Professional Documents
Culture Documents
2024soz
2024soz
2024soz
Bu testlerin her hakkı saklıdır. Hangi amaçla olursa olsun, testlerin tamamının veya bir kısmının Merkezimizin yazılı izni olmadan kopya edilmesi,
fotoğrafının çekilmesi, herhangi bir yolla çoğaltılması, yayımlanması ya da kullanılması yasaktır. Bu yasağa uymayanlar gerekli cezai sorumluluğu ve
testlerin hazırlanmasındaki mali külfeti peşinen kabullenmiş sayılır.
Bu
so
ru
la
r
Ö
ın
te
hi l i f
çb ha
ir k l
ki ar
şi ı Ö
,k
S
ur SY
um M
’
ve ye
ya ait
ku tir.
ru So
lu ru
ş
Y
ta lar
ra Ö
fın SY
da M
n ’ni
ku n
lla ya
M
nı zıl
la ı i
m zn
az i
. olm
ak
sı
zı
n
2024-TYT/TÜR TÜRKÇE TESTİ
1. Araştırmacılar doğada bulunmanın sağlığa olan 3. “Yazdıkların kime hitap ediyor?” sorusuna verilmiş net
bir cevabım yok. Bir iyelik ekiyle “okurlarım” demeyi de
faydalarına işaret ediyor (dikkat çekiyor). Açık doğrusu beni hiç okumamış olanlara bir saygısızlık
I olarak değerlendiriyorum. Ancak yine de boşluğa
alanlarda vakit geçirmenin ruh sağlığı üzerinde yazdığımı söyleyemiyorum.
Bu parçanın yazarı, altı çizili sözle hangi özelliğine
koruyucu (önleyici) bir etkisi olduğunu, bu durumun
II vurgu yapmaktadır?
aynı zamanda ruhsal direnci (dayanıklılığı) A) Eserlerini zihninde tasarladığı bir kitleye yönelik olarak
III ürettiğine
artıracağını söylüyor. Araştırmacıların bulguları
B) Eserleriyle her düzeyde okur kitlesine seslenmeyi
M
ışığında (kılavuzluğunda) planlamalar yapılırken öncelediğine
n
IV
zı
doğayla temasın sağlanacağı unsurların bu planlara C) Seçtiği temalarla mevcut ve potansiyel okurlarını
sı
ayrıştırdığına
ak
dâhil edilmesinin (içine katılmasının) önemi
. olm
V D) Sahiplendiği okurların duyarlılığını eserleriyle
ortaya çıkıyor. geliştirmeye çalıştığına
az i
m zn
la ı i
Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisinin E) Yazılarıyla bütün okurların beğenisini kazanmayı
nı zıl
anlamı parantez ( ) içinde verilen açıklamayla amaçladığına
Y
lla ya
uyuşmamaktadır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
ku n
n ’ni
da M
fın SY
2. Kimi yazarlar romanın toplum hayatındaki aksaklıkların gözü ısırmak deyimiyle o kişiyi daha önce görmüş
lu ru
I
S
ortadan kalkmasına yardım etmesini, ---- isterken kimileri
ru So
II
ve ye
Bu cümlede boş bırakılan yerlere sırasıyla kişinin saldıracak duruma gelmesini belirtir.
aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
’
um M
açıklaması yanlıştır?
so
A) I B) II C) III D) IV E) V
Bu
5. I. İster ebeveyn isterse eğitimci olsun çoğu yetişkin, 6. (I) Parlak mor çizgileriyle bir masal kitabına aitmiş gibi
çocuğunun okuduğu her kitaptan “iyi, yararlı ve görünen bir balık türü; Tanzanya açıklarında, Hint
gündelik hayattaki pratiklerini kolaylaştıracağı” bir Okyanusu’nun 80 metre derinliklerinde keşfedildi.
şeyler öğrenmesini beklemektedir. (II) Cirrhilabrus wakanda denilen bu balık, ismini çizgi
II. Toplumun bazı kesimlerinde edebî eserler; roman evreninin süper kahraman hikâyesi Kara
-onların oluşum yöntemi, araç ve süreçlerinin Panter’den alıyor. (III) Araştırmacılar balığın göz alıcı
bilincinde olunmadığından- kurgusal renklerinin, Kara Panter’in ülkesi olan Wakanda halkının
olmayan eğitsel amaçlı kitaplarla aynı kefeye geleneksel elbiselerini andırdığını söylüyor. (IV) Söz
konulmaktadır. konusu tür, dalma limitlerini zorlayan derinliklerde
yaşadığı için bulunduğu mercan resifleri alaca karanlık
Verilen I. cümleyle ilgili aşağıdakilerden hangisi bölgesi olarak adlandırılıyor. (V) Herkes tarafından
söylenebilir? ulaşılamayacak bir derinlikte kendine yaşam alanı bulan
A) II. cümlede yer alan açıklamaya yönelik karşılaştırma bu tür, böylelikle neslinin sürekliliğini garanti altına alıyor.
yapmaktadır. Bu parçada numaralanmış cümlelerde söz edilen
Cirrhilabrus wakanda ile ilgili aşağıdakilerden
B) II. cümlede belirtilen durumun yol açtığı bir sonuçtan
hangisi yanlıştır?
bahsetmektedir.
M
A) I. cümlede, öne çıkan fiziksel özelliğinden
C) II. cümlede ortaya konulan durum hakkında öngörüde bahsedilmiştir.
n
zı
bulunmaktadır.
sı
B) II. cümlede, adının esinlenildiği kaynaktan söz
ak
D) II. cümlede verilen durumun koşulunu belirtmektedir. edilmiştir.
. olm
E) II. cümlede yapılan açıklamayı çürütmek için yeni bir C) III. cümlede, hikâyedeki halkın giysileriyle benzer
az i
yönüne değinilmiştir.
m zn
bilgi sunmaktadır.
la ı i
D) IV. cümlede, yaşadığı bölgeyi seçme nedenleri ifade
nı zıl
edilmiştir.
Y
lla ya
ku n
E) V. cümlede, türlerinin devamlılığıyla ilgili bilgi
n ’ni
verilmiştir.
da M
fın SY
ra Ö
ta lar
lu ru
S
7. Günümüzde yeni bir pencere açmak, eskinin boşluğuna
ru So
dokunmakla mümkündür.
ş
ku tir.
doğrultudadır?
ve ye
var olur.
ur SY
uğratır.
rın
la
özümsemekle gerçekleşir.
so
Bu
8. Bu caddenin taşlarının üzerinden yüzyıllar boyunca 10. Kirli bir sokaktan geçip köşkün merdivenlerini tırmandım.
geçen insanların ayak seslerini takip edenler, bir kalenin I
oya gibi işlenmiş kapısı önünde bulurlar izlerini. İlk bakışta hepsi birbirine benzeyen kapıların arasında
II
Bu cümledeki ögelerin dizilişi aşağıdakilerin düz tahta kapıyı tanıdım. Çaldığım kapı açıldığında az
hangisinde sırasıyla verilmiştir?
evvel yaşadığım keşmekeşten eser kalmamıştı. Zevkli
A) Özne - yüklem - belirtili nesne
III
döşenmiş bir evin odasında bulmuştum kendimi.
B) Zarf tümleci - özne - belirtili nesne - yüklem IV
Yemyeşil bahçeden taşan huzur, geniş pencerelerden
C) Özne - yer tamlayıcısı - yüklem - belirtili nesne
ayaklarımın dibine doğru uzanıyordu.
D) Zarf tümleci - belirtili nesne - yüklem - özne V
E) Belirtili nesne - yer tamlayıcısı - yüklem - özne Bu parçada numaralanmış tamlamalardan hangisi,
türü bakımından diğerlerinden farklıdır?
M
A) I B) II C) III D) IV E) V
n
zı
sı
ak
9. (I) Yaz mevsiminin ilk günlerini ormanlarla, dağlarla ve
. olm
denizle karşılamak için çevirdim rotamı Sinop’a. (II) Şehir
merkezine gider gitmez, methini önceden duyduğum 11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde büyük harflerin
az i
m zn
yerel pazara uğradım ve kahvaltılıklarımı alıp doğruca yazımıyla ilgili yanlışlık yapılmıştır?
la ı i
limandaki çay bahçesine yöneldim. (III) Balığa giden A) Uzun süreden beri ziyarete kapalı olan Yozgat Çamlığı
nı zıl
sandalları ve küçük tekneleri izlemek, Sinop’ta neler olup Millî Parkı bu yıl tekrar açıldı.
Y
lla ya
bittiğini öğrenmek için bu çay bahçeleri en doğru adres.
(IV) Yalı Kahvesi’nde denize nazır bir masaya yerleşip
ku n
B) Türkiye Cumhuriyeti, yüzüncü yılını ülkenin dört bir
n ’ni
müşterilerinin adını, kahvesini yahut çayını nasıl içtiğini yanında etkinliklerle kutladı.
da M
bildiği rivayet edilen Mükremin’den bir çay da ben
fın SY
istedim. (V) Sinopluların hiçbir içeceği, soğuk tüketmeyi C) Türk tarihi açısından 29 Mayıs 1453 Salı günü kutlu bir
sevmediğini öğrendim Mükremin’in getirdiği sımsıcak fetih gerçekleşti.
ra Ö
çayı yudumlarken.
ta lar
12. Birleşme sırasında kelimelerden her ikisi veya ikincisi 14. (I) Yıldırım Bayezid; kuşatılmış Niğbolu Kalesi’nden
anlam değişmesine uğradığında bu tür birleşik kelimeler haber almak, düşmanın asker sayısını öğrenmek
bitişik yazılır. niyetiyle Evrenos Bey’i kaleye yolladı. (II) Fakat Evrenos
Bey ne düşmandan esir, ne de içeriden haber alabildi.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde (III) Yıldırım’ın buna canı sıkıldı, uykuları kaçtı ve gece
yazım yanlışı yapılmıştır? kimseye haber vermeden atına binip hızla kaleye gitti.
A) Sıcak yaz günlerinde dondurmanın yanında çokça (IV) Yüksek bir yere çıktı, biraz soluklanıp gök gürler gibi
tüketilen tatlıların başında bülbülyuvası ve kadayıf gelir. bir sesle “Bre Doğan! Bre Doğan! Hâliniz nicedir?” diye
bağırdı. (V) Zaten kale duvarının üzerinde bulunan
B) Ekim ve kasım ayları elma, nar, ayva ve beşbıyık gibi Doğan Bey, onun sesini duyunca “Merak buyurmayın
meyvelerin pazar tezgâhlarını süslediği zamanlardır. Hünkârım! Her taraf muhkem, muhafızlar gece gündüz
uyanık, yeteri kadar zahirem mevcut.” diye karşılık verdi.
C) Çok sevdiği kavuniçi elbisesini dolaptan özenle çıkardı,
ütüleyerek ertesi gün giymek üzere hazırladı. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde
virgül kullanımında yanlışlık yapılmıştır?
D) Cırcırböceği ile karıncanın macerası, kardeşimin A) I B) II C) III D) IV E) V
annemden ve benden en çok dinlediği masaldır.
M
E) Narçiçeği rengindeki şapkasıyla kalabalık içinde çok
n
zı
uzaklardan bile ayırt edilebiliyordu.
sı
ak
15. Bir şeyi denemenin risk olduğunu düşünmek büyük
. olm
bir yanılgıdır. Hâlbuki denememek, risk almaktır.
Çünkü Pascal’ın dediği gibi çabalarınız sonucunda
az i
m zn
“Kazanırsanız her şeyi kazanacak, kaybederseniz de
13. Her dönemin temelde iki tür davranışı vardır ( ) Bir
la ı i
hiçbir şey kaybetmeyeceksinizdir.”. Başka bir deyişle
taraftan tanık olduğunu “saklamak” ( ) diğer taraftan
nı zıl
deneyerek her durumda kazanacaksınız. Zaten
ise geleceğe “aktarmak” ister ( ) İşte bunlar ( ) hangi
Y
lla ya
cebinizde olmayan bir bilgi, bir duygu veya bir şansın en
şartlar altında ( ) hangi duygularla yazılmış olursa olsun fazla nasıl olmayacağını görmüş olacaksınız. Edison’un
ku n
üretilen edebî eserlerin muhatap aldığı iki eşik olarak
n ’ni
her başarısız deney sonrasında dediği gibi “Nasıl
beliriyor. yapacağınızı bulamamış ama nasıl yapamayacağınızı
da M
fın SY
Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdaki görmüş olacaksınız.”.
noktalama işaretlerinden hangileri getirilmelidir?
ra Ö
C) (:) (,) (.) (;) (,) B) Ortaya konan düşünceyle çelişen durumların da
ya ait
bulunduğunu göstermek
ve ye
ikna etmek
hi l i f
te
r ın
la
ru
so
Bu
16. (I) Gaziantep’in tarihini anlayabilmek için gezilecek 18. Bir yazar olarak uzun uzadıya irdelenmesi gerektiğini
pek çok turistik ve kültürel mekân vardır. (II) Zeugma düşündüğüm taşra yalnızlığı diye bir kavram var. Bazen
Mozaik Müzesi, şehri tanıyabilmek için mutlaka ziyaret çok ızdırap verici olsa da insanın kendisiyle baş başa
edilmesi gereken durakların başında gelir. (III) 2011 kalabilmesi için oldukça faydalı bir yalnızlık bu. Kültürel
yılında açılan yapı; mimari, teknolojik ve kültürel açıdan nispeten cılız ancak oldukça sevimli olan bu
açıdan sadece şehrin değil dünyanın önde gelen şehirde ben, taşra yalnızlığını kurmacayla avantaja
müzelerindendir. (IV) Zeugma şehrinden kalan eserlerin dönüştürmeye çabalayanlardanım. Bu hâl, beni kalem ve
sergilendiği müzedeki buluntularla iki bin yıllık geçmişe kitaplarla dostluğa sevk ediyor. Ayrıca bu sınırlı alanda
tanıklık edilebilir. (V) MÖ 300’de Büyük İskender’in oluşturduğum sonsuz kültür evreniyle merkezde
“Selevkia Euphtrates” adıyla kurduğu yerleşim yeri, kurduğum yaşantıya bir alternatif bulduğuma
Kommagene Krallığı’nın dört büyük şehrinden biridir. inanıyorum.
(VI) Yaklaşık iki yüz elli yıl sonra Roma İmparatorluğu’na
bağlanan şehir, “köprü, geçit” anlamlarına gelen ve Aşağıdakilerden hangisi bu parçadaki düşünceyi
bugün müzeye de adını veren Zeugma olarak anılmaya destekler niteliktedir?
başlanmıştır. A) Edebiyatta yalnızlık duygusu zaman ve mekândan
bağımsız gelişir.
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci
paragraf numaralanmış cümlelerin hangisiyle
M
B) Yalnızlık, edebî eser yazma sürecinde kişinin hayal
başlar? gücünü besler.
n
zı
A) II B) III C) IV D) V E) VI
sı
C) Edebî metinler, taşra ve merkezdeki kültürün yakınlık
ak
kurmasını sağlar.
. olm
D) Mekânı ve kimi olumsuz duyguları aşabilmek
az i
edebiyatla mümkün olur.
m zn
la ı i
17. (I) Modern tıbbın temelinde yer alan Hipokrat yemini,
E) Edebiyatla uğraşmak kalabalıklara karşı takınılan tavrı
nı zıl
tıp biliminin etik prensiplerini yansıtır. (II) Hipokrat’ın
belirler.
Y
lla ya
benimsediği ilkelerden biri bugün de geçerliğini korur:
İnsanların, akılcı açıklamaları olan “doğal” nedenler
ku n
n ’ni
yüzünden hastalandığı. (III) Hâlbuki Hipokrat ve da M
takipçilerinden önce Yunanistan’da ve ona komşu
fın SY
ülkelerde hastalıkların doğaüstü bir boyutu olduğu
varsayılıyordu. (IV) Tanrılara karşı gelindiği veya
ra Ö
A) I B) II C) III D) IV E) V
um M
ur SY
Ö
şi ı Ö
ki ar
,k
ir k l
çb ha
hi l i f
te
r ın
la
ru
so
Bu
19. Yaklaşık yedi milyon nüfusa sahip Hong Kong’da 21. Sherlock Homeless ile Nasıl Tanıştım? kelime
yılda iki binden fazla yaya, trafik kazası geçiriyor. oyunlarıyla dolu bir eser. Kitap daha en başta ismiyle
Bu oran, akıllı telefonların kullanılmasına bağlı olarak bile okuru bir oyunun içine çekiyor. Kitaba ilk göz
gün geçtikçe artıyor çünkü insanlar karşıdan karşıya attığımda dedektif Sherlock Holmes’u okuyacağımı
geçerken telefonlarına bakmaya devam ediyor. düşündüm. Tabii kitabın ismini yanlış okuduğumu
Bu duruma çare arayan yetkililer, çözümü yaya sayfaları karıştırdıktan sonra fark ettim. Oysaki ben,
geçitlerindeki işaret sistemini değiştirmekte buldu. Holmes’u değil “evsiz” anlamına gelen “Homeless”ı
Tasarlanan bu sistemde yaya geçiş ışıkları zemine okuyacaktım. Yazar, kitabındaki on bir öyküsünde
yansıtılıyor. Böylece karşıdan karşıya geçmek isteyen bilindik ifadelere ufak dokunuşlar yaparak, bunları farklı
yayalar, kendileri için yeşil mi yoksa kırmızı mı yandığını anlamlara dönüştürerek okurundan uyanık ve özenli bir
anlıyor. Henüz deneme aşamasındaki sistemin başarılı ikinci bakış bekliyor. Bu kelime oyunlarında yazarın
olması durumunda ülke genelinde yaygınlık kazanacağı “İs bırakanlar unutulmaz.” ve “Ezberimde gül oya.”
bekleniyor. şeklindeki cümlelerde olduğu gibi bazen bir kelime
bazen de sadece bir harf değiştirmesi yeterli oluyor.
Bu parçada söz edilen sistemin geliştirilme amacı
aşağıdakilerden hangisidir? Bu parçada söz edilen yazarla ilgili aşağıdakilerin
A) Akıllı telefon teknolojisi aracılığıyla yayalara güvenli hangisine değinilmemiştir?
M
bir trafik ortamı sunmak A) Bir dilsel unsur olarak söz oyunlarının öykülerindeki
kullanımına
n
zı
B) Yayaların, karşıdan karşıya geçerken akıllı
sı
telefonlarına bakmalarının önüne geçmek B) Öykü kitabına okurun ilgisini çekecek biçimde bir başlık
ak
koyduğuna
. olm
C) Yayaların, akıllı telefonlarını kullanırken trafik
kurallarını takip etmelerini sağlamak C) Kendine özgü anlatımını kitabındaki tek bir öyküyle
az i
sınırlamadığına
m zn
D) Yayaların karıştığı kazaların nedenlerini bulmak için
la ı i
D) Okurunu sözcüklere hatta harflere dikkatle
nı zıl
akıllı telefonlardan yararlanmak
odaklanmaya davet ettiğine
Y
lla ya
E) Akıllı telefon kullanımının kazaya neden olduğuna dair
ku n
yayaları bilinçlendirmek E) Öykülerinde yerel kültürü yansıtan sözel anlatı kalıpları
n ’ni
kullandığına
da M
fın SY
ra Ö
ta lar
gösterir. Benzer şekilde atomik olaylar da belirli elinde üzüm tutan bir çocuğun resmini yapmış. Üzümler
ş
ku tir.
zamanlarda ve şekillerde nihai bir biçimde oluşmaz, öylesine gerçek gibi duruyormuş ki kuşlar gelip yemeye
kalkışmış. Bundan dolayı övüldüğü zaman Zeuxis,
ya ait
Çünkü atom altı parçacıklar “şeyler” değil “şeyler ondan korkardı.” demiş.
’
um M
arasındaki bağlantılar”dır.
Aşağıdakilerden hangisi bu parçadaki düşünceyi
ur SY
hangisi getirilmelidir? A) Sanat eseri, doğada var olanı benzersiz kıldığı ölçüde
ki ar
A) Fakat atomik olayların oluşması atom altı parçacıkların değerli kabul edilir.
,k
ir k l
23. Biz fark etsek de etmesek de yapay zekâ artık 25. Yazarın en büyük başarılarından biri eserlerinde
hayatımızın bir parçası. Bu teknoloji sayesinde kendi üçüncü şahıs anlatımı kullanmasıdır. Burada anlatıcı;
kendine park eden otomobillere, akıllı sensörlerin karakterlerin bütün zihinsel durumlarını, yaşadıklarını,
yardımıyla çekilen muhteşem fotoğraflara kavuştuk. yönelimlerini bilmekte ve okura anlatmaktadır. Böylelikle
Benzer şekilde eğitimde de yapay zekânın etkisi gün anlatıcı, duygu ve düşüncelerini karakterlerin de okurun
geçtikçe daha çok hissediliyor ve geleneksel yöntemler da yüzüne açıkça dile getirebilmektedir. Geçmiş, şimdi
büyük ölçüde farklılaşıyor. Eğitimciler, psikologlar ve ve geleceğin iç içe olduğu üçüncü şahıs anlatım, birinci
ebeveynler arasında çocuklarımız için doğru ekran tekil şahsın imkânlarını da kullanarak her yönüyle hâkim
süresi hakkında tartışmalar sürerken eğitimin şeklini ve bir bakış sunar. Böylece okur, karakterlerin hayatlarına
geleceğini değiştiren yapay zekâ; dünyanın önde gelen ve akıllarından geçirdiklerine tanıklık edebilmektedir.
ülkelerinde oyunun kurallarını belirlemeye başladı bile.
Bu parçada söz edilen anlatıcıyla ilgili aşağıdakilerin
Konuyla ilgili raporlara baktığımızda yapay zekânın
eğitimdeki yerinin yakın gelecekte çok büyük oranlara hangisi söylenebilir?
ulaşacağı görülüyor. A) Kendi duygularından yola çıkarak olayların akışına
müdahale eder.
Bu parçada yapay zekâyla ilgili aşağıdakilerin
hangisine değinilmiştir? B) Kapsayıcı bakış açısıyla esere dâhil olarak anlatıyı
M
A) Bazı sektörlerde insana bağımlılığı azaltacağına okura aktarır.
n
zı
B) Eğitim alanında daha fazla gelişim gösterdiğine C) İç çatışmalara yer vererek karakterleri tüm boyutlarıyla
sı
ele alır.
ak
C) Çocukların gelişimi üzerinde olumsuz etkilerinin
. olm
olduğuna D) Kişilerin bilinmeyen yönlerini ortaya çıkararak eseri
başarıya ulaştırır.
az i
m zn
D) Eğitimde kullanımının öğrenci başarısına katkı
E) Karakterleri arka planda tutarak okurun olaya
la ı i
sağladığına
nı zıl
odaklanmasını hedefler.
Y
lla ya
E) Eğitimde alışılagelmiş anlayışlarda değişikliğe
yol açtığına
ku n
n ’ni
da M
fın SY
ra Ö
ta lar
tutar.
26. İzmir dokuma imalatı; XVI ve XVII. yüzyıllarda pamuk 27. Özgünlük genellikle insanın kendisi olmasını içeren bir
ipliği, pamuklu dokuma, çarşaf, gömlek ve keten bezi durum olarak görülür. Peki, özgünlük değişimi engelliyor
üretimiyle ön plana çıkmıştır. XIX. yüzyıla kadar bu ve herkesi yerinde saymaya teşvik ediyorsa... İşte bunu
ürünlerin geleneksel tarzda üretimi yapılmıştır. Zamanla sorgulamamız gerekir. İnsan, bazen amaçlarına ulaşmak
şehrin kalabalıklaşması ve ticaret hacminin artması, seri için bir süreliğine maske takmak zorunda kalabilir.
üretimin yapıldığı fabrikalaşmaya doğru ilk adımların Benzer şekilde özgünlük de insanları olduğu gibi
atılmasını da beraberinde getirmiştir. Pamuk fabrikasının kalmaya ve başka perspektiflerden fikirleri görmezden
açılması, boyahane ve basmahanelerin kurulması bu gelmeye itebilir. Bu bakımdan insanın benliğine olduğu
adımlardandır. Ayrıca XIX. yüzyıla ait haritalarda hâliyle sadık kalmasının, dönüşebileceği her şeyden
Boyahane Deresi’nin etrafında kümelenmiş yapıların kendini soyutlamasıyla eş değer olduğu söylenebilir.
yer alması, şehirdeki tekstil ürünü boyamacılığının dere
etrafında yaygın olduğunu gösteren önemli bir kanıttır. Bu parçadan aşağıdakilerin hangisine ulaşılabilir?
Boyahanelerde bitkisel boyalar üretilmiş; “alizarin” veya A) Kişi, istemediği bir davranışı yapmaya zorlandığında
“Türk kırmızısı” olarak bilinen kırmızı boya, kumaş özgünlüğünü kaybedebilir.
boyamada ve halı dokumacılığında kullanılmıştır.
B) Özgünlüğünden vazgeçmeye gönüllü olan insan,
Bu parçaya göre İzmir dokuma imalatıyla ilgili amaçlarına ulaşabilir.
aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
M
A) Geleneksel üretim metotları şehirdeki ticaret hacmini C) Doğru olduğuna inandığı şeyi kendi isteğiyle yapan
n
zı
sınırlandırmıştır. birey başarılı olabilir.
sı
ak
B) Şehir nüfusunun artmasıyla birlikte fabrikasyon üretime D) İnsanın istekleri doğrultusunda kişiliğinden ödün
. olm
geçiş sağlanmıştır. vermesi onu tutarsızlaştırır.
az i
E) İnsanın özgün olma uğruna yaptıkları, onu değişime
m zn
C) Dokuma kumaşlarının üretimi şehrin belli bir
bölgesinde yoğunlaşmıştır. kapalı bir hâle getirebilir.
la ı i
nı zıl
Y
D) Farklı kumaş türlerinin üretimi sırasında birden fazla
lla ya
teknik kullanılmıştır.
ku n
n ’ni
E) Oluşturduğu modelle farklı sektörlerin gelişmesine da M
ilham kaynağı olmuştur.
fın SY
ra Ö
ta lar
lu ru
S
ru So
ş
ku tir.
ya ait
ve ye
’
um M
ur SY
Ö
şi ı Ö
ki ar
,k
ir k l
çb ha
hi l i f
te
rın
la
ru
so
Bu
28. Terimler dışında her sözcüğün bir anlam evreni vardır. 30. Sanat ve edebiyat üzerine yazılmış ilk eser, Aristoteles’in
Terimler, kullanımla yeni anlamlar kazanmayan ve Poetika’sıdır. Bu eserde edebiyat ve eleştiri biliminin
algılanmaları kişiden kişiye değişmeyen nesnel temelleri atılmıştır. Eserin sanat ve edebiyat üzerine
sözcüklerdir. Oysa kendine özgü bir evren kuran ortaya koyduğu tanım, tasnif ve ilkeler; olduğu gibi
sözcükler, anlamsal ve duygusal açıdan sürekli yüzyıllarca benimsenmiş ve temel bilgiler olarak
gelişime ve değişime açıktır. Yeni anlamlar yüklenmeye kabul edilmiştir. Eserde öne sürülen fikirler; günümüz
yatkınlıkları vardır. Hatta bu sözcükler, kişiye özgü dünyasında bile araştırmacılar için hareket noktası
duygusal ve çağrışımsal anlamlar da kazanabilir. oluşturmakta, tanımlanan kavramlar tartışılmaktadır.
Örneğin aynı sözcük bazı insanlarda neşe ve iyimserlik, Bu eser, âdeta kendisinden sonraki edebiyat ve eleştiri
bazılarında ise hüzün ve karamsarlık duyguları araştırmalarının programını hazırlamış gibidir.
uyandırabilir. Kuşkusuz sözcüklerin bu izlenimsel
Bu parçada söz edilen eserin özellikleri arasında
anlamları, göreceli bir nitelik taşıdığından bu yönleri
sözcük ve kavramları açıklayan kaynaklarda aşağıdakilerden hangisi gösterilemez?
yer almaz. A) Etkileyiciliği B) Kalıcılığı C) Güncelliği
Bu parçadan aşağıdakilerin hangisine ulaşılamaz?
D) Öncülüğü E) Tutarlılığı
A) Bir dile ait sözcükler, o dilin konuşurları tarafından
M
kullanıldıkça yeni anlamlar kazanır.
n
zı
B) Bazı sözcüklerin çağrışımla uyandırdığı duygusal etki,
sı
kişiden kişiye değişiklik gösterir.
ak
31. Dondurma, XIX. yüzyıldan bu yana keyifle tükettiğimiz
. olm
C) Bilimsel kavramlar, anlam genişlemesi ve yeniden
yiyeceklerdendir. 1800’lerin başında Anadolu’da süt
anlamlandırmaya uygun değildir. ve meyvenin karıştırılmasıyla yapılan dondurma, yüzyılın
az i
m zn
ortalarına doğru bir sokak lezzetine dönüşür. Osmanlı
D) Kimi sözcükler, sözlük anlamlarının dışında
la ı i
İstanbul’unda ilk olarak seyyar satıcılarla karşımıza çıkan
nı zıl
kullanıldıkça yeni çağrışımlar kazanır.
dondurmanın bu şekilde satılması XX. yüzyılın ilk
Y
lla ya
E) Sözcüklere yüklenen bazı kişisel anlamların, çeyreğine kadar sürer. 1930’lara gelindiğinde ise
muhallebicilerde ve pastanelerde satılmaya başlar.
ku n
sözlüklerde bulunması mümkün değildir.
n ’ni
Sonraları ise sanayileşmenin etkisiyle dondurma
da M
yapımında elektrikli aletler kullanılır. Böylelikle
fın SY
dondurma, türlü değişimlere ayak uydurarak Türk
mutfağındaki değerini korur.
ra Ö
ta lar
hangisine değinilmemiştir?
S
başarısızlık, zafer ya da bozgun. Bense bu seçeneklere
ru So
hep mesafeli durmuşumdur. Çünkü başarmak ya da A) İçeriğinde hangi tür malzemelerin kullanıldığına
ş
ku tir.
olsun üretme ve hayata devam etme gücümü azaltan C) Ekonomik olarak erişilmesinin kolay olduğuna
’
um M
Bu parçanın yazarıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi E) Yemek kültüründeki yerini korumaya devam ettiğine
ki ar
söylenemez?
,k
ir k l
gösterir.
rın
çalışır.
so
görür.
32. Günlükler, bir yaşama dair en mahrem ve saygın 33. 1980’lerde yapılan Türk filmlerinde eve ve ev içine
kayıtlardır. Bir günlüğü ele geçirdiğinizde belki bir yönelik bir merak vardı. İnsanın mekânla ilişkisini
yaşamın bir kısmını belki de tamamını elde etmiş yansıtmaktan olabildiğince uzak, doğallıktan yoksun ev
olursunuz. Açılan her sayfa size yeni ve gerçekçi bir görüntülerini içeren yığınla film çekildi o zaman. Eşyanın
hayat sunar. Hayat kesitlerindeki sahicilik ve içtenlikten bir dekor olarak kaldığı, kameranın uzun uzun içinde
dolayı yazarla empati kurmanız tamamen olağandır. Bu dolaştığı, duvarlarına manidar tabloların asıldığı,
yönüyle günlük, romanı andırsa da onun kurgusal yukarıdan çekilmiş merdiven sahnelerinin yer aldığı
atmosferinden uzak olduğu için kendine has tarza sahip evler... Bunun üç nedeni vardı: Her şeyden önce mekân,
edebî türdür. Türk sineması için yeni keşfedilen dolayısıyla da görüntü
değeri yüksek bir malzemeydi. İkincisi; bu görüntüler
Bu parçaya göre günlüklerle ilgili aşağıdakilerden dönemin mahremiyetini görünür kılma, iç dünyaları
hangisi söylenemez? gözetleme ihtiyacına cevap veriyordu. Üçüncüsü ise
A) Gizemli yönleriyle insanların dikkatini çeken metinler yönetmenlerin belli bir estetik duygusu oluşturmak için
arasında yer alır. gerekli olan sembolizmi mekân görüntüleriyle sağlama
çabalarıydı.
B) Hayatı samimi biçimde ve doğrudan yansıtmasıyla
öne çıkar. Bu parçada aşağıdakilerin hangisine
değinilmemiştir?
M
C) Yazarın özel hayatından kesitleri özgün bir üslupla A) Türk sinema tarihinde mekân anlayışının nasıl
n
zı
aktarır. dönüştüğüne
sı
ak
D) İçerdiği bilgiler sayesinde okurun yazarla etkileşim B) Filmlerdeki mekân tasvirlerinin, döneminin anlayışına
. olm
kurmasını sağlar. cevap verdiğine
az i
E) Okura sunduğu bilgiler açısından roman türüyle benzer
m zn
C) Bir dönem Türk sinemasında ev içi mekânların nasıl
özellikler taşır. tasarlandığına
la ı i
nı zıl
Y
D) Filmlerdeki iç mekân tasvirlerinin ve sahnelerinin
lla ya
yapaylığına
ku n
n ’ni
E) Filmlerdeki iç mekân tasarımlarının estetik kaygı ile
da M
olan ilişkisine
fın SY
ra Ö
ta lar
lu ru
S
ru So
ş
ku tir.
ya ait
ve ye
’
um M
ur SY
Ö
şi ı Ö
ki ar
,k
ir k l
çb ha
hi l i f
te
rın
la
ru
so
Bu
M
A) Bulunduğu şehrin öne çıkan yapıları arasında yer alır. yükselişe geçti. Bu aşamadan sonra blues sadece Afrika
n
göçmenlerinin dinlediği ve ürettiği bir müzik olmaktan
zı
sı
çıkıp tüm dünyada tanındı. Ama bu şarkıların ezgisi,
B) Bünyesinde çeşitli bilimsel ve sosyal etkinlikler yapılır.
ak
sonuna kadar Afrika’nın dokusunu bünyesinde taşımaya
. olm
devam etti.
C) Dışarıdaki hava koşullarından etkilenmeyen bir ortama
sahiptir.
az i
m zn
la ı i
D) Kelebek mimarisiyle yurt dışındaki benzerlerinden
nı zıl
ayrılır. 35. Bu parçada blues ile ilgili aşağıdakilerin hangisine
Y
lla ya
değinilmemiştir?
E) İçinde bir kelebeğin yaşam serüveni gözlemlenebilir.
ku n
A) Tarih içerisinde gösterdiği gelişime
n ’ni
da M
fın SY
B) Ortaya çıkış zamanının belirsizliğine
ra Ö
hangisi söylenebilir?
ki ar
dünyaya yayılmıştır.
çb ha
hi l i f
oluşturmuştur.
rın
la
etmiştir.
so
görmüştür.
M
ve bu sayede avı sıkıca kavrar. Bitkinin bu hareketi, bilim
n
insanlarının nesneleri kavrayabilen robot parmakları
zı
sı
tasarlamalarına ilham kaynağı olmuştur. Doğadan
ak
esinlenilen bu mühendislik uygulamasında tasarımın
. olm
nasıl çalışacağını önceden bilmek mümkün olduğundan
ürün prototipinin test edilme süresi de büyük ölçüde
az i
kısalmakta ve teknolojik gelişme hız kazanmaktadır.
m zn
la ı i
nı zıl
Y
lla ya
ku n
37. Bu parçaya göre güneş gülü hakkında aşağıdakilerin
n ’ni
hangisi söylenemez? da M
fın SY
A) Kimyasal etkileşime ve uyarana yönelik tepkileri dış
müdahaleyle açığa çıkar.
ra Ö
ta lar
kabiliyeti kazandırır.
S
ru So
olanak tanır.
ya ait
M
bilemeyecektir. Ayrıca bir dostuna yazdığı mektupta
n
Flaubert, okurun hayat çırağı olması gerektiğini söyler
zı
sı
ve “Yaşamak için oku!” diyerek ona öğütte bulunur.
ak
. olm
az i
m zn
39. Bu parçada altı çizili sözle eleştirilen okur tipi
la ı i
aşağıdakilerden hangisidir?
nı zıl
Y
lla ya
A) Gerçek ile kurguyu ayıramayan
ku n
n ’ni
B) Hayatı kitaplarla sınırlandıran da M
fın SY
C) Gösteriş için kitap okuyan
ra Ö
hangisine ulaşılabilir?
Ö
şi ı Ö
ün kazanmıştır.
hi l i f
te
karşılaştırmıştır.
r
la
ru
1. Bu testte sırasıyla Tarih (1-5), Coğrafya (6-10), Felsefe (11-15), Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi (16-20), Din Kültürü ve
Ahlak Bilgisi dersini yasal olarak almak zorunda olmayan veya farklı müfredat ile alanlar için Felsefe (21-25)
alanlarına ait toplam 25 soru vardır.
2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Sosyal Bilimler Testi için ayrılan kısmına işaretleyiniz.
1. Attila, 447 yılında Doğu Roma’nın barış şartlarına 3. Ferhat Paşa Antlaşması’ndan sonra Safevilerin, ham
uymaması üzerine II. Balkan Seferi’ne çıkmış ve Doğu ipeği Anadolu üzerinden geçirmeden Avrupa’ya ihraç
Roma ile Anatolios Antlaşması’nı imzalamıştır. Bu etmeleri, Osmanlı ekonomisine zarar vermiştir. Bunun
antlaşmaya göre Doğu Roma, Hunlara savaş tazminatı üzerine Osmanlı Devleti karşı önlem olarak İran’ın
ödeyecek ve önceden ödediği vergi üç katına ihtiyacı olan başta gümüş olmak üzere kıymetli
çıkarılacak, Hun sınır şehri Niş’te pazar kurulacak ve madenlerin İran’a ihracatını engellemiştir. Ayrıca
Doğu Roma’nın asker bulundurabileceği alanlar Safeviler, Osmanlıların dışta Habsburglarla
kısıtlanacaktır. mücadelesini ve içte Celâli İsyanları ile uğraşmasını
fırsat bilerek Şirvan, Azerbaycan ve Gürcistan’ı
Buna göre Osmanlı’dan geri almıştır. Anadolu’da devlet otoritesini
I. antlaşma sonrasında Roma’nın ikiye ayrıldığı, yeniden kuran Sadrazam Kuyucu Murat Paşa’nın,
II. Hunların ekonomik açıdan kazanımlar elde ettiği, Safeviler üzerine yürümesiyle Şah Abbas;
M
Osmanlılardan barış istemiş ve sonuçta iki devlet
III. Doğu Roma üzerinde Hunların, üstünlüğünü
n
arasında 1612 yılında Nasuh Paşa Antlaşması
zı
devam ettirdiği imzalanmıştır.
sı
ak
ifadelerinden hangilerine ulaşılabilir? Buna göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
. olm
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II A) Osmanlı Devleti’nin birden fazla sorunla başa çıkmak
zorunda kaldığı
az i
m zn
D) II ve III E) I, II ve III
la ı i
B) Safevilerin, ticari olarak Osmanlıları zor duruma
nı zıl
düşürmek istediği
Y
lla ya
C) İçeride yaşanan sorunların da etkisiyle Osmanlıların
ku n
toprak kaybı yaşadığı
n ’ni
da M
2. I. Alâeddin Keykubad’ın Moğollara karşı birlikte
D) Safevilerin, Kafkasya’ya doğru harekete geçerek
fın SY
ittifak yaptığı
S
ru So
A) Karakoyunlular B) Gazneliler
ş
ku tir.
C) Bizans D) Akkoyunlular
ya ait
ve ye
E) Harzemşahlar
’
um M
ur SY
Ö
şi ı Ö
ki ar
,k
ir k l
çb ha
hi l i f
te
rın
la
ru
so
Bu
4. İzmir’in işgalinin ertesi günü Denizli Müftüsü Ahmet 6. Doğal sistemleri oluşturan dört temel ortamdan biri olan
Hulusi Efendi “Her ne pahasına olursa olsun Yunanlara atmosferin, yeryüzündeki canlı ve cansız unsurlar
karşı koymak gerekir. (…) Ben fetva veriyorum. Silah ve üzerinde çeşitli etkileri bulunmaktadır.
cephane azlığı veya yokluğu hiçbir zaman kavgaya mani
olmayacaktır. Hiçbir müdafaa vasıtası olmayan bir Buna göre
Müslüman dahi yerden üç taş alarak düşmana atmaya I. Canlı yaşamı için gerekli olan gaz bileşenlerini
mecburdur.” diyerek halkı mücadeleye çağırmıştır. sağlar.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? II. Güneş enerjisinin doğrudan yeryüzüne ulaşmasını
sağlar.
A) Yunan ordusunun İzmir’den çekilmesi için İtilaf
Devletleri ile iş birliği yapıldığı III. Gök taşlarının yeryüzüne ulaşmasını büyük
oranda engeller.
B) Mondros Mütarekesi sonrasında başlayan işgallere ifadelerinden hangileri bu etkilere örnek
karşı ilk direnişin Denizli’de başladığı gösterilemez?
C) İmkânsızlıklara rağmen işgal güçlerine karşı mücadele A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
edilmesi gerektiği
M
D) I ve II E) II ve III
D) Damat Ferit Hükûmetinin işgallere karşı din adamlarını
n
zı
halkı örgütlemekle görevlendirdiği
sı
ak
E) İtilaf Devletlerinin işgallerin geçici olduğu yönündeki
. olm
açıklamalarının halkı sakinleştirdiği
7. Aşağıda, bir alanda yükselti basamaklarına göre bitki
az i
m zn
dağılışını gösteren bir şekil ve üzerinde bazı alanların
numaralandırılarak gösterildiği bir harita verilmiştir.
la ı i
nı zıl
Y
lla ya
5. Peyam-ı Sabah gazetesi muhabirinin “Lozan Barış
ku n
Konferansı’na İstanbul Hükûmetinden bir heyet gidecek
n ’ni
mi?” şeklindeki sorusuna Refet Paşa, “Mudanya da M
Mütarekesi yalnız TBMM Hükûmeti adına imza edildi.
fın SY
A) Halifeliğin kaldırılması
ya ait
ve ye
A) I B) II C) III D) IV E) V
ru
so
Bu
8. Aşağıda iki farklı ülkeye ait nüfus piramidi verilmiştir. 9. Sahip olduğu doğal ve beşerî özellikler dikkate alınarak
Dünya üzerinde şekilsel bölgeler oluşturulabilir.
Bunlardan bazıları aynı zamanda birden çok şekilsel
bölge içerisinde yer alabilir.
Bu ülkelerle ilgili
I. L ülkesindeki çalışma çağı nüfus oranı,
M
K ülkesinden yüksektir.
n
Buna göre haritada kırmızı renkle gösterilen alanın
zı
II. K ülkesinde ortalama ömür, L ülkesinden daha aşağıdaki bölge türlerinden hangisi içerisinde
sı
düşüktür. yer aldığı söylenemez?
ak
III. L ülkesinde ortanca yaş, K ülkesinden daha
. olm
A) Çöl bölgesi
düşüktür.
IV. K ülkesinde okuryazar nüfus oranı, L ülkesinden
az i
m zn
B) İslam kültür bölgesi
yüksektir.
la ı i
nı zıl
ifadelerinden hangileri söylenebilir? C) Seyrek nüfuslu bölge
Y
lla ya
A) I ve II B) I ve III C) II ve III
D) Karstik yer şekilleri bölgesi
ku n
n ’ni
D) II ve IV E) III ve IV da M
E) Az gelişmiş bölge
fın SY
ra Ö
ta lar
lu ru
S
ru So
D) I ve II E) II ve III
hi l i f
te
r ın
la
ru
so
Bu
11. Hegel, Hukuk Felsefesinin Prensipleri adlı eserinde 13. XX. yüzyıl düşünürlerinden Martha Nussbaum,
“Var olanı kavramak felsefenin görevidir çünkü var olan tragedyaları yaşamlarımıza yol gösteren bir kaynak
akıldır. Bireye gelince herkes kendi zamanının olarak gördüğü İyiliğin Kırılganlığı adlı çalışmasında tüm
çocuğudur, felsefe de aynı şekilde kendi zamanını etik sorgulamalara zemin oluşturabilecek şu soruya
düşüncede özetler.” der. Felsefenin kendi zamanını yanıt arar: Dünyada başımıza gelebilecek kötü
düşüncede özetlemesi ise ancak olaylar yaşandıktan rastlantılar iyi bir insan olmamız üzerinde ne derece
sonra gerçekleşir. Bu yönüyle felsefe, dünyanın nasıl bir etkilidir? Ona göre tragedyalar insanın her an her şeyle
yer olması gerektiğine dair bilgi vermek üzere sahneye karşılaşabilme ihtimalini gözler önüne serer ve iyiliğin
hep geç gelir. Hegel’in, Romalı bilgelik tanrıçasına atfen kesin olmayana razı olmayı içeren bir kırılganlık
söylediği gibi “Minerva’nın baykuşu ancak gün batarken taşıdığını gösterir. Tıpkı tragedyalarda olduğu gibi
uçmaya başlar.”. Minerva’nın baykuşu bilginin yaşamda da nazik bir davranışımız kabalıkla, yaptığımız
taşıyıcısıdır ve tarih somut bir şekilde kendini bir yardım nankörlükle karşılık bulabilir. Kısacası iyi bir
gerçekleştirdiğinde kanatlarını açar ve uçmaya başlar. insan olmak, gerçekleştirilen her eylemde incinmeyi
göze almakla mümkündür.
Bu parçadan felsefeyle ilgili aşağıdakilerin hangisine
ulaşılabilir? Bu parçadan aşağıdakilerin hangisine ulaşılabilir?
A) Mevcut zamanın ötesine geçip tüm çağlara hitap eder. A) Bir davranışı ahlaken iyi yapan şey içerdiği niyettir.
M
B) Bir dönemin olaylarını olup bittikten sonra düşüncede B) İyinin değeri, eylemin gerçekleştirilme şekliyle
n
zı
kavrar. belirlenir.
sı
ak
C) Ele aldığı konularla olayların akışını değiştirebilir. C) İyi yaşam, risklerden akıllıca uzaklaşabilmeyi
. olm
gerektirir.
D) Dünyayı yorumlamayı değil basitçe algılamayı
az i
D) İyi davranış, belirsizlikte bile yönünü değiştirmeyendir.
m zn
hedefler.
la ı i
nı zıl
E) İnsana dair her türlü mesele üzerine fikir yürütebilir. E) Dünyanın ve yaşamın rastgeleliği iyiliğin önünde
Y
engeldir.
lla ya
ku n
n ’ni
da M
fın SY
vurgulanmaktadır?
,k
ir k l
çb ha
iç içedir.
14. Engin: Sence bir şeyi düşünmek onu var eder mi? 15. Locke’a göre nesnelerin birincil ve ikincil nitelikleri
vardır. Birincil nitelikler büyüklük, yer kaplama gibi
Derya: Ejderhayı düşünmek onu var etmediğine göre nesnenin kendisinde olan ve algısal olarak
tabii ki hayır. bilebileceğimiz niteliklerdir. İkincil nitelikler ise
Engin: Peki, istediğim her şeyi düşünebileceğime göre nesnelerin birincil nitelikleri nedeniyle zihnimizde oluşan
en mükemmel varlığı da düşünebilirim değil mi? renk, koku, tat gibi niteliklerdir. Örneğin bir gülün şekli
birincil niteliğidir ve zihnimizden bağımsız olarak o gülün
Derya: Nereye gelmek istediğini anlıyorum fakat bu onu kendisinde vardır. Fakat gülün kırmızı rengi ve kokusu
var etmez. için aynı şey söylenemez. Çünkü ikincil nitelikler
varlıklarını “nesnel” olan birincil niteliklere borçlu olsalar
Engin: Tamam, haklı olabilirsin ama bir şeyin
da kendileri aslında o nesnelerin içinde değillerdir,
düşünülmüş hâli mi, var olan hâli mi daha üstündür?
algılayan kişiye göre değişirler. İşte insanlar da gerçekte
Derya: Elbette var olan hâli. maddi varlıkların tözsel yapısı ile değil birincil ve ikincil
nitelikleri ile epistemolojik ilişki kurar.
Engin: O hâlde bir şeye en mükemmel diyebilmemiz
için onun var olması gerekmez mi? Ayrıca bir şeye Tanrı Bu parçada Locke’ın hangi görüşü
diyebilmemiz için de onun en mükemmel şey olması vurgulanmaktadır?
gerekmez mi?
M
A) Nesnelere ait ikincil nitelikleri birincil niteliklerden daha
Anselmus’un Tanrı kanıtlamasına örnek olabilecek iyi biliriz.
n
zı
bu diyalogtan Tanrı’nın varlığıyla ilgili aşağıdakilerin
sı
hangisine ulaşılabilir? B) Nesnelerin niteliklerinin ötesinde ne olduğunun
ak
bilgisine ulaşamayız.
. olm
A) Duyular aracılığıyla kanıtlanabilir.
C) Maddi olmayan varlıkların gerçek özlerini bilmemiz
az i
B) Sezgilerden hareketle kanıtlanabilir. mümkündür.
m zn
la ı i
C) Evrenin düzeninden hareketle kanıtlanabilir. D) Renk, koku gibi nitelikler varlığın asıl nitelikleridir.
nı zıl
Y
lla ya
D) Her şeyin ilk nedeni Tanrı olduğu için kanıtlanabilir. E) Duyumlarımıza kaynaklık eden nesnel bir dış dünya
ku n
yoktur.
E) Tanrı kavramının tanımıyla kanıtlanabilir.
n ’ni
da M
fın SY
ra Ö
ta lar
lu ru
S
ru So
ş
ku tir.
ya ait
ve ye
’
um M
ur SY
Ö
şi ı Ö
ki ar
,k
ir k l
çb ha
hi l i f
te
r ın
la
ru
so
Bu
M
özelliklerinden hangilerine değinilmiştir? D) Hikmet E) Gıpta
n
zı
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
sı
ak
D) I ve III E) II ve III
. olm
19. Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyurulmaktadır: “Göklerde ve
az i
m zn
yerde hamd O’na mahsustur. Gündüzün sonunda ve
la ı i
öğle vaktine girdiğinizde Allah’ı tesbih edin. Allah, diriyi
nı zıl
ölüden ölüyü de diriden çıkarır. Ölümünden sonra
Y
lla ya
17. Öğretmen, derste ahlaki davranışların neler olduğu ve yeryüzünü diriltir. Siz de (mezarlarınızdan) işte böyle
bir davranışın ahlaki olup olmadığının nasıl anlaşılacağı
ku n
çıkarılacaksınız. Sizi topraktan yaratması, O’nun
n ’ni
konusunda bir tartışma başlatmıştır. Bu konuda da M(varlığının ve kudretinin) delillerindendir. Sonra bir de
öğrenciler şunları söylemiştir: gördünüz ki siz beşer olmuş (çoğalıp) yayılıyorsunuz.”
fın SY
Bunu gören küçük kardeşim de aynı şekilde davranmak D) İnsan yaptıklarından hesaba çekilecektir.
ur SY
istedi.
Ö
şi ı Ö
Öğrencilerin bu cevapları İslam’a göre bilgi edinme E) Kainatta var olan değişimler insanın ibret alacağı
olaylardır.
ki ar
M
B) “Allah, sizi ancak, sizinle din konusunda savaşan, sizi
yurtlarınızdan çıkaran ve çıkarılmanız için destek Buna göre aşağıdakilerden hangisi bir felsefe
n
sorusunun konusu değildir?
zı
verenleri dost edinmekten men eder.”
sı
(Mümtehine, 60:9) A) Anlamları bakımından felsefi sorgulamanın nesnesi
ak
olan kavramlar
. olm
C) “... Eğer onlardan biri, ya da her ikisi senin yanında
ihtiyarlık çağına ulaşırsa, sakın onlara “öf!” bile deme; B) Varoluşlarına bağlı olarak dilde temsil edildikleri
az i
onları azarlama; onlara tatlı ve güzel söz söyle.” biçimleriyle şeyler
m zn
(İsra, 17:23)
la ı i
C) Gerçekliği düşünebilme ve ona erişimde dilin önemi
nı zıl
D) “De ki: Gelin, Rabbinizin size haram kıldığı şeyleri
Y
lla ya
okuyayım: O’na hiçbir şeyi ortak koşmayın. Anaya D) Dilde ifadesini bulan ancak onu aşan gerçeklikler
ku n
babaya iyi davranın...” (Enam, 6:151)
n ’ni
E) “Onlara (anne ve babana) merhamet ederek tevazu E) İnsanların dile getiremedikleri bilinç dışı
da M
duygulanımları
fın SY
kanadını indir ve de ki: “Rabbim! Tıpkı beni küçükken
koruyup yetiştirdikleri gibi sen de onlara acı.”
ra Ö
(İsra, 17:24)
ta lar
lu ru
S
ru So
22. Bir gün dolaşırken ileride çiçek açmış bir kiraz ağacı
ş
ku tir.
ilişkilendirilebilir?
te
ın
E) Tez - Antitez
Bu
23. Doğa filozofları; görünüş ve gerçeklik arasında bir ayrım 25. Dilthey; tarihi yeni bir bakış açısıyla yorumlayarak
yaparak görünüşün arkasındaki gerçekliğe, çokluğun insanın, sürekli değişen ve dinamik bir tarih olduğunu
ardındaki birliğe ulaşmaya çalıştı. Onlar, tüm varlıkların öne sürer. Ona göre insanla ilgili her şey bir zaman
arkasındaki bu birliğe “arkhe” adını vererek onun ne parçası içinde gerçekleşir ve bu değişken doğasıyla
olduğunu sorguladı. Thales suyu, Anaximenes havayı, insan, kendi göreceliği ve tarihselliği içinde, yön
Empedokles ise toprak, su, hava ve ateşten oluşan dört değiştiren bir rüzgârgülüne benzer. Nitekim insan,
ana maddeyi evrenin arkhesi olarak belirledi. Platon ise yaşarken içinde bulunduğu zamanı kendisi kurar ve
düşüncesinin merkezine doğaya ait unsurlar yerine anılar yoluyla şimdiki zamanını belirleyen geçmişi de
“idealar” adı verilen ve asıl varlıklar olarak gördüğü hep yanında taşır.
kavramsal nesneleri yerleştirerek felsefe tarihinde yeni
bir dönemi başlattı. Dilthey’ın bu parçadaki görüşlerinden aşağıdakilerin
hangisine ulaşılamaz?
Buna göre Platon’u doğa filozoflarından ayıran
A) Tarih, toplumdan ve kültürden bağımsız bir şekilde
özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
ilerler.
A) Birliğin değil çokluğun felsefesini yapması
B) İnsan, sürekli olan değişim süreciyle kendisini
B) Evrenin göründüğü gibi olduğuna inanması oluşturur.
M
C) Geçmiş, insanın şimdiki zamanının şekillenmesinde
n
C) Dünyayı duyu dünyasına ait olmayan unsurlarla
zı
açıklaması etkilidir.
sı
ak
D) Doğanın insan zihninin bir ürünü olduğunu düşünmesi D) Tarih, insanın hem var ettiği hem de ondan etkilendiği
. olm
bir süreçtir.
E) Ayrımları reddederek zıtlıkları uzlaştırmaya çalışması
az i
E) İnsan, zaman içinde olan bir varlık olduğu için
m zn
tarihseldir.
la ı i
nı zıl
Y
lla ya
ku n
n ’ni
24. Eukleides’in Elementler adlı eserinde kullandığı da M
geometrik yöntemin metafizik, epistemoloji ve ahlak
fın SY
alanındaki kendi görüşlerini temellendirmek için de
uygun olduğunu düşünen Spinoza; Etika adlı eserini
ra Ö
zorlaştırır.
ki ar
açıklamaya yarar.
r
la
ru
ulaştırır.
Bu