nhân học văn hoá
cultural heritage: di sản vãn hoá
cultural milieu: bối cảnh/ môi trường văn hoá
Cultural Revolution: Cách Mạng Văn Hoá
cultural transmission: chuyển giao văn hóa (còn gọi là differential
association)
cultural uniqueness: tính độc đáo văn hoá
culturally coded: được mã hoá về phương diện văn hoá (nghĩa là mang
theo dấu ấn đặc trưng của một nền văn hoá)
culturally determined: bị văn hoá qui định
culture and society: văn hóa và xã hội
cumbersome: dài dòng, nặng nề
cure-all: thuốc trị bá bệnh
currency depreciation: tiền mất giá
currency devaluation: tiền phá giá
current assets: tài sản lưu động (của công ty)
current minorities', các nhóm thiểu số hiện nay

curriculum construction ', cấu tạo chương trình
custom courses', các giảng trình đưực thành lập theo yêu cầu (tailored
courses)
customs and usage: tập quán
cut class (V.): to play hooky: to ditch class: trốn học. Ex: That’s the
second time this week he’s played hooky: Trong tuần này hắn trốn học
đen lần thứ hai rồi đấy. I’m going to ditch class today: Hôm nay tao
cũng cúp cua luôn.
cut the crap (V.): to stop talking or behaving foolishly: đừng nói chuyện
tào lao nữa, dẹp chuyện vớ vẩn đó lại, đừng có ẩm ương nữa. Ex: Cut
the crap and go lo work: không nói chúyện tào lao nữa, đi làm việc đi.
cut to the chase (V.): lo cut to the juicy part: to go directly to the most
essential pari or culmination of a story: di ngay đến phần quan trọng
Iihâi. phần trọng tâm, của câu truyện. Ex: I don’t care about the details.
Just cut to the chase. Are they going to get a divorce?: Tớ không quan
lâm den chi tiết. Nói vào trọng tâm đi. Họ sắp ly dị thật à?
cutbacks: reductions: cắt giảm chi. tiêu. Ex: We’re over budget this
month. We have to make some cutbacks: Tháng này xài quá chỉ tiêu
rồi. Phải cắt giảm bót thôi.
cyberphobia: tâm lý sỢ máy vi tính (a fear of computers)
D
dam (v.): làm đập ngăn nươc
dam: đập nưóc
dark-green view: quan điểm bảo vệ môi trường cực đoan
Ngí? vựng biên dịch và phiên dịch Anh-Việt _________________ 377
deacon', phó tế
deactivating: làm vô hiệu hóa
dead ringer: a person or thing that closely resembles another; an exact
counterpart: người hay vật giống hệt một người hay vật khác. Tom’s a
dead ringer for his Dad: Tom giống hệt ba nó. That red bike is a dead
ringer for Mary’s: Chiếc xe đạp đỏ đó giống hệt xe của Mary.
death penalty: án tử hình
debauchery: hành vi đồi truy
deceased members: những thân nhân đã qua đời
decenter (v.): đưa ra khỏi vị trí trung tâm
decentralization: phân tán từ trung tâm các thành phố lớn chuyển về
khu vực ngoại thành
decentralization: việc giảm quyền lực của trung ương, phân tán quyền
lực cho tiểu bang
decentralize (v.): giảm bớt quyền lực của trung ương
deconstruction of hermeneutics: phá huỷ câu trúc thuyên thích luận
decoy: vật giả, đưa ra để đánh lừa
decree: nghị định/ sắc lệnh/ quyết định
deeds and titles: vãn tự ruộng đất (thời phong kiến)
de-emphasize (v.): thôi, không nhân mạnh
deep cuts: extensive reductions: cắt giảm nghiêm trọng. Congress is
planning deep cuts on welfare: Quốc Hội dự định cắt giảm nghiêm
trọng ngân sách dành cho trợ câp xã hội.
deep vertical trenching: đào sâu xuống theo chiều dọc
deeply felt: được cảm nhận một cách sâu xa
defendant: bị cáo
defense attorney: luật sư bào chữa
deferment: trôn lính, trốn quân dịch
deforestation', nạn phá rừng

defraud (v.): lừa đảo
deify (v.): thần hoá
delegations: các đoàn đại biểu
deliberately: cô ý, cô tình
delimit (v.): ấn định giới hạn
delimitation: áp đặt một giới hạn
democratic bark, (the ~): con thuyền dân chủ (chỉ nước Mỹ vừa giành
được độc lập từ tay thực dân Anh)
Democratic coalition: liên minh Dân Chủ
demodulation: giải quang hiệu
demographer: nhà dân số học
demographic expansion: tăng gia dân số'
demolition: phá huỷ [các công trình xây dựng]
demon-possession: quỉ ám, quỉ nhập
denominational differences: sự dị biệt giữa các giáo phái
denominationalism: sự phân chia thành giáo phái
dental procedures: các trị liệu nha khoa
dentistry: nha khoa
Department of Defense, (the ~): Bộ Quốc Phòng
Department of Land and Housing: Phòng Nhà Đất
Department of Rural Development: Ban Phát Triển Nông Thôn
Department of Treasury: Bộ Ngân Khô" (Mỹ)
Department of Urban Development: Ban Phát Triển Đô Thị
Department: phòng, ban
dependency theory: lý thuyết lệ thuộc (các quốc gia không thể tồn tại
độc lập mà phải nương tựa lẫn nhau)
depleted kidneys: thận hư nhược, thận suy
deplorable social conditions: tình hình xã hội suy đồi

deploy (v.): triển khai
deposit a bail (v.): nộp tiền bảo lãnh
depression: chứng trầm cảm
Deputy Head of Office: phó phòng
deregulation: giải qui [một nỗ lực tại Mỹ trong thập niên 60 nhằm giảm
bót hay xoá bỏ các qui định gây cản trở cho tự do cạnh tranh]
dermabrasion: mài da (làm da láng)
descendants: con cháu
descriptive: mang tính chất mô tả
desertion: đào ngũ
desire: khát vọng
destatistation: việc rút ra khỏi khu vực do nhà nước quản'lý (giông
như việc các tiểu bang thuộc Liên Bang Xô Viết cũ tách ra khỏi
chính quyền trung ương vào thập niên 80 và 90)
detailed contours: những đường nét chi tiết
details of patterning: các chi tiết về cách bô' trí [các di chỉ khảo cổ]
determinism: chủ nghĩa tất định
deterministic terms: những hạn từ tất định
deterring factor: nhân tố gây cản trở, làm nhụt chí
detente: 1. chính sách tạm thời hoà hoãn. 2. sự giảm căng thẳng
deviance: hành vi lệch lạc (phi chuẩn)
devolution of power: việc chuyển giao quyền lực
diabetes: tiểu đường
diagnosis: chẩn đoán
dialect: phương ngôn (tiếng địa phương)
dialectic: biện chứng pháp
dialectical materialism: chủ nghĩa duy vật biện chứng
diametrically opposed', hoàn toàn đối lập

diarrhoea', tiêu chảy
dictatorial control', sự áp chế độc tài
diction', cách dùng từ
die is cast, (the ~): the decision or course of action has been
determined and cannot be changed: ván đã đóng thuyền, chuyện đã dĩ
lỡ rồi. Ex: Now that she has moved to live with her boyfriend; the die
is cast: Cô ta đã dọn ra sống chung với người yêu rồi. Thế là đi đứt!
(Hết còn hi vọng gì).
differentiated marketing: chiến lược tiếp thị phân vùng
differentiation : sự biện biệt, phân biệt rõ
diffuse: phân tán, tản mạn, lung tung
dilatation and curettage: nong và nạo thai
dilemma: vấn đề nan giải
diminish (v.): giảm xuông
diocese: giáo khu, giáo xứ
Dionysian, (the -): yếu tố hoang dã, say sưa, buông thả, đề cao cảm
tính, trực giác (trong nghệ thuật Hi Lạp, đôi lập với the Apollonian: yếu
tố quân bình, tự kềm chế, trong sáng, lý tính)
dire poverty : nghèo mạt
direct labor costs: phí trực tiếp trả cho công nhân
direct materials costs: phí mua thiết bị, máy móc.
dirt cheap: very inexpensive: rẻ thối, rẻ như bèo, rẻ mạt. Ex: Their
house was a real bargain, dirt cheap: Căn nhà họ mua rẻ như cho, rẻ
mạt.
dirt: gossip, scandal, pornography: chuyện nói xấu, đồn đại, thèo lẻo,
ngồi lê đôi mách, sách báo, phim ảnh đồi truy. Ex: Got any new dirt to
tell me?: Có chuyện xì căng đan nào mới kể nghe chơi! What is this
dirt you’re reading?: Cậu đọc ba cái thứ đồi truy gì thế?
Ngữ vựng biên djch và phiên dịch Anh-Việt 381
disarmament-, giải trừ quân bị

disclose (v.): tiết lộ, khai thị
discourse-, thuyết thuật, thuyết hệ, ngôn thuyết
disenchantment-, sự chán chường, thất vọng
disengagement lines: lằn ranh phi quân sự
disorderly, hỗn loạn, vô trật tự
dispatches: những bản tin
dispersion : sự phân tán
displacement: thay thê, chuyển đoi vị trí
disposing force: sức mạnh xử lý, chi phối
dissemination of indecent texts and images: phổ. biến hình ảnh và tài
liệu không đứng đắn
dissemination: sự gieo trồng, gieo giống (một thuật ngữ của Jacques
Derrida, một triết gia thuộc trường phái hậu hiện đại và hậu cấu trúc)
dissidence: sự ly khai, thái độ phản kháng, bất đồng
dissolute: truy lạc
distillery: nhà máy nấu rượu
distinct and recognizable: rõ ràng, dễ nhận ra
distinctively: một cách đặc sắc, khu biệt
distributional relations: quan hệ phân.bô'
diuretic: thuốc lợi tiểu
diverse: phong phú, đa dạng
diversification: dữ. dạng hoấ
diversion of funds-, lạm dụng công quỹ (dùng vào một mục tiêu khác)
dividends: cổ tức
dividing issue: vấn đề gây chia rẽ
dizziness: chóng mặt (:nãọ chuyển)
do an ultrasonograph (v.): làm siêụ âm
do the trick', to have a positive effect: có hiệu nghiệm tức thì. Ex: Here,
drink this tonic. It’ll do the trick: Này, uống món tonic này vào cậu sẽ
thấy khoẻ ngay.
do time at Chì Hoa Jailhouse (v.): ở tù (thụ án) O rại giam Chí Hòa
doctoral education', giáo dục ở cấp tiến sĩ
Doctrine of the Mean, (the ~): Trung Dung
documentary-screening committee: uỷ ban duyệt phim tư liệu
dog-eat-dog company: công ty mà nhân viên phải cạnh tranh nhau để
thăng tiến,
dogmatism: chủ nghĩa giáo điều
dog-tag: thẻ bài (của lính Mỹ, hoặc lính chính quyền miền Nam cũ)
domestic policy: chính sách đối nội
domestic social policy: chính sách xã hội trong nước
domestic/societal sources: những nguyên nhân xã hội trong nưức
domesticated: được thuần hoá
dominant ideologies: những hệ tư tưởng chủ đạo
dominion : sự không chế.
domino theory, (the ~): học thuyết đô-mi-nô.
doomed from the start: bị hư hỏng, thất bại ngay từ đầu
dope fiend: con nghiện
dour consequences: hậu quả bi thảm
downfall: sự sụp đổ
down payment: tiền trả trưóc (cho một món nỢ ngân hàng)
downside: mặt trái
downsize (v.): giảm biên chế
draft dodger: kẻ trốn lính, trốn nghĩa vụ quân sự
draft dodger: kẻ trôn nghĩa vụ quân sự, trốn lính
draft-vulnerable men: những người đủ điều kiện để thi hành nghĩa vụ
quân sự (dễ bị bắt lính)

drag’, the pits: a bore: một sự việc gì đó làm chán ngây. Ex: This
party’s a drag: this party’s thefts: buổi tiệc hôm nay chán thấy mẹ!
dragon's blood: huyết kiệt (tên khoa học: daemonorops draco Bl)
drainage system: hệ thống tiêu thoát nước
drama: kịch
’ Ị
dramatic aggravation: sự trầm trọng đột biến
dramatic impact: ảnh hưởng quan trọng
* ị, , A’ ,.A . A' z ,
dramatic manifestation: sự minh chứng, thê hiện hêt sức linh động
dramatic modes: phong cách kịch tính, mới mẻ
draw attention to (v.): lưu ý đến
draw upon (v.): dựa trên, rút tỉa nhiều từ
dredging operation: công tác nạo vét kinh rạch
dressing: lớp băng quân vết thương
dribs and drabs: bits and pieces, negligible amounts: đồ lặt vặt, sô'
lưựng không đáng kể. Ex: There’s not much left, just some dribs and
drabs of samples: Chẳng còn lại bao nhiêu, chỉ vài mẫu hàng lặt vặt
drift toward (v.): ngả dần về phía
drill instructor: cán bộ huấn luyện tân binh
drink like a fish (v.): to drink a large quantity of alcoholic beverages:
nhậu như hũ chìm. Ex: That guy drinks like a fish, especially when
there are some chicks around: Tên đó nhậu dữ lắm, nhất là khi có mấy
em bên cạnh
drive someone nuts (v.): drive someone crazy: drive someone bonkers:
drive someone bananas: drive someone up the wall: drive someone to
drink: làrh cho ai nổi khùng lên. Ex: His stinginess drives me nuts:
Thói keo kiệt của hắn khiến tôi phát điên lên.
drought: hạn hán .
drug education program', chương trình giáo dục về ma tuý

Drug Enforcement Agency (DEA)\ Cơ quan Phòng chống. Ma Tuý
(Mỹ)
drug overdose: việc sử dụng ma tuý
drug-resistant strains: những giống (muỗi) kháng thuốc
drug-trafficking: buôn bán ma tuý
drum: trống
dry run: a rehearsal: buổi tổng dợt. Ex: Let’s do a dry run before the
performance tomorrow: Chung ta hãy dợt lần chót trước buổi diễn ngày
mai.
duality: tính nhị nguyên
dub (v.): gọi, đặt tên là
due procedural safeguards: thủ tục tố tụng theo đúng pháp luật
due process of law: quyền được xét xử công bằng theo đúng qui định
của luật pháp
dump (v.): to abandon: bỏ rơi. Ex: How could you dump a cool guy like
that?: Làm sao cậu có thể bỏ một anh chàng ngon lành như thế được?
dumping policy: chính sách bán phá giá
dumping: bán phá giá sản phẩm ở thị trường nước ngoài
dumping: chính sách bán phá giá (định giá hàng xuất khẩu thấp hơn giá
thành)
duress: gây áp lực
dynamics: động thái, động năng
dyslexia: chứng khó đọc
eagerness', sự sôi nổi, phấn khởi

earlier dependence', tiên thiên (:tất cả các yếu tố góp phần hình thành
sự sống khoảng giữa khi thụ thai và sinh ra đời. Nói chung, theo quan
điểm Đông y thận là nguồn gốc chính của liên thiên).
early Confucianism'. Nho Giáo sơ kỳ
Easter, mùa Phục Sinh Ị-
eat like a bird (v.): to eat very little: khảnh ăn, ăn như chim, ăn ít.
Ex: Jane is too thin; she eats like a bird: Jane gầy guộc quá. chỉ tại cô
ta ăn như chim.
eat me out of house and home (v.): to eat all the food in someone's
house to the point where the owners can barely afford to buy more
food and other essentials: ăn sập nhà sập cửa. Ex: Now he's getting me
out of house and home. I’ve tried to talked to him but it all goes in one
ear and out the other. He just makes himself at home. What really gets
me is that yesterday he walked into the living room in the raw and I
had company over! That was the last straw:- Bây giơ thì hắn ăn uống ỏ
nhà tôi gần tán gia bại sản. Tôi cũng cố khuyên can mà hắn cứ trơ ra
như thổ địa. cứ tự nhiên thoải mái như ở nhà mình. Nhưng điên nhất là
ngày hôm qua khi tôi đang tiếp bạn bè trong phòng khách thì hắn trần
như nhộng ương ương đi vào. Thật là quá quắt hết mức rồi!
eat someone alive (v.): to overwhelm or defeat someone thoroughly,
make short work of someone: qua mặt cái vù, đánh bại hoàn toàn.
Ex: Lacking experience in teaching, he was eaten alive by his
colleagues: Do thiếu kinh nghiệm giảng dạy nên hắn bị các đồng
nghiệp qua mặt cái vù.
ecclesiastical power, quyền điều phối giáo hội
eclectic', mang tính chiết trung
eco-friendly, không gây hại môi trường

ecological', thuộc về hệ sinh thái (môi trường)
economic model', mô hình kinh tế
economy and commerce', kinh tế thương mại
edema', phù thũng
edict', sắc (=chiếu chỉ)
editorial', bài xã luận
Education Service: sở Giáo Dục
education: giáo dục
educational psychology: tâm lý giáo dục
egg misappropriation: ăn cắp trứng
eightfold path, (the ~): Bát Chính Đạo (con đường tám nhánh)
eight-grade diploma: bằng lớp tám
ejaculation: sự xuất tinh, phóng linh.
elaborate (v.): liệt kê chi tiết
elation: sự phấn khích, vui vẻ, cuồng nhiệt
Electoral College: cử tri đoàn tuyển chọn (electors that are equal in
state)
electrical blackout: mất điện đột ngột
electromagnetic forces: lực điện từ
elevated: cao siêu, khoáng đạt
elusive nature: tính bấp bênh, khó nắm bắt
elusive: lảng tránh
emaciation: Ốm yếu (cơ nhục tiêu sâu)
emancipation of serfdom: giải phóng nông nô
embryo switching: tráo phôi thai
Ngữ vựng biên (lịch và phiên (lịch Anh-Việt 387
embryology, phôi sinh học

emerge (v.): ra đời, xuất hiện
emergence-, sự ra đời, xuất hiện
emotional stimulus: kích động
empiricism: chủ nghĩa duy nghiệm
emplacement: nơi ém quân
encephalitis: viêm não
encephalomalacia: chứng nhũn não
encode (v.): mã hóa
endogamy: nội hôn (cưới gả trong phạm vi đẳng câp)
energy of the matter: năng lượng vật chất
energy shortage: thiếu hụt năng lưựng
enforce a contract (v.): thực hiện một hợp đồng
enforce the judgment (V.): thi hành án
enlist (V.): lòng quân nhập ngũ
enormous difficulty: khó khăn rất lớn
ensuing gains: các lợi nhuận tiếp theo
entail (v.): hệ quả kéo theo là, bắt buộc phải
enteritis: viêm ruột
enthrall (V.): làm ngây ngất, đê mê
entrance exam: thi tuyển sinh vào đại học
environment and energy policy: chính sách môi trường yà năng lượng
environmental degradation: môi trường xuống cấp
environmental determinism: chủ thuyết môi trường quyết định (hệ
thống quôc tế quyết định các hành vi ứng xử của một nước)
Environmental Protection Agency: Cơ quan Bảo vệ Môi trường
environmental protection: bảo vệ môi trương
envy: sự ghen ghét, ghen 'tị
ephemeral: phù du, ngắn ngủi, tạm bự

epidemiology: miền dịch học
epileptic seizure: cơn co giật động kinh
Epiphany, (the ~): lễ Hiện Xuống
episcopal council: hội đồng giám mục
episcopal polity, cơ cấu giám mục
epistemology: tri thức luận (bàn về nền tảng của tri thức hay hiểu biết)
equal access to educational opportunities: bình đảng trong giáo dục
equal time rule: quy định thời gian bằng nhau
equally attainable: có CƯ hội đạt đến một cách bình dẳng
eroticized: trở nên mang tính chát kích dục
erupt (\ .Ỵ bùng nổ, bùng phát
escalate (v.): leo thang, lăng lên
eschatological: thuộc về thố mạt luận (chủ trương ngày tận thế sắp đến
gần)
esthetic missionary sứ giả tham mỹ
estimation of blood pressure: do huy ci úp
estrangement: tình trạng xa lạ. trờ nên xa lạ. ngăn cách
eternal paradox, (the ~): nghịch lý muôn thuở
eternal triangle: relationship involving three lovers, such as two
women involved with one man or two men with one woman: tình lay
ba. Ex: Almost all penny-a-liners revolve around an eternal triangle:
Hau hét mấy cuốn tiểu thuyết ba xu đều xoay quanh chuyện tình tay
ba.
ethereal beauty, nét dẹp lung linh như sương khói, thuẫn khiết, tinh khôi
ethical conduct: sòng dạo đức (hành trì giơi luật)
ethnic types: mầu người
ethnocentric: mang tính dân tộc trung lâm (xem dân lộc mình là trung
Ngữ vựng biên (ìịch và phiên dịch Anh-Việt 389
tâm văn hoá của loài người)

ethnocentrism: thái độ xem dân tộc mình là trung tâm
ethnographic hands: các nhà dân tộc học
ethological approach: phương pháp tiếp cận nghiên cứu hành vi độhg
vật (animal behaviour)
ethologist: nhà nghiên cứu hành vi động vật
eulogy: lời khen ngợi (lụng)
Eurocentristn: thái độ xem văn minh châu Ầu là trung tâm
evacuate (v.): sơ tán, rút ra
evanescence: vô thường, phù du, chóng qua
evangelical attitude: thái độ truyền bá Phúc Âm (Tin Lành)
evaporate (v.): bốc hơi
event-oriented: chỉ tập trung tường thuật các biến cố
eventually: cuối cùng
every dog has its day: every person will have his moment of glory: ai
cũng sẽ có lúc đưực vinh quang. Ex: I just won a scholarship to study at
Harvard. I guess it’s true when they say every dog has its day: Tôi vừa
được một học bổng đi học tại Harvard. Có lẽ mọi người nói đúng: ai rồi
có lúc cũng sẽ được vinh quang.
every man has his price: any person can be bribed in some way: ai CÓ
giá người đó, ai cũng mua chuộc, hôi lộ được. Ex: They had trouble
persuading her to join, but when they offered her a car-well, every
man has his price: Họ gặp khó khăn thuyết phục cô ta gia nhập, nhưng
khi đề nghị tặng cô ta một chiếc xe hơi thì..chậc..ai cũng có giá cả mà.
every nook and cranny: mọi ngóc ngách, khe hở
every time one turns around: very often, too often. Ex: Every time I
turn around he’s asking for more money: Hắn cứ gặp tôi là xin thêm
tiền. She shouts at me every time I turn around: Hở một cái là cô ta
quát tháo tôi ngay.
evidence handling and storage-, xử lý bảo quản tang vật

evidentiary testing: xét nghiệm bằng chứng
evolution: sự tiến hoá
exaggerate (y.Ỵ phóng đại
examination procedures: thủ tục lây lời khai
excavation techniques: kỹ thuậư phương pháp khai quật
excessive consumption: mức tiêu thụ quá lô
exchange control: quản lý ngoại hối
excise tax on alcohol: thuế tiêu thụ rượu
excommunication: vạ tuyệt thông
Executive, (the ~): Hành pháp
exemplify (v.): biểu trưng, cho thấy
exemplify (v.): thể hiện, phản ánh
exert fascination (v.): tạo ra sự thu hút, hấp dẫn
ex-hooker: gái hoàn lương
exhortations: những lời khích lệ, cổ võ
existentialism: chủ nghĩa hiện sinh
exlusionary rule, (the -): luật khai trừ Ị công tố viên khi luận tội hình sự
không được sử dụng các chứng cứ thu thập trái vơi qui định của pháp
luật]
exorcise demons (v.): trừ tà trục quỉ
exorcism: việc trừ tà trục quỉ
exotic: mang màu sắc, hương vị ngoại quốc, lạ lùng, bí hiểm, quyến rũ
expansion of the universe, (the ~): sự dãn nở vũ trụ
expansion: sự bành trương
experimental school: trường thể nghiệm
explicate (v.): giải thích
exploratory surgery: giải phẫu thủ công (dùng dao khui ra xem)
export market: thị trường xuất khẩu

export subsidies: chính sách trợ giá cho xuất khẩu
exposition: trình bày, phô diễn
exposure: sự phô bày
expound (v.): trình bày
expressiveness: tính diễn cảm
exquisite: tinh tế
extended sovereignty: mở rộng thêm chủ quyền
extensive farming: quảng canh
extensive: rộng rãi
extenuating circumstances: tình tiết giảm khinh (làm nhẹ tội)
external behavior: phong cách đôi ngoại
external/ systemic factors: những nhân tố mang tính hệ thông và quô'c
tế (đôi lập với domestic/ societal factors)
extortion: tống tiền bằng cách dùng bạo lực hay đe doạ
extramarital relations: quan hệ ngoài hôn nhân
extremely bureaucratized structure: cơ cấu cực kỳ quan liêu
extrinsic factors: những nhân tố bên ngoài [tác phẩm]
eye-catching: trông nít bắt mắt, hấp dẫn
eyes are bigger than one’s stomach: someone wants more than he or she
can handle: mắt lớn hơn ruột, lực bất tòng tâm. Câu này dùng được trong
cả hai trường hợp: nghĩa đen (ăn uống) và nghĩa bóng (công ăn việc
làm). Ex: I’m afraid your eyes are bigger than your Stomach-No, I am
just dying to taste all the specialties on this menu: Tôi e rang anh mat
lớn hơn ruột đấy nhé. Không đâu, tôi chỉ muốn nếm thử tất cả các món
đặc sản ghi trên thực đơn. He’s thinking of acquiring one more Ph.D
degree; his eyes are bigger than his stomach, I assume: Hắn còn
đang tính lấy thêm một cậi bằng tiến sĩ nữa. Tôi cho rằng hắn lực bất
tòng tâm.
face up to (v.): to confront: đương đầu, đối diện với. Ex: He faces up to
death penalty: Rất có khả năng hắn sẽ bị tử hình (Án tử hình đã treo lơ
lửng trước mắt). Đây là một cách dùng rất đặc biệt các bạn cần lưu ý,
nếu không các bạn sẽ hiểu lầm câu trên as they face up to two years là
hai tên cướp đã bị bát và đang bị xử tù hai năm. Thật ra câu trên phải
hiểu là: Nếu bị bắt chúng có khả năng phải nằm tù hai năm là giá chót.
face-lift: giải phẫu chỉnh dung
facelift: giải phẫu thẩm mỹ mặt (:facial plastic surgery)
face-saving deal: một thoả thuận để vớt vát thể diện
facet: khía cạnh
facilitate (v.): làm cho dễ dàng, tạo điều kiện
facilitator: người điều khiển cuộc thảo luận
factions: các phe phái,
factors: các nhân tó
factory overhead. phí sản xuất gián tiếp
fad: mốt thời trang, thời thượng
faded: [hình ảnh, chữ viết] đã phai mờ
failing sight: suy giảm thị lực
fairness doctrine: lý thuyết công bằng
faith healing: liệu pháp đức tin
faithful, (the ~); những tín đồ
fall for (v.): to be tricked into believing: cả tin, nhẹ dụ tin vào.
Ex: She’s fallen for all the stuff the crook said and ran away with him:
Nàng thì thật dạ tin ngươi nên trao duyên nhằm tương cươp.
fall into line (v.): to adhere to established rules or predetermined
course of action: tuân theo đúng các qui tác, luật lệ, theo đúng đương
lối. Ex: It wasn’t easy to get all the tenants fall into line: Không phải
dễ làm cho tất cả những người thuê nhà đều châp thuận răm rắp đâu.
Một đặc ngữ có liên- quan là to bring someone into line: to make
someone fit established rules: làm cho ai đó phải chấp hành các qui tắc
đã xác lập. Ex: Your job is to bring all the employees into line: Nhiệm
vụ của anh là làm chọ các nhân viên (trong hãng) chấp hành nội qui
nghiêm túc.
Fall, (the -): sự sa ngã (Eva, Adam, trái cấm)
fallow land-, đất bỏ hoang . •’’! Ị
fallow-, ruộng bỏ hoang
family violence: bạo lực trong gia đình (:domestic violence)
fanatical: cuồng tín
fantasy: tiểu thuyết lãng mạn, viễn mơ
farming: canh tác
fasting: chay tịnh, giữ mình trong sạch
fatalism: thuyết định mệnh
fate: số phận, định mệnh
fauna: quần thể động vật
feast one's eyes on: to be delighted or gratified by the sight: ngắm mê
mẩn, ngắm cho mãn nhãn. Ex: They feasted their eyes on supermodels
on stage: Họ me mẩn ngắm các cô nàng siêu người mẫu trên sân khấu.
Người đầu tiên sáng chế ra thành ngữ này là Shakespeare trong câu:
with my love’s picture then my eye doth feast (Sonnet 47): Tôi say sưa
ngắm nhìn người yêu dfiu.
Federal Bureau of Investigation (FBI): Cục Điều tra Liên bang (Mỹ)
Federal bureaucracy: hê thống hành chính liên bang
federal court: toà án liên bang
Federal Reserve System: Kho Dự trữ Liên bang
feel it incumbent upon him (v.): cảm thây ông có nhiệm vụ phải [làm
một việc gì đó]

felicitous effort: một nỗ lực đáng hoan nghênh
felony: tội trọng án
feminist: người theo phong trào nữ quyền, đâu tranh cho quyền lợi phụ nữ
fertility: mắn con (:chủng tử)
fertilization: sử dụng phân bón
fertilized eggs: trứng thụ tinh
fertilizer: phân bón (hóa học)
festival: lễ hội
fetus: bào thai
feudal prerogatives: những đặc quyền của giai cấp phong kiến
feudalism : chế độ phong kiến
feverish activity: hoạt động như điên cuồng
fiber-optic communication: liên lạc thông tin thông qua kỹ thuật cáp sựi
quang học
fiberoptics: kỹ thuật sợi quang học
field beings: các trường sinh thể (sinh thể không thể tồn tại độc lập mà
phải cộng sinh với toàn bộ môi trường xung quanh để có thể phát triển)
field day: a great time; complete self-indulgence: thời gian thoải mái,
vui vẻ, an nhiên tự tại. Ex: When I saw her in the market, I finally told
her what I think of her. I had a field day!: Khi tôi gặp nàng trong chợ
cuối cùng tôi đã thổ lộ tâm can với nàng. Đúng là một ngày tuyệt vời!
{Market cũng có thể là siêu thị vì người Mỹ cũng thường rút gọn
supermarket thành market.')
fieldwork: công .tác điền dã
yĩg/ư off (v.): chống trả
fin de siềcle: cuối thế kỷ (Pháp ngữ)
finance (v.): cho vay tiền
financial accounting: kế toán tài chính
financial capitalism-, tư bản tài chính

financial statements-, báo cáo tài chính
fine point: đầu nhọn
finger rudiments: những mầm mông đầu tiên của ngón tay (khi còn
trong tình trạng phôi thai) .
fingerprint technology: kỹ thuật lây dấu vân tay
fingerprints: dấu vân tay •
finishing touch: nét châm phá cuối cùng
fưe qi: hoả khí
fire support bases: căn cứ hỗ trợ hoả lực
firepower: hoả lực
fiscal policies: chính sách tài khoá (ngân sách)
fish (v.): to attempt to find useful information by asking questions at
random: đoán mò bằng cách đặt những câu hỏi ngẫu nhiên. Bây giờ
thuật ngữ này chủ yếu dùng trong giới luật sư, toà án. Chẳng hạn công
tố viên có thể phản đối luật sư biện hộ: You are fishing again! (Anh lại
đoán mò nữa!). Thay vì dùng động từ chúng ta có thể dùng cụm danh
ngữ fishing expedition. Ex: The sales force was told to go on a fishing
expedition to find out what they could about the company’s
competitors: Lực lượng chào hàng dược lệnh tiến hành thăm dò ngẫu
nhiên càng nhiều càng tốt về các đối thủ cạnh tranh của công ty.
fish for compliment (v.): to try and get a compliment from someone: cố
gắng làm người khác khen mình. Ex: Today Lauren showed me one of
the paintings she made. You should have heard her talk for an hour
about what a great job she did. She was definitely fishing for a
compliment: Hôm nay Lauren mới cho tôi xem một trong những bức
tranh cô ta vừa vẽ. Anh phải đích thân nghe cô ta nói cả tiêng đồng hồ
về công trình vì đại của mình (thì mới té ngửa ra biết rằng) cô ta đang
cần được khen ngợi.
fish pond: ao nuôi cá
five depots and six palaces, (the ~): lục phủ ngũ tạng {ngũ tạng: tâm
(heart), can (liver), tì (spleen), phế (lungs), thận (kidneys); lục phủ:
đảm (túi mật: gallbladder), bàng quang (bladder), đại trường (ruột già:
large intestines), tiểu trường (ruột non: small intestines), tam tiêu (the
triple burner).
fixed assets: tài sản cố định
fixity: tính cố định
fizzle out: fail,‘end weakly, especially after a hopeful beginning: XÌU
xẹp lép sau một thời gian nổi đình đám. Ex: His enthusiasm for
educational reforms has fizzled out: Ean đầu hắn cũng hăng hái đòi cải
cách giáo dục xôm trò lắm, bây giờ thì như bong bóng xì.
flagships: những trường danh tiếng (Harvard, Yale, ván vân)
flake: an unreliable person: người không tin được. Ex: I don’t know
what he is trying to pull this time, but one thing’s for sure, the guy’s a
total flake: Tớ không biết.lần này hắn đang giở trò gì, nhưng cam đoan
với cậu, hắn là một thằng bợm chánh cống.
flash ìn the pan: (love relationship) to be temporary: tình qua đường,
tạm bợ, mối tình chớp nhoáng. Ex: Well, you can bet this relationship’s
going to be a flash in the pan: Chạc, tôi dám cá quan hệ kiểu này chỉ là
qua đường thôi.
flashes of insight: những kiến giải sâu sắc đến một cách đột ngột như
những tia chớp sáng ngời
flexibility: sự mềm dẽo, khôn khéo
fling: a love affair: một chuyện bồ bịch. Ex: His wife probably found
out about his fling: Vợ hấn có lẽ đã biết chuyện hắn có bồ.
flip out (v.): to become extremely upset: choáng váng, chới với. Ex: She
flipped out when she saw her boyfriend with another woman: Nàng
choáng váng khi thây người bạn trai đang đi với người đàn bà khác.
floating-rice area: khu vực trồng lúa nổi
NgíT vựng biên dịch và phiên dịch Anh-Việt 397
floppy disc (disk): dĩa mềm

flora', quần thể thực vật
fluctuate (v.): thăng trầm
fluctuations', sự trồi sụt, lên xuống, thay đổi
flux', dòng vận hành liên tục [của sự sống]
fly the coop: escape, run away: bỏ của chạy lấy người. Ex: After years
of fighting with my mother, my father finally flew the coop: Sau mây
năm cãi cọ với mẹ tôi, ba tôi cuối cùng bỏ của chạy lấy người. Coop
(chuồng gà) trước đây là tiếng lóng chỉ nhà tù (jail).
foam at the mouth (v.): to be very angry: giận sùi bọt mép. Ex: She
foamed at the mouth over the judge’s verdict: Bà ta giận sùi bọt mép
khi nghe toà tuyên án.
focus group: nhóm tập trung, một phương pháp nghiên cứu định tính
(qualitative research method).
foetal heart: tim thai
folk wisdom: túi khôn dân gian
follow suit (v.): tiếp theo ngay
Food and Drug Administration (FDA): Cơ Quan Kiểm Định Dược
Phẩm và Thực Phẩm
Food and Nutrition Service: Sở Thực Phẩm và Dinh Dưỡng
food self-sufficiency: tự túc lương thực
food stamps: tem phiếu thực phẩm
foot in both camps: support or have good relations with two opposing
sides: bắt cá hai tay. Ex: He had a foot in both camps, making
donations to candidates in both parties: Hắn bắt cá hai tay luôn, góp
tiền ủng hộ cả hai cử tri thuộc hai đảng (Cộng Hoà và Dân Chủ).'
foot in one’s mouth: put one’s foot in one’s mouth: say something
foolish, embarrassing, or tactless: nói năng dở hơi, ăn nói như cám hấp,
chỉ tổ gây bực mình cho người khác. Ex: His wife does not allow him to
go to the birthday party, knowing too well that he would put his foot in
his mouth and be kicked out: Vợ hắn không cho hắn đi dự tiệc sinh nhật
vì biết quá rõ rằng hắn sẽ phun mây câu vô duyên ra để thiên hạ phải
tông cổ ra ngoài.
forbears', tổ tiên
forced conjunction: kết nôi một cách áp đặt
foreclosure: tịch thu bất động sản đã thế châp (vì không trả nổi nợ thiếu
ngân hàng)
foreground: tiền cảnh, nơi tạo ra sự chú ý đặc biệt
foreign trade priorities: các ưu đãi ngoại thương
forensic medicine: pháp y
forensic science: ngành pháp y
forestall (v.): chặn trước
forgery: giả mạo chứng từ
forget that noise (v.): there’s no possibility: không thể nào, sức mấy mà
tớ chịu làm như thế, bỏ qua chuyện vớ vẩn ấy đi!
forgo (y.Ỵ từ bỏ
fork over (v.): to pay for something: trả tiền mua món gì. Ex: How
much did you fork over for that new car?: Anh phải chi bao nhiêu để
mua chiếc xe mới đó?
formal discipline', kỷ luật nhà trường
formal logic: lôgích hình thức
formative evaluation: đánh giá xây dựng (để lùm cho tốt hơn)
forms of literary organization : hình thái tổ chức các yếu tô' cấu thành
một tấc phẩm văn chương
formulation of policy: việc hoạch định chính sách
formulation: hình thành, trình bày
foundation principles: những nguyên lý nền tảng
founding masters: những bậc thầy khai sáng
four varnas: bốn đẳng cấp

fragments of reality, những mảnh đời
frame (v.): bố trí, sắp đặt
frame', khung ảnh, khung hình
framers of the Constitution, (the ~): những người soạn thảo hiến pháp
(Mỹ)
frames of reference', bôi cảnh lịch sử, xã hội [của tác phẩm]
franchise', đặc quyền (rspecial privilege)
fraud', tội lừa đảo
free will: ý chí tự do
free-flowing discussions: những cuộc thảo lúận thoải mái, không bị
gò bó trong việc trả lời những câu hỏi nhất định
fresco: bích hoạ
frigidity: bệnh lãnh cảm
frisk someone (v.): to search someone's clothing for hidden or illegal
possessions: lục soát quần áo lìm đồ cấm. Ex: The police officer
frisked the man for drugs: Viên cảnh sát lục soát người đàn ông để tìm
ma tuý.
fruit: a homosexual: người đồng tính luyến ái. Ex: 1 think that guy’s a
fruit: tớ nghĩ tên đó chắc là pê-đê quá!
frustrated: bất mãn
fulfill (v.): hoàn thành, thoả mãn (một ước vọng)
full disclosure: tiết lộ, cung cấp thông tin đầy đủ
full employment: hiện tượng toàn dụng
full-employment-inflation trade-off: quan hệ đôi chuyển giữa toàn dụng
và lạm phát
function (v.): hoạt động, hoàn thành chức năng
function of schooling, (the ~): chức năng giáo dục
functional-, mang tính chức năng (khảo sát theo phương pháp của
trường phái chức năng)
functionalist perspective-, quan điểm thuộc trường phái chức năng
functionally, về phương diện chức năng
fundamental assumptions-, những giả định căn bản
fundamental tones-, âm điệu thuộc bè chính
fundraising capability, khả năng gây quỹ
funeral rites: tang lễ'
fungibility: tính khả hoán
fuzzy logic: lôgích mờ
gag (v.): nhét một vật vào miệng không cho khép lại
gag: quick comic routine: một trò hề diễn nhanh theo thông lệ. Ex: The
comedian did a funny gag on the show: Người nghệ sĩ hài biểu diễn
một pha hài hước ngắn gọn thông thường.
galaxies of characters: vô sô' nhân vật
galloping inflation: lạm phát phi mã
gallows, (the -): giảo hình đài (giá treo cổ)
galvanize (v.): làm choáng váng
gamete intrafallopian transfer: kỹ thuật cấy hợp tử (hỗn hợp trứng và
tinh trùng) vào ống dẫn trứng ■
Gang of Four, (the -): bè lũ bốn tên (Tứ Nhân Bang)
garner (v.): gặt hái, thu lượm
gastric ulcer: loét bao tử
gastroenteritis: viêm ruột dạ dày
Ngíĩ vựng hiên dịch và phiền dịch Anh-Việt 401
gate of life, (the ~): mệnh môn

'* gates of Hades, (the ~): cổng địa ngục
GATT (:General Agreement on Tariffs and Trade): Hiệp định chung
về Thuế quan và Mậu dịch
Gaullists: những người kháng chiến do De Gaulle lãnh đạo
geeky: foolish: ngớ ngẩn, nhà quê, nhà vườn, sến. Ex: Hey, John, why
are you wearing that geeky hat?: Ê, John, sao cậu đội cái nón trông quê
một cục thế?
gene combinations: các tổ hợp gien
gene theraphy: liệu pháp gien
general condition: tổng trạng
General Postal Service: Tổng Cục Bưu Điện
General Secretary of the Party: Tổng Bí Thư Đảng
general theory of relativity: thuyết tương đối rộng
generate (v.): phát ra, tạo ra, sinh ra
generic categories: các phạm trù phân loại
generosity: bố thí
genes: gien
genetic engineering: chuyển hố gien
genetic healing: điều trị gien, liệu pháp gien (:gene therapy)
genetic manipulation Cgenetic engineering): chuyển hoá gien; chuyển
hố gen
genetically engineered cells: tế bào đã đ íỢc tái tạo gien
genetically: về phương diện di truyền
, genetics: di truyền học
, Genji monogatari: Nguyên Thị Vật Ngữ (phiên âm Kanji)
genre: thể loại [vãn học]
gentle fire: lửa riu riu (:văn hoả)
genuine: chân chính

geologist: nhà địa chất học *
germ: mầm mông
get a clue (v.): become aware: cảnh giác *
get a grip (v.): get a hold of oneself: bình tĩnh, tự kềm chế, tự chủ. Ex:
Get a grip! I’ve never seen you so upset before!: Bình tình xem nào!
Tôi chưa bao giờ thấy anh nổi giận đốn thế!
get a hold of oneself (v.): to get control of oneself: bình tĩnh lại. Ex:
You sure die if you don’t get a hold of yourself: Mày chốt chắc nếu
không tự kềm chế mình được.
get a kick out of (v.): to enjoy: khoái, thích. Ex: I don’t fall for those
articles, but I get a kick out of reading them: Tớ thì không tin những bài
báo đó đâu, nhưng đọc thì cũng thây khoái. *
get all decked out (v.): to be dressed to kill: diện láng. Ex: I told him
that we were only going to a barbecue but he still wanted to get all
decked out: Tôi nói với hấn là chỉ đi ăn thịt nướng ngoài trời thôi nhưng
hắn vẫn cứ muốn diện thật láng.
get caught with one’s pants down (v.): to be caught in an inopportune
time: bị bắt vào một thời điểm không thích hợp.
get on someone's case (v.): to criticize someone: phê bình, chỉ trích.
Ex: Why do you always get on my case every time I make a little
mistake?: Sao anh cứ luôn luôn chỉ trích tôi mỗi lần tôi phạm một lỗi
nhỏ?
get on someone's nerves (v.): to annoy someone: làm phiền, gây căng
thẳng thần kinh. Ex: That loud music is getting on my nerves: Tiếng
nhạc ồn ào khiến tôi bực bội quá.
get on the stick (v.): to become more efficient and speedier: trở nên
tích cực và mau mắn hơn. Ex: Get on the stick! We have to leave here
in five minutes!: Nhanh lên, khẩn trương lên! Chúng ta phải rời khỏi
Ngữ vựng biên dịch và phiên (lịch Anh-Việt . 403
đây trong vòng năm phút nữa!

get the hook (v.): to get the performer off the stage: tống khứ một nghệ
sì ra khỏi sân khâu (do diễn dở quá). Ex: Get the hook!: Tống thằng đó
ra khỏi sân khấu!. Ngày xưa thực sự các nhân viên sân khấu dùng một
cây móc (hook) dài để câu một nghệ sĩ tồi ra khỏi sân khâu.
get worked up about something (v.): to become very upset about
something: rất bực mình, cáu giận, bực bội. E.r.-Just because Nancy
spilled the milk, you don’t have to get all worked up about it: Nancy
chỉ làm đổ sữa thôi mà, anh không cần phải nóng giận như vậy!
gild (v.): thép vàng. ■ỉ
gingivitis: viêm nướu rãng
gird one’s loins: gird up one’s loins: prepare oneself for action: chuan bi
tinh than. Ex: I’m girding up my loins for the interview: Tôi đang chuẩn
bị tinh thần cho cuộc phỏng vấn.
give a good account of oneself: behave or perform creditably: cư xử, tác
phong đứng đắn, đáng tin cậy. Ex: Harry gave a good account of
himself over the last few months: Mấy tháng vừa qua Harry làm việc rất
tốt, đâu ra đó.
give a mouse a cookie: give an inch and they’ll take a mile: make a
small concession and they’ll take advantage: được đàng chân lấn đàng
đầu, được voi đòi tiên. Tài tử Harrison Ford trong vai tổng thống Mỹ
(phim Air Force I) nói: Give a mouse a cookie và Glen Close (vai phó
tổng thống) nói tiếp: It will ask for a glass of milk.
give him his Miranda rights: read him his Miranda rights: Mirandize
him: read him his rights: (cảnh sát nói với đồng nghiệp): đọc cho hắn
(người bị bắt) biết quyền lợi của mình ra sao. Theo thủ tục pháp lý tại
Mỹ, trước khi còng tay bắt giữ một đối tưựng (a suspect) cảnh sát phải
đọc cho anh ta biết những quyền lợi của mình, nguyên văn tiếng Anh
như sau: You have the right to remain silent. If you give up the right to
remain silent, anything you say can and will be used against you in a
court of law. You have the right to speak with an attorney and to have
an attorney present during questioning. If you so desire and cannot
afford one, an attorney will be appointed for you without charge before
questioning: Anh có quyền giữ im lặng (khi cảnh sát hỏi). Neu anh từ
bỏ quyền được im lặng bất cứ điều gì anh nói ra có thể được sử dụng và
sẽ được sử dụng để truy tố anh trước một phiên tòa theo đúng pháp luật.
Anh có quyền tham khảo ý kiến luật sư và có luật sư bên cạnh trong lúc
hỏi cung. Nếu anh' muốn có luật sư mà không đủ tiền thuê, nhà nườc sẽ
chỉ định riêng cho anh một luật sư miễn phí trước khi hỏi cung.
give it a rest!', stop talking nonsense: đừng nói nhảm nhí nữa! Ex:
Mom, I saw a ghost in my bedroom last night! -Give it a rest, baby! Go
to school, now!: Má ơi, con mới thấy ma trong phòng ngủ tối qua! -
Đừng có nói vớ vẩn nữa! Đi học đi!
give rise (v.): phát sinh ra, làm nảy sinh ra
give someone a break (v.): this popular expression is commonly used to
indicate annoyance and disbelief: you’re kidding: Thôi, xin can di,
đừng có nói phét nữa! Ex: Hey, John, don’t you know that you’re given
a raise?-Give me a break!: Ê, John, bộ cậu không biết cậu mới được
tăng lương hả? Thôi, đừng có nói phét. Lưu ý là trong thực tế người Mỹ
thường phát âm thành Gimme a break .
give someone a fair shake (v.): to give someone a fair chance: cho
người nào một cơ hội. Ex: Please let me do the job this time! I won’t
let you down. Give me a fair shake, please!: Cho tôi nhận việc này đi.
Tôi không làm anh thất vọng đâu. Cho tôi một cơ hội đi mà!
give way (v.): nhường chỗ
give way to (v.): nhương chỗ cho
glasnost: chính sách mở cửa, thoáng
global division of labor: phân công lao động toàn cầu
global roles: các vai trò quốc tế
global status: vị trí trong cộng đồng quốc tế
global trading system: hệ thống mậu dịch toàn cầu

globalization: hiện tượng toàn cầu hoá
go ballistic (v.): to be extremely angry and aggressive: giận dữ phùng
mang trỢn mắt. Ex: Dad, don’t go ballistic, please!: Bố ơi, đừng có la
lối om sòm nữa mà!
go dry (v.): [một lãnh ỵực kinh doanh] trở nên hẻo [hết còn thu được
nhiều hoa lợi]
go easy on someone (v.): to be lenient with someone: tỏ ra khoan dung,
rộng lượng. Thường dùng khi nghe một người khác bị phê bình nặng
quá. Ex: Try to go easy on her! She was probably pretty crazed!: Thôi
thông cảm cho bà ta đi. Có lẽ bả bận bịu quá nên cáu gắt đấy thôi!
go for refuge (v.): quy y (Phật giáo)
go ga-ga over someone (v.): to become infatuated by someone: mê mệt
người nào. Ex: The first time I saw Demi Moore I went ga-ga over her:
Lần đầu tiên gặp Demi Moore tôi đã mê cô ta như điếu đổ.
go in one ear and out the other (v.): ignore what someone says; not to
pay attention to what someone says: nước đổ đầu vịt, nói lỗ tai này ra
lỗ tai kia. Ex: His problem is that everything goes in one ear and out
the other: vấn đề của hắn là chuyện gì ai nói với hắn cũng như nước đổ
đầu vịt, nghe tai này lọt tai kia.
go off on someone (v.): to yell angrily at someone: bực mình quát tháo
om sòm. Ex: My sister went off on me because I forgot to tell her that
her boyfriend called: Chị tôi nổi sùng la tôi vì tôi quên nói bạnTrai của
chị ấy có gọi điện tới.
go off the deep end (v.): to panick: hoảng sợ, hốt hoảng. Ex: Please stop
going off the deep end and listen to me! Đừng có hoảng hốt la làng lên
như thế. Nghe tôi nói đây này!
go to town (v.): to do something to the extreme: làm quá đáng, làm tối
đa. Ex: The pianist went to town on his piano: Người nghệ sĩ dươhg
cầm chơi trên đàn đến mức tối đa. When he gets drunk, he always goes
to town: Mỗi lần say rượu, hắn luôn luôn quậy quá đáng.
go together (v.): to date each other: hẹn hò với nhau theo kiểu tình
nhân. Ex: After going together for two years Mary and Jack decided to
end their relationship: Sau hai năm bồ bịch Mary và Jack đã quyết định
châm dứt quan hệ.
go under the knife (V.): to undergo surgery: chịu giải phẫu, bị mổ. Ex:
It would be a terrible experience lo go under the knife: Chịu giải phẫu
ắt hẳn là một kinh nghiệm ghê rựn lắm.
go without a hitch (v.): lo go without any problems: mọi chuyện êm
xuôi, không có vấn đề gì. Ex: Al least everything has gone without a
hitch since the day I got the job: Đt ra thì mọi sự cũng xuôi chèo mát
mái từ khi tôi vào làm việc này.
Godhead', thần tính
goings and coinings: mọi sinh hoạt
goitre: bướu cổ
gonoccocal urethritis: viêm niệu đạo do lậu
gonorrhoea: lậu
good karma: thiện nghiệp
Gorbymania: thái độ sùng bái Gorbachov (cựu tổng thông Xô Viết)
gouache: tranh bột màu
government expenditure: việc chi tiêu của chính phủ
government tax policy: chính sách thuế của chính phủ
governmental bottleneck: ối đọng giấy tờ tại cơ quan chính phủ do có
quá nhiều đon từ phải xét duyệt
government-issued vouchers: tem phiếu do chính phủ phát hành (để trợ
giá cho người nghèo khi mướn nhà)
graceless: vô On, lạnh nhạt
graciousness: On sủng
graduate instruction: giáo dục trên đại học
Ngữ vựng bion (1 jell và phiên dịch Anh-Việt 407
graft', sang đoạt tài sản nhà nước bằng cách hôi lộ cho các nhân viên
chính phủ (the fraudulent obtaining of public money by the corruption
of public officials). Khác với embezzlement hay appropriation of state
funds là do chính nhân viên nhà nước thực hiện.
grand abstractions', những trừu tượng hoá vĩ đại
grand jury report', biên bản của hội đồng bồi thẩm tối cao
graphological features', các nét tự hình, tự thể
grasp (v.): thấu hiểu, nắm bắt
gratification', niềm khoái cảm, thoả mãn
gravitational effect: hiệu ứng hấp dẫn
greasing somebody's palm: đưa hối lộ
Great Learning. (The ~): Đại Học
greater repeat purchasing: mãi lực mua lại tăng thêm
grenade: lull đạn
grief: đau buồn
Gross National Product (GNP): tổng sản lượng quốc gia
ground combat: chiến đấu trên bộ
ground of knowledge, (the ~): nền lảng của tri thức
ground our existence (v.): làm nền tảng cho cuộc sống chúng ta
group suicide: tự tử tập thể
groupìsm: thái độ sùng bái nhóm, xem nhóm là trung tâm
grudgingly acknowledged: thừa nhận một cách miễn cường
guidance and counseling: hướng dẫn và tư vấn
gulp down (v.): nuốt ực xuống
giun: nướu răng
habitual life-, sống theo tập quán, thói quen

