Professional Documents
Culture Documents
აგათა კრისტი - კოტეჯი ბულბული
აგათა კრისტი - კოტეჯი ბულბული
აგათა კრისტი - კოტეჯი ბულბული
კოტეჯი “ბულბული”
- ნახვამდის, ძვირფასო.
- ნახვამდის, საყვარელო.
აი, მოსახვევს მიაღწია და აღარა ჩანს. ალიქსი კი ისევ ისე იდგა და უგულისყუროდ
ისწორებდა ლამაზ წაბლისფერ თმას, წამდაუწუმ სახეზე რომ ეფინებოდა.
უნებლიედ ალიქსმა დიკ ვინდიფორდის გრძნობა ისევ გააღვიძა. დიკი ქალთან მივიდა
და რისხვით ანთებულმა ენის ბორძიკით უთხრა:
დიკი გაფითრდა.
იმ ხნის მანძილზე, რაც გათხოვილი იყო, სამჯერ ნახა ერთი და იგივე სიზმარი: ვითომ
მის ქმარი მკვდარი იწვა და თავს დიკ ვინდიფორდი ედგა, თვითონ კი დანამდვილებით
იცოდა, რომ მის ქმარს საბედისწერო დარტყმა დიკმა მიაყენა. ყველაზე საზარელი კი ის
იყო, რომ ქმრის სიკვდილი უხაროდა მადლიერების გრძნობით აღვსილი უწვდიდა ხელს
მკვლელს. სიზმარი ყოველთვის ერთნაირად მთავრდებოდა: დიკი გულში იკრავდა.
- სასტუმრო „მოგზაურის გერბის“ ბარიდან. მგონი, ასე უნდა ერქვას? იქნებ არც იცი,
რომ ასეთი ბარი არსებობს? მარტო დასვენების დღეს დავრჩები აქ - ცოტას ვითევზავებ.
წინააღმდეგი ხომ არ იქნები, რომ ამ საღამოს მოგინახულოთ?
სიჩუმე ჩამოვარდა, მერე დიკმა ისევ დაიწყო ლაპარაკი, მაგრამ ხმა შეცვლილი ჰქონდა.
მაგიდიდან ჩალის სადა ქუდი აიღო და ისევ ბაღში გავიდა, გზად ცოტა ხნით შეჩერდა,
რომ სახლის შესასვლელს ზემოთ გაკეთებული წარწერისთვის - „კოტეჯი „ბულბული“ -
შეევლო თვალი.
ასე გახდა კოტეჯი „ბულბული“ მათი სახლი და მას მერე ალიქსის გულში სინანული
ერთხელაც არ გამკრთალა. მართალია, მსახურებს არ მოსწონდათ, რომ სახლი
განმარტოებული იყო და ახლა არც ერთი მსახური არ ჰყავდათ, მაგრამ ალიქსს საოჯახო
საქმე სწყუროდა. ჭეშმარიტ კმაყოფილებას ჰგვრიდა გემრიელი კერძების გაკეთება და
მეურნეობის გაძღოლა. ბაღს, რომელშიც მრავლად იყო საუცხოო ყვავილები, მოხუცი
მებაღე უვლიდა. ის სოფელში ცხოვრობდა და კოტეჯ „ბულბულში“ კვირაში ორჯერ
მოდიოდა.
ალიქსი სახლის კუთხეს გასცდა და მაშინვე დაინახა მებაღე, რომელიც ყვავილებთან
ფუსფუსებდა. ქალს გაუკვირდა, მოხუცი ბაღში ორშაბათობით და პარასკევობით
მუშაობდა, დღეს კი ოთხშაბათი იყო.
- ალბათ აგრეც იქნება, - უბრალოდ თქვა ჯორჯმა, - კარგია გემოზე სმა-ჭამა, როცა შენი
გადასახდელი არ არის. ჩვენი სკვაირი ყოველთვის გულიანად მასპინძლობს თავის
არენდატორებს. კიდევ ის მინდა გითხრათ, ქალბატონო, რომ თქვენს გამგზავრებამდე
ალბათ ვეღარ გნახავთ და რაიმეს ხომ არ დამავალებთ გასაკეთებლად, თქვენ რომ აქ არ
იქნებით? ჯერ არ გადაგიწყვეტიათ, მემ, როდის დაბრუნდებით?
- ეგ რამ გაფიქრებინათ?
- ა-ა, - მშვიდად თქვა ჯორჯმა. - ალბათ მართლაც რიგიანად ვერ გავიგე რაღაც... მაგრამ
გარკვევით მითხრა, მივდივართო. მიხარია, რომ რჩებით. არ მიყვარს, როცა აღმა-დაღმა
დადიან, ლონდონისკენ კი სულ არ მიმიწევს გული. იქ რა მესაქმება, ავტომობილებით
არის სავსე! კაცი კი, თუ მანქანა იყიდა, ერთ ადგილას ვეღარ გაჩერდება. აი თუნდაც
მისტერ ეიმზი ვთქვათ, ამ სახლის ყოფილი პატრონი, მშვენიერი კაცი იყო, დინჯი,
ნამდვილი ჯენტლმენი, სანამ მანქანას იყიდდა. ერთი თვეც არ გასულა, სახლი მიაყიდა.
ამ სახლს გვარიანი თანხა დაახარჯა - თითოეულ საძინებელში ონკანი დააყენა,
ელექტრონი გაიყვანა და კიდევ რა არა. „მაგ ფულმა ჭირი მოგჭამათ-მეთქი“, ვუთხარი.
„სამაგიეროდ სახლში ორი ათასს დამიყაჭავენო“ - მიპასუხა. ასეც მოხდა.
- სამი ათასი აიღო, - გაუსწორა ალიქსმა და გაიღიმა.
ერთი შეხედვითაც ჩანდა, რომ ჯერალდი დიკს არ შეხვედრია. ალიქსს გულსაც მოეშვა
და დაიბნა კიდეც - ქმრისთვის ადრე არაფერი დაუმალავს. უბრალო ვახშმის შემდეგ,
ორივენი დასხდნენ მუხით გაწყობილ სასადილოში, რომლის ღია ფანჯრებიდანაც ღამის
სურნელოვანი ჰაერი შემოდიოდა. უცებ ალიქსს უბის წიგნაკი გაახსენდა.
- აი, თურმე რას უსხამდი დღეს ყვავილებს, - თქვა მან და წიგნაკი მუხლებზე დაუდო
ქმარს.
- ოჰ, ესა... - პირველ წამს გაოგნებული ჩანდა, მაგრა მყისვე მხიარულად გაიღიმა,
თითქოს სასაცილო რაღაც გაახსენდაო, - ეს სასიყვარულო პაემანი ძალიან ლამაზ
ქალიშვილთან მაქვს დანიშნული, ალიქს, წაბლისფერთმიან და ცისფერთვალებიანთან,
შენ ძალიან ჩამოგგავს.
- არა, კაცმა რომ თქვას, ეს იმიტომ ჩავიწერე, რომ დღეს რამდენიმე ნეგატივი
გავამჟღავნო. მინდა შენც მომეხმარო.
- ალიქს, ძვირფასო, ჩემი ამბავი შენ ბოლომდე იცი. გიამბე, როგორ გავატარე ბავშვობა
ნორთუმბერლენდში, როგორ ვცხოვრობდი სამხრეთ აფრიკაში; ისიც, რომ ათი წელიწადი
კანადაში დავყავი, სადაც ბედმა გამიღიმა და გავმდიდრდი.
- აჰა, ვიცი, რაც გინდა შეიტყო! - უეცრად გაიცინა ჯერალდმა, - ქალები სულ
ერთნაირები ხართ, პირადი ცხოვრების მეტი არაფერი გაინტერესებთ.
- კი, მაგრამ... სხვა ქალებიც ხომ გყავდა? მინდა გითხრა... მე რომ ეგ ვიცოდე…
ქალი გაჩუმდა. ჯერალდმა წარბი შეიკრა; ისევ რომ დაიწყო ლაპარაკი, ხმაში
გულკეთილობის ნატამალიც აღარ ერია.
- გჯერა, ალიქს, რომ... „ლურჯწვერას ოთახი“ არსებობს? ჩემს ცხოვრებაში ორი ქალი
იყო; ამას არ უარვყოფ, მაგრამ შემიძლია დავიფიცო, რომ არც ერთი მათგანი ჩემთვის იმას
არ ნიშნავდა, რაც შენა ხარ.
- ჩემო გოგონი, აგრე ნუ მიყურებ, საკვირველი იმიტომ არის, რომ ჩვეულებრივ მშვიდი
და ალერსიანი ხარ.
გაოცებულმა ალიქსმა დაინახა, რომ კაცს სახე მოექცა. ასე გაავებული არასოდეს
უნახავს, იმისი გაოცება რომ შენიშნა, ჯერალდი შეეცადა თავს მორეოდა.
სულ სამიოდე დღის წინათ შეეძლო ფიცი დაედო, რომ თხემიდან ტერფამდე იცნობდა
თავის ქმარს, ახლა კი უცხო კაცად ეჩვენებოდა. გაიხსენა, რა უმიზეზოდ გაბოროტდა
მოხუცი ჯორჯის ხსენებისას: სულ აღარ ჰგავდა ჩვეულებრივ დინჯ ჯერალდს. ეს ერთი
შეხედვით წვრილმანი რამ იყო, მაგრამ თვალი კი აუხილა: მართლაც, გაგებას არ არის, რა
კაცია მისი ქმარი.
მაგრამ ცოტა ხნის მერე ისევ იგრძნო ბუნდოვანი შეშფოთება, ბოლოს სინდისი იმით
დაიმშვიდა, რომ ჯერალდის ოთახი დასალაგებელი ჰქონდა და ქმრის ოთახში ავიდა. თან
ჩვარი გაიყოლა თითქოს მართლა დალაგებას აპირებდა.
ჯინზე არც ერთი გასაღები არ მიუდგა, მარცხს არ შეურიგდა, მეორე ოთახში გავიდა და
გასაღებების სხვა აცმა მოიტანა. ბოლოს და ბოლოს ძველი გარდერობის გასაღებით გააღო
უჯრა, გამოსწია, მაგრამ შიგ ვერაფერი იპოვა დროჟამით გადაყვითლებული და მტვერით
დაფარული გაზეთების ამონაჭრების შეკვრის გარდა.
ალიქსმა გაიხსენა, რომ იმ პროცესმა ყველა ააფორიაქა. მერე კი, სამი წლის შემდეგ,
ლემეტრი ციხიდან გაიქცა. ვერ დაიჭირეს. ამ კაცის პიროვნებისა და ქალებზე მისი
უჩვეულო ზეგავლენის შესახებ ინგლისური გაზეთების ფურცლებზე კიდევ დიდხანს
მსჯელობდნენ. იქვე აღწერდნენ, რა ანთებული იყო იგი პროცესის მიმდინარეობის დროს,
მოყვანილი იყო მისი მგზნებარე პროტესტები; წერდნენ, რომ გულით ავადმყოფი იყო და
ზოგჯერ სულ ძალაგამოცლილი ჩანდა, მაგრამ უბირი ადამიანები ფიქრობდნენ, ეს
მხოლოდ მარჯვე ფანდიაო.
ერთმა მოწმე ქალმა დაბეჯითებით დაადო ხელი პატიმარს, მარცხენა ხელის მტევანზე,
ხელისგულის ოდნავ ქვემოთ მისი პატარა ხალი ამოიცნო.
თვალები აუჭრელდა. მოგვიანებით ვერ აეხსნა, რატომ დაიჯერა მაშინვე, რომ ჯერალდ
მარტინი ჩარლზ ლემეტრი იყო. ადრევე იცოდა ეს და მაშინვე იმიტომ დაიჯერა!
ცალკეული ეპიზოდები ნახატი თავსატეხის შემადგენელი ნაწილებივით
წამოუტივტივდა მეხსიერებაში: სახლში გადახდილი ფული - მისი ფული; ობლიგაციები,
ქმარს რომ ანდო; მის სიზმარსაც კი აზრი მიეცა, ქვეშეცნეულად ჯერალდ მარტინისა
ყოველთვის ეშინოდა და უნდოდა თავიდან მოეცილებინა. შველასაც ასევე
ქვეშეცნეულად მოელოდა დიკ ვინდიფორდისაგან. სწორედ ამით აიხსნებოდა, რომ ასე
იოლად, უყოყმანოდ დაიჯერა სიმართლე. ახლა თვითონ უნდა გამხდარიყო ლემეტრის
მორიგი მსხვერპლი, იქნებ ეს ძალიან მალეც მომხდარიყო…
მაინც რამ იხსნა ალიქსი? საერთოდ რას შეეძლო იგი გადაერჩინა? ბოლო წუთს
შეიბრალა? არა! უცებ მიხვდა: მოხუცმა ჯორჯმა. ახლა გასაგები იყო, რამ განარისხა ქმარი,
მისი თავშეუკავებლობა. უთუოდ ნიადაგს ამზადებდა, როცა ეუბნებოდა ყველას, ვისაც კი
შეხვდებოდა, რომ მეორე დღეს ლონდონს მიემგზავრებოდნენ. მერე ჯორჯი
მოულოდნელად მოვიდა სამუშაოდ ოთხშაბათს, ეს ლაპარაკი ახსენა, ალიქსმა კი
უპასუხა, რომ ლონდონში წასვლას არ აპირებდა. ძალიან სარისკო იყო იმ საღამოს
ალიქსის მოკვლა - ჯორჯს მისი ნათქვამი შეიძლება დამახსოვრებოდა. ბეწვზე გადაურჩა
სიკვდილს! ის უმნიშვნელო საუბარი რომ არ ეხსენებინა... ალიქსს გააჟრჟოლა.
მაგრამ შანსი ჯერ კიდევ ჰქონდა. ჯერალდი ღიღინ-ღიღინით მიეფარა სახლის კუთხეს.
ალიქსი არც შეყოყმანებულა, კიბეზე დაეშვა. მაგრამ სახლიდან რომ გამოვარდა, კოტეჯის
მეორე მხრიდან გამოსულ ჯერალდს შეეჩეხა.
- არა... არ გინდა, ჯერალდ, გეთაყვა: მე.. ცოტა თავი მტკივა, ნერვებიც რაღაცას
მღალატობს - მარტო ყოფნა მირჩევნია.
სიტყვის შებრუნება ვეღარ გაუბედა. რომ იაზროს, ალიქსმა იცისო… თავს ძლივს
მოერია, როგორმე ბუნებრივად მოქცეულიყო, მაგრამ შეშფოთებულმა შენიშნა, რომ ქმარი
დრო და დრო ალმაცერად გადმოხედავდა ხოლმე, თითქოს რაღაცა იეჭვაო. იგრძნობოდა,
რომ ფხიზლად ეჭირა თვალი, შემართული იყო.
შინ რომ დაბრუნდნენ, კაცმა თავისი გაიტანა, ალიქსი დააწვინა, ოდეკოლონი მოიტანა
და საფეთქლები დაუზილა. ჯერალდი, როგორც ყოველთვის, ისევ მზრუნველ და
ყურადღებიან ქმრად იქცა. ალიქსი ისე უმწეოდ გრძნობდა თავს თითქოს ხაფანგში
მოხვედრილიყოს.
უცებ ხსნის იმედი სულ სხვა მხრიდან გამოჩნდა. გაახსენდა, ჯერალდმა პირველად
როგორ გადაიფიქრა თავისი განზრახვის შესრულება. რა იქნება, ახლა რომ უთხრას, დღეს
დიკ ვინდიფორდი მოვა სტუმრადო? ის იყო, უნდა ეთქვა, რომ მაშინვე გადაიფიქრა. ასეთ
კაცს ორჯერ ვერ შეუშლი ხელს, მის გარეგნულ სიმშვიდეში მტკიცე გადაწყვეტილება
იმალებოდა; კაცი ატაცებულივით იყო და ეს ალიქსს ზიზღს ჰგვრიდა. ახლა დიკი რომ
ეხსენებინა, ბოროტმოქმედს მხოლოდ ააჩქარებდა. ახლავე მოკლავდა, მერე მშვიდად
დაურეკავდა ვინდიფორდს, მოულოდნელად მივემგზავრებითო ან სხვა ამდაგვარ რამეს
მოუჩმახავდა. ო, საღამოს დიკი რომ მოსულიყო! დიკი რომ მოსულიყო... ანაზდად იდეა
გაუჩნდა, შეშინებულმა, ჩემს თვალებში არაფერი ამოიკითხოსო, ფრთხილად, ქვეშ-ქვეშ
გახედა ქმარს. თავის გადარჩენის გეგმა რომ დაესახა, გამბედაობაც დაუბრუნდა, ისე
ბუნებრივი გახდა, თვითონაც გაუკვირდა.
ყავა მოადუღა და ვერანდაზე გაიტანა, როცა კარგი ამინდი იდგა, იქ ხშირად
სხდებოდნენ ხოლმე საღამოობით.
- ჩურჩუტო, მაღაზია, რა თქმა უნდა, დაკეტილი ექნება, მაგრამ უთუოდ შინ იქნება.
ხვალ ხომ შაბათია, ჰოდა, მინდა რომ ხვალ საკატლეტედ დაბეგვილი ხორცი მომიტანოს,
თორემ იმ ხორცს ვინმე წაიღებს. კეთილი მოხუცია და არ დამზარდება.
ალიქსი სწრაფად შევიდა სახლში. კარი რომ უნდა მიეხურა, ჯერალდის სიტყვები
მოესმა, „კარს ხუ დახურავ“, და მაშინვე მშვიდად უპასუხა:
- ღია კარში ქინქლა შემოვა. მეზიზღება ქინქლა. ჩურჩეტო, ხომ არ გეშინია, რომ ყასაბს
არშიყობას დავუწყებ.
მარტო რომ დარჩა, ყურმილს ეცა და სასტუმრო „მოგზაურის გერბის“ ნომერი აკრიფა.
მაშინვე შეაერთეს.
„ძალიან გამიჭირდება ამის გაკეთება, - გაიფიქრა მან, - სულ უნდა მახსოვდეს, რომ
ყასაბს ველაპარაკები, ერთხელაც არ უნდა დამებას ენა. მაგრამ უნდა შევძლო და შევძლებ
კიდეც“
- სხვა ხარისხის ყავა ვსინჯე. მეტს აღარ ვიყიდი, რაკი არ მოგეწონა, საყვარელო.
- არა, ჩემო გოგონი, უკვე ცხრის ნახევარია, საქმე ამ დროისთვის მქონდა დაგეგმილი,
შენც ადრიანად დაწვები დასაძინებლად.
- კარგად იცი, რომ განაწესს ყოველთვის მტკიცედ ვიცავ, წავიდეთ, ალიქს, ერთ
წუთსაც ვეღარ მოვიცდი.
ეს სიტყვები მხიარულად თქვა, მაგრამ მისი ხმა ისე უწყალოდ გაისმა, ალიქსს ელდა
ეცა. უკანასკნელი ღონე მოიკრიფა და ხელიდან გაუსხლტა, შიშით მოკუნტული კედელს
აეკრა. უმწეო იყო: ვერც გაიქცეოდა, ვერც რამეს იღონებდა - კაცი უახლოვდებოდა.
- აბა, ალიქს…
- არა! არა!
- არა, სხვა რამ. შენ ალბათ იტყოდი... დიახ, იტყოდი, დანაშაული ჩაუდენიაო.
ქალი მიხვდა, რომ მიზანს არ ააცდინა - კაცი დაინტერესდა - ამიტომ დამშვიდდა, ისევ
მდგომარეობის ბატონ-პატრონად იგრძნო თავი.
- ჯობია დაჯდე, - უთხრა მშვიდად, ოთახი გადაიარა, თავის სკამზე დაჯდა და
ხელსაქმეს მიუბრუნდა; თან გამალებული ფიქრობდა, როგორ გაეგრძელებინა სიტყვა ისე,
რომ მის ამბავს კაცი აქ მანამ გაეჩერებინა, სანამ მოეშველებოდნენ...
ალიქსი გაჩუმდა, ვითომც ჩაფიქრდა, ახლა ეჭვი აღარ იყო, რომ ჯერალდი
მოუთმენლად ელოდა გაგრძელებას. მკვლელს მკვლელის ამბავი ნამდვილად
დააინტერესებდა. ქალმა ეს კარგად გამოიყენა. მალულად გახედა საათს - ცხრას
ოცდახუთი აკლდა.
- ახლა კი ვხვდები, რატომ იყო მწარე! ტარტაროზო! ძველი ოინები არ მოიშალე?! - კაცი
სავარძლის სახელურებს ჩაეჭიდა, რომ წამომხტარიყო და ცოლს სცემოდა, - მომწამლე,
არა?
- იქ არავინაა. ოღონდ სავარძელში კაცი ზის. ეტყობა, სულ ახლახანს რაღაცას ძალიან
შეუშინებია...
- მერე რა?
- მკვდარია, სერ.
ორივე შეკრთა, როცა ალიქსის ხმა ჩაესმათ. ქალი ისე ლაპარაკობდა, თითქოს სიზმარში
იყო, თვალები დახუჭული ჰქონდა: