Professional Documents
Culture Documents
Chemistry Alvel grade13 first term 2024 Thurstan college Structured 1 sinhala medium
Chemistry Alvel grade13 first term 2024 Thurstan college Structured 1 sinhala medium
H H
උනාැරණයඃ H –– C –– C –– කා් ය CH3 – CH2 – ෙැස නබක්ිතය ැබිනය.
H H
A ක ොටස – ව්යුහගත ර නා ො
සියලු ෙ ප්රශ්ණලවැ උ්තර සපයන්ත්ල.
ඔෙ. උ්තර එක් එක් ප්රශ්ණලය පැිතන්ත් ඩ සැසා ඇි තබන්ත්වැ ිවිතය ුුරය. ෙ ඩ ප්රොණය ිළිතුරු
ිවවීෙ ප්රොණව් වව න ී ර්තඝ ිළිතුරු වැාෙපාෙරා්ුර ෙලාවල වව න සැකන්ත්ල.
B, C ක ොටස – නා ො
B ැා C ක ොටස්ව්යලින් ප්රශ්් කක ැගිනන් මණක් කරෝනො පිළිතුරු සමයන් '
ස ූර්තණ ප්රශ්ණල පරය නියිතත කාැය වවසන්ත් ූ පු A, B ැා C ෙකා සණවැ උ්තර A ෙකා ස
මුිවන්ත් ිෙවල පරිදි එක් ිළිතුරු පරයක් වල ෙසණ වමුණා, ාාර ෙනන්ත්ල.
ප්රශ්ණල පරෙයි B ැා C ෙකා ස පෙණක් ිතාාග ශ්ාැාෙවන්ත් ිළ ත ෙගල යා ැබිනය.
එකුරව
(b) (i) N2O3 වණුව සනැා ව ා් ෙ ිළිතගත ැබින ලුිතසණ ි්–ඩරි වුැය වදින්ත්ල.එි සබින්ැ පැත
නබක්ෙේ.
O
O N1 N2
O
(iii) ඩැත උi) ි ඇදි සණථාිල ලුිතසණ වුැය සනැා ඇදිය ැබින තව් ලුිතසණ ි්-ඩරි උස ප්රුක්ත වුැ
ුරලක් වදින්ත්ල.
ඔව ිතසින්ත් වදිල ැන වුැ, අස්ථොයි න ස්ථොයි න යන්ත්ල ැඳුලාෙගල ඒ වව එක් එක් වුැය යන්න්ත්
සහැන්ත් කරන්ත්ල.
ෙකා සණ (v) සි (viii), ඩැත (iv) ෙකා ෙසි ෙනල ැන ලුිතසණ ි් ඩරි වුැය ෙත පනල ෙේ.
පරොණු ේව් ිනීකෙ (iv) ෙකා ෙසි ආකාරය ෙ ෙේ.
(v) පැත නබක්ෙවල පරොණු ෙනක වතර σ වන්ත්ධ්ල සෑී ෙ සැාාගී වල පරොණුක/මුහු කාක්ෂිපක
ැඳුලාගන්ත්ල.
I H1 – C2 H1 …………………………… C2 …………………………
II C2 – C3 C2 …………………………… C3 …………………………
III C3 – C4 C3 …………………………… C4 …………………………
IV C4 – O5 C4 …………………………… O5 …………………………
V O5 – C6 O5 …………………………… C6 …………………………
VI C7 - N C7 …………………………… N …………………………
(vi) පැත නබක්ෙවල පරොණු ෙනක වතර π වන්ත්ධ්ල සෑී ෙ සැාාගී වල පරොණුක/මුහු කාක්ෂිපක
ැඳුලාගන්ත්ල.
I C2 – C3 C2 …………………………… C3 …………………………
C2 …………………………… C3 …………………………
II C4 – O10 C4 …………………………… O10 …………………………
III C6 – C7 C6 …………………………… C7 …………………………
ඩැත I සි VI නක්වා ඇි එක් එක් ප්රි්රියාව සහැා ුරිවත රසායනික සකරකරණ ිවයන්ත්ල.
I
…………………………………………….…………………………………………………
ුු පබැබි වවක්ෙෂකණපයක් ැබබීෙ ………………………………………………………………
II
ර්ිනීකෙ …….………………………...………………………………
V
…………………………………………….…………………………………………………
VI …………………………………………….…………………………………………………
…………………………………………….…………………………………………………
(ලකුණු 54)
(b) න පබැබි වකාවනික ඝ ල ක්ෙැෝරිල යක් (X) ජැය ුර දියවී න පබැබි ජලීය ද්රාවණයක් උS1 ඇි
කරිල. එෙ ජලීය ද්රාවණය තු ක NaOH(aq) ද්රාවණය සණව්පයක් එකුර කරල ිත නි් ෙකා
පබැබි වවක්ෙෂකණපයක් උP1 ැවා ෙේ. වබවනපුර NaOH(aq) ද්රාවණය එකුර කරල ිත වවක්ෙෂකණපය දිය වී
තන ෙකා පබැබි ද්රාවණයක් උS2 ැබෙවිල. එෙ ද්රාවණය H2O2(aq) ද්රාවණයක් එකුර කරල ිත
පබැබදිිව කැ පබැබි ජලීය ද්රාවණයක් උS3 ැබෙවල වතර එය H2SO4(aq) එකුර කරෙගල යාෙ ී
ක්රෙෙයන්ත් තබඹිිව පබැබි ජලීය ද්රාවණයක් උS4 වව ප් ප්ිතය. එෙ තබඹිිව පබැබි ජලීය ද්රාවණය
NH4Cl එකුර කැ ිත උS5 ද්රාවණය ැබෙවල වතර එය ර්ක ිත වවර්තණ වාුවක් උG1 සැ ෙකා
පබැබි වවක්ෙෂකණපයක් උP2 ැබබුණි.
………………………………………………………………………………………………
(ii) X සකෙයෝගය ුරැී වනාැ කබ ායලය පවිල ඔක්සිකරණ වකකය සහැන්ත් කර එි සංයුනරො
ව්යාකේ ඉකල්කරෝ වි යොසය ිවයා නක්වන්ත්ල.
(iii) ද්රාවණවැ වර්තණයන්ත් වනා ප්රෙදනවැ සැ වවක්ෙෂකණප වැ වනා රසායනික සූර ැඳුලා
ගනිිතන්ත් පැත වගුව පුරවන්ත්ල.
සංකයෝ ය නසොයනි සූත්රය සංකයෝ ය නසොයනි සූත්රය
S1 ජලීය සකකීර්තණය S4 ෙසෝවනය ැවණය
…………………… ……………………
P1 වවක්ෙෂකණපය S5 ද්රාවණය
…………………… ……………………
S2 ජලීය සකකීර්තණය G1 වාුව
…………………… ……………………
S3 ෙසෝවනය ැවණය P2 වවක්ෙෂකණපය
…………………… ……………………
(iv) සිු වල පැත සිු වල ප්රි්රියා සහැා ුරිවත රසායනික සකරකරණ ෙනන්ත්ල.
I. P1 → S3 …..…….………………………………………………………………………..
II. S3 → S4 …..……………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………
100
(ලකුණු 46)
03' (a) A B යල සෙුරිවත ප්රි්රියාව සහැා ප්රි්රියා ඛ්් ාකකය (ξ –Reaction Coordinate) එදිරිව
ගි.සණ ශ්ක්ිය (G) පැත පරිදි ප්රසණථාර ගත කර ඇි වතර ප්රි්රියාෙේ වල එක් එක් ප්රගෙල වවසණථා
ිනිපයක් L, M සැ N යල වක්ෂකර විවන්ත් ප්රි්රියා ඛ්් ාකක වක්ෂකෙේ සැකුණු කර ඇත.
G/ G/
kJ mol-1
A B
kJ mol-1 (i) ෙෙෙ ප්රසණථාරෙයන්ත් නබක්ෙවල සෙුරිවතෙේ
GA සෙුරිවත ැක්ෂකය කුෙල ෙනසක ලබබුු ව
L 1
N1 GB පවතීන? (ඵැ ෙනස ලබබුු ව පවතී/ ප්රි්රියක
ෙනස ලබඹුු ව පවතී
M1
…………………………………………………
(ii) GA සැ GB වගයන්ත් ඇුරින්ත් ප්රි්රියාව සහැා
වනාැ ත්ව ය ේ වල ගි.සණ ෙයෝගයතා ශ්ක්ි
ෙවලස (ΔrxnG) ැවාගන්ත්ල.
A L M NB
0.5
…………………………………………………
ප්රි්රියා ඛ්් ාකකය (ξ)
(i) ඩැත සෙුරිවත ප්රි්රියාෙේ ඩදිරි සැ පු ප්රි්රියා මූිවක ප්රි්රියා වව උපක්පලය කරිතන්ත් ඩදිරි සැ
පු ප්රි්රියාෙේ ඝ්රතාවයන්ත් සහැා ඝ්රතා ප්රකාශ්ල ෙනකක් ෙගා ලගන්ත්ල.
ඩදිරි සැ පු ප්රි්රියා වැ ඝ්රතා නියත ිළිතෙවිවන්ත් kf සැ kb ෙැස් ඩදිරි සැ පු ප්රි්රියා වැ
ඝ්රතාව Rf සැ Rb සැකන්ත්ල.
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
(ii) ඩැත ප්රි්රියාව ගික සෙිිවතතාවෙේ පවතී ල Rf සැ Rb වතර පවිල ස වන්ත්ධ්ය කුෙක්න?
…………………………………………………………………………………………………...
(iii) එලිලන්ත් ඩැත සෙුරිවතය සහැා වල සෙුරිවතතා නියතය සහැා ප්රකාශ්ලයක් ෙගා ලගන්ත්ල.
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
100
(ලකුණු 25)
04. (a) A, B, C, D සැ E යු වණුක සූරය C9H12O වල ඇෙරෝෙබන්ක ඒක ආෙේශිත සොවයිතක
ෙධ්යසාර 5ින. එෙ ෙධ්යසාර වුරරින්ත් B, C සැ E පෙණක් ප්රිූපප වවයව සොවයිතකතාව ෙපන්ත්ු
කරිල. A සකෙයෝගය PCC ෙගින්ත් ඔක්සිකරණය ැක් වී P සකෙයෝගය ැවා ු න්ත්ල න D සකෙයෝගය
PCC ෙගින්ත් ඔක්සිකරණය ැක් ෙලාෙේ. B, C සැ E යල සකෙයෝග PCC ැමුෙේ ඔක්සිකරණෙයන්ත්
ිළිතෙවිවන්ත් Q, R සැ S යල සකෙයෝග ැවා ෙනල වතර S සකෙයෝගය පෙණක් NH3/AgNO3 ැමුෙේ
රිී නර්තපණයක් ැවා ෙේ. Q සකෙයෝගය CH3CH2MgBr සෙග ප්රි්රියා කරවා ඩන්ත්පුව
ජැිතච්ෙේනලය කැ ිත ැබෙවල ඵැෙේ වසෙිතික කාවන්ත් පරොණුවක් ව කගු ෙේ.
(i) A, B, C, D, E, P, Q, R සැ S වැ වුැ ැඳුලාෙගල වනාැ ෙකාටුව ුරැ විනන්ත්ල.
A B C
D E P
Chemistry - Thurstan college-Colombo-07
AL/2024/02/S-II(A) G13 T1 -8-
ෙෙෙ
තීරෙේ
ිනසිවක්
ෙලාිවයන්ත්ල
Q R S
(ලකුණු 45)
(b) පැත එක් එක් ප්රි්රියා වැී ැවා ෙනල ඵැ වනාැ ෙකාටුව ුරැ විනන්ත්ල.
O
NaOH(aq)
1. H3C C CH3
O
NaOH(aq)
2. +
H C
O
C H O
NaBH4
3. C OH
CH3OH
O
P2O5(s)
4. H3C C NH2
O
1.LiAlH4/dry ether
5. H3C C NH2
2.H+/H2O
O
NaOH(aq)
7. H3C C +
OCH3
(ලකුණු 40)
(c) පැත ප්රි්රියාෙවන්ත් ැබෙවල ප්රධ්ාල ඵැය ිවයානක්වා එෙ ප්රි්රියාව සිු වල ආකාරය නිූපපණය
ිනීකෙ ුු ු යාන්ත්රණයක් ඩදිරිප් කරන්ත්ල.
H
C Cl NaOH(aq)
H