www.doithoaiphattrien.vn - www.doisongvaphattrien.

vn

NỘ ID U NG S 11 (THÁNG 11/2023)

HƯỚNG ĐẾN KỶ NIỆM NGÀY NHÀ GIÁO VIỆT NAM

[2] T n s tr ng đạo nét đ p văn h a c a con ng i Việt Nam
[4] T n s tr ng đạo trong hệ giá tr truyền th ng đặc biệt đ ng hành
và tr ng t n c ng dân t c

TRUYỀN THỐNG PHÁT TRIỂN

[7] Qu khuyến h c g p phần phát triển điều kiện h c tập cho m i tr em Việt Nam
Ảnh b a NAG An B i

DINH ĐỘC LẬP -BIỂU TƯỢNG BỀN VỮNG

10 CỦA TINH THẦN ĐẠI ĐOÀN KẾT DÂN TỘC

[14] Về lễ h i ch a Keo hành thiện tháng âm l ch k

ĐỐI THOẠI TRUYỀN THỐNG

C V N CAO C P:
Đ ng chí Tr ng Hòa Bình
Nguyên UVBCT, nguyên Phó Th t ng [20] Áo bà ba khăn rằn B đ i biểu t ng văn h a đ c đáo trong trang ph c
Th ng tr c Chính ph ng i Nam B
H I Đ NG BIÊN T P: [23] Biến đ i văn h a trong kiến tr c tại m t s c s th t c ng giáo
GS. TS Đ ng C nh Khanh các đ a ph ng
PGS. TS Đ ng V n Bài
[26] Ng i thầy ng i lãnh đạo tài ba và ng i truyền cảm h ng
[30] Tranh hang đ ng kh i ngu n c a nghệ thuật h i h a
PGS. TS Ph m Duy Đ c
PGS. TS V M nh L i
TS. NB Ph m Vi t Long
CON ĐƯỜNG PHÁT TRIỂN
T NG BIÊN T P: [34] Khảo sát ch nh sách và giải pháp phát triển nhân l c khoa h c c ng nghệ tr
trong các doanh nghiệp v a và nh tại t nh Khánh H a
TS. Đ Th Kim Anh

PHÓ T NG BIÊN T P: [37] Mật ng t v ng biên c ng Hà Giang

NB Nguy n Quang Hi p
[40] Nh ng cây cầu n i đến l ng dân Tuyên Quang
T NG TH KÝ TÒA SO N: [42] Vài suy ngh về phản biện xã h i
NB Hàn V Linh [47] Thế hệ Z v i nh ng quan niệm m i về hạnh ph c
[50] M t s nét về t nh h nh lao đ ng việc làm c a thanh niên hiện nay
[54] Cần giải pháp t ng thể trong vấn đề t i phạm v thành niên
PHÓ T NG TH KÝ TÒA SO N:
NB Nguy n Hoài Nam

BAN TR S - BIÊN T P: DỌC MIỀN ĐẤT NƯỚC

[60] M t lần đến v i Tiểu sa mạc Nam C ng
Quang Duy, Tr n Th V nh,

[62] Làng du l ch c ng đ ng Vi R Ngheo Thêm trải nghiệm m i cho du khách

D ng B o, Bùi Ngân, Vân H ng

M THU T: khi đến Măng Đen

Minh Hi u

65 CHỢ NỔI - ĐẶC SẮC VĂN HÓA

TÒA SO N:
- Tr s : S nhà C18-TT6, Khu đô th m i

SÔNG NƯỚC MIỀN TÂY NAM BỘ

V n Quán, P. Phúc La, Hà Đông, Hà N i.

Gi y phép ho t đ ng t p chí in
s 575/GP-BTTTT do B TT&TT NHÂN VẬT ĐỐI THOẠI
c p ngày 6/12/2022.
[68] Làm cha m liệu c cần phải h c
[72] Linh hoạt ch đ ng th ch ng gi p doanh nghiệp v t bão thành c ng
In t i Xí nghi p in
Nguy n Minh Hoàng,
VĂN HÓA ĐỌC
Q. Tân Bình, TP. H Chí Minh

Ra mắt sách Nghệ thuật tuyên truyền trong văn ch nh luận

GIÁ: 98.000 Đ NG Nguyễn Ái Qu c H Ch Minh
 CON ĐƯỜNG PHÁT TRIỂN

Th h Z
v i nh ng quan ni m m i
v hạnh ph c
¾ TS. NGUYỄN TUẤN ANH THS. VÕ TRÍ THÔNG

H nh phúc là m t trong
nh ng giá tr ph quát nh t
c a con ng i và trong h u
h t các n n v n hoá. H nh
phúc v a là m c tiêu nh ng
ng th i c ng là m t ng
l c thúc y con ng i s ng,
phát tri n và c ng hi n.
H nh phúc là th mà m i
ng i tìm ki m, tuy nhiên
nh ngh a v h nh phúc
có th khác nhau m i
ng i. Thông th ng, h nh
phúc là m t tr ng thái c m
xúc c c tr ng b i c m
giác vui v , tích c c, hài lòng
và th a mãn. M c dù h nh
phúc có nhi u nh ngh a
khác nhau nh ng nó th ng
c mô t là liên quan n
nh ng c m xúc tích c c và s
hài lòng v i cu c s ng.

1. M đ u nh hình b i internet, n n t ng truy n thông xã h i,

Th h Z (Gen Z) là nh ng ng i sinh t kho ng
nh ng n m 1997 n 2012. ây c ng là cách phân chia
th h Z theo tu i c coi là ph bi n nh t hi n nay. Gen
Z c Qu Pew nh ngh a là nh ng ng i “ a d ng v
ch ng t c và s c t c h n b t k th h nào tr c ây, và
h ang trên à tr thành th h c giáo d c t t nh t
cho n nay. H c ng là nh ng ng i b n a k thu t
s , nh ng ng i có ít ho c không có trí nh v kho ng
th i gian th gi i t n t i tr c khi ra i i n tho i thông
minh”(1). Th h Z c sinh ra trong m t th gi i c trên th gi i cho th y, th h Z có nh ng khao khát gi ng
i n tho i thông minh, ng d ng và các công ngh m i
n i. Theo Báo cáo H nh phúc Th gi i n m 2019, có 3
l nh v c tr ng tâm cho h nh phúc trong t ng lai c a Gen
Z là n nh kinh t và vi c làm, kh ng ho ng khí h u và
s c kh e tâm th n.
Có th kh ng nh, v i tính a d ng, khác bi t, c
tr ng c a Gen Z nh hi n nay thì quan ni m c a h v các
giá tr cu c s ng, trong ó có h nh phúc c ng có th s
có nh ng i m n i b t c n quan tâm. Nhi u nghiên c u

1.https://guides.loc.gov/consumer-research/market-segments/generations#:~:text=Generation%20Z%2C%20
also%20sometimes%20known,born%20between%201997%20and%202012.

TRUYỀN THỐNG VÀ PHÁT TRIỂN - Số 11 tháng 1/2023 I 47

CON ĐƯỜNG PHÁT TRIỂN
nhau: hòa bình, tình yêu, h nh
phúc và an toàn. Vi t Nam,
nh ng nghiên c u v Gen Z cho
n nay ch a nhi u. Vì v y, bài
vi t này s góp ph n phác ho nên
quan ni m, suy ngh c a m t b
ph n Gen Z Vi t Nam hi n nay
v m t trong nh ng giá tr quan
tr ng nh t: H nh phúc.
Các d li u trong bài vi t c
s d ng t k t qu i u tra c a
tài c p B mã s T.KX TN 22-
06 do TS. Nguy n Tu n Anh ch
nhi m, Vi n Nghiên c u Thanh
niên ch trì. Nghiên c u c
th c hi n trên m t m u g m 750
Gen Z ang sinh s ng, h c t p t i Hà N i, Qu ng Nam và
Ti n Giang v i ph ng pháp thu th p thông tin chính là
b ng h i.
2. M t s quan ni m c a Gen Z v h nh phúc
V khía c nh kinh t v t ch t và môi tr ng t nhiên
Kinh t , v t ch t và môi tr ng t nhiên là nh ng i u
ki n c b n, n n t ng nh t cá nhân t n t i và phát tri n.
Trong thang nhu c u c a Maslow thì nh ng nhu c u v
v t ch t, sinh lý ( n, , ng , ngh , hít th …) là nh ng nhu
c u n n t ng nh t, tr c nh t c a con ng i. Theo quan
ni m c a Gen Z, h nh phúc v kinh t , v t ch t và môi
tr ng t nhiên c ánh giá thông qua vi c cá nhân “có
thu nh p n nh”; “ c làm công vi c mình thích”; “có
công n vi c làm y ”; “môi tr ng t nhiên trong
lành” (t l trên 50% n trên 70% Gen Z l a ch n). K t
qu trên cho th y, Gen Z v n quan ni m thu nh p n nh
(t ng ng v i n nh v tài chính) là y u t quan
tr ng hàng u c a h nh phúc v kinh t , v t ch t v i
72,7% Gen Z l a ch n. Khi có thu nh p n nh, Gen Z
s không còn ph i hàng ngày lo l ng quá m c v c m, áo,
g o, ti n hay vi c tho mãn các nhu c u v t ch t c a cá
nhân. c bi t trong b i c nh hi n nay khi mà th gi i và
Vi t Nam v a tr i qua m t i d ch COVID-19 c coi
là “vô ti n khoáng h u” trong l ch s , thì c m nh n c a
Gen Z v vai trò quan tr ng c a ngu n thu nh p n nh
trong c c u h nh phúc v v t ch t, kinh t là i u d hi u
và có th c gi i thích. Ngoài ra, 62,8% Gen Z quan
ni m h nh phúc v kinh t , v t ch t là khi c làm công
vi c mình yêu thích. i u này th hi n r ng, Gen Z khi
làm vi c không ch quan tâm n thu n n y u t kinh
t , v t ch t mà còn cao các giá tr v m t tinh th n. Khi
Gen Z c làm công vi c mình yêu thích thì kh n ng
g n bó v i công vi c s cao h n, t ó, tính n nh c a
công vi c c ng s c duy trì và kéo dài.
V i Gen Z, y u t quan tr ng n a t o nên c m giác
h nh phúc ó là c s ng và làm vi c trong m t “môi
tr ng t nhiên trong lành” ( c trên ½ Gen Z l a ch n).
48 I TRUYỀN THỐNG VÀ PHÁT TRIỂN - Số 11 tháng 11/2023
Môi tr ng t nhiên trong lành là m t trong nh ng nhu
c u quan tr ng b c nh t c a xã h i hi n i, nh t là
nh ng qu c gia ang phát tri n nh Vi t Nam. n c
ta, quá trình công nghi p hóa, hi n i hóa ang t ra
nhu c u khai thác ngày càng nhi u nh ng y u t c a môi
tr ng t nhiên nh t ai, ngu n n c, khoáng s n,
r ng và a d ng sinh h c. Nh ng ho t ng trên ã làm
ô nhi m và suy thoái nghiêm tr ng môi tr ng t nhiên,
ang phá h y cân b ng t nhiên, làm m t c nh quan khu
v c, phát x ch t th i, ch t c h i vào môi tr ng, gây
xói mòn t, ô nhi m ngu n n c nh h ng t i s c kh e
con ng i và h th ng th c v t. T th c tr ng ó thì nhu
c u và k v ng v m t môi tr ng t nhiên trong lành,
hay nói cách khác là ý ngh a, giá tr c a m t môi tr ng
t nhiên trong lành ngày càng c Gen Z coi tr ng và
cao. Bên c nh nh ng y u t nêu trên thì c ng có m t
s y u t c ng mang n c m giác h nh phúc cho Gen Z
(t trên 40% n d i 50% ng i tr l i) bao g m: c
s d ng các h th ng d ch v xã h i c b n; có tài s n
dành; c s ng ti n nghi sinh ho t; có nhà riêng.
So sánh nghiên c u này v i nghiên c u c a tác gi Lê
Ng c V n (2019) cho th y, “có thu nh p n nh” c ng
là l a ch n c ng i tr l i ch n cao nh t trong quan
ni m v h nh phúc thu c l nh v c kinh t - v t ch t, môi
tr ng t nhiên v i t l 75,6%. Bên c nh ó, hai y u t
thu c nhóm 3 y u t quan tr ng nh t g m: có nhà riêng
(69,5%) và có công n vi c làm y (68,5%).
V khía c nh gia ình, xã h i
Quan ni m v h nh phúc c a Gen Z trong khía c nh
gia ình – xã h i cho th y, “gia ình hoà thu n” là y u t
quan tr ng và n i tr i nh t c ch n (v i 80,5% Gen
Z ch n tiêu chí này). Ti p n là an ninh, an toàn xã h i
c m b o (54,7% Gen Z ch n tiêu chí này). Gia ình
hoà thu n là m t trong nh ng tiêu chí quan tr ng b c nh t
trong ánh giá gia ình v n hoá, h nh phúc. Gia ình hoà
thu n là m t trong nh ng giá tr truy n th ng c a v n hoá
Vi t Nam. Theo tudienso.com, “hoà thu n” là m t tính t
ch “s êm m, không xích mích, mâu thu n gi a các

thành viên trong gia ình, t p th ”. Bi u hi n c a gia ình
hoà thu n, ti n b , h nh phúc là: v ch ng yêu th ng,
tôn tr ng nhau, cùng ch m lo công vi c gia ình, nuôi
d y con cái, cha m g ng m u, hoà thu n; con cái ngoan
ngoãn, thành t, hi u thu n. Trong gia ình có nhi u m i
quan h , ch y u là m i quan h gi a v - ch ng, cha m
- con cái. Nh ng quan h này không ch có nh h ng
trong n i b m i gia ình mà mang ý ngh a xã h i sâu s c.
M i thành viên không nh ng ph i yêu th ng tôn tr ng
nhau, có ngh a v v i nhau mà còn ph i có ý th c cùng h
tr nhau ti n b , nh m b o v và phát huy nh ng truy n
th ng t t p, ng n ch n và bài tr nh ng t t ng l c h u
cùng nh ng hành vi sai trái không phù h p v i o c xã
h i. M t s tiêu chí c ng có t l Gen Z ch n t ng i cao
x p x g n 50% g m: có b n bè t t; môi tr ng xã h i t
do dân ch ; b n thân c t ch , t quy t. K t qu này
cho th y, i v i Gen Z, nh ng giá tr nh t ch ; t do;
dân ch có ý ngh a quan tr ng.
Nghiên c u c a Lê Ng c V n (2019) c ng ph n ánh,
“gia ình hoà thu n” là tiêu chí quan tr ng nh t trong o
l ng h nh phúc trong các m i quan h xã h i (95,4%),
bên c nh nh ng giá tr c l a ch n cao khác g m: con
cháu ngoan ngoãn (73,4%); quan h h hàng t t (60,0%).
V khía c nh i s ng cá nhân
Trong s 11 tiêu chí c li t kê kh o sát , có 4 tiêu
chí c trên 50% n trên 80% Gen Z l a ch n khi c m
nh n v h nh phúc trong i s ng cá nhân bao g m: có s c
kho t t (80,3%); có n ng l c làm vi c (61,5%); thành
công trong cu c s ng (57,7%); th c hi n c n ng l c
c a mình (52,3%). Nh v y, giá tr s c kho c Gen Z
ánh giá là quan tr ng nh t. S c kho là n n t ng v ng
ch c nh t m b o cho con ng i nói chung và Gen Z
nói riêng t c các m c tiêu trong cu c s ng c ng nh
2. https://vnexpress.net/suc-khoe-hay-tien-bac-quan-trong-hon-4524708.html
TÀI LI U THAM KH O:
(1) Lê Ng c V n (2019), H nh phúc c a ng i Vi t Nam - Khái ni m, cách ti p c n và ch s ánh giá, NXB. T ng h p
Thành ph H Chí Minh.
(2) M ng l i Gi i pháp phát tri n b n v ng c a Liên H p Qu c (2019), Báo cáo H nh phúc th gi i n m 2019.
CON ĐƯỜNG PHÁT TRIỂN
duy trì t t các ho t ng c a mình. K t qu công b b i
tác gi Lê Ng c V n (2019) c ng cho th y, 96,0% ng i
c h i ch n “s c kho t t” là u tiên l n nh t khi c m
nh n v h nh phúc trong i s ng cá nhân.
M t báo cáo g n ây cho th y, 93% ng i ch i
trong m t cu c th m dò Singapore tin r ng, không th
t n h ng s giàu có n u không có s c kh e th ch t.
Có 91% ng i c h i tin r ng n u s c kh e tinh th n
không t t s không th h ng th giàu có (v m t v t
ch t). Ng i Singapore d ng nh c m th y r ng s c
kh e th ch t và tinh th n là nh ng i u ki n tiên quy t
c g i là giàu có(2). Bên c nh s c kho , n ng l c làm
vi c và s th hi n n ng l c ó cùng v i s thành t c a
cá nhân c ng là nh ng y u t c ánh giá cao khi xem
xét h nh phúc v i s ng cá nhân. N ng l c làm vi c và
s thành t v a là h qu và k t qu c a m t cá nhân có
n n t ng s c kho t t, v a là ng l c thúc y m t cá
nhân tr nên kho m nh h n. Khi m t cá nhân th hi n
c n ng l c trong công vi c và t c các thành tích,
nó s khuy n khích cá nhân tr nên có ng l c h n, vui
v h n, t ó khi n cho tinh th n c a cá nhân tr nên tho i
mái h n, c th c m nh n c nh ng i u tích c c h n.
Ngoài nh ng y u t k trên, theo quan ni m c a Gen Z,
h nh phúc trong i s ng cá nhân còn c o l ng
b ng vi c cá nhân c làm vi c có ý ngh a (40,7%);
có trình h c v n (43,6%); luôn có m c tiêu ph n u
(37,9%) và có th i gian ngh ng i, gi i trí (35,9%). M t
l n n a, nghiên c u c a chúng tôi có chung k t qu v i
nghiên c u c a tác gi Lê Ng c V n (2019) khi nghiên
c u c a mình, tác gi Lê Ng c V n c ng ghi nh n “có s c
kho t t” là tiêu chí o l ng h nh phúc quan tr ng nh t
thu c l nh v c i s ng cá nhân.
3. K t lu n
Có th kh ng nh, quan ni m c a Gen Z nói riêng và
ng i dân nói chung v giá tr h nh phúc là khá a d ng.
Bên c nh nh ng quan ni m v h nh phúc mang tính ph
quát nh : có s c kho t t; gia ình hoà thu n; có s c kho
n nh thì Gen Z còn h ng n nh ng tiêu chí khác
mang c tr ng c a Gen Z tr trung, n ng ng nh : c
làm công vi c mình thích và có công n vi c làm y ;
an ninh xã h i c m b o, xã h i bình ng dân ch ;
có n ng l c làm vi c và thành công trong cu c s ng. Cách
Gen Z quan ni m, c m nh n v h nh phúc chính là c n c
khoa h c quan tr ng cho gia ình, nhà tr ng, các t
ch c thanh niên và toàn xã h i quan tâm, ch m lo y
và úng v i nh ng nhu c u mà h ang h ng n.n
TRUYỀN THỐNG VÀ PHÁT TRIỂN - Số 11 tháng 1/2023 I 49