TINGKATAN 5

BAB 2
SEBATIAN
KARBON

SCAN
Cyan Lite OR

UNIVERSAL EDUCATION TOUCH

2.1
KLIK SINI
JENIS-JENIS SEBATIAN Untuk tonton
KARBON video ringkas
Sebatian Karbon
Maksud
Sebatian karbon ialah sebatian yang
mengandungi karbon sebagai unsur
juzuknya.
 2 JENIS
SEBATIAN KARBON

SEBATIAN KARBON

Organik
Sebatian yang berasal
daripada benda bukan
hidup seperti oksida karbon,
Sebatian yang berasal daripada sebatian karbonat dan
benda hidup dan mengandungi sebatian sianida.
unsur karbon yang terikat secara SEBATIAN KARBON
kovalen dengan unsur-unsur seperti
hidrogen, nitrogen, sulfur dan
fosforus. Bukan Organik
Sebatian organik yang SEBATIAN ORGANIK
mengandungi hidrogen
dan karbon sahaja. Hirokarbon
SEBATIAN ORGANIK

Bukan
Hirokarbon
Sebatian organik yang
mengandungi karbon dan
hidrogen serta unsur lain
seperti oksigen, nitrogen,
fosforus atau halogen.
Sebatian organik yang SEBATIAN ORGANIK
mengandungi hidrogen
dan karbon sahaja. Hirokarbon

Pecahan hidrokarbon dalam
petroleum diasingkan pada suhu
berlainan mengikut saiz hidrokarbon.
SUMBER HIDROKARBON
Penyulingan Proses Peretakan
berperingkat Hidrokarbon berantai
panjang dipecahkan kepada
molekul yang lebih kecil
pada suhu tinggi dan
bermangkin
• Pecahan hidrokarbon
molekul besar dipanaskan
pada suhu dan tekanan
tinggi.
• Mangkin campuran
aluminium oksida, Al2 O3
dan silikon(IV) oksida, SiO2
biasanya digunakan untuk
meningkatkan kadar tindak
balas.
• Proses peretakan
menghasilkan:
(i) Hidrokarbon yang lebih
kecil.
(ii) Hidrokarbon alkena
dan alkana rantai lebih
pendek yang digunakan
sebagai bahan mentah
industri.
• Permintaan terhadap
hidrokarbon bersaiz kecil
adalah lebih tinggi kerana
lebih mudah terbakar dan
digunakan sebagai bahan
api.
SUMBER ALTERNATIF
HIDROKARBON
• Biojisim ialah bahan organik daripada tumbuhan dan haiwan. Biojisim
mengandungi tenaga yang tersimpan daripada matahari.
• Sumber alternatif ini ialah sumber yang diperbaharu. Sumber tenaga
alternatif boleh dihasilkan melalui pelbagai proses kimia yang
bersumberkan biojisim.
2.2
KLIK SINI
SIRI HOMOLOG Untuk tonton siaran
langsung kelas
Sebatian Karbon
mempunyai formula
am yang sama

boleh disediakan dengan kaedah yang

sama. Contohnya semua alkena boleh
disediakan daripada tindak balas
pendehidratan alkohol.
C2H5OH → C2H4 + H2O
C3H7OH → C3H8 + H2O
Siri homolog yang akan dipelajari
Formula
Molekul,
Formula
Struktur
dan
Penamaan
Bilangan 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
karbon
Ahli-ahli Nama
Induk
Met Et Prop But Pent Heks Hept Okt Non Dek

Siri
Siri Alkana Alkena Alkuna Alkohol Asid Ester
Homolog homolog karboksilik
Akhiran "ana" "ena" "una" "ol" "oik" "oat"
2.3
KLIK SINI
SIFAT KIMIA DAN SALING Untuk tonton
PERTUKARAN SEBATIAN playlist video
ANTARA SIRI HOMOLOG Kimia
HIDROKARBON Wujud ikatan kovalen tunggal
TEPU antara atom karbon.

KUMPULAN Ikatan kovalen tunggal antara atom Sifat kimia alkana:

BERFUNGSI karbon, • Alkana adalah tidak reaktif secara
kimia dan bersifat neutral.
• Tidak menunjukkan sebarang
FORMULA AM Cn H2n+2 , n = 1,2,3... perubahan apabila ditindak balas
dengan asid HCl, NaOH, KMnO(4)

Alkana
berasid dan air bromin.
• Pembakaran alkana terbahagi
kepada pembakaran lengkap dan
pembakaran tidak lengkap.
• Mengalami tindak balas
DI DALAM SIRI HOMOLOG penukargantian dengan syarat
kehadiran UV dan hanya akan
bertindak balas dgn Cl, Br dan I.
 Sifat kimia alkena:
HIDROKARBON Wujud ikatan kovalen ganda dua • Bersifat neutral. Lebih reaktif daripada
TAK TEPU antara atom karbon. alkana
• Dapat mengalami pembakaran lengkap
KUMPULAN Ikatan ganda dua antara atom dan pembakaran tidak lengkap
karbon, • Tindak Balas Penambahan
BERFUNGSI
• Mengalami penghidrogenan dgn syarat
adanya mangkin platinium / nikel yang
FORMULA AM Cn H2n , n = 2,3... panas. Hasilnya alkena→alkana.
• Mengalami penghalogenan dgn air

Alkena
klorin dan bromin untuk menghasilkan
dibromoalkana / dikloroalkana.
• Mengalami penghalidaan dgn HCl, HBr
dan HI untuk menghasilkan haloalkana
• Mengalami penghidratan dgn
DI DALAM SIRI HOMOLOG penambahan stim(air) pada suhu dan
tekanan yang tinggi di makmal manakala
secara industri adalah dgn menggunakan
mangkin asid fosforik pd suhu 300°C dan
tekanan 60atm. Alkohol akan dihasilkan.
• Mengalami pengoksidaan KMnO4 untuk
menghasilkan alkana-diol.
HIDROKARBON Wujud ikatan kovalen ganda tiga
TAK TEPU antara atom karbon.

KUMPULAN Ikatan ganda tiga antara atom

BERFUNGSI karbon,

FORMULA AM Cn H2n-2 , n= 2,3...

Alkuna Gas etuna digunakan

dalam pemotongan
DI DALAM SIRI HOMOLOG logam
 Proses penyediaan alkohol:
BUKAN Mengandungi atom karbon,
• Alkohol dapat disedikan di makmal melalui
HIDROKARBON hidrogen dan oksigen.
proses penapaian glukosa dan juga melalui
• Proses penapaian ialah proses penguraian
KUMPULAN Kumpulan hidroksil, -- OH molekul organik yang besar kepada molekul-
BERFUNGSI molekul yang lebih kecil dgn bantuan enzim
yang dihasilkan oleh mikroorganisma.
• Secara Penghidratan Etena alkohol dapat
FORMULA AM Cn H2n+1OH, n = 1,2,3...
disediakan dengan mangalirkan campuran

Alkohol
etana dgn stim melalui mangkin asid fosforik
pd suhu 300°C dan tekanan 60atm.
Sifat kimia alkohol:
• Bersifat neutral.
• Boleh terbakar dengan lengkap atau
tidak lengkap
DI DALAM SIRI HOMOLOG
• Mengalami pengoksidaan oleh agen
pengoksidaan KMnO4 atau K2Cr2O7 untuk
menghasikan asid karboksilik
• Mengalami pendehidratan dengan
membuangkan molekul air untuk
menghasilkan alkena. Memerlukan mangkin
serpihan porselin panas.
 BUKAN Mengandungi atom karbon,
HIDROKARBON hidrogen dan oksigen.
Penyediaan asid karbosilik:
KUMPULAN • Dalam makmal malalui proses
Kumpulan karboksil, --COOH pengoksidaan
BERFUNGSI
• Dalam industri melalui proses
peretakan petroleum dan
FORMULA AM CnH2n+1COOH, n = 0,1,2,3... pemanasan gas asli.

Asid
Sifat kimia asid karbosilik:
• Merupakan sejenis asid dan

Karboksilik
menunjukkan sifat asid.
• Bertindak balas dgn bes, logam,
karbonat logam seperti t/b asid
DI DALAM SIRI HOMOLOG dan alkali.
• Bertindak balas dgn alkohol
dan kehadiran mangkin asid
sulfurik utk menghasilkan ester.
 BUKAN Mengandungi atom karbon, Penghasilan ester:
HIDROKARBON hidrogen dan oksigen. • Melalui proses pengesteran ant
asid karbosilik dan alkohol di dalam
makmal secara refluks dan asid
KUMPULAN Kumpulan karboksilat, sulfurik bertindak sebagai mangkin.
BERFUNGSI • Air akan disingkirkan. Jadi proses
ini juga dikenali sebagai tindak balas
CmH2m+1COOCnH2n+1 kondensasi.
FORMULA AM m = 0,1,2,3.... n =1,2,3...

Penamaan

Ester
Penamaan
bahagian Nama ester
bahagian kedua
pertama
Metanol Metil Asid metanoik Metil metanoat
DI DALAM SIRI HOMOLOG metanoat
Etanol Etil Asid etanoik Etil etanoat
etanoat
Propanol Propil Asid propanoik Propil propanoat
propanoat
2.4
ISOMER DAN PENAMAAN
MENGIKUT IUPAC
 INDUK
Isomer ialah molekul CABANG
yang mempunyai INDUK 1 2 3
formula molekul yang
sama tetapi formula ALAMAT CABANG INDUK
struktur yang berbeza

2,2-dimetilpropana
 NOTA DAN TIPS!
• Sebatian karbon ada mangkin yang perlu dihafal.
• Baca prosedur penghasilan sebatian karbon seperti
penghasilan ester kerana selalu keluar dalam kertas
kimia.
• Di dalam WOW Notes ini, tidak disertakan banyak
kegunaan sebatian karbon dalam kehidupan seharian.