ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΧΑΡΗΚΕ Ο ΗΡΩΔΗΣ;

Μια αρνητική άποψη των Χριστουγέννων

Ε ΧΟΥΜΕ ΣΥΝΗΘΙΣΕΙ ΝΑ ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΣΑΝ μια

γιορτή χαράς.
Θα ’λεγε κανείς ότι αυτό το κάνουμε επειδή ο έξω κόσμος μάς δημιουργεί
τέτοια συναισθήματα. Κάτι ο εξωτερικός διάκοσμος, κάτι η πανηγυρική
ατμόσφαιρα, τα δώρα που παίρνουμε και δίνουμε, τα ψώνια που κάνουμε, οι
ευχές που δίνουμε και που μας δίνουν, όλα αυτά δεν μπορεί παρά να μας
φέρνουν χαρά.
Όμως για έναν που θέλει να γνωρίζει σε βάθος το νόημα αυτής της μεγάλης
γιορτής, η χαρά σαν βασικό στοιχείο των Χριστουγέννων πρωτοαναφέρεται σ’
αυτή την ίδια τη βιβλική αφήγηση: Ο άγγελος ευαγγελίστηκε στους βοσκούς
“χαράν μεγάλην” για όλο τον λαό. Οι βοσκοί έτρεξαν με χαρά να
προσκυνήσουν τον νεογέννητο Ιησού στη φάτνη, και μετά δόξαζαν τον Θεό για
όσα είδαν και άκουσαν. Ο Συμεών και η προφήτισσα Άννα χάρηκαν που είδαν
τον νεογέννητο Μεσσία, τον αναγνώρισαν και δόξαζαν τον Θεό που
επισκέφτηκε τον λαό του. Οι Μάγοι χάρηκαν που είδαν το αστέρι που τους
οδηγούσε στη Βηθλεέμ, στον Μεσσία. Κι αυτή η χαρά είναι που μεταδίδεται
και στις καρδιές των παιδιών του Θεού σήμερα. Γεννήθηκε για χάρη μας
Σωτήρας, ο Χριστός, ο Κύριος!
Όμως, μέσα σ’ όλη αυτή την ατμόσφαιρα της χαράς υπάρχει και κάποιος
που δεν χαίρεται. Κι αυτός είναι ο Ηρώδης. Μόλις άκουσε ότι γεννήθηκε ένα
βρέφος που θα ήταν ο βασιλιάς των Ιουδαίων, στενοχωρήθηκε, οργίστηκε,
έχασε τον ύπνο του, κι αποφάσισε να χρησιμοποιήσει τους ανυποψίαστους
Μάγους σαν κατασκόπους, για να τον οδηγήσουν στον Μεσσία, με σκοπό να
τον σκοτώσει. Κι όταν είδε ότι οι Μάγοι ακολούθησαν άλλο δρόμο και έφυγαν
από την Παλαιστίνη, διάταξε να σφάξουν όλα τα νήπια από δύο ετών και κάτω
–τόσος χρόνος υπολόγιζε πως είχε περάσει από τη γέννηση του Ιησού. Έτσι
υπολόγιζε πως θ’ απαλλασσόταν για πάντα από τον επικίνδυνο αντίζηλό του!
Και σύμφωνα με την παράδοση κατέσφαξε 14.000 μωράκια.
Είναι αλήθεια, ότι η γιορτή των Χριστουγέννων μπορεί να προξενήσει
διαφορετικές αντιδράσεις σε διαφορετικούς ανθρώπους: Για τους
περισσότερους, είναι μια περίοδος που η διάθεσή τους αλλάζει. Νιώθουν
ιδιαίτερη ευθυμία, θέλουν να δώσουν ευχές, θέλουν να κάνουν δώρα. Ζουν μια
ιδιαίτερη έκσταση. Είναι Χριστούγεννα! Χαίρονται να περιδιαβάζουν τους
φωτισμένους δρόμους, να αποξεχνιούνται στις στολισμένες βιτρίνες, να

Σελίδα 1 από 5
Γιατί δεν χάρηκε ο Ηρώδης;

πηγαίνουν από πάρτι σε πάρτι, από ρεβεγιόν σε ρεβεγιόν, από συναυλία σε

συναυλία. Είναι Χριστούγεννα! Επικοινωνούν με ανθρώπους που σπάνια ή
καθόλου δεν έτυχε να μιλήσουν όλο τον υπόλοιπο χρόνο, χαίρονται να
συγκεντρώνεται η οικογένεια τις μέρες αυτές των Χριστουγέννων, νιώθουν μια
ιδιαίτερη καλή διάθεση για τους γύρω τους. Αγαπούν και αγαπιούνται.
Ανήκουν κάπου.
Αλλά υπάρχουν και οι άλλοι, που διαρκώς νιώθουν άσκημα τα
Χριστούγεννα. Είναι εκείνοι που ιδιαίτερα αυτές οι μέρες δεν έχουν τίποτε να
τους πουν. Νιώθουν ακόμα μεγαλύτερη μοναξιά και την καρδιά τους τη γεμίζει
μια ανεξήγητη θλίψη. Όλα τούς εκνευρίζουν γύρω τους και προσπαθούν να
βρουν καταφύγιο στη φυγή. Κάνουν εκδρομές –άγνωστοι μεταξύ αγνώστων.
Δεν θέλουν να μείνουν μόνοι με τον εαυτό τους. Νιώθουν απογοητευμένοι,
γιατί τόσα χρόνια ούτε τα Χριστούγεννα ούτε το μήνυμά τους το πνευματικό
δεν τους γέμισαν ποτέ την καρδιά. Τώρα μια μελαγχολία γεμίζει την καρδιά
τους. Δεν νιώθουν ότι αγαπούν κανέναν, και δεν νιώθουν κανένας να τους
αγαπά. Όλα αυτά δεν είναι εικασίες, έχουν διατυπωθεί σε έρευνες που έχουν
γίνει ειδικά αυτές τις γιορτινές μέρες.
Κάπως έτσι πρέπει να ένιωσε κι ο βασιλιάς Ηρώδης, όταν οι Μάγοι του
ανήγγειλαν ότι γεννήθηκε ο Χριστός. Ο ευαγγελιστής Ματθαίος μάς αναφέρει
πως «όταν κατάλαβε ότι οι μάγοι τον εξαπάτησαν, οργίστηκε πάρα πολύ. Έστειλε
τότε στρατιώτες και σκότωσαν στη Βηθλεέμ και στην περιοχή της όλα τα παιδιά
από δύο χρονών και κάτω, σύμφωνα με τον χρόνο που εξακρίβωσε από τους
μάγους. Έτσι, εκπληρώθηκε ο λόγος του Κυρίου, που είχε πει ο προφήτης
Ιερεμίας: “Ακούστηκε στη Ραμά κραυγή, θρήνος, κλάματα και στεναγμός βαρύς˙
για τα παιδιά της κλαίει η Ραχήλ και πουθενά δεν βρίσκει παρηγοριά, γιατί δεν
υπάρχουν πια στη ζωή”» ( Μτ 2,16-19 – Νέα Μετάφραση της Βίβλου ).
Κι ενώ όλα είναι τόσο θετικά, θα λέγαμε, γύρω από την ιστορία των
Χριστουγέννων, ο Ηρώδης παρουσιάζει μια πολύ αρνητική εικόνα. Από τη μια
οι άγγελοι που ψάλλουν από τον ουρανό το θαύμα της γέννησης του
Θεανθρώπου, οι βοσκοί που τρέχουν περιχαρείς να προσκυνήσουν, οι Μάγοι
που έρχονται με οδηγό το αστέρι, κι από την άλλη ο Ηρώδης, με όλο του τον
αρνητισμό. Ήταν ο μόνος που δεν συμμετέσχε σ’ αυτή τη μεγάλη χαρά.
Γιατί, όμως, δεν χάρηκε ο Ηρώδης;

1. Γιατί το μόνο που μετρούσε γι’ αυτόν ήταν ο Εαυτός του.

Τι έβλεπε ο Ηρώδης κοιτάζοντας τον εαυτό του στον καθρέφτη; Έβλεπε

έναν άνθρωπο που διέθετε δύναμη, εξουσία, κοινωνική επιφάνεια, και πλούτο.
Το ετήσιο εισόδημά του από φόρους και φυτείες ανερχόταν σε περίπου 600
εκατομμύρια σημερινές δραχμές. Έβλεπε έναν βασιλιά, ντυμένον τη μεγάλη,
πολύτιμη στολή του, που φορούσε τη βασιλική κορώνα στο κεφάλι του και
κρατούσε το σκήπτρο της εξουσίας σ’ όλη την Παλαιστίνη, αδιάφορο αν όλα
αυτά τα χρωστούσε στη Ρώμη… Εδώ αυτός ήταν ο απόλυτος μονάρχης.
Σύμφωνα με τα δεδομένα του τότε κόσμου, ήταν πραγματικά Μέγας.
Απόλυτα πετυχημένος. Στη διάρκεια της βασιλείας του (47 π.Χ. – 4 μ.Χ.)
έχτισε παλάτια και φρούρια. Έχτισε τον ναό της Ιερουσαλήμ, δυο φορές

Σελίδα 2 από 5
Γιατί δεν χάρηκε ο Ηρώδης;

μεγαλύτερον απ’ ό,τι ήταν πριν. Στη διάρκεια του λιμού το 25 π.Χ. έλιωσε το
χρυσάφι του για να προμηθευτεί τροφές για τον λαό, κι έτσι έγινε δημοφιλής.
Όμως, παρ’ όλα αυτά, φορούσε το στέμμα κι ήταν ανήσυχος. Και σχεδόν
παρανοϊκά καχύποπτος.
Ο Ηρώδης ο Μέγας παρ’ όλο του τον πλούτο ένιωθε ανασφάλεια, γιατί
έκανε αυτό που πολύ αργότερα θα έλεγε το Βρέφος που ήδη αυτός το φοβόταν:
Μάζευε θησαυρούς πάνω στη γη, που όμως δεν θα κρατούσαν για πολύ. Ο
σκόρος και η σκουριά τούς αφανίζουν, και οι κλέφτες κάνουν διαρρήξεις και
τους αρπάζουν. Για λίγο μόνο θα ήταν δικοί του και μετά θα τους έχανε…
Ένας άλλος λόγος που νιώθει κανείς ανασφάλεια παρ’ όλα όσα έχει, είναι
ότι ο επίγειος θησαυρός ποτέ δεν ικανοποιεί τον άνθρωπο. Συνέχεια θέλουμε κι
άλλα, κι άλλα, κι άλλα. Δεν χορταίνουμε ποτέ. Μοιάζουμε μ’ έναν που
προσευχόταν κάποτε τον Θεό και τον ρώτησε: «Πες μου, σε παρακαλώ,
ουράνιε Πατέρα μου, πόσος χρόνος είναι για σένα ένα εκατομμύριο χρόνια;» Κι
ο Θεός του απάντησε «ένα δευτερόλεπτο». «Και πόσα χρήματα είναι εκεί ψηλά
στους ουρανούς για σένα ένα εκατομμύριο δολάρια;» ρωτάει ο πονηρός
χριστιανός. «Ένα σέντσι», του απαντάει ο Θεός. «Τότε, Κύριε, δώσ’ μου ένα
σέντσι». Κι η απάντηση του Θεού: «Πολύ καλά, περίμενε ένα δευτερόλεπτο…»
Ένας τέτοιος ήταν κι ο Ηρώδης. Τα ήθελε όλα, χρήμα, εξουσία, κοινωνική
επιφάνεια, και τα ήθελε αμέσως. Γι’ αυτό κι όταν έμαθε ότι γεννήθηκε ένας
βασιλιάς, ακόμη κι αν αυτός ήταν ένα βρέφος, ένιωσε τον φόβο και την
ανασφάλεια να τον κυριεύουν. Ακριβώς γιατί ο εαυτός του ήταν γι’ αυτόν το
κέντρο του κόσμου. Ήταν το μόνο που μετρούσε γι’ αυτόν.
Αλλά όταν το μόνο που μετράει για μας είναι ο εαυτός μας, μην
περιμένουμε να νιώσουμε τη χαρά των Χριστουγέννων, τη χαρά ότι γεννήθηκε
για μας ο βασιλιάς Χριστός. Εμείς δεν έχουμε ανάγκη από κανέναν βασιλιά.
Έχουμε εγκαταστήσει μεγαλοπρεπέστατα στον θρόνο της καρδιάς μας τον
εαυτό μας για βασιλιά. Και δεν θα θέλαμε κανέναν άλλο βασιλιά να μας
επιβάλει το δικό του θέλημα στη ζωή μας…
Αλλά υπάρχει κι ένας δεύτερος λόγος που δεν χάρηκε ο Ηρώδης με την
επίσκεψη των Μάγων. Κι αυτός ο λόγος ήταν…

2. Γιατί η Αμαρτία είχε σκληρύνει την καρδιά του.

Διαβάζοντας κανείς τη διήγηση του Ματθαίου, είναι αδύνατον να μη

σκεφτεί: Πώς έφτασε αυτός ο άνθρωπος να εκδώσει ένα τέτοιο διάταγμα; Πώς
μπόρεσε να σφάξει δεκατέσσερις χιλιάδες βρέφη και νήπια;
Η μόνη απάντηση που μπορεί κανείς να δώσει είναι ότι η αμαρτία είχε
αναισθητοποιήσει την καρδιά του Ηρώδη, κι έτσι μπόρεσε και αντέδρασε μ’
αυτό τον απάνθρωπο τρόπο. Μην πάτε όμως μακριά: Πώς μπορούν οι
σημερινοί άρχοντες του πλανήτη να εξαπολύουν κατακτητικούς πολέμους με
οποιοδήποτε πρόσχημα, όταν ξέρουν ότι χιλιάδες παιδάκια, πολύ περισσότερα
απ’ όσα έσφαξε ο Ηρώδης, θα εξοντωθούν με τα χημικά αέρια ή τις πυρηνικές
τους βόμβες; Και όμως το κάνουν. Είναι γιατί η αμαρτία έχει σκληρύνει την
καρδιά τους. Κι όταν η αμαρτία αρχίζει και σκληραίνει την καρδιά μας, κάτι

Σελίδα 3 από 5
Γιατί δεν χάρηκε ο Ηρώδης;

που στην αρχή φαίνεται δύσκολο ή κι ακατόρθωτο, μετά στη συνέχεια, όλο και
πιο εύκολο μοιάζει.
Μην παραξενεύεστε αν και στη δική μας τη ζωή ως χριστιανών κάτι
ανάλογο συμβαίνει: Έχουμε βάλει τον εαυτό μας στο κέντρο του κόσμου και τα
θέλουμε όλα για μας. Στη συνέχεια περιφρονούμε συνεχώς τους ελέγχους του
Αγίου Πνεύματος και συνηθίζουμε στην αμαρτία. Έχουμε ταξινομήσει τις
αμαρτίες μέσα μας. Μικρή αμαρτία, μεγάλη αμαρτία. Αποτέλεσμα είναι με τη
διαρκή πώρωση της καρδιάς μας να μας φαίνονται όλες οι αμαρτίες μικρές. Και
τότε μπορούμε να προβούμε και στα μεγαλύτερα πνευματικά εγκλήματα.
Δεν νιώθουμε, λόγου χάρη, καμιά ενοχή, καμιά διάθεση για μετάνοια,
κανένα δάκρυ μεταμέλειας, ακόμη κι αν “σκοτώνουμε” ή “θάβουμε” με
οποιονδήποτε τρόπο στις συνειδήσεις των άλλων τους εν Χριστώ αδερφούς
μας. Τότε κάνουμε απλώς “κοινωνική κριτική” ή αποδίδουμε τα ίσα. Όμως, ο
Χριστός μάς ανέθεσε όχι να αποδίδουμε δικαιοσύνη, κάτι που είναι δουλειά
δική του, αλλά να αγαπάμε τους αδερφούς μας.
Γιατί αυτό ήταν η τρίτη αιτία που ο Ηρώδης δεν χάρηκε όταν έμαθε ότι
γεννήθηκε ο βασιλιάς των Ιουδαίων. Ήταν…

3. Γιατί η Αγάπη δεν ήταν γι’ αυτόν τρόπος ζωής.

Ποτέ δεν έμαθε ο Ηρώδης πως τη ζωή αξίζει να τη ζει κανείς, μόνον όταν
είναι ζωή αγάπης. Αυτός είχε μάθει ότι ζωή σημαίνει μόνον να έχεις δύναμη,
να ασκείς εξουσία πάνω στους άλλους, να ελέγχεις όλες τις καταστάσεις, να
λογοδοτούν όλοι σ’ εσένα. Ζωή για τον Ηρώδη σήμαινε να φροντίζεις να
ξεκαθαρίζεις τον δρόμο σου απ’ οποιονδήποτε κι από οτιδήποτε ενδέχεται να
σταθεί εμπόδιο στην πορεία σου προς την κορυφή. Ακόμη κι αν αυτό είναι
κάποιος στενός σου συγγενής ή κάποιες χιλιάδες βρέφη της Βηθλεέμ.
Έτσι μαθαίνουμε από την ιστορία ότι ξεπάστρεψε τη γυναίκα του
Μαριάμνη, την πεθερά του Αλεξάνδρα, τους γιους του Αντίπατρο και
Αριστόβουλο και 3.000 άντρες. Ο Καίσαρας Αύγουστος είπε κάποτε πως είναι
καλύτερο να είναι κανείς ένα από τα γουρουνάκια του Ηρώδη παρά γιος του!
Πολλοί έχουν την ίδια νοοτροπία τότε και σήμερα. Ο Ηρώδης δεν ήταν ο
μόνος. Κι ίσως θα μπορούσε να του βρει κανείς ελαφρυντικά, γιατί ζούσε σε
μια κοινωνία που ούτε κράτος δικαίου υπήρχε ούτε σεβασμός της ανθρώπινης
ζωής, στον βαθμό που υπάρχει σήμερα, ούτε η έννοια των ανθρωπίνων
δικαιωμάτων. Οι λαοί ζούσαν στο έλεος της παράνοιας ή της κακοκεφιάς του
κάθε Ηρώδη. Αν οι βασιλιάδες ξυπνούσαν καλά, όλα πήγαιναν καλά. Αν είχαν
τα νεύρα τους, τότε αλίμονο στους υπηκόους τους! Ο Πιλάτος, για παράδειγμα,
έπνιξε στο αίμα μια εξέγερση ανακατεύοντας το αίμα των προσκυνητών με το
αίμα των θυσιών τους. Ο Νέρωνας λίγο αργότερα έβαλε φωτιά στη Ρώμη, για
ν’ απολαύσει το θέαμα, και μετά εντελώς αβασάνιστα έριξε το φταίξιμο στους
χριστιανούς, με αποτέλεσμα να ξεσπάσει ένας από τους πιο απηνείς διωγμούς.
Τι γίνεται όμως όταν σήμερα υπάρχουν πολλοί που λένε πως είναι άνθρωποι
του Θεού και εμφορούνται από παρόμοιες αντιλήψεις; Πάντα να επιπλέουν, να
κυριαρχούν, να δίνουν εντολές, να κανονίζουν, να παρακάμπτουν τους άλλους,
να καταπατούν τους αδελφούς τους στην Εκκλησία του Χριστού, πολύ

Σελίδα 4 από 5
Γιατί δεν χάρηκε ο Ηρώδης;

περισσότερο ν’ αρχίσουν “να χτυπούν τους συνδούλους τους”… Κι όλη αυτή η

συμπεριφορά, σύμφωνα με την εξήγηση του Χριστού, οφείλεται στο ότι ο
δούλος της παραβολής ήταν κακός δούλος κι έλεγε μέσα του «δεν βαριέσαι,
αργεί να έρθει το αφεντικό, μπορώ να κάνω ό,τι θέλω, και να μη δίνω
λογαριασμό σε κανέναν…» ( Ματθαίος 24,45-51 ).
Άρα η έλλειψη πιστότητας στον ερχόμενο Κύριο δημιουργεί έλλειψη
αγάπης. Και η έλλειψη της εν Χριστώ αγάπης στην καρδιά μας μπορεί να
οδηγήσει στα μεγαλύτερα πνευματικά εγκλήματα. Αλλά μια τέτοια ζωή μάς
στερεί τη χαρά του νεογέννητου βασιλιά.

****

Σήμερα ο νεογέννητος Ιησούς ανοίγει τα χέρια του από τη φάτνη της Βηθλεέμ
και μας προσκαλεί να δεχτούμε το δώρο του ουρανού, σε μια ζωή χαράς και
ενότητας μαζί του. Να κοιτάξουμε μέσα στην καρδιά μας και να δούμε μήπως
υπάρχει «καμιά ρίζα πικρίας, που θα φυτρώσει και θα προξενήσει ενοχλήσεις, κι
έτσι θα μολυνθούν πολλοί απ’ αυτήν» ( Εβραίους 12,16 –ΝΜΒ ).
Ας πετάξουμε από πάνω μας κάθε τέτοια διάθεση. Ας ζητήσουμε τη χάρη
του Θεού και τη δίκη του αγάπη στις καρδιές μας, σαν καρπό του Αγίου
Πνεύματος, αν θέλουμε η χαρά των Χριστουγέννων να είναι κάθε μέρα
παρούσα στη ζωή μας.

(Πηγή: Internet)
Χάρης Ι. Νταγκουνάκης

****

9/11/2002 9:11:12 μμ
ΑΣΤΗΡ ΑΝΑΤΟΛΗΣ\Άρθρα 2002\Γιατί δεν χάρηκε ο Ηρώδης;

Σελίδα 5 από 5