Agkistrodon Bilineatus Bilineatus

Cantil Viper / Mexican Moccasin / Mexican Cantil

Οχιά Καντίλ
Ιατρική αντιμετώπιση σε περίπτωση δήγματος

Τοξίνες δηλητηρίου: Προπηκτικά / Μυοτοξίνες / Αιμορραγίνες / Αιμοτοξίνες

Ισχύς και δράση δηλητηρίου: Πολύ ισχυρό και πολυσύνθετο, με περίπου 50 αναγνωρισμένα
συστατικά. Μπορούν να χωριστούν σε τέσσερις μεγάλες κατηγορίες:

1. Πρωτεολυτικά ένζυμα, που καταστρέφουν άμεσα τους ιστούς, όπως συμβαίνει κατά την πέψη.
2. Φλεγμονώδεις διαμεσολαβητές, συμπεριλαμβανομένων τύπου ισταμίνης/βραδυκινίνης
παραγόντων που προκαλούν πόνο, ερύθημα, οίδημα και περιστασιακά διανεμητικό σοκ.
3. Ινωδολυτικά ένζυμα, που διασπούν/καταστρέφουν το ινώδες (fibrin) σε αναποτελεσματικό Δ-
διμερές, πράγμα που οδηγεί σε διαταραχή της πήξης του αίματος.
4. Αντιαιμοπεταλιακοί παράγοντες, που προκαλούν θρομβοπενία.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Παρόλο που υπάρχει ενδεχόμενο να ανιχνευτούν νευροτοξίνες στο δηλητήριο, κλινικώς
σημαντική νευροτοξικότητα δεν λαμβάνει χώρα.

Αντίδοτο:

1) Κωδικός αντιδότου: SAmPRO01.

Όνομα αντιδότου: Polyvalent crotalid antivenom (CroFab), Ovine, Fab – Πολυδύναμο αντίδοτο για
κροταλίδες.
Κατασκευαστής: Protherics Inc. (USA)
Τηλέφωνο: ++1-615-327-1027
Διεύθυνση: 5214 Maryland way, Suite 405, Brentwood, Tennessee 370027, USA

2) Κωδικός αντιδότου: SAmIBM06

Όνομα αντιδότου: Antivipmyn
Κατασκευαστής: Instituto Bioclon
Τηλέφωνο: ++56-65-41-11
Διεύθυνση: Calzada de Tlalpan No. 4687, Toriello Guerra, C.P.14050, Mexico, D.F.

Νευροτοξίνες: Μάλλον όχι.

Μυοτοξίνες: Συστηματικές μυοτοξίνες.
Προπηκτικά δηλητηρίου: Μείγμα προπηκτικών.
Αντιπηκτικά δηλητηρίου: Μάλλον όχι.
Αιμορραγίνες δηλητηρίου1: Μεταλλοπρωτεϊνάσες ψευδαργύρου.
Νεφροτοξίνες: Μάλλον όχι.
Καρδιοτοξίνες: Μάλλον όχι.
Νεκροτοξίνες: Μάλλον ναι.
Κλινικά συμπτώματα

Επικινδυνότητα: Πιθανότατα σοβαρή έγχυση δηλητηρίου. Έχουν προκληθεί θάνατοι εντός λίγων ωρών.
Θνησιμότητα σε μη βοηθούμενα δήγματα: Δεν γνωρίζουμε, αλλά το ενδεχόμενο θανάτου δεν αποκλείεται.

1
Τοξίνες από δηλητηριώδη φίδια ή φυτά που προκαλούν καταστροφή του εσωτερικού τμήματος των τριχοειδών και μικρών αγγείων, με
αποτέλεσμα τη διαρροή αίματος και μικροαιμορραγίες.
Τοπικά συμπτώματα: Ανεπαρκείς πληροφορίες, αλλά σίγουρα σοβαρός πόνος, οίδημα, φουσκάλες, μώλωπες
κ.α.
Τοπική νέκρωση: Πολύ πιθανή.
Γενικές συστηματικές επιδράσεις: Απουσία επαρκών πληροφοριών, συνήθως πονοκέφαλος, ναυτία, εμετός,
διάρροια, κατάρρευση, σπασμοί, αιματουρία, επίσταξη, αιμορραγία ούλων.
Νευροτοξική παράλυση: Όχι, σύμφωνα με τις μέχρι τώρα κλινικές ενδείξεις και στοιχεία.
Μυοτοξικότητα: Ανεπαρκείς πληροφορίες αλλά δυνητικά πιθανή.
Διαταραχή της πήξης του αίματος και αιμορραγίες: Συνήθως σοβαρή διαταραχή της πηκτικότητας μαζί με
αρκετή αιμορραγία.
Νεφρικές βλάβες: Ανεπαρκείς πληροφορίες, συνήθως δευτεροπαθείς επιπλοκές λόγω διαταραχής της πήξης του
αίματος. Πιθανή νεφρική ανεπάρκεια.
Καρδιοτοξικότητα: Ανεπαρκείς πληροφορίες αλλά μάλλον όχι.
Άλλα συμπτώματα: Σοκ, μετατόπιση υγρών (fluid shifts)

Πρώτες βοήθειες

 Το δαγνωμένο άτομο πρέπει να ξαπλώσει και να παραμείνει ακίνητο. Αν ο ασθενής καταληφθεί από
υστερία και σοκ, πείτε του ότι το κάθε δάγκωμα φιδιού δεν συνεπάγεται και έγχυση δηλητηρίου στο θύμα
σε όλες τις περιπτώσεις. Επίσης, το δηλητήριο εξαπλώνεται αργά (άρα προλαβαίνει να λάβει βοήθεια) και
επίσης πλέον η επιστήμη της ιατρικής έχει προοδεύσει πολύ.
 Η καλύτερη πρώτη βοήθεια σε ασθενή με τσίμπημα φιδιού, μέχρι τη διακομιδή σε Νοσοκομείο, είναι η
χορήγηση μιας ένεσης Κορτιζόνης (Solu Cortef, ή Solu Medrol 250mg ενδομυϊκώς) και ένα παυσίπονο μαζί
με την καθησύχαση στον ασθενή ότι δεν κινδυνεύει η ζωή του. Η χορήγηση αντιοφικού και αντιτετανικού
ορού είναι στην κρίση του ιατρού ανάλογα με την περίπτωση.
Ο ασθενής πρέπει να νοσηλεύεται άμεσα σε Χειρουργική Κλινική και μάλιστα σε Νοσοκομείο που έχει
διαθέσιμη ΜΕΘ και Τεχνητός Νεφρός διότι κάποια στιγμή μπορεί να χρειασθεί τεχνητή υποστήριξη
αναπνοής ή αιμοκάθαρση.
 Η πληγή δεν πρέπει να πειραχτεί με κανέναν τρόπο. Απομακρύνετε το δηλητήριο στην επιφάνεια του
δέρματος μ’ ένα υγρό πανό αλλά μην κάνετε μαλάξεις στην πληγή. Μπορείτε να πλύνετε το σημείο με ήπια
αντισηπτικά (νερό, σαπούνι κλπ).
 Όλα τα δακτυλίδια και τα άλλα κοσμήματα πρέπει να αφαιρούνται από το δαγκωμένο μέλος, ιδίως από τα
δάκτυλα, καθώς μπορεί να λειτουργήσουν ως αιμοστατικοί επίδεσμοι (tourniquets) αν αναπτυχθεί οίδημα.
 Το δαγκωμένο μέλος πρέπει να ακινητοποιείται όσο πιο αποτελεσματικά γίνεται με τη χρήση αυτοσχέδιου
νάρθηκα ή επιδέσμου (sling). Αν είναι εφικτή, η περίδεση με ελαστικό επίδεσμο του μέλους που είναι σε
νάρθηκα αποτελεί αποτελεσματική μορφή ακινητοποίησης. Όχι πάρα πολύ δυνατό σφίξιμο όμως. Μια
σφιχτή περίδεση του δαγκωμένου μέλους φράσσει την κυκλοφορία του αίματος και μπορεί να προκαλέσει
νέκρωση, γάγγραινα και θρομβώσεις, έτσι είναι σημαντικό να διατηρηθεί η ομαλή κυκλοφορία του αίματος.
Συνιστάται να ακινητοποιείται χαμηλότερα από το ύψος της καρδιάς.
 Αν υπάρχει μείωση των ζωτικών λειτουργιών πχ αναπνοή, λειτουργία καρδιάς κλπ, πρέπει να
υποστηριχθούν κατά προτεραιότητα. Συγκεκριμένα, σε δήγματα που προκαλούν χαλαρή παράλυση,
συμπεριλαμβανομένης της αναπνευστικής παράλυσης, μπορεί να υπάρχει δυσλειτουργία των αεραγωγών
και της αναπνοής, που να απαιτεί επείγουσα και παρατεταμένη αντιμετώπιση. Η αντιμετώπιση μπορεί να
περιλαμβάνει την τεχνική μεταφοράς εκπνεόμενου αέρα «στόμα με μάσκα» (ή «στόμα με στόμα»).
Αναζητήστε επείγουσα ιατρική βοήθεια.
 Μην πιπιλίζετε και μην χαράζετε την πληγή.
 Αποφύγετε το αλκοόλ και τα ηρεμιστικά. Δώστε πολλά υγρά για να αποφευχθεί η αφυδάτωση, ειδικά αν
υπάρχει καθυστέρηση στη μεταφορά σε ιατρική μονάδα.
 Αν το φίδι που δάγκωσε έχει σκοτωθεί, μεταφέρετέ το μαζί με τον ασθενή στον γιατρό για αναγνώριση –
ταυτοποίηση. Αποφύγετε την επαφή με το κεφάλι και το στόμα του φιδιού.
 Το θύμα πρέπει να μεταφερθεί άμεσα και με οποιονδήποτε τρόπο (εκτός περπατήματος) στην πλησιέστερη
ιατρική μονάδα ώστε να λάβει φροντίδα (με μηχανή, βάρκα, αυτοκίνητο, αγκαλιά, στην πλάτη κλπ). Το
δαγκωμένο μέλος δεν πρέπει να ασκείται, καθώς η μυϊκή σύσπαση θα συμβάλει στην απορρόφηση του
δηλητηρίου από τη συστηματική κυκλοφορία.
 Δεν χρειάζεται ένεση ή ενστάλαξη χημικών ενώσεων όπως το υπερμαγγανικό κάλιο, η φαινόλη (καρβολικό
σαπούνι) και η θρυψίνη, η εφαρμογή ηλεκτρικού σοκ ή πάγου (κρυοθεραπεία), η χρήση παραδοσιακών με
 βότανα, λαϊκών και άλλων θεραπειών, συμπεριλαμβανομένης της κατάποσης φυτικών προϊόντων που
προκαλούν έμετο και τμημάτων του φιδιού, πολλαπλές τομές, τατουάζ και άλλα.

Άλλα σχόλια

Αντιμετωπίζουμε την κατάσταση πάντα ως δυνητικά σοβαρή. Χρειάζεται άμεση και εκτενής ιατρική
παρακολούθηση της πορείας του ασθενούς. Τα συμπτώματα των δηγμάτων από τα είδη οχιάς Agkistrodon
ποικίλουν, από ελαφρά τοπικά συμπτώματα μέχρι μέτριας/σοβαρής επικινδυνότητας. Αν η συστηματική μυόλυση
είναι ένας θεωρητικός κίνδυνος, η παράλυση δεν είναι. Ασθενείς με εκτεταμένα συμπτώματα πρέπει να λάβουν
αντίδοτο IV (antivenom IV).