Hades money : tiền âm phủ, vàng mã
haemorrhoids: bệnh trĩ
haggard: hốc hác
haggle (v.): tranh cãi, mặc cả, trả giá
haiku: thơ Haiku
hair-trigger litigiousness: tính chi li, chẻ sợi tóc ra làm tư trong tiến
trình tranh kiện
hamper (v.): cản trở
hand crank: cần quay tay
hang in there: don’t give up: đừng nản chí! cứ chờ xem rồi biết. Ex:
Well, hang in there. In twenty years, you’ll feel it was well worth it!:
Thì cứ thư thả đợi xem. Hai mươi năm nữa anh thấy công phu bỏ ra
cũng đáng đồng tiền bát gạo.
haploid: mang phân nửa số nhiễm sắc thể của một tế bào
hard-liners: những người lãnh đạo có đường lối cứng rắn
hardy: cứng đầu, kiên trì, gan dạ
harmonic system: hệ thông hoà âm
harvest oscillation: thu hoạch không đều (lúc có, lúc không)
harvesting technique: kỹ thuật thu hoạch
harvesting: gặt, thu hoạch
haul (v.): to hurry: to carry, to drag: to move: nhanh lên, dời đi, dọn đi.
Ex: We only have five minutes to get there. Let’s haul!: Chúng ta chỉ
có năm phút để đến đó. Nhanh lên! -You’re not gonna believe how
this sucker can haul: Cậu không thể tin nổi chiếc xế này dọt nhanh
cỡ nào.
haul away (v.): tóm cổ bắt đi
Ngữ vựng biên dịch và phiên djch Anh-Việt 409
have a good shot at something (v.): to have a good possibility at

success in something: có nhiều khả năng thắng lợi, thành công.
Ex: Don’t you think Dan has a good shot at getting the job?: Anh
không nghĩ Dan rất có khả năng được nhận vào làm việc sao?
have a lead foot (v.): to have a tendency to drive fast: có thói quen lái
xe nhanh
have a mad crush on someone (v.): to have great romantic interest in
someone: mê ai như điếu đổ. Ex: I can’t believe she has a mad crush
on me! j
have a weakness for something (v.): to have a passion for something:
ghiền, mê một thứ gì đó. Ex: 1 have a weakness for chocolate (Tôi chỉ
mê sôcôla). I have a weakness for the opposite sex (Tôi phải cái bệnh
mê gái bỗ không được). She has a weakness for pizza (Cô ta khoái nhất
là món bánh pizza).
have access to the full complement of opportunities (v.): được hưỏng
đầy đủ các cơ hội
have another think coming (v.): to be destined for an unpleasant
surprise: bị thêm một sự ngạc nhiên khó chịu nữa. Ex: If you really
believe you’re not going to be caught for cheating on the test, you’ve
got another think coming: Nếu cậu thực sự cho rằng không ai bắt được
cậu trong lúc quay cóp trong kỳ thi thì cậu hố to rồi đấy! NOTE: Thật
ra chữ think trong trường hợp này đúng ra phải là thing nhưng về mặt
ngữ âm thing coming và think coming đọc gần giống như nhau khi phát
âm nhanh nên khi viết thing được cải biên thành think.
hawks-, diều hâu, các chính trị gia chủ trương dùng bạo lực quân sự
hay fever-, viêm mũi dị ứng
head film critic-, nhà phê bình điện ảnh hàng đầu
head lice; con chí
heady atmosphere; bầu không khí cuồng nhiệt
health-care reform; cải cách chăm sóc y tế
Heart Sutra, (Ihe ~): Tâm Kinh

lieart valve dysfunction: SUV van tim bẩm sinh
heart-enclosing network: tâm bào lạc
heating: cứu (đốt lá thuốc)
heavily preconditioned: bị điều kiện hoá nặng nề
heavy periods: rong kinh (:menorrhagia)
hegu hole: huyệt Hợp Cóc
heist: armed robbery: ăn cươp có võ trang. Ex: That's the guy I saw
commit the heist today!: Đó chính là lên hôm nay tôi thấy ăn cướp có
súng!
hepatitic impairment: suy gan
hepatitis B virus: viêm gan siêu vi B
hepatitis: viêm gan
herbicides: thuốc phun diệt cỏ
here you go again: you said it again!: lại chuyện đó nữa. Ex: Jack, if
you go out alone one more. I'll ask my lawyer to talk with you. -Here
you go again!: Jack, nếu anh đi chơi một mình thêm một lần nữa, tôi sẽ
nhờ luật sư nói chuyện vơi anh. -Nữa. lại hăm he nữa!
heretic: kẻ ngoại đạo, dị giáo ■
heretofore neglected: xưa nay bị lãng quên
hermeneutical circle: vòng tròn thuyên thích luận
hermeneutics: thuyên thích luận
hermetically sealed world: thế giới khép kín ngột ngạt (thiếu không khí)
heterosexual difference: sự khác biệt nam nữ
hierarchy: hệ thống tôn ii, thứ bậc
high public visibility: lính nổi cộm ai cũng thấy
high school diploma: bằng tốt nghiệp trung học
high tax rates: mức thuế cao
Ngữ vựng biên địch và phiên dịch Anh-Viột 411
high-dose chemotherapy, xạ trị liều cao

highest reach, (the ~): thành tựu cao nhất
high-level official contacts', quan hệ chính thức Clip cao
highlight (v.): nhân mạnh, làm nổi bật
highly conducive: dẫn dắt mau den
highly coordinated: phối hợp chặt chẽ
highly critical: cực lực phó phán
highly differentiated: được biệt hoá cao (trình độ văn hoá và tổ chức, xã
hội cao) ! ■
highly problematical: mang tính khó hiểu cao độ (khó hiểu, cần phải
đưực giải thích, phàn tích. Một đặc diêm hêt sức đặc trưng cho.văn học
hiện đại Tây phương là tính khó hiểu. Càng khó hiểu, càng hiện đại).
highly suspicious: hết' sức nghi ngờ
highly unsettled: rất thiếu ổn định, còn chưa đâu vào đâu
high-resolution graphics: những hình ảnh có độ phân giải cao
ỉỉinayana: Tiểu Thừa
Hinduism: Ân Giáo
hinge on (v.): to depend on: tuỳ thuộc vào. Ex: Whether or not we pass
the exam hinges on our ability to memorize all this stuff: Dậu hay rớt
là do có học thuộc nổi ba cái của nỢ này hay không.
historical materialism: chủ nghĩa duy vật lịch sử.
historicize (v.): sử tính hoá, nêu lên bản chái lịch sử ịcủa một bicn cố. ý
niệm, tư tưởng]
history: to exist no longer: không còn nữa. Chữ này bây giờ rất phổ
biến trong phim ảnh Mỹ. Ex: You're history: mày liêu rồi. He cheated
me again! ! swear, that friend's history!: Thằng đó lại chơi lơ một vố
nữa. Tớ thề cấm cửa không bạn bè gì vơi hắn!
hit the nail on the head (y.): to be absolutely right: đúng phấp, đúng
ngay chóc. Ex: You hit the nail on the head. My girl just said good-bye
to me yesterday!: Anh nói đúng phóc! Con bồ tôi mới cho tôi de ngày
hôm qua!
hit-and-run raids-, những cuộc tân công đột ngột rồi rút thật nhanh.
HỈV: human immunodeficiency virus: vi khuẩn kháng nhiễm nơi người
hoarding gold-, trữ vàng
hold on'.: wait!: khoan cái đã, từ từ đã nào. Ex: Hold on! What was that
about never being scared of your wife?: Khoan cái đã, sao nghe cậu
trước đây bảo là không sợ vợ kia mà?
hold police criminally liable (v.): truy cứu trách nhiệm hình sự của cảnh
sát.
hold: sự chế ngự, khống chế
Holy See, (the ~): Toà Thánh
homeopathy: phương phấp chữa bệnh bằng cách cho uống thuốc (với
liều tháp) sẽ tạo ra các triệu chứng giống như người đang mắc bệnh
Homicide Police: Cảnh Sát Hình Sự
homosexual male(s): đàn’ ông đồng tính (pê-đê), còn gọi là gay hay
fruit", đồng tính nữ là lesbian
hook on (v.): móc vào, gắn vào
hoopla: commotion: xôn xao, chân động. Ex: Why is there so much
hoopla about his visit? Who is he, anyway?: Làm gì hắn đến thăm mà
xôn xao dữ vậy? Hắn là ông thánh gì kia chứ?
hop in (v.): to get on the car: to enter by jumping on one foot: nhảy lên
xe.
horizontal syntagm: ngữ đoạn theo trục ngang
horizontally distributed: được phân bô' theo chiều ngang
hortatory: mang tính khuyên răn
hostage: con tin
hostile: thù nghịch

hostility: sự thù ghét, thù địch
hot soaking: ngâm nóng (:nhiệt tẩm)
house arrest: quản thúc tại gia
House of Representatives: Hạ Viện (Viện Dân Biểu) Mỹ
how does that sound?: does that appeal to you?: Sao, thích không?
Ex: How does that sound? Going to get high, I mean: Sao, cảm giác thố
nào? Ý tớ muốn nói chuyện sắp phê (xì ke).
Hsiung Shih-li: Hùng Thập Lực
Hsuan-tsung: Huyền Tông.(Đường Minh Hoàng)
Hsun Tzu: Tuân Tử (cách phiên âm hiện đại theo Bắc Kinh là Xunzĩ)
hsu-pa: tự bạt
human condition: kiếp người, thân phận làm người
human plasticity: bản tính con người dễ co dãn, thích nghi
human subject: chủ thể người
human subjectivity: chủ thể tính con người
humaneness and virtue: nhân đức
humanistic: mang tính nhân bản cổ điển
humanity: tính nhân đạo
human-rights activist: người tranh đâu cho nhân quyền
hun:hồn
hunch: linh cảm, trực giác
Hundred Schools of Spring and Autumn and Warring States periods:
Bách Gia Chư Tử thời Xuân Thu Chiến Quốc
hush money: tiền trám họng (mua sự im lặng) ■•
hypertext:, siêu văn bản
hypodermic injection: một mũi kim chích vào dưới da
hypodermic needles: kim tiêm
hysteroptọsis: metroptosis: sa tử.cung
ĩ
1 don't get it’. 1 don't understand: tôi không hiểu. Ex: Don't pop in my
office again like that! You gel it?: Dừng có sân sổ nhào vào văn phòng
của lao như thố? Hiểu chưa?
Eli say: absolutely!: You’re are absolutely right!: Anh nói hoàn toàn
chính xác! Anh nói chí phải! Ex: Do you think he’s handsome? 1’11
say!: Anh có thây hắn đẹp trai không? Còn phải nói!
Em bummed: I’m depressed: chán quá, nản quá. Ex: My boyfriend
didn’t care about me, he was just bragging about himself. I’m
bummed: Thằng bồ tớ chả quan tâm gì đến tớ. Khứa cứ ba hoa về bản
thân mình là chính. Chán quá! *
Em totally sure'.’. That’s completely ridiculous!: Chuyện lố bịch, nhảm
nhí hết cỡ! Ex: I’m totally sure! How should I know about his
whereabouts?: Chuyện quá lào lao! Làm sao tôi biết thăng cha đó ở
đàu chớ?
ideal society: xã hội lý tưởng
idealism: chủ nghĩa duy tâm. duy niệm; chủ nghĩa lý tường
idealist wing, (the ~): nhánh duy lâm luận .
idealized type: mô hình lý tưởng hoá
ideally supposed: lý tưởng thì phải như thế
identity formation: sự hình thành bản sắc riêng
ideological dispute: tranh châp về tư tưởng
idiosyncratic impulse: sở thích cá nhân (những cơn nổi hứng bất chợt) ‘
illustrious: lừng danh
imbalances of power: mất cân bằng quyền lực
immaculate: thuần khiết
immanently demanded: khi tâm lý cá nhân dược ị xã hội] yêu cầu [thực
Ngữ vựng biên (lịch vù phiên dịch Anlì-Vĩệt 415
hiện một nghĩa vụ nào đó Ị

immediate causation: nguyên nhân trực tiếp
immense potential: tiềm năng vĩ đại
immune system: hệ miễn dịch
immune systems: hệ miễn dịch
immunologist: nhà miễn dịch học
impaired vision: mát hoa, không thây gì (:mục vô sở kiến)
impeccable: hoàn toàn, hoàn hảo
impede (v.): cản trở, ngăn cản
imperialism : chủ nghía đế quốc i
impetus: động lực thúc đẩy
implausibility: chuyện khó tin
implementation of policy: việc thi hành chính sách
implications: những hàm ý
import licensing: việc xin giấy phép nhập khẩu
impose criminal penalties (v.): áp đặt trách nhiệm hình sự
impotence: bệnh bất lực (liệt dương)
in an embryonic stage: trong giai đoạn phôi thai
in conjunction with: phôi hợp với
zzz decline: đang suy giảm, xuống dốc
in distress: trong cơn hoạn nạn
in no time flat: (vỏ xe) tiêu rất nhanh. Ý nói anh chàng chạy xe dữ quá,
thắng nhiều, nên vỏ xe mau mòn
in retrospect: khi nhìn lại, khi nhớ lại
in the throes: đang vướng trong
in the wake of: tiếp theo sau
in the wake: sau khi, ngay sau đó
in touch with: bám sát hơn, phù hợp hơn với

in tune with: hoà điệu với
in varying degrees: trong nhiều mức độ khác nhau
in vitro fertilization: thụ thai trong ống nghiệm
inability: sự bất lực
incarceration facilities: các trại giam
Incarnation, (the -): hoá thân, nhập thể
incarnation: hoá thân
incense: nhang, hương
income distribution : việc phân phối lợi tức
incompetence: sự bất lực, thiếu khả năng
incorruptible: không thể làm hư hỏng
indictment: bản án
indictment: sự kết án
indigenous peasantry: giới nông dân bản địa
indigenous: bản địa
industrial capitalism: tư bản công nghiệp
industrial crops: cây công nghiệp
industrial goods: các mặt hàng công nghiệp
industrial pollution : ô nhiễm công nghiệp
inevitability of war: tính tất yếu của chiến tranh (chiến tranh là điều
không thể tránh khỏi giữa hai khối tư bản và cộng sản)
inevitable consequences: hậu quả tất yếu, không tránh khỏi
inextricably: không thể gỡ ra được
infection: nhiễm trùng
infertility: bệnh hiếm muộn
infiltration: thâm nhập
infirmity: sự tàn tật
inflammation: viêm
inflation-, lạm phát

influenza: flu: cúm
inform each other (v.): ảnh hưởng lẫn nhau
information highway: xa lộ thông tin
infringement: xâm phạm
ingenious theory: một học thuyết rất xuất sắc
inherent greatness: tính vĩ đại nội tại (sẩn có trong tác phẩm)
inherited background: bôi cảnh được thừa hưởng
inhospitable: lạnh nhạt, không thân thiện (:unfriendly)
inn: quán trọ, lữ quán
innately complicated: phức tạp từ trong bản chất
inner State: trạng thái tâm lý bên trong
inordinately long: dài quá khổ
insight: kiến giải sâu sắc
insomnia: mất ngủ
instinctive: mang tính bản năng
instinctual organization: cấu trúc tổ chức bản năng
institute (v.): lập ra
institutional arrangements: những thay đổi trong thiết chế
institutional framework: bộ khung thiết chế
institutionalized: đã được định chế (thể chế) hóa í
institutionally mediated: phải qua trung gian các định chế [chính trị hay
xã hội]
instrumental music: âm nhạc đàn, sáo
insurance premium: phí bảo hiểm
integrated marketing communication: truyền thông tiếp thị tổng hợp
integration: sự hội nhập
integrative capacity: khả năng hội nhập
integrative unity: sự hợp nhất

intellectual challenges: các thách đố về mặt tư tường
intellectual fashions: các thời trang trí thức
intensification: sự tăng cường
intensive fanning: thâm canh
intensive-care unit: phòng săn sóc đặc biệt
interacting parts: các phần tử tương tác với nhau
interaction: ảnh hưởng qua lại
interactive nature: tính tương.tác
interactive: tương tác qua lại
intercept (v.): ngăn chận
interdependent: tương liên, tương thuộc
interdisciplinary subjects: những môn liên ngành
interest groups: các nhóm phục vụ cho các quyền lợi riêng tư
intergovernmental: liên chính phủ
interlocutor: người tham gia vào một cuộc thảo luận
internal security force: lực.lượng bảo vệ an ninh trong nươc
internalization: tiến trình hội nhập các chuẩn mực xã hội vào trong cơ
cáu tâm lý cá nhân
international regimes: các cộng đồng quốc tê
international relations: quan hệ quốc lê
interrogation: hói cung, thẩm vấn
intiaỉ attraction : sự húp dần ban đầu
intramuscular injection: chích thịt
intrauterine device tìUỈ)): vòng tránh thai
intravenous administration: chích lĩnh mạch
intrinsically: tin rong bản chái, nội lại
investigation: diều lia
Ngũ' vựng biên dịch và phiên địch z\nh-Việt 419
investigative reporting: phóng sự điều tra

investigative techniques: kỹ thuật điều tra
invisible: vô hình
invoke (v.): nhắc đốn. viện dần đến
involuntary seminal efflux: hoạt tinh (:tự nhiên tinh chảy ra không thể
tự kềm chế)
-li- ■ ’.ì.
irresistible: quyên rũ. không thê cương lại được

irrigation devices: những thiết bị dùng để dẫn nươc vào ruộng
irrigation engineering: công tác thủy lợi
Islam: Hồi Giáo
isolationism: chủ trương cô lập với thế giới xung quanh
it corners like it's on rails: to go around curves smoothly: quẹo cua rat
êm. bánh không rít lên
jet fighters: phản lực cơ chiến đáu

jettison (v.): vứt bỏ
Jews: ngươi Do Thái, tín dồ Do Thái Giáo
jiaxuyear, (the -): năm Giáp Tuất
jingles: những đoản khúc
jZ/zg Qi: kinh khí (viết tất của kinh lạc tạng phủ chi khí: khí luân lưu
trong kinh lạc và tạng phủ)
jingoistic calls: những lơi hô hào quá khích, cực đoan
Jinx it?: Curse it?: Bộ cậu tính trù ẻo hay sao hả?
Joint Chiefs of Staff, (the ~): hội đồng tham mtfu liên quân
* • Ị
joint ventures: công ly liên doanh
420 Dưưng Ngục Dũng
Judaism-. Do Thái Giáo

judge (v.): phán xét
judge-, chánh án
judgments of moral responsibility, những lời phán đoán nhấn mạnh
trách nhiệm đạo đức [cá nhân]
judicial confirmation-, quyết định cuối cùng của ngành Tư Pháp
Judicial, (the -): Tư pháp
jumping bail-, bỏ tiền bảo lãnh trôn luôn
jump-start (v.): to accelerate: thúc đẩy cho phát triển nhanh. Ex: The
government in Vietnam just wants to jump-start the economy as
quickly as possible: Chính phủ tại VN chỉ muốn thúc đẩy kinh tế phát
triển càng nhanh càng tốt.
junk fax: fax tạp nham, bá láp
jurisdiction-, pháp quyền, quyền tài phán
jury: bồi thẩm đoàn
justification: sự biện minh
justify (v.): biện minh, biện chính
juvenile delinquency: tệ nạn thiếu niên phạm pháp
juxtaposition: đặt kề cận bên nhau
K
karma: nghiệp
keep abreast (v.): theo dõi sát được các diễn biến, tình hình đang xảy ra
keep someone posted (v.): to keep someone informed: thông báo cho
biết. Ex: As soon as I arrived in the United States, I’ll keep you
posted: Khi đên Mỹ tôi sẽ báo tin cho anh biết ngay.
ketogenic diet-, phương pháp chữa bệnh động kinh bằng cách kiêng ăn
và ăn thật nhiều thức ăn béo
kickback-, tiền lại quả
kidnapping for ransom-, bắt cóc đòi tiền chuộc
kidney stones: sỏi thận
kiss up to someone (v.): to flatter someone in order to obtain something:
bợ đít, nâng bi, nịnh nọt. Ex: Stop kissing up to him!: Dẹp cái trò bợ đít
thằng ấy đi!
Knock it off, would you?'. Stop that, would you?: Ê, đóng cái mồm thối
của cậu lại!
knock off (v.): to rob: cướp. Ex: Where did you get all that money?
What did you do... knock off a bank?: Tiền ở đâu mày có nhiều thế?
Cướp nhà băng hay sao?
knock someone up (y.Ỵ. to get someone pregnant: làm cho một cô có
bầu. Ex: If she doesn’t stop sleeping around, she’s gonna get herself
knocked up: Nếu con nhỏ đó cứ tiếp tục đi chơi lang bang thì có ngày
đeo ba lô ngược đấy.
knock someone’s block off (v.): to punch someone in the face: dộng bể
mặt. Ex: If you don’t give me that, I’m gonna knock your block off:
Nếu mày không đưa tao cái đó, tao dộng bể mặt.
knockout: a stunning beauty: một người đẹp bcla. Ex: Demi Moore in
Striptease was really a knockout. I’m telling you!: Tớ nói cho cậu biết,
Demi Moore trong phim Thoát y đẹp mê ly luôn!
know backward and forward (v.): thuộc làu làu
knowing subject: chủ thể tri thức (năng tri)
knowledgeable: có hiểu biết, có kiến thức
known object: đối tượng được tri thức (sở tri)
ku-wen advocate: người đề cao và bênh vực cổ văn
Ku-wen tz'u-lei tsuan: cổ Văn.Từ Loại Toản
4° 2 Dương Ngọc Dũng
Kyoto Protocol: nghị định thư Kyoto

Kyoto Protocol: nghị định thư Kyoto
lab culture: nuôi cấy trong phòng thí nghiệm

labor movement: phong trào bảo vệ người lao động
laboratory procedures: quy trình làm việc trong phòng lab
lacquer painting: tranh sơn mài
land assets: địa sản
land oneself something (v.): to acquire something after a great deal of
effort: đạt đưực, vớ được món gì sau nhiều công phu. Ex: I heard you
just landed yourself a cool job!: Tớ nghe cậu mới kiếm được một việc
làm ngon lành. I just landed a big contract with a national company: TỚ
moi vớ được một hợp đồng ngon lành với một công ty quốc gia.
land register book: sổ địa bạ (thời phong kiến và thuộc Pháp)
land rent: địa tô
land taxes: thuế đất
land transfer: việc chuyển nhượng đất đai
landed estates: địa sản, bất động sản
landowner: địa chủ
landscape poetry: thơ vịnh cảnh
language of moral suasion: ngôn ngữ mang tính đạo lý
large-scale operations: những cuộc hành quán có qui mô lớn
latent functions: những chức năng không chủ định
later dependence: hậu thiên Cphương tiện duy trì sự sống sau khi sinh
ra đời)
Ngff vựng biên dịch vù phiên dịch Anh-Việt ______________ 423
launch atomic missiles (v.): bắn hoả tiễn nguyên tử

lan’ conscious: có ý thức pháp luật
law enforcement divisions: các ban ngành thi hành án
enforcement officials: nhân viên thừa hành pháp luật
law: pháp luật
law-abidingness: có tinh, thần tôn trọng pháp luật cao
law-dependent polity: chính thể pháp trị (dựa trên luật pháp để cai trị)
lawsuit: vụ kiện tụng
lay or monastic: tại gia (cư sĩ) hoặc xuất gia (tăng ni)
lay stereotypes: những định kiến của người không chuyên môn
layoff: sa thải
leading: hàng đầu
lean production: phương thức sản xuất mềm hoá (ngược với phương
thức sản xuất đại trà)
leather work: thuộc da
leave: VC phép
leeway: chỗ xả, nơi thoát ra
leg sanli hole, (the -): huyệt Túc Tam Lý
Legalism: học thuyết Pháp Gia (Hàn Phi Tử)
legally obtained evidence: bằng chứng thu thập không theo đúng qui
định của pháp luật
legendary reporter: một phóng viên cực kỳ nổi tiêng
legendary sages: những bậc thánh triết í ừng lầy
Legislative, (the -): Lập pháp
legitimacy: tính hợp thức
legitimate (v.): hợp thức hoá
lemon: worthless: dồ thổ’ tâ. chẳng có giá trị gì. Ex: That car is a real
lemon: Cái xe đó dúng là đồ thổ tả
Lent: mùa Chay
lesson plan ', giáo án

let go of (v.): buông xả
let it all hang out (v.): to wear skimpy clothing in order to show off
one’s body: mặc đồ hở hang khiêu gợi. Ex: You can bet in the party
tonight Sharon Stone will let it all hang out!: Tớ cá với cậu là trong
buổi tiệc tối nay Sharon Stone sẽ ăn mặc hết sức là khoe của cho mà
xem!
let out all the stops (v.): to go all the way: chơi xả láng. Ex: Whenever
Sharon gives a party, she lets out all the stops: Mỗi lần mở tiệc là
Sharon chơi xả láng!
let someone have it (v.): to reprimand someone strongly: dũa người nào
thê thảm, trách móc thậm tệ, chưởi bới ra trò. Ex: If he insults me
again, I’m going to let him have it!: Nếu hắn còn làm nhục tôi lần nữa,
tôi sẽ cho hắn một trận ra trò!
leukaemia: ung thư máu
Li Po: Lý Bạch
Li Sao: Ly Tao (Hán ngữ phiên âm)
libel: tội mạ lị (phỉ báng: defamation)
liberalization: khai phóng, cởi mở mọi ràng buộc
liberalize (v.): khai phóng, mở cửa
lie ìn wait (v.): to wait patiently as an animal does for its prey: mai
phục, rình rập. Ex: You can’t lie in wait for the robber. That could take
days!: Cậu không thể ngồi rình chờ tên cướp được. Cũng phải mất vài
ngày là ít!
life expectancy: tuổi thọ
life imprisonment: tù chung thân
lifeline: sinh tuyến, đường tiếp tế
light signals: những tín hiệu bằng ánh sáng (quang hiệu)
light source: nguồn sáng
Ngữ vựng biên dịch và phiên (lịch Anh-Việt 425
limb amputation: cưa cụt các chi

line of inquiry: phương hướng nghiên cứu
line: excuse: lý do viện ra để bào chữa cho một việc gì. Ex: He said
he’s sorry but his car just up and died on the way. You actually
believed that line?: Hắn nói xin lỗi tớ, chỉ tại xe hắn bị chết máy dọc
đường thôi. Cậu tin lý. do đó thật à? What kind of line did he hand you
this time?: Lần này thì han viện lý do gì để bào chữa với cậu đây?
linearly, theo chiều xuôi (từ trái sang phải, từ trên xuống.dưới, hay từ
phải sang trái). !•
linguistic description : mô tả từ góc độ ngôn ngữ học
lìngustìc analysis: phân tích ngôn ngữ học
linkages: những mối quan hệ
linking functions: chức năng nôi mạng
liposuction: hút mỡ bụng (=tummytuck)
literary criticism: phễ bình văn học
literary effects: các hiệu quả văn học
literary traditions: các truyền thông văn học
literate and well-informed electorate: thành phần cử tri có học và có
trình độ văn hoá cao • r
literature and fine arts: văn học nghệ thuật
litigation: tranh kiện, kiện tụng
little avail (v.): chẳng thành công bao nhiêu
liturgical year: năm phụng vụ
liturgy: phụng vụ
live up to (v.): sống theo đúng với [một lý tưởng]
liver cancer: ung thư gan
lobbying: vận động hành lang
lock the reader into (v.): cuốn hút ngay người đọc vào...
logical categories: các phạm trù lôgích
logicaljustification: sự biện minh bằng lý lẽ lôgích

logical outgrowth-, hệ quả tât yếu. lô gích
logistical difficulties: những khó khăn trong công tác hậu cần
logistics: hậu cần
long-festering problems: những vấn đề từ lâu gây nhức nhôi
longing: khát vọng, ườc vọng
long-range arsenal- kho vũ khí tầm xa
long-respected: xưa nay vần đưực tôn trọng
long-standing use of verse: việc sử dụng thi ca có truyền thông lâu đừi
long-term liabilities: những khoản nự dài hạn
Look what the cat dragged in: look what annoying person walked in:
nhìn xem thứ quỉ tha ma bắt gì kìa! Chú ý là phải cẩn thận khi dùng câu
này vì nó áp dụng trong hai trường hợp hoàn toàn trái ngược nhau. Giả
sử rằng Sharon Stone và Demi Moore đều ghét Kim Bassinger vì Kim
là một ngôi sao màn bạc nổi tiêng thì hai cô sẽ hò lớn câu nói trên cho
Kim nghe thấy. Nhưng nêu hai cô thực tình thích Kim thì sẽ nói trực
tiếp với Kim câu này. Trong trường hợp thứ hai này chúng ta phải dịch
Look what the cal dragged in đại khái như là Xem nào hôm nay rồng
đến nhà lôm. Xem cô tiên nào dến dây thê này... v.v... tuỳ theo ngữ cảnh.
loosely conceived: quan niệm một cách lỏng lẻo
Lord's Supper: tiệc ly cuối cùng
lose one's cool (V.): lo lose one’s temper: nổi nóng, nổi sùng. Ex: Try
not to lose your cool!: Dừng có nổi nóng!
Lotus Sutra, (the ~): Kinh Pháp Hoa
lovemaking: yêu dương (trong danh lừ nhân học. dùng dể chỉ toàn bộ
liên trình lừ lúc theo đuổi, lán lính cho dẽn lúc kêi hôn)
low admission standards: liêu chuẩn nhận vào học quá thâp
low-caliber people: những người kém khâ nâng
low-cost Asian copycats: những hàng nhái re lien do châu Á sản xuất
Ngữ vựng biên dịch vù phiên dịch Anh-Vĩệt _____________ 427
luansheng: loan sinh, các tín đồ cầu cơ (tại Đài Loan)

luantang: loan đường, giáo phái chuyên sử dụng cầu cơ (tại Đài Loan)
lucid: trong sáng, rõ ràng
lucidity: trong sáng
lucrative: béo bở
ludicrous: lố bịch, buồn cười
lumbago: đaù thắt lưng (:yêu thông)
hm-pien: luận biện
lurk (v.): lẩn khuất, tiềm tàng đâu đó
lust for power: lòng khao khát quyền lực
/n.vZ, hatred, and ignorance: tham, sân, si
lymphocytic leukaemia: ung thư máu lim-phô bào
lyric: thi ca trữ tình
lyrical expressions: những lời thợ trữ tình
ma: khoảng giữa (tiếng Nhật Kanji: gian)

maceration liquids: nước ngâm, dầm thuốc (:tẩm xuất dịch)
macroeconomics: kinh tế học vĩ mô
macrohistorical: thuộc tính lịch sử vĩ mô
macrostructural: mang tính cơ cấu vĩ mô
Mahayana: Đại Thừa (Dại Thặng)
maidenhair fern: cây tóc tiên (dược vật)
mainstream: chủ lưu, chính thông
major weaknesses: những yếu kém nghiêm trọng
make a beeline for: to go quickly and directly to: dot lẹ den. Ex: Hey,
manipulated learning', học tập theo một chương trinh nhằm uốn nắn
nhân cách theo một hướng nhát định
man-made world of objects: thế giới sự vật do con người tạo ra
manslaughter: ngộ sát
manure: phân xanh
Mao Shih Cheng Chien: Mao Thi Trịnh Tiên
mapping: làm bản đồ
marginal role: vai trò bên lề, không đáng kể
marginal: hầu như không đáng kể
marginally: bên lề, không đáng kể
Marine Corps, (the ~): thuỷ quân lục chiến (lính thuỷ đánh bộ)
marital customs: phong tục cưới hỏi
mark (v.): đánh dâu
market segment opportunities: những cơ hội chiếm lĩnh thị trường
market-coverage strategy: chiến lược chiếm lĩnh thị trường
marketing segmentation: phân chia và phân tích các khu vực khác nhau
của thị trường để dự trù phương án tiếp thị
marketing violence: "tiếp thị" các sản phẩm bạo lực
market-oriented: định hướng thị trường
Marxism: chủ nghĩa Mác
Marxist intellectualism: phong trào trí thức Mácxít (bàn đến học thuyết
Marx một cách triết lý, không phải chỉ là chuyện đâu tranh chính trị)
Marxìst-Lenism: chủ nghĩa Mác Lê Nin
mask: kịch hoá trang, diễn viên đeo mặt nạ
mass grave: nấm mồ tập thể
mass production: phương thức sản xuất đại trà
mass: khối lượng
massacre: tàn sát tập thể
430 Dương Ngọc Dũn:
massive military force: sức mạnh quân sự áp đảo

mastermind: chủ mưu
material resources: các nguồn cung cấp Iquyền lực I cụ thể
materialism: chủ nghía duy vật
maternal ward: khu hộ sản
matrix: ma trận, hệ thống, mạng lưới
maximize (v.): tối đa hoá, tăng cường tối đa
meager funding: ngân quỹ nghèo nàn. quá hẻo
measure: quân bình
mechanism: cơ chế hoạt động
mechanistic physics: vật lý cơ học cổ điển (của Newton)
mechanization: cơ giới hoá
media bashing: phê phán, chỉ trích các phương tiện truyền thông
medical forensics: ngành pháp y
medical representative: trình dược viên
medically safe abortions: phá thai an toàn về phương diện y học.
medicinal wines: rượu thuốc
medieval times: thời Trung cổ
meditation: thiền định
medium: ngươi lên đồng
mediumship: việc lên đồng
member-states: các quốc gia hội viên
Mencius: Mạnh Tử (tùy ngữ cảnh còn ám chỉ tác phẩm Mạnh Tử, một
trong TứThư:The Four Books)
menial jobs: công việc lao động chân tay
meningitis: viêm màng não
menopause: mãn kinh
menorrhalgỉa: thống kinh (:đau bụng khi hành kinh)
menstrual cycle', chu kỳ kinh nguyệt

mental hygiene', vệ sinh tinh thần
merger: sáp nhập hai công ty
merit making: việc tạo phươc đức
meritorious action: việc làm phước đức (tạo phước)
Messiah, (the ~): đấng Cứu Thế
1• J1s
metamorphosis: biên đoi hình dạng

metaphorical: mang tính ẩn dụ
■ õ , ■
metaphysical materialism: chủ nghĩa duy vật siêu hình

metaphysics: siêu hình học
method of literary analysis: phương pháp phân tích văn học
Methodism: hệ phái Giám Lý của Tin Lành
methodologically: về mặt phương pháp luận
methodology: phương pháp luận
metropolitan retail business: kinh doanh bán lẻ tại các trung tâm đô thị
microbiology: vi sinh học
microeconomics: kinh tế học vi mô
middle-income countries: các quốc gia có lợi tức trung bình
migraine: nhức đầu một bên
militants: những kẻ chủ trương chống đôi bang bạo lực (chỉ các chiến
binh Hồi Giáo)
militarism: chủ nghía quân phiệt
Military Affairs Party Committee: Quân Ưỷ
military base: căn cứ quân sự
military delegations: các đoàn đại biểu quân sự
military posturing: dương oai diệu võ, phô trương sức mạnh quân sự
military region: quân khu
military-industrial complEx: tổ hợp công nghiệp quân sự

Millenium, (the -): thiên niên kỷ mới
mime", kịch câm
mimetic engulfment: sự chìm ngập vào dòng đời một cách thoải mái, ai
sao mình vậy, không bận tâm suy nghĩ
mimetic imperatives: những nguyên tắc cứng rắn buộc nghệ sĩ phải bám
sát thế giới hiện thực
minefield: bãi mìn
minerals: khoáng sản
minimal: rất ít
minimize (v.): tối thiểu hoá, giảm thiểu tối đa
Minister of Education and Training: Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo
Minister of Justice: Bộ trưởng Tư pháp
Minister of Public Health: Bộ trưởng Y tế «
Minister of Transport: Bộ trưởng Giao thông Vận tải
minister: thừa tác viên, giáo sĩ
Ministry of Justice: Bộ Tư pháp
Ministry of the Interior: Bộ Nội vụ (bây giờ chuyển thành Bộ Công An:
Ministry of Public Security)
Ministry: bộ
minority-serving institutions: các trường đại học phục vụ cho dân thiểu số
minors: trẻ vị thành niên
minutes: biên bản phiên toà
miscarriage of justice: vi phạm cồng lý (toà xử oan, sai)
miscarriage: sẩy thai
misconduct in office: hành vi lạm dụng chức quyền làm bậy
misdemeanor: tội nhẹ (vi cảnh)
missiles: phi đạn, hoả tiễn
Ngí? vựng biên dịch và phiên djch Anh-Việt 433
missionary-, nhà truyền giáo

mitigate the enthusiasm (v.): giảm bớt nhiệt tình
mobility, tính cơ động (di chuyển nhanh)
model-, người mẫu
models of literary structures-, các mô hình cấu trúc văn học
moderate: ôn hoà
moderator: người điều khiển cuộc thảo luận
modernism: chủ nghĩa hiện đại
modestly: một cách khiêm tốn I
modified: cải biên, sửa đổi
modulation: giao chuyển (tiến trình áp quang hiệu)
modus vivendi (tiếng La Tinh): phương thức tiến hành
Mohism: học thuyết của Mặc Tử
momentous: trọng đại
monetary policies: chính sách tiền tệ
money is getting tighter: money is getting harder to earn: tình hình kinh
tế khó khăn, đồng tiền khó kiếm
Mongol fleet, (the ~): đội chiến thuyền Mông cổ
monitor activities (v.): theo dõi đôn đốc các hoạt động
monthly period: kinh nguyệt (: menstruation)
moonlight (v.): to work a second job (traditionally in the evenning):
làm thêm ca đếm, cày .thêm một job nữa. Ex: I have to moonlight
because I don’t make enough money for rent: Tôi phải cày thêm ca
đêm nữa vì không kiếm tiền đủ trả tiền nhà.
moratorium: lệnh tạm hoãn (thi hành án tử hình)
morphogenesis: sự tạo thành hình thái
morphological structure: cấu trúc hình thái học
mortgage loan: tiền vay ngân hàng để mua bất động sản
mortgage: chứng tìr.hé chấp (dùng khi mua nhà hay đất đai)
mortuary practices: lập quán tang ma, tang lề, chôn cát
mosaic: mạng kf'ii chằng ùụt
most-favored nation status. I'b'.-U chuẩn tôi huệ quốc
motor operated: chạy hằng máy
motor pump : máy bơm
mount (v.): dâng cao
mount (v.): tung ra, đưa ra
mourning garb: tang phục, đồ lang
mourning observances: nghi thức để tang
mouse clicking: bfím chuột
move: hành động
movie trailers: những phần quảng cáo sau phần phim chính
mow down (v.): chà láng, quét sạch
mu: không tính (liếng Nhật Kanji: vô)
muddling: quậy đục, có nhiều rắc rói. lộn xộn
mugging: trấn lột
Mukyokai: Vô Giáo Hội
mulberry tree: cây dâu
multicultural: đa văn hóa
multifaceted: đa diện, nhiều mặt
multilateral: đa phương, nhiều phe
multilateral: đa phương
multimedia: kỹ thuật truyền thông đa chủng
multiple birth: sinh đôi trở lên
multiple power centers: nhiều trung tâm quyền lực
multiple subjects: chuyên môn đa ngành
Ngữ vựng biên (lịch và phiên dịch Anh-Việt 435
Municipal People's Committee: Thành ủy (ủy ban Nhân dân thành phố)
murder: cố sát
murderous effects: hậu quả chết người
murky: đục ngầu
muscle attachments: chồ bám của cơ
musical performance: trình tấu (biểu diễn) âm nhạc
musk: xạ hương
mutate (v.): biến đổi hình dạng
mutual defense treaty: hiệp ươc tương trợ quốc phòng
mutual relations: quan hệ qua lại
mutually beneficial: hai bên cùng có lợi
muzzle (v.): khoá mõm, bịt miệng
my goose is cooked: I'm dead: tớ tiêu đời. Ex: If my wife spots me
here, my goose is cooked: Neu bà xã tớ mà phát hiện tớ đang ở đây thì
tớ liêu tùng với bả ngay.
myocardial infarction: nhồi máu cơ tim
myopia: near-sightedness: bệnh cận thị
myriad of details: vô số các chi tiết
mythology: các huyền thoại
nab (V.): to apprehend: bắt giữ, câu lưu, tóm cổ. Ex: The police just
nabbed the guy who stole my wallet!: Cảnh sát mới tóm cổ tên chôm ví
của tôi. Một thuật ngữ khác thường dùng là to bust. Ex: LAPD busted
the hitman as he was leaving the area: Cảnh sát Los Angeles vồ ngay
tên sát thủ khi hắn đang rỢi khỏi hiện trường.
nail the brakes (v.): to put on the brakes suddenly: đạp thắng đột ngột
narcotics: ma tuý
narrative structure: cấu trúc thuật sự
narrative: mang tính thuật sự, kể truyện
narrowly conceived: quan niệm một cách chặt chẽ
National Aeronautics and Space Administration (NASA): Cơ Quan
Quản Trị Ngành Hàng Không và Không Gian
National Assembly member: đại biểu quốc hội (Việt Nam)
National Assembly: Quốc Hội (Việt Nam)
national character: bản sắc dân tộc; dân tộc tính
national identity: bản sắc dân tộc
national income: lợi tức quốc gia
national interests: quyền lợi quốc gia
national nominating convention: đại hội đề cử ứng viên tổng thông
national role conception: quan niệm [của một quốc gia] về vai trò của
nó đối với quốc tế
national-interest approach: phương pháp nghiên cứu [chính sách đối
ngoại] dựa trên việc khảo sát quyền lợi quốc gia
nationalize (v.): quốc doanh hoá
natural habitat: chốn cư trú tự nhiên
natural selection: chọn lọc tự nhiên
natural stringencies: những sự khắc nghiệt của tự nhiên ’
navel: lồ rún
Navy: hải quân
neat characterization: xác định bản chất một cách dễ dàng
necrology: bài văn tế
needling: châm kim
Nei Menggu: Nội Mông cổ
Ngtĩ vựng hiên dịch và phiên (lịch Anh-Việt 431
neo-colonialism: chủ nghĩa thực dân mới

Neo-Confucian: tư tưởng thuộc phái Tống Nho (Lý Học)
Neo-Confucianìsm: Lý Học, Tông Nho (của Trình, Chu)
neo-realìsm: thuyết tân hiện thực
nestle (v.): nép mình
network activation: kích thích kinh mạch (:hoạt lạc)
network of informants: mạng lưới điềm chỉ viên
new identity: bản ngã xã hội mới
new rice varieties: những giống lúa mới
New Testament, (the ~): Tân Ước
newmanncry: phong cách con người mới (biết quan tâm đến người
khác, lịch sự, không có thái độ coi thường phụ nữ)
/ZỨM’.Ỹ anchor: phát thanh viên (người đọc tin trên đài truyền hình, còn
gọi là newscaster)
newsstand: sạp báo
nihilistic ethical relativism: chủ nghĩa tương đối về đạo đức mang tính
chất hư vô luộn (bi quan/ phá hoại)
„ nihonjinron studies: Nhật Bản nhân học (nghiên cứu về con người Nhật
Bản)
nip something in the bud (v.): to put a stop to something quickly before
it has a chance to get worse: bóp vỡ ngay từ trong trứng nước. Ex: Julia
Roberts is starting an argument with her director. I must nip that in the
bud right now: Julia Roberts đang bắt đầu cãi nhau với đạo diễn. Tôi
phải chấm dứt ngay chuyện này.
No biggyỉ: No problem!: Không có vấn đề gì. Chuyện nhỏ! Ex: Can
you stick round for a while? No biggy!:*Cậu nán lại một tí được chứ?
Chuyện nhỏ!
no laughing matter', to be a serious situation: tình thố nghiêm trọng,
không phải chuyện đùa. Ex: This is no laughing matter. If you don't
pass the test, you’re not going to graduate: Đây không phải chuyện đùa
đâu. Nếu không đâu kỳ thi này, anh sẽ không được tốt nghiệp.
Nobel prize acceptance speech: diễn văn đọc nhân dịp nhận giải Nobel
noise: nonsense: chuyện bá láp, vớ vẩn, vô nghĩa. Ex: Don’t give me
that noise!: Đừng có nói chuyện bá láp với tớ!
nominate (v.): đề cử
nondiscrimination: không phân biệt đối xử
nonliterate peoples: các dân tộc không có văn tự
nonmaterial resources: các nguồn cung câp [quyền lực] không cụ.thể
nonrepeatability: tính bất khả phục hồi (không thể lập lại [cuộc thí
nghiệm khoã học] được)
nonsystemỉc variables: các biến sô ngẫu nhiên (không nằm sẩn trong hệ
thông)
normal allottment: phần chia thông thường
normalization: bình thường hoá
normative and practical obstacles: những trở ngại về mặt lý thuyết
cũng như thực hành
normative: thuộc chuẩn mực giá tfị
norms: các chuẩn mực
Northern Buddhism: Phật Giáo Bắc Tông
no-show: one who fails to arrive: hẹn mà không đến. Ex: Where’s
Tom Cruise? It looks like he’s a no-show!: Tom Cruise đâu rồi? Hình
như hắn không đến đâu!
nostalgia for unity and meaning: thái độ lưu luyến đối với tính thống
nhât và tính có nghĩa [trong triết học và cuộc sống].
not to have a prayer: not to hilve any chance of succeeding: không có
chút hi vọng thành công nào. Ex: I can’t believe I let you talk me into
auditioning for the school musical. 1 don't have the prayer: Không thể
tưởng tưựng nổi sao tôi lại để anh dụ dỗ tôi tham gia vào vở diễn của
trường. Tôi không cách chi làm được đâu!
not to sleep a wink: not to sleep at all: không chợp mắt được. Ex: Some
nights I don’t sleep a wink but my husband sleeps like a log even when
the babies are screaming at the top of their lungs: Nhiều đêm tôi không
chợp mắt được chút nào trong khi ông xã thì ngủ thẳng cẳng cho dù bọn
con nít có gào bể phổi cũng thế.
notably, một cách đáng chú ý, xuất sắc
nourishment: dinh dưỡng
nouvelle critique: trường phái Tân Phê Bình
nouvelle roman : trường phái Tân Tiểu Thuyết
nuclear arms freeze: đình chỉ sản xuất vũ khí hạt nhân
nuclear forces: lực của nhân nguyên tử
nuclear holocaust: thảm sát toàn cầu bằng vũ khí hạt nhân
nuclear warheads: cạc đầu đạn nguyên tử
obesity: chứng béo phì

obituaries: cáo phó
objectified: đưực khách thể hoá
objective idealism: chủ nghía duy tâm khách quan
objective validity: giá trị khách quan
obligations outstanding: nợ chưa thanh toán, nỢ tồn đọng
obstetrician: bác sì sản khoa
occasion (v.): tạo ra
occasionally conscious: thỉnh thoảng mới có ý thức
offerings: lễ vật, đồ cúng
Office of Budget Planning and Evaluation: Phòng Qui hoạch Ngân
sách và Định giá
Office (if Personnel Management: Phòng Tổ chức Cán bộ

official arbitrariness: tính võ đoán của CƯ quan nhà nước
official notice: công văn
offspring: con cái
oil painting: tranh sơn dầu
oil spills: dầu loang trên biển
Old Testament, (the ~): Cựu Ước
older rural styles of life: những phong cách sinh hoạt nông thôn ngày
xưa
olibanum: nhũ hương
on shaky grounds: to be unsure: không chắc chắn, bap bênh. Ex: Ever
since our fight, we have been on shaky ground: Từ hồi đánh nhau đến
giơ chúng tôi chỉ còn quan hệ hết sức thưa thớt.
on the brink of war: trên bơ vực chiến tranh
on the level: telling the truth: nói thật, nói nghiêm túc. Ex: The
salesman said he's giving US the best price in town. Do you think he’s
on the level?: Ngươi chào hàng nói anh ta đưa ra giá rẻ nhất trong
thành phô. Anh có nghĩ anh ta thành thật không?
on the spot: ngay tại chồ
one's ears are burning: to be disconcerted by what one hears,
especially when one is being talked about: nóng mặt khi nghe bị nói
lén (dĩ nhiên là nói xâu). Ex: My ears were burning when someone
said that I was just a loser: Tai tôi nóng bừng khi nghe có người bảo lôi
là thằng vứt đi.
one-track mind: thoughts focussed permanently on one topic: mọi ý
nghĩ chỉ tập trung vào một chuyện duy nhất. Ex: He has a one-track
mind, just talking about girls: Đầu óc thằng đó chỉ nghĩ đến một chuyện
là gái thôi!
ongoing: liên lục; tiếp lục
Ngữ vựng biên dịch và phiền dịch Anh-Việt 441

online media: các phương tiện truyền thông trực tuyến (qua mạng
Internet)
ontology: bản thể luận, hữu thể luận (bàn về nền tảng của hiện hữu hay
tồn tại)
open society: xã hội khai phóng, dân chủ
Ị i ; . '
open up to someone (v.): to take someone into confidence: tâm sự với
ai. Ex: Sometimes I feel I can open up only to her: Đôi khi tôi cảm
thấy chỉ có thể tâm sự với cô ây.
Operation Lam Son: Chiến dịch hành quân Lam Sơn
opportunistic infections: nhiêm trùng ngâu nhiên
opposable thumb: ngón cái đặc trưng (có thề co duỗi thẳng góc với các
ngón khác khi hoạt động)
opposition party, (the ~): đảng đôi lập
optical fibers: sợi quang học
optimum society: xã hội tôi ưu
ordain (v.): làm lễ thụ phong
Order of Jesuits, (the ~): Dòng Tên
order: trật tự
orders: các dòng tu
organic fertilization: bón bằng phân xanh (phân bò)
organic greatness: tính vì đại tiềm tàng trong tác phẩm (inherent dùng
cũng giống như organic)
organism: sinh vật
Oriental philosophy: triết học Đông Phương
orientation: định hướng
orienting attitudes: những thái độ định hương (khuynh hướng chung)
original sin: tội tổ tông
oscillating: dao động

otitis media: viêm tai giữa
otitis: viêm tai
outcome: hậu quả
outer reality: thực tại khách quan bên ngoài
outlaw ly.Ỵ đặt ra ngoài vòng pháp luật
outright ban: cấm triệt để •
outweigh (v.): nặng ký hơn, vượt trội hơn
ovaries: buồng trứng
overdetermination: tính chất lệ thuộc [vào hệ thông quốc tếj quá nặng
overhead projector: máy đèn chiếu
overproduction: sản xuất quá tải
overseas investment: đầu tư nước ngoài
overseas subsidiaries: các chi nhánh của công ty ở nước ngoài
oversee compliance (v.): kiểm tra các mưu toan đồng lõa
overthrow (v. ): lạt đổ
overtones: những âm điệu trầm, thuộc bè phụ
overturn the conviction (v.): phiên án [lật ngược bản án]
overweight: quá cân, quá mập
oxen plow: cày bằng trâu bò
pad the bill (v.): to add extra charges to the bill: tính them tiền vào hoá
đơn. Ex: How could this restaurant bill be so expensive? I wonder if
the waiter padded the bill!: Sao phiếu tính tiền nhà hàng mắc thế nhỉ?
Không biết tên bồi có tự ý tính thêm tiền hay không?
. Ngff vựng biên dịch và phiên dịch Anh-Việt __________________ 443
pain in the lower leg-, tê bắp chân (: kính toan)

paint (v.): sơn phết
. painter: hoạ sĩ
palette: bảng màu
palpitation: run rẩy
palynológist: nhà phấn hoa học
ị pan (v.): to criticize brutally: phê bình (phim, sô biểu diễn, kịch...) một
cách tàn bạo. The critics panned the movie: Các phê bình gia cạo cuốn
phim đó te tua
panegyrics: tác phẩm viết ra để ca ngợi (tán)
paradigmatic relations: quan hệ ngữ hình
* paranoid: lên cơn khùng
parental care: sự chăm sóc, nuôi nâng của cha mẹ
participatory democracy: chế độ dán chủ tham chính (quần chúng được
tham gia rộng rãi vào các quyết định của nhà nước liên quan các vấn đề
chính sách)
particles: các hạt tử
party platform : diễn đàn chính trị của đảng
passing: sự trôi qua, biên mfứ dần
passionless: không có dam mê, dục vọng
pastor: mục sư (Tin Lành)
pastoral care (service): mục vụ
paternalism: tính độc tài gia trưởng
• pathoconditỉons: tình trạng bệnh lý
• pathogenic evil: bệnh tà (Đông y)
. pathology: bệnh lý học
patriarchy: chế độ gia trưởng, hệ thống gia trưởng (đàn ông làm chủ)
pattern analysis: phân tích mô hình phạm tội
444 Dương Ngọc Đũng
pea brain-, stupid person: cả đẫn, ngu đần. Ex: He’s such a pea brain:
Thằng đó óc bé như hạt đậu.
peace implementation force: lực lượng thực thi hoà bình
peaceful co-existence: chung sống hoà bình
pedagogic theory: lý luận SƯ phạm
pedagogy: phương pháp sư phạm
pediatric neurologist: bác sĩ thần kinh nhi khoa
peel (v.): lột bỏ (xé bỏ)
peeling posters: những tấm áp phích quảng cáo rách tả tơi
peer group: nhóm cùng tuổi
peers: các bạn cùng trang lứa
pei chih: bi chí
penicillin-allergic patient: bệnh nhân dị ứng pénixilin
penology: khoa học nghiên cứu về nhà tù, trại giam
People's Army of Vietnam High Command: Tổng Tư lệnh Quân đội
Nhân dân Việt Nam
People's Committee: ủy ban Nhân dân
People's Liberation Armed Force of South Vietnam: Lực Lượng Vũ
Trang Nhân Dân Giải Phóng Miền Nam
per capita income: lợi tức tính theo đầu người.
perception: sự nhận ra
percepts: các ấn tượng tri giác (đối lập với concepts)
perennial: vĩnh cỉfu
perforated sovereignty: tính chủ quyền bị xâm phạm
perform academically (v.): học tập
performance: sự thực hiện
perilous voyage: cuộc hành trình đầy bất trắc
periods of peak demand: những lúc nhu cầu tăng vọt
peripheral areas: các khu vực ngoại biên
perjury, tội bội thệ (man khai trước toà)

permanently stationed-, thường trú
permissiveness', sự buông thả, thiếu nghiêm túc
perpetrate a crime (v.): gây án
perpetrator', thủ ác, kẻ gây án
pervasive, yet oblique influence', ảnh hưởng tuy kín đáo nhưng rất phổ
biến [trong mọi sinh hoạt xã hội]
petroleum jelly, cao dầu (bôi bảo vệ da)
petty individual holdings: những mảnh đất tư điền nhỏ xíu
pharmaceutical firm: công ty sản xuât dược phẩm
Pharmaceutical Manufacturing Assosiation (PMA): Hiệp hội Bào chế
Dược phẩm (tổ chức vận động hành lang chính cho các công ty dưực
phẩm)
phase out (v.): châm dứt [dần dần]
phenomenological circle: nhóm/ giới theo trường phái hiện tượng luận
philosophical tenets: những ý tưởng triết học nòng cốt
philosophy: triết học
physical evidence: tang vật
physical therapy: vật lý trị liệu
physiologist: nhà sinh lý học
physiology: sinh lý học
pick a lock (v.): bẻ khoá, cạy khoá
pick up girls (v.): to look for girls for romantic encounters: săn gái,
kiếm bò lạc. Ex: This bar is great for picking up girls: Quán này kiếm
em dễ lắm. Come again? You said that guy is picking up bad guys?
He’s picking up girls, you bet: Sao, mày nói tên đó là Săn Bắt Cướp
(SBC) hả? Cá với mày đó là một tên săn bắt gái thì có.
pickpocket: móc túi
picnic: an enjoyable experience: một chuyện thích thú. Ex: You think I
like having to tell him he’s fired? Believe me. This is no picnic for me:
Bộ cậu tưởng tớ khoái báo tin cho hán là hắn bị đuổi việc sao? Nói thật
là tớ chẳng khoái tí nào cả. Moving’s no picnic!: dọn nhà chứ có phải đi
dạo phố đâu (mệt lắm, vâ't vả lắm)!
p'ien-wen collections: các tuyển tập biền văn (parallel prose)
Pietism: hệ phái Kính Tín của Tin Lành Đức
pig raising: nuôi heo
pilot dues: phí hoa tiêu (dẫn .tàu vào cảng)
pilot projects: những dự án thử nghiệm
pimp Cpanderer) ma cô
pimping: hành nghề dắt mối
placebo: giả dưực
plaintiff: nguyên cáo
plant seeds (v.): gieo hạt giông (tạo nhân)
plaque: nha chu
plasticity of instinctual structure: tính co dãn, uyển chuyển của cấu trúc
bản năng .•
platelets: tiểu cầu trong máu
plea bargaining: thoả thuận về bản án sẽ được nhận
plead guilty (v.): nhận lội
pleasurable looking: ngắm nhìn thích thú (sự thích thú, khoái cảm trong
khi nhìn ngắm)
Plenum: Đại hội Trung ương Đảng
plethora of difficulties: hàng loạt những khó khăn
plight: hoàn cảnh
plot of the drama: bố' cục của vở kịch
plow back (v.): đập ngược [tiền lời] lại, tái đầu tư vốn
plowing machine: máy cày
ploy, mánh, chiến lược

p'o: phách
poignant-, nhức nhôi, đau đớn
police compliance-, cảnh sát phải tuân theo
Police Headquarters: Tổng nha cảnh sát
political capital: vốn liếng chính trị
political caucus: thăm dò chính trị
ị > ’ ■
political economy: kinh tế chính trị học
political environment: môi trường chính trị
Political General Directorate: Tổng cục Chính trị
Political officer: chính uỷ
political tract: luận cương chính trị
politically loaded information: các thông tin mang đầy tính chính trị
politicization: chính trị hoá
politics of social welfare: những vấn đề chính trị trong phúc lợi xã hội
politics: chính trị
pollen : phân hoa
polling public opinion: thăm dò dư luận quần chúng
polls: những cuộc thăm dò dư luận
polysemous: đa nghĩa
polytechnics: các trương bách khoa
pop in (v.): to arrive without notice: đến mà không báo trước Ex: I
wish she wouldn’t pop in on US all the time. Why doesn’t she ever call
us first?: Bà ta lúc nào cũng thế, cứ sầm sầm đi vào chả báo trước gì cả.
Sao không khi nào bả chịu gọi điện nói trước cho mình biết?
pop the question (v.): to propose marriage: hỏi cưới. Ex: I’m sorry! I
just popped the question to her this morning: Xin lỗi anh! Tôi mới hỏi
cưới cô ta sáng nay.
Pope, (the -): Giáo Hoàng

population explosion: sự bùng nổ dân số
port dues: thuế cảng
portrait bust: tượng chân dung bán thân
portraiture: việc làm tượng chân dung
portrayal: sự khắc họa, miêu tà
positivism: chủ nghĩa thực chứng
possibility of combination: khả năng kết hợp (các thành tố ngôn ngữ
trên trục ngữ đoạn)
possibility of renewal: khả năng phục sinh, phục hồi
possibility of substitution: khả năng thay thố
post-Mao era: thời kỳ sau Mao Trạch Đông
postmodernism: chủ nghĩa hậu hiện đại
post-modernist experiments: những thí nghiệm của trường phái hậu
hiện đại
potent: linh, có hiệu quả
potential returns: lợi tức tiềm năng
poultry raising: nuôi gà vịt
powder preparations: thuốc bột (:pulverized preparations: tán lễ)
power base: nền lảng quyền lực
power resources: nguồn cung Clip quyền lực
powers that be, (the ~): people in charge: các nhân vật có thẩm quyền.
Ex: The powers that be denied any accusations of police bribery: Các
câp có thẩm quyền phủ nhận những lừi tố cáo cảnh sát nhận hôi lộ.
pragmatism: chủ nghĩa thực liễn
pre-college cram school: trưừng luyện ihi đại học
precondition: điều kiện tiên quyết
precursor: hình thức liên phnnơ hình thức mở đầu
predecessor, bậc tiền bối

predetermined', bị ấn định trước
predictable: có thể tiên đoán được
preferential: 11*11 đãi
pregnancy-selling: mãi thai (đẻ giùm, cho thuê tử cung)
pregnant moments: những giờ khắc tràn đầy ý nghía
preliminary clues: những chỉ dẫn ban đầu
premature delivery: sinh thiếu tháng (đẻ non)
premature ejaculation: xuất tinh sớm (:tảo tiết)
prematurity: sinh thiếu tháng (đẻ non)
premeditated murder: mưu sát
premenstrual syndrome (PMS): hội chứng tiền kinh nguyệt
premise: tiền đề
premonition: dự cảm, biết trước
pre-reflective: tiền phản tỉnh, tiền suy tư, khi chưa thực sự suyìư về
chính bản thân mình
prerequisite: điều kiện bắt buộc
presbyopia: viễn thị (mắt của người già)
prescribe (V.): ấn định
prescribed way: theo phương thức đã được ân định
prescription: toa thuốc (:xử phương)
prescriptive rules: các qui tấc hương dẫn, chỉ đạo
President: tổng thống
presidential campaign: chiến dịch vận dộng tranh cử tổng thông
presidential election: bầu cử tổng thông
presidential nominee: ngươi dược dề cử ứng viên tổng thông
pressure-cooker school system: hệ thông trương nồi áp sụât (ép học
viên học nhồi nhét tối đa.)
prestige universities-, các đại học có uy tín (nổi tiếng)

pretension: thái độ lự cho mình là sở hữu một dặc quyền gì đó
price was competitive, (the ~): giá rat mem
pricing practices: chính sách giá cả
priest: linh mục (Công Giáo)
primacy: tầm quan trọng hàng đầu
primary form: hình thức chính
primordial wish: khao khát nguyên thuỷ
principal: chánh phạm
private eyes: private investigator: điều tra viên tư (làm theo sở thích
hay do ai thuê, không phải trinh sát trong biên chế lực lượng cảnh sát).
Ex: O.J. Simpson was surrounded by a lot of private eyes since the
murder of his wife and her boyfriend: Bao nhiêu thám tử tư theo dõi
O.J. Simpson kể từ khi vợ anh ta và anh bạn trai bị giết.
private funding: tài trợ của tư nhân
private sector: khu vực kinh tế tư nhân
privilege against seỉf-incriminatiou: quyền của hiến pháp Mỹ quy định
một cá nhân có quyền từchốì trả lời các câu hỏi của cảnh sát hay toà án
nhằm buộc tội mình
probabilistic terms: những hạn từ xác suất
probation: tạm tha có điều kiện (thời gian thử thách: parole)
proceed (v.): khởi đi, bát đầu
pro-choice groups: nhóm ủng hộ phá thai
pro-choice people: những người ủng hộ việc phá thai
proclaim (v.): tuyên bô'
production lines: các dây chuyền sản xuất
productive citizens: những công dân hữu ích cho xã hội
professional corrections officer: cán bộ quản giáo chuyên nghiệp
professional ethics: đạo đức nghề nghiệp
professional standards and ethics', đạo đức nghề nghiệp

progeny: con cháu đời sau
prognostication: tiên đoán
prohibitive expenditure: chi phí quá tôn kém
project (v.): phóng ra, tỏa ra
projection apparatus: máy chiếu phim
projection: phóng chiếu
prolapsed intervertebral disc: thoát vị đĩa đệm
pro-life groups: nhóm chống phá thai
pro-life people: những người chống việc phá thai
prolific: mắn đẻ (đẻ nhiều)
prominent: xuất sắc, nổi bật
promote (v.): đẩy mạnh
promote useful discoveries (v.): đẩy mạnh các khám phá [khoa học] có
ích lợi
promotion of enterprise: tăng cường hoạt động kinh doanh
promotion: khuyến mãi
promotional sales: bán khuyến mãi
pronounced decline: sự suy sút rõ rệt
pronounced: nổi bật
pronouncements: những lời tuyên bố
propaganda: tuyên truyền
propensities: các khuynh hướng
property execution form: lệnh thu hồi nợ
propitiate (v.): an ủi, vỗ về, 0 bế
proponents người đề xưóng
propound (v.): trình bày
proscriptive rules: các quì tắc rặn đe, câm đoán
prose: văn xuôi, tản văn

prosecution: khởi lô. truy lô
prospectively: dự đoán những gì sắp xảy ra (theo dòng chảy của câu
chuyện)
prostatitis: viêm liền liệt tuyến
prostitute: gái mại dâm
prostitution: nạn mại dám
protection of private property: bảo vệ quyền tư hữu
Protestants: tín dồ Tin Lành
provision of goods and services: cung ứng hàng hóa và dịch vụ
psychiatrist: nhà lâm bệnh học
psychic balance: sự cân bằng giữa hai tâm hồn
psychoanalysis: phân lâm học
psychological reductionism: sự qui giảm tâm lý học
psychologist: nhà tâm lý học
psychosomatic: tinh thần và thể xác liên đới
psychotherapy: tâm lý trị liệu
public health: y tế
public hearings: những vụ xét xử công khai
public housing projects: các dự án xây dựng nhà ở cho nhân dân
public nuisances: tội công xúc tu sì
public prosecutor: công tố viên
public sector: khu vực kinh tế nhà nước
public security and national defense: an ninh quốc phòng
Public Security Headquarters: Sở Công an (Việt Nam)
pugil sticks: gậy có bịt đầu nhọn lại, dùng để thực tập xung kích
pull one's leg (v.): to be kidding: giỡn mặt, đùa. Ex: You’re pulling my
leg. She must be twenty years younger than Joe: Anh chỉ đùa! Cô ta
hẳn phải trẻ hơn Joe đến hai mươi tuổi.
pull oneself together (v.): lo get control of one's emotions: trân tĩnh,
bình tỉnh lại. Ex: You've got to pull yourself together. That woman may
be his colleague: Bạn phải bình tình lại đã. Biết đâu người đàn bà đó chỉ
là đồng nghiệp của anh ay.
pull some strings (v.): to use one’s influence: sử dụng ảnh hường, thế
lực của mình. Ex: I have to pull some strings to get a reservation in this
restaurant with such short notice: Tôi cần phải sử dụng thế lực quen
biết để đặt được bàn trong nhà hàng này khi chỉ báo trước quá nhanh
như vậy. NOTE: Thông thường muôn đặt bàn (reservation) trong một
nhà hàng loại đắt khách có khi phải đặt (book) trước cả tuần lễ. Nếu
muốn ăn buổi chiều mà báo vào buổi'sáng thì chắc chắn phải có đường
dây nóng quen biết riêng với ông chủ nhà hàng.
pull the next bank job (y..Ỵ to execute the next bank robbery: thực hiện
phi vụ cướp nhà băng kế tiếp
pull through (v.): to survive a difficult illness or situation: qua nổi một
cơn bệnh hay một hoàn cảnh khó khăn. Ex: College was very difficult
but I managed to pull through: Học đại học râì gian khổ nhưng tôi đã cố
gắng qua được.
pump the stomach (v.): súc bao tử
Punch it!: Go fast!: to accelerate quickly: to push the accelerator down
to the floor in one quick motion: tống ga vọt nhanh
punya: công đức (:merit)
Pure Ixind school: Tịnh Độ Tông
Pure Land: cõi Tịnh Độ (Tây Phương cực lạc)
purely rhythmic: hết sức nhịp nhàng
purgatory: luyện ngục
push responsibility far down the organizational ladder (v.): đưa tinh
thần trách nhiệm xuống tận các nhân viên câp dưới trong công ty
put my finger on (v.): lo determine: không thể phân biệt được bộ phận
nào đã được tân trang , bộ phận.nào chưa được
put someone behind bars (v.): to put someone in jail: tông giam, bỏ tù.
Ex: You can relax. He’s behind bars now!: Anh có thể yên tâm. Giờ
hắn đã xộ khám rồi! The police put him behind bars: Cảnh sát đã tống
giam hắn.
put someone down (v.): to criticize someone: chỉ trích, phê bình.
Ex: Why do you always put me down?: Sao lúc nào anh cũng chỉ trích
tôi thế?
put through the wringer (v.): to be totally exhausted: mệt bở hơi tai,
mệt đuối người. Ex: I was really put through the wringer at my job
interview: Sau cuộc phỏng vấn xin việc tôi mệt rũ cả người.
putrefaction-, sự thối rữa
puzzling-, khó hiểu
Qi: khí
qua: với tư cách là, như là (La Tinh)
qualify (v.): có đầy đủ điều kiện
quantum effects: hiệu ứng lưựng tử. Lượng tử (quantum) là đơn vị nhỏ
nhất (indivisible unit) khi sóng phát ra hay thu lại (in which waves may
be emitted or absorbed). Cơ học lượng tử (quantum mechanics) hình
thành trôn nguyên lý lượng tử của Planck và nguyên lý bất định
-(uncertainty principle) của Heisenberg.
questionable: cần đặt lại vấn đề
questionable practices: cách thức làm việc đáng đặt vấn đề, cách làm
việc lôi thôi, tắc trách
questionaire categories: biểu mẫu các câu hỏi
quintessence: tinh hoa, tinh chất, điểm cốt yếu nhất
quintessential: tinh hoa, tinh chất
racially mixed community, cộng đồng có cả người da trắng và người da

màu
radar station1, đài ra-đa.
radical propositions: những câu phát biểu hết sức cực đoan
radical: triệt để, kịch liệt
radicalism: chủ nghĩa cấp tiến, thái độ cực đoan; tinh thần cực đoan
radiocarbon measurements: xác định thời điểm [của các. di chỉ khảo cổ]
bằng phương pháp đồng vị phóng xạ
rag on someone (v.): to harass someone: quây nhiễu, cằn nhằn. Ex: My
mom always rags on me if she finds me play hookey: Bà già tớ nếu
phát hiện tớ trốn học là bả cằn nhằn nhức xương luôn!
rags: cheap, absurd magazines: những tạp chí nhảm nhí, rẻ tiền.
Ex: My brother just falls for rags: Thằng eni tớ chỉ mê tín mấy thứ tạp
chí lá cải!
railroadterminal:, trạm xe lửa
rake over the coals (v.): to pan. Ex: He really raked my first novel over
the coals: Hắn phê bình cuốn tiểu thuyết đầú tay của tôi nát bây hết!
ramifying influence: ảnh hưởng tràn lan
range: chiều rộng, phạm vi
ranger battalions: các tiểu đoàn biệt động quân
rape: tội cưỡng dâm
rapidly shifting: thay đổi mau chóng
rapt attention: tập trung cao độ, xuất thần
ratification : sự chuẩn y
rational: có lý trí
rationale: lý do biện minh
rationalistic', tính duy lý

rationing capital expenditure funds: phân bổ ngân quỹ dành cho đầu tư vốn
rayv data: tư liệu thô
read someone the riot act: to reprimand: khiển trách, la rầy, chưởi
mắng. Ex: My mom really read me the riot act: Bà già tớ mới dũa cho
tớ một trận!
realpolitik: chính trị thực tiễn
Rear Services General Directorate: Tổng Cục Hậu cần
reassuringly normative: mang tính dạyđời khiến ai cũng yên tâm tin cậy
rebellious: nổi loạn
rebuke (v.): trách móc, nhiếc máng
recall (v.): nhắc nhở
receptive: biết tiếp thu, thưởng thức
recession: suy thoái kinh tế
recidivism: sự tái phạm
reciprocity: tính tương trự, có qua có lại
recitations: các bài thơ được ngâm tụng
recite (v.): ngâm [thư]
reclamation of fallow land: khai khẩn, khai hoang
reclamation : khai khẩn đất hoang
recognized: đưực công nhận
recommendation: lời khuyên
recondite: phức tạp, cao siêu
reconstituted family: gia đình tái giá (cả cha lần mẹ đều kết hôn lần thứ
hai, bao gồm luôn con anh, con em, và con chúng ta Còn gọi là blended
family)
reconstructing a crime scene: dựng lại hiện trường
reconstruction of crimes', tái tạo hiện trường gầy án

recruit (v.): tuyển mộ, tuyển dụng
recruit', tân binh; người mới được tuyển dụng
recurrence: sự tái hồi
recurrent ritual: một nghi thức lạp đi lập lại
recurrent search: liên tục tìm kiếm
redeeming activity: hoạt động cứu chuộc
redress the balance (v.): lấy lại sự thăng bằng
reduced sentence: giảm án
reestablish (v.): tái thiết lập
refined distinction: phân biệt hết sức chi li
reflexes: các phản xạ
reform is afoot: đang có cải cách, đang có sự thay đổi
reform package: cải cách trọn gói
reformist policies: chính sách cải cách, đổi mới
refractory: rất khó kiểm soát, khống chế, ương ngạnh
refute (v.): bài bác, bác bỏ
regroup (v.): tập kết
regulated verse: luật thi
regulatory power: quyền điều chỉnh
regurgitate (V.): nôn ra, ói ra
rehabilitation center for drug users: trung tâm cai nghiện
reinforce (v.): củng cố thêm
related tones: những âm diệu có quan hệ với nhau
relation of non-reciprocal implication: quan hệ bao hàm không tương hồ
relation of reciprocal implication: quan hệ bao hàm tương hỗ
relativity of truth: tính tương đối của chân lý
relay (v.): truyền lại
relevant patterns', các mô hình (ý nghĩa) có liên quan

relief: phù điêu
relìgio-aesthetic sensibility: cảm thức thẩm mỹ tôn giáo
religion: tôn giáo
religions dynamics: động thái tôn giáo
remove (v.): thay thố, cách chức
renal failure: thận suy
renege on former statements (v. ): phản cung
renewable: có thể tái sản xuất
renminbi: nhân dân tệ (/Ĩgttyê/K đơn vị tiền tệ Trung Quốc)
repel (v.): chống trả
Representative: dân biểu
reproduction: sinh sản
Republican Electorate: cử tri đoàn thuộc đảng Cộng Hòa
resentment: sự oán ghét, bực bội, sân hận
reserves: lực lượng trù bị
reservoir: kho chứa nước
resident features: những đặc trưng nội tại
residential suburbs: khu dân CƯ ngoại thành
resocialization: việc tái xã hội hóa (giông như cải tạo:re-education)
resolution: nghị quyết
response-to-external-stìmulus approach: phương pháp nghiên cứu
[chính sách đối ngoại] nhấn mạnh phản ứng [của một quốc gia] đối với
thái độ của cộng đồng quốc tế
restrain (v.): hạn chế
restructuring: tái cơ câu
resultant: kêt quả là, dẫn đến kết quả
resurgence: sự bộc phát
resurrection', sự phục sinh, sông lại

retail trade business: kinh doanh bán lẻ
retaliation: sự trả thù, trả đũa
retention: việc bảo lưu kết quả học tập
retirement package: lương bổng và nhiều lợi ích khác tính trọn gói
dành cho người về hưu
retirement pension : lương hưu (hưu bổng)
retool (v.): bố trí lại, phân công lại
retrospectively: nhớ ngược lại những tình tiết đã đọc trước đây
return to the secular life: tu xuất (=hoàn tục)
reunification: thông nhất
revealed religion: tôn giáo mặc khải
revelation: sự mặc khải
reverence (v.): thờ
reverse socialization: xã hội hóa ngưực chiều
reverse the conviction (v.): lật ngược bản án
reviled: bị bôi bác. chươi bơi
revival: sự phục hồi
Revivalism: phong trào chấn hưng tôn giáo
revocation of the release: thu hồi lệnh tạm tha
revoke (v.): thu hồi
rhetoric: lối nói hùng hồn (đao to búa lơn)
rheumatism: phong thâp
rhinitis:, viêm mũi
rhinoceros horn: sừng tê (tê giác)
rice alcohol: rượu đế
rice stalk: thân lúa
rice-yield: sản lưựng lúa

rickets', chứng suy dinh dưỡng
ridiculed', bị chế riễu, chọc quê
right of rebuttal, (the ~): quyền phản bác
rights discourse', hệ thống lý luận/ thuyết hệ về quyền lợi
right-to-die activism’, vận động cho quyền đưực chết
ringleader: đầu sỏ
riot control agents: những hoá chất dùng để chống bạo loạn
risk-pooling arrangement: sắp xếp sao cho sự rủi ro trong công việc
được chia xẻ đều cho các thành viên trong công ty hay nhóm
rob the cradle (v.): to date someone much younger than you: hẹn hò
(quan hệ bồ bịch) vói gái tư. Ex: That old guy just likes robbing the
cradle: Tên già ấy chỉ khoái bồ nhí thôi.
robust health: sức khỏe tráng kiện
romantic excess: sự bồng bột lãng mạn thái quá
rote learning: học vẹt
rotting teeth: răng sún
rowdy passengers: đám hành khách thô lỗ, ồn ào
rub the wrong way (v.): to irritate: làm bực mình: to get on someone’s
nerves. Ex: That guy always rubs me the wrong way: thằng đó lúc nào
cũng làm tớ bực mình.
rubber cultivation: trồng cao su
rubber plantation: đồn điền cao su
rubble: một đống gạch vụn
rudder: bánh lái
ruler, (the -): người chủ tể
run a light (y.Ỵ. to go through a red light: vượt đèn đỏ
rural economy: kinh tế nông thôn
Ngu vựng biên dịch và phiên dịch Anh-Việt 461
sacrament of baptism, (the ~): bí tích rửa tội

Sacrament of Confirmation ', bí tích kiên tín
sacrament of Lord's Supper, bí tích thánh thể, bí tích mình thánh Chúa
(:the Eucharist)
Sacrament of Matrimony, bí tích hôn phôi
Sacrament of Ordination : bí tích truyền chức thánh
Sacrament of Penitence: bí tích giải tội
sacrament: bí tích
sacramental power: quyền cử hành bí tích
sacrifices: cúng giỗ
sage: thánh nhân
sales were virtually nil: doanh số bán ra hầu như là sọ không
saline forest: rừng ngập mặn
salvation : sự cứu rỗi
Sangha, (the ~): Tăng Già (Giáo Hội)
sao tradition: truyền thống Ly Tao
Sapper Branch: Binh chủng đặc công
satellite disk: ăng ten pa-ra-bôn (ăng ten chảo)
satisfaction: đền tội
saving work: công tác cứu rỗi
scaffolding: giàn giú treo
scar: thẹo (sẹo)
scarcity: sự khan hiếm
scarf out (v.): to eat a lot: đớp hít quá nhiều. Đây là một thuật ngữ cực
kỳ phổ biến tại California. Thậm chí vừa bước xuống sân bay Los
462 Dương Ngọc Đũng
Angeles trong vài tiếng đồng hồ là du khách có thể nghe thấy rồi. Phía
miền Đông, chẳng hạn Boston, thì hầu như không hề sử dụng từ này,
mà dùng pork out hoặc pig out (ăn như heo). Ex: Come on, let’s scarf
out on some chow before it’s gone: Nạo, chúng ta kiếm mấy món chiến
đớp hít cho đã trước khi thiên hạ xơi hết!
scarring-, để sẹo lại
scenic view: cảnh đẹp
scholar's gown: áo nho sinh, áo nhà nho
scholasticism: chủ nghĩa kinh viện
school administration: quản lý giáo dục
science: khoa học
scientific socialism: chủ nghĩa xã hội khoa học
scopophilia: thói quen thích nhìn trộm
score steady breakthroughs (V.): mở ra những đột phá khẩu đều đều
screening the psychologically and emotionally unfit: sàng lọc ra những
người có tâm lý và tình trạng cảm xúc không thích hợp
search warrant: lệnh khám xét
search: khám xét
seasoned: từng trải, lăn lộn trong nghề
Secretary of Defense: Bộ trưởng Quốc phòng (Mỹ)
Secretary of State: Bộ trưởng Bộ Ngoại giao (Mỹ)
Secretary-General of the United Nations: TổngThư ký Liên Hiệp Quốc
Securities and Exchange Commission: úy ban Kiểm tra Thị trường
Chứng khoán
seeds of capitalism, (the ~): mầm rnốhg của chủ nghĩa tư bản
seemingly: có vẻ như
segmented: chia thành các thị phần nhỏ
seìgnorial subservience: nô lệ vào lãnh chúa
Ngũ’ vựng biên dịch và phiên dịch Anh-Việt 463
seizure-, tịch thu

self-awareness: thái độ tự ý thức về bản thân
self-censorship: tự mình kiểm duyệt mình trước
self-centeredness: thái độ qui kỷ (lây mình làm trung tâm)
self-containment of the other: việc sở hữu đôi tượng
self-control: tự chủ
self-cultivation: tu thân
self-deception: việc tự lừa gạt, hoang tưởng
self-direction: tự lập, tự quyết
self-evident: quá hiển nhiên
self-fulfilling prophecy: lời tiên tri tự ứng (tự mình phán ra và cũng tự
- mình làm cho ứng nghiệm)
selfhood: tính chất của bản ngã cá nhân
, self-immolation: tự thiêu
self-imposed: tự áp đặt
selfishness: tính ích kỷ, vị kỷ
self-knowledge: tự tri (tự mình có thể biết mình)
self-mastery: tự chủ (tự mình làm chủ bản thân)
self-possession of the other: ước muôn tự mình sở hữu đôi tượng
self-possession: sự ám ảnh, bị thôi thúc, dằn vặt về một ước muốn
nào đó
self-reliance: tự lực, tự cường
self-serving: nhằm phục vụ cho quyền lợi bản thân
a self-sufficiency: tự túc tự cường
self-supporting: tự lập
. self-transformation: chuyển hoá bản thân
self-transformation: sự chuyển hoá bản thân
semiconductor industry: công nghiệp bán dẫn
seminarian: chủng sinh

seminary, chủng viện
semiperipheral areas-, các khu vực bán ngoại biên
Senate, (the ~): Thượng Viện (Viện Thượng Nghị Sĩ)
Senator, thượng nghị sĩ
senescence-, tình trạng lão hóa
senility, bệnh lẩm cẩm của người già
sensation: xôn xao, chấn động
sensational coverage: bài tường thuật giật gân, nẩy lửa
sense of wholeness: cảm thức trọn vẹn, đầy đủ
sensitivity: sự nhậy cảm
sensori-motor intelligence: trí thông minh phát xuất từ ngũ quan
Separation of powers: sự phân quyền
septicaemia: nhiễm trùng máu
serve a two-year term (v.): thụ án hai năm tù
service sector, (the ~): khu vực dịch vụ
servìves: cúng kiến, (offerings: đồ vật dâng cúng)
set in motion ty.): chuyển
set of wheels: car: xe hơi
severe strains: những rạn nứt trầm trọng
sex education program: chương trình giáo dục về sinh hoạt giới tính
sexism: thói trọng nam khinh nữ
sexually explicit images: những hình ảnh khiêu dâm trắng trỢn
sexually transmitted diseases: bệnh lây theo đường sinh dục
shaken: run rẩy, rã rời
sham: trò giả dối, lương gạt
shape (v.): định hình
share cropping-, cây rẽ

B1
sharecropping: cấy rẽ
sharpen (v.): làm cho nghiêm trọng thêm
sharply divergent: rất khác nhau
shed (V.): loại bỏ, mất đi
s7n7z: thi (Hán ngữ phiên âm)
Shih-ching: Thi Kinh (Kinh Thi) ị
Shinto: Thần Đạo (Nhật Bản)
V .ÃL A .,1 * ... A , j
shipping lane: thủy lộ (tuyên vận tải đường sông, biên)
shock: choáng .1
shoot (v.): to speak out: nói ra, phun ra, khai ra. Ex: Shoot it now! You
drive me crazy: Nói phút mẹ nó ra cho rồi. Mày làm tao điên mât.
shoplifter: kẻ chôm chĩa trong cửa hàng
a shoplifting: chôm chĩa trong cửa hàng
shortcomings: những khuyết điểm
shortfall: sụt giảm
show one’s true colors (v.): to reveal one’s true personality: bộc lộ bản
chất thật, con người thật. Ex: We all thought Demi was a timid person
but when she saved Bruce Willis from a burning building, she showed
her true colors: Tất cả chúng tôi cứ tưởng Demi là một người rụt rè nhút
nhát nhưng khi cô cứu được Bruce Willis ra khỏi toà rihà đang bốc
cháy, cô đã cho mọi người thây con người thật của mình.
* shrink (v.): co lại, rút lại
shu tu: thư độc
5
shut one’s eyes to (V.): to ignore intentionally: nhắm mắt làm ngơ,
nhắm mắt bỏ qua. Ex: Almost all women shut their eyes to their
children’s glaring errors: Hầu như bà mẹ nào cũng nhắm mắt làm ngơ
các lỗi lầm tày trời của con cái. Có thể nói to close one’s eyes cũng
được.
• 466 Dương Ngọc Dũng
sickle: lưỡi liềm (cắt lúa)

side-effects: hiệu ứng phụ
signage: những ký hiệu
significant: nhiều ý nghĩa
signification: sự hình thành ý nghĩa, sự tạo nghĩa
signified: cái được biểu đạt (V nghĩa)
signifier: cái biểu đạt
silage: cỏ tươi chứa trong kho dành nuôi gia súc trong mùa đông
silhouetted: phản chiếu hình bóng, in bóng
silo: đích đến, điểm tập kích
similarly situated: trong cùng một hoàn cảnh
sinew relaxation: giãn gân cốt (:thưcân)
singularity: cực điểm, một điểm trong hệ khâng-tlỉời-gian khi độ cong
của không-thời-gian trở thành vồ cùng (:a point in space-time in which
space-time curvature becomes infinite). Theo thliyct tương đối, đây là
thời điểm của Tiếng Nổ Lớn (Big Bang) khi mật độ vũ trụ (the density
of the universe) và độ cong của không-thời-gian là vô tận.
Sinocentric world order: trật tự thế giới lây Trung Quốc làm trung tâm
Sino-global linkages: những mối quan hệ quốc tế của Trung Quốc
sinusitis: viêm xoang
site: điểm, vị trí
situation-specific: căn cứ vào hoàn cảnh cụ thể
Six Classics: Lục Kinh
skeletal structure: cơ cấu xương
skepticism: chủ nghía hoài nghi
skimming: đọc lướt qua
skin lesions: da lở lói
skin yellowing: vàng da
slammer: jail: tù
slash-and-burn system', làm rẫy
sleepiness', buồn ngủ (:tư ngoạ)
sliding scale', một thước đo giảm dần
s/ớ/: khoảng trông, khe hở
sluggishness: lừ đừ, uể oải (:giải đãi)
Small Business Administration: Cơ quan Quản trị Ngành Tiểu thương
small-time peasant: tiểu nông
smear (v.): bôi, trét
sniff: "đánh hơi," cảm thây có điều gì mờ ám
so what?: Thế thì đã sao? Vậy thì sao?. Đây là câu trả lời có ngụ ý
thách đô' hay cóc cần. Ex: You have spent all your money on books! So
what?: Anh đã mua sách hết sạch cả tiền rồi! Thế thì sao? Có sao
không?
soak (v.): to charge: chém, chạc (tiền)
social evils: tệ nạn xã hội
social hierarchy: hệ thống tôn ti trong xã hội
social integration: hội nhập xã hội
social mobility: tính cơ động xã hội (con người dễ chuyển từ gigi cấp
này sang giai cấp cao hơn)
social norms: các chuẩn mực xã hội
social norms: chuẩn mực xã hội
social psychologist: nhà tâm lý học xã hội
social status: địa vị xã hội
social upward mobility: tiến lên trên nấc thang xã.hội
socialism: chủ nghĩa xã hội
socialization process: tiến trình xã hội hoá
socialization: xã hội hoá (nghĩa gần giống như internalization)
socio-cultural formations-, những cấu hình xã hội-văn hoá

socio-culturally variable-, thay đổi tuỳ theo môi trường văn hoá-xã hội
sociologist-, nhà xã hội học
softening-, dịu bớt, bớt căng thẳng, dãn ra
solicitation-, tội dụ dỗ đần bà làm điếm
solicitations-, những lời mời mọc
sophisticated: có trình độ văn hoá cao
sophistication: tư tưởng và kết câu có trình độ cao
sound bite: trích đoạn (tin, diễn văn...) từ truyền thanh và truyền hình
Southern Buddhism: Phật Giáo Nam Tông (Nam Truyền)
southern State of Ch'll, (the ~): nước Sở phương nam
sovereignty: quyền tối cao (đứng dầu vạn vật)
sovereignty-restricting: hạn chế việc phát huy chủ quyền
space junk: những món linh tinh trong không gian
space-based defense system: hệ thông quốc phòng đặt trên không gian
spacious: thoáng mát, rộng rãi
Speaker, (the -): Chủ tịch Hạ Viện (Mỹ)
Special Activities Forces: lực lượng biệt động
special economic zones: đặc khu kinh tế
special reputation: uy tín đặc biệt
specialized journals: tạp chí chuyên ngành
species-specific: thuộc riêng cho một chủng loại
specific: cụ thể
specular: thị trường, đối tượng của thị giác
speculative philosophy: triết học tư biện
speeding bullet: viên đạn đang bay
sperm: tinh trùng
spilling and diffusion: tràn chảy và khuếch tán
spirits: thần linh

spiritual healing: chữa bệnh bằng phương pháp tâm linh (tâm linh liệu
pháp)
spirit-writing temple: đền thờ cầu cơ (phò loan)
split (v.): chia rẽ
spontaneously: một cách tự phát
Spring and Autumn Annals: Kinh Xuân Thu
ị V.
sprouting: đâm chôi nay lộc I ;
1 ! " ' ; '
spurn (v.): khinh bỉ
stability: trạng thái tâm lý ổn định
stagnation : đình trệ, bế tắc
stagnation: đình trệ
stalemate: bế tắc
stand out (v.): nổi bật lên
standardized intelligence test: trắc nghiệm chuẩn về trí thông minh
staple-food crops: cây lương thực
Staples: nhu yếu phẩm
start from square one (y.ỵ to start from the very beginning: khởi sự từ
con số không, bắt đầu lại từ đầu. Ex: There are some parts of your
story that I don’t understand. Start from square one!: Có vài đoạn trong
câu truyện anh kể tôi chẳng hiểu gì cả. Kể lại từ đầu đi nào!
starvation: nạn đói
state auditor: nhân viên phụ trách kiểm toán của tiểu bang
state behavior: cách ứng xử của một quốc gia
state certification requirements: các yêu cầu về chứng chỉ (sư phạm)
của tiểu bang
state of decay: tình trạng hư nát,
state of language: tình trạng phát triển ngôn ngữ đương thời
... I.
State Pen, (the ~): the State Penitentiary; nhà tù tiểu bang (Trại Cải
huấn Tiểu bang)
slate subsidies: nhà nước bao cấp
statecentric treatment of power, phương pháp nghiên cứu quyền lực lấy
nhà nước làm trung tâm
statement: lời khai
state-of-art solutions: những giải pháp hiện đại và hoàn hảo nhất
statutory rape: tội giao cấu với trẻ vị thành niên
staying in line: xếp hàng ngay ngắn
steady tone: âm thanh đều đều
steely gaze: cái nhìn sắc lạnh
stem cells: tê bào gốc
sterile land: đất cằn cỗi
sterilization: triệt sản. vô sinh
stick around (v.): to stay: nán lại. Ex: Stick around! The fun is about to
begin: Nán lại đã! Trò vui sắp khai.mạc rồi!
sticking point: diem lân cân
stiff coinpetition: cạnh tranh gay gắt
sftVZ the movement (v.): đình chỉ mọi vận động
Stillness: trạng thái lịch tĩnh, yên lặng
stir up (v.): quây động
Stock Exchange: thị trường chứng khoán
stock: cổ phiếu, thị phần
stockbrokers with axes to grind: những nhà buôn bán chứng khoán có
quyền lợi trực tiếp bị ảnh hưởng
stockholder: cổ đông
stock-picking circus: đoàn xiếc (có ý muốn nói một nơi hỗn loạn) thông
tin về các loại cổ phiếu khác nhau
stock-raising: chăn nuôi gia súc

stomach ailments: đau bao tử
stone roller: cối đá
stone tablets: những phiến đá
stop on a dime (v.): to stop quickly: (xe) ngừng lại rất nhanh
storage capacity: sức chứa
storing the spirit: chứa thần (:tàng thần)
stormy: đầy bão tố
strands: những đường chỉ
strategic behavior: hành vi mang tính chiến lược ị tạm thời}
strategic triangle: quan hệ chiến lược tay ba
stratigraphic interpretation: giải thích địa tầng
street talks: ngôn ngữ đời thường
street-walker: gái đứng đường
stretch: chiều dài
strident debates: nhừng cuộc tranh cãi gay gắt
strike a bargain (v.): đạt được một thoả thuận
striking differences: những bất đồng ý kiến rất rõ
stroke: nét cọ
structural determinism: tính tất định của câu trúc
structural realism: thuyết hiện thực cơ câu
structuralism: chủ nghĩa câu trúc
structuralism: chủ nghía cấu trúc
struggle for power: đấu tranh dành quyền lực
stuff one’s face (v.): to eat voraciously: ngốn đầy một bụng.Tỉx; You
just stuffed your face with pizza and now you cry for food!: Cậu mới
tọng đầy một họng pizza mà bây giờ đã kêu đói ầm ì.
stuff: junk: món ăn dở ẹt. Ex: How can you expect me to eat this stuff?:
Sao cậu có thể nghĩ rằng tớ có thể xơi một món dở ẹt như thế này nhỉ?
Trong tiếng Mỹ stuff có rất nhiều nghĩa. Stuff cũng có nghĩa là đồ đạc,
vặt dụng cá nhân (personal belongings). Ex: Hey, don’t touch my stuff!:
E, đừng có đụng đến đồ đạc của tôi! Đôi khi stuff cũng dùng với nghĩa là
chuyện tào lao, vớ vẩn (nonsense). Ex: She actually believed all the
stuff he told her: Thằng đó nói toàn chuyện tào lao thiên đế mà cô ta tin
ráo trọi!
stunning ethics lapses-, những vi phạm đạo đức trắng trỢn
stylistic experiment-, thí nghiệm, thể nghiệm phong cách học
subcultural groups-, các nhóm văn hóa ngoại biên
subject matter-, chủ đề
subject of wit', đề tài nhạo báng, châm chọc
subject/ object perspective: quan điểm phân biệt chủ thể và khách thể
(ngoại giới)
subject: chủ đề
subjective idealism: chủ nghĩa duy tâm chủ quan
subjectivity of experience: tính chủ quan trong kinh nghiệm
submarket: thị trường chuyên
subpoena: trát gọi ra hầu toà
subscribe (v.): châp nhận
subside (v.): chìm xuống
substitution: việc thay thế sản phẩm hay dịch .vụ này bằng một sản
phẩm hay dịch vụ khác với giá cả tương đương
succeed (v.): kế vị
succumb (v.): chiều theo, chạy theo, quy thuận
sucker: a general term for any object or person: danh từ chỉ một người
hay một món đồ nào đó. Ex: What a beautiful necklace! This sucker
must have cost a fortune!: Sợi dây chuyền đẹp quá! Món này chắc phải
Ngữ vựng biên djcli và phiên dịch Anh-Việt 473
mắc lắm! He’s been training for years. That sucker can really box!:
Hắn đã tập luyện nhiều năm rồi. Thằng đó đâm bốc ra trò đấy! Sucker
cũng dùng để chỉ một ngưừi- nhẹ dạ, cả tin (:an extremely gullible
person), shopngoaingu.com
sue for damages (v.): kiện đòi bồi thường
sue for divorce (v.): kiện đòi ly hôn
sugar cane: cây mía
suicide bomber: kẻ ném bom cảm tử
summit conference: hội nghị thượng đỉnh
Sun Yat-sen: Tôn Dật Tiên
Sung schools: các trường phái đời Tông
sung tsan: tụng tán
superimpose (v.): áp lên trên (áp quang hiệu)
superinfection: bội nhiễm
supersonic: siêu âm (tốc độ vượt bức tường âm thanh)
suppression of evidence: tiêu huỳ bằng chứng
suprapersonal factor: nhân tố siêu cá nhân
Supreme Court, (the ~): Tối Cao Pháp Viện (trong hệ thông Hoa Kỳ,
The Supreme Court là cơ quan cao nhất của ngành tư pháp)
surface simplicity: sự đơn giản trên bề mặt
surface-to-air missiles (SAM): hoả tiễn phòng không
surplus of meaning: thặng dư ý nghĩa
surrender (v.): từ bỏ
suspended animation: sựồri ào đã lắng xuống, ngưng lại
suspension: vạ huyền chỉ (treo chén: linh mục không được hành lễ)
suspicion : sự ngờ vực, nghi ngờ
swampland: đầm lầy
sweep off one’s feet (v.): to charm: làm mê mẩn. Harrison Ford swept
us all of our feet: Tài tử Harrison Ford (diễn xuâì hay quá đến nỗi) làm
chúng tôi mé mẩn.
sweet deal: hợp đồng béo bở
swollen gums: sưng nướu
syllogism: tam đoạn luận
symbiotic relationship: quan hệ cộng sinh
symbolic logic: lôgích biểu tưựng
symptoms: triệu chứng
syncretistic: hỗn dung, tổng hợp
syndrome: hội chứng
syntagmatic axis: trục ngữ đoạn
syntagmatic relations: quan hệ ngữ đoạn
syphilis: giang mai
system continuity: sự đồng nhất, trong hệ thống
system stabilizer: nhân tô' ổn định hệ thống
system theorist: lý thuyết gia hệ thống
systematic: có hệ thông
systemic approaches: những cách tiếp cận nhấn mạnh ảnh hưởng của
cộng đồng quốc tế đô'i với sự hình thành chính sách đối ngoại của một
nước
systemic chains: xiềng xích của hệ thống (sự trói buộc của hệ thống)
systemic variables: các biến sô' trong hệ thống
systemic/ structural approaches: các phương pháp tiếp cận [vấn đề
quan hệ quốc tế] nhấn mạnh vai trò của hệ thống/ cấu trúc quốc tế
trong việc định hình chính sách đối ngoại
systemwide: trong cả hệ thông
Ngiì vựng biên dịch và phiên djch Anh-Việt 475
tabulate (v.): xếp thành cột, bảng

tackle a problem (v.): xử lý một vân đề
tactical air support: lực lượng không quân hỗ trợ chiến thuật
tailoring executive programs to the needs of individual corporations:
thiết kế các chương trình đào tạo lãnh đạo tùy theo nhu cầu của từng
doanh nghiệp
Taizhong: Đài Trung
take a spin (v.): to take a short excursion in a car: lên xe chạy một vòng
take back by force (v.): dùng bạo lực chiêm lại
take it easy (v.): to relax: từ từ, bình tĩnh nào. Ex: Take it easy, man!
Here is the money you want!: Từ từ nàồ, ông bạn. Đây tiền ông cần
đây.
take something in stride (v.): to accept something without getting
upset: thản nhiên chap nhận, bình tĩnh đón nhận. Ex: If you don’t get
the first job you apply for, just take it in stride and keep on trying: Nếu
không được nhận được công việc mà anh đã xin, cứ bình tĩnh châp
nhận, không có gì phải buồn bực, cứ tiếp tục xin nữa xem sao.
take something lying down (v.): to accept something passively: chịu
đựng nhẫn nhục. Ex: He just insulted you. Are you going to take it
lying down?: Hán vừa làm nhục anh như thế mà anh cúi mặt châp nhận
hay sao?
take the chance (v.): chấp nhận sự rủi ro
takeover: chiếm nhượng Ị công ty A thay thế công ty B]
taking briberies: nhận hối lộ
taking medication: dùng thuốc
talk someone into something (v.): to convince someone to do
something: lôi kéo, dụ dỗ, thuyết phục người nào làm việc gì. Ex: Why
don’t you try and talk her into business partnership?: Sao anh không thử
thuyết phục cô ta hùn vốn làm ăn?
tang of paradox', nét nghịch lý
tangible goods', những mặt hàng cụ thể
tangles of -waterweeds : những đám rong rêu
Tantric Buddhism: Phật giầo Mật Tông
Taoism: Đạo giáo, Lão giáo
tariff barriers : hàng rào thuế quan
tariff rates: mức thuế quan
tax revenues: thuế má
tea ceremony: nghi lễ trà đạo
teaching water: giáo thuỷ (dịch từ Trung văn jiaoshui)
team setting: môi trường làm việc theo nhóm
tear gas : hơi cay
teasingly ambiguous: hàm hồ một cách đùa bỡn, như trêu chọc, muốn
hiểu sao cũng được
technical terminologies: thuật ngữ chuyên môn
teenage pregnancies: trẻ vị thành niên có thai
teeter (v.): chập choạng, lảo đảo, mấp mé
teeth-gnashing: teeth-grinding: bruxism: bệnh nghiến răng trong lúc ngủ
telecommunications industry: công nghiệp viễn thông
television and radio outlets: những chương trình phát lành và phát thanh
teleworking: làm việc từ xa (=ở nhà dùng máy fax hay computer để
liên lạc với công ty)
temporal: thuộc về thời gian
tenant farmer: tá điền
tenant: tá điền
Tendaì tradition: truyền thống Thiên Thai Tông
Ngff vựng biên djch và phiên dịch Anh-Việt 477
tension-ridden people', những người luôn bị căng thẳng

tenure process', tiến trình vào biên chế
tenure: thời gian nhậm chức
tepid: thờ ơ, không mấy nhiệt tình
terminal care: chăm sóc trong thời kỳ cuối cùng (sắp chết)
terminals: máy nhận (ti vi hay máy tính cá nhân)
terminate (v.): chấm dứt, xoá bỏ
testimony: việc làm chứng ị
textual free play: tính đa nghĩa, hàm hồ trong văn bản văn học
That does it: that’s all that I can tolerate: quá lắm rồi! đến đây là quá
sức chịu đựng rồi!. Ex: That does it! I’m leaving: Thật là quá lắm! Tôi
đi đây.
that tears it!: that does it!: that’s all that I can tolerate: quá mức rồi!
Tôi chịu hết nổi rồi: Ex: That tears it. If the boss doesn't give me a
raise, I’m quitting: Quá lắm rồi! Nếu xếp không tăng lương thì tớ chuồn
thôi!
the latest round: vụ phê phán (các phương tiện truyền thông) mới nhất
theoretical speculation: suy tư lý thuyết
theory construction: xây dựng lý thuyết
theory of deconstruction: học thuyết phi cấu trúc
theory of Jing Luo: học thuyết kinh lạc (the doctrine of the conduits
and vessels; kinh lạc:kinh mạch: veins and arteries)
Theravada: Thượng Toạ Bộ
there’s just ho getting around it: it is unavoidable: không thể tránh
được, phải thực-hiện thôi. Ex: The oral exam is a must. There’s just no
getting around it!: Kỳ thi vân đáp là bắt buộc. Không ai được miễn thi!
thin fibers of glass: những sợi thuỷ tinh cực mỏng
' three jewels, (the ~): Tam Bảo (Phật, Pháp, Tăng)
Three Teachings'. Tam Giáo = (the threefold religion)
threefold religion, (the ~): Tam Giáo
threshing ground', sân đập lúa
threshing', đạp lúa
throw a harsch spotlight (v.): rọi một luồng ánh sáng khắc nghiệt
Tibetan tradition', truyền thống Tây Tạng
Tibetan', ngôn ngữ Tây Tạng
tidying up: chăm sóc, dọn dẹp cho sạch sẽ
tighten one's belts (v.): thắt lưng buộc bụng
tillable land: đất canh tác được
time-tested: được thời gian thử thách, kiểm nghiệm
tip: thông tin
to backfire: có hậu quả ngược, làm hại chính bản thân mình
to be implicated: có dính líu đến
to be on death-row: đang chờ tử hình
to be on the take: có dính líu vào vụ việc đang điều tra
to bear out: xác nhận, chứng minh là đúng
to block: che chắn, không cho thây, cản lầm nhìn
to buzz: râm rang khắp nơi, nghe đầy cả lồ tai
to call off: đình chỉ, giải tán
to concoct: bịa đặt
to dig through: đào bới, lục lọi
to enforce their own age restrictions: áp dụng các giói hạn về tuổi do
chính họ đặt ra
to hawk their products: tiếp thị sản phẩm
to keep people tuned in the latest developments in the news: thông
Ngũ* vựng biên dịch và phiên dịch Anh-Việt 479
báo cho mọi người những thông tin sốt dẻo nhât
to leave something untold: không đề cập đến
to make a pilgrimage: du hành đến (tác giả mỉa mai)
to nose around: "đưa mũi đánh hơi xung quanh", dò tìm xem có điểm
gì khả nghi cần phải điều tra
to overshadow: che mớ, che lấp, ngăn không cho phát triển
to parrott: nhái như con két, nói lải nhải
to pour forth: phun ra xôi xả
to rehire: mướn trỏ lại (tái ký hợp đông giảng dạy)
to release: tung ra
to rescind: xoa bỏ. rút lại không thực hiện
lo run their course: đã tiến hành, đã chuyển động
to set out: khói sự. bắt đầu
to shun: né tránh
to simmer down: lìíng dịu xuông
to stop short of: không chịu làm, (nói đến việc gì đấy) thì không chịu
làm. Ex: He promised to give me another job, but stopped short of a
payrise: Óng ta hứa kiếm một công việc khác cho tôi, nhưng nói dên
chuyện tăng lương thì êm re.
to sway minds: chi phối, gây ảnh hưởng, làm thay dổi ý kiên
to take notice: chú ý
to take the media to task: phê phán các phương tiện truyền thông
to trumpet: kêu gào thảm thiêt, tru tréo lên
to turn up: phát hiện ra
to wear down: làm mệt mỏi
to woo: dụ dỗ, quyến rũ
toad venom: thiềm tô”
tolerate (v.): chấp nhận
tonsillitis: viêm a mi đan
tonsils: a mi đan
top (v.): đứng đầu
tort law: luật về tổn hại
toss one’s cookies (v.): to vomit: cho chó ăn chè, tiếng hò sông Hậu.
Ex: He tossed his cookies in the bus: Hắn nôn thốc nôn tháo ra trên xe buýt.
total ụ.): to destroy: phá nát
total institution: thiết chế cách ly (nơi biệt giam hay biệt CƯ nhằm mục
đích tái xã hội hóa)
total internal reflection: phản chiếu nội toàn
/ợ/ữ/ overhead: tổng phí
total theater: hí kịch tổng hợp
totally recognizable: hoàn toàn có thể hiểu được
totemic cult: thờ vật tổ
touch off (V.): gây ra
town crier: thằng mõ
toxic chemical leaks: rò rỉ hóa chất độc hại
toxin: độc tố
tractor: máy cày
trade negotiations: thương lượng mậu dịch
trade promotion institutions : các thiết chế thúc đẩy mậu dịch
trade status: vị trí thương mại
trade target levels: các cấp mục tiêu mậu dịch
trade volume: khối lượng mậu dịch
traditional citadels: những thành trì truyền thống
traffic wardens: cảnh sát giao thông
tragedy: bi kịch
trajectory: đường bay của phi đạn
transaction costs: phí tổn giao dịch
transaction: mối quan hệ qua lại
Ngff vựng biên địch và phiên dịch Anh-Việt 481
transcendentalism-, chủ nghĩa siêu nghiệm

transcripts: học bạ
transfer of ownership: chuyển nhượng quyền sở hữu
transfer payment: tiền trợ cấp
translation to Pure Land: vãng sinh Tịnh Độ
transmitter: máy phát tín hiệu
transparency: minh bạch, không che đậy, dấu diếm
transpersonal level: tầm mức siêu cá nhân
treatment: điều trị
tributaries: những dòng phụ lưu (sông nhánh)
tributary relationship: quan hệ triều cống (thần phục vương triều Trung
Quốc)
trick of psychology: một trò xảo thuật tâm lý
truism: chân lý sơ đẳng
trumped-up conviction: bản án xếp đặt sẵn
tsa-chi: tạp ký '•
tseng-hsu: tặng dư
tsou i: tấu nghị
Tu Fu: Đỗ Phủ
tubal ligation: thắt ống dẫn trứng
tuberculosis: ho lao
tumor: bướu
T'ung-ch 'eng-p 'ai: Đồng Thành Phái
T'ung-chien chi-shih pen mo: Thông Giám Ký Sự Bản Mạt -
T'ung-chou lieh-kuo chih: Đông Châu Liệt Quốc Chí
turkey: bomb: bad production: vở diễn, sô biễu diễn dở Ct. Ex: That
show was a real turkey: That show really bombed: Sô biểu diễn dở Ct.
turn over a new leaf (v.): to change one’s bad habits: cải tà qui chính.
Ex: As usual, I overate and now I feel sick. Starling tomorrow, I’m
turning over a new leaf: Tôi vẫn ăn quá nhiều như mọirkhi và bây giờ
cam tháy thật khó chịu. Ke từ ngày mai tôi sẽ ăn uống diều độ hưn.
NOTE: Cải tà qui chánh trong tiêng Việt mang theo một nội dung
không những luân lý mà còn nghiêm trọng. Không ai áp dụng thành
ngữ này vào những chuyện nhỏ nhặt trong đời sống bao giờ. Chẳng hạn
bó hút thuôc lá ít khi dược xem là hiện tượng cải là qui chính nhưng đặc
ngữ Mỹ turn over a new leaf có thể áp dụng cho tâì cả mọi trường hợp:
lù’ kiêng ăn bánh ngọt dến buông dao thành Phật đều được cả.
two-tiered exhaiiỊỊe rate: hốisuâl hai tầng
tyranny: sự độc lài
tz'ufu: lừ phú
ubiquitous: khắp nơi

ultimate: lôi hậu
umbilical cord: cuống rún
CA’ High Commissioner: Cao Uy Liên Hiệp Quốc
unacknowledged: không chịu thừa nhận
unambiguous disclaimer: lơi phù nhận rõ ràng, rành rành
unamenable to direct expression: không thể diễn đạt một cách trực tịếp
unanticipated: không hề dựdoán trước
uncompensated: không dền bù
uncontrolled data: các dữ liệu không thể kiểm tra mức độ chính xác
hoàn toàn dược
underage teens: tre vị thành niên
undercut prices (V.): bún phá giá
university-based organization -, tổ chức nằm trong đại học

unlawful entry-, xâm nhập gia cư bất hợp pháp
unofficial-, không chính thức
unquenchable-, không sao dập tắt đưực, làm nguôi đi được
unravel (v.): tiết lộ, khai mở, giải thích
unrelenting-, không ngừng nghỉ
untouchables-, những kẻ tiện dân
unveil (v.): mở ra cho thấy, tiết lộ
up and die (v.): to be inoperable: (máy) ngưng không hoạt động.
Ex: My car just up and died! I’m mad as hell and I’m not going to take
it anymore!: Xe tớ thế là nằm liệt một đông! Tớ điên quá, chịu hết nổi
rồi (phải mua xe mới thôi)!
upgrading teacher education: nâng cấp việc đào tạo giáo viên
upheaval: sự đảo lộn
uproar: sự la ó rùm beng
upset (v.): lật đổ
upset the ecological balance (v.): làm đảo lộn sự cân bằng sinh thái
upsurge: đột nhiên tăng vọt
urethra: niệu đạo
useful application : ứng dụng hữu ích
user-friendly: tiện lợi cho người dùng
utilitarianism: chủ nghĩa duy dụng
utopian expectations: những kỳ vọng về một xã hội không tưởng
utopian socialism: chủ nghía xã hội không tưởng
Ngũ’ vựng biên dịch và phiên (ìịch Anh-Việt '485
vaccine therapy: liệu pháp vắc-xin

vaginal intercourse: giao hợp qua đường âm đạo
Vajra-yana: Kim Cương Thừa
valiantly: một cách dũng cảm
validate (v.): fin chứng cho, xác nhận giá trị
valuing: đánh giá V
vanity: tính phù du, phù phiếm, trống rỗng
variability: tính khả biến
variant: biến thể
varicose veins: tĩnh mạch dãn
variegated: phồn tạp, đa dạng
variety: 1. đa dạng (diversity); 2. trường phái (school, sect)
varying: khác nhau
vasectomy: cắt bỏ ống dẫn tinh (tinh quản)
veer off (y.Ỵ. đi chệch sang hướng khác
vegetable growing: vegetable cultivation: trồng rau
vegetarian dinner: bữa cơm chay
vendors' bills: phiếu đòi nỢ của công ty bán hàng
venereal diseases: bệnh hoa liễu
verbal intelligence: trí thông minh trong việc sử dụng ngôn ngữ
verdict: bản án
verification measures: các biện pháp kiểm tra
versified passages: những đoạn văn có vần điệu
vertical paradigm : ngữ hình theo trục dọc
veterans: cao thủ trong nghề

veto (v.): phủ quyết
Vice-President', phó tổng thống
Vichy officials: các quan chức trong chính phủ Vichy (do Pétain lãnh
đạo) là chính phủ cộng tác với Đức Quốc Xã 1940-1944
vicious circle: vòng lẩn quẩn
videotex: kỹ thuật gởi văn bản và một sô' hình ảnh qua đường dây
điện thoại
Victnamization schedules: thời gian biểu thực hiện kế hoạch Việt Nam
Hoá chiến tranh
vigor: cường tráng (:tinh lực sung bái)
village notables: các kỳ lão trong làng (thành phần lãnh đạo)
vindicator: người bênh vực
violation of administrative regulations: vi phạm các quy định về hành
chính
violation of traffic regulations: vi phạm luật giao thông
viral fever: sốt nhiễm siêu vi
virtual museums: các thư viện ảo
virtual time: thời gian ảo
virtual worlds: những thế giới gần như là thật
viscera: nội tạng
visible: hĩfu hình
vision: thị kiến, cái nhìn
visitation: hiện tượng ma nhập vào người
visual and auditory aids: các trự cụ thính thị
visual pleasure: sự thích thú khi xem phim
visual representation: sự thể hiện bằng hình ảnh [trên màn bạc|
vital domain: lĩnh vực quan trọng
vocal music: ca hát

vocational guidance: hướng nghiệp
vomitting: nôn mửa
voyeuristic: xem trộm, nhìn lén
vulnearability: tính chất dễ bị thương tổn
vulnerability: tính dễ bị tổn thương, dễ bị tác động
ịỊ:
w
ị • ■ :
i ị
wallow in the muds (v.): lăn lộn trong đám bùn hhơ
Wang I: Vương Dật
Wang Wei: Vương Duy
Wang Yang-Mìng: Vương Dương Minh
war schisms: những chia rẽ trong thời chiên
ward off ly.): xua đuổi
warfare: cuộc chiến tranh
warmaking: tiến hành chiến tranh
wart: mụn cóc
watershed ruling: quyết định có giá trị lịch sử
waterwheel: bánh xe đạp nươc
wax enthusiastic (v.): tỏ ra phấn khởi
of Tea, (the ~): trà đạo
weave (v.): két dệt, dệt vào
welfare: trợ cấp xã hội
well-endowed rice farmer: nông dân trồng lúa khá giả
Western philosophy: triết học Tây Phương
wet-rice area: khu vực trồng lúa nước
what a geekỉ: what an idiot!: ngu hết biết. Ex: He told her to piss off.
What a geek!: Nó bảo có ta xéo đi à? Đúng là thằng ngu quá cỡ!
what gives?: What’s happening?: Chuyện gì xảy ra vậy? Ex: You look
so sad. What
gives?:Anh trông sao buồn quá vậy. Có chuyện gì thế?
what’s eating you?: what’s the matter with you?: Làm gì mà mặt mày
méo xẹo thế? Ex: Hey, John, what’s eating you? It’s like your chick
blew you off: E, John, làm gì mặt mũi như bánh bao chiều thế? Bộ đào
cho'de rồi hả?
what’s up?: what’s happening?: chuyện gì vậy? Câu hỏi này đặc biệt chỉ
sử dụng giữa bạn bè hay người ngang hàng. Chẳng hạn khi chúng ta thấy
nét mặt người bạn mình có vẻ khác lạ, chúng ta có thể hỏi ngay: What’s
up?, nhưng bước vào văn phòng xếp mà hỏi câu này thì bị đuổi việc
sớm.
wheel of Dharma, (the ~): Pháp Luân (bánh xe giáo lý)
white-collar crime: tội ác cao câp
whole gamut of our life, (the ~): toàn bộ mọi phương diện trong cuộc
sống chúng ta
wholesale business: kinh doanh bán sỉ (trung gian giữa nhà sản xuất và
cửa hàng bán lẻ)
wholesome deeds: hành động thiện nghiệp
whooping cough : ho gà
widespread assumption: một giả định phổ biến
widespread evidence: rất nhiều bằng chứng
wield influence (v.): gây ảnh hưởng, có ảnh hưởng đến...
wild swings: những thay đổi kỳ quái, bốc đồng
wild talk: nói năng lung tung
wild-goose chasing: công việc vô ích, mò kim đấy biển
will of God, (the ~): ý Chúa (Thượng Đế)
with a vengeance: còn lớn hơn, còn mạnh hơn, một cách triệt để
Ngữ vựng biên dịch và phiên dịch Anlì-Việt 489
with great éclar. tưng bừng, nhộn nhịp, xôm trò

withdraw (v.): rút lui
without recourse to: không cần phải viện dẫn đến
witness: nhân chứng
women's rehabilitation center: trung tâm phục hồi nhân phẩm phụ nữ
wont to do: quen làm như thế
woo (v.): ve vãn
woodcut: tranh khắc gỗ I
work flat-out (v;): làm việc cật lực
work to the advantage of all students (v.): hoạt động có lợi cho tất cả
học sinh
worker bees: ong thợ
workload: khối lượng công việc
worldly commitments: những bận tâm, dính líu (hệ luỵ) trong cõi đời
thế tục
world-openness: tính cởi mở đối với toàn bộ môi trường xung quanh,
sẵn sàng thích nghi và thay đổi khuôn mầu sinh hoạt khi cần thiết
world-system approach: phương pháp tiếp cận hệ thống thế giới (dùng
hệ thống toàn cầu để giải thích các sự kiện lịch sử hay chính sách đối
ngoại của một quốc gia) ■
worn fence: hàng rào cũ nát
worsen (v.): trở nên tệ hại hơn
would-be teachers: các giáo viên tương lai
wrenching: siết chặt
wrinkled as a prune: to be very wrinkled: nhăn nheo dúm dó. Ex: She
was wrinkled as a prune: Bà ta mặt nhăn nheo dúm cả lại.
wrinkles and lines: những vết nhăn
writ of attachment: lệnh sai áp (trương mục ngân hàng hay bất động
sản)
Wuji ỉỉuangnui Da Tianzun: Vô Cực Hoàng Mau Dại Thiên Tôn

Wumiao Mingzheng Tang: Võ Miếu Minh Chính Dường
Xinjiang: Tân Cương
XYZ
Ya got me!: I don't know: lơ không biết. Ex: How old do ya think she
is? Ya got me!: Cậu đoán cô ta bao nhiêu tuổi? Tơ chịu thôi!
yang: dương
y«ọ Nai: Diêu Nãi
yield to (v.): nhượng bộ
yield up its volume (v.): dâng hiến tất ca ý nghĩa của nó
yz’n: âm
you said it!: I agree: Đồng ý! Ex: You said it! That guy lies like a rug. 1
don't know why we’ve pul up with him for this long: Dồng ý ngay thôi!
Thằng đó nói láo như cụội. Tơ chả hiểu sao mình có the chịu dơi hấn
lâu như vậy.
yugen: u huyền (phiên âm Kanji)
Yu-lan hui: Vu Lan Hội (lễ Vu Lan)
zeal: nhiệt tình
zoologist: nhà động vật học
Ệ* $ $
Ngữ vựng biên dịch và phiên dịch Việt-Anh 491
VIETNAMESE-ENGLISH
GLOSSARY
I ị I
a mi dan: tonsils; viêm a-mi-dan: tonsillitis
ai có giá người dó, ai cũng mua chuộc, hối lộ được: every man has
his price = any person can be bribed in some way. Ex: They had
trouble persuading her to join, but when they offered her a car -
well, every man has his price: Họ gặp khó khăn thuyết phục cô ta gia
nhập, nhưng khi đề nghị tặng cô ta một chiếc xe hơi thì... chậc... ai
cũng có giá cả mà.
ai cũng sẽ có lúc được vinh quang, ai cũng có ngày lên hương:
every dog has its day: every person will have his moment of glory.
Ex: I just won a scholarship to study al Harvard. 1 guess it’s true
when they say every dog has its day = Tôi vừa được một học bổng đi
học lại Harvard. Có lẽ mọi người nói đúng: ai rồi có lúc cũng sẽ được
vinh quang.
ai kỷ: ai chi (Hán ngữ phiên âm)
an ninh quốc phòng: public security and national’defense
an Hi, vỗ về, o bế: to propitiate
Anh nói hoàn toàn chính xác! Anh nói chí phải!: Tll say:
absolutely! = You're are absolutely right! Ex: Do you think he’s
handsome? I’ll say!: Anh có thấy hắn đẹp trai không? Còn phải nói!
ác nghiệp: bad karma
ám ảnh, bị thôi thúc, dằn vặt về một ước muốn nào dó: self-
possession
ám sát: assassination
án tử hình: death penalty
ảnh hưởng: impact.; anh hưởng quan trọng: dramatic impact; ảnh
hưởng lẫn nhau: to inform each other; ảnh hưởng qua lại: interaction;
ảnh hưởng đến: to affect; ảnh hưàng tràn lan: ramifying influence;
tilth hưàng tuy kín dúa nhưng rất phổ biến [trang mọi sinh hoạt xã
hội]: the pervasive, yet oblique influence.
ao nuôi cá: fish pond
áo nho sinh, áo nhà nho: scholar's gown
áp chếđộc tài: dictatorial control
áp dụng các giới hạn về tuổi do chính họ đặt ra: to enforce their
own age restrictions
áp lên trên (áp quang hiệu): to superimpose.
áp dặt một giới hạn: delimitation; áp đặt trách nhiệm hình sự: to
impose criminal penalties
âm nhạc đàn, sáo: instrumental music
,*
âm điệu thuộc bè chính : fundamental tones
Â/n thanh: audible forms; âm thanh đều đều: steady tone
âm: yin (Hán ngữ phiên ầm, trái nghĩa với dương: yang)
ấn chứng cho, xác nhận giá trị: to validate
Án giáo: Hinduism
ân định: to prescribe; ấn định giới hạn: to delimit; bị ấn định trước:
predetermined
ân xá: amnesty
ăn cưứp có võ trang: heist = armed robbery. Ex: That’s the guy 1 saw
commit the heist today!: Đó chính là tên hôm nay tôi thây ăn cướp có
súng!
ăn hiếp, hù doạ: to bully
shopngoaingu .com
Ngữ vựng biên dịch và phiên (lịch Việt-Anh 493
mặc đẹp: to be dressed to kill: to be dresses beautifully.

Ex: Laura was dressed to kill tonight, don’t you see? = Laura tối nay
ăn mặc chiến quá, ann thấy không?
ãn năn tội: contrition
ăn sộp nhà sập cửa: to eat me out of house and home = to eat all the
food in someone’s house to the point where the owners can barely
- afford to buy more food and other essentials. Ex: Now he’s getting
Ị me out of house and home. I’ve tried to talked to him but it all goes I.
' in one ear and out the other. He just makes himself at home. What
really gets me is that yesterday he walked into the living room in the
raw and I had company over! That was the last straw: Bây giờ thì hắn
ăn uống ở nhà tôi gần tán gia bại sản. Tôi cũng cố khuyên can mà
hắn cứ trơ ra như thổ địa, cứ tự nhiên thoải mái như ở nhà mình.
Nhưng điên nhất là' ngày hôm qua khi tôi đang tiếp bạn bè trong
phòng khách thì hắn trần như nhộng ương ưỡng đi vào. Thật là quá
quắt hết mức rồi!
ăng ten pa-ra-bôn (ăng ten chảo): satellite disk
B
bác sĩ: bác sĩ sản khoa: obstetrician; bác sĩ thần kinh nhỉ khoa:
pediatric neurologist; bác sĩ thú y: veterinarian
Bách Gia Chư Tử thời Xuân Thu Chiến Quỏ'c: Hundred Schools of
Spring and Autumn and Warring States periods
bài bác, bác bỏ: to refute
bài văn tế: necrology
bài xã luận: editorial
bãi mìn: minefield
bám sát hơn, phù hợp hơn với: in touch with

ban hành luật chông độc quyền: antitrust legislation
bán phá giá: to undercut prices; bán phá giá sản phẩm ở thị trường
nước ngoài: dumping
bán vũ khí: arms sales
bạn bè cùng trang lứa: peers
bàn thờ: altar
bành trướng: expansion
bản án: indictment / verdict; bản án xếp đặt sẩn: trumped-up conviction
bản chất khép kín: closed nature
bản địa: indigenous
bản ngã xã hội mới: new identity
bản sắc: sự hình thành bân sắc riêng: identity formation; bản sắc dân
tộc: national character / national identity
bản thể luận, hữu thể luận (bàn về nền tảng của hiện hữu hay tồn
tại): ontology
bần tính con người dễ co dãn, thích nghi: human plasticity
bảng cân đối thu chi: balances
bảng màu: palette
bánh lái: rudder
bánh xe đạp nước: waterwheel
bao cấp-, subsidy, to subsidize; nhà nước bao cấp: State subsidies
bao ư?:stomach; đau bao tử: stomach ailments; loét bao tử: gastric
ulcer
bao trùm tất cả: all-embracing
bạo lực trong gia đình: family violence (domestic violence)
báo cáo tài chính: financial statements
báo tin buồn, chẳng lành cho ai: to break the news: to disclose
sensitive and emotional information to someone. Ex: The police just

called and told me her husband was confirmed to be dead in the air
crash. I don’t know how to break the news to Julia = cảnh sát vừa
gọi điện xác nhận chồng cô ta đã tử nạn phi cơ. Tôi không biết phải
báo tin cho Julia như thế nào.
bảo hiểm: insurance, .bảo hiểm nhân thọ: life insurance; bảo hiểm
thất nghiệp: unemployment insurance; ai cũng được bâo hiểm y tế:
universal health care insurance
bảo lưu kết quả học tập: retention
bảo thủ: conservative Ị
bảo vệ: protection, bảơ vệ môi trường: environmental protection; bảo
vệ quyền tư hữu: protection of private property
Bát Chính Đạo (con đường tám nhánh): the eightfold path: 1. chính
. kiến: correct views in regard to the Four Axioms (Tứ Đế) and
freedom from the common delusion, 2. Chính tư. correct thought and
purpose, 3. chính ngữ: correct speech, 4. chính nghiệp: correct deed,
5. chính mệnh: correct livelihood or occupation, 6. chính tinh tiến
(tan): correct zeal or energy in uninterupted progress in the way of
nirvana, 7. chính niệm: correct remembrance which retains the true
and excludes the false, 8. chính định: correct meditation.
bậc tiền bôi: predecessor
barn sinh: congenital
bận tô'i tăm mặt mũi, công việc ngập đầu: to be bouncing off the
walls = to be so busy. Ex: Looks like you’re bouncing off the walls!:
Xem chừng cậu tất bật quá nhỉ!
bấp bênh, không chắc chắn: on shaky grounds = to be unsure.
Ex: Ever since our fight, we have been on shaky ground: Từ hồi
đánh nhau đến giờ chúng tôi chỉ còn quan hệ hết sức thưa thớt.
bất lực (liệt dương): impotence; bât lực: inability
496 Dương Ngọc Dung
bất mãn: frustrated; bất mãn: to be dismayed

bầu cử tổng thống: presidential election
bầu không khí cuồng nhiệt: heady atmosphere
bầu trời hoang vắng: blank sky
bắn hoả tiễn nguyên tủ: to launch atomic missiles
băng phiến: borneol
bằng cấp: credentials = academic qualifications; bằng lớp tám: eight-
grade diploma; bằng đại học: undergraduate degree; bằng tốt nghiệp
trung học ( = tú tài): high school diploma
bằng chứng thu thập không theo đúng qui định của pháp luật:
legally obtained evidence
bắt cá hai tay: have a foot in both camps = support or have good
relations with two opposing sides. AT: He had a foot in both camps,
making donations to candidates in both parties: Hắn bắt cá hai
tay luôn, góp tiền ủng hộ cả hai cử tri thuộc hai đảng (Cộng Hòa và
Dân Chủ).
bắt cóc đòi tiền chuộc: kidnapping for a ransom
bắt đầu tiến hành: to be under way = to begin the first step of a
process. Ex: The plan is under way: Kế hoạch mới được triển khai.
bắt giữ, câu lưu, tóm cổ: to nab = to apprehend. Ex: The police just
nabbed the guy who stole my wallet!: Cảnh sát mới tóm cổ tên chôm
ví của tôi. Một thuật ngữ khác thường dùng là to bust. Ex: LAPD
busted the hitman as he was leaving the area: Cảnh sát Los Angeles
‘vo’ ngay tên sát thủ khi hắn đang rời khỏi hiện trường.
bắt quả tang: to catch someone red-handed = to capture him in the
act. Ex: Two thieves were caught red-handed breaking into a house:
Hai tên trộm bị "quả tó" ngay khi vừa “nhập nha” (cạy cửa chui vào
nhà).
bấm chuột: mouse clicking
Ngử vựng biên dịch và phiên dịch Việt-Anh 497
bất lực-, impotent; sự bất lực, thiếu khả năng: incompetence

bế tắc: stalemate
bệnh: disease, sickness, bệnh cận thị: myopia (= near-sightedness);
bệnh hen suyễn: asthma; bệnh hiếm muộn: infertility; bệnh cúm:
influenza; bệnh giang mai: syphilis; bệnh hoa liễu: venereal diseases;
bệnh lẩm cẩm của người già: senility; bệnh lây theo đường sinh dục:
sekually transmitted diseases; bệnh lãnh cảm: frigidity; bệnh loạn thị:
astigmatism; bệnh lý học: pathology; bện/ĩ n/ĩđ/Ị dị ứng pênixilin:
penicillin-allergic patient; bệnh si-đa: AIDS; bệnh tà: pathogenic
evil; bệnh thiếu máu: anemia; bệnh tim bẩm sinh: congenital heart
disease; bệnh trĩ: haemorrhoids; bệnh truyền nhiễm: communicable
diseases; bệnh viện tiền sản: antenatal clinic; bị nhiễm bệnh:
contaminated.
bè lũ bốn tên (Tứ Nhân Bang): the Gang of Four
bẻ khoá, cạy khoá: to pick a lock
béo bở: lucrative; hợp dồng béo bở: the sweet deal
bi chí: pei chih (Hán ngữ phiên âm)
bi kịch: tragedy
bí quyết: know-how / expertise; bí quyết nghiệp vụ ngân hàng:
banking know-how
bí tích: sacrament, bí tích kiên tín: Sacrament of Confirmation; bí tích
thánh thể, bí tích mình thánh Chúa: sacrament of Lord’s Supper (the
Eucharist); bí tích hôn phối: Sacrament of Matrimony; bí tích truyền
chức thánh: Sacrament of Ordination; bí tích giải tội: Sacrament of
Penitence; quyền cử hành bí tích: sacramental power; bí tích rửa tội:
the sacrament of baptism.
bị ai khống chế: at someone's mercy
bị bắt: to be under arrest; bị bắt vào một thời điểm “không thích hợp’’:
to get caught with one’s pants down= to be caught in an inopportune
time; bị bell qua tang clang ỉàtn gì: to be caught red-handed doing
something; bi qua to k.'ii chôm đồ trong siêu thị: to be caught red-
handed shoplifting goods from a supermarket
bị bôi bác, chưởì bói: reviled
bị bức cung: to be coerced into confession
bị cáo: defendant
bị chếriêu, chọc quê: ridiculed
bị còng tay: to be handcuffed
bị gởi trả về: to be rotated back
bị hư hỏng, thất bại ngay từ đầu: doomed from the start
bị kết án tử hĩnh: to be sentenced to death
bị kết án tù chung thân: to be sentenced to life
bị lệ thuộc vào: to be subject to
bị mắc bệnh: to come down with = become ill with. Ex: That guy has
come down with gonorrhoea: Tên đó bị mắc bệnh lậu rồi.
bị đánh bại tan tành : to be devastated
bị điều kiện hoá nặng nề: heavily preconditioned
bị đồng thanh bác bỗ ngay: to be shot down = to be rejected quickly
and unanimously. Ex: The committee shot down my proposal: Cả hội
đồng dồng thanh bác bỏ đề nghị của tôi.
bị tạm giữ: to be under temporary custody
bị thêm một sự ngạc nhiên khó chịu nữa: to have another think
coming: to be destined for an unpleasant surprise. Ex: If you really
believe you’re not going to be caught for cheating on the test, you’ve
got another think coming: Nếu cậu thực sự cho rằng không ai bắt được
cậu trong lúc quay cóp trong kỳ thi thì cậu hố to rồi đây! NOTE: Thật
ra chữ ‘think'trong trường hợp này đúng ra phải là ‘thing‘nhưng về mặt
ngữ âm ‘thing coming‘và ‘think coming’ đọc gần giông như nhau khi
phát âm nhanh nên khi viết ‘lhing‘được cải biên thành ‘think’.
Ngữ vựng biên (lịch và phiên dịch Việt-Anh 499
bị thôi miên, bị thu hút: to be hypnotized

bị tước đoạt mất: to be deprived of
bị tra tấu, dùng nhục hình: to be tortured
bị vãn hoá qui định: culturally determined
bịa đặt: to concoct
bích hoạ: fresco
biên bản: minutes, report; biên bản giám định pháp ỵ: coroner's
report; biên bân phiên toà: minutes; biên ban của hội. dồng bồi tham
tối cao: grand jury report
biện chứng pháp: dialectic
biện luân: argumentation; biện minh, biện chính: to justify; sự biện
minh: justification; sự biện minh bằng lý lẽ lôgích: logical justification
biến: biến đổi hình dạng: metamorphosis; biến hình: to mutate; các
biên số ngầu nhiên (không nằm sẵn trong hệ thống): nonsystemic
variables; các biến số trong hệ thông: systemic variables; biến thể:
variant
biển thủ công quỹ: embezzlement
biết tiếp thu, thưởng thức: receptive
mẫu các câu hỏi: questionaire categories
biểu trưng, cho thấy: to exemplify
Bỉnh chủng đặc công: Sapper Branch
bình thường hoá: to normalize, normalization
bình tĩnh lại: to get a hold of oneself = to get control of oneself.
Ex: You sure die if you don’t get a hold of yourself: Mày chết chắc
nếu không tự kềm chế mình được; bình tĩnh, tự kềm chế, tự chủ: to
get a grip: get a hold of oneself. Ex: Get a grip! I’ve never seen you
so upset before! = Bình tình xem nào! Tôi chưa bao giờ thấy anh nổi
giận đến thế!
bỏ của chạy lấy người: fly the coop = escape, run away: Ex: After
years of fighting with my mother, my father finally flew the coop:
Sau mấy năm cãi cọ với mẹ tôi, ba tôi cuóì cùng bỏ của chạy lây
người. ‘Coop‘(chuồng gà) trước đây là tiếng lóng chỉ ‘nhà tù ‘(jail).
bỏ rơi: to dump = to abandon. Ex: How could you dump a cool guy
like that?: Làm sao cậu có thể bỏ một anh chàng ngon lành như thế
được?
bỏ tiền bảo lãnh trốn luôn: jumping bail
bọn đồng phạm: confederates
bọn tội phạm: crooks = criminals. Ex: You sure can find a bunch of
crooks in this neighborhood!: Đảm bảo cậu sc thấy rất nhiều thứ mặt
rô trong khu vực này.
bón bằng phân xanh (phân bò): organic fertilization
bóp chặt hơn, khống chế chặt chẽ hơn, thắt chặt (hầu bao): to clamp
down on = to put the clamps on = to become stricter or more
repressive. Ex: My wife usually clamps down my expenses on
books: Vợ tôi nói chung là cắt giảm tiền mua sách của tôi đến mức
tối đa.
bóp vữ ngay từ trong trứng nước: to nip something in the bud: to put
a stop to something quickly before it has a chance to get worse.
Ex: Julia Roberts is starting an argument with her director. I must nip
that in the bud right now: Julia Roberts đang bắt đầu cãi nhau với đạo
diễn. Tôi phải châm dứt ngay chuyện này.
bô cục của vỏ'kịch: plot of the drama
bộ khung thiết chế: institutional framework
bô sung: complementary
Bồ Tát: Boddhisattva
bố thí: generosity
bố trí lại, phân công lại: to retool; bố trí, sắp đặt: to frame
bộ vỏ xe hơi (có bôn chiếc): a set of skins = a set of tires
bộ: Ministry. Bộ Ngân khố (My): Department of Treasury. Bộ Nội vụ:
Ministry of the Interior (nay đổi thành Bộ Công an = Ministry of

Public Security); Bộ Quốc phòng: the Department of Defense; Bộ
trưởng Bộ Ngoại giao (Mỹ): Secretary of State; Bộ trưởng Giao thông
Vận tải: Minister of Transport; Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo:
Minister of Education and Training; Bộ trưởng Quốc phòng (Mỹ):
Secretary of Defense; Bộ Tư pháp: Ministry of Justice; Bộ trưởng Tư
pháp (Mỹ): Attorney-General; Bộ trưởng Tư pháp: Minister of
Justice; Bộ trưởng Y tế: Minister of Public Health
bốc hơi: to evaporate
bộc lộ bản chất thật, con người thật: to show one’s true colors: to
reveal one’s true personality. Ex: We all thought Demi was a timid
person but when she saved Bruce Willis from a burning building, she
showed her true colors = Tất cả chúng tôi cứ tưởng Demi là một
người rụt rè nhút nhát nhưng khi cô cứu được Bruce Willis ra khỏi toà
nhà đang bốc cháy, cô đã cho mọi người thây con người thật của
mình.
bối cảnh: backdrop; bối cảnh dược thừa hưởng: inherited
background; bối cdnh lịch sứ, xã hội ị của tác phẩm]: frames of
reference
bội nhiễm: .superinfection
bồi thẩm đoàn: jury
bồi thường thiệt hại dãn sự: to award civil damages
bôi, trét: to smear
bốn đẳng cấp: four varnas
bộn tiền, bộn bạc: a pile = a lot
bợ đít, năng bi, nịnh nọt: to kiss up to someone = to flatter someone
in order to obtain something. Ex: Stop kissing up to him!: Dẹp cái trò
bợ đít thằng ấy đi!
bơm cô-la-gien: collagen injection
bùa: charm
bừng nổ, bùng phát: to erupt

buổi tổng dựt: a dry run = a rehearsal. Ex: Let’s do a dry run before
the performance tomorrow: Chúng ta hãy dợt lần chót trước buổi diễn
ngày mai.
buôn bán: buôn ma tuý: drug-trafficking; buôn bán vũ khí: arms sales
buồn ngủ (= tư ngọa): sleepiness
buông thả, thiếu nghiêm túc: permissiveness
buông xả: to let go of
bực mình quát tháo om sòm: to go off on someone: to yell angrily at
someone. Ex: My sister went off on me because I forgot to tell her
that her boyfriend called: Chị tôi nổi sùng la tôi vì tôi quên nói bạn
trai của chị ấy có gọi điện tới.
bướu: tumor, bướu cổ: goitre; bướu ác tính: malignant tumor; bướu
lành: benign tumor
ca hát: chant; ca hát: vocal music

cao dầu (bôi bảo vệ da): petroleum jelly
cao siêu, khoáng đạt: elevated
cao su: rubber, trồng cao su: rubber cultivation; đồn điền cao su:
rubber plantation
cao thủ trong nghề: veterans
Cao Uy Liên Hiệp Quốc: UN High Commissioner
cáo phó: obituaries
cả đẫn, ngu đần: pea brain = stupid person. Ex: He’s such a pea
brain: Thằng đó óc bé như hạt đậu.
cả tin, nhẹ dạ tin vào: to fall for = to be tricked into believing.
Ex: She’s fallen for all the stuff the crook said and ran away with
him: Nàng thì thật dạ tin người nên trao duyên nhằm tướng cướp.
các "trường sinh thể" (sinh thể không thể tồn tại độc lập mà phải
cộng sinh với toàn bộ môi trường xung quanh để có thể phát triển):
field beings
các ấn tưựng tri giác (đối lập với concepts): percepts
cấc ban ngành thi hành án: law enforcement divisions
các bài thơ được ngâm tụng: recitations
cấc biện pháp cứu gd, cứu vãn: correcti ve measures
các biện pháp kiểm tra: verification measures
các cấp mục tiêu mậu dịch: trade target levels
các chi nhánh của công ty ở nước ngoài: overseas subsidiaries
các chi tiết vè cách bô'trí [các di chỉ khảo cổ]: details of patterning
các cộng đồng quốc tế: international regimes
các dân tộc không có văn tự: nonliterate peoples
các dây chuyền sản xuất: production lines
các dữ liệu không thể kiểm tra mức độ chính xác hoàn toàn dược:
uncontrolled data
các dòng tu: orders
các dầu dạn nguyên tử: nuclear warheads; cúc dầu đạn thông thường:
conventional warheads
các đệ tử ưu tú: accomplished disciples
các đoàn dại biểu: delegations; các đoàn đại biểu quân sự military
delegations
các đơn vị thiết giáp: armored columns; các đơn vị truyền tim
Communications Units
các giá trị bất bình đẳng: unequal values
các giáo viên tương, lai:- would-be teachers
504 .Dương Ngọc Dũng
.các hằng số nhân học: anthropological constants

các hạt tử: particles
các hiệu quả vãn học: literary effects
các huyền thoại: myt.iology
các khu vực bán ngoại biên: semiperipheral areas; các khu vực ngoại
biên: peripheral areas; các khu vực trung tâm: core areas
các khuynh hướng: propensities
các ỉựi nhuận tiếp theo: ensuing gains
các mạt hàng công nghiệp: industrial goods
các mô hình (ý nghĩa) có liên quan: relevant patterns
các mô hình cấu trúc văn học: models of literary structures
các nét ngữ âm: acoustic features
các nét tự hình, tự thể: graphological features
các nghị quyết: resolutions
các nguồn cung cấp [quyền lực] cụ thể: material resources; các
nguồn cung cup Iquyền lực| không cụ thể: nonmaterial resources
các nhân vật có thẩm quyền: the powers that be = people in charge.
Ex: The powers that be denied any accusations of police bribery:
Các cáp có thẩm quyền phủ nhận những lời tố cáo cảnh sát nhận
hối lộ.
các nhà dân tộc học: ethnographic hands
các phần tử tương tác với nhau: interacting parts
các phạm trù lôgích: logical categories; cúc phạm trù phân loại:
generic categories; các phạm trù liên thiên: a priori categories
các phản xạ: reflexes
các phe phái: factions
các phương pháp tiếp cận [vấn đề quan hệ quôc tế] nhấn mạnh vai
trò của hệ thống/ cấu trúc quốc tế trong việc định hình chính sách
Ngữ vựng hiên dịch và phiên djch Việt-/Xnh _________________________________ 505
đối ngoại: systemic/ structural approaches

cấc quan chức trong chính phủ Vichy: Vichy officials (do Pétain
lãnh đạo, là chính phủ cộng tác với Đức Quốc Xã thời 1940-1944).
cấc quan điểm nhân học: anthropological perspectives
các qui ước ngữ pháp': conventions of grammar
các quì tắc hướng dẫn, chí đạo: prescriptive rules
các quỉ tắc răn đe, cấm đoán: proscriptive rules
các quốc gia có lựi tức trung bình: middle-income countries
các quốc gia hội viên: member-states
các thách đố về mặt tư tưởng: intellectual challenges
các thiết chế thúc đẩy mậu dịch: trade promotion institutions
các thư viện "do": virtual museums
các thông tin mang đầy tính chính trị: politically loaded information
cấc thòi trang trí thức: intellectual fashions
các tiểu doàn biệt dộng quân: ranger battalions
các tổ hợp gien: gene combinations
các trọi giam: incarceration facilities
các trự cụ thính thị: visual and auditory aids
cấc trường bách khoa: polytechnics
các trường phái đang cạnh tranh: competing schools
các trường phái dời Tống: Sung schools
các truyền thống văn học: literary traditions
các tuyển tập biền văn (parallel prose): p’ien-wen collections
các ưu dãi ngoại tlntong: foreign trade priorities
các vãn nhãn chịu ảnh hưởng văn học Trung Quốc: Chinese-
inspired literati
các vai trò quốc tế: global roles
cácìi dừng từ: diction

Cách mạng văn hoá: Cultural Revolution
cách ứng xử của một quốc gia: State behavior
cái gì? Anh nói sao? come again = what did you say? Ex: Come
again! I can’t believe you said that: Cái gì? Thật không thể tin nổi
anh lại nói như vậy.
cái nhìn của Ống kính quay phùn: camera gaze; cúi nhìn sắc lạnh:
steely gaze
cải biên, sửa đổi: modified
cái biểu đạt: signifier; cái được biểu đạt (ý nghĩa): signified.
cải cách: cải cách trọn gói: reform package; đang có cải cách, đang
có sự thay dổi: reform is afoot
cải tà qui chính: to turn over a new leaf: to change one’s bad habits.
Ex: As usual, I overate and now I feel sick. Starting tomorrow, I’m
turning over a new leaf = Tôi vẫn ăn quá nhiều như mọi khi và bay
giờ cảm thây thật khó chịu. Kê’ từ ngày mai tôi sẽ ăn uống điều độ
hơn. NOTE: ‘Cải tà qui chính‘trong tiếng Việt mang theo một nội
dung không những luân lý mà còn nghiêm trọng. Không ai áp dụng
thành ngữ này vào những chuyện nhỏ nhặt trong đời sống bao giờ.
Chẳng hạn bỏ hút thuốc lá ít khi được xem là hiện tượng ‘cải tà qui
chính'nhưng đặc ngữ Mỹ turn over a new leaf có thể áp dụng cho tạt
cả mọi trường hợp: từ kiêng ăn bánh ngọt đến buông dao thành. Phật
đều đưực cả.
cãi lại, bác lại: to counter
cảm thấy ông ta có nhiệm vụ phải làm [một việc gì đó]: to feel it
incumbent upon him
cảm thức thấm mỹ tôn giáo: religio-aesthetic sensibility; cảm thức
trọn vẹn, dầy diỉ: sense of wholeness
cảm xúc phân vân, không quyết định: ambiguous feeling
Ngữ vựng biên dịch và phiên dịch Việt-Anh■ 507
cáìi bộ huấn luyện tân binh', drill instructor; cán bộ quản giáo
chuyên nghiệp: professional corrections officer
cản trở, ngăn can', to impede; can trở', to hamper
càng ngày càng tăng tốc. to accelerate
canh tác: farming; luân canh: crop rotation; quàng canh: extensive
farming; /Ạữ/n canh: intensive farming; diện tích canh tác: area of
cultivation
cảnh đẹp: scenic view
cảnh giác: to get a clue = become aware
cảnh sát giao thông: traffic wardens; Cánh Sát Hình Sự: Homicide
Police; cảnh sát phai luân theo: police compliance
cạnh tranh: contending; cạnh, tranh gay gắt: stiff competition
cày bằng trâu bò: oxen plow
câm mồm: Knock it off, would you? = Stop that, would you? = Ê,
đóng cái mồm thối của cậu lại!
cấm triệt để: outright ban
cân bằng: cân hằng giiĩa hai tâm hồn: psychic balance; cân bằng
quyền lực: balance of power
cần dặt lại vấn đề: questionable
cần phãi hấp thu và cải biến: to be absorbed and modified
cần quay tay: hand crank
cấp cho: to confer
CỔM chuyịn tập trung nhiều tâm huyết và công phu Ịcủa tác giả]:
ambitious narrative
cấu hình, cấu thành: configuration; cấu thành, tạo thành: to
constitute
cấu trúc: structure, cấu trúc cơ thể học: anatomical structure
(anatomy); cấu trúc hình thái học: morphological structure; cữh trúc
508 _________________________________________________ Dương Ngọc Dũng
nhân cách: character structure; cấu trúc sinh học: biological

constitution; cấu trúc thuật sự: narrative structure; cấu trúc tổ chức
bản nũng: instinctual organization.
cây: cây câng nghiệp: industrial crops; cây dâu: mulberry tree; cây
lương thực: staple-food crops: cây mía: sugar cane; cây tóc tiên (dược
vật): maidenhair fern
cấy rẽ: sharecropping
căn cứ: base, cũn cứ hồ trợ hoả lực: fire support bases; Ó7/Ĩ cứ quân
sự. military base
căn cứ vào hoàn cảnh cụ thể: situation-specific
căng thẳng, gây tranh cãi: contentious
cắt bỏ ống dẫn tinh (tinh quản): vasectomy
cắt giảm chì tiêu: cutbacks = reductions. Ex: We’re over budget this
month. We have to make some cutbacks: Tháng này xài quá chỉ tiêu
rồi. Phải cát giảm bớt thôi.
cắt giảm nghiêm trọng: deep cuts = extensive reductions. Congress
is planning deep cuts on welfare: Quốc Hội dự định cát giảm nghiêm
trọng ngân sách dành cho trự cấp xã hội
co lại, rút lại: to shrink
có hệ thông: systematic
có hiểu biết, có kiến thức: knowledgeable
có hiệu nghiệm tức thì: do the trick = to have a positive effect.
Ex: Here, drink this tonic. It’ll do the trick: Nảy, uống món tonic này
vào cậu sẽ thây khoẻ ngay.
có lựi cho sự tiến hoá [của chủng loại]: to be to the evolutionary
advantage
có lý trí: rational
có đầy đủ điều kiện: to qualify
có nhiều khả năng thắng lợi, thành công: to have a good shot at
something = to have a good possibility at success in something.

Ex: Don’t you think Dán has a good shot at getting the job?: Anh
không nghĩ Dan rất có khả năng được nhận vào làm việc sao?
cố thể “uốn nắn ndề dàng: manipulable
có thể tái sản xuất: renewable
có thể tiên đoán được: predictable
I , - : ;
có thói quen lái xe nhanh: to have a lead foot = to have a tendency
to drive fast
có tình thần tôn trọng pháp luật cao: law-abidingness
cỏ tươi chứa trong kho dành nuôi gia súc trong mùa đông: silage
có trình độ văn hoá cao: sophisticated
có vẻ như: seemingly
có ý thức: conscious; có ý thức phầp luật: law conscious
cọ vẽ: brush
con cái: offspring; con cháu đời sau: progeny; con cháu: descendants
con nghiện: dope fiend
con thuyền dân chủ (chỉ nước Mỹ vừa dành được độc lập từ tay thực
dân Anh): the democratic bark
con tin: hostage
cõi Tịnh Độ (Tây Phương cực lạc): Pure Land
còn tự do, đang lẩn trốn, chưa bị bắt (chỉ dùng nói về bọn tội phạm
đang bị truy nã); at large = among society. The serial killer is still at
large = vẫn chưa tóm cổ được lên sát nhân hàng loạt đó
còng tay ai: to handcuff someone; cái còng: handcuff
cơ cấu: cơ cấu cực kỳ quan liêu: extremely bureaucratized structure;
cơ cấu giám mục: episcopal polity; cơ cấu xương: skeletal structure;
cơ chế hoạt động: mechanism
cơ giới hoá: mechanization
cơ hội sình tồn: chances of survival

cơ hội: opportunities, có cơ hội đạt đến một cách hình đẳng: equally
attainable; được hương đầy (hì các cơ hội: to have access to the full
complement of opportunities
cơ quan: Agency. Cơ quan nhà nước: a government body, a
government agency. Cơ quan Bâo vệ Môi trường: Environmental
Protection Agency; Cơ quan Kiếm (tịnh Dược phẩm và Thực phẩm:
Food and Drug Administration (FDA); Cơ quan Phòng chống Ma túy:
Drug Enforcement Agency (DEA); Cơ quan Quan trị Ngành
Hàng không và Kháng gian: National Aeronautics and Space
Administration (NASA); Cơ quan Quân trị Ngành Tiểu thương: Small
Business Administration; Cơ quan Tình báo Trung ương: Central
Intelligence Agency (C1A); những cơ quan cớ trách nhiệm cấp bằng:
accrediting agencies; cư quan tư pháp hình sự: criminal justice
agency
cơ sở dể phân phối: allocation basis
cơn co giật động kinh: epileptic seizure
cô ả, cô nàng: broad = chick = girl. Ex: Look at that broad over
there! She’s really hot looking like Jane March!: Xem cô nàng Ở
đàng kia kìa! Hấp dẫn đâu thua gì Jane March hả?
cô' gắng làm người khác khen mình: to fish for compliment: to try
and get a compliment from someone. Ex: Today Lauren showed me
one of the paintings she made. You should have heard her talk for an
hour about what a great job she did. She was definitely fishing for a
compliment = Hôm nay Lauren mới cho tôi xem một trong những bức
tranh cô ta vừa vẽ. Anh phải đích thân nghe cồ ta nói cả tiếng, đồng
hồ về công trình vĩ đại của mình (thì mới té ngửa ra biết rằng) cô ta
đang cần được khen ngợi.
cổ điển, mang tính cổ điển : classical
Ngíĩ vựng biên dịch và phiên dịch Việt-Anh 511
cổ đông', stockholder (shareholder, shareowner), cổ' phiếu: stock; cổ

tức: dividends
Cổ’ Văn Từ Loại Toản: Ku-wen tz'u-lei tsuan (Hán ngữ phiên âm)
cô' sát: murder
cô'ý, cố tỉnh: deliberately
cối đá: stone roller
,ị’ ’í
công dân: những câng dân hữu ích cho xà hội: productive citizens
Công Giáo: Catholic
công nghiệp: câng nghiệp bán dần: semiconductor industry; câng
nghiệp nặng: heavy industry; câng nghiệp nhẹ: light industry; công
nghiệp còn non trẻ: infant industry; câng nghiệp viễn thông:
telecommunications industry; công nghiệp hoá: to industrialize; công
nghiệp hoá và hiện dụi hoủ: industrialization and modernization
công điền: communal land
cổng địa ngục: the gates of Hades
cộng đồng hỗn chủng: công đồng có cả người da trắng và người da
màu: racially mixed community
công đức: punya (=merit)
công ước, qui ước, ước lệ: conventions
công tác: công tác nạo vét kinh rạch: dredging operation; công tác
thủy lợi: irrigation engineering; công tác cứu rỗi: saving work; công
tác điền dã: fieldwork
cộng tác: collaboration
công tố viên : public prosecutor
công ty: công ty liên doanh: joint ventures; công ty mà nhân viên phải
cạnh tranh nhau để thăng tiến: dog-eat-dog company; công ty sãn
xuất dược phẩm: pharmaceutical firm; công ty tư vấn: Consulting firm;
công ty mẹ: parent company; cồng ty con: subsidiary; công ty đa quốc
gia: multinational company; công ty hàng dầu: a leading company;
cóng ty sàn xụất: a manufacturing company; công ty dịch vụ: a utility

company; công ty dỏm, cõng ty ma: a fly-by-night company
công vân: official notice
công việc: công việc lao dộng chân tay: menial jobs; công việc Ví5 ích,
mò kim dáy biến: wild-goose chasing
cụ thể: specific; những mặt hàng cụ the: tangible goods
cục / vụ: Bureau; Cục Diều tra Liên bang; Federal Bureau of
Investigation (FBI)
cục cttng: apple of one’s eye = special favorite, beloved person or
thing: /ÌAV The youngest was the apple of his father’s eye: Thằng út
là cục cưng của ông bô' = ồng bố cưng thùng út nhất nhà.
Cục Diều tra Liên bang (Mỹ): Federal Bureau of Investigation (FBI)
Cling cách phù hựp với nghi lễ: ceremonial manner
cung ứng hàng hóa và dịch vụ: provision of goods and services
Cling cố: consolidation; ciíng cố them: to reinforce
cúng gio: sacrifices; cti/zg kiến: survives
cuộc chiến tranh: warfare
cuộc hành trình đầy bất trắc: the perilous voyage
cuộc đấu khấu kịch liệt: agonistic sparring
cuộc tranh luận: controversy
cuối cùng: eventually
cuối thê kỷ: fin de siècle (Pháp ngừ)
cuộn dây dồng: copper wires
CHỔ/Ỉ hút ngay người đọc vào: to lock the reader into
cuông rún: umbilical cord
cuồng tín: fanatical
cư xử, tác phong đứng đắn, đáng tin cậy: give a good account of
oneself = behave or perform creditably. Ex: Harry gave a good
Ngữ vựng biên dịch và phiên dịch Viột-Anh 513
account of himself over the last few months: Mấy tháng vừa qua
Harry làm việc rất tốt, đâu ra đó.
c/7 trì đoàn thuộc đấng Cộng lỉòa: Republican Electorate; cử tri
đoàn tuyển chọn: Electoral College (electors that are equal in
state) . ■-• • ••••■•
cửchỉ dừng lại, bất động: arrested gesture 'í
cử chỉ quá khúm núm: bow and scrape = behave obsequiously òr too
deferentially. Ex: I don’t appreciate the fact that all of you seem to
bow and scrape before me: Trước mặt tói mà các bạn khúm na khúm
núm như thế tôi không thích đâú.',? 2
cứ hỏ' ra: every time one turns around = very often, too often.
Ex: Every time I turn around he’s asking for more money: Hắn cứ
gặp tôi là xin thêm tiền. She shouts at me every time I turn around:
Hờ một cái là cô ta quát tháo tôi ngay.
Cí/ứ cụt các chi: limb amputation
cực điểm: singularity: một điểm trong hệ không-thời-gian khi độ cong
của không-thời-gian trở thành vô cùng (a point in space-time in
which space-time curvature becomes infinite). Theo thuyết tương
đối, đây là thời điểm của Tiếng Nổ Lớn (Big Bang) khi mật độ vũ trụ
(the density of the universe) và độ cong của không-thời-gian là vô
tận.- cực điểm khi Tiếng Nổưỉn bắt đầu [hình thành vũ trụ]: big bang
singularity, cực (liếm khi vũ trụ diệt vong: big crunch singularity.
cực lực phê phán: highly critical
cứng đầu, kiên trì, gan dạ: hardy
ciỉĩỉm, mắt hạt cườm (đục thủy tinh thể): cataract
cương chế: coercion; cương bách, cương chế: lao dộng cương bách:
coercive labor
cương tráng (tinh lực sung bái): vigor
cưổp: to knock off = to rob. Ex: Where did you get all that money?
What did you do., knock off a bank?: Tiền ở đâu mày có nhiều thế?
Cướp nhà băng hay sao?
cướp có vũ trang', armed robbery
cứu (=đốt lá thuốc): heating
cứu rồi', salvation
Cựu ƯỚC', the Old Testament
chay: chay tịnh, giữ mình trong sạch: fasting; bữa cơm chay:
vegetarian dinner; người. ăn chay: vegetarian; tiệm cơm chay:
vegetarian restaurant; r/ỉỉít ăn chay: vegetarian food
chạy bằng máy: motor operated
chạy đua vũ trang: the arms race
chán chường, thất vọng: disenchantment
chán quá, nản quá: I’m bummed = I’m depressed. Ex: My boyfriend
didn’t care about me, he was just bragging about himself. I’m
bummed: Thằng bồ tớ chả quan tâm gì đến tổ. Khứa cứ ba hoa về
bản thân mình là chính. Chán quá!
chánh án: judge
chánh phạm: culprit / principal
châm cứu: ạcupunture and cauterization; huyệt (châm cứu):
acupuncture points; châm kim: needling
châm minh: chen ming (Hán ngữ phiên âm)
chấm dứt [dần dần]: to phase out; chấm dứt, xoá bỏ: to terminate
chân chính: genuine
Ngữ vựng biên dịch vù phiên dịch Việt-Anh 515
chãìi lý sơ đẳng: truism

chân xác, chân thật: authentic
chẩn đoán: diagnosis
chập choạng, lảo đảo, mấp mé: to teeter
chấp nhận: to subscribe (to tolerate), chấp nhận chung sống hòa
bình: to bury the hatchet; chấp nhận sự rủi ro: to take the chance;
chấp nhận, tin vào: to buy into something: to accept something.
Ex: He gave you nothing but excuses and lies and you bought into it
= Hán chẳng cho cô được cái gì ngoài những cớ này cớ nọ và những
lời dốì trá thế mà cô vẩn một mực tin hắn!
••.
chất men kích thích: catalyst

chain sóc, dọn dẹp cho sạch sẽ: tidying up
chăn nuôi: animal husbandry; chãn nuôi gia súc: stock-raising
chặn trước: to forestall
chẳng còn có lợi mà còn có hại thêm: counterproductive
chẳng thành công bao nhiêu: to little avail
che: che dậy một vụ tai tiếng về chính trị: the cover-up of a political
scandal; che chắn, không cho thấy, can tầm nhìn: to blòck; che mờ,
che lấp, ngăn không cho phát triển: to overshadow
chế ngự, khống chế: hold; chế ngự hoàn toàn: complete determination ■
chế độ: chế độ phong kiến: feudalism; chế độ dân chủ thăm chính
(quần chúng đưực tham gia rộng rãi vào các quyết định của nhà 'nước
liên quan các vân đề chính sách): participatory democracy; 'chề. độ
gia trưởng / hệ thống gia trưởng (đàn ông làm chủ): patriarchy; chế
độ lập pháp lương viện: Bicameral legislature
chết: chũm sóc trong thời kỳ cuối cùng (sáp chết): terminal care; vận
dộng cho quỹền dược chết: right-to-die activism
chém, ‘chạc’ (tiền): to soak = to charge; chém quá tay, 'chạc'thẳng
cánh, chém mắc quá: to charge an arm and a leg = to charge an
exorbitant amount of money. Ex: These resort hotels charge an arm

and a leg for a decent meal: Một bữa àn tàm tạm mà mây khách sạn
nghỉ mát này chém quá.
.chi nhánh ngân hàng-, banking facilities
chì phí quá tốn kém: prohibitive expenditure
chi phối, gây ảnh hưởng, làm thay đổi ý kiến: to sway minds
chí: head lice
chỉ giỏi tài nói khoác, chẳng làm nen trò trống gì: to be all mouth:
to be good at nothing but talk. Ex: You’re all mouth: Mày chỉ giỏi tán
phét.
chỉ tập trung tường thuật các biến cố: event-oriented
C/H’ trích, phê bĩnh: to put someone down = to criticize someone.
Ex: Why do you always pul me down?: Sao lúc nào anh cũng chỉ
trích tồi thế?
chia rẽ: to split
chích: injection, chích gây tê: an injection of local anaesthetic;
chích thịt: intramuscular injection; chích tĩnh mạch: intravenous
administration
chiếm nhượng [công ty A thay thế công ty B]: takeover
Chiến dịch hành quận Lam Sơn: Operation Lam Son
chiến lược: chiến lược chiếm lĩnh thị trường: market-coverage
strategy; chiến lược tiếp thị phân vùng: differentiated marketing;
chiến lược tiếp thị tập trung: concentrated marketing; chiến lược tiếp
thị toàn diện: undifferentiated marketing
chiến dấu: chiến dấu trên bộ: ground combat; chiến tranh hoú học:
chemical warfare; chiến tranh sình học: biological warfare; chiến
tuyến/ mặt trận thông nhất: united front; trên bờ vực chiến tranh: on
the brink of war
chiều dài: stretch
chiếu lệnh: chao-ling (Hán ngữ phiên âm)

chiều rộng, phạm vi: range
chiều theo, chạy theo: to succumb
chìm Xỉtôhg: to subside
chính quyền trung ương: central government
chính sách: policy, chính sách hán phá giá (định giá hùng xuất khẩu
thấp hơn giá thành): dumping; chính sách him phú giá: dumping
policy; chính sách hao vây: containment (bao vây các quốc gia thuộc
khôi Cộng Sản theo chủ trương của tổng thông Mỹ Truman); chính
sách mở cửa, thoáng: glasnost; chính sách tạm thời hòa hoãn:
detente; chính sách thuế cua chính phủ: government tax policy; chính
sách tiền tệ: monetary policies: dùng phương tiện quang cáo dề cố
dộng cho một chính sách cua nhà.nước: adverlocracy;. chính sách môi
trường và nũng lượng: environment and energy policy; chính sách xã
hội trong nước: domestic social policy; chính sách cai cách, dổi mới:
reformist policies; chính sách giá cà: pricing practices; chính sách dôi
nội: domestic policy; chính sách lài khoá (ngân sách): fiscal policies;
chính sách trự giá cho xuất khau: export subsidies.
chính thể pháp trị (dựa trên luật pháp để cai tri): law-dependent
polity
chính trị: politics, chính trị hoá: politicization; những vấn dể chính trị
trong phúc lợi xù hội: politics of social welfare; chính trị thực tiễn:
realpolitik
chính ttỷ: Political officer
cho chó ăn chè (tiếng ‘hò’ sông Hậu): loss one’s cookies = to vomit.
Ex: He tossed his cookies in the bus: Hắn nôn thốc nôn tháo ra trên
xe buýt.
cho de, đá đít: to blow someone off - to jilt someone. Ex: Did you
hear that Jim just blew off his girlfriend?: Cậu có nghe chuyện thằng
Jim cho con đào gài số de chưa?
cho người nào một cơ hội: to give someone a fair shake = to give
someone a fair chance. Ex: Please let me do the job this time! I
won’t let you down. Give me a fair shake, please!: Cho tôi nhận việc
này đi. Tôi không làm anh thất vọng đâu. Cho tôi một cơ hội đi mà!
cho thây: lo betray =to reveal, to display)
cho vay tiền: to finance
choáng váng, chới với: to flip out = to become extremely upset.
Ex: She nipped out when she saw her boyfriend with another
woman: Nàng choáng váng khi thấy người bạn trai đang đi với người
đàn bà khác.
choáng: shock
chóng mặt (não chuyển): dizziness
chơi xả láng: to let out all the stops: to go all the way. Ex: Whenever
Sharon gives a party, she lets out all the stops = Mỗi lần mở tiệc là
Sharon chơi xả láng!’
chọn lọc tự nhiên: natural selection
chỗ: chồ hám của cơ: muscle attachments; chỗ hê'tác: bottleneck; chỗ
xà, nơi thoát ra: leeway; chỗ "nứt” (ý nói không cho chiếu cảnh hở
ngực, hở mông): cleavage.
chôm chĩa trong cửa hàng: shoplifting; kẻ chôm chĩa trong cửa hàng:
shoplifter
chốn cư trú tự nhiên: natural habitat
chống bạo loạn: counterinsurgency; chống khủng, bố: counterterrorism
chống trả: lo fight off = to repel
chiìa bệnh bằng phựơng pháp tâm lình (tâm linh liệu pháp); spiritual
healing
chương trình: chựơng trình giáo dục về ma tuý: drug education
program; chương trình giáo dục về sinh hoạt giới tính: sex education
program; chương trình xóa đói giâm nghèo: anti-poverty program
Ngg vựng biên d|ch và phiên dịch Việt-Anh 519
chịu giải phẫu, bị mổ: to go under the knife = to undergo surgery

Ex: It would be a terrible experience to go under the knife: Chịu giải
phẫu ắt hẳn là một kinh nghiệm ghê rựn lắm
chịu đựng, nhẫn nhục: to take something lying down = to accept
something passively. Ex: He just insulted you. Are you going to take
it lying down? = Hắn vừa làm nhục anh như thế mà anh cúi mặt chấp
nhận hay sao?
,x . . • i ị
chú ỷ: to take notice, to notice
x i
chủ hời, chính thông: mainstream
chủ tmừt: mastermind
chủ đề: subject matter = subject
chủ nghĩa: chủ nghĩa bảo thủ: conservatism; chủ nghĩa biểu hiện trừu
tượng: abstract expressionism; chủ nghĩa cấp tiến, thái độ cực đoan:
radicalism; chủ nghĩa cấu trúc: structuralism; chủ nghĩa duy dụng:
utilitarianism; chủ nghĩa duy nghiệm: empiricism; chủ nghĩa duy tâm,
duy niệm: idealism; chủ nghĩa duy tâm chủ quan: subjective idealism;
chủ nghĩa duy tâm khách quan: objective idealism; chủ nghĩa duy vật:
materialism; chủ nghĩa duy vật biện chứng: dialectical materialism;
chủ nghĩa duy vật lịch sử: historical materialism; chủ nghĩa duy vật
siêu hỉnh: metaphysical materialism; chủ nghĩa giáo diều:
dogmatism; chủ nghĩa hiện đạỉ: modernism; chủ nghĩa hậu hiện dại:
postmodernism; chủ nghĩa hiện sinh: existentialism; chủ nghĩa hiện
thực: realism; chủ nghĩa kinh viện: scholasticism; chủ nghĩa xã hội
khoa học: scientific socialism; chủ nghĩa hoài nghi: skepticism; chủ
nghĩa xã hội: socialism; chủ nghĩa lý tưởng; idealism; chủ nghĩa Mác:
Marxism; chủ nghĩa Mác Lê Nin: Marxist-Lenism; chú nghĩa đế quốc:
imperialism; chủ nghĩa quân phiệt: militarism; chủ nghĩa siêu
nghiệm: transcendentalism; chủ nghĩa tất định: determinism; chủ
nghĩa thực chứng: positivism; chủ nghĩa thực dân mới: neo-
colonialism; chủ nghĩa thực tiễn: pragmatism; chủ nghĩa tương dối về
đạo dức mang rỉnh chất hư vô luận (bi quan/ phá hoại): nihilistic
ethical relativism: chủ nghĩa xã hội'không tưởng: Utopian socialism;
chiỉ nghĩa/ thái dộ vô thần: atheism.
chủ thể người: human subject; chủ thế' tính con người: human
subjectivity;.*.'//// thể tri thức (năng tri): knowing subject
chủ thuyết môi trường quyết định: environmental determinism (hệ
thống quốc lê quyết định các hành vi ứng xử của một nước)
chu tịch: Ch li tịch Hạ Viện (Mỹ): The speaker; Chủ tịch Quốc Hội
(VN): Chairman of National Assembly •
chủ ịrưưng |=tôn chỉ, đường lối] của một cồng ty: a company’s
philosophy, a company’s principle
c/zzz trương cô lập vời thê giới xung quanh: isolationism
chùi rửa hốxí: cleaning latrines
chủng sinh: seminarian: cluing viện: seminary
chuẩn bị tấn công, di một nước cờ: to make a bid
chuẩn bị tinh thần: gird one’s loins = gird up one’s loins = prepare
oneself for action. Ex: I’m girding up my loins for the interview: Tôi
dang chuẩn bị tinh thần cho cuộc phỏng vân.
chuẩn mực: norms, các chuẩn mực xã hội: social norms
chung dính văn: bronze inscriptions (những bài văn bia khấc trên đồ
chung sống hoà bình: peaceful co-existence
chuồn thôi: beat it = leave. Ex: We’d better beat it before they come
home: Chúng ta chuồn nhanh trước khi họ về đến nhà.
chuyện bá láp, vổ vẩn, vô nghĩa: noise = nonsense. Ex: Don’t give
me that noise! = Đừng có nói chuyện bá láp với tớ!
chuyện gì cũng được, mọi sự đều ô kê, muốn sao cũng được, chơi tới
bến: anything goes = everything is permitted. Ex: What? Was he
beaten black and blue by his own students? Why not. anything goes
these days:. Sao? Học trò đánh thầy giáo te tua à? Sao lại không
được, thời buổi này chuyện gì cùng có thể xảy ra.
chuyện gì vậy?: what’s up? = what’s happening? Câu hỏi này đặc
biệt chỉ sử dụng giữa bạn bè hay người ngang hàng. Chẳng hạn khi
chúng ta thấy nét mặt người bạn mình có vè khác lạ. chúng ta có thể
hỏi ngay: What’s up?.-nhưng bưóc vào vãn phòng xếp mà hỏi câu này
thì bị đuổi việc sám • • ■ - ị ,•
chuyện gì xảy ra vậy?: what gives?: What’s happening? Ex: You
‘ look so sad. What gives? =Anh trông sao buồn quá vậy.'Có chuyện gì
ị thế? Ị. .ị-,-
chuyên gia: expert, specialist, 'những chuyên gia có hằng cup:
credentialed professionals
chuyển giao quyền lực: devolution of power
chuyển hoá bản thâu: self-transformation; chuyển hoiì gien: genetic
manipulation (genetic engineering)
chuyển pháp luân: to turn the Wheel of Dharma
chuyện khó tin: implausibility
chuyện lố bịch, nhảm nhí hết cữ: I’m totally sure! = Thai's
completely ridiculous !’L’x; I’m totally sure! How should I know
about his whereabouts?: Chuyện quá tào lao! Làm sao tôi biết thằng
cha đó ỏ đâu chớ?
chuyên môn: chuyên môn ilu ngành: multiple subjects: chuyên món
thuộc lĩnh vực châu Á Học: Asia-related expertise; khu vực chuyên
môn hẹp: a narrow area of specialization
chuyển nhưựng quyền sở hữu: transfer of ownership
chuyện nhỏ! không có vấn đề gì: No biggy! = No problem! Ex: Can
you stick round for a while? No biggy!: Cậu nán lại một tí đượciclnĩ?
Chuyện nhỏ!
chuyện nói xấu, đồn đại, thèo lẻo, ngồi lê (lôi mách, sách háo, phim
ảnh đòi truy: dirt = gossip, scandal, pornography. Ex: Got any new
dirt to tell me?: Có chuyện xì căng đan nào mới kể nghe chơi! What
is this dirt you’re reading?: Cậu đọc ba cái thứ đồi truy gì thế?
chuyển', to set in motion
chư ác mạc tác, chúng thiện phụng hành (chớ làm các việc ác, hãy
lùm mọi điều thiện): Not to commit evils, but to do all that is good
chức năng: những chức năng có chủ định: manifest functions; những
chức năng không chủ định: latent functions; chức năng nối mạng:
linking functions
chứng: chứng béo phì: obesity; chứng khó đọc chữ: dyslexia; chứng
nghiến răng trong lúc ngii: teeth-gnashing (= tceth-grinding /
bruxism); chứng sỏi mật: cholelithiasis; chứng suy dinh dường:
rickets; chứng trầm cảm: depression
chứng chỉ / bằng cấp: credentials
chứng cứ ngoại phạm: alibi
chứng khoán: stock, những nhà buôn bán chứng khoán có quyền lợi
trực tiếp bị ảnh hưởng: stockbrokers with axes to grind; thị trường
chứng khoán: stock market
chứng từ thế chấp (dùng khi mua nhà hay đất dai): mortgage; vật thế
chấp: security; thế chấp nhà để vay tiền ngân hàng: to offer a house
as security for a bank loan
chương trình: program; những chương trình phát hình và phát thanh:
television and radio outlets
da lở lói: skin lesions

dã man: những trò dã man không biết cố) thật hay kháng: alleged
atrocities
Ngữ vựng biên địch và phiên dịch Việt-Anh 523
dao động', oscillating

dài dòng, nặng nề: cumbersome
dài quá khổ', inordinately long
dạy ở trình độ đại học: undergraduate-level teaching
dân biểu: Representative
dân chủ: democracy; /íê/z minh dân clnỉ: Democratic coalition
dẫn dắt: to conduce; dẫn dắt mau dến: highly conducive
dẫn lưu (dẫn nước chảy theo những kênh nhát định): to channelize
dâng cao: to mount
dâng hiến tất cả ý nghĩa của nó: to yield up its volume
dầu loang trên biển: oil spills
dấu vân tay: fingerprints
dĩ ợt, dễ như trở bàn tay, khoẻ re như bò kéo xẹ: to be easy as pie=
capable of being accomplished without difficulty. Ex: This crossword
puzzle is as easy as pie to me: Trò chơi ô chữ này đối với tôi dễ ợt.
di sản Phật Giáo: Buddhist heritage
di truyền học: genetics
dị ứng: allergy
dĩa mềm: floppy disc (disk)
diện láng: to get all decked out: to be dressed to kill. Ex: I told him
that we were only going to a barbecue but hè still wanted to get all
decked out = Tôi nói với hắn là chỉ đi ăn thịt nướng ngoài trời thôi
nhưng hắn vẫn cứ muốn diện thật láng.
diện thật láng: to be dolled up: tò get all dressed up. Ex: Jodie
Foster got all dolled up for the party: Jodie Foster diện thật láng dể
dự tiệc.’ NOTE: đặc ngữ này chỉ dành riêng cho phụ nữ.
diện tích cày cấy, khai thác đưực: arable surface; diện tích gieo
trồng: acreage
diễn đàn chính trị của đảng: party platform

diễn ra, xây ra: to unfold
diễn văn dọc nhân dịp nhận giải Nobel: Nobel prize acceptance
speech
diều hâu, các chính trị gia chủ trương dùng bạo lực quân sự: hawks
Diêu Nãi: Yao Nai (Hán ngữ phiên ám)
dinh dưỡng: nourishment
dính chùm lại: to clump together; dính chùm với nhau: to be conflated
dính líu: có dính líu đến: to be implicated; có dính líu vào vụ việc
dang diều tra: to be on the take
dịu bớt, bới căng thẳng, dãn ra: softening
Do Thái Giáo: Judaism
doanh số bán ra hầu như là số không: sales were virtually nil
dòng: dòng chủ lưu: mainstream; dòng lịch sử: the course of history;
dòng vận hành liên tục [của sự sông]: flux
Dòng Tên: the Order of Jesuits
dọt lẹ đến: make a beeline for =■ to go quickly and directly to.
Ex: Hey, dude, this party’s a drag. I dunno about you, but I’m
making a beeline fer the door. I’m history!: Ê, mây bồ tèo, buổi pạc-
ty này chán bỏ mẹ, tớ cóc biết mây cậu nghĩ sao, nhưng tớ phải vù
ngay ra cửa thôi. Tớ chuồn đây!
dộng bể mặt: to knock someone’s block off = to punch someone in
the face. Ex: If you don't give me that, I’m gonna knock your block
off: Nếu mày không đưa tao cái đó, tao dộng bể mật.
du hành đến (ngụ ý mĩạ inai): to make a pilgrimage
dụ dô, ve vãn: cajolery; dụ dỗ, qụỵển rũ: to woo
dũa người nào thê thảm, trách móc thậm tệ, cỉuiởì bới ra trò: to let
someone have it: to reprimand someone strongly. Ex: If he insults
me again, I’m going to let him have it!: Nếu hắn còn làm nhục tôi lắn
nữa, tôi sẽ cho hán một trận ra trò!
dùng bạo lực chiếm iại: to take back by force .
dư luận: nhưng cuộc thăm dò dư luận: polls; ỉhcìin dò dư luận quần
chúng: polling public opinion
dự án: project, các dự án xây dựng nhà ở cho nhân dân: public
housing projects
dự cảm, biết trước: premonition
dự đoán những gì sắp xẩy ra (theo dòng chảy của câu chuyện):
prospectively
dựa trên, rút tia nhiêu từ...: lo draw upon
dựng lại hiện trường: reconstructing a crime scene
dương: yang (Hán ngữ phiên âm)
dương oai diệu võ, phô trương sức mạnh quân sự: military posturing
đa dạng hoá: diversification, to diversify

da diện, nhiều mặt: multifaceted
da nghĩa: polysemous
da phương, nhiều phe: multilateral
da văn hoá: multicultural
được dịnh chế (thể chế) hoá: institutionalized
đã phai mờ: faded [hình ảnh, chữ viêtl
đã tiến hành, đã chuyển động: to run their course
đại biểu quốc hội (VN): National Assembly member
526•Dương Ngọc Dũng
dại hội dề cử ứng viên tổng thống: national nominating convention

Đại hội Trung ương Dang: Plenum
đại học: các dụi lỉỌc có uy tín (nổi tiếng): prestige universities; các
giang viên (han giảng huấn) dại học: college faculty; các trường dại
học phục vụ cho dân thiều số: minority-serving institutions
Đại học: The Great Learning
dại đội: company
Dại Thừa (Đại Thặng): Mahayana
dài ra-đa: radar station
Dài Trung: Taizhong
dan viện, tu viện: convent
đang đến hỏi khẩn ưưưng, cấp bách: to come to a head: (said of a
situation which reaches to a critical point) to come to a climax (áp
dụng cho một hoàn cảnh hay tình thế). Ex: Everyone might have
known that President Clinton had some sexual relations with Monica
Lewinsky, but the situation really came to a head when he testified
before the grand jury =. Mọi người cũng có thể đã đoán được tổng
thống Clinton có ‘lăng nhăng‘với nàng Monica Lewinsky, nhưng tình
thế chỉ thực sự lên tới cực điểm khi ông phải ra làm chứng trưúc bồi
thẩm đoàn lối cao.
dang nghỉ phép: to be on leave
đang suy giảm, xuống dốc: in decline
đang vướng trong: in the throes
dàn ông đồng tính: homosexual males
dào bởi, lục lọi: to dig through
dào ngũ: desertion
dào sâu xuống theo chiều dọc: deep vertical trenching
Dạo: the Tao (the Way); Dạo giáo (Lão giáo): Taoism, thuật ngữ
Đạo giáo: Taoist Terms; thần hệ của Đạo giáo: the Taoist pantheon;
Đạo dẫn: Taoist gymnastics; Đạo kinh: Taoist scriptures; Đạo quán:
Taoist monastery; Đạo quân: the Lord Tao; Đạo sĩ: Taoist priest;
Đạo tạng: Taoist Canon; tiên đạo (dạo trường sinh bất tử):
immortality cult; sự truy cầu trường sinh bất tử: the pursuit of
immortality; dắc Đạo thành tiên: to attain the Tao and become an
immortal (thành thiên tiên: to become a celestial immortal; thành địa
tiên: to become a terrestrial immortal); cuộc tranh luận giữa Phật
. ị giáo và Đạo giáo: Buddho-Taoist debate; Dan dạo (thuật luyện dan): ị
Alchemy (nội dan: interior elixir, ngoại dan: exterior elixir); Truyền
Đạo: transmission of Tao; rĩn/1 tọa (Đạo giáo): Taoist meditation.-
tông phái Đạo giáo: Taoist sects = Thái Bình dạo: the Grand Peace
sect; Ngũ Đấu Mẽ dạo: the Five Pecks of Rice sect; Toàn -Chân giáo:
the Perfect Realization sect; Chính Nhất dạo: the Right Unity sect;
Thiên Sư dạo: the Celestial Master sect; Mao Sơn tông: the Maoshan
sect; Kim Dan phái: the Golden Elixir sect; 77/ỉ/ỉ Minh dạo: the Pure
Bright sect; Linh Bdo phái: the Sacred Jewel sect; Bạch Liên giáo:
The White Lotus sect.
đạo đức nghề nghiệp: professional ethics = professional standards
and ethics
đạp thắng đột ngột: to nail the brakes = to put on the brakes
suddenly
đạt đưực một thoa thuận: to strike a bargain
đạt được, vớ ẩược món gì sau nhiều công phu: to land oneself
something = to acquire something after a great deal of effort. Ex: I
heard you just landed yourself a cool job!: Tớ nghe cậu mới kiếm
đưực một việc làm ngon lành. I just landed a big contract with a
national company: Tó mới vớ được một hợp đồng ngon lành với một
công ty quốc gia.
đau buồn: grief
đau: đau bao tử’, stomach ailments; đau lưng: back pain; dau thắt lưng
(yêu thống): lumbago; đau thắt ngực: angina pectoris

đám hành khách thô lồ, ồn ào: rowdy passengers
đáng kề, quan trọng: to count (to matter)
đảng đối lập: the opposition party
đánh dấu: to mark
đánh đập phụ nữ: battering
đánh giá: valuing; đánh giá sây dựng (để làm cho tốt hơn); formative
evaluation
đánh hơi: "đánh hơi," cám thấy có diều gì nu'/ ám: sniff; "dưa mũi
đánh hơi xung quanh," dò tìm xem có điểm gì khả nghi cần phai diều
tra: to nose around
dâm chồi nẩy lộc: sprouting
đầm lầy: swampland
dấng Cứu Thế: the Messiah
dập lúa: threshing
dập nước: dam; làm dập ngân nước: to dam
đất: đất cằn cỗi: sterile land; đất bó hoang: fallow land; dất canh tác
dược: tillable land; đất phù sa: alluvial soils; đất phèn: aluminous
land; dánh giá việc sỉ/ hữu ruộng đất trong làng: appraisal of village
landholdings; địa chủ: landowner; địa tô: land rent; khai khan đất
hoang: reclamation; những mảnh dất tư điền nhỏ xíu: petty individual
holdings; số địa bạ (thời phong kiến và thuộ.c Pháp); land register
book; tập thể hóa ruộng đất: collectivization of land; công điền:
communal land; thuế đất: land taxes; vãn tự ruộng đất (thời phong
kiên); deeds and titles; việc chuyển nhượng đất dai: land transfer
đầu nhọn: fine point
đầu sỏ: ringleader
đầu tư nước ngoài: overseas investment
đấu tranh dành quyền lực: struggle for power
đầy bão tố-, stormy

đẩy mạnh các khám phá [khoa học| có ích lợi: to promote useful
discoveries
đẩy mạnh: to promote
đặc khu kinh tế: special economic zones
đặc quyền (special privilege): franchise
dởi/ỉ cao: apex I apogee
đặt kề cận bên nhau: juxtaposition
đặt ra ngoài vòng pháp luật: to outlaw
đề cử: to nominate
đề tài nhạo báng, chăm chọc: subject of wit
đến mà không báo trước: to pop in = to arrive without notice. Ex: I
wish she wouldn’t pop in on us all the time. Why doesn’t she ever
call us first?: Bà ta lúc nào cùng thế, cứ sầm sầm đi vào chà báo trước
gì cả. Sao không khi nào bả chịu gọi điện nói trước cho mình biết?
đền thờ cầu cư (phò loan): spirit-writing temple
đèn tội: satisfaction
dè bẹp, chà nát: to crush
đi chệch sang hướng khác: to veer off
đi kèm theo: concomitant
đi ngay đến phần quan trọng nhất, phần trọng tâm, của câu truyện:
to cut to the chase = to cut to the juicy part: to go directly to the most
essential part or culmination of a story. Ex: I don’t care about the
details. Just cut to the chase. Are they going to get a divorce?: TỚ
không quan tâm đến chi tiết. Nói vào trọng tâm đi. Họ sắp ly dị
thật à? .
địa chủ: landowner
địa tô: land rent
địa vị xã hội: social status
địa sản, bất động sàn: landed estates; địa san: land assets
đích đến, điểm tập kích: silo
địch thủ: adversary
điểm lấn cấn: a sticking point
điểm, vị trí: the site
Jiể/2 hình cho, là đặc tính eiiữ' to characterize
điện thoại: điện thoại bị gãi mìn: booby-trapped telephone; điện
thoại cầm tay /di dộng: cell phone
điều kiện bắt buộc: prerequisite; ơ/ều kiện tiên quyết: precondition
điều tra: investigation; điều tra, xem xét kỹ lường: close look; diều tra
viên tic. private eyes = private investigator (làm theo sở thích hay do
ai thuê, không phải trinh sát trong biên chế lực lượng cảnh sát).
Ex: O.J. Simpson was surrounded by a lot of private eyes since the
murder of his wife and her boyfriend: Bao nhiêu thám tử tư theo dõi
O.J. Simpson kể từ khi vợ anh ta và anh bạn trai bị giết.
diều trị: treatment
định hình: to shape
dịnh hướng: orientation; định hướng thị trường: market-oriented
đình chỉ: đình chỉ', giải tán: lo call off; đình chỉ mọi vận dộng: to still the
movement; dinh chỉ sản xuất vũ khí hạt nhân: nuclear arms freeze
đình trệ, bế tắc: stagnation
đoàn xiếc (có ỷ muốn nói một nơi hỗn loạn) thộng tin về các loại cổ
phiếu khác nhau: stock-picking circus
đoán mò bằng cách dặt những câu hỏi ngẫu nhiên: to fish = to
attempt to find useful information by asking questions at random.
Bây giờ thuật ngữ này chủ yếu dùng trọng giới luật SƯ, toà án. Chẳng
hạn công tô viên có thể phản đôi luật sư biện hộ: “You are fishing
again!” (Anh. Ịại đoán mò nữa!). Thay vì dùng động từ chúng ta có
thể dùng cụm danh ngữ fishing expedition. Ex: The sales force was
told to go on a fishing expedition to find out what they could about

the company’s competitors: Lực lượng chào hàng được lệnh tiến hành
thăm dò ngẫu nhiên càng nhiều càng tốt về các đối thù cạnh tranh
của công ty.
đoan khúc: những đoân khúc: jingles
đọc cho hắn (người bị bắt) biết quyền lợi của mình ra sao: give him
his Miranda rights = read him his-Miranda rights = Mirandize him =
read him his rights: (cành sát nói với đồng nghiệp). Theo thủ tục
pháp lý tại Mỹ, trườc khi còng tay bất giừ một đối tượng (a suspect)
cảnh sát phải đọc cho anh ta biết những quyền lợi của mình, nguyên
văn tiếng Anh như sau: You have the right to remain silent. If you
give up the right to' remain silent, anything you say can and will be
used against you in a court of law. You have the right to speak with
an attorney and to have an attorney present during questioning. If
you so desire and cannot afford one, an attorney will be appointed
for you without charge before questioning = Anh có quyền giừ im
lặng (khi cảnh sát hỏi). Nếu anh từ bỏ quyền được im lặng bất cứ
điều gì anh nói ra có thể được sử dụng và sẽ được sử dụng để truy tô'
anh trước một phiên toà theo đúng pháp luật. Anh có quyền tham
khảo ý kiến luật sư và có luật sư bên cạnh trong lúc hỏi cung, Nếu
anh muốn có luật sư mà không đủ tiền thuê, nhà nước sẽ chỉ định
riêng cho anh một luật sư miễn phí trước khi hỏi cung.
đọc lướt qua: skimming
đọc sai, đọc lộn khi đọc lời thoại trong kịch bản: to blow a line = to
blunder while speaking the words in the script. Ex: He blew the line
on stage: Hắn nói sai lời thoại khi đang diễn.
đóng đô: anchored
đóng góp (công sức hay tiền bạc): to ante up = to do one’s share.
Ex: I’m tired of watching you slouch like that. Please ante up or
move out: Tao chán nhìn mày . cứ nằm chảy thầy ra đó. Một là góp
sức vời tao (dọn dẹp nhà cửa), hai là dọn ra.
độ cao: altitude, rất nhạy cảm với độ cao: altitude-specific .
đồ lặt vặt, sốlượng không đáng kể: dribs and drabs = bits and pieces,
negligible amounts. Ex: There’s not much left, just some dribs and
drabs of samples: Chẳng còn lại bao nhiêu, chỉ vài mẫu hàng lặt vặt.
đồ tể: butchering
đồ thổ tả, chẳng có giá trị gì: lemon = worthless. Ex: That car is a
real lemon = Cái xe đó đúng là đồ thổ tả.
Đồ Phủ: Tu Fu (Hán ngữ phiên âm)
độc ác, ác ôn: malignant
độc quyền sần xuất rưựu: alcohol monopoly
độc tố: toxin
đội chiến thuyền Mông CỔ: the Mongol Beet
đổi kênh liên tục để' tìm xem đài nào có chương trình hay: channel
surfing = switching from one television station to another frequently.
Ex: What did you see on TV last night?-Nothing much; I was just
channel surfing: Tôi qua anh xem chương trình truyền hình nào?
Chẳng xem được gì nhiều. Chỉ ngồi ‘bơi*.từ kênh này sang kênh nọ là
chính.
đốidầu: confrontation
dối tương: dối tượng cho việc phân tích giá thành: cost objective; dối
tượng dầu tư vốn: capital facilities; dối tượng dược tri thức (sở tri):
known object
đồn điền cao su: rubber plantation
Đông Châu Liệt Quốc Chí: T'ung-chou lieh-kuo chih (Hán ngữ phiên
âm)
động kinh: cơn co giật dộng kinh: epileptic seizure; không còn bị
dộng kinh nữa: to be seizure-free; phương pháp chữa bệnh dộng kinh
bằng cách kiêng tin và ăn thật nhiều thức dn béo: ketogẹnic diet
Ngữ vựng biền (lịch và phiên dịch Việt-Anh 533
đồng loã: accomplice

(lộng lực thúc đẩy. impetus
đông lửa cháy: conflagration
động mạch: động mạch vành: coronary artery; xơ vữa động mạch:
athcroschlerosis
đồng mình: ally
đồng nhất: những trạng thái đồng nhất: uniformities; sự (lồng nhất
trong phơng cách ứng xử: uniformity of behavior
đong phạtn: accomplice
V* ~_ị !
Đồng Thành Phái: T'ung-ch'eng-p'ai (Hán ngữ phiên âm)
đồng thực (ăn cùng bàn); commensality
Dồng ỷ!: you said it! = I agree. Ex: You said it! That guy lies like a
rug. I don’t know why we’ve put up with him for this long: Đồng ý
ngay thôi! Thằng đó nói láo như cuội. Tớ chả hiểu sao mình có thể
chịu đời hắn lâu như vậy.
động thái: động thái, động năng: dynamics; rfp/i# thái tôn giáo:
religious dynamics
(lột nhiên tăng vọt: upsurge
breakthrough
(lột quị (xỉu): collapse
đơn phương: unilateral
đớp hít quá nhiều: to scarf out = to eat a lot. Dây là một thuật ngữ
cực kỳ phổ biến lại California. Thậm chí vừa bước xuống sân bay Los
Angeles trong vài tiếng đồng hồ là du khách có thể nghe thây rồi.
Phía miền Đông, chẳng hạn Boston, thì hầu như không hề sử dụng từ
này, mà dùng pork out hoặc pig out (ăn như heo). Ex: Come on. let’s
scarf out on some chow before it’s gone: Nào, chúng ta kiếm mây
món chiến đớp hít cho đã trước khi thiên hạ xơi hết!
đục ngầu: murky
đúng phăni phắp theo qui định: by the book = strictly according to
the rules. Ex: Our trip leader is going by the book, allowing US to
wander off only for short periods: Người trưởng nhóm du lịch làm
việc rất nghiêm túc, chỉ cho phép chúng tôi đi loanh quanh trong
khoảng thời gian ngắn.
đúng phắp, đúng ngay chóc: to hit the nail on the head = to be
absolutely right. Ex: You hit the nail on the head. My girl just said
good-bye to me yesterday! Anh nói đúng phóc! Con bồ tôi mới cho
tôi de ngày hôm qua!
đưa hối lộ: greasing somebody's palm
đứa ra khỏi vị trí trung tâm: to decenter
đưa tinh thần trách nhiệm xuốhg tận các nhân viên cấp dưới trong
công ty: to push responsibility far down the organizational ladder
được biệt hoá cao (trình độ văn hóa và tổ chức xã hội cao): highly
differentiated
được ca tụng, ca ngợi: acclaimed
được cảm nhận một cách sâu xa: deeply felt
được công nhận: recognized
được khách thể hoá: objectified
được đặt bên trong: to be encased
được đàìig chân lấn đàng đầu, được voi đòi tiên: give a mouse a
cookie = give an inch and they’ll take a mile =■ make a small
concession and they’ll take advantage. Tài tử Harrison Ford trong vai
tong thông Mỹ (phim Air Force I) nói: “Give a mouse a cookie” và
Glen Close (vai phó tổng thống) nói tiếp: “It will ask for a glass of
milk.”
được đánh giá cao: appreciated
được nêu lên, trình bày rõ ràng: clearly articulated
được đưa ra để thảo luận (ex: dự án) : to be put on the floor = to be
discussed. Ex: The bill was put on the floor today but you can bet the
President’s going to veto it!: Dự luật đang được Quốc Hội thảo luận
để thông qua nhưng tớ cá với cậu là Tổng Thống sẽ phủ quyết!
được phân bố theo chiều ngang: horizontally distributed
được sử dụng theo kiểu hợp tác: to be co-opted
dược tha bổng: to be acquitted
được thời gian thử thách, kiểm nghiệm: time-tested
được thuần hoá: domesticated
đương đầu trực diện, thẳng thắn giải quyết một khó khăn nào đó: to
come to grips: with = confront squarely, deal decisively with.
Ex: You should come to grips with upsetting events = Bạn nên thẳng
thắn đương đầu với những biến cố xáo trộn trong đời.
dương đầu, đối diện với: to face up to = to confront. Ex: He faces up
to death penalty: Rất có khả năng hắn sẽ bị tử hình (Án tử hình đã
treo lơ lửng trước mắt).
dừng nản chí! cứ chờ xem rồi biết: hang in there = don’t give up.
Ex: Well, hang in there. In twenty years, you’ll feel it was well
worth it!: Thì cứ thư thả đợi xem. Hai mươi năm nữa anh thây công
phu bỏ ra cũng đáng đồng tiền bát gạo.
dừng nói chuyện tào lao nữa, dẹp chuyện vớ vẩn dó lại, đừng có ẩm
ương nữa: to cut the crap = to stop talking or behaving foolishly.
Ex: Cut the crap and go to work: không nói chuyện tào lao nữa, đi
làm việc đi.
đừng nói nhảm nhí nữa!: give it a rest! = stop talking nonsense.
Ex: Mom, I saw a ghost in my bedroom last night! ‘Give it a rest,
baby! Go to school, now!: Má ơi, con mới thây ma trong phòng ngủ
tối qua!‘Đừng có nói vớ vẩn nữa! Đi học đi!
đường bay của phi đạn: trajectory
Đức Phật: the Buddha
dứng dưới cùng: to undergird

dứng dần: to top; dứng hàng dầu trong lĩnh vực ngân hàng diện tử: at
the forefront of electronic banking
fax tạp nham, bá láp: junk fax
gan: ung thư gan: liver cancer: xớ gan: cirrhosis of the liver
gái dứng dường: street-walker: gớ/ gọi: call-girl: gái hoàn lương:
ex-hooker: gái mại dâm: prostitute: nạn mãi dâm: prostitution
gây án : to perpetrate a crime
gâyành hưởng, có ấnh hưởng đến...: to wield influence
gây áp lực: duress
gậy có bịt đầu nhọn lại, dùng đề thực tập xung kích : pugil sticks
gây nhiỉm độc: to contaminate
gây được sự chủ ý trử lại (chỉ dùng cho các tin tức cũ trườc đây đã có
thời gây xôn xao): back on the front burner = to draw attention, to get
noteworthy again. Ex: President Kennedy’s love affairs are back on
the front burner again!: Các chuyện tình của tổng thông Kennedy lại
gây chân động dư luận báo chí lần nữa.
gãy ra: to touch off
gắn bó chặt chẽ: to be anchored
gắn chặt vời: bound up with
gắng hoàn thành trước giờ quì định: to beat the clock = finish
something before time is up. Ex: The paper went to press at five
o’clock, and they tried to beat the clock: Báo ra lò 1ÚC 5 giờ, và họ cố
tranh thủ làm xong trước giò' đó.
gặt hái, thu lượm: to garner
gặt, thư hoạch: harvesting
. .i. . .ị
gen: "chuyên hô" gien: genetic engineering (genetic manipulation);
d/ền trị gien, liệu pháp gien: genetic healing (gene therapy); tế bào
đã được "tái tạo" gien: genetically engineered cells
ghi lại: to chronicle
ghiền, mê một thứ gì đó: to have a weakness for = to have strong
passion for. Ex: I have a weakness for the opposite sex: Tôi phải cái
bệnh mê gái bỏ không được. She has a weakness for pizza: Co ta
khoái nhát là món bánh pizza.
gia đình: bạo lực trong gia đình: family violence (domestic
violence); gia (lình tái giá (cả cha lẫn mẹ đều kết hôn lần thứ hai,
bao gồm luôn "con anh," "con em," và "con chúng ta"): reconstituted
family (blended family)’
gia trướng: tính độc tài gia trưởng: paternalism
giả dối, vờ vĩnh: affected
giả dược: placebo
giả mạo chứng từ: forgery
giả định: giả dịnlì trung tâm: core assumption; một giả (lịnh phổ biến:
a widespread assumption
giá rất "mềm": the price was competitive
giá trị khách quan: objective validity
giả tạo, không phù hựp với thực tế: artificial
giai cấp: ý thức giai cấp: class consciousness
giao chuyển (tiến trình áp quang hiệu): modulation
giao dịch kinh doanh', business transactions

giao hợp: sexual intercourse, giao hợp qua đường âm đạo', vaginal
intercourse; giao hợp qua đường hậu món: anal intercourse; giao hợp
gián đoạn: coitus interruptus.
giao thông liên lạc: communications
giáo dục: education, bình đẳng trong giáo dục: equal access to
educational opportunities; education, giáo dục phổ thông cưỡng bách:
compulsory mass education; giáo án: lesson plan; giáo dục ở cấp tiến
sĩ: doctoral education; các yêu cầu về chứng chỉ (sư phạm) của tiểu
bang: State certification requirements; cấu tạo chương trinh học:
curriculum construction; lơ là việc giáo dục: at the expense of
education; chức năng giáo dục: the function of schooling; các giảng
trình được thành lập theo yêu cầu: custom courses (tailored courses);
giáo dục trên dại học: graduate instruction.
Giáo Hoàng: the Pope
giáo khu, giáo xứ: diocese
giáo dồ phái Tái Tẩy (rửa tội lần thứ hai): Baptist
giáo đoàn: congregation
giáo phái Cơ Đốc Phục Lâm: Adventism
giáo thuỷ: teaching water (dịch từ Trung văn jiaoshui)
giồn giá treo: scaffolding
giàu có: to be loaded = to be rich. Ex: I didn’t know he’s loaded: Tớ
đâu biết hắn giàu sụ như thế.
giải phẫu: surgery, giải phẫu chỉnh dung: face-lift; giải phẫu tử thi:
autopsy; giải phẫu cắt bỏ ruột thừa: appendectomy; giải phẫu thấm
mỹ: cosmetic surgery; gíảí phẫu thẫm mỹ mặt: facelift (facial plastic
surgery); giải phẫu thủ công (dùng dao "khui" ra xem): exploratory
surgery; giải phẫu tử thi: autopsy
giải phóng nông nô: emancipation of serfdom
giải quang hiệu: demodulation

giải qui: deregulation [một nỗ lực tại Mỹ trong thập niên 60 nhằm
giảm bớt hay xoá bỏ các qui định gây cản trở cho tự do cạnh tranh]
giải thích: to account for (to explain) / to explicate; gz'izz thích địa
tầng: stratigraphic interpretation
giải trĩnh ngân sách đầu tư vốn : capital budgeting
giải trừ quân bị: disarmament
giảm án: reduced sentence
giảm biên chế: to downsize ' •
giảm bớt nhiệt tình: to mitigate the enthusiasm; giảm bât quyền lực
của trung ương: to decentralize
giám mục: bishop
giảm xuống: to diminish
Giáng Sinh: Christmas
giảo hình đài (giá treo cổ): the gallows
giãn gân cốt (thư cân): sinew relaxation
giận dữ phùng mang trợn mắt: to go ballistic - to be extremely
angry and aggressive. Ex: Dad, don’t go ballistic, please!: Bố ƠĨ,
đừng có la lôi om sòm nữa mà!
giận sùi bọt mép: to foam at the mouth = to be very angry. Ex: She
foamed at the mouth over the judge’s verdict: Bà ta giận sùi bọt mép
khi nghe toà tuyên án.
giật gân: sensational, tin giật gân: sensational news; bài tường thuật
giật gân, nẩy lửa: sensational coverage
giật túi xách: bag snatching; tên giạt túi xách: bag snatcher
giấy chuyển nhượng quyền sở hữu: conveyance
gien: genes, liệu pháp gien: gene theraphy; liệu pháp .vắc-xin:
vaccine therapy
gieo hạt giống (tạo nhân): to plant seeds
giỡn mặt, đùa: to pull one’s leg = to be kidding. Ex: You’re pulling
my leg. She must be twenty years younger than Joe: Anh chỉ đùa! Cô
ta hẳn phải trẻ hơn Joe đến hai mươi tuổi.
giới nông dân bản địa: indigenous peasantry
gọi, đặt tên là: to dub
Hạ Viện (Viện Dân Biểu) Mỹ: House of Representatives

hạch toán: bookkeeping; hạch toán giá thành: cost accounting
hai bên cùng có lợi: mutually beneficial
Hải Quân: Navy
hài kịch: comedy
/ZÀZ' /ỉ7ũ trà: catechu (tên khoa học: acacia katechu)
ham mê, thích, khoái: to have a weakness for something: to have a
passion for something Ex: I have a weakness for chocolate: Tôi chỉ
mê sôcôla
hàm hồ một cách đùa bỡn, như trêu chọc, muốn hiểu sao cũng
được: teasingly ambiguous
hạn chế: to restrain; /ỉự/ỉ chế việc phát huy chủ quyền: sovereignty-
restricting; hạn chế, khoanh vùng: to circumscribe
hạn hán: drought
hàng loạt những khó khăn: plethora of difficulties
hàng đầu: leading
hàng ngũ giáo sĩ, hàng giáo phẩm: clergy
hàng rào cũ nát: worn fence
hàng rào thuế quan: tariff barriers
hành hung, đánh đập: battery

hành nghề dắt mối: pimping
hành động: move; hành động thiện nghiệp: wholesome deeds
Hành pháp: The Executive
hành vi: hành vì dồi truy: debauchery; hành vi lạm dụng chức quyền
làm bậy: misconduct in office; /ỉứn/ỉ vi lệch lạc (phi chuẩn): deviance;
hành vi di ngược lại chuẩn mực hay dạo lý xã hội: antisocial behavior;
hành vi mang tính chiến lược [tạm thời]: strategic behavior; hành vi
diều kiện hoá: conditioned behavior
hậu cần: hậu cần: logistics, những khó khăn trong công tác hậu cần:
logistical difficulties
hầu như không dáng kể: marginal
hậu quả: outcome, aftermath, effect; /1ỢÍÍ qua hi thiim: dour
consequences; /ỉ(7u qua chết người: murderous effects; hậu quả tất
yếu, không tránh khỏi: inevitable consequences; có hậu quả ngược,
làm hại chính ban thân mình: to backfire
hậu thiên: later dependence (phương tiện duy trì sự sống sau khi sinh
ra đời)
hắn, nó, cái dó: sucker (a general term for any object or person =
danh từ chỉ một người hay một món đồ nào đó). Ex: What a beautiful
necklace! This sucker must have cost a fortune!: Sợi dây chuyền đẹp
quá! Món này chắc phải mắc lắm! He’s been training for years. That
sucker can really box!: Hắn đã tập luyện nhiều năm rồi. Thằng đó
đâm bốc ra trò đấy! Sucker cũng dùng để chỉ một người nhẹ dạ, cả
tin (an extremely gullible person).
hẹn hò (quan hệ bồ bịch) với gái tơ: to rob the cradle = to date
someone much younger than you. Ex: That old guy just likes robbing
the cradle: Tên già ây chỉ khoái bồ nhí thôi.
hẹn hò với nhau theo kiểu tĩnh nhân: to go together = to date each
other. Ex: After going together for two years Mary and Jack decided
to end their relationship: Sau hai năm bồ bịch Mary và Jack đã quyết
định chấm dứt quan hệ
hẹn mà không đến, cho leo cây: no-show = one who fails to arrive.
Ex: Where’s Tom Cruise? It looks like he’s a no-show!: Tom Cruise
đâu rồi? Hình như hắn không đến đâu!
hệ phái Giám Lý của Tin Lành: Methodism; hệ phái Kính Tín của
Tin Lành Đức: Pietism
hệ quả kéo theo là, bắt buộc phải: to entail; hệ quả tất yếu, lô gích:
logical outgrowth
hệ thống: system, hệ thống đẳng cấp: the caste system; hệ thống hòa
âm: harmonic system; hệ thống lý luận/ thuyết hệ về quyền lợi: rights
discourse; hệ thống mậu dịch toàn cầu: global trading system; hệ
thông tôn ti trong xã hội: social hierarchy; hệ thống tôn ti, thứ bậc:
hierarchy; hệ thống bắt quân dịch (bắt nhân dân tòng quân nhập ngũ):
conscription system; hệ thống dẫn nước bằng kênh đào: canal
irrigation; hệ thống giám sát: control system; hệ thống kênh dào:
canal system; hệ thống ngân hàng điều hành bằng vi tính:
computerized banking system; hệ thống phòng không: air defense
system; hệ thống quốc phòng đặt trên không gian: space-based
defense system; hệ thống tiêu thoát nước: drainage system; hệ thống
toà án: the court system; hệ tháng tư pháp hình sự: criminal justice;
hệ thống hành chính liên bang: Federal bureaucracy; hệ thống trường
"nồi áp suất" (ép học viên học nhồi nhét tối da): pressure-cooker
school system
het sạch: to be cleaned out = to be emptied. Ex: She’s cleaned out
of money: Cô ta hết nhẩn cả tiền. I can’t believe it! The store’s been
cleaned out of toothpaste!: Không tin nổi! Cửa hàng hết sạch kem
đánh răng!
hết sức nghi ngờ: highly suspicious
hết sức nhịp nhàng: purely rhythmic

hí kịch tổng hợp: total theater
hiến pháp: những người soạn thảo hiến phấp (Mỹ)uhe framers of the
Constitution; tu chính hiến pháp: amending the Constitution
hiện tượng: phenomenon; hiện tượng luận: phenomenology; hiện
tượng ma nhập vào người: visitation; hiện tượng phi chuẩn: anomie
(normlessness); hiện tượng tiếp thu văn hóa: acculturation; /liện tượng
toàn dụng: full employment
hiện trường: crime scene
Hiệp hội Bào chế Dược phẩm (tổ chức vận động hành lang chính cho
các công ty dược phẩm): Pharmaceutical Manufacturing Assosiation
(PMA) 'J
Hiệp định chung về Thuế quan và Mậu dịch: GATT (General
Agreement on Tariffs and Trade)
hiệp ước: treaty; hiệp ước song phương: bilateral treaty; hiệp ước
tương trợ quốc phòng: mutual defense treaty
hiệu ứng: hiệu ứng hấp dẫn: gravitational effect; hiệu ứng phụ: side-
effects; hiệu ứng lượng tử: quantum effects. Lượng tử (quantum) là
đơn vị nhỏ nhất (indivisible unit) khi sóng phát ra hay thu lại (in
which waves may be emitted or absorbed). Cơ học lượng tử
(quantum mechanics) hình thành trên nguyên lý lượng tử của Planck
và nguyên lý bất định (uncertainty principle) của Heisenberg.
hiệu quả giá thành: cost-effectiveness
hiệu trưởng (trường đại học): university president
hiểu rằng chuyện xảy ra nghiêm trọng hơn mình dự đoán: to blow
this all out of proportion = to start thinking that this is more important
than it really is. Ex: You’re right. I’m blowing this all out of
proportion. I just thought that it was only a joke: Anh nói đúng. Tôi
không ngờ chuyện lại nghiêm trọng như thế. Tôi cứ tưởng đây chỉ là
một trò đùa thôi.
hiểu: to get it. Ex: tôi khóng hiểu: I don’t gel it ~ 1 don’t understand.
‘Don’t pop in my office again like (hat! You gel it?: Đừng có sấn sổ
nhào vào văn phòng của tao như thế? Hiểu chưa?
hình ảnh', hình ành thô sơ: crude graphics; những hình ảnh có độ
phân giải cao: high-resolution graphics
hình thành, trình bày. formulation
/ỉừỉ/j thái tổ chức các yếu tố cấu thành một tác phẩm ván chương:
forms of literary organization
hình thức: form; hỉnh thức chính: primary form; lành thức tiên phong,
hỉnh thức mờ dầu: precursor
ho: cough, ho gà: whooping cough; ho lao: tuberculosis
hò reo phản dối một nghệ sĩ: to boo = to disapprove of a performer
by yelling ‘Boo!’. Ex: The singer was booed and she left the stage in
anger: Cô ca sĩ bị hò reo phản đối đến nỗi giận dừ chạy ra khỏi
sán khấu.
hòa giải, thông cảm: to come to terms
hòa điệu với: in tune with
hoạ sĩ: painter
hoả khí: fire qi
hoầ lực: firepower
hoá thân, nhập thể: the Incarnation; hod thán: incarnation
hoả liễn phòng không: surface-to-air missiles (SAM)
hoàn cảnh: plight
hoàn thành, thoả mãn (một ước vọng): to fulfill
hoàn toàn: hoàn toàn bị tách rời khôi: to be out of effective touch;
hoàn toàn, hoàn' hảo: impeccable; hoàn toàn có thế hiếu dược: totally
recognizable; /ỉờủ/ỉ toàn dối lập: diametrically opposed
hoảng SỢ, hốt hoảng: to go off the deep end = lo panick. Ex: Please
stop going off the deep end and listen to me!: .Đừng có hoáng hốt la
làng lên như thế. Nghe (ôi nói đây này!

hoạt đụng-, hoạt động có lợi cho tất cả học sinh: to work to the
advantage of all students; hoạt động cứu chuộc: redeeming activity;
hoạt động như điên cuồng: feverish activity; hoạt động, hoàn thành
chức năng: to function; theo dõi đôn dốc các hoạt động: to monitor
activities
hoạt tilth (tự nhiên tinh chảy ra không thể tự kềm chế); involuntary
seminal efflux I I■ i.
học thuyết: doctrine / theory; /ỈỢC thuyết cửa Mặc Tử: Mohism; học
thuyết kinh lạc: theory of Jing Luo (the doctrine of the conduits and.
vessels; kinh lạc = kinh mạch = veins and arteries); học thuyết đô-mì-
nô: the domino theory; học thuyết Pháp Gia (Hàn Phi Tử); Legalism;
học thuyết phi cấu trúc: theory of deconstruction.
học: học bạ: transcripts; /tợc /ợp: to perform academically; học vẹt:
rote learning; học tập theo một chương trình nhằm uốn nắn nhân cách
theo một hưởng nhất dinh* manipulated learning
hỏi cưới: to pop the question = to propose marrige. /Ỉ.V.- ỉ'm sorry! I
just popped the question to her this morning: Xin lồi anh! Tôi mới hỏi
cưới cô ta sáng nay.
hoi cung, thẩm vân: interrogation; hói cung: cross-examination
hỏi ý kiến : to consult
hỏng, thất bại, ép phê ngược: Aữ backfire = to fail, to have an
opposite outcome or effect of what was expected. Ex: I want the cop
to like me, so I brought him a small gift and he got mad at me. He
accused me of trying to bribe him. That sure backfired!: Tứ muốn lấy
cảm tình anh công an dó nên mói đem một món quà nhó tặng anh ta,
nào ngờ anh ta nổi nóng, kết án tứ tìm ciíchju*)i lộ. Dúng là ép phê
ngược!
/tổc hác: haggard
hội chứng: syndrome; hội chứng lâm sàng: clinical syndrome
Hồi giáo: Islam

hội nghị: convention / conference; hội nghị thượng đính: summit
conference
hội nhập xã hội: social integration
hội đồng: Council; Hội đồng bộ trưởng: Council of Ministers; hội
đồng giám mục: episcopal council; hội đồng tham mưu liên quăn: the
Joint Chiefs of Staff
hôi suất hai tầng: two-tiered exhange rate
hỗn dung, tổng hợp: syncretistic
hỗn loạn, vô trật tự: disorderly
hồn: hun
Hồng Y: Cardinal
hoỉ cay: tear gas
hợp tác xã nông nghiệp: agricultural co-operative
/ỉựp thức hoá: to legitimate
hợp xướng: choral music
Hùng Thập Lực: Hsiung Shih-li (Hán ngữ phiên âm)
hút mờ bụng: liposuction (tummytuck)
Huyền Tông (Đường Minh Hoàng): Hsuan-tsung (Hán ngữ phiên âm)
huyết: blood, huyết áp: blood pressure. z?ợ/ĩ/ỉ sử cao huyết áp: a
history of high blood pressure; đo huyết áp: estimation of blood
pressure; huyết kiệt: dragon's blood (tên khọa học: daemonorops
draco Bl)
huyệt: huyệt (châm cứu): acupuncture points; huyệt Hợp Cốc: hegu
hole; huyệt Túc Tam Lý: the leg sanli hole
huỷ bỏ, thủ tiêu: abolition
retirement; người về hưu: retiree; lương hưu: pension; lương
bổng và nhiều lợi ích khác tính trọn gói dành cho người về hưu:
retirement package.
hữu hình: visible
hưởng án treo: to be given a suspended sentence
hướng dẫn và tư vấn : guidance and counseling
hướng nghiệp: vocational guidance
kẻ cộng tác, làm tay sai cho giặc: collaborator

kẻ ném bom cảm tử: suicide bomber
kẻ ngoại dạo, dị giáo: heretic
kẻ thất bại: also-ran = loser, unsuccessful individual. Ex: As for
getting promotion, I count myself among the also-rans: Nói đến
chuyện được đề bạt thì tôi tự xem mình thuộc hạng bị ra rìa.
kẻ trôn lính, trôn nghĩa vụ quân sự: draft dodger
kém phát triển: underdevelopment
kế toán quản lý (dành riêng cho ban giám đốc): managerial accounting;
kế toán tài chính: financial accounting
kế vị: to succeed
kênh đào: canal, hệ thông dẫn nước bằng kênh dào: canal irrigation;
hệ thống kênh dào: canal system
kết dệt, dệt vào: to weave
kết nối một cách áp đột: forced conjunction
kết quả là, dẫn đến kết quả: resultant
kích: to stimulate, kích cầu: to stimulate demand; kích dộng: emotional
stimulus; kích thích kinh mạch (hoạt lạc): network activation
548 _________________________ • ________________ Dương Ngọc Đũng '
kịch: drama, kịch câm: mime: kịch hoá trang, (liễn viên đeo mặt nạ:
mask
kiểm duyệt: to censor, censorship; tự mình kiểm duyệt mình trước:
self-censorship
kiếm toán: auditing; nhân viên kiểm toán: auditor
kiếm tra các mưu toan đồng lõa: to oversee compliance
kiến giải sâu sắc: insight
kiện đòi bồi thường: to sue for damages; kiện đòi ly hôn: to sue for
divorce
kiếp người, thân phận lùm người: human condition
kêu gào thấm thiết, tru tréo lên: to trumpet
Kim Cương Thừa: Vajra-yana
kim tiêm: hypodermic needles
kinh doanh: business; hán lẻ tại các trung tâm dô thị: metropolitan
retail business; doanh hán lè: retail trade business; Áán/ỉ doanh
hán sì (tiung gian giữa nhà sản xuất và cửa hàng bán lẻ); wholesale
1
business.
Kinh (Kinh điền): Sacred Book, Sutra. Classics, Holy Bible, holy
scriptures; Kinh Thánh: the Bible; Kinh Pháp Hoa (Diệu Pháp Liên Hoa
Kinh):- the Lotus Sutra; Kinh tạng: canonical scriptures; Tâm Kinh: the
Heart Sutra; Dàn Kinh (Pháp Bao Đàn Kinh, Lục TỐ Dàn Kinh): the
Platform Sutra of the Sixth Patriarch; Kình Long Già: Lankavatara.
Sutra; Kinh Lăng Nghiêm: Suramgagama Sutra; Phật Giáo Đại Tạng
Kinh: Buddhist Tripitaka; Kinh A Di Dà: Amitabha Sutra; Kinh Hoa
Nghiêm: Avatamsaka Sutra; Kinh Kim Cương: the Diamond Sutra; Niết
Bùn Kinh: the Nirvana Sutra; Tứ Thập 'Nhị Chương Kinh (Kinh 42
c/uửtng): the Sutra of 42 Sections; Kinh Pháp Cú: the Dharmapada;
Kinh Viên Giác: the Sutra on Perfect Enlightenment; Dạo Kinh: Taoist
Sutras; Nho Giáo Thập Tam Kinh: the Confucian Thirteen Classics
Ngiì vựng biên dịch và phiên dịch Việt-Anh 549
(=l-DỊeh Kinh: The Book of Changes. 2- Thư Kinh: the Book of

Documents, 3-Thi Kinh: the Book of Songs, 4-Chu Lễ: the Rituals of
Chou, 5-Nghi Lẽ: the Ceremonies and Rituals, 6-Lễ Ký: the Record of
Rituals, 7-Xuân Thu Ta Truyện: the Spring and Autumn Annals -
Tradition of Tso, 8-Xuân Thu Công Dưtnig Truyện: the Spring and
Autumn Annals - Tradition of Kung-yang, 9-Xuân Thu Cốc Lương
Truyện: the Spring and Autumn Annals - Tradition of Ku-liang, Ì0-
Hiêỉi Kinh: the Book of Filial Piety, lỉ-Mạnh Ti’c. Mencius, 12-Nhĩ
Nhã: Erh-ya, I3-Luận Ngữ the Analects); Nho Giáo Ngũ Kinh: The
Confucian Five Classics (=Ị-Thi Kinh: the Book of Songs, 2-Thư Kinh:
the Book of Documents, 3-Dịclỉ Kinh: The Book of Changes, 4-Lễ Ký:
the Record of Rituals, 5-Xuân Thu: the Spring and Autumn Annals).
kinh (kinh nguyệt): menstruation, kinh nguyệt: monthly period; mãn
kinh: menopause; hội chứng tiền kinh nguyệt: premenstrual syndrome
(PMS); c//z/ ẨẠ kinh nguyệt: menstrual cycle; rong kinh: heavy periods
(menorrhagia); thống kinh (đau bụng khi hành kinh); menorrhalgia
kinh khí: Jing Qi (viết tắt của "kinh lạc tạng phủ chi khí" = khí luân
lưu trong kinh lạc và tạng phủ)
kinh tế: kinh tế chính trị học: political economy; kinh tế học vĩ mô:
macroeconomics; kinh tê học vi mô: microeconomics; kinh tế nông
thôn: rural economy; kinh tế thị trường: market economy; kinh tế
thương mại: economy and commerce
kỳ lão: các kỳ lão trong làng (thành phần lãnh đạo); village notables.
kỳ thị người già: ageism
ký hiệu: những ký hiệu: signage
kỷ luật nhà trường: formal discipline
kỹ năng nghề nghiệp: craft
kỹ thuật: kỹ thuật "chui": underground technology; kỹ thuật điều tra:
investigative techniques; kỹ thuật lây dâu vân tay: fingerprint
technology; kỹ thuật đúc tượng đồng: bronze workmanship; kỹ thuật/
phương pháp khai quật: excavation techniques; kỹ thuật sợi quang

học: fiberoptics; kỹ thuật gởi văn bân và một số hình anh qua đường
dây điện thoại: videotex; kỹ thuật truyền thông đa chủng: multimedia.
KH
khả năng: khả năng hội nhập: integrative capacity; khả năng kết hợp
(các thành tô' ngôn ngữ trên trục ngữ đoạn): possibility of
combination; khả năng phục sinh, phục hồi: possibility of renewal;
khả năng thay thế: possibility of substitution;'những người kém khả
năng: low-caliber people; khả năng gây quỹ: fundraising capability
khạc ra: to cough up
khác nhau: varying
khai khẩn đất hoang: reclamation; khai khẩn, khai hoang, khẩn
hoang: reclamation of fallow land
khai phóng, cởi mở mọi ràng buộc: liberalization; to liberalize
khao khát nguyên thuỷ: primordial wish
khám xét: search
kháng cáo, chống án: to appeal
khảnh ăn, ăn như chìm, ăn ít: to eat like a bird = to cat very little.
Ex: Jane is too thin; she eats like a bird: Jane gầy guộc quá, chỉ tại
cô ta ăn như chim
khảo cổ học: archaeology; nhà khảo cổ: archaelogist; khai quật khảo
cổ: excavation
khát vọng, ước vọng: longing
khát vọng: desire
khẳng định: to assert
khắp nơi: ubiquitous
khẩu hiệu: slogan; những khẩu hiệu thích hợp: catchy slogans
khi tâm lý cá nhãn được [xã hội] yêu cầu [thực hiện một nghĩa vụ nào
đó]: immanently demanded
khí: Qi (Hán ngữ phiên âm)
khía cạnh: facet
khiến học sinh thuộc gia đình lao động và thiểu số khó có thể thích
nghỉ được: to alienate students of lower-class and minority homes
khiển trách, la rầy, chưởi mắng: read someone the riot act = to
reprimand. Ex: My mom really read me the riot act: Bà già tớ mới
dũa cho tớ một trận!
khiêu dâm: những hình ảnh khiêu dâm trắng, trợn: sexually explicit
images
khinh bỉ: to spurn
kho: Kho Dự Trữ Liên Bang: Federal Reserve System; kho từ vựng
sẵn có: available lexicon; kho vũ khí tầm xa: long-range arsenal; kho
vũ khí: arsenal
khó hiểu: puzzling
khó khăn rất lổn: enormous difficulty
khoa học: science; khoa học hình sự: criminal laboratory science;
khoa học lâm sàng: clinical laboratory science; khoa học về cải huấn:
correctional science; khoa học nghiên cứu về nhà từ, trại giam:
penology
khóa mõm, bịt miệng: to muzzle
khoái, thích: to get a kick out of = to enjoy. Ex: I don’t fall for those
articles, but I get a kick out of reading them: Tớ thì không tin những
bài báo đó đâu, nhưng đọc thì cũng thấy khoái.
khoan cái đã, từ từ đã nào: hold on! = wait!. Ex: Hold on! What was
that about never being scared of your wife?: Khoan cái đã, sao nghe
cậu trước đây bảo là không sợ vỢ kia mà?
khoảng giữa-, ma (tiếng Nhật Kanji: gian)

khoáng sản: minerals
khoảng trống, khe hở: slot
khô cằn: arid
khối lượng: mass;.khối lượng công việc: workload; khôi lượng mậu
dịch: trade volume
không bao giờ: a cold day in hell = when donkeys By = never.
Ex: It’ll be a cold day in hell before 1 see him again: Tớ thề không
bao giờ nhìn mạt hắn ta nữa!
không cần phải viện dẫn đến: without recourse to
không chính thức: unofficial
không chợp mắt được: not to sleep a wink = not to sleep at all.
7ÌX.* Some nights 1 don’t sleep a wink but my husband sleeps like a
log even when the babies arc screaming al the top of their lungs:
Nhiều đêm tôi không chợp mắt được chút nào trong khi ông xà thì
ngủ thẳng cẳng cho dù bọn con nít có gào bể phổi cũng thế
không chịu làm: (nói dến việc gì dấy) thì không chịu làm: to slop
short of. Ex: He promised to give me another job, but slopped short
of a payrise: Ong la hứa kiếm một công việc khác cho lói. nhưng nói
đốn chuyện tăng lương thì êm re.
không chịu thừa nhận: unacknowledged
không có chút hi vọng thành công nào: not lo have a prayer = not lo
have any chance of succeeding, Ex: 1 can’t believe I lei you talk me
into auditioning for the school musical. 1 don't have the prayer:
Không the tưởng tưựng nổi sao tôi lại de anh dụ dồ lôi tham gia vào
vở diễn của trường. Tôi không cách chi làm được dâu!
không có gì khác biệt: undifferentiated
không có dam mê, dục vọng: passionless
không đề cập đến: to leave something untold
không gây hại môi trường', eco-friendly

không hề dự đoán trước: unanticipated
không mệt ỉnỏi, kiên trì: unflagging
không nguôi: không sao dập tắt được, không làm nguôi di dược:
unquenchable
không ngừng nghỉ: unrelenting
không phân biệt đối xử: nondiscrimination
không quân: Air Force
không thể: không thế diễn dạt một cách trực tiếp: unamenable to
direct expression; không thể gỡ ra được: inextricably; không thế làm
hư hong: incorruptible; không thế' nào, sức mấy mà tâ chịu làm như
thế, hỗ qua chuyện vớ vẩn ấy di!: to forget that noise = there’s no
possibility; không thệ’ phân biệt dược: to put my finger on = to
determine; không thể tránh dược, phải thực hiện thôi: there's just no
getting around it = it is unavoidable. Ex: The oral exam is a must.
There’s just no getting around it!: Kỳ thi van đáp là bắt buộc. Không
ai được miễn thi!
không tính: mu (liếng Nhật Kanji: vô) •
Khổng Tử: Confucius
khởi đi, bắt dầu: to proceed
khởi sự, bắt đầu: to set out
khởi sự từ con số không, bắt đầu lại từ đầu: to start from square one:
to start from the very beginning. Ex: There are some parts of your
story that I don’t understand. Start from square one!: Cổ vài đoạn
trong câu truyện anh kể tôi chảng hiểu gì cả. Kể lại từ đầu đi nào!
khởi tố, truy tố: prosecution
khu dân cư ngoại thành: residential suburbs
Ẳ7n/ ổ chuột của người vô gia cư: cardboard city
khu vực dịch vụ: the service sector; khu vực kinh tế nhà nước: public
sector; khu vực kinh tế tư nhân: private sector; khu vực trao đổi lúa
gạo lấy tiền mặt: cash-crop sector (các nhà kinh tế học gọi đây là
hiện tượng "nông phẩm biến thành hàng hóa": the coinmodification
of agriculture); khu vực trồng lúa nổi: floating-rice area; khu vực
trồng lúa nước: wet-rice area.
Khuất Nguyên: Ch'u Yuan’(Hán ngữ phiên âm)
khúc quanh quan trọng, ngã rẽ quyết định: critical juncture
khuôn mẫu hành vi: behavior pattern
khung ảnh, khung hình: frame
khung vải: canvas
khùng, điên: to be nuts = to be crazy. Ex: Are you nuts to fall for a
hooker and want to tie a knot with her? = Bộ anh khùng hay sao mà
đi mê một con điếm và muôn rước nó về làm vợ?
khuyến mãi: sales promotion; bán khuyến mãi: promotional sales;
hoạt động khuyến mãi: sales promotion activities; động gia tãng
doanh số: promotional activities (tức là promotion mix, gồm: quảng
cáo: advertising; nhân, viên thuyết phục khách mua hàng: personal
selling; khuyến mãi: sales promotion; quan hệ công chúng: public
relation).
khuyết tật bẩm sinh: congenial defects
lá bùa, đạo bùa: amulet

chuyện đó nữa: here you go again = you said it again’. Ex: Jack,
if you go out alone one more, I’ll ask my lawyer to talk with you-
Here you go again!: Jack, nếu anh đi chơi một mình thêm một lần
nữa, tôi sẽ nhờ luật sư nói chuyện với anh. Nữa, lại hăm he nữa!
lải nhải', nhái như con két, nói lải nhải: to parrot
Zạ/H dụng công quỹ (dùng vào một mục tiêu khác): diversion of funds
Zạm phát: inflation; lạm phát phi mã: galloping inflation; giảm lạm
phát: deflation
lạnh nhạt, không thân thiện: inhospitable (unfriendly)
lang băm: charlatan
lao dộng cưỡng bách: coercive labor
làm bản dồ: mapping
làm bực mình: to get on someone’s nerves: to rub the wrong way =
to irritate. Ex: That guy always rubs me the wrong way: thằng đó lúc
nào cũng làm tớ bực mình.
làm cho ai nổi khùng lên: to drive someone nuts = drive someone
crazy = drive someone bonkers = drive someone bananas = drive
someone up the wall = drive someone to drink. Ex: His stinginess
drives me nuts: Thói keo kiệt của hắn khiến tôi phát điên lên.
làm cho dễ dàng, tạo điều kiện: to facilitate
làm cho một cô có bầu: to knock someone up = to get someone
pregnant. Ex: If she doesn’t stop sleeping around, she’s gonna get
herself knocked up: Nếu con nhỏ đó cứ tiếp tục đi chơi lang bang thì
có ngày “đeo ba lô ngược” đấy.
ZÀ/?z cho nghiêm trọng thêm: to sharpen
làm cho phù hợp với: to be keyed to
làm choáng váng: to galvanize
làm đảo lộn sự cân bằng sinh thái: to upset the ecological balance
Làm gì mà mặt mày meo xẹo thê?: what’s eating you? = what’s the
matter with you? Ex: Hey, John, what’s eating you? It’s like your
chick blew you off: Ê, John, làm gì mặt mũi như bánh bao chiều .thế?
Bộ đào cho de rồi hả?
làm lễ thụ phong: to ordain
làm lớn chuyện, chuyện bé xé ra to: lo make something into a big

deal = to exaggerate. Ex: Why are you getting so upset just because
I’m loo minutes late? You’re making this into a big deal: Anh đi trễ
có hai phút mà em làm gì giận dữ vậy? Chỉ được cái chuyện bé lại xé
ra to.
làm mê mẩn: to sweep off one’s feel = lo charm. Harrison Ford
swept us all of our feet: Tài tử Harrison Ford (diễn xuất hay quá đến
nồi) làm chúng lôi mê mẩn
Zồ//z mệt mỏi: to wear down
làm nền tảng cho cuộc sông chúng ta: lo ground our existence
làm ngãy ngất, đê mê: to enthrall
làm ô nhiễm, nhiễm độc: lo contaminate
làm phiền, gây căng thẳng thần kinh: to get on someone’s nerves:
to annoy someone. Ex: That loud music is getting on my nerves =
Tiếng nhạc ồn ào khiến tôi bực bội quá.
làm quá đúng, làm tối đa: to go to town: lo do something to the
extreme. Ex: The pianist went to town on his piano = Người nghệ sĩ
dương cầm chơi trên đàn đốn mực tối đa. When he gets drunk,
he always goes to town = Mỗi lần say rượu, hắn luôn luôn quậy
quá đáng.
làm rùm beng lên: to make a fuss
Zà/?z tê liệt, phá hòng: to cripple
Zồ7?z thêm ca đêm, ‘cày’ thêm một ‘job’ nữa: to moonlight = to work
a second job (traditionally in the evenning). Ex: I have to moonlight
because I don’t make enough money for rent: Tôi phải cày thêm ca
đém nừa vì không kiếm tiền đủ trả tiền nhà.
làm việc cật lực: to work flat-out
làm việc từ xa: teleworking (ở nhà dùng máy fax hay Computer để
liên lạc với công ty)
làm vô hiệu hóa: deactivating

làng: các kỳ lão trong làng (thành phần lãnh đạo): village notables.
lảng tránh: elusive
lĩnh vực quan trọng: vital domain
lão hoá: tình trạng lão hóa: senescence
lẩn khuất, tiềin tàng đâu đó: to lurk
lăn lộn trong đám bùn nhơ: to wallow in the muds
tón ranh phi quân sự: disengagement lines
lắng dịu xuống: to simmer down
lâp liêm, bào chữa đê chạy tội: to cover one’s hide = makes excuses
or otherwise take action to avoid being blamed, punished, or harmed.
Ex: She is ingenious at finding ways to cover her hide: Bà đó thì giỏi
lfíp liếm chạy tội lắm.
lãm thời: provisional. Chính phủ lâm thời: Provisional Government;
ủy ban Nhân dân Lâm thời Bắc Triều Tiên: Provisional People's
Commitee for North Korea.
Lập pháp: The Legislative
lập ra: to institute
lật ngược bản án: to reverse the conviction
lật đổ: to overthrow / to upset
lậu: bệnh lậu: gonorrhoea; viêm niệu dạo do lậu: gonoccocal urethritis
/í?ý lại sự thăng bằng: to redress the balance
lấy tiền nhà nước dùng vào việc tư: appropriation of State funds
lễ Hiện Xuống: the Epiphany
lễ hội: festival
lễ vật, đồ cúng: offerings
lên cơn khùng: paranoid
xe chạy một vòng: to take a spin = to take a short excursion in a car
lệnh', lệnh bắt', arrest warrant; lệnh khám xét: search warrant; lệnh sai
áp (trương mục ngân hàng hay bất động sản); writ of attachment;
lệnh thu hồi nợ: property execution form; lệnh tạm hoãn (thi hành Ún
tử hình): moratorium -
leo lên cao trong một cơ cấu tôn ti trật tự cứìig nhắc (nghĩa là rất
khó lên chức trong một hệ thông phân chia chủ và thợ một cách cứng
nhắc); to climb upward in a rigid hierarchy
leo thang, tăng lên: to escalate
lịch sử theo chiều thời gian : chronological history
lien chính phủ: intergovernmental
liên lạc thông tin thông qua kỹ thuật cáp sợi quang học: fiber-optic
communication
liên minh dãn chủ: Democratic coalition
liên ngành: những môn liên ngành: interdisciplinary subjects
liên tục: ongoing; liên tục tìm kiếm: recurrent search
liệt: paralysis, to be paralyzed in (arms/legs); /iệ/ hai chi dưới:
paraplegia; người bị liệt hai chân: a paraplegic
liệt dương: impotence
liệt kê chi tiết: to elaborate
liệu pháp đức tin: faith healing
/zểzz thấp: phương pháp chữa bệnh bằng cách cho uốhg thuốc (với liều
thấp) sẽ tạo ra các triệu chứng giống như người đang mắc bệnh:
homeopathy
linh cảm, trực giác: hunch
lỉnh hồn người chết: manes
lình mục (Công giáo): priest
linh, có hiệu quả: potent
lỗ đen: black hole (một khu vực trong không-thời-gian có lực hấp dẫn
cực mạnh đến nỗi ngay cả ánh sáng cũng không thoát ra được = a
Ngữ vựng hiên dịch và phiên dịch Việt-Anh 559
region of space-time from which nothing, even light, can escape,

because gravity is so strong)
lỗ rủn: navel
lôgích: lôgích biểu tượng: symbolic logic; lôgích hỉnh thức: formal
logic; lôgích mờ: fuzzy logic
lôi kéo, dụ dỗ, thuyết phục người nào làm việc gì: to talk someone
into something= to convince someone to do something. Ex: Why
don’t you try and talk her into business partnership?: Sao anh không
thử thuyết phục cô ta hùn ỷốh làm ăn?
lô'i nói hùng hồn (đao to búa lớn): rhetoric
loại bỏ, mất di: to shed
loan dường, giáo phái chuyên sử dụng cầu cơ: luantang (Hán ngữ
phiên âm); loan sinh, các tín đồ cầu cơ: luansheng (Hán ngữ
phiên âm)
lòng khao khát quyền lực: lust for power
lòng khoan thứ, khoan hồng: clemency
lương thực: tự túc lương thực: food self-sufficiency
lòng từ bi, thái độ trìu mến : compassion
lố bịch, buồn cười: ludicrous, ridiculous
lột bỏ (xé bỏ): to peel
lột da mặt bằng hoá chất: chemical peel
lời khai: statement
lời khen ngợi (tụng): eulogy
lời khuyên: recommendation
lời mời: những lời mời mọc\ solicitations
lời phủ nhận rõ ràìtg, rành rành : unambiguous disclaimer
lời tiên tri tự ứng (tự mình phán ra và cũng tự mình làm cho ứng
nghiệm): self-fulfilling prophecy
lợi tức quốc gia: national income; lợi tức tiềm năng: potential returns;
lợi tức tính theo đầu người: per capita income •

lớp hăng quấn vết thương: dressing
lóp luyện tập thể hình: body-building class
lúa: đập lúa: threshing; khu vực trao đổi lúa gạo lấy tiền mặt: cash-
crop sector (các nhà kinh tế học gọi đây là hiện tượng "nông phẩm
biến thành hàng hóa" =the commodification of agriculture); khu vực
trồng lúa nổi: floating-rice area; khu vực trồng lúa nước: wet-rice
area; nâng dân trồng lúa khá gia: well-endowed rice farmer; sân đập
lúa: threshing ground; thân lúa: rice stalk; sàn lượng lúa: ricc-yield.
luận biện: lun-pien (Hán ngữ phiên âm)
luân canh: crop rotation
luận cương chính trị: political tract
luật nhân quả: causal laws
luật thi: regulated verse
luật: luật bdo vệ người tiêu thụ: consumer protection laws; Luật Hỉnh
Sự: Criminal Law; luật khai trừ [công tố viên khi luận tội hình sự
không đưực sử dụng các chứng cứ thu thập trái với qui dịnh của pháp
luật|: the exlusionary rule; luật sư bào chữa: defense attorney; luật
về tốn hại: tort law; Luật Sư Doàn Hoa Kỳ: American Bar Association
Lục Kinh: Six Classics
lục phu ngũ tạng: the five depots and six palaces, (ngũ tạng = tâm
(heart), can (liver), tì (spleen), phế (lungs), thận (kidneys); lục phủ =
đảm (lúi mật = gallbladder), bạng quang (bladder), đại trường (ruột
già = large intestines), tiểu trường (ruột non = small intestines), tam
tiêu (the triple burner)
Lục Quân: Army
lục soát quần áo tìm đồ cấm: to frisk someone.to search someone’s
clothing for hidden or illegal possessions. Ex: The police officer
frisked the man for drugs = Viên cảnh sát lục soát người đàn ông để
tìm ma tuý
Ngữ vựng ì)iên (lịch và phiên cljch Việt-Anh 561
lùng bắt tội phạm: manhunt

luyện ngục: purgatory
lừ đừ, uể oải (giải đãi): sluggishness
lửa riu rìu (văn hoả): gentle fire
lừa đảo: to defraud
lực của nhân nguyên tủ': nuclear forces
lực lưựng: lực] lượng bill) vệ an ninh trong nước: internal security
force: lực lượng biệt dộng: Special Activities Forces; lực lượng không
quân hỗ trự chiến thuật: tactical air support; lực lượng thực thi hòa
hình: peace implementation force; lực lượng trù bị: reserves; lực
lượng tuần duyên: Coast Guard; Lực lượng Vũ trang Nhân dân Giâí
phóng Mien Nam: People's Liberation Armed Force of South
Vietnam; lực lượng, vũ trang: the armed forces; lực lượng bán 'hàng:
sales force; lực lượng lao dộng: labor force.
/ực (fifn từ: electromagnetic forces
lựu đạn: grenade
lừng danh: illustrious
lưdi lê: bayonet
lưiĩi liềm (cắt lúa): sickle
lương hưu (hưu bổng): retirement pension.
lưu thông khí huyết: circulation of qi and blood
lưu ý đến: to draw attention to
Ly Tao: Li Sao (Hán ngữ phiên âm)
Lý Bạch: Li Po (Hán ngữ phiên âm)
lý do: reason, cause, lý do biện minh: rationale; lý do viện ra dể bào
chữa chó một việc gì: line = excuse. Ex: He said he’s sorry but his car
just up and died on the way. You actually believed that line? = Han
nói xin lỗi tớ, chỉ tại xe hắn bị chết máy dọc đường thôi. Cậu tin lý do
đó thật à? What kind of line did he hand you this time?: Lần này thì
hắn viện lý do gì để bào chữa với cậu đây?

Lý Học, Tống Nho (của Trình, Chu): Neo-Confucianism
lý luận (to argue): to contend; lý luận phê bình văn học: criticism; lý
luận sư phạm: pedagogic theory; lý luận văn học: criticism
lý thuyết: theory, lý ỉhuỵốỉ công bằng: fairness doctrine; lý thuyết gia
hệ thống: system theorist; lý,thuyết lệ thuộc: dependency theory (các
quốc gia không thể tồn tại độc lập mà phải nương tựa lẫn nhau)
lý tưởng thỉ phải như thế: ideally supposed
M
ma cô: pimp (panderer)
ma trận, hệ thống, mạng lưới: matrix
ma tuỷ: narcotics; việc sử dụng ma tuý: drug overdose
mai phục, rình rập: to lie in wait = to wait patiently as an animal
does for its prey. Ex: You can’t lie in wait for the robber. That could
take days!: Cậu không thể ngồi rình chờ tên cướp được. Cũng phải
mất vài ngày là ít!
mài da (làm da láng): dermabrasion
mã hoá: to encode; mã hoú thành qui tắc: to codify
mãi lực mua lại tăng thêm: greater repeat purchasing
mãi thai (đẻ giùm / cho thuê tử cung): pregnancy-selling
mang màu sắc, hương vị ngoại quốc, lạ lùng, bí hiểm, quyến rũ:
exotic
mang phân nửa số nhiễm sắc thể của một tế bào: haploid
mang ra ánh sáng: to be brought to book
mang tính: mang tính ẩn dụ: metaphorical; mang tính bản nũng:
instinctive; mang tính bổ trợ, bổ sung: ancillary; mang tính chất mô
Ngự vựng biên dịch và phiên dịch Việt-Anh 563
tả: descriptive; mang tính chất thuật sự: narrative; mang tính chiết
trung: eclectic; mang tính chức năng (khảo sát theo phương pháp của
trường phái chức năng): functional; mang tính cơ cấu vĩ mô:
macrostructural; mang tính dân tộc trung tâm (xem dân tộc mình lẩ
trung tâm vãn hoá của loài người): ethnocentric; mang tính dạy đời
khiến ai cũng yên tâm tin cậy: reassuringly normative; mang tính khó
hiểu cao độ: highly problematical (khó hiểu, cần phải được giải thích,
phân tích. Một đặc điểm hết sức đặc trưng cho văn học hiện đại Tây
Phương là "tính khó hiểu". Càng khó hiểu, càng hiện đại)' - mang
tính khuyên răn: hortatory; mang tính nhân bản cổ điển: humanistic;
mang tính nhân quả (khảo sát quan hệ nguyên nhân và hậu quả):
causal; mang tính suy tư, chiêm nghiệm: contemplative; mang tính
thuật sự, kể truyện: narrative; mang tính vị tha, vì người khác:
altruistic; mang tính xô-vanh (dân tộc cực đoan): chauvinistic.
mạng lưới chằng chịt: mosaic
mạng lưới điềm chỉ viên: a network of informants
Mạnh Tử: Mencius (đôi khi còn chỉ tác phẩm Mạnh Tử, một trong Tứ
Thư =The Four Books)
mánh, chiến lược: ploy
Mao Thi Trịnh Tiên: Mao Shih Cheng Chien (Hán ngữ phiên âm)
mau mòn lốp, (vỏ xe) ‘tiêu’ rất nhanh: in no time flat. Ý nói anh
chàng chạy xe dữ quá, thắng nhiều, nên vỏ xe mau mòn
máu', hiến máu: blood donation; người nhận máu: blood donee; người
hiến máu: blood donor; truyền máu: blood transfusion
máy: máy bơm: motor pump; máy cày: plowing machine = tractor;
máy chiếu phim: projection apparatus; máy đèn chiếu: overhead
projector; máy phát tín hiệu: transmitter; máy quay phim: camcorder;
máy quay phim phục vụ cho mục tiêu thương mại: commercial
camera; máy nhận (ti vi hay máy tính cá nhân): terminals
mầm mông: germ; mầm mông của chủ nghĩa tư bản: the seeds of
capitalism
mất cân bằng quyền lực-, imbalances of power
mật gấu (hùng đảm): bear's gall
mất ngủ: insomnia
mất điện đột ngột: electrical blackout
máu: blood sample
mẫu người: ethnic types
mặc đồ hở hang khiêu gựi: to let it all hang out = to wear skimpy
clothing in order to show off one’s body. Ex: You can bet in the party
tonight Sharon Stone will let it all hang out!: Tớ cá với cậu là trong
buổi tiệc tôi nay Sharon Stone sẽ ăn mặc hết sức là ‘khoe của’ cho
mà xem!
mặt trái: downside
mắn: mắn con (chủng tử): fertility; mắn dé (đẻ nhiều): prolific
mắt lớn hơn rụột, lực bất tòng tâm: eyes are bigger than one’s
stomach = someone wants more than he or she can handle. Câu này
dùng được trong cả hai trường hợp: nghĩa đen (ăn ucứig) và nghĩa
bóng (công ăn việc làm). Ex: I’m afraid your eyes are bigger than
your stomach. - No, I am just dying to taste all the specialties on this
menu: Tôi e rằng anh mắt lớn hơn ruột đây nhé. Không đâu, tôi chỉ
muôn nếm thử tất cả các món đặc sân ghi trên thực đơn. He’s
thinking of acquiring one more Ph.D degree; his eyes are bigger than
his stomach, I assume: Hắn còn đang tính lấy thêm một cái bằng tiến
sĩ nữa. Tôi cho rằng hắn lực bất tòng tâm.
mắt: cườm, mắt liạt cườm (đục thủy tinh thể): cataract; mói mắt, mắt
yếu: asthenopia; mắt hoa không thấy gì (mục vô sở kiến); impaired
vision; viễn thị (mắt của người già): presbyopia
mê ai như điếu đố: to have a mad crush on someone = to have great
romantic interest in someone. Ex: 1 can’t believe she has a mad
crush on me!
Ngff vựng biên djch và phiên dịch Việt-Anh 565
mê mệt người nào, say ai như điếu đổ: to go ga-ga over someone: to
become infatuated by someone. Ex: The first time I saw Demi
Moore I went ga-ga over her = Lần đầu tiên gặp Demi Moore tôi đã
mê cô ta như điếu đổ.
mệnh môn: the gate of life
mệt bở hơi tai, mệt đuôi người: to put through the wringer = to be
totally exhausted. Ex: I was really put through the wringer at my job
interview: Sau cuộc phỏng vân xin việc tôi mệt rũ cả người.
mệt phờ râu: to be conked out = to be exhausted. Ex: I’m gonna go
to bed. I’m conked out: Tôi phải đi ngủ đây. Mệt phờ cả người.
mien dịch: hệ miễn dịch: the immune system; miễn dịch học:
epidemiology; hệ miễn dịch: immune systems; nhà miễn dịch học:
immunologist
miệng ăn mắm ăn muối nói bậy: to bite one's tongue = stop saying
such things. Ex: Wow! Your baby is so beautiful. Bite your tongue!:
Chu choa! Con chị xinh quá. Phỉ phui, miệng ăn mắm ăn muối!
mìn bẫy: booby traps
mình bạch, không che dậy, dấu diếm: transparency
móc túi: pickpocket
móc vào, gắn vào: to hook on
mọi chuyện êm xuôi, không củ vấn đề gì: to go without a hitch = to
go without any problems. Ex: At least everything has gone without a
hitch since the day I got the job: Đt ra thì mọi sự cũng xuôi chèo mát
mái từ khi tôi vào làm việc này.
mọi ngóc ngách, khe hở: every nook and cranny
mọi sinh hoạt: goings and comings
mọi ý nghĩ chỉ tập trung vào một chuyện duy nhất: one-track mind =
thoughts focussed permanently on one topic. Ex: He has a one-track
mind, just talking about girls: Đầu óc thằng đó chỉ nghĩ đến một
chuyện là gái thôi!
tnóìi ăn dở ẹc: stuff = junk. Ex: How can you expect me to eat this
stuff?: Sao cậu có thể nghĩ rằng tớ có thể xơi một món dở ẹt như thế
này nhỉ? Trong tiếng Mỹ stuff cỏ rất nhiều nghĩa. Stuff cũng có nghĩa
là ‘đồ đạc, vật dụng cá nhân’ (personal belongings). Ex: Hey, don’t
touch my stuff!: Ê, đừng có đụng đến đồ đạc của tôi! Đôi khi stuff
cũng dùng với nghĩa là ‘chuyện tào lao, vớ vẩn’ (nonsense). Ex: She
actually believed all the stuff he told her: Thằng đó nói toàn chuyện
tào lao thiên đế mà cô ta tin ráo trọi!
mo'hồ, hàm hồ, hai mặt, không rõ ràng', ambiguity
mô hình kinh tế: economic model
mở ra cho thấy, tiết lộ: to unveil
mở ra những đột phá khẩu đều đều: to score steady breakthroughs
mở rộng khả năng chuyên môn : a broadening of professional skills
mở'rộng thêm chủ quyền: extended sovereignty
mô hình lý tưởng hoá: idealized type
mô tả từ góc độ ngôn ngữ học: linguistic description
mối quan hệ qua lại: transaction
môi trường: môi trường thẩm mỹ: aesthetic environment; môi trường
chính trị: political environment; môi trường làm việc theo nhóm: team
setting; môi trường xuống cấp: environmental degradation
một bộ phận lớn: a large segment
một cách: một cách dũng cảm: valiantly; một cách khiêm tốn:
modestly; /nổr cách đặc sắc, khu biệt: distinctively; một cách đủng
chú ý, xuất sắc: notably; một cách nhất quán, trước sau như một:
consistently; cách tự phát: spontaneously
một chương trĩnh biểu diễn hay phim cực kỳ thành cồng:
blockbuster = extremely successful movie or show. Ex: You’ve got
to see this movie. It’s a blockbuster: Cậu phải xem phim này. Thuộc
loại chiến đây!
một chuỗi câu cho sẵn: a given sequence

một chùm những nhẵn tố khác: a host of other factors
một chuyện bồ bịch: fling = a love affair. Ex: His wife probably
found out about his fling: Vợ hắn có lẽ đã biết chuyện hắn có bồ.
một chuyện thích thú: picnic = an enjoyable experience. Ex: You
think I like having to tell him he’s fired? Believe me. This is no
picnic for me: Bộ cậu tưởng tớ khoái báo tin cho hắn là hắn bị đuổi
việc sao? Nói thật là tớ chẳng khoái tí nào cả. Moving’s no picnic!:
dọn nhà chứ có phải đi dạo phố đâu (mệt lắm, vất vả lám)!
một dãy các tư liệu lưu trữ: array of archived documents
một đống gạch vụn: rubble
một đột phá quan trọng: critical breakthrough
một góc nhỏ ấm cúng, thoải mái: comfortable niche
một học thuyết rất xuất sắc: ingenious theory
một mũi kim chích vào dưới da: hypodermic injection
một nền tảng cố định về phương diện sinh học: biologically fixed
substratum
một ngiỉời đẹp bốc lửa: knockout = a stunning beauty. Ex: Demi
Moore in Striptease was really a knockout, I’m telling you!: Tớ nói
cho cậu biết, Demi Moore trong phim ‘Thoát y’ đẹp mê ly luôn!
một nghi thức lập dì lập lại: recurrent ritual
một nỗ lực đáng hoan nghênh: felicitous effort
một sự việc gì dó làm chán ngấy: a drag = the pits = a bore. Ex: This
party’s a drag = this party’s the pits = buổi tiệc hôm nay chán thây
mẹ!
một thoả thuận để vớt vát thể diện : face-saving deal
mốt thời trang, thời thượng: fad
một thước đo giảm dần: sliding scale
một tội nhẹ hơn: a lesser offense
một trò hè diên nhanh theo thông lệ: gag = quick comic routine.
Ex: The comedian did a funny gag on the show: Người nghệ sĩ hài
biểu diễn một pha hài hước ngắn gọn thông thường
một trò xảo thuật tăm lý: a trick of psychology.
mùa: mùa, vụ mùa: crops; vụ mùa bội thu: bumper crops; mất mùa:
bad crops; Chay: Lent; mùa Phục Sinh: Easter; mùa Vọng:
Advent
mục sư (Tin Lành): pastor; mục vụ: pastoral care (service)
mụn: mụn cóc: wart; mụn trứng cá: acne
muỗi: những giống (muỗi) kháng thuốc: drug-resistant strains
muốn lắm, rất muốn: to be dying to = long greatly to do something.
Ex: I'm dying to go to France: Tôi rất muốn đi Pháp
Z7ĨÍ?C cầu tổng thể: aggregate demand
mức độ tiếp cận: accessability
mức thuế cao: high tax rates; /7?í?c thuế quan: tariff rates
mức tiêu thụ quá lố: excessive consumption
Mười điều răn: The Ten Commandments
mướn trở lại (tái ký hợp dồng): to rehire
mứu sát: premeditated murder
nạn: nạn đói: starvation; nạn plìá rừng: deforestation; nạn tham
nhũng: corruption
nán lại: to stick around = to stay. Ex: Stick around! The fun is about
to begin: Nán lại đã! Trò vui sắp khai mạc rồi!
nạo vét: câng tác nạoyét kinh rạch: dredging operation
não: viêm não: encephalitis; chứng nhũn não: encephalomalacia;
Ngí? vựng biên dịch và phiên dịch Việt-Anh 569
chương não: camphor; khối u não: cerebral tumor; brain tumor; viêm
màng não: meningitis; tai biến mạch máu não: cerebrovascular
accident (CVA)
nấm mồ tập thể: mass grave
nâng cấp việc đào tạo giáo viên: upgrading teacher education
nấu riMu: brewing
nắm bắt, hiểu thấu: to capture •
ị' ' ..ị
năm Giáp Tuất: the jiaxu year
năm phụng vụ: liturgical year
nặng ký h(fn, vượt trội hơn: to outweigh
năng lực phê phán / hiểu biết sâu sắc: critical abilities
năng lượng vật chất: the energy of the matter
tic tránh: to shun
i .:-
nép mình: to nestle

net: nét chấm phá cuối cùng: finishing touch; nét cọ: stroke; nét đẹp
lung linh như sương khói, thuần khiết, tinh khôi: ethereal beauty; nét
nghịch lý: tang of paradox
nền tảng: nền tảng của tri thức: the ground of knowledge; nền tang
quyền lực: power base; nền tàng tạo phước: bases of merit
niệm hồng danh A Di Đà: calling on the name of Amitabha
niềm khoái cảm, thoả mãn: gratification
niệu đạo: urethra
nói: to be like = to say. Ex: Yesterday I walk up to her and say “hi”
and she’s like, “Leave me alone!”: Ngày hôm qua tớ đi đường gặp
cô ả bèn “chào người đẹp”, (ngờ đâu) cô ả phun ra một câu: “Xéo đi
cho được việc!”. Trong ngôn ngữ Mỹ hội thoại ngày nay rất phổ biến
cách dùng động từ thì hiện tại để chỉ chuyện quá khứ như ví dụ trên
cho thấy. Đây là tin vui cho các học viên Việt Nam khi đàm thoại cứ
phải lúng túng khi chuyển từ thì này sang thì khác. DI nhiên khi cần
570<Dương Ngọc Dũng
xác định rõ thời gian động tác xảy ra thì người Mỹ lập tức dùng thì rất
chính xác. Chẳng hạn nếu một cảnh sát hỏi: “Did you see this guy
stab John?” Câu trả lời bắt buộc phải qui chiếu về thì quá khứ: “Yes,
I did” hoặc “No, I didn’t.”
nói năng dở hơi, ăn nói như cám hấp, chỉ tổ gây bực mình cho
người khác-, foot in one’s mouth= put one’s foot in one’s mouth= say
something foolish, embarrassing, or tactless. Ex: His wife does not
allow him to go to the birthday party, knowing too well that he would
put his foot in his mouth and be kicked out: Vợ hắn không cho hắn đi
dự tiệc sinh nhật vì biết quá rõ rằng hắn sẽ phun mây câu vô duyên
ra để thiên hạ phải tống cổ ra ngoài.
nói năng lung tung', wild talk
nói đệm tìieo, nói đế theo, nói chêm vào, ‘ca’ theo', to chime in = join
in harmoniously or in unison, either literally (with music) or
figuratively (joining a conversation or express agreement). Don’t be
ridiculous. Do I look like one who was born yesterday?” he shouted
at me - “Exactly like that!”, she chimed in: Hắn quát vào mặt tôi:
“Dừng có nói chuyện vô duyên. Tôi không phải thằng con nít hỉ mũi
chưa sạch đâu.” - Cô ta chêm vào: “Đúng là như thế (Anh đúng là
thằng con nít)!”. Động từ ‘chime in’ dùng để diễn tả lối nói đệm theọ,
hùa theo, như đệm đàn.
nói ra, phun ra, khai ra', to shoot = to speak out. Ex: Shoot it now!
You drive me crazy: Nói phứt mẹ nó ra cho rồi. Mày làm tao điên
mất.
nói rút gọn lại: by deprivation
nói thật, nói nghiêm túc: on the level: telling the truth. Ex: The
salesman said he’s giving US the best price in town. Do you think
he’s on the level? = Người chào hàng nói anh ta đưa ra giá rẻ nhất
trong thành phố'. Anh có nghĩ anh ta thành thật không?
nói xấu ai sau lưng: to make cracks about someone: to make
derogatory remarks about someone. Ex: If you make another crack
Ngữ vựng biên djch và phiên dịch Việt-Anh.571
about my friend, I’ll never speak to you again = Nếu anh lại nói xâu
bạn tôi tôi sẽ không bao giờ nói chuyện với anh nữa.
nóng mặt khi nghe bị nói lén (dĩ nhiên là nói xấu): one’s ears are
burning = to be disconcerted by what one hears, especially when one is
being talked about. Ex: My ears were burning when someone said that
I was just a loser: Tai tôi nóng bừng khi nghe có người bảo tôi là thằng
vứt đi.
ị ; ì
nô lệ vào lãnh child: seignorial subservience
nội hôn (cưới gả trong phạm vi đẳng cap): endogamy
Nộ ỉ Mông cổ: Nei Menggu
nội tạng: viscera
nổi bật: pronounced; nổi bật lên: to stand out
nổi loạn: rebellious
nổi nóng, nổi sùng: to lose one’s-cool = to lose one’s temper.
Ex: Try not to lose your cool!: Đừng nổi nóng!
nổi tiếng, được ca tụng: celebrated
nôn mửa: vomitting
nôn ra, ối ra: to regurgitate
nông dân: giới nâng dân bản địa: indigenous peasantry; nông dân
làm thuê: agricultural laborer; nông dân trồng lúa khá giả: well-
endowed rice farmer
nông nghiệp: nông nghiệp: agriculture; cải cách nông nghiệp:
agrarian reform; các khu vực chủ yếu sông bằng nông nghiệp:
agrarian-intensive districts
nộp tiền bảo lãnh: to deposit a bail
nỢ chưa thanh toán, nự tồn đọng: obligations outstanding
nơi ém quân: emplacement
nơi trữ nước: reservoir
nuôi: nuôi con: child-rearing;-HMổi gà vịt: poultry raising; nuôi heo:
pig raising
nuốt ực xuống: to gulp down
nước ngâm,,dầm thuốc (tẩm xuất dịch): maceration liquids
nước đổ đầu vịt, nói lỗ tai này ra lỗ tai kia: to go in one ear and out
the other = ignore what someone says; not to pay attention to what
someone says. Ex: His problem is that everything goes in one ear
and out the other: Vân đề của hắn là chuyện gì ai nói với hắn cũng
như nước đổ đầu vịt, nghe tai này lọt tai kia
nước Sở phương nam: the southern stale of Ch'u
nướu (nướu răng): gum; sưng nươu: swollen gums
NG
ngay tại chỗ: on the spot
ngâm [thơ]: to recite
ngâm nóng (nhiệt tẩm): hot soaking; ngâm thương (lãnh tẩm): cold
soaking
ngân quỹ nghèo nàn, quá "hẻo": meager funding
ngắm mê mẩn, ngắm cho mãn nhãn: feast one’s eyes on = to be
delighted or gratified by the sight. Ex: They feasted their eyes on
supermodels on stage: Họ mê mẩn ngắm các cô nàng siêu người mẫu
trên sân khâu. Người đầu tiên sáng chế ra thành ngữ này là
Shakespeare trong câu: “With my love’s picture then my eye doth
feast” (Sonnet 47): “Tôi say sưa ngắm nhìn người yêu dấu.”
ngắm nhìn thích thú: pleasurable looking (sự thích thú, khoái cảm
trong khi nhìn ngắm)
ngăn chận: to intercept
ngành pháp y: forensic science / medical forensics

ngành y sinh học: biomedical science
ngá dần về phía: to drift toward
ngón cúi đặc trưng (có thể co duỗi thẳng góc với các ngón khác khi
hoạt động): opposable thumb
ngộ độc thực phẩm: food poisoning; c/zé? 17 /7.ỢỘ í/ợc thực phẩm: to
die from food poisoning; Ỡ/Ỉ plìdi thức ăn làm bằng bột mì bị nhiễm
dộc: to eat food prepared with contaminated Hour
ngộ sát: manslaughter
ngồi uờn xác ra, lười biếng, uể oai: to be a couch potato = to laze
I_ ...
habitually on the couch. Ex: Don’t be a couch potato in this house,
O.K? Trong nhà này thì đừng có ngồi phườn ra đây nhé!
ngôn đầy một bụng:.lo stuff one’s face = to eat voraciously. Ex: You
just stuffed your face with pizza and now you cry for food!: Cậu mói
tọng đầy một họng pizza mà bây giờ dã kêu đói ầm ỹ!
ngôn ngữ: ngôn ngữ dời thường: Street talks; ngôn ngữ mang tính dạo
lý: language of moral suasion; ngôn ngữ Tây Tạng: Tibetan.
ngổ ngẩn, nhà quê, nhà vườn, sến: geeky = foolish. Ex: Hey, John,
why are you wearing that geeky hat?: E, John, sao cậu đội cái nón
trông quê một cục thố?
ngu hết biết: what a geek! = what an idiot!. Ex: He told her to piss
off. What a geek!: Nó bảo cô ta xéo đi à? Đúng là thằng ngu quá cỡ!
ngũ cốc, hoa màu: cereals
/zg/7giới cấm: the Five Precepts (ỉ-Bất sát sinh: Do not destroy life,
2-Bất du dạo (không trộm cắp): Do not steal, 3-Bất tù dâm: Do not
commit adultery, 4-Bất vọng ngữ (kháng nói dối): Tell no lies and
deceive no one, 5-BcTt ấm tửu: Do not become intoxicated)
Ngữ Luân: the Five Relationships (the relationships between ruler
and subject, father and son, husband and wife, elder and younger
brothers, and friends)
Ngũ Thường: the Five Constant Virtues (J-Nhân: benevolence;

2-Nglũa: righteousness; 3-Lễ: propriety; 4-Tri: wisdom; 5-Tín:
sincerity)
nguội dần: to cool off
nguồn cung cấp quyền lực: power resources
nguồn sáng: light source
nguy cơ: đang đứng trước nguy cơ: to be at stake
nguyên cáo: plaintiff
nguyên nhân trực tiếp: immediate causation
Nguyên Thị Vật Ngữ: Genịi monogatari (phiên âm Kanji)
ngữ hình theo trục dọc : vertical paradigm
ngữ đoạn theo trục ngang: horizontal syntagm
ngưng không hoạt động (ex: máy móc): to up and die = to be
inoperable. Ex: My car just up and died! I’m mad as hell and I’m not
going to take it anymore!: Xe tớ thế là nằm liệt một đông! Tớ điên
quá, chịu hết nổi rồi (phải mua xe mới thói)!
ngừng bắn : cease-fire
ngừng lại rất nhanh (nói về xe): to stop on a dime = to stop quickly
ngược đãi trẻ em: child abuse
người bênh vực: vindicator
người bỏ tiền bảo trợ cho một sỗ biểu diễn: angel = backer, one who
backs a show finacially. Ex: The show isn’t going to close after all.
We found an angel: Chương trình biểu diễn sẽ không phải dẹp tiệm
đáu. Chúng ta đã tìm ra một đàng chi tiền rồi.
người cau có, khó chịu, dề ghét: cold fish = an unfriendly person.
Ex: How can she be such a cold fish?: Sao bà ta khó gắt củ kiệu thế
nhỉ? 1 don’t mean to put her down, but the lady is sort of a cold fish,
too: Tớ không phải chê bai gì bà ta, nhưng bà đó cũng khó ưa lắm.
người chủ tể: the ruler
người Do Thái, tín đồ Do Thái giáo: Jews

người đề cao và bênh vực cổ văn: ku-wen advocate
người đề xướng: proponent
người điều khiển cuộc thảo luận: facilitator
người đồng tính luyến ái: a fruit= a homosexual. Ex: I think that
guy’s a fruit: tớ nghĩ tên đó chắc là pê-đê quá!
người được đề cử ứng viên tổng thống: presidential nominee
người ghiền đậm món gì: buff = freak, devotee, fanatic. Ex: Tom’s a
real music buff: Thằng Tom ghiền nghe nhạc lắm. I’m real movie
freak: Tôi ghiền xem phim. Buff khi sử dụng như tính từ lại có nghĩa
là ‘đô con’ (muscular). Ex: Your brother’s buff: Anh cậu đô thiệt.
người hay vật giông hệt một người hay vật khác: dead ringer = a
person or thing that closely resembles another; an exact counterpart.
Tom’s a dead ringer for his Dad: Tom giông hệt ba nó. That red bike
is a dead ringer for Mary’s: Chiếc xe đạp đỏ đó giông hệt xe của
Mary
người không tin được: flake = an unreliable person. Ex: I don’t know
what he is trying to pull this time, but one thing’s for sure, the guy’s
a total flake: Tớ không biết lần này hắn đang giở trò gì, nhưng cam
đoan với cậu, hắn là một thằng bợm chánh cống
người làm thêm nghề tay trái: a moonlighter
người lên đồng: medium
người mẫu: model
người tham gia vào một cuộc thảo luận: interlocutor
người theo phong trào nữ quyền, đấu tranh cho quyền lợi phụ nữ:
feminist.
người thu thập, biên soạn: compiler
người tóc tai trông rối bù, xấu xí: a bad hair day = said of someone
whose hair looks messy or poorly styled. Ex: Madonna having a bad
hair day or what? I’ve never seen hair that color before?: Madonna
tóc tai gì mà trông ghê quá vậy? Chưa bao giờ lớ thấy tóc có màu
quái chiêu như thôi
người tranh dấu cho nhân quyền: human-rights activist
nghè trồng mía: cane cultivation

nghèo mạt: dire poverty
nghi lề tế tự tại triều đình: court rituals
nghi le trà đạo: lea ceremony
nghi phạm: criminal suspects
thức để lang: mourning observances
nghiên cứu về nhu cầu cùa người tiêu dùng: consumer research.
nghiệp: karma
nghị định thư Kyoto: Kyoto Protocol
nghị định/ sắc lệnh/ quyết định: decree
nghị quyết: resolution
nghịch lý muôn thuở: the eternal paradox
nha khoa: nha khoa: dentistry; nha chu: plaque; cúc n i liệu nha khoa:
dental procedures
nhà dân số học: demographer
n/zồ dịa chất học: geologist
nhà đụng vật học: zoologist

nhà máy nâu rượu: distillery
nhà nghiên cứu hành vỉ dộng vật: ethologist
nhà phấn hoa học: palynologist.
nhà phê bình diện ảnh hàng dầu: head film critic
nhà sinh lý học: physiologist
Ị Ị •
nhà sinh vật học: biologist
zz/z« tâm bệnh hục: psychiatrist
ís _ 11- •
nhà tâm lý học xã hội: social psychologist
zz/zà tâm lý học: psychologist
nhà thần học: theologian
nhà thổ, dộng diếm: bawdy house (brothel, bordello)
nhà thực vật học: botanist
nhà truyền giáo: missionary
nhà tù tiều bang (Trại Ciíi huân Tiểu bang): the Stale Pen = the
State Penitentiary
nhà xã hội học: sociologist
nhang, hương: incense
nhanh lên, dời di, dọn đi: to haul = to hurry = to carry, to drag = to
move. Ex: We only have five minutes to get there. Let's haul!:
Chúng ta chỉ có năm phút để đến đó. Nhanh lên! - You’re not gonna
believe how this sucker can haul: ‘Cậu không thể tin nổi chiếc xế
này ‘dọt’ nhanh cỡ nào’.
nhanh lên, khẩn trương lênỉ Chúng ta phải rời khỏi đây trong vòng
năm phút nữa!: to get on the stick: to become more efficient and
speedier = trờ nên tích cực và mau mắn hơn. Ex: Get on the stick!
We have to leave here in five minutes!
nhánh duy tâm luận: the idealist wing
nhát như cáy: chicken out = to become scared. Ex: I was going to
ask her out but I was chickened out at the last minute: Tôi sắp sửa
mời nàng đi chơi nhưng đến phút chót nhát gan quá nên thôi.
nhảy lên xe: to hop in = to get on the car = to enter by jumping on
one foot
nhân cách: personality; nhân cách hoá: to personify; nhân cách đã
được mã hoá lừ trước (tính tình đã được xã hội thuần hoú, cho vào
khuôn phép): charateriological precoding
nhăn chứng quan trọng nhạt: crown witness
nhân chứng: witness
nhăn dân tệ: renminbi (nguyên: đơn vị tiền tệ Trung Quốc)
nhãn đức: humaneness and virtue
nhân tố: factor; nhân tố gây can trờ, làm nhụt chí: deterring factor;
nhân tô' Ổn định hệ thống: system stabilizer; nhân tô' siêu củ nhân:
suprapersonal factor
nhân vật thú vị, độc đáo: colorful figure
nhân viên phụ trách kiểm toán của tiểu bang: State auditor
nhân viên thừa hành pháp luật: law enforcement officials
nhận hô'i lộ: taking briberies
nhận tội: to plead guilty
nhấn mạnh, làm nổi bật: to highlight
nhấn mạnh: to underscore
nhãn học văn hoá: cultural anthropology
nhập nha (vào nhà ăn trộm): burglary: rê/ỉ nhập nha: burglar
nhập Niết Bàn: attainment of nirvana
Nhật Bản nhân học (nghiên cứu về con người Nhật Bản); nihonjinron
studies
nhậu như hũ chim: to drink like a fish = to drink a large quantity of
alcoholic beverages. Ex: That guy drinks like a fish, especially when
there are some chicks around: Tên đó nhậu dữ lắm, nhất là khi có
mấy ‘em’ bên cạnh.
nhắc đến, viện dẫn đến: to invoke
nhắc nhở: to recall
nhắm mắt làm ngơ, nhắm mắt bỏ qua: to shut one’s eyes to = to
ignore intentionally. Ex: Almost all women shut their eyes to their
children’s glaring errors: Hầu như bà mẹ nào cũng nhắm mắt làm
ngơ các lỗi lầm tày trời của con cái. Có thể nói to close one’s eyes
cũng được.
nhằm phục vụ cho quyền lợi bản thân: self-serving
nhăn nheo dúm dó: wrinkled as a prune = to be very wrinkled.
Ex: She was wrinkled as a prune: Bà ta mặt nhăn nheo dúm cả lại.
nhét một vật vào miệng không cho khép lại: to gag
nhiễm sắc thể: chromosome
nhiễm: nhiễm trùng: infection; nhiễm trùng máu: septicaemia; nhiễm
trùng ngẫu nhiên: opportunistic infections
nhiệt tình : zeal; nhiệt tình công tác (của nhân viên, công nhân): morale
nhiều trung tâm quyền lực: multiple power centers
nhiều vụ án tồn đọng chứa xử: backlog of cases
nhiều ỷ nghĩa: significant
nhiều: a bunch = a lot. Ex: What a bunch of noise! (What a bunch a
noise!): Làm cái gì mà ồn quá thế này!
nhìn xem thứ quỉ tha ma bắt gì kìaỉ: Look what the cat dragged in =
look what annoying person walked in. Chú ý là phải cẩn thận khi
dùng câu này vì nó áp dụng trong hai trường hợp hoàn toàn trái ngược
nhau. Giả sử rằng Sharon Stone và Demi Moore đều ghét Kim
Bassinger vì Kim là một ngôi sao màn bạc nổi tiếng thì hai cô sẽ ‘hò’
lớn câu nói trên cho Kim nghe thấy. Nhưng nếu hai cô thực tình thích
Kim thì sẽ nói trực tiếp với Kim câu này. Trong trường hợp thứ hai
này chúng ta phải dịch ‘Look what the cut dragged in’ đại khái như là
‘Xem nào hôm nay rồng đốn nhà lôm’, ‘Xem cô tiên nùo đến đây thế
này’, v.v. tưỳ theo ngữ cảnh.
Nho giáo, Khổng giáo, đạo Khổng'. Confucianism; Nho Giáo sơ kỳ:
early Confucianism; Nho học: Confucian learning; Nho gia: confucian =
confucianist
nhóm tập trưng', focus group (một phương pháp nghiền cứu định lính:
qualitative research method)
nhớ: khỉ nhìn lại, khi nhát lại: in retrospect
nhộn nhịp: bustling
nhu yếu phẩm: Staples
nhượng bộ: lo accede; lo yield lo
nhung âm diện có quan hệ voi nhau: related tones
nhung âm diệu trầm, thuộc bè phụ: overtones
nhiỉng ám chí, hiểu ngầm: allusions
những bậc thầy khai sáng: founding masters
Iihiĩng bậc thánh triết lung lầy: legendary sages
những bận tâm, dính líu (hệ lụy) trong cõi dời thế tục: worldly
commitments
nhung bất đồng ý kiến rất rõ: striking differences
những bán tin: dispatches
những biện pháp hà khắc: austerity measures
những phát bleu hết sức cực đoan: radical propositions
những cách tiếp cận nhấn mạnh ảnh hưởng của cộng đồng quốc tế
dôi với sự hình thành chính sách dối ngoại của một nước: systemic
approaches
những chí dẫn ban đầu: preliminary clues
Ngữ vựng hiên dịch và phiên địch Việt-Anh 581
những chia rẽ trong thời chiến-, war schisms

những chuyên ngành nghiên cứu: academic specialties
những cơ hội chiếm lĩnh thị trường: market segment opportunities
những cuộc hành quân cố qui mô lớn: large-scale operations
những cuộc tấn công đột ngột rồi rút thật nhanh: hit-and-run raids
những cuộc thử nghiệm bí mật về tác dụng của thuốc diệt cỏ: covert
herbicide tests’
những cuộc tranh cãi gay gắt: strident debates
những dự án thử nghiệm : pilot projects
những dòng nghịch lưu: countercurrents
những đảm bảo: assurances
những dám rong rêu: tangles of waterweeds
những đặc trưng nội tại: resident features
những điểm tương dồng: affinities
những đoạn văn có vần điệu: versified passages
nhiìng định kiến của người không chuyên môn: lay stereotypes
những đường chỉ: strands
những đường nét chi tiết: detailed contours
những giả định căn bản: fundamental assumptions; basic assumptions
những giải pháp hiện dại và hoàn hảo nhất: state-of-art solutions
những giông lúa mới: new rice varieties
những giờ khắc tràn đầy ý nghĩa: pregnant moments
những hạn chế: constraints
những hạn từ tất định: deterministic terms
những hạn từ xác suất: probabilistic terms
nhưng hàm ý: implications
những hàng "nhái" rẻ tiền do châu Á sản xuất: low-cost Asian
copycats
những hành vi tàn bạo: atrocities
những hệ tư tưởng chủ đạo: dominant ideologies
những hoàn cảnh, điều kiện: conditionalities
những hoá chất dùng để chông bạo loạn : riot control agents
những kẻ chủ trương chống đối bằng bạo lực (chỉ các chiến binh Hồi
giáo): militants
những kẻ tiện dân: untouchables
những khoản nợ dài hạn : long-term liabilities
những khuyết điểm: shortcomings
những kiến giải sâu sắc đến đột ngột như những tia chớp sáng ngời:
flashes of insight
những kỳ vọng vè một xã hội không tưởng:. Utopian expectations
những lối ra, những cách thức: avenues
những lời cáo buộc: allegations
những lời hô hào quá khích, cực đoan: jingoistic calls
những lời khích lệ, cổ võ: exhortations
những lời phán đoán nhấn mạnh trách nhiệm đạo đức [cá nhân]:
judgments of moral responsibility
những lời thơ trữ tình : lyrical expressions
những lời tuyên bố sỏ' hữu chân lý phổ biến: claims to universal
truths
những lời tuyên bố: pronouncements
những lúc nhu cầu tăng vọt: periods of peak demand
những lý tường bất biến, vĩnh cửu: ageless ideals
những mầm mống đầu tiên của ngón tay (khi còn trong tình trạng
phôi lhai): finger rudiments
những mảnh đời: fragments of reality
Ngữ vựng biên địch và phiên dịch Việt-Anh 583
những mô hình thay thế: alternative models

những mối quan hệ: linkages; những mối quan hệ quốc tế của Trúng
Quốc: Sino-global linkages
những món linh tinh trong không gian: space junk
những người kháng chiến do De Gaulle lãnh đạo: Gaullists
những người lãnh đạo có đường lối cứng rắn: hard-liners
những người luôn bị căng thẳng: tension-ridden people
những người đủ điều kiện để thi hành nghĩa vụ quăn sự (dễ bị bắt
lính): draft-vulnerable men
những nguyên lý nền tảng: foundation principles
'■ 1 , •
những nguyên nhãn xã hội trong nước: domestic/ societal sources
những nguyên tắc cứng rắn buộc nghệ sĩ phải bám sát thế giới, hiện
thực: mimetic imperatives
những nhăn tố bẽn ngoài [tác phẩm]: extrinsic factors
những nhân tố mang tính hệ thống và quốc tế: external/ systemic
factors, (đối lập với domestic/ societal factors)
những phạm trừ, ý niệm phổ quát: universals
những phong cách sinh hoạt nông thôn ngày xưa: older rural styles
of life
những quốc gia hạt nhân (chủ yếu): core States
những rạn nứt trầm trọng: severe strains
những rối rắm, phíic tạp: complications
những sự khắc nghiệt của tự nhiên : natural stringencies
những sự nhượng bộ: concessions
những sợi thủy tinh cực mỏng: thin fibers of glass
những tấm áp phích quảng cáo rách tả tơi: peeling posters
những tạp chí nhảm nhí, rẻ tiền: rags = cheap, absurd magazines.
Ex: My brother just falls for rags: Thằng em tớ chỉ mê tín mây thứ
584 I)ư<fng Ngọc Đũng
tạp chí lá cải!

những thân nhân dã qua đời: deceased members
những thành trì truyền thông: traditional citadels
những thái độ định hướng (khuynh hường chung): orienting attitudes
những thay đổi kỳ quái, bốc đồng: wild swings
những thay đổi trong thiết chế: institutional arrangements
những thí nghiệm của trường phái hậu hiện dại: post-modernist
experiments
những thiết bị dùng dế'dẫn nước vào ruộng: irrigation devices
nhung tín hiệu bằng ánh sáng (quang hiệu): light signals
những tín đồ: the faithful
những trừu tượng hóa vĩ dại: grand abstractions
những trở ngại về mặt lý thuyết cũng như thực hành: normative and
practical obstacles
những vết nhăn: wrinkles and lines
những vi phạm dạo dỉĩc trắng trựn: stunning ethics lapses
những vụ kiện dân sự: civil lawsuits
những yếu kém nghiêm trọng: ma jor weaknesses
những ỷ tường triết học nòng cốt: philosophical tenets
nhớ lại các tình tiết dã dọc trước dây: retrospectively
nhường chỗ cho: to give way to
nhức đầu một bên: migraine
nhức nhôi, đau đớn: poignant
nhóm: nhóm cùng tuổi: the peer group: các nhóm phục vụ cho các
quyền lợi riêng tư: interest groups; các nhóm thiêu số hiện nay:
current minorities; các nhóm văn hóa ngoại biên: subcultural groups;
nhóm chống phá thai: pro-life groups; nhóm/giâi theo trường phái
hiện tượng luận: phenomenological circle; nhóm ủng hộ phá thai:
pro-choice groups
nhục hình: corporal punishment
nhũ hương: olibanum
ong thự: worker bees

ổ nhiễm công nghiệp: industrial pollution
óz đọng giấy tò' tại cơ quan chính phủ do có quá nhiều dơn từ phải
xét duyệt: governmental-bottleneck
Ổ/H yếu (cơ nhục tiêu sấu): emaciation
ôn//rà: moderate
â phía dưới, trong chiều sâu, thuộc phan chìm: underlying
ở tù (thụ án) ở trại giam Chí Hoà: to do time at Chi Hoa Jailhouse
í/n sủng: graciousness
PH
phá án: to crack a case
phá hủy: phú httỷ [cúc công trình xây dựng]: demolition; phá huỷ cấu
trúc thuyên thích luận: deconstruction of hermeneutics
phá nát: to total = to destroy
phách: p'o
phai chịu trách nhiệm: to be held accountable
phái Duy Thức: Consciousness-One School
phải qua trung gian các định chế [chính trị hay xã hội]:
institutionally mediated
phạm sai lầm lớn: to blow it big time = to make a terrible mistake.
Ex: This time he blew it big time: Lần này thì hắn hố to rồi! Bản
thân ‘big time’ dùng để chỉ bất cứ cái gì vĩ đại, nổi tiếng. Ex: He’s a
big-time painter: Hắn là hoạ sĩ nổi danh. He’s big time: Hắn là nhân
vật tầm cỡ. This isn’t a little play he’s doing. This is big time!: Đây
không phải hắn làm một vở kịch tầm thường đâu. Lần này là thứ có
tầm cỡ!
phản chiếu hình bóng, in bóng: silhouetted
phản chiếu nội toàn: total internal reflection
phản cung: to renege on former statements
phản lực cơ chiến đấu: jet fighters
phản đề: antithesis
phán xét: to judge
pháo binh: artillery, pháo binh phòng không: antiaircraft artillery;
pháo binh vùng duyên hải: coastal artillery
Pháp Luân (bánh xe giáo lý): the wheel of Dharma
pháp luật: law
pháp lý: bị ràng buộc về mặt pháp lý: to be legally bound
pháp quyền, quyền tài phán : jurisdiction
pháp y: forensic medicine
phát hiện ra: to turn up
phát ra: to generate
phát sinh ra, làm nảy sinh ra: to give rise to
phát thanh viên (người đọc tin trên đài truyền hình): newscaster
(news anchor)
phát triển: growth, development. Ban Phát triển Đô thị: Department
of Urban Development; Ban Phát triển Nông thôn: Department of

Rural Development
phân biệt hết sức chi li: refined distinction
phân bổ ngân quỹ dành cho đầu tư vốn: rationing capital expenditure
funds
phân bón: phân bón (hóa học): fertilizer; bòn bằng phân xanh (phân
bò): organic fertilization; phân chuồng (phân xanh): manure; sử dụng
phân bón: fertilization
phân công lao động toàn cầu: global division of labor
phân khúc thị trường (phân chia và phân tích các khu vực khác nhau
của thị trường để dự trù phương án tiếp thị); marketing segmentation;
chia thành các phần nhỏ: segmented
phân phối: allocation; phân phối nguồn lợi tức: allocation of resources
phân tâm học: psychoanalysis
phân tán: phân tán quyền lực cho tiểu bang / việc giâm quyền lực của
trung ương: decentralization; phân tán từ trung tâm các thành phố lân
chuyển về khu vực ngoại thành: decentralization; phân tán, tân mạn,
lung tung: diffuse
phân tích: phân tích bám sát bối cảnh cụ thể: contextual analysis;
phân tích hiện trường: crime scene analysis; phân tích mô hình phạm
tội: pattern analysis; phân tích ngôn ngữ học: lingustic analysis
phần chia thông thường: normal allotment
phấn hoa: pollen
Phật: Buddha. Phật A Di Dà: Buddha Amitabha
Phật Giáo, đạo Phật: Buddhism; Phật Giáo Bắc Tông: Northern
Buddhism; Phật Giáo Mật Tông: Tantric Buddhism; Phật Giáo Nam
Tông (Nám Truyền): Southern Buddhism; Phật Giáo Thiền Tông:
Chan school of Buddhism; Phật tử: Buddhist
phê bình: to rake over the coals = to pan. Ex: He really raked my
first novel over the coals: Hán phê bình cuốn lieu thuyết đầu lay của
lôi nát bây hêì!
phê bình (phim, sô bit’ll (lien, kịch..) một cách tàn bạo: lo pan = lo
criticize brutally. The critics panned the movie: Các phê bình gia
’cạo’ cuôn phim đó te tua
phê bình văn học: literary criticism
phê bình, chỉ trích: to get on someone's case: to criticize someone.
Ex: Why do you always get on my case every lime 1 make a little
mistake? = Sao anh cứ luôn luôn chỉ trích lói mồi lần tôi phạm một
lỗi nhỏ?
phê phán: critique
phi đạn, hòa tiễn: missiles, phi dạn chống hóa lien: anlibalỉistic
missiles
phi thường, dặc biệt: to be out of this world: to be extraordinary.
Ex: Her performance was out of the world = Cô ta trình diet! thật
xuất sắc, không chê vào dâu được!
phí: phí bdo hiếm: insurance premium; phí tổn giao dịch: transaction
costs; /?/?/' hoa tiêu (dẫn làu vào cảng): pilot dues; phí mua thiết bị,
máy móc: direct materials costs: phi trực tiếp trả cho công nhân:
direct labor costs.
phí thời gian vô ích: lo beat one's head against the wall: to waste
one's time trying to achieve something. fix; If you're going to try and
get your professor to change your grade, you're beating your head
against the wall: Nếu anh cứ muốn thuyết phục giáo sư thay đổi diểm
sô của anh thì chỉ luống công vô ích mà thôi.
phiên án [liật ngược bản án]: to overturn the conviction
phiếu đòi nợ của công ty bán hàng: vendors' bills
phim: phim "nhà nghèo" (phim khiêu dâm, phim "con heo"): adult
films, porn movies; phòng bán vé xem phim: box office
phó: phó phòng: Deputy Head of Office; phó tổng thống: Vice-
President
phó tế: deacon
phong cách: phong cách, thái độ ứng xử: comportment; phong cách
con người mới: newmannery (biết quan tâm đến người khác, lịch sự,
không có thái độ coi thường phụ nữ); phong cách kịch tính, mới mẻ:
dramatic modes; phong cách đối ngoại: external behavior; phong
cách đô'i ngoại: external behavior
phong kiến : chế độ phong kiến: feudalism; những đặc quyền của giai
cấp phong kiến: feudal prerogatives
phong phú, đa dạng: diverse
phong thấp: rheumatism
phong trào: movement; phong trào bảo vệ người lao động: labor
movement; phong trào chấn hưng tôn giáo: Revivalism; phong trào
trí thức Mác-xít: Marxist intellectualism (bàn đến học thuyết Marx
một cách triết lý, không phải chỉ là chuyện đâu tranh chính trị)
phong tục cưới hỏi: marital customs
phóng chiếu: projection
phóng đại: to exaggerate
phóng đại: to blow this all out of proportion = to exaggerate.
Ex: Mike’s airplane trip was a little bumpy but he’s been telling
everyone that the airplane alomost crashed! He sure does blow
everything all out of proportion: Chuyến hành trình bằng phi cơ của
Mike chỉ hơi dằn xóc chút đỉnh mà hắn kể rằng máy bay sắp rớt tới
nơi. Đúng là be quá mạng!
phóng ra, toả ra: to project
phóng sự: phóng sự xuất sắc: beat reporting; phóng sự điều tra:
investigative reporting
phóng viên: correspondent; một phóng viên cực kỳ nổi tiếng:
legendary reporter
phòng (ban)-. Department; Phòng Nhà đất: Department of Land and

Housing; Phòng Qui hoạch Ngân sách và Định giá: Office of Budget
Planning and Evaluation; phòng săn sóc đặc biệt: intensive-care unit;
Phòng Tổ chức Cán bộ: Office of Personnel Management; phó
phòng: Deputy Head of Office
phổ biến hình ảnh và tài liệu "không đứng đắn": dissemination of
indecent texts and images
phổ thông đầu phiếu: universal suffrage
phối hợp: phối hợp chặt chẽ: highly coordinated; p/ỉớí hợp với: in
conjunction with
phôi sinh học: embryology
phồn tạp, đa dạng: variegated
phù du, ngắn ngủi, tạm bợ: ephemeral
phù hộ: blessing
phù điêu: relief
phù thũng: edema
phủ quyết: to veto
phun ra xối xả : to pour forth
phụng vụ: liturgy
phương hướng nghiên cứu: line of inquiry
phương ngôn (tiếng địa phương); dialect
phương pháp: phương pháp chụp cắt bằng điện toán: CAT (computer-
assisted tomography) scanning; phương pháp luận: methodology;
phương pháp phân tích văn học: method of literary analysis; phương
pháp sư phạm: pedagogy; phương phcỉp tiếp cận nghiên cứu hành vi
động vật (animal behaviour): ethological approach; phương pháp
nghiên cứu [chính sách đối ngoại] dựa trên việc khảo sát quyền lợi
quốc gia: national-interest approach; phương pháp nghiên cứu [chính
sách đối ngoại] nhấn mạnh phản ứng [của một quốc gia] đối với thái
độ của cộng đồng quốc tế: response-to-external-stimulus approach;

phương pháp nghiên cứu quyền lực lấy nhà nước làm trung tâm:
statecentric treatment of power; phương pháp tiếp cận hệ thống thế
giới (dùng hệ thống toàn cầu để giải thích các sự kiện lịch sử hay
chính sách đối ngoại của một quốc gia): world-system approach.
phương tiện truyền thông đại chúng: mass media; phê phán các
phương tiện truyền thông: to take the media to task; chỉ trích các
phương tiện truyền thông: media bashing
phương thức: phương thức sản xuất "mềm hoá" (ngược với phương
thức sản xuất đại trà): lean production; phương thức sản xuất đại trà:
mass production; phương thức tiến hành: modus vivendi (tiếng La
Tinh) ’
phức tạp, cao siêu: recondite; phức tạp từ trong bản chất: innately
complicated
qua mặt cái vù, đánh bại hoàn toàn: to eat someone alive = to
overwhelm or defeat someone thoroughly, make short work of
someone. Ex: Lacking experience in teaching, he was eaten alive by
his colleagues: Do thiếu kinh nghiệm giảng dạy nên hắn bị các đồng
nghiệp qua mặt cái vù.
qua nổi một cơn bệnh hay một hoàn cảnh khó khăn: to pull through
= to survive a difficult illness or situation. Ex: College was very
difficult but I managed to pull through: Học đại học rất gian khổ
nhưng tôi đã cố gắng qua được.
quá cân, quá mập: overweight
quá hiển nhiên: self-evident
quá lắm rồi! đến đây là quá sức chịu đựng rồi! (quá mức rồi! Tôi
chịu hết nổi rồi:): That (Joes it = That tears it = that’s all that I can
tolerate. Ex: That does it! I’m leaving: Thật là quá lắm! Tôi đi đây. -
That tears it. If the boss doesn’t give me a raise, I’m quitting: Quá
lắm rồi! Nếu xếp không tăng lương thì tớ chuồn thôi!
quan hệ: quan hệ bao hàm hỗ tương: relation of reciprocal
implication; quan hệ bao hàm không hỗ tương: relation of non-
reciprocal implication; quan hệ chiến lược tay ba: strategic triangle;
quan hệ chỉnh thức cấp cao: high-level official contacts; quan hệ cộng
sinh: symbiotic relationship; quan hệ đối chuyển giữa toàn dụng và
lạm phát: full-employment-inflalion trade-off; quan hệ ngoài hôn
nhân: extramarital relations; quan hệ ngữ đoạn: syntagmatic
relations; quan hệ ngữ hình: paradigmatic relations; quan hệ phân bố:
distributional relations; quan hệ qua lại: mutual relations; quan hệ
song phương: bilateral relationship; quan hệ "làm ăn": business
connection; í/z/í//ĩ hệ quốc tế: international relations; quan hệ triều
cống (thần phục vương triều Trung Quốc): tributary relationship.
quan điểm: quan điểm bảo vệ môi trường cực đoan: dark-green view;
quan diêm pháp biệt chủ the và khách thể (ngoại giới): subject/ object
perspective; quan dicm thuộc trường phái chức năng: functionalist
perspective
quan niệm: to conceptualize, quan niệm [của một quốc gia] về vai trò
cửa nó Ị trong hệ thông quốc tế]: national role conception; quan niệm
một cách chặt chẽ: narrowly conceived; quan niệm một cách lỏng
lẻo: loosely conceived
quan tòa và luật SƯ: the bench and the bar
quan trụng: crucial
quần lý: quản lý giáo dục: school administration; quản lý hệ thống tư
pháp: administration of justice; quản lý ngoại hối: exchange control
Quán Thê Ầm: Avalokitesvara
quân trọ, lữ quân', inn ■

quản thúc tại gia: house arrest
quản trị kinh doanh: business management
quảng canh: extensive farming
quảng cáo: hiến (panô) quàng cáo trên xa lộ: billboards; những phần
quảng cáo .sau phần phim chính: movie trailers; mẩu rao vặt, quáng
cáo trên TV: TV commercials
quân bình: measure
quân khu: military region
Quãn Đội Việt Nam Cộng Hòa (thuộc miền Nam trưóc 1975): ARVN
(the Army of the Republic of Vietnam)
Quân uỷ: Military Affairs Party Committee
quần thể: quần thể động vật: fauna; quần thể thực vật: flora
quây nhiễu, cằn nhằn: to rag on someone = to harass someone.
Ex: My mom always rags on me if she finds me play hookey: Bà già
tá nếu phát hiệh tớ trôn học là bả cằn nhằn nhức xương luôn!
quấy động: to stir up
quậy dục, có nhiều rắc rối, lộn xộn: muddling
quẹo cua rất êm, bánh không rít lèn: It corners like it’s on rails = to
go around curves smoothly
queti làm như thế: wont to do
quét sạch, "chà " láng: to mow down
qui ám, quỉ nhập: demon-possession
quốc doanh hoá: to nationalize
Quốc Hội (Việt Nam): National Assembly; (Mỹ): Congress; phiên
toà của Quốc Hội (Mỹ): Congressional hearings
quy định thời gian bằng nhau: equal time rule
quy trình: quy trình làm việc trong phòng lab: laboratory procedures;
những quy trình cổ xưa: archaic procedures
quy y: to go for refuge;

quy y Tam Bảo: the Triple Refuge, the
Threefold Refuge (= quy y Phật: to go to the Buddha for refugee to
take refuge in the Buddha; quỵ y Pháp: to go to the Dharma for
refuge = to take refuge in the Dharma; quy y Tang: to go to the
Sangha for refugee to take refuge in the Sangha); Tam quy Ngũ 'giới:
the Triple Refuge and the Five Precepts •
quyền Chủ tịch: Acting Chairman
quyền: quyền của hiến pháp Mỹ quy định một cá nhân có quyền từ
chối trả lời các cáu hói của canh sát hay tòa án nhằm buộc tội mình:
privilege against self-incrimination; quyền điều chỉnh: regulatory
power; quyền điều phối giáo hội: ecclesiastical power; quyền được xét
xử công bằng theo đúng qui định của luật pháp: due process of law;
quyền lợi theo hiến pháp: constitutional rights; quyền phản bác: the
right of rebuttal; quyền tối cao (đứng đầu vạn vật): sovereignty; quyền
sở hữu: ownership; chuyển nhượng quyền sở hữu: transfer of
ownership.
quyền lợi quốc gia: national interests
quyến rủ, không thể cưỡng lại được: irresistible
quyết định có giá trị lịch sử: watershed ruling.; quyết định cuối cùng
của ngành Tư Pháp: judicial confirmation; quyết định về việc đầu tư
vốn: capital expenditure decision
ra đời, xuất hiện: to emerge

ra trình diện, ra đầu thú: to come forward = to identify oneself.
Ex: He came forward and admitted committing the crime: Han ra
đầu thú và nhận tội. Witnesses are asked to come forward: Cảnh sát
yêu cầu ai chứng kiến (vụ cướp xảy ra) thì nên đến trình báo.
ranh giới phân chia giai cấp: class lines

ràng buộc, hạn chế: constraint
râm ran khắp nơi, nghe đầy cả lỗ tai: to buzz
rất bực mình, cấu giận, bực bội: to get worked up about something:
to become very upset about something. Ex: Just because Nancy
spilled the milk, you don’t have to get all worked up about it: Nancy
chỉ làm đổ sữa thôi mà, anh không cần phải nóng giận như vậy!
rất ít: minimal
rất khác nhau: sharply divergent
rất khó kiểm soát, khống chế, ương ngạnh: refractory
rất thiếu ổn định, còn chưa đâu vào đâu: highly unsettled
rất nhiều bằng chứng: widespread evidence
rẫy: /ờ/?ỉ rẫy: slash-and-burn system
răng: răng hô, răng vẩu: protruding teeth; răng sún: rotting teeth
rẻ thôi, rẻ như bèo, rẻ mạt: dirt cheap = very inexpensive. Ex: Their
house was a real bargain, dirt cheap: Căn nhà họ mua rẻ như cho,
rẻ mạt
rò rỉ hóa chất độc hại: toxic chemical leaks
rõ ràng như ban ngằy: as plain as the nose on your face = very
obvious. Ex: It’s as plain as the nose onfyour face. They’re going
together: Rõ như ban ngày tồi còn gì nữa. Chúng nó hẹn hò với nhau.
rõ ràng, dễ nhận ra: distinct and recognizable
rõ ràng, trong sáng: clarity
rọi một luồng ánh sáng khắc nghiệt: to throw a harsch spotlight
rộng rãi: extensive
rw/ỉ rẩy, rã rời: shaken / palpitation
ruộng bỏ hoang: fallow
ruột thửa: appendix
rút lui: to withdraw
rủa tội. baptism

rừng: rừng đước: mangrove forest; rừng ngập mặn: saline forest.
rưựu: rượu dế: rice alcohol; rượu thuốc: medicinal wines; bọn buôn
rượu lậu: bootleggers; dộc quyền sản xuất rượu: alcohol monopoly;
nhà máy rượu: distillery; mức độ tiêu thụ rượu: alcohol consumption;
bệnh nghiện rượu: alcoholism; thuế tiêu thụ rượu: excise tax on
alcohol
sa thãi: to lay off, to dismiss, to fire somebody

sa tử cung: hysteroptosis (metroptosis)
sai áp (tạm thời đóng tài khoản hay tịch biên bất động sản chờ xử lý);
attachment
san phẳng bằng xe ủi đất: to be bulldozed
sang đoạt tài sản nhà nước (bằng cách hối lộ cho các nhân viên
chính phủ); graft (the fraudulent obtaining of public money by the
corruption of public officials). Khác với embezzlement hay
appropriation of state funds (biển thủ công quỹ) là do chính nhân
viên nhà nước thực hiện
sao, thích không? how does that sound? = docs that appeal to you?
Ex: How does that sound? Going to get high, ! mean: Sao, cảm giác
thế nào? Ý tớ muôn nói chuyện sắp ‘phê’ (xì ke)
sau khi, ngay sau dó: in the wake
sàng lọc: screening, sàng lọc ra những người có tâm lý và tình trạng
cam xúc không thích hợp: screening the psychologically and
emotionally unfit
sạp báo: newsstand
sản: bác sĩ sân khoa’, obstetrician; khu hộ săn: maternal ward; triệt
sàn, vô sinh: sterilization; triệt sân, vớ sinh: sterilization; nghĩ hộ sân:
maternal leave
sàn xuất quá tải: overproduction (sản xuất thặng dư so với nhu cầu
của thị trường)
sáp nhập hai công ty: merger
say rượu hoặc phê xì-ke: to be loaded = to be drunk or on drugs.
Ex: That guy’s really loaded: Thằng đó xỉn quá rồi!
sân đập lúa: threshing ground
sắc (chiếu chỉ): edict
săn gái, kiếm bò lạc: to pick up girls = to look for girls for romantic
encounters. Ex: This bar is great for picking up girls: Quán này kiếm
em dễ lắm. - Come again? You said that guy is picking up bad guys?
He’s picking up girls, you bet: Sao, mày nói tên đó là Săn Bắt Cưứp
(SBC) hả? Cá với mày đó là một tên săn bắt gái thì có.
sắp xếp quân bình rủi ro (sao cho sự rủi ro trong công việc được chia
sẻ đều cho các thành viên trong công ty hay nhóm): risk-pooling
arrangement
sẹo: scar: đế SCO lại: scarring
shu tu: thư độc. (Hán ngữ phiên âm)
siết chặt: wrenching
siêu ăm (tốc độ vượt bức tường âm thanh): supersonic
siêu âm (y khoa): làm siêu âm: to do an ultrasonograph
siêu hình học: metaphysics
siêu văn bản: hypertext
sz’zz/z lý học: physiology
sinh đẻ: đẻ giùm / cho thuê tử cung: pregnancy-selling; mắn đề (dẻ
nlìiều): prolific; sinh dôi trở lên: multiple birth; .Ỹz7?/z thiếu tháng (dẻ
non): premature delivery = prematurity; sinh sân: reproduction
sinh tuyến, đường tiếp tê: lifeline

sinh vật: organism
sĩ quan chi huy: Commanding officer
sơ tán, rút ra, tản cư: to evacuate
sổ địa bạ (thời phong kiến và thuộc Pháp): land register book
số phận, định mệnh: fate
sô'thương vong: casualties
sợ toát mồ hôi lạnh: to break out into a cold sweat = to sweat from
fear. Ex: Watching Air Force One, she broke out into a cold sweat
when the terrorist ringleader was about to kill the president: Xem
phim Air Force One cô sợ toát mồ hôi lạnh khi tên đầu sỏ bọn khủng
bố sắp sửa giết tổng thông.
Sở: sơ Công an (Vietnam): Public Security Headquarters; Sở Giáo
dục: Education Service; sơ Thực phẩm và Dinh dương: Food and
Nutrition Service
sở thích cá nhân (cơn nối hứng bất chợt): idiosyncratic impulse
Sở Từ: Ch'u-tz'u (Hán ngữ phiên âm)
sợi quang học: optical fibers
sơn phết: to paint
soi phế quản: bronchoscopy
sông đạo đức (hành trì giới luật): ethical conduct
sông theo đúng với Ị một lý tưởng]: to live up to
sống theo tập quán, thói quen: habitual life
sông: sông nhánh (những dòng phụ lưu): tributaries
sốit: sốt nhiễm siêu vi: viral fever; xốt rét: malaria
sụp đổ, tan vơ: breakdown; sự sụp đổ: downfall
sụt cân, giảm cân: underweight
sụt giảm: shortfall
szíc bao tử: to pump the stomach
suy: suy gan: hepatitic impairment; suy giảm thị lực: failing sight; .vuy
tim: cardiac failure
suy thoái kinh tế: recession
suy tư lý thuyết: theoretical speculation
sư đoàn: Sư đoàn khinh kị (chủ yếu di chuyển bằng trực thăng):
Cavalry Division (Airmobile); sư đoàn nhảy (lù: Airborne Division
sự biện biệt, phân biệt rõ: differentiation
sự bộc phát: resurgence
sự bồng bột lãng mạn thái quá: romantic excess
sự bùng nổ dãn số: population explosion
sự chăm sóc, nuôi năng của cha mẹ : parental care
sự chìm ngập vào dòng đời một cách thoải mái (ai sao mình vậy,
không bận tâm suy nghĩ): mimetic engulfment
sự chuẩn y: ratification
sự chuyển hoá bản thân: self-transformation
sự dãn nở vũ trụ: the expansion of the universe
sự dị hiệt giữa các giáo phái: denominational differences
sự duyên dáng, nét quyến rũ: charm
sự đảo lộn: upheaval
sự đe doạ của Quốc hội [Mỹ]: congressional threat
sự độc tài: tyranny
sự dồng nhất trong hệ thông: system continuity
sự đồng tình: approbation
sự đơn giản trên bề mặt: surface simplicity
sự ghen ghét, ghen tị: envy
sự giam giữ: captivity
sự giảm căng thẳng: detente
sự gieo trồng, gieo giông: dissemination (một thuật ngữ của Jacques
Derrida, một triết gia thuộc trường phái hậu hiện đại và hậu cấu trúc)
sự hấp dẫn ban đầu: intial attraction

sự hình thành ỷ nghĩa, sự tạo nghĩa: signification
sự hội nhập: integration
sự hợp hủi, phối hợp: confluence
sự hợp nhất: integrative unity
sự huỷ diệt: annihilation
sựứ'//: indictment
sự khan hiếm: scarcity
sự khác biệt nam nữ: heterosexual difference
sự khắc họa, miêu tả: portrayal
sự khổ hạnh, tính nghiêm cẩn: austerity
sự khống chế: dominion
sự kiên trì, kiên quyết (theo đuổi một mục tiêu); commitment
sự la ó rùm beng: uproar
sự liên tưởng: association
sự lỵ khai, thái độ phản kháng, bất đồng: dissidence
sự lý luận, biện luận: argumentation
sự mặc khải: revelation
sự mềm deo, khôn khéo: flexibility
sự minh chứng, thể hiện hết sức linh động: dramatic manifestation
sự ngờ vực, nghi ngờ: suspicion
sự nhận ra: perception
sự nhậy cảm: sensitivity
sự ồn ào dã lắng xuống, ngưng lại: suspended animation
sự oán ghét, bực bội, sân hận: resentment
sự phân chia giai cấp: class division
sự phân chia thành giáo phái: denominationalism
sự phân hủy tế bào: cell disintegration

sự phấn khích, vui vẻ, cuồng nhiệt', elation
sự phân quyền-, separation of powers
sự phân tán : dispersion
sự phục hồi: revival
sự phục sinh, sông lại: resurrection
sự qui giầm tâm lý học: psychological reductionism
sự ra đời, xuất hiện : emergence
sự sa ngã (Eva, Adam, trái cấm): the Fall
sự sôi nổi, phân khởi: eagerness
i ■
sự suy sút rõ rệt: pronounced decline
sự tăng cường: intensification
sự tạo thành hình thái: morphogenesis
sự tàn tật: infirmity
sự tái hồi: recurrence
sự tái phạm: recidivism
sự thể hiện bằng hình ảnh [trên màn bạcj: visual representation
sự thích thú khi xem phim : visual pleasure
sự thôi rữa: putrefaction
sựthoả thuận, đồng b'/z/z: consensus
sự thực hiện : performance
sự thù ghét, thù địch: hostility
sựthujighich: antagonism e
5’ựr/ên/zoá: evolution
sự tổng hợp: amalgam
sự trầm trọng đột biến : dramatic aggravation
sự trả thù, trả dũa: retaliation
sự trôi qua, biến mất dần: the passing

sự trồi sụt, lên xuống, thay đổi: fluctuations
sự truyền thừa từ các thánh tông đồ: apostolic succession
sự va chạin, xung đột giữa hai bản ngã: a clash of selves
sự xác lập, định hình rõ nét: articulation
sự xoay sở, tìm cách thoát ra khỏi tình trạng khó khăn: maneuver
sự xuất hiện : emergence
sừng lỉnh dương: antelope's horn
sừng tê (tê giác): rhinoceros horn
sử dụng ảnh hưởng, thế lực của mình : to pull some strings: to use
one’s influence. Ex: I have to pull some strings to get a reservation
in this restaurant with such short notice: Tôi cần phải sử dụng ‘thếlực
quẹn biết’ để đặt được bàn trong nhà hàng này khi chỉ báo trước quá
nhanh như vậy. NOTE: Thông thường muôn đặt bàn (reservation)
trong một nhà hàng loại đắt khách có khi phải đặt (book) trước cả
tuần lễ. Nếu muốn ăn buổi chiều mà báo vào buổi sáng thì chắc chắn
phải có đường dây ‘nóng’ quen biết riêng với ông chủ nhà hàng.
sứ giả thẩm mỹ: esthetic missionary
sử tính hoá, nêu lên bản chất lịch sử [của một biến cố, ý niệm, tư
tưởng]: to historicize
sức chứa: storage capacity
rác khỏe tráng kiện: robust health
sức mạnh quân sự áp đảo: massive military force
sức mạnh xử lý, chi phối: disposing force
tai biến: tai biến mạch máu não: cerebrovascular accident (CVA); tai
biến tim mạch: cardiovascular accidents
tại gia (cư sĩ) hay xuất gia (tăng ni): lay or monastic
Tam Bảo (Phật, Pháp, Tăng): Three Jewels; quy y Tam Bảo:,to take
refuge in the Buddha, the Dharma, and the Sangha
Tam Cương: the Three Bonds (linking ruler with subject, father with
son, and husband with wife)
Tam Giáo: the threefold religion = Three Teachings
tam đoạn luận: syllogism
tạm tha có điều kiện: probation (thời gian thử thách =parole)
tang lễ: funeral rites; tang phục, đồ tang: mourning garb
tang vật: physical evidence
tá điền: tenant farmer (tenant)
tác giả tường thuật, lối kể chuyện của tác giả : authorial narration.
tác phẩm: works, tác phẩm nghệ thuật (tranh hay điêu khắc) thực hiện
bằng cách ráp nhiều món đồ lại: collage; tác phẩm viết ra để ca ngợi
(tán): panegyrics
malleable resource
tài nguyên: resource, mợí tài nguyên rất co dãn, linh động
tài sản: asset; tài sản cố định: fixed assets; tài sản lưu động (của
công ty): current assets; tài sản vô hình: intangible assets
tài trợ của tư nhân : private funding
tái cơ cấu: restructuring
tái đầu tư vốn, đập ngược [tiền lời] lại: to plow back
tái tạo hiện trường gây án: reconstruction of crimes
tái thiết lập: to reestablish

tái xã hội hóa: resocialization (giông như cải tạo: re-education)
táo bón: constipation
tàn sát tập thể: massacre
tạo ra, sinh ra: to generate, to occasion, to constitute; tạo ra sự thu
hút, hấp dẫn: to exert fascination; tạo ra sức mạnh thúc dẩy chính: to
make the leverage
tạp chí chuyên ngành : specialized journals
tạp ký: tsa-chi (Hán ngữ phiên ấm)
tâm bào lạc: heart-enclosing network
tâm cảnh nghệ thuật: artistic mentality
Tăm Kinh: the Heart Sutra •
tâm lý: tâm lý học nghiên cứu khuynh hướng thích lệ thuộc vào người
khác: amae psychology (amae là tiếng Nhật, có nghía là 'ngọt ngào');
tâm lý giáo dục: educational psychology; tám lý trị liệu:
psychotherapy; tâm lý sợ hoặc dị ứng với máy vi tính: cyberphobia
tâm sự với ai: to open up to someone = to take someone into
confidence. Ex: Sometimes 1 feel I can open up only to her: Đôi khi
tôi cảm thấy chỉ có thể tâm sự với cô ây.
tâm trạng hung hăn, hiếu chiến, cố thủ: bunker mentality
tầm mức siêu cá nhãn: transpersonal level
tóm quan trọng hàng đầu: primacy
tân binh: recruit
Tân Cương: Xinjiang .
Tân Ước: the New Testament
tấn công gây thương tích: aggravated assault
tấn côìig mạnh mẽ, bố ráp dữ dội (danh từ cảnh sát): crackdown = a
rigorous attack. Ex: The police force has implemented a crackdown
Ngử vựng biên dịch và phiên dịch Việt-Anh 605
on gang violence: Lực lượng cảnh sát vừa tung ra một trận càn quét
mấy trò bạo lực của các băng nhóm.
tập kết: to regroup
tập quán: tập quán: customs and usage; tập quán tang ma, tang lễ,
cliân cất: mortuary practices
tập thể hóa ruộng đất: collectivization of land
tập trung cao độ, xuất thần: rapt attention
tấu nghị: tsou i (Hán ngữ phiên âm)
tăng cường hoạt động kinh doanh: promotion of enterprise
tặng dư: tseng-hsu (Hán ngữ phiên âm)
tăng gia dân số: demographic expansion
Tăng Già (Giáo Hội): the Sangha
tăng tốc: to accelerate; tăng tốc nhanh, 'độ vọt' nhanh: to burn rubber
= to accelerate quickly. Ex: We'd better burn rubber or we're gonna
be late: Chúng ta phải vọt nhanh nếu không sẽ trễ mất.
tem phiếu: tem phiếu do chính phủ phát hành (để trợ giá cho người
nghèo khi mướn nhà): government-issued vouchers; lem phiếu thực
phẩm: food stamps
tê bắp chăn (kính toan): pain in the lower leg
tế bào gốc: stem cells
tệ nạn: tệ nạn xã hội: social evils; tệ nạn thiếu niên phạm pháp:
juvenile delinquency
tên lười nhớt thây (chỉ biết nằm xem ti vi suôi ngày): couch potato
tích ỉuỹ tư bản : accumulating capital
trữ: cornering
tịch Í/ỈH: seizure; tịch thu bát dộng sản dã thế chấp (vì không trả nồi
nợ thiếu ngân hàng): foreclosure
tiệc ly cuối cùng: Lord's Supper
Íí'ể/7Ỉ năng vĩ dại: immense potential
tiền cảnh, nơi tạo ra sự chú ỷ đặc biệt: foreground

tiến hành "ăn hàng" công khai giữa ban ngày, to carry out in broad
daylight= to execute openly in public in the middle of the day.
Ex: The robbery of his Dream II was carried out in broad daylight:
Chiếc Dream II của hắn bị cướp ngay giữa ban ngày ban mặt.
tiến hành chiến tranh: warmaking
/z’óí lên trên nấc thang xã hội: social upward mobility
tiện lợi cho người dùng: user-friendly
íiề/ỉ ăề: premise
tiên đoán: prognostication
tiền phản tỉnh, tiền suy tư, khi chưa thực sự suy tư về chính bản
thân mình: pre-reflective
tiên thiên: earlier dependence (tất cả các yếu tố góp phần hình thành
sự sống khoảng giữa khi thụ thai và sinh ra đời. Nói chung, theo quan
điểm Đông y, thận là nguồn gôc chính của tiên thiên)
ríê/ỉ trình: tiến trình hội nhập các chuẩn mực xã hội vào trong cơ cấu
tâm lý cá nhân: internalization; tiến trình vào biên chế: tenure
process; tiến trình xã hội hóa: socialization process
tiền: tiền âm phủ, vàng mã: Hades money; tiền giả: forged money; kẻ
làm tiền giả: money forger; tiền "lại qua": kickback; tiền bảo lãnh:
bail money; tiền hay tài sản thế chấp: collateral; tiền mất giá:
currency depreciation; tiền phá giá: currency devaluation; tiền trả
trước (cho một món nợ ngân hàng): down payment; ríền còn lại phải
tra (khi mua tra góp): balance; một đợt tiền trả góp: installment; tiền
hối lộ: bribe; tiền trám họng (mua sự im lặng): hush money; tiền trợ
cấp: transfer payment; tiền vay ngân hàng dế' mua bất dộng sản:
mortgage loan; tống tiền bằng cách dùng bạo lực hay de doạ:
extortion; chuộc (trong vụ bắt cóc tống tiền): ransom; thư/giấy
tống tiền: extortion note; tống tiền: blackmailing
tiếp biến: accommodation
tiếp cận', access

tiếp nhận văn hoá ngoại lai: acculturation
tiếp theo đây, theo sát: to come on the heels of = to follow directly
behind. Ex: The earthquake comes on the heels of the fire that
engulfed the city last week: Trận động đất xảy ra ngay sau một cơn
hoả hoạn bao trùm thành phố tuần trước.
tiếp theo ngay: to follow suit; tiếp theo sau: in the wake of; tiếp tục:
ongoing
tiếp thị sản phẩm: to hawk their products; "tiếp thị" các sản phẩm
bạo lực: marketing violence
tiết lộ, cung cấp thông tin đầy đủ: full disclosure
tiết lộ: to unveil; tiết lộ, khai mở, giải thích: to unravel; tiết lộ, khai
thị: to disclose
tiểu cầu trong máu: platelets
tiêu chảy: diarrhoea
tiêu chuẩn nhận vào học quá thấp: low admission standards
tiêu chuẩn tối huệ quốc: most-favored nation status
tiêu huỷ bằng chứng: suppression of evidence
tiểu nông: small-time peasant
tiểu đoàn: battalion
Tiểu Thừa: Hinayana
/iển thuyết lãng mạn, viễn mơ: fantasy
tiêu tùng, không còn nữa: history= to exist no longer. Chữ này bây
giờ rất phổ biến trong phim ảnh Mỹ. Ex: You're history: mày tiêu rồi.
He cheated me again! I swear, that friend's history!: Thằng đó lại
chơi tớ một vố nữa. Tớ thề câm cửa không bạn bè gì với hắn!
tiểu: tiểu đường: diabetes; thuốc lợi tiểu: diuretic
tim: nhồi, máu cơ tim: myocardial infarction; suy van tim bẩm sinh:
heart valve dysfunction

till quan trọng mới nhận dưực: break-in news
tín ngưỡng: belief; tín ngưỡng vạn vật hữu linh: animistic beliefs,
animism
tín niệm, tín điều: creed
tín điểu: article of faith
tín đồ: believers, tín dồ Công giáo: Catholics; tín dồ Thiên Chúa
giáo: Christians; tin dồ Tin Lành: Protestants
ư'/í/z: tinh trùng: sperm; xuất tinh, phóng tinh: ejaculation; .xuất tinh
sâm (tdo tiết): premature ejaculation
tinh, hỏn ma phá phách : malevolent ghost
tinh hoa: tinh chất, điếm cốt yếu nhất: quintessence; tinh hoa, linh
chất: quintessential
tinh tế: exquisite
tinh thần: tinh thần (nhiệt tình) công tác: morale: tinh thần cực đoan:
radicalism; tinh thần và thể xác liên đới: psychosomatic; vệ sinh tinh
thần: mental hygiene .
tính: tính bấp bênh, khó nắm bắt: elusive nature; tilth bất khả phục
hồi (không thể lập lại cuộc thỉ nghiệm khoa học đưực):
nonrepeatability; tính hão thủ: conservatism; tính chất cua bân ngã
cá nhân: selfhood; tinh chất dễ bị thương tồn: vulnearabiỉity; tính chất
lệ thuộc [vào hệ thông quốc têỊ quá nạng: overdeíermination; tính chi
li, chẻ sợi tóc ra làm tư trong tiên trình tranh kiện: hair-trigger
litigiousness; tính chit quan trong kinh nghiệm: subjectivity of
experience; tính chit quyền bị xám phạm: perforated sovereignty; tính
co dãn, uyển chuyến của cấu trúc ban năng: plasticity of instinctual
structure; tính cơ dộng (di chuyển nhanh): mobility; tính có' dịnh:
fixity; tính cơi mờ dối với toàn bộ môi trường xung quanh, san sàng
thích nghi và thay đổi khuôn mầu sinh hoạt khi cần thiết: world-
openness: tính ílễ bị tổn-thương, dề bị tác dộng: vulnerability; tính

diễn cam: expressiveness; tính duy lý: rationalistic; tính hợp thức:
legitimacy; tính ích kỷ, vị kỳ: selfishness; tính khâ biến: variability;
tính khd hoán: fungibility; tính da nghĩa, hàm hồ trong văn ban văn
học: textual free play; tính nhân dạo: humanity; tính nhị nguyên:
duality; tính dộc dáo văn hoá: cultural uniqueness; lính phân cực
(lưỡng cực): bipolarity; tính phù du, phù phiếm, trống rỗng: vanity;
tính tất dịnlì cửa cấu true: structural determinism; tính tất yếu cua
chiến tranh: inevitability of war (chiến tranh là điều không thể tránh
khỏi giữa hai khôi tư bản và cộng sản); tính tương hợp, tương thích:
compatibility; tính tương dối cua chân ly: relativity of truth; r/7z/z
tương trợ. có qua có lại: reciprocity; tính vĩ.dại nội tại (săn có trong
tác phấm): inherent greatness= organic greatness; tính võ doún của
cơ quan nhà nưâc:. official arbitrariness: tính xuyên suốt, dồng nhất:
continuity; tính tương tác: interactive nature
tình hình: tình hình kinh tế khó khăn, đồng tiền khó kiếm: money is
getting tighter = money is getting harder to earn; tình hình xã hội suy
dồi: deplorable social conditions
tình: tình qua dường, tạm bợ. mối tình chớp nhoáng: a Hash in the pan
= (love relationship) to be temporary. Ex: Well, you can bet this
relationship's going to be a Hash in the pan: Chậc, lôi dám cá quan hệ
kiểu này chí là qua đường thôi. - tình tay ba: eternal triangle =
relationship involving three lovers, such as two women involved with
one man or two men with one woman. Ex: Almost all penny-a-liners
revolve around an eternal triangle: Hầu hết may cuốn tiểu thuyết ba
xu đều xoay quanh chuyện tình tay ba
tình thế nghiêm trọng, không phải chuyện đùa: no laughing matter:
to be a-serious situation. Ex: This is no laughing matter. If you don’t
pass the test, you're not going to graduate: Đây không phải chuyện
đùa đâu. Nếu không đậu kỳ thi này, anh sẽ không được tốt nghiệp.
6 JO Dương Ngọc Dũng
tính thêm tiền vào hoả đơn: to pad the bill: to add extra changes to
the bill. Ex: Flow could this restaurant bill be so expensive? I wonder
if the waiter padded the bill!: Sao phiếu tính tiền nhà hàng mắc thế
nhỉ? Không biết tên bồi có tự ý tính thêm tiền hay không?
tình tiết: lình tiết giâm khinh (làm nhẹ tội): extenuating circumstances:
tình tiết tăng trọng (làm nạng tội): aggravating circumstances.
tình trạng: tình trạng bệnh lý: pathoconditions: tình trạng hư nát:
state of decay: tình trạng phát triển ngôn ngữ đương thơi: the State of
language: tình trạng vong thân, phóng thể: alienation; tình trạng xa
lạ, trơ nên xa lạ, ngăn cách: estrangement
Tịnh ỉ)ộ Tông: Pure Land school
tĩnh mạch dãn: varicose veins
tò ra khoan dang, rộng lượng: to go easy on someone = to be lenient
with someone. Thường dụng khi nghe một người khác bị phê bình
nặng quá. Ex: Try to go easy on her! She was probably pretty
crazed!: Thôi thông cảm cho bà ta đi. Có lẽ bả bận bịu quá nên cáu
gắt đấy thôi!
tỏ ra phấn khởi: to wax enthusiastic
toa thuốc (xử phương): prescription
toà: toà án liên bang: federal court: Tòa Phúc Thấm: Court of
Appeals =
The Appellate Court; Tòa Hòa GỈải: Court of Conciliation:
tòa án quân sự: court-martial
Toà Thánh: the Holy See
toàn bộ mọi phương diện trong cuộc sống chúng ta: the whole gamut
of our life
toàn cau: global, toàn cầu hoá: to globalize; hiện tượng toàn cầu hoá:
globalization; hệ thống mậu dịch toàn cầu: global trading system.
íó//z cổ bat đi: to haul away; tóm cổ tại trận: to catch somebody red-
handed doing something
tóm lại là: bottom line = the ultimate result, the upshot, the main
Ngữ vựng biên dịch và phiền dịch Việt-Anh 611
point or crucial factor. Ex: The bottom line is that I don’t want to see
your stupid face again: Tóm lại là tôi không muốn nhìn thây bản mặt
ngu đần của anh nữa.
tòng phạm: tòng phạm hậu án: accessories after the fact; tòng phạm
tiền án: accessories before the fact
tòng quân nhập ngũ: to enlist
tô tạo: to carve '
tổ chức nằm trong đại học: university-based organization
tổhựp công nghiệp quân sự: military-industrial complex
tổ tiên : forbears
tố tụng dân sự: civil procedures
Tối Cao Pháp Viện: The Supreme Court (cơ quan cao nhất của
ngành tư pháp Hoa Kỳ)
tô'i hậu: ultimate
tô'i đa hoá, tăng cường tối đa: to maximize
tối thiếu hoá, giảm thiểu tối đa: to minimize
tội: tội ác cao cấp: white-collar crime; tội bội thệ (man khai trước
toil): perjury; tội công xúc tu sỉ': public nuisances; tội cưỡng dâm:
rape; tội dốt niìà: arson; tội dụ dỗ dàn bà làm điếm: solicitation; tội
giao cấu với tre vị thành niên: statutory rape; tội lừa ddo: fraud; tội
mạ lị (phí háng): libel (defamation); tội nhẹ (vi cảnh): misdemeanor;
tội phạm học: criminology; tội trọng án: felony; tội vu khống:
calumny; tội vượt ngục: breach of prison; tội 'tổ tông: original sin
Tôn Dật Tien: Sun Yat-sen. Tám dân Chủ nghĩa của Tôn Dật Tiên:
Sun Yat-sen’s Three People’s Principles
tôn giáo: religion; tôn giáo mặc khải: revealed religion; tôn giáo học:
religious studies; ró/ỉ giáo dôi chiếu: comparative religions; các tôn
giáo lân trên thế giới: the world’s great religions (An giáo: Hinduism;
Phật giáo: Buddhism; Ay Na giáo: Jainism; Nho giáo (Khổng giáo):
Confucianism; Dạo giáo: Taoism; Thần Dạo: Shinto; Do Thái giáo:

Judaism; Thiên Chúa giáo: Christianity; Hồi giáo: Islam; Bái Hóa
giáo: Zoroastrianism; Thiền Tông: Zen Buddhism; Mật Tông:
Tantrism; Cao Dài giáo: Caodaism)
Tổng Bí thư Dang: General Secretary of the Parly
Tổng cục Bưu điện: General Postal Service
Tổng cục Chính trị: Political General Directorate
Tổng cục Hậu cần: Rear Services General Directorate
ga vọt nhanh: Punch itỉ= Go fast!- to accelerate quickly= to
push the accelerator down to the Boor in one quick motion
tống giam, bo tù: to put someone behind bars= to put someone in jail.
Ex: You can relax. He’s behind bars now’: Anh có thể yên tâm. Giờ
hấn đã xộ khám rồi! The police pul him behind bars: Cảnh sát đã
tống giam hắn.
tống khứ một nghệ sĩ ra khỏi sân khấu (do diễn dở quá): lo gel the hook
= to get the performer off the stage. Ex: Gel the hook!: Tông thằng đó
ra khói sân khấu! Ngày xưa thực sự các nhân viên sân khấu dùng một
cây móc (hook) dai dể câu một nghệ sĩ lồi ra khỏi sân khâu.
tông tiền: blackmailing; /dóỉg liền hằng cách dùng bạo lực hay de doạ:
extortion; thư/giấy tống liền: extortion note
Tung Giám mục: Archbishop
tổng hợp: to amalgamate; sự tổng hợp: amalgamation
Tổng nha Cảnh sát: Police Headquarters
tong phi: total overhead; tong phí sản xufit gián tiếp: factory overhead
tông sắn lượng quốc gia: Gross National Product (GNP)
Tông Thư ký Lién hiệp quốc: Secretary-General of the United
Nations
tổng thống: President, chiến dịch vận dọng tranh cử tổng thống:
presidential campaign
Ngũ' vựng biên dịch và phiên djell Việt-/Ấnh 613
Tổng Tư lệnh Quân đội: Commander-in-Chief of the Military; Tổng

Tư lệnh Quân đội Nhân dân Việt Nam: People’s Army of Vietnam
High Command
tổng trạng: general condition
tớ không biết: Ya got me! = I don’t know. Ex: How old do ya think
she is? Ya got me!: Cậu đoán cô ta bao nhiêu tuổi? Tớ chịu thôi!
tớ tiêu đời: my goose is cooked = I’m dead. Ex: If my wife spots me
here, my goose is cooked: Neu bà xã tớ mà phát hiện lớ đang ở đây
thì tó tiêu tùng với bả ngay.
í . ’ ị
tu thân: self-cultivation
tu xuất: return to the secular life (hoàn tục)
tù, nhà tù: slammer=jail; íù chung thân: life imprisonment
tuân theo đúng các qui tắc, luật lệ, theo đúng đường lối: to fall into
line = to adhere to established rules or predetermined course of
action. Ex: Il wasn’t easy to get all the tenants fall into line: Không
phải dỗ lùm cho tất cả những người thuê nhà đều châp thuận rărn rắp
đâu. Một đặc ngữ có liên quan là to bring someone into line = to
make someone fit established rules: làm cho ai đó phải châp hành
các qui lắc đã xác lập. Ex: Your job is to bring all the employees into
line: Nhiệm vụ của anh là làm cho các nhân viên (trong hãng) châp
hành nội qui nghiêm túc.
Tuân Tỉi: Hsun Tzu (phiên âm Pinyin Bắc Kinh: Xunzi)
túi khôn dân gian: folk wisdom
tung rơ, đưa ra: to mount; tung ra: to release
tụng tán: sung isan (Hán ngừ phiên âm)
tuổi thọ: life expectancy
tuyên bố: to proclaim
tuyên truyền: propaganda
tuyển mộ, tuyển dụng: to recruit
tuỳ thuộc vào: to be contingent upon. íạỳ vào: to hinge on = to

depend on. Ex: Whether or not we pass the exam hinges on our
ability to memorize all this stuff: Đậu hay rớt là do có học thuộc nổi
ba cái của nợ này hay không.
tư bản công nghiệp-, industrial capitalism; tư bân tài chính-, financial
capitalism
tư liệu thô: raw data
Tư pháp: The Judicial
tư tưởng: tư tưởng thuộc phái Tống Nho (Lý Học): Neo-Confucian; tư
tưởng và kết cấu có trình độ cao: sophistication; tư tưởng Nho giáo:
Confucian thought
tự áp đặt: self-imposed
tự bạt: hsu-pa (Hán ngữ phiên âm)
tự chủ (tự mình làm chủ bản thân): self-mastery (self-control)
tự khai rằng mình là đồng tính luyến ái: to come out of the closet =
to reveal one is a homosexual. Ex: The military has special policies
regarding those soldiers who come out of the closet while enlisted:
Quân đội có chính sách đặc biệt đối với những quân nhân khi đăng ký
gia nhập quân ngũ khai mình là đồng tính.
tự lập, tự quyết: self-direction <
tự lộp: self-supporting
tự lực, tự cường: self-reliance
tự lừa gạt, hoang tưởng: self-deception
íz/ thiêu: self-immolation
tự tử tập thể: group suicide . .
tự tri (tự mình có thể biết mình): self-knowledge
tự túc lương thực: food self-sufficiency
tự túc tự cường: self-sufficiency
tưng bừng, nhộn nhịp, xôm trò: with great éclat
Tứ Diệu Đế (Tứ Đế)-, the Four Noble Truths (=1-Khổ đế: all
existence is suffering; 2-Tập đế: the cause of suffering is illusion and
desire; 3-Diệt đế: Nirvana is the realm free from suffering; 4-Đạo đế:
the means for the attainment of Nirvana is the practice of the
Eightfold Noble Path)
Tứ đại nguyện: the Four Great Vows (=J-Chúng -sanh vô biên thệ
nguyện độ: However innumerable beings are, I vow to save them; 2-
Phiền não vô tận thệ nguyện đoạn: However inexhaustible the
passions are, I vow to extinguish them; 3-Pháp môn vô lượng thệ
nguyện học: However immeasurable the Dharmas are, I vow to
master them; 4-Phật đạo vô thượng thệ nguyện thành: However
incomparable the Buddha-truth is, I vow to attain it)
tứ đoan : the beginnings of the four virtues
Tứ Thư: the Four Books (=1-Đại Học: the Great Learning; 2-Trung
Dung: the Doctrine of the Mean; 3-Luận Ngữ: the Analects; 4-Mạnh
Tử: Mencius)
từ bỏ: to forgo, to surrender
từ phủ : tz'u fu (Hán ngữ phiên âm)
từ từ, bình tĩnh nào: to take it easy= to relax, fcx: Take it easy, man!
Here is the money you want!: Từ từ nào, ông bạn. Đây tiền ông cần
đây.
từ trong bản chất, nội tại: intrinsically
tử hình: death penalty; đang chờ tử hình: to be on death-row
từng trải, lăn lộn trong nghề: seasoned
tươi cười vui vẻ, rạng rở: to beam cheerfully
tượng chăn dung bán thăn: portrait bust
tương liên, tương thuộc: interdependent
tương tác qua lại: interactive
tương tự: analogous
thai: bào thai: fetus; ngừa thai: contraception; thuốc ngừa thai:
contraceptive; bao cao su tránh thai: condom; nong \’à nạo thai:
dilatation and curettage; rón thai: foetal heart; những người ung hộ
việc phá thai: pro-choice people; những, người chống việc phá thai:
pro-life people; sấy thai: miscarriage; tráo phôi thai: embryo
switching; vòng tránh thai: intrauterine device (IUD); dưỡng dường
chuyên nạo thai: abortion clinic; p/kí z/ỉ<7Í: abortion; r/ụ/ thai trong ống
nghiệm: in vitro fertilization; phá thai an toàn về phương diện )’ học:
medically safe abortions
tham, sân, si: lust, hatred, and ignorance
thay đoi mau chóng: rapidly shifting
thay thế, cách chức: to remove
thay thế, chuyển đổi vị trí: displacement
thách đô': to challenge
thái độ: attitude; thái độ dối với Kinh Thánh: biblical attitude; thái dộ
hàm hồ, không rõ ràng: ambivalence; thái độ lưu luyến dôi vái linh
thống nhất và tỉnh có nghĩa [trong triết học và cuộc sống Ị: nostalgia
for unity and meaning; thái độ sùng bái Gorbachov (cựu tổng thống
Xô Viết): Gorbymania; thái độ sùng bái nhóm, xem nhóm là trung
lâm: groupism; thái dộ truyền bá Phúc Ảm (Tin Lành): evangelical
attitude; thái dộ tự. cho mình là sở hữu một đặc quyền gì dó:
pretension; thái độ tự ý thức về ban thân: self-awareness; thái dộ qui
kỷ (lây mành làm trung lâm): self-centeredness; r/ỉớz’ dộ xem dân tộc
mình là trung tâm: ethnocentrism; thái dộ xem văn minh Châu Ầu là
trung tâm: Eurocentrism
thánh nhân: sage
thánh tông đồ (các mồn đệ trực tiếp của Jesus): apostle

thành kiến: bias
thành phấn cử tri có học và có trình độ văn hoá cao: literate and
well-informed electorate
thành thật khai báo: to come clean: to be honest and confess the
truth. Ex: Come clean with me! Did you shoot your wife out of
jealousy? = Thành khẩn khai báo đi! Có phải ,anh ghen rồi bắn vợ
không?
thành tích khoa học: academic record
thành tựu cao nhất: the highest reach.
Thành ủy (ủy ban Nhân dân thành phố): Municipal People's Committee
thả ra có điều kiện: probation
thảm sát: holocaust; thảm sát loàn cầu bằng vũ khí hạt nhân: nuclear
holocaust
than nhiên chấp nhận, bình tĩnh đón nhận: to take something in
stride: to accept something without getting upset. Ex: If you don’t get
the first job you apply for, just take it in stride and keep on trying:
Nếu không được nhận được công việc mà anh đã xin, cứ bình tĩnh
chấp nhận, không có gì phải buồn bực, cứ tiếp tục xin nữa xem sao.
thảo luận: discussion; người diều khiển cuộc thiu) luận: moderator;
những cuộc thào luận thoải múi (không bị gò bó trong việc trả lời
những cáu hỏi nhất định): free-flowing discussions
thâm canh: intensive farming
thâm nhập: infiltration
thần: chứa thần (tàng than): storing the spirit; Thần Dạo (Nhật Bản):
Shinto; thần hóa: to deify; thần linh: spirits; thần tính: Godhead
thận: kidney; thận suy: renal failure; sói thận: kidney stones; thận hư
nhược: depleted kidneys
thất bại thê thảm: bomb = a failure. Ex: The show was a bomb:
Cuộc biểu diễn thất bại nặng.

Thất Thập Nhị Hiền', the 72 Confucian Worthies
thấu hiểu, nắm bắt: to grasp
thăm dờ chính trị: political caucus
thặng dư ý nghĩa: surplus of meaning
thằng khùng, mát dây: crackpot
thăng trầm: to fluctuate
thằng mõ: town crier
z/íắ/ lưng buộc bụng: to tighten one's belts
thẻ bài (của lính Mỹ, hoặc lính chính quyền miền Nam cũ): dog-tag
e
thẹo (sẹo): scar
theo chiều xuôi (từ trái sang phải, từ trên xuống dưới, hay từ phải
sang trái): linearly
theo dõi sát được các diễn biến, tĩnh hình đang xảy ra: to keep
abreast
theo kiểu Oliver Cromwell'. Cromwellian
theo phương thức đã đứợc ấn định : prescribed way
thế giới: những thê' giới gần như là thật: virtual worlds; thế giới khép
kín ngột ngạt (thiếu không khí): hermetically sealed world; thế giới sự
vật do'con người tạo ra: man-made world of objects
thế hệ sinh ra sau thế chiến thứ II: baby boomers
Thế thì đã sao? Vậy thì sao?: so what? Đây là câu trả lời có ngụ ý
thách đô' hay cóc cần. Ex: You have spent all your money on books!
- So what?: Anh đã mua sách hết sạch cả tiền rồi! - Thế thì sao? Có
sao không?
thể hiện, phản ánh: to exemplify
thể loại [văn học]: genre
thếp vàng: to gild
thì: gian lận (trong kỳ thi): cheating; thi tuyển sinh vào đại học:
entrance exam
thi: shih (Hán ngữ phiên ârri) = poetry
thi ca trữ tình: lyric
thi hành án: to enforce the judgment
77« Kinh (Kinh Thi): Shih-ching (Hán ngữ phiên âm)
thí nghiệm: nuôi cấy trong phòng thí nghiệm: lab culture; thí nghiệm,
thể nghiệm phong cách học: stylistic experiment
thị kiến, cái nhìn: vision
thị phần : market share; chia thành các thị phần nhỏ: segmented
f ị" • I
thị tộc, dòng họ: clan

thị trường xuất khẩu: export market
thị trường, đối tượng của thị giác: the specular
thị trường: thị trường chứng khoán: Stock Exchange; thị trường
chuyên: submarket; thị trường thụốc trị nhức đầu đang phát triển
mạnh: burgeoning headache-remedy and antacid market
thích thú, hấp dẫn: cool = pleasurable, enjoyable. Chữ này bây giờ
là nằm trên đầu môi người Mỹ. Xài nhiều quá nên nó bây giờ gần
như tương đương với 'great', nghĩa là áp dụng cho bất kỳ trường hợp
nào. Err-Your house is really cool!: Nhà cậu thiệt hết ý! Your mom's
really cool: Mẹ cậu là số dách. The movie's cool, isn't it? = Phim hay
quá cỡ, hén!
thiềin tô: toad venom
Thiên An Môn: T’ien-an-men (Gate of heavenly peace)
Thiên Chúa giáo: Christianity
thiện nghiệp: good karma
thiên niên kỷ mới: the Millenium
thiền định: meditation
thiện, lành, may mắn : auspicious

thiết chế cách ly (nơi biệt giam hay biệt cu’ nhằm mục đích tái xã hội
hóa): total institution
thiết kế các chương trình (lào tạo lãnh đạo tùy theo nhu cầu của
từng doanh nghiệp-, tailoring executive programs to the needs of
individual corporations
thiếu hụt năng lượng: energy shortage
thính chẩn: auscultation
thính thoang mới có ý thức: occasionally conscious
thoả thuận về bản án sẽ điỉỢc nhận: plea bargaining
thoáng mát, rộng rãi: spacious
thoát vị đĩa đệm: prolapsed intervertebral disc
thói quen thích nhìn trộm: scopophilia
thói trọng nam khinh nữ: sexism
thổ huyết: bloodspitting
thôi tiêu ỉ xúc tiến: promotion (mục đích thôi thúc sự tiêu thụ, gia
tăng doanh số trong lúc bình thường hay tăng giá hàng, hoặc ổn định
doanh số trong mùa ế ẩm)
thôi, không nhấn mạnh nua: to de-emphasizc
Thôi, xin can đi, dừng có nói phét nữa!: to give someone a break =
this popular expression is commonly used to indicate annoyance and
disbelief = you’re kidding: Ex: Hey, John, don’t you know that
you’re given a raise?-Give me a break!: Ê, John, bộ cậu không biết
cậu mới được tăng lương hả? Thôi, đừng có nói phét. Lưu ý là trong
thực tê người Mỹ thường phát âm thành “Gimme a break".
thông báo cho biết: to keep someone posted: to keep someone
informed. Ex: As soon as I arrived in the United States, 1'11 keep you
posted = Khi đến Mỹ tôi sẽ báo tin cho anh biết ngay.- thông bao
chơ mọi ngươi những thông tin sốt dèo nhất: to keep people tuned in
the latest developments in the news.
thông điệp hoà hoãn, nhượng bộ: conciliatory message
Thông Giám Ký Sự Bản Mạt: T'ung-chien chi-shih pen mo (Hán ngữ
phiên âin)
thông tin: tip
thông tin căn bản (về bối cảnh, lý lịch và nhiều chi tiết bồ sung khác)
liên quan đến bân tin đang phát: background
thống nhất: reunification
thơ: thơ thiền Phật Giáo: Buddhist meditative verse; thơ vịnh cành:
landscape poetry; thơ Haiku (Bài Cú): haiku
thờ: to reverence; thờ cúng óng bà (tổ tiên): ancestor worship; thơ vật
to: totemic cult = totemism; kẽ thờ "bà": a henpecked husband
thờ ơ, không mấy nhiệt tình: tepid
thời gian: thơi gian ịío: virtual time; thơi gian biếu thực hiện kế hoạch
Việt Nam Hoá chiến tranh: Vietnamization schedules; r/zóỡ gian nhậm
chức: tenure; thơi gian thoai mái, vùi vẻ, an nhiên tự tại: field day = a
great time; complete self-indulgence. Ex: When I saw her in the
market, I finally told her what I think of her. I had a field day!: Khi
tôi gặp nàng trong chợ, cuối cùng tôi đã thổ lộ tâm can với nàng.
Đúng là một ngày tuyệt vời!
thời kỳ sau Mao Trạch Đông: post-Mao era
thời Trung CỔ: medieval times
thu hoạch: harvesting; kỹ thuật thu hoạch: harvesting technique; thu
hoạch không đều (lúc có, lúc không): harvest oscillation
thu hồi:.to revoke; thu hồi lệnh tạm tha: revocation of the release
/Zzzi nghịch: hostile
thụ án hai năm tù: to serve a two-year term
thủ ác, kẻ gây án: perpetrator
thủ tiêu: abolition

thủ tục: thủ tục hải quan: customs procedures; thủ tục lấy lời khai:
examination procedures; thủ tục ngăn hàng: banking procedures; thủ
tục tố tụng hình sự của dân thường (không phải quân nhân); civilian
criminal proceedings; thủ tục tố tụng theo đúng pháp luật: due
procedural safeguards
thuần khiết: immaculate
thuật ngữ chuyên môn: technical terminologies
thúc đẩy cho phát triển nhanh : to jump-start= to accelerate. Ex: The
government in Vietnam just wants to jump-start the economy as
quickly as possible: Chính phủ tại VN chỉ muôn thúc đẩy kinh tế phát
triển càng nhanh càng tốt.
thuế: thuế cảng: port dues; r/ỉttế đất: land taxes; r/ỉMố má: tax
revenues; thuế tiêu thụ rượu: excise tax on alcohol
thuốc: thuốc bột (tặn tễ): pulverized preparations, powder preparations;
thuốc chống trầm cam: antidepressant; thuốc giảm đau: analgesics;
thuốc mỡ bôi có chất kháng sinh: antibiotic ointment; thuốc rượu (tửu
tễ): alcoholic preparations; thuốc trị bá bệnh: cure-all; dùng thuốc:
taking medication; không còn dùng thuốc nữa: to be off drug; thuốc
phun diệt cỏ: herbicides
thuộc chuẩn mực giá trị: normative
thuộc da: leather work
thuộc làu làu: to know backward and forward
thuộc riêng cho một chủng loại: species-specific
thuộc tính lịch sử vĩ mô: macrohistorical; thuộc tính cơ cấu vĩ mô:
macrostructural
thuộc về cùng một chủ đề, cũng trong chiều hướng đó: along the
same lines = pertaining to the same subject. Ex: Your subject isn’t
along the same lines as what we’re currently discussing: vấn đề anh
nên ra không liên quan gì đến chuyện chúng ta đang thảo luận. Along
the same lines, the Prime Minister insisted on a crackdown on gang
crooks: Cũng theo cùng chiều hướng đó, thủ tướng nhân mạnh việc
truy quét bọn băng đảng tội phạm.
thuộc về hệ sinh thái (môi trường): ecological
thuộc về thế mạt luận (chủ trương ngày tận thế sắp đến gần):
eschatological
thuộc về thời gian: temporal
thủy lộ (tuyến vận tải đường sông, biển): shipping lane
thủy lợi: irrigation; công túc thủy lợi: irrigation engineering
thuỷ quân lục chiến (lính thuỷ đánh bộ): the Marine Corps
thuyên thích luận: hermeneutics
thuyết: thuyết định mệnh: fatalism; thuyết hiện thực cơ cấu: structural
realism; thuyết tân hiện thực: neo-realism; thuyết thuật, thuyết hệ,
ngôn thuyết: discourse; thuyết tương đối rộng: general theory of
relativity
Thứ Tntòng: Undersecretary
thừa nhận miễn ciỉững: grudgingly acknowledged
thừa tác viên, giáo sĩ: minister
thực hiện một hợp đồng: to enforce a contract
thực hiện phi vụ cướp nhà băng kế tiếp: to pull the next bank job =
to execute the next bank robbery
thực tại khách quan bên ngoài: outer reality
thực tiễn lãm sàng: clinical practice
thượng nghị sĩ: Senator; Thượng Viện (Viện Thượng Nghị Sĩ): The
Senate
Thượng Toạ Bộ: Theravada
thương lượng mậu dịch: trade negotiations
thương mại hoâ: commercialization

thường trú', permanently stationed
tranh: tranh bột màu: gouache; tranh khắc gồ: woodcut; tranh lụa:
silk painting; tranh sơn dầu: oil painting; tranh sơn mài: lacquer
painting; tranh thiiy mặc: Chinese painting; tranh tết (niên họa): lunar
new year paintings (for good luck); tranh dân gian: folk paintings
tranh cãi, mặc cà, trà giá: to haggle; tranh cãi: contention; tranh
kiện, kiện lụng: litigation
tranh chấp vè tư tưởng: ideological dispute
trau giồi, phát triển: to cultivate
trạm xe lửa: railroad terminal
trạng thái: trạng thái lâm lý bên trong: inner State; trạng thái tám lý
ổn dịnlì: stability; trạng, thái tịch tĩnh, yên lặng: Stillness
trả tiền mua món gì: to fork over: to pay for something. Ex: How
much did you fork over for that new car? = Anh phải chi bao nhiêu
để múã' chiếc xe mới đó?
trà đạo: the Way of Tea (âm tiếng Nhật là Chado)
tràn chầy và khuếch tán: "spilling" and "diffusion":
trách móc, nhiếc mắng: to rebuke
írải qua: to undergo
tránh xa, lùi xa: to back away
trát gọi ra hầu toà: subpoena
trấn lột: mugging, to mug; kẻ trấn lột: a mugger
trần như nhộng: to be in the raw = to be completely naked.
Ex: When all the guests walked into the room, he was just standing
there in the raw!: Khi các quan khách bước vào phòng, ông ta đang
đứng trần như nhộng.
trấn tĩnh, bình tĩnh lại: to pull oneself together = to get control of
one’s emotions. Ex: You’ve got to pull yourself together. That
woman may be his colleague: Bạn phải bình tĩnh lại đã. Biêt đâu
người đàn bà đó chỉ là đồng nghiệp của anh ấy.
trật tự: order, rrậ/ tự thế giới lấy Trùng Quốc làm trung tâm:
Sinocentric world order
trẻ vị thành niên có thai: teenage pregnancies
íri thức luận (bàn về nền tảng của tri thức hay hiểu biết):
epistemology
trí thông minh: trí thông minh phát xuất từ ngũ quan: sensori-motor
intelligence; trí thông minh suy tư, suy niệm: cogitative intelligence;
trí thông minh trong việc sử dụng ngôn ngữ: verbal intelligence; trắc
nghiệm chuẩn về trí thông minh: standardized intelligence test
trị thuỷ: managing water (dịch tù’Trung văn zhishui)
trích đoạn (tin, diễn văn...) từ truyền thanh và truyền hình: sound
bite.
triển khai: to deploy
triết: philosophy; triết gia: philosopher; triết gia theo phái duy hành
vi: behaviorist; triết học: philosophy; triết học Đông Phương: Oriental
philosophy; triết học phân tích: analytic philosophy; triết học Tây
Phương: Western philosophy; triết học Trung Quốc cổ dại: classical
Chinese philosophy; triết học tư biện: speculative philosophy; nhà
hiền triết: sage; sự minh triết: wisdom; me/ lý (chủ trương, tôn chỉ,
dường lối) của một công ty: a company’s philosophy = a company’s
principle
triệt để, kịch liệt: radical; còn lân hem, còn mạnh hơn, một cách triệt
dể: with a vengeance
triệt sản, vô sinh: sterilization '-
trìệu chứng: symptoms

triều đại (đời, nhà, thời, triều): dynasty; triều đại nhà Tần: the Ch'in
dynasty; thời Tiên Tần: pre-Ch’in dynasty; rt/ỉà Nguyễn: the Nguyen
dynasty
trình bày, phô diễn: exposition; trình bày: to expound= to propound
trình bày: to articulate
trình dược viên: medical representative
trình tấu (biểu diễn) âm nhạc: musical performance
Trịnh Huyền : Cheng Hsueh (Hán ngữ phiên âm)
trò giả dô'i, lường gạt: sham
trong: trong cả hệ thống: systemwide; trong cơn hoạn nạn: in
distress; trong cùng một hoàn cảnh: similarly situated; trong giai
đoạn phôi thai: in an embryonic stage; trong nhiều mức độ khác nhau:
in varying degrees; trong hoàn cảnh người khác: to be in someone’s
shoes: to be in someone’s situation. Ex: Your rent is due in two
weeks. If I were in your shoes, I’d be looking for a job instead of
going to the movies: Trong hai tuần nữa là đến ngày anh phải trả tiền
thuê nhà. Nếu ở vào địa vị anh tôi phải lo đi kiếm việc làm chứ
không phải nhởn nhơ đi xem phim như anh bây giờ đâu!
trong sáng, rõ ràng: lucid; trong súng: lucidity
trọng đại: momentous
trổ quả (gặt hái kết quả): to bear fruits
trốn học: to cut class = to play hooky = to ditch class. Ex: That’s the
second time this vveek he’s played hooky: Trong tuần này hắn trốn
học đến lần thứ hai rồi đấy. I’m going to ditch class today: Hôm nay
tao cũng cúp cua luôn.
trốn lính, trốn quân dịch : deferment
trồng cao su: rubber cultivation
trông rất bắt mắt, hấp dẫn: eye-catching
trồng raw. vegetable growing= vegetable cultivation

trống: drum .
trợ cấp: trự cấp thất nghiệp: unemployment benefits; trợ cấp trọn gói
(của liên hang) về phát triển cộng đồng (trong phạm vi tiểu bang):
community development block grant; trợcấp xã hội: welfare
to aid
trở nên "hẻo": to go dry [một lĩnh vực kinh'doanh hết còn thu được
nhiều hoa lợi]
trở nên mang tính chất kích dục: eroticized
trở nên tệ hại hơn : to worsen
tru tréo: kêu gào thảm thiết, tru tréo lên: to trumpet
trù ẻo: Jinx it? Curse it? Bộ cậu tính trù ẻo hay sao hả?
Trúc Lôm Thất Hiền : the Seven Sages of the Bamboo Grove
trục ngữ đoạn: syntagmatic axis
Trung dược học: Chinese pharmaceutics
Trung Dung: The Doctrine of the Mean
trung tâm: trung tâm cai nghiện: rehabilitation center for drug users;
trung tâm huấn nhục (huấn luyện tân binh): boot camp; trung tâm
phục hồi nhân phẩm phụ nữ: women’s rehabilitation center
trúng mánh, thành công: to come out ahead = to succeed, to make a
profit. Ex: By the. end of the year we expect to come out ahead:
Chúng tôi dự đoán sẽ có lời vào cuối năm.
truy cứu trách nhiệm hình sự: criminal prosecution
trụy lạc: dissolute
truyền lụi: to relay
truyền thông: các phương tiện truyền thông đại chúng: mass media;
các phương tiện truyền thông trực tuyến (qua mạng Internet): online
media; phê phán các phương tiện truyền thông: to take the media to
task; chỉ trích các phương tiện truyền thông: media bashing; truyền
thông tiếp thị tống hợp', integrated marketing communication
truyền thống Ly Tao: sao tradition; truyền thống Tây Tạng: Tibetan
tradition; truyền thông Thiên Thai Tông: Tcndai tradition
truyện trạng (tiếu sử và cáo phó): chuan chuang (Hán ngữ phiên âm)
trừ tà trục quỉ: to exorcise demons; trừ tà: to ward off evils; bùa trừ
tà: talisman = charm against evils
trữ vàng: hoarding gold
trừng phạt: to censure
trường phái: variety, trường phái Tân Phê Bình: nouvelle critique;
trường phái Tân Tiểu-Thuyết: nouvelle roman
trường: trường luyện thi đại học: pre-college cram school; những
trường (lanh liếng (Harvard, Yale, ...): flagships
truy cứu trách nhiệm hình sự của cảnh sát: to hold police criminally
liable
trưởng phòng: Chief of Office
trứng: buồng trứng: the ovaries; ăn cắp trứng: egg misappropriation;
thắt ống dẫn trứng: tubal ligation; trứng thụ tilth: fertilized eggs;
trứng không thụ tinh: unfertilized eggs; kỹ thuật cấy hợp tử (hỗn hợp
trứng và tinh trùng) vào ống dẫn trứng: gamete intrafallopian transfer
u
u huyền: yugen (phiên âm Kanji)
ung thư: cancer, ung thư gan: liver cancer; ung thư máu: leukaemia;
ung thư máu lim-phô bào: lymphocytic leukaemia
uy tín: uy tín đặc biệt: special reputation; uy tín thương hiệu: branding ”
ủy ban: Committee, ủy ban Kiểm tra Thị trường Chứng khoán:
Securities and Exchange Commission; úy ban Nhân dân: People's

Committee; ủy ban Phòng chõng Tội phạm: Committee on Crime
Prevention and Control; Uy ban Duyệt phim tư liệu: documentary-
screening committee
Úy viên: úy viên dự khuyết: Alternate commissioner; úy viên Trung
ương Đảng: Central Party Commissioner
ước muốn tự mình sở hữu đối tưựng: self-possession of the other
lỉu dãi: preferential
ứng dụng hữu ích: useful application
■’ v
vạ: vạ huyền chỉ (treo chén: linh mục không dược hành lễ):
suspension; vạ tuyệt thông: excommunication
vai trò: vai trò bên lề, không đáng kể: marginal role; marginally: bên
lề, không đáng kể; vai trò thiết yếu: crucial role
ván đã dóng thuyền, chuyện đã dĩ lữ rồi: the die is cast = the
decision or course of action has been, determined and cannot be
changed. Ex: Now that she has moved to live with her boyfriend; the
die is cast: Cô ta đã dọn ra sống chung với người yêu rồi. Thế là đì
đứt! (Hết còn hi vọng gì)
vàng da: skin yellowing
vãng sinh Tịnh Độ: translation to Pure Land
vấn đề: vấn dề gây chia rẽ: dividing issue; vấn đề nan giải: dilemma;
thay dổi chiều hướng của các vấn dề xã hội: to alter the course of
social problems; cách làm việc lôi thôi, tắc trách, cách thức làm việc
dáng dặt vấn dề: questionable practices; những vấn dề từ lâu gây
nhức nhối; long-festering problems
vận động hành lang: lobbying

vật giả, đưa ra để âánh lừa: decoy
vật lý: vật lý cơ học cổ điển (của Newton): mechanistic physics; vật lý
ỉrị liệu: physical therapy
ăn hoấ: bối cảnh/môi trường vãn hoá: cultural milieu; được mã hơá
ề phương diện văn hoá: culturally coded (nghĩa là mang theo dâu ấn
đặc trưng của một nền vãn hóa); dì sản văn hoá: cultural heritage;
văn hóa và xã hội: culture and society; chuyến, giao văn hóa: cultural
transmission= differential association
văn học nghệ thuật: literature and fine arts
văn tự ruộng đất (thời phong kiến): deeds and titles
văn xuôi, tản văn: prose
ve vãn: to woo
về phép: leave
về phương diện: về phương diện chức năng: functionally; về phương diện
di truyền: genetically; về mặt phương pháp luận: methodologically; về
phương diện chính trị: politically; về phương diện địa lý: geographically
vệ sinh: hygiene; vệ sinh tinh thần: mental hygiene; bang vệ sinh:
sanitary napkin, sanitary towel; thiết bị vệ sinh (lavabô, bồn cầu,
V.V.): sanitary ware; nhân viền kiểm tra vệ sinh: sanitary inspector.
vi khuẩn kháng nhiễm nơi người: human immunodeficiency virus =
HIV
vi mạch điện tủ: computer chip
vì phạm: violation; vi phạm hình sự: criminal offenses; vi phạm tác
quyền: copyright infringement; vi phạm các quy định về hành chính:
violation of administrative regulations; vi phạm công lý (toà xử oan,
sai): miscarriage of justice; vi phạm hình sự. criminal violation; vi
phạm hợp đồng (không thực hiện): breach of contract; VZ phạm luật
giao thông: violation of traffic regulations
VỈ sình học: microbiology

vị thành niên: to be minor; rrẻ vị thành niên: minors (: underage
teens)
vị trí: vị trí thương mại: trade status; vị trí trong cộng đồng quốc tế:
global status
việc: việc chi tiêu của chính phủ: government expenditure; việc
chuyển nhượng đất đai: land transfer; việc hoạch định chính sách:
formulation of policy; việc làm chứng: testimony; việc làm phước đức
(tạo phước): meritorious action; việc làm tượng chân dung:
portraiture; việc lên đồng: mediumship; việc dấu thầu công khai:
competitive bidding; việc đóng đinh trên thập giá: crucifixion; việc
phân phối lợi tức: income distribution; việc phân xử do trọng tãị:
arbitration; việc rút ra khỏi khu vực do nhà nước quàn ly;
destatistation (giông như việc các tiểu bang thuộc Liền Bang Xô Viết
cũ tách ra khỏi chính quyền trung ương vào thập niên 80 và 90); việc
sử dụng thì ca có truyền thống lâu đời: long-standing use of verse;
việc sở hữu đối tượng: self-containment of the other; việc tạo phước
đức: merit making; việc thanh toán, quyết toán; clearance; việc thay
thế sản phẩm hay dịch vụ này bằng một sân phẩm ^hay-dịch vụ khác
với giá cả tương đương: substitution; việc thi hành chính sách:
implementation of policy; việc tố cáo: accusation; việc trừ tà trục quỉ:
exorcism; việc xin giấy phép nhập khẩu: import licensing; việc xử
công khai và mau chóng bằng phương pháp bồi thẩm đoàn: a speedy
and public jury trial
viêm: inflammation, viêm a-mi-dan: tonsillitis; viêm gan: hepatitis;
viêm gan siêu vi B: hepatitis B virus; viêm màng n:ỉo; meningitis;
viêm mũi; rhinitis; viêm mũi dị ứng; hay fever; viêm nâọ; encephalitis;
viêm niệu đạo do lậu: gonoccocal urethritis; viêm nươu rãng:
gingivitis; viêm phế quản: bronchitis; viêm ruột dẹ dày: gastroenteritis;
viêm tqi: otitis; viêm tai giữa: otitis media: viêm thố: p: arthritis; viêm
tiền liệt tuyến: prostatitis; viêm ruột: enteritis; viêm xoang: sinusitis; viêm
xoang mãn tính: chronic sinusitis
viển đạn đang bay: speeding bullet
ràỉ/ỉ cửu: perennial
Võ Miếu Minh Chính Đường: Wumiao Mingzheng Tang (Hán ngữ
phiên âm)
vong thân, phóng thể, tha hoá: alienation
vòng lãn quẩn : a vicious circle
vòng tròn thuyên thích luận: hermeneutical circle
vở diễn, sô biểu diễn dở ẹc: turkey = bomb = bad production.
Ex: That show was a real turkey = That show really bombed = So
biểu diễn dở ẹt.
với tư cách là, như là : qua (La Tinh)
vô chính phủ: anarchical
Vô Cực Hoàng Mẩu Đại Thiên Tôn: Wuji Huangmu Da Tianzun
(Hán ngữ phiền âm)
vô danh: anonymous
Vô Giáo Hội: Mukyokai
vô hình: invisible; sản phẩm vô hình: invisible products (tức dịch vụ:
services; trái với sản phẩm hữu hình: visible products, tức hàng hóa);
sản phẩm nhập khẩu võ hình: invisible imports (các dịch vụ mua từ
nước ngoài); sản phẩm xuất khẩu vô hình: invisible exports (các dịch
vụ bán ra nước ngoài); tài sản vô hình: intangible asset (tức tên tuổi,
thanh danh của công ty: a company’s reputation or good will)
vô ơn, lạnh nhạt: graceless "’
vô số: vô số các chi tiết: myriad of details; vổ số các nguồn tư liệu: a
plethora of sources; vô số nhân vật: gala,xies of characters
vô thường, phù du, chóng qua: evanescence
vốn liếng chính trị: political capital
NgiT vựng biên dịch và phiên dịch Việt-Anh 633
Vn Lan Hội (lề Vu Lan)'. Yu-lan hui (Hán ngữ phiên âm)
vụ kiện tụng: lawsuit
vụ mùa: crops; vụ mùa bội thu: bumper crops
vụ nổ (một phát hiện động trời): blast
vụ phê phán (các phương tiện truyền thông) mới nhất: the latest
round
vũ trụ luận: cosmology
Vương Dật: Wang ĩ (Hán ngữ phiên âm)
Vương Duy: Wang Wei (Hán ngữ phiên âm)
Vương Dương Minh: Wang Yang-Ming (Hán ngữ phiên âm)
vượt hơn, hơn hẳn: to beat something = to surpass, to outshine.
Ex: Your new house does beat that other one = Căn nhà mới của anh
đẹp hơn hẳn căn nhà kia.
vượt đèn đỏ: to rún a light = to go through a red light
vứt bỏ : to jettison
xa lộ thông tin: information highway

xạ hương: musk
xạ trị liều cao: high-dose chemotherapy
xã hội: xã hội cung đình: court society; xã hội hóa (nghĩa gần giống
như internalization): socialization; những cấu hình xã hội-văn hóa:
socio-cultural formations; thay đổi tùy theo môi trường văn hóa-xã
hội: socio-culturally variable; xã hội lý tưởng: ideal society; xã hội tối
ưu: optimum society; xã hội nông nghiệp: agrarian society; địa vị xã
hội: social status; tiến lên trên nấc thang xã hợi: social upward
mobility; tính cơ động xã hội (con người dễ chuyển từ giai cấp này
sang giai cấp cao hơn): social mobility; những vấn đề chính trị trong
phúc lợi xã hội: politics of social welfare; xã hội hóa ngược chiều:
reverse socialization; xã hội khai phóng, dân chủ: open society; xã
hội phân chia đẳng cấp (theo kiểu Ấn Độ): caste society
xấc định: xác định chi phí giá thành: cost allocation (cost
assignment); xác định thời điểm [của các di chỉ khảo cổ] bằng phương
pháp đồng vị phóng xạ: radiocarbon measurements; xác định bản
chất một cách dễ dàng: neat characterization
xác nhận, chứng minh ỉà đúng: to bear out
xâm nhập gia cư bất hợp pháp: unlawful entry
xâm phạm: infringement; xâm phạm tài sản nhà nước: appropriation
of state funds
xây dựng lý thuyết: theory construction
xe: xe hơi: set of wheels = car; xe ủi đất: bulldozer; xẹp lốp xe:
blowouts = flat tires; xe cũ tồi tàn, chiếc xe đau ban, thổ tả: clunker =
an old and broken-down car. Ex: One’s nuts to buy that clunker: Co
khùng mới đi mua chiếc xe thổ tả đó!
xem trộm, nhìn lén: voyeuristic
xét xử: những vụ xét xử công khai: public hearings
xét nghiệm: xét nghiệm máu: blood test; xét nghiệm nước tiểu:
urinalysis; xét nghiệm bằng chứng: evidentiary testing
xếp hàng ngạy ngắn: staying in line; xếp thành cột, bảng: to tabulate
xiềng xích của hệ thông (sự trói buộc của hệ thống): systemic chains
xỉn quá mạng., to be plastered = to be totally drunk. Ex: After a
couple of vodka rocks, he got plastered and couldn’t stick around:
Sju vài ly vot ka pha đá, hắn ta xỉn quá nên không thể nán lại được.
xỉnh xẹp lép sau một thời gian nổi đình đám: fizzle out = fail, end
W'eakly, especially after a hopeful beginning. Ex: His enthusiasm for
educational reforms has fizzled out: Ban đầu hấn cũng hăng hái đòi
Ngg vựng biên dịch và phiên dịch Việt-Anh 635
cải cách giáo dục xôm trò lắm, bây giờ thì như bong bóng xì.
xoá bỏ, rút lại không thực hiện; to rescind
xoay sở, điều khiển', to manipulate
xơ: xơ gan’, cirrhosis of the liver; xơ vữa đụng mạch: atheroschlerosis
xôn xao, chấn động: sensation; hoopla (commotion). Ex: Why is
there so much hoopla about his visit? Who is he, anyway?: Làm gì
hắn đến thăm mà xôn xao dữ vậy? Hắn là ông thánh gì kia chứ?
- ' , 'ỉ ,. ;
xua đuôi: to ward off; xua tà trục quái: to ward off evils
... A,” _______________ i
xuât săc, nôi bật: prominent
xưa nay bị lãng quên: heretofore neglected; xưa nay vẩn được tôn
trọng: long-respected
Xỉỉng tội: confession
xử lý bảo quản tang vật: evidence handling and storage; xử lý một
vấn đề: to tackle a problem
y tế: public health; củi cách chăm sóc y tế: health-care reform
ý chí tự do: free will
ý Chúa (Thượng Đế): the will of God
ý thức giai cấp: class consciousness
J’t'/Z cầu, kêu gọi: to call for
yêu đương: lovemaking (trong danh từ nhân học, dùng để chỉ toàn bộ
tiến trình từ lúc theo đuổi, tán tỉnh cho đến lúc kết hôn)
yếu tố hoang dã, say sứa, buông thả, đề cao cảm tính, trực giác: the
Dionysian (trong nghệ thuật Hi Lạp, đốì lập với the Apollonian = yếu
tố quân bình, tự kềm chế, trong sáng, lý tính)
GIẢNG TRÌNH BIÊN DỊCH VÀ PHIÊN DỊCH TIẾNG ANH
NHÀ XUẤT BẢN

ĐẠI HỌC QUỐC GIA TP Hồ CHÍ MINH
KP 6, p. Linh Trung, Q. Thủ Đức, TPHCM
ĐT: 7242181 + 1421, 1422; 1423, 1425, 1426
Fax: 7242194; Email: vnuhp@vnuhcm.edu.vn
***
Chịu trách nhiệm xuất bản

TS. HUỲNH BÁ LÂN
Biên tập nội dung

NGUYỄN LOAN
NGUYỄN HUỲNH
Sửa bản in
TRẦN VĂN THẮNG
Trình bày bìa

XUÂN THẢO
Đơn vị/Người liên kết:

TRƯỜNG ĐH KHXH&NV - ĐHQG TPHCM
shopngoaingu .com
In 1000 cuô'n khổ 14,5 X 20,5 cm. Sô' đăng ký KHXB: 40-
2006/CXB/46 - 220/ĐHQGTPHCM. Quyết định xuất bản
số: 181/QĐ-ĐHQGTPHCM/TB cấp ngày 30/10/2007 của NXB
ĐHQGTPHCM. In tại Công ty in Hưng Phú. In xong và nộp
lưu chiểu tháng 11/2007.

Giang Trinh Bien Dich Va Phien Dich_0001

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Giang Trinh Bien Dich Va Phien Dich_0001

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Giảng trình

bỉên dịch và phiên dịch tiếng Anh

Course in Translation and

Dương Ngọc Dũng

Dương Ngọc Dũng

For the text:

Mastering a second language can be a difficult and

Những cụm từ vựng đưực chia ra 15 đốn vị:

1. Chính trị (Politics)

7. Pháp luật (Law)

Đơn vị 1: Chính trị (Politics)

Bài 1: Nhân vật (Political People) ------------------------------------------- 1

Đơn vị 2: Văn hóa và xã hội (Culture and Society)

Đơn vị 3: Giáo dục (Education)

Bài 1: Những khái niệm (Concepts) ----------------------------------------- 29

Đơn vị 4: Y tế (Public Health)

Bài 1: Những thuật ngữ y học phổ thông

Bài 1: Thuật ngừ nông nghiệp phổ thông

Dơn vị 6: Kinh tê thương mại

Bài 1: Một số thuật ngữ. kinh tế-thương mại phổ biến

Bài 3: Một sô vấn đề kinh tế-chính trị

Đơn vị 7: Pháp luật (Law)

Bài 1: Một sô' thuật ngữ thông dụng

Đơn vị 8: An ninh quốc phòng

Bài 1: Một số thuật ngữ thông thường •

(Some Common Terms) ------- -------------------------------- -—124

Đơn vị 9: Khoa học (Science)

Bài 1: Khoa học tự nhiên (Natural Sciences) -------------------------- 143

Đơn vị 10: Văn học nghệ thuật

Bài 1: Những yếu tố tạo thành văn học

Đơn vị 11: Triết học (Philosophy)

Bài 1: Một số khái niệm và thuật ngữ căn bản

Đơn vị 12: Tôn giáo và tín ngưởng

Bài I: Tôn giáo truyền thông Đông phương (I)

Đơn vị 13: Quan hệ quốc tế

Bài 1: Chính sách đối ngoại của Mỹ

Đơn vị 14: Truyền thông đại chúng

Đơn vị 15: Ngôn ngữ đời thường: Đặc ngữ Mỹ

Bài 1: Cut the crap, please! --------------------- -- ------------------------- 285

UN High Commissioner: Cao ủy Liên hiệp quổc

B-DỊch những câu sau đây sang Việt ngữ:

1- Representative Jack Kemp, a New York Rcpubican, is an

6- The office of the presidency emerged from the Constitutional

political agenda and whose secular and pragmatic views were

Food and Nutrition Service: sở Thực phẩm và Dinh dưỡng

B-DỊch những câu sau đây sang Việt ngữ:

drug companies generally have their own lobbying staffs, and

lawyer arguing for stricter enforcement of environmental

B-DỊch những câu sau đây sang Việt ngữ:

legislative and top executive officials, and influence the

as a protest candidate, when the Green party nominated him for

cultural transmission: chuyển giao văn hóa (còn gọi là differential

B-Dịch những câu sau đây sang Việt ngữ:

turnaround from what took place in the older, traditional,

military service, convents and monasteries, prisoncr-of-war or

virtues are themselves in considerable disarray. Clients, whether

oil spills: dầu loang trên biển

B-DỊch những câu sau đây sang Việt ngữ:

1- It is probable that incidents of family violence arc not limited to

Occasions for jealousy and rivalry arc similarly increased.

housing, street paving, lighting, industrial parks, and related

In fact, opposition to housing dcconcen-tration was not limited

to oversee compliance: kiểm tra các mưu toan đồng lõa

B-Dịch những câu sau đây sang Việt ngữ: