1

Câu 1: Phân tích và so sánh 3 mô hình hành chính công tiêu biểu:
1. Mô hình hành chính công tiêu biểu (Traditional Public Administration)
2. Mô hình quản lý công mới (New Public Management)
3. Mô hình quản trị nhà nước tốt (Good Governance)

BÀI LÀM

Hiện nay đất nước ta đang từng bước đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới, phát triển
đất nước nhanh, bền vững, thì việc thay đổi cái cũ để tiếp nhận cái mới thì đó cũng là một vấn
đề vô cùng khó khăn và thách thức, nó đòi hỏi cả một quá trình từ việc thay đổi bộ máy, tổ
chức cho đến nhận thức, tư duy của mỗi chúng ta.
Cụ thể hơn đó là việc thay đổi hành chính nhà nước thông qua việc cải cách thủ tục hành
chính sẽ gỡ bỏ những rào cản về thủ tục hành chính đối với môi trường kinh doanh và đời sống
của người dân, giúp cắt giảm chi phí và rủi ro của người dân và doanh nghiệp trong việc thực
hiện thủ tục hành chính.
Từ đầu thế kỉ XX cho đến nay, nhà nước ta đã áp dụng 3 mô hình hành chính công tiêu
biểu: Mô hình hành chính công tiêu biểu (Traditional Public Administration), mô hình quản lý
công mới (New Public Management), mô hình quản trị nhà nước tốt (Good Governance) qua
từng giai đoạn, mỗi mô hình khi được áp dụng cũng đã có những ưu điểm và hạn chế khác
nhau.
Trước tiên chúng ta cùng tìm hiểu hành chính công là gì?
Là hoạt động thực thi quyền hành pháp của Nhà nước, là sự tác động có tổ chức và là sự
điều chỉnh bằng quyền lực pháp luật của Nhà nước tới các quá trình xã hội và hành vi của con
người thông qua việc các cơ quan hành chính Nhà nước từ trung ương đến địa phương tiến
hành. Nhằm duy trì và phát triển các mối quan hệ xã hội và trật tự pháp luật, thoả mãn nhu cầu
hợp pháp của công dân.
Mô hình hành chính công tiêu biểu (Traditional Public Administration) hay còn được
gọi là mô hình hành chính công truyền thống. Mô hình hành chính công truyền thống được tổ
chức chủ yếu dựa trên các nguyên tắc: Hợp pháp hoá các lĩnh vực hoạt động thành các nhiệm
 2

vụ chính thức; sắp xếp bộ máy hành chính theo hệ thống thứ bậc hình tháp cấp dưới phục tùng
cấp trên và chịu sự kiểm soát của cấp trên.
Dưới đây là phân tích và so sánh ba mô hình hành chính công tiêu biểu:
1. Mô hình hành chính công tiêu biểu (Traditional Public Administration):
- Đặc điểm: Xuất hiện vào thập niên đầu thế kỷ XX, mô hình này tổ chức hành chính
dựa trên nguyên tắc nhiệm sở, sắp xếp bộ máy hành chính theo hệ thống thứ bậc hình tháp, và
tập trung vào việc thực thi chính sách công.
- Điểm mạnh: Tích hợp tri thức khoa học và dân chủ xã hội.
- Điểm yếu: Hạn chế trong việc thích ứng với thay đổi xã hội và kinh tế, cứng nhắc và
không linh hoạt.
Ví dụ: Một cơ quan hành chính công truyền thống quản lý việc cấp phép xây dựng theo
quy trình chuẩn, với các bước rõ ràng và thủ tục cố định. Tuy nhiên, mô hình này có thể gặp
khó khăn trong việc thích ứng với nhu cầu của người dân và thay đổi trong lĩnh vực xây dựng.
2. Mô hình quản lý công mới (New Public Management):
- Đặc điểm: Xuất hiện từ những năm 1970, mô hình này tập trung vào kết quả đầu ra,
hiệu quả thực hiện, và cạnh tranh bình đẳng trong cung cấp dịch vụ công.
- Điểm mạnh: Tự chủ, tập trung vào hiệu quả và kết quả, giảm thiểu cấp quản lý trung
gian.
- Điểm yếu: Có thể dẫn đến tham nhũng và thiếu minh bạch.
Ví dụ: Một bệnh viện công áp dụng Mô hình quản lý công mới (New Public
Management) bằng cách tập trung vào hiệu suất và kết quả. Họ đo lường thời gian chờ khám
bệnh, chất lượng dịch vụ, và sự hài lòng của bệnh nhân để cải thiện quản lý và tối ưu hóa tài
nguyên.
- Quản lý hiệu suất trong giáo dục: Một hệ thống giáo dục áp dụng Mô hình quản lý
công mới (New Public Management) bằng cách đo lường kết quả học tập của học sinh, thời
gian giảng dạy, và hiệu suất của giáo viên. Họ sử dụng các chỉ số để đánh giá và cải thiện chất
lượng giáo dục.
Mô hình quản lý công mới (New Public Management) tập trung vào kết quả đầu ra và
hiệu quả, nhưng cũng đòi hỏi cân nhắc kỹ lưỡng để tránh các tác động phụ không mong muốn.
3. Mô hình quản trị nhà nước tốt (Good Governance):
 3

- Đặc điểm: Tập hợp các tiêu chí về quản lý xã hội, bao gồm minh bạch, đáp ứng, công
bằng, và trách nhiệm giải trình.
- Điểm mạnh: Đảm bảo sự phát triển hài hòa, bền vững của quốc gia, thúc đẩy sự tham
gia của công dân.
- Điểm yếu: Đòi hỏi sự cam kết và tham gia tích cực từ cơ quan nhà nước và công dân.
Ví dụ: Một thành phố áp dụng Mô hình quản trị nhà nước tốt bằng cách tổ chức hội thảo
về chính sách giao thông công cộng. Các chuyên gia, doanh nghiệp và công dân tham gia thảo
luận về việc cải thiện hệ thống giao thông. Quyết định cuối cùng được định hình dựa trên ý
kiến của tất cả các bên liên quan.
Quản trị nhà nước tốt là một phương pháp quản lý nhằm đảm bảo sự hiệu quả, minh
bạch và đáp ứng đối với nhu cầu của xã hội, từ việc hoạch định chính sách đến vận hành bộ
máy nhà nước.
Tóm lại, mỗi mô hình đề có những ưu điểm và hạn chế riêng. Vì vậy, việc áp dụng các
mô hình cần phải phụ thuộc vào tình hình cụ thể, hoàn cảnh đất nước và mục tiêu cần vươn tới.
Việc kết hợp các yếu tố từ cả ba mô hình (Traditional Public Administration, Mô hình quản lý
công mới (New Public Management), và Mô hình quản trị nhà nước tốt (Good Governance) có
thể là hướng đi tốt để đáp ứng đa dạng và phức tạp của quản lý công ở Việt Nam. Bởi vì:
Mô hình New Public Management không phù hợp hoàn toàn với Việt Nam vì một số lý
do sau:
- Văn hóa và lịch sử: Việt Nam có một hệ thống quản lý công truyền thống với các đặc
điểm văn hóa và lịch sử riêng. Mô hình New Public Management tập trung vào hiệu suất và kết
quả, trong khi Việt Nam cần xem xét cẩn thận để không làm mất đi các giá trị truyền thống.
- Thực tế kinh tế và xã hội: Mô hình quản lý công mới (New Public Management)
thường áp dụng trong các nền kinh tế phát triển, trong khi Việt Nam đang trong giai đoạn phát
triển. Việc tập trung quá mức vào hiệu suất có thể bỏ qua các khía cạnh như công bằng xã hội
và bền vững.
- Thách thức về tham nhũng: Mô hình có thể tạo ra cơ hội cho tham nhũng nếu không
có các biện pháp kiểm soát và minh bạch. Việt Nam đang nỗ lực chống tham nhũng, và việc áp
dụng Mô hình quản lý công mới cần được cân nhắc kỹ lưỡng.
 4

Còn mô hình quản trị nhà nước tốt (Good Governance) có thể được xem là phù hợp với
Việt Nam trong bối cảnh hiện tại. Vì mô hình này một số điểm nổi bật như: đề cao việc mở
rộng sự tham gia của công dân vào quản lý nhà nước, từ việc định hình chính sách, giám sát
đến việc đánh giá hoạt động của cơ quan nhà nước. Mô hình này đảm bảo thông tin rõ ràng,
công khai và dễ hiểu về quyết định và hoạt động của cơ quan nhà nước. Đáp ứng nhanh chóng
và hiệu quả đối với nhu cầu của người dân, đảm bảo sự công bằng trong phân phối lợi ích và
thu hút tài năng vào quản lý nhà nước.
Liên hệ thực tế cho bản thân:
Là một sinh viên, nhằm đóng vai trò quan trọng trong sự nghiệp xây dựng Chủ nghĩa Xã
hội ở Việt Nam hiện nay, đóng góp công sức vào sự phát triển đất nước, bản thân em cần tìm
hiểu và học tập để nắm vững kiến thức chuyên môn, phát triển kỹ năng cá nhân, và theo đuổi
học tập liên tục. Thường xuyên tham gia hoạt động xã hội như: Tham gia các hoạt động tình
nguyện, tự quản, và xây dựng cộng đồng ngày một văn minh, tốt đẹp. Tập trung phát triển bản
thân: Xây dựng kỹ năng mềm, kỹ năng tin học, trình độ ngoại ngữ. Đồng thời, cần thường
xuyên tìm hiểu về quản lý hành chính, rèn luyện bản thân để đóng góp vào công cuộc kiến thiết
và bảo vệ Tổ quốc, đưa đất nước tiến lên Chủ nghĩa Xã hội, đặc biệt trong giai đoạn công
nghiệp 4.0
Câu 2: Hãy nêu và phân tích các đặc trưng hành chính nhà nước Việt Nam. Làm thế nào
để có thể áp dụng mô hình quản trị nhà nước tốt cho hành chính công Việt Nam?
Các đặc trưng hành chính của nhà nước Việt nam:
Nhà nước Việt Nam có những đặc tính chủ yếu sau:
- Tính lệ thuộc vào chính trị và hệ thống chính trị: Nền hành chính Nhà nước phụ thuộc
vào hệ thống chính trị, lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam. Tuy lệ thuộc vào chính trị, nền
hành chính vẫn có độc lập tương đối trong hoạt động chuyên môn nghiệp vụ và kỹ thuật hành
chính.
Ví dụ:
- Bản chất chính trị của nhà nước: Việt Nam là một quốc gia xã hội chủ nghĩa, với
Đảng Cộng sản Việt Nam là đảng lãnh đạo. Nhà nước Việt Nam phụ thuộc vào chính trị của
Đảng và phải phục tùng sự lãnh đạo của Đảng trong việc thực hiện chính sách, quản lý quốc gia
và đảm bảo an ninh, trật tự.
 5

- Hệ thống chính trị: Hệ thống chính trị của Việt Nam bao gồm các cơ quan như Quốc
hội, Chính phủ, Tòa án, và các cơ quan hành chính khác. Ví dụ, Quốc hội là cơ quan đại diện
cho nhân dân, có quyền thông qua luật pháp và quyết định quan trọng về chính sách quốc gia.
- Tính pháp quyền: Nền hành chính tuân theo quy định pháp luật và yêu cầu công dân và
tổ chức trong xã hội phải nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật. Các cơ quan hành chính phải tuân
theo luật pháp và thực hiện đúng quy định.
Ví dụ, tòa án quản lý việc giải quyết tranh chấp, xử lý vi phạm pháp luật.
- Tính phục vụ nhân dân: Nền hành chính phải phục vụ nhân dân, đáp ứng nhu cầu và
quyền lợi của công dân.
Ví dụ: Cơ quan hành chính như UBND (Ủy ban Nhân dân) cấp tỉnh, huyện, xã phải thực
hiện nhiệm vụ phục vụ lợi ích của người dân. Ví dụ, cung cấp dịch vụ công, giải quyết thủ tục
hành chính, quản lý đất đai, và bảo vệ quyền lợi của người dân.
- Tính hệ thống thứ bậc chặt chẽ: Hệ thống hành chính được tổ chức và vận hành chặt
chẽ, từ cấp trung ương đến cấp địa phương. Hệ thống định chế tổ chức: Nền hành chính nhà
nước được cấu tạo gồm một hệ thống định chế tổ chức theo thứ bậc chặt chẽ và thông suốt từ
Trung ương tới các địa phương. Các cấp dưới phục tùng cấp trên, nhận chỉ thị mệnh lệnh và
chịu sự kiểm tra, giám sát của cấp trên
- Tính chuyên môn hóa và nghề nghiệp cao: Cán bộ hành chính cần có kiến thức chuyên
môn và năng lực nghề nghiệp cao để thực hiện công việc.
- Tính liên tục, tương đối ổn định và thích ứng: Nền hành chính phải duy trì tính liên tục,
tương đối ổn định và thích ứng với biến đổi xã hội và kinh tế.
Ví dụ: Cơ quan hành chính phải duy trì hoạt động liên tục và ổn định. Ví dụ, các cơ quan
thuế phải thực hiện thu thuế hàng tháng, hàng năm mà không bị gián đoạn.
* Để áp dụng mô hình “Quản trị nhà nước tốt” cho hành chính công Việt Nam, chúng ta
cần:
- Mở rộng sự tham gia của công dân vào quản lý nhà nước.
- Hoạch định chính sách dựa trên nguyên tắc đồng thuận xã hội.
- Tăng cường trách nhiệm giải trình và đảm bảo minh bạch.
- Đảm bảo hiệu quả, hiệu lực, công bằng và thu hút.
- Tập trung vào xây dựng nhà nước pháp quyền
 6

Việc thực hiện mô hình này đòi hỏi sự cải cách và tập trung vào xây dựng một hệ thống
hành chính linh hoạt, đáp ứng nhu cầu của người dân và xã hội.
Để áp dụng mô hình “Quản trị nhà nước tốt” cho hành chính công Việt Nam, chúng ta
cần thực hiện các biện pháp sau:
Tham gia của công dân:
Khuyến khích sự tham gia của công dân trong quản lý nhà nước. Điều này có thể thực
hiện qua việc tạo điều kiện cho công dân tham gia vào việc đề xuất chính sách, giám sát và
tham gia vào quyết định.
Nguyên tắc đồng thuận xã hội:
Hoạch định chính sách dựa trên nguyên tắc đồng thuận xã hội, đảm bảo rằng các quyết
định được đưa ra phản ánh ý kiến của nhiều tầng lớp và đối tượng trong xã hội.
Trách nhiệm giải trình và minh bạch:
Các cơ quan hành chính cần phải giải trình rõ ràng về quyết định của họ và đảm bảo
minh bạch trong hoạt động của mình.
Hiệu quả, hiệu lực và công bằng:
Đảm bảo rằng hành chính công hoạt động hiệu quả, hiệu lực và công bằng. Các quyết
định và chính sách phải đáp ứng đúng mục tiêu và giải quyết vấn đề một cách công bằng.
Tập trung vào xây dựng nhà nước pháp quyền:
Tăng cường việc xây dựng và thực thi pháp luật, đảm bảo rằng mọi người đều phải tuân
theo quy định pháp luật.
Nhớ rằng việc áp dụng mô hình quản trị nhà nước tốt là một quá trình liên tục và đòi hỏi
sự cải tiến và thích ứng với biến đổi xã hội và kinh tế.

Để áp dụng mô hình “Quản trị nhà nước tốt” cho hành chính công ở Việt Nam, bạn có
thể xem xét các biện pháp sau:

Mở rộng sự tham gia của công dân: Tạo điều kiện cho công dân tham gia vào quản lý
nhà nước, đưa ra ý kiến và tham gia giám sát. Cơ quan hành chính cần tạo kênh giao tiếp,
tương tác với người dân và lắng nghe ý kiến của họ.
 7

Hoạch định chính sách đồng thuận xã hội: Xây dựng chính sách dựa trên nguyên tắc
đồng thuận xã hội, đảm bảo sự đồng lòng và hỗ trợ từ cộng đồng. Điều này đòi hỏi sự tham gia
của các bên liên quan trong quá trình hoạch định chính sách.

Nền hành chính có trách nhiệm giải trình: Cơ quan hành chính phải giải trình trước
công dân và xã hội về quyết định và hoạt động của mình. Điều này tạo sự minh bạch và tăng
cường trách nhiệm.

Tăng cường minh bạch: Đảm bảo thông tin và quyết định của nhà nước được công
khai, minh bạch. Công dân cần biết rõ về quy trình, quyết định và tài liệu liên quan.

Tối ưu hóa hiệu quả và hiệu lực: Cơ quan hành chính cần tập trung vào tối ưu hóa sử
dụng tài nguyên và đảm bảo hiệu quả trong quản lý. Điều này liên quan đến cải cách quy trình,
công nghệ và tổ chức.

Tăng cường công bằng và thu hút: Đảm bảo công bằng trong việc cung cấp dịch vụ và
thu hút tài năng vào hành chính công. Điều này bao gồm cả việc đảm bảo cơ hội công việc và
phát triển nghề nghiệp.

Tuân thủ pháp quyền: Nhà nước cần tuân theo quy định pháp luật và đảm bảo tính
pháp quyền trong hoạt động. Điều này đảm bảo sự ổn định và tin cậy của hệ thống hành chính.

Nhớ rằng, việc áp dụng mô hình này đòi hỏi sự cải cách và tập trung vào xây dựng một
hệ thống hành chính linh hoạt, đáp ứng nhu cầu của người dân và xã hội